Inventaris Van De Archieven Van De Gemeente Roggel (1940) 1943
Total Page:16
File Type:pdf, Size:1020Kb
Inventaris van de archieven van de gemeente Roggel (1940) 1943 –1990 Kick Van IJzendoorn Archiefdiensten B.V. Lomm, december 2009 Th.A.H. Schreurs M.L.E.J. Opveld INHOUDSOPGAVE Inleiding .................................................................................................................... 3 Het ontstaan en de ontwikkeling van de gemeente ......................................................... 3 Karakteristiek ............................................................................................................ 3 Inwoners ................................................................................................................... 3 Gemeentevlag ............................................................................................................ 3 Tweede Wereldoorlog .................................................................................................. 3 Herindeling ................................................................................................................ 4 Geschiedenis van het archief ...................................................................................... 4 Archiefverordening en uitvoering .................................................................................. 4 Archiefbewaarplaats.................................................................................................... 4 Beheer van de archieven ............................................................................................. 5 Selectie en vernietiging ............................................................................................... 5 Verantwoording van de inventarisatie........................................................................ 5 Cesuur ...................................................................................................................... 5 Opdrachtverstrekking .................................................................................................. 5 Bewerking ................................................................................................................. 5 Materiele verzorging ................................................................................................... 6 Restauratie als zorgplicht ............................................................................................ 6 Openbaarheid ............................................................................................................ 6 Vastlegging................................................................................................................ 7 Gedeponeerde archieven ............................................................................................. 7 Begeleiding project ..................................................................................................... 7 Bijlagen: ..................................................................................................................... 9 Lijst van burgemeester ............................................................................................... 9 Lijst van gemeentesecretarissen ................................................................................... 9 Lijst van gemeenteontvangers ..................................................................................... 9 Lijst van bouwvergunningen ........................................................................................ 9 Inleiding Het ontstaan en de ontwikkeling van de gemeente Voor een uitgebreid overzicht van de geschiedenis en het plaatselijk bestuur van Roggel wordt verwezen naar de in 1954 gepubliceerde inventaris van het archief over de periode 1732 tot 1943.1 De nu voorliggende inventaris handelt over de periode 1943-1990: een periode uit de geschiedenis van Roggel met daarin o.a. de Tweede Wereldoorlog en een herindeling die uiteindelijk leidde tot de fusie tussen de gemeenten Roggel en Neer. Het beginjaartal van deze inventaris 1943 is bewust gekozen, omdat vanaf 1 januari van dat jaar de gemeente Roggel het registratuurstelsel van de VNG toepaste. Het jaar 1990 was het jaar aan het einde waarvan de gemeenten Neer en Roggel opgingen in de gemeente Roggel en Neer en geen afzonderlijk archief meer vormden. Karakteristiek De gemeente omvatte, wat betreft de bebouwing, naast de eigenlijke kom nog de kern Heibloem. De oppervlakte van de gemeente Roggel was in 1990 2287 ha2 Inwoners Het aantal inwoners bedroeg per 1 januari 1944 2413 1945 2487 1950 2631 1955 2860 1960 3107 1965 3597 1970 3706 1975 4083 1980 4251 1985 4276 1990 4447 Bron: gemeenterekeningen Gemeentevlag Bij besluit van 18 december 1979 besloot de gemeenteraad ter representatie en ter versteviging van de burgerzin tot het instellen van een gemeentevlag, waarvan de beschrijving luidt: een vlag in banen wit-rood met over alles heen ter breedte van ¼ van de vlaghoogte een geel-blauw geroomd kruis, waarvan een arm is gelegen op de scheiding van broeking en vlucht, met aan de broektop een greep in de vorm van een hoefijzer en aan de broekhoek een omgewende witte hoorn (44). Tweede Wereldoorlog De Tweede Wereldoorlog was een zwarte bladzijde in de Limburgse geschiedenis. Op 29 augustus 1939 werd het Nederlandse leger gemobiliseerd. Op 10 mei 1940 overviel Duitsland Nederland. Vooral het hoofdstuk Landsverdediging in de inventaris gaat over de periode 1 opgesteld door de heer J.F. Driessen, wetenschappelijk archiefambtenaar bij de inspectie der gemeente- en waterschapsarchieven in Limburg en naar overige in de bibliotheek van de gemeente aanwezige boekwerken over de geschiedenis en het plaatselijke bestuur van Roggel, waaronder “Roggel, leef klein aardig dörpke”, juli 1979. 2 Meer informatie over de gemeente in bedoelde periode is o.a. te vinden in de gegevens ten dienste van het uitbreidingsplan Roggel, opgesteld door het Economisch Technologisch Instituut in Limburg, Maastricht, 1964 (nr. 933) en in het algemeen bestemmingsplan Roggel van 1971 met daarin, naast een uitgebreide toelichting o.a. ook een sociografische documentatie van de gemeente Roggel per 1 januari 1971 (941). Daarnaast zijn o.a. de inventarisnummers 804 en 805 – uitgereikte legpenningen- en de administratieve bezoeken van de Commissaris der Koningin (89) bronnen van informatie over Roggel. rondom de Tweede Wereldoorlog. Echter ook in enkele andere inventarisnummers zoals die over oorlogsschade, wederopbouw, begraafplaatsen, evacuatie en herstellen van wegen. Herindeling Discussies over herindeling in Limburg lopen al vanaf de 20-er jaren. In 1940 stelde de secretaris-generaal van het Departement van Binnenlandse Zaken samenvoeging van gemeenten in heel Nederland voor. De overweging voor deze voorstellen was de zwakke financiële positie van kleine gemeenten. In Limburg zou dit leiden tot 20 grotere gemeenten. Na initiatieven van het college van Gedeputeerde Staten van Limburg (GS) in 1969-1972 die geen doorgang vonden, stelde het provinciaal bestuur midden jaren tachtig opnieuw voorstellen op voor gemeentelijke herindelingen in Noord- en Midden Limburg. In september 1985 publiceerde GS de “Proeve van een nieuwe gemeentelijke indeling voor Noord- en Midden Limburg”. Daarin werd in een van de varianten voorgesteld de gemeenten Neer en Roggel te laten fuseren tot één gemeente met dan tezamen 7802 inwoners. De maatschappelijke en sociaal-culturele samenhang tussen beide gemeenten was de reden voor dit voorstel tot samenvoeging. Dit voorstel werd in januari 1987 door een nieuw gevolgd. In de standpuntbepaling van de gemeenteraad van 28 april 1987 wordt samenvattend geconcludeerd dat “de zelfstandigheid van de gemeente dient te worden gehandhaafd en dat indien voor samenvoeging met een andere gemeente alsnog argumenten te vinden zouden zijn, in dat verband uitsluitend de gemeente Neer bespreekbaar zou kunnen zijn” (49, 57). Bij schrijven van 5 september 1989 diende de Staatssecretaris van Binnenlandse Zaken bij de Staten Generaal het voorstel van de wet tot gemeentelijke herindeling van Midden Limburg in. De uiteindelijke Herindelingwet Midden-Limburg is van 12 september 1990, Stb. 465. De gemeenten Neer en Roggel zijn per 1 januari 1991 gefuseerd. Geschiedenis van het archief Voor een uitvoerige geschiedschrijving van Roggel vanuit de archieven en de lotgevallen van de Roggelse archieven in de loop der tijden, wordt eveneens verwezen naar de inventaris van de archieven van Roggel 1932 tot 19433. Archiefverordening en uitvoering Bij raadsbesluit van 6 oktober 1970 werd de archiefverordening van de gemeente Roggel vastgesteld. De regeling geeft bepalingen ten aanzien van de zorg voor en het toezicht op het beheer van de archiefbescheiden, de aanwijzing van de archiefbewaarplaats en voorschriften voor het beheer van de onder de gemeentelijke organen berustende archiefbescheiden. Archiefbewaarplaats In 1955 kocht de gemeente Roggel de voormalige pastorie aan om te verbouwen tot gemeentehuis. Op 3 februari 1956 heeft GS het bestek met omschrijving voor de bouw van een brandvrije archiefbewaarplaats daaraan goedgekeurd. Tijdens de verbouwing van het gemeentehuis (1985-1986) is ook de archiefbewaarplaats gerenoveerd. Hiervoor is goedkeuring van GS ontvangen bij besluit van 3 december 1985. Tijdens die verbouwing is het archief vanuit de archiefbewaarplaats naar een ander afsluitbaar vertrek overgebracht. Op 26 maart 1986 heeft dit archief door een lekkend dak tijdens de verbouwing, waterschade opgelopen. Om de schade zo beperkt mogelijk te houden, werd het totale archiefbestand dezelfde dag weggebracht om te laten