Vogelkoppenknipsels

Vogelkoppenknipsels van Rozenkevers uit het Noordhollands Duin-

reservaat op dioxineconcentraties. Eerder

Nummer 76 werd bekend dat Tapuiten en Graspiepers

blootstaanaan dioxines. De studie naar de

Verzameld door Wim Smeets larven van kevers is een vervolgonderzoek.

Eieren van Tapuiten bevatten veel dioxines,

In deze rubriek vindt u samenvattingen van bleek vorig jaar. Bij Tapuiten in het Noord- artikelen met in de kop een vogelnaam ofeen hollands Duinreservaat komt soms een derde vogelaanduiding. Deze artikelen verschenen van deeieren niet uit. In deze eieren zijn wel in de maandenjanuari en februari 2013 in zeventig keer meer giftige organische verbin-

Nederlandse dag-, week- en huis-aan-huis- dingen geconstateerd dan is toegestaan voor bladen. consumptie-eieren. Er zijn jongen aangetrof-

fen met sterke leverafwijkingen.

Christenen verstoren de broedvogels

Gooi- 4 2013 weiland De en Eemlander, januari Weidevogelsubsidie voor ‘gewoon’

De ruim vijftigduizend christenen die jaarlijks werkt niet de pinksterconferentie Opwekking in het , 9 januari 2013

Flevolandse Biddinghuizen bezoeken, ver- De huidige manier van weidevogelbescher- oorzaken geluidsoverlast in het broedseizoen ming - vergoedingen bieden voor nesten en

Dit stelt de Dronten. wachten met maaien weilanden van vogels. milieugroep op gewone

is daarom de bezwaar - als de Grutto de wal in de Er bij gemeente een helpt vogels van de het effectiever dat ingediend tegen vergunning van feest, sloot. Het zou veel zijn om met dat wordt gehouden op het Walibiterrein, bij geld kruidenrijk weiland met een hogere wa- een Natura 2000-gebied en de ecologische terstand te stimuleren. De Groningse biologe hoofdstructuur. Roos Kentie en collega’s onderzochten grote hetzelfde artikel in boeren- Over onderwerp een De aantallengruttokuikens op gewoon 4 2013. land monocultuur Telegraaf en Trouw van januari met een van gras en op een

‘ouderwets’ weiland, met een mengsel van

De Patrijs. Leuke dieren die nietvan glad- gras en kruiden en een hogere waterstand. De getrokken akkers houden kuikens op regulier weiland bleken trager te hadden ook Trouw, 5 januari 2013 groeien en uiteindelijk tweeën- Patrijzen voelden zich in Nederland voor eenhalfkeer minder kans om het volgend jaar cultuur- de 1950 prima thuis in de kleinschalige als broedvogel terug te keren dan vogels landschappen. Lekkerrommelig met veel die op kruidenrijk weiland opgroeiden. insecten voor de patrijzejongen. Dit type Over hetzelfde onderwerp een artikel in het hebben in land 2013. landschappen wij ons rigou- van 15 januari heeft reus uitgebannen. Tussen 1950 en 1975 tussen Roodeschool en Vaals overal ruilverka- Jagers en agrariërs pleiten voor extra veling plaatsgevonden. Gladgetrokken akkers aanpak ganzen

11 met zo weinig mogelijk in de weg staande NoordhollandsDagblad, januari2013 franje vormden het ideaalbeeld, De Patrijs Jachtorganisaties de Koninklijke Nederlandse Nederlandse vond het maar niks en bijgevolg schrompelde Jagers Vereniging (KNJV) en de vinden de populatie in Nederland. Als troostprijs Organisatie voor Jacht Beheer (NJOG) mogen ze in 2013 vogel van het jaar zijn. de voorgenomenaanpak van de ganzenover- last onvoldoende. Dit laten zij de provincie

Onderzoek naar gif bij vogels. Monsters uit Noord-Holland weten. Ook de Nederlandse duinen Castricum MelkveehoudersVakbond (NMV ) en de Ne-

NoordhollandsDagblad, 7 januari 2013 derlandseAgrariërs Vakbond (NAV) kunnen

RIK1LT (een onderzoeksinstituut voor voed- zich niet vinden in het ganzenakkoord dat selveiligheid; onderdeelvan Wageningen zeven organisaties eind vorig jaar hebben be-

University & Research) onderzoekt de larven reikt. Het zevental bestaat onder meer uit de

118 [llB-122] het Vogeljaar61 (3) 2013 Vogelkoppenknipsels

Een kwart eeuw zorg voor Ooievaars op De Graverij te Ak- marijp (gem. Skarsterlan. Fr). Foto: Wim Smeets.

Land- en Tuinbouw Organisaties Nederland 521. Dat zijn er minder dan de 653 van vorig

(LTO-Nederland) en milieuorganisaties. jaar, meldde de Stichting Ooievaars Research

Over hetzelfdeonderwerp een artikel in De en Knowhow (STORK) gisteren. De uitslag

Gooi- en Eemlandervan 12 december2012, laat volgens de stichting zien dat het trekge-

het van 10januari drag van de Ooievaars jaarlijks kan variëren.

en twee artikelen in Trouw van 15januari In 2011 werden 592 Ooievaars geteld en 497

2013. in 2010. De meeste Ooievaars worden in het

noorden gezien, de laagste aantallen in het

Vogelvirus oosten van Nederland. , 12januari 2013

Bij dode Merels en Zanglijsters in Nederland Kritiek op vergassen van ganzen, Partij

is geen Usutuvirus aangetroffen. De vrees van de Dieren wil oordeel van staatssecre- bestond dat deze vogelziekte, die in Duits- taris Dijksma veel slachtoffers land maakte, onzegrens had Trouw, 16januari2013 overschreden. Het ‘Ganzenakkoord’ dat de provincies,

natuurorganisaties en boeren sloten om de

Kwart eeuw zorg voor Ooievaars op De overlast van deze vogels tegente gaan, dreigt

Graverij nu toch op het bureau van de staatssecretaris

Leeuwarder Courant, 15januari 2013 van het ministerie van Economische Zaken -

Het fokprogramma is afgelopen, maar Sharon Dijksma (Landbouw en Natuur) - te

vijfentwintig jaar na de oprichting heeft belanden. MarianneThieme van de Partij

ooievaarsstation De Graverij van de Stichting voor de Dieren eist een brief van debewinds-

Earrebarredoarp De Graverij in Akmarijp nog vrouw omdat het aantal te doden ganzen

altijd een nuttige functie. Ook al is het winter boven de 500.000 uitkomt. Onvoorstelbaar

en zit een groot deel van de Ooievaars in dat Vogelbescherming akkoord gaat met het

Afrika, rond de boerderij scharrelen nog wat gebruik van een tot nu toe verboden verdel-

achterblijvers rond. Op gezette tijden worden gingsmiddel. Zolang er bij Schiphol graan

ze bijgevoerd met eendagskuikens. Daarnaast en maïs worden geteeld, zullen de ganzen er

is de educatieve taak van De Graverij er ook blijven komen. Er Over hetzelfde artikelen in het nog. zijn vaste bezoektijden, op woensdag- onderwerp

en zaterdagmiddag, maar ook tussendoor is er NoordhollandsDagblad van 15 februari 2013.

voor gasten op afspraak wat te regelen.

Beleid weidevogelbescherming baat grutto- Minder Ooievaars geteld dan in 2012 kuikens niet

NRC Handelsblad, 14/15januari 2013 Trouw, 17januari 2013

In Nederlandzijn in het weekend van 12 en Het huidige beleid van weidevogelbescher-

13 januari Ooievaars geteld. Het resultaat was ming is niet alleen onvoldoende maar zelfs

het Vogeljaar61 (3) 2013 119 Vogelkoppenknipsels

Oehoe territorium het contraproductief. Dat blijkt uit een onder- Deze verdedigt zijn en

zoek door ecologen van deRijksuniversiteit zou kunnen zijn dat hij af en toe een schijn-

Groningen. Nestbescherming en een aange- aanval heeft uitgevoerd’. Over hetzelfde artikelen in de past maaibeleidzijn de geijkte maatregelen onderwerp

om de terugloop van het aantal weidevogels van 22 en van 25 januari

Maar 2013. tegen te gaan. minstens zo belangrijk en Trouw van 23 januari

— zo toont het Groningse onderzoek aan — is

Komen waar de weidevogels opgroeien. ze Vergassen van ganzen afgeblazen

uit het ei op bloem- en kruidenrijke weilan- Trouw, 23 januari 2013

den ofop intensiefbewerkt boerenland met De provincies, natuurorganisaties evenals de enkel raaigras? Grutto’s die opgroeien in een boeren verenigd in deLand- en Tuinbouw zien af het monocultuur van gras, blijken veel minder Organisaties (LTO) voorlopig van

hard te groeien dan kuikens op ‘ouderwetse’, vergassen van honderdduizendenganzen. Zij kruidenrijke weilanden. Van de ‘raaigraskui- blijven erbij dat de populatie met meer dan kens’ overleven er tweeëneenhalfkeer minder een half miljoen dieren moet worden terugge-

hun eerste levensjaar dan die van de ‘kruiden- bracht, maar willen vanwege de maatschappe-

graskuikens’. lijke commotie over dit plan onderzoeken of

alternatieven mogelijk zijn. Waarom legt niemand het Ganzenakkoord

uit? Ooievaarsstation in Spanga stopt ermee

Trouw, 19januari 2013 VAR Nieuwsblad voor Vecht-, Amstel- en

Natuurorganisaties weigeren in klare taal te Rijnstreek, 23 januari 2013 taak Ooievaarsstation zit zeggen waar het op staat: dat de ganzenplaag De van Spanga erop

Na moet worden beëindigd door het massaal 28 jaar valt het doek over deopvang die Ooie- doden van de dieren. Dat heeft maar één meehielp aan de terugkeer van de reden; angst voor ledenverliesen draagvlak. vaar. Door het project ‘De Ooievaar terug

In plaats van een belangrijke les in natuuredu- in Nederland’ kunnen de dieren nu letterlijk

staan. catie te geven, zwijgen natuurorganisaties uit op hun eigen benen In was angst voor dit ledenverlies. de Ooievaar in de laatste helft van de vorige

eeuw nergens meer te bekennen. Alleen al in Meer dan miljoen vogels geteld in winter- Spanga vlogen er de afgelopen decennia in weer totaal 1443 exemplaren uit.

NRC Handelsblad, 21 januari 2013

In het weekend van de landelijke tuinvo- Vogelwachter in baan vliegtuigen geltelling zijn meer dan een miljoen vogels NRC Handelsblad, 24 januari 2013 geteld. Vogels die normaalmeer in bossen Op luchthaven Schiphol hebben vliegtuigen en andere buitengebieden leven, lieten zich de afgelopen jaren minstens elfkeer toestem- vertrekken zich door de sneeuw en kou meer in tuinenzien op ming gekregen om te terwijl bevond zoek naar eten. De Huismus werd met bijna op de startbaan nog een vogelwachter

190.000keer het meest geteld. Luchtverkeersleiders, luchthaven en minister

Over hetzelfde onderwerp artikelen in De MelanieSchultz van Haegen-Maas Geestera-

Telegraaf, Trouw en De Gooi- en Eemlander nus (Infrastructuur en Milieu) moeten maat- deze ‘riskante’ situatie van 21 januari en VAR Nieuwsblad voor regelen nemen om

Vecht-, Amstel- en Rijnstreek van 24 januari te voorkomen. Dat stelt de Onderzoeksraad

2013. voor de Veiligheid in een op 23 januari 2013 verschenen onderzoeksrapport.

Oehoe jaagt argeloze passanten schrik aan Gooi- De en Eemlander, 22 januari 2013 Jagers met gemengde gevoelens ganzen te Voorbijgangers in het Lauwersmeergebied lijf voelen zich geïntimideerd door een grote Leeuwarder Courant, 24januari 2013

Oehoe. Staatbosbeheer heeft verscheidene Friese jagers nemen hun verantwoordelijk- klachten die zich door heid het het gekregen van mensen bij oplossen van ganzenprobleem. afschieten. deze grote uil aangevallen voelen. ‘Het gaat Zij blijven ganzen ‘De jagers broedende het hier om een nieuwsgierige Oehoe die door schieten geen ganzen op nest. mensen is opgevoed en in 2009 is ontsnapt. Kuikens dieniet vliegvlug zijn, worden ook

120 het Vogetjaer 61 (3) 2013 Vogelkoppenknipsels

ontzien. Dat is een kwestie van ethiek. Wel

gaan ze door met het afschot van volwassen zomerganzen’. Over hetzelfde onderwerp artikelen in de

Leeuwarder Courant van 28 januari en in

Trouw van 7 februari 2013.

Recordvangst voor ganzenflappers De Bunschoter, 25 januari 2013

Woensdag 16 januari vingen de ganzenflap-

pers in de Bikkerspolder (Bunschoten) een

recordaantal Brandganzen en daarnaastnog Kolganzen. De ganzenflappers konden hun

streek Een kunstnest moet de Visarend binden in de Friese geluk niet op. Een grote groep ganzen Wouden. neer in de buurt van hun lokganzen en na Foto: Wim Smeets.

enige tijd liepen veel ganzen richting net. Na

enig wachten was de spanning aardig opgelo- Kunstnest moet Visarend binden

pen en uiteindelijk werd er aan de lijn getrok- LeeuwarderCourant, 30januari 2013

ken zodat het net dichtsloeg. Maar liefst 132 Twee nieuwe nesten moeten deEuropese

zaten Brandganzen en vijf Kolganzen tegelijk Visarend ertoe verleiden in de noordelijke

in het net. het broeden. Staatsbosbe- gevangen Daarna was nog een Friese Wouden te gaan

heleklus om de ganzen naar de hut te krijgen, heer Noard-Fryslan bouwt twee kunstnesten

vaart omdat het transportvlot uit de was op Duitse leest. Aan de Dümmersee zijn onze

vanwege de vorst en het bevroren weiland oosterburen erin geslaagd om Visarenden aan

moeilijk te belopen was. Uiteindelijk had men het broeden te krijgen. Ook aan De Leijen en

alle 137 ganzenbij de hut en kon men starten de Burgumer Mar (Bergumermeer) komen

met het wegen, meten, seksen, uitstrijkjes ma- geregeld Visarendenvoorbij. Het zijn vogels

alle De ken en ringen van ganzen. Kolganzen op doorreis naar Scandinavië, die zich tegoed

kregen nog een extra grote halsring vanwege doen aan de vis in het ondiepe, heldere water. kan een Duits onderzoek. Deze ringen men StaatsbosbeheerNoard-Fryslan hoopt daarom aflezen. van verafmet een verrekijker Aan het vooral jonge vogels te trekken die nog niet

eind van de middag konden alle ganzen weer eerder een nest hebben gebouwd. Visarenden

worden losgelaten en in vrijheid gesteld. zijn extreem plaatstrouw.

Ganzenflappers in Eemdijk hadden ditjaar een recordvangst met veel Brandganzen en Kolganzen. Overwinterende in Eemland ook sterk in aantal Brandganzen zijn overigens de afgelopen paar jaar erg toegenomen. Foto: Wim Smeets.

het Vogeljaar 61 (3) 2013 121 Vogelkoppenknipsels

in Budel Illegale wapens en vogelvangst EindhovensDagblad, 1 februari 2013

Een 55-jarige man uit Budel is opgepakt nadat heterdaad het il- hij op was betrapt op legaal vangen van vogels. Op zijn woonadres werden twee vuurwapens, geluiddempers en munitie aangetroffen. Hij had daar geen

vergunning voor. De Budelnaarving met vangkooien beschermde inheemse vogels, waaronder roofvogels. De kooien en wapens zijn in beslag genomen; de in dekooien aan- getroffen vogels zijn vrijgelaten.

Een Lepelaar vliegt verder dan goed voor hem is. vecht van kievit- Faunabescherming rapen Foto; Wim Smeets. seieren aan

De Gooi- en Eemlander, 7februari 2013 Roofvogelclub verwacht niets van hulp wederom De Faunabescherming gaat een po- door jagers tegen vervolging het kievitseieren in ging doenom rapen van Leeuwarder Courant, 18februari 2013

Friesland te verbieden. Dat heeft haar voorzit- ‘Samenwerking van de Friese milieupolitie ter aangekondigd. Hij wil de provincie in een met jagers is in de strijd tegenroofvogelver- kort geding voor derechter dagen. Volgens volging even naïefals effectief. Het helpt de heeft de conclusie komt roofvo- Faunabescherming provincie bij geen zier’. Tot deze het verlenen van de ontheffing voor2013 een gelbeschermer Rob Bijlsma uit Wapse in het achterhaald rapport over de Kievit gebruikt. jaarverslag van de Werkgroep Roofvogels

Over hetzelfde onderwerp artikelen in Trouw Nederland. ‘Het aantal gevallen van roofvo-

van 7 februari, deLeeuwarder Courant van 7, gelvervolging gaat, anders danjagers willen

9, 13, 14, 26 en 27 februari en De Telegraaf doen geloven, helemaal nietachteruit’.

van 21 februari 2013.

Achterhoekse oehoeweduwe legt eerste ei

Steenuilen leggen bouwproject lam bij nieuwe partner

De Telegraaf, 15februari 2013 Trouw, 19februari 2013

Twee koppels Steenuilen zijn al jarenlang Een zesjarig oehoevrouwtje in Winterswijk discussie in het Gelderse heeft onderwerp van dorp verloor vorig jaar haar partner en nu ze Steenuil Laag-Soeren. Mede omdat de een een andere. Zij markeerden hun relatie met

De beschermde diersoort is, loopt een woonpro- een eerste ei op 30 januari 2013. ware al is het Oehoes kon het allemaal live ject jaren vertraging op en nog altijd liefhebber van niet zeker wanneer de eerste paal de grond meemakenvia een webcam die de belevenis- in Niet alleen de uilen hiervan gaat. zijn sen van deze Oehoes registreert. de oorzaak, ook fouten in de voorgaande bestemmingsplannen, het faillissement van de Een Lepelaar vliegt vaak verder dan goed projectontwikkelaar en de bouwcrisis worden voor hem is als reden genoemd. Trouw, 27februari 2013 Lepelaars die in Spanje, Portugal ofFrankrijk

Rapen van kievitseieren kan gewoon door- overwinteren, doen het beter dan soortgeno-

gaan ten die helemaal doorvliegen naar West-Affi- Trouw, 27februari 2013 ka. Onder deEuropese overwinteraars zijn er Het kievitseieren in Friesland kan onder de rapen van meer die de winteroverleven dan heeft de rechtbank gewoon doorgaan. Dat Afrikagangers. Toch zijn er nog opvallend in februari omdat 26 bepaald, veel Lepelaars die ieder jaar naar de ‘traditi- het rapen van eieren in Friesland een traditie onele’ overwinteringsgebieden rond Maure-

1 is. Vanaf maart kan er weer naar de eieren tanië en Senegal blijven vliegen. Dat schrijft worden gezocht. de Groningse biologe TamarLok in ‘The American Naturalist’.

W.G.G. Smeets, Bachlaan 111, 3752 HG Bunschoten, (033) 298 31 47, e-mail: smeets. [email protected].

122 het Vogeljaar6l (3) 2013