AANGEBODEN DOOR UW FILMTHEATER, FDN & NVBF

IFFR-SPECIAL: SIERANEVADA ZWARTE KOMEDIE OVER GEEST COMMUNISME PERSONAL SHOPPER KRISTEN STEWART IS DE NIEUWE ARTHOUSE QUEEN PATERSON POËTISCHE BUSSCHAUFFEUR DICHT DE DAGEN DAAN BAKKER OVER TIGER-KANDIDAAT QUALITY TIME THE HANDMAIDEN GESTILEERDE KOREAANSE EROTICA #395 JANUARI/FEBRUARI 2017

JACKIE LAMPEDUSAVAN FIRST ALS LADY DE NIEUWSPLOEGEN NAAR MEDIAPRINSES WEG ZIJN TO STAY ALIVE I ggY p O p | mIchEL hOu ELLEb E cq I n EEn fILm VAn E r I k LIESh O u T | A rnO h A g E r S | r EIn IEr VAn brummELEn A m ETh O d

A fEEL g OOd mOVIE A b O u T SuffE r I ng

vanaf 2 februari te zien in de filmtheaters en via

winnaar zilveren beer berlijn 2016

unITEd STATES O f LOv E een film van TOMASZ WASILEWSKI

vanaf 2 maart te zien in de filmtheaters DE FILMKRANT #390 JANUARI/FEBRUARI 2017 3

REDACTIONEEL Bij de tweede afle- vering van de politieke dramaserie Designated Survivor viel het me pas op. Die kleine snelle waarschuwing links boven in beeld: “Dit pro- gramma bevat product placement.” Met andere woorden: fabrikanten en bedrijven hebben geld neergeteld om hun producten zichtbaar in beeld te krijgen. Reclame. Maar dan anders. Bier, auto’s en horloges voor James Bond. Zoals ooit de ‘soap’ werd bedacht zodat zeepfabrikanten iets hadden om hun commercials aan te plakken. Aan de orde van de dag inmiddels. En voor de Amerikaanse networks een solide business model om al die se- ries waar we zo van smullen te financieren. De begroting van bingewatchen. De prijs van ‘geen reclame’. Je betaalt altijd ergens mee. Scenarioschrijvers klaagden er al over. Een rode vlag. Want je gaat erop letten. Wat zijn de logo’s die het duidelijkst in beeld komen? FBI. CBSN. Ford. Bijna alle personages gebruiken een Black- Berry, andere mobiele telefoons zijn duidelijk in de minderheid. Hoofdrolspeler en uitvoerend producent Kiefer Sutherland is sinds 24 een overtuigde BlackBerry-promotor. Toch moet je het toestel wel kennen om het te kunnen her- kennen. Of is dat juist het slimme eraan? En moeten we er iets achter zoeken dat in het echte leven BlackBerry hofleverancier van het Pentagon is? En de volgende vraag: wat is een product? De Amerikaanse vlag? De Amerikaanse democratie die in de serie ‘gemarket’ wordt? En die Cornell-sweater die president Tom Kirkman draagt? Is dat production design om achtergrondinformatie te geven over het feit dat de bescheiden voormalige minister van Huisvesting en Stedelijke Ontwikkeling wel aan een exclusieve privé-universiteit heeft gestu- deerd? Of heeft Cornell daarvoor in de buidel getast? En waar kunnen wij hem kopen? Kan een product, wat voor product dan ook, nog wel onschuldig een dramatische rol vervul- len in een film of serie? Wat is nog informatie en wat reclame? En wat wordt er nog meer verkocht in deze serie over een bomaanslag die in een klap de hele Amerikaanse overheid wegvaagt, behalve dus deze Kirkman, die als ‘designated survivor’ is aangewezen? Puinhopen, paranoia en pa-niekaanvallen? We zijn ons veel te weinig bewust van het feit dat ons entertainment een product is wat verkocht moet worden, en dat wie betaalt bepaalt, waardoor we als toeschouwers voort- durend onderdeel worden van een transactie. Ik zag opeens de beroemde Ikea-sequentie uit Fight Club voor me, waarin Edward Norton door een catalogus wandelt. Je kunt geen bewe- gend beeld meer zien zonder je af te vragen hoe 20 JAAR NA DATO EEN NIEUWE TRAINSPOTTING die spullen daar in beeld komen. Het wordt een vreemd soort hyperrealisme. Wij denken dat die bank daar staat, omdat die echt in the oval SICK BOY EN RENTON NOG STEEDS DOWN & OUT office staat (of is het Oval Office ook al een merknaam?). We geloven nog steeds in het betrouwbare realisme van de afbeelding. De set designer heeft hem daar neergezet omdat hij SHAG DE SHITE VAN DE FILMKRANT beter kleurt bij de kostuums van de hoofdper- sonen waardoor ze er niet te bleek uitzien. De VANAF 16 FEBRUARI producent heeft hem vervangen omdat je hem binnenkort online kunt bestellen. Met korting. En je even president van je eigen krimpende universum wanen. DANA LINSSEN @DANALINSSEN DE FILMKRANT #395 JANUARI/FEBRUARI 2017 4

DE VOLGENDE FILMKRANT VERSCHIJNT OP DONDERDAG 2 MAART STEUN DE FILMKRANT WORD #395 ABONNEE

Word nu abonnee van de Filmkrant en ontvang La pazza gioia op dvd

Als u nu abonnee wordt van de Filmkrant, dan ontvang als welkomstgeschenk La pazza gioia op dvd. Bent u zelf al abonnee en brengt u een nieuwe abonnee aan? Dan ontvangt u allebei het welkomstge- IFFR 2017 schenk.* Competities en films 4 vanaf 6 De praatgrage Beatrice en de introverte Dona- tella ontsnappen samen uit een psychiatrische THE HANDMAIDEN inrichting in Toscane. Tijdens hun avontuurlijke reis komen ze oog in oog te staan met hun ver- leden. “La pazza gioia wordt vooral spannend als twee werelden, die van de ‘normale’ en de Niet te missen ‘gekke’ mensen, met elkaar botsen”, aldus Hugo Emmerzael in de Filmkrant. “Zo zijn er ex-­ Ga deze maand in ieder geval naar: vriend­jes om te bezoeken, ouders om geld van 1 Jackie 4 6 te stelen en zoontjes om van een afstandje te 2 Sieranevada 4 10 bekijken.” La pazza gioia is een film van de Itali- 3 Moonlight 4 20 aanse regisseur Paolo Virzì (Il capitale umano, 4 Personal Shopper 4 12 La prima cosa bella) en beleefde zijn wereldpre- 5 Paterson 4 16 mière op de Quinzaine des Réalisateurs in Can- JOOST REKVELD nes, waar hij een staande ovatie kreeg. ‘Ik ben geen celluloid fundamentalist’ 4 24

* Stort €35,- (meer mag ook, dan steunt u de Filmkrant extra als donateur) op rekeningnum- mer NL28 INGB 0005 3933 95 t.n.v. Stichting Fuurland te Amsterdam, o.v.v. ‘nieuwe abonnee’ en uw adresgegevens. Deze aanbieding is geldig tot 2 maart. Met dank aan Imagine Film Distri- bution. SIERANEVADA 4 10 #61 DE FILMKRANT #390 JANUARI/FEBRUARI 2017 5

4 6 Jackie Van first lady naar me- diaprinses 4 14 Kristen Stewart ARTIKELEN De tienerster voorbij 4 18 Begin- Filmsterren scènes van Tigerfilms Het verleidingsspel is begonnen 4 19 IFFR Tigercompetitie voor Korte Films Het leven uit een korte filmdag DE EPISCHE 4 23 Franse misdaadfilms op het IFFR De politiek van de policier 2016 4 28 IFFR-Retrospectief Jan Nemec Filmradicaal verslagen door tiran­nen 4 32 EYE tentoonstelling Béla Tarr De woedende Tarr Het bezoek aan Nederlandse films viel vorig DOCUMENTAIRE jaar tegen (afname ruim dertig procent), 4 3 Redactioneel 4 4 Niet te maar de waardering bij de filmcritici was Kun je van begin tot eind geboeid zijn door een missen 4 5 Nieuws 4 5 The groter dan ooit. Dat blijkt uit het jaarover- documentaire van 7,5 uur? Regisseur Ezra Edel- RUBRIEKEN Thinking Machine 4 5 Het nieuwe zicht van de maandelijkse rubriek Filmster- man bewijst het met zijn 5-delige documentaire kijken Ebele Wybenga over de epische documentaire 4 9 Typex tekent ren in de Filmkrant. Voor het eerst in de ge- O.J. Made in America. Een paar jaar geleden Andy 4 15 Op ooghoogte Mark Cousins over Mikio Naruse 4 36 Kort schiedenis van de Filmkrant sinds 1981 is een maakten we de doorbraak mee van de epische Alle andere films 4 44 Agenda, evenementen en sterren 4 53 Boeken Nederlandse film de hoogst gewaardeerde televisieserie die je kunt bingewatchen. De Net- Redder van de tiende muze 4 55 Thuiskijken Barry, Nina, The OA en A film van het jaar. De documentaire De kinde- flix-serie House of Cards is het beste voorbeeld Series of Unfortunate Events 4 88 Actie! Op de set van My Foolish Heart ren van Juf Kiet (Petra Lataster-Czisch en hiervan. Nu breekt weer een nieuw kijkgenre door: Peter Lataster) eindigde net voor de grote de epische documentaire. 4 10 Cristi Puiu over Siera­ Oscarkanshebber La La Land (Damien Cha- De naam O.J. Simpson zei me weinig. Het pro- nevada ‘Lopen jullie ook wel zelle) als lijstaanvoerder. Daarmee verdringt ces tegen de American football-ster en tv-per- INTERVIEWS eens de Spoedeisende Hulp De kinderen van Juf Kiet na ruim dertig jaar soonlijkheid vanwege de moord op zijn vrouw binnen?’ 4 12 Olivier Assayas over Personal Shopper ‘Het gesprek eindelijk Hans het leven voor de dood (Louis vond plaats begon voordat ik kon lezen en schrij- stopt niet als iemand sterft’ 4 16 Jim Jarmusch over Paterson ‘Ik doe van Gasteren) als best gewaardeerde Neder- ven. De marathon van nieuws en onthullingen in er alles aan om mijn intuïtie te beschermen’4 22 Ernest Dickerson landse film in de rubriek, die in 1983 de deze zaak ging in de vroege jaren negentig aan me over zijn verfilming Double Play ‘In Curaçao hangt iets mysterieus en tweede plaats haalde. voorbij. ongrijpbaars’ 4 26 Katell Quillévéré over Réparer les vivants ‘Het Nog meer goed Nederlands nieuws: ook To- Ik heb daarna ook nooit een diepe interesse triviale en het sacrale ontmoeten elkaar’ nio (Paula van der Oest) eindigde in de top ontwikkeld in Amerikaanse celebrity-cultuur. Kij- tien, evenals Elle van Paul Verhoeven. Sinds ken naar ‘Keeping up with the Kardashians’ houd 4 9 Silence 4 11 Sieranevada 2002 haalde geen enkele Nederlandse speel- ik nog geen vijf minuten vol. Dat Kim Kardashian 4 13 Personal Shopper film de top tien. Paul Verhoeven stond alleen de dochter is van Robert Kardashian, de advocaat RECENSIES 4 17 Paterson 4 20 Moonlight met Robocop in 1987 eerder in de top 10. van O.J. Simpson, laat me volkomen koud. 4 27 Réparer les vivants 4 30 The Handmaiden 4 33 Cartas da Guerra Verder weinig verrassingen in de top tien, 4 35 Manchester by the Sea 4 36 The Happiest Day in the Life of Olli waarin prestigieuze Hollywoodfilms (The Mäki, The Student 4 37 On the Other Side, Tour de France 4 39 Het Revenant, Nocturnal Animals) en artistieke doet zo zeer, To Stay Alive – A Method 4 40 Burma Storybook, Le Ciel pareltjes uit de wereldcinema (Ma vie de Flamand 4 41 Gold, De erfenis 4 43 Into the Forest, If the Sun Explodes courgette, Cemetery of Splendour) gebroe- derlijk naast elkaar staan. Het goede nieuws in de Nederlandse top tien is dat de hegemonie van de documen- The Thinking Machine taire doorbroken is. Zes speelfilms in de top tien illustreren dat de Nederlandse speelfilm in kwaliteit kan wedijveren met de Neder- landse documentaire. Er is een mooie balans tussen de twee genres. Geen gebrek aan film- kritische waardering voor de Nederlandse artfilm, nu nog publiek. American football is bovendien een sport waarvan is ik de regels en de aantrekkingskracht Internationale Top Tien niet snap. Vooral niet vanwege de belachelijke 1 DE KINDEREN VAN JUF KIET (PETRA LATASTER- tenues: overdreven schouderprotectie die de CZISCH EN PETER LATASTER) | 2 LA LA LAND (DAMIEN bovenste helft van de speler er extra macho uit CHAZELLE) | 3 THE REVENANT (ALEJANDRO IÑARRITU) | laat zien en daaronder een lachwekkende maillot. 4 MA VIE DE COURGETTE (CLAUDE BARRAS) | Daarnaast vind ik bijna geen onderwerp irri- 5/6 FUOCOAMMARE (GIANFRANCO ROSI) | 5/6 ELLE tanter dan ‘identity politics’. O.J. Simpson was (PAUL VERHOEVEN) | 7 TONI ERD­MANN (MAREN ADE) | een Amerikaan met een donkere huidskleur die 8 HELL OR HIGH WATER (DAVID MACKENZIE) | zich niet ‘zwart’ genoeg gedroeg in de ogen van 9 CEMETERY OF SPLENDOUR (APICHAT­PONG burgerrechtenactivisten. Hij gebruikte zijn roem WEERASETHAKUL) | 10/11 TONIO (PAULA VAN DER niet voor ‘the cause’ maar om zelf een lekker OEST) | 10/11 NOCTURNAL ANIMALS (TOM FORD) ‘blank’ leven te leiden. Om vervolgens, toen hij

PARTIE DE CAMPAGNE werd aangeklaagd voor de moord op zijn eigen Nederlandse Top Tien vrouw, dankzij gewiekste framing van zijn advo- Wou dat ik een rivier had | Jean Renoirs 40 minuten durende meesterwerk 1 DE KINDEREN VAN JUF KIET (PETRA LATASTER- caten 180 te graden te draaien en een jury van Partie de campagne (1936) is een schrijnend onvoltooid werk (oorspronkelijk CZISCH EN PETER LATASTER) | 2 TONIO (PAULA VAN overwegend Afro-Amerikanen van zijn onschuld bedoeld als lange film), en toch is het een perfect gevormd stuk kristal. Na DER OEST) | 3 LAYLA M. (MIJKE DE JONG) | te overtuigen met een beroep op raciale onder- een ellips die het nooit gefilmde deel overbrugt – jaren in het leven van de 4 WATERBOYS (ROBERT-JAN WESTDIJK) | 5 OUT OF drukking. personages Henri (Georges Darnoux), Henriette (Sylvia Bataille) en Anatole LOVE (PALOMA AGUILERA VALDEBENITO) | 6 THE EVENT Ondanks mijn afkeer van de volledige thema- (Paul Temps) – zijn we getuige van de korte her-ontmoeting van deze men- (SERGEI LOZNITSA) | 7/8 FULL CONTACT (DAVID tiek was ik, zoals Amerikanen zo mooi zeggen, sen die ooit geliefden waren. Deze trieste, gepassioneerde scène bevat eigen- VERBEEK) | 7/8 BEYOND SLEEP (BOUDEWIJN KOOLE) | ‘hooked’. Terwijl de moord pas in aflevering 3 aan lijk de hele film – en opent die ook voor een weidser filosofisch en filmisch 9 IK WIL GELUKKIG ZIJN (ANNETTE APON) | 10 YOUNG bod komt. O.J. Made in America is een compleet mysterie van connectie en disconnectie. WRESTLERS (METE GÜMÜRHAN) epos over populaire Amerikaanse cultuur. Ik kan niet wachten op de volgende meerdelige megado- CRISTINA ÁLVAREZ LÓPEZ EN ADRIAN MARTIN JOS VAN DER BURG cumentaire naar dit recept. MET VEEL DANK AAN BERTIL POUWELS EBELE WYBENGA

DE FILMKRANT IS EEN UITGAVE | WEBREDACTIE EDO DIJKSTERHUIS (NIEUWS), EVA DRIESSEN, JAN PIETER EKKER, SANDRA HEERMA VAN MOCHT U DESONDANKS­ MENEN DAT U RECHTEN BEZIT OP COLOFON VAN STICHTING FUURLAND, SANCHO RODRIGUEZ, LAURA­ VAN ZUYLEN | FILMKRANT. VOSS, RIK HERDER, BOYD VAN HOEIJ, FRITZ DE JONG, EEN VAN DE GEBRUIKTE BEELDEN, NEEM CONTACT OP PRINSENGRACHT­ 770, 1017 LE AMSTERDAM, 020 623 LIVE GERLINDA HEYWEGEN, FILMKRANT.LIVE@GMAIL. SASKIA KOETSIER, ADRIAN MAR­TIN, BERTIL POUWELS, MET DE UITGEVER VIA [email protected] | DE FILM­ 0121, [email protected], WWW.FILMKRANT.NL | COM | BUREAU & AGENDA ILONKA BUNDA, AGENDA@ GUUS SCHULTING, BERI SHALMASHI, TYPEX, BAREND DE KRANT WORDT MEDE MOGELIJK GEMAAKT DOOR FINAN­ OPRICHTERS­ JAN HEIJS & HENK RABBERS | ZAKELIJKE FILMKRANT.NL | VORMGEVING­­ BART OOSTERHOORN, VOOGD, ANDRÉ WAARDENBURG,­ SAM DE WILDE, EBELE CIËLE BIJDRAGEN VAN DE NEDERLANDSE­ VERENIGING LEIDING & ADVERTENTIE-ACQUISITIE JAN DOENSE, JAN@ [email protected] | BEHEER WEBSITE HENK RABBERS WYBENGA, | DRUK RODI ROTATIEDRUK,­ DIEMEN | OPLAGE VAN BIOSCOOPEXPLOITANTEN­ EN FILMTHEATERS­ (NVBF), FILMKRANT.NL­ | HOOFDREDACTIE DANA LINSSEN | EIND­ | COVER JACKIE | FOTOGRAFIE BOB BRONSHOFF,­ LASZLO 30.000 | ©2016 STICHTING FUURLAND/DE FILMKRANT, FILM DISTRIBUTEURS NEDERLAND­ (FDN) EN HET NEDER­ REDACTIE MARISKA GRAVELAND, RONALD ROVERS | RADULY, SARA DRIVER, GEERT SNOEIJER | VERDER AMSTERDAM­ | ISSN 0169-8109 | DE FILMKRANT­ HEEFT LANDS FILMFONDS EN WORDT U REDACTIE JOOST BROEREN, JOS VAN DER BURG, HUGO WERKTEN MEE CRISTINA ÁLVAREZ LÓPEZ, LEO GEPRO­BEERD DE RECHTHEBBEN­ DEN­ VAN HET GEBRUIK­TE MEDE AANGEBODEN DOOR UW FILM­ EMMERZAEL, SACHA GERTSIK, [email protected] BANKERSEN, IVO DE KOCK, MARK COUSINS, KEES BEELDMATERIAAL­ TE ACHTERHALEN­ EN IN TE LICHTEN.­ THEATER DE FILMKRANT #395 JANUARI/FEBRUARI 2017 6

Jackie VAN FIRST LADY NAAR MEDIAPRINSES

Een van de sleutelfilms van het Parallax Views-programma van der facet van zichzelf. En kijkt bovendien met nieuwe het IFFR: een ogenschijnlijk simpele biopic over First Lady Jackie vergezichten terug naar de toeschouwer. Kennedy, blijkt een scherpzinnige autopsie van de mythe van Mediacratie De structuur van de film is net zo gebroken als Jackie’s JFK’s Camelot en vertelt hoe de hedendaagse politiek een psyche na die traumatische dag waarop ze het stukge- mediaverzinsel werd. DOOR DANA LINSSEN schoten hoofd van haar man met haar gehandschoende vingers bij elkaar probeerde te houden in haar schoot. Vanaf het begin af aan is er geen twijfel mogelijk. Dit is noemen. De film gaat van die dag in Dallas naar de zorgvuldig haar verhaal. Dit is haar versie van het verhaal. De jour- Want natuurlijk maakt de Chileense regisseur Pablo door Larraín nagemaakte CBS-zwart-wit documen- nalist die haar interviewt herhaalt het nog maar eens in Larraín (Tony Manero, No, El club) - van wie zijn vorige taire A Tour of the White House uit 1961, waarin de die eerste minuten van de film: “Dit wordt jouw eigen film Neruda, ook al zo’n portret van een man die zijn prille presidentsvrouw de tv-camera’s rondleidt door versie van wat er is gebeurd.” “Precies”, antwoordt ze. eigen leven schreef, nog her en der in de filmtheaters haar nieuwe woning en het belang onderstreept dat de Maar ze wil het wel eerst lezen voor publicatie. draait - van zijn eerste Amerikaanse film anders dan de residentie van de president van de Verenigde Staten Iets hoeft niet per se waar te zijn omdat het op pa- titel doet geloven geen gewone biopic. Geen waarge- niet zomaar een huis is, maar het “huis van het volk” pier is gezet. beurd levensverhaal van een elegante van top tot teen en een historische lokatie. Reden waarom ze veel tijd en Deze twee zinnen hadden trouwens ook omgekeerd gemodelleerde First Lady, iconisch stijlicoon en zelf geld zou investeren in het terugkopen van meubels van kunnen staan. bovendien ex-journaliste. Jackie is een suggestieve, voorgaande presidenten. Dan springen we naar de uren Iets hoeft niet per se waar te zijn omdat het op pa- van tijdslaag naar tijdslaag verspringende vorm van na de aanslag, de begrafenisperikelen, en het moment pier is gezet. filmische media-archeologie. De schat waar Larraín en waarop ze haar man kan begraven in Arlington (en niet Daarom wil ze het wel eerst lezen voor publicatie. scenarioschrijver Noah Oppenheim naar op zoek zijn in het familiegraf van de Kennedy’s), en weer terug. Dat is waar deze film over gaat. staat ook al op voorhand vast: niet de restanten van Scènes in dezelfde tijdslagen overlappen elkaar soms, Camelot, maar het bewijs dat de mythe van Camelot op alsof we naar net iets andere versies van een gebeur- Camelot latere aardlagen werd gebouwd. tenis zitten te kijken. Alsof we in het doolhof van haar Het is november 1963, een week na de moord op de geheugen dwalen, dat door de schok van de gebeurte- Amerikaanse president John F. Kennedy in Dallas. Dwangmatig nissen zo door elkaar geschud is, dat geen enkele muur Plaats van handeling is een landhuis in het slaapstadje Het is een scherpzinnige autopsie van een politieke meer overeind staat, geen enkele herinnering meer Hyannis Port op Cape Cod waar de familie Kennedy ideologie die anno nu bovendien dood op z’n rug ligt. betrouwbaar is. Het is een stoutmoedige move van Lar- een kleine enclave bezat. Gespreksgenoten zijn journa- En de bijna cynische reconstructie van hoe dat ver- raín om een geschiedenis die zo goed gedocumenteerd list Theodore H. White en Jacqueline Kennedy, Jackie. dichtsel werd gefabriceerd door de kersverse weduwe, en onderzocht is en tegelijkertijd tot zoveel speculatie Het interview zal op 6 december in Time verschijnen die precies wist wat ze zei, die precies wist hoe ze de en complottheorieën aanleiding heeft gegeven, om te onder de kop “For John. F. Kennedy. An Epilogue” en nagedachtenis van haar man moest vastleggen voor toveren in een wankel geheugenpaleis, waar Jackie als geschiedenis schrijven. Het is het artikel waarin Ken- het nageslacht. Die dwangmatig controle wilde behou- een revaliderende herinneringskunstenaar doorheen nedy’s politiek en idealisme door Jackie voor het eerst den over haar eigen verhaal. Daarin liggen trouwens wankelt. Zeker als je bedenkt dat Jackie niet een film is geveinsd naïef werd aangeduid als “Camelot” – het le- grote overeenkomsten met Neruda, wat de twee film- die oorspronkelijk op zijn eigen schrijftafel is ontstaan, gendarische kasteel van Koning Arthur. Een zorgvuldig portretten tot een opmerkelijk tweeluik maakt. Geen maar die hem door Berlinale-jurypresident Darren gefabriceerd sprookje dat van het Witte Huis een poli- wonder dat dit een van de sleutelfilms is in het Parallax Aronofsky werd toegeschoven in het jaar dat Larraíns tiek paradijs maakte. Je zou het het eerste moment van Views-programma van het komende Filmfestival Rot- El club daar in competitie draaide. Maar door zijn mix framing in de moderne politieke geschiedenis kunnen terdam: deze film toont vanuit elk perspectief een an- van politiek, trauma, geheugen, geschiedschrijving en de rol van de media daarin (of dat nu het filmmedium zelf is of de nieuwsmedia) had hij Jackie zelf bedacht FILMKRANT.LIVE INTRODUCTIES BIJ Jackie | CINECENTER AMSTERDAM I.H.K.V. CINEMORE, 10 FEBRUARI 21.00 UUR | kunnen hebben. Zijn invloed op het uiteindelijke script FILMSCHUUR HAARLEM, 18 FEBRUARI 16.45 UUR | HEERENSTRAAT WAGENINGEN, 14 FEBRUARI 20.30 UUR | is dan ook best groot, als je bedenkt dat hij alle scènes DOOR SASJA KOETSIER schrapte waarin Jackie niet voortkomt, waardoor het DE FILMKRANT #395 JANUARI/FEBRUARI 2017 7

Jackie

haar geloof verloren en snapt misschien daardoor des te beter waarom mensen zo graag in sprookjes geloven. God is dood. There won’t be another Camelot. Maar vanaf nu zal de wereld geloven dat er voor een kort mo- VAN FIRST LADY NAAR MEDIAPRINSES ment zoiets als “Camelot” heeft bestaan. Want mensen geloven nu eenmaal dat wat ze lezen echter is dan wat er naast hen gebeurt. En dan zien we haar in een auto wegrijden door de stad. Een leven in de tabloids tegemoet. Vanuit haar raampje ziet ze hoe uit een vrachtwagen etalagepop- pen worden uitgeladen die allemaal haar Chanel-pakje dragen, allemaal haar pillendooshoedje op hun hoofd hebben. Zou dat het gevolg zijn van te hard je eigen imago proberen te modelleren? Dat anderen er dan een goedkope kopie van maken? Larraín moet deze scène gebaseerd hebben op de talloze foto’s die er op inter- net te vinden zijn waarop Jackie oog in oog met haar evenbeeld staat. Wat zou ze op dat moment gedacht hebben? En wat moeten wij hiervan denken? Dat als je van je leven een pasklaar verhaal maakt, dat je dan voor verhaal zich claustrofobisch om zijn hoofdpersoon The Making of Jackie je het weet handelswaar bent geworden? Het zijn niet heen vouwt. Actrice Natalie Portman is een geweldige Jackie. In zulke vreemde associaties als je bedenkt dat Larraín, “Ik heb iedereen verteld dat ik me niets kan herin- die korte film-en–making-of-in-de-film A Tour of die net als zoveel filmmakers ook werkzaam is als com- neren”, vertelt Jackie aan White. “Maar dat is niet waar, the White House zien we haar niet alleen in Jacqueline mercialregisseur en die in No al onderzocht wat de in- ik herinner me wel iets.” Maar dat zegt ze off the record. Kennedy transformeren, maar speelt ze ook hoe Jac- vloed van reclamemethoden op het anti-Pinochet-re- Dat kleine beetje speelruimte, die kieren in het geheu- queline in Jackie veranderde. Dit is het moment waarop ferendum was. Hij bewijst hiermee wederom een van gen tussen de fabricage van de officiële geschiedenis en Jackie’s assistent haar seint om haar zenuwen de baas de beste en meest scherpzinnige regisseurs van dit de verbeelding over wat er tijdens dat interview echt is te worden en te lachen, dit is het moment waarvan ze moment te zijn: even toegewijd aan de betovering van gezegd, dat is de ruimte die Larraín zich toe-eigent om weet dat ze harten moet gaan stelen, en dat dat net beelden en beeldvorming als kritisch op hun corruptie. te laten zien hoe met de dood van JFK, de eerste presi- zoals dat laatste interview haar beeld zal gaan bepalen. Jackie 11111 CHILI/FRANKRIJK/VERENIGDE dent van de VS die in de twintigste eeuw geboren was, Dit is The Making of Jackie. Dit is de eerste First Lady STATEN, 2016 | REGIE PABLO LARRAÍN | 100 MINUTEN | de moderne mediacratie begon. Wie de hedendaagse die een mediaprinses werd. MET NATALIE PORTMAN, PETER SARSGAARD, GRETA politiek wil begrijpen, kan niet om de geschiedenis van “God is niet geïnteresseerd in verhalen, God is ge- GERWIG | DISTRIBUTIE THE SEARCHERS | TE ZIEN OP de media heen. Wat dat betreft is Jackie een geweldig ïnteresseerd in de waarheid”, zegt de priester bij wie HET IFFR EN VANAF 16 FEBRUARI | OP DE FESTIVAL­ voorbeeld van een historische film die het heden via het ze na Jacks dood morele steun zoekt. Maar zij heeft de VERTONING VAN VRIJDAG 27 JANUARI WORDT JACKIE VOORAFGE­GAAN DOOR EEN VIDEO-ESSAY VAN KEVIN B. verleden begrijpt, zonder overigens Jackie Kennedy zelf waarheid achter zich gelaten. Ze heeft haar man niet LEE | VOOR MEER INFORMATIE OVER HET IFFR ZIE daarvoor te slachtofferen. proberen te redden, ze is van schrik op de achterkant filmfestivalrotterdam.com­ | HET IFFR VINDT van de auto gekropen, weg, weg van het onheil. Ze is PLAATS VAN 25 JANUARI TOT EN MET 5 FEBRUARI

­­ schappij, het verwesteren, en het verlies van traditie. En nu we het toch over haar ogen heb- ben: in 1949 ging ze naar Amerika, waar ze onder anderen Bette Davis ontmoette en “de NARUSE-MUZE KINUYO TANAKA Japanse Bette Davis” werd gedoopt. Davis kaatste terug dat zij dan “de Amerikaanse Mark Cousins (The Story of Film, I am meer krijgen we in Naruse’s films de indruk dat binnen afzienbare tijd illegaal worden in Japan. Kinuyo Tanaka” was. She’s got Bette Davis eyes, Belfast, Atomic) schrijft voor de Film- we het leven door deuren, kamers en ramen We zien de gebeurtenissen door Tanaka’s zong Kim Carnes in de jaren tachtig - en toen ze krant over film- en beeldassociaties. ontwaren – van werelden in werelden. ogen. En wat voor ogen. Hyper-opmerkzaam terugkeerde uit Amerika, gebruikte Tanaka die Deze maand verheugt hij zich op het Een tweede manier om het enorme oeuvre zijn ze in al haar films, als sponzen die de snelle ogen op opmerkelijke nieuwe manieren. Mikio Naruse-retrospectief in EYE. van Naruse te benaderen is om met de films van veranderingen absorberen in de Japanse maat- Ze werd een van de eerste grote Japanse een van zijn geweldige actrices te beginnen. vrouwelijke regisseurs. Haar films doen soms Wat is het geweldig dat het EYE Filmmuseum Hideko Takamine is het meest bekend in het wel wat denken aan het werk van Ozu en Nar- deze maand een retrospectief wijdt aan de Westen, maar waarom kijken we in plaats van use, zoals Love Letter (1953), over een man die films van de Japanse filmmaker Mikio Naruse naar haar niet naar de uitzonderlijke Kinuyo na afloop van de Tweede Wereldoorlog werk (1905-1969). Veel filmliefhebbers zullen wel Tanaka? vindt als brievenschrijver en voor lokale vrou- een paar van zijn films kennen of hebben gezien, Tanaka (1909-1977) was een van de opmer- wen die geen Engels spreken berichten stuurt maar waar moeten degenen beginnen die hem kelijkste figuren uit de filmgeschiedenis. Ze aan hun Amerikaanse soldatenvriendjes. Het niet kennen? Hij heeft in een periode van bijna heeft met de meeste beroemde Japanse regis- onderwerp was gedurfd en actueel, maar net veertig jaar meer dan negentig films gemaakt. seurs gewerkt – Ozu, Kurosawa, Mizoguchi – en zoals de films van Naruse doorregen met ver- Afgezien van dat overweldigende aantal zou je maakte zes films met Naruse: Sobo (1933), langen en berusting. hem als de Johannes Vermeer van de Japanse Tales of the Archery at Sanjusangendo (1945), De meeste films van Naruse zijn heel bijzon- cinema kunnen zien. Hoewel de grote Neder- Ginza Cosmetics (1951) en de meesterwerken der, maar het loont de moeite om er door de landse schilder 400 jaar eerder dan Naruse Flowing (1956), Mother (1962) en A Wanderer’s ogen van twee grote kunstenaars naar te kijken: leefde, heeft hun kunst veel gemeen: Naruse’s Notebook (1962). In Flowing speelt Tanaka bij- Johannes Vermeer en Kinuyo Tanaka. films hebben dezelfde verstilling; hun beste voorbeeld een dienstmeisje van middelbare werk focust op vrouwen, vaak in gedachten of leeftijd dat in een geisha-huis werkt. Er staan MARK COUSINS rust; en net zoals op de schilderijen van Ver- grote veranderingen op stapel: prostitutie zal @MARKCOUSINSFILM WINNAAR

T DAY IN THE LIFE OF THE HAPPIES

ANEN N JUHO KUOSM EEN FILM VA

2g VANAF 9 FEBRUARI IN DE BIOSCOOP

OFFICIAL SELECTION COMPETITION FESTIVAL DE CANNES adv_FK_Burma_118x148.indd 1 11-01-17 16:54 ‘FULL OF EMOTION’ LE FIGARO ‘AS CAPTIVATING AS FUNNY’ L’EXPRESS

A FILM BY CRISTI PUIU

The Way of Jim Jarmusch

Te zien in dit theater

Permanent Vacation (1980) Mystery Train (1989) Stranger than Paradise (1984) Night on Earth (1991)

Down by Law (1986) Dead Man (1995) INTERNATIONAL SALES: en zijn nieuwe film Paterson (2016) 1t VANAF 23 FEBRUARI IN DE BIOSCOOP DISTRIBUTIE: www.septemberfi lm.nl /septemberfi l m n l

EYE_JJ_AD_FILMKRANT.indd 1 12-01-17 17:30 DE FILMKRANT #395 JANUARI/FEBRUARI 2017 9

Silence RELIPROP VAN MARTIN SCORSESE Alsof je in een heel goed geschreven rooms- katholiek kerkblaadje zit te lezen: Martin Scorsese preekt in Silence vooral voor eigen parochie. DOOR BAREND DE VOOGD

Het is nogal een overgang na het luidruchtige hedo- nisme van The Wolf of Wall Street. Wie bij Scorsese denkt aan Taxi Driver, Mean Streets of Goodfellas komt met Silence ook bedrogen uit. Geen hoofdrollen voor Robert De Niro of Leonardo DiCaprio; Silence gaat over twee jezuïeten, gespeeld door Andrew Garfield en Adam Driver, die in de zeventiende eeuw het woord van Christus komen brengen in Japan. Scorseses films gaan natuurlijk vaker over zonde, schuld en boete. Het is ook niet de eerste keer dat hij expliciet religieuze verhalen vertelt. Hij deed het ook in Kundun (1997), over de veertiende Dalai Lama, en na- tuurlijk in het buitengewoon indrukwekkende The Last Temptation of Christ (1988). Scorsese groeide op in een rooms-katholiek milieu en wordt, getuige zijn laatste film, alleen maar geloviger. Silence is gebaseerd op de Japanse roman Chinmoku, in 1966 gepubliceerd door Shusaku Endo. Scorsese en scenarist Jay Cocks werkten meer dan vijftien jaar aan de verfilming. Het verhaal gaat over de Kakure Kirishtian, de ‘ver- borgen christenen’ van Japan. Christenen werden er in de zeventiende eeuw vervolgd en waren gedwongen hun geloof in het grootste geheim te belijden in schuil- de Romeinen/samoerai – zelfs een Japanse Judas ont- veel te lange, veel te repetitieve en, eerlijk gezegd, veel kerkjes zonder echte priesters. In de woorden van Si- breekt niet. Kichijiro (Yôsuke Kubozuka) is een dubbel­ te saaie film op die zich bovendien (drie keer kraait de lence: “De zwarte aarde van Japan is doordrenkt van het zinnig personage, en daardoor het meest geslaagde. haan!) tegen het einde te buiten gaat aan pure kitsch. bloed van zoveel christenen.” Scorsese is in het eerste half uur ook op zijn best. Met Startpunt is de verdwijning van priester Christovao een vleugje humor, bijvoorbeeld bij de eerste biecht van Sadistisch glimlachje Ferreira (Liam Neeson). Het gerucht gaat dat hij het een onverstaanbaar Japans mensje of een kort theolo- Ergerlijk zijn ook de stereotypen. De wrede inquisiteur katholieke geloof de rug heeft toegekeerd en zelfs ge- gisch ‘debat’ over het paradijs, blaast hij leven in zijn wordt gespeeld met een accent en een sadistisch glim- trouwd is met een Japanse vrouw. Twee jonge Portuge- personages. lachje dat de vooroordelen over Japanners nieuw leven se jezuïeten, Sebastian Rodrigues (Garfield) en Francis- Daarna begint jammer genoeg de vrome katholiek in lijkt te willen blazen. De gelovige kudde komt er nog co Garupe (Driver), reizen in 1639 naar Japan om hem het te winnen van de cineast en verteller in Scorsese. tamelijk sympathiek van af, maar verder zijn de hoofd- te zoeken en de Kakure Kirishtian te steunen. Zoals alle propaganda, werkt Silence vooral met herha- rollen voorbehouden aan witte mannen die vooral lij- Scorsese vertelt het verhaal met al het vakmanschap ling en het demoniseren van de tegenstander. Inquisi- den voor hun geloof. Tegenover zijn kerk plaatst Scor- dat hem ter beschikking staat: cameraman Rodrigo teur Inoue (Issey Ogata) en zijn samoerai dwingen de sese louter barbarij, niet boeddhisme of shintoïsme. Prieto (Los abrazos rotos, The Wolf of Wall Street), pro- dorpelingen hun geloof te verwerpen en laten hen de “Wij geloven: wij brengen de waarheid en de waar- duction designer Dante Ferretti (Ginger e Fred, Hugo), beeltenis van Christus vertrappen. Niet één keer, niet heid is universeel.” Scorsese heeft meermaals bewezen filmeditor Thelma Schoonmaker (Raging Bull). In de twee keer, maar telkens wéér. Silence begint gaandeweg dat een goede film ieders waarheid universele geldig- cast vinden we ook grote Japanse namen als Tadanobu ook steeds meer te lijken op Mel Gibsons The Passion heid kan verlenen. Daarom was The Last Temptation of Asano en acteur en collega-regisseur Shin’ya Tsuka- of the Christ (2004) of Shogun’s Joy of Torture (Teruo Christ zo goed. Willem Dafoe speelde Jezus, maar zijn moto. Ishii, 1968). Niet één, niet twee, maar keer op keer zien lijdenweg van twijfel, eenzaamheid en angst is voor we mensen een gruwelijke martelaarsdood sterven. ieder mens herkenbaar. In Silence voert Scorsese alleen Mysterieuze waarheid Wat Scorsese daarmee lijkt te willen zeggen, zit al in de gelovigen mee en hij doet het met de geoefendheid De landing van de twee priesters bij een kustdorpje en de titel vervat en wordt later nog eens uitgelegd: “It is en kortzichtigheid van een zeloot. de eerste kennismaking met de Japanse christenen is in the silence that Your voice is heard.” Voor de een is heel fraai. De nachtelijke fakkelscènes, in schilderach- dat een absurde bewering; voor de ander een mysteri- tig clair-obscur, roepen herinneringen op aan Caravag- euze waarheid. Voor de jonge jezuïeten en de gelovige Silence 112311 VERENIGDE STATEN, 2016 | REGIE gio en Rembrandt. We mogen ons dan in het zeventien- bioscoopbezoeker is Gods zwijgen bij al het geweld MARTIN SCORSESE | 161 MINUTEN | MET ANDREW de-eeuwse Japan bevinden, de Bijbelse analogieën zijn jegens Zijn Japanse volgelingen natuurlijk een aan- GARFIELD, ADAM DRIVER | DISTRIBUTIE PARADISO | TE overal. De arme, gelovige kudde, de vervolging door grijpend drama. Voor de niet-gelovige levert het een ZIEN VANAF 9 FEBRUARI DE FILMKRANT PORTRET LASZLO RADULY #395 JANUARI/FEBRUARI 2017 10

Cristi Puiu (licht bezopen) over Sieranevada ‘LOPEN JULLIE OOK WEL EENS DE SPOEDEISENDE HULP BINNEN?’ Cristi Puiu kan geen slechte films maken. Of korte. Het drie uur durende Sieranevada, te zien tijdens het IFFR, lijkt Puiu’s idee van een soap- serie, maar dan meteen wel een hele goede. DOOR RONALD ROVERS

Het is ochtend in Cannes dus Cristi Puiu schenkt nog eens bij, terwijl het groepje journalisten probeert de re- deneringen van de Roemeen te volgen. Geen probleem. Een filmmaker van zijn statuur mag ook best aange- schoten orakelen. Trouwens, ook straalbezopen klinkt hij ongetwijfeld nog steeds intelligenter en samenhan- gender dan je-weet-wel-wie. Behalve twee buitenscènes die allebei met parkeren te maken hebben, met een plek vinden in de wereld dus, speelt Puiu’s drie uur durende Sieranevada, te zien tijdens het Filmfestival Rotterdam, zich helemaal af in een appartement in Boekarest, waar de familie van de overleden pater familias een wake houdt. Kleine en grote ergernissen spelen op, het communistische verle- den wandelt binnen, 9-11 blijkt een inside job en de arts Lary die de hoofdrol speelt, krijgt buiten ruzie met het buurtgajes, vanwege zijn geparkeerde auto en omdat hij überhaupt geboren is. Een van de journalisten begint: ‘Hoe kan het…’ maar de rest van de vraag wordt overstemd door een tele- foon. Puiu’s telefoon. “Mijn vrouw. Over de wolf ge- sproken.” Hij kan niet praten nu, roept hij in het toestel.

Hoe kan het… “Dat is een goeie vraag. Nee, echt. Omdat we denken dat we de mensen kennen waar we mee sa- menleven. Onze moeder, onze vader, onze kinderen. Maar dat is niet zo. Tenzij er een conflict is of iemand ernstig ziek wordt, stellen we geen vragen over anderen. We zijn vooral met onszelf bezig. Ook wanneer de per- sonages praten over wereldgeschiedenis, 9/11 of Ferra- ri’s, zijn ze met zichzelf bezig, om hun eigen identiteit en territorium te bepalen. Beweren dat 9/11 een inside job was, is zeggen dat je meer weet dan anderen. Het komt me voor dat veel mensen de behoefte hebben om iets te verdedigen. Een filosofie, een sportclub. Blijkbaar iets om je mee te onderscheiden. Of om macht uit te oe- fenen. Die ruzie om een parkeerplek in de film is een ta- fereel dat je dagelijks overal tegenkomt in Boekarest. Territoriumgedrag.”

U bedoelt dat we rollen spelen? “Ja. Dat is trouwens ook wat de acteurs tegen me zeggen als ik zeg dat ze moeten zijn in plaats van spelen. Zoals in het echte leven, vragen ze dan. Nee, zeg ik dan, in het echte leven loop je vooral te liegen. Ik lieg nu ook, tegen jullie. Ik speel de rol van de regisseur die uitgenodigd is door het festival en ik conformeer me aan de status die daarbij hoort.”

Als u zich niet zou conformeren, wat zou u ons dan ver- tellen? “Stel maar een vraag.” DE FILMKRANT #395 JANUARI/FEBRUARI 2017 11

Ik lees vaak dat u The Death of Mr Lazarescu weigert uit overal is gekibbel, overal zijn verhalen te horen.” “Weet je wat trouwens heel Roemeens is? Wat ik te leggen als een kritiek op de falende Roemeense ge- in de film heb proberen te stoppen? Het idee van ‘be- zondheidszorg. Is Sieranevada evenmin een film over Die camera is opvallend proactief. Er is een scène waarin naderen’ [‘approximation’, zegt Puiu]. Ik laat mensen Roemenië en alleen een verhaal over deze familie? “Ik de camera zich naar een deur beweegt om een kamer bin- opzettelijk langs elkaar heen praten. Ze naderen elkaar ben verkeerd geciteerd. Critici schrijven altijd dat de nen te gaan maar terugdeinst omdat de deur dicht is. maar komen nooit echt samen. Dat geldt niet alleen artsen geen aandacht hadden voor die oude, arme, ster- “De camera volgt het geluid. In films heeft de camera voor gesprekken. Als je iets van iemand gedaan wilt vende Lazarescu. Ok, dat hadden ze niet. Maar hoe zit meestal een soort alwetende blik. Het is de blik van de krijgen en je legt uit wat je wilt, willen ze het altijd net het met jullie critici zelf? Het is zo makkelijk om te wij- alomtegenwoordige maker die alles al weet. Maar voor anders doen. Heel Roemeens. Ik heb bewondering voor zen. Lopen jullie wel eens de Spoedeisende Hulp bin- mij is de camera veel menselijker en feilbaar. Ik zal een wat Pythagoras en de rest in de wiskunde voor elkaar nen? Ik wel. Om me voor te bereiden op die film maar camera nooit op een plek laten filmen waar een mens hebben gekregen. Dat had in Roemenië nooit gekund.” ook als patiënt. Toen ik mijn eerste film klaar had, werd niet kan komen, bijvoorbeeld door voor op een auto te ik ernstig ziek. Dacht ik dat ik dood zou gaan. Plus: mijn filmen terwijl de auto rijdt. In deze film, die zich volle- Hij begint uit te wijden over de schoonheid van Lego en vader werkte op de administratie van een ziekenhuis. dig afspeelt tijdens de wake voor een overleden familie- de improvisatie die je daar op los kunt laten en vraagt Mijn moeder was leraar. Gezondheidszorg en onder- lid, kon ik van de camera een echt mens maken. Nou ja, zich af waarom de Roemenen onder Ceausescu in wijs, de sectoren waar mensen onder het communisme een onzichtbaar mens. De geest van de overleden man, godsnaam auto’s uit Frankrijk importeerden – maar na de laagste lonen verdienden. Mijn ouders hadden geen die door het appartement zweeft en liefdevol naar zijn een tijdje komen we terug bij de fim. geld voor een babysitter dus ik was vaak in het zieken- familie kijkt en naar de gesprekken luistert. Daar huilt huis. Ik zag de artsen aan het werk. Het klopt, er is er- iemand, daar lacht iemand. Het is zoals ik me de fami- Nog één vraag. Het ritueel tijdens de wake. “Precies ja. gens een probleem in de gezondheidszorg. Maar waar? liebijeenkomsten van vroeger herinner. Omdat Jezus zonder kleren werd gevonden... Ik bedoel, Ligt het bij de artsen? Bij de vanzelfsprekendheid waar- “Om nog even terug te komen op die vraag over omdat ze alleen kleren vonden toen Jezus was gestorven mee ze aannemen dat ze na een studie geneeskunde ook Roemenië. Een film maken in Roemenië betekent een en er geen lichaam in die grot lag, hebben ze alleen de echt arts zijn? Ik weet het niet.” film maken over Roemenië. Kan niet anders. Natuurlijk kleren begraven. Met de wederopstanding bedoel ik. bedacht ik al schrijvende dat deze wake een microkos- Dus in dit ritueel leggen we de kleren op tafel en verkla- Ook bij Puiu begint het te dagen dat zijn betoog geen mos is waar je het hele land in kunt ontwaren: de com- ren dat er niemand gestorven is. Ook heel Roemeens. antwoord was op de vraag, dus hij houdt op met praten. plottheoreticus die denkt dat ’ie constant bedonderd Alsof diegene nog onder ons is. En weet je dat die hele wordt, de oude tante die terugverlangt naar het com- scène niet eens in het script stond? Heb ik pas tijdens Over het communisme gesproken, u wilde per se een be- munisme. Maar zo begin ik niet te schrijven. Zo van: we het draaien verzonnen.” staand appartement uit die tijd. “Ja, het is een van de gaan even een fijne microkosmos in elkaar draaien. grootste appartementen die de communisten in Boeka- rest hebben gebouwd. Buiten het paleis voor Ceaucescu dan. Honderd vierkante meter. Ik wilde dit appartement FILMKRANT.LIVE INTRODUCTIE BIJ Sieranevada | FILMSCHUUR HAARLEM, 25 FEBRUARI 15.30 UUR | omdat het een centrale hal had, van waar we met de ca- DOOR LAURA VAN ZUYLEN mera de verschillende kamers in konden kijken. Want

neemt. Zo kadreer je niet. Maar zo sta je wel, als onopgemerkte toeschouwer. En zo staat Wat moeten de camera ook in het appartement – niet schuddend, niet glurend vanuit een verbor- gen positie, maar midden in de kamers, en kunnen we vanaf een vast punt nieuwsgierig meedraai- end met personages. En: soms net om het hoekje, zodat iemand die spreekt net buiten geloven beeld valt. Zo kadreer je niet. Maar zo sta je wel. Meester van de mise-en-scène Cristi En die iemand kan alleen de overleden va- Puiu toont in Sieranevada, te zien op het der zijn. En dus gaat de film opeens ook over IFFR, een familiebijeenkomst waar ieder- hem: wat ziet hij, wat hoort hij? Bijvoor- een kiest wat hij gelooft – ook als men beeld: dat ondanks de rituele bijeenkomst weet dat het niet waar is. We kijken mee voor zijn nagedachtenis niemand het echt door de nieuwsgierige ogen van de over- over hem heeft. En: waarop richt hij zijn leden vader. aandacht? Dat we vooral de ene zoon volgen, is de keuze van de vader – want die is de ca- Het zijn eigenlijk twee films. In de eerste zien mera. In hem is hij kennelijk het meest geïn- we, uitgesponnen maar meeslepend, men- teresseerd. Wat de prachtige, meerduidige sen bijeenkomen vanwege het overlijden van Er komen thema’s bovendrijven. Wan- moeten en kunnen geloven van wat officiële monoloog van de zoon over de vader, onwe- de vader van wat de hoofdpersoon lijkt te trouwen is er één: dat geldt elkaar en het media en regeringen beweren en waarvoor tend dat die onzichtbaar aanwezig is, des te zijn – al krijgen de vele personages allemaal geldt de politiek, toen en nu, met een neef we, ook binnen families, kiezen te geloven, of ontroerender maakt. aandacht. De maaltijd moet wachten op een die bevangen is door samenzweringstheo- waarvan we doen alsof dat zo is, ook al weet PS: De titel slaat nergens op en is door vertraagde priester, terwijl iedereen, in een rieën (9/11, Charlie Hebdo). Een wantrouwen iedereen dat wij ook wel weten dat het een Puiu expres verkeerd gespeld om internatio- geweldige mise-en-scène, hongerig heen en dat des te triester is, omdat het iedereen zo leugen is. naal onvertaalbaar en dus onveranderbaar te weer loopt door het bescheiden appartement vertrouwd lijkt. Net als de continue weder- Dat is film één. Film twee ligt daarbo- zijn. van de verse weduwe, de kamers verbonden zijdse ergernissen, zo ingesleten dat de aan- venop. Want de camera in Sieranevada is KEES DRIESSEN 11111 door een centraal halletje. Het acteren is vol- wezigen er soms zelf door in de lach schieten overduidelijk iemand. Zo wordt de ope- strekt geloofwaardig en naturalistisch, zoals – bij vlagen is Sieranevada ook echt grappig. ningsscène, waarin de hoofdpersoon met Sieranevada ROEMENIË/FRANKRIJK/BOSNIË/ we kennen van regisseur Puiu (The Death of Het geheel vormt ondertussen regelmatig zijn auto een straat blokkeert, gefilmd van- KROATIË/MACEDONIË, 2016 | REGIE CRISTI PUIU | 173 Mr. Lazarescu, 2005; Aurora, 2010) en de een spiegel voor Roemenië en Europa, met achter een geparkeerde auto, waarvan het MINUTEN | DISTRIBUTIE SEPTEMBER | TE ZIEN OP HET Nieuwe Roemeense Cinema. name in de sterke gesprekken over wat we dak het onderste deel van het scherm in- IFFR EN VANAF 23 FEBRUARI DE FILMKRANT #395 JANUARI/FEBRUARI 2017 12

Olivier Assayas over Personal Shopper

Olivier Assayas wilde na drie historische films Waarom een film over een personal shopper? “Ik wilde Personal Shopper wilde ik zien wat er zou gebeuren als weer iets maken over de moderne wereld. Het een film maken over Parijs nu. Carlos en Something in ik er wel vol voor zou gaan. Om die spiritualiteit zicht- werd een film over rouwen en geesten. the Air speelden in het verleden en Clouds of Sils Maria baar te maken, heb ik hier en daar genre-elementen ge- DOOR RONALD ROVERS vond ook min of meer plaats in z’n eigen bubble. Ik wil- bruikt. Maar ik had geen ambitie om met het horror- de een film maken over de moderne wereld, een wereld genre aan de slag te gaan hoor.” “Schoonheid is niet alles”, zei iemand in The Neon De- die bepaald wordt door de spanning tussen het almaar mon, “het is het enige.” In Personal Shopper zet Olivier groeiende materialisme en onze gedachten en fantasie- Blow-Up van Antonioni moet ook een inspiratie zijn ge- Assayas het ultramaterialisme van de modewereld af ën. Dat zou je religie of spiritualiteit kunnen noemen. weest. Die ging ook over afwezigheid en materialisme. tegen de zielswereld van rouw en geestverschijningen. Het tegengif van materialisme. De modewereld leent “Absoluut. Maar wel onbewust dan. Toen ik het scena- Dit zijn natuurlijk extremen maar het is een herkenbare zich goed voor een portret waarin je die spanning wilt rio net klaar had, was er een grote Antonioni-tentoon- spagaat: de spanning tussen een buitenwereld die nau- laten zien: je komt er vervreemding maar ook fascinatie stelling in Parijs. Toen ik Blow-Up voor het eerst sinds welijks nog ruimte laat voor reflectie en een binnen- tegen. De modewereld is deel van het kwaad van onze mijn tienerjaren weer zag, was ik echt geshockeerd door wereld die verlangt naar contact en betekenis. Hoofd- tijd maar biedt ook schoonheid.” de overeenkomsten. Ook die film gaat over iemand die persoon is Maureen Cartwright (Kristen Stewart), in de modewereld werkt maar toch een buitenstaander een Amerikaanse in Parijs die als personal shopper de Assayas en geesten, dat was ook een verrassing. “In is en aangetrokken wordt door een mysterie dat hem ei- kledinginkopen doet voor een beroemd model. Ze is Clouds of Sils Maria zat ook iets onwerkelijks, toen genlijk wakkerschudt, dat hem uit de bubble van de mo- ook een medium dat zich leent voor seances en contact Kristen Stewarts personage ineens verdwenen was. Ook dewereld terughaalt naar de werkelijkheid.” zoekt met haar overleden broer. We spraken Assayas na daar zat een soort spiritualiteit in. Maar die was verbor- de première in Cannes, mei vorig jaar. gen, onder het oppervlak. Ik ging er niet vol voor. Met DE FILMKRANT #395 JANUARI/FEBRUARI 2017 13

Personal Shopper denkt via de dialogen veelvuldig na Dat moet een reden zijn geweest om Kristen Stewart te woord is: ik hoop het. Maar ik doe het nooit meer want over ons innerlijke, morele leven. “Mijn ervaring met de casten? Het verhaal had die nuchtere acteerstijl nodig. het is gruwelijk gecompliceerd. Tien dagen geleden was wereld is dat wij allemaal elke dag schakelen tussen ver- “Precies. Dat zijn de juiste woorden. Met de andere ik nog aan het monteren.” schillende lagen van onze realiteit. We denken na en actrices die ik voor de rol heb overwogen, zou het een fantaseren. Dat is een onzichtbare werkelijkheid. We stuk moeilijker zijn geweest. Kristen is zo solide, zo Tekstberichten zijn anti-cinema, kun je zeggen. “Zeker. dragen de stemmen van anderen met ons mee. Dat kun aards. Haar personage blijft zich maar verzetten tegen En toch hypnotiseren ze. Ook op het grote scherm.” je geesten noemen. Tegelijk communiceren we onze ge- de gedachte dat geesten bestaan en blijft ook haar ei- dachten heel concreet via de modernste communica- gen abstracte opvattingen bevragen. Dus als het dan U zegt dat we in het Westen de ruimte om te rouwen heb- tiemiddelen. gebeurt, als ze contact krijgt, heeft het zoveel meer ben opgegeven. Het contact met geesten zijn kwijtge- “In essentie wilde ik een concrete vorm vinden voor impact.” raakt. Ziet u dat als symptomatisch voor een groter pro- de abstracte notie van rouwen. Als we iemand kwijt- bleem? “In het verleden is er altijd ruimte geweest om raken, houden we niet op met communiceren. Het ge- U geeft tekstberichten een prominente rol. Was dat niet met de dood om te gaan. Noem het religie, mystiek, wat sprek stopt niet. We houden iemands stem in ons hoofd. riskant? “Risico’s houden het vak interessant. Als je die dan ook, er was geestelijke maar ook fysieke ruimte voor In een film moet je daar een vorm voor vinden. De grote niet neemt, maak je vervelende films en raak je zelf ook de behoefte in contact te komen met iets dat groter was vraag is of de kijker meegaat in Maureens avontuur. nog verveeld. Bovendien ben ik al lang gefascineerd dan het individu. Nu leven we in een atheïstische cul- Natuurlijk krijgt ze geen signaal van haar broer. Die is door het format van tekstberichten. Ze dwingen je om je tuur. Ik weet niet of dat goed of slecht is. Ik weet wel dat dood. Tenzij het de film lukt je ervan te overtuigen dat er woorden goed te kiezen en na te denken over interpunc- we weinig ruimte meer hebben voor spiritualiteit. Ter- wel een andere wereld is en dat contact mogelijk is. Dat tie. Het is verslavend, hypnotiserend. Zelfs naar een wijl het toch een basisbehoefte is.” creëert angst en spanning omdat steeds van alles kan leeg scherm staren waar je een bericht verwacht. Voor gebeuren. En toch deel je haar hoop.” mij was de vraag of ik er film van kon maken. En het ant-

sterk verbonden is geweest met de interesse in de geestenwereld. Zo memoreert hij dat de Geesten­ Amerikaanse gezusters Fox in de tweede helft van de negentiende eeuw het moderne spiritisme introduceerden via klopsignalen levens van de overledenen, juist toen de morsecode werd uitgevonden. De spook­scènes in de film De nieuwe film van Olivier Assayas en refereren zelfbewust aan toverlantaarnpro- zijn muze Kristen Stewart is een rijk en jecties en andere fantasmagorieën uit de ambigu spookverhaal over de zoektocht vroege film- en mediageschie­ ­denis, tot een naar identiteit en zekerheid in een on- op hol geslagen bioscooporgel op de sound- grijpbare wereld. track aan toe. En haar eigen interacties met een schimmige entiteit vinden plaats - hoe In hun tweede film samen gaan de Franse modern, en hoe techno-kritisch - via sms. filmmaker Olivier Assayas en de Ameri- Het telefoonschermpje als laatste domein kaanse actrice Kristen Stewart verder waar van al onze angsten en verlangens. Clouds of Sils Maria (2014) ophield. Niet dat Intrigerend en niet-te-classificeren zijn Personal Shopper nou een direct vervolg is op geen termen waar je lichtvaardig mee moet die film over het Opening Night/All About omspringen als het over film gaat. Ze zijn een Eve-achtige verhaal waarin ze de assistent beginpunt, geen eindoordeel. Toch zijn ze speelde van een actrice die in het reine moet van toepassing op Assayas’ film, die een ele- komen met haar leeftijd en de eeuwigdu- gante mix is van psychodrama, spookfilm en rende vraag hoe je je als kunstenaar met je milieuschets. Ex-vampierliefje uit de im- werk identificeert. Maar ook nu speelt Ste- mens populaire jeugdfilmserie Twilight Ste- wart weer zo’n schaduwfiguur. Ze is de per- wart is natuurlijk perfect gecast, met haar soonlijke assistent van een Duits supermodel personages en personae die van film naar voor wie ze op haar scootertje in Parijs kle- film reizen, net zoals het van pervers genoe- ding, juwelen en accessoires shopt bij de gen getuigde om haar als Hollywood-cele- duurste designers. Deze Kyra behandelt haar brity de voetveeg van een veeleisende thea- alsof ze onzichtbaar is. Bovendien kruisen terdiva te zien spelen in Sils Maria. Assayas hun levens elkaar bijna nooit. Kyra is altijd is ook het soort regisseur dat ervan geniet elders. Maureen checkt online welke kleding om slim en cinefiel te zijn. Je kunt best zon- ze bij welke gelegenheid heeft gedragen. Ze wacht op een teken van hem van gene zijde achtige lichaam verstopt in winterse truien der al die referenties, over die traditie van de leert haar werkgeefster alleen maar kennen en dwaalt dankzij haar paranormale gaven in bijvoorbeeld. En door hoe haar fysiek lang- kunst die altijd in dialoog is met de geschie- als virtuele aanwezigheid. Als een schim een tussenwereld waarin allerlei verschijn- zaam verdampt in haar pogingen contact te denis. Dan heb je gewoon een bizar en cere- sluipt Maureen haar appartement binnen en selen tot haar spreken die zowel manifesta- krijgen met haar broer. Bovendien lijdt ze braal spookverhaal dat z’n bezoekers net zo hangt de nieuwe kleding in de kasten. Ze is ties van haar eigen onderbewustzijn als an- aan dezelfde kwaal als haar broer. De eerste kan verdelen als het deed bij z’n première in Kyra’s onzichtbare alterego, wat nog wordt dersoortige materialisaties kunnen zijn. keer dat we haar naakt zien is op de onder- Cannes, waar de film alsnog met de regie- versterkt door de terloopse opmerking van Assayas zou Assayas niet zijn als hij deze zoekstafel bij de dokter. Een magnifieke zet prijs werd bekroond. Met films als dit is het een van de ontwerpers dat ze precies de- thema’s en motieven, deze vragen over iden- van Assayas om Stewarts lichaam te ontsek- als met mensen: het is geen allemansvriend, zelfde maat hebben en Maureens steelse, titeit en spiegelbeelden niet zou koppelen sualiseren. Als we haar later in Kyra’s kleren maar wel iemand die je zou willen leren ken- zelfs erotische verlangen om de verboden aan de geschiedenis van kunst, film, en zien glippen, dan wordt ze bijna zelf een nen. Ook als het een fantoom blijkt. kleren van Kyra zelf te dragen - ze staan haar mode. Kleding is natuurlijk altijd een prach- spook, onstoffelijk en doorzichtig, en lijken prachtig natuurlijk, ze had zelf wel model tige metafoor voor binnen- en buitenkant, de jurken te zweven. DANA LINSSEN 11111 kunnen zijn - en stiekem in haar bed te over- verhullen en onthullen en het ontvouwen De fascinatie van de kunsten voor het bo- nachten als ze er weer eens niet is. van identiteit. Veel hedendaagse mode is ei- vennatuurlijke zet Assayas aan via het esote- Personal Shopper FRANKRIJK, 2016 | REGIE Ze is nog op een andere manier een af- genlijk anti-mode, alleen te dragen door rische werk van de Zweedse schilderes Hilma OLIVIER ASSAYAS | 105 MINUTEN | MET KRISTEN schaduwing van de vrouw die ze misschien vrouwen zonder lichaam. Maureen is op veel af Klint (1962-1944). Maar belangrijker nog STEWART, LARS EIDINGER, SIGRID BOUAZIZ | DISTRI­ zou kunnen zijn. Sinds de dood van haar manieren een vrouw zonder lichaam. Door door in herinnering te roepen dat de ge- BUTIE THE SEARCHERS | TE ZIEN OP HET IFFR EN tweelingbroer is ze niet meer compleet: ze de manier waarop ze haar fragiele, jongens- schiedenis van radio, film en fotografie altijd VANAF 26 JANUARI DE FILMKRANT #395 JANUARI/FEBRUARI 2017 14

Profiel Kristen Stewart

of Sils Maria. Die film gaat immers over het vak van acteren, over hoe je laveert tussen je eigen persoonlijk- heid en die van je personage. Stewarts Valentine is de Ze brak door als Twilight-sterretje, maar Twilight door in On the Road twee jongens af te trekken assistente van Binoches Maria Enders, een acteerlegen- inmiddels ziet men haar steeds meer voor wat in een rijdende auto. de die zich in een Zwitsers oord klaarmaakt voor een ze is: een van de belangrijkste actrices van een rol die ze kent, maar eigenlijk niet wil spelen. Stewarts nieuwe generatie. Woody Allen en Kelly Autonoom subtiele spel verklapt hoe Valentine zich ontpopt van Reichardt castten haar voor respectievelijk Artistieke geloofwaardigheid gaat natuurlijk niet afhankelijk assistent tot autonoom personage, tot op Cafe Society en Certain Women en als muze van over het vermogen om te choqueren. Het helpt vast, het punt dat ze de film zelf lijkt te ontstijgen. Olivier Assayas staat ze na Clouds of Sils Maria maar belangrijker is de bereidheid een nieuw pad in nu ook in zijn nieuwste film Personal Shopper, te slaan en buiten je comfortzone te stappen. Stewart Rebelse benjamin te zien op het IFFR. DOOR HUGO EMMERZAEL kan inmiddels buigen op een indrukwekkende lijst van Na Clouds of Sils Maria kreeg Stewart rollen uit het gevarieerde rollen. In Peter Sattlers uitstekende in- gehele filmspectrum aangeboden: ze combineerde Er heerst een beeld van Kristen Stewart dat ze pas na die-debuut Camp X-Ray mocht Stewart voortborduren mierzoete stoner-romantiek met actie in American haar vertolking van Bella Swan in de populaire Twi- op de onbegrepen romances van Twilight, maar dan in Ultra, worstelde met emotie in het gelikte dystopische light-reeks respectabele rollen speelt. Daarmee worden de post-9/11-setting van Guantánamo Bay. Stewart is sciencefictiondrama Equals en speelde de rebelse ben- de andere rollen van de 26-jarige actrice echter te snel soldaat Cole, een bewaker in de maximum security-ge- jamin van een geschokte familie in Alzheimer-drama afgeschreven. Stewart speelde haar eerste onverge- vangenis die gevoelens ontwikkelt voor een van de Still Alice. Met haar conflictvermijdende gedrag en telijke rol natuurlijk in 2002, op twaalfjarige leeftijd, gevangenen. In tegenstelling tot de Grote Romantische onzekere lichaamstaal was Stewart de enige acteur in als Jodie Fosters zieke dochter in David Finchers in- Gebaren van Twilight is het meest romantische wat die film die tegenwicht kon bieden aan Julianne Moores sluipthriller Panic Room. Twee jaar later scoorde ze Cole kan doen haar gevangene het laatste deel van de met een Oscar bekroonde rol van Alzheimerpatiënt. haar eerste hoofdrol in de Amerikaanse televisiefilm Harry Potter-reeks brengen. Hoewel Stewart steeds minder vaak ‘dochter van’ hoeft Speak, waarin ze een brugpieper speelt die emotioneel De in Guantánamo Bay streng gedicteerde verhou- te spelen, weet ze hier prachtig haar ondergeschikte rol herstellende is van een traumatische verkrachting. Die ding tussen gevangene en soldaat vergden een emo- in te kleuren met een eigen identiteit. haast ongeziene film is het best bewaarde geheim van tioneel subtiel spel van Stewart en haar tegenspeler Binoche en Moore mogen nu echt plaatsmaken voor haar acteergeschiedenis. Peyman Moaadi. In deze vijandige omgeving behoren Stewart. Zij trapte de afgelopen editie van het filmfesti- Want iedereen kent haar immers van de in 2008 be- ze tot de weinigen die elkaars menselijkheid zien, ook val in Cannes af met een grote rol in Woody Allens Café gonnen Twilight-reeks waarin ze Bella Swan vertolkt, al is die verborgen achter tralies of gehuld in militaire Society. Nog indrukwekkender: ze wist het ambigue – de emotieloze scholier waar vampiers en weerwolven kledij. De verboden gevoelens die daarbij komen kij- en in Cannes veelvoudig bekritiseerde – scenario van voor strijden. Net als Britney Spears, Selena Gomez ken maakten van Camp X-Ray de ideale opvolger van Olivier Assayas’ Personal Shopper van smoel te voor- en Twilight-tegenspeler Robert Pattinson heeft ze Twilight, waarin de actrice werd verweten niet met zien (te zien tijdens het Filmfestival Rotterdam). Met het imago van tienerster maar met moeite van zich af emotie te kunnen spelen. De schuld daarvan lijkt eerder rollen in het nog te verschijnen Billy Lynn’s Long Half- kunnen schudden. Mickey Mouse Club-alumni Spears bij Twilights bizarre, intentioneel emotieloze script te time Walk van Ang Lee en Kelly Reichardts Certain Wo- deed dat door een dosis erotiek in haar teksten te injec- liggen, waar AVClub laatst een uitgebreide analyse over men heeft ze haar positie als arthousefavoriet geclaimd. teren, Disneyster Gomez beroofde in bikini een restau- publiceerde. Het moge duidelijk zijn: Kristen Stewart was altijd al rant in Harmony Korines Spring Breakers en Pattinson Dat Stewart een niet te onderschatten actrice is een goede actrice, maar nu is het tijd dat we plek voor liet zich rectaal onderzoeken in Cronenbergs limousi- bleek voor de meesten pas toen Olivier Assayas haar te- haar vrijmaken in het pantheon van acteertalenten. 5 nefilm Cosmopolis. Kristen Stewart nam afstand van genover acting royalty Juliette Binoche zette in Clouds

DE FILMKRANT PORTRET SARA DRIVER #395 JANUARI/FEBRUARI 2017 16

Paterson, over een buschauf­ feur die ook amateurdichter is, is een ode aan de kleine dingen des levens. Voor regisseur Jim Jarmusch zijn z’n eigen amateurinteresses­­­ ook van levensbelang: ‘Ik hou van paddenstoelen identificeren en naar 17de-eeuwse Engelse muziek luisteren.’ DOOR BOYD VAN HOEIJ Jim Jarmusch over Paterson ‘IK DOE ER ALLES AAN OM MIJN INTUÏTIE TE BESCHERMEN’ DE FILMKRANT #395 JANUARI/FEBRUARI 2017 17

Paterson gaat over Paterson (Adam Driver) die in het tegen actiefilms of gewelddadige films maar daar zijn er want dan gaat ‘ie de mist in.” slaperige Paterson, New Jersey woont met zijn Iraanse al zoveel van. Ik hou ook van Ozu en films die over be- “Ik schrijf normaliter altijd rollen met een specifieke vriendin, gespeeld door Golshifteh Farahani. “De film scheiden dingen gaan ij plaats van over conflicten tus- acteur in gedachten maar hier was dat eens niet het ge- heeft een vrij eenvoudige maar ook bijna poëtische sen mensen. Ik maak films die ík graag zou willen zien, val. En Golshifteh en Adam spelen natuurlijk niet zich- structuur,” steekt Jarmusch van wal tijdens het film- niet een tienertestgroep ergens in een multiplex”. zelf maar er zijn wel kleine dingen die we toegevoegd festival van Toronto. “Het verhaal duurt zeven dagen hebben nadat ze gecast waren. In Golshiftehs knutsel- en de dagen werken als stanza’s. Elke dag gebeuren er Dilettant werk, bijvoorbeeld, zit ook Perzische kaligrafie en ze kleine dingen die zichzelf herhalen en die als een soort Op de vraag of hij dus alle Hollywoodregels aan zijn laars luistert ook naar Iraanse popmuziek. En Paterson zat binnenrijm werken; de dag begint met Patersons hor- lapt komt de zilverharige regisseur met het volgende in de marine, net als Adam zelf, en dat maakt de scène loge, eindigt met het dagelijkse biertje in het café om de antwoord: “Ik kan me sowieso niet aan die regels hou- in zijn stamcafé, waarin hij iemand snel tegen de grond hoek, elke keer is er weer dat shot met die brievenbus.” den. Ten eerste weet ik niet precies wat die regels zijn en werkt, dan ook meteen geloofwaardiger.” De poëzieprobeersels die Paterson dagelijks in zijn ten tweede, mocht ik ze ergens tegenkomen, zou ik ze Over de verschillende artistieke invloeden op de film schriftje kladdert vinden dus ook hun weerslag in de gelijk verbranden! Mijn belangrijkste regel is heel sim- zegt Jarmusch: “Ik ben absoluut geen expert in die din- structuur van de film. “Maar,” zegt de regisseur, “ik pel: ‘Analyseer niet wat je doet maar vertrouw je intuïtie’, gen. Ik vind ze mooi maar dat maakt me geen kenner. moet wel eerlijk zeggen dat dit natuurlijk heel mooi en ik doe dan ook alles om mijn intuïtie te beschermen.” Ik ben meer een dilettant, maar dan in positieve zin. klinkt maar dat ik niet, als ik aan het schrijven en Iets wat hij blijkbaar gemeen heeft met zijn hoofd- Ik heb geen tijd om heel veel te leren over alles wat me draaien ben, constant denk: ‘Goh, Jim, wat een lekkere rolspeler: “Adam is ook erg intuïtief en kijkt bijvoor- interesseert, maar er zijn een heleboel dingen waarin ik poëtische structuur’. Maar ik zie nu, na afloop, wel dat beeld nooit naar de films waarin hij speelt. Hij gelooft, me als amateur mee bezig houd, zoals paddenstoelen die dingen erin zitten, absoluut.”“De gedichten in de en ik ben het helemaal met hem eens, dat hij iemand is zoeken en naar 17e eeuwse Engelse muziek luisteren. film zijn geschreven door Ron Padgett, die bij de New die goed is als hij op iets concreets reageert, hij moet Het mooie aan mijn beroep is dat je dingen die je inte- York School hoort en die vaak de kleine, dagelijkse vooral niet over de betekenis van een scène nadenken ressant vindt ook in je werk kwijt kunt.” dingen centraal stellen en prijzen in plaats van grote, dramatische momenten of gevoelens”, aldus Jarmusch. “Dat past natuurlijk ook juist bij het soort film dat ik FILMKRANT.LIVE INTRODUCTIES BIJ Stranger than Paradise IN HET JARMUSCH-RETROSPECTIEF | CONCORDIA wilde maken; mijn film is juist niet dramatisch en gaat ENSCHEDE, 6 FEBRUARI ’S AVONDS | FILMSCHUUR HAARLEM, 20 FEBRUARI ’S AVONDS | DOOR FRITZ DE JONG over de kleine, mooie dingen in het leven. Ik heb niets

decoraties. Laura is ook dolgelukkig met de kalme Paterson en bewondert de gedichten Dolgelukkige die hij schrijft onder werktijd. Laura droomt over het hebben van twee- lingen – die opmerkelijk vaak opduiken in buschauffeur Jarmusch’ film – maar ze vindt haar leven ook mooi met hond Marvin. Wiens naam natuur- In zijn twaalfde speelfilm zet Jim Jar- lijk weer verwijst naar Jarmusch’ idool, de musch dramatiek en ironie rigoureus bui- acteur Lee Marvin. Terwijl Jarmusch in het tenboord. Paterson, te zien op het IFFR, overambitieuze vampierendrama Only Lovers is een verstilde lofzang op de schoonheid Left Alive regelmatig uit de bocht vloog met van het alledaagse. alle (pop)culturele referenties, komt zijn fil- mische commentaar in Paterson goed van Wie of wat is Paterson? Laten we het Wiki- pas. Zijn hoofdpersoon is namelijk geen open pedia vragen: ‘Paterson is een stad in de boek. En dan is het handig dat Jarmusch na- Amerikaanse staat New Jersey en telt 147.754 drukkelijk laat zien dat vijf delen van Wil- inwoners. Het is hiermee de 138ste stad in de liams’ Paterson heel onnadrukkelijk in de kast Verenigde Staten.’ staan bij de buschauffeur. Hmm. Als we Paterson, zijn warmbloedige Paterson is ook de twaalfde speelfilm van vrouw, zijn poëzie verslindende hond, zijn in Jim Jarmusch, gefilmd in Paterson, NJ, te herhaling vervallende barvrienden en zijn zien tijdens het Filmfestival Rotterdam. Re- eindeloos ouwehoerende buspassagiers een censenten schrijven nogal eens dat een stad blin had geportretteerd in zijn modernisti- filmPaterson is Paterson de naam van de week lang gevolgd hebben weten we dit: Pa- in een film uitgroeit tot een personage. Als sche meesterwerk Ulysses, wilde Williams hoofdpersoon uit Paterson, NJ – onderkoeld terson is een dichter. Paterson, NJ bij Jarmusch al een personage een ode brengen aan zijn eigen regio. Drie maar aimabel vertolkt door Adam Driver. Of zijn gedichten goed zijn of slecht, dat wordt, dan is het een uiterst bescheiden per- decennia later zou hij dit sleutelwerk uit- Zou het toeval zijn dat zijn personage een doet er niet toe. Want die gedichten, die zijn sonage dat zichzelf niet de moeite waard breiden tot een episch gedicht in vijf boek- ‘bus driver’ is? Vast niet, want Jarmusch is van hem: zijn observaties, zijn woorden. Ob- vond om zich mooi aan te kleden of op te delen. dol op dit soort associatieve grapjes. Soms is servaties en woorden die in hun onnadruk- tutten voor de camera. Het oorspronkelijke gedicht Paterson be- dat bere-irritant – zoals het tot vervelens toe kelijkheid een lofzang zijn op de schoonheid Paterson, NJ was net niet de woonplaats vat veel mooie regels, waaronder deze: ‘Say herhaalde “I scream for ice cream” van Ro- van het alledaagse. van William Carlos Williams, die huisarts en it, no ideas but in things.’ Het benoemen van berto Benigni’s typetje in Down by Law – FRITZ DE JONG 111123 kinderarts was in Rutherford, tien mijl ver- dingen in plaats van ideeën was niet minder maar in Paterson valt alles op zijn plek. Wat derop. Williams (1883–1963) was tevens een dan een opdracht die Williams zichzelf op- mooi uitkomt in een film die gaat over men- vooraanstaande dichter, die samen met zijn legde. In de cinema kennen we deze opdracht sen die al helemaal op hun plek zijn. Zonder Paterson VERENIGDE STATEN, 2016 | REGIE JIM studievriend Ezra Pound vorm en richting ook, als ‘show, don’t tell’. Sinds zijn mini- dramatiek en zonder ironie mag Paterson JARMUSCH | 118 MINUTEN | MET ADAM DRIVER, gaf aan het Amerikaanse modernisme. malistische debuut Permanent Vacation oprecht tevreden wezen met zijn betrekking GOLSHIFTEH FARAHANAI, NELLIE | TE ZIEN OP HET IFFR In 1926 schreef Williams het 86-regelige heeft Jarmusch dit principe eigenlijk altijd als buschauffeur in Paterson, NJ. Hij is dol- EN VANAF 9 FEBRUARI | EYE PRESENTEERT DAARNAAST gedicht Paterson. Geïnspireerd door de wijze met verve in praktijk gebracht. gelukkig met zijn mooie vrouw Laura, die al- ZES GEDIGITALISEERDE JARMUSCH-FILMS DIE DOOR waarop James Joyce zijn geboorteplaats Du- Maar wie of wat is Paterson nou? In de les in huis voorziet van kekke zwart-witte HET HELE LAND TE ZIEN ZIJN DE FILMKRANT #395 JANUARI/FEBRUARI 2017 18

Het licht dooft, de eerste beelden doemen op. De Tiger-competitie van het Filmfestival Rotterdam bekeken vanuit de openingsscènes: van absurdistisch, mythisch, woest tot ARÁBIA Tiger-competitie suggestief. DOOR MARISKA GRAVELAND HET VERLEIDINGSSPEL IS BEGONNEN daarbij geen idee waar dit allemaal naartoe gaat – wat van Arnauds schilderscarrière maar blijkt juist het wil je nog meer van een openingsscène? eindpunt van zijn reis, die in omgekeerde volgorde uit De mannen die we later in deze film leren kennen, de doeken wordt gedaan. De woedende kunstenaar wil

DEMONIOS TUS OJOS worstelen allemaal met een persoonlijke crisis, die in het liefst al zijn werk vernietigen en zich van alles be- zeer verschillende stijlvormen is gegoten, van absur- vrijden. Kunst is het tegenovergestelde van liefde, zegt distisch en vervreemdend tot realistisch. Daan Bakker hij, het betekent juist isolatie, waarmee de film direct weet gelijk in het begin op heerlijk ontwrichtende wijze hoog inzet. letterlijk een punt te maken: gooi je verwachtingen overboord en geef de onvoorspelbaarheid de ruimte. Klassiek | Een klassieke opening: in het Israëlische dra- ma The Burglar komt een tienermeisje uit de woestijn Realistisch | Demonios tus ojos is een geraffineerd spel gelopen, ze arriveert in haar woonplaats en probeert waarin filmkijken gelijk staat aan voyeurisme. De een deur te openen. Inbreken, sleutels – het zal later Spaanse Tiger-film begint in een trein waar een verwil- allemaal een belangrijke rol gaan spelen. Waar komt ze derd ogende regisseur wordt geïnterviewd over zijn vandaan, waar gaat ze naartoe en waar wil ze achter nieuwste film. De journalist stelt de boude vraag wan- komen? En welke rol speelt het luipaard in de dieren- neer de regisseur zijn onschuld heeft verloren. Vlak tuin in haar zoektocht naar zichzelf? daarna kijkt de filmmaker naar een seksvideo met een Ook het Braziliaanse Arábia opent met een korte COLUMBUS vrouw die later zijn halfzus blijkt te zijn. Juist in een tocht: in een ononderbroken shot fietst een jongen kalme realistische stijl weet de film de grenzen van de langs een kronkelende weg, ondersteund door coun- Openingsbeelden dragen altijd een belofte in zich. Ze- onschuld op te zoeken, waarvan de hekken in de eerste try-muziek, waarna hij aankomt in de bewoonde we- ker als het een debuutfilm is staan alle mogelijkheden tien minuten al op een kier zijn gezet. reld. Tot die tijd waant hij zich alleen, zonder potten- nog open. Je hebt nog geen verwachtingen, zoekt nog kijkers, maar toch fietsen wij even mee aan zijn zijde. niet naar betekenissen of samenhang, er is nog geen Mythisch | Het Chileense Rey opent met afgebrokkeld kader. Als het licht uitgaat is dat niet alleen het begin filmmateriaal dat de filmmaker eerder in zijn achter- Woest of geserreerd | In het begin van het Indiase Sexy van de film maar ook het startpunt van de nog niet in- tuin had begraven, waarna een tekst uitleg geeft over de Durga beweegt de camera door een chaotisch ogend gesleten weg die een filmmaker zal gaan afleggen. reis van een avontuurlijke advocaat naar het zuidelijk- hindoefestival. Mannen laten zich met haken aan hun De beginbeelden van de films uit de Tiger-competitie ste puntje van Chili. Hier in Patagonië heeft hij in de vel ophangen zonder een greintje pijn te tonen. De ca- van het Filmfestival Rotterdam van veelal jonge makers, 19de eeuw een koninkrijk gesticht, maar er resten wei- mera kantelt letterlijk op zijn kop in deze woeste regis- lopen uiteen van absurdistisch, mythisch, realistisch tot nig herinneringen aan de man – net als het filmmateri- tratie die het latere griezelverhaal zal doorsnijden. Het suggestief. De Tiger-competitie bekeken vanuit hun aal is hij deels vergaan. In de met betekenis doordrenk- contrast met Columbus is groot. Deze Amerikaanse Ti- openingsbeelden. te beginbeelden zet de regisseur zijn stijl met krachtige ger-film opent met een luxe, modern ingerichte woon- streken neer: onwerkelijke beelden, een larger than life kamer waar The Art of Rome in de boekenkast staat en Absurdistisch | Het uitstekende Nederlandse debuut hoofdpersonage bij wie dikke stralen water uit zijn een vrouw die de professor des huizes zoekt. Vervol- Quality Time van Daan Bakker heeft de origineelste hand lopen, een spuwende vulkaan en een verblinden- gens probeert een jonge studente in de bibliotheek een opening van alle competitiefilms. We kijken minuten, de volle maan. De natuur is hier aan zet. afspraakje te maken met de zoon van deze Koreaanse lang naar een witte stip op een rode achtergrond met professor. De moderne architectuur en geserreerde in- een vreemd robotstemmetje, die ‘Koen’ moet voorstel- Suggestief | Het Bulgaarse Light Thereafteropent met terieurs omkaderen deze strakke film over twee dolen- len. Koen haalt pijnlijke herinneringen op aan familie- een jongen met verfvegen op zijn gezicht, omringd door de zielen die bij elkaar een veilig plekje hopen te vinden bijeenkomsten waarin hij vaak als een soort circusact zijn eigen tekeningen. Vervolgens wordt deze Arnaud in en de eerste schreden naar elkaar zetten – net zoals de zoveel melk en ham moest eten dat hij er misselijk van een atelier met luide stem op zijn plek gezet door een openingsbeelden van de Tiger-films de kijker ieder op werd. De abstracte gekleurde bolletjes die hem daartoe boze kunstenaar die desondanks door de jongen geado- hun eigen manier met een verleidingsspel willen ver- aanzetten, komen in je eigen fantasie tot leven. Je hebt reerd wordt. De scène suggereert een explosief begin overen. 5 DE FILMKRANT #395 JANUARI/FEBRUARI 2017 19

MERIDIAN PLAIN HOLY GOD

De Tiger-competitie voor korte films is een IFFR in het klein: de volledige breedte van het programma en de mogelijkheden van cinema ingekookt tot 23 korte films. Appels en peren vergelijken voor gevorderden. DOOR JOOST BROEREN-HUITENGA RUBBER COATED STEEL JOANNE Tiger-competitie voor korte films HET LEVEN UIT EEN KORTE FILMDAG De 23 films in de Tiger-competitie voor korte films non-narratieve of soms zelfs anti-narratieve vormex- of met rubberkogels? – moet beantwoord worden door hebben een gezamenlijke lengte van bijna zeveneneen- perimenten die met het medium film spelen. het geluid van de schoten. half uur. In één werkdag zou je ze dus allemaal kunnen Bij films speelt uiteraard vaak de tegenstelling tus- kijken – als je ontbijt en luncht in de zaal. sen licht en donker een rol, omdat dat nou eenmaal de Topless Dan krijg je ook meteen een goede staalkaart van oorsprong is van elk filmbeeld. Zoals bij de figuren die Een derde tegenstelling die zich opdringt is die tussen waar het IFFR voor staat; een behapbare dwarsdoor- opdoemen uit de Marokkaanse woestijn in Fajr. De ab- realiteit en wat media daarvan maken. De abstracte snede van het festival. De vier pijlers van het hoofd- stracte figuren worden silhouetten in de contrastrijke vorm van die ontwikkeling zien we in Meridian Plain, programma – nieuwe talenten, ervaren meesters, zwart-witbeelden en af en toe worden de duistere figu- waarin Laura Kraning honderdduizenden foto’s van meta-beschouwing over cinema en maatschappelijke ren ineens wit wanneer het beeld naar negatief gehaald het Marslandschap aan elkaar rijgt. Of in From Source observaties – vind je er terug, vaak in hun meest expe- wordt. to Poem van Rosa Barba, waarin het immense audiovi- rimentele vorm. Nog vaker wordt het contrast tussen beeld en ge- suele archief van de Amerikaanse Library of Congress Als we dan toch over lengte bezig zijn: de observatie luidsband benadrukt. Of specifieker: tussen spraak en overlappend en chaotisch tot een brij wordt gesmeed die mijn collega Andréa Picard over de shorts-com- schrift. In meerdere films wordt spraak op de geluids- van niet meer van elkaar te onderscheiden stemmen, petitie van vorig jaar maakte, is ook dit jaar waar: voor band vervangen – of bevraagd – door tekst die je in beelden en perspectieven. korte films zijn ze relatief lang. De films hebben een beeld ziet, gepresenteerd als ondertiteling maar altijd Iets explicieter is The Lost Object van de Argentijnse, gemiddelde lengte van bijna twintig minuten en slechts met een minder eenduidige functie. Door de poëtische in Nederland werkende maker Sebastian Diaz Morales, één titel duikt onder de tien minuten. In het geval reflecties van een mythisch onderwaterwezen naar een huiskamerset in een filmstudio, een overdenking van de meest extreme vormexperimenten wil dat het de ondertitels te verbannen, geeft Basim Magdy in No van de overstemming van het origineel door de repro- geduld nog wel eens op de proef stellen, al is de kans Shooting Stars bijvoorbeeld des te meer ruimte aan de ductie. Maar het meest letterlijk komt het naar voren groot dat ze juist in de ‘black box’ van de filmzaal op hypnotiserende soundtrack. In Into All That Is Here in Joanne van Sion Fujiwara. Joanne is fotomodel, lera- hun plek vallen. De films op een laptopscherm bekijken van Laure Prouvost gaan spraak en schrift een intieme res, bokser en kameleon, zo wordt ons getoond in een is niet aan te raden. dialoog aan, een paringsdans tussen potentiële seksu- gladde openingsscène in commercialstijl. Pas daarna ele partners die in de suggestieve beeldenstroom zowel wordt duidelijk dat het iets ingewikkelder ligt. Nadat Onderwaterwezen vleselijke als plantaardige invulling krijgt. een schandaal ontstond omdat op de school waar zij Net als de andere themaprogramma’s van het festival Het intrigerende Rubber Coated Steel van de Libane- eerder lesgaf topless foto’s van Joanne circuleren, raak- die onder de gezamenlijke noemer Parallax Views te se filmmaker Lawrence Abu Hamdan volgt een andere te ze niet alleen haar baan kwijt, maar ook de controle zien zijn, draaien de kortfilms om tegenstellingen. In- strategie. In de experimentele documentaire is bijna over haar publieke imago. Samen met Fujiwara – een clusief de tegenstellingen tussen de films zelf, die sterk alleen statische ruis te horen. Toch draait hij volledig voormalig student van Joanne – doet ze in de film een uiteenlopen in vorm. Enerzijds is er de rechtdoorzee om geluid – het geluid van enkele geweerschoten. In poging die controle terug te krijgen. Het resultaat is een documentaire Holy God van Vladlena Sandy, een in- ondertitels wordt de transcriptie van een onderzoek even grappige als complexe metastudie van de maak- dringende film waarin een jonge Tsjetsjeense vrouw getoond, naar de dood van twee ongewapende tieners baarheid van onze identiteit. 5 vertelt hoe zij, haar moeder en haar grootmoeder na door Israëlische soldaten op de Westelijke Jordaanoever een aanval moesten vluchten. Anderzijds zijn er de in mei 2014. De centrale vraag – schoten ze met scherp DE FILMKRANT #395 JANUARI/FEBRUARI 2017 20

Barry Jenkins debuteerde in 2008 veel­ belovend met Medicine for Melancholy­ maar met Moonlight breekt hij nu echt door. Het is tijdens het IFFR de sleutel­ film van het programma Black Rebels.

DOOR LEO BANKERSEN

Moonlight RENAISSANCE VAN DE ZWARTE FILM

FILMKRANT.LIVE INTRODUCTIES BIJ Moonlight | FILMSCHUUR HAARLEM, 28 JANUARI 16.30 UUR | FILMHUIS ALKMAAR, 7 FEBRUARI 19.30 UUR | GIGANT APELDOORN, 23 FEBRUARI ’S AVONDS | DOOR OMAR LARABI DE FILMKRANT #395 JANUARI/FEBRUARI 2017 21

Hoe is het om als jonge homo op te groeien in een ruige van Chiron kruipt. Het is daardoor in één oogopslag buurt van Miami? Als we Chiron ontmoeten is hij pas schokkend duidelijk wat die tussenliggende periode tien. Te jong om te snappen wat hem anders maakt, met Chiron heeft gedaan en hoe hij zich gepantserd oud genoeg om zich verloren te voelen. Dat gevoel is heeft. het eerste dat regisseur Barry Jenkins in Moonlight Naast de realistische milieuschets en de sterke trefzeker neerzet. Bijvoorbeeld al door de quasi-toe- karakterstudie maakt Moonlight ook indruk door het vallige manier waarop de camera Chiron’s pad kruist, gemak waarmee Jenkins, geholpen door het dynami- wanneer die op de vlucht is voor een groepje bullies. sche camerawerk, er een lyrische toon aan toevoegt. Ook wanneer de plaatselijke dealer Juan (Mahersha- Vooral waar het de uitbeelding van de schaarse, maar la Ali, sterke karakterrol) hem bevrijdt, blijft het gevoel daardoor des te ontroerender geluksmomenten betreft. van ontheemding. Chiron zwijgt, alsof hij zomaar uit Vaak werken de gebeurtenissen langzaam toe naar een de lucht is komen vallen. Pas nadat Juan en zijn vrouw moment van waarheid, dat zowel pijnlijk als bevrijdend langzaam het vertrouwen van de jongen hebben ge- kan zijn. wonnen laat hij zich naar huis brengen. Naar zijn labie- Ook in andere opzichten doorbreekt Moonlight le, crackverslaafde moeder. veel verwachtingspatronen. Dat kan bijvoorbeeld de Jenkins baseerde Moonlight op een tekst van toneel- vaststelling zijn dat Juan zowel drugsdealer als lief- schrijver Tarell Alvin McCraney. Hoewel niet autobio- hebbende surrogaat-vader is, maar ook het feit dat dit grafisch, is dit doorleefde coming-of-age-verhaal wel Zuid-Florida niets heeft van het grimmige stadsland- doordrenkt van jeugdherinneringen van zowel Jenkins schap dat je eerder met dit milieu associeert. als McCraney. Beiden groeiden op in de buurt waar de Ik heb nog niet vermeld dat Chiron Afrikaans- film is opgenomen. Dat heeft ongetwijfeld zijn weerslag Ameri­kaans is en dat hij opgroeit in een volledig zwarte gehad op de organische manier waarop het persoonlijke om­geving. Is dat van belang? Nu de zwart-witkwestie portret en de schildering van de wereld van Chiron in weer zo hoog op de agenda staat zou je kunnen zeggen elkaar grijpen. van wel. Maar ik twijfel, want het omgekeerde kan ook, Drie acteurs (Alex Hibbert, Ashton Sanders, Tre- omdat de rassenkwestie geen thema in dit verhaal is. In vante Rhodes) geven Chiron overtuigend gestalte als ieder geval niet expliciet. Eigenlijk is het juist bevrij- kind, tiener en man. Ze lijken niet op fysieke gelijkenis dend dat een film zich als het ware volkomen toevallig geselecteerd, met als onverwacht effect dat de uiterlijke in een zwart milieu kan afspelen zonder dat daarover verschillen juist Chirons innerlijke metamorfose bena- iets opgemerkt hoeft te worden. drukken. Zelfs het homo-thema is, als het erop aankomt, van ondergeschikt belang. Moonlight is een wondermooi Schaars geluk universeel verhaal over identiteit, aanpassing en be- De worsteling met zijn geaardheid, zijn omgeving, zijn vrijding, en over liefde. moeder en zijn jeugdvriend Kevin komen het scherpst naar voren in Chirons highschool-periode. Wreed Moonlight 11111 VERENIGDE STATEN, 2016 | getreiterd door zijn klasgenoten komt het tot een dra- REGIE BARRY JENKINS | 111 MINUTEN | MET ASHTON matisch incident. Een aantal jaren verder is het de SANDERS, MAHERSHALA ALI | DISTRIBUTIE SPLENDID gespierde Rhodes die na de tengere Sanders in de huid FILM | TE ZIEN VANAF 26 JANUARI DE FILMKRANT #395 JANUARI/FEBRUARI 2017 22

Ernest Dickerson over Double Play

Double Play, de Engelstalige verfilming van Dickerson op Curaçao tussen de takes door, terwijl hij De afgelopen jaren regisseerde je grote televisieseries Frank Martinus Arions beroemde roman Dubbel­ onder een ventilator staat af te koelen na een intensieve als The Wire en The Walking Dead. Is de overgang groot spel, gaat in wereldpremière op het IFFR. De ochtend met opnames. van dat soort producties naar een eiland als Curaçao, Film­krant sprak regisseur Ernest Dickerson waar de filmcultuur nog in de kinderschoenen staat? (The Wire, The Walking Dead) op de set in Curaçao zal in de VS niet meteen een belletje doen rinke- “Curaçao mist inderdaad een filminfrastructuur, maar Curaçao. DOOR GUUS SCHULTING len. Had je er voor de productie überhaupt van gehoord? het enthousiasme is overweldigend geweest. Voor op- “Ik heb Curaçao leren kennen via de filmmaker Felix de names konden we bijvoorbeeld voor een nacht de enige Het is een boek dat er altijd al om schreeuwde verfilmd Rooy, met wie ik begin jaren tachtig in New York aan de verbindingsbrug tussen de twee stadsdelen afsluiten. te worden: Frank Martinus Arions roman Dubbelspel filmacademie studeerde. Hij is op Curaçao geboren en Wel hebben we veel apparatuur en crewleden moeten (1973) over een zondags dominospel met dodelijke vroeg me als cameraman voor zijn afstudeerfilm Desi- invliegen. De set was daardoor een grote smeltkroes: afloop. Een verhaal vol overspel en double crossings, ree. Toen die destijds vertoond werd op het eiland ben ik acteurs uit Zweden, Ivoorkust en Engeland, een Mexi- geserveerd met een flinke scheut bijtende Curaçaose meegegaan. Zo heb ik Curaçao leren kennen en raakten caanse cameraman, crewleden uit Venezuela en Co- humor. Pim de la Parra probeerde het begin jaren tach- Felix en ik bevriend. Later heb ik ook daadwerkelijk op lombia. Het leverde soms wel wat spraakverwarringen tig al eens, maar kreeg na de financiële strop van zijn het eiland gedraaid als cameraman voor Almacita di op. Wat Curaçao overigens wel in overvloed heeft, zijn Wan pipel de financiering niet rond. Voor de rest hield desolato en Ava & Gabriel, de twee grote producties van Amerikaanse oldtimers. Heel handig voor een produc- de kritische schrijver telkens de boot af, totdat een Felix. Sindsdien ben ik vaak op het eiland te vinden. tie die in de jaren zeventig speelt waarin een van de Amerikaanse producent een paar jaar terug interesse Twee jaar terug werd ik ineens weer getroffen door de hoofdpersonages een taxichauffeur is. Oude Pontiacs, toonde. Vlak voor zijn sterven in 2015 keurde de fragie- fotogeniekheid van het landschap hier. Dat is heel tro- Mustangs, noem maar op en het is hier wel te vinden. In le Arion de productie goed. Het eindresultaat, waarin pisch, maar ook anders dan de rest van het Caribisch de meeste wordt nog gewoon dagelijks gereden ook.” onder andere Oscarwinnaar Louis Gossett Jr. en Isaach gebied. Er hangt hier iets mysterieus en ongrijpbaars, de Bankolé (Limits of Control) een rol spelen, is te zien wat zich geweldig goed leent voor film. Toen ik werkte Zie je potentie voor het eiland om die filmcultuur uit te tijdens deze editie van het Filmfestival Rotterdam. aan Almacita en Ava & Gabriel heb ik daar als camera- breiden? “Jazeker! Er broeit hier van alles. Neem Sel- De regie van Double Play is in handen van Ernest man gretig gebruik van gemaakt. Hoe geweldig om hier wyn de Wind, een talentvolle jongen die alles zelf doet Dickerson, een stille kracht in de Amerikaanse film- weer eens een film te draaien, bedacht ik me. Toen ik – camera, regie, montage – en hele energieke videoclips geschiedenis. De Amerikaan studeerde begin jaren van die trip thuiskwam lag daar ineens het scenario van maakt. Samen met zijn verloofde Angela Roe draaide hij tachtig aan de legendarische filmacademie van NYU, Double Play in de bus. Dat kon geen toeval zijn!” al Sombra di Koló, een inzichtelijke documentaire over waar hij zich tot allround cameraman ontwikkelde. Hij de manier waarop huidskleurverschillen de Curaçaose schoot clips van Bruce Springsteen, de comedyshows Was je ook meteen te spreken over het verhaal? “Ik heb samenleving structuren. Ook zijn er twee gasten die een van Eddie Murphy, maar maakte echt naam door zijn eerst de roman gelezen en was er erg door gecharmeerd. martial-artsfilm hebben opgenomen, Sensei Reden­ samenwerking met vriend en klasgenoot Spike Lee – Het is een echt Curaçaos verhaal, dat de visie van Frank shon. Zo’n geweldig idee. Het gaf me het plan voor een bij onder andere She’s Gotta Have it, Do the Right Thing Martinus Arion op de maatschappij van 1973 weergeeft. vampierfilm die ik op Curaçao wil gaan draaien. Daar- en Malcolm X stond Dickerson achter de camera. Die Het zit vol personages die een leven op het grote scherm voor ben ik nu met het scenario bezig.” laatste film markeert ook een omslagpunt in zijn film- verdienen. Wat ik interessant vond aan het scenario is carrière, want in 1992 legt Dickerson zich helemaal toe hoe daarin de roman naar de moderne tijd wordt ge- op regie. The Wire, Treme, The Walking Dead, bij de bracht. In tegenstelling tot Franks verhaal beginnen wij meeste kwaliteitsseries kom je zijn naam inmiddels wel in 2010 en bewegen we ons vervolgens heen en weer Double Play VERENIGDE STATEN, 2016 | REGIE ERNEST DICKERSON | 130 MINUTEN | MET LOUIS tegen. Ook leverde de overstap tot nu toe één beschei- tussen die twee tijden. Fans van het boek zullen dus ook GOSSETT JR., LENNIE JAMES, MELANIE LIBURD | den filmklassieker op: Juice, de hiphop-noir waarin antwoorden krijgen op vragen waarmee Frank het ver- DISTRIBUTIE PARADISO | TE ZIEN OP HET IFFR EN rapper Tupac zijn acteerdebuut maakte. We spreken haal destijds eindigde.” LATER IN DE FILMTHEATERS DE FILMKRANT #395 JANUARI/FEBRUARI 2017 23

Franse misdaadfilms op het IFFR DE POLITIEK VAN

DE POLICIER LE SERPENT AUX MILLES COUPURES Het IFFR vertoont onder de noemer ‘Criss- vrouwen een wegwerpartikel zijn en de dood altijd op worden. Deze film van Éric Valette beleeft zijn wereld- Cross’ recente Franse misdaadfilms. De de loer ligt. première op het IFFR en is uitgekozen als opening van policier kent geen illusies, het is een genre De hoogtijdagen liggen in de jaren vijftig, toen het het Criss-Cross-programma. zonder geloof in een zonnige toekomst. genre een boost kreeg door de introductie van de fa- Daarmee is de policier de perfecte cinema voor meuze Série noire-boekenreeks, en Georges Simenon, Zaken met een luchtje deze sombere tijden. DOOR ANDRÉ WAARDENBURG in 1930 de bedenker van Maigret, nog steeds zijn duim Een eerdere misdaadfilm van Valette, Une affaire d’état, blauw schreef. De kruisbestuiving tussen Amerikaanse die ook in het programma is opgenomen, illustreert Is het bioscoopaanbod versmald? Wie wel eens een en Franse misdaadfilms en pulppublicaties is groot: een andere trend van de hedendaagse policier. In een bioscoopladder uit de jaren zeventig of tachtig heeft Franse cinefielen verzinnen de term film noir en Ame- aantal titels sijpelt de realiteit namelijk niet alleen in gezien, weet dat er in die decennia veel buurtbioscopen rikaanse schrijvers worden gepubliceerd in de Série abstracte zin door maar ook in heel specifiek opzicht. waren die typisch Europese genrefilms vertoonden. Een noire. De iconografie van slagschaduwen, beregende Meerdere films zijn geïnspireerd door allerlei affaires stijlvolle Italiaanse giallo (thriller), een marxistisch ge- straten en trenchcoats is niet plaatsgebonden; of we ze die in Frankrijk bekend zijn, maar de buitenlandse tinte Oost-Europese western (de zogenaamde Eastern) in Montmartre of Pigalle zien of in Los Angeles of New kranten niet haalden. Meestal betreft het zaken waar of een spannende Franse policier. York maakt weinig uit. Toch onderscheidt de Franse een luchtje aan zit en die de weinig frisse verwevenheid Dat type films is op een enkele uitzondering na vrij- policier zich van de Amerikaanse gangsterfilm door nog tussen politiek, maffiose types en extreem-linkse of wel voorgoed uit de bioscoop verdwenen. Goed dus dat meer dan gebruikelijk in het toch al visueel ingestelde extreem-rechtse bewegingen laat zien – een onder- het Filmfestival Rotterdam de functie van buurtbio- genre, (sombere) atmosfeer boven plot te stellen (liefst werp dat teruggrijpt op de beroemde policiers uit de scoop overneemt en onder de noemer ‘Criss-Cross’ met jazz op de soundtrack), en dat gekoppeld aan een jaren zeventig. een overzicht biedt van recente Franse misdaadfilms. interesse voor klassenverschillen en gemarginaliseerde In dat decennium smokkelt het genre ongemeen Het persbericht dat het IFFR aan dit programma­ levens. veel kritiek op corrupte overheidsinstanties in zijn ver- onderdeel wijdt, stelt dat dit type film ‘de laatste tien tellingen – zie bijvoorbeeld de films van Costa-Gavras jaar een monumentale comeback maakt’. Helemaal Onbehouwen wijnboeren met Yves Montand of het fantastische Le juge Fayard juist is dat niet, je kunt eerder stellen dat het genre Een van de belangrijkste redenen dat de policier het dit ‘Le sherif’ van Yves Boisset. Politie, rechters en ma- nooit uit het Franse bioscoopaanbod is verdwenen. al ruim een eeuw uithoudt – naast de gebruikelijke gistraten blijken keer op keer niet onkreukbaar maar Na de komedie is de ‘policier’ het meest geliefde genre fascinatie voor misdaad – is de flexibiliteit van het omkoopbaar. Die traditie zet zich voort in Une affaire in Frankrijk, en dat is eigenlijk al een eeuw zo. In 1913 genre; het wist allerlei trends moeiteloos te incor- d’état, losjes gebaseerd op de affaire-Tarnac, maar ook verfilmde Louis Feuillade de populaire boekenreeks poreren. Van de fatalistische gangsterfilms met Jean in Mathieu Kassovitz’ L’ordre et la morale. Hierin ver- Fantômas, over een mysterieuze, sadistische dief; een Gabin uit het poëtisch-realisme van de jaren dertig, werkte Kassovitz, die als regisseur en scenarist door- jaar later volgde een serial over gentleman-dief Arsène tot de ‘cinéma du look’-films Diva (1981) en Subway brak met genreklassieker La haine (1995), de tot mis- Lupin, meester van de vermomming. Zij zijn de voor- (1985). En van Nouvelle Vague-deconstructies als À lukken gedoemde ‘Opération Victor’. In 1988 gijzelde lopers van al die charismatische criminelen die, met bout de souffle en Tirez sur la pianiste tot de mistroos- de separatistische beweging ‘Front de Libération Nati- ouderwetse erecodes in het achterhoofd, strak in het tige mannen-in-crisis-cinema van grootmeesters als onale Kanak et Socialiste’ van Nieuw-Caledonië dertig pak door nachtelijk Parijs zwerven – de lichtstad waar Jean-Pierre Melville. De policier is de paraplu die ze mensen. De Franse staat stuurt een onderhandelaar die allemaal verenigt. moet schipperen tussen de eisen van de Kanak-bevol- Het programmaonderdeel Criss-Cross in ogen- king en die van zijn opdrachtgever, de Franse regering. schouw nemend, lijkt het erop dat de policier zich Die is vanwege de aanstaande verkiezingen extra ner- de laatste jaren meer dan ooit laat inspireren door de veus en wil graag politieke munt uit een geslaagde be- werkelijkheid. Zo laat Secret défense zien hoe de levens vrijdingsactie slaan. Wordt het vrede of geweld? van een door terroristen gerekruteerde moslimgevan- Policiers zijn altijd cynisch geweest over de moge- gene en een door de geheime dienst opgeleide studente lijkheid de maatschappij te veranderen. De gevestigde met elkaar verknoopt raken. Zij hebben meer gemeen macht is daarvoor te behoudend en de menselijke dan hun ideologische verschillen doen vermoeden. De hebzucht te groot. De policier kent geen illusies, het is multiculturele samenleving speelt ook een rol in Le een genre zonder hoop, zonder geloof in een zonnige serpent aux mille coupures, een verfilming van een in de toekomst. Uiteindelijk is de held ten dode opgeschre- Série noire (die nog steeds bestaat) gepubliceerde mis- ven, want niemand ontsnapt aan zijn (gedoemde) lot. daadthriller van schrijver DOA over een vredig op het Daarmee is de policier de perfecte cinema voor deze platteland levende allochtoon die gepest wordt door sombere tijden. zijn buren, een stel onbehouwen wijnboeren. Als Omar

en zijn gezin door een Zuid-Amerikaanse drugssmok- Criss-Cross IS TE ZIEN OP HET IFFR, 25 JANUARI T/M LE JUGE FAYARD DIT ‘LE SHERIF’ kelaar gegijzeld worden, lijkt zijn lot er niet beter op te 5 FEBRUARI DE FILMKRANT PORTRET GEERT SNOEIJER #395 JANUARI/FEBRUARI 2017 24

Joost Rekveld ‘IK BEN GEEN CELLULOID FUNDAMENTALIST’ Een selectie uit de experimentele­ celluloid­­­films van Joost Rekveld zijn door EYE geconserveerd­ en gedigitaliseerd. Het IFFR presenteert Rekvelds oude werk naast nieuw materiaal.­ DOOR HUGO EMMERZAEL DE FILMKRANT #395 JANUARI/FEBRUARI 2017 25

#61 #67 URSAE MINORIS

Dat onze relatie met film als fysiek medium verandert, een prachtige vertoningsvorm. Er heerst concentratie Relatie tussen mens en machine is nergens zo goed voelbaar als in de experimentele in de zaal, het is stil en donker. Op het witte doek na. Voor de film #67 navigeerde Rekveld door andere zelf- cinema. Veel experimentele filmmakers die daar ope- Dat is een soort podium of lijst om een schilderij, een gebouwde software, maar hier kiest hij een definitieve reren zijn gewend om te werken op acht, zestien of vorm met eigen regels.” route die hij vervolgens “bevriest”.#67 is een hommage vijfendertig millimeter celluloid, maar dat materiaal is aan Telc en Reminiscence, werk uit 1974 van experi- steeds lastiger te vertonen omdat theaters in hoog tem- Sterrenkaart mentele filmkunstenaars Steina en Woody Vasulka. “Ik po digitale projectoren installeren. Drie nieuwe werken worden dit jaar op het filmfes- heb vrij direct een deel van hun technieken overgeno- Dit jaar presenteert kunstenaar Joost Rekveld oude tival van Rotterdam vertoond. Naast installatie #61 men, omdat die aansluiten bij mijn interesse voor ana- en nieuwe experimentele films op het Rotterdams presenteert Rekveld ook de twintig minuten durende loge elektronica. Daaraan fscineert me vooral het fy- filmfestival. Onlangs is een deel van zijn celluloidwerk film #67, gemaakt voor het in Amsterdam gesitueerde sieke aspect van de apparaten. Bij een computer is het door EYE geconserveerd en gedigitaliseerd met alle mediakunstplatform LIMA, en voorziet hij de muzikale allemaal zo verstopt. Analoge elektronica nodigt uit tot paradoxale gevolgen van dien: de celluloidmanipula- performance Ursae Minoris van Claudio Baroni van live een andere manier van nadenken over beeld. Daar is het ties van Rekveld zijn veiliggesteld voor toekomstige beelden. beeld een signaal. Dat heeft hele andere consequenties vertoningen, maar zullen wel vaker in digitale vorm in Baroni putte inspiratie uit de reizen van Cyriacus dan wanneer je het beeld ziet als een geheugenbuffer.” plaats van op celluloid bekeken moeten worden. Enen van Ancona, een archeologische reiziger uit de veer- In #67 combineert Rekveld gemanipuleerde straat- en nullen dus, in plaats van tastbaar filmmateriaal. Ook tiende eeuw die zich liet leiden door het sterrenbeeld beelden van Amsterdam met de uitslag van elektro- ter voorbereiding van dit artikel waren alleen digitale van de Kleine Beer. “Baroni is een interessante compo- magnetische metingen die hij met een antenne deed. versies van zijn werk beschikbaar. nist”, licht Rekveld de samenwerking toe. “Hij heeft een Het resultaat is een abstract beeld dat de ervaring van “Ik ben daar niet op tegen”, zegt Rekveld. “Ik ben sterrenkaart vrij letterlijk vertaald naar muzikaal mate- door de stad lopen op een nieuwe manier voelbaar geen fundamentalist. Digitale projectie is nou eenmaal riaal. Ursae Minoris is een compositie die voor een deel maakt. “Wat je in de film ziet, is niet alleen dat vreem- de realiteit. In veel gevallen biedt het ook beter beeld vaststaat, maar ook ruimte biedt voor improvisatie. de perspectief als hommage aan de Vasulka’s, maar ook dan 16mm. Maar ik geloof niet dat alles in het digitale Het idee was om een beeldende begeleiding te maken een visualisatie van stralingen die zich om ons heen be- tijdperk alleen maar beter gaat worden. Het wordt ge- waarin dat ook het geval is.” vinden. Ik denk steeds meer na over deze relatie tussen woon anders.” Het is deze performancevorm waarin de techno- mens en technologie en die gedachten worden steeds Al in het begin van de jaren negentig was Rekveld logische interesses van Rekveld duidelijk naar voren meer onderdeel van mijn werk. Eigenlijk voel ik me bezig met de combinatie van computertechnologie en komen. “Ik heb een softwaresysteem ontwikkeld daardoor steeds minder een filmmaker.” celluloid door software te schrijven waarmee hij film waarmee ik natuurfenomenen als regenbogen, mist en kon manipuleren. Logisch dat hij geen strikte schei- twinkelende sterren kan simuleren. Vervolgens zoek ik ding ziet tussen digitaal en analoog. “Voor mij is de uit wat er met dit systeem kan. Wat zijn de consequen- overgang van analoog naar digitaal geen lineair proces. ties van mijn input? Welke beelden kan ik uit de soft- #61 OPENT DONDERDAG 26 JANUARI TUSSEN 17:00 EN Waar ik wel over nadenk is de specificiteit van de ver- ware halen? Uiteindelijk stippel ik een route uit naar 18:30 IN HET ATELIER | #67 GAAT 28 JANUARI OM 14:00 IN PREMIÈRE IN PATHÉ 2 | Ursae Minoris schillende media. Film heeft een bepaalde eigenschap, een interessante compositie. We hebben Ursae Minoris WORDT GEPRESENTEERD TIJDENS DE SOUND + VISION context en vertoningscultuur. Ik ben films gaan maken nu al een paar keer opgevoerd en we merken dat we AVOND VAN HET IFFR IN WORM OP ZATERDAG 28 in de context van bioscopen en dat vind ik nog steeds steeds beter op elkaar ingespeeld raken.” JANUARI OM 22:00 DE FILMKRANT #395 JANUARI/FEBRUARI 2017 26

Katell Quillévéré over Réparer les vivants DE EERSTE HARTSLAG NA EEN TRANSPLANTATIE Na het gestileerde Suzanne balanceert Katell Réparer les vivants, te zien tijdens het Filmfestival dood. In het begin zit alles: het vitale elan én de kwets- Quillévéré met haar poëtische romanadaptatie Rotterdam, is geen gortdroge, didactische themafilm baarheid van de levende.” Réparer les vivants, te zien op het IFFR, over orgaandonatie en harttransplantaties maar een opnieuw tussen melodrama en drama. Een gestileerde en poëtische film over een verlies en een Net zoals in Suzanne verzoen je tegenstrijdige estheti- gesprek over cinema, chirurgie en een warm geschenk. Nu eens rauw-realistisch in de beste Mauri- sche benaderingen. “Om origineel en levendig te zijn hart. DOOR IVO DE KOCK ce Pialat-traditie, dan weer kunstmatig en emotioneel moet een film ook tegenstrijdig zijn. Réparer les vivants in een stijl die herinnert aan Douglas Sirk. Op smaak duikt eerst in het droomleven van adolescenten, wordt Wanneer we de Frans-Ivoriaanse cineaste Katell Quil- gebracht met een snuifje medisch surrealisme uit de met het ongeval een realistisch drama en flirt met het lévéré (1980) tijdens het Film Fest Gent complimente- keuken van David Cronenberg. melodrama wanneer orgaandonatie ter sprake komt. ren met haar ijzersterke Maylis de Kerangal-adaptatie Opnieuw Maurice Pialat en Douglas Sirk dus. Gevoe- Réparer les vivants reageert ze bescheiden. “Ik hoop Je opent met een onheilspellende surfscène. “Ik schenk lens, liefde, het traject van mensen en van een hart.” vooral dat ik een erg emotionele, menselijke film ge- altijd veel aandacht aan openingsscènes omdat zij de maakt heb die aangeeft hoe cruciaal het is om deel uit toeschouwer in de film zuigen. Zowel Un poison violent Alles draait om de personages en niet om het verhaal. “Ik te maken van een gezin en een gemeenschap. Een sa- en Suzanne als Réparer les vivants openen krachtig én koos voor een relaisfilm, waarbij we van het ene perso- menleving die levens verlengt is een warme gemeen- zintuiglijk. De surfscène geeft aan dat het leven een nage naar het andere gaan, omwille van de parallel met schap.” continue beweging is die altijd een weg zoekt, ook na de het parcours dat een orgaan aflegt van donor tot trans- DE FILMKRANT #395 JANUARI/FEBRUARI 2017 27

plantatiepatiënt. Maar ook omdat personages zo evolu- kijken hoe men lichamen kan verzorgen en herstellen, dit hart in alle aspecten. Het gaat over hoe een gemeen- eren in functie van hun eigen noden en niet in functie werden veel mensen gered. Chirurgie was altijd verwik- schap, een hospitaal, een familie zich organiseert om van het verhaal. Elk personage is een mens van vlees en keld in een strijd en cinema levert eenzelfde strijd. Film een dood te verwerken en een leven te verlengen. Het bloed en geen pion. Zo is de positie van bemiddelaar gaat kijken op plaatsen waar men normaal niet komt, en onderwerp van de film is onze sterfelijkheid en daarom Thomas complex en ambigu. Enerzijds hoopt hij men- toont dingen die normaal verborgen blijven. Een hart is de ontvanger belangrijk.” sen de kans te geven hun leven te verlengen, anderzijds dat na transplantatie gaat kloppen is zo’n krachtig en begeleidt hij vooral een familie bij hun keuze.” geheimzinnig gegeven; enkel door het te tonen kon ik de Réparer les vivants lijkt verwant met David Cronenbergs intensiteit ervan overbrengen. Het is een emotioneel, Dead Ringers, waar realisme langzaam verglijdt naar Door de operatie stil te leggen voor een ritueel afscheid verwarrend moment waarop het triviale en het sacrale surrealisme. “Cronenberg was inderdaad een inspira- van Simon laat hij iedereen stilstaan bij het gebeuren. elkaar ontmoeten. Triviaal omdat het een bloederig, fy- tiebron. Het lijkt alsof de scènes in de operatiezaal heel “Twee totaal verschillende logica’s ontmoeten elkaar. siek gebeuren is en sacraal omdat het mysterieus en mi- realistisch documentair zijn, maar ze zijn juist heel ge- Enerzijds die van de contactpersoon die het traject van raculeus blijft. Het sacrale kan niet opduiken wanneer stileerd en sophisticated. Er is aan mise-en-scène ge- de donor heeft gevolgd en dat ritueel wil afsluiten, an- het triviale er niet eerder is geweest. Het filmeinde is daan, we draaiden bewust in een studio en dachten over derzijds die van de chirurg die de operatie klinisch en metaforisch. Het beeld van de ogen van de vrouw is een alles na. Over de kleur van de muren, de kleur van de perfect wil laten verlopen om het orgaan in een optima- synthese: ze beseft dat ze leeft en tegelijk is ze dankbaar kleding, het door Caravaggio geïnspireerde licht rond le toestand aan de transplantatiepatiënt te bezorgen.” voor het geschenk. Vreugde en dankbaarheid gaan sa- het lichaam, de wijziging van standpunt, de positie van men. Ze is erkentelijk naar de donor toe, het is alsof ze de camera. Ik wilde deze film absoluut maken omdat de Hoe ver kon en wilde je gaan in het tonen van dit soort haar donor ziet en ‘dank je’ zegt.” reis van een orgaan bij transplantatie me fascineert dingen? “Ik stelde me constant de vraag wat ik wel of maar ook omdat ik graag een lichaam op een tegelijk niet kon tonen. Chirurgie en kijken wat er onder een De familie van de donor mag niet weten wie de ontvanger anatomische, poëtische en metafysische wijze wilde fil- menselijke huid zit hangen samen met vooruitgang. Er is, maar je laat de filmkijker wel kennismaken met die men. Schoonheid en kwetsbaarheid samenbrengen in was een tijd dat men niet mocht kijken naar dat lichaam vrouw. “Dat is de essentie van een film die zich aan de een intens emotioneel avontuur, dát is cinema voor en de werking ervan. Dankzij dokters die gek en nieuws- kant van de levenden schaart. Vanaf het moment dat mij.” gierig genoeg waren om dat taboe te doorbreken en te het hart gedoneerd is, gaat de film over het traject van Meegesleept door golven en plot De beginscènes en acteurs redden deze conceptueel interessante, maar intellec- tueel onbevredigende ensemblefilm van regisseur Katell Quillévéré over de vele mensen die geraakt worden door één tra- gisch voorval. Te zien op het IFFR.

Het begint lekker. Tiener Simon werpt nog een blik op zijn slapende lief, glipt in alle vroegte uit haar slaapkamerraam, springt op zijn fiets, treft woordeloos een vriend op een skateboard en rijdt en glijdt samen met hem en ons naar nummer drie, die klaarstaat met een afgetrapt busje. Naar het strand! Surfen! Met prachtige point of view-shots, zoals Voorganger Suzanne overtuigde door de ten: Tahar Rahim en Bouli Lanners als be- haken. Kunst heeft ook tot taak het onuit- wanneer Simon zichzelf onder water houdt subtiele en indringende psychologie van een heerste artsen, Anne Dorval (bekend van de sprekelijke te benaderen. Door alleen de en naar boven kijkt, naar het licht, door gol- uitzonderlijk titelpersonage. Het is veelzeg- films van Xavier Dolan) als innerlijk ver- weinig verrassende uitkomsten van deze ven als donderwolken. Het is vroeg en hij is gend dat in de titel Réparer les vivants (naar scheurde hartpatiënt en vooral Emmanuelle verzwegen discussies te verwerken, ver- vrolijk, verliefd en vol leven. een succesvolle gelijknamige roman) de men- Seigner als de getroffen, maar krachtige schuift Quillévéré de hele vertelling richting Spoiler alert. We kunnen Réparer les vi- sen naamloos en meervoudig zijn: het con- moeder. de procedural-benadering waarmee ze, uit- vants, te zien tijdens het Filmfestival Rotter- cept kreeg voorrang. En dat concept is, kort Maar. Deze achtbaan van emoties op een gebreid, de operatiekamers en het orgaan- dam, niet bespreken zonder te verklappen gezegd, dat de dood van één mogelijke or- rechtlijnig pad met doodlopende zijwegen vervoer laat zien. Fascinerend genoeg, maar dat Simon direct hierna verongelukt. Ook in gaandonor de levens van vele anderen raakt. laat te veel vragen onbeantwoord. Quillévéré ten koste van de psychologische ruimte voor die scène blijven we bij de jongens zelf, alsof En dat wordt door Quillévéré, ondanks meer- vertelde me in Venetië dat ze de discussies de personages, die door de plot worden we naast ze in het busje zitten, soezend en dere meanderende verhaallijnen, recht-­­­ tussen Simons ouders en de uiteindelijke voortgesleept als Simon door de golven. gelukkig van de inspanning van het surfen, lijnig uitgewerkt: het leidt weinig twijfel overwegingen van de hartontvanger bewust totdat de klap komt – overdonderend mooi waar de loodzware beslissingen die de per- buiten beeld heeft gehouden. Te onuitspre- KEES DRIESSEN 11111 in beeld gebracht. sonages moeten nemen op uit zullen draaien. kelijk en particulier, aldus de regisseur. Elke Alleen al deze eerste tien minuten maken De nadruk ligt op de emoties – op het sen- poging zou het tekort hebben gedaan. Réparer les vivants FRANKRIJK/BELGIË, 2016 | de film de moeite waard. Maar daarna valt de timentele af benadrukt door de score van Dat is respectvol, maar ook laf – juist een REGIE KATELL QUILLÉVÉRÉ | 103 MINUTEN | derde speelfilm van regisseur Katell Quil- Alex­andre Desplat. Gelukkig kan de knap sa- film die ons fysiek en emotioneel zo dichtbij DISTRIBUTIE CINÉART | TE ZIEN OP HET IFFR EN VANAF lévéré een beetje tegen. mengestelde cast daar goed mee uit de voe- brengt zou hier niet intellectueel moeten af- 16 FEBRUARI DE FILMKRANT #395 JANUARI/FEBRUARI 2017 28

Retrospectief Jan Němec

MARTYRS OF LOVE

De bravourefilms uit de jaren zestig van de gebaande filmpaden durfde te treden. Ruim een halve lopen naadloos in elkaar over in het drama, waarin met Tsjech Jan Němec, wiens films op het IFFR te eeuw later wijdt het Filmfestival Rotterdam een retros- de nazi’s heulende, vriendelijk ogende Slowaakse oude zien zijn, roepen bewondering op voor zijn pectief aan zijn oeuvre. mannetjes met jachtgeweren op de jongens jagen. Ně- experi­menteerdrift, politieke lef en non- In het in de Tweede Wereldoorlog spelende filmpje mec was niet geïnteresseerd in realisme en psychologie, conformis­me. Na de inval van de Russen in worden Joden in afwachting van hun deportatie vast- maar in, zoals hij zei in een interview, “de mogelijkheid 1968 in Tsjecho­ ­slowakije betaalde hij er een gehouden op een treinemplacement. Drie onder een om de geheimen te ontdekken in het onderbewuste en in hoge prijs voor. DOOR JOS VAN DER BURG treinstel verborgen uitgehongerde jongens trekken een dromen”. Buñuel was zijn held. De over handen, voeten strootje om te bepalen wie uit een door een Duitser be- en gezichten lopende mieren in Diamonds of the Night Ik was er graag bij geweest, maar dan had ik eerder waakte wagon een brood moet gaan stelen. Het filmpje zijn een duidelijke hommage aan de grootmeester van geboren moeten worden. In 1960 werd in de Amster- is ongemeen spannend en het einde werpt de vraag op het surrealisme. damse studentenbioscoop Kriterion het eerste studen- hoe het zal aflopen met de drie gevangenen. tenfilmfestival Cinestud gehouden. Te zien waren 31 Vier jaar later bevestigde Němec zijn non-confor- Venijn films uit twaalf landen, waaronder Roman Polanski’s misme en originaliteit met zijn geweldige speelfilm- Met Diamonds of the Night manifesteerde Němec zich Twee mannen en een kast, die tot beste studentenfilm debuut Démanty noci (Diamonds of the Night). Net als als een esthetische filmradicaal, die door de commu- werd uitgeroepen. Maar er waren meer interessante Sousto is de film gebaseerd op het literaire werk van de nistische autoriteiten werd gedoogd, al begrepen zij films, zoals Paul Verhoevens debuutfilm Eén hagedis Joods-Tsjechische schrijver Arnost Lustig, die de oorlog niets van zijn werk. Twee jaar later, in 1966, kwam teveel. Ook draaide er Sousto (A Loaf of Bread) van Jan had overleefd door op transport naar Dachau uit de trein het tot een serieuze aanvaring door Němecs politieke Němec, een 24-jarige Tsjechische filmstudent van wie te springen. Diamonds of the Night, waarin nauwelijks speelfilm A Report on the Party and the Guests, een niemand ooit had gehoord. Dat was na het zien van het wordt gesproken, volgt in de oorlog twee uit de trein ijzersterke satirische allegorie op de communistische elf minuten durende zwart-witfilmpje anders. Hier was gesprongen Joodse jongens op hun vlucht door een bos dictatuur en corruptie. Een stel picknickende vrien- duidelijk een groot talent aan het werk, dat buiten de en een stadje. Het rauwe heden en zoete herinneringen den wordt door griezelige zonnebrildragende mannen DE FILMKRANT #395 JANUARI/FEBRUARI 2017 29

Retrospectief Jan Němec

Autoreparatie in ruil voor film Het is een grappig verhaal: in 1967 maakte Jan Němec in Amsterdam ongepland de A REPORT ON THE PARTY AND THE GUESTS korte film Moeder en zoon. Wim Verstappen en Pim de la Parra waren erbij betrokken. De la Parra schreef er een lange mail over aan gedwongen om de bruiloft van de dochter van een hun (Milos Forman, Ivan Passer, Jan Kadar) wel deden. Pas ondergetekende. Samenvattend gebeurde er onbekende machtige man mee te vieren. De film is een in 1974, toen hij voor de keuze stond om het land te dit: Jan Němec was in 1967 op weg naar Ci- aanval op de dictatuur, maar ook op de slaafsheid van verlaten of als ‘politieke crimineel’ in de gevangenis te nestud in het Amsterdamse Kriterion – hij de bevolking, want op een van de vrienden na doet ie- belanden, vertrok hij. Na een tussenstop in Duitsland zou het studentenfestival openen met een lezing – toen zijn auto het in de buurt van dereen braaf wat van hem verlangd wordt. – hij regisseerde er een Kafkaverhaal voor de televi- Brussel begaf. Het kapotte vehikel (een Tsje- De Tsjechoslowaakse president Antonin Novotny sie – belandde hij in de Verenigde Staten. Anders dan chische Tatra) liet hij achter en hij reisde ver- ontging het venijn van de film niet en hij verbood de zijn succesvolle collega Forman kwam hij er nauwelijks der met de trein naar Amsterdam. Toen Ver- film. Twee jaar later, op het hoogtepunt van de Praagse aan de slag. Toen Forman in 1976 vijf Oscars won voor stappen en De la Parra van Němec hoorden Lente, was hij even te zien, maar na de Russische inval One Flew over the Cuckoo’s Nest verdiende Němec de dat hij geen 2000 gulden voor de reparatie van de auto had, boden zij aan om die samen verdween hij voor dertig jaar achter slot en grendel. kost met het filmen van bruiloften. Na zijn terugkeer in met een Duitse coproducent in ruil voor een Met zijn volgende film, het tragikomische surrealisti- Tsjechië na de Fluwelen Revolutie in 1989 probeerde hij in Amsterdam te maken korte film te betalen. sche drieluik over de liefde Mucedníci lásky (Martyrs de draad weer op te pakken. Tot aan zijn dood vorig jaar In anderhalve dag maakte Němec met came- of Love), hield Němec zich buiten de politiek, maar maakte hij nog zeven speelfilms. Maar de magie van de raman Mat Hensbergen de opnamen voor het mocht niet baten. De filmmaker was op de grenzen jaren zestig was verdwenen. De grootste belofte van de Moeder en zoon, een tien minuten durend filmpje over de relatie van een moeder, ge- van de Praagse Lente gestuit en werd twee jaar vóór de Tsjechische Nouvelle Vague was een schim van zichzelf speeld door Carla de la Caranca (de moeder Russische inval al uit de filmwereld gestoten. Hij mocht geworden. Een tragische illustratie van een door com- van Frans Weisz) met haar zoon (de Duitser bij de televisie muziekprogramma’s regisseren, maar na munistische tirannen gesmoord leven. Peter Straub). Drie dagen later was de film de Russische inval werd ook dat hem verboden. klaar. De la Parra: “We waren best trots op dit pure betoon van daadkracht.” Schim DE FILMS VAN Jan Němec ZIJN TE ZIEN OP HET IFFR, JOS VAN DER BURG Toch wilde Němec niet emigreren, zoals veel collega’s 25 JANUARI T/M 5 FEBRUARI DE FILMKRANT #395 JANUARI/FEBRUARI 2017 30

Laat je verleiden en zachtjes kastijden door deze duistere erotische thriller van groot­meester Park Chan-wook, een prachtige en waardige toevoe­ging aan zijn eigenzinnige oeuvre. DOOR RIK HERDER The Handmaiden VERRAAD EN VERLEIDING IN VERRUKKELIJK ROLLENSPEL

Wat een fantastisch jaar was 2016 voor de Koreaanse verhaal over klasse en identiteit en het spelen van rol- film. De briljante hellevaart The Wailing haalde veel len. Over wie je bent in andermans ogen versus wie je eindejaarslijstjes en kraste zich in het geheugen van ie- zelf wilt zijn. dereen die ‘m zag. De hogesnelheid-zombieblockbus- ter Train to Busan doorbrak de grens van 100 miljoen Nerveus wrak dollar en werd internationaal de meeste succesvolle Uitgeschreven klinkt het verhaal ingewikkelder dan het Koreaanse film ooit. En regisseur Kim Jee-woon keer- in de vlotte vertelling van de film voelt. Een perverse en de na zijn vlotte Amerikaanse B-film The Last Stand schatrijke boekenverzamelaar, zijn tong zwart van het (Arnold Schwarzeneggers enige prima film sinds zijn levenslang likken aan zijn vulpen, leeft teruggetrokken comeback als acteur) godzijdank terug naar zijn moe- in een opulent kasteel, een schitterende combinatie derland en maakte met de historische thriller The Age van Engelse en Japanse architectuur. Hij woont er met of Shadows een stijlvolle rentree. zijn nicht, Lady Hideko, en aast op haar erfenis. Zij is En dan is er nu The Handmaiden: een duistere en een nerveus wrak en lijkt de kant op te gaan van haar erotische psychologische thriller, losjes gebaseerd op moeder, die zichzelf ophing aan de grote kersenboom. de bestseller Fingersmith van Sarah Waters. Regisseur Een oplichter die zich voordoet als Graaf Fujiwara Park Chan-wook (hij van Old Boy) schreef zelf het heeft het ook op haar vermogen voorzien en orkestreert scenario, zoals eigenlijk alle goede Koreaanse regis- een complex bedrog met als doel haar te verleiden. seurs dat doen – als ergens het begrip auteur van toe- Met haar geld kan hij zijn armoedige en vernederende passing is, dan is het wel hier. Hij verplaatste de Victo- bestaan onderaan de sociale ladder voorgoed afkopen. riaanse setting naar het Korea van de jaren 30, ten tijde Jarenlang bestuurde hij de mores van de elite: hoe je de van de brute Japanse bezetting. The Handmaiden is juiste wijn bestelt, welke boeken je moet lezen. Nu is een heerlijke, opwindende en beeldschone thriller over het tijd om te oogsten. verraad en verleiding, even sensueel als verontrustend. De hoofdrol in zijn toneelstuk is weggelegd voor Met onder de oogverblindende oppervlakte een gelaagd Sookee, een naïeve maar vingervlugge dievegge die als DE FILMKRANT #395 JANUARI/FEBRUARI 2017 31

dienstmaagd het vertrouwen moet winnen van de dame des huizes. Maar waar de graaf en de kasteel- heer geen rekening mee hielden, is dat de twee vrou- wen een intense en – dat kan amper een spoiler heten voor wie de trailer zag of iets van het boek meekreeg – stomende relatie krijgen. Die ontwikkelt zich van subtiel sensueel (een afgebroken tand die teder wordt bijgevijld) tot expliciet en geil (nooit eerder zag ik een cunnilingus point-of-viewshot). Maar belangrijker dan de seks, is dat deze vrouwen door hun liefde voor elkaar ontdekken dat ze zich niet hoeven schikken in de plannen die mannen maken over hun leven én hun dood. En dat ze niet hoeven te zijn wie hun overheer- sers zeggen dat ze zijn. Terwijl de graaf één wordt met zijn rol als aristocraat proberen de vrouwen juist uit hun personages te breken en zichzelf te worden.

Gemaakt voor voyeurisme Voor het zover is zijn we heel wat verrukkelijke ver- rassingen verder. Maar het is Park niet alleen te doen om de plot: het beeld is net zo belangrijk. Samen met zijn vaste production designer en cameraman creëert hij, zoals gewoonlijk, een prachtige wereld: duister glanzend in tal van tinten bruin en groen. Het land- huis waar driekwart van de film zich afspeelt is een personage op zich: half paleis, half gevangenis. De centrale bibliotheek, met zijn imponerende mahonie- hout en kasten vol erotische boeken, is als een duivel- se kathedraal. En de traditionele Japanse schuifdeuren onthullen of verbergen steeds nieuwe ruimtes, nieuwe beelden. Dit bouwwerk is gemaakt voor voyeurisme en wij gluren en genieten mee. Zie hoe Hideko door The Handmaiden een kijkgaatje ziet hoe haar dienstmeisje zich uit- VERRAAD EN VERLEIDING kleedt. Zie hoe de hoge heren opgewonden luisteren naar de erotische boeken die Hideko aan hen moet voordragen. Wat zien zij in hun eigen verbeelding? En wat zien wij zelf? Geweld en humor kunnen niet ontbreken in een IN VERRUKKELIJK ROLLENSPEL Koreaanse thriller, en ook hier doorbreken ze regel- matig het ernstige verhaal. Het bloedvergieten valt deze keer mee, afgezien van een afgeknipte vinger. U bent gewaarschuwd en heeft nu dus geen excuus meer deze film over te slaan.

The Handmaiden 11111 ZUID-KOREA, 2016 | REGIE PARK CHAN-WOOK | 141 MINUTEN | MET KIM MIN-HEE, KIM TAE-RI EN HA JUNG-WOO | DISTRIBUTIE CINÉART | TE ZIEN OP IFFR EN VANAF 2 FEBRUARI DE FILMKRANT #395 JANUARI/FEBRUARI 2017 32

Till the End of the World van Béla Tarr DE WOEDENDE TARR rende thema’s uit zijn oeuvre – de uitzichtloosheid van het bestaan, de dagelijkse worsteling met de omgeving, de schoonheid om ons heen – en kookte die in tot een kaal, maar overweldigend nihilistisch drama over het einde der tijden. Na The Turin Horse was er volgens Tarr geen film van hem meer nodig. Hij nam afstand van de regiestoel en richtte in Sarajevo de filmacademie Film Factory op. Toch presenteert EYE nu geheel nieuw werk van Béla Tarr. Alleen al die elf minuten nieuw materiaal maakt een bezoek de moeite waard. Maar misschien belang- rijker dan de beelden zijn de intenties erachter. Tarr speelt eindelijk open kaart door uit te leggen waarom hij toch weer de camera oppakte.

Prikkeldraad De realiteit lijkt de troosteloze menselijke conditie van Tarrs universum te hebben ingehaald. De onzichtbare despoot van Werckmeister Harmóniák is ten tijde van schrijven bijna beëdigd als president van de Verenigde Staten. De muur die Trump aan zijn zuidelijke grens wil laten bouwen, staat reeds in het zuiden van Tarrs geboorteland. Er stond al 523 kilometer aan hekwerk en prikkeldraad tussen de grens van Hongarije, Servië en Kroatië om vluchtelingen tegen te houden en de Hon- gaars premier Viktor Orban wil er een tweede muur bijbouwen. DAMNATION Het zijn zulke wanstaltigheden en andere xenofobe tendensen die een woedende Tarr aanspoorden om de Till the End of the World is een aandachtig interpretatie en symboliek is hij niet gediend. Net als tentoonstelling samen te stellen. Daarom plaatst hij de gecureerde tentoonstelling in EYE die voelt als van inhoudelijke vragen over de intenties achter z’n bezoeker eerst in de rol van vluchteling. Hoe voelt het een video-essay waar je doorheen kunt films. Bij een Q&A na afloop van Werckmeister Harmo- om als vreemde zijn geboorteland Hongarije binnen te wandelen, zo effectief ervaar je Béla Tarrs niak zou iemand hebben gevraagd waarom de beklem- komen? Geflankeerd door muren van prikkeldraad be- cinema. DOOR HUGO EMMERZAEL mende mars naar het ziekenhuis zo lang duurde. Daar- geef je je in een ruimte gevuld met foto’s van vluchte- op antwoordde Tarr: omdat het een eind lopen was. lingen aan de Hongaarse grens. Het is de wereld waarin Hoewel de Hongaarse cineast Béla Tarr zijn oeuvre Tarrs unieke cinema komt voort uit onze wereld. we leven – maar die we liever niet zien – en dat is hier zeven jaar geleden afsloot met The Turin Horse, voelt Zijn sociaal engagement ten tijde van het Hongaarse nog maar het voorgeborchte van Tarrs universum. het nieuwe werk dat hij maakte voor zijn eerste ten- communisme motiveerde hem als tiener al om de ca- De tentoonstelling – die op het moment van schrij- toonstelling verre van geforceerd. Tarr presenteert het mera op te pakken en een documentaire te maken over ven nog werd opgebouwd – lijkt een video-essay waar voor de EYE-tentoonstelling gefilmde Muhamed niet de ontberingen van een zigeunerfamilie. Zijn lange je doorheen kunt wandelen, zo effectief laat EYE je voor niets als scène in plaats van als film. Muhamed, debuutfilm Family Nest (1979) opent hij met de tekst: ervaren hoe Tarrs cinema voelt. Op het einde van de een elf minuten durend shot waarin we een eenzaam “Dit is een echt verhaal. Het overkwam niet de mensen route is er Muhamed. Hij is het jongetje dat overblijft, jongetje bij een winkelcentrum in Sarajevo accordeon in deze film, maar het had ze wel kunnen overkomen.” zelfs nadat Tarrs laatste personages in The Turin Horse zien spelen, is de brug tussen onze wereld en het uni- Eigenlijk kan je dat over elke film van Tarr schrijven. zijn meegenomen door de wind. Muhamed laat zien versum dat Tarr over veertien lange en korte films heeft Alleen de manier waarop ze worden verteld, verandert. dat Tarrs cinema een cinema van mensen is, die je aan- geconstrueerd. Elke volgende film lijkt verder van het specifieke, we- spoort de wereld niet te analyseren als een verzameling reldse af te stappen richting een kosmisch, gestileerd, getallen, gevuld met vreemden, vluchtelingen of terro- Een eind lopen maar toch nog herkenbaar universum. risten en te verdelen in een wij en een zij. Een Béla Tarr film laat zich niet zomaar interpreteren, hoewel er genoeg ideeën rondzwerven door de krappe Kroonstuk appartementen van zijn vroege werk, de kille dorpen Het kroonstuk van Tarrs oeuvre is dan ook The Turin Béla Tarr – Till the End of the World 21 JANUARI van zijn latere zwart/wit films en het kosmische nie- Horse, een film waarin twee plattelandsbewoners en T/M 7 MEI 2017 | VOOR MEER INFORMATIE eyefilm.nl | mandsland van zijn zwanenzang The Turin Horse. Tarrs hun stervende paard symbool kunnen staan voor een HET IFFR ORGANISEERT EEN MASTERCLASS VAN BÉLA films tonen mensen met problemen en gevoelens s. Van apocalyptisch einde van de wereld. Tarr nam terugke- TARR OP DONDERDAG 26 JANUARI DE FILMKRANT #395 JANUARI/FEBRUARI 2017 33

Ivo Ferreira over Cartas da guerra ‘OP HET MOMENT DAT HIJ NIET MEER WEET WAT HIJ MOET ZEGGEN WORDT HIJ SCHRIJVER’ ‘Deze oorlog verandert ons allemaal in insecten­ die worstelen om te overleven’, schrijft de jonge militaire arts António Lobo Antunes begin jaren zeventig vanuit de koloniale oorlog in Angola aan zijn vrouw die in Portugal is achtergebleven. Regisseur Ivo Ferreira maakte van die brieven een ongewone film over oorlog en liefde. DOOR DANA LINSSEN

Ivo Ferreira (1975) is een van die hedendaagse Portuge- se regisseurs die in zijn werk greep probeert te krijgen op de geschiedenis van zijn land. “Het is de geschie- denis van een oud land, van een wereldrijk, dat, met de ogen gericht op de horizon achter de Atlantische Oceaan, ontdekkingsreizigers en handelaren voort- bracht. Waarna het implodeerde en het het grootste gedeelte van de twintigste eeuw een dictatuur werd, tot de Anjerrevolutie van 1974 daar een einde aan maakte. In de tussentijd moesten we ook nog in het reine zien te komen met ons koloniale verleden”, vertelde hij afgelo- pen najaar op het Filmfestival Gent. Daar presenteerde hij Cartas da guerra, gebaseerd op de brieven die de jonge militaire arts António Lobo Antunes begin jaren zeventig vanuit de koloniale oorlog in Angola stuurde aan zijn vrouw die in Portugal was achtergebleven. Tegenwoordig wordt hij beschouwd als een van de belangrijkste schrijvers van zijn land. Die brieven – in het Nederlands uitgegeven als Mijn winterkat mijn lief – vormden voor Ferreira de aanleiding om zijn lang- gekoesterde wens in vervulling te laten gaan om een film over die oorlog te maken. Het is een verzwegen hij de pracht van het landschap om hem heen. Die dis- beschrijft. Hij klaagt over het groen van de uniformen, verleden, vol trauma en schaamte: “We waren begin ja- sociatie is ook het moment waarop hij zijn twijfels over de barakken, het snot en zelfs de wijn. En wij moeten ren zeventig zo bezig met de revolutie, dat de oorlog in de oorlog begint uit te spreken.” die kleuren oproepen uit het zwart/wit.” Angola er een beetje bij inschoot. De mensen die daar ‘Stilaan begin ik te begrijpen dat je niet kunt leven Met zwart/wit creëerde hij ook distantie ten opzich- gevochten hadden werden weggezet als oorlogsmisda- zonder politiek besef’, schrijft hij. En: ‘Deze oorlog te van een bestaande figuur. “Hij is een publiek figuur. digers. Maar velen van hen werden gedwongen te vech- verandert ons allemaal in insecten die worstelen om te Ik ken de familie, ben bevriend met de baby die in de ten. Dus zo zwart-wit was het allemaal niet. Ik probeer overleven.’ Ferreira: “De film heeft verschillende lagen. film wordt geboren. Toen ik haar ooit vroeg of ik zijn iets van de nuance terug te brengen.” Hij gaat over die grote liefdesgeschiedenis, over Antó- werk mocht verfilmen, was ze daar mordicus op tegen. nio’s politieke ontwaken en hoe hij schrijver wordt. Op De gedachte dat iemand zou visualiseren wat haar Gemis het moment dat hij niet meer weet wat hij moet zeggen ouders allemaal aan haar schreven, de seksuele intimi- Van een zwart/wit-verhaal maakte hij een zwart/wit wordt hij schrijver, om weer de taal en de woorden te- teit. Zwart/wit is ook een filter, een manier om de ene film vol schakeringen en subtiliteiten. Fragmenten van rug te vinden.” werkelijkheid van de andere te scheiden. Een anders- scènes zitten ingebed in sferische beelden waarin in oortig realisme, dat de kijkervaring intensiveert. Het voice-over de brieven worden voorgelezen die António Bloed in zwart/wit debat over zwart-wit is een van de meest interessante aan zijn vrouw schreef. Het is haar stem, alsof ze ze Cartas da guerra is een even poëtische als abstracte gesprekken over filmmaken. Ik kan er eindeloos over voorleest, of een stem geeft in haar hoofd, waardoor film. De zwart/wit-beelden scheppen afstand, een doorgaan. We denken dat het abstraheert, maar eigen- zijn woorden haar woorden worden. Ferreira: “Dat was stilteruimte waarin de pijn van de afwezige geliefde lijk maakt het concreet.” een van de manieren om hen bij elkaar te brengen en voelbaar wordt. Ze doen ook denken aan oude oorlogs- hun gemis voelbaar te maken. Tegelijkertijd vervaagt de foto’s en natuurlijk newsreels, die ook rond 1970 vaak herinnering. Dan zie je dat de brieven gepassioneerder nog zwart/wit waren. Ferreira beaamt dat hij zich door worden, maar ook abstracter. Alsof António de liefde klassieke oorlogsfotografie heeft laten inspireren: “Het Cartas da guerra 111231 PORTUGAL, 2016 | voor zijn vrouw overdraagt op de liefde voor Angola. eerste waaraan ik denk bij oorlog zij Magnum-foto’s. Ik REGIE IVO FERREIRA | 105 MINUTEN | MET MIGUEL Als hij schrijft dat hij haar mist, schrijft hij eigenlijk dat denk aan bloed in zwart/wit. Daarom vind ik die scène NUNES, MARGARIDA VILA-NOVA, RICARDO PEREIRA | hij thuis mist. Als hij aan haar lichaam denkt, beschrijft ook zo mooi waarin António al het groen om zich heen DISTRIBUTIE IMAGINE | TE ZIEN VANAF 19 JANUARI Highlights Februari 2017 Internationale Filmfestspiele 66 Berlin Competition

CARTAS (2011), Béla Tarr, courtesy Tarr (2011), DAGUERRA

The Turin Horse

3gat

Tentoonstelling en filmprogramma Béla Tarr Silence Till the End of the World Martin Scorsese

Tentoonstelling over het werk van de De zoektocht naar hun vermiste mentor Hongaarse filmmaker Béla Tarr (Pécs, in het Japan van de zeventiende eeuw Hongarije, 1955). Béla Tarr wordt wereld ­ brengt de levens van twee jonge wijd beschouwd als een van de belang­ Jezuï tische priesters in gevaar. rijkste en meest invloedrijke film auteurs Met Liam Neeson, Adam Driver en van de afgelopen dertig jaar. Tarr is de Andrew Garfield. Vanaf mei wijdt EYE meester van het lange shot, de meester een tentoonstelling aan Scorsese. van de prachtig in beeld gebrachte, trage, Vanaf 9 februari zwaarmoedige films over de condition humaine. Hij brak inter nationaal door met Damnation (1988) en breidde zijn roem The Way of en aanzien uit met het achturige Sátán­ Jim Jarmusch tango (1994), Werckmeister harmóniák (2000) en The Turin Horse (2011). Bij de première van Jim Jarmusch’ 21 januari t/m 7 mei 2017 nieuwste filmPaterson presenteert EYE zes eerdere films uit Jarmusch’ oeuvre, namelijk: Permanent Vacation, De films van Stranger than Paradise, Down by Law, Ed van der Elsken Mystery Train, Night on Earth en Dead De verliefde camera Man. De films zijn vanaf 9 februari te zien in ruim 20 filmtheaters in Naar aanleiding van het retrospectief het land. over Ed van der Elsken (1925­1990) Vanaf 9 februari in het Stedelijk Museum presenteert EYE een programma over het filmwerk van de beroemde straatfotograaf. Van der Elsken reisde de hele wereld af en verwierf faam als portrettist van het on opgesmukte leven, van Parijs tot Tokio, van de polder bij Edam tot de ijsvlaktes van Groenland. Vanaf 4 februari

EYE Filmmuseum Amsterdam Info & tickets eyefilm.nl

Eye adv Filmkrant 2017 feb.indd 1 12-01-17 13:48 DE FILMKRANT #395 JANUARI/FEBRUARI 2017 35

Manchester by the Sea TROEBELE GRENS TUSSEN SCHULD EN ONSCHULD Manchester by the Sea is een van de grootste geconfronteerd hoeft te worden. Het abrupte overlijden aankan. Haar baldadige zoektocht naar vergiffenis gaf Oscarfavorieten. En nu eens niet een film over van zijn broer dwingt hem echter om naar Manchester Lonergan de ruimte om een episch scenario te schrijven mensen die met tegenslagen leren omgaan. terug te keren, een verhaalmotor die zowel het verleden dat niet alleen de gevoelens van Lisa, maar ook van heel Maar over mensen die dat eigenlijk niet activeert, als hem dwingt zijn verantwoordelijkheid te post-9/11 New York weet te vangen. kunnen. DOOR HUGO EMMERZAEL nemen voor de opvoeding van zijn puberende neef Pa- In vergelijking met die helaas te veel onder de radar trick (Lucas Hedges). Deze terugkeer naar Manchester gebleven film, zijn de broeierige mannen in Manchester Voor zijn derde speelfilm verruilt scenarist en regisseur gaat gepaard met een hoop zelfhaat, zelfmedelijden en by the Sea emotioneel diffuus. Hun worstelingen spelen Kenneth Lonergan de bourgeois-bubbel van New Yorks onbegrip, als hij de gemeenschap die hem geëxcommu- zich voornamelijk onder het oppervlak af, waardoor Upper East Side uit zijn meesterwerk Margaret (2011) niceerd heeft weer onder ogen moet komen. Manchester By the Sea automatisch een subtielere en voor de titulaire havenplaats in de buurt van Boston. meer gepolijste film is geworden. Dat valt in de smaak Dit is geen plek van juristen, exotische vreemdelingen Broeierig bij de Oscars, waar Manchester aanzienlijke kans moet en operabezoeken, maar van lokale sheriffs, behulp- Scenarist en toneelschrijver Lonergan neemt in de drie hebben ondanks de verwerpelijke seksuele schandalen zame buren en dronken stamgasten. Lonergan schetst films die hij tot nu toe regisseerde steeds een trauma- rondom Casey Affleck – de dunne lijn tussen acteur, een hechte gemeenschap waar het verleden lang kan tische gebeurtenis uit het verleden, en pelt de schillen personage en personae en de schuld en onschuld van doorwerken. rondom emotioneel versteende levens af. Het met een hoofdfiguur Lee wordt hierdoor in de ogen van de toe- Dat laatste zorgt voor het meeste drama zorgt in het Oscar voor Beste Scenario bekroonde You Can Count schouwer sterk vertroebeld. Tegelijkertijd mist Loner- deels via flashbacks en tijdlussen vertelde Manchester on Me (2001) draaide om de hereniging van een van el- gans nieuwe film de epische ambities en formele expe- by the Sea. Lee Chandler (Casey Affleck) was ooit deel kaar vervreemde broer en zus. In zijn drie uur durende rimenten die van Margaret zo’n uniek werk maakten. van deze hechte vissersgemeenschap, maar op een operadrama Margaret (2011) worstelt hoofdpersonage nacht heeft hij in beschonken staat zijn huis, vrouw en Lisa (Anna Paquin) ook met een gebeurtenis die tussen Manchester by the Sea 111231 VERENIGDE drie kinderen onbewaakt achtergelaten om bier te ha- ongeluk en misdaad zit. De welgestelde puber uit New STATEN, 2016 | REGIE KENNETH LONERGAN | 138 len. We leren hem kennen als hij als morsige conciërge York raast in de onmiddellijke nasleep van die trau- MINUTEN | MET CASEY AFFLECK, MICHELLE WILLIAMS, in Boston ver weg van zijn vroegere leven een anoniem matische gebeurtenis door een emotionele achtbaan KYLE CHANDLER| DISTRIBUTIE UPI | TE ZIEN VANAF 19 leven leidt, waarin hij ook zo min mogelijk met zichzelf en stort zich in een volwassen wereld die ze nog niet JANUARI DE FILMKRANT #395 JANUARI/FEBRUARI 2017 36

strijd schat hij zijn kansen laag in, terwijl hij lichting over het gebruik van condooms kleedt The Happiest Day in the Life of Olli Mäki volgens zijn manager juist had moeten op- hij zich pardoes uit. Elena voelt zich niet ge- scheppen. In de buitenwereld is vaak geen steund door haar directie en besluit hem met plek voor twijfel en zwaktes. Olli probeert eigen wapens te bestrijden. Stop de hypemachine het spel in het mediacircus mee te spelen The Student is geen psychologisch radica- maar kan zijn innerlijke worsteling lang niet liseringsdrama, al is het opvallend dat zijn In 1962 deed de Fin Olli Mäki een gooi naar won in december terecht de European Dis- altijd verbergen, en dat valt – net als deze moeder het voor hem opneemt. Venya’s fa- de wereldtitel vedergewicht maar de me- covery — Prix FIPRESCI, de European Film film – alleen maar te prijzen. natisme is een gegeven. Belangrijk is hoe er diahype en heldenstatus waren de verle- Award voor een debuterende, jonge regis- op zijn onverdraagzaamheid wordt gerea- gen bokser een gruwel. seur. Kuosmanen heeft oog voor de man MARISKA GRAVELAND 11111 geerd. Hoe er concessies aan hem worden achter de bokshandschoenen en gebitsbe- gedaan, hoe gemakkelijk homohaat en anti- Deze tedere, melancholische biopic volgt schermer, een pantser dat hem niet kan be- The Happiest Day in the Life of Olli Mäki semitisme weer binnensluipen, hoe weinig een korte periode uit het leven van Olli Mäki, schermen tegen de bemoeizuchtige buiten- FINLAND/ZWEDEN/DUITSLAND, 2016 | 92 MINUTEN | de verbijsterde en steeds sarcastischer Elena een introverte Finse bokser die het in 1962 wereld. Olli wil liever eerlijk zijn. Tijdens een DISTRIBUTIE SEPTEMBER FILM | TE ZIEN VANAF 9 daar tegenin brengt. Hoe hilariteit plaats- opnam tegen de Amerikaanse wereldkampi- persconferentie voor een aanstaande wed- FEBRUARI maakt voor dreiging. oen vedergewicht. Tijdens de voorbereidin- Deels bekrtiseert Serebrennikov hiermee gen gaat hij steeds meer gebukt onder zijn ontwikkelingen in Poetin-Rusland, maar het heldenstatus en de mediahype rond zijn per- is niet moeilijk om het ruimer te zien. The soon, opgezweept door zijn ambitieuze ma- The Student Student als grimmige metafoor voor wat er nager. In bitterzoete, tragikomische scènes op allerlei plaatsen gebeurt. Ook in Amerika zien we hoe hij zich steeds meer in zichzelf zijn inmiddels scholen waar het scheppings- terugtrekt. De high society van Helsinki, de Kruistocht tegen bikini’s verhaal als gelijkwaardig aan de evolutiethe- filmploeg die hem constant volgt – het is al- orie geldt, zoals Elena hier gemaand wordt lemaal een gruwel voor de verlegen, zichzelf Nu fundamentalisme zo’n beetje syno- ensemblestuk, gedraaid op locaties in Kalin­ uit te dragen. wegcijferende jonge bokser, die liever ge- niem met islam is geworden, biedt de in­­­grad, een kustplaats die zich verschuilt LEO BANKERSEN 11111 woon met rust wil worden gelaten om tijd Russische middelbare scholier met zijn achter een lelijke betonnen zeewering. Een door te brengen met zijn geliefde Raija. Van extremistische Bijbelinterpretatie in The deel van de acteurs, waaronder Skvortsov, deze vertederende, tikje enigmatische man Student een welkome verandering van vond hij daar ter plekke. The Student RUSLAND, 2016 | REGIE KIRILL wordt het onmogelijke verwacht – Olli is een perspectief. De gebeurtenissen escaleren wanneer Venya SEREBRENNIKOV | 118 MINUTEN | MET PETR SKVORT­ bokser die eigenlijk geen bokser wil zijn. de lessen van biologiedocent Elena met uitda- SOV, VICTORIA ISAKOVA | DISTRIBUTIE ARTI FILM | TE Maar de hypemachine draait door. Venya weigert op school mee te doen aan gende acties ontregelt. Uit protest tegen voor- ZIEN VANAF 26 JANUARI EN VIA FILMTHUIS.NL De melancholische ondertoon van dit zwemles omdat de Bijbel hem leert dat biki- zorgvuldig vormgegeven portret wordt ver- ni’s onzedelijk zijn. Zijn moeder – geschei- sterkt door de prachtige zwart-witbeelden. den, ongelovig en doodop van haar drie Juho Kuosmanen besteedde veel aandacht baantjes – denkt eerst nog dat haar tiener- aan het jarenzestigdecor en schetst een tijd zoon bang is voor spontane erecties. Dat zou waarin media steeds belangrijker worden gezond zijn. Maar wanneer hij met de meest terwijl deze man, gevangene van de boks- bizarre Bijbelcitaten begint te schermen be- ring, zijn rust en vrijheid terug wil. grijpt ze er niets meer van. Is dit een grap? The Happiest Day in the Life of Olli Mäki Zeker niet. Dankzij de gedreven vertolking door nieuwkomer Petr Skvortsov is het grie- zelig om te zien hoe deze bekeerling met groeiend zelfvertrouwen en een voorliefde voor een wrekende God om zich heen slaat. Bij ieder citaat komt er een verwijzing naar het betreffende Bijbelhoofdstuk in beeld. De filmmaker heeft niets uit zijn duim gezogen. Film- en theaterregisseur Kirill Serebren- nikov baseerde The Student op het Duitse toneelstuk Märtyrer van Marius von Mayen- burg. Nadat Serebrennikov zijn naar heden­­­ daags Rusland overgezette bewerking in Moskou op de planken had gezet, maakte hij de filmversie. Een kritische en tamelijk ge- nadeloze satire, gefinancierd als onafhanke- THE HAPPIEST DAY IN THE LIFE OF OLLI MÄKI lijk productie. Een trefzeker geacteerd THE STUDENT

Storm met hoofdrollen voor onder meer wraakzuchtig Dennis Bots | Antwerpen 1521. Storms vader gras (The Happening) en een verdwaalde film- (Yorick van Wageningen) drukt in het geheim set (The Village) en toch steeds weer in de KORT verboden teksten in zijn drukkerij. Storms moe- regiestoel mocht plaatsnemen. In Split worden der (Angela Schijf) vindt het maar gevaarlijk om drie jonge vrouwen ontvoerd door een man met een andere mening te hebben. Als vader wordt 24 persoonlijkheden. betrapt, moet Storm vluchten met de originele TE ZIEN VANAF 19 JANUARI tekst. TE ZIEN VANAF 19 JANUARI xXx: Return of Xander Cage D.J. Caruso | Vin Diesel in de rol van Xander Magnus Cage, extreme sports freak en NSA-spion tegen Benjamin Ree | Magnus Carlsen besloot op z’n SPLIT wil en dank en vooral niet gespecialiseerd in 13de dat hij wereldkampioen schaken wilde stealth-operaties. worden. Dat besluiten meer mensen op hun Split TE ZIEN VANAF 19 JANUARI 13de, maar Carlsen werd het ook echt. Docu- M. Night Shyamalan | Thriller van de regisseur mentaire. die in 1999 de top bereikte met The Sixth Sense, Masha en de beer: naar de bioscoop TE ZIEN VANAF 19 JANUARI toen steeds idiotere films begon te maken die Oleg Kuzovkov | Nederlands gesproken filmver- STORM beter allemaal WTF? hadden kunnen heten, sie van de Russische animatieserie over de beer DE FILMKRANT #395 JANUARI/FEBRUARI 2017 37

Intussen geeft het beheerste scenario, via On the Other Side secuur afgepaste doses informatie, steeds meer details van de familiegeschiedenis prijs. Zo komen we er terloops achter dat Vesna’s Lijntje met echtgenoot op het moment dat de burgeroor- log uitbrak in het Joegoslavische leger diende. Het geeft een ander, genuanceerder beeld van het verleden ON THE OTHER SIDE hoe iemand aan de verkeerde kant van het conflict belandt. De schaamte en het isole- In dit tot in de puntjes beheerste psycho- duidelijk waarom: deze man, haar echtge- haar gevoelens voor haar man nooit uitge- ment zijn er voor Vesna niet minder om. In logische drama uit Kroatië geven tele- noot die ze al die tijd niet heeft gezien of ge- doofd, hij is bovendien de enige voor wie ze een telefoongesprek met oude vrienden die foongesprekken met een oude liefde sproken, maar met wie ze officieel nog steeds geen geheim hoeft te verbergen. de wijk naar Belgrado hebben genomen, steeds meer details van een pijnlijke fa- getrouwd is, is een veroordeelde oorlogsmis- Door zijn ingetogenheid is On the Other wordt pas echt voelbaar welke sluier haar le- miliegeschiedenis prijs. dadiger. Side een beetje een onopvallende film, die ven in Zagreb omhult. Het telefoontje dat Haar twee volwassen kinderen hebben zijn kwaliteiten niet opzichtig uitvent. Het daarop volgt, zet alles opnieuw op zijn kop; De telefoon, een knalrood damesexemplaar dan ook weinig op met de toenaderingspo- drama speelt zich voornamelijk af in het niet alleen voor Vesna, ook voor ons. En dan met een neurotisch opgewekte ringtone, gingen van hun vader. Hun gevoel van eigen- hoofd van Vesna, en actrice Ksenija Ma- zou je de film eigenlijk nog een keer willen speelt een voorname rol in On the Other Side. waarde heeft de nodige klappen opgelopen rinković – bijna elke scène van de film in zien. Op een ochtend wordt Vesna, een wijkver- door de diepe haat die het naoorlogse Kroa- beeld – zet het subtiel en precies neer. De in- SASJA KOETSIER 11111 pleegster van in de vijftig, op haar werk ge- tië koestert voor een man als hij. Dat maakt timiteit van de telefoongesprekken wordt beld. Met het noemen van zijn naam brengt het intrigerend om er getuige van te zijn hoe onderstreept in de beelden, die een gevoel On the Other Side KROATIË, 2016 | REGIE ZRINKO de man aan de andere kant van de lijn een Vesna, die in eerste instantie afgemeten op van voyeurisme oproepen: opvallend vaak OGRESTA | 85 MINUTEN | MET KSENIJA MARINKOVIĆ, verleden boven dat zij al twintig jaar verbor- hem reageert, gaandeweg haar reserves laat zien we Vesna door ruiten, gordijnen of ja- LAZAR RISTOVSKI | DISTRIBUTIE CINEMIEN | TE ZIEN gen probeert te houden. Het wordt al snel varen. We zien ook waarom. Niet alleen zijn loezieën. VANAF 19 JANUARI EN VIA FILMTHUIS.NL Tour de France Depardieu houdt van Frankrijk Gérard Depardieu trekt met rapper Sadek rijk belastingverhogingen instelde voor de langs de Franse havensteden om zijn lief- rijkste laag van de bevolking. de voor het land te bewijzen. Regisseur Djaidani maakt van Depardieu een boze, Djaidani vraagt zich af van en voor wie witte man met enkel liefde voor zijn versie Frankrijk is: de witte boze man of de on- van Frankrijk en zet hem tegenover een stem begrepen Arabische jongen? van een jongere, Arabisch-Franse generatie die amper buiten de buitenwijken van Parijs Filmbezoekend Frankrijk lijkt in de ban van gehoord wordt. Dit onwaarschijnlijke koppel een nieuwe (raciale) dynamiek tussen hoofd- reist langs de Franse havensteden zodat het personages: koppel een koppig, wit perso- personage van Depardieu al schilderend in de nage aan een onwaarschijnlijk, gekleurd per- voetsporen van de Franse hofschilder Claude TOUR DE FRANCE sonage en kijk wat er gebeurt. In de feel­good-­­ Joseph Vernet kan treden. Sadek doet dienst hit Intouchables werd een witte aristocraat als chauffeur omdat hij vijanden heeft ge- den en aanrakingen. Vooral rapper Sadek doet dereen, mits cultuurverschillen gevierd in met dwarslaesie verzorgd door een zwarte maakt in Parijs die hem naar het leven staan. meerdere pogingen om toenadering te zoeken plaats van gevreesd kunnen worden. Niet man uit een achterstandswijk. Rachid Djai- Het is een plotje van niets, maar Djaidani tot Depardieu. Hij legt zijn hand op diens voor niets eindigt Tour de France met een dani’s Tour de France lijkt eenzelfde contrast voorziet Tour de France van genoeg momen- been tijdens een emotioneel gesprek en slaat oude witte zwerver die uitgerekend aan De- te willen benutten maar speelt nog explicieter ten waarop de film tot leven komt. In een me- zijn armen over zijn schouders tijdens een ge- pardieu vraagt of hij hem verder kan helpen in de kaart van de witte versus de gekleurde morabele scène doet Depardieu een poging zellig moment. Depardieu speelt op zijn beurt de rapindustrie. man. Dit komt vooral door Djaidani’s agres- tot gangsta rap, maar komt niet veel verder een ruwe-bolster-blanke-pit-type dat de HUGO EMMERZAEL 11111 sieve casting: de Frans-Arabische rapper Sa- dan het niveau ‘Yo yo lik mijn penis’. Weder- carrière van Sadek eerst nog belachelijk dek trekt als chauffeur door het land met een zijds onbegrip is zoals in zoveel van dit soort maakt, maar zich uiteindelijk met volle over- Tour de France FRANKRIJK, 2016 | REGIE RACHID bouwvakker, gespeeld door Gérard Depar- films het vertrekpunt van de reis. tuiging in de problemen van zijn reiskompaan DJAIDANI | 95 MINUTEN | MET GÉRARD DEPARDIEU, dieu, de iconische Franse acteur die in 2013 Er ligt een opvallende nadruk in Tour de stort. Uiteindelijk presenteert Djaidani een SADEK, LOUISE GRINBERG | DISTRIBUTIE CINÉART | TE zijn land inruilde voor Rusland nadat Frank- France op de uitwisseling van blikken, woor- ietwat naïef beeld van een Frankrijk voor ie- ZIEN VANAF 19 DECEMBER

die het liefst rust wil en de onstuitbare Masha De premier baby in z’n armen geduwd krijgt en vader wordt. die van het ene avontuur in het andere belandt. Erik Van Looy | De Belgische premier wordt ont- TE ZIEN VANAF 26 JANUARI TE ZIEN VANAF 26 JANUARI voerd en om vrij te komen moet hij de Ameri- kaanse president vermoorden. Ondanks de Resident Evil: The Final Chapter bescheiden premisse trok deze thriller in België Paul W. S. Anderson | Final schminal. Alice gaat in de eerste week meer dan 130.000 bezoekers. terug naar waar het allemaal begon: de hive in TE ZIEN VANAF 26 JANUARI Racoon City, waar de Umbrella Corporation op het punt staat de laatste overlevenden van de Ron Goossens, Low-Budget Stuntman apocalyps te vermoorden. Steffen Haars, Flip Van der Kuil | Low budget TE ZIEN VANAF 26 JANUARI stuntman en professioneel drankorgel Ron Goossens moet van z’n vrouw Nederlands Live By Night meest succesvolle actrice het bed in krijgen. Ben Affleck | Gangsters uit Boston gaan tijdens TE ZIEN VANAF 26 JANUARI de Drooglegging in Florida aan de slag, niet tot onverdeeld genoegen van de Klu Klux Klan. Demain tout commence TE ZIEN VANAF 26 JANUARI Hugo Gélin | Omar Sy als de feestvierende EVERYBODY WANTS SOME!!RON GOOSSENS, LOW-BUDGET STUNTMAN Samuel die op een ochtend wakker wordt, een DEMAIN TOUT COMMENCE YOUTH JURY AWARD FILM BY THE SEA

The Best of IDFA on Tour ‘GEWELDIG!’ binnenkort in uw filmtheater  VARIETY

‘BLIJFT NOG ANG IN JE HOOFD ZITTEN’  CINE.NL

‘INTRIGEREND’  SCREEN DAILY

‘FANTASTISCH ACTEERWERK’  YOUTH JURY FILM BY THE SEA

meer info i d f a . n l Kaartverkoop via uw filmtheater

Vier prijswinnaars en publieksfavorieten •The Grown-Ups • Best Female-Directed Documentary VANAF 26 JANUARI TE ZIEN •Close Ties • www.artifilm.nl 3g IDFA Special Jury Award for Student Documentary •Nowhere to Hide • IDFA Award for best Feature Length Documentary •Plastic China • IDFA Special Jury Award for First Appearance

Filmtheaters januari - februari ON THE OTHER SIDE SIDE OTHER THE ON De Nieuwe Bibliotheek Almere 4-feb FOCUS Arnhem 21-jan & 24-jan “Emotionally complex, tautly assembled Filmhuis Bussum 5-feb and powerfully acted pic” Filmhuis Lumen Delft 4-feb – Variety Verkadefabriek Den Bosch 21-jan Filmhuis Den Haag 22-jan Natlab Eindhoven 29-jan Concordia Enschede 21-jan & 22-jan Filmhuis Gouda 21-jan Filmschuur Haarlem 21-jan, 24-jan, 28-jan, 31-jan & 4-feb Filmtheater Hilversum 28-jan Lumière Maastricht 29-jan LantarenVenster Rotterdam 22-jan Cinecitta Tilburg 29-jan Fimtheater ’t Hoogt Utrecht 22-jan, 29-jan & 5-feb Figi Zeist 5-feb

Verder vooruit plannen? Ga naar idfa.nl

KSENIJA MARINKOVIC´ LAZAR RISTOVSKI

K o r t i n g m e t d e een film van BankGiro Loterij VIP-kaart ZRINKO OGRESTA VANAF NU IN DE BIOSCOOP

www.cinemien.nl DE FILMKRANT #395 JANUARI/FEBRUARI 2017 39

To Stay Alive – A Method Blijf op zere plekken drukken Iggy Pop leest voor uit een essay van dicht tegen de waanzin aan. In Erik Lieshouts Michel Houellebecq over waanzin, intrigerende documentaire leest Pop vanuit overleven en kunst in de uitstekende zijn huis in Miami met veel bezieling voor uit documentaire To Stay Alive – A Method. het essay. Hij ontmoet Houellebecq, twee verlegen mannen bij elkaar, in de ouderwetse Michel Houellebecq stak in 1991 dichters die Franse keuken van diens grootouders. De do- op het punt stonden om het bijltje erbij neer cumentaire wordt nog interessanter als Lies- HET DOET ZO ZEER te gooien een hart onder de riem met zijn hout een aantal mensen bezoekt met een psy- scherpe essay Rester vivant – Méthode, door chiatrische ziekte, die net als hij in het poeste… Het doet zo zeer…’ – als zelfbedacht Martin de Haan in het Nederlands vertaald schrijven een uitweg vonden. Het doet zo zeer alternatief voor gevloek). Steeds onbeweeg- als ‘Leven, lijden, schrijven – Methode’. Hij Die originele opzet pakt bijzonder goed lijker en vervuilder zit ze haar dagen uit. raadde levensmoede dichters, onder wie hij- uit. Lieshout, die eerder documentaires Ex-schoonzoon Ton is de enige die haar met zelf, aan om altijd terug te keren naar de oor- maakte over Céline, Hermans en Houelle- Voor moeder botte grapjes wat op weet te vrolijken, sprong: het lijden. Vaak geciteerd is zijn aan- becq, blaast zo nieuw leven in de woorden waarna dochter Heleen dan weer moet uit- sporing om de vinger op de wond van de van laatstgenoemde, die met dit essay de leggen dat zij en Ton al twee jaar gescheiden maatschappij te leggen en nog eens goed kiem voor zijn latere fenomenale werk zou hoeft het niet zijn – moeder is ook nog beginnend dement. hard te drukken. leggen. Dat elk (kunst)werk uiteindelijk Met oeverloos dochtergeduld weet Van De dichter moet in zijn ogen een onheils- overwoekerd zal worden door de natuur- Royen toch een en ander te veranderen. Een profeet zijn en de onderwerpen uitspitten krachten, zoals aan het eind van Houellebe- meer mantelzorghuisje in de achtertuin, een waarover niemand wil horen. ‘Wek afkeer cqs De kaart en het gebied gebeurt, zal weini- nieuwe heup en tenslotte een kamer in een op, dan zit je goed.’ Houellebecq doet in zijn gen opbeuren, maar dat is volgens hem ook Schrijver Heleen van Royen maakte een goeiig uitziend verpleeghuis groeien in het vlammende betoog een oproep om de ketens de taak niet van een kunstenaar. Iggy Pop ontroerend portret van haar snel veelal met statische camera geregistreerde te breken en de tegenaanval te openen, ook al knapte juist op van zo’n onheilstijding – verzwakkende bejaarde moeder, te zien leventje van mevrouw Breed uit tot enorme is eenzaamheid de prijs die je daarvoor moet weer een mens gered door de pijnlijke waar- op het IFFR. De twee leveren een frustre- evenementen. En jawel: ze hervindt bij vla- betalen. heid onder ogen te zien. rend gevecht tegen het onontkoombare, gen haar plezier, in heel kleine dingen. De Iggy Pop las ooit Houellebecqs pamflettis- waarbij elke kleine verbetering telt. smaak van een perzik. De zon op je gezicht. tische essay over waanzin, overleven en kunst MARISKA GRAVELAND11111 De zorgsector komt er goed van af in Het en herkende een geestverwant. Houellebecq Afgaande op haar reputatie als grootste doet zo zeer: artsen, verplegers en verhui- gaat tot op het bot, en zijn confronterende To Stay Alive – A Method NEDERLAND, 2016 | exhibitioniste van de Nederlandse letteren zers zijn zonder uitzondering vakbekwaam adviezen raakten bij Iggy Pop een gevoelige REGIE ERIK LIESHOUT | 60 MINUTEN | DISTRIBUTIE doet de titel misschien iets anders vermoe- en vriendelijk, eerlijk en niet zalvend. Zo snaar: zelf zat hij als jonge muzikant ook CONTACT FILM | TE ZIEN VANAF 2 FEBRUARI den, maar Heleen van Royen wijdt haar eer- slecht doen we het nog niet in Nederland, ste, zelf gedraaide en geproduceerde docu- ben je geneigd te concluderen – maar Van mentaire die op het IFFR in première gaat Royen beschikt wel over flink wat meer geld niet aan haar eigen (seks)leven. dan de gemiddelde mantelzorger. Obstakels Het doet zo zeer gaat over Van Royens die anderen alleen via zorgverzekeraars moeder, consequent aangeduid als ‘me- kunnen nemen, kan ze zo omzeilen. vrouw Breed’: een schrandere, koppige, Wat rest, zijn de grote vragen waar ieder maar ook kwetsbare bejaarde dame wier le- mens mee te maken krijgt, als het hem ver- ven met dat van haar dochter vervlochten gund is een hoge leeftijd te bereiken. Wat raakt als Van Royen van Portugal naar Ne- maakt het leven de moeite waard? En hoe ver derland terugverhuist in de hoop haar moe- moet een liefhebbend kind gaan om zijn of ders laatste levensjaren te kunnen verzach- haar ouders bij zich te houden? ten en veraangenamen. Dat blijkt geen gemakkelijke opgave. Bij SANDRA HEERMA VAN VOSS 111231 aanvang van de film is mevrouw Breed er slecht aan toe: ze woont nog zelfstandig, Het doet zo zeer NEDERLAND, 2017 | REGIE HELEEN maar crepeert van de pijn aan haar heup (be- VAN ROYEN | 87 MINUTEN | DISTRIBUTIE PARADISO | TE zworen met het mantra ‘Poedepoede- ZIEN OP HET IFFR EN VANAF 23 FEBRUARI TO STAY ALIVE – A METHOD

A Monster Calls bouw van de Chinese Muur en grootschalige heeft. J.A. Bayona | Een jongetje vraagt hulp aan een samenwerking bedoeld om de Amerikanen defi- TE ZIEN VANAF 8 FEBRUARI boommonster wanneer zijn alleenstaande moe- nitief de Chinese markt op te loodsen. der terminaal blijkt. TE ZIEN VANAF 2 FEBRUARI Jim Jarmusch in EYE TE ZIEN VANAF 2 FEBRUARI Vanwege het verschijnen van Paterson, de Monster Trucks Sleepless Chris Wedge | Om eindelijk weg te kunnen uit Baran bo Odar | Up-tempo misdaadthriller met het stadje waar hij is opgegroeid, bouwt Tripp Jamie Foxx als Vincent, een undercover recher- een monsterauto uit ouwe onderdelen van cheur die doet alsof hij corrupt is. Na het stelen afgedankte auto’s. Door een ongeluk in de buurt van een lading coke wordt zijn zoon ontvoerd ontsnapt een vreemd wezen dat tot dan toe door de benadeelde partij die zich al dan niet altijd onder de grond leefde. verschanst in het casino dat Vincent de rest van TE ZIEN VANAF 2 FEBRUARI de film binnenvalt. TE ZIEN VANAF 2 FEBRUARI De LEGO Batman Film Chris McKay | Bruce Wayne moet niet alleen de The Great Wall criminelen van Gotham City bestrijden maar A MONSTER CALLS Zhang Yimou | Historisch spektakel rond de ook het jongetje opvoeden dat hij geadopteerd DE LEGO BATMAN FILM DE FILMKRANT #395 JANUARI/FEBRUARI 2017 40

misschien wel aan de vooravond staat van grote veranderingen, misschien ook niet. Burma Storybook is een observerend, mini- malistisch en waardig portret van een stel dat ons indirect een inkijk geeft in het re- cente verleden van Birma. Verwacht geen geschiedenisles, maar zoals de titel al doet vermoeden een verzameling aan indrukken uit een bijzonder land.

BERI SHALMASHI 11111

Burma Storybook NEDERLAND/NOORWEGEN, 2016 | REGIE PETR LOM EN CORINNE VAN EGERAAT | 81 MINU­ TEN | DISTRIBUTIE CINEMA DELICATESSEN | TE ZIEN OP IFFR EN VANAF 2 FEBRUARI IN DE FILMTHEATERS EN VIA FILMTHUIS.NL LE CIEL FLAMAND

dochter Esra Vandenbussche) onmiddellijk door een pedofiel te grazen wordt genomen Le Ciel Flamand op het moment dat ze toch eens een voet binnenzet in mama’s werkplek, hoort name- lijk in diezelfde categorie plotwendingen Boterham­ thuis. Jammer, want tot op dat moment is Le Ciel BURMA STORYBOOK Flamand ook een sfeervolle milieuschets die metjes bij het genreclichés weet te vermijden en die daarbij scherpe pen was zijn wapen dat zij liefdevol dicht op de huid zittende close-ups en inte- Burma Storybook voor hem gebruikt nu hij door de ziekte van rieurshots afwisselt met fraaie breedbeeld Parkinson zelf niet meer kan schrijven. bordeel landschapsfotografie, waarin een hoofdrol is Aung Pwint vertelt dat hij in de gevange- weggelegd voor de Vlaamse hemel uit de ti- Dichtkunst nis nog meer dichters tegenkwam, met wie De opvolger van Peter Monsaerts Vlaam- tel. Monsaert en zijn cameraman David Wil- hij samen poëzie besprak en nieuwe werken se pareltje Offline weet niet goed of het liamson filmen met veel gevoel voor couleur schreef. Er komt een jongen bij hem op be- een sociaal drama of een wraaktragedie locale en beseffen dat voor dit verhaal en als zuurstof zoek die dankzij hem ook is aan schrijven. wil zijn. deze setting die couleur vooral uit vijftig tin- Daar gaat een schoonheid van jewelste van ten grijs en heel veel troosteloosheid moet Burma Storybook is een verhaal vol poë- uit: het verbieden van de gedichten heeft er Als je een prostituee bent die een baanbor- bestaan. Wat ze veel minder beseffen is dat zie, in beeld, taal, vorm en structuur. De alleen maar meer doen ontstaan. Als hij op deel uitbaat op de grens tussen België en de setting ook meer zou moeten zijn dan en- documentaire neemt ons mee naar Bir- zijn balkon zit en de stad langs hem heen Frankrijk en je absoluut wilt vermijden dat je kel context bij wat zich ontpopt tot een ma, waar het verbieden van gedichten er raast wordt de afstand naar de buitenwereld dochtertje iets te weten komt over je beroep, wraakthriller, wanneer Elines vader zich met alleen maar meer heeft doen ontstaan. flink invoelbaar: hij is slechts nog toeschou- dan moet je haar misschien niet elke dag de zaak gaat bemoeien. En omdat Monsaert, wer in deze wereld. haar boterhammetjes laten opeten op de in tegenstelling tot wat bijvoorbeeld Denis Birma werd een eeuw lang bezet door de Dan komt zijn zoon op bezoek vanuit Fin- parkeerplaats van je etablissement. Als ie- Villeneuve in Prisoners (2013) met eenzelfde Britten en dat bewind werd opgevolgd door land waar hij al twintig jaar in ballingschap mand hoerenmadam Sylvie (Sara Vertongen) thema deed, het verhaal op geen enkel mo- zestig jaar militair regime. De makers schet- verblijft in een compleet andere wereld. De aan het begin van Le Ciel Flamand die raad ment gebruikt om radicaal te onderzoeken sen een land waar eenieder die we ontmoe- dichter komt woorden tekort om te beschrij- had gegeven dan was Peter Monsaerts stukje wat de mogelijke gevolgen van kindermis- ten een poëet lijkt, inclusief de mensen voor ven wat hij voelt. Alles wordt in stilte uitge- socio-emotioneel realisme misschien ook bruik zijn op de levens van alle betrokkenen, wie dichten soms levensbedreigend werd. sproken. Hoe kun je twintig jaar nog in daadwerkelijk realistisch geweest. De witte glijdt Le Ciel Flamand gaandeweg steeds ver- Juist zij overleefden dankzij poëzie. De woorden vangen? Waarom kon zijn zoon niet boterhammen met kaas die Sylvie haar der af naar pure exploitatie. dichtkunst lijkt de zuurstof van het volk. eerder komen? Zien zij elkaar ooit terug? dochtertje voert terwijl oma in het familiaal We leren Maung Aung Pwint kennen, de Wat weten de kleinkinderen over deze bij- gerunde hoerenkot haar ding doet, zijn ech- SAM DE WILDE 11111 meest vooraanstaande nog levende dissi- zondere man? We zien ze even, anoniem, in ter lang niet de enige enigszins ongeloof- dente dichter, een man wiens trots en ver- het koude, strakke Scandinavische winter- waardige plotontwikkelingen in de opvolger Le Ciel Flamand BELGIË, 2016 | REGIE PETER driet in zijn stille blik te lezen valt. En we landschap, op een andere planeet. van Monsaerts meer dan verdienstelijke MONSAERT | 114 MINUTEN | MET SARA VERTONGEN, ontmoeten zijn liefdevol vrouw, die zegt dat Aung Pwint en zijn vrouw moeten samen drama Offlineuit 2012. Dat dochter Eline WIM WILLAERT, ESRA VANDENBUSSCHE | DISTRIBUTIE ze niet wist dat hij een activist was. Zijn hun eindige dagen slijten in een Birma dat (gevoelig gespeeld door Vertongens echte LUMIÈRE | TE ZIEN OP IFFR EN VANAF 2 FEBRUARI

nieuwe film van Jim Jarmusch, worden in vrouw, want over wie anders, die enigszins Fifty Shades Darker selecte theaters zes onlangs gedigitaliseerde gestrest raakt van de banvloek die over zeven James Foley | Deel 2 van de serie sadomaso- versies van eerder films van Jarmusch vertoond. dagen haar leven zal beëindigen. chisme voor bij het haardvuur met Christian Permanent Vacation, Stranger Than Paradise, TE ZIEN VANAF 9 FEBRUARI Grey en een personage dat men werkelijk Ana- Down by Law, Mystery Train, Night on Earth, stasia Steele heeft durven noemen. En al die tijd Dead Man. dachten we dat het sadomasochisme voor de TE ZIEN VANAF 9 FEBRUARI personages bedoeld was. TE ZIEN VANAF 9 FEBRUARI John Wick 2 Chad Stahelski | Ex-huurmoordenaar John Wick Spokenjagers (Keanu Reeves) moet toch weer aan de slag, in Tobi Baumann | De bange Tom ontdekt in de Rome deze keer, omdat een oude bekende een kelder de Alledaagse Spookgedaante Hugo, die internationaal huurmoordenaarsgilde dreigt dringend zijn hulp nodig heeft. Hugo’s spook- over te nemen. When in Rome. huis is bezet door de gevaarlijke Oude IJsgeest. TE ZIEN VANAF 9 FEBRUARI TE ZIEN VANAF 15 FEBRUARI

Rings Lukas & Abel: Vleugelbroertjes EVERYBODY WANTS SOME!! JOHN WICK 2 F. Javier Gutiérrez | Horrordrama over een jonge FIFTY SHADES DARKER Gerardo Olivares, Otmar Penker | Lukas vindt DE FILMKRANT #395 JANUARI/FEBRUARI 2017 41

steeds last had van de prestatiegerichte va- Gold der met wie hij zo vaak in de clinch lag. “Geen intimiteit hebben met iemand die als een schaduw over je heen hangt”, zo vat oom De roes van Gerrit-Jan Wolfensperger Daans gemis aan liefde samen, een verlangen dat nooit kan worden ingelost. In zijn soul searching vraagt de rijkdom Daan zich af waar zijn “extreme opstandig- heid, destructief gedrag, drugsgebruik, ego- Niet alleen de feiten waarop Gold is geba- ïsme en prestatiedruk” vandaan komen. Zijn seerd zijn verbijsterend, dat geldt ook vader heeft hem ingeprent dat hij altijd moet voor de transformatie die hoofdrolspeler rennen, want lopen is niet genoeg. Daan is er Matthew McConaughey voor deze film hypergevoelig door geworden. Hij heeft geen onderging. schil om zich heen, zijn gevoelsleven is direct doordringbaar. Om pijn te voorkomen wil hij Vooral de fans van Magic Mike zullen even altijd de controle houden, met een uitput- moeten slikken. Geen wasbordjes en triceps tend perfectionisme als gevolg. Tekenend is ditmaal: McConaughey transformeerde voor GOLD dat hij deze documentaire ook het liefst zelf deze film in een lelijk mannetje met slechte zou willen regisseren. Hij lijkt meer op zijn tanden en een kalende kruin. ‘Een dronken Clooney en vijftien jaar na Traffic, waarvoor vader dan hij zou willen. wasbeer’, omschrijft iemand hem heel tref- hij het Oscar-winnende scenario schreef, De erfenis Daan leidt al vijftien jaar aan een depres- fend in Gold. Wat gebleven is, is het exhibiti- komt Stephen Gaghan dus met een film die sie en gaat ook nog eens gebukt onder een onisme van de Amerikaanse acteur. Ook deze alleen al op kracht van het verbijsterende schuldgevoel tegenover zijn dochter. Hij keer toont hij ons maar wat graag zijn blote verhaal indruk maakt. De film stikt van de Op zoek naar vreest dat zij voor het leven is getekend door billen en zijn, helaas in dit geval vreselijk on- spannende, interessante en hilarische mo- zijn ziekte, zo vertelt hij zijn beste vriend en aantrekkelijke, hangbuik. Noem het maar de menten: de goudkoorts in de Indonesische documentairemaker Joris Postema. De ge- alchemie van de acteerkunst: hij creëert er jungle, de kameraadschap met Acosta, de de man met tormenteerde Daan begint in zijn eentje aan een uiterst gedenkwaardig personage mee. dollartekens in de ogen op Wall Street, het een complex zelfonderzoek, met een obses- Kenny Wells luidt zijn naam in Gold. Zijn gemanoeuvreer van zakenpartners en vijan- sieve focus op het verleden. Maar de ant- vader was de succesvolle directeur van een den, de roes van de rijkdom, de onwaar- de camera woorden die hij zoekt, zijn waarschijnlijk mijnbouwbedrijf, maar de stevig zuipende schijnlijke vriendschap met de zoon van nooit te geven. Kenny is er enkele jaren na diens dood al in Soeharto, de Gouden Pikhouweel en het tra- Daan van der Elsken onderzoekt de moei- Uiteindelijk moet je net als Daan het ge- geslaagd het bedrijf naar de knoppen te hel- gische huwelijk. Gold is een avontuur, met zame relatie met zijn vader, de beroemde kleurde beeld van Van der Elsken bijstellen. pen. De paria van het mijnbouwwereld heeft alles erop en eraan. fotograaf en cineast Ed van der Elsken In een ontroerende eindscène doet Daan op daarom dringend een succesje nodig. Kenny Gelukkig weten Gaghan en McConaughey die het leven om zich heen regisseerde, passende wijze een verzoeningspoging met verpandt wat juwelen van zijn vrouw Kay en de kijker tussen alle bedrijven door wel bij de inclusief dat van zijn kinderen. de man die zich met zijn camera van hem af koopt een ticket naar Indonesië waar hij sa- essentie te houden. Kenny’s lelijke voortand, leek te duwen, maar die daarmee waar- men met geoloog Michael Acosta de jungle die luidruchtige papagaaiendas en die witte Op vijftienjarige leeftijd liep Daan van der schijnlijk op onhandige manier juist zijn in trekt. Na twee loodzware maanden, ge- onderbroek onder een Iron Maiden-shirt Elsken van huis weg, ging in een kraakpand liefde wilde tonen. hinderd door aanhoudende regen, malaria, mogen je dan danig afleiden en amuseren, wonen en raakte verslaafd aan de heroïne. geldgebrek en weglopende arbeiders, ge- uiteindelijk is Gold vooral een tragedie. Een Zijn vader, fotograaf en cineast Ed van der MARISKA GRAVELAND 111231 schiedt het wonder: goud! Ze vinden de archetypisch goudzoekersverhaal, en dat wil Elsken, heeft Daan destijds gefilmd en alles grootste goudader ter wereld. Alle leed is zeggen: een verhaal over winnaars en verlie- in deze documentaire doet vermoeden dat De erfenis NEDERLAND, 2016 | REGIE JORIS POSTEMA vergeten. Of, zoals de eeuwig onbetrouwbare zers. Ondanks de soms wat storend ‘eigen- toen alleen de filmer Van der Elsken aan het | 85 MINUTEN | DISTRIBUTIE AMSTEL FILM | TE ZIEN praatjesmaker Wells het in de film ver- zinnige’ muziekkeuzes (Atmosphere van Joy werk was, niet de bezorgde vader. Van der VANAF 2 FEBRUARI woordt: “The last card you turn over is the Division, bijvoorbeeld) en de laatste tien mi- Elsken was “verliefd op de wereld” maar had only one that matters.” nuten waarin het afwikkelen van plotlijntjes alleen aandacht voor zijn gezin als het inte- En er worden nogal wat verrassende kaar- iets te veel de overhand krijgt, valt het mee- ressant was voor een film, zo herinnert Daan ten uitgespeeld in Gold. Er volgen meer slepende en hilarische Gold vooral in de win- zijn ‘vrije’ opvoeding. Van der Elsken was re- twists. Na afloop heb je onmiddellijk de nei- nende categorie. gisseur van het leven om zich heen en ge- ging te gaan googlen, om te achterhalen wat BAREND DE VOOGD 111231 bruikte zijn kinderen als objecten, zo be- nu waarheid is en wat fictie. Zoeken moet je amen sommigen die hem hebben dan op trefwoorden Bre-X, John Felderhof Gold VERENIGDE STATEN, 2016 | REGIE STEPHEN meegemaakt. en Michael Guzman, maar dus alleen na af- GAGHAN | 121 MINUTEN | MATTHEW MCCONAUGHEY, Zoals vaker bij kinderen die weinig liefde loop van de film. EDGAR RAMÍREZ, BRYCE DALLAS HOWARD | DISTRI­ van een dominante ouder kregen, realiseerde Dik tien jaar na Syriana met George BUTIE THE SEARCHERS | TE ZIEN VANAF 23 FEBRUARI Daan zich pas op latere leeftijd dat hij nog DE ERFENIS

COOL GIRLS een jonge adelaar die uit het nest is gegooid. Hij egel Ludwig en uitvinder Reodor deelnemen aan maar omdat de acteurs die Renton, Spud, Sick- noemt hem Abel. Zal hij de machtige vogel de grote race tegen het naburige dorpje. De boy en Begbie spelen al wat ouder zijn dan de weten te redden? Met schitterende vergezich- vrienden doen er alles aan om de wedstrijd te personages in die roman, is het scenario aange- ten van het Oostenrijkse en Italiaanse bergland- winnen. Maar hun tegenstanders ook. schap. TE ZIEN VANAF 16 FEBRUARI TE ZIEN VANAF 15 FEBRUARI Fences Cool Girls Denzel Washington | Denzel Washington speelt Peter Hutchings | De niet-populaire meisjes van tevens de hoofdrol van een vader die in het een Amerikaanse highschool – die onder hun Amerika van de jaren vijftig zijn gezin probeert brillen stiekem toch allemaal bloedmooi zijn – te onderhouden, op een moment dat burger- spannen samen tegen het populairste en verve- rechten voor zwarte Amerikanen niet gegaran- lendste meisje. deerd waren. TE ZIEN VANAF 16 FEBRUARI TE ZIEN VANAF 16 FEBRUARI

Solan & Ludwig: De Grote Kaasrace T2 Trainspotting Rasmus A. Sivertsen | In dit volgende deel van Danny Boyle | Aanvankelijk zou T2 de verfilming de beroemde Noorse animatie moet Solan met worden van Irvine Welsh’ vervolgroman Porno, T2 TRAINSPOTTING Welcome to Planet IFFR

Ga naar IFFR.com DE FILMKRANT #395 JANUARI/FEBRUARI 2017 43

con waarin ze opgroeiden. Er komen dingen If the Sun Explodes boven waar ze voorheen geen weet van had- den – zeker als zich kleine en grotere proble- men aandienen. Ze krijgen kanten van el- Altijd gezellig, kaars karakter te zien die eerder onzichtbaar waren en langzaam rijst de vraag of ze wel bij elkaar passen. samen op reis Dat het precies de MovieZone jury van jongeren van 16 en 17 was die de film be- Twintigers Yara en Philippe zijn voor het loonde in Utrecht, voelt logisch: If the Sun eerst samen op reis en worden gecon- Explodes is in meerdere opzichten een jonge fronteerd met scheurtjes in hun relatie film. Niet alleen in zijn onderwerp en zijn en twijfels over de richting van hun le- twee hoofdrolspelers (al is Weeber misschien ven, in Hanna van Niekerks ambitieuze net iets te oud voor de rol), maar ook in de maar soms ook naïeve speelfilmdebuut. behandeling van het materiaal. Van Niekerk is even oud als haar personages en ze bekijkt Ambitie kan de jonge Nederlandse film- de wereld met een vergelijkbare naïviteit. maakster Hanna van Niekerk niet ontzegd Daardoor neemt ze die typische twijfels van INTO THE FOREST worden. Voor haar afstuderen aan de Hoge- twintigers soms net te serieus. Vergelijkbare school voor de Kunsten Utrecht maakte ze in films alsThe Loneliest Planet van Julia Loktev veilig heenkomen. Als hun vader een onge- 2014 al met een zeer beperkt budget En ze zijn meer doordrongen van een besef van de Into the Forest luk krijgt en het patriarchaat eindigt, moe- leefden nog lang..., een onderkoelde science- nietigheid van de mens en daardoor van de ten de zussen een nieuwe samenlevingsvorm fictionfilm met een lengte van 45 minuten betrekkelijkheid van problemen. In If the Sun zien te vinden, ditmaal met een meer femi- dat de twijfels van haar generatie in beeld Explodes mis je die relativering soms. Zonder man­ niene inslag. bracht. Maar er blijft genoeg moois over. Het spel Mannen zijn in deze film vooral op zoek Daarmee won ze een wildcard van het van Fest en Weeber, dat veelal door improvi- naar een prooi, waardoor de ene zus steeds Filmfonds: een bescheiden budget voor een satie tot stand kwam, is opvallend intiem. nen zonder dieper in de put raakt en de ander achter een nieuwe film van minimaal 20 minuten. Ze Die intimiteit wordt nog versterkt door de man met vage beloftes aanloopt. Rozema maakte er maar meteen haar speelfilmde- beelden van cameraman Jean Counet, die de laat zien hoe de vrouwen, gespeeld door El- buut If the Sun Explodes mee, die op het af- personages als door de lens van een docu- stroom len Page en Evan Rachel Wood, zichzelf her- gelopen Nederlands Film Festival de prijs mentaire-camera portretteert in de beeld- vinden in deze extreme situatie, waarin de van de MovieZone jongerenjury won. If the schone natuur waarin zij hun vertwijfeling Als diep in de Canadese bossen de elek- oude orde moet worden herschikt. Ze blijken Sun Explodes draait om twintigers Yara onder ogen moeten zien. triciteit wegvalt, worden twee zussen op onvermoede krachten te hebben, maar be- (Wies Fest, ook al te zien in En ze leefden nog zichzelf teruggeworpen. gaan ook wanhoopsdaden. Deze dramatische lang...) en Philippe (Egbert-Jan Weeber). Ze JOOST BROEREN-HUITENGA 111231 momenten doen een beetje geforceerd aan backpacken met de Lonely Planet in de hand Veel film- en romanpersonages hebben de en rijgen zich aaneen tot een wat krachteloos door Litouwen, langs kleine dorpjes en If the Sun Explodes NEDERLAND, 2016 | REGIE eenzaamheid van de wildernis opgezocht. patchwork van ideeën zonder heldere lijn. prachtige natuur. HANNA VAN NIEKERK | MET WIES FEST, EGBERT-JAN Recent nog in Dave Eggers’ boek Helden van Wel weet Rozema inzichtelijk te maken hoe Het is hun eerste vakantie samen en zo te WEEBER | 80 MINUTEN | DISTRIBUTIE AMSTELFILM | TE de grens waarin een vrouw met haar kinde- afhankelijk we zijn geworden van elektrici- zien ook hun eerste reis buiten de veilige co- ZIEN VANAF 23 FEBRUARI EN VIA FILMTHUIS.NL ren terug naar de natuur wil om te ontsnap- teit en andere basisvoorzieningen. Hoopvol pen aan de verstikkende race om de mooiste oppert ze dat er ondanks alle ellende ruimte kindertraktaties. Het drama Into the Forest blijft voor de kunsten. Zus Eva blijft in het van de Canadese regisseur Patricia Rozema huis aan moderne dans doen en wil het laat- (I’ve Heard the Mermaids Singing, Mansfield ste restje benzine in de generator gebruiken Park) schildert een meer apocalyptisch-rea- om eindelijk weer eens muziek op te zetten. listisch beeld van wat er kan gebeuren als je Zo laat ze voelen wat een luxe het is om te tegen wil en dank in het bos moet overleven. luisteren naar zoiets vanzelfsprekends als Nadat de elektriciteit in het grootste deel van muziek, die in nood pas echt betekenis Canada om mysterieuze redenen is uitgeval- krijgt. len, zijn twee zussen totaal op zichzelf aan- MARISKA GRAVELAND 11111 gewezen in hun geïsoleerde huis diep in de bossen. Na maanden zonder stroom zijn alle Into the Forest CANADA, 2015 | REGIE PATRICIA zekerheden verdwenen. Het dichtstbijzijnde ROZEMA | 101 MINUTEN | MET ELLEN PAGE, EVAN dorp, alleen met schaarse benzine bereik- RACHEL WOOD, CALLUM KEITH RENNIE | DISTRIBUTIE baar, biedt met zijn dreigende sfeer ook geen JUST FILM | TE ZIEN VANAF 19 JANUARI IF THE SUN EXPLODES

past. “Iedereen was zenuwachtig om een ver- THE SPACE BETWEEN US Loving volg te maken,” zei Welsh in november tegen Jeff Nichols | Het waargebeurde verhaal van muziektijdschrift NME, “maar toen we het Richard en Mildred Loving, een interraciaal stel, script zagen, wisten we dat we de legende niet zoals dat in de VS heet, dat de racistische wet- kapot zouden maken.” geving in Virginia uitdaagde en de zaak tot aan TE ZIEN VANAF 16 FEBRUARI het Hooggerechtshof uitvocht. TE ZIEN VANAF 23 FEBRUARI A Cure for Wellness Gore Verbinski | Een ambitieuze jongeman moet Fist Fight zijn CEO ophalen bij een mysterieus ‘wellness Richie Keen | Wanneer de ene docent (Ice Cube) center’ in de Alpen. door toedoen van de andere ontslagen wordt, TE ZIEN VANAF 16 FEBRUARI dagen ze elkaar uit om na schooltijd op de vuist te gaan. The Space Between Us TE ZIEN VANAF 23 FEBRUARI Peter Chelsom | De eerste mens die op Mars werd geboren, reist naar de aarde en beziet onze RONALD ROVERS planeet door nieuwe ogen. @RONALDROVERS EVERYBODY WANTS SOME!! A CURE FOR WELLNESS TE ZIEN VANAF 23 FEBRUARI DE FILMKRANT #395 JANUARI/FEBRUARI 2017 44

Benny’s Video do 2 en vr 3 feb, 20.30 rialtofilm.nl Amersfoort | The Connection do 26 en vr 27 jan, Premières Cartas da Guerra vanaf 4 Filmtheater De Lieve Vrouw 20.30 | The Duke of Burgundy do do 19 jan | The Happiest Day in the Lieve Vrouwestraat 13 | 033‑422 16 en vr 17 feb, 20.30 | Cheap Cuts Life of Olli Mäki vanaf do 9 feb | 6555 | lievevrouw.nl | Programma Documentary Film Festival do 19 en Jackie vanaf do 16 feb | Moonlight wordt wekelijks aangevuld, zie vr 20 jan, 20.30 | Visual Sunday The vanaf do 26 jan | On the Other Side website Screening Room goes Cavia zo 29 vanaf do 19 jan | Réparer les vivants Premières en nieuw Burma jan, 15.00 vanaf do 16 feb | Sieranevada vanaf Storybook vanaf do 2 feb | The 4 Cinecenter do 23 feb | The Student vanaf do 26 Agenda Handmaiden vanaf do 2 feb | The Lijnbaansgracht 236 | 020-623 jan | To Stay Alive – a Method vanaf Programmagegevens voor de Filmkrant van maart moeten vóór Happiest Day in the Life of Olli Mäki 6615 (vanaf 15.45) | cinecenter.nl | do 2 feb | La RIOT The Happiest vrijdag 17 februari (schriftelijk of per e-mail agenda@film- vanaf do 2 feb | I, Claude Monet Raadpleeg de website voor het Day in the Life of Olli Mäki di 7 feb | krant.nl) bij de redactie zijn ingeleverd. De Filmkrant is niet vanaf do 16 feb | Jackie vanaf do complete programma Klassiekers I pugni in tasca di 24 en verantwoordelijk voor onjuiste vermeldingen of programma- 16 feb | Magnus vanaf do 19 jan | O.a verwacht Demain tout di 31 jan | Fellini’s Roma di 7, zo 12, di wijzigingen. De volgende Filmkrant verschijnt op donderdag Manchester by the Sea vanaf do commence vanaf do 26 jan | The 14 en zo 19 feb | Raging Bull di 21, zo 2 maart. 19 jan | On the Other Side vanaf do Handmaiden vanaf do 2 feb | Jackie 26 en di 28 feb | Cracking the Frame 19 jan | Paterson vanaf do 9 feb | vanaf do 16 feb | Manchester by Don’t Blink – Robert Frank wo 22 Personal Shopper vanaf do 26 jan | the Sea vanaf do 19 jan | Moonlight feb | Docupodium In procedure za Alkmaar Almere Haven Rembrandt vanaf do 2 feb | Silence vanaf do 26 jan 21 jan (na afloop interview met Jiska 4 Filmhuis Alkmaar 4 Corrosia Theater, Expo & Film vanaf do 9 feb | Tour de France vanaf 4 Eye Filmmuseum Rickels) | De tuin en de wildernis za Pettemerstraat 3 | 072-520 2022 | Markt 43 | 036-521 5929 | corrosia. do 19 jan | Nog te zien American IJpromenade 1 | 020-589 1400 | 18 feb (na afloop interview met Hans filmhuisalkmaar.nl | Raadpleeg de nl Pastoral | Cézanne et moi | Fai bei eyefilm.nl | Raadpleeg de website Hylkema) | DeBalie@Rialto Jackie website voor het actuele program- L’ avenir vr 24 feb, 11.00 en 20.00 sogni | The History of Love | How voor het volledige programma wo 15 feb, 20.00 (met inleiding/ ma | The Daughter vr 17 feb, 11.00 en to meet a Mermaid | I, Daniel Blake Premières On the Other Side vanaf lezing vooraf) | Filmclub Jackie vr 20.00 | La pazza gioia vr 10 feb, 11.00 | De kinderen van juf Kiet | La La do 19 jan | Personal Shopper vanaf 17 feb Almelo en 20.00 | Tanna vr 27 jan, 11.00 en Land | The Light Between Oceans do 26 jan | The Student vanaf do 26 4 Studio/K 20.00 | Neruda | L’Odyssée | A Street Cat jan | Nog te zien (o.v.b.) Brimstone Met Brimstone Timorplein 62 | 020-692 0422 | 4 Filmhuis Almelo Named Bob | Toni Erdmann | The vanaf do 12 jan | How to Meet a studio-k.nu | Raadpleeg de website Elisabethhof 4 | Informatie/reser- Violin Teacher | Walking Distance | Mermaid | I pugni in tasca vanaf creëert Koolhoven voor het programma veren 0546-850 264 | filmhuisal- Alphen a/d Rijn Eénmalige vertoning In het hoofd do 5 jan | To My Beloved vanaf do 4 Filmtheater De Uitkijk melo.nl | Aanvang: 20.15 4 Parkfilmhuis van mijn zusje ma 6 feb, 19.00 12 jan | Mikio Naruse – onbekende een bijzonder ei­ Prinsengracht 452 | 020-223 2416 | American Pastoral vr 27 jan | The Cornelis Geellaan 2 (Park Rijn- (met nagesprek) | The Best of IDFA meester van de Japanse cinema uitkijk.nl | Raadpleeg de website Daughter wo 15 feb | Een echte stroom) | 0172-493 737 | parkfilm- on tour za 11 en zo 19 feb, 12.30 (alle films Japans gesproken, Eng. gen universum voor het programma Vermeer wo 1 feb | L’ économie du huis.nl | Exhibition on Screen I, Claude ondertiteld, vertoning op 35mm) couple vr 10 feb | La fille inconnue Down to Earth do 26 jan, 13.30 | Monet + Rembrandt za 11 feb, 19.15 The Approach of Autumn (Aki van religieuze Ne­ wo 8 feb | Frantz vr 3 feb | Perfetti zo 29 jan, 14.30 | wo 1 feb 20.30 | | CineSingle Jackie zo 12 feb, 12.00 tachinu) do 26 jan, 19.15 | Floating Apeldoorn sconosciuti vr 20 jan | Riphagen vr La fille inconnue do 19 jan, 20.30 | Movies that Matter The Island Clouds (Ukigumo) di 24 jan, 21.15 | derlanders die een 4 Filmtheater/Podium Gigant 24 feb | Waterboys vr 17 feb | Genius vr 20 jan, 21.30 | zo 22 en and the Whales ma 20 feb, 19.00 Flowing (Nagareru) za 28 jan, 16.30 Nieuwstraat 377 | 055‑521 6346 | wo 25 jan, 20.30 | di 24 jan, 13.30 | | Film & Architecture The Chinese | Late Chrysanthemums (Bangiku) nieuw leven be­ gigant.nl | Raadpleeg de website Almere Perfetti sconosciuti vr 20 jan, 19.30 Mayor do 23 feb, 19.20 | The Way za 21 jan, 19.15 | Mother (Okâ-san) voor het programma | za 21, ma 23 en di 24 jan, 20.30 | of Jim Jarmusch Retrospectief van wo 25 jan, 19.15 | Scattered Clouds ginnen in Amerika. 4 Het nieuwe filmhuis/De nieuwe Les saisons vr 27 jan, 21.30 | za 28 en het werk van Jim Jarmusch vanaf (Midaregumo) za 28 jan, 19.15 | The Arnhem bibliotheek ma 30 jan, 20.30 | di 31 jan, 13.30 | do 9 feb Song Lantern (Uta andon) do 19 Een sterk vormge­ Stadhuisplein 101 | 036-548 6000 | Samuel in the Clouds vr 27 jan, 19.30 jan, 19.15 | When a Woman Ascends 4 Focus Filmtheater denieuwebibliotheek.nl/hetnieu- | zo 29 en di 31 jan, 20.30 | Verwacht the Stairs (Onna ga kaidan o agaru geven wereld met Korenmarkt 42 | 026‑442 4283 | wefilmhuis | Raadpleeg verder ook in februari Frantz vanaf vr 3 feb | The Amsterdam toki) zo 22 jan, 19.15 | vr 27 jan, 17.30 focusarnhem.nl | Raadpleeg de de website Girl in the Train vanaf do 9 feb | De 4 Cinema De Balie | The Whole Family Works (Hataraku verwijzingen naar website voor het volledige pro- A Street Cat Named Bob vr 27 jan kinderen van juf Kiet vanaf vr 10 feb Kleine-Gartmanplantsoen 10 | ikka) wo 18 jan, 19.15 | Yearning gramma en di 31 jan, 19.30 | za 28 jan, 13.00 | | Layla M. vanaf vr 17 feb | Levende Informatie: 020-553 5151 | Reserve- (Midareru) ma 16 jan, 19.15 | zo 29 Southern Gothic Manchester by the Sea vanaf do wo 1 feb, 11.00 | Waterboys vr 20 en rivier vanaf do 2 feb | Sing Street ring: 020-553 5100 | debalie.nl | jan, 16.30 19 jan | di 24 jan, 19.30 | za 21 jan, 13.00 | wo vanaf vr 24 feb | Toni Erdmann vanaf Raadpleeg de website voor het 4 Het Ketelhuis en de klassieke 4 Stadsbioscoop Rembrandt 25 jan, 11.00 do 23 feb | Waterboys vanaf do 16 programma Westergasfabriekterrein | Pazzani- Velperplein 10 | 026‑303 2600 | feb | The Best of IDFA on Tour za 11 4 Filmhuis Cavia straat 4 | 020-684 0090 | ketel- western, met een stadsbioscooprembrandt.nl | feb, 16.30 Van Hallstraat 52-1 | 020-681 1419 huis.nl | Raadpleeg de website voor Raadpleeg de website voor het | filmhuiscavia.nl het complete programma vleugje Holland volledige programma Premières The Happiest Day in the Life of Olli Mäki vanaf do 9 feb | om de mix com­ Magnus vanaf do 19 jan | A Monster Assen Documentaire Festival Eindhoven Calls vanaf do 2 feb | Personal pleet te maken. 4 Bioscoop De Nieuwe Kolk Shopper vanaf do 26 jan | Storm Weiersstraat 1 | 088-012 8560 | Het Documentaire Festival Eind- teert die zich heeft ingeschreven vanaf do 19 jan | Tour de France 11111 asserfilmliga.nl | Aanvang: 20.30 hoven DOCfeed begon vier jaar ge- voor een missie naar Mars in 2023. vanaf do 19 jan | L’Échappée Belle: Beri Shalmashi in de La fille inconnue ma 20 en di 21 feb Cinémathèque Française Le beau | I, Daniel Blake ma 30 en di 31 jan | leden als een kleinschalig Brabants Het idee is dat hij met een groepje Filmkrant evenement maar ontwikkelde zich mensen naar Mars reist om men- Serge di 24 jan | L’enfer di 31 jan | The Light Between Oceans ma 6 en tot een stevig festival met interna- selijk leven op de planeet voor te Deutsches Kino Der Bunker di 31 jan, di 7 feb | A Quiet Passion ma 27 en di tionale premières, gasten en work- bereiden. Ook te zien: Who the Hell 19.30 | Wild di 28 feb | Fashionfilms 28 feb | Toni Erdmann ma 13 en di 14 shops. Het programma van de is Satan?, een portret van een un- van het AMFI vanaf 31 jan feb | The Wailing ma 23 en di 24 jan | vierde editie, die van 16 t/m 19 fe- dergroundband in Iran. Uit Iran 4 Kriterion Verwacht Neruda bruari in het TAC (Temporary Art komt ook A Report about Mina, een Roetersstraat 170 | 020‑623 1709 | Centrum) in Eindhoven wordt ge- film over een sloppenwijk in Tehe- kriterion.nl | Raadpleeg de website Bergen houden, telt ruim zestig documen- ran. voor het volledige programma taires. De selectie van internatio- Het festival heeft vier thema-­ O.a. verwacht The Handmaiden 4 Fth CineBergen/Zwarte Schuur nale, nationale en regionale films avonden: Food & Film staat in het vanaf do 2 feb | Moonlight vanaf do Eeuwigelaan 7 | 072-589 6310 | is afkomstig uit vijfentwintig lan- teken van film en eten, op de Pool- 26 jan | Paterson vanaf do 9 feb | cinebergen.nl | Raadpleeg de websi- den. Het festival opent met Het is se avond draaien uiteraard Poolse Silence vanaf do 9 feb | Movies that te voor het volledige programma waar, maar niet hier, waarin Luuk films, meesterwerken uit Zuid- en Matter The Islands and the Whales Cézanne et moi vr 27 jan, 14.30 | zo Bouwman kunstenaar Dick Ver- Midden-Amerika komen aan bod wo 8 feb, 19.30 29 jan, 11.00 | Fai bei sogni (Sweet dult portretteert. Van de Brabantse A REPORT ABOUT MINA op de Spaanstalige avond en op de 4 Lab111 Dreams) do 26 en di 31 jan, 20.00 | maker Daan Jongbloed gaat De muziekdag/avond zijn er muziek- Arie Biemondstraat 111 | 020-616 za 28 jan, 20.30 | The History of Love wijsheid van de bergen in première, verdriet van Boudewijn over fanfa- films te zien. Naast films zijn er 9994 | [email protected] | lab111.nl | vr 27 en ma 30 jan, 20.00 | I Pugni in een documentaire over het Pa- rekorpsen van Julia Comes. In workshops van Tom Fassaert (A Raadpleeg de website voor het Tasca za 28 jan, 14.00 | La La Land mir-volk dat in delen van Tadzjiki- Tangomania portretteert Susan Family Affair), Marc Schmidt (De actuele programma vr 20, ma 23 en wo 25 jan, 20.00 | stan en Afghanistan leeft. Het ge- van den Broek de relatie van een regels van Matthijs) en Chiel Over- 4 The Movies za 21 jan, 20.30 | Layla M. do 19 en ïsoleerd levende bergvolk krijgt tangoleraar met een leerling. Naast kamp (De Billy Familie). Ook komt Haarlemmerdijk 161 | 020-638 zo 22 jan, 20.00 | za 21 jan, 16.30 | steeds meer te maken met westerse nationale en regionale staan er in- documentaire- en televisiemaker 6016 | themovies.nl | Raadpleeg de Les saisons vr 20 jan, 14.30 | zo 22 invloeden. Verdwijnt de traditio- ternationale documentaires op het Cherry Duyns aan de hand van website voor het programma jan, 11.00 | Sangue del mio sangue nele manier van leven? Naast werk programma, waaronder First Pole fragmenten uitvoerig over zijn O.a. verwacht Manchester by the (Blood of my Blood) za 28 jan, 16.30 van ervaren filmmakers zijn er on Mars, waarin de Poolse Agnies- werk praten. Sea vanaf do 19 jan | zo 29 jan, 20.00 | Vaiana zo 22 jan, 4 Rialto 15.30 films van jong talent, zoals Het zka Elbanowska een man portret- DOCFEED.NL Ceintuurbaan 338 | 020‑676 8700 | DE FILMKRANT #395 JANUARI/FEBRUARI 2017 45

ADVERTORIAL Chinese Lives of Uli Sigg ma 23 Magnus in de week van do 9 feb t/m com/recent | Aanvang: 20.30 jan, 19.15 | Cultuurnacht Hollandse wo 15 feb | On the Other Side in de Fai bei sogni (Sweet Dreams) do Rialto in februari Meesters, Nieuwe meesters en De week van do 23 feb t/m wo 1 mrt | 23 feb t/m ma 27 feb | Frantz do 26 terugkeer van het paradijs vr 27 Personal Shopper in de week van do jan t/m ma 30 jan | De kinderen van Cracking the Frame Nederland. De tuin en de wildernis jan, 23.30 - 02.00 | Special In het 2 feb t/m wo 8 feb | Poesia sin fin in juf Kiet di 7 en wo 8 feb | La La Land ma 30 jan, de week van do 19 jan t/m wo 25 jan do 16 t/m ma 20 feb | Don’t Blink | Robert Frank, vooral van Hans Hylkema vertelt over die hoofd van mijn zusje Nocturnal bekend geworden van zijn baan- bewogen halve eeuw. Nagesprek 19.30 (met nagesprek regisseur) | Walking Distance in de week van Animals do 19 jan t/m ma 23 jan | brekende fotoboek The Americans met Hans Hylkema door Hanneke | Maandagavondklassiekers 16 feb t/m wo 22 feb | Deutsches The Salesman do 9 feb t/m ma 13 feb (1958), geldt als een cultfiguur, die Groenteman. (18 feb) Breakfast at Tiffany’s ma 30 jan, Kino Der Bunker do 19 jan | Wild do | A Street Cat Named Bob do 2 feb van dichtbij de Beat Generation 19.20 | Down by Law ma 27 feb, 23 | Klassieker I pugni in tasca ma t/m ma 6 feb heeft gevolgd en in beeld gebracht. Sprookjes in de Krokus 19.20 | I’m not There ma 6 en ma 13 23 jan | Documentaire Stranger Laura Israel maakte een uiterst Al jaren vindt in de Voorjaarsva- feb, 19.20 | Stranger than Paradise in Paradise do 26 jan en do 2 feb | Deventer persoonlijk portret van deze kun- kantie een superleuk festival ma 20 feb, 19.20 | Language no IFFR Live The Giant zo 29 | Man za stenaar. (22 feb) plaats: Sprookjes in de Krokus - problem - English subtitles De 28 | Mister Universo vr 27 | The best 4 Filmhuis De Keizer met mooie, grappige en spannende kinderen van juf Kiet di 14 feb, 19.15 | of IDFA 2016 on tour za 2 en za 25 Keizerstraat 78 | 0570‑618 822 | Docupodium films, betoverend theater en inspi- Tonio di 24 jan, 19.15 | IFFR Live The feb | Klassieker Jarmusch-serie filmhuisdekeizer.nl zo 29 jan, 20.00 | za ma 27 feb | vanaf De tuin en de wildernis | In de jaren rerende workshops. Voor alle kin- Giant The Man Down by Law Stranger Premières Het doet zo zeer 60, 70 en 80 was Athenaeum deren van 3 t/m 11 jaar. (18 t/m 26 28 jan, 16.00 | Noces zo 29 jan, 16.00 than Paradise ma 6 feb | Movies do 23 feb | Jackie vanaf do 16 feb Boekhandel een hotspot voor lite- feb) | IFFR Shorts ma 13 feb, 19.15 that Matter The Islands and the | Manchester by the Sea vanaf Whales do 9 feb | Delft Bluesfestival do 19 jan | Moonlight vanaf do rair, academisch en progressief RIALTOFILM.NL Leadbelly do 16 feb (opening) | Let’s 26 jan | Paterson vanaf do 9 feb Bussum talk about Water Chinatown di 14 | Sieranevada vanaf do 23 feb | 4 Filmhuis Bussum feb | Freak Out! wo 15 feb | How to Silence vanaf do 9 feb | Nog te zien Brediusweg 1 | 035-693 8694 | Let Go of the World and Love All Lion | Weekfilms Cézanne et moi filmhuisbussum.nl | Raadpleeg de Things Climate Can’t Change za 18 in de week van do 26 jan t/m wo 1 website voor het programma feb | South to North vr 17 feb feb | Magnus in de week van do 16 Menselijk gedrag jan t/m wo 25 jan | Rondeel Cinema Capelle a/d IJssel Den Bosch Paradijs binnen handbereik di 21 feb is in Schrijbers (met inleiding) | The Best of IDFA on 4 Isalatheater 4 Verkadefabriek tour zo 26 feb, 14.00 | Filmcursus Stadsplein 5 | 010-458 6300 | isal- Boschdijkstraat 45 | 073-681 8160 | films altijd irratio­ Indies & Mavericks Frances Ha ma atheater.nl | Aanvang: zo 14.30 en verkadefabriek.nl | Raadpleeg 20 feb, 19.30 | Paterson ma 13 feb, di en vr 20.00 verder de website neel en onvoor­ 19.30 | Somewhere ma 27 feb, 19.30 Brimstone di 21 feb | Fai bei sogni Premières Manchester by the Sea | Klassieker Vertigo ma 30 jan en (Sweet Dreams) di 7 feb | The vanaf do 19 jan | Moonlight vanaf do spelbaar. Daar ma 6 feb | Sneak Preview di 14 feb, Founder di 14 feb | Frantz di 24 jan | 26 jan | Personal Shopper vanaf do 20.30 | Horrornacht The Bye Bye DE TUIN EN DE WILDERNIS De kinderen van juf Kiet vr 27 en di 26 jan | The Best of IDFA on tour za valt niets tegen in Man za 11 feb, 22.00 31 jan | La La Land vr 24 en di 28 feb | 21 jan, 16.30 Soof 2 zo 15 en di 17 jan te brengen, maar Diemen Borne do 2 feb | If the Sun Explodes vanaf Den Haag do 23 feb | Jackie vanaf do 16 feb die conclusie is 4 Filmtheater De Omval 4 Filmhuis Borne | Loving vanaf do 23 feb | Magnus Delft 4 Filmhuis Den Haag Ouddiemerlaan 104 | 020-600 Marktstraat 23 | Informatie/reser- vanaf do 19 jan | Manchester vanaf 4 Filmhuis Lumen Spui 191 | 070‑365 6030/345 9900 weinig verras­ 1897 | theaterdeomval.nl veren 074-265 7200 | kulturhus- do 19 jan | Moonlight vanaf do Doelenplein 5 | 015‑214 0226 | film- | filmhuisdenhaag.nl Fantastic Beasts and Where to Find borne.nl/Organisaties/Filmhuis 26 jan | Paterson vanaf do 9 feb | huis-lumen.nl | Raadpleeg de web- Premières Cartas da Guerra vanaf send. How to Meet Them do 19 jan, 20.00 | di 24 jan, Ixcancul wo 25 jan | Paradise Suite Silence vanaf do 9 feb | Nog te zien site voor de exacte data en tijden do 19 jan | Le ciel flamand vanaf do 2 14.00 en 20.00 | I, Daniel Blake do 26 wo 1 feb | Lion | Poesia sin fin | OntbijtFilm Premières Jackie vanaf do 16 feb feb | The Day Will Come vanaf do 16 a Mermaid is een jan, 20.00 | wo 1 feb, 14.00 en 20.00 Manchester by the Sea zo 29 feb, | Manchester by the Sea vanaf do feb | The Handmaiden vanaf do 2 feb | Nocturnal Animals do 16, zo 19 en 10.45 | Boek in Beeld Mal de pierres 19 jan | Moonlight vanaf do 26 jan | | The Happiest Day in the Life of Olli uitwaaierend di 21 feb, 20.00 | di 21 feb, 14.00 | Breda di 21 feb, 19.30 | Royal Opera & Paterson vanaf do 9 feb | Weekfilms Mäki vanaf do 2 feb | Het doet zo’n Rogue One: A Star Wars Story do 23 4 Chassé Cinema Ballet Il trovatore di 31 jan, 20.15 The Beatles: Eight Days a Week ma zeer vanaf do 23 feb | Jackie vanaf film­essay dat veel feb, 20.00 | di 28 feb, 14.00 en 20.00 Claudius Prinsenlaan 8 | 076-530 (live) | zo 19 feb, 10.30 (recorded) 30 jan, di 31 jan en wo 1 feb | Human do 16 feb | Magnus vanaf do 19 jan | | The Salesman do 2 feb, 20.00 | di 3131 | chasse.nl | Woolf Works wo 8 feb, 20.15 za 11 feb | La La Land in de week van Moonlight vanaf do 26 jan | On the aanstipt maar 7 feb, 14.00 en 20.00 | Waterboys Premières Burma Storybook vanaf (live) | Cracking the Frame Bolshoi do 19 jan t/m wo 25 jan | Lion in de Other Side vanaf do 19 jan | Paterson do 9 feb, 20.00 | di 14 feb, 14.00 en do 2 feb | The Handmaiden vanaf Babylon ma 20 feb, 19.15 | The week van do 19 jan t/m wo 15 feb | vanaf do 9 feb | Personal Shopper geen nieuw in­ 20.00 | The Best of IDFA on tour zo vanaf do 26 jan | Réparer les vivants 26 feb, 11.00 dam. Vanaf het middaguur zijn vanaf do 16 feb | Sieranevada vanaf zicht biedt. vier Laurel & Hardy-films te zien. do 23 feb | To Stay Alive vanaf do 2 Doesburg Laurel & Hardy vieren feest De mise-en-scène is met een por- feb | The Student vanaf do 26 jan 11111 tier in uniform, ouvreuses en | Tour de France vanaf do 19 jan | Jos van der Burg in de 4 Filmhuis Doesburg Winternachten Filmvertoningen Het Arsenaal 1309, Kloosterstraat De Laurel & Hardy fanclub Perfect hij had meer ambities. Op zijn snoepjuffrouwen in de stijl van het Filmkrant Day weet het zeker: Laurel & Hardy 22ste maakte hij zijn acteerdebuut bioscoopbezoek uit de jaren twin- en gesprekken met schrijvers vr 20 15 | 0313‑482 336 | filmhuis-does- zijn de leukste filmkomieken aller in een korte klucht, waarna produ- tig en dertig van de vorige eeuw. en za 21 jan | The Best of IDFA on burg.nl tijden. Natuurlijk is elke aanleiding cent Hal Roach twaalf jaar later de Ter verhoging van de feestvreugde tour zo 22 jan, 14.00 | Exhibition on Café Society zo 5 en wo 8 feb | Down goed om dat te vieren. Zoals de gouden beslissing nam om de is er ook een variétéprogramma Screen I, Claude Monet za 25 feb, to Earth zo 29 jan en wo 1 feb | Een 125ste geboortedag van Oliver 34-jarige Hardy aan Stan Laurel te met lookalikes. 17.00 | Rembrandt zo 22 en wo 25 jan man die Ove heet vr 17 feb | Jane got Hardy, die in 1892 werd geboren in koppelen. De rest is geschiedenis. Maar het draait uiteraard om de | Voyage dans le cinéma Français a Gun vr 20 jan | Meet Me in Venice het stadje Harlem in Geor­gia. Als Perfect Day viert Hardy’s ge- films. Het programma opent met Pierrot le fou de hele maand jan zo 12 en wo 15 feb | Neon Bull zo 26 tiener was Hardy een manusje van boortedag met een filmfeestje op Sons of the Desert (1933), volgens | Film met Q&A Le ciel flamand feb en wo 1 mrt | El olivo vr 3 feb | The alles in een lokale bioscoop, maar 21 januari in Tuschinksi in Amster- Perfect Day de beste film van Lau- wo 1 feb, 19.00 | Jim Jarmusch Paradise Suite zo 19 en wo 22 feb | rel & Hardy. In de klassieker komt Retrospectief vanaf do 9 feb met: The Postman’s White Nights zo 22 het duo weer eens in problemen Dead Men | Down by Law | Mystery en wo 25 jan met vrouwen. De korte film The Train | Night on Earth | Permanent Battle of the Century (1926) bevat Vacation | Stranger than Paradise Doetinchem verloren gewaande, maar vorig jaar | Movies that Matter The Islands teruggevonden taartgevechten. and the Whales zo 12 feb, 14.00 4 Filmhuis/Gruitpoort Vierduizend taarten werden voor (met nagesprek) | Amongst Friends Hofstraat 2 | 0314-340 943 | gruit- de klucht gebruikt. Ook te zien is Sneak preview ma 20 feb, 21.15 | poort.nl | Raadpleeg de website de korte film Do Detectives Think? Grunberg Kiest... Modern Times do voor het volledige programma (1927). Het antwoord laat zich ra- 23 feb, 19.30 L’ économie du couple vr 27 jan, ma den. Klap op de vuurpijl is The Mu- 4 Nutshuis 30 jan en zo 5 feb, 20.30 | za 28 jan, sic Box (1932), de hilarische klas- Riviervismarkt 5 | 070-345 9090 | 15.00 | do 31 jan, 10.00 | De kinderen sieker waarin Laurel en Hardy als nutshuis.nl | Raadpleeg de website van juf Kiet do 26, za 28 jan, vr 3 feb, verhuizers een piano een trap op voor het verdere programma zo 5 feb en ma 6 feb, 20.30 | di 31 moeten sjouwen. De klus blijkt iets jan, 14.00 en 20.30 | za 4 feb, 15.00 te moeilijk voor het duo. De films Den Helder | di 7 feb, 10.00 | The Light Between worden vertoond met livemuziek Oceans vr 20, zo 22, ma 23 en zo 29 van het Tuschinski-orgel. 4 Cinema Zevenskoop jan, 20.30 | za 21 jan, 15.00 | di 24 SONS OF THE DESERT OLIVERHARDY125.NL Julianaplein 43 | 0223‑610 941 | jan, 10.00 | Waterboys do 19 en za 21 http://cinemazevenskoop.wix. jan, 20.30 | di 24 jan, 14.00 en 20.30 DE FILMKRANT #395 JANUARI/FEBRUARI 2017 46

concordia.nl | Raadpleeg de website Animals vr 3 feb, 21.45 | za 4 feb, zo 12 feb | Cinemadiner La La Land Dordrecht voor het actuele programma 21.15 | zo 12 en ma 27 feb, 20.30 | za di 31 jan | IFFR Groningen wo 1 t/m zo 4 Cinema The Movies Premières Jackie vanaf do 16 feb 25 feb, 21.15 | Paterson ma 6 en do 5 feb | IFFR Live The Giant zo 29 jan, Nieuwstraat 60-62 | Info & reser- | Manchester by the Sea vanaf 23 feb, 20.30 | vr 24 feb, 19.00 | zo 20.00 | Home za 28 jan, 20.00 | The veren: 078-720 0777 (vanaf 11.00) | do 19 jan | Moonlight vanaf do 26 feb, 11.00 | A Quiet Passion vr 10 Man za 28 jan, 16.00 | Mister Uni- Nog meer over film weten? themoviesdordrecht.nl | Raadpleeg 26 jan | Paterson vanaf do 9 feb | feb, 15.30 | zo 12 feb, 16.00 | wo 15 verso vr 27 jan, 19.00 | Noces zo 29 De Filmkrant komt live in de de website voor het actuele pro- Personal Shopper vanaf do 26 jan feb, 20.30 | vr 17 feb, 19.00 | di 21 jan, 16.00 | Prevenge vr 27 jan, 22.30 filmtheaters. Filmkrantme- gramma | Best of IDFA on tour za 21 jan t/m feb, 14.00 | A Street Cat Named Bob | Docs Burma Storybook wo 8 feb | dewerkers verzorgen elke zo 22 jan | Exhibition on Screen I, do 2, zo 5 en di 7 feb, 20.30 | vr 10 The Way of Jim Jarmusch Down By maand intro’s bij speciaal Drachten Claude Monet ma 27 en di 28 feb | feb, 21.45 | zo 12 feb, 11.00 | Sweet Law ma 27 en di 28 feb | Permanent geselecteerde films en daar- Rembrandt ma 23 en di 24 jan | The Dreams do 9 en wo 22 feb, 20.30 | Vacation ma 13 en za 18 feb | Stran- naast inleidingen, lezingen, 4 Schouwburg De Lawei Way of Jim Jarmusch Down by Law za 11 feb, 21.15 | di 14 feb, 14.00 | vr ger Than Paradise ma 20 en za 25 Q&A’s en workshops bij an- Laweiplein 1 | lawei.nl/film | Reser- ma 13 feb | Mystery Train ma 20 feb 17 feb, 15.30 | zo 19 feb, 11.00 | Toni feb | Italiafilm Pugni In Tasca ma 13 dere films uit het actuele veer via de website of bel 0512 335 | Permanent Vacation ma 30 jan | Erdmann zo 22 jan, 16.00 | The Violin feb | Boek & Film Genius do 23 feb | aanbod en filmprogramma’s. 050 Stranger than Paradise ma 6 feb Teacher vr 27 jan, 19.00 | ma 30 jan, Exhibition On Screen I, Claude Mo- Fai bei sogni wo 15 en wo 22 feb, 20.30 | wo 1 feb, 20.30 | vr 3 feb, net zo 26 feb 20.30 | The Founder do 9 feb t/m za 15.30 | zo 5 feb, 16.00 | di 7 feb, 14.00 4 4 Alkmaar | Filmhuis Gouda RKZ Bios œ Moonlight | 7 februari 19.30 uur | 11 feb, 20.30 | Hell or High Water do | Waterboys za 21 jan, 18.30 Emmastraat 15-s101 | 050‑526 Intro door Omar Larabi 16 t/m za 18 feb, 20.30 | De kinderen 4 Filmhuis 2482 | rkzbios.nl | Aanvang: 20.30 | 4 Amsterdam | Cinecenter van juf Kiet wo 1 feb en wo 8 feb, Lethmaetstraat 45 | 0182‑522 200 | Groningen Raadpleeg de website voor het œ Jackie | 10 februari 21.00 uur | 20.30 | La La Land do 23 feb t/m za filmhuisgouda.nl volledige programma Intro i.h.k.v. Cinemore door 25 feb, 20.30 | Nocturnal Animals Cézanne et moi do 19 jan, wo 25 jan 4 Groninger Forum Silent Ones za 28 en ma 30 jan Sasja Koetsier do 26 jan t/m za 28 jan, 20.30 | The en di 31 jan, 20.30 | di 24 jan, 14.00 Hereplein 73 | 050-312 0433 | gro- Walking Distance za 21 jan en ma 4 Apeldoorn | Gigant Violin Teacher vr 3 en za 4 feb, 20.30 | vr 27 jan, 21.45 | zo 29 jan, 11.00 | ningerforum.nl | Raadpleeg de 23 jan œ Neruda | 24 januari 20.00 uur | | Waterboys do 19 jan t/m za 21 jan, Down by Law vr 17 en vr 24 feb, 21.45 website voor exacte data en aan- Intro door Gerlinda Heywegen 20.30 | Lunchfilm Jackie do 16 feb, | ma 20 feb, 20.30 | zo 26 feb, 16.00 vangstijden Haarlem œ Moonlight | 23 februari 10.30 | Down to Earth za 4, za 18 en za 25 Premières The Handmaiden tij- Het is ook een ty­ ’s avonds | Intro door Omar Larabi feb, 18.30 | vr 10 feb, 19.00 | Hell or dens IFFR in Groningen | Jackie van- 4 Filmschuur 4 Enschede | Concordia Eindhoven High Water do 16, zo 26 en di 28 feb, af do 16 feb | Loving vanaf do 23 pisch debuut Lange Begijnestraat 9 | 023-517 œ Stranger than Paradise / Jar- 20.30 | za 18 feb, 21.15 | De kinderen feb | Magnus vanaf do 19 jan | Man- 3910 | filmschuur.nl | Raadpleeg de musch-retrospectief | 6 februari 4 Plaza Futura/Natlab van juf Kiet ma 2, wo 4 en zo 22 feb, chester by the Sea vanaf do 19 jan | waarin de maker website voor het volledige pro- ’s avonds | Intro door Fritz de Jong Kastanjelaan 500 | 040‑294 6848 | 20.30 | vr 3 feb, 19.00 | za 11 feb, Moonlight vanaf do 26 jan | Paterson gramma 4 Groningen | GroningerForum natlab.nl | Raadpleeg de website 18.30 | zo 19 feb, 16.00 | di 21 feb, vanaf do 9 feb | Personal Shopper de raadselachtig­ O.a verwacht Cartas da Guerra ma œ IFFR Groningen | 2 t/m 5 febru- voor het volledige programma 20.30 | La La Land do 26 jan, wo 8 vanaf do 26 jan | Réparer les Vivants 23 jan | The Handmaiden vanaf do 2 ari | Intro’s en Q&A’s door Laura Cartas da guerra vanaf do 19 jan | feb, ma 13 feb, di 14 feb en zo 19 feb, vanaf do 16 feb | Tour de France van- heid van het weg­ feb | Jackie vanaf do 16 feb | Magnus van Zuylen, Omar Larabi, Gerlin- Down by Law vanaf do 9 feb | The 20.30 | vr 27 jan, 15.30 | za 28 jan, af do 19 jan | T2 Trainspotting van- vanaf za 21 jan | Moonlight vanaf da Heywegen Great Wall vanaf do 2 feb | The 21.15 | zo 29 jan, 16.00 | di 31 jan en af do 16 feb | Mijlpalen Film Marke- laten verwart met do 26 jan | On the Other Side vanaf œ Filmcursus Mijlpalen / Marketa Handmaiden vanaf do 2 feb | Jackie di 28 feb, 14.00 | zo 5 feb, 11.00 | vr ta Lazarova ma 20 feb | Trainspot- do 19 jan | Paterson vanaf do 9 feb lazarova | 20 februari 19.00 uur | vanaf do 16 feb | Magnus vanaf do 19 24 feb, 15.30 | The Light Between ting ma 23 jan | Ciné-Club Camil- dingen niet hele­ | Personal Shopper vanaf do 26 jan Lezing door Sasja Koetsier jan | Manchester by the Sea vanaf do Oceans vr 20 jan, 15.30 | zo 22 jan, le Claudel 1915 di 24 jan | L’ Odys- | The Student ma 30 jan | Tour de 4 Haarlem | Filmschuur 19 jan | Permanent Vacation vanaf 11.00 | Malle de pierres vr 20 jan, see di 21 feb | Masterclass IFFR di 24 maal goed door­ France vr 20 en zo 22 jan | The Best œ Moonlight | 28 januari 16.30 uur do 9 feb | Personal Shopper vanaf 19.00 | za 21 jan, 21.15 | ma 23, di 24 jan | Groningse Nieuwe #70 De Stil- of IDFA on tour za 21, di 24 en za 28 | Intro door Omar Larabi do 26 jan | Sieranevada vanaf do 23 en zo 29 jan, 20.30 | za 28 jan, 18.30 le Beving zo 29 jan | Groningse Nieu- denken. Hij zoekt jan, 11.30 | Cracking the Frame The œ Stranger than Paradise / Jar- feb | Tour De France vanaf do 19 jan | Neruda vr 20 jan, 21.45 | Nocturnal we #71 Beste Groninger Films 2016 Chinese Lives of Uli Sigg zo 22 jan, musch-retrospectief | 20 februari | Une vie vanaf do 2 feb | IFFR Live zelf ook. We moe­ 10.15 | Exhibition on Screen I, Claude ’s avonds | Intro door Fritz de Jong vr 27 t/m zo 29 jan | Best of IDFA Monet zo 26 feb, 10.00 | Rembrandt œ Jackie | 18 februari 16.45 uur | 2016 vanaf zo 29 jan | Opera Live ten meezoeken, zo 29 jan, 10.00 | The Way of Jim Intro door Sasja Koetsier Il Trovatore di 31 jan en zo 5 | feb | Arthousefestival in Pathé Jarmusch Stranger Tha Paradise ma œ Moving Images / Filmreeks | Ballet Live + Encore Woolf Works dat gaat op het 20 feb, 19.00 (met inleiding) | Down 12 februari 10.15 uur | Door Joost wo 8 feb en zo 12 feb | The Sleeping by Law ma 27 feb, 19.00 Broeren | Voor meer informatie Beauty di 28 feb | Exhibition on ene moment beter over onderwerp en inhoud zie film- Screen I, Claude Monet zo 26 feb Hardenberg schuur.nl 4 Filmhuis De Zwarte Doos dan op het andere, œ Sieranevada | 25 februari 15.30 TU/e terrein | 040-247 5348 of 4 Filmhuis Hardenberg uur | Intro door Kees Driessen 040-2474900 (ma t/m wo) | de- wanneer de film te Badhuisplein 3 | 0523-280 353 | 4 Hengelo | Filmhuis zwartedoos.nl | Aanvang: 20.00, filmhuishardenberg.nl | Aanvang: œ Frantz | 29 januari 15.00 uur | tenzij anders vermeld introvert wordt. 20.00 Intro door Gerlinda Heywegen Before the Flood di 21 feb, 19.30 | The Daughter di 24 en wo 25 jan | 4 Lisse | Filmhuis Café Society ma 23 jan t/m wo 25 111231 Heaven on Earth di 7 en wo 8 feb | œ Fuocoammare | 14 februari jan | Layla M. ma 20 feb, 19.30 | Dana Linssen over To My Filmdag Die laatste zomer + Een Snowden ma 6 feb t/m wo 8 feb | man die Ove heet zo 12 feb 20.00 uur | Intro door Gerlinda Beloved in de Filmkrant Heywegen Trainspotting wo 23 feb, 19.30 | The 4 Rijswijk | Filmhuis Wailing ma 30 jan t/m wo 2 feb | HIDDEN FIGURES Harderwijk œ De Helleveeg | 28 januari 13.00 Waterboys ma 13 feb t/m wo 15 feb uur | Intro door Gerlinda Heywegen Op één dag vijf voorpremières van aasgieren om hem heen cirkelen. 4 Filmhuis Harderwijk/ œ Er ist wieder da | 25 februari Emmen arthousefilms zien? Dat kan op 5 De tweede is Hidden Figures van Catharinakapel 13.00 uur | Lezing door Jos van februari bij het PAC-festival in Pa- Theodore Melfi. Het drama past in Klooster 1 | 0341-419 500 | film- der Burg 4 Filmhuis Emmen thé-bioscopen in zeventien steden. de revisionistische Amerikaanse huisharderwijk.nl 4 Wageningen | Heerenstraat Westeinde 70 | 0591-668 250 | Het Pathé Alternative Cinema Fes- geschiedschrijving die eindelijk L’avenir ma 16 jan, 20.15 | œ Jackie | 14 februari 20.30 uur | filmhuisemmen.nl | Raadpleeg tival begon zestien jaar geleden. oog krijgt voor de historische er- Bacalaureat za 21 en ma 23 jan, Intro door Sasja Koetsier verder de website Het bioscoopconcern wil ermee la- varingen van zwarte Amerikanen. 20.15 | La danseuse zo 22 jan, 20.15 | 4 Zoetermeer | Filmhuis Cameo Arrival di 21 en wo 22 feb, 19.00 | ten zien dat het niet alleen block- Hidden Figures zet de schijnwerper di 24 jan, 14.00 | Een echte Vermeer œ Chinatown | 29 januari 15.00 Bacalaurat ma 13 feb, 20.15 | wo busters en genrefilms program- op drie zwarte vrouwen, die in de zo 15 jan, 20.15 | di 17 jan, 14.00 | uur | Lezing door Joost Broeren 15 feb, 19.00 | The Beatles: Eight meert maar ook oog heeft voor art­ jaren zestig als wiskundigen bij L’économie du couple ma 20 feb, Days a Week di 14 feb, 19.00 | La fille housefilms. In de woorden van NASA werkten. Met hun werk le- 20.15 | Fukushima, mon amour zo 12 Raadpleeg ook de agenda van inconnue ma 23 jan, 20.15 | wo 25 Pathé: ‘mooie films die iets extra’s verden deze briljante vrouwen, die en ma 13 feb, 20.15 | Girl on the Train uw filmtheater | Voor meer in- jan, 19.00 | Fuocoammare di 31 jan brengen; met diepgang, adembe- in 1962 bij NASA ‘gekleurde com- za 4 en ma 6 feb, 20.15 | I, Daniel formatie en boekingen en wo 1 feb, 19.00 | Goksun ma 30 nemende achtergronden en een puters’ werden genoemd, een be- Blake ma 27 feb, 20.15 | di 28 feb, jan, 20.15 | I, Daniel Blake ma 27 feb, 14.00 | La La Land za 11 feb, 20.15 | di FILMKRANT.NL/FILMKRANTLIVE verhaal dat lang blijft hangen’. langrijke bijdrage aan de Ameri- 20.15 | wo 1 mrt, 19.00 | Inhebek Hedi Van het programma zijn op dit kaanse ruimtemissies. Als gevolg 14 feb, 14.00 | Perfetti sconosciuti di 28 feb, 19.00 | Remainder di 24 moment nog maar twee films be- van alledaags racisme werd hun do 26 en zo 29 jan, 20.15 | di 31 jan, jan, 19.00 | Toni Erdmann ma 20 feb, kend. In ieder geval te zien is Gold werk in die tijd ondergewaardeerd. 14.00 | Snowden za 28 en ma 30 jan, 20.15 | Tonio ma 6 feb, 20.15 | wo 8 (Stephen Gaghan), waarin Mat- Impliciet roept de film, die on- 20.15 | Three Generations do 23 en feb, 19.00 thew McConaughey een zakenman danks het onderwerp een hoog za 25 feb, 20.15 | Toni Erdmann za 18 speelt die met een geoloog op zoek feelgood-gehalte heeft, de vraag feb, 20.15 | di 21 feb, 14.00 | Ultimo Enschede gaat naar goud in de binnenlanden op of de rassenverhoudingen sinds Tango zo 5 feb, 20.15 | di 7 feb, 14.00 van Borneo. Wanneer hij fortuin die tijd fundamenteel zijn veran- 4 Concordia Film Theater maakt, heeft hij plotseling veel derd. Expositie nieuwe vrienden die als een zwerm PATHE.NL Oude Markt 15 | 053-430 0999 | DE FILMKRANT #395 JANUARI/FEBRUARI 2017 47

Houten Leusden Ed van der Elsken en zijn verliefde camera 4 Film Aan de Slinger 4 De Filmtuin De Slinger 40 | 030-635 1024 | De Smidse 1b | 033-495 3107 | detu- Hoe verder weg het verleden, hoe in hun hommage aan buitenstaan- filmt Van der Elsken op het Water- filmaandeslinger.nl | Aanvang: ininleusden.nl | Vertoning van sept interessanter foto’s en documen- ders en de vitaliteit van de jeugd. looplein de laatste dag van de 20.00 | Raadpleeg verder de website t/m mei taires erover. Vooral als ze de onop- EYE presenteert in het kader markt, die plaats moest maken voor het complete programma Love & Friendship zo 26 feb | gesmukte werkelijkheid weergeven. van de expositie in het Stedelijk voor de aanleg van de metro. I, Daniel Blake wo 25 en vr 27 jan | De Monsieur Chocolat ma 20 en di 21 Het werk van de in 1990 op 65-jari- Museum op vijf avonden (2, 4, 10, Het thema ‘Filmende fotograaf’ kinderen van juf Kiet zo 22 en di 24 feb | The Revenant vr 3 feb | ge leeftijd overleden fotograaf en 12 en 22 februari) een programma telt twee films waarin Van der Els- jan | Waterboys do 19 jan en vr 20 jan Room do 19 jan filmer Ed van der Elsken wordt met Van der Elskens films. Filmen ken over zijn leven als fotograaf, daarom alsmaar boeiender. Vanaf 4 en fotograferen waren voor Van der filmer, geliefde en vader praat. In Kampen Lisse feb t/m 21 mei kan iedereen dat Elsken nauw met elkaar verbon- Welkom in het leven, lieve kleine vaststellen in het Stedelijk Museum den. Kenmerkend is dat hij altijd (1964) filmt hij in de Nieuwmarkt- 4 Filmhuis 4 Filmhuis Lisse – Floralis-Huis bij de expositie Ed van der Elsken – zelf in zijn werk voelbaar aanwezig buurt zijn leven en dat van zijn ge- Burgwal 84 | Reserveren via website van Cultuur de verliefde camera. De tentoon- is, want fotograferen en filmen wa- zin, waarin een tweede kind wordt | filmhuiskampen.nl | Aanvang: Floralisplein 69 | 0252‑213 458 | stelling toont het fotowerk van de ren voor Van der Elsken vooral ook geboren. In De verliefde camera 20.15 filmhuis-lisse.nl | Aanvang: 20.00 straatfotograaf, die kriskras de hele een kwestie van contact maken. De (1971) praat hij over zijn reizen. Het Down To Earth vr 20 jan | Le fils 24 Wochen di 24 jan | Hell or High wereld over reisde. Van Parijs tot avonden in EYE zijn gegroepeerd thema ‘Van der Elsken en tijdge- de Jean vr 10 en za 11 feb | Layla Water di 21 feb | Les fils de Jean di Tokio, van Amsterdam tot Hong- rond thema’s. Natuurlijk is een van noten’ draait om de relatie van Van M. vr 3 en za 4 feb | The Light 31 jan | Fuocoammare di 14 feb | kong was Van der Elsken, in de de thema’s ‘Ed van der Elsken en der Elsken met andere fotografen Between Oceans vr 27 en za 28 De Matthäus missie di 28 feb | Mr. woorden van de organisatoren van Amsterdam’, zijn geboortestad en en filmers, onder wie Louis van jan | L’ Odyssée vr 17 en za 18 feb | Rudolpho’s Jubilee ma 27 feb | Le de expositie, ‘op zoek naar zelfbe- woonplaats. Te zien zijn Een foto- Gasteren en Johan van der Keuken. Waterboys vr 24 en za 25 feb tout nouveau testament di 7 feb wuste mensen, naar mooie meisjes graaf filmt Amsterdam (1982), een Bij alle verschillen was de overeen- en tegendraadse jeugd’. Het heeft portret van kleurrijke buitenbeen- komst tussen hen dat zij geen af- Leeuwarden Maastricht een unieke collectie foto’s en films tjes in de stad, zoals punkers, standelijke observatoren waren, opgeleverd die een geweldig tijds- straatmuzikanten en zwervers. In maar met beide benen in de sa- 4 Slieker Film Chazelle’s cine­ 4 Lumière Cinema beeld geven, maar ook tijdloos zijn Het Waterlooplein verdwijnt (1967) menleving stonden. Over Van der Wilhelminaplein 92 | Reserveringen Bassin 88 | 043‑321 4080 | lumiere. Elsken als vader, ten slotte, gaat 058‑205 0320 (tijdens kassa-uren) fiele feestje kop­ nl het in De erfenis (Joost Postema, | sliekerfilm.nl | Raadpleeg de web- Burma Storybook zo 5 feb, zo 12 2016), waarin zoon Daan, wiens site voor het actuele programma pelt oud aan ei­ feb, zo 19 feb, 13.30 | Cartas da geboorte Van der Elsken vijftig jaar O.a. verwacht Jackie do 16 feb | guerra vanaf do 19 jan | Demain geleden vastlegde in Welkom in het Magnus do 19 jan | Moonlight do gentijds en esca­ tout commence vanaf do 26 jan | leven, lieve kleine, openhartig ver- 26 jan | A Quiet Passion do 2 feb | The Handmaiden vanaf do 2 feb | telt over de moeizame verhouding The Student do 26 jan | The Violin pisme aan reali­ Het doet zo zeer vanaf do 23 feb | met zijn vader. Daan, die last heeft Teacher do 2 feb | Alma-Tadema Jackie vanaf do 16 feb | Loving vanaf van depressies, verwijt zijn vader Exodus: Gods and Kings wo 25 jan, teit. Dat hij in de do 23 feb | Magnus vanaf ma 23 egoïsme, maar beseft ook dat hij 14.30 (+ nog een voorstelling) | jan | Manchester by the Sea vanaf misschien meer op hem lijkt dan Movies that Matter In Your Arms zo serieuzere scènes do 19 jan | A Monster Calls vanaf hij zou willen. 29 jan, 14.30 do 2 feb | Paterson vanaf do 9 feb | HET WATERLOOPLEIN VERDWIJNT EYEFILM.NL een enkele keer Personel Shopper vanaf do 26 jan Lelystad | Réparez les vivants vanaf do 16 uit de bocht dreigt feb | Sieranevada vanaf do 23 feb Heemskerk Helmond Hoorn 4 Filmtheater/Agora | Silence vanaf do 9 feb | To Stay Agorabaan 12 | 0320-239 239 | te vliegen, hoort Alive do 2 feb, do 9 feb, do 16 feb, 4 Fh Heemskerk/Gebouw de Cirkel 4 De Cacaofabriek 4 Cinema Oostereiland agora-lelystad.nl 19.00; di 14 feb, di 21 feb, 21.15 | The Cirkel 1 | 0251‑214 720 | filmhuis- Cacaokade 1 | 0492‑529 009 (di Krententuin 25 | 0229-232 296 | As I Open My Eyes di 7 feb, 20.00 | bij deze achtbaan­ Student vanaf do 26 jan | The Best heemskerk.nl | Aanvang: 20.00 t/m do van 9.00 tot 17.00) | cacao- cinemaoostereiland.nl | Raadpleeg Down to Earth di 24 jan, 20.00 | The Of IDFA zo 29 jan, 12.30 | The Way L’ avenir zo 26 feb | Clash zo 12 feb fabriek.nl/film | Raadpleeg de site de website voor het volledige pro- Light Between Oceans di 14 feb, rit, waarbij je na Of Jim Jarmush Dead Man wo 8 feb, | Layla M. wo 1 feb | Levende rivier voor het actuele programma gramma 20.00 | Perfetti Sconosciuti di 21 za 11 feb, vr 17 feb, 21.15 | Down by zo 5 feb | Demain tout commence vanaf do feb, 20.00 | Toni Erdmann di 31 jan, afloop meteen nog Law vr 3 feb, ma 13 feb, za 18 feb, Nocturnal Animals zo 22 jan | Les Hengelo 26 jan | De kinderen van juf Kiet ma 20.00 | Filmspecial De Helleveeg 21.15 | Mystery Train za 4 feb, wo saisons zo 19 feb | 37e Heemskerkse 6 feb | Magnus di 24 en za 28 jan | + buffet +Tonio zo 29 jan, 16.00 | een keer wilt. 15 feb, ma 20 feb, 21.15 | Night on Filmdagen Carnifex di 31 jan, 20:00 | 4 Filmhuis Hengelo Manchester by the Sea vanaf do 19 Ladies Night Fifty Shades Darker wo Earth ma 6 feb, vr 10 feb, wo 22 feb, Fantastic Beasts and Where to Find Beursstr 44 | 074-255 6789 | film- jan | Moonlight vanaf do 26 jan | Tour 8 feb, 20.00 Mocht de wereld 21.15 | Paterson do 9 feb, 20.00 (met Them zo 29 jan, 14:00 | Grijs is ook huishengelo.nl de France vanaf do 19 jan | The Best lezing) | Permanent Vacation wo 1 een kleur zo 29 jan, 20:00 | Layla M. La danseuse vr 20 jan en za 21 jan, of IDFA on tour za 21 jan, 10.30 ons nog meer in de feb, 21.15 | Stranger than Paradise wo 1 feb, 20:00 | La pazza gioia zo 29 20.15 | Down to Earth vr 3 feb, 16.00 do 2 feb, 21.15 | Movies That Matter jan, 20:30 | Perfetti sconosiciuti ma | za 4 feb en wo 22 feb, 20.15 | Frantz steek laten dan The Islands and the Whales ma 13 30 jan, 20:00 | Riphagen za 28 jan, zo 29 jan, 15.00 (met lezing) | wo 22 feb, 19.30 | Euregion Shorts wo 22 20:00 | Sing za 28 jan, 14:00 | Toni feb t/m vr 24 feb, 20.15 | Hell or High kunnen we altijd feb, 20.00 Erdmann vr 27 jan, 20:00 Water wo 1 t/m vr 3 feb, 20.15 | De Movies that Matter On Tour kinderen van juf Kiet do 19 jan en wo nog vluchten. Met Middelburg Heerlen 25 jan, 20.15 | vr 20 jan, 16.00 | zo 5 Movies that Matter on Tour pre- ernstige vervuiling van de zee feb, 15.00 | La La Land do 9 feb en za senteert in februari in 18 theaters: loopt hun traditionele levenswijze z’n allen emigre­ 4 Cinema Middelburg 4 Filmhuis De Spiegel 11 feb, 20.15 | vr 10 feb, 16.00 | Layla The Island and the Whales, met in- gevaar. De vis zit vol kwik, de vo- Achter de Houttuinen 30 | 0118‑613 De Bongerd 18 | 5e verdieping Glas- M. do 26 t/m za 28 jan, 20.15 | The leidingen of nagesprekken. gels vol plastic en bovendien liggen ren naar La La 482 | cinemamiddelburg.nl | Raad- paleis | 045‑577 2209 | filmhuisde- Light Between Oceans vr 17 en za 18 Tussen IJsland en Noorwegen de Faeröers onder vuur vanwege de pleeg verder de website voor het spiegel.nl feb, 20.15 | Neruda vr 10, wo 15 en do liggen de adembenemend mooie walvisvangst. The Island and the Land. complete programma 24 Wochen ma 30 jan, 20.00 16 feb, 20.15 | Perfetti Sconosciutti Faeröer eilanden. Op de rotsachti- Whales is ook te zien op het Movies Down to Earth do 26 jan, 15.30 | | Ascent zo 12 feb, 14.00 za 25 feb, 20.15 | Toni Erdmann wo 8 ge heuvels groeit weinig, dus leeft that Matter Festival, 24 maart – 1 11111 za 28 jan, 19.00 | zo 29 jan, 20.00 | (voorpremière met Q&A) | Les feb, 20.15 | zo 19 feb, 15.00 het inheemse volk al eeuwenlang april 2017 Alexander Zwart in de Layla M. do 19 jan, 15.30 | vr 20 en chevaliers blancs ma 6 feb, 20.00 za 21 jan, 19.00 | di 24 jan, 20.00 | van walvisvlees en zeevogels. Door MOVIESTHATMATTER.NL | Cold of Kalander ma 13 feb, 20.00 Filmkrant Neruda vr 27 jan, 15.00 en 21.30 | (voorpremière) | Down to Earth do 2 Hilversum zo 29 jan, 15.15 | wo 1 feb, 20.00 | t/m za 4 feb, 20.00 | zo 5 feb, 14.00 4 Filmtheater Shadow World do 19 en zo 22 jan, | I, Daniel Blake do 16 t/m za 18 feb, Herenplein 5 | 035‑623 5466 | 20.00 | vr 20 jan, 21.30 | Ultimo 20.00 | zo 19 en ma 20 feb, 14.00 | filmtheaterhilversum.nl | Raad- Tango za 21 jan, 21.30 | zo 22 jan, De kinderen van juf Kiet do 9 t/m za pleeg de website voor het actuele 15.15 | ma 23 jan, 18.30 | vr 20 jan, 11 feb, 20.00 | The Light Between programma 15.00 | Waterboys do 26 jan, 20.00 | Oceans do 26 t/m za 28 jan, 20.00 vr 27 jan, 19.00 | za 28 jan, 21.30 | ma | zo 29 jan, 14.00 | Light Years ma 30 jan, 18.30 | Avond van de Franse 20 feb, 20.00 | Sing Street vr 24 en Hoogeveen film Le fils de Jean wo 25 jan, 20.00 za 25 feb, 20.00 | Son of Saul zo 5 4 Luxor-Theater | Movies that Matter In Your Arms di feb, 20.00 (Theater Landgraaf) | La JT Hoogeveen, van Echtenplein | 31 jan, 20.00 tierra y la sombra ma 23 jan, 20.00 0528-234 000 | filmhuishoogeveen. | Toni Erdmann do 19 t/m za 21 jan, nl | Aanvang: 20.15 20.00 | zo 22 jan, 14.00 | Weiner do Beyond Sleep di 24 jan | El Club di Middelharnis 23 feb, 20.00 10 en ma 16 jan | Documentaire THE ISLAND AND THE WHALES 4 Fh Middelharnis (Het Diekhuus) Compostella zo 22 jan, 14.00 Beneden Zandpad 7 | 0187-482 400 DE FILMKRANT #395 JANUARI/FEBRUARI 2017 48

O.a. verwacht Cartas da Guerra Street do 2 feb t/m za 4 feb, 20.30 Oldenzaal vanaf do 19 jan | La ciel flamand | Soof 2 vr 17, za 18, vr 24 en za 25 IFFR-Live 4 Filmhuis/Stadstheater De Bond vanaf do 2 feb | Demain tout feb, 21.00 | wo 22 feb, 15.00 | Toni Molenstraat 25 | 0541-511 094 | commence vanaf do 2 feb | Magnus Erdmann do 19, vr 20, za 21 en wo 25 Waarom bezoeken mensen een kelij. In Mister Universo (Tizza filmhuisoldenzaal.nl vanaf do 19 jan | A Monster Calls jan, 20.30 | Vaiana zo 22 jan, 13.00 filmfestival? De belangrijkste re- Covi, Rainer Frimmel, Oostenrijk, As I Open My Eyes di 7 feb | Captain vanaf do 2 feb | Moonlight vanaf | Waterboys do 2, za 4, vr 10 en za 11 den is misschien het gevoel om een Italië) gaat een leeuwentemmer op Fantastic di 21 feb | Carmen di 24 do 2 feb | On the Other Side vanaf feb, 21.00 | zo 5, wo 8 en wo 15 feb, film met z’n allen te beleven. Dat is zoek naar nieuw geluk in zijn leven. jan, 14.00 | Les chevaliers blancs di do 19 jan | Paterson vanaf do 9 feb 15.00 | Celluloid Classics Down by nog bijzonderder als je weet dat op Prevenge (Alice Low, Groot-Brit- 14 feb | Florence Foster Jenkins di | Personal Shopper vanaf do 2 feb Law zo 29 jan, 15.00 | Night on Earth het moment dat je in een zaal een tannië) is een feministisch-humo- 31 jan en wo 1 feb | Opera Fliegende | Réparer les vivants vanaf do 16 zo 26 feb, 15.00 | Kort Voor Kort film ziet elders op de wereld men- ristische horrorfilm die romanti- Holländer zo 12 feb, 14.00 (13.30 feb | Tour de France vanaf do 19 jan Verzamelprogramma zo 19 feb, 15.00 sen naar dezelfde film kijken. Het sche gevoelens over zwangerschap inleiding) | Flameco Biënnale La Chana za | Roze Film Liz in September di 14 versterkt het idee dat je deel uit- aan mootjes hakt. The Man (Char- 21 jan, 17.00 | The best of IDFA on feb, 20.30 | Special Pink Floyd Live maakt van een mondiale filmge- lotte Sieling, Denemarken) gaat Oss tour zo 22 jan, 10.30 Film & Ontbijt at Pompeii vr 27 jan, 19.30 meenschap. Die gedachte is de ba- over een getroebleerde va- Loving zo 12 feb, 11.30 | Exhibition 4 on Screen I, Claude Monet di 21 feb, sis van IFFR-Live, dat drie jaar ge- der-zoonverhouding in de Deense Cultuurpodium Groene Engel Schijndel leden als experiment begon maar kunstwereld. In Home (Fien Troch, Kruisstraat 15 | 0412-405 504 | 19.30 | Cracking the Frame Bolshoi een regulier onderdeel is worden. België) worstelen tieners met hun groene-engel.nl | Raadpleeg de Babylon wo 22 feb, 19.20 4 Filmclub Schijndel/City Theater Terwijl je in Rotterdam op het fes- ouders, waarbij je steeds meer be- website voor de tijden Hoofdstraat 145 | 073-547 4837 | tival naar een film kijkt, wordt de- grip voor de tieners krijgt. In het in Clash zo 22 t/m di 24 jan | The Schagen schijndelfilm.nl | Aanvang: 20.30 | zelfde film vanuit het festival naar Brussel spelende A Wedding (Step- Daugther zo 29 t/m di 31 jan | De Raadpleeg verder de website meer dan 45 filmtheaters in de we- han Streker, België e.a.) voelt een kinderen van Juf Kiet do 19 jan | 4 Fth De Luxe/Scagon Theater Eye in the Sky di 7 feb, 20.30 reld gestreamd. Dat gebeurt 27, 28 Pakistaans meisje er niets voor om Nocturnal Animals zo 5 t/m di 7 feb Torenstraat 1B (Cultuurhuis M18) | 4 Het Gasthuis en 29 januari met zes films. Niet door haar ouders te worden uitge- | Perfetti Sconosciuti za 12 feb t/m 0224-213 162 | filmtheaterdeluxe.nl Lidwinahof 70 | aanvang: 20.00 | alleen zijn die films overal te zien huwelijkt. En Giant (Johannes di 14 feb | Toni Erdmann zo 19 feb 24 Wochen do 16 en vr 17 feb | L’ Reserveren noodzakelijk maar ook kan het publiek in al die Nyholm, Zweden/Denemarken) is t/m di 21 feb | Exhibition on Screen I, avenir do 19 jan | Bacalaureat do 2 Themafilm: IFFR di 24 jan, 20.00 | zalen over de wereld via beeld- een fabel over een jongen met een Claude Monet do 23 feb | Rembrandt Radu Mihăileanu en vr 3 feb | Captain Fantastic do Wereldcinema: Chili di 31 jan, 20.00 schermen na afloop meedoen aan beperking die alles op alles zet om do 2 feb 26 en vr 27 jan | The Daughter vr | Wereldcinema: Palestina di 14 de in Rotterdam gevoerde gesprek- een jeu de boules-wedstrijd te vindt geen enkel 20 jan | Down to Earth zo 29 jan | L’ feb, 20.00 | Themafilm: Bipolaire ken met filmmakers en acteurs. De winnen. Allemaal te zien tijdens Oudenbosch économie du couple vr 24 feb | La stoornis di 21 feb, 20.00 | Down zes films in IFFR-Live zijn deze IFFR-Live met na afloop gesprek- oorspronkelijk fille inconnue do 23 feb | Les Ogres to Earth di 28 feb, 19.30 (met 4 Filmtheater Fanfare do 9 t/m za 11 feb nagesprek) editie allemaal van Europese ma- ken met de makers. IFFR.COM Utopiazaal (Markland College) | beeld bij de roman Pagnevaartweg 7 | 0165‑314 503 | Schiedam Sittard filmtheaterfanfare.nl | Aanvang: die Nicole Krauss 20.15 4 Wenneker Cinema 4 Filmhuis De Domijnen Down To Earth do 2 feb | The Founder in 2005 publi­ Vijgensteeg 2 | 010-473 3000 | wen- Ligne 3 | 088-599-5587 | dedomij- do 16 feb | La La Land do 26 jan | nekercinema.nl | Raadpleeg de nen.nl | Raadpleeg de website voor Layla M. do 19 jan | Lion do 9 feb | ceerde. Dat is website voor het volledige pro- het complete programma en de Waterboys do 9 feb gramma tijden jammer, maar hij The Beatles: Eight Days a Week do Arrival do 19 t/m za 21 jan | Juste la Purmerend 26 jan t/m za 28 jan, 20.30 | I, Daniel fin du monde vr 20, zo 22 en wo 25 heeft het niet in Blake vr 20 , za 21, do 26 en za 28 jan | La La Land do 26 jan t/m zo 29 4 Filmhuis Purmerend jan, 21.00 | zo 22 jan en wo 1 feb, jan en di 31 jan | Neruda do 19 jan t/m Kerkstraat 11 | 0299-416 506 (re- zich. Stel ver­ 15.00 | De kinderen van juf Kiet do zo 22 jan en wo 25 jan | L’ Odyssée serveringen via internet) | film- 23 feb t/m za 25 feb, 20.30 | Layla do 19 jan t/m zo 22 jan, wo 25 en vr MISTER UNIVERSO huispurmerend.nl wachtingen dus M. do 9 t/m za 11 feb, 20.30 | zo 12 27 t/m zo 29 jan | Poesía sin fin do 24 Wochen vr 3 feb, 20.30 | As I feb, 15.00 | Perfetti Sconosciuti do 26 jan, vr 27 jan, zo 29 jan, di 31 jan | Open My Eyes vr 10 feb, 20.30 | The vooral naar bene­ 16 feb t/m za 18 feb, 20.30 | Sing Sing Street do 19 jan t/m zo 22 jan en | Aanvang: 20.00 | hetdiekhuus.nl vanaf do 26 jan | Het doet zo zeer Beatles: Eight Days a Week vr 27 The Assassin do 19 jan | Brasserie vanaf do 23 feb | Gold vanaf do 23 jan, 20.30 | Een echte Vermeer di den bij. Maar wees Valentijn wo 15 feb | The Choice feb | The Handmaiden vanaf do 2 21 feb, 13.30 en 20.30 | L’ économie wo 22 feb | Die laatste zomer ma feb | Jackie vanaf do 16 feb | Loving du couple za 11 feb, 20.30 | di 14 feb, niet verbaasd als Dwarse films 23 en do 26 jan | Florence Foster vanaf do 23 feb | Magnus vanaf 13.30 en 20.30 | La fille inconnue Jenkins do 9 feb | Kollektivet do do 19 jan | Manchester by the Sea za 21 jan, 20.30 | di 24 jan, 13.30 en tijdens die scène Wat is een goede film? De menin- werd er gebekvecht over Cavalo 23 feb | Magic Mike XXL wo 1 feb | vanaf do 19 jan | Moonlight vanaf 20.30 | Fukushima, mon amour di gen lopen op het IFFR nogal eens dinheiro (Pedro Costa), de Tiger- The Paradise Suite do 16 feb | The do 26 jan | Paterson vanaf do 23 7 feb, 13.30 en 20.30 | Hell or High op het bankje in uiteen. Waar sommigen een mees- filmNorfolk (Martin Radich), het Revenant wo 25 jan feb | Personal Shopper vanaf do 26 Water vr 20 jan, 20.30 | I, Daniel terwerk zien, zien anderen een zwartkomische Me quedo contigo jan | Sieranevada vanaf do 23 feb | Blake za 28 jan, 20.30 | di 31 jan, Central Park toch misbaksel. EYE vertoont in sa- (Antemio Narro), Vita brevis Neerijnen Silence vanaf do 9 feb | The Student 13.30 en 20.30 | Layla M. di 28 feb, menwerking met het filmfestival (Thierry Knauff) en Jauja (Lisandro vanaf do 26 jan | Amongst Friends 13.30 en 20.30 | De Matthäus missie tranen over wan­ sinds 2015 op de Dag van de dwarse Alonso). Met terugwerkende 4 Stroomhuis Neerijnen Sneak Preview ma 20 feb, 21.15 | van Reinbert de Leeuw zo 19 feb, film de vier of vijf films die op het kracht zou alsnog iedereen de toe- Van Pallandtweg 1 | 06-1347 3992 | Best of the Fest Beste films van 13.30 | Toni Erdmann vr 17 en za 18 gen rollen. festival de meest uiteenlopende gang tot het festival moeten wor- stroomhuisneerijnen.nl IFFR, filmmarathon za 11 en zo 12 feb feb, 20.30 | Waterboys vr 24 en za waarderingen krijgen - van bui- den geweigerd die Jauja en Cavalo The Idol do 23 feb, 20.00 | Lincoln | Cursus Première Premièrefilms 25 feb, 20.30 11111 tengewoon goed tot buitengewoon dinheiro misbaksels vindt, maar do 19 jan, 19.30 (met inleiding) | Les met inleiding en nagesprek ma 13 Ronald Rovers over The slecht. Ook dit jaar wordt de Dag dit terzijde. Vorig jaar werd op de saisons do 9 feb, 20.00 (inleiding en ma 20 feb, 19.30 | Exhibition on Roermond History of Love in de van de dwarse film op de laatste Dag van de dwarse film geruzied om 19.30 ) | Film & Eten do 23 feb Screen I, Claude Monet wo 22 en zo zondag van het festival (5 februari) over O espectador espantado (Ed- Palestijns etentje om 18.00 + film 26 feb, 19.30 | Filmkring Premières 4 ECI Cultuurfabriek Filmkrant gehouden. Uiteraard zijn de films gar Pêra), Kaili Blues (Bi Gan), La The Idol om 20.00 (reserveren met korte inleiding do 9, di 14, do ECI 13 | 0475-317 171 | ecicultuurfa- nog onbekend, maar wie een in- calle de la amargure (Arturo Rip- nodig) 23 en di 28 feb, 12.00 | FilmOntbijt briek.nl druk wil krijgen, moet zich even stein) en Malgré la nuit (Philippe elke zo ontbijt (09.30) en film O.a. Verwacht Layla M. vanaf do 19 verdiepen in de films die de afgelo- Grandrieux). Gewoon ook dit jaar (11.00) | LUXdocs In procedure wo jan | Toni Erdmann vanaf vr 20 jan | pen twee jaar op de Dag van de weer lekker bakkeleien over films. Nieuwegein 22 feb, 19.30 | Movies that Matter Verder (nog) te zien Down to Earth dwarse film te zien waren. In 2015 IFFR.COM 4 FTN/Wolff Nieuwegein The Island and the Whales ma 6 za 21 en za 28 jan, 16.00 en 16.15 | Passage 102 | 030‑604 5678 | feb, 19.30 | Psychoanalyse & Film Frantz vr 20 jan, 14.30 | za 21 jan, filmtheaternieuwegein.tk | Aan- Still Walking (met inleiding en 19.30 | zo 22 jan, 16.10 | wo 25 jan, vang: 20.15 | Raadpleeg de website nagesprek) wo 8 feb, 19.30 | The 20.15 | I, Daniel Blake vr 20 jan, 21.25 voor het volledige programma en Way of Jim Jarmusch Paterson di | zo 22 jan, 14.05 | ma 23 jan, 19.15 verdere informatie 14 feb, 19.30 | Permanent Vacation | wo 25 jan, 20.00 | In Utero di 24 Neruda di 31 jan | Nocturnal Animals di 21 feb, 19.30 | Stranger than jan, 20.00 di 24 jan | Verwacht La La Land | Paradise di 28 feb, 19.30 Lion | Mal de pierres | L’Odyssée Rotterdam Oirschot 4 Lantaren Venster Nijmegen 4 Filmclub/Rabotheater De Enck Otto Reuchlinweg 996 (Gebouw 4 Lux De Loop 67 | 0499-572 691 | deenck. New Orleans, Wilhelmina Pier) | Mariënburg 38-39 | 024-381 6859 | nl 010‑277 2277 | lantarenvenster.nl | lux-nijmegen.nl Turist di 24 jan | Whiplash za 18 feb Raadpleeg de website voor het MALGRÉ LA NUIT Premières Demain Tout Commence volledige programma DE FILMKRANT #395 JANUARI/FEBRUARI 2017 49

wo 25 jan | Waterboys do 26 jan t/m filmpul.com Alleen info 06-5388 3412 | film- zo 29 jan en wo 1 feb | Documentaire Frantz do 23 feb, 20.00 | vr 24 feb, huisveenendaal.nl | Raadpleeg de De ketting van Threes zo 22 jan 10.00 | I, Daniel Blake do 26 jan, website voor het complete pro- Cheap cuts | Unknown Brood zo 29 jan | In 20.00 | vr 27 jan, 10.00 | Layla M. do gramma Utero zo 12 feb | Klassieker Sunset 9 feb, 20.00 | The Salesman do 16 O.a. verwacht Frantz za 28 jan, Op korte films die je van de ene es- Het vertoont op 19 en 20 januari Boulevard vr 27 jan t/m zo 29 jan en feb, 20.00 | Toni Erdmann do 19 jan, 20.00 | zo 5 feb, 14.30 | Hell or High thetische verbazing in de andere een kleine selectie van het Cheap wo 1 feb 20.00 | Waterboys do 2 feb, 20.00 Water za 21 en wo 25 jan, 20.00 | De doen vallen (hoe kregen ze die ca- Cuts Documentary Film Festival. kinderen van juf Kiet zo 29 jan, 14.30 merabeweging voor elkaar!?) zijn Te zien zijn vijf korte films van Stadskanaal Utrecht ze niet dol bij het Cheap Cuts Docu- maximaal twintig minuten die al- Venlo mentary Film Festival. Het vorig lemaal door vrouwen zijn geregis- 4 Filmliga Stadskanaal 4 ’t Hoogt jaar begonnen Londense festival seerd. Field Notes (Vashti Harri- Menistenplein 9 | 0599‑610 777 | Hoogt 4 | 030‑232 8388 | hoogt.nl | 4 Filmtheater De Nieuwe Scene voor korte films zoekt het niet in son) is een experimenteel portret smoky.nl | Aanvang: 20.15 Raadpleeg de website voor het Nieuwstraat 13 | 077‑351 8183 | vorm maar in inhoud. “We geloven van de geestencultuur op het ei- L’ avenir di 14 feb | The Daughter di 7 complete programma nieuwescene.nl sterk in inhoud boven vorm en zijn land Trinidad en Tobago. De film feb | L’ économie du couple di 31 jan | O.a. verwacht Cartas da Guerra Bacalaureat speelweek do 23 geïnteresseerd in de verhalen die je wekt geesten in heden en verleden La fille inconnue di 28 feb | Riphagen vanaf do 19 jan | On the Other Side feb t/m wo 1 mrt | I, Daniel Blake hebt te vertellen en niet in de ap- tot leven. Het Argentijnse The In- di 21 feb | Sully di 24 jan vanaf do 19 jan | The Student vanaf speelweek do 9 feb t/m wo 22 feb paratuur of het budget waarmee je ternational (Tatiana Mazu) schetst do 26 jan | The Best of IDFA on tour | La danseuse speelweek do 16 dat doet”, staat als statement op de aan de hand van homevideo’s de Tiel zo 22 jan, zo 29 jan, zo 5 feb en zo feb t/m wo 1 mrt | Le fils de Jean site van het festival. Het festival relatie tussen twee zussen en hun 12 feb, 13.00 | IFFR Live Home za 28 speelweek do 19 jan t/m wo 1 feb | vertoont films die streven naar so- moeder. In het Nederlandse The 4 Filmtheater Agnietenhof jan, 20.00 | The Man za 28 jan, 16.00 De kinderen van juf Kiet speelweek ciale verandering of die op zijn Final Nights (Renée van der Ven) St. Agnietenstraat 2 | 0344-673 | Mister Universo vr 27 jan, 19.00 | do 26 jan t/m wo 8 feb | La La Land minst ingesleten opvattingen on- portretteert een vrijwilliger in haar 500 | agnietenhof.nl | Raadpleeg de Prevenge vr 27 jan, 22.30 speelweek do 19 jan t/m wo 1 feb | deruit schoffelen. Een voorbeeld is liefdevolle begeleiding van een website voor verdere informatie 4 Louis Hartlooper Complex Lion speelweek do 16 feb t/m wo 1 Hair and Now, waarmee docu- doodzieke man naar de dood. In Compostella zo 26 feb, 11.00 | Down Tolsteegbrug 1 | 030‑232 0452 | mrt | De liquidatie van mijn vader mentairemaker Matthew Kay het het Zwitserse Julian ontdekt een to Earth zo 29 jan, 11.00 | The Girl on hartlooper.nl | Raadpleeg de websi- speelweek do 19 jan t/m wo 25 stereotiepe beeld van zwarte jon- man die twaalf jaar volledig opging the Train do 16 feb, 20.00 | Jackie di te voor het wekelijkse programma A Street Cat Na- jan | Nocturnal Animal speelweek geren na de rellen in 2011 in Lon- in het bouwen van klavecimbels, 7 feb, 10.30 | De kinderen van juf Kiet Down to Earth za 21 en za 28 jan do 2 feb t/m wo 15 feb | Perfetti den nuanceert. In zijn woorden: dat hij zichzelf en zijn naaste om- zo 26 feb, 14.00 | La La Land di 31 jan | Psychoanalyse & Film Children med Bob is een ul­ Sconosciuti speelweek do 2 feb t/m “Ik wilde deze jongens een plat- geving al die tijd onherstelbaar en wo 1 feb, 20.30 | Layla M. di 24 of Men wo 25 jan (met inleiding) | wo 15 feb | A Street Cat Named Bob form geven om te praten over wat verwaarloosd heeft. Het Poolse en wo 25 jan, 20.30 | Mal de pierres Voorpremière Paterson wo 8 feb tieme feel-good­ speelweek do 19 jan t/m wo 25 jan hen bezighoudt in plaats van an- Knife in the Wife (Vita Drygas) ten di 14 en wo 15 feb, 20.30 | Soof 2 zo 4 Springhaver 1 en 2 deren aan het woord te laten die al- slotte portretteert een vader en 29 jan, 14.00 | Toni Erdmann di 21 en Springweg 50 | 030‑231 3789 | film. De Canadese Vlaardingen lerlei zaken op hen projecteren.” zijn zoon, die al meer dan vijftien wo 22 feb, 20.30 | Tonio do 19 jan, Raadpleeg de wekelijkse filmladder Het in een ver verleden uit de jaar in een circus messen naar hun 20.00 | The Violin Teacher di 7 en wo en Uitloper van-alles-en- 4 Filmtheater Het Zeepaard kraakbeweging voortgekomen vrouwen gooien. Nee, ze haten hun 8 feb, 20.30 Veerplein 134e (Vue Vlaardingen) | Filmhuis Cavia in Amsterdam vrouwen niet. hetzeepaard.nl | Reserveren via Veendam nog-wat-regis­ voelt een band met het festival. FILMHUISCAVIA.NL Tilburg website 4 Filmhuis vanBeresteyn seur Roger Spot­ Frantz do 9 feb, 20.30 | zo 12 feb, 4 Cinecitta Museumplein 5a | 0598-317 730 | 16.15 | De kinderen van juf Kiet do Willem II straat 29 | 085-902 2996 vanberesteyn.nl | Aanvang: 20.00 tiswoode (hij 26 jan, 20.30 | zo 29 jan, 16.15 | | cinecitta.nl | Raadpleeg de website I, Daniel Blake ma 20 feb | De Nocturnal Animals do 16 feb, 20.30 voor het actuele programma kinderen van juf Kiet di 7 feb | Land maakte zowel de | zo 19 feb, 16.15 | A Quiet Passion do Verwachte films Fences | Jackie | La of Mine do 26 jan | Layla M. ma 13 23 feb, 20.30 | zo 26 feb, 16.15 | Toni La Land | Lion | Manchester by the feb | The Light Between Oceans ma James Bond-film Erdmann do 19 jan, 20.30 | zo 22 jan, Sea | Moonlight | Nocturnal Animals 23 jan | Perfetti sconosciuti ma 27 16.15 | Waterboys do 2 feb, 20.30 | zo | A Street Cat Named Bob | Best of feb | Soof 2 wo 25 jan | De zevende Tomorrow Never 5 feb, 16.15 IDFA on tour zo 29 jan, 10.00 – 16.30 hemel ma 6 feb Dies als het oor­ Vlissingen Uden Veenendaal logsdrama The 4 Cine City 4 Filmhuis De Pul 4 Filmhuis Veenendaal Spuikomweg 1 | Zie de bioscooplad- THE FINAL NIGHTS Kapelstraat 13 | 0413-265 091 | Kees Stipplein 72 (Spectrum) | Children of Huang der en de agenda in de dagbladen en cinecity.nl Shi) verfilmt de O.a. verwacht A Cure for Wellness wo 22 feb, 19.45 | zo 19 feb, 16.00 | La do 16 feb | Danser zo 22 jan | Demain La Land za 21 jan, 19.00 | Nocturnal Winterswijk Let’s Talk About Water autobiografie van tout commence do 26 jan | Fifty Animals ma 30 jan, 20.15 A Quiet 4 Filmhuis/Servicetheater Shades Darker wo 8 feb | The Great Passion ma 23 en di 24 jan, 20.15 | Skopein De vijfde editie van het Delftse kenheid, How to Let Go of the voormalig dakloze Wall do 2 feb | Hidden Figures do Soof 2 za 21 jan, 21.00 | A Street Cat Meddosestr 4-8 | 054-352 1515 | film- en waterfestival start in Am- World… promoot activisme expli- 26 jan | Jackie ma 13 feb | Live by Named Bob zo 5 feb, 14.00 | ma 6 filmhuiswinterswijk.nl | Aanvang: sterdam op 8 en 9 februari met le- ciet en Freak Out! schetst hoe de James Bowen als Night do 26 jan | Moonlight do 29 feb, 19.45 | The Violin Teacher ma 6 18.30 en 21.00 zingen en debat in het KIT en films Reformbeweging vanaf 1900 al jan | De premier do 26 jan | Resident en di 7 feb, 20.15 | Waterboys ma 30 Hell or High Water di 24 jan | I, in de Balie, met als gastheer on- droomde van een alternatief leven. een modern Evil do 26 jan | Ron Goosens: Low en di 31 jan, 19.45 | De zevende hemel Daniel Blake di 14 feb | The Light derzoeksinstituut Advanced Me- Digna Sinke is 8 februari te gast bij Budget Stuntman do 26 jan | Silence ma 23, di 24, vr 27 en za 28 jan, 19.45 Between Oceans di 31 jan | Perfetti tropolitan Solutions (AMS-insti- Weemoed & Wildernis, en China’s sprookje. ma 6 feb | Sleepless do 2 feb | Split | Ontbijtfilm De kinderen van juf Kiet sconosciuti di 7 feb | Waterboys di tute). Meer cinema om de dialoog megalomane rivier-verleggingen do 19 jan | Storm do 19 jan | T2 zo 5 feb, 10.00 21 feb tussen wetenschappers en publiek worden 9 februari muzikaal bege- 11111 Trainspotting do 16 feb te ontsteken in Delft in Filmhuis leid door regisseur/kunstenaar Laura van Zuylen in de Wageningen Woerden Lumen vanaf Valentijnsdag (Ro- Antoine Boutet (South to North is Filmkrant Voorschoten man Polanski’s Chinatown). Er is later ook zonder live muziek te zien 4 Filmhuis Movie W 4 AnnexCinema van alles te leren over water en kli- in Delft). In samenwerking met 4 Filmtheater Voorschoten Generaal Foulkesweg 42a (’t Ven- Rosmolenlaan 1 | 0348-436 510 | maat in Last Call at the Oasis en Unesco-IHE, Deltares, TU-Delft Prinses Marijkelaan 4 | 071-561 ster) | moview.nl | Raadpleeg de annexcinema.nl | Raadpleeg de site H2Omx, Leonardo diCaprio’s Be- en Wereld Natuurfonds. 2566 | filmtheatervoorschoten.nl website voor het complete pro- voor het complete programma Sing Street do 19 en vr 20 jan, 20.00 Demain tout commence do 26 jan fore the Flood wil ook uw betrok- LETSTALKABOUTWATER.NL gramma | The Student do 26 en vr 27 jan, Frantz do 26 jan t/m vr 3 feb | A Quiet | Fifty Shades Darker do 9 feb | The 20.00 | The General za 21 jan, 20.00 Passion do 19 jan t/m wo 1 feb | IFFR Great Wall do 2 feb | Jackie do 16 (stille film met live muziek) |Opera Live Noces zo 29 jan feb | Live by Night do 26 jan | Ron Live Cossi fan tutte do 16 feb, 19.30 | Goossens, Low-Budget Stuntman Best of IDFA on tour zo 19 feb, 10.30 do 26 jan | Sleepless do 2 feb | | Exhibition on Screen I, Claude Weesp Split do 19 jan | Storm do 19 jan | Monet vr 24 feb, 20.00 4 Theater City Of Wesopa CinemaPlus Collateral Beauty di 7 Herengracht 23 | 0294-458 093 | feb | La La Land di 7 feb | LadiesNight wesopa.nl | Aanvang: 20.00 | Fifty Shades Darker wo 8 feb Waalwijk Raadpleeg de website voor het 4 Filmtheater De Leest complete programma Vredesplein 12 | 0416-337-746 | I, Daniel Blake do 2 feb | Je me tué la Zaandam deleest.nl dire do 19 jan | Layla M. do 26 jan 4 Filmtheater De Fabriek Fai bei sogni (Sweet Dreams) ma 13 Jan Sijbrandsteeg 12 | 075‑631 1993 BEFORE THE FLOOD feb, 20.15 | Fifty Shades Darker vr 10 | Reserveren via belbios | de-fa- t/m di 14 feb, vr 17, za 18, ma 20 t/m briek.nl DE FILMKRANT #395 JANUARI/FEBRUARI 2017 50

Love All Things Climate Can’t verschijnsel. a le dire di 31 jan | De kinderen van Change. Daarin reist documentai- In Filmhuis Lumen is ook te zien juf Kiet di 24 jan | Layla M. di 7 feb, Film en Water Festival remaker Josh Fox in Michael Roman Polanski’s Chinatown 20.15 | A Street Cat Named Bob di Moore-­­stijl de wereld over om aan (1974), de klassieker die draait om 21 feb Follow the money? Nee, follow the bleem. Doel is om de dialoog en klimaatactivisten te vragen of een een crimineel plan van het water- water, is het motto van het Film en het debat te stimuleren tussen ecologische ramp nog voorkomen beheer in Los Angeles om land- Zeist Waterfestival Let’s talk about wa- wetenschappers, beleidsmakers kan worden. Om een breder per- bouwgronden te laten verdrogen, ter, dat 8 en 9 februari met lezin- en publiek. Het thema dit jaar is spectief gaat het in de documen- zodat ze goedkoop gekocht kunnen 4 Hotel Theater FIGI gen en debat in het Koninklijk In- ‘water and power’. De films geven taire Freak out! (Carl Javér, 2014), worden. De man die het misdadige Het Rond 2 | 030-692 7497| figi.nl/ stituut voor de Tropen wordt ge- een dwarsdoorsnede van houdin- over jongeren die in Zwitserland plan doorziet, eindigt als dobbe- bioscoop | Het programma wordt houden en waarbij debathuis de gen van filmmakers tegenover het een commune stichten en in over- rend lijk in een waterreservoir. De wekelijks aangevuld, raadpleeg de Balie in Amsterdam participeert waterprobleem: van informerend eenstemming met de natuur wil- film was geïnspireerd op wat de website voor het complete pro- met filmvertoningen. In de week (Last Call at the Oasis) via Leonar- len leven. Het doet misschien geschiedenis inging als de water- gramma erna, van 14 t/m 18 februari, neemt do DiCaprio’s verzoek om je stem denken aan de jaren zestig maar oorlogen tussen de stad Los Ange- Verwacht Dheepan di 28 feb | Mia Filmhuis Lumen in Delft het stokje te laten horen (Before the Flood) dit speelde zich af in 1900 en de les en boeren in de jaren twintig Madre di 24 jan | Much Loved di 28 De strijd, creativi­ over. naar de expliciete oproep tot acti- jaren erna. Nadenken over een al- van de vorige eeuw. feb | The Best of IDFA on tour zo Het is geen nieuws dat er mon- visme. Dat laatste is het geval in ternatieve manier van leven die de Ten slotte, Digna Sinke is 8 fe- 5 feb | Ladies Night Fifty Shades teit, moed en vrij­ diaal van alles aan de hand is met How to Let Go of the World and aarde niet schaadt, is geen nieuw bruari in de Balie te gast bij de ver- Darker wo 8 feb water. Op sommige plekken is er te toning van Weemoed & Wildernis heid die Jo­ veel, op veel andere te weinig. (2010), haar schitterende ode aan Zevenaar Vaststaat dat de klimaatverande- het mini-eilandje Tiengemeten. dorowsky’s auto­ ring de mondiale waterhuishou- En op 9 februari speelt regisseur/ 4 Filmhuis Zevenaar ding catastrofaal in de war schopt, kunstenaar Antoine Boutet live de Wittenburgstr 14 | 0316-331 527 | biografisch film­ waarbij de hardste klappen in lan- score bij zijn filmportret van de Reserveringen 0316-344 250 (na den vallen waar de bevolking nu al megalomane verlegging van Chi- 19.15) | filmhuiszevenaar.nl gedicht laat zien, nauwelijks het hoofd boven water na’s grote rivieren. De volledige American Pastoral za 21 en di 24 jan, kan houden. Van oorlogen om versie van de film is een week later 20.15 | ma 16 en di 24 jan, 14.30 | strekken einde­ brandstoffen als olie kijken we niet te zien in Filmhuis Lumen. Een Echte Vermeer do 19, vr 20 en zo op, maar misschien worden in de 22 jan, 20.15 | ma 23 jan, 14.30 | di 24 jan, 10.30 | loos ver en raken nabije toekomst wateroorlogen LETSTALKABOUTWATER.NL The Light Between Oceans vr 20 en gevoerd. Let’s talk about water FILMHUIS-LUMEN.NL zo 22 jan, 14.30 | ons diep in onze duikt met lezingen, speelfilms en DEBALIE.NL Once Upon a Time in the West ma 23 documentaires in het waterpro- HOW TO LET GO OF THE WORLD AND LOVE ALL THINGS CLIMATE CAN’T CHANGE KIT.NL en wo 25 jan, 20.15 | ziel. Wie meevaart

American Pastoral vr 24 t/m ma 27 kinderen van juf Kiet do 19 jan, za 21 23 t/m zo 26 feb, ma 27 feb en wo China’s Van Goghs wo 15 feb (met op die eenvoudige feb en wo 29 feb | China’s van Goghs jan, ma 23 jan, vr 27 jan, za 28 jan en 29 feb | Toni Erdmann vr 20 jan t/m inleiding) | Pollock vr 10 feb Zoetermeer vr 10 feb, zo 12 feb, wo 15 feb, vr 17 di 31 jan | Layla M. do 9 t/m zo 12 feb, zo 22 jan, di 24 jan, vr 27 jan t/m zo 4 Filmhuis Cameo paarse kotter zal feb, za 18 feb en zo 19 feb | La fille di 14 feb, vr 17 t/m ma 20 feb en wo 29 jan, wo 1 feb, vr 3 t/m zo 5 feb, di Theaterplein 10 | filmhuiscameo.nl inconnue do 19 t/m zo 22 jan, di 24 22 feb | Neruda vr 3 t/m zo 5 feb, za 7 feb, do 9 feb, za 11 t/m ma 13 feb Zaltbommel Captain Fantastic di 28 feb, 20.00 niet onberoerd jan, do 26 jan, za 28 jan t/m ma 30 11 en zo 12 feb, za 18 feb en di 21 feb | en wo 15 feb | Ultimo Tango za 4 t/m 4 Filmtheater Cinemaarten | Chinatown zo 29 jan, 15.00 (met achterblijven. jan | Frantz do 16 t/m zo 19 feb, di Nocturnal Animals do 23 t/m zo 26 ma 6 feb, do 9 feb, za 11 feb en ma In Theater de Poorterij Nieuw- inleiding) | La fille inconnue di 21 21 feb, do 23 t/m zo 26 feb en di 28 feb en di 28 feb | Perfetti sconosciuti 13 feb | Waterboys do 19 jan (met straat 2 | Reserveren via e-mail feb, 20.00 | I, Daniel Blake di 31 jan, 11111 feb | I, Daniel Blake do 2 t/m ma 6 vr 20 jan t/m zo 22 jan, wo 25 jan t/m nagesprek) t/m ma 23 jan, wo 25 jan [email protected] | Aanvang: 20.00 | Out of Love di 24 jan, 20.00 | feb, wo 8 t/m zo 12 feb, di 14 feb, do za 28 jan en wo 1 feb | In Procedure t/m zo 29 jan en di 31 jan, do 2 t/m 20.15 La pazza gioia di 7 feb, 20.00 | Tonio Patricia Pisters over Poesía 16 t/m ma 20 feb en wo 22 feb | De wo 8 en za 11 feb | The Salesman do zo 5 en di 7 feb | KunstFilmFabriek I, Daniel Blake di 14 feb | Je me tue di 14 feb, 15.00 en 20.00 (‘s avonds sin fin in de Filmkrant Bor Beekman de Volkskrant der Burg van Jos Het Parool Busch Gerhard Cinema.nl/VPRO de Graaf Belinda van Trouw Gawie Keyser Amsterdammer De Groene Dana Linssen Handelsblad NRC Rovers Ronald De Filmkrant/Trouw Floortje Smit de Volkskrant Waardenburg André Handelsblad NRC Weijers Marco De Telegraaf Ab Zagt Dagblad Algemeen Zwol Coen van Handelsblad NRC

Assassins Creed 11111 11111 11111 11111 11111 11111 11111 11111 11111 11111 11111 11111 Brimstone 11111 11111 11111 111231 11111 111231 11111 11111 111231 11111 11111 11111 Cartas da guerra 11111 11111 11111 11111 11111 11111 11111 11111 11111 11111 11111 11111 Cézanne et moi 11111 112311 11111 11111 11111 11111 11111 11111 11111 11111 11111 11111 Le Ciel Flamand 11111 112311 11111 11111 11111 112311 11111 11111 11111 11111 11111 11111 Fai bei sogni 11111 11111 11111 11111 11111 111231 11111 11111 111231 11111 11111 11111 The Founder 11111 11111 11111 11111 11111 11111 11111 11111 11111 11111 11111 11111 How to Meet a Mermaid 11111 11111 111231 111231 11111 11111 11111 11111 11111 11111 11111 11111 The History of Love 11111 11111 11111 11111 11111 11111 11111 11111 11111 11111 11111 11111 Into the Forest 11111 11111 112311 11111 11111 11111 11111 11111 11111 11111 11111 11111 La La Land 11111 11111 111123 11111 11111 11111 11111 11111 11111 11111 11111 11111 L’odyssée 11111 112311 11111 11111 11111 11111 11111 11111 11111 11111 11111 11111 On the Other Side 11111 11111 11111 11111 11111 111231 11111 11111 11111 11111 11111 11111 Patriots Day 11111 11111 11111 11111 11111 11111 11111 11111 11111 11111 11111 11111 Poesía sin fin 11111 11111 11111 11111 11111 11111 11111 11111 11111 11111 11111 11111 Rogue One – A Star Wars Story 11111 11111 11111 11111 11111 11111 11111 11111 11111 11111 11111 11111 Sing 11111 11111 11111 11111 11111 11111 11111 11111 111231 11111 11111 11111 Storm 11111 11111 11111 11111 11111 11111 11111 11111 11111 11111 11111 11111 A Street Cat Named Bob 11111 11111 11111 11111 11111 11111 11111 11111 11111 11111 11111 11111 To My Beloved 11111 11111 11111 11111 11111 111231 11111 11111 11111 11111 11111 11111 Tour de France 11111 11111 11111 11111 11111 11111 11111 11111 11111 11111 11111 11111 The Violin Teacher 11111 11111 11111 11111 11111 11111 11111 11111 11111 11111 11111 11111

is zeer goed | is goed | is redelijk | is matig | is slecht | is zeer slecht | is niet gezien DE FILMKRANT #395 JANUARI/FEBRUARI 2017 51

met inleiding) | The Best of IDFA on tour zo 19 feb, 13.00 Jeugdfilm Overzicht van vertoningen Lezersacties januari/februari Zutphen van kinder- en jeugdfilms in de Nederlandse filmtheaters Captain Fantastic gen. Dan verlaat haar man haar voor Filmprijs. Twin Pics stelt vijf dvd’s 4 Filmtheater Luxor en filmhuizen. Adressen van Diep in de bos- een andere vrouw en overlijdt kort van Fuoccamare beschikbaar voor Houtmarkt 64 | 0575‑513 750 | de betreffende theaters zijn sen van Noord- daarna haar moeder. In de periode lezers van de Filmkrant. luxorzutphen.nl te vinden in het eerste deel west-Amerika van rouw die volgt, weet Nathalie Cézanne et moi do 23 feb, 14.30 | vr van deze agendarubriek. heeft Ben (Viggo haar leven opnieuw vorm te geven. Tonio 24 feb, 17.00 | za 25 feb, 21.00 | ma Mortensen) een “Zonder te dramatiseren laat (regis- Op Eerste Pink- 27 feb, 20.00 | Clash za 4 feb, 18.30 Almere Haven ideale wereld seur) Mia Hansen-Løve heel mooi sterdag 2010 | zo 5 feb, 20.00 | Everybody Wants geschapen voor zien hoe Nathalie zich geleidelijk een fietst de 21-jari- Some ma 30 jan, 20.00 | Frantz vr 17 4 Corrosia Theater, Expo & Film zijn zes kinde- ander leven moet gaan voorstellen”, ge Tonio vroeg in feb, 20.30 | zo 19 feb, 14.30 | ma 20 Buurman & Buurman 4+ di 21 ren, ver weg van schreef Mariska Graveland in de de ochtend rich- feb, 20.00 | Fuocoammare za 21 jan, feb, 15.00 | Casper & Emma op de hectiek van Filmkrant. “In een tijd waarin men- ting huis. Onder- 18.30 | di 24 jan, 10.00 | Genius do wintersport 6+ wo 22 feb, 15.00 | het hedendaag- sen het steeds moeilijker vinden om weg wordt hij 26 jan, 14.30 | vr 27 jan, 17.00 | za 28 De Grote Vriendelijke Reus 6+ za 25 se bestaan. De met tegenslagen of achteruitgang geschept door jan, 21.00 | di 31 jan, 20.00 | I, Daniel feb, 15.00 kinderen studeren en leren jagen. om te gaan is L’avenir een film om te een auto en Blake do 9 feb, 14.30 en 20.00 | vr Het leven is puur en overzichtelijk. koesteren.” Cinemien stelt vijf dvd’s komt om het le- 10 feb, 17.00 | zo 12 feb, 20.00 | Il Amersfoort Totdat een dramatische gebeurtenis van L’Avenir beschikbaar voor lezers ven. Zijn ouders generale della rovere vr 3 feb, 20.30 het gezin doet besluiten de confron- van de Filmkrant. Adri en Mirjam | Laila’s Birthday di 7 en di 21 feb, 4 Filmtheater De Lieve Vrouw tatie met de buitenwereld aan te worden gecon- 20.00 | Levende Rivier do 23 feb, Lukas & Abel: Vleugelbroertjes gaan. “(Regisseur Matt) Ross is in Fuocoammare fronteerd met een verlies dat hun le- 20.00 | za 25 feb, 18.30 | zo 26 feb, 6+ vanaf wo 15 feb | Solan & het dagelijks leven acteur, dus het is Samuele, 12 jaar, ven voorgoed zal veranderen. Adri 14.30 | Mustang ma 6 feb, 20.00 | Ludwig: De grote kaasrace 5+ geen verrassing dat zowel zijn regie- woont op een ei- doet het enige waar hij op dat mo- Neruda vr 10 feb, 20.30 | zo 12 feb, vanaf wo 15 feb | Nog te zien in jan debuut 28 Hotel Rooms (2012) als land in de Mid- ment toe in staat is: in zijn herinne- 14.30 | ma 13 en wo 15 feb, 20.00 Julius in Winterland 6+ | Sepp de Cézanne is een Captain Fantastic echte acteurs- dellandse Zee. ring graven, aantekeningen maken, | Once Upon a Time in the West vr wolvenvriend 6+ films zijn”, aldus Joost Broeren in de Zoals alle jon- schrijven. “Sober en terughoudend 20 jan, 20.30 | ma 23 jan, 20.00 impulsieve wilde­ Filmkrant. Ross won in Cannes met gens van zijn verbeeldt Tonio de doffe leegte waar- | The Other Side di 14 feb, 20.00 | Amsterdam Captain Fantastic de prijs voor beste leeftijd, wil hij in de rouwende ouders achterblij- Perfetti sconosciuti do 19 en zo 22 bras en door per­ regie in het programma ‘Un Certain gewoon spelen ven”, schreef Sasja Koetsier in de jan, 14.30 en 20.00 | vr 20 jan, 17.00 4 Rialto Regard’. Twin Pics stelt vijf dvd’s van en wat rondhan- Filmkrant. “Wie schrijft, neemt de | za 21 jan, 21.00 | A Quiet Passion do Laban, het allerliefst spookje 3+ za fectie geobse­ Captain Fantastic beschikbaar voor gen in de haven. tijd in eigen hand. Op de momenten 26 jan, 20.00 | vr 27 jan, 20.30 | za 18, zo 19, wo 22, za 25 en zo 26 feb | lezers van de Filmkrant. Maar zijn eiland dat dat gebeurt, raakt Tonio je in het 28 jan, 18.30 | The Salesman vr 24 Solan & Ludwig: De grote kaasrace deerde schilder is niet als andere hart.” September Film stelt vijf dvd’s feb, 20.30 | zo 26 feb, 20.00 | Tierra 5+ za 18 t/m zo 26 feb | Spokenjagers L’avenir eilanden. “Fuocoammare begint als van Tonio beschikbaar voor lezers Y La Sombre di 28 feb, 20.00 | Toni 6+ wo 15 en za 18 t/m zo 26 feb die als het niet Nathalie (Isa- de cameraploegen verdwenen zijn”, van de Filmkrant. Erdman do 2 feb, 14.30 en 20.00 | belle Huppert) is schreef Dana Linssen in de Film- vr 3 feb, 17.00 | za 4 feb, 21.00 | zo 5 Arnhem lukt zijn schilde­ filosofiedocent krant. “De nieuwe film van Gianfran- Interesse? feb, 14.30 | wo 8 feb, 20.00 | Ultimo aan een Parijs co Rosi begint met een sobere tekst Stuur een email met naam en adres Tango za 18 feb, 18.30 | zo 19 feb, 4 Focus Filmtheater rijen stukslaat. lyceum, ge- over het eiland Lampedusa. Een naar [email protected] en geef daar- 20.00 | Waterboys do 16 feb, 14.30 Julius in Winterland 6+ za 21 en trouwd en moe- doorgangsstation of een eindstati- in aan voor welke actie u belangstel- en 20.00 | vr 17 feb, 17.00 | za 18 feb, zo 22 jan | Mama Moe en de kraai Zola is de ratione­ der van twee on. Jaarlijks sterven er volgens de of- ling hebt. N.B. Slechts één actie per 21.00 | wo 22 feb, 20.00 4+ za 14 en za 21 jan | Sepp de kinderen. Ze ficiële cijfers een paar duizend in inzender en wie het eerst komt, die wolvenvriend 6+ za 21 en zo 22 jan le intellectueel die heeft een druk zee, meer vluchtelingen dan waar het eerst maalt. Deze actie loopt tot Zwolle leven waarin haar gezin, haar veelei- ook ter wereld.” Fuoccoamare won de 2 maart. Winnaars ontvangen be- Bergen zijn woorden sende moeder en een getalenteerde Gouden Beer op het filmfestival van richt en over de uitslag kan niet ge- 4 Filmtheater Fraterhuis ex-leerling om haar aandacht vra- Berlijn en de Amnesty International correspondeerd worden. Blijmarkt 25 | Reserveren via websi- 4 Fth CineBergen/Zwarte Schuur nauwkeurig te | filmtheaterfraterhuis.nl Kappen 9+ zo 29 jan, 15.30 Premières Demain Tout Commen- weegt en van Cé­ Diemen Maastricht Waalwijk ce vanaf do 26 jan | De erfenis vr 3 Breda feb, 16.00 | zo 5 feb, 16.30 | di 7 feb, zanne moet leren 4 Filmtheater De Omval 4 Lumière Cinema 4 Filmtheater De Leest 14.00 | Het doet zo zeer vanaf do 23 4 Chassé Cinema Fantastic Beasts and Where to Lukas & Abel: Vleugelbroertjes 6+ Ballerina 6+ zo 5 feb, 14.30 | Sepp, feb | Jackie vanaf do 9 feb | Loving Lukas & Abel: Vleugelbroertjes 6+ hoe hij een vrouw Find Them 9+ do 19 jan, 20.00 | di vanaf wo 15 feb de wolvenvriend 6+ zo 19 feb, 14.00 vanaf do 23 feb | Magnus vr 20 jan, vanaf wo 15 feb | Solan & Ludwig: De 24 jan, 14.00 en 20.00 | Sepp, de | Peuterpret De Gruffalo zo 29 jan, 16.00 | zo 22 jan, 16.30 | di 24 jan, grote kaasrace 5+ vanaf do 16 feb moet versieren. Je wolvenvriend 6+ ma 20 feb, 11.00 11.00 | Het kleine spookje Laban zo 14.00 | Manchester By The Sea van- en 14.00 Middelburg 19 feb, 11.00 af do 19 jan | Moonlight vanaf do 26 Delft kunt zo’n filmbe­ 4 Cinema Middelburg jan | Paterson vanaf do 9 feb | Perso- Drachten Siv gaat logeren 5+ zo 22 en zo 29 Woerden nal Shopper vanaf vr 27 jan | Réparer 4 Filmhuis Lumen nadering schilder­ jan, 13.30 | wo 25 jan en wo 1 feb, les vivants vanaf do 16 feb | Silen- Lukas & Abel: Vleugelbroertjes 6+ 4 Schouwburg de Lawei 15.00 4 AnnexCinema ce vanaf do 9 feb | Zwolse premiè- in de week van do 16 feb t/m 1 mrt | achtig en kleurrijk Buurman & Buurman: Al 40 jaar De LEGO Batman Film 6+ wo 8 feb | res Cartas da guerra vr 17 feb, 16.00 Meester Kikker 6+ in de week van do beste vrienden! 4+ vr 24 feb, 15.00 Nijmegen Masha en de Beer: Naar de Bioscoop | zo 19 feb, 16.30 | di 21 feb, 14.00 | 19 jan t/m wo 15 feb | Mijn naam is noemen, maar ook | Knofje 4+ di 21 feb, 11.00 | Mees 4+ do 26 jan China’s Van Goghs vr 27 jan, 16.00 Courgette (Ma vie de Courgette) 6+ Kees langs de lijn 6+ di 21 feb, 15.00 4 Lux | zo 29 jan, 16.30 | di 31 jan, 14.00 | in de week van do 26 jan t/m wo 22 belegen en oubol­ | Solan & Ludwig: De grote kaasrace Lukas & Abel: Vleugelbroertjes 6+ Fai Bei Sogni (Sweet Dreams) van- feb | Sepp, de wolvenvriend 6+ t/m 5+ wo 22 feb, 15.00 | Peuterpret vanaf wo 15 feb Zaandam af vr 13 jan | The Handmaiden vanaf wo 25 jan | Solan en Ludvig: De grote lig. Stip en Vlek doen weer gek zo 29 4 Filmtheater De Fabriek vr 17 feb | In het hoofd van mijn zus- kaasrace 5+ in de week van do 23 jan, 11.00 Schiedam Mijn naam is Courgette (Ma vie de je zo 26 feb, 16.30 (met Q&A met re- feb t/m wo 1 mrt 112311 Courgette) 6+ elke zo + extra di 21 en gisseur na afloop) |Poesía Sin Fin Jos van der Burg over 4 Wenneker Cinema do 23 feb (Endless Poetry) vr 13 jan, 16.00 | zo Gouda Mees Kees langs de lijn 6+ za 18 feb, 15 jan, 16.30 | di 17 jan, 14.00 | San- Den Haag Cézanne et moi in de 4 Filmhuis za 25 feb, ma 27 feb en di 28 feb, gue del mio sangue vanaf vr 10 feb | 4 Filmhuis Den Haag Filmkrant Mijn naam is Courgette (Ma vie de 15.00 | zo 19 feb en zo 26 feb, 13.00 | Zutphen Tour de France vanaf vr 3 feb | Wal- Lukas & Abel: Vleugelbroertjes 6+ Courgette) 6+ zo 26 feb, 13.30 Sepp, de wolvenvriend 6+ zo 29 jan, 4 Filmtheater Luxor king Distance vanaf vr 3 feb | Gepro- vanaf do 16 feb | zo 5 feb en zo 12 feb, 13.00 GVR 6+ wo 1 feb, 15.00 | Holly en de longeerd Demain tout commence | Zwaan 8+ wo 15 feb, 15.00 | Pluk van Manchester by the Sea | Moonlight Groningen de Petteflet 6+ wo 22 feb, 15.00 | | Verwacht Alberta | The Day Will Deventer 4 Groninger Forum Veendam Uilenbal 6+ wo 8 feb, 15.00 Come | Home | Toen mijn vader een 4 Filmhuis De Keizer Lukas & Abel: Vleugelbroertjes 6+ 4 Filmhuis vanBeresteyn struik werd | Exhibition On Screen I, Casper & Emma 4+ vanaf zo 22 jan | do 16 feb Mees Kees langs de lijn 6+ wo 22 Claude Monet za 25 feb, 17.00 | ma De GVR 3D 6+ vanaf wo 1 feb | Lukas feb, 14.00 Zwolle 27 feb, 20.30 | Rembrandt za 21 jan, & Abel: Vleugelbroertjes 6+ vanaf 4 Filmtheater Fraterhuis 17.00 | ma 23 jan, 20.30 | The Best wo 15 feb | Solan & Ludwig: De grote Hengelo Verwacht Lukas & Abel: Vleugel­ of IDFA on tour zo 12 feb, 14.00 met kaasrace 5+ vanaf zo 19 feb | Nog te 4 Filmhuis Hengelo Voorschoten broertjes 6+ | Solan & Ludwig: De Close Ties | The Grown-Ups | Now- zien Julius in Winterland 6+ Finding Dory 6+ wo 22 en vr 24 feb, 4 Filmtheater Voorschoten grote kaasrace 5+ | Storm: Letters here to Hide | Plastic China | Klas- 14.00 Peter en de draak 6+ wo 25 jan en wo van vuur 9+ sieker Dead Man vr 3 feb, 13.30 | za 4 1 feb, 15.30 | Storks 3D 6+ wo 25 jan feb, 17.00 | ma 6 feb, 20.30 en wo 1 feb, 13.30 “GRAPPIG, EIGENZINNIG EN HARTVERWARMEND” DE VOLKSKRANT CAPTAIN FANTASTIC IS DE FILM WAAR IEDEREEN NOG LANG OVER NA BLIJFT DENKEN” OOR

IEDEREEN KAN HE I FILM het gouden Paul Ruven & Marian Batavier

T!

NU BESCHIKBAAR OP DEE

BLURAY EN DVD ZIN hoe verkoop hoe verzin je het? je het? en speciale adressen. Als extra een hoofdstuk over Nederlandse gouden film-ide ë testen en omwerken tot een gouden film-idee. GEHEIM VANboek HET HOLLYWOOD deze unieke handleiding over hoe je idee kunt baar maken. Danfilm-idee bestaat. kun je het ook zelf verzinnen, heel eenvoudig en daarna verkoop - THE FLOWER GUY en verkocht het voor 2,5 miljoen dollar. discreet aan maitresses bloemen aflevert van overspelige filmsterren. Hij noemde het 1985 per ongeluk is ingevroren in ijs, ontdooit nu en denkt dat alles nog als in 1985 is zinnetje maar goud is. doen. En het maakt ook niets uit of je nog nooit iets in de film gedaan hebt. Als dat te kopen, vaak voor miljoenen dollars. hebt is een gouden film-idee.Dan staat Hollywoodom dat ene zinnetje in de rij van je RIJK DOOR 1 ZIN: HET GOUDEN FILMIDEE staat volRIJK DOOR 1 ZIN: HET metsucces-voorbeelden, tips, trucs, Hollywood-kenners Paul Ruven en Marian Batavier schreven na hun succesvolle als je weetHet uit welke lijkt simpel, en dat is het ook, elementen een gouden Dezelfde man las in de krant een artikel over een bloemen-man, die in het geheim Een man verkocht het volgende zinnetje voor 600.000 dollar: “Een die politieagent, er niets Je eens voor hoeft naar Hollywood, je kunt het gewoon vanuit je luie stoel Iedereen kan door 1 zinnetjeworden. schatrijk Vandaag nog. Het enige dat je nodig Nederlands Fonds de Film. voor werd mogelijk gemaakthet van door een bijdrage uitgave Deze €19,95. baar voor september daar verkrijg - half vanaf de Theatrebookshop; van Een uitgave Het gouden filmidee”. “Rijk door 1 zin. en Marian Batavier: Paul boek van Ruven Het nieuwe STUDENTENFILM WON. OSCAR VOOR BESTE BUITENLANDSE O.A. MEE AAN ‘ALASKA’, DAT EEN EN MARIAN BATAVIER WERKTEN BEKENDE FILMMAKERS PAUL RUVEN

LEES HET VANDAAG!

HAZAZAH PICTURES PRESENTEERT en.

in .”

FILMIDEE Paul Ruven & Marian Batavier Marian & Ruven Paul IFgouden het THE SUN EXPLODES EEN FILM VAN HANNA VAN NIEKERK

MET EGBERT-JAN WEEBER WIES FEST

WWW.MOKUMFILM.NL VANAF 23 FEBRUARI IN DE BIOSCOOP EN VIA FILMTHUIS DE FILMKRANT #395 JANUARI/FEBRUARI 2017 53 Boeken De redder van de tiende muze CITIZEN JAN DE VAAL Boeken kort Een gedegen studie naar de geschiedenis van Het boek werd in de week van verschijnen positief filmarchieven én een gedetailleerde biografie onthaald door Peter Bosma, iemand die veel schrijft R.W. Fassbinder, Die Filme 1966-1982 JULIANE LORENZ/LOTHAR SCHIRMER | 2016, SCHIRMER/MOSEL van een gedreven verzamelaar. Allemaal waar. over audiovisueel erfgoed: “een zorgvuldig gedocu- | € 53,95 Toch bleef er iets knagen. menteerde geschiedschrijving van de eerste veertig Een estheet, provocateur, DOOR ANDRÉ WAARDENBURG jaar van het Nederlands Filmmuseum en een levens- maniak, acteur en regisseur of beschrijving van de eerste directeur, Jan de Vaal.” Vlak zoals een van de teksten in dit voor Kerst verscheen er ook een recensie van Kevin boek Fassbinder beschrijft: “Heißer als der Tod”. In de korte Toma in de Volkskrant. Hij noemde Stufkens’ boek een periode waarin Fassbinder films “uitstekende biografie”, een “zorgvuldig en liefdevol regisseerde, bracht hij 44 titels eerbetoon”. uit, met een ongekende productiesnelheid van Allemaal waar, het is inderdaad een gedegen studie twee, drie of zelfs vier speelfilms per jaar. Lief- naar de geschiedenis van filmarchieven én een gede- hebbers van zijn werk, waarvan waarschijnlijk een enkeling alle films gezien heeft, vinden in tailleerde biografie van een gedreven verzamelaar. Toch dit boek foto’s van de sets en stills van de mooi- bleef er iets knagen. Want waarom is het boek eigenlijk ste scènes uit zijn films: de edelkitsch uit Die geschreven, los van het feit dat het jubileum van het bitteren Tränen der Petra von Kant (1972), de filmarchief aanstaande was? Waarom wilde Tineke de hartverscheurende treurigheid van Angst essen Vaal per se dat dit boek, waarvan de ontstaansgeschie- Seele auf (1974) en het geweldige acteerspel in Berlin Alexanderplatz (1980). Waarbij u er auto- denis teruggaat tot de jaren negentig, er kwam? matisch een visuele biografie van de actrice De twee pagina’s verantwoording geven een mo- Hanna Schygulla bij krijgt, Fassbinders grote gelijk antwoord. Deze verantwoording werd niet door muze. Aan het einde van het boek, waarin men Stufkens geschreven maar door de redactieraad, film- een selectie van Fassbinders geschriften over historicus Bert Hogenkamp en Paul Kusters, voorzitter de film kan vinden, staat een korte tekst over Schygulla met de veelzeggende titel: “Hanna van de Ivens Stichting. Zij schrijven: “In deze tekst [het Schygulla, Kein Star, nur ein schwacher Mensch boek, AW] wordt geprobeerd zo dicht mogelijk bij De wie wir alle.” In het begin van het boek geven Geheel in lijn met het idee dat we ons in een post-truth Vaals overwegingen en keuzes te blijven. Dat beperkt kenners van Fassbinders werk een korte toe- samenleving bevinden, wordt dit een gekleurde be- het zicht, natuurlijk. Maar het kan ook een deur openen lichting op zijn leven en filmkunst, ideaal voor spreking van een gekleurd boek. Het gaat om Redder naar andere zienswijzen, bijvoorbeeld om de beeldvor- de nieuwe fans. van de tiende muze: Jan de Vaal en het Nederlands Film- ming over De Vaal te herzien. Het beeld dat hij uitslui- Sisters! Making Films, Doing Politics PETRA museum 1946-1987. Het werd in september 2016 ge- tend een geniale verzamelaar zou zijn geweest ‘die er BAUER | 2016, ART AND THEORY PUBLISHING | € 27,50 presenteerd ten tijde van het zeventigjarig bestaan van niets mee gedaan heeft’. (...) Of de beeldvorming dat hij Kunstenaar en filmmaker Petra de voorloper van het EYE filmarchief, het Nederlands alleen aandacht aan Joris Ivens zou hebben besteed.” Bauer heeft jarenlang ervaring in Historisch Filmarchief. Daarbij was de opdrachtgeef- Daar is het antwoord. Het boek is bedoeld om iets het maken van feministische politieke films zoals met het ster van het boek aanwezig, Tineke de Vaal, de weduwe recht te zetten. Londense filmcollectief Southall van de man over wie het boek gaat. Het idee dat De Vaal vooral in zijn laatste jaren als Black Sisters. Vanuit haar eigen Ondergetekende wilde het indertijd meteen bespre- directeur van het Nederlands Filmmuseum ‘op zijn praktijk, maar ook met een ken, maar er was iets dat hem tegenhield. Zo was er een films zat’ was ooit een publiek geheim dat inmiddels scherpe focus op Britse film col- achterbakse en rancuneuze voetnoot waarin auteur een beetje is weggezakt. Aan uitleningen deed hij lie- lectieven uit de jaren zeventig en hedendaagse Israëlische en Palestijnse filmmakers, onder- André Stufkens afrekende met Hans Schoots, de bio­ ver niet en de filmvertoningen waren schaars. Wie zoekt Bauer de kracht die film heeft om poli- graaf van Ivens (zie de boekbespreking van Schoots’ het interview met Piet Meerburg leest in Annemieke tieke boodschappen te vertolken. Tegelijkertijd Ivenspolitiek in de Filmkrant van december 2016). Hendriks’ De Pioniers, vindt tussen de regels door zulke onderzoekt ze, aan de hand van Hannah Arendts Tevens bevreemdde het mij dat dit dikke boek door kritiek. Meerburg kende De Vaal goed, samen begonnen ideeën over het politieke domein, hoe het Stufkens is geschreven. Hij is de directeur van de Euro- zij het Nederlands Historisch Filmarchief, destijds ge- maken van een film zelf een politieke aangele- genheid is. Hierbij is de grootste uitdaging hoe pese Stichting Joris Ivens, het in Nijmegen gevestigde vestigd in studentenbioscoop Kriterion, naar verluidt alle ‘handelende subjecten’ gezien en gehoord archief dat ook de collectie De Vaal huisvest en beheert. in een bezemkast. De oude De Vaal (1922-2001) doet worden door andere ‘handelende subjecten’, Hij keurt dus zijn eigen vlees. denken aan Charles Foster Kane in Citizen Kane, alleen zonder dat zij hierbij geïnstrumentaliseerd wor- Ook het formaat en de omvang van de studie doen in zijn kasteel omgeven door alles wat hij ooit kocht en den voor een politieke ideologie. Het boek wat poenerig aan, een kilootje of anderhalf, formaatje verzamelde. Een gekleurde associatie in een gekleurde onderzoekt hoe de filmmaker dit kan doen door de rol aan te nemen van degene die zonder koffietafel, bijna 400 pagina’s en door Stufkens zelf bespreking van een gekleurd boek. Objectiviteit bestaat vooroordelen of verwachtingen luistert, om vormgegeven. Het zit boordevol illustraties: foto’s, nou eenmaal niet. daarmee ruimte te scheppen voor afwijkende filmstills, affiches, krantenknipsels. Het is prachtig meningen en verhalen. materiaal, bedoeld om zijn verzamelwoede te illustre- ren, maar het heeft ook iets weg van het lukraak om- SAMENSTELLING JORIK GALAMA, INTERNATIONAL Redder van de tiende muze JAN DE VAAL EN HET THEATRE & FILM BOOKS, LEIDSEPLEIN 26, 1017 PT kieperen van een bak beeldmateriaal, een symbolisch NEDERLANDS FILMMUSEUM 1946-1987 | ANDRÉ AMSTERDAM, T 020 6226489, THEATREANDFILM- ‘zoek het maar uit’. Een beredeneerde selectie had wij STUFKENS | 2016, UITGEVERIJ IJZER | 383 PAGINA’S | BOOKS.COM mij betreft volstaan. € 29,95 DE GROTE KAASRACE

Vanaf 16 februari in de fi lmtheaters De Filmkrant steunt het

vakantiepark

WWW.TWINFILM.NL Bio Vakantieoord jij toch ook?

sms BIO naar 4333 en doneer 2 euro In het Bio Vakantieoord kunnen gezinnen met kinderen met een complexe handicap onbeperkt genieten. Jouw hulp is onmisbaar! www.stichtingbio.nl MrMOVIE EN DE FILMKRANT PRESENTEREN DE COMPLETE FILMAGENDANU DIRECT TOEGANKELIJK VIA FILMKRANT.NL EN MrMOVIE.NL VAN NEDERLAND DE FILMKRANT #395 JANUARI/FEBRUARI 2017 55 Thuiskijken

Nina Plaatsvervangende schaamte De legendarische muzikant en activist bekendstond als een ‘black bitch’. Al durft de Nina Simone laten spelen door een actri- film amper op die raciale kwesties in te gaan. ce in blackface klinkt als een verschrik- Als een soort Helmut Berger, Actor light laat kelijk idee. Het is een van de vele fouten Mort alleen zien hoe moeilijk het was om in die zijn gemaakt achter de schermen van deze periode met Simone te werken. De goe- de onbedachtzame biopic Nina. daardige David Oyelowo probeert als zowel haar verpleger, assistent én manager het le- Nina is goed voor anderhalf uur plaatsver- ven van de muzikant op de rails te krijgen en vangende schaamte voor iedereen die be- haar laatste grote concert te organiseren in trokken is geweest bij deze productie. Bij de Central Park. Voor de goede orde: dit concert openingsscène is het al raak: als in een car- heeft nooit plaats­gevonden. Mort is meer toon vliegen krantenkoppen door het beeld geïnteresseerd in het construeren van fictie terwijl de Hoge Priesteres van Soul achter dan in het adresseren van de pijnlijke werke- haar piano zingt en speelt. Een van de kran- lijkheden die Simone’s leven plaagden. tenkoppen luidt: ‘Het is de taak van de ar- En dan is er nog de opeenstapeling ver- tiest om diens tijden te reflecteren.’ Hoe keerde beslissingen die achter de schermen pijnlijk is het dan dat Cynthia Mort volledig van Nina zijn genomen. Simone wordt in blind is geweest voor haar eigen taak als Nina vertolkt door Avatar-hoofdrolspeler scenarist en regisseur door een van de meest Zoë Saldana. Vanwege haar te lichte huid en BARRY onbedachtzame biografische films van de steile kapsel stond zij op de set in extra ge- laatste tijd te maken? tinte schmink en afro-pruiken. Het getuigt een scène later kan dat geluk plaatsmaken Nina Simone’s zelfde citaat komt terug in van een grote inschattingsfout om een sleu- Barry voor melancholie. archiefmateriaal van de superieure Netflix-­ telfiguur van de zwarte burgerrechtenbewe- Zoals de titel suggereert laat Barry een documentaire What Happened, Miss Si- ging te laten vertolken door een actrice in Obama van andere statuur zien. Devon Ter- mone?, waarin de meeste nadruk wordt ge- blackface. Schrale troost: Saldana speelt Voor Obama rel speelt een charmante, maar ook verlegen legd op Simones drang om zich met haar goed. Daarom is niet alleen voor de erfgena- student die in het New York van begin jaren muziek aan te sluiten bij de burgerrechten- men van Simone de plaatsvervangende Nu Barack Obama’s laatste periode erop tachtig worstelt met het vinden van zijn beweging van de jaren zestig en zeventig. Liz schaamte het meest voelbaar, maar ook voor zit is Amerika toe aan een terugblik op scene. Hij hoort noch bij de zwarte Amerika- Garbus’ documentaire laat zien welke prijs haar. Uiteindelijk verdient Simone noch Sal- haar eerste zwarte president. Na het nen van Harlem, waar hij alleen op het bas- Simone heeft moeten betalen voor haar poli- dana deze film. romantische drama Southside with You, ketbalveld zijn mannetje staat, noch bij de tiek engagement: ze vervreemdde zich van HUGO EMMERZAEL 123111 over Baracks eerste date met Michelle, is campusstudenten die hooguit tijdens klassi- haar publiek, faam, familie en fortuin. Ze er ook Netflix-productie Barry, waarin de kale discussies een gesprek met hem aan- trok zich uiteindelijk terug in Parijs om on- rol van Obama’s multiculturele achter- gaan. Deze identiteitscrisis reflecteert Oba- der de radar te leven. Nina VERENIGDE STATEN, 2016 | REGIE CYNTHIA grond ten tijde van zijn studie centraal ma’s gemengde komaf van een witte moeder Nina speelt zich af in deze Franse periode MORT | 90 MINUTEN | VANAF 22 FEBRUARI VERKRIJG­ staat. uit Kansas en een zwarte vader uit Kenia. waarin ze bij programmeurs van jazzclubs BAAR OP DVD (E-ONE) Terwijl Barry – zoals hij in de film ge- Na de onverwachte uitkomst van de Ameri- noemd wordt – laveert tussen twee werel- kaanse presidentsverkiezingen schreef es- den, worstelt hij met vriendschap, familie en sayist Ta-Nehisi Coates My President Was liefde. Hij heeft moeite om contact te leggen Black, een episch, emotioneel en informe- met zijn van hem vervreemde vader, went rend essay over de politieke rassen­kwestie aan de verschillen tussen zwarte en witte van Amerika en de manier waarop Barack groepsdynamiek en dompelt zich onder in de Obama’s presidentschap daarin paste. In die wereld van de witte aristocratie via zijn long read vraagt Coates Obama hoe hij opti- hippe witte vriendinnetje Charlotte (prach- mistisch blijft na de overwinning van tig gespeeld door Anya Taylor-Joy, die door- Trump. Obama antwoordt: “Optimistisch brak met haar sterke rol in The Witch). Het zijn over de langetermijntrends van de Ver- zijn al die omwegen geweest – hoe vluchtig enigde Staten betekent niet dat alles soepel ze soms ook zijn – die mede hebben geleid zal verlopen. Soms gaat het voorwaarts, tot de metamorfose van Barry naar Barack soms achterwaarts, soms zijwaarts en soms Obama. Dat lijken debuterend scenarist schiet het van links naar rechts.” Adam Mansbach en regisseur Vikram Bovenstaand citaat is net zozeer een sa- Gandhi te willen zeggen in deze piepkleine, menvatting van de Amerikaanse geschiede- maar fijne film over een inmiddels histori- nis als van Obama’s eigen verleden. Barry, de sche figuur. tweede biografische film in korte tijd over HUGO EMMERZAEL 111231 hem gemaakt, laat zien hoe een jonge Obama af en toe een stap naar voren zet om er weer twee naar achter te moeten doen. Af en toe Barry VERENIGDE STATEN, 2016 | REGIE VIKRAM sijpelt geluk zijdelings het verhaal in, maar GANDHI | 104 MINUTEN | TE ZIEN OP NETFLIX NINA DE FILMKRANT #395 JANUARI/FEBRUARI 2017 56

The OA VERNIEUWING IN EEN OUD JASJE Bijna niemand kijkt nog series op gezette verder in de hand gewerkt door de verschil- dagen en tijden. Heeft deze nieuwe ma- lende lengtes van de afleveringen: sommige nier van kijken ook invloed op de inhoud zijn een uur, terwijl een van de afleveringen van de series? De Netflix Original The OA niet langer is dan een half uur. Omdat line- als voorbeeld van het nieuwe (maar o zo aire tv tijdslots heeft, is dit ondenkbaar bin- oude) verhalen vertellen. nen dat medium. Maar The OA laat het ver- DOOR SACHA GERTSIK haal de lengte dicteren, en komt hiermee weg omdat Netflix die tijdslots niet kent. Zoals onlangs bleek uit het door het Sociaal en Cultureel Planbureau gepubliceerde on- Bijkomende schade derzoek Media: Tijd in Kaart, kijken we steeds Heel vernieuwend allemaal. Of toch niet zo? meer on demand en steeds minder lineaire tv. Er is een ander medium waarbij we zelf het We worden dan ook op onze wenken bediend: tempo bepalen waarin het verhaal tot ons Netflix, Videoland, KPN en binnenkort met komt. En de hoofdstukken variëren ook vaak een beetje geluk Amazon Prime. Voor ieder in lengte. Er ligt er nu vast één op je nacht- wat wils! Zou je zeggen. De realiteit is dat we kastje. The OA is daarmee niet minder ver- soms verzuipen in Video­land-­besluiteloos­ makelijk en zelfs niet per se minder vernieu- heid (klik-klik-klikken tot je uiteindelijk van wend voor het eigen medium. Maar dat ellende maar naar bed gaat) en Netflix-crack maakt de serie nog niet goed. De vertelling is (slechte film of serie, die je dan toch maar meeslepend, maar niet altijd sluitend. De kijkt, omdat we nou eenmaal verslaafd zijn personages zijn interessant, maar worden aan bewegende beelden). uiteindelijk niet genoeg uitgediept. Links en Maar misschien zijn bovenstaande onge- rechts blijven verhaallijnen liggen, als een makken niet louter ongemakken, maar ook haal aan een stel buitenbeentjes van de deze te beroven van de mystieke, verslavende soort bijkomende schade waar niet te veel een symptoom van een veranderende visuele plaatselijke middelbare school. En niet al- macht die ervan uit gaat. Een tipje van de aandacht aan besteed hoeft te worden. Dat cultuur. Het was de videoband die het pau- leen noemt ze zichzelf nu The OA, ze kan ook sluier: verwacht spanning, sensatie, myste- maakt deze serie bij uitstek Netflix-crack: zeren van een programma voor het eerst mo- zien! Mysterieus en betoverend ontspint ze rie, mystiek en veel toffe acteurs (Phyllis spannend en mooi genoeg om verslaafd aan gelijk maakte. Met de digitale recorder en nu haar verhaal, waarmee ze haar luisteraars (en Smith!). Bijzonder: het transgender perso- te raken, maar niet goed genoeg om stand te met diensten zoals Netflix wordt het gemak kijkers) in haar greep houdt. Tot het onvoor- nage Buck Vu wordt ook daadwerkelijk ge- houden bij kritische beschouwing. waarop we niet alleen wat maar ook hoe we spelbare maar op de een of andere manier speeld door de transgender acteur Ian Alex- En toch: The OA is misschien niet gewel- kijken zo groot, dat het de inhoud gaat beïn- ook onontkoombare einde. ander. Helaas nog een uitzondering in de dig, maar wel belangrijk. Potentieel luidt vloeden. film- en televisiewereld. deze serie een nieuwe manier in waarop we Neem nu The OA – een Netflix Original Verslavende macht Het verhaal ontvouwt zich in acht delen, verhalen vertellen. Op het kleine scherm bedacht en geschreven door Zal Batmanglij Netflix lanceerde The OA onverwacht, met die de makers niet voor niets hoofdstukken dan. En als we eerlijk zijn: iedereen heeft wel en Brit Marling (die tevens de hoofdrol alleen een trailer die slechts een paar dagen hebben gedoopt. Want dat is hoe deze serie eens een dosis Netflix-crack nodig. speelt). De serie vertelt het verhaal van de voor de première de ronde deed op internet. je uitnodigt te kijken: op je eigen tempo. In blinde Prairie Johnson, die na jaren geleden Dat hielp ongetwijfeld bij de buzz rondom de één ruk alle afleveringen, een aflevering per The OA 11111 VERENIGDE STATEN, 2016 | REGIE te zijn verdwenen plotseling weer opduikt. serie. Het is ook begrijpelijk, omdat het dag, of misschien zelfs een stukje tijdens de ZAL BATMANGLIJ | 436 MINUTEN | TE ZIEN VIA NETFLIX Of eigenlijk, Prairie vertelt haar eigen ver- moeilijk is om de serie te beschrijven zonder lunchpauze. Deze manier van kijken wordt

De beste films die deze The Tree of Wooden Clogs Spring River Flow East Finding Forrester The Before-trilogie The General maand internationaal op Vier maanden lang filmde Tegen de achtergrond van de Na het met twee Oscars Voor Boyhood onderzocht Spectaculaire stille oorlogs- dvd en blu-ray verschijnen, Ermanno Olmi op een verlaten Tweede Chinees-Japanse Oor- bekroonde Good Will Hunting Richard Linklater al de relatie film van Buster Keaton, waarin samengesteld door Bou- Italiaanse boerderij om het log schetsen Cai Chusheng en regisseerde Gus Van Sant nog tussen cinema en tijd met zijn Keaton de met treinen geob- disque (boudisque.nl). leven en werken op het land Zheng Junli het gecompli- een film over een talentvolle Before-trilogie. Een relatie sedeerde Johnnie speelt ten aan het einde van de negen- ceerde leven van Sufen en jongere van lager komaf. In ontluikt, begint opnieuw, ver- tijde van de Amerikaanse Bur- tiende eeuw vast te leggen. Zhang Zhongliang, een jong Finding Forrester ontwikkelt diept en strandt in de loop van geroorlog. Als Yankee spion- Olmi gebruikte de lokale bevol- stel uit de arbeidersklasse van Jamal Wallace (debuterend twee decennia gespreid over nen zijn geliefde locomotief king uit de provincie van Ber- Shanghai. Door de oorlog moet acteur Rob Brown) zijn verbor- drie films. Acteurs Julie Delpy stelen, ziet hij kans om zich- gamo om het verhaal van hun Zhang vluchten naar Chung- gen literaire talenten onder en Ethan Hawke kropen tien en zelf te bewijzen door zijn vijan- voorouders zo invoelbaar king. In het tweede deel van begeleiding van de geniale ein- twintig jaar na Before Sunrise den achter de vodden te zit- mogelijk te maken. Het gran- deze Chinese post WOII-klas- zelgänger William Forrester, (1995) weer in de huid kruipen ten. dioze L’albero degli zoccoli/ sieker keert hij terug naar een meesterlijke schrijver die van Jesse en Céline, waardoor BLU -RAY, REGIO A, KINO LORBER The Tree of Wooden Clogs Shanghai met een bourgeois na zijn eerste boek te hebben ze samen met hun personages bezorgde hem in 1978 de Gou- vrouw aan zijn armen. Zijn geschreven uit de publieke opgroeiden. den Palm op het filmfestival vorige vrouw moet nu werken arena verdween. BLU-RAY, REGIO A, CRITERION Cannes. voor zijn nieuwe, welgestelde BLU-RAY, REGIO B, EUREKA! BLU-RAY, REGIO A, CRITERION familie. BLU-RAY, REGIO B, BFI DE FILMKRANT #395 JANUARI/FEBRUARI 2017 57

Look Away! Heet nu de titelsong van de voorlopig achtdelige se- rie die Netflix ervan maakte, uitvoerend geproduceerd door hoofdrolspeler Neil Patrick Harris (How I Met Your Mother), de gedroomde graaf Olaf. Het is de duur- ste serie die de streaminggigant tot nu toe produceerde – denk je maar in, vier boeken, twee afleveringen per deel en dan nog eens elk verhaal andere sets, want geen scène speelt zich op dezelfde locatie af. En het is vooral een heel ongewone serie, met potentiële cultwaarde, voor een moeilijk te definiëren publiek dat zowel uit kinderen als volwassenen bestaat. Voor de hoofdregie werd Men in Black’s Barry Sonnenfeld aangetrokken, die ook al betrokken was bij de glorieus chaotische film die er met cameraman Emmanuel Lubezki in 2004 van de eerste drie boeken werd gemaakt met Jim Carrey als de gedaanteverwisselende schurk. De stilistische over- eenkomsten tussen de tekeningen uit de oorspronkelij- ke boeken, die film, en de serie zijn dan ook groot. Het ziet er allemaal uit als de liefdesbaby van Tim Burton en Wes Anderson. Je zou kunnen zeggen dat de Net- flix-serie de productie is die Sonnenfeld eigenlijk had willen maken. Om van zo’n zelfreflexieve, experimentele boe- kenserie bewegende beelden te maken moet je veel A Series of Unfortunate Events filmische vertalingen vinden van de terzijdes, verloren manuscripten, brieven, motto’s en de stem van de al- wetende verteller. Dat maakt de Unfortunate Events tot een vreemd veelkoppig media-wezen, met zowel film- DE LIEFDESBABY als tv-trucjes, scènes die aan kartonnen opzettheaters doen denken, freeze frames waar alleen Lemony Snic- ket doorheen kan wandelen, en een verrukkelijk spel met kleur en kader om het artificiële karakter van de VAN TIM BURTON EN hele onderneming te beklemtonen. De serie is ondanks z’n retrostijl eigenlijk z’n tijd vooruit: de hele opzet zou zich zo goed lenen voor VR of augmented reality, dat we hem over tien jaar waarschijnlijk als een voorloper WES ANDERSON van nieuwe mediavormen zullen beschouwen. A Series of Unfortunate Events 11111 De duurste Netflix-serie tot nu toe is slimme en bondgenoot te maken van de vindingrijkheid en intel- VERENIGDE STATEN, 2017 | REGIE BARRY SONNENFELD, sinistere en onweerstaanbare anti-televisie ligentie van de drie hoofdpersonen. Je voelde je al snel MARK PALANSKY, BO WELCH | 8 DELEN VAN CA. 50 over drie vindingrijke weeskinderen en een net zo’n uitvinder als Violet of zo bookish als Klaus, en MINUTEN | TE ZIEN VIA NETFLIX grimmige graaf. DOOR DANA LINSSEN als dat allemaal niet meer hielp kon je altijd nog net als baby Sunny ergens je tanden in zetten. Een happy end Doe het niet! lag zeker niet in het verschiet. Maar ondertussen sloeg Je moet het maar durven. Een verhaal vertellen dat je bladzijde na bladzijde om, om met afgrijzen te lezen je voortdurend onderbreekt voor waarschuwingen om op welke verschrikkelijke manieren de grimmige graaf vooral niet verder te luisteren/lezen/kijken. Natuurlijk. Olaf het op hun fortuin had voorzien. En als je Lemony Niets smaakt zo zoet als verboden vruchten, maar om Snicket niet op zijn woord wilde geloven waren er nog daar nu meteen je unique selling point van te maken, de gothic illustraties van Brett Helquist die de avontu- moet je wel heel zeker van je zaak zijn. Schrijver Daniel ren van het drietal (vol geheime codes en complotten) Handler was dat, in zijn dertiendelige jeugdboekenserie in een morbide variant op de blijmoedigheid van klas- A Series of Unfortunate Events, waarin je op bijna elke sieke jeugdboekenseries vertaalde. De boeken versche- bladzijde werd toegesproken door de fictieve schrijver nen ongeveer tegelijkertijd met Harry Potter, maar wa- Lemony Snicket die je verzekerde dat het gruwelijke ren cynisch, absurd, en steeds meer een onomwonden lot van de drie weeskinderen Violet, Klaus en Sunny eerbetoon aan intellectuele bleekneusjes. Graaf Olaf en Baudelaire echt niet iets was om je kostbare tijd aan te zijn handlangers vermomden zich weliswaar als thea- verspillen. tergezelschap, maar waren hebberige en cultuurhaten- Tegelijkertijd smeedde hij door het hilarische en de narcisten. spitsvondige taalgebruik een band met de lezer door je DE FILMKRANT #395 JANUARI/FEBRUARI 2017 58 Actie!

Geldersekade 2, 1012 BH Amsterdam Donderdag 1 december 2016, 22.35 uur

“Jezus Christus, je moet hier nog uitkijken ook, anders breek je een hak”, zegt een als prostituee uitgedoste figurante die half over een losse stoeptegel struikelt. Een jongen met lange dreadlocks komt vragen of er straks echt iemand naar beneden gaat springen. “Gaaf! Is het een beroemde actieheld?” De eigenaar van de coffeeshop waar hij zo-even nog zat te blowen komt nog een keer uitleg- gen dat hij niet wil dat de opnamen voor elven beginnen; dan loopt hij klandizie mis en zijn omzet is enorm. De naam van zijn zaak mag ook niet afgeplakt worden. Op de Geldersekade op de Amsterdamse Wallen, op een steenworp afstand van het Prins Hendrik Hotel, waarvoor Chet Baker op Eijk liet het verhaal van Baker los en verzon lof-Jan Minneboo komt even dag zeggen; een GIJS NABER BUIGT ZICH OVER DE DUMMY VAN CHET BAKER. ACHTER 13 mei 1988 dood werd gevonden, neemt re- een detective die zijn dood moet onderzoe- avond eerder had hij een cameo als receptio- HEM REGISSEUR ROLF VAN EIJK, REGIEASSISTENT ISABEL MELOEN EN, MET PETJE, OPNAMELEIDER/FIRST AD WILLEM QUARLES VAN UFFORD gisseur Rolf van Eijk een sleutelscène op van ken. Wanneer Bakers duistere kant zich nist in het hotel waar Baker zijn laatste nacht My Foolish Heart, een ‘neo-noir muziekfilm’ openbaart, realiseert de detective zich dat hij doorbracht. Een passerende Engelse toerist waarin de mysterieuze dood van trompettist zelf ook wordt gekweld door een ‘fool­ish brult “holy fuck!” als hij de dummy ziet lig- Chet Baker wordt onderzocht door een ambi- heart’. “Eigenlijk ben ik die detective zelf. Via gen. Jongens in lichtgevend gele vestjes doen tieuze Amsterdamse rechercheur van politie. hem kom je veel dichter bij Baker.” een weinig overtuigende poging om andere Van Eijk, die eerder opviel met Hemel bo- Gijs Naber (Aanmodderfakker), met pottenkijkers op afstand te houden. ven Holland, een psychologisch portret van spuug­lok en snor en een bruin leren jackie, Het loopt al tegen twaalven als alles einde- My Foolish Heart NEDERLAND, 2017 | REGIE ROLF de moordenaar van Theo van Gogh, was al speelt rechercheur Rob Lucas; de Ierse acteur lijk in gereedheid is gebracht voor opnamen. VAN EIJK | SCENARIO ROLF VAN EIJK & ROELOF JAN vier jaar bezig met een film over Chet Baker, en zanger Steve Wall is Chet Baker. Om hem Naber zit naast Wall, die de plek van de MINNE­BOO | PRODUCENT PUPKIN, IRIS OTTEN, SANDER maar toen hij twee jaar geleden eindelijk te- de karakteristieke kop van de aan lager wal dummy heeft ingenomen op de nat gespoten VAN MEURS, PIETER KUIJPERS | IN COPRODUCTIE MET vreden was over zijn script bleek dat in de geraakte jazzlegende te geven, moet hij an- straat. Twee filmdienders worden nog fluks VPRO | CREATIVE PRODUCER LAYLA MEIJMAN | UIT­­ Verenigde Staten de allereerste film over de derhalf uur in de make-up bij Rob Hillenbrink geïnstrueerd hoe ze de figuranten – geperma- VOEREND PRODUCENT MAARTEN VAN DER VEN | trompettist werd gemaakt, Born to Be Blue van Rob’s Propshop. nent haar, korte rokjes – op afstand moeten CAMERA MARTIJN VAN BROEKHUIZEN | MONTAGE van Robert Budreau, met Hollywoodster Terwijl Wall onder handen wordt genomen houden. XANDER NIJSTEN | ART DIRECTION ROLAND MYLANUS Ethan Hawke in de hoofdrol. Van Eijks film ligt er een nauwelijks van echt te onderschei- Nog geen honderd meter verderop op de | KLEDING BERNADETTE CORSTENS | MAKE-UP heette ook zo, hij wilde eigenlijk stoppen met den dummy op straat. Vanuit een hotelkamer Prins Hendrikkade is het ondertussen een MARJOLEIN STEH­MANN | MUZIEK RUUD BREULS, DAVID het project, maar een paar weken later be- op de derde verdieping bepalen Van Eijk en komen en gaan van echte politiewagens en REHM | SOUND DESIGN TACO DRIJFHOUT | MET GIJS dacht hij dat er wel vaker twee films over het- cameraman Martijn van Broekhuizen de ambulances; een taxi heeft een fietser omver NABER, STEVE WALL, RAYMOND THIRY, PALOMA zelfde onderwerp worden gemaakt. exacte positie (eigenlijk viel Baker van de gereden. AGUILERA VALDEBENITO, ARJAN EDERVEEN | KLEUR, Dat er al een recht-toe-recht-aan biopic tweede verdieping naar beneden, maar de JAN PIETER EKKER 100 MINUTEN | OMROEP VPRO | DISTRIBUTIE T.B.A. | TE was, betekende achteraf een bevrijding; Van derde oogt beter op film). Coscenarist Roe- FOTO BOB BRONSHOFF ZIEN VANAF BEGIN 2018

DE FILMKRANT #396 VERSCHIJNT OP DONDERDAG 2 MAART Volgende maand AMERICAN HONEY AFTER GHOST IN THE SHELL THE STORM VERDWIJNEN HOME THE DAY WILL COME WALDSTILLE THROUGH THE WALL UNITED STATES OF ZERO DAYS BEAUTY & THE BEAST LOVE HARMONIUM MISS SLOANE PATIENT ZERO QUEEN OF KATWE KONG: SKULL ISLAND ZAATARI DJINN THE WALL ALBERTA MAGALLANES LIFE, ANIMATED NOCES (A WEDDING) A UNITED KINGDOM TRAIN TO BUSAN HIDDEN FIGURES ‘ONE OF THE YEAR’S SLYEST, SEXIEST THRILLERS’ Entertainment Weekly

VANAF 2 FEBRUARI IN DE BIOSCOOP

www.cineart.nl /cineartnederland /cineartnl /cineartnl 4gas

Filmkrant.Handmaiden.indd 1 12-01-17 13:53 HHHHH “A TREASURE FOR YEARS TO COME.” THE TELEGRAPH “SPLENDID AND PROFOUND. A MASTERPIECE” DEADLINE

VANAF 9 FEBRUARI IN DE BIOSCOOP

Paterson_Filmkrant_260x320.indd 1 11-01-17 13:25