Zał ącznik nr 1 do Uchwały Nr III/23/2010 Rady Gminy z dnia 29 grudnia 2010 r. w sprawie uchwalenia Studium uwarunkowa ń i kierunków zagospodarowania przestrzennego gminy Krokowa

WÓJT GMINY KROKOWA

STUDIUM UWARUNKOWA Ń I KIERUNKÓW ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO GMINY KROKOWA

Krokowa, grudzie ń 2010 r.

ZESPÓŁ AUTORSKI: Pracownia Prac Projektowych „PLAN PROJEKT” s.c. Peszkowski-Daniell 81-782 Sopot, ul. Chopina 26A zagadnienia funkcjonalno – przestrzenne i prowadzenie tematu mgr in Ŝ. arch. Wojciech Peszkowski - główny projektant - uprawn. urb. Nr 338/88, - wpis do POIU Nr G - 009/2002 mgr El Ŝbieta Daniell techn. Jerzy Woszczak stud. Łukasz Górczy ński - opracowanie graficzne ochrona środowiska „PROEKO” – Biuro Projektów i Wdro Ŝeń Proekologicznych dr hab. Maciej Przewo źniak infrastruktura techniczna mgr in Ŝ. Ryszard Musiał komunikacja „TRAFIK” Biuro Konsultacyjno-Projektowe In Ŝynierii Drogowej dr in Ŝ. Lech Michalski

2 SPIS TRE ŚCI I. WPROWADZENIE...... 6 1. TRE ŚĆ I ZAKRES STUDIUM...... 6 2. CHARAKTERYSTYKA GMINY – PODSTAWOWE DANE...... 6 II. UWARUNKOWANIA...... 9 1. UWARUNKOWANIA ZEWN ĘTRZNE, SYTUACJA GMINY W REGIONIE ...... 9 1.1. Uwarunkowania wynikaj ące z poło Ŝenia gminy Krokowa w regionie, w tym z zada ń słu Ŝą cych realizacji ponadlokalnych celów publicznych ...... 9 1.2. Uwarunkowania wynikaj ące z bezpo średniego otoczenia...... 17 2. UWARUNKOWANIA WYNIKAJ ĄCE ZE STRATEGII ROZWOJU GMINY KROKOWA DO ROKU 2015 ...... 18 3. UWARUNKOWANIA WYNIKAJ ĄCE Z DOTYCHCZASOWEGO PRZEZNACZENIA TERENU I BIE śĄ CA POLITYKA PLANISTYCZNA GMINY...... 19 4. UWARUNKOWANIA WYNIKAJ ĄCE Z DOTYCHCZASOWEGO ZAGOSPODAROWANIA I UZBROJENIA TERENU ...... 23 4.1. Struktura funkcjonalno – przestrzenna gminy ...... 23 4.2. Ludno ść i zatrudnienie...... 24 4.3. Zasoby mieszkaniowe...... 25 4.4. Infrastruktura społeczna...... 25 4.5. Rybołówstwo ...... 27 4.6. Obsługa turystyki...... 27 4.7. Ziele ń ...... 27 5. UWARUNKOWANIA WYNIKAJ ĄCE ZE STANU ŁADU PRZESTRZENNEGO I WYMOGÓW JEGO OCHRONY ...... 29 6. ŚRODOWISKO KULTUROWE – ZASOBY I UWARUNKOWANIA ...... 30 6.1. Zarys historii rozwoju przestrzennego gminy...... 31 6.2. Historyczna struktura gminy...... 32 6.3. Uwarunkowania prawne ...... 35 6.4. Postulaty i wnioski konserwatorskie...... 37 6.5. Krajobraz gminy – analizy i uwarunkowania ...... 42 7. UWARUNKOWANIA W ZAKRESIE PROBLEMATYKI OCHRONY ŚRODOWISKA...... 45 7.1. Charakterystyka środowiska przyrodniczego ...... 45 7.2. Problemy antropizacji środowiska przyrodniczego ...... 54 7.3. Ochrona przyrody i krajobrazu ...... 62 7.4. Waloryzacja ekologiczna i zasobowo-uŜytkowa środowiska przyrodniczego ...... 75 7.5. Kierunki kształtowania środowiska przyrodniczego ...... 83 8. UWARUNKOWANIA WYNIKAJ ĄCE Z WYST ĘPOWANIA OBIEKTÓW I TERENÓW CHRONIONYCH NA PODSTAWIE PRZEPISÓW ODR ĘBNYCH ...... 105 9. UWARUNKOWANIA WYNIKAJ ĄCE Z PRZEPISÓW O UZDROWISKACH I MO śLIWO ŚCI ROZWOJU FUNKCJI UZDROWISKOWEJ...... 105 10. UWARUNKOWANIA WYNIKAJ ĄCE Z OCHRONY PASA NADBRZE śNEGO...... 106 11. UWARUNKOWANIA WYNIKAJ ĄCE Z ZAGRO śEŃ BEZPIECZE ŃSTWA LUDNO ŚCI I JEJ MIENIA ...... 107 12. UWARUNKOWANIA WYNIKAJ ĄCE Z POTRZEB I MO śLIWO ŚCI ROZWOJU GMINY..107 13. UWARUNKOWANIA WYNIKAJ ĄCE ZE STANU PRAWNEGO GRUNTÓW...... 108 14. OCENA STANU ISTNIEJ ĄCEGO I UWARUNKOWANIA KOMUNIKACYJNE ...... 109 14.1. Ogólna charakterystyka gminy i specyfika jej poło Ŝenia ...... 109 14.2. Infrastruktura drogowa ...... 109 15. UWARUNKOWANIA IN śYNIERYJNE...... 112 15.1. Diagnoza stanu istniej ącego...... 112 15.2. Uwarunkowania wynikaj ące ze strategicznych dokumentów województwa Pomorskiego ...118 15.3. Strefy bezpiecze ństwa...... 120

3 III. KIERUNKI ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO...... 122 1. CELE STRATEGICZNE OKRE ŚLAJ ĄCE POLITYK Ę ROZWOJU GMINY ...... 122 2. GŁÓWNE FUNKCJE GMINY...... 123 3. KIERUNKI ZMIAN W STRUKTURZE PRZESTRZENNEJ ORAZ W PRZEZNACZENIU TERENÓW...... 123 4. OBSZARY ORAZ ZASADY OCHRONY DZIEDZICTWA KULTUROWEGO I ZABYTKÓW ORAZ ŚRODOWISKA I JEGO ZASOBÓW, OCHRONY PRZYRODY I KRAJOBRAZU KULTUROWEGO...... 127 4.1. Obszary oraz zasady ochrony dziedzictwa kulturowego, zabytków i krajobrazu kulturowego127 4.2. Obszary oraz zasady ochrony środowiska i jego zasobów, ochrony przyrody...... 130 5. OBSZARY WYMAGAJ ĄCE PRZEKSZTAŁCE Ń I REHABILITACJI ISTNIEJ ĄCEJ ZABUDOWY I INNE OBSZARY PROBLEMOWE……………………………………………….137 6. OBSZARY, NA KTÓRYCH ROZMIESZCZONE BĘDĄ INWESTYCJE CELU PUBLICZNEGO O ZNACZENIU LOKALNYM I PONADLOKALNYM...... 138 7. KIERUNKI I ZASADY KSZTAŁTOWANIA ROLNICZEJ I LE ŚNEJ PRZESTRZENI PRODUKCYJNEJ ...... 138 8. OBSZARY NARA śONE NA NIEBEZPIECZE ŃSTWO POWODZI I OSUWANIA SI Ę MAS ZIEMNYCH...... 139 9. OCHRONA PASA NADBRZE śNEGO...... 140 10. POLITYKA PLANISTYCZNA ORAZ OBSZARY, DLA KTÓRYCH SPORZ ĄDZENIE MIEJSCOWYCH PLANÓW ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO JEST OBOWI ĄZKOWE...... 141 11. GRANICE TERENÓW ZAMKNI ĘTYCH...... 142 12. KIERUNKI ROZWOJU SYSTEMU TRANSPORTOWEGO ...... 142 13. KIERUNKI ROZWOJU SYSTEMÓW INFRASTRUKTURY TECHNICZNEJ ...... 144 14. KIERUNKI POLITYKI PRZESTRZENNEJ WE WSIACH OBR ĘBOWYCH ...... 155 IV. UZASADNIENIE ROZWI ĄZA Ń I SYNTEZA USTALE Ń ...... 170 1. UZASADNIENIE ROZWI ĄZA Ń ...... 170 2. SYNTEZA USTALE Ń STUDIUM...... 176

Zał ącznik do tekstu studium: Opracowanie ekofizjograficzne podstawowe gminy Krokowa dla potrzeb Studium uwarunkowa ń i kierunków zagospodarowania przestrzennego – rysunek w skali 1: 25 000 (PROEKO Biuro Projektów i Wdro Ŝeń Proekologicznych, Gda ńsk, kwiecie ń 2007 r. – aktualizacja listopad 2008 r.)

Rysunki studium: 1. Kierunki zagospodarowania przestrzennego, skala 1: 25 000 2. Uwarunkowania, skala 1: 25 000

4

I. WPROWADZENIE

5 I. WPROWADZENIE

1. TRE ŚĆ I ZAKRES STUDIUM Dnia 31 marca 2006 r. Rada Gminy w Krokowej podj ęła Uchwał ę nr XLIII/413/2006 w sprawie przyst ąpienia do sporz ądzenia Studium uwarunkowa ń i kierunków zagospodarowania przestrzennego gminy . Opracowanie projektu studium zostało powierzone zespołowi autorskiemu firmy „Plan Projekt” w Sopocie. Studium jest opracowaniem planistycznym wprowadzonym ustaw ą o zagospodarowaniu przestrzennym w 1994 r. Przepisy dotycz ące zakresu i trybu sporz ądzania studium zawiera ustawa o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym z dnia 27 marca 2003 r. (Dz. U. Nr 80 z dnia 10 maja 2003 r., poz. 717 z pó źn. zm.) oraz Rozporz ądzenie Ministra Infrastruktury z dnia 28 kwietnia 2004 r. w sprawie zakresu projektu studium uwarunkowa ń i kierunków zagospodarowania przestrzennego gminy (Dz. U. Nr 118 z dnia 26 maja 2004 r., poz. 1233). Studium nie jest aktem prawa miejscowego. Tre ść studium realizowana jest w miejscowych planach zagospodarowania przestrzennego. Studium jest jedynym opracowaniem planistycznym, w którym okre śla si ę zasady polityki przestrzennej gminy jako cało ści. Studium przekłada ustalenia Planu Strategicznego na zasady polityki przestrzennej gminy. Studium opracowuje si ę dla obszaru gminy w granicach administracyjnych.

2. CHARAKTERYSTYKA GMINY – PODSTAWOWE DANE poło Ŝona jest w północnej cz ęś ci województwa Pomorskiego, graniczy z morzem Bałtyckim (długo ść linii brzegowej 17,1 km) i jeziorem śarnowieckim (długo ść linii brzegowej 15,0 km). Gmina Krokowa zajmuje powierzchni ę 211 km², s ąsiaduje z pi ęcioma gminami: gmin ą miejsk ą Władysławowo, gmin ą Puck, gmin ą Wejherowo, gmin ą Gniewino i gmin ą Choczewo. W skład gminy Krokowa wchodz ą 22 obr ęby geodezyjne: 1- Białogóra, 2- , 3- Goszczyno, 4- , 5- Karlikowo, 6- , 7- Karwie ńskie Błota, 8- Krokowa, 9- Lubkowo, 10- , 11- Minkowice, 12- Odargowo, 13- , 14- Połchówko, 15- Sławoszyno, 16- Słuchowo, 17- Sobie ńczyce, 18- , 19- Świecino, 20- Tyłowo, 21- , 22- śarnowiec. Gmina Krokowa jest gmin ą wiejsk ą wchodz ącą w skład powiatu Puckiego w województwie Pomorskim. Gmina Krokowa poło Ŝona jest w odległo ści 60 km od historycznego centrum Gda ńska, w bezpo średnim s ąsiedztwie morza Bałtyckiego i jeziora śarnowieckiego.

6 Gmina Krokowa zajmuje obszar o powierzchni 211 km 2. Ponad połow ę tego obszaru, tj. około 54% zajmuj ą uŜytki rolne oraz 33% lasy. Pod wzgl ędem morfologicznym gmina dzieli si ę na dwie cz ęś ci: − północn ą – poło Ŝon ą na nizinie południowobałtyckiej, − południow ą – poło Ŝon ą na wysoczy źnie morenowej. Rze źbę terenu urozmaica bezpo średnio granicz ące jezioro śarnowieckie i rzeka Pia śnica, której uj ściem jest morze Bałtyckie. Wzdłu Ŝ brzegu morskiego rozci ąga si ę pla Ŝa, a poło Ŝone w s ąsiedztwie miejscowo ści D ębki, Białogóra, Karwie ńskie Błota s ą znanymi w kraju ośrodkami letniskowymi. Miejscowo ści nadmorskie gminy Krokowa posiadaj ą korzystny klimat i walory uzdrowiskowe. Z uwagi na atrakcyjne poło Ŝenie, znaczny udział terenów le śnych i walory krajobrazowe, wsie nadmorskie gminy stanowi ą popularne w kraju miejscowo ści wypoczynkowe. Gmina Krokowa stanowi baz ę mieszkaniow ą dla ok. 10 400 mieszka ńców . Gmina posiada szereg cennych obszarów przyrodniczych, a tak Ŝe wiele interesuj ących obiektów zabytkowych. W ostatnich latach podstawowa funkcja gminy - rolnictwo, staje si ę funkcj ą towarzysz ącą. Gwałtownie rozwijają si ę funkcje – turystyczna i rekreacyjna. Gmina Krokowa posiada szereg obiektów o wyj ątkowej atrakcyjno ści turystycznej, do których zaliczy ć nale Ŝy przede wszystkim: • pla Ŝe nadmorskie i wsie letniskowe – Białogóra, D ębki, Karwie ńskie Błota, • tereny rekreacyjne s ąsiaduj ące z jeziorem śarnowieckim, • tereny spacerowe z du Ŝym udziałem obszarów le śnych, o urozmaiconym ukształtowaniu i znacznej atrakcyjno ści krajobrazowej, • interesuj ące formy przyrodnicze, w tym rezerwaty przyrody, obszary Natura 2000, u Ŝytki ekologiczne, pomniki przyrody, • obiekty dziedzictwa kulturowego, w tym zabytki o najwy Ŝszej randze - Zamek w Krokowej, Zespół Klasztorny w śarnowcu, Zespół ruralistyczny wsi Karwie ńskie Błota, zespoły dworsko - parkowe.

Gmina Krokowa posiada zasoby surowców naturalnych, w tym ustanowione obszary i tereny górnicze. Na terenie gminy znajduje si ę Pomorska Specjalna Strefa Ekonomiczna – Teren śarnowiec. Pocz ąwszy od momentu zakończenia wojny zacz ęła post ępowa ć stopniowa degradacja podstawowych walorów niektórych fragmentów gminy, decyduj ących o jego atrakcyjno ści – walorów środowiska naturalnego (budownictwo letniskowe) oraz kulturowego, w tym krajobrazu gminy (podziały geodezyjne i zabudowa letniskowa na terenach Karwie ńskich Błot). Brak wła ściwej konserwacji historycznej zabudowy spowodował cz ęsto nieodwracalne zniszczenia wielu cennych budynków, których architektura stanowiła jeden z najistotniejszych elementów zabudowy gminy. Mimo jednak cz ęś ciowej degradacji cennych terenów, która nast ąpiła w latach powojennych, gmina przetrwała ten trudny okres, zachowuj ąc swój charakter i pełni ąc w układzie województwa, w dalszym ci ągu tradycyjne funkcje o środka rekreacji i turystyki o znaczeniu zarówno lokalnym, jak i krajowym, a nawet mi ędzynarodowym.

7

II. UWARUNKOWANIA

8 II. UWARUNKOWANIA

1. UWARUNKOWANIA ZEWN ĘTRZNE, SYTUACJA GMINY W REGIONIE 1.1. Uwarunkowania wynikaj ące z poło Ŝenia gminy Krokowa w regionie, w tym z zada ń słu Ŝą cych realizacji ponadlokalnych celów publicznych Materiały źródłowe: Informacje i wnioski Zarz ądu Województwa Pomorskiego do studium uwarunkowa ń i kierunków zagospodarowania przestrzennego gminy Krokowa opracowane przez Wojewódzkie Biuro Planowania Przestrzennego w Słupsku - Słupsk 20.04.2006 r. - na podstawie Planu zagospodarowania przestrzennego województwa pomorskiego (uchwała Nr 639/XLVI/02 Sejmiku Województwa Pomorskiego z dnia 30 wrze śnia 2002 r.) oraz innych dokumentów uchwalonych przez Sejmik Województwa Pomorskiego.

1- poło Ŝenie w strukturze funkcjonalno-przestrzennej województwa Teren gminy poło Ŝony jest w obszarze funkcjonalnym Wybrze Ŝa Bałtyku. Region ten nale Ŝy jednocze śnie do obszaru problemowego Pasa Nadmorskiego. Teren znajduje się w obr ębie wielofunkcyjnej strefy pasa nadmorskiego w obszarach rolno-le śnych z preferencjami dla rolnictwa ekologicznego i dominacj ą funkcji turystycznej. Obszary te zakwalifikowane są w Planie województwa jako wymagaj ące szczególnej polityki proturystycznej, wskazane do rozwoju turystyki kwalifikowanej i agroturystyki. Północna cz ęść terenu gminy znajduje si ę w rejonie intensywnego wypoczynku, zwi ązanego z wybrze Ŝem Bałtyku. Teren gminy Krokowa znajduje si ę tak Ŝe w obszarze proponowanym do obj ęcia systemem zintegrowanego zarz ądzania obszarami przybrze Ŝnymi (ZZOP) oraz w obszarze metropolitalnym. Północna cz ęść gminy znajduje si ę w zasi ęgu zurbanizowanego pasma o funkcjach rekreacyjnych Łeba – Półwysep Helski, natomiast południowa cz ęść le Ŝy w zasi ęgu aktywizuj ącego oddziaływania terenu przemysłowego ,, śarnowiec” Pomorskiej Specjalnej Strefy Ekonomicznej. Specyfika przyrodnicza i funkcjonalno – przestrzenna pasa nadmorskiego wi ąŜ e si ę ze stałym wzrostem intensywno ści zagospodarowania wykraczaj ącego poza racjonalny ekologicznie poziom. Proces zagospodarowania pasma powinien uwzgl ędni ć kształtowanie takiego układu funkcjonalno – przestrzennego rekreacji nadmorskiej, który by zapewniał zarówno osi ąganie wysokich walorów u Ŝytkowych i krajobrazowych odpowiadaj ących społecznym kryteriom wypoczynku, jak i ochron ę warto ści środowiska naturalnego, mi ędzy innymi poprzez: - restrukturyzacj ę dotychczas ukształtowanego układu pasma (ró Ŝnicowanie form wypoczynku i zagospodarowania) w dostosowaniu do warunków przyrodniczych oraz wi ązania ich w zharmonizowane struktury przestrzenne, oparte na systemach infrastruktury technicznej i społecznej, - stopniow ą budow ę nowych zespołów rekreacyjnych na terenach dotychczas niezagospodarowanych o najwy Ŝszych warto ściach odpowiadaj ących standardom zrównowa Ŝonego rozwoju, - tworzenie systemu funkcjonowania turystyki krajoznawczej w taki sposób, aby jego urz ądzenia nie kolidowały z funkcjami wypoczynku pobytowego i walorami środowiska przyrodniczego, - tworzenie układu otwartego przestrzennie, podatnego na stopniow ą intensyfikacj ę zagospodarowania nie wykraczaj ącą jednak poza granice jego naturalnej pojemno ści ekologicznej. Według Planu województwa, głównym celem na obszarze pasa nadmorskiego, w tym na terenie gminy Krokowa, jest stabilizacja i wzmacnianie bazy ekonomicznej. Po Ŝą danymi kierunkami działa ń, odnosz ącymi si ę do obszaru gminy, s ą między innymi: rozwój gospodarki turystycznej przez wzbogacenie oferty – w miar ę mo Ŝliwo ści o produkty wykorzystuj ące specyficzne walory otoczenia l ądowego i morskiego (rozwój turystyki morskiej – jachtingu i turystyki Ŝeglugi przybrze Ŝnej) oraz aktywizuj ące zaplecze l ądowe (a tak Ŝe kształtowanie bardziej wyspecjalizowanych ofert, np. wypoczynku rodzinnego,

9 aktywnego itp.) oraz przedłu Ŝanie sezonu (równie Ŝ wykorzystuj ące i aktywizuj ące walory otoczenia).

2- rola w sieci osadniczej Główn ą jednostk ą osadnicz ą gminy jest Krokowa – wie ś gminna o funkcjach ponadgminnych. Do jednostek osadniczych gminy z najwi ększ ą liczb ą mieszka ńców nale Ŝy Wierzchucino, Krokowa, śarnowiec, Sławoszyno. W Planie województwa zawarto kierunki kształtowania osadnictwa w obszarach nadmorskich. Do terenu gminy odnosz ą si ę mi ędzy innymi: 1) harmonizacja przekształce ń struktury przestrzennej poprzez: - respektowanie silnych uwarunkowa ń przyrodniczych i kulturowych nadmorskich jednostek wiejskich przez tworzenie układów nieci ągłych z zachowaniem naturalnych powi ąza ń ekologicznych, - uzyskiwanie odpowiedniej jako ści przestrzeni, - przeciwdziałanie zawłaszczaniu warto ściowych przestrzeni przez zabudow ę letniskow ą, degraduj ącą krajobraz oraz warto ści kulturowe i przyrodnicze, 2) stabilizacja i wzrost niektórych wiejskich jednostek osadniczych, nie bezpo średnio nadmorskich, ale poło Ŝonych w strefie nadmorskiej, poprzez dojazdy do pracy (do Władysławowa, Pucka). Plan województwa przewiduje dalsz ą restrukturyzacj ę funkcjonaln ą wsi i jej wielofunkcyjny rozwój przez uzyskiwanie dochodów z turystyki (zwłaszcza na obszarach o wysokich walorach turystycznych), na obszarach wiejskich - w miejscu zamieszkania lub w pobliskich miejscowo ściach w otoczeniu rolnictwa, usługach, drobnym przetwórstwie, w mie ście Wejherowie, na terenie przemysłowym „śarnowiec” Pomorskiej Specjalnej Strefy Ekonomicznej, w oparciu o codzienne dojazdy. Do po Ŝą danych kierunków przekształce ń przestrzeni, w tym osadnictwa w gminie, nale Ŝy według Planu kreowanie bieguna rozwoju w oparciu o teren przemysłowy ,, śarnowiec” Pomorskiej Specjalnej Strefy Ekonomicznej oraz harmonizowanie rozwoju osadnictwa z uwarunkowaniami wynikaj ącymi z potrzeby ochrony walorów przyrodniczych, krajobrazowych i kulturowych .

3- infrastruktura transportowa Teren gminy poło Ŝony jest poza zasi ęgiem głównych korytarzy transportowych województwa. Plan województwa w zestawie mo Ŝliwych zada ń w zakresie modernizacji dróg wojewódzkich wskazuje na potrzeb ę modernizacji DW 218 - odcinka Wejherowo – Krokowa, DW 215 - odcinka Karwia – Sulicice oraz DW 213 na odcinku Wicko – Celbowo, jako dróg zbiorczych (Z). Po śród głównych celów i kierunków rozwoju infraktrustury transportowej województwa zapisanych w planie, do terenu gminy odnosz ą si ę między innymi: 1) poprawa spójno ści regionu poprzez zwi ększenie dost ępno ści do obszaru metropolitalnego i centrów podregionów poprzez modernizacj ę dróg dojazdowych do du Ŝych o środków koncentruj ących miejsca pracy i usług ponadlokalnych, w szczególno ści do aglomeracji trójmiejskiej; 2) poprawa bezpiecze ństwa ruchu drogowego i zmniejszenie uci ąŜ liwo ści oraz szkodliwego oddziaływania na otoczenie poprzez tworzenie struktur przestrzennych minimalizuj ących ryzyko wyst ępowania konfliktów pomi ędzy ró Ŝnymi u Ŝytkownikami infrastruktury transportowej i niezmotoryzowanymi.

10 4- infrastruktura techniczna Północna cz ęść gminy to tereny zagro Ŝone ró Ŝnego typu powodziami. Do wa Ŝniejszych nale Ŝą doliny rzek: Pia śnicy i Białogórskiej Strugi oraz tzw. śarnowieckie, Wierzchuci ńskie i Karwieńskie Błota. S ą to obszary podmokłych ł ąk o wysokim poziomie wód gruntowych, pokryte g ęst ą sieci ą rowów melioracyjnych. Osłon ę przeciwpowodziow ą w gminie tworz ą wały na tych odcinkach, gdzie istniej ą zagro Ŝenia powodziowe. Wi ększo ść wałów wymaga remontów i modernizacji. W wyniku katastrofalnych zjawisk powodziowych, które wyst ąpiły w Polsce w ostatnich latach oraz znacznego zagro Ŝenia powodzi ą i zgodnie z wymogami ustawowymi Prawa Wodnego (z dnia 18 lipca 2001 r., mi ędzy innymi Art. 79, 81) Regionalne Zarz ądy Gospodarki Wodnej podj ęły działania w celu okre ślenia granic obszarów bezpo średniego zagro Ŝenia powodzi ą dla terenów nie obwałowanych – w obszarach zurbanizowanych - od wody o prawdopodobie ństwie przewy Ŝszenia 1%, za ś w obszarach niezurbanizowanych - od wody o prawdopodobie ństwie przewy Ŝszenia 1% i 10%. Opracowanie obj ęło zlewnie rzek Przymorza, w tym tak Ŝe zlewni ę Pia śnicy. Poza wyznaczonymi dotychczas obszarami bezpo średniego zagro Ŝenia powodzi ą terenów nieobwałowanych, zgodnie z Prawem Wodnym i niezale Ŝnie od rz ędnej terenu, jako obszar bezpo średniego zagro Ŝenia powodzi ą przyjmuje si ę tak Ŝe tereny tzw. mi ędzywala. Odr ębnym procesem jest wzrost poziomu wody w basenie Morza Bałtyckiego. W wyniku tego podj ęte zostały działania maj ące na celu zabezpieczenie polskiego wybrze Ŝa przed zagro Ŝeniami sztormowymi i powodziami – w postaci realizacji wieloletnich zamierze ń ochrony na podstawie Ustawy z dn. 28 marca 2003 r. o ustanowieniu programu wieloletniego ,,Program ochrony brzegów morskich” (Dz. U. nr 67, poz. 621). Działania te maj ą obj ąć budow ę i utrzymanie systemów zabezpiecze ń przeciwpowodziowych terenów nadmorskich, stabilizacj ę linii brzegowej, zapobieganie zanikowi pla Ŝ oraz monitorowanie brzegów morskich i ich ratowanie. Na obszarze gminy obszar ten obejmuje ok. 10 km odcinek brzegu od strony Karwi. Wyst ępuje tu wybrze Ŝe o charakterze wydmowym, zagro Ŝone erozj ą wydmy, z depresyjnym zapleczem nara Ŝonym na zatopienie. Północno – wschodnia cz ęść gminy poło Ŝona jest w bezpo średniej zlewni Bałtyku. Są to tak Ŝe obszary wyst ępowania deficytów wody, szczególnie w okresie letnim (tury ści). Przez teren gminy planowany jest przebieg kilku odcinków gazoci ągu wysokiego ci śnienia, linie elektroenergetyczne najwy Ŝszego i wysokiego napi ęcia. Według planu, na terenie gminy konieczna jest budowa, rozbudowa i modernizacja uj ęć wodoci ągów oraz urz ądze ń kanalizacyjnych. W zakresie zagospodarowania odpadów komunalnych - odpady wytwarzane na terenie gminy b ędą kierowane do zagospodarowania poza obszar gminy w ZZO „Ł ęŜ yce” (powiat Wejherowski) lub w ZZO „Czarnówko” (powiat L ęborski). W zakresie ochrony przeciwpowodziowej, do terenu gminy odnosz ą si ę nast ępuj ące wnioski : - nie wolno planowa ć i wznosi ć Ŝadnych obiektów na terenach tzw. mi ędzywala, tj. obszarach poło Ŝonych pomi ędzy korytami rzek i kanałów a dolną kraw ędzi ą wału przeciwpowodziowego; - ochronie planistycznej podlegaj ą urz ądzenia i obiekty ochrony przeciwpowodziowej, takie jak wały przeciwpowodziowe, zbiorniki retencyjne i suche kanały ulgi, przepompownie i wrota przeciwpowodziowe; - ka Ŝdorazowo nale Ŝy dokonywa ć analiz wpływu zagospodarowania przestrzennego na zagro Ŝenia powodziowe w danej zlewni; nale Ŝy uwzgl ędni ć istniej ące obiekty osłony przeciwpowodziowej pod wzgl ędem mo Ŝliwo ści przepustowej i zaprojektowa ć ich dostosowanie do nowych potrzeb lub wprowadzi ć nowe; - planowanie przestrzenne na terenach zagro Ŝonych powodzi ą poci ąga za sob ą wa Ŝne decyzje inwestycyjne dotycz ące utrzymania, modernizacji i rekonstrukcji istniejących obiektów osłony przeciwpowodziowej; odpowiednie zapisy powinny si ę znale źć w uchwalanych ustaleniach planów;

11 - planowanie inwestycji na terenach zmeliorowanych powinno by ć dostosowane do istniej ących systemów melioracyjnych, a je Ŝeli jest to niemo Ŝliwe, przewidywa ć ich odtworzenie; - na terenach odwadnianych mechanicznie nie nale Ŝy lokalizowa ć du Ŝych obiektów uŜyteczno ści publicznej (np. szpitali), obiektów kosztownych i ,,wra Ŝliwych” na zalanie (np. produkcja i magazynowanie urz ądze ń elektronicznych), nie nale Ŝy stosowa ć podpiwnicze ń; lokalizacja obiektów planowanych nie mo Ŝe kolidowa ć z urz ądzeniami melioracyjnymi; - zainwestowanie terenów zagro Ŝonych powodzi ą powinno by ć poprzedzone lub co najmniej zsynchronizowane z realizacj ą urz ądze ń osłony przeciwpowodziowej; - w celu zmniejszenia spływu wód deszczowych z terenów zabudowanych nale Ŝy przyjmowa ć jako obligatoryjne, dokonywanie w planach miejscowych analiz mo Ŝliwo ści wsi ąkania wód opadowych do gruntu, budowy ró Ŝnego rodzaju zbiorników retencyjnych, retencji na ,,zielonych dachach”, stosowania nawierzchni półprzepuszczalnych, wtórnego wykorzystania wód deszczowych itp.; - zagadnienia zagro Ŝenia powodzi ą powinny stanowi ć element prognozy wpływu ustale ń planów zagospodarowania przestrzennego na środowisko.

5- ochrona środowiska przyrodniczego Teren gminy poło Ŝony jest na obszarach o bardzo wysokich walorach przyrodniczych, północna cz ęść znajduje si ę w obr ębie jednego z najwa Ŝniejszych elementów struktury systemu ekologicznego województwa – korytarza ekologicznego przymorskiego północnego, rangi europejskiej. Południowa cz ęść terenu poło Ŝona jest w zasi ęgu płata ekologicznego lasów oliwsko – dar Ŝlubskich, rangi regionalnej. Obydwa elementy spaja lokalny ł ącznik jeziora śarnowieckiego. Teren gminy rozci ąga si ę głównie w zasi ęgu zlewni Pia śnicy w dorzeczu Bałtyku. Cz ęść północno – wschodnia znajduje si ę w bezpo średnim zlewisku Bałtyku. Z uwagi na walory przyrodnicze o znaczeniu europejskim, charakteryzujące obszary wybrze Ŝa Bałtyku, teren gminy obj ęty jest kilkoma formami ochrony przyrody. Północna cz ęść znajduje si ę w zasi ęgu Nadmorskiego Parku Krajobrazowego i jego otuliny, któr ą stanowi „Nadmorski” Obszar Chronionego Krajobrazu. Natomiast południowo – wschodnia cz ęść le Ŝy w zasi ęgu Obszaru Chronionego Krajobrazu ,,Puszczy Dar Ŝlubskiej”. Na terenie gminy utworzono 8 rezerwatów przyrody oraz 8 u Ŝytków ekologicznych (decyzja Wojewody). Na terenie gminy (wie ś Szary Dwór) znajduje si ę tak Ŝe powołane przez Wojewod ę Stanowisko dokumentacyjne: odkrywka po eksploatacji piasku. Północno wschodni fragment gminy (teren i okolice rezerwatu ,,Bielawa”) poło Ŝony jest w zasi ęgu ustanowionego obszaru Natura 2000 „Bielawskie Błota” (Obszar Specjalnej Ochrony Ptaków OSO PLB 220010). Ponadto w południowej cz ęś ci gminy rozci ąga si ę obszar Głównego Zbiornika Wód Podziemnych Nr 109 „śarnowiec” wraz ze stref ą ochronn ą. Wi ększo ść terenu gminy znajduje si ę równie Ŝ w obr ębie Le śnego Kompleksu Promocyjnego. Do obj ęcia ochron ą w formie u Ŝytków ekologicznych projektowane s ą dodatkowo ,,Dolina Bychowskiej Strugi”, pomi ędzy miejscowo ściami Słuchowo i Wierzchucino, ,,Młaka nad jeziorem śarnowieckim”, „Łęg w Krokowej”, „Lisewskie Ł ęgi”, „Łąka w dolinie Czarnej Wody” (Czarnej Wdy), ,,Zamkowa Góra” oraz ,, Źródło Roztoka”. Tereny te mog ą zosta ć obj ęte ochron ą w postaci u Ŝytku ekologicznego ustanowionego decyzj ą Rady Gminy. Od północy graniczy z terenem gminy istniej ący obszar Natura 2000 ,,Przybrze Ŝne Wody Bałtyku” (Obszar Specjalnej Ochrony Ptaków OSO PLB 990002). Do obj ęcia ochron ą w ramach sieci Natura 2000, planuje si ę na terenie gminy kolejne obszary (wg stanu na wrzesie ń 2008): - specjalny obszar ochrony siedlisk (SOO Białogóra PLH 220003),

12 - specjalny obszar ochrony siedlisk (SOO Pia śnickie Ł ąki PLH 220021), - specjalny obszar ochrony siedlisk (SOO Widowo PLH220054), - specjalny obszar ochrony siedlisk (SOO Trzy Młyny PLH 220029). Ponadto organizacje pozarz ądowe postuluj ą („Shadow List” 2008), utworzenie specjalnego obszaru ochrony siedlisk Bielawskie Błota pokrywaj ącego si ę z istniej ącym obszarem specjalnej ochrony ptaków o tej samej nazwie. Plan województwa przyjmuje koncepcj ę spójnej i równorz ędnej ochrony walorów przyrodniczych i kulturowych, formułuj ąc kierunki działa ń w zakresie ochrony zasobów i walorów środowiska przyrodniczego województwa pomorskiego. W zakresie ochrony środowiska przyrodniczego, Plan zagospodarowania przestrzennego województwa ustala: - ochron ę gleb oraz utrzymanie najlepszych walorów produkcyjnych na obszarach pasa pobrze Ŝy; - opracowanie i wdro Ŝenie technicznych zasad ochrony GZWP i obszarów zasilania zbiorników; - odtworzenie zniszczonych odcinków akumulacyjnych wybrzeŜa poprzez refulacj ę, szczególnie w obszarach o wybitnej funkcji rekreacyjnej oraz zagra Ŝaj ących przerwaniem ci ągło ści wybrze Ŝa – m.in. w rejonie Karwi, - okre ślenie w miejscowych planach zagospodarowania przestrzennego takich działa ń, które zapewni ą ochron ę złóŜ kopalin, - utrzymanie lasów ochronnych i Le śnych Kompleksów Promocyjnych oraz wsparcie procesu tworzenia kolejnych lasów ochronnych w gospodarce le śnej wraz ze wzmacnianiem działa ń proekologicznych na tych obszarach i uwzgl ędnieniem ich w opracowaniach planistycznych, - przestrzeganie w realizacji opracowa ń planistycznych prawidłowo ści ich zapisów w zakresie ochrony gruntów rolnych i le śnych (w opracowaniach ekofizjograficznych do planów miejscowych oraz studiów uwarunkowa ń i kierunków zagospodarowania przestrzennego gmin), - bezwzgl ędne zachowanie i podtrzymanie trwało ści pozostałych fragmentów osnowy ekologicznej w postaci izolowanych k ęp ro ślinno ści, nieu Ŝytków, zało Ŝeń parkowych lub skwerów, z poszukiwaniem mo Ŝliwo ści odtworzenia, powi ąza ń lub „obej ścia” stref zainwestowanych, - obj ęcie rewaloryzacj ą obszarów przekształconych i rekultywacj ę obszarów zdegradowanych eksploatacj ą surowców naturalnych o najwi ększych powierzchniach w skali regionu - m.in. obszary eksploatacyjne w powiecie puckim, - wprowadzenie zalesie ń, zakrzacze ń i zadarnie ń jako elementu odbudowy naturalnych powi ąza ń ekologicznych wzdłu Ŝ dolin rzecznych stanowi ących potencjalne korytarze ekologiczne oraz jako elementu ochrony wód przed spływem powierzchniowym zanieczyszcze ń, - wprowadzenie zalesień jako uzupełnie ń przestrzennych w obszarach i przy granicach korytarzy i płatów ekologicznych – wzmacniaj ących wewn ętrzn ą spójno ść całej sieci oraz jako elementu podnosz ącego zwarto ść przestrzenn ą zbiorowisk le śnych, - przeznaczenie cz ęś ci terenów niezainwestowanych na zało Ŝenia terenów zielonych przenikaj ących tkank ę obszarów zabudowanych oraz bezwzgl ędn ą ochron ę zadrzewie ń i istniej ących terenów zieleni urz ądzonej - jako elementów naturalnych utrzymuj ących dobre warunki klimatu lokalnego, - wprowadzenie elementów izolacji technicznej i biologicznej ograniczaj ącej rozprzestrzenianie hałasu wzdłu Ŝ ci ągów komunikacyjnych w obszarach zabudowy mieszkaniowej. Szczególnie w północnej cz ęś ci terenu gminy, znajduj ącej si ę w zasi ęgu korytarza przymorskiego północnego, nale Ŝy uwzgl ędni ć konieczno ść zachowania ci ągło ści

13 przestrzennej jego struktur przyrodniczych w przypadku projektowania zabudowy.

6- ochrona środowiska kulturowego Teren gminy usytuowany jest w wyró Ŝnionych w Planie województwa dwóch regionach historyczno - kulturowych: Pasa nadmorskiego l ęborskiego (północna cz ęść gminy), oraz Ziemi Puckiej (południowa cz ęść gminy), obszarach o wysokich i wybitnych walorach dziedzictwa kulturowego, wyró Ŝniaj ących województwo i podkre ślaj ących to Ŝsamo ść regionaln ą. Plan wskazuje na potrzeb ę podejmowania i prowadzenia działa ń dla utrwalenia wielokulturowej to Ŝsamo ści historycznej regionu z zachowaniem lokalnych odrębno ści oraz wykorzystanie zasobów dziedzictwa kulturowego jako wa Ŝnego elementu rozwoju gospodarczego i promocji województwa, poprzez: - ochron ę i zachowanie krajobrazu kulturowego o najcenniejszych walorach kulturowych i krajobrazowych w skali województwa, w drodze ustanowienia form ochrony prawnej, - piel ęgnowanie walorów krajobrazów historycznych regionu ziemi puckiej i strefy przymorskiej, - zachowanie i ochron ę dziedzictwa kulturowego zwi ązanego z tradycjami letnisk i kurortów w pasie nadmorskim, - likwidacj ę istniej ących obiektów nielegalnej zabudowy oraz likwidacj ę lub przebudow ę obiektów substandardowych szczególnie w pasie nadmorskim, - wył ączenie z zabudowy odpowiednio szerokiego pasa przybrze Ŝnego w celu utrzymania walorów krajobrazowych brzegów i ograniczenia nacisku prowadzenia prac technicznych w pasie nadmorskim, - wprowadzenie zieleni w otoczeniu osiedli i obiektów rekreacyjnych w zakresie podnosz ącym walory krajobrazu (maskowanie zespołów obiektów), - likwidacj ę b ądź neutralizacj ę widokow ą wszelkich elementów obni Ŝaj ących walory krajobrazowe, - ochron ę to Ŝsamo ści kulturowej miejsca w drodze obj ęcia ochron ą obszarów zabudowy w sąsiedztwie warto ściowych zespołów przestrzennych i ich rekompozycj ę przestrzenn ą, pozwalaj ącą na wyeksponowanie warto ściowych cech zespołów, - zachowanie historycznego układu osadniczego oraz jego zwi ązków z drogami l ądowymi i wodnymi, - łączenie ochrony środowiska kulturowego z ochron ą środowiska przyrodniczego poprzez ochron ę krajobrazu naturalnego zwi ązanego przestrzennie z historycznym zało Ŝeniem architektonicznym, zachowanie i odtworzenie dawnych układów i funkcji terenów zielonych w ich pierwotnym kształcie wraz z infrastruktur ą, rewaloryzacj ę parków pod kątem zwi ększenia ich atrakcyjno ści jako miejsc wypoczynku, - zachowanie i ochron ę zagród holenderskich, - zachowanie i utworzenie warunków ekspozycji panoram widokowych z tras komunikacyjnych na szczególnie interesuj ące obiekty krajobrazowe, okre ślenie w miejscowych dokumentach planistycznych zasad zagospodarowania punktów widokowych i ochrony panoram widokowych, - ochron ę istniej ących panoram widokowych, w tym zakaz wznoszenia budynków i budowli przesłaniaj ących ekspozycj ę krajobrazow ą z punktów widokowych oraz wprowadzania zieleni wysokiej. Teren gminy Krokowa w zdecydowanej wi ększo ści znajduje si ę w zasi ęgu obszaru proponowanego w Planie do obj ęcia ochron ą w formie parku kulturowego Zatoki Puckiej . Na terenie gminy wyst ępuj ą obszary proponowane do obj ęcia ochron ą z uwagi na wybitne walory kulturowe, charakteryzuj ące si ę zachowan ą historyczn ą struktur ą przestrzenn ą. Obszary te stanowi ą harmonijn ą cało ść w krajobrazie lub jego dominant ę. Nale Ŝą do nich:

14 - Karwieńskie Błota – zało Ŝenie ruralistyczne, pozostało ści (struktura niwy siedliskowej i rozłogu pól) po wsi holenderskiej lokowanej w 1599 r. przez starost ę puckiego J. Wejhera, jedna z ostatnich zachowanych osad holenderskich tego typu, - śarnowiec – zespół klasztorny Benedyktynek (ok. 1279 r.), średniowieczna tradycja miejsca i kompozycja krajobrazowa, - Krokowa – zało Ŝenie rezydencjonalno-krajobrazowe, pałac z XIV w., ci ągło ść tradycji miejsca od pó Ŝnego średniowiecza i wielka kompozycja krajobrazowa.

7- turystyka Z uwagi na poło Ŝenie w strefie nadmorskiej, za wiod ącą w tym obszarze mo Ŝna uzna ć funkcj ę wczasowo - wypoczynkow ą, turystyki kwalifikowanej i agroturystyki. Główne kierunki przekształce ń w zakresie turystyki wczasowo – wypoczynkowej: - hamowanie istniej ących i kształtuj ących si ę procesów destrukcyjnych powoduj ących tworzenie si ę ognisk nadkoncentracji zagospodarowania i prowadz ących do powstawania struktur przestrzennych dewaloryzuj ących środowisko odpowiednie dla rekreacji, - ograniczenie negatywnego oddziaływania ruchu i zagospodarowania na zasoby przyrodnicze, kulturowe i krajobraz terenów rekreacyjnych, - zabezpieczenie obszarów cennych przyrodniczo i mało odpornych przed skutkami Ŝywiołowej penetracji terenu w sezonie letnim, - pobudzenie zróŜnicowania funkcjonalnego zagospodarowania przestrzennego słu Ŝą cego rekreacji dla przedłu Ŝenia sezonu i polepszenia efektywno ści wykorzystania bazy, - lokalizacja nowej zabudowy letniskowej nawi ązuj ącej charakterem do tradycyjnych form budownictwa oraz na terenach uzbrojonych w pełn ą infrastruktur ę techniczn ą. W zakresie rozwoju turystyki kwalifikowanej , Plan województwa ustala: - rozwijanie bazy hotelowo - gastronomicznej oraz usług turystycznych dla zaspokojenia potrzeb turystów krajowych i zagranicznych, dla ró Ŝnych okresów pobytu, - wspieranie rozwoju ekoturystyki i agroturystyki na obszarach posiadaj ących walory przyrodnicze, - wytyczenie i urz ądzenie szlaków turystyki pieszej i rowerowej, zgodnie z ide ą (,,tu bezpiecznie zaparkuj, dalej jed ź rowerem lub id ź pieszo”). Przez teren gminy planowany jest przebieg odcinka mi ędzynarodowej trasy rowerowej - Hanzeatyckiej, do realizacji w pierwszej kolejno ści. W miar ę wzrostu nat ęŜ enia ruchu rowerowego nale Ŝy d ąŜ yć do podnoszenia standardów technicznych tras rowerowych i ich otoczenia, w tym zapewnienia bezpiecznych miejsc postojowych dla rowerów przy przystankach autobusowych, przy urz ędach i szkołach.

8- zadania słu Ŝą ce realizacji inwestycji celu publicznego o znaczeniu ponadlokalnym, które zostały ustalone w dokumentach przyj ętych przez Sejmik Województwa Pomorskiego W programie operacyjnym województwa pomorskiego PHARE 2002 i 2003 Spójno ść Społeczna i Gospodarcza (uchwała Nr 535/ XXXIX/02 Sejmiku Województwa Pomorskiego z dnia 18 lutego 2002 r.) oraz w Programie Operacyjnym rozwoju regionalnego województwa pomorskiego na lata 2001 – 2002 (uchwała Nr 363/XXVIII/01 Sejmiku Województwa Pomorskiego z dnia 29 stycznia 2001 r.) nie uj ęto zada ń odnosz ących si ę do terenu gminy.

Zał ącznik graficzny do wytycznych przedstawia poni Ŝszy rysunek.

15

16 1.2. Uwarunkowania wynikaj ące z bezpo średniego otoczenia Gmina Krokowa poło Ŝona jest w pasie gmin nadmorskich, graniczy z gmin ą miejsk ą Władysławowo, gmin ą Puck, gmin ą Wejherowo, gmin ą Gniewino i gmin ą Choczewo.

W rejonach styku gmin projektowane zmiany w sposobie zagospodarowania dotycz ą przede wszystkim rozbudowy podstawowego układu komunikacyjnego, a tak Ŝe budowy Hanzeatyckiej Trasy Rowerowej prowadz ącej równolegle do brzegu morskiego. Uwarunkowania komunikacyjne omówione zostały w pkt. 14.

Gmina Krokowa jest wa Ŝnym ogniwem zagospodarowania terenów nadmorskich . Ponosi wszystkie, zarówno pozytywne, jak i negatywne konsekwencje poło Ŝenia geograficznego. Od wschodu graniczy z gmin ą miejsk ą Władysławowo, z terenami planowanego zainwestowania w miejscowo ści Karwia, dalej z terenami le śnymi w gminie Puck. Od południowego zachodu gmina Krokowa graniczy z gmin ą Gniewino. Fragmentem tej granicy jest brzeg jeziora śarnowieckiego, które wchodzi w zasi ęg gminy Gniewino. Od zachodu gmina Krokowa graniczy z lasami w gminie Choczewo. Miejscowo ści nadmorskie D ębki, Białogóra i Karwie ńskie Błota stanowi ą tradycyjne letniska - ośrodki rekreacji i wypoczynku. Bezpo średnie zwi ązki z s ąsiednimi gminami zapewniaj ą poł ączenia drogowe.

Dotychczasowy i spodziewany rozwój mieszkalnictwa w miastach Aglomeracji Gda ńskiej zwi ększa pul ę ruchów rekreacyjnych wykorzystuj ących łatwo dost ępne walory miejscowo ści nadmorskich gminy. Zjawisko to ma tendencj ę narastaj ącą, poniewa Ŝ wraz z rozwojem mieszkalnictwa w aglomeracji nie nast ępuje budowa sieci drogowej, która usprawniłaby wyjazdy na cotygodniowy wypoczynek w rejon Pojezierza Kaszubskiego. Dlatego nale Ŝy si ę spodziewa ć, Ŝe odcinek wybrze Ŝa w odległo ści około jednogodzinnego dojazdu samochodem, w tym na terenie gminy Krokowa, tradycyjnie przejmowa ć b ędzie znaczn ą cz ęść ruchu sobotnio - niedzielnego mieszka ńców Trójmiasta. Jednym z głównych celów rozwoju infrastruktury transportowej województwa Pomorskiego jest poprawa spójno ści regionu poprzez zwi ększenie dost ępno ści do obszaru metropolitalnego i centrów podregionów poprzez modernizacj ę dróg dojazdowych do du Ŝych o środków koncentruj ących miejsca pracy i usług ponadlokalnych, w szczególno ści do aglomeracji trójmiejskiej.

Poszczególne systemy uzbrojenia in Ŝynierskiego ł ącz ą dodatkowo gmin ę Krokowa z sąsiednimi gminami: − zasilanie odbiorców energii elektrycznej gminy Krokowa odbywa si ę ze stacji transformatorowej 110/15 kV GPZ Władysławowo i GPZ Opalino poprzez sie ć rozdzielcz ą 15 kV; w ęzeł energetyczny „ śarnowiec” tj. istniej ąca elektrownia szczytowo - pompowa „ śarnowiec” wraz z istniej ącą stacj ą transformatorow ą 400/110 kV stanowi ą fragment krajowego systemu energetycznego i nie mają bezpo średniego znaczenia dla zasilania odbiorców gminy Krokowa; − gmina nie posiada własnego składowiska odpadów; odpady komunalne i przemysłowe wywo Ŝone s ą na urz ądzone wysypiska s ąsiednich gmin; − przez teren gminy planowany jest przebieg kilku odcinków gazoci ągu wysokiego ci śnienia, linie elektroenergetyczne najwy Ŝszego i wysokiego napi ęcia. Uwarunkowania in Ŝynieryjne omówione zostały w pkt. 15. Ponadto miejsca pracy znacznej liczby mieszka ńców gminy znajduj ą si ę poza jego granicami, głównie w Wejherowie i Pucku, co stanowi kolejny przykład zale Ŝno ści mi ędzy sąsiaduj ącymi ze sob ą gminami. Opisane wy Ŝej powi ązania w układzie zagospodarowania regionu, stawiaj ą gmin ę Krokowa w roli ogniwa, o wyspecjalizowanych funkcjach w istniej ącym systemie wzajemnych świadcze ń.

17 WNIOSKI

Główne determinanty rozwoju gminy Krokowa wynikaj ące z poło Ŝenia s ą zwi ązane z jej usytuowaniem – w niedalekiej odległo ści od dynamicznie rozwijaj ących si ę miast Aglomeracji Gda ńskiej, pomi ędzy gminami o funkcji turystycznej (Choczewo, Gniewino, Władysławowo, Puck), w bezpo średniej blisko ści morza – co mo Ŝe stanowi ć: - podstaw ę rozwoju takich funkcji, jak: turystyka, rekreacja, wypoczynek, sport, ale jednocze śnie: - podstaw ę do wymusze ń usprawnienia poł ącze ń z Gda ńskiem, Gdyni ą i Wejherowem przede wszystkim w zakresie komunikacji drogowej. Planowany rozwój komunikacji, w tym przede wszystkim usprawnienie kontaktu z Aglomeracj ą Gda ńsk ą, w powi ązaniu z odr ębno ści ą, specyfik ą i atrakcyjno ści ą gminy zaowocowa ć mo Ŝe rozwojem nowych funkcji całorocznych , jak: obsługa kongresów i sympozjów, a tak Ŝe budow ą hoteli, apartamentów itp.

2. UWARUNKOWANIA WYNIKAJ ĄCE ZE STRATEGII ROZWOJU GMINY KROKOWA DO ROKU 2015 Strategia Rozwoju Gminy Krokowa do 2015 roku została przyj ęta uchwał ą Nr XXIII/238/2004 Rady Gminy w Krokowej z dnia 22 pa ździernika 2004 r. Plan Strategiczny okre śla misj ę, czyli najogólniejsz ą wizj ę gminy, której urzeczywistnienie będzie mo Ŝliwe dzi ęki realizacji celów strategicznych. Przyj ęta misja: Gmina Krokowa to nowoczesne, europejskie centrum turystyczno – kulturalne Pomorza, wykorzystuj ące rent ę poło Ŝenia, atrakcyjne miejsce do zamieszkania i prowadzenia działalno ści gospodarczej, dbaj ące we współpracy z otoczeniem o walory środowiska przyrodniczego i antropogenicznego. CELE STRATEGICZNE:

• rozwój infrastruktury gwarantuj ący podniesienie poziomu Ŝycia mieszka ńców gminy do średniego poziomu miast w Polsce, • rozwój turystyki wraz z promocj ą walorów gminy, • rozwój przedsi ębiorczo ści w gminie w oparciu o PSSE „ śarnowiec” oraz korzystne warunki prawno-organizacyjne stworzone przez gmin ę, • restrukturyzacja rolnictwa w kierunku powi ększenia areału i specjalizacji, • przekształcenie Krokowej w centrum turystyczno-kulturalne Pomorza, • dalsza poprawa stanu środowiska przyrodniczego oparta na współpracy mi ędzynarodowej i mi ędzyregionalnej, • rozwój osadnictwa mieszka ńców miast na terenie gminy. Czas ogólnej wizji i misji gminy w zało Ŝeniach do planu strategicznego gminy Krokowa okre ślony został – do 2015 roku . Studium uwarunkowa ń i kierunków zagospodarowania przestrzennego przekłada ustalenia Planu Strategicznego na zasady polityki przestrzennej gminy.

18 3. UWARUNKOWANIA WYNIKAJ ĄCE Z DOTYCHCZASOWEGO PRZEZNACZENIA TERENU I BIE śĄ CA POLITYKA PLANISTYCZNA GMINY Dokumentem, który okre śla przeznaczenie terenu, a jednocze śnie stanowi podstaw ę formalno – prawn ą prowadzenia gospodarki przestrzennej w gminie, jest miejscowy plan zagospodarowania przestrzennego.

W gminie Krokowa obowi ązuj ą miejscowe plany zagospodarowania przestrzennego (mpzp), stan na wrzesie ń 2008 r.: 1. mpzp dla obszaru działek geodezyjnych Nr 20/3, 20/8, 21/3-21/7, 21/9-21/14 i 22/2 we wsi Sławoszynko, uchwalony uchwał ą Nr 45/5/99 Rady Gminy Krokowa z dnia 02.02.1999 r. (Dz. Urz. Woj. Pomorskiego nr 87 z 13.08.1999 r., poz. 482), 2. mpzp dla fragmentu wsi Lubkowo, uchwalony uchwał ą Nr 46/V/99 Rady Gminy Krokowa z dn. 25.02.1999 r. (Dz. Urz. Woj. Pomorskiego nr 114, poz. 732 z 15.12.2000 r.), 3. mpzp dla wsi Białogóra, uchwalony uchwał ą Nr 178/XXVII/2000 Rady Gminy Krokowa z dn. 22.12.2000 r. (Dz. Urz. Woj. Pomorskiego nr 43 poz. 639 z 24.03.2003 r.), 4. mpzp na trasie przebiegu przez teren Gminy Krokowa gazoci ągu wysokiego ci śnienia DN 500 mm; Pr=8,4 MPa wraz ze stref ą ochronn ą – w ęzeł Wiczlino – śEG śarnowiec, uchwalony uchwał ą Nr 199/XXXII/2001 z dn. 25.05.2001 r. (Dz. Urz. Woj. Pomorskiego nr 89, poz. 1196 z 05.10.2001 r.) zmieniona uchwał ą Nr 222/XXXV/2001 z dn. 05.10.2001 r. (Dz. Urz. Woj. Pomorskiego nr 102, poz. 1995 z 18.12.2001 r.), 5. mpzp na trasie przebiegu przez teren Gminy Krokowa gazoci ągu wysokiego ci śnienia wraz ze stref ą ochronn ą – zasilanie rejonu nadmorskiego, uchwalony uchwał ą Nr 228/XXXVI/2001 Rady Gminy Krokowa z dn. 26.10.2001 r., (Dz. Urz. Woj. Pomorskiego nr 102, poz. 1996 z 18.12.2001 r.), 6. mpzp dla fragmentu wsi Parszczyce obejmuj ącego dz. nr. 24/16 ( Ŝwirownia), uchwalony uchwał ą Nr 261/XVI/2002 Rady Gminy Krokowa z dn. 25.01.2002 r. (Dz. Urz. Woj. Pomorskiego nr 73, poz. 1604 z 05.11.2002 r.), 7. mpzp dla cz ęś ci obr ębu geodezyjnego Kartoszyno (Pomorska Specjalna Strefa Ekonomiczna) uchwalony uchwał ą Nr 294/XLVIII/2002 Rady Gminy Krokowa z dn. 14.08.2002 r. (Dz. Urz. Woj. Pomorskiego nr 65, poz. 1489 z 30.09.2002 r.), 8. mpzp dla fragmentu wsi Parszczyce obejmuj ącego dz. nr 24/12 i cz. dz. nr 24/22, uchwalony uchwał ą Nr 298/XLVIII/2002 Rady Gminy Krokowa z dn.14.08.2002 r. (Dz. Urz. Woj. Pomorskiego nr 69, poz. 1551 z 15.10.2002 r.), 9. mpzp dla fragmentu wsi Kłanino obejmuj ącego dz. nr 49/4, 49/5 i 55/8 oraz cz. dz. 37/7, uchwalony uchwał ą Nr XI/144/2003 Rady Gminy Krokowa z dn. 31.10.2003 r. (Dz. Urz. Woj. Pomorskiego nr 8, poz. 129 z 21.01.2004 r.), 10. mpzp dla fragmentu wsi Lubkowo, uchwalony uchwał ą Nr XI/145/2003 Rady Gminy Krokowa z dn. 31.10.2003 r. (Dz. Urz. Woj. Pomorskiego Nr 151, poz. 267 z 28.11.2003 r.), 11. mpzp dla fragmentu wsi śarnowiec obejmuj ącego dz. 1825 - 1874 i 1896, uchwalony uchwał ą Nr XI/146/2003 Rady Gminy Krokowa z dn. 31.10.2003 r. (Dz. Urz. Woj. Pomorskiego nr 8, poz.130 z 21.01.2004 r.), 12. mpzp fragmentu wsi Tyłowo obejmuj ącego dz. nr 59/1, uchwalony uchwał ą Nr XI/147/2003 Rady Gminy Krokowa z dn. 31.10.2003 r. (Dz. Urz. Woj. Pomorskiego nr 8, poz. 131 z 21.01.2004 r.), 13. mpzp dla fragmentu wsi Lubkowo obejmuj ącego cz. dz. 138/2, 139, 140/1, 140/2, 141/1, 141/3, 141/4, 142/1, 142/3, 142/4 i 143, uchwalony uchwał ą Nr XI/148/2003

19 Rady Gminy Krokowa z dn. 31.10.2003 r. (Dz. Urz. Woj. Pomorskiego Nr 8, poz. 132 z 21.01.2004 r.), 14. mpzp dla fragmentu wsi Krokowa obejmuj ącego dz. nr 7/27, uchwalony uchwał ą Nr XIII/177/2003 Rady Gminy Krokowa z dn. 19.12.2003 r. (Dz. Urz. Woj. Pomorskiego nr 43, poz. 850 z 10.04.2004 r.), 15. mpzp dla fragmentu wsi śarnowiec obejmuj ącego dz. 628/1 - 628/9, 627/1, 627/2, 623 -626, 1875, 1876, i cz. dz. 622, uchwalony uchwał ą Nr XIV/181/2004 Rady Gminy Krokowa z dn. 30.01.2004 r. (Dz. Urz. Woj. Pomorskiego nr 61, poz. 1149 z 21.05.2004 r.), 16. mpzp dla fragmentu wsi śarnowiec obejmuj ącego dz. 1885 - 1895, 729/1, 729/5 i cz. dz. 1878, uchwalony uchwał ą Nr XIV/182/2004 Rady Gminy Krokowa z dn. 30.01.2004 r. (Dz. Urz. Woj. Pomorskiego nr 61, poz. 1150 z 21.05.2004 r.), 17. mpzp wsi Wierzchucino Wybudowania II, uchwalony uchwał ą Nr XXVII/266/2005 Rady Gminy Krokowa z dn. 15.02.2005 r. (Dz. Urz. Woj. Pomorskiego Nr 34, poz. 679 z 12.04.2005 r.), 18. mpzp dla wsi Świecino, uchwalony uchwałą Nr XXVII/267/2005 Rady Gminy Krokowa z dn. 15.02.2005 r. (Dz. Urz. Woj. Pomorskiego nr 34, poz. 678 z 12.04.2005 r.), 19. mpzp dla wsi Sławoszyno, uchwalony uchwałą Nr XXVII/268/2005 Rady Gminy Krokowa z dn. 15.02.2005 r. (Dz. Urz. Woj. Pomorskiego nr 57, poz. 1077 z 13.06.2005 r.), 20. mpzp dla wsi D ębki sektor A, uchwalony uchwał ą Nr XXIX/281/2005 Rady Gminy Krokowa z dn.18.03.2005 r.( Dz. Urz. Woj. Pomorskiego nr 50 poz. 977 z 25.05.2005 r.), 21. mpzp dla wsi D ębki sektor C, uchwalony uchwał ą Nr XXIX/282/2005 Rady Gminy Krokowa z dn. 18.03.2005 r. (Dz. Urz. Woj. Pomorskiego nr 50, poz. 978 z 25.05.2005 r.), 22. mpzp dla wsi D ębki sektor D, uchwalony uchwał ą Nr XXIX/283/2005 Rady Gminy Krokowa z dn. 18.03.2005 r. (Dz. Urz. Woj. Pomorskiego nr 50, poz. 979 z 25.05.2005 r.), 23. mpzp dla wsi D ębki sektor B, uchwalony uchwał ą Nr XXXIV/324/2005 Rady Gminy Krokowa z dn. 28.06.2005 r. (Dz. Urz. Woj. Pomorskiego nr 90, poz.1855 z 26.09.2005 r.), 24. mpzp dla wsi Minkowice stacja uzdatniania wody, uchwalony uchwał ą Nr XXIX/284/2005 Rady Gminy Krokowa z dn. 18.03.2005 r. (Dz. Urz. Woj. Pomorskiego nr 72, poz. 1383 z 25.07.2005 r.), 25. mpzp dla wsi Wierzchucino Wybudowanie I, uchwalony uchwał ą nr XLIII/416/2006 Rady Gminy Krokowa z dn. 31.03.2006 r. (Dz. Urz. Woj. Pomorskiego nr 69, poz. 1441 z 30.06.2006 r.), 26. mpzp obejmuj ący fragment wsi Parszczyce (cz. B), uchwalony uchwał ą Nr XLIII/414/2006 Rady Gminy Krokowa z dn. 31.03.2006 r. (Dz. Urz. Woj. Pomorskiego nr 105, poz. 2130 z 17.10.2006 r.), 27. mpzp obejmuj ący fragment wsi Goszczyno Wybudowanie, uchwalony uchwał ą Nr XLIII/415/2006 Rady Gminy Krokowa z dn. 31.03.2006 r. (Dz. Urz. Woj. Pomorskiego nr 106, poz. 2130 z 19.10.2006 r.), 28. mpzp dla wsi Odargowo uchwalony uchwał ą Nr XVII/77/2007 Rady Gminy Krokowa z dn. 19.10.2007 r. (Dz. Urz. Woj. Pomorskiego nr 25, poz. 729 z 07.04.2008 r.).

W trakcie opracowania znajduj ą si ę ponadto miejscowe plany zagospodarowania przestrzennego, w oparciu o nast ępuj ące uchwały (stan na wrzesie ń 2008 r.): - Uchwała Nr 61/V/IV/2003 z dnia 28.02.2003 r. Rady Gminy Krokowa w sprawie

20 przyst ąpienia do sporz ądzenia miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego dla fragmentu wsi Krokowa, - Uchwała Nr XVIII/97/2007 z dnia 23.11.2007 r. Rady Gminy Krokowa w sprawie przyst ąpienia do sporz ądzenia miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego dla fragmentu wsi Sulicice I, - Uchwała Nr XVIII/98/2007 z dnia 23.11.2007 r. Rady Gminy Krokowa w sprawie przyst ąpienia do sporz ądzenia miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego dla fragmentu wsi Sulicice II, - Uchwała Nr XLVIII/463/2006 z dnia 15.09.2006 r. Rady Gminy Krokowa w sprawie przyst ąpienia do sporz ądzenia miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego wsi Karwie ńskie Błota I i II, - Uchwała Nr XVII/78/2007 z 19.10.2007 r. Rady Gminy Krokowa w sprawie przyst ąpienia do sporz ądzenia miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego dla trasy gazoci ągu wysokiego ci śnienia wraz ze stref ą ochronn ą - zasilanie rejonu nadmorskiego obejmuj ącego działki nr 8/7 , 73/1 obr ęb Tyłowo , 41 - obr ęb Karlikowo , 179, 171, 33/41, 33/43- obr ęb Świecino , 56/14, 93- obr ęb Połchówko, - Uchwała Nr XXII/130/2008 z 22.02.2008r. Rady Gminy Krokowa w sprawie przyst ąpienia do sporz ądzenia miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego dla cz ęś ci działki nr 451/1 poło Ŝonej w obr ębie śarnowiec -„Rybaczówka”, - Uchwała Nr XXVII/198/2008 z 30.05.2008 r. Rady Gminy Krokowa w sprawie przyst ąpienia do sporz ądzenia miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego dla fragmentu wsi Brzyno, - Uchwała Nr XXVII/199/2008 z 30.05.2008 r. Rady Gminy Krokowa w sprawie przyst ąpienia do sporz ądzenia miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego dla fragmentu wsi Wierzchucino, - Uchwała Nr XXVII/200/2008 z 30.05.2008 r. Rady Gminy Krokowa w sprawie przyst ąpienia do sporz ądzenia miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego dla fragmentu wsi Lubkowo, - Uchwała Nr XXVII/201/2008 z 30.05.2008 r. Rady Gminy Krokowa w sprawie przyst ąpienia do sporz ądzenia miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego dla fragmentu wsi Minkowice, - Uchwała Nr XXVII/202/2008 z 30.05.2008 r. Rady Gminy Krokowa o przyst ąpieniu do sporz ądzania miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego dla działek nr 29/3, 30/2, 30/4, 65/5, 65/6, 65/7, 66/3, 67/6, 66/3, 67/6, 67/8, 32/2, 41/8, 42/2, 43/2, 63/2, 64/2 poło Ŝonych we wsi Parszczyce, - Uchwała Nr XXVII/203/2008 z 30.05.2008 r. Rady Gminy Krokowa o przyst ąpieniu do sporz ądzania miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego dla działek nr 14, 15/2, 15/3, 15/5, 15/6, 16 i 17 poło Ŝonych w obr ębie ewidencyjnym Sulicice, - Uchwała Nr XXXII/244/2008 z 28.11.2008 r. Rady Gminy Krokowa o przyst ąpieniu do sporz ądzania zmiany obowi ązujacego miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego dla fragmentu wsi Wierzchucino Wybudowania I w gminie Krokowa uchwalonego uchwał ą Nr XLIII/416/2006 Rady Gminy Krokowa z dnia 31 marca 2006 r., dla obszaru cz ęś ci działek: nr 987-x1, nr 991 i nr 993/1 poło Ŝonych w obr ębie Wierzchucino, gmina Krokowa.

Uchwalone plany, dotycz ą zarówno niewielkich obszarów, sporz ądzanych dla bie Ŝą cych potrzeb gminy, jak i kompleksowo uj ętych terenów zainwestowania wsi np. plan wsi Białogóra, wsi D ębki, obejmuj ących cały zainwestowany obszar miejscowo ści (plany okre ślaj ące charakter całych miejscowo ści). Realizowany program prac planistycznych obejmuje tereny wsi, które s ą wsiami o najwi ększym potencjale rozwojowym i nagromadzeniu problemów. Program prac

21 planistycznych gminy powinien obj ąć plany pozostałych obszarów istniej ącego i planowanego zainwestowania poszczególnych miejscowości i by ć sukcesywnie realizowany. Oczywi ście nie mo Ŝna wykluczy ć bie Ŝą cych, nie przewidywanych potrzeb, w zakresie zmian (szczególnie planów sporz ądzonych w pocz ątkowym okresie funkcjonowania ustawy o zagospodarowaniu przestrzennym z 1994 roku) oraz sporz ądzania nowych miejscowych planów zagospodarowania przestrzennego, równie Ŝ dla niewielkich fragmentów gminy.

Dotychczasowe przeznaczenie terenu okre śla 28 uchwalonych (wrzesie ń 2008 r.), obowi ązuj ących planów miejscowych.

Niezale Ŝnie od powy Ŝszego, do ko ńca roku 2002 obowi ązywał: - miejscowy plan ogólny zagospodarowania przestrzennego gminy zatwierdzony Uchwał ą nr 100/XXIII/92 Rady Gminy Krokowa z dnia 24.07.1992 r.

Studium uwarunkowa ń i kierunków zagospodarowania przestrzennego gminy Krokowa uchwalone Uchwał ą Nr XI/143/2003 Rady Gminy Krokowa z dnia 31.10.2003 r. opierało si ę na rozwi ązaniach, obowi ązuj ącego do ko ńca roku 2002 w/w miejscowego planu ogólnego zagospodarowania przestrzennego gminy. Uchwała Nr XI/143/2003 Rady Gminy Krokowa w przedmiocie uchwalenia studium, wyrokiem Wojewódzkiego S ądu Administracyjnego w Gda ńsku, została uznana za niezgodn ą z prawem.

Gmina posiada znaczne obszary przeznaczone dla rozwoju zainwestowania. Praktycznie w ka Ŝdej wsi zarezerwowane s ą w dotychczasowych dokumentach planistycznych i dotychczas niewykorzystane du Ŝe tereny rozwojowe, cz ęsto przekraczaj ące kilkukrotnie obecn ą powierzchni ę terenów zainwestowanych.

Wynikiem realizacji planów miejscowych s ą zmiany fizyczne, jakie zaistniały w krajobrazie gminy – zmiany w zagospodarowaniu przestrzennym.

Po zastoju inwestycyjnym minionego okresu, w ostatnich latach obserwuje si ę znaczny rozwój osadnictwa wyra Ŝaj ący si ę w: - przekształceniach funkcjonalnych, - podnoszeniu standardu, - uzupełnianiu zabudowy, - budowie urz ądze ń komunalnych, - modernizacji infrastruktury technicznej. Koncentracja nowych inwestycji wyst ępuje w trzech rejonach: - we wsi Krokowa - usługi, mieszkalnictwo, - w miejscowo ściach nadmorskich D ębki, Białogóra Karwie ńskie Błota - zabudowa letniskowa i jednorodzinna.

Nowe zainwestowanie rozwija si ę zgodnie z zało Ŝeniami dotychczasowych ustale ń planistycznych: • Powstaj ąca zabudowa mieszkaniowa podnosi estetyk ę gminy, jest du Ŝym krokiem w procesie rewaloryzacji istniej ących zasobów. Przyrost zasobów mieszkaniowych nie zakłócił sieci usług infrastruktury społecznej. W skali gminy obserwuje si ę nieznaczny przyrost liczby ludno ści. • Wzbogaceniu uległa sie ć usług infrastruktury społecznej, rozwin ął si ę handel i gastronomia głównie w miejscowo ściach letniskowych, podnosi si ę atrakcyjno ść poszczególnych jednostek osadniczych. • Na korzy ść zmienia si ę krajobraz gminy, mi ędzy innymi realizowana jest zabudowa centrum wsi Krokowa, modernizowane s ą domy, ich fasady, pokrycie dachów,

22 detale architektoniczne. • Prowadzone s ą sukcesywnie prace modernizacyjne układu drogowego, w tym mi ędzy innymi zrealizowane zostało rondo w Krokowej. • Prowadzona jest modernizacja i przebudowa sieci infrastruktury technicznej. Osi ągni ęciem ostatnich lat w tym zakresie jest: - budowa kanalizacji sanitarnej i oczyszczalni ścieków, - zmiana systemów grzewczych wielu du Ŝych i małych kotłowni na proekologiczne (gaz, olej opałowy), czego efektem jest stopniowa poprawa czysto ści powietrza atmosferycznego.

Cz ęść zabudowy powstaje nielegalnie bez pozwole ń na budow ę. Problem ten dotyczy głównie, dynamicznie rozwijaj ącej si ę zabudowy letniskowej w miejscowo ściach Białogóra, D ębki i Karwie ńskie Błota. Zabudowa ta w wi ększo ści pozbawiona kanalizacji sanitarnej i racjonalnego układu drogowego powstaje z reguły na działkach wielko ści 300 - 500 m², degraduj ąc środowisko naturalne i krajobraz gminy.

4. UWARUNKOWANIA WYNIKAJ ĄCE Z DOTYCHCZASOWEGO ZAGOSPODAROWANIA I UZBROJENIA TERENU

4. 1. Struktura funkcjonalno – przestrzenna gminy Gmina Krokowa jest gmin ą rolniczo – turystyczn ą. Gmina obejmuje teren o powierzchni 211 km². Ponad połow ę powierzchni gminy (53,6%), zajmuje rolnicza przestrze ń produkcyjna – grunty orne i u Ŝytki zielone. Z kolei lasy zajmuj ą trzeci ą cz ęść powierzchni ok. 33%. Wsi ą gminn ą jest Krokowa , pełni ąc przede wszystkim funkcje o środka administracji, turystyki, mieszkalnictwa i usług. Wsie Krokowa, Minkowice, Goszczyno tworz ą tzw „Trójwie ś” – główne skupisko ludno ści (ok. 1540 mieszka ńców). Kolejne du Ŝe o środki mieszkalnictwa to wie ś Wierzchucino (ok. 1430 mieszka ńców) i wsie śarnowiec (ok. 690 mieszka ńców) i Sławoszyno (ok. 590 mieszka ńców). W miejscowo ściach nadmorskich sezonowo zwi ększa si ę ilo ść mieszka ńców. Przykładowo w roku 2006 korzystaj ących z noclegów było 9060 osób; ilo ść udzielonych noclegów - ok. 50 600. Funkcje obsługi turystów, tereny rekreacji i sportu wyst ępuj ą: - jako dominuj ące z baz ą noclegow ą i sportow ą w pasie przylegaj ącym do otwartego morza na obszarach trzech miejscowo ści - Białogóra, D ębki i Karwie ńskie Błota, - jako uzupełniaj ące w postaci pojedynczych obiektów w pasie przylegaj ącym do jeziora śarnowieckiego na obszarze wsi Brzyno i Lubkowo, - w Krokowej - zało Ŝenie zamkowo - parkowe. Miejscowo ści nadmorskie charakteryzuj ą si ę dynamicznym rozwojem przestrzennym, głównie w postaci zabudowy letniskowej, pensjonatowej i mieszkaniowej jednorodzinnej. Krokowa nale Ŝy do gmin posiadaj ących najwy Ŝsz ą liczb ę obiektów noclegowych w województwie Pomorskim. Wg danych z 2006 r. na terenie gminy zarejestrowanych było ok. 1200 miejsc noclegowych, w tym ok. 400 całorocznych. Powa Ŝnym problemem i zagro Ŝeniem dla środowiska jest „dzika” zabudowa letniskowa powstaj ąca nielegalnie na atrakcyjnych terenach poło Ŝonych w s ąsiedztwie morza, na działkach o niewielkiej powierzchni (300-500 m²), z reguły bez zaopatrzenia w wod ę, kanalizacji sanitarnej, pozbawiona racjonalnego układu drogowego. Przykładem jest sytuacja przestrzenna w miejscowo ściach Karwie ńskie Błota, D ębki i Białogóra, gdzie podziały geodezyjne i „dzika”

23 zabudowa letniskowa doprowadzi ć mo Ŝe do degradacji środowiska naturalnego i krajobrazu, a w przypadku Karwie ńskich Błot niezwykle cennego zabytku jakim jest historyczny układ wsi - rz ędówki bagiennej. Brak atrakcyjnego zaplecza usługowego funkcji turystycznej powoduje w dni deszczowe masowe wyjazdy turystów, w tym przede wszystkim w kierunku Trójmiasta. Funkcja rolnicza jest tradycyjn ą główn ą funkcj ą gminy. Rolnicza przestrze ń produkcyjna zajmuje 53,6% ogólnej powierzchni gminy. Około 10% gruntów ornych stanowi ą gleby klasy III le Ŝą ce w okolicach Słuchowa, Brzyna, Wierzchucina, śarnowca i Kłanina. S ą to gleby pszenne dobre. Około 37% gruntów ornych stanowi ą gleby klasy IV le Ŝą ce w okolicach Krokowej, Minkowic i Jeldzina (gleby pszenno – Ŝytnie). Około 19% gruntów ornych stanowi ą gleby Ŝytnie. W granicach gminy znajduje si ę 1063 gospodarstw rolnych (dane z roku 2008) oraz szereg zdegradowanych byłych baz PGR. Obserwuje si ę restrukturyzacj ę funkcjonaln ą wsi i jej wielofunkcyjny rozwój przez uzyskiwanie dochodów z turystyki (zwłaszcza na obszarach o wysokich walorach turystycznych). Znaczenie rolnictwa słabnie na rzecz turystyki. Struktura u Ŝytkowania uŜytków rolnych: - grunty orne - 6 476 ha, - sady - 43 ha, - u Ŝytki zielone - 4 048 ha, - pastwiska - 791 ha. Funkcja rybołówstwa koncentruje si ę w Dębkach – przysta ń rybacka. Funkcja przemysłowa koncentruje si ę we wsi Kartoszyno, gdzie znajduje si ę jedna z podstref Pomorskiej Specjalnej Strefy Ekonomicznej – śarnowiec z szeregiem funkcjonuj ących firm. Zarz ądzaj ącym Stref ą jest spółka - Pomorska Specjalna Strefa Ekonomiczna spółka z o.o. Siedziba spółki zarz ądzaj ącej znajduje si ę w Sopocie przy ul. Władysława IV nr 9.

Obszar gminy obejmuje teren o powierzchni 21 109 ha (powierzchnia geodezyjna), czyli 211,09 km 2, w tym mi ędzy innymi:

• grunty zabudowane i zurbanizowane - 1 054 ha w tym: − tereny zabudowane 326 ha − drogi 604 ha − inne 124 ha • lasy i grunty le śne - 7 091 ha

• uŜytki rolne - 11 358 ha

• wody - 298 ha

• nieu Ŝytki - 739 ha

4.2. Ludno ść i zatrudnienie Liczba ludno ści gminy Krokowa wynosi obecnie 10 407 mieszka ńców, w tym: (dane na dzie ń 31.12.2009 r.).

24 W ubiegłych latach generalnie obserwuje si ę stagnacj ę liczby ludno ści z niewielk ą tendencj ą wzrostu (dane na koniec roku): 2000 r. - 9 894 mieszka ńców, 2001 r. - 10 098 mieszka ńców, 2002 r. - 10 055 mieszka ńców, 2003 r. - 10 092 mieszka ńców, 2004 r - 10 135 mieszka ńców, 2005 r. - 10 197 mieszka ńców, 2006 r. - 10 129 mieszka ńców, 2007 r. - 10 300 mieszka ńców, 2008 r. - 10 395 mieszka ńców, 2009 r. - 10 407 mieszka ńców.

Zatrudnienie - na terenie gminy, na koniec roku 2006, pracuj ących ogółem było 1573 osób, w tym: w rolnictwie i le śnictwie 77 osób, w przemy śle i budownictwie 924 osoby i w usługach 572 osoby. Zakłady przemysłowe maj ące wpływ na rozwój gospodarki w gminie zlokalizowane s ą przede wszystkim na terenie Pomorskiej Specjalnej Strefy Ekonomicznej śarnowiec. Na terenie gminy nie istnieje praktycznie przetwórstwo rolno – spo Ŝywcze. Wi ększo ść usług jest zwi ązana z funkcj ą turystyczn ą gminy. Liczba bezrobotnych na terenie gminy na koniec 2006 r. wynosiła ok. 490 osób (7,7% zawodowo czynnych), co stanowi ni Ŝszy wska źnik od średniej województwa (15,3%).

4.3. Zasoby mieszkaniowe Ogółem na terenie gminy znajduje si ę: - 241 450 m² powierzchni u Ŝytkowej mieszka ń, - 2 508 mieszkania, - 11 795 izb. (dane na koniec 2006 r.)

Średnie wska źniki: 96,3 m² powierzchni u Ŝytkowej na 1 mieszkanie, 4,0 osób na 1 mieszkanie, 23,8 m² powierzchni uŜytkowej na 1 osob ę. Zabudowa mieszkaniowa wyst ępuje głównie jako jednorodzinna z wyj ątkiem nielicznych budynków wielorodzinnych zlokalizowanych w sąsiedztwie dawnych baz PGR i we wsi Krokowa.

4.4. Infrastruktura społeczna Na terenie gminy Krokowa wyst ępuj ą nast ępuj ące obiekty usługowe z zakresu obsługi mieszka ńców:

oświata i wychowanie − 5 szkół podstawowych – Krokowa, Wierzchucino, śarnowiec, Sławoszyno, Lubocino, − 2 gimnazja – Krokowa, Wierzchucino, − 1 przedszkole niepubliczne – Krokowa, − 2 punkty przedszkolne publiczne – Sławoszyno, Wierzchucino, − Zespół Szkół Ponadgimnazjalnych – Kłanino;

25 ochrona zdrowia i opieka społeczna − Niepubliczne Zakłady Opieki Zdrowotnej – Krokowa, Wierzchucino, − Gabinety stomatologiczne – Krokowa, śarnowiec, − Apteki – Krokowa (1 obiekt), Wierzchucino, − Dom Pomocy Społecznej – Lubkowo, − Stacja Opieki „Caritas” w Minkowicach, − Gminny O środek Pomocy Społecznej - Krokowa;

kultura − Muzeum Regionalne w Krokowej, − Domy Ludowe – Białogóra, Sławoszyno, Wierzchucino, − Świetlice – Brzyno, Lubkowo, Połchówko, Parszkowo, , Tyłowo, śarnowiec, Lisewo, Karlikowo, Krokowa, Słuchowo, Sobie ńczyce, Świecino, Wierzchucino, − Biblioteki – Gminna Biblioteka Publiczna w Krokowej, filie biblioteczne – Karlikowo, Sławoszyno, Wierzchucino, śarnowiec;

sport − Boiska piłkarskie – Białogóra, Brzyno, Ł ętowice, Prusewo, Sławoszyno, Sobie ńczyce, Sulicice, śarnowiec, Karwie ńskie Błoto Pierwsze, − Boiska wielofunkcyjne przy szkołach podstawowych w Białogórze, Krokowej, śarnowcu, Karlikowie, Sławoszynie, − Kompleksy sportowe przy szkole podstawowej w Wierzchucinie oraz przy szkole podstawowej i przy gimnazjum w Krokowej, − Sale sportowe przy szkołach – Krokowa, Kłanino, Wierzchucino, − Stadnina koni – Białogóra, − Jazdy konne – Parszczyce, − Mini-golf – Białogóra, − Korty tenisowe – Krokowa, − Wypo Ŝyczalnia rowerów – D ębki, Białogóra, − Wypo Ŝyczalnie sprz ętu wodnego – D ębki, Lubkowo, − Wypo Ŝyczalnie quadów – Parszczyce, Odargowo, − Kąpieliska – Lubkowo, Białogóra, D ębki, Karwie ńskie Błoto Drugie;

inne usługi − Urz ąd Gminy w Krokowej, − 2 urz ędy pocztowe – Krokowa, Wierzchucino oraz punkt w śarnowcu, − Komisariat Policji – Minkowice, − Bank Spółdzielczy – Krokowa i filia Wierzchucino, − Ochotnicza Stra Ŝ Po Ŝarna – 9 placówek (Krokowa, Sławoszyno, Wierzchucino, Karlikowo, śarnowiec, Białogóra, Prusewo, Sobie ńczyce, Tyłowo), − Stacje paliw – Krokowa, Odargowo, Minkowice LPG.

Obiekty infrastruktury społecznej wyst ępuj ą zarówno jako usługi podstawowe, słu Ŝą ce głównie mieszka ńcom gminy (z zakresu o światy, zdrowia, kultury, administracji, handlu, gastronomii, rzemiosła, sportu), jak i wykraczaj ące swoim zasi ęgiem poza granice gminy. Urz ądzenia usługowe tzw. centrotwórcze (handel, gastronomia, kultura) zlokalizowane s ą głównie we wsi gminnej Krokowa. Usługi zwi ązane z obsług ą turystyki (gastronomia, handel, informacje turystyczne - głównie sezonowe), zlokalizowane s ą przede wszystkim w rejonie wsi Białogóra, D ębki, Karwie ńskie Błota, Krokowa.

26 4.5. Rybołówstwo − Przysta ń rybacka – Dębki. Funkcja rybołówstwa bazuje na jednostkach indywidualnych.

4.6. Obsługa turystyki Na terenie gminy, na koniec 2006 r. znajdowało si ę 21 obiektów zbiorowego zakwaterowania, ł ącznie ok. 1200 miejsc noclegowych (w tym ok. 400 miejsc całorocznych). Ponadto na terenie gminy zlokalizowane s ą campingi i pola namiotowe, ł ącznie ponad 20 obiektów zlokalizowanych: - w Białogórze, - w Dębkach, - w Karwie ńskich Błotach, - w Lubkowie, - nad jeziorem Dobre. Na terenie gminy wyst ępuje znaczna baza kwater prywatnych. Wiele domów budowanych jest z zało Ŝeniem mo Ŝliwo ści wynajmu pokoi dla letników. W gminie działaj ą Biura Informacji Turystycznej (Krokowa, Białogóra, D ębki). Gmina nie posiada systemu ście Ŝek rowerowych. Ście Ŝki rowerowe s ą sukcesywnie realizowane.

4.7. Ziele ń Zbiorowiska ro ślinne gminy Krokowa reprezentuj ą trzy główne grupy ekosystemów: • ekosystemy nawi ązuj ące do naturalnych, jak szuwary, torfowiska i niektóre ł ąki oraz zró Ŝnicowane ekosystemy le śne i semile śne; • ekosystemy zwi ązane z krajobrazem wiejskim, tj. pola, ł ąki i pastwiska, przydomowe ogrody i sady; • ekosystemy terenów silnie przekształconych antropogenicznie, zwłaszcza w obr ębie i wokół obiektów przemysłowych i infrastrukturowych. Najwarto ściowsz ą przyrodniczo grup ę ekosystemów tworz ą ekosystemy le śne, i hydrogeniczne (w tym torfowiskowe). W granicach gminy Krokowa wyró Ŝnia si ę nast ępuj ące typy zbiorowisk le śnych i niele śnych: • lasy ł ęgowe - wyst ępuj ą rzadko i na bardzo małych powierzchniach; zbiorowiska ł ęgowe zajmuj ą dna dolin i rynien; zbiorowisko to było kiedy ś znacznie cz ęś ciej reprezentowane, jego siedliska zaj ęte s ą obecnie przez u Ŝytki zielone; • Ŝyzne lasy bukowe i gr ądy są do ść rzadkim zbiorowiskiem na terenie gminy, wyst ępuj ą głównie na zboczach Czarnej Wdy i Bychowskiej Strugi; grądy wyst ępuj ą w postaci małych, rozproszonych płatów, poło Ŝonych z reguły na zboczach dolin rzecznych i zwi ązane s ą z reguły z ciekami; buczyna wyst ępuje z reguły na zboczach wzniesie ń morenowych – najlepiej wykształcone płaty stwierdzono w strefach kraw ędziowych K ęp śarnowieckiej i Gniewinowskiej, od strony jez. śarnowieckiego; struktura florystyczna obu zbiorowisk jest zbli Ŝona (buk, oba gatunki d ębów i graba); • ubogie lasy bukowe (kwa śne buczyny) – s ą powszechnym zbiorowiskiem le śnym na obszarze gminy i tworz ą wi ększo ść kompleksów le śnych; w drzewostanach wyst ępuje prawie wył ącznie buk, jedynie w zbiorowiskach przekształconych wzrasta rola świerka i sosny; porastaj ą głównie wzniesienia morenowe; • kwa śne d ąbrowy, podobnie jak kwa śne buczyny, są powszechnym zbiorowiskiem le śnym na obszarze gminy; wyst ępuj ą w małych kompleksach zarówno w morenowej

27 cz ęś ci gminy (np. w pobli Ŝu jez. Dobrego, w północnej cz ęś ci Puszczy Dar Ŝlubskiej) jak i w cz ęś ci mierzejowej (na zachód od Białogóry); w drzewostanach wyst ępuje buk i d ąb; • bory sosnowe w gminie Krokowa wyst ępuj ą w trzech rejonach: na wydmach nadmorskich, na starych wydmach w okolicy Szarego Dworu oraz na sandrze na południe od jez. Dobrego; zbiorowisko to reprezentowane jest przez nadmorski bór ba Ŝynowy (wył ącznie w strefie nadmorskiej) i przez suboceaniczny bór sosnowy (niewielkie powierzchnie na sandrze); • bory i brzeziny bagienne - obejmuj ą zbiorowiska rozwijaj ące si ę na podło Ŝu organogenicznym; wyst ępuj ą przede wszystkim na Równinie Błot Przymorskich i w zagł ębieniach mi ędzywydmowych; ich drzewostan buduje przede wszystkim sosna przy znacznym udziale brzozy brodawkowatej i omszonej, wi ększo ść płatów borów brzezin bagiennych jest znacznie przekształcona antropogenicznie; • olsy i zaro śla wierzbowe – olsy wyst ępuj ą rzadko w dolinach cieków, na obszarach źródliskowych, na Równinie Błot Przymorskich, w warunkach stałego lub okresowego podtopienia; drzewostan olsów buduje głównie olsza czarna; większ ą powierzchni ę ni Ŝ olsy zajmuj ą zaro śla wierzbowe, najcz ęś ciej wykształcone w postaci k ęp i pasów wzdłu Ŝ rowów i kanałów melioracyjnych; • czy Ŝnie – tworz ą w ąskie pasy wzdłu Ŝ śródpolnych dróg i na miedzach; w ich składzie wyst ępuj ą głównie głóg i tarnina; • nasadzenia drzew na gruntach porolnych – ta grupa stanowi znaczn ą cz ęść gruntów le śnych wyst ępuj ących w granicach gminy - przewa Ŝnie s ą to monokultury sosnowe, znacznie rzadziej drzewa li ściaste; kompleksy te stanowi ą antropogeniczne zbiorowiska zast ępcze na zró Ŝnicowanych siedliskach, przy czym w wielu przypadkach s ą to siedliska Ŝyzne – gr ądowe i buczynowe; • nasadzenia drzew na wydmach nadmorskich – wprowadzone w celu ustabilizowania wydm szarych; w składzie przede wszystkim sosna pospolita i rzadziej kosówka; • zbiorowiska wydm nadmorskich i muraw piaskowych – zbiorowiska wydm białej i szarej w pasie mierzejowym; roślinno ść wydm białych buduj ą przede wszystkim trawy: wydmuchrzyca piaskowa i piaskownica zwyczajna, a wydm szarych - murawy kocanek piaskowych i jasie ńca nadbrze Ŝnego; wi ększo ść zbiorowisk jest silnie przekształcona antropogenicznie; • łąki i pastwiska – zajmuj ą znaczn ą cz ęść gminy, głównie w jej północnej, przymorskiej cz ęś ci; wyst ępuj ą te Ŝ na obszarach pradolinnych i w dnach dolin rzecznych, gdzie z reguły s ą zbiorowiskami dominuj ącymi, porastaj ą te Ŝ obni Ŝenia terenu na wysoczy źnie, gdzie tworz ą enklawy w podmokłych obni Ŝeniach śródpolnych; wykształciły si ę na siedliskach wilgotnych i świe Ŝych, przewa Ŝnie na torfach i murszach; większo ść siedlisk jest przekształcona w wyniku melioracji; • zbiorowiska szuwarów wła ściwych i turzycowych – wyst ępuj ą cz ęsto, w niewielkich powierzchniach, tworz ą w ąskie pasy wzdłu Ŝ brzegów zbiorników wodnych, niekiedy całkowicie zarastaj ąc płytkie oczka, zajmuj ą te Ŝ podmokłe zagł ębienia, zwykle w obr ębie wi ększych kompleksów ł ąkowych lub ł ąkowo-zaro ślowych; najwi ększe i najcenniejsze skupienie zbiorowisk szuwarowych znajduje si ę w rezerwacie przyrody „Pia śnickie Łąki”; • torfowiska wysokie i przej ściowe – skupiaj ą si ę głównie na Równinie Błot Przymorskich, najwi ększy płat zajmuj ą Bielawskie Błota; stanowi ą jedn ą z najbardziej wra Ŝliwych na przekształcenia środowiska grup ę zbiorowisk, zwi ązanych głównie z eksploatacj ą torfu i pracami melioracyjnymi oraz u Ŝyźnianiem siedlisk nawozami sztucznymi, wykształcaj ą si ę głównie w bezodpływowych zagł ębieniach terenu, na siedliskach silnie uwodnionych, ubogich troficznie i kwa śnych;

28 • wrzosowiska i Ŝarnowczyska – skupiska tych zbiorowisk wyst ępuj ą do ść cz ęsto, ale na niewielkich powierzchniach; zajmuj ą m.in. skarpy dolin i fragmenty wierzchowiny wysoczyzny; • zbiorowiska synantropijne (segetalne i ruderalne) – w grupie tej wyst ępuj ą dwa typy zbiorowisk o odmiennym rozprzestrzenieniu i ró Ŝnych wymaganiach ekologicznych, fitocenozy segetalne towarzysz ą uprawom rolnym i wyst ępuj ą pospolicie na terenie całej gminy, za ś zbiorowiska ruderalne wykształcaj ą si ę w ogródkach przydomowych, na przydro Ŝach, w pobli Ŝu zabudowa ń gospodarczych itp., s ą zbiorowiskami pospolitymi, chocia Ŝ zwykle małopowierzchniowymi. Warto ść przyrodnicza wyst ępuj ących na obszarze gminy Krokowa ekosystemów hydrogenicznych wynika z ich znaczenia dla ró Ŝnicowania środowiska przyrodniczego w sensie materialnym oraz z ich roli w funkcjonowaniu środowiska, zwłaszcza w zakresie obiegu wody i procesów biologicznych. Spo śród wyst ępuj ących ekosystemów najistotniejsze znaczenie dla funkcjonowania środowiska posiadaj ą torfowiska oraz ł ąki i pastwiska, a tak Ŝe zbiorowiska nadrzeczne. Rozległe powierzchnie w gminie Krokowa zajmuj ą agrocenozy. śyzne, bogate w składniki pokarmowe gleby uwarunkowały zestaw preferowanych upraw oraz towarzysz ące im zbiorowiska chwastów segetalnych. Ugory pokrywa uboga ro ślinno ść z gatunkami ruderalnymi. Zabudowie wiejskiej towarzysz ą ogrody i sady, ze stosunkowo bogatym zestawem ro ślinno ści. S ą to zarówno typowe zbiorowiska ruderalne, jak te Ŝ ro śliny hodowane - ogrodowe. Skrajnym przykładem dewastacji szaty ro ślinnej s ą wyrobiska materiału piaszczystego i Ŝwirowego całkowicie jej pozbawione lub z ró Ŝnymi stadiami sukcesji ro ślinno ści ruderalnej. Uwarunkowania wynikaj ące z dotychczasowego uzbrojenia terenu omówiono w pkt. 15.

5. UWARUNKOWANIA WYNIKAJ ĄCE ZE STANU ŁADU PRZESTRZENNEGO I WYMOGÓW JEGO OCHRONY

Materiały źródłowe: J. Kołodziejski – Hipoteza rozwoju zrównowa Ŝonego w polityce przestrzennej pa ństwa, S. Kozłowski – Hipoteza ekorozwoju w warunkach polskiej transformacji systemowej

Pod poj ęciem „ładu przestrzennego”, zgodnie z art. 2 Ustawy z dnia 27 marca 2003 r. o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym (Dz. U. Nr 80 z dnia 10.05.2003 r, poz. 717 z pó źn. zm.), nale Ŝy rozumie ć takie ukształtowanie przestrzeni, które tworzy harmonijn ą cało ść oraz uwzgl ędnia w uporz ądkowanych relacjach wszelkie uwarunkowania i wymagania funkcjonalne, społeczno-gospodarcze, środowiskowe, kulturowe oraz kompozycyjno- estetyczne.

Ład przestrzenny w skali makro oznacza harmonijne zespalanie elementów środowiska przyrodniczego z antropogenn ą infrastruktur ą. Inaczej mówi ąc, jest to zgodna symbioza przyrodniczego otoczenia człowieka z wytworami cywilizacji. Poj ęcie ładu przestrzennego dotyczy ka Ŝdej skali działalno ści człowieka i wi ąŜ e si ę nierozerwalnie z procesami rozwoju struktur przestrzennych. Narz ędziem sterowania tego rozwoju jest: 1- planowanie przestrzenne, 2- polityka przestrzenna, w tym mechanizm podejmowania decyzji przestrzennych.

Zaburzenia ładu przestrzennego wywoływane dysproporcjami w zagospodarowaniu

29 zaostrzaj ą dodatkowo takie przyczyny jak bł ędne, cz ęsto zmienne koncepcje zagospodarowania przestrzennego gminy, bł ędne decyzje lokalizacyjne, przewlekła realizacja inwestycji, Ŝywiołowa urbanizacja, powszechna realizacja tzw. obiektów tymczasowych, a tak Ŝe brak poczucia ładu i porz ądku w świadomo ści społecznej oraz dyscypliny w działaniu. I tak, wyraz przestrzenny gminy charakteryzuje si ę w wielu miejscach brakiem funkcjonalno ści zagospodarowania, i schematyzmem architektury i urbanistyki. W rozwoju przestrzennym gminy, dotyczy to przede wszystkim okresu powojennego do ko ńca lat 70- tych. Jednocze śnie post ępuj ąca degradacja środowiska naturalnego, w tym gwałtowny rozwój budownictwa letniskowego wpływała na stopniowe obni Ŝanie walorów krajobrazu i warunków Ŝycia społecznego . Jakie mo Ŝna znale źć środki zaradcze tym procesom? Otó Ŝ w skali makro jest to niew ątpliwie harmonizacja systemu osadniczego, prowadz ąca do eliminacji narastaj ących dysproporcji, zagro Ŝeń i barier rozwojowych. Osi ągni ęcie zadawalaj ącego stadium harmonii przestrzennej jest wynikiem integracji pozornie niezwi ązanych ze sob ą elementów, s ą to: 1- pole ładu społecznego (społeczna akceptacja), 2- pole ładu ekonomicznego (efektywno ść ), 3- pole ładu ekologicznego (ekologiczna racjonalno ść i równowaga)

Najogólniejsz ą wizj ę gminy w postaci misji okre śla dokument Strategia Rozwoju Gminy Krokowa do 2015 roku (rozdz. II, pkt 2).

Doskonalenie narz ędzi słu Ŝą cych bezpo średniemu sterowaniu procesami rozwoju struktur przestrzennych, czyli planowania przestrzennego, jest środkiem prowadz ącym do poprawy estetyki bezpo średniego otoczenia człowieka (ład przestrzenny najbli Ŝszego otoczenia). Podstawowym elementem kształtowania środowiska człowieka w jego bezpo średnim otoczeniu, jest planowanie przestrzenne w formule planów miejscowych. Planowanie przestrzenne przechodzi obecnie transformacj ę. Od roku 1995, po przemianach ustrojowych, obowi ązuj ą nowe przepisy w tym zakresie. Ustawa o zagospodarowaniu przestrzennym z 1994 roku została zast ąpiona Ustaw ą o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym z 27 marca 2003 r. Nowe przepisy, w swoich zało Ŝeniach, doprowadzi ć maj ą do takiego formułowania planów miejscowych, Ŝeby stały si ę one skutecznym narz ędziem prowadzenia polityki przestrzennej, której najbardziej spektakularnym wyrazem jest efekt w postaci ładu przestrzennego. Nowe przepisy obligatoryjnie wymagaj ą okre ślenia w planach miejscowych podstawowych regulacji przestrzennych porz ądkuj ących form ę projektowanych struktur, co musi w konsekwencji zaowocowa ć ładem przestrzennym zespołów urbanistycznych i pojedynczych obiektów oraz harmonijnym wpisaniu ich w krajobraz. Bo czym Ŝe jest w istocie ład przestrzenny? Jest to przede wszystkim porz ądek urbanistyczny, pocz ąwszy od małej architektury, poprzez estetyk ę pojedynczych budynków, ich zespołów, osiedla, miasta, systemu osadniczego a Ŝ do generalnych dyspozycji w skali kraju.

6. ŚRODOWISKO KULTUROWE – ZASOBY I UWARUNKOWANIA

Materiały źródłowe: Dziedzictwo kulturowe i krajobraz gminy Krokowa, zasoby i zasady ochrony i kształtowania, grupa Projektowa ZOOM M. D ąbrowski, J. Małuj, P. Szafranowicz, Sopot 2003 r., rejestr zabytków województwa pomorskiego

Krajobraz kulturowy gminy Krokowa jest obok krajobrazu naturalnego najwi ększym walorem gminy. Druga wojna światowa nie spowodowała du Ŝych zniszcze ń, nowa zabudowa nie zdominowała zasobów historyczych. Czytelne i dobrze zachowane s ą układy ruralistyczne. Zachowane w du Ŝej mierze s ą historyczne formy zabudowy wiejskiej. Zespoły

30 pałacowo – parkowe i dworsko – parkowe w Krokowej, w Kłaninie i Prusewie s ą dobrze utrzymane. Pozostałe wyst ępuj ące na terenie gminy wymagaj ą rewaloryzacji i remontów. Walory krajobrazowe gminy Krokowa s ą warto ści ą bezdyskusyjn ą, stanowi ą efekt unikalnego poło Ŝenia w bezpo średnim s ąsiedztwie otwartego morza i jeziora śarnowieckiego, du Ŝej ilo ści lasów, zró Ŝnicowanego ukształtowania terenu oraz znacznych zasobów dziedzictwa kulturowego, w tym zachowanych historycznych zespołów ruralistycznych, pałacowo i dworsko parkowych. Krajobraz i jego warto ści kulturowe s ą jednym z najwa Ŝniejszych walorów gminy Krokowa, decyduj ących o jego atrakcyjno ści. Obecnie w rejestrze zabytków figuruje 17 obiektów. Kilkadziesi ąt obiektów, wpisanych jest do ewidencji zabytków Wojewódzkiego Oddziału Słu Ŝby Ochrony Zabytków. S ą one nierzadko mo Ŝe mniej warto ściowe pod wzgl ędem architektonicznym, stanowi ą jednak o tradycji kulturowej regionu. Gmina posiada ponadto 7 zabytków archeologicznych wpisanych do rejestru zabytków w dziale archeologii, w tym grodziska wczesno średniowieczne w Sobie ńczycach i w Tyłowie, osada otwarta w Brzynie równie Ŝ z okresu wczesnego średniowiecza oraz 4 cmentarzyska z wczesnej epoki Ŝelaza. Na terenie gminy znajduje si ę ponad dwie ście stanowisk archeologicznych wymagaj ących rozpoznania.

Głównymi zagro Ŝeniami walorów krajobrazowych i kulturowych gminy są przede wszystkim: − tendencje do zabudowy terenów poło Ŝonych w s ąsiedztwie morza cennych pod wzgl ędem przyrodniczym i krajobrazowym, − tendencje inwestorów do budowy du Ŝych obiektów, o skali przekraczaj ącej gabaryty charakterystyczne dla gminy oraz stosowanie uproszcze ń architektury zwi ązanych z d ąŜ eniem do obni Ŝenia kosztów realizacji, − wnioski o nadbudowy i rozbudowy istniej ących budynków, które mog ą doprowadzi ć do trwałych zniekształce ń ich architektury, − stopniowe niszczenie starej zabudowy i detalu architektonicznego z powodu niewystarczaj ących środków na remonty i konserwacj ę.

6.1. Zarys historii rozwoju przestrzennego gminy

Obszar gminy od najdawniejszych czasów stanowił atrakcyjne tereny osadnicze. Pierwsze ślady pobytu człowieka na terenie gminy Krokowa pochodz ą z VII tysi ęclecia p.n.e. (okres mezolitu) - obozowiska my śliwych i rybaków. W III tysi ącleciu p.n.e. tereny te zasiedlała ludno ść , która posiadała umiej ętno ść uprawy ziemi i hodowli zwierz ąt. Ruch osadniczy nasilił si ę w latach 1200 – 550 p.n.e.

Okres średniowieczny Wśród wczesno średniowiecznych grodów wa Ŝnym o środkiem był gród w Sobie ńczycach, prawdopodobnie miejsce lokalnej władzy do czasu przej ęcia władzy przez gród Pucki (ok. 1145 r). W XIII wieku obszar gminy był ju Ŝ dobrze zagospodarowany, posiadał wykształcon ą sie ć wsi i wchodził w skład kasztelanii ksi ąŜą t pomorskich z siedzib ą w Pucku. W XIII w. powstał klasztor cysterek w śarnowcu. Do jego wyposa Ŝenia nale Ŝały wsie: śarnowiec, Karlikowo, Kartoszyno, Lubkowo, Odargowo, Świecino oraz Wierzchucino. Posiadło ści rycerskie pochodz ące z nada ń ksi ęcia stanowiły wówczas Brzyno, Jeldzino, Sobie ńczyce, Sławoszyno, Lubocino, Kłanino, Połchówko, Krokowa. Po opanowaniu Gda ńska przez Krzy Ŝaków (1308 – 1309 r.) tereny wokół Krokowej zostały wł ączone do komturstwa

31 gda ńskiego. W latach 1310 – 1314, na własno ść klasztoru śarnowieckiego przechodzi maj ątek Sobie ńczyce, a w roku 1431 Sławoszyno. W drugiej połowie XIX w. na własno ść Zakonu przechodz ą Brzyno, Prusewo i Białogóra. Na pocz ątku XV w. własno ści ą rycersk ą pozostaj ą Słuchowo, Krokowa, Ł ętowice, Minkowice, Parszczyce, Sulicice, Lisewo, Połchówko, Kłanino, Parszkowo, Sobie ńczyce, Brzyno i Prusewo. W czasie wojny trzynastoletniej, w roku 1462 doszło pod wsi ą Świecino do bitwy mi ędzy wojskami polskimi i krzy Ŝackimi, po której ziemia Pucka przez kilka lat pozostawała w administracji Rady Miejskiej Gda ńska . Po pokoju toru ńskim ziemie te znalazły si ę w obr ębie powiatu puckiego, w województwie pomorskim, w granicach Prus Królewskich.

Okres od XVI w. do ko ńca XIX w. Po wojnach szwedzkich, w czasach starostwa polskiego dawne dobra ksi ąŜę ce, a pó źniej krzy Ŝackie, stały si ę własno ści ą króla polskiego i były wydzier Ŝawiane. Mi ędzy innymi Karwie ńskie Błota były wydzier Ŝawione osadnikom z Fryzji. Znaczne maj ątki pozostawały w rękach klasztoru w śarnowcu. Wło ści drobnej szlachty uległy z czasem podziałowi mi ędzy kilku wła ścicieli. W tym okresie powstały tak Ŝe du Ŝe maj ątki zamo Ŝnych rodów Krokowskich i Przebendowskich. W wyniku pierwszego rozbioru Polski, w roku 1772 ziemie Prus Królewskich weszły w skład Prus Zachodnich. Po Kongresie Wiede ńskim w 1815 r. obszar gminy Krokowa pozostał cz ęś ci ą pa ństwa pruskiego i znalazł si ę w powiecie wejherowskim regencji gda ńskiej, która została wydzielona z dawnych Prus Zachodnich. W roku 1820 dobra krokowskie (Krokowa, Minkowice, Glinki, Jeldzino, Goszczyno, Lisewo, Parszczyce, Ł ętowice, Widowo, Połchówko) pozostawały pod władz ą administracyjno - polityczn ą wła ścicieli dóbr z siedzib ą w Krokowej. Urz ędowi Domenalnemu w Pucku podlegały wsie: Kartoszyno, Karwie ńskie Błota, Odargowo, Sławoszyno, Świecino, Sobie ńczyce i śarnowiec, a Urz ędowi Intendentury w Mostach – Karlikowo. Kłanino i Parszkowo podlegały władzy patrymonialnej w tych miejscowo ściach (za wyj ątkiem Tyłowa, które podlegało pod Kł ębowo). Sławoszyno i Lubkowo stały si ę gminami wiejskimi, Lubocino natomiast pozostawało w ci ągu XIX w. w rękach prywatnych jako maj ątek rycerski, a na pocz ątku XX w. przeszło na własno ść skarbu pa ństwa jako maj ątek domenalny. W 1887 r. z powiatu wejherowskiego wydzielono powiat pucki.

Okres od pocz ątku XX wieku Powiat pucki istniał do roku 1926. Na terenie gminy funkcjonowały obwody urz ędowe: - w Krokowej (Krokowa, Goszczyno, Glinki, Jeldzino, Lisewo, Ł ętowice, Minkowice, Parszczyce i Szary Dwór), - w śarnowcu ( śarnowiec, Lubkowo, Sobie ńczyce, Kartoszyno), - w Lubocinie (Lubocino, Karlikowo, Tyłowo, Świecino), - w Karwie ńskich Błotach (Karwie ńskie Błota, Sławoszyno), - w Starzynie (Kłanino, Parszkowo, Sulicice). Po roku 1945 gmina Krokowa znalazła si ę w zasi ęgu województwa gda ńskiego. Obecnie, od roku 1998 znajduje si ę w granicach województwa pomorskiego, w powiecie puckim.

6.2. Historyczna struktura gminy Charakterystyka historycznych układów ruralistycznych: 1 - BIAŁOGÓRA Wie ś letniskowa w śród lasów oddalona ok. 1,5 km od morza, pierwsza wzmianka 1437 r. własno ść ksi ąŜą t zachodniopomorskich. Wie ś ulicowa. Cenny układ ruralistyczny. Eksponowana sylweta wsi od strony wschodniej.

32 2 - BRZYNO Wie ś połoŜona w s ąsiedztwie zach. brzegu jeziora śarnowieckiego, pierwsza wzmianka 1400 r. maj ątek szlachecki w komturstwie puckim. Wie ś folwarczna. Cenny układ ruralistyczny. Eksponowana sylweta wsi od strony pn. - zachodniej. Cmentarz ewangelicki postulowany do wpisania do rejestru zabytków.

3 - D ĘBKI Osada rybacka i letnisko nadmorskie przy uj ściu rzeki Pia śnicy do morza, pierwsza wzmianka 1279 r. uposa Ŝenie klasztoru śarnowieckiego. Wie ś ulicowa. Cenny układ ruralistyczny. Eksponowana sylweta wsi od strony południowej. Dom nr 86 oraz kaplica Zmartwychwsta ńców - wpisane do rejestru zabytków, dwór prof. A. Wrzoska postulowany do wpisania do rejestru zabytków.

4 - GOSZCZYNO Wie ś ulicowa w s ąsiedztwie Krokowej, pierwsza wzmianka 1274 r. własno ść Andreasa Waltera. Cenny układ ruralistyczny.

5 - KARLIKOWO Wie ś o układzie ulicowym z dwustronn ą zabudow ą i placem na rozdro Ŝu w śród lasów oddalona ok. 3 km od jeziora śarnowieckiego, pierwsza wzmianka 1279 r. własno ść klasztoru w śarnowcu. Wie ś placowo - ulicowa. Cenny układ ruralistyczny. Dom nr 14 postulowany do wpisania do rejestru zabytków.

6 – KARWIE ŃSKIE BŁOTA Wie ś na bagiennym, podmokłym obszarze nadmorskim oddalona ok. 1,3 km od morza, pierwsza wzmianka 1292 r. jako bagna nie przydatne dla osadnictwa. Od 1599 r. dzier Ŝawa dla osadników fryzyjskich (pn. Holandia). Wie ś o układzie rz ędówki bagiennej, zbudowanej nad dwiema równoległymi drogami na sztucznie usypanych groblach. Cenny układ ruralistyczny wpisany do rejestru zabytków. Eksponowana sylweta wsi Karwie ńskie Błoto Pierwsze od strony południowo - wschodniej. Cmentarz poewangelicki i dom nr 14 wpisane do rejestru zabytków.

7 - KŁANINO Wie ś folwarczna oraz zało Ŝenie pałacowo – parkowe, w s ąsiedztwie wsi Starzyno w gminie Puck, pierwsza wzmianka 1285 r. własno ść szlachty kaszubskiej Kłani ńskich. Eksponowana sylweta zało Ŝenia pałacowo - parkowego od strony północno – wschodniej. Zało Ŝenie pałacowo – parkowe wpisane do rejestru zabytków.

8 - KROKOWA Od średniowiecza własno ść i o środek maj ątku rodu Krokowskich, von Krockov. Wie ś poło Ŝona ok. 6 km od morza przy szlaku komunikacyjnym prowadz ącym z Gda ńska i Pucka do Słupska, wie ś folwarczna – cenny układ ruralistyczny oraz zało Ŝenie pałacowo – parkowe, pierwsza wzmianka 1285 r. własno ść rycerza Gneomara Crockau. Eksponowana sylweta wsi od strony południowej. Zało Ŝenie pałacowo – parkowe oraz ko ściół p.w. Katarzyny Aleksandryjskiej wpisane do rejestru zabytków. Park krajobrazowy postulowany do wpisania do rejestru zabytków.

9 - LISEWO Wie ś powstała przypuszczalnie w pocz. XIV w. przy drodze Krokowa – Trzy Młyny. Wie ś rz ędowa. Cenny układ ruralistyczny, pierwsza wzmianka 1310 r. Zespół młynów - decyzja o wpisie do rejestru zabytków w trakcie post ępowania administracyjnego.

33 10 - LUBKOWO Wie ś poło Ŝona na wschodnim brzegu jeziora śarnowieckiego z nieregularnym układem wn ętrz urbanistycznych, pierwsza wzmianka 1245 r. własno ść klasztoru w śarnowcu. Wie ś wielodro Ŝnicowa. Cenny układ ruralistyczny.

11 - LUBOCINO Wie ś folwarczna poło Ŝona w śród lasów oddalona ok. 3 km na wschód od jeziora śarnowieckiego, pierwsza wzmianka 1277 r. własno ść klasztoru w śarnowcu. Zało Ŝenie dworsko - parkowe.

12 - MINKOWICE Wie ś ulicowa w s ąsiedztwie Krokowej, jeden z trzech najstarszych majątków stanowi ących przed 1292 r. własno ść rodziny Krockov. Cenny układ ruralistyczny.

13 - ODARGOWO Wie ś placowo - ulicowa, pierwsza wzmianka 1274 r. Cenny układ ruralistyczny.

14 - PARSZKOWO Wie ś folwarczna, pierwsza wzmianka 1400 r. Cenny układ ruralistyczny. Zało Ŝenie pałacowo - parkowe wpisane do rejestru zabytków.

15 – PRUSEWO Wie ś folwarczna, pierwsza wzmianka 1342 r. Cenny układ ruralistyczny. Zało Ŝenie pałacowo - parkowe wpisane do rejestru zabytków.

16 – SŁAWOSZYNO Wie ś w s ąsiedztwie Krokowej, pierwsza wzmianka 1376 r. wie ś owalnicowa. Cenny układ ruralistyczny. Eksponowana sylweta wsi od strony południowo - zachodniej. Dwór z zabudowaniami gospodarczymi wpisany do rejestru zabytków. Miejsce urodzenia Floriana Ceynowy (działacz kaszubski, lekarz, pisarz 1817-1881).

17 – SOBIE ŃCZYCE Wie ś o układzie ulicowym w śród lasów oddalona ok. 3 km od jeziora śarnowieckiego, pierwsza wzmianka 1279 r. Cenny układ ruralistyczny.

18 – SULICICE Wie ś folwarczna oraz zało Ŝenie pałacowo – parkowe wpisane do rejestru zabytków, pierwsza wzmianka 1180 r. własno ść szlachty kaszubskiej Sulickich. Eksponowana sylweta wsi od strony północno – wschodniej.

19 - ŚWIECINO Miejsce zwyci ęskiej dla Polaków bitwy z Krzy Ŝakami 17 wrze śnia 1462 r. podczas wojny trzynastoletniej (wielki sukces strony polskiej i punkt zwrotny w wojnie trzynastoletniej). Głaz pami ątkowy ustawiony w 1962 r., w 500 rocznic ę bitwy.

20 – TYŁOWO Wie ś o układzie ulicowym w śród lasów oddalona ok. 3 km od jeziora śarnowieckiego, pierwsza wzmianka 1624 r. Cenny układ ruralistyczny oraz zało Ŝenie dworsko – parkowe postulowane do wpisania do rejestru zabytków.

21 – WIERZCHUCINO Wie ś widlicowa z obni Ŝonym wn ętrzem wsi, wolnym od zabudowy, pierwsza wzmianka 1257 r. Cenny układ ruralistyczny. Eksponowana sylweta wsi od strony wschodniej.

34 22 – śARNOWIEC Wie ś o układzie ulicowym oddalona ok. 1,3 km od jeziora śarnowieckiego i ok. 5 km od morza, pierwsza wzmianka 1215 r. Cenny układ ruralistyczny oraz obiekty wpisane do rejestru zabytków: zało Ŝenie dworsko - parkowe, zespół klasztorny Benedyktynek, dwojak mieszkalny. Eksponowana sylweta wsi od strony północno - zachodniej.

6.3. Uwarunkowania prawne W granicach gminy Krokowa znajduj ą si ę 24 obiekty wpisane do rejestru zabytków województwa pomorskiego, w tym 17 nieruchomo ści oraz 7 obiektów archeologicznych .

Nieruchomo ści wpisane do rejestru zabytków Województwa Pomorskiego: 1. Dom mieszkalny w D ębkach, D ębki 66, obr ęb geod. śarnowiec, dz. 440, nr rej. 1165 z dn. 24.04.1997 r. (nr rej. nowy 1628) - dawna chata rybacka z k. XVIII w. 2. Dom mieszkalny w Karwie ńskich Błotach ul. Spacerowa 134 (dawniej Karwie ńskie Błota 14), nr rej. 439 z dn. 04.01.1972 (nr rej. nowy 571) – szkieletowo - gliniany dom mieszkalny. 3. Cmentarz ewangelicki w Karwie ńskich Błotach, obr ęb geod. Karwie ńskie Błota, dz. 257, nr rej. 1089 z dn. 24.04.1990 r. (nr rej. nowy 1309) - zało Ŝenie z poł. XIX w. 4. Zespół pałacowo-parkowy wraz z folwarkiem w Kłaninie, Kłanino 22, obr ęb geod. Parszkowo, dz. 50, 53/2, 53/3, 53/7, 37, nr rej. 440 z 04.01.1972 r. (nr rej. nowy 572) – pałac z 3 ćw. XIX w., kamienno- ceglana stodoła z ok. 1900 r., kamienno-ceglana obora z 1894 r., spichlerz z 1838 r., murowany budynek inwentarski z ko ńca XVIII w., park krajobrazowy zało Ŝony ok. 1870 r., w parku altana z ko ńca XIX w. 5. Ko ściół parafialny pw. św. Katarzyny w Krokowej, obr ęb geod. Krokowa, dz. 200/2, nr rej. 1147 z dn. 10.03.1996 r. (nr rej. nowy 1582) - ko ściół neogotycki zbudowany w latach 1833-1850, ceglano- kamienny na planie krzy Ŝa łaci ńskiego z dwiema wie Ŝami; płyty nagrobne; epitafium z ok.1641 r. 6. Zespół pałacowo-parkowy w Krokowej, obr ęb geod. Krokowa, dz. 10/6, 10/9, 10/10, 10/32, nr rej. 417 z dn. 14.10.1971 r. i nr rej. 939 z dn. 18.15.1985 r. (nr rej. nowy 552)– zało Ŝenie zamkowe z ko ńca XIV lub pocz. XV w., kolejne rozbudowy do 1870 r., na planie podkowy; park krajobrazowy przekształcony w poł. XIX w. w stylu neogotyckim. 7. Zespół dworsko – parkowy w Parszkowie, obr ęb geod. Parszkowo, dz. 146/41, nr rej. 1173 z dn. 27.11.1997 r. (nr rej. nowy 1647) – dwór murowany z 1880 r. z parkiem. 8. Zespół dworsko – ogrodowy w Prusewie, obr ęb geod. Brzyno, dz. 217/1, nr rej. 953 z dn. 08.01.1986 r. (nr rej. nowy 1105) – pałac z pocz. XX w. z budynkami gospodarczymi wokół dziedzi ńca gospodarczego i zało Ŝeniem parkowym. 9. Dom, Sławoszyno ul. Ceynowy 22, obr ęb geod. Sławoszyno, dz.175/4, nr rej. 1227 z dn. 28.12.2001 r. (nr rej. nowy 1731) – murowany dwór na kamiennych fundamentach z przełomu XVIII i XIX w., przebudowany w 1880 r. 10. Zespół pałacowo – parkowy, Sulicice 36, obr ęb geod. Sulicice, dz. 3/31, 3/32, nr rej. 1136 z dn. 27.10.1995 r. (nr rej. nowy 1567) – pałac zbudowany na miejscu wcze śniejszego dworu w 4 ćw. XIX w. w stylu eklektycznym; spichlerz z 1860 r.; ogród ozdobny. 11. Ko ściół ewangelicki w Wierzchucinie, obr ęb geod. Wierzchucino, dz. 75/1, 75/2, 75/3, nr rej. 844 z dn. 27.08.1981 r. (nr rej. nowy 993) – ko ściół murowany, neogotycki zbudowany w 1882 r.. 12. Zespół klasztorny w śarnowcu, obr ęb geod. śarnowiec, dz. 529, 528/2, nr rej. 92 z dn. 18.01.1962 r. i nr rej. 952 z dn. 24.04.1990 r. (nr rej. nowy 146), zespół klasztorny zło Ŝony z ko ścioła, klasztoru i cmentarza powstałych w poł. XIV w., kościół przebudowany w XVII i XVIII w.; budynek plebani tzw. opactwa z 1409 r.; zabudowania folwarczne z k. XIX i XX w. 13. Zespół dworsko - ogrodowy w śarnowcu, obr ęb geod. śarnowiec, dz. 528/2, nr rej. 946 z dn. 16.10.1985 r. (nr rej. nowy 1103), murowany pałac, przebudowany w poł. XIX w. z wcze śniejszego XVII – wiecznego. 14. Dom w śarnowcu pod nr 34/35, obr ęb geod. śarnowiec, dz. 689/1, 689/2, nr rej. 832 (nr rej. nowy 974) z roku 1979, drewniano - gliniany dom mieszkalny, dwojak z 1853 r., rozbudowany w 1924 r. 15. Układ ruralistyczny wsi Karwie ńskie Błota Pierwsze i Drugie w granicach historycznych wraz z otoczeniem, nr rej. A-1060 (nr rej. nowy 1760) z dnia 17.06.2005 r. 16. Kaplica Ksi ęŜ y Zmartwychwsta ńców p.w. Matki Boskiej Cz ęstochowskiej w D ębkach ul. Spacerowa 81, wraz z zespolonym z ni ą skrzydłem mieszkalnym, działk ą, na której kaplica jest zlokalizowana i znajduj ącym si ę na tej działce drzewostanem, nr rej. 1255 (nr rej. nowy 1761) z dnia 13.08.2005 r. 17. Zespół Robakowskiego Młyna w Świecinie, młyn wodny z urz ądzeniami mły ńskimi, dom młynarza wraz z mał ą architektur ą oraz cz ęść działki, nr rej. nowy 1804 z dnia 07.08.2007 r.

35 Obiekty archeologiczne wpisane do rejestru zabytków Województwa Pomorskiego: ( źródło: materiały uzyskane w Muzeum Archeologicznym w Gda ńsku, czerwiec 2008 r.)) 18. Grodzisko w Sobie ńczycach (Góra Zamkowa, obr ęb śarnowiec), nr rejestru 81/A, decyzja z dn. 8.01.1970 r. 19. Grodzisko w Tyłowie, X – XI w. n. e. nr rejestru 359/A, decyzja z dn. 14.12.1978 r. 20. Osada otwarta w Brzynie, wczesne średniowiecze, nr rejestru 358/A, decyzja z dn. 14.12.1978 r. 21. Cmentarzysko w Ł ętowicach, wczesny i środkowy okres late ński, nr rejestru 316/A, decyzja z dn. 6.12.1976 r. 22. Cmentarzysko w Minkowicach, okres pó źnolate ński, nr rejestru 166/A, decyzja z dn. 21.11.1971 r. 23. Cmentarzysko w Minkowicach, okres pó źnolate ński, nr rejestru 167/A, decyzja z dn. 21.11.1971 r. 24. Cmentarzysko w Tyłowie, młodszy okres halsztacki, nr rejestru 359/A, decyzja z dn. 14.12.1978 r.

Nieruchomo ści i obiekty archeologiczne wpisane do rejestru zabytków uwidoczniono na rysunku studium.

Nieruchomo ści wpisane do ewidencji zabytków Wojewódzkiego Oddziału Słu Ŝby Ochrony Zabytków w Gda ńsku: ( źródło: grupa Projektowa ZOOM M. D ąbrowski, J. Małuj, P. Szafranowicz, 2003 r.) 1. Dom mieszkalny w Białogórze pod nr 1, obr ęb geod. Białogóra dz. 179/4. 2. Dom mieszkalny w Białogórze pod nr 7, obr ęb geod. Białogóra dz. 39/11. 3. Dom mieszkalny w Białogórze pod nr 20, obr ęb geod. Białagóra dz. 191. 4. Dwór z folwarkiem w Brzynie, obr ęb geod. Brzyno dz. 177/19, 177/20. 5. Cmentarz ewangelicki w Brzynie, obr ęb geod. Brzyno dz. 186. 6. Dworek prof. Adama Wrzoska w D ębkach, obr ęb geod. śarnowiec dz. 206/7. 7. Dom mieszkalny w Goszczynie pod nr 7, obr ęb geod. Goszczyno dz. 209. 8. 8 zagród (poniatówki) w Goszczynie Wybudowaniu, obr ęb geod. Goszczyno dz. 42/1, 44, 45, 50, 51, 52, 53, 54. 9. Dom mieszkalny w Karlikowie pod nr 14, obr ęb geod. Karlikowo dz. 222. 10. Dom mieszkalny w Karlikowie pod nr 20, obr ęb geod. Karlikowo dz. 218. 11. Dom mieszkalny w Karlikowie pod nr 25, obr ęb geod. Karlikowo dz. 251. 12. Dom mieszkalny w Karwieńskich Błotach pod nr 3, obr ęb geod. Karwieńskie Błota. 13. Dom mieszkalny w Karwieńskich Błotach pod nr 6, obr ęb geod. Karwieńskie Błota. 14. Szkoła w Karwieńskich Błotach pod nr 15 , obręb geod. Karwieńskie Błota dz. 67/1. 15. Cmentarz w Krokowej, obr ęb geod. Krokowa dz. 193. 16. Kapliczka w Krokowej przy ul. Kolejowej 11, obr ęb geod. Krokowa dz. 187/2. 17. Folwark w Krokowej obr ęb geod. Krokowa dz. 7/32. 18. Młyn Lisewski z domem młynarza, stodoł ą i budynkiem inwentarskim w Listwie, obr ęb geod. Krokowa dz. 43/5. 19. Młyn Polkowicki (Polkówko) w Lisewie, obr ęb geod. Lisewo. 20. 7 zagród (poniatówki) w Lisewie, obr ęb geod. Lisewo. 21. Zało Ŝenie dworsko – parkowe w Lubocinie, obr ęb geod. Lubocino dz. 43/1, 43/2, 48/2, 49/2. 22. Dawna gospoda w Minkowicach, obr ęb geod. Minkowice, dz. 135/2. 23. Dom mieszkalny w Minkowicach ul. Pucka 15 , obr ęb geod. Minkowice, dz. 139. 24. Dom mieszkalno - gospodarczy w Odargowie pod nr 32, obr ęb geod. Odargowo, dz. 230/1. 25. Diabelski kamie ń , 1 km na pn. – wsch. od wsi Odargowo (dawny punkt graniczny). 26. Dom mieszkalny w Sławoszynie pod nr 2, obr ęb geod. Sławoszyno, dz. 188. 27. Dom mieszkalny w Sławoszynie pod nr 21, obr ęb geod. Sławoszyno, dz. 172. 28. Zagroda rolnicza w Sławoszynie pod nr 41, obr ęb geod. Sławoszyno, dz. 324. 29. Dom mieszkalny w Sławoszynie pod nr 53, obr ęb geod. Sławoszyno, dz. 136/6. 30. Dom mieszkalny w Sławoszynie pod nr. 56, obr ęb geod. Sławoszyno, dz. 137. 31. Kapliczka w Sławoszynie, obr ęb geod. Sławoszyno, dz. 128/5. 32. Park podworski w Słuchowie, obr ęb geod. Słuchowo, dz. 86/2. 33. Cmentarz ewangelicki w Słuchowie, obr ęb geod. Słuchowo, dz. 78. 34. Obelisk obok cmentarza w Słuchowie, obr ęb geod. Słuchowo, dz. 78. 35. Zagroda rolnicza w Sobie ńczycach pod nr 2, obr ęb geod. Sobie ńczyce, dz. 28/4. 36. Krzy Ŝ przydro Ŝny w Sobie ńczycach pod nr 2, obr ęb geod. Sobie ńczyce, dz. 28/4. 37. Dom mieszkalny w Sobie ńczycach pod nr 4, obr ęb geod. Sobie ńczyce, dz. 124/2. 38. Dom mieszkalny w Sobie ńczycach pod nr 8, obr ęb geod. Sobie ńczyce, dz. 121. 39. Dom mieszkalny w Sobie ńczycach pod nr 9, obr ęb geod. Sobie ńczyce, dz. 102/2. 40. Dom mieszkalno - gospodarczy w Sobie ńczycach pod nr 21, obr ęb geod. Sobie ńczyce, dz. 115.

36 41. Zało Ŝenie dworsko - parkowe w Tyłowie, obr ęb geod. Tyłowo, dz. 74/4. 42. Ko ściół parafialny z plebani ą w Wierzchucinie, obr ęb geod. Wierzchucino, dz. 38. 43. Zało Ŝenie dworsko - parkowe z folwarkiem w Wierzchucinie, obr ęb geod. Wierzchucino, dz. 198/6. 44. Młyn wodny w Wierzchucinie, obr ęb geod. Wierzchucino, dz. 200. 45. Dawna gospoda w Wierzchucinie, obr ęb geod. Wierzchucino, dz. 123. 46. Ceglana kapliczka przydro Ŝna w Wierzchucinie, obr ęb geod. Wierzchucino, dz 218. 47. Kamienna kapliczka przydro Ŝna w Wierzchucinie, obr ęb geod. Wierzchucino,dz 168/1. 48. Dom mieszkalny przy ul. Szkolnej nr 1 w Wierzchucinie, obr ęb geod. Wierzchucino, dz. 171. 49. Dom mieszkalny w śarnowcu pod nr 39, obr ęb geod. śarnowiec, dz. 685. 50. Dom mieszkalny w śarnowcu pod nr 40, obr ęb geod. śarnowiec, dz. 682.

6.4. Postulaty i wnioski konserwatorskie

Analizy przeprowadzone w ramach opracowania „Dziedzictwo kulturowe i krajobraz gminy Krokowa”, autor Grupa Projektowa ZOOM s.c. M. Dąbrowski, J. Mołuj, P. Szafranowicz, Sopot 2003 r. wykształciły zasady ochrony dziedzictwa kulturowego w gminie Krokowa. Zasoby tego dziedzictwa praktycznie nie uległy w ostatnich latach zmianie czy znacznemu uszczupleniu. Praktyka polegaj ąca na permanentnej kontroli polityki przestrzennej gminy w odniesieniu do obszarów obj ętych ochron ą, przez słu Ŝby konserwatorskie, prowadzi do satysfakcjonuj ących rezultatów. Ostatnie lata XX wieku charakteryzuj ące si ę gwałtownym rozwojem ruchu budowlanego, nie przyniosły negatywnych rozwi ąza ń. Szaro ść i zaniedbania zast ępuje kolor, wyko ńczenie i wysoki standard. W krajobrazie gminy widoczne s ą remonty, w wielu budynkach nast ępuje wymiana pokrycia dachów, zauwa Ŝalna jest dbało ść o detal architektoniczny. Z powy Ŝszego wynika, Ŝe dotychczas stosowane zasady ochrony dziedzictwa kulturowego okre ślone w w/w opracowaniu, przyj ęte w Studium uwarunkowa ń i kierunków zagospodarowania przestrzennego gminy z 2003 r., nie wymagaj ą zmian. Wydaje si ę zatem, Ŝe dotychczas stosowane zasady ochrony dziedzictwa kulturowego powinny by ć kontynuowane, w tym przede wszystkim:

1 – w zakresie krajobrazu naturalnego: - ochrona krajobrazu otwartego poprzez utrzymanie dotychczasowego kierunku zagospodarowania przestrzennego – koncentracji zabudowy w istniej ących skupiskach wiejskich; - ochrona ró Ŝnorodno ści typów krajobrazu jaka wyst ępuje na terenie gminy, - ochrona ekspozycji walorów krajobrazowych;

2 – w zakresie krajobrazu kulturowego: - ochrona wpisanych do rejestru zabytków obiektów architektonicznych, - ochrona, adaptacja i rewaloryzacja historycznej zabudowy, poprzez odpowiednie zapisy w miejscowych planach zagospodarowania przestrzennego, a tak Ŝe wła ściwe u Ŝytkowanie, - ochrona warto ściowych elementów historycznych układów przestrzennych: - cennych zespołów ruralistycznych, - zespołów dworsko i pałacowo parkowych, - cmentarzy, - innych obiektów historycznych, poprzez odpowiednie zapisy w miejscowych planach zagospodarowania przestrzennego.

Postuluje si ę sporz ądzenie „Gminnego programu opieki nad zabytkami”.

Strefy ochrony konserwatorskiej: Uwaga: granice stref ochrony konserwatorskiej krajobrazowej i archeologicznej okre ślone na

37 rysunkach studium maj ą charakter orientacyjny i wymagaj ą uszczegółowienia w miejscowych planach zagospodarowania przestrzennego.

STREFA „A” ścisłej ochrony konserwatorskiej, jak na rysunku studium - obejmuje obszar szczególnie warto ściowy, o bardzo dobrze zachowanej historycznej strukturze przes- trzennej. Znajduj ący si ę w niej zespół wyró Ŝnia si ę w cało ści układu przestrzennego wsi. Dominuj ą w nim elementy historycznego układu przestrzennego, obrazuj ące czytelnie historyczne pochodzenie zespołu. Na tym obszarze, obok obiektów wpisanych do rejestru zabytków, występuj ą obiekty o lokalnej warto ści kulturowej, obj ęte ewidencj ą konserwatorsk ą. W strefie „A” działalno ść konserwatorska powinna zmierza ć do pełnej rewaloryzacji historycznego układu przestrzennego. Dla strefy „A” ustala si ę: - zachowanie rozplanowania budynków, historycznej linii zabudowy oraz wysoko ści elewacji (w przypadku zabudowy plombowej zbli Ŝone do wysoko ści zabudowy historycznej), - zachowanie historycznych podziałów własno ściowych działek lub ewentualne nawi ązanie do dawnych podziałów przez odpowiednie kształtowanie brył lub elewacji budynków lub przez zaznaczenie ich śladów z pomocą małej architektury lub zieleni, - zachowanie zasadniczych proporcji wysoko ściowych, kształtuj ących sylwet ę całego zespołu oraz fragmentów wn ętrz urbanistycznych, - sukcesywnie prowadzon ą, ci ągł ą restauracj ę i modernizacj ę obiektów o lokalnej warto ści kulturowej, - sukcesywn ą restauracj ę lub restytucj ę historycznych, krajobrazowych zało Ŝeń ruralistycznych, zało Ŝeń dworsko-parkowych, parkowych i ogrodowych, a tak Ŝe konserwacj ę zachowanych elementów zabytkowych układu terenu, zieleni, cieków i zbiorników wodnych, - nowa zabudowa musi by ć dostosowana do historycznej kompozycji urbanistycznej w zakresie skali, bryły, podziałów architektonicznych, proporcji powierzchni muru i otworów, - wysoko ść projektowanej zabudowy musi by ć dostosowana do otaczaj ącej zabudowy historycznej, podlegaj ącej ochronie konserwatorskiej, - w przypadku budowy, rozbudowy lub modernizacji obiektów poło Ŝonych w obr ębie strefy „A” nale Ŝy wykona ć studia krajobrazowe, których wynikiem b ędzie podanie gabarytów tych obiektów, zarówno wysoko ściowych, jak i szeroko ści frontów, - ze strefy ścisłej ochrony konserwatorskiej nale Ŝy usunąć obiekty szpec ące i dysharmonizuj ące, jak np. substandardow ą zabudow ę gospodarcz ą, bezstylowe kioski i stoiska sezonowe, nieodpowiednie reklamy, - obowi ązuje bezwzgl ędny priorytet wymaga ń konserwatorskich, zachowanie zabytkowej struktury przestrzennej zespołu, a tak Ŝe zasada dobrej kontynuacji miejscowej tradycji architektonicznej.

STREFA „B” po średniej ochrony konserwatorskiej, jak na rysunku studium , obejmuje teren s ąsiaduj ący ze stref ą „A”, znajduj ący si ę poza dawnym o środkiem układu, którego rozplanowanie posiada warto ść kulturow ą, zabudowa w wi ększo ści nie figuruje w rejestrze zabytków, natomiast posiada warto ść kulturow ą w skali lokalnej. Strefa ta stanowi niezb ędn ą podbudow ę przestrzenn ą dla strefy „A”. Na tym terenie historyczne rozplanowanie zachowało si ę cz ęś ciowo. Zabytkowa zabudowa o wysokiej warto ści (tj. obiekty kwalifikuj ące si ę do rejestru zabytków) składa si ę z nielicznych obiektów rozproszonych w śród domów o mniejszej warto ści lub zabudowy bezstylowej. Strefa „B” jest stref ą przej ściow ą pomi ędzy zabytkowym układem strefy „A” a obszarami kontrastującej z nim współczesnej zabudowy, tworz ąc gdzieniegdzie jej tzw. otulin ę.

38 Stref ą t ą obejmuje si ę równie Ŝ historyczne, w du Ŝej mierze zachowane, układy ruralistyczne wsi. W strefie „B” obiekty historyczne o lokalnej warto ści kulturowej wyst ępuj ą w małych zespołach lub w rozproszeniu. Znajduj ące si ę na tym obszarze współczesne obiekty i zespoły tworz ące struktury przestrzenne, odmienne od historycznych nadaj ą zró Ŝnicowany charakter przestrzenny temu obszarowi. - W strefie tej obowi ązuj ą rygory w zakresie utrzymania zasadniczych elementów historycznego rozplanowania i struktury przestrzennej oraz konieczno ść dostosowania nowej zabudowy do historycznej kompozycji urbanistycznej w zakresie skali i bryły zabudowy, z mo Ŝliwo ści ą modyfikacji wysoko ści zabudowy, przy zało Ŝeniu harmonijnego współistnienia elementów kompozycji historycznej i współczesnej. - Tu tak Ŝe ustala si ę zasad ę restauracji i modernizacji technicznej obiektów o warto ściach kulturowych oraz usuni ęcie lub odpowiedni ą przebudow ę obiektów dysharmonizuj ących, zwłaszcza uniemo Ŝliwiaj ących ekspozycję zespołu strefy „A".

STREFA „K” ochrony krajobrazowej, jak na rysunku studium - obejmuje obszar stanowi ący zabezpieczenie wła ściwego eksponowania zespołów lub obiektów zabytkowych stref „A” i „B”, głównie przez wyznaczenie terenów wył ączonych spod zabudowy oraz okre ślenie jej nieprzekraczalnych gabarytów do 10 m wysoko ści. Jest to w cało ści krajobraz integralnie zwi ązany z zespołem zabytkowym, podlegaj ący ochronie.

Strefy ochrony archeologicznej: STREFA W, jak na rysunku studium - obejmuje obszary stanowisk archeologicznych wpisanych do rejestru zabytków, posiadaj ących czyteln ą form ę krajobrazow ą. W strefie tej wprowadza si ę zakaz prowadzenia jakichkolwiek prac powoduj ących przekształcenia terenu.

STREFA OW-1, jak na rysunku studium - obejmuje pozostałe obszary stanowisk archeologicznych wpisanych do rejestru zabytków. W strefie tej realizacja inwestycji zwi ązanych z pracami ziemnymi wymaga przeprowadzenia wyprzedzaj ących bada ń archeologicznych po uprzednim uzyskaniu zezwolenia Wojewódzkiego Konserwatora Zabytków.

STREFA OW-2, jak na rysunku studium - obejmuje pozostałe obszary stanowisk archeologicznych. W strefie tej i w jej s ąsiedztwie realizacja inwestycji zwi ązanych z pracami ziemnymi wymaga przeprowadzenia wyprzedzaj ących bada ń archeologicznych lub nadzoru archeologicznego w zakresie wskazanym przez Wojewódzkiego Konserwatora Zabytków, po uprzednim uzyskaniu jego zezwolenia. W przypadku stwierdzenia reliktów archeologicznych prace nale Ŝy wstrzyma ć i powiadomi ć o fakcie odkrycia Wojewódzkiego Konserwatora Zabytków.

Budynki postulowane do wpisu do rejestru zabytków Województwa Pomorskiego

1. Brzyno – cmentarz ewangelicki z kaplic ą grobow ą z 1935 r , obr ęb geod. Brzyno, dz.186. 2. Dębki – dworek prof. Adama Wrzoska, obr ęb geod. śarnowiec dz. 206/7. 3. Krokowa – park krajobrazowy. 4. Karlikowo – dom mieszkalny nr 14, obr ęb geod. Karlikowo, dz. 222. 5. Lisewo – zespół młynów – Młyn Lisewski z domem młynarza, stodoł ą i budynkiem inwentarskim w Lisewie obr ęb geod. Krokowa, dz. 43/5, Młyn Polkowicki (Polkówko) w Lisewie. 6. Lubocino – zało Ŝenie dworsko-parkowe, obr ęb geod. Lubocino dz. 43/1, 43/2, 48/2, 49/2. 7. Odargowo – dom mieszkalno – gospodarczy nr 32, obr ęb geod. Odargowo, dz. 230/1. 8. Tyłowo – zało Ŝenie dworsko-parkowe, obr ęb geod. Tyłowo, dz. 74/4. 9. Wierzchucino – ko ściół parafialny z plebani ą, obr ęb geod. Wierzchucino, dz. 38.

39 Budynki postulowane do wpisu do gminnej ewidencji zabytków ( źródło: grupa Projektowa ZOOM M. D ąbrowski, J. Małuj, P. Szafranowicz, 2003 r.) 1. Dom mieszkalny przy ul. Morskiej 14 w Białogórze, obr ęb geod. Białogóra, dz. 179/4. 2. Dom mieszkalny w Białogórze pod nr 7, obr ęb geod. Białogóra, dz. 39/11. 3. Dom mieszkalny w Białogórze pod nr 20, obr ęb geod. Białogóra, dz. 191. 4. Dom mieszkalny przy ul. Okr ęŜ nej nr 39 w Białogórze, obr ęb geod. Białogóra, dz. 124/2. 5. Dom mieszkalny obok budynku przy ul. Szkolnej nr 11 w Białogórze, obr ęb geod. Białogóra, dz. 173. 6. Dom mieszkalny przy ul. Szkolnej nr 11 w Białogórze, obr ęb geod. Białogóra, dz. 171. 7. Budynek gospodarczy przy ul. Morskiej w Białogórze, obr ęb geod. Białogóra, dz. 196. 8. Dom mieszkalny w miejscowo ści D ąbrowa, Tyłowo 29 obr ęb geod. Tyłowo, dz. 385/7. 9. Dworek prof. Adama Wrzoska w D ębkach, obr ęb geod. śarnowiec dz. 206/7. 10. Dom mieszkalny w Goszczynie pod nr 6, obr ęb geod. Goszczyno, dz. 207/2. 11. Dom mieszkalny w Goszczynie pod nr 7, obr ęb geod. Goszczyno, dz. 209. 12. Dom mieszkalny w Goszczynie pod nr 9, obr ęb geod. Goszczyno, dz. 211. 13. Dom mieszkalny w Goszczynie pod nr 12, obreb geod. Goszczyno, dz. 215/3. 14. Dom mieszkalny w Goszczynie pod nr 13, obr ęb geod. Goszczyno, dz. 219. 15. Dom mieszkalny w Goszczynie pod nr 17, obr ęb geod. Goszczyno, dz. 222. 16. Dom mieszkalny w Jeldzinie pod nr 8, obr ęb geod. Jeldzino, dz. 133/4. 17. Dom mieszkalny w Jeldzinie pod nr 9, obr ęb geod. Jeldzino, dz. 160/2. 18. Dom mieszkalny w Jeldzinie pod nr 10, obr ęb geod. Jeldzino, dz. 159/2. 19. Dom mieszkalny w Jeldzinie pod nr 20, obr ęb geod. Jeldzino, dz. 200. 20. Dom mieszkalny w Jeldzinie pod nr 21, obr ęb geod. Jeldzino, dz. 155/4, 21. Dom mieszkalny w Jeldzinie pod nr 22, obr ęb geod. Jeldzino, dz. 201/2. 22. Dom mieszkalny w Jeldzinie pod nr 23, obr ęb geod. Jeldzino, dz. 154. 23. Dom mieszkalny w Jeldzinie pod nr 24, obr ęb geod. Jeldzino, dz. 45/10. 24. Dom mieszkalny w Jeldzinie pod nr 25, obr ęb geod. Jeldzino, dz. 202/2. 25. Dom mieszkalny w Jeldzinie pod nr 26, obr ęb geod. Jeldzino, dz. 149/1. 26. Dom mieszkalny w Karlikowie pod nr 14, obr ęb geod. Karlikowo dz. 222. 27. Dom mieszkalny w Karlikowie pod nr 18, obr ęb geod. Karlikowo, dz. 220. 28. Dom mieszkalny w Karlikowie pod nr 19, obr ęb geod. Karlikowo, dz. 293. 29. Dom mieszkalny w Karlikowie pod nr 20, obr ęb geod. Karlikowo, dz. 218. 30. Dom mieszkalny w Karlikowie pod nr 25, obr ęb geod. Karlikowo, dz. 251. 31. Budynek gospodarczy w Karlikowie pod nr 29, obr ęb geod. Karlikowo, dz. 254. 32. Dom mieszkalno – gospodarczy w Karlikowie pod nr 31, obr ęb geod. Karlikowo dz. 256/3. 33. Budynek gospodarczy w Karlikowie pod nr 39, obr ęb geod. Karlikowo, dz. 245/3. 34. Dom mieszkalny - Karwieńskie Błoto Drugie nr 3, obr ęb geod. Karwieńskie Błota. 35. Dom mieszkalny - Karwie ńskie Błoto Drugie nr 6, obr ęb geod. Karwieńskie Błota. 36. Szkoła - Karwie ńskie Błoto Drugie nr 15, obr ęb geod. Karwieńskie Błota, dz. 671. 37. Dom mieszkalny - Karwie ńskie Błoto Drugie nr 24, obr ębgeod. Karwieńskie Błota, dz. 14/5. 38. Dom mieszkalny przy wjeździe do Karwieńskich Błot od strony Karwii, obr ęb geod. Karwieńskie Błota. 39. Dom mieszkalny przy ul. Wejherowskiej 6 w Krokowej, obr ęb geod. Krokowa, dz. 8/2. 40. Budynek przemysłowy przy ul. Kolejowej 11 w Krokowej, obr ęb geod. Krokowa, dz. 187/2. 41. Dom mieszkalny przy ul. Kolejowej 13 w Krokowej, obr ęb geod. Krokowa, dz. 189. 42. Młyn Polkowicki (Polkówko) w Lisewie, obr ęb geod. Lisewo. 43. Dom mieszkalny w Lubkowie pod nr 8, obr ęb geod. Lubkowo, dz. 119/3. 44. Dawna gospoda w Minkowicach, obr ęb geod. Minkowice.dz. 135/2. 45. Dom mieszkalny przy ul. Puckiej 15 w Minkowicach, obr ęb geod. Minkowice, dz. 139. 46. Budynek gospodarczy przy ul. Wiejskiej 2 w Minkowicach, obr ęb geod. Minkowice, dz. 175/1. 47. Dom mieszkalny przy ul. Długiej 4 w Minkowicach, obr ęb geod. Minkowice, dz. 145/1. 48. Dom mieszkalny przy ul. Długiej 8 w Minkowicach, obr ęb geod. Minkowice, dz. 169. 49. Dom mieszkalny przy ul. Długiej 10 w Minkowicach, obr ęb geod. Minkowice, dz. 406. 50. Dom mieszkalny w Odargowie pod nr 4, obr ęb geod. Odargowo, dz. 176/4. 51. Dom mieszkalny w Odargowie pod nr 6, obr ęb geod. Odargowo, dz. 166. 52. Dom mieszkalny w Odargowie pod nr 10, obr ęb geod. Odargowo, dz. 178. 53. Dom mieszkalno - gospodarczy w Odargowie pod nr 32, obr ęb geod. Odargowo, dz. 230/1. 54. Dom mieszkalny w Sławoszynie pod nr 2, obr ęb geod. Sławoszyno, dz. 188. 55. Dom mieszkalny w Sławoszynie pod nr 6, obr ęb geod. Sławoszyno, dz. 176/4. 56. Dom mieszkalny w Sławoszynie pod nr 21, obreb geod. Sławoszyno, dz. 172. 57. Dom mieszkalny w Sławoszynie pod nr 53, obr ęb geod. Sławoszyno, dz. 136/6. 58. Dom mieszkalny przy ul. Słonecznej 4 w Sławoszynie , obr ęb geod. Sławoszyno, dz. 137.

40 59. Dom mieszkalny przy ul. F. śaczka w Sławoszynie, obr ęb geod. Sławoszyno, dz. 160/2. 60. Dom mieszkalny przy ul. Krótkiej 1 w Slawoszynie, obr ęb geod. Sławoszyno, dz. 135. 61. Dom mieszkalny przy ul. Św. Jana 1 w Sławoszynie, obr ęb geod. Sławoszyno, dz. 179/1. 62. Dom mieszkalny w Słuchowie pod nr 3, obr ęb geod. Słuchowo, dz. 26, 28/4. 63. Dom mieszkalny w Słuchowie pod nr 9, obr ęb geod. Słuchowo, dz. 50/1. 64. Szkoła i budynek gospodarczy w Sobie ńczycach pod nr 1, obr ęb geod. Sobie ńczyce, dz. 125. 65. Dom mieszkalny w Sobie ńczycach pod nr 4, obreb geod. Sobie ńczyce, dz. 124/2. 66. Dom mieszkalny w Sobie ńczycach pod nr 6, obr ęb geod. Sobie ńczyce, dz. 122. 67. Dom mieszkalny w Sobie ńczycach pod nr 8, obr ęb geod. Sobie ńczyce, dz. 121. 68. Ku źnia w Sobie ńczycach pod nr 8, obr ęb geod. Sobie ńczyce, dz. 121. 69. Dom mieszkalny w Sobie ńczycach pod nr 9, obr ęb geod. Sobie ńczyce, dz. 102/2. 70. Dom mieszkalno – gospodarczy w Sobie ńczycach pod nr 21, obr ęb geod. Sobie ńczyce, dz. 116. 71. Szkoła w Świecinie pod nr 2, obr ęb geod. Świecino. 72. Dom mieszkalny w Świecinie pod nr 4, obr ęb geod. Świecino. 73. Budynek gospodarczy pozostało ść po zabudowaniach gospodarczych w Świecinie, obr ęb geod. Świecino. 74. Dom mieszkalny pod nr 8 w Tyłowie, obr ęb geod. Tyłowo, dz. 163/1. 75. Dom mieszkalny pod nr 11 w Tyłowie, obr ęb geod. Tyłowo, dz. 31/2. 76. Ko ściół parafialny z plebani ą w Wierzchucinie, obr ęb geod. Wierzchucino, dz. 38. 77. Młyn wodny w Wierzchucinie, obr ęb geod. Wierzchucino, dz. 200. 78. Dawna gospoda w Wierzchucinie, obr ęb geod. Wierzchucino, dz. 123. 79. Budynek stra Ŝy granicznej w Wierzchucinie, obr ęb geod. Wierzchucino, dz. 218. 80. Dom mieszkalny przy ul. Abrahama 20 w Wierzchucinie, obr ęg geod. Wierzchucino, dz. 37. 81. Dom mieszkalny przy ul. Abrahama 20 w Wierzchucinie, obr ęb geod. Wierzchucino, dz. 91/1. 82. Dom mieszkalny przy ul. Szkolnej 1 w Wierzchucinie, obr ęb geod. Wierzchucino, dz. 171. 83. Dom mieszkalny przy ul. Szkolnej 20 w Wierzchucinie, obr ęb geod. Wierzchucino,dz. 138. 84. Dawna szkoła przy ul. Szkolnej 22 w Wierzchucinie, obr ęb geod. Wierzchucino, dz. 138. 85. Dom mieszkalny przy ul. Św. Rozalii 16 w Wierzchucinie, obr ęb geod. Wiwrzchucino, dz. 90/2. 86. Dom mieszkalny w śarnowcu pod nr 3. 87. Dom mieszkalny w śarnowcu pod nr 6, dz. 745/2. 88. Dom mieszkalny w śarnowcu pod nr 8, dz. 639/2. 89. Dom mieszkalny w śarnowcu pod nr 14, dz. 717/2. 90. Dom mieszkalny w śarnowcu pod nr 16, dz. 715. 91. Dom mieszkalny w śarnowcu pod nr 17, dz. 709. 92. Dom mieszkalny w śarnowcu pod nr 21, dz. 649. 93. Dom mieszkalny w śarnowcu pod nr 25, dz. 652. 94. Dom mieszkalny w śarnowcu pod nr 30, dz. 698. 95. Dom mieszkalny w śarnowcu pod nr 31, dz. 697. 96. Dom mieszkalny w śarnowcu pod nr 39, dz. 685. 97. Dom mieszkalny w śarnowcu pod nr 40, dz. 682. 98. Szkoła i budynek gospodarczy w śarnowcu pod nr 41, dz. 670/2. Zespoły dworsko – parkowe postulowane do wpisu do gminnej ewidencji zabytków ( źródło: grupa Projektowa ZOOM M. D ąbrowski, J. Małuj, P. Szafranowicz, 2003 r.) 1. Zało Ŝenie dworsko – parkowe w Lubocinie, obr ęb geod. Lubocino dz. 43/1, 43/2, 48/2, 49/2. 2. Zało Ŝenie dworsko – parkowe w Tyłowie, obr ęb geod. Tyłowo, dz. 74/4. 3. Zało Ŝenie dworsko – parkowe z folwarkiem w Wierzchucinie, obr ęb geod. Wierzchucino, dz. 198/6. Inne zespoły zabudowy postulowane do wpisu do gminnej ewidencji zabytków ( źródło: grupa Projektowa ZOOM M. D ąbrowski, J. Małuj, P. Szafranowicz, 2003 r.) 1. Dwór z folwarkiem w Brzynie, obr ęb geod. Brzyno, dz. 177/19, 177/20. 2. 8 „poniatówek” w Goszczynie – Wybudowaniu, obr ęb geod. Goszczyno, dz. 42/1, 44, 45, 50, 51, 52, 53, 54. 3. Folwark w Krokowej, obr ęb geod. Krokowa, dz. 7/32. 4. Młyn Lisewski z domem młynarza, stodoł ą i budynkiem inwentarskim w Lisewie obr ęb geod. Krokowa, dz. 43/5. 5. „Poniatówki” w Lisewie. 6. Zespół czworaków w Prusewie, obr ęb geod. Brzyno, dz. 244, 245, 246, 247, 248, 249, 250, 254, 255, 257, 258. 7. Zagroda rolnicza w Sławoszynie pod nr 41, obr ęb geod. Sławoszyno, dz. 324. 8. Zagroda rolnicza w Sobie ńczycach pod nr 2, obr ęb geod. Sobie ńczyce, dz. 28/4. 9. Zagroda rolnicza w Sobie ńczycach pod nr 9, obr ęb geod. Sobie ńczyce, dz. 102/2.

41 Obiekty małej architektury sakralnej, obiekty przyrodnicze i miejsca pami ęci i wydarze ń historycznych postulowane do obj ęcia ochron ą ( źródło: grupa Projektowa ZOOM M. D ąbrowski, J. Małuj, P. Szafranowicz, 2003 r.) 1. Krzy Ŝ przydro Ŝny w Karlikowie pod nr 20, obr ęb geod. Karlikowo, dz. 218. 2. Kapliczka w Karlikowie pod nr 25, obr ęb geod. Karlikowo, dz. 251. 3. Krzy Ŝ przydro Ŝny przed domem nr 5 w Karwieńskich Błotach I. 4. Kapliczka przy ul. Kolejowej 11 w Krokowej, obr ęb geod. Krokowa, dz. 187/2. 5. Kapliczki w Lubkowie, obr ęb geod. Lubkowo. 6. Diabelski kamie ń w Odargowie, obr ęb geod. Odargowo. 7. Kapliczka pod nr 10 w Odargowie, obr ęb geod. Odargowo, dz. 178. 8. Kapliczka w Sławoszynie, obr ęb geod. Sławoszyno, dz. 128/5. 9. Park podworski w Słuchowie, obr ęb geod. Słuchowo, dz. 86/2. 10. Obelisk w Słuchowie, obr ęb geod. Słuchowo, dz. 78. 11. Krzy Ŝ przydro Ŝny pod nr 2 w Sobie ńczycach, obr ęb geod. Sobie ńczyce, dz. 28/4. 12. Kapliczka w Sobie ńczycach. 13. Pomnik w Sulicicach, obr ęb geod. Sulicice. 14. Pomnik w Świecinie. 15. Ceglana kapliczka przydro Ŝna w Wierzchucinie, obr ęb geod. Wierzchucino, dz. 238. 16. Kamienna kapliczka przydro Ŝna w Wierzchucinie, obr ęb geod. Wierzchucino, dz. 168/1.

Cmentarze postulowane do obj ęcia ochron ą ( źródło: grupa Projektowa ZOOM M. D ąbrowski, J. Małuj, P. Szafranowicz, 2003 r.) 1. Cmentarz ewangelicki w Brzynie, obr ęb geod. Brzyno dz. 186. 2. Cmentarz w Krokowej, zachowana ceglana brama neogotycka, obr ęb geod. Krokowa,dz. 193. 3. Cmentarz ewangelicki w Słuchowie zało Ŝony w ko ńcu XIX w., nieliczne zachowane groby, obecnie cz ęś ciowo u Ŝytkowany, obr ęb geod. Słuchowo, dz. 78. 4. Cmentarz ewangelicki w Tyłowie przy ko ściele, obr ęb geod. Tyłowo.

6.5. Krajobraz gminy – analizy i uwarunkowania Zmiana systemu polityczno - gospodarczego kraju spowodowała konieczno ść innego podej ścia do metod planowania przestrzennego. Nast ąpiło przewarto ściowanie głównych elementów problematyki tego planowania. Stracił na znaczeniu aspekt funkcjonalny (programowy), wzrosła natomiast rola kreowania i regulacji przestrzennych. Wydaje si ę, Ŝe głównym zadaniem planowania miejscowego w sytuacji gospodarki rynkowej jest okre ślenie barier przestrzennych przestrzeni trójwymiarowej, okre ślenie pola manewru dla lokalizacji elastycznie traktowanych funkcji. A zatem stworzenie obrazu po Ŝą danej formy przestrzennej jednostek osadniczych z szerokimi mo Ŝliwo ściami jej wypełnienia ró Ŝnymi tre ściami w zale Ŝno ści od koniunktury, potrzeb i mód. Niniejsza analiza stanowi jeden z elementów studium, dotycz ących zagadnie ń zwi ązanych z przestrzenn ą form ą jednostek osadniczych, ich estetyki zewn ętrznej, struktury zabudowy i wn ętrz urbanistycznych. Celem analizy jest próba usystematyzowania tej problematyki, a pełne rozwini ęcie i wnioski wraz ze sprecyzowaniem jednoznacznych zasad ochrony krajobrazu nast ąpi ć powinny w miejscowych planach zagospodarowania przestrzennego. W niniejszym punkcie okre ślono zarys metody doj ścia do tego celu oraz przedstawiono analiz ę formy zespołu ruralistycznego jako cało ści. Poniewa Ŝ dzisiejsze oblicze poszczególnych jednostek osadniczych jest wynikiem ci ągłego procesu rozwojowego, pierwsza cz ęść analiz powinna stanowi ć przypomnienie historii rozwoju przestrzennego poszczególnych wsi, stopniowego poszerzania zasi ęgu terytorialnego zabudowy. Odr ębnym zagadnieniem s ą wn ętrza urbanistyczne, których wnikliwa charakterystyka i analiza mo Ŝe by ć podstaw ą uzyskania wniosków w zakresie parametrów nowej zabudowy. W niniejszym opracowaniu problem został jedynie zasygnalizowany - wyodr ębniono i

42 scharakteryzowano jedynie wn ętrza o zasadniczym znaczeniu dla krajobrazu kulturowego gminy. Pełne studia zagadnie ń zwi ązanych z kreowaniem przestrzeni zabudowanej, w tym analizy głównych elementów wn ętrz (podłoga, ściany, sklepienie, dominanty, zamkni ęcia, wysoko ść prowadz ąca itp.) powinny nast ąpi ć w ramach sporz ądzanych planów miejscowych.

Główne etapy rozwoju przestrzennego gminy Dla analizy formy przestrzennej zespołów ruralistycznych poszczególnych wsi zasadnicze znaczenie ma ten okres historii, który bezpo średnio wpłyn ął na dzisiejsze ich oblicze. Jest to przełom XIX i XX wieku oraz przełom XX i XXI wieku, okresy rozwoju wsi, wzrostu rangi miejscowo ści nadmorskich jako znanych ośrodków wypoczynkowych. W tych okresach kształtowała si ę i kształtuje zabudowa wsi, która w swojej cz ęś ci historycznej z niewielkimi zmianami przetrwała do dzisiaj. Analiza map geodezyjnych z poszczególnych etapów rozwoju pozwala na sformułowanie nast ępuj ących wniosków do prac nad planami poszczególnych jednostek osadniczych: - jedn ą z zasadniczych trwałych warto ści historycznych zespołów ruralistycznych jest zachowany do dzi ś z niewielkimi zmianami podział geodezyjny na działki budowlane, który determinuje charakter zainwestowania decyduj ący o atrakcyjno ści wizualnej. Wniosek: konieczno ść ochrony historycznej parcelacji,

- do czasów dzisiejszych zachowane zostały walory przyrodnicze i krajobrazowe gminy, zielonych, wypełnionych lasami, ci ągów ekologicznych, przerywanych skupiskami osad rolniczych i rybackich, reliktu poło Ŝenia gminy w rejonie nadmorskim o du Ŝym znaczeniu ekologicznym. Wniosek: konieczno ść zachowania „wyspowego” charakteru zainwestowania i ochrony przed zabudow ą terenów zielonych, otwartych przestrzeni krajobrazu naturalnego,

- brak zniszcze ń wojennych spowodował zachowanie w prawie nie zmienionym stanie historycznej zabudowy decyduj ącej o wyrazie architektonicznym gminy, a tak Ŝe poprzez długoletnie zaniedbania - cz ęsto jej zły stan techniczny. Wniosek: konieczno ść ochrony historycznych, zachowanych układów urbanistycznych wsi, regionalnych warto ści zabudowy, detalu architektonicznego i urbanistycznego.

Fizjonomia gminy

Wizualno ść zewn ętrzna Fizjonomia gminy, czyli jej oblicze, wizerunek charakteryzuje tzw. wizualno ść , któr ą podzieli ć mo Ŝna na zewn ętrzn ą i wewn ętrzn ą. W wizualno ści zewn ętrznej równorz ędn ą z zabudow ą rol ę, odgrywaj ą zwarte zespoły zieleni wysokiej (parki, lasy, zadrzewione skarpy), a tak Ŝe obszary krajobrazu otwartego - przedpola widokowe wsi przede wszystkim z dróg dojazdowych. Wizualno ść zewn ętrzna, czyli ekspozycja zespołów zabudowy, w sytuacji gminy Krokowa dotyczy wsi: - Białogóra – od strony wschodniej, z krajobrazu otwartego wie ś poło Ŝona jest w zakolu lasu z otwarciem w kierunku wschodnim, - Brzyno – eksponowana sylweta wsi od strony pn. – zachodniej, z krajobrazu otwartego, - D ębki – eksponowana sylweta wsi od strony południowej z najazdu od strony południowej - Karwie ńskie Błoto Pierwsze – eksponowana sylweta wsi od strony południowo – wschodniej z drogi wojewódzkiej nr 215 od strony Sławoszyna, - Kłanino – eksponowana sylweta zało Ŝenia pałacowo - parkowego od strony północno – wschodniej, z terenów otwartych i z drogi wojewódzkiej nr 213 Krokowa – Starzyno,

43 - Krokowa – eksponowana sylweta wsi od strony południowej z dróg wojewódzkiej 218 z kierunku Wejherowa i powiatowych od strony Jeldzina i Lisewa, - Sławoszyno – eksponowana sylweta wsi od strony południowo – zachodniej z drogi wojewódzkiej 215 od strony Sulicic i z drogi powiatowej od strony Minkowic, - Sulicice – eksponowana sylweta wsi od strony północno – wschodniej z terenów otwartych i z drogi wojewódzkiej nr 213 Krokowa – Starzyno, - Wierzchucino – eksponowana sylweta wsi od strony wschodniej z drogi wojewódzkiej 213 Krokowa – Słupsk, - śarnowiec – eksponowana sylweta wsi od strony północno - zachodniej z drogi wojewódzkiej nr 213, od strony Słupska. Istotne w sytuacji gminy Krokowa s ą panoramy widokowe z dróg: 1- droga wojewódzka nr 213 Słupsk – Krokowa – Puck zakwalifikowana jako droga krajobrazowa , szczególnie na odcinkach: - Wierzchucino – śarnowiec z widokiem na jezioro śarnowieckie i krajobraz otwarty w kierunku północnym, - Sulicice – Kłanino z widokiem na doliny z terenami podmokłymi w zasi ęgu Obszarów Chronionego Krajobrazu, 2- droga wojewódzka nr 215 Sulicice – Karwia – Władysławowo na odcinku: - Sulicice – Sławoszynko z widokiem na rozległ ą dolin ę z terenami podmokłymi o szczególnej roli ekologicznej w zasi ęgu Nadmorskiego Obszaru Chronionego Krajobrazu. W zakresie wizualno ści zewn ętrznej ustala si ę: - zachowanie i utworzenie warunków ekspozycji panoram widokowych z tras komunikacyjnych na szczególnie interesuj ące obiekty krajobrazowe poprzez okre ślenie w miejscowych planach zagospodarowania przestrzennego zasad zagospodarowania punktów widokowych i ochrony panoram widokowych, - ochron ę istniej ących panoram widokowych poprzez zakaz wznoszenia budynków i budowli przesłaniaj ących ekspozycj ę krajobrazow ą z punktów widokowych oraz wprowadzania zieleni wysokiej, - wprowadzenie zieleni w otoczeniu osiedli i obiektów rekreacyjnych w zakresie podnosz ącym walory krajobrazu (maskowanie zespołów obiektów), - likwidacj ę b ądź neutralizacj ę widokow ą wszelkich elementów obni Ŝaj ących walory krajobrazowe. Wn ętrza urbanistyczne (wizualno ść wewn ętrzna) W niniejszym opracowaniu analiz ą obj ęto charakterystyk ę układów urbanistycznych o zasadniczym znaczeniu dla krajobrazu kulturowego, co jest jedynie zasygnalizowaniem problemu, którego rozwini ęcie nast ąpi ć powinno w ramach prac nad planami miejscowymi poszczególnych jednostek osadniczych. W granicach gminy wyst ępuj ą zró Ŝnicowane typy układów przestrzennych jednostek osadniczych, w śród których wyró Ŝnia si ę (grupa Projektowa ZOOM M. D ąbrowski, J. Małuj, P. Szafranowicz, 2003 r.): - wie ś ulicow ą (Białogóra, D ębki, Goszczyno, Jeldzino, Minkowice, Sobie ńczyce, Tyłowo, śarnowiec) – liniowy układ zabudowy, z działkami sytuowanymi wzdłu Ŝ głównej drogi; - wie ś placowo – ulicow ą (Karlikowo, Odargowo) – wn ętrze placu na rozdro Ŝu z działkami sytuowanymi wzdłu Ŝ dróg i placu; - wie ś folwarczn ą (Brzyno, Kłanino, Krokowa, Lubocino, Parszkowo, Prusewo, Sulicice) – sąsiedztwo dworu – pałacu, park, zabudowa gospodarcza i folwarczna; - wie ś o układzie rz ędówki bagiennej (Karwie ńskie Błota) – układ działek siedliskowych i zabudowa nad dwoma równoległymi drogami na sztucznie usypanych groblach, regularna sie ć rowów i kanałów, specyficzny rytm i g ęsto ść zabudowy; - wieś rz ędow ą (Lisewo, Goszczyno Wybudowania) – rozlu źniony układ zabudowy wzdłuŜ

44 głównej drogi; - wie ś wielodro Ŝnicow ą (Lubkowo) – nieregularny układ dróg i budynków; - wie ś owalnicow ą (Sławoszyno) – owalnicowy układ głównej drogi z placem wewn ętrznym (nawsie); - wie ś widlicow ą (Wierzchucino) – układ działek i zabudowa wzdłu Ŝ dróg równoległych do obni Ŝenia terenowego (kraw ędzi wn ętrza krajobrazowego). Poza scharakteryzowanymi wy Ŝej typami układów przestrzennych wsi tworz ących charakterystyczne wn ętrza urbanistyczne wyró Ŝni ć nale Ŝy wn ętrza o znaczeniu ponadlokalnym. Są to wyodr ębniaj ące si ę, rozległe przestrzenie krajobrazu otwartego, których „ ściany” tworz ą naturalne formy terenowe, zwarte zespoły le śne oraz zespoły zabudowy poszczególnych jednostek osadniczych. Przestrzenie te, posiadaj ące du Ŝe znaczenie krajobrazowe i ekologiczne - powinny podlega ć szczególnej ochronie przed zabudow ą.

7. UWARUNKOWANIA W ZAKRESIE PROBLEMATYKI OCHRONY ŚRODOWISKA

Materiał źródłowy: „Opracowanie ekofizjograficzne podstawowe gminy Krokowa”, PROEKO Biuro Projektów i Wdro Ŝeń Proekologicznych, Gda ńsk kwiecie ń 2007 r. – aktualizacja listopad 2008 r.

7.1. Charakterystyka środowiska przyrodniczego a) Poło Ŝenie gminy na tle regionalnym Gmina Krokowa poło Ŝona jest w północnej cz ęś ci województwa Pomorskiego, w powiecie puckim, nad brzegiem Morza Bałtyckiego. Wg regionalizacji fizycznogeograficznej gmina Krokowa poło Ŝona jest w obr ębie dwóch mezoregionów – s ą to Pobrze Ŝe Kaszubskie i Wybrze Ŝe Słowi ńsko-Kaszubskie. Pobrze Ŝe Kaszubskie Najbardziej specyficzn ą cech ą regionu jest wyst ępowanie k ęp wysoczyznowych i oddzielaj ących je, gł ęboko z reguły wci ętych, pradolin oraz rynien subglacjalnych. Układ form wysoczyznowych i obni Ŝeń tworzy podstawowe rysy zró Ŝnicowania przyrodniczego i krajobrazowego Pobrze Ŝa Kaszubskiego. Powierzchniowo przewa Ŝaj ą na Pobrze Ŝu Kaszubskim równinne, rzadziej faliste wierzchowiny morenowe, zbudowane z glin, u Ŝytkowane jako grunty orne. Najwi ększy kompleks le śny tworzy Puszcza Dar Ŝlubska na K ępie Puckiej. Du Ŝe kompleksy le śne wyst ępuj ą te Ŝ na terenach strefy kraw ędziowej k ęp wysoczyznowych. – przewa Ŝaj ą tam zbiorowiska buczyny pomorskiej. Formy dolinne to w wi ększo ści formy polodowcowe, współcze śnie hydrogeniczne, co znajduje swoje odzwierciedlenie m.in. w wyst ępowaniu torfów i utworów mułowo-torfowych, w płytkim zaleganiu wód gruntowych i w kształtowaniu si ę zbiorowisk ro ślinnych wilgotnych i bagiennych siedlisk, z przewagą zbiorowisk ł ąkowych i pastwiskowych. Nietypowa jest rynna jez. śarnowieckiego w wi ększo ści wypełniona wodami jeziora. Środowisko przyrodnicze Pobrze Ŝa Kaszubskiego jest w du Ŝym stopniu zantropizowane. Wynika to przede wszystkim z wielowiekowego u Ŝytkowania rolniczego i rozwoju osadnictwa. Ukształtowanie Pobrze Ŝa Kaszubskiego w postaci k ęp wysoczyznowych i rozcinaj ących je form dolinnych powoduje du Ŝą wewn ętrzn ą ekspozycyjno ść krajobrazow ą. Charakterystycznym elementem krajobrazu kulturowego s ą przydro Ŝne aleje drzew.

45 Wybrze Ŝe Słowi ńsko-Kaszubskie Region obejmuje ci ąg wydm nadmorskich od K ępy Swarzewskiej na wschodzie po okolice jez. Gardno na zachodzie oraz przylegaj ący do niego od południa pas hydrogenicznych równin przymorskich z jeziorami przybrze Ŝnymi (Łebsko, Gardno i Sarbsko). W gminie Krokowa wyst ępuj ą nast ępuj ące mikroregiony Wybrze Ŝa: Mierzeja Kaszubska i Równina Błot Przymorskich. Maksymaln ą szeroko ść pas wybrze Ŝa osi ąga w rejonie jez. Łebsko (ok. 13 km). Szeroko ść pasa wydm wynosi do 1,5 km, a ich wysoko ści zawieraj ą si ę w przedziale do 43 m n.p.m. We wschodniej cz ęś ci wybrze Ŝa występuj ą wydmy ruchome. W śród zbiorowisk ro ślinnych na wydmach dominuje nadmorski bór sosnowy, wykształcony na glebach bielicoziemnych o bardzo zró Ŝnicowanym stadiach procesu bielicowania. Na równinach hydrogenicznych, o płytkim wyst ępowaniu pierwszego poziomu wody podziemnej, przewa Ŝaj ą ł ąki i pastwiska porastaj ące gleby torfowe i mułowo-torfowe. Znaczne powierzchnie zajmuje tak Ŝe ro ślinno ść torfowiskowa. Środowisko przyrodnicze Wybrze Ŝa Słowi ńsko-Kaszubskiego jest w znacznym stopniu zantropizowane, przede wszystkim w pasie równin hydrogenicznych, gdzie m. in. funkcjonuj ą poldery i gdzie przewa Ŝaj ą synantropijne zbiorowiska ro ślinne. Efektem małej odporno ści wydm nadmorskich na oddziaływanie antropogeniczne i nadmiernej penetracji rekreacyjnej s ą liczne przejawy zniszcze ń ro ślinno ści wydmowej i uruchamianie piaszczystego podło Ŝa. Pasmowy układ podstawowych struktur przyrodniczych wybrze Ŝa (wydmy- równiny-jeziora) i ich ograniczenie od południa wysoczyznami morenowymi wpływaj ą na bardzo du Ŝą ekspozycyjno ść krajobrazow ą regionu. Od północy, od strony morza, silnie eksponowany krajobrazowo jest pas wydm. Region ten w cało ści, a w zwi ązku z tym północna cz ęść gminy Krokowa, poło Ŝony jest w obr ębie strefy nadmorskiej, ujmowanej jako strefa energetyczno-materialnego oddziaływania morza na środowisko przyrodnicze l ądu (Przewo źniak 1991). Oddziaływanie to zaznacza si ę przez: • zmiany przebiegu elementów i zjawisk klimatycznych w dolnej warstwie atmosfery l ądu; • zmiany dynamiki wód powierzchniowych i podziemnych oraz ich składu chemicznego; • rozwój morfologiczny strefy brzegowej; • kształtowanie si ę selektywnych siedlisk i na nich odr ębnych florystycznie i fitocenotycznie zbiorowisk ro ślinnych. Ponadto Morze Bałtyckie jest wa Ŝnym elementem krajobrazu otoczenia gminy Krokowa. b) Struktura środowiska przyrodniczego Środowisko abiotyczne Budowa geologiczna wysoczyznowej cz ęś ci gminy Krokowa zwi ązana jest ze zlodowaceniami czwartorz ędowymi, w tym w szczególno ści z ostatnim – tzw. bałtyckim. Wysoczyzna w czasie deglacjacji l ądolodu rozci ęta została przez wody lodowcowe na tzw. kępy. Obszary wysoczyznowe zbudowane s ą głównie z glin zwałowych moreny dennej. W niektórych miejscach glina przewarstwiona jest piaskiem i piaskiem ze Ŝwirem pochodzenia lodowcowego. Na kraw ędziach wysoczyzn wyst ępuj ą, zwi ązane z ich genez ą, osady wodnolodowcowe w postaci piasków i Ŝwirów. W dnach dolin dominuj ą utwory holoce ńskie. Są to przede wszystkim torfy niskie, zawieraj ące wkładki iłów, mułków i piasków. Na Równinie Błot Przymorskich zdecydowanie przewa Ŝaj ą utwory organiczne, holoce ńskie, reprezentowane przez torfy i utwory mułowo-torfowe. Wyst ępuje tu ponadto kreda jeziorna. Podstawowe znaczenie w budowie geologicznej maj ą piaski morskie i eoliczne. Warunki geomorfologiczne Pod wzgl ędem geomorfologicznym obszar gminy Krokowa cechuje bogata i urozmaicona

46 rze źba terenu. Na zró Ŝnicowanie powierzchni decyduj ący wpływ wywarło zlodowacenie bałtyckie, a po jego ust ąpieniu działalno ść akumulacyjna morza, powoduj ąca powstanie wybrze Ŝa typu mierzejowego. Formy wysoczyznowe (w postaci k ęp) oraz oddzielaj ące je obni Ŝenia, wchodz ące w skład Pobrze Ŝa Kaszubskiego, tworz ą wyra źnie wykształcone mikroregiony. Na obszarze gminy Krokowa wyst ępuj ą nast ępuj ące mikroregiony Pobrze Ŝa Kaszubskiego: • w obr ębie wysoczyzn: − Kępa śarnowiecka (w cało ści); − Kępa Sławoszy ńska (w cało ści); − Kępa Gniewinowska (cz ęś ciowo); − Kępa Osiecka (cz ęś ciowo); − Kępa Pucka (cz ęś ciowo); • w obr ębie obni Ŝeń: − Rynna jez. śarnowieckiego (cz ęś ciowo, w tym bez jeziora); − Rynna Krokowska (w cało ści); − Dolina Bychowskiej Strugi (cz ęś ciowo); − Rynna jez. Dobrego (prawie w cało ści, bez jeziora); − Pradolina Płutnicy (niewielki fragment). W obr ębie Wybrze Ŝa Słowi ńsko-Kaszubskiego znajduj ą si ę w granicach gminy Krokowa mikroregiony: • Mierzeja Kaszubska (cz ęś ciowo); • Równina Błot Przymorskich: Wierzchuci ńskie, Karwie ńskie i Bielawskie Błota (prawie w cało ści). Gleby Zró Ŝnicowanie geomorfologiczne Pobrze Ŝa Kaszubskiego wpłyn ęło w istotny sposób na warunki glebowe. W śród gleb obszarów wysoczyznowych przewa Ŝaj ą gleby brunatne wła ściwe i wyługowane wytworzone z glin lekkich i średnich oraz wyługowane wytworzone z piasków zwałowych i wodnolodowcowych. W dnach dolin i obni Ŝeń wyst ępuj ą gleby bagienne i pobagienne. Gleby torfowisk rozwin ęły si ę przewa Ŝnie z kwa śnych torfów sfagnowych, najcz ęś ciej słabo rozło Ŝonych. Stosunki wodne gleb wykazuj ą ścisły zwi ązek z rze źbą terenu. W glebach wy Ŝej poło Ŝonych cz ęste s ą niedobory wilgoci, zwłaszcza w okresie wegetacyjnym, przy małej ilo ści opadów. Zwi ększone opady prowadz ą do nadmiaru wody w glebach wyst ępuj ących w ni Ŝszych poło Ŝeniach, na powierzchniach podporz ądkowanych. Stosunki wodne Gmina Krokowa poło Ŝona jest całkowicie w bezpo średnim zlewisku Bałtyku. Wody powierzchniowe odprowadzaj ą, uchodz ące bezpo średnio do morza, Pia śnica w okolicach Dębek, Czarna Wda na wschód od Karwi (poza obszarem gminy Krokowa) oraz kanał Karwianka. Pia śnica ma źródła na Wysoczy źnie Puckiej. Płynie granic ą gminy w południowej cz ęś ci Rynny śarnowieckiej, uchodzi do jez. śarnowieckiego i nast ępnie odprowadza wod ę z jez. śarnowieckiego do Morza Bałtyckiego. Dopływami Pia śnicy s ą Białogórska Struga (uchodzi do Pia śnicy w rejonie D ębek) i Bychowska Struga (uchodzi do jez. śarnowieckiego). Jez. śarnowieckie poło Ŝone jest w cało ści poza granicami gminy Krokowa, ale stanowi nieodł ączny element jej krajobrazu. Jez. śarnowieckie ma powierzchni ę 1.442 ha, długo ść 7,6 km, szeroko ść 2,6 km, a maksymalna gł ęboko ść wynosi 16,6 m (kryptodepresja). Ustrój hydrologiczny jeziora jest silnie zmieniony w wyniku oddziaływania elektrowni szczytowo-

47 pompowej w Czymanowie, która powoduje dobowe wahania lustra wody w przedziale +/- 1 m. Skutkiem waha ń poziomu wody jest silne przekształcenie strefy brzegowej jeziora, gdzie wyst ępuje erodowany pas terenu pozbawiony ro ślinno ści. Czarna Wda wypływa z jez. Dobre i płynie na obszarze gminy w kierunku północno- wschodnim, szerok ą form ą rynnow ą – polodowcow ą, niewspółmiernie du Ŝą w stosunku do rozmiarów cieku. W pasie przymorskim funkcjonuje układ polderów, słuŜą cych przede wszystkim do odprowadzania poprzez pompy nadmiaru wód, zbieranych przez rowy i kanały melioracyjne. W gminie Krokowa znajduj ą si ę poldery: Wierzchucino – Dębki I, śarnowiec – D ębki II, Widowo (subpolder), Karwia i Ostrowo. Pierwszy poziom wód podziemnych na obszarach wysoczyznowych nie tworzy ci ągłego zwierciadła, a jego zaleganie zale Ŝy przede wszystkim od budowy geologicznej. Cz ęste s ą lokalne s ączenia wód we wkładkach utworów przepuszczalnych. W dnach dolin i na Równinie Błot Przymorskich pierwszy poziom wód podziemnych wyst ępuje płytko, do ok. 1 m p.p.t. W pasie przymorskim zaznacza si ę oddziaływania morza na poziom wód i na ich zasolenie. Warunki klimatyczne Gmina Krokowa le Ŝy w zasi ęgu klimatu bałtyckiego. Klimat ten cechuje si ę m.in. stosunkowo łagodn ą zim ą i niezbyt upalnym latem, wydłu Ŝonym okresem ciepłej jesieni i pó źną, chłodn ą wiosn ą. Średnia roczna liczba dni z temperatur ą 0o C kształtuje si ę w przedziale 60-70, co jest jedn ą z najni Ŝszych warto ści w Polsce (Cyberski, Szefler, 1993). Rozpi ęto ść absolutnych ekstremów temperatury powietrza ma warto ści ni Ŝsze od 60 o C. Świadczy to o znacznym, redukuj ącym wpływie wód Zatoki Puckiej na temperatur ę powietrza, szczególnie zim ą. Bliskie s ąsiedztwo morza powoduje tak Ŝe, Ŝe obszar ten charakteryzuje si ę du Ŝą wilgotno ści ą powietrza. Opady atmosferyczne osi ągaj ą około 750 mm/rok. Na obszarze gminy Krokowa przewa Ŝaj ą wiatry południowo-zachodnie lub zachodnie. Udział wiatru przewa Ŝaj ącego w o śmiokierunkowej ró Ŝy wiatrów kształtuje si ę w granicach 20-30%. W północnej cz ęś ci gminy cz ęste s ą (60-70 dni w roku) silne wiatry (>10 m/s). Typy środowiska przyrodniczego Struktur ę środowiska przyrodniczego gminy Krokowa tworz ą nast ępuj ące, podstawowe typy środowiska przyrodniczego: • typ środowiska przyrodniczego wierzchowin k ęp morenowych; • typ środowiska przyrodniczego stref kraw ędziowych k ęp wysoczyznowych; • typ środowiska przyrodniczego dolin rzecznych i rynien i pradolin; • typ środowiska przyrodniczego hydrogenicznych równin przymorskich i den pradolin; • typ środowiska przyrodniczego mierzei nadmorskich. Typ środowiska przyrodniczego wierzchowin k ęp morenowych Obszary wysoczyzn morenowych w gminie Krokowa u Ŝytkowane s ą w przewadze rolniczo. Typ ten środowiska cechuj ą: • autochtoniczno ść (mała dostawa materii z zewn ątrz i relatywnie małe jej wynoszenie ku terenom podporz ądkowanym); • litogeniczno ść (dominuj ące znaczenie powierzchniowej budowy geologicznej i ukształtowania terenu w kształtowaniu si ę lokalnych struktur przyrodniczych); • mały powierzchniowy obieg materii stałej i płynnej oraz przewaga ewapo-transpiracji i spływu (podło Ŝe gliniaste) lub infiltracji (podło Ŝe piaszczyste) w lokalnym obiegu wody.

48 Typ środowiska przyrodniczego stref kraw ędziowych Typ ten wyst ępuje przede wszystkim na K ępach śarnowieckiej i Gniewinowskiej od strony jez. śarnowieckiego. Jego wyró Ŝniaj ące cechy to du Ŝe nachylenia terenu i wysoko ści wzgl ędne, czego efektem jest zagro Ŝenie procesami mofodynamicznymi. Na zboczach stref kraw ędziowych wyst ępuj ą silne, jednokierunkowe powi ązania funkcjonalne przyrodniczych jednostek przestrzennych, uwarunkowane grawitacyjnie procesami przemieszczania materii ciekłej i stałej (denudacja, spływ powierzchniowy i podziemny odpływ wody oraz realizuj ąca si ę m.in. dzi ęki nim migracja pierwiastków chemicznych). Typ środowiska przyrodniczego dolin rzecznych i rynien Typ ten tworz ą Dolina Bychowskiej Strugi, Rynna jez. Dobrego i Rynna Krokowska. Dla szerszych, płaskich odcinków den charakterystyczne jest linijne odwadnianie przez cieki i systemy rowów melioracyjnych terenów u Ŝytkowanych głównie rolniczo, z kompleksami łąkowo-pastwiskowymi. Lokalnie wyst ępuj ą zbiorowiska le śne w postaci niewielkich zespołów le śnych, typu ł ęgów i olsów. Doliny, a zwłaszcza przepływaj ące nimi cieki, umo Ŝliwiaj ą przemieszczanie si ę diaspor wielu gatunków ro ślin, co wzbogaca lokalne zbiorowiska ro ślinne. Podstawowe cechy typu środowiska przyrodniczego den dolin rzecznych i rynien subglacjalnych to: • allochtoniczno ść (znaczny udział materii z zewn ątrz - akumulacja i wynoszenie); • hydrogeniczno ść (dominuj ąca rola wody jako czynnika strukturotwórczego środowiska w obr ębie den dolinnych); • znaczny linijny obieg materii stałej i płynnej; • dominacja przepływu w lokalnym obiegu wody z istotnym udziałem retencji w odniesieniu do terenów zatorfionych i jezior; • transsuperakwalny charakter migracji pierwiastków chemicznych. Typ środowiska przyrodniczego hydrogenicznych równin przymorskich i den pradolin; Do tego typu nale Ŝą Równina Błot Przymorskich i niewielki fragment Pradoliny Płutnicy. S ą to obszary zbudowane przypowierzchniowo głównie z torfów i namułów, hydrogeniczne, na których struktur ę przyrodnicz ą wiod ący wpływ ma płytko zalegaj ąca woda gruntowa (0 - 1 m p.p.t.). Poziom wody regulowany jest w systemie polderów. Ze wzgl ędu na równinne ukształtowanie i przepuszczalne podło Ŝe (infiltracyjno-ewapotranspiracyjny typ stosunków wodnych) morfodynamika jest tu znikoma. W przypadku prognozowanego wzrostu poziomu morza równina przymorska mo Ŝe ulec całkowitemu zalaniu lub podtopieniu. Typ środowiska przyrodniczego mierzei nadmorskich Typ ten obejmuje nadmorskie, zalesione wydmy, wznosz ące si ę od kilku do kilkunastu m n.p.m. Porasta je głównie nadmorski bór sosnowy. Środowisko przyrodnicze ma tu charakter seminaturalny, z wyj ątkiem rejonu D ębek, gdzie wyst ępuje du Ŝa koncentracja zainwestowania rekreacyjnego. Oprócz oddziaływania morza na warunki klimatyczne, hydrologiczne i siedliskowe silnie zaznacza si ę tu oddziaływanie morza na morfologiczny rozwój brzegu. W przypadku prognozowanego wzrostu poziomu morza mierzeja b ędzie silnie abradowana, co mo Ŝe doprowadzi ć do jej przerwania lub całkowitej likwidacji. Środowisko biotyczne Szata ro ślinna Zbiorowiska ro ślinne gminy Krokowa reprezentuj ą trzy główne grupy ekosystemów: • ekosystemy nawi ązuj ące do naturalnych, jak szuwary, torfowiska i niektóre ł ąki oraz zró Ŝnicowane ekosystemy le śne i semile śne;

49 • ekosystemy zwi ązane z krajobrazem wiejskim, tj. pola, ł ąki i pastwiska, przydomowe ogrody i sady; • ekosystemy terenów silnie przekształconych antropogenicznie, zwłaszcza w obr ębie i wokół obiektów przemysłowych i infrastrukturowych. Najwarto ściowsz ą przyrodniczo grup ę ekosystemów tworz ą ekosystemy le śne, i hydrogeniczne (w tym torfowiskowe). W granicach gminy Krokowa w trakcie szczegółowych prac inwentaryzacyjnych („Inwentaryzacja i waloryzacja przyrodnicza gminy Krokowa”, 1995) wyró Ŝniono nast ępuj ące typy zbiorowisk le śnych i niele śnych: • lasy ł ęgowe - wyst ępuj ą rzadko i na bardzo małych powierzchniach. Zbiorowiska ł ęgowe zajmuj ą dna dolin i rynien. Zbiorowisko to było kiedy ś znacznie cz ęś ciej reprezentowane, jego siedliska zaj ęte s ą obecnie przez u Ŝytki zielone. • Ŝyzne lasy bukowe i gr ądy są do ść rzadkim zbiorowiskiem na terenie gminy, wyst ępuj ą głównie na zboczach Czarnej Wdy i Bychowskiej Strugi. Gr ądy wyst ępuj ą w postaci małych, rozproszonych płatów, poło Ŝonych z reguły na zboczach dolin rzecznych i zwi ązane s ą z reguły z ciekami. Buczyna wyst ępuje z reguły na zboczach wzniesie ń morenowych – najlepiej wykształcone płaty stwierdzono w strefach kraw ędziowych K ęp śarnowieckiej i Gniewinowskiej, od strony jez. śarnowieckiego. Struktura florystyczna obu zbiorowisk jest zbli Ŝona (buk, oba gatunki d ębów i graba). • ubogie lasy bukowe (kwa śne buczyny) – s ą powszechnym zbiorowiskiem le śnym na obszarze gminy i tworz ą wi ększo ść kompleksów le śnych. W drzewostanach wyst ępuje prawie wył ącznie buk, jedynie w zbiorowiskach przekształconych wzrasta rola świerka i sosny. Porastaj ą głównie wzniesienia morenowe. • kwa śne d ąbrowy, podobnie jak kwa śne buczyny, są powszechnym zbiorowiskiem le śnym na obszarze gminy. Wyst ępuj ą w małych kompleksach zarówno w morenowej cz ęś ci gminy (np. w pobli Ŝu jez. Dobrego, w północnej cz ęś ci Puszczy Dar Ŝlubskiej) jak i w cz ęś ci mierzejowej (na zachód od Białogóry). W drzewostanach wyst ępuje buk i d ąb. • bory sosnowe w gminie Krokowa wyst ępuj ą w trzech rejonach: na wydmach nadmorskich, na starych wydmach w okolicy Szarego Dworu oraz na sandrze na południe od jez. Dobrego. Zbiorowisko to reprezentowane jest przez nadmorski bór ba Ŝynowy (wył ącznie w strefie nadmorskiej) i przez suboceaniczny bór sosnowy (niewielkie powierzchnie na sandrze). • bory i brzeziny bagienne - obejmuj ą zbiorowiska rozwijaj ące si ę na podło Ŝu organogenicznym. Wyst ępuj ą przede wszystkim na Równinie Błot Przymorskich i w zagł ębieniach mi ędzywydmowych. Ich drzewostan buduje przede wszystkim sosna przy znacznym udziale brzozy brodawkowatej i omszonej, wi ększo ść płatów borów brzezin bagiennych jest znacznie przekształcona antropogenicznie. • olsy i zaro śla wierzbowe – olsy wyst ępuj ą rzadko w dolinach cieków, na obszarach źródliskowych, na Równinie Błot Przymorskich, w warunkach stałego lub okresowego podtopienia. Drzewostan olsów buduje głównie olsza czarna. Wi ększ ą powierzchni ę ni Ŝ olsy zajmuj ą zaro śla wierzbowe, najcz ęś ciej wykształcone w postaci k ęp i pasów wzdłu Ŝ rowów i kanałów melioracyjnych. • czy Ŝnie – tworz ą w ąskie pasy wzdłu Ŝ śródpolnych dróg i na miedzach. W ich składzie wyst ępuj ą głównie głóg i tarnina. • nasadzenia drzew na gruntach porolnych – ta grupa stanowi znaczn ą cz ęść gruntów le śnych wyst ępuj ących w granicach gminy - przewa Ŝnie s ą to monokultury sosnowe, znacznie rzadziej drzewa li ściaste. Kompleksy te stanowi ą antropogeniczne zbiorowiska zast ępcze na zró Ŝnicowanych siedliskach, przy czym w wielu przypadkach s ą to siedliska Ŝyzne – gr ądowe i buczynowe.

50 • nasadzenia drzew na wydmach nadmorskich – wprowadzone w celu ustabilizowania wydm szarych. W składzie przede wszystkim sosna pospolita i rzadziej kosówka. • zbiorowiska wydm nadmorskich i muraw piaskowych – zbiorowiska wydm białej i szarej w pasie mierzejowym. Ro ślinno ść wydm białych buduj ą przede wszystkim trawy: wydmuchrzyca piaskowa i piaskownica zwyczajna, a wydm szarych murawy kocanek piaskowych i jasie ńca nadbrze Ŝnego; wi ększo ść zbiorowisk jest silnie przekształcona antropogenicznie. • łąki i pastwiska – zajmuj ą znaczn ą cz ęść gminy, głównie w jej północnej, przymorskiej cz ęś ci. Wyst ępuj ą te Ŝ na obszarach pradolinnych i w dnach dolin rzecznych, gdzie z reguły s ą zbiorowiskami dominuj ącymi, porastaj ą te Ŝ obni Ŝenia terenu na wysoczy źnie, gdzie tworz ą enklawy w podmokłych obni Ŝeniach śródpolnych. Wykształciły si ę na siedliskach wilgotnych i świe Ŝych, przewa Ŝnie na torfach i murszach. Wi ększo ść siedlisk jest przekształcona w wyniku melioracji. • zbiorowiska szuwarów wła ściwych i turzycowych – wyst ępuj ą cz ęsto, w niewielkich powierzchniach, tworz ą w ąskie pasy wzdłu Ŝ brzegów zbiorników wodnych, niekiedy całkowicie zarastaj ąc płytkie oczka, zajmuj ą te Ŝ podmokłe zagł ębienia, zwykle w obr ębie wi ększych kompleksów ł ąkowych lub ł ąkowo-zaro ślowych. Najwi ększe i najcenniejsze skupienie zbiorowisk szuwarowych znajduje si ę w rezerwacie przyrody „Pia śnickie Łąki”. • torfowiska wysokie i przej ściowe – skupiaj ą si ę głównie na Równinie Błot Przymorskich, najwi ększy płat zajmuje Bielawskie Błota. Stanowi ą jedn ą z najbardziej wra Ŝliwych na przekształcenia środowiska grup ę zbiorowisk, zwi ązanych głównie z eksploatacja torfu i pracami melioracyjnymi oraz u Ŝyźnieniem siedlisk nawozami sztucznymi, wykształcaj ą si ę głównie w bezodpływowych zagł ębieniach terenu, na siedliskach silnie uwodnionych, ubogich troficznie i kwa śnych. • wrzosowiska i Ŝarnowczyska – skupiska tych zbiorowisk wyst ępuj ą do ść cz ęsto, ale na niewielkich powierzchniach. Zajmuj ą m.in. skarpy dolin i fragmenty wierzchowiny wysoczyzny. • zbiorowiska synantropijne (segetalne i ruderalne) – w grupie tej wyst ępuj ą dwa typy zbiorowisk o odmiennym rozprzestrzenieniu i ró Ŝnych wymaganiach ekologicznych, fitocenozy segetalne towarzysz ą uprawom rolnym i wyst ępuj ą pospolicie na terenie całej gminy, za ś zbiorowiska ruderalne wykształcaj ą si ę w ogródkach przydomowych, na przydro Ŝach, w pobli Ŝu zabudowa ń gospodarczych itp., s ą zbiorowiskami pospolitymi, chocia Ŝ zwykle małopowierzchniowymi. Na terenie gminy Krokowa najcenniejsze zbiorowiska zachowały si ę w obr ębie terenów nieprzydatnych lub trudno dost ępnych dla upraw (strefa kraw ędziow ą, zbocza dolin rzecznych, izolowane zagł ębienia terenu i rozległe tereny podmokłe). Zwarte, du Ŝe powierzchniowo kompleksy le śne tworz ą zró Ŝnicowane drzewostany. Szczególnie istotn ą rol ę w strukturze i funkcjonowaniu środowiska przyrodniczego gminy maj ą liczne, drobne zbiorowiska zwi ązane z terenami hydrogenicznymi (zaro śla olsowe, torfowiska, szuwary itp.). Zbiorowiska le śne pełni ą istotne funkcje fizjotaktyczne, ekologiczne i krajobrazowe. Najwa Ŝniejsze funkcje fizjotaktyczne to: • hydrologiczna (wzrost retencji, ograniczenie spływu, wyrównanie stanów wód); • glebotwórcza i glebochronna (utrwalenie podło Ŝa, ochrona przed erozj ą wodn ą i wietrzn ą); • klimatotwórcza (specyficzne warunki klimatyczne wn ętrza lasu i jego otoczenia); • higieniczna (pochłanianie zanieczyszcze ń atmosferycznych, d źwi ękochłonno ść , ograniczenie spływu zanieczyszcze ń do wód powierzchniowych).

51 Funkcja ekologiczna lasów polega przede wszystkim na tworzeniu warto ściowych nisz ekologicznych dla wielu gatunków ro ślin i zwierz ąt oraz na stymulowaniu migracji ro ślin i zwierz ąt w ró Ŝnych skalach przestrzennych. Funkcja krajobrazowa wynika ze znaczenia zbiorowisk le śnych dla kształtowania fizjonomii terenu. Warto ść przyrodnicza wyst ępuj ących na obszarze gminy Krokowa ekosystemów hydrogenicznych wynika z ich znaczenia dla ró Ŝnicowania środowiska przyrodniczego w sensie materialnym oraz z ich roli w funkcjonowaniu środowiska, zwłaszcza w zakresie obiegu wody i procesów biologicznych. Spo śród wyst ępuj ących ekosystemów najistotniejsze znaczenie dla funkcjonowania środowiska posiadaj ą torfowiska oraz ł ąki i pastwiska, a tak Ŝe zbiorowiska nadrzeczne. Rozległe powierzchnie w gminie Krokowa zajmuj ą agrocenozy. śyzne, bogate w składniki pokarmowe gleby uwarunkowały zestaw preferowanych upraw oraz towarzysz ące im zbiorowiska chwastów segetalnych. Ugory pokrywa uboga ro ślinno ść z gatunkami ruderalnymi. Zabudowie wiejskiej towarzysz ą ogrody i sady, ze stosunkowo bogatymi zestawem ro ślinno ści. S ą to zarówno typowe zbiorowiska ruderalne, jak te Ŝ ro śliny hodowane - ogrodowe. Skrajnym przykładem dewastacji szaty ro ślinnej s ą wyrobiska materiału piaszczystego i Ŝwirowego całkowicie jej pozbawione lub z ró Ŝnymi stadiami sukcesji ro ślinno ści ruderalnej. Fauna Gmina Krokowa posiada bogat ą awifaun ę. Stwierdzono na jej obszarze wyst ępowanie 130 gatunków ptaków l ęgowych, spo śród których 119 podlega ochronie gatunkowej, a 11 uj ętych jest w „Polskiej czerwonej ksi ędze zwierz ąt”. Do szczególnie cennych gatunków nale Ŝą („Inwentaryzacja i waloryzacja przyrodnicza gminy Krokowa”, 1995): bocian biały i czarny, świstun, g ągoł, trzemielojad, kania czarna i rdzawa, bielik, rybołów, błotniaki, orlik krzykliwy, kobuz, derkacz, Ŝuraw, sieweczka obro Ŝna, brodziec le śny, goł ąb siwak, zimorodek, sowa błotna, pliszka górska, świerszczak, strumieniówka, muchołówka mała, remiz i gil. Północna cz ęść gminy poło Ŝona jest w zasi ęgu południowobałtyckiego szlaku w ędrówek ptaków. Ssaki reprezentowane s ą przez typowe gatunki, jak sarna, dzik, zaj ąc szarak i lis. Mniej licznie wyst ępuj ą kuna le śna, jele ń, borsuk, tchórz, łasica, gronostaj, kuna domowa, je Ŝ i kret. Pospolite s ą drobne gryzonie. We wsi Brzyno czynna była kolonia rozrodcza nietoperzy. Cieki Bychowska Struga, Białogórska Struga, Czarna Wda i Pia śnica (do uj ścia do jez. śarnowieckiego) zakwalifikowano do wód pstr ągowo-lipieniowych. Odnotowano wyst ępowanie dwóch gatunków dwu środowiskowych: ciosy i minoga rzecznego, które Ŝyj ąc w przybrze Ŝnych wodach morskich wchodz ą na tarło do dolnej Pia śnicy. Powszechnie i licznie wyst ępuj ą płazy i gady. d) Procesy przyrodnicze Spo śród procesów przyrodniczych najistotniejsze znaczenie w aspekcie zagospodarowania przestrzennego terenu maj ą procesy geodynamiczne 1, hydrologiczne i ekologiczne. Do procesów geodynamicznych nale Ŝą takie, jak wietrzenie, powierzchniowe ruchy masowe (zachodz ą głównie na stromych zboczach dolin i wysoczyzn), procesy wywołane wodami podziemnymi i powierzchniowymi (zwłaszcza erozja), abrazja morska, procesy wywołane działalno ści ą wiatru (procesy eoliczne). Wymienione procesy geodynamiczne nale Ŝą do grupy naturalnie wyst ępuj ących w środowisku, cho ć cz ęść z nich mo Ŝe by ć spowodowana działalno ści ą człowieka lub przez niego stymulowana (np. powierzchniowe ruchy masowe, procesy wywołane

1 Zjawiska zachodz ące w podło Ŝu gruntowym i przekształcaj ące jego pierwotn ą powierzchni ę oraz wła ściwo ści, wywołane czynnikami naturalnymi i sztucznymi (Racinowski 1987).

52 wodami podziemnymi, procesy eoliczne). Istniej ą równie Ŝ procesy geodynamiczne wywołane in Ŝynieryjn ą i wydobywcz ą działalno ści ą człowieka. Poło Ŝenie gminy Krokowa w strefie nadmorskiej, powoduje, Ŝe do podstawowych procesów przyrodniczych nale Ŝą : • transport rumowiska zwi ązany z pr ądami morskimi i falowaniem w powi ązaniu z procesami abrazji brzegów i akumulacji materiału skalnego; • zasilanie w materi ę zwi ązane z transportem materiału skalnego przez rzeki uchodz ące do Morza Bałtyckiego; • procesy eoliczne w obr ębie pasa mierzejowego; • procesy erozyjne na stromych zboczach dolin i wysoczyzn, zwłaszcza w strefach kraw ędziowych k ęp wysoczyznowych. Północna cz ęść gminy Krokowa poło Ŝona jest w strefie kontaktu wód podziemnych i morza. Poziom morza w istotny sposób oddziałuje na wielko ść spadku hydraulicznego wód podziemnych i okre śla potencjalne mo Ŝliwo ści odpływu tych wód. Wyst ępuj ąca ingresja wód słonych do wód podziemnych warunkuje rozwój ro ślinno ści halofilnej – słonolubnej. W efekcie waha ń 1 poziomu wody podziemnej wyst ępowa ć mo Ŝe podtapianie terenu. W zwi ązku z prognozowanym podnoszeniem si ę poziomu wody w morzu, które w Bałtyku szacowane jest na od 30 do 100 cm w XXI wieku, w przyszło ści proces ten mo Ŝe ulec intensyfikacji, co zmieni warunki geotechniczne i siedliskowe na terenach przybrze Ŝnych, głównie na Mierzei Kaszubskiej i na Równinie Błot Przymorskich. W dolinach rzecznych wyst ępuj ą okresowe wylewy wód i podtapianie terenu w efekcie waha ń 1 poziomu wody podziemnej. Spo śród pozostałych procesów przyrodniczych, na obszarze gminy istotna jest sukcesja ro ślinno ści. Na dawnych terenach rolnych obserwowana jest sukcesja ro ślinno ści ruderalnej. W obr ębie zbiorowisk ro ślinnych post ępuje synantropizacja flory. Słabo rozpoznana jest migracja zwierz ąt i ro ślin realizowana w środowisku wodnym (morze i rzeki) oraz l ądowym (ci ągi dolinne i obszary le śne). e) Powi ązania przyrodnicze obszaru gminy z otoczeniem Powi ązania przyrodnicze obszaru gminy z otoczeniem realizowane s ą głównie przez: • obieg wody – spływ powierzchniowy i podziemny; • cyrkulacj ę atmosferyczn ą; • powi ązania ekologiczne (przede wszystkim migracje ro ślin i zwierz ąt). Woda jest głównym no śnikiem materii, a tym samym migracji pierwiastków chemicznych w środowisku. Wyst ępuje dzi ęki niej jednokierunkowy proces sprz ęŜ enia geochemicznego powierzchni autonomicznych (wierzchowinowych – k ępy wysoczyznowe), tranzytowych (stokowych i cz ęś ciowo dolinnych) i podporz ądkowanych (dno pradoliny, dna dolin rzecznych i rynien subglacjalnych). Z jednostek autonomicznych nast ępuje ubytek materii, w jednostkach tranzytowych przewa Ŝa jej przepływ oraz zaznacza si ę w ró Ŝnym stopniu akumulacja lub ubytek (denudacja), w jednostkach podporz ądkowanych dominuje akumulacja materii. Powi ązania przyrodnicze realizowane s ą równie Ŝ przez cyrkulacj ę atmosferyczn ą. Wobec przewagi wiatrów z sektora zachodniego (zachodnie i południowo-zachodnie) s ą to głównie powi ązania zachód - wschód oraz południowy-zachód – północny-wschód. Istota powi ąza ń atmosferycznych polega na transformacji wła ściwo ści powietrza pod wzgl ędem fizycznym (temperatura, wilgotno ść ) i chemicznym (skład powietrza, wiatr jako no śnik pierwiastków chemicznych) w zale Ŝno ści od przepływu nad okre ślonymi obszarami. Le śno-rolniczy charakter otoczenia gminy Krokowa powoduje, Ŝe cyrkulacja atmosferyczna korzystnie wpływa na stan środowiska (brak napływu zanieczyszczonych mas powietrza).

53 Regionalne powi ązania przyrodnicze gminy Krokowa z otoczeniem maj ą miejsce głównie w pasie przymorskim i w obr ębie dolin. Oprócz regionalnych powi ąza ń energetyczno- materialnych realizowanych przez wody morskie i rzeczne istotne znaczenie maj ą migracje ro ślin i zwierz ąt. Migracje zwierz ąt i ro ślin, szczególnie w uj ęciu regionalnym, a nawet kontynentalnym (w ędrówki ptaków - szlak Południowobałtycki) umo Ŝliwiaj ą swobodn ą wymian ę genów, która prowadzi do wzrostu bioró Ŝnorodno ści ekosystemów obszaru gminy. Specyfika gminy Krokowa polega na tym, ze obejmuje ona stref ę brzegow ą morza. Powi ązania obszaru gminy z morzem polegaj ą na tym, Ŝe morze oddziałuje na środowisko przyrodnicze strefy nadmorskiej oraz na tym, Ŝe procesy na l ądzie, zwłaszcza hydrologiczne, maj ą wpływ na środowisko morskie.

7.2. Problemy antropizacji środowiska przyrodniczego a) Źródła i stan zanieczyszcze ń środowiska Oddziaływanie człowieka na środowisko przyrodnicze powoduje ró Ŝnorodne przekształcenia jego materialnej i funkcjonalnej struktury. Ingerencja ta prowadzi do antropizacji środowiska przyrodniczego w wyniku jego modyfikacji lub całkowitego przekształcenia. Zantropizowane środowisko przyrodnicze mo Ŝe by ć stworzone i podtrzymywane celowo, dla wypełnienia okre ślonych funkcji społeczno-gospodarczych, jak i mo Ŝe by ć nast ępstwem zmian nie zamierzonych, zaktywizowanych lub wywołanych nieracjonaln ą działalno ści ą człowieka. Warunki aerosanitarne Głównymi źródłami zanieczyszcze ń do atmosfery w gminie Krokowa s ą: • indywidualne źródła ciepła zabudowy zagrodowej i jednorodzinnej; • lokalne kotłownie ogrzewaj ące obiekty przemysłowe, zakłady obsługi rolnictwa, obiekty uŜyteczno ści publicznej, obiekty usługowe oraz osiedla zabudowy wielorodzinnej; • procesy technologiczne w zakładach przemysłowych, w tym z PSSE „ śarnowiec”; • zanieczyszczenia komunikacyjne (emisja liniowa, wzdłu Ŝ ci ągów komunikacji samochodowej przebiegaj ących przez teren gminy); • emisja niezorganizowana pyłu z terenów pozbawionych ro ślinno ści i z terenów o utwardzonej nawierzchni, głównie komunikacyjnych i wyrobisk; • emisje niezorganizowane pochodz ące z ferm hodowlanych, głównie w zakresie tlenków azotu oraz odorów; • napływ zanieczyszcze ń, z terenów z s ąsiednich gmin (ewentualny napływ zanieczyszcze ń z miasta Władysławowa przy wiatrach z kierunku wschodniego i północno- wschodniego). Źródłem zanieczyszczenia powietrza atmosferycznego o wzrastaj ącym znaczeniu jest komunikacja samochodowa. Rozkład i nat ęŜ enie zanieczyszcze ń zwi ązany jest przede wszystkim z przebiegiem tras komunikacyjnych. Wielko ść wpływu na środowisko komunikacji samochodowej w zakresie zanieczyszczenia powietrza atmosferycznego uwarunkowana jest nat ęŜ eniem ruchu pojazdów. Przez obszar gminy Krokowa przebiegaj ą drogi o istotnym znaczeniu regionalnym: • droga wojewódzka nr 213 Celbowo - Słupsk; • droga wojewódzka nr 215 Sulicice -Władysławowo; • droga wojewódzka nr 218 Krokowa - Wejherowo. Są to drogi o znacznym nat ęŜ eniu ruchu, szczególnie w sezonie letnim. Komunikacyjne zanieczyszczenia atmosfery mog ą powodowa ć niekorzystne zmiany warto ści produkcyjnej gleb i wpływa ć niekorzystnie na ro ślinno ść przydro Ŝną (drzewa, krzewy i ro ślinno ść zieln ą) oraz na zdrowie mieszkaj ących w otoczeniu dróg ludzi. To negatywne oddziaływanie spowodowane jest emisj ą spalin zawieraj ących m.in. metale ci ęŜ kie,

54 dwutlenek siarki i tlenki azotu oraz pył. Motoryzacyjne zanieczyszczenia atmosfery s ą zwi ązkami toksycznymi, powoduj ącymi osłabienie fotosyntezy, degradacj ę chlorofilu, zakłócenia w transpiracji i oddychaniu, przebarwienia, chloroz ę, nekroz ę li ści, szybsze ich starzenie, upo śledzenie wzrostu oraz zmniejszenie odporno ści na choroby i szkodniki (Łukasiewicz, 1995). Wg danych zamieszczonych w „Raporcie o stanie środowiska w województwie pomorskim w 2006 roku” (2007) zanieczyszczenie atmosfery w gminie Krokowa badane było w trzech punktach pomiarowych (metod ą pasywn ą), w tym w Krokowej średnioroczne st ęŜ enia wyniosły odpowiednio: dwutlenku siarki – 5,0 µg/m 3 (nienormowane), benzenu – 1,2 µg/m 3 (24% normy) i dwutlenku azotu - 12,7 µg/m 3 (32% normy). Ponadto, w Sulicicach i Karwie ńskich Błotach średnioroczne st ęŜ enie dwutlenku azotu badane w 2005 r. wyniosło odpowiednio 6 i 6,2 µg/m 3. W „Ocenie jako ści powietrza województwa pomorskiego za 2006 r.” wykonanej przez Wojewódzki Inspektorat Ochrony Środowiska w Gda ńsku, nie stwierdzono w powiecie puckim przekroczenia dopuszczalnego poziomu st ęŜ eń zanieczyszcze ń ze wzgl ędu na kryterium ochrony zdrowia oraz ochrony ro ślin. Promieniowanie elektromagnetyczne W południowo-zachodniej cz ęś ci gminy Krokowa i w jej s ąsiedztwie (teren gminy Gniewino) znajduje si ę w ęzeł energetyczny „ śarnowiec” składaj ący si ę z istniej ącej elektrowni szczytowo-pompowej (poło Ŝonej na terenie gminy Gniewino), oraz stacji transformatorowej 400/110 kV GPZ śarnowiec. Ze stacji wyprowadzonych jest pi ęć linii najwy Ŝszych napi ęć (110 i 400 kV) oraz sze ść linii wysokiego napi ęcia ł ącz ących elektrowni ę szczytowo- pompow ą z GPZ śarnowiec. Wymienione linie stanowi ące fragment krajowego systemu energetycznego przebiegaj ą przez południow ą cz ęść gminy. Linie i stacje elektroenergetyczne stwarzaj ą uwarunkowania sozologiczne w zakresie promieniowania elektromagnetycznego dla kształtowania środowiska, polegaj ące na ograniczeniu terenu dla zabudowy - zasi ęg stref o ograniczeniach inwestycyjnych, zgodnie z obowi ązuj ącymi przepisami, wymaga rozpoznania pomiarowego, a zasady ich wykonywania okre ślaj ą odpowiednie przepisy szczegółowe (Rozporz ądzenie Ministra Środowiska z dnia 30 pa ździernika 2003 r. w sprawie dopuszczalnych poziomów pól elektromagnetycznych w środowisku oraz sposobów sprawdzania dotrzymywania tych poziomów, Dz. U. Nr 192, poz. 1883). Zgodnie z zał ącznikiem do Rozporz ądzenia. Ministra Środowiska z dnia 30 pa ździernika 2003 r. „pomiary przeprowadza si ę w szczególno ści w tych miejscach, w których, na podstawie uprzednio przeprowadzonych oblicze ń, stwierdzono wyst ępowanie pól elektromagnetycznych o poziomach zbli Ŝonych do poziomów dopuszczalnych ”. Warunki akustyczne Hałas i wibracje stanowi ą specyficzne formy uci ąŜ liwo ści antropogenicznych dla środowiska, wpływaj ąc przede wszystkim na warunki Ŝycia ludno ści i funkcjonowanie organizmów zwierz ęcych. Źródła hałasu zwi ązane s ą przede wszystkim ze skupiskami ludno ści i formami jej działalno ści gospodarczej. Na terenie gminy Krokowa głównymi źródłami uci ąŜ liwo ści pogarszaj ącymi warunki akustyczne w skali lokalnej s ą: • obiekty i urz ądzenia technologiczne równie Ŝ w obr ębie PSSE „śarnowiec”; • pojedyncze obiekty przemysłowo-rolnicze o lokalnym, przyobiektowym charakterze uci ąŜ liwo ści; • hałas zwi ązany z wszelkimi formami rekreacji indywidualnej i zbiorowej, ze wzgl ędu na du Ŝą intensywno ść zainwestowania;

55 • ruch kołowy odbywaj ący si ę wzdłu Ŝ głównych dróg (wojewódzkich) przecinaj ących obszar gminy; szczególnie uci ąŜ liwo ść ta przejawia si ę w rejonach przebiegu przez tereny osiedli zabudowy mieszkaniowej wielorodzinnej i zwartej zabudowy miejscowo ści; poziom hałasu tu wyst ępuj ący uzale Ŝniony jest od wielko ści ruchu na drogach kołowych, przy intensywno ści 100-400 pojazdów na godzin ę hałas osi ąga 75-95 dB (Maciak 1996). Dla całego terenu gminy brak publikowanych informacji dotycz ących pomiarów dokumentuj ących poziom nat ęŜ enia hałasu, zarówno „punktowych”, jak i tras komunikacyjnych. Stan zanieczyszczenia wody i przekształcenia jej obiegu Stan zanieczyszczenia wód powierzchniowych na terenie gminy kontrolowany jest przez Wojewódzki Inspektorat Ochrony Środowiska w Gda ńsku, który wyniki bada ń publikuje w „Raportach o stanie środowiska województwa pomorskiego”. Rzeki Pia śnica (dwa punkty kontrolne, w tym powy Ŝej jeziora śarnowieckiego – na granicy gminy i w rejonie uj ścia rzeki do morza), Karwianka (jeden punkt w rejonie uj ścia do morza) i Czarna Wda (jeden punkt w rejonie uj ścia poza granic ą gminy) badane były ostatnio w 2004 r. Jezioro śarnowieckie badane było w 2002 r. Brak nowszych danych (wrzesie ń 2008). Wg „Raportu ...” (2005), brak nowszych danych (wrzesie ń 2008), jako ść wód Pia śnicy w obu punktach kontrolnych odpowiadała III 2 klasie czysto ści (jako ść zadowalaj ąca). Wody rzeki odznaczały si ę stosunkowo wysok ą ilo ści ą substancji organicznych. W przypadku substancji rozkładalnych chemicznie udział wyników spełniaj ących wymogi IV klasy wynosił od 18 do 27% oznacze ń, a przez pozostał ą cz ęść roku przewag ę stanowiły wyniki z przedziału III klasy. W listopadzie w przekroju uj ściowym st ęŜ enie ChZT-Cr przekroczyło nawet poziom IV klasy. Okresowo powy Ŝej jeziora śarnowieckiego notowano wzrost koncentracji arsenu, miedzi i Ŝelaza, a w przekroju uj ściowym - baru i Ŝelaza do warto ści odpowiadaj ących III klasie. W maju w obu punktach kontrolnych stwierdzono niezadowalaj ący poziom selenu, w przekroju uj ściowym jego zadowalaj ące st ęŜ enie utrzymywało si ę w pierwszej połowie roku. Stan sanitarny Pia śnicy (oba punkty kontrolne) był zadowalaj ący i odpowiadał III klasie czysto ści. Skład planktonu wskazywał na zadowalaj ącą jako ść wód (III klasa), a poziom chlorofilu „a” był bardzo niski. Wody rzeki nie spełniały wymaga ń, jakim powinny odpowiada ć wody śródl ądowe b ędące środowiskiem Ŝycia ryb łososiowatych i karpiowatych w warunkach naturalnych. Przyczyn ą był przede wszystkim zbyt wysoki, w stosunku do wymaganego, poziom azotynów i fosforu ogólnego. Przeci ętny roczny poziom wi ększo ści badanych wska źników był podobny jak w 2000 roku. Wody były w mniejszym stopniu obci ąŜ one zawiesin ą i amoniakiem. Wody Karwianki w 2004 r. były zadowalaj ącej jako ści - III klasa (brak nowszych danych). Cechowały je okresowe spadki natlenienia i wysoka zawarto ść materii organicznej. W sezonie letnim obserwowano wysoki poziom fosforanów (st ęŜ enia przekraczaj ące warto ść dopuszczaln ą dla III klasy stanowiły ł ącznie 45% oznacze ń). W całym okresie bada ń notowano podwy Ŝszony do III klasy poziom azotu Kjeldahla. St ęŜ enia azotynów plasowały si ę natomiast głównie w przedziale II klasy, a o III-klasowej jakości wód przes ądził tylko jeden wynik oznaczony w lipcu. Podwy Ŝszony do III klasy poziom oznaczono dla manganu i baru. O niezadowalaj ącej jako ści wód decydowały warto ści st ęŜ eń Ŝelaza i selenu. Stan sanitarny Karwianki był zadowalaj ący (III klasa). Skład planktonu, jak i poziom chlorofilu „a”, świadczyły o zadowalaj ącej jako ści wód (III klasa). Wody rzeki nie spełniały wymagań, jakim powinny odpowiada ć wody śródl ądowe b ędące środowiskiem Ŝycia ryb łososiowatych i

2 Od 2004 r. obowi ązuje Rozporz ądzenie Ministra Środowiska z dnia 11 lutego 2004 r. (Dz. U. Nr 32, poz. 284) klasyfikuj ące wody do pi ęciu klas jako ści oraz rozszerzaj ące zakres bada ń bakteriologicznych o wska źnik bakterii grupy coli.

56 karpiowatych w warunkach naturalnych (podobnie jak w przypadku wód Pia śnicy). W stosunku do 2000 roku obni Ŝeniu uległ poziom zwi ązków azotu i fosforu. Poprawił si ę równie Ŝ stan sanitarny wód („Raport o stanie środowiska województwa pomorskiego w 2004 roku” 2005). Brak nowszych danych (wrzesie ń 2008). Jako ść wód Czarnej Wdy (rejon uj ścia do morza, poza granicami gminy) była niezadowalaj ąca - IV klasa zarówno pod wzgl ędem sanitarnym jak i ogólnym. Na całej długo ści (w tym w punktach kontrolnych na terenie gminy) rzeka badana była ostatnio w 2000 r. w tym, Świecinie i Sulicicach. Wg „Raportu o stanie środowiska województwa pomorskiego w 2000 roku” (2001), brak nowszych danych (wrzesie ń 2008), wody górnego odcinka powy Ŝej mostu na drodze Celbowo – Krokowa były wówczas dobrej jako ści i odpowiadały II klasie pod wzgl ędem fizykochemicznym i sanitarnym, nieco gorsz ą jako ść wody stwierdzono w rejonie ww. mostu ze wzgl ędu na wzrost ilo ści wyników w II klasie z 30% do 60%. Na odcinku uj ściowym (poza granicami gminy) stan wód ulegał pogorszeniu – o pozaklasowej jako ści decydował okresowy wzrost st ęŜ enia fosforu ogólnego, do III klasy klasyfikowała je natomiast zawarto ść bakterii coli typu fekalnego, azotu azotynowego i substancji organicznych. Pod wzgl ędem biologicznym wody całej rzeki były dobrej jako ści i kwalifikowały si ę do II klasy czysto ści. Wg „Raportu ...” (2005) w stosunku do 2000 roku spadł poziom zawiesiny i amoniaku, wzrosła natomiast ogólna zawarto ść substancji rozpuszczonych i zwi ązków fosforu. Stan sanitarny wód nie zmienił si ę. Wody jeziora śarnowieckiego w 2002 r. zaliczono do II klasy czysto ści (brak nowszych danych). Charakteryzowały si ę one wysok ą zawarto ści ą rozpuszczonych substancji nieorganicznych, azotu mineralnego i fosforanów. StęŜ enia fosforanów przekraczały warto ść dopuszczaln ą dla III klasy, poziom azotu mineralnego i fosforu ogólnego plasował si ę w III klasie. Latem wody jeziora były silnie nagrzane i dobrze natlenione. Pomimo wysokiej zawarto ści substancji biogennych produktywno ść zbiornika i zawarto ść materii organicznej były niskie. Skład i liczebno ść planktonu świadczyły o istniej ącej równowadze troficznej, a wyst ępuj ące organizmy były typowe dla wód czystych lub miernie zanieczyszczonych. Ich liczebno ść i zró Ŝnicowanie gatunkowe były jednak niewielkie, zwłaszcza w okresie letnim, a kondycja oznaczonych organizmów raczej słaba. Stan sanitarny wód, odpowiadał I klasie czysto ści. Na przestrzeni lat fizyko-chemiczna jako ść wód nie uległa zasadniczym zmianom. Po uruchomieniu elektrowni szczytowo-pompowej, wskutek mieszania si ę wód, poprawiła si ę chemiczna jako ść wód przydennych w okresie letnim. W roku 2002 obraz planktonu był jednak nieco gorszy ni Ŝ w latach poprzednich. Latem po raz pierwszy na miejscu okrzemek pojawiły si ę sinice, które dominowały praktycznie w całym zbiorniku, a liczebno ść i wska źnik ró Ŝnorodno ści gatunkowej organizmów był niski („Raport o stanie środowiska województwa pomorskiego w 2002 roku” 2003). Brak nowszych danych (wrzesie ń 2008).

Wody podziemne z terenu gminy Krokowa, za wyj ątkiem strefy przymorskiej i północnej cz ęś ci s ą dobrej jako ści. Wody ujmowane w Białogórze (strefa przymorska), charakteryzuj ą si ę podwy Ŝszonym st ęŜ eniem amoniaku. Stwierdza si ę równie Ŝ zasolenie odmorskie oraz ascensyjne z utworów podło Ŝa (wysoka mineralizacja, zawarto ść chlorków i amoniaku). Jednak wody na wi ększej cz ęś ci tego obszaru nie maj ą znaczenia dla zaopatrzenia ludno ści w wod ę („Strategia rozwoju gminy Krokowa do 2015 r.” 2004).

Przekształcenia obiegu wody na terenie gminy Krokowa zwi ązane s ą przede wszystkim z melioracj ą znacznych terenów w celu przystosowania ich do wykorzystania rolniczego. Dotyczy to głównie obszarów w rejonach Równiny Błot Przymorskich i doliny Czarnej Wdy.

Stan wód przybrze Ŝnych W granicach gminy prowadzony jest monitoring wód przybrze Ŝnych przez WSSE w Gda ńsku. Podstawowym jego celem jest okre ślenie przydatno ści wód morskich do k ąpieli i

57 rekreacji. W 2008 r. jak i w latach poprzednich (komunikaty Pa ństwowego Wojewódzkiego Inspektora Sanitarnego w Gda ńsku) dopuszczone było organizowanie k ąpielisk w Białogórze, Dębkach i Karwie ńskich Błotach.

Przekształcenia litosfery Do podstawowych przekształce ń litosfery na obszarze gminy Krokowa nale Ŝą : • zniszczenia geomechaniczne spowodowane lokalizacj ą du Ŝych obiektów kubaturowych – obiekty przemysłowe, w tym PSSE „śarnowiec”; obiektów hodowli zwierz ąt i obsługi rolnictwa (dawnych PGR-ów); • wyrobiska surowców mineralnych o ró Ŝnym stopniu przekształcenia terenu - zło Ŝa kruszywa naturalnego w rejonie Parszczyc, Minkowic, Sulicic i Tyłowa (zob. pkt 7.4); • kopalnie ropy naftowej i gazu ziemnego (zob. pkt 7.4) - punktowy charakter przekształce ń zwi ązany z odwiertami geologicznymi; • geomechaniczne zniszczenia powierzchni terenu typowe dla terenów zainwestowania osadniczego, przejawiaj ące si ę przede wszystkim w przekształceniach przypowierzchniowej warstwy litosfery, a w szczególno ści deniwelacje, wykopy i nasypy, zwi ązane z posadowieniem budynków, lokalizacj ą infrastruktury technicznej itp. • dewastacja powierzchniowych warstw litosfery zwi ązana z działalno ści ą przemysłow ą i transportem (tereny składów, nieutwardzone place manewrowe, postojowe itp.); • przekształcenia zwi ązane z rekreacyjnym u Ŝytkowaniem zarówno na etapie zagospodarowywania terenu zwi ązanym z budow ą i urz ądzaniem obiektów rekreacyjnych jak i wła ściwego rekreacyjnego u Ŝytkowania. Przekształcenia litosfery zwi ązane z etapem rekreacyjnego u Ŝytkowania powstaj ą przede wszystkim w wyniku wydeptywania i wygniatania podło Ŝa przez poruszanie si ę u Ŝytkowników i pojazdów mechanicznych na terenach rekreacyjnych. Wszystkie wymienione tereny wymagaj ą rekultywacji o kierunkach wynikaj ących ze stopnia przekształcenia, charakteru środowiska przyrodniczego w otoczeniu oraz mo Ŝliwo ści technicznych. W pierwszej kolejno ści dotyczy to wyrobisk po eksploatacji surowców oraz terenów zniszcze ń „przemysłowych”. Gospodarka odpadami Gmina nie posiada własnego składowiska odpadów. Odpady komunalne i przemysłowe wywo Ŝone s ą na urz ądzone wysypiska s ąsiednich gmin. Nadzwyczajne źródła zagro Ŝeń Na terenie gminy Krokowa mo Ŝna wyodr ębni ć nast ępuj ące źródła nadzwyczajnych zagro Ŝeń środowiska: • kopalnie ropy naftowej i gazu ziemnego wyst ępuj ące na terenie gminy, • po Ŝary pokładów torfów, • zanieczyszczenie morskich wód przybrze Ŝnych i pla Ŝ substancjami niebezpiecznymi w wyniku awarii lub katastrofy jednostek pływaj ących. b) Ocena zgodno ści u Ŝytkowania terenu z uwarunkowaniami przyrodniczymi Obszar gminy Krokowa wykazuje du Ŝe zró Ŝnicowanie struktury środowiska przyrodniczego, stymuluj ącego ró Ŝne formy u Ŝytkowania terenu. Przewa Ŝajace powierzchniowo rodzaje uŜytkowana to rolnicze i le śne. Dostosowane s ą one do warunków naturalnych: u Ŝytkowanie rolnicze dominuje na wierzchowinach wysoczyzn morenowych i na Równienie Błot Przymoskich (dzi ęki funkcjonowaniu polderów), a u Ŝytkowanie le śne przewa Ŝa w strefach zboczowych wysoczyzn. Wi ększo ść jednostek osadniczych poło Ŝona jest na wysoczyznach morenowych, na terenach o korzystnych z reguły warunkach fizjograficznych dla zainwestowania. Silne ograniczenia dla

58 rozwoju osadnictwa wyst ępuj ą w pasie hydrogenicznych równin przymorskich. Charakter cz ęś ciowo konfliktowy ma rozwój zainwestowania turystycznego na zapleczu pasa mierzejowego, gdzie wyst ępuj ą trudne warunki fizjograficzne i du Ŝe ograniczenia ekologiczne. Wg „Ekspertyzy nt. ekologicznych uwarunkowa ń realizacji projektu pn. >Strefa turystyczna śarnowiec< (marzec 2007) (...) Barier ę dla rozwoju funkcji turystycznej mo Ŝe w szczególno ści stanowi ć przemysł, zwłaszcza w przypadku znacz ącego oddziaływania na środowisko, w tym na krajobraz. Oddziaływanie takie ma ju Ŝ miejsce w południowej cz ęś ci rejonu Jez. śarnowieckiego, gdzie wyst ępuje koncentracja zainwestowania przemysłowego. Planowane są nowe inwestycje, w tym energetyczne (elektrownia węglowa zgazowuj ąca i/lub elektrownia atomowa). Mo Ŝe to spowodowa ć spadek atrakcyjno ści turystycznej Jez. śarnowieckiego i jego otoczenia. Ten narastaj ący konflikt wymaga strategicznych decyzji w zakresie ustalenia hierarchii funkcji (...) c) Ocena odporno ści środowiska na obci ąŜ enie antropogeniczne oraz zdolno ści do regeneracji Potencjał samoregulacyjno-odporno ściowy środowiska, świadcz ący o jego zdolno ści do przeciwdziałania negatywnym zjawiskom, uwarunkowany jest: • typem środowiska; • stanem wykształcenia środowiska (im bardziej wykształcone, bli Ŝsze stanowi finalnemu, klimaksowemu, tym bardziej odporne); • intensywno ści ą procesów chemicznego i biologicznego metabolizmu (sprz ęŜ enie dodatnie); • mo Ŝliwo ści ą wynoszenia materii poza dane struktury przyrodnicze, w czym uczestniczy spływ wodny (powierzchniowy lub gruntowy, w postaci rozpuszczonej lub nie rozpuszczonej), przewietrzanie, denudacja; • stopniem antropogenicznego przekształcenia środowiska (sprz ęŜ enie ujemne). O odporno ści środowiska decyduj ą zarówno bod źce kinetyczne i materialne. Dany typ środowiska mo Ŝe mie ć du Ŝą odporno ść na bod źce kinetyczne i mał ą na materialne i odwrotnie. Typ środowiska przyrodniczego wysoczyzny morenowej pod wzgl ędem samoregulacyjno- odporno ściowym wyró Ŝniaj ą: • du Ŝa zdolno ść atmosfery do samooczyszczania (dobre warunki przewietrzania); • stabilno ść geodynamiczna; • mała intensywność lokalnego obiegu wody; • predyspozycje do akumulacji materii stałej, w tym zanieczyszcze ń antropogenicznych; • uboga struktura ekologiczna (im środowisko przyrodnicze jest bardzie zró Ŝnicowane ekologicznie tym jest bardziej stabilne). Charakterystyczne cechy typu środowiska przyrodniczego den dolin to: • predyspozycje do stagnacji powietrza, w tym zanieczyszczonego; • stabilno ść geodynamiczna dna doliny i znaczna morfodynamika koryta rzeki; • intensywny obieg wody; • z jednej strony potencjalne mo Ŝliwo ści wynoszenia zanieczyszcze ń antropogenicznych w trakcie wezbra ń powodziowych a z drugiej zagro Ŝenie ich dostaw ą z terenów poło Ŝonych powy Ŝej. Pod wzgl ędem bod źców kinetycznych szczególnie nara Ŝone na antropopresj ę s ą stoki wydm i wałów wydmowych. Stopie ń ich podatno ści na zniszczenie uzale Ŝniony jest przede wszystkim od stanu wykształcenia ro ślinno ści. Im bogatsza, bardziej zró Ŝnicowana, wielowarstwowa ro ślinno ść tym wi ększa stabilno ść ekosystemu i całej, lokalnej struktury przyrodniczej.

59 Hydrogeniczna równina akumulacyjna z torfami w podło Ŝu, na zapleczu mierzei, wykazuje równie Ŝ mał ą odporno ść na bod źce kinetyczne. Wynika to m. in. z charakteru utworów przypowierzchniowych, podatnych na przekształcenia mechaniczne. Teren ten jest szczególnie zagro Ŝony zmianami pierwszego poziomu wód podziemnych. W generalnej ocenie potencjał samoregulacyjno-odporno ściowy środowiska przyrodniczego na obszarze gminy Krokowa jest zró Ŝnicowany, z czego wynikaj ą zró Ŝnicowana odporno ść środowiska na obci ąŜ enie antropogeniczne i zdolno ść do regeneracji. Zró Ŝnicowanie to jest to podstawowym problemem racjonalnego zagospodarowania terenu gminy, umo Ŝliwiaj ącego trwałe wykorzystanie walorów przyrodniczych. d) Ocena i wst ępna prognoza zmian zachodz ących w środowisku oraz potencjalnych zagro Ŝeń przyrodniczych

Prognoza zmian środowiska Zmiany środowiska przyrodniczego na terenie gminy Krokowa maj ą generalnie dwojak ą genez ę. S ą to: • zmiany naturalne, b ędące efektem procesów przyrodniczych; • zmiany antropogeniczne wynikaj ące z oddziaływania człowieka. Zmiany naturalne Zmiany naturalne (seminaturalne) maj ą miejsce przede wszystkim w obr ębie zalesionej strefy mierzei nadmorskiej i w kompleksach le śnych wysoczyzny morenowej, gdzie w warunkach umiarkowanie intensywnej gospodarki le śnej (lasy ochronne) lub zrównowa Ŝonej gospodarki le śnej, dynamika i ewolucja środowiska w wi ększym stopniu podporz ądkowane s ą prawom przyrodniczym ni Ŝ bod źcom antropogenicznym. Przejawy naturalnych zmian przyrodniczych wyst ępuj ą tak Ŝe w obr ębie rezerwatów przyrody i na niektórych terenach hydrogenicznych. Zmiany antropogeniczne Zmiany antropogeniczne wynikaj ą przede wszystkim z zajmowania nowych terenów pod zainwestowanie, co wi ąŜ e si ę na ogół z daleko posuni ętą ingerencj ą w środowisko, zwi ązan ą z przystosowaniem terenu pod zabudow ę. W efekcie rozwoju zainwestowania wyst ępuj ą i b ędą wyst ępowa ć typowe i cz ęsto nieuniknione zmiany środowiska przyrodniczego. Na etapie inwestycyjnym mog ą to by ć . in.: • zmiany lokalnego ukształtowania terenu w wyniku robót ziemnych (nasypy gruntowe); • przekształcenia w przypowierzchniowych strukturach geologicznych w zwi ązku z robotami ziemnymi (wymiana nieno śnych gruntów organicznych na no śne); • likwidacja pokrywy glebowej; • zmiany aktualnego u Ŝytkowania gruntów; • likwidacja istniej ącej ro ślinno ści i wprowadzanie nowej; • zmiany w lokalnym obiegu wody przez ograniczenie infiltracji i wzrost parowania (wprowadzenie sztucznych nawierzchni); • obni Ŝenie pierwszego poziomu wody podziemnej; • modyfikacje topoklimatu w wyniku oddziaływania zabudowy na kształtowanie się warunków: − termicznych (wi ększa pojemno ść cieplna w stosunku do powierzchni pokrytej ro ślinno ści ą, sztuczne źródła ciepła); − anemometrycznych (powstanie lokalnej cyrkulacji jako efekt oddziaływania zabudowy i podwy Ŝszenia temperatury), − wilgotno ściowych (zmniejszenie retencji przypowierzchniowej i przenikania wody do przypowierzchniowych warstw gruntu);

60 • zmiany fizjonomii krajobrazu przez wprowadzenie obiektów kubaturowych na terenie dotychczas wolnym od zabudowy. Konsekwencj ą wprowadzenia zainwestowania b ędzie jego dalsze oddziaływanie na środowisko, tzw. oddziaływanie na etapie funkcjonowania. Mo Ŝe ono by ć bardzo zró Ŝnicowane w zale Ŝno ści od charakteru zrealizowanych obiektów. W przewadze oddziaływanie takie ma wpływ na wszystkie komponenty środowiska przyrodniczego. Do podstawowych, intensywnych i stale narastaj ących oddziaływa ń antropogenicznych na środowisko przyrodnicze gminy Krokowa, nale Ŝą : • zmiany charakteru u Ŝytkowania terenu w wyniku przejmowania terenów pod ró Ŝnorodne typy zainwestowania (przy tym likwidacja gleby i roślinno ści, zmiany poziomu wód gruntowych, wymiana podło Ŝa); • oddziaływanie komunikacyjnych źródeł zanieczyszcze ń; • oddziaływanie intensywnego u Ŝytkowania rekreacyjnego (wydeptywanie, za śmiecanie, zanieczyszczanie wód powierzchniowych i gruntu oraz powietrza); Zagro Ŝenia przyrodnicze W warunkach przyrodniczych Polski, naturalne zagro Ŝenia przyrodnicze (zjawiska katastroficzne), mog ące mie ć wpływ na bezpiecze ństwo i działalno ść ludzi oraz na twory ich działalno ści, to głównie powodzie, ruchy masowe wierzchniej warstwy litosfery i ekstremalne stany pogodowe. Dwóm pierwszym zagro Ŝeniom mo Ŝna przeciwdziała ć przez świadome kształtowanie środowiska w postaci zabezpiecze ń przeciwpowodziowych (regulacja odpływu ze zlewni przez działania hydrotechniczne i z zakresu struktury u Ŝytkowania terenu, wały przeciwpowodziowe, poldery itp.) oraz stabilizacji stoków (działania biologiczne, techniczne i biotechniczne). Ekstremalne stany pogodowe powoduj ą okresow ą destabilizacj ę funkcjonowania społeczno-gospodarcze, a przeciwdziałanie im polega na sprawnej organizacji społeczno ści zamieszkuj ącej dany teren. Zagro Ŝenie powodziowe Zgodnie z ustaw ą „Prawo wodne” z dnia 18 lipca 2001 r. (Dz. U. Nr 115, poz. 1229 z dnia 11 pa ździernika 2001 r. z pó źniejszymi zmianami) obszary bezpo średniego zagro Ŝenia powodzi ą obejmuj ą (Art.82.1): 1) tereny mi ędzy lini ą brzegu a wałem przeciwpowodziowym lub naturalnym wysokim brzegiem, w który wbudowano tras ę wału przeciwpowodziowego, a tak Ŝe wyspy i przymuliska, 2) obszar pasa nadbrze Ŝnego w rozumieniu ustawy o obszarach morskich Rzeczypospolitej Polskiej i administracji morskiej, 3) stref ę przepływów, wezbra ń powodziowych okre ślon ą w planie zagospodarowania przestrzennego na podstawie studium, o którym mowa w art. 79 ust. 2. (...) Zgodnie z art. 79, ust. 2 ustawy (...) dyrektor regionalnego zarz ądu gospodarki wodnej sporz ądza studium ochrony przeciwpowodziowej, ustalaj ące granice zasi ęgu wód powodziowych o okre ślonym prawdopodobie ństwie wyst ępowania oraz kierunki ochrony przed powodzi ą (...). Cieki na obszarze gminy Krokowa nie posiadaj ą opracowanych studiów ochrony przeciwpowodziowej, z wyj ątkiem odcinka Pia śnicy od wypływu z jez. śarnowieckiego do uj ścia do morza. W uj ęciu prawnym terenem bezpo średniego zagro Ŝenia powodzi ą w gminie Krokowa jest obszar pasa nadbrze Ŝnego w rozumieniu ustawy z dnia 21 marca 1991 r. o obszarach morskich Rzeczypospolitej Polskiej i administracji morskiej (tekst jednolity - Dz. U. z 2003 r., Nr 153, poz. 1502). Jego zasi ęg przedstawiano na rysunku studium. Zasi ęg ten nie ma nic wspólnego z terenem rzeczywistego zagro Ŝenia powodzi ą.

61 Potencjalne zagro Ŝenie dla obszaru gminy Krokowa stwarza podnoszenie si ę poziomu morza (zob. pkt 7.5). Dodatkowe informacje na temat zagrozenia powodziowego zawiera pkt 15 niniejszego rozdziału.

Zagro Ŝenie osuwaniem si ę mas ziemnych Generowanie ruchów masowych uzale Ŝnione jest od wielu warunków, jak k ąt nachylenia terenu, budowa geologiczna, pokrycie terenu, warunki klimatyczne oraz wyst ępowanie zjawisk morfogenetycznych. W przypadku terenów o predyspozycjach do powstawania ruchów masowych, nawet niewielka ingerencja antropogeniczna mo Ŝe doprowadzi ć do zachwiania stabilno ści i uruchomienia stoku. Zgodnie z literatur ą przedmiotu (Klimaszewski 1978), słabe ruchy masowe (soliflukcja 3) mog ą pojawia ć si ę ju Ŝ przy k ącie nachylenia 2-70, przy 7-15 0 mo Ŝe wyst ąpi ć silne spełzywanie i soliflukcja oraz osuwanie. Przy k ącie nachylenia terenu 15-35 0 mo Ŝliwe jest silne osuwanie gruntu. Za osuwiskotwórcze uznaje się generalnie nachylenie terenu 15-35 0. Powy Ŝej 35 0 wyst ępuje zjawisko odpadania i obrywania mas skalnych i zwietrzeliny. Wg obecnego rozpoznania do obszarów zagro Ŝonych wyst ępowaniem ruchów masowych w gminie Krokowa nale Ŝą (w rozumieniu Ustawy o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym - Dz. U. z 2003 r., Nr 80, poz. 717 z pó źniejszymi zmianami): • zbocza dolin (strefy zboczowe k ęp wysoczyznowych) o spadkach ponad 15 0, w tym zwłaszcza strefy kraw ędziowe Rynny jez. śarnowieckiego (najwi ększe spadki) - zagro Ŝenie wyst ępuje przede wszystkim na fragmentach niele śnych; • strefa brzegu morskiego (w trakcie spi ętrze ń sztormowych dochodzi do wzmo Ŝonej abrazji brzegu, której towarzysz ą lokalnie osuwiska i obrywy; potencjalne zagro Ŝenie osuwaniem si ę mas ziemnych wyst ępuje tak Ŝe na obszarach wydmowych, w przypadku pozbawienia ich stabilizuj ącej pokrywy ro ślinnej). Tereny potencjalnych zagro Ŝeń ruchami masowymi ziemi zostały okre ślone graficznie na rysunkach studium.

7.3. Ochrona przyrody i krajobrazu a) Wprowadzenie W gminie Krokowa, w szczególno ści w pasie przymorskim, wyst ępuje du Ŝa koncentracja, cz ęś ciowo nakładaj ących si ę terytorialnie form ochrony przyrody. Znajduj ą si ę tu (uwidocznione na rysunku studium): • rezerwaty przyrody; • park krajobrazowy; • obszary chronionego krajobrazu; • obszary Natura 2000; • uŜytki ekologiczne; • stanowisko dokumentacyjne przyrody nieo Ŝywionej; • pomniki przyrody. b) Rezerwaty przyrody Rezerwaty utworzone W gminie Krokowa utworzono 8 rezerwatów przyrody 4:

3 Proces pełzni ęcia pokrywy zwietrzelinowej, nasi ąkni ętej wod ą 4 Istniej ące dawniej rezerwaty przyrody „Moroszka Bielawskiego Błota” i „Woskownica Bielawskiego Błota” zostały wł ączone do rezerwatu „Bielawa”.

62 „Babnica” Rezerwat utworzony Zarz ądzeniem Ministra Środowiska z dnia 12 listopada 1996 r. (M.P. Nr 75, poz. 672), o powierzchni 2,04 ha oraz powi ększony Rozporz ądzeniem Nr 17/07 Wojewody Pomorskiego z dnia 14 maja 2007 r. (Dz. Urz. Woj. Pomorskiego Nr 103, poz. 1668), obejmuje północne rami ę pot ęŜ nej wydmy parabolicznej i fragment zagł ębienia mi ędzywydmowego. Na wydmie wyst ępuje kilka postaci nadmorskiego boru sosnowego, a w zagł ębieniu mi ędzywydmowym torfowisko z borem bagiennym, ze 110-letnim drzewostanem. Celem ochrony przyrody w rezerwacie jest zachowanie unikatowego na polskim wybrze Ŝu kompleksu przestrzennego wydm i obni Ŝeń mi ędzywydmowych wraz z charakterystycznymi dla nich biotopami, biocenozami i procesami. Rezerwat nie posiada planu ochrony. „Białogóra” Rezerwat utworzony Zarz ądzeniem Ministra Le śnictwa i Przemysłu Drzewnego z dnia 27 pa ździernika 1972 r. w sprawie uznania za rezerwat przyrody (Monitor Polski Nr 53, poz. 283). Obj ęto wówczas ochron ą obszar lasu o powierzchni 55,27 ha w le śnictwie Górczyn, Nadle śnictwie Choczewo, tworz ąc go w celu zachowania ze wzgl ędów naukowych i dydaktycznych zbiorowisk ro ślinno ści atlantyckiej. Rezerwat został w 2006 r. powi ększony Rozporz ądzeniem Nr 85/06 Wojewody Pomorskiego z dnia 19 wrze śnia 2006 r. (Dz. Urz. Woj. Pom. Nr 108, poz. 2229), powoduj ącym, Ŝe straciło moc ww. cytowane Zarz ądzenie Ministra z 1972 r. Według aktualnie obowi ązuj ącego Rozporz ądzenia: „celem ochrony w rezerwacie jest zachowanie unikatowego na polskim wybrze Ŝu kompleksu przestrzennego wydm i obni Ŝeń mi ędzywydmowych wraz z charakterystycznymi dla nich biotopami, biocenozami i procesami”. Podstawowe dane nt. rezerwatu: - rodzaj rezerwatu: florystyczny, - typ: biocenotyczny i fizjocenotyczny, podtyp: biocenoz naturalnych i półnaturalnych – ze wzgl ędu na dominuj ący przedmiot ochrony, - typ: wydmowy, podtyp: wydm nadmorskich – ze wzgl ędu na główny typ ekosystemu, - powierzchnia: 211,56 ha, - lokalizacja: gmina Krokowa, powiat pucki, województwo pomorskie; obr ęb ewidencyjny Białogóra (około 1 km na NE od miejscowo ści Białogóra), - forma własno ści gruntu – Skarb Pa ństwa, - administracja: Nadle śnictwo Choczewo, obr ęb Choczewo, le śnictwo Białogóra. Rezerwat nie posiada planu ochrony. Najnowsze materiały dotycz ące tego terenu pochodz ą z opracowania dotycz ącego projektowanego powi ększenia rezerwatu (Herbichowa i in. 2005). Wg Buli ńskiego i in. (2006) rezerwat „ chroni unikatowe zbiorowiska atlantyckie w zatorfionych zagł ębieniach mi ędzywydmowych, z obecno ści ą rzadkich gatunków ro ślin, jak równie Ŝ zró Ŝnicowane postacie boru ba Ŝynowego ”. „Bielawa” Rezerwat utworzony Zarz ądzeniem nr 165/99 Wojewody Pomorskiego z dnia 19 listopada 1999 r. (Dz. Urz. Woj. Pom. Nr 122, poz. 1075), wówczas o powierzchni 680,21 ha. Rezerwat powi ększony Rozporz ądzeniem Nr 8/2005 Wojewody Pomorskiego z dnia 30 maja 2005 r. (Dz. Urz. Woj. Pom. Nr 59, poz. 1110 – Rozporz ądzenie to anulowało poprzednie) do obszaru 721,41 ha. Rezerwat poło Ŝony jest w wi ększo ści w gm. Krokowa (568,44 ha), a poza ni ą w gminie Puck i w gminie miejskiej Władysławowo. Celem ochrony przyrody w rezerwacie ... jest zachowanie torfowiska wysokiego typu atlantyckiego z charakterystyczn ą ro ślinno ści ą, stanowi ącą ostoj ę ptactwa wodno-błotnego . Rezerwat obejmuje centraln ą cz ęść dobrze zachowanego torfowiska wysokiego typu atlantyckiego, na wschodniej granicy zasi ęgu. We florze obecne s ą liczne gatunki reliktowe, rzadkie i zagro Ŝone wygini ęciem. Teren wyst ępowania szeregu gatunków ptaków typowych dla siedlisk otwartych,

63 zakrzaczonych i podmokłych, a obecno ść najwi ększego w tym rejonie Polski stada Ŝurawi niel ęgowych i gniazdowania brod źca le śnego decyduj ą o szczególnej warto ści obszaru (wg uzasadnienia do utworzenia rezerwatu). Plan ochrony rezerwatu nie został dotychczas zatwierdzony (wrzesie ń 2008 r.). „Długosz Królewski w Wierzchucinie” Rezerwat utworzony Rozporz ądzeniem Nr 11/2003 Wojewody Pomorskiego z dnia 20 maja 2003 r. (Dz. Urz. Woj. Pom. Nr 71, poz. 1133). „Plan ochrony...” (Herbich i in. 2006) opracowany, dotychczas nie zatwierdzony (wrzesie ń 2008 r.). Z „Planu...” pochodz ą poni Ŝsze, podstawowe dane na temat obiektu: - rodzaj rezerwatu: le śno-torfowiskowy, - typ i podtyp wg głównego przedmiotu ochrony: rezerwat fitocenotyczny, - typ i podtyp wg głównego typu środowiska: rezerwat torfowisk wysokich, - powierzchnia: 148,19 ha, - lokalizacja: gmina Krokowa, powiat pucki, województwo pomorskie, - forma własno ści gruntu – Skarb Pa ństwa, - administracja: Nadle śnictwo Choczewo, obr ęb Choczewo, le śnictwo Wierzchucino. Dokumentacja przyrodnicza, stanowi ąca opracowanie projektowe rezerwatu, powstała w 2002 r. (Herbichowa i in. 2002). Wg Buli ńskiego i in. (2006) jest to „ stanowisko długosza królewskiego i Ŝłobika koralowego oraz cz ęść torfowiska atlantyckiego ”. „Pia śnickie Ł ąki” Rezerwat utworzony w 1936 r. Zarz ądzeniem Dyrektora Naczelnego Lasów Pa ństwowych z dnia 17 stycznia 1936 r. (zn. spr. org. 2025/15). Ponownie utworzony w 1959 r. Zarz ądzeniem nr 358 Ministra Le śnictwa i Przemysłu Drzewnego z dnia 5 listopada 1959 r. (MP nr 97, poz. 525). Celem ochrony w rezerwacie jest: „ zachowanie unikatowego kompleksu przestrzennego rzadkich i zagro Ŝonych wygini ęciem ekosystemów ł ąkowych, niskoturzycowych, szuwarowych, le śnych i zaro ślowych oraz populacji bardzo licznych gatunków ro ślin chronionych i zagro Ŝonych wygini ęciem ”. Podstawowe dane nt. rezerwatu: - powierzchnia: 54,70 ha, - lokalizacja: gmina Krokowa, powiat pucki, województwo pomorskie, - forma własno ści gruntu – Skarb Pa ństwa (w planie ochrony rezerwatu – Herbich i in. 2000 – wskazuje si ę konieczno ść wł ączenia w jego granice kilku działek, których wła ścicielami s ą osoby fizyczne), - administracja: Nadle śnictwo Wejherowo, obr ęb Kolkowo, le śnictwo Lisewo. Rezerwat posiada, jako jedyny w gminie Krokowa (wrzesie ń 2008 r.) obowi ązuj ący „Plan ochrony rezerwatu przyrody >Pia śnickie Ł ąki<” na lata 2002-2021” (Herbich i in. 2000), zatwierdzony Rozporz ądzeniem nr 3/2002 Wojewody Pomorskiego z dnia 12 lutego 2002 r. w sprawie ustanowienia planu ochrony dla rezerwatu przyrody „Pia śnickie Ł ąki” (Dz. Urz. Woj. Pom. Nr 12, poz. 248). Walory przyrodnicze terenu, cz ęś ciowo chronionego aktualnie w rezerwacie, były doceniane ju Ŝ od ponad stu lat. Florystyczne badania prowadzili tu: Klinggraeff (1883), Graebner (1897), Enderlein (1908), Preuss (1911), Herweg (1914), Wangerin (1916), Wołoszy ńska (1929), Szafranówna (1932), Lubliner-Mianowska (1955) i Herbichowa, Herbich (1993). Rezerwat jest wykorzystywany dla celów naukowych i dydaktycznych. „ W zwi ązku z unikatowym charakterem przyrody rezerwatu oraz intensywnie prowadzonymi badaniami naukowymi, rezerwat jako obiekt modelowy jest celem licznych wycieczek naukowych botaników krajowych i zagranicznych oraz zaj ęć dydaktycznych dla studentów biologii ” (Herbich i in. 2000). W „Planie ochrony rezerwatu...” (Herbich i in. 2000) zapisano: „ Szata ro ślinna rezerwatu ma unikatowy charakter w skali województwa pomorskiego, a pod wieloma wzgl ędami i kraju. Wyj ątkowo wysoka ranga „Pia śnickich Ł ąk” wynika z nast ępuj ących powodów:

64 - jest to jedyne w woj. pomorskim i przypuszczalnie jedyne w północnej Polsce stanowisko Molinietum medioeuropaeum; ponadto zespół ten jest tutaj wewn ętrznie zró Ŝnicowany; - jest to jedyne na Pomorzu stanowisko zbiorowiska z dominacja Carex buxbaumi; zbiorowisko to wyst ępuje w rezerwacie w wielu miejscach; - jest to jedno z zaledwie kilku stanowisk zbiorowiska ł ąkowo-turzycowych z udziałem Carex buxbaumi w kraju; fitocenozy te zajmuj ą w rezerwacie znaczne powierzchnie; - jest to wyj ątkowo obfite stanowisko licznych ro ślin gin ących i zagro Ŝonych w skali kraju i Pomorza, a tak Ŝe chronionych; w sumie… Połowa z nich wyst ępuje w rezerwacie licznie lub wr ęcz masowo.” Na terenie rezerwatu wyst ępuje 47 gatunków ro ślin naczyniowych szczególnie cennych, w tym: • 18 gatunków pod ochron ą ścisł ą; • w skali Polski: 2 gatunki wymieraj ące – krytycznie zagro Ŝone (E) i jeden silnie zagro Ŝony wymarciem na izolowanych stanowiskach ([E]), 10 nara Ŝonych (V) i 1 nara Ŝony na izolowanych stanowiskach ([V]); • w skali Pomorza Zachodniego: 10 gatunków wymieraj ących – krytycznie zagro Ŝonych (E) i 20 nara Ŝonych (V) oraz jeden rzadki – potencjalnie zagro Ŝony (R); • w skali Pomorza Gda ńskiego: 4 gatunki krytycznie zagro Ŝone – na granicy wymarcia (CR), 7 wymieraj ących – silnie zagro Ŝonych (EN), 15 nara Ŝonych (VU), 13 bliskich zagro Ŝenia (NT), 3 słabo zagro Ŝonych – najmniejszej troski (LC) i 3 o niedostatecznych danych (DD) do okre ślenia stopnia zagro Ŝenia (w tym dwa storczyki – kukułki, miesza ńcowego pochodzenia). Rezerwat „Pia śnickie Ł ąki” to (Herbich i in. 2002): • unikatowy kompleks przestrzenny niele śnych i le śnych zbiorowisk ro ślinnych, zwi ązanych z zatorfionymi obni Ŝeniami i niewielkimi wydmami Równiny Błot Przymorskich; najwa Ŝniejszymi z tych zbiorowisk s ą: zb. z Carex buxbaumi , Molinietum medioeuropaeum w dwu podzespołach – typowym i z Carex buxbaumi , Myricetum gale , Betulo-Quercetum w dwu postaciach – na glebach mineralnych i na płytkim pokładzie torfu; • jedno z kresowych, u wschodniej granicy zasi ęgu, stanowisk acydofilnego lasu brzozowo-dębowego Betulo-Quercetum roboris . Wszystkie wymienione powy Ŝej fakty sprawiaj ą, Ŝe rezerwat „Pia śnickie Ł ąki” w skali kraju jest jedyny w swoim rodzaju i nie ma odpowiedników. Ze wzgl ędu na swe walory, zasługuje równie Ŝ na rang ę obiektu o znaczeniu mi ędzynarodowym (Herbich i in. 2000). Ostatni z wymienionych postulatów znalazł swój wyraz w zgłoszeniu terenu rezerwatu do europejskiej sieci ekologicznej Natura 2000, jako obszar siedliskowy (zob. pkt 7.4). Podstaw ą funkcjonowania rezerwatu i osi ągni ęcia celów ochrony w rezerwacie jest kształtowanie wła ściwych stosunków wodnych. Wg „Planu ochrony rezerwatu...” (2000) mo Ŝe on by ć udost ępniony do zwiedzania w skromnym zakresie, tylko na jednej trasie, w pobli Ŝu jego wschodniej granicy. Zgodnie z „Planem ochrony rezerwatu...” projektuje si ę jego powi ększenie oraz utworzenie otuliny (uwidocznione w zał ączniku do Studium). „Widowo” Rezerwat utworzony Zarz ądzeniem Nr 119/99 Wojewody Pomorskiego z dnia 20 lipca 1999 r. (Dz. Urz. Woj. Pom. Nr 76, poz. 439). Celem ochrony w rezerwacie cz ęś ciowym jest „zachowanie zespołu form wydmowych, interesuj ących zbiorowisk le śnych i rzadkich gatunków ro ślin ”. Podstawowe informacje nt. rezerwatu: - powierzchnia: 97,10 ha, - lokalizacja: gmina Krokowa, powiat pucki, województwo pomorskie,

65 - forma własno ści gruntu – Skarb Pa ństwa, - administracja: Nadle śnictwo Wejherowo, obr ęb Kolkowo, le śnictwo Lisewo i Urz ąd Morski w Gdyni, Obwód Ochrony Wybrze Ŝa Rozewie i Obwód Ochrony Wybrze Ŝa D ębki. Rezerwat nie posiada opracowanego planu ochrony. Pierwsze opracowanie projektowe rezerwatu, pod nazwą „D ębki”, zostało wykonane w Instytucie Kształtowania Środowiska, Oddział w Gda ńsku (Machnikowski i in. 1982). Wg Buli ńskiego i in. (2006) rezerwat stanowi „ zespół form wydmowych, kompleks nadmorskich d ąbrów i lasów d ębowo-brzozowych, z bogatymi populacjami chronionych gatunków ro ślin, zwłaszcza storczyków. Niezb ędne jest powi ększenie rezerwatu o teren przyległy od wschodu, zgodnie z koncepcj ą Mie ńki i in. (1995a).” „Zielone” Rezerwat utworzony Zarz ądzeniem Ministra Le śnictwa i Przemysłu Drzewnego z dnia 24 listopada 1983 r. (MP nr 39, poz. 230). Celem ochrony rezerwatu jest zachowanie najwi ększego w regionie gda ńskim stanowiska wiciokrzewu pomorskiego w pobli Ŝu wschodniej granicy zasi ęgu. Podstawowe dane nt. rezerwatu: - powierzchnia: 17,08 ha (8,04 ha pod ochron ą ścisł ą oraz 9,04 ha pod ochron ą cz ęś ciow ą), - lokalizacja: w kompleksie le śnym koło miejscowo ści Szary Dwór, gmina Krokowa, powiat Puck, województwo pomorskie, - forma własno ści gruntu – Skarb Pa ństwa, - administracja: Nadle śnictwo Wejherowo, obr ęb Kolkowo, le śnictwo Lisewo (oddz. 9 b-g, i, p, r, s, t. ). Rezerwat posiada „Plan ochrony rezerwatu przyrody „Zielone” (Markowski i in. 1999) - Zarz ądzenie nr 204/2000 Wojewody Pomorskiego z dnia 14 grudnia 2000 r. w sprawie zatwierdzenia planu ochrony rezerwatu przyrody „Zielone”, który jednak w wyniku zmian prawnych nie obowi ązuje. Najwa Ŝniejsze warto ści przyrodnicze rezerwatu wg „Planu...” (Markowski i in. 1999) to: • lokalna populacja wiciokrzewu pomorskiego L (gatunek pod ochron ą ścisł ą), b ędąca najwi ększ ą i najbogatsz ą w osobniki w tej cz ęś ci Pomorza, a ze wzgl ędu na osi ągane rozmiary przez liczne egzemplarze, nale Ŝy do wyj ątkowych zjawisk w skali wybrze Ŝa; • we florze licz ącej 117 gatunków ro ślin naczyniowych, oprócz wiciokrzewu, s ą te Ŝ inne taksony obj ęte ochron ą ścisł ą: bagno zwyczajne, widłak jałowcowaty, woskownica europejska, wroniec widlasty (notowany w 1980 r.), wrzosiec bagienny oraz taksony obj ęte ochron ą cz ęś ciow ą: konwalia majowa kruszyna pospolita. Cz ęść z wymienionych ro ślin nale Ŝy do zagro Ŝonych w skali Pomorza Zachodniego (śukowski, Jakowiak 1995) oraz w skali Pomorza Gda ńskiego (Markowski, Buli ński 2004). Wg Buli ńskiego i in. (2006) rezerwat stanowi bogate stanowisko wiciokrzewu pomorskiego. Niezb ędne jest jego powi ększenie o teren przyległy od zachodu (Mie ńko i in. 1995a). „Źródliska Czarnej Wody” (Czarnej Wdy) Rezerwat utworzony Zarz ądzeniem Wojewody Pomorskiego z dnia 16 wrze śnia 1999 r, (Dz. Urz. Woj. Pom. Nr 103, poz. 983), obejmuje kompleks dobrze zachowanych, ró Ŝnorodnych zbiorowisk le śnych, poło Ŝonych na obszarze źródliskowym Czarnej Wody (Czarnej Wdy). Wyst ępuj ą tam: ł ęg jesionowo-olszowy, ł ęg jesionowy, oles porzeczkowy, Ŝyzny las d ębowo- grabowy i kwa śna buczyna pomorska. Wyró Ŝniaj ą je stary, po 90-letni drzewostan oraz liczne, interesuj ące gatunki ro ślin. Powierzchnia rezerwatu: 50,58 ha. Rezerwat nie posiada planu ochrony. c) Nadmorski Park Krajobrazowy Nadmorski Park Krajobrazowy utworzony został w 1978 r. uchwał ą Wojewódzkiej Rady Narodowej nr IX/49/78 w Gda ńsku z dnia 05.01.1978 r. Aktualnie powierzchnia Parku wynosi 18.804 ha. W granicach Parku znajduje si ę cały Półwysep Helski, cz ęść Mierzei

66 Kaszubskiej (po Białogór ę), przymorskie fragmenty K ęp Swarzewskiej i Puckiej oraz Pradolin Płutnicy, Kaszubskiej i Równiny Błot Przymorskich, a tak Ŝe tzw. Mała Zatoka Pucka. Park posiada otulin ę, której funkcja polega na zabezpieczaniu Parku przed zagro Ŝeniami zewn ętrznymi. W gminie Krokowa Nadmorski Park Krajobrazowy obejmuje Mierzej ę Kaszubsk ą i północn ą cz ęść Równiny Błot Przymorskich. Podstawowe walory przyrodnicze, kulturowe i krajobrazowe Parku w tym rejonie to: • strefa brzegu morskiego na przedpolu wydm mierzei; • nadmorskie wydmy o wysoko ściach do kilkunastu m n.p.m. z ró Ŝnymi postaciami nadmorskiego boru sosnowego; • ekosystemy le śne na podmokłych terenach akumulacji organicznej; • zbiorowiska zielne, w tym torfowe i potorfowe, z licznymi gatunkami chronionymi oraz rzadkimi w skali Polski i Pomorza; • krajobraz mierzejowego brzegu morskiego; • kontrast krajobrazowy zalesionej mierzei i u Ŝytkowanej rolniczo równiny na jej zapleczu; • rozległe otwarcia widokowe na Równinie Błot Przymorskich; • polderowy system odwodnienia (jako dziedzictwo kulturowe). Silna antropizacja środowiska przyrodniczego i krajobrazu ma miejsce w D ębkach, gdzie wyst ępuje du Ŝa koncentracja zainwestowania rekreacyjnego, o zró Ŝnicowanym standardzie architektonicznym i technicznym. d) Obszary Chronionego Krajobrazu Nadmorski Obszar Chronionego Krajobrazu , utworzony Rozporz ądzeniem Wojewody Gda ńskiego Nr 5/94 z dnia 8 listopada 1994 r. w sprawie wyznaczenia obszarów chronionego krajobrazu, okre ślenia granic parków krajobrazowych i utworzenia wokół nich otulin oraz wprowadzenia obowi ązuj ących w nich zakazów i ogranicze ń (Dz. Urz. Woj. Gd. 1994, Nr 27, poz. 139), obejmuje północn ą cz ęść Pobrze Ŝa Kaszubskiego. W rejonie jez. śarnowieckiego w jego granicach znajduj ą si ę Równina Błot Przymorskich oraz północne fragmenty K ępy śarnowieckiej i K ępy Osieckiej. Głównym walorem tego obszaru jest charakterystyczny dla strefy nadmorskiej pasmowy układ typów środowiska przyrodniczego, obejmuj ący fragmenty kęp wysoczyznowych, zatorfion ą, podmokł ą równin ę z ł ąkami i pastwiskami oraz zwydmion ą mierzej ę z nadmorskim borem sosnowym (w wi ększo ści w Nadmorskim Parku Krajobrazowym). Ze zboczy k ęp wysoczyznowych i z ich stref przyzboczowych rozpo ścieraj ą si ę rozległe widoki na „zielon ą” równin ę, bory mierzei i gdzieniegdzie na morze.

Obszar Chronionego Krajobrazu Puszczy Dar Ŝlubskiej utworzony, podobnie jak Nadmorski OChK, ww Rozporz ądzeniem Wojewody Gda ńskiego Nr 5/94 r., obejmuje wschodni ą cz ęść Pobrze Ŝa Kaszubskiego – w gminie Krokowa zajmuje jej południowo- zachodni skraj. Obszar ten jest prawie w cało ści zalesiony. Na równinie sandrowej wyst ępuj ą bory z dominacj ą sosny, a w strefie kraw ędziowej wysoczyzn buczyny i gr ądy z przewag ą buka w domieszce z d ębem. Swoje źródła ma tu rzeka Pia śnica. Walory krajobrazowe stanowi ą przede wszystkim rozległe wn ętrza le śne i polany śródle śne. e) Obszary Natura 2000 5 (stan na listopad 2008) Ustanowione obszary specjalnej ochrony ptaków Od 5 listopada 2004 r. obowi ązuje Rozporz ądzenie Ministra Środowiska w sprawie obszarów

5 Na podstawie informacji zawartych na stronie internetowej Ministerstwa Środowiska (www.mos.gov.pl)

67 specjalnej ochrony ptaków Natura 2000 z dnia 21 lipca 2004 r. (Dz. U. Nr 229, poz. 2313, zm. Dz. U. z 2007 r. Nr 179, poz. 1275 i Dz. U. z 2008 r. Nr 198, poz. 1226). Rozporz ądzeniem tym został utworzony (w 2004 r.), obszar specjalnej ochrony ptaków „Przybrze Ŝne wody Bałtyku” (PLB 990002), a jego zmian ą (z 5 wrze śnia 2007 r.), zatwierdzono obszar specjalnej ochrony ptaków „Bielawskie Błota” (PLB 220010).

Obszar specjalnej ochrony ptaków „Bielawskie Błota” (PLB 220010) obejmuje rozległe torfowisko wysokie typu bałtyckiego, wraz z przyległymi wrzosowiskami i fragmentami boru sosnowego świe Ŝego. Na torfowisku wyst ępuj ą liczne jeziorka dystroficzne, potorfia i rowy odwadniaj ące okresowo wypełnione wod ą. Teren silnie zniszczony przez wieloletni ą eksploatacj ę zło Ŝa torfowego, zwi ązane z ni ą odwodnienie, a tak Ŝe powtarzaj ące si ę rozległe po Ŝary. W obr ębie obszaru stwierdzono (Sidło, Błaszkowska, Chylarecki - red. 2004) wyst ępowanie co najmniej 32 gatunków ptaków z Zał ącznika I Dyrektywy Ptasiej, w tym liczebno ść jednego gatunku - Ŝurawia mie ści si ę w kryteriach wyznaczania ostoi ptaków wprowadzonych przez Bird Life International. Spo śród tych gatunków 16 zostało zmieszczonych w „Polskiej czerwonej ksi ędze zwierz ąt”. Bielawskie Błota s ą jedynym miejscem l ęgowym ł ęczaka w Polsce (obserwowany jest spadek jego liczebno ści - prawdopodobn ą przyczyn ą mo Ŝe by ć wysychanie Bielawskich błot i post ępuj ące zarastanie przez sosny i brzozy). Podstawowym zagro Ŝeniem jest przesuszenie terenu w wyniku ci ągłego działania istniej ącej sieci melioracyjnej, inwazji brzozy, zaniku zło Ŝa torfowego w wyniku po Ŝarów i samodegradacji (www.nos.gov.pl). Zagro Ŝenia wtórne to silna sukcesja ro ślinno ści drzewiastej, a zwłaszcza brzozy, zagro Ŝenia powodowane aktualn ą działalno ści ą człowieka to po Ŝary, a zwłaszcza wypalanie zło Ŝa torfowego, eksploatacja wrzosu, fragmentaryczna eksploatacja torfu, zalesienia fragmentów ł ąk, pastwisk, torfowisk i bagien, uporczywie podejmowane przez Lasy Pa ństwowe, zakładanie upraw plantacyjnych (borówka ameryka ńska), penetrowanie siedlisk w czasie zbierania Ŝurawiny oraz łowiectwa, rozbudowa osiedli turystycznych (nowe szlaki turystyczne prowadz ące w gł ąb torfowiska, punkty widokowe), wylewanie ścieków organicznych i porzucanie odpadów komunalnych.

Obszar specjalnej ochrony ptaków „Przybrze Ŝne wody Bałtyku” (PLB 990002), obejmuje wody przybrze Ŝne Bałtyku o gł ęboko ści od 0 do 20 m. Jego granice rozci ągaj ą si ę na odcinku 200 km, poczynaj ąc od nasady Półwyspu Helskiego, a na Zatoce Pomorskiej ko ńcz ąc. Jest to ostoja ptasia o randze europejskiej. Na obszarze zimuj ą w znacz ących ilo ściach dwa gatunki ptaków z Zał ącznika I Dyrektywy Rady 79/409/EWG: nur czarnoszyi i nur rdzawoszyi. W okresie zimy wyst ępuje powy Ŝej 1% populacji szlaku w ędrówkowego lodówki, co najmniej 1% nurnika i uhli. W faunie bentosowej dominuj ą drobne skorupiaki. Rzadko obserwowane s ą du Ŝe ssaki morskie - foki szare i obr ączkowane oraz mor świny. Podstawowym zagro Ŝeniem obszaru s ą plany lokowania tu farm elektrowni wiatrowych. Zagro Ŝeniem dla ptaków mog ą by ć równie Ŝ pewne formy rybołówstwa - sieci stawne i sznury hakowe.

68 Obszary maj ące znaczenie dla Wspólnoty 6 Planowany specjalny obszar ochrony siedlisk „Białogóra” (PLH 220003) obejmuje fragment Mierzei Kaszubskiej, zbudowanej z form eolicznych, z przewag ą wydm parabolicznych i du Ŝych zagł ębie ń mi ędzywydmowych, o zró Ŝnicowanym poziomie zatorfienia. Zasadnicz ą cz ęść ostoi stanowi wydma paraboliczna z zagł ębieniami deflacyjnymi, poro śni ętymi borem bagiennym i brzezin ą bagienn ą. Ramiona wydmy zaj ęte s ą przez bory ba Ŝynowe. W obszarze wyst ępuj ą tak Ŝe wydmy wałowe białe i szare. Na zapleczu wału wydmowego znajduje si ę wilgotne, płytko zatorfione zagł ębienie mi ędzywydmowe, otoczone borem bagiennym. Obszar, b ędący poł ączeniem dawnej propozycji rz ądowej i organizacji pozarz ądowych, o powierzchni ok. 1129 ha (pomiar z mapy), w wi ększo ści poło Ŝony jest na terenie Nadmorskiego Obszaru Chronionego Krajobrazu. Obejmuje tak Ŝe fragment Nadmorskiego Parku Krajobrazowego, rezerwaty przyrody „Białogóra” i „Babnica”, u Ŝytki ekologiczne „Białogórskie Torfowisko” i „Torfowiska w Szklanej Hucie”. Wyst ępuj ą tu nast ępuj ące typy chronionych siedlisk: • bory i lasy bagienne 28,6%, • wilgotne zagł ębienia mi ędzywydmowe 3,43%, • nadmorskie wydmy białe 1,72%, • nadmorskie wydmy szare 1,14%, • wilgotne wrzosowiska z wrzo ścem bagiennym 1,14%, • nadmorskie wrzosowiska ba Ŝynowe 0,57%, • lasy mieszane na wydmach nadmorskich 0,57%, • torfowiska wysokie z ro ślinno ści ą torfotwórcz ą ( Ŝywe) 0,57%, • inicjalne stadia nadmorskich wydm białych 0,23%. W obr ębie obszaru stwierdzono wyst ępowanie takich gatunków chronionych ro ślin, jak: turzyca piaskowa, rosiczka długolistna, rosiczka pośrednia, rosiczka okr ągłolistna, ponikło wielołodygowe, wrzosiec bagienny, taj ęŜ a jednostronna, bagno zwyczajne, listera sercowata, brze Ŝyca jednokwiatowa, woskownica europejska, gnidosz błotny, paprotka zwyczajna, rdestnica podługowata, przygiełka brunatna, je Ŝogłówka pokrewna i in. Brak danych o faunie obszaru. Nadzór nad obszarem sprawuj ą: Urz ąd Morski w Gdyni (81-338 Gdynia, ul. Chrzanowskiego 10, tel. 058 620-69-11), Nadmorski Park Krajobrazowy (84-120 Władysławowo, ul. Ks. Merkleina 1, tel. 058 674-06-85) i Regionalna Dyrekcja Lasów Pa ństwowych w Gda ńsku (80- 804 Gda ńsk, ul. Ks. Rogaczewskiego 9/19, tel. 058 32-12-200).

Planowany specjalny obszar ochrony siedlisk „Pia śnickie Ł ąki” (PLH 220021) Obszar obejmuje cz ęść Równiny Błot Przymorskich z rezerwatami przyrody „Pia śnickie Łąki” i „Długosz Królewski w Wierzchucinie”. Opisy rezerwatów zawarte s ą w pkt. 7.3. Równina mi ędzy rezerwatami pokryta jest w wi ększo ści ł ąkami nawi ązuj ącymi do ł ąk trz ęś licowych. Ł ąki te u Ŝytkowane s ą rolniczo.

6 projektowane specjalne obszary ochrony siedlisk, zatwierdzone przez Komisj ę Europejsk ą w drodze decyzji, które w regionie biogeograficznym, do którego nale Ŝą , w znacz ący sposób przyczyniaj ą si ę do zachowania lub odtworzenia stanu wła ściwej ochrony siedliska przyrodniczego lub gatunku b ędącego przedmiotem zainteresowania Wspólnoty, a tak Ŝe mog ą znacz ąco przyczyni ć si ę do spójno ści sieci obszarów Natura 2000 i zachowania ró Ŝnorodno ści biologicznej w obr ębie danego regionu biogeograficznego; w przypadku gatunków zwierz ąt wyst ępuj ących na du Ŝych obszarach obszarem maj ącym znaczenie dla Wspólnoty jest obszar w obr ębie naturalnego zasi ęgu takich gatunków, charakteryzuj ący si ę fizycznymi lub biologicznymi czynnikami istotnymi dla ich Ŝycia lub rozmna Ŝania – s ą to planowane specjalne obszary ochrony siedlisk Natura 2000 w Polsce, które zostały zamieszczone na li ście przekazanej w 2004 r. przez Polski Rz ąd do Komisji Europejskiej UE. Ww. lista została zatwierdzona 13 listopada 2007 r.

69 Obszar, b ędący poł ączeniem dawnej propozycji rz ądowej i organizacji pozarz ądowych, o powierzchni 1086 ha, poło Ŝony jest na terenie Nadmorskiego Parku Krajobrazowego i Nadmorskiego Obszaru Chronionego Krajobrazu oraz obejmuje wymienione rezerwaty przyrody. Wyst ępuj ą tu nast ępuj ące typy chronionych siedlisk: • 9190 d ąbrowy acydofilne; • 6410 ł ąki trz ęś licowe. W obr ębie obszaru wyst ępuj ą liczne gatunki chronionych ro ślin, wymienione w charakterystyce rezerwatu przyrody „Pia śnickie Ł ąki” i „Długosz Królewski w Wierzchucinie”. Brak danych o faunie obszaru. Nadzór nad obszarem sprawuj ą: Nadmorski Park Krajobrazowy (84-120 Władysławowo, ul. Ks. Merkleina 1, tel. 058 674-06-85) i Regionalna Dyrekcja Lasów Pa ństwowych w Gda ńsku (80-804 Gda ńsk, ul. Ks. Rogaczewskiego 9/19, tel. 058 32-12-200).

Planowany specjalny obszar ochrony siedlisk „Trzy Młyny” (PLH 220029) Obszar obejmuje źródliskow ą zlewni ę Czarnej Wdy, z licznymi, rozległymi niszami źródłowymi (silne procesy erozji wstecznej) oraz dolin ę środkowego biegu tej rzeki. Dolina Czarnej Wdy jest silnie wci ęta w wysoczyzn ę, co zwi ększa walory krajobrazowe obszaru. Ponad połow ę obszaru zajmuj ą lasy z du Ŝym udziałem gatunków li ściastych. Tworz ą one mozaik ę z ł ąkami i polami uprawnymi. W obr ębie obszaru stwierdzono wyst ępowanie pi ęciu rodzajów siedlisk z Zał ącznika I Dyrektywy Siedliskowej. S ą to: • torfowiska alkaliczne 23,50%; • kwa śne buczyny 43,24%; • Ŝyzne buczyny 0,62%; • gr ąd subatlantycki 6,18%; • lasy ł ęgowe i nadrzeczne zaro śla wierzbowe 8,65%. Szczególnie cenne s ą dobrze zachowane ł ęgi olszowo-jesionowe, cz ęsto w postaci źródliskowej. Ponadto wyst ępuj ą tu zró Ŝnicowane zbiorowiska źródliskowe, a tak Ŝe płaty Ŝyznych i kwa śnych buczyn typowo wykształconych, nawapienne ł ąki i ziołoro śla. Ogółem rodzaje siedlisk z zał ącznika I Dyrektywy Siedliskowej zajmuj ą ponad 80% obszaru. Odnotowano tu liczne stanowiska rzadkich i gin ących gatunków ro ślin naczyniowych. Jest to jedno z najbardziej na północ wysuni ętych stanowisk ro ślin o podgórskim charakterze zasi ęgu w Polsce. Ponadto, stwierdzono na tym obszarze unikatowe na Pomorzu gleby typu parar ędzin wapiennych.

Proponowany obszar maj ący znaczenie dla Wspólnoty zgłoszony do Komisji Europejskiej w Brukseli w 2007 r. w celu zatwierdzenia Planowany specjalny obszar ochrony siedlisk „Widowo” (PLH 220054) Obszar ma obj ąć teren rezerwatu przyrody „Widowo”. Na jego obszarze wyst ępuj ą nast ępuj ące typy chronionych siedlisk: • 2130 nadmorskie wydmy szare; • 2180 lasy mieszane i bory na wydmach nadmorskich. Obszar ten został zgłoszony do Komisji Europejskiej w Brukseli w 2007 r. i aktualnie oczekuje na zatwierdzenie.

Postulowany obszar Natura 2000 znajduj ący si ę na Shadow List 2008 Postulowany przez organizacje pozarz ądowe („Shadow List” 2008) specjalny obszar

70 ochrony siedlisk „Bielawskie Błota” , którego granice pokrywaj ą si ę z ustanowionym obszarem specjalnej ochrony ptaków o tej samej nazwie. f) UŜytki ekologiczne UŜytki ekologiczne utworzone W gminie Krokowa znajduje si ę 8 utworzonych u Ŝytków ekologicznych. S ą to: „Jezioro Witalicz” Nr 210 w rejestrze Wojewódzkiego Konserwatora Przyrody w Gda ńsku, utworzony Zarz ądzeniem Nr 163/99 Wojewody Pomorskiego z dnia 16 listopada 1999 r. (Dz. Urz. Woj. Pom. Nr 121, poz. 1073). Płytkie jezioro eutroficzne, o powierzchni 8,51 ha, z szuwarem turzycowym, skrzypowym i ponikłowym. Poło Ŝony w obr ębie ewid. Świecino, w Zarz ądzie Nadle śnictwa Wejherowo. „Świeci ńska Topiel” Nr 211 w rejestrze Wojewódzkiego Konserwatora Przyrody w Gda ńsku, utworzony Zarz ądzeniem Nr 163/99 Wojewody Pomorskiego z dnia 16 listopada 1999 r. (Dz. Urz. Woj. Pom. Nr 121, poz. 1073). Kompleks szuwarów turzycowych i inicjalnych stadiów rozwojowych olsów, o powierzchni 1,25 ha. Poło Ŝony w obr ębie ewid. Karlikowo, w Zarz ądzie Nadle śnictwa Wejherowo. „Łuczywne Błoto” Nr 212 w rejestrze Wojewódzkiego Konserwatora Przyrody w Gda ńsku, utworzony Zarz ądzeniem Nr 163/99 Wojewody Pomorskiego z dnia 16 listopada 1999 r. (Dz. Urz. Woj. Pom. Nr 121, poz. 1073). Torfowisko przej ściowe, mszar torfowiskowy z rzadkimi i chronionymi gatunkami ro ślin, o powierzchni 3,62 ha. Poło Ŝony w obr ębie ewid. Starzyno, w Zarz ądzie Nadle śnictwa Wejherowo. „Ksi ęŜ a Ł ąka” Nr 213 w rejestrze Wojewódzkiego Konserwatora Przyrody w Gda ńsku, utworzony Zarz ądzeniem Nr 163/99 Wojewody Pomorskiego z dnia 16 listopada 1999 r. (Dz. Urz. Woj. Pom. Nr 121, poz. 1073). Kompleks wilgotnych ł ąk i torfowisk przej ściowych, o powierzchni 3,80 ha. Poło Ŝony w obr ębie ewid. Tyłowo, w Zarz ądzie Nadle śnictwa Wejherowo. „Por ąbski Moczar” Nr 214 w rejestrze Wojewódzkiego Konserwatora Przyrody w Gda ńsku, utworzony Zarz ądzeniem Nr 163/99 Wojewody Pomorskiego z dnia 16 listopada 1999 r. (Dz. Urz. Woj. Pom. Nr 121, poz. 1073). Torfowisko przej ściowe z typow ą ro ślinno ści ą, w tym gatunkami chronionymi, o powierzchni 1,19 ha. Poło Ŝony w obr ębie ewid. śarnowiec, w Zarz ądzie Nadle śnictwa Wejherowo. „Lisewskie Ł ąki” Nr 215 w rejestrze Wojewódzkiego Konserwatora Przyrody w Gda ńsku, utworzony Zarz ądzeniem Nr 163/99 Wojewody Pomorskiego z dnia 16 listopada 1999 r. (Dz. Urz. Woj. Pom. Nr 121, poz. 1073). Wilgotne ł ąki i szuwary turzycowe, o powierzchni 2,46 ha. Poło Ŝony w obr ębie ewid. Krokowa, w Zarz ądzie Nadle śnictwa Wejherowo. „Głuszewskie Moczary” Nr 216 w rejestrze Wojewódzkiego Konserwatora Przyrody w Gda ńsku, utworzony Zarz ądzeniem Nr 163/99 Wojewody Pomorskiego z dnia 16 listopada 1999 r. (Dz. Urz. Woj. Pom. Nr 121, poz. 1073). Torfowiska przej ściowe ze stanowiskami rzadklich i chronionych ro ślin, o powierzchni 3,22 ha. Poło Ŝony w obr ębie ewid.Połchówko, w Zarz ądzie Nadle śnictwa Wejherowo.

71 „Białogórskie Torfowisko” Nr 247 w rejestrze Wojewódzkiego Konserwatora Przyrody w Gda ńsku, utworzony Zarz ądzeniem Nr 183/2000 Wojewody Pomorskiego z dnia 28 listopada 2000 r. (Dz. Urz. Woj. Pom. Nr 115, poz. 738). Torfowisko przej ściowe o powierzchni 2.58 ha, w Zarz ądzie Nadle śnictwa Choczewo.

UŜytki ekologiczne planowane W gminie Krokowa planuje si ę utworzenie kolejnych 9 u Ŝytków ekologicznych. Są to: „Dolina Bychowskiej Strugi” Dolina wartkiego cieku, z dobrze zachowanymi płatami ł ęgu, gr ądu oraz ł ąk ekstensywnie uŜytkowanych (Buli ński i in. 2006). Teren zgłaszany pierwotnie (Mie ńko i in. 1995) do obj ęcia ochron ą w formie u Ŝytku ekologicznego. W pracy tej podano: „ Projektowany uŜytek ekologiczny obejmuje środkowy bieg potoku Bychowska Struga, mi ędzy miejscowo ściami Słuchowo i Wierzchucino, z dobrze zachowanymi ł ęgami olszowo-jesionowymi w jego dolinie. Na zboczach nad potokiem wyst ępuj ą płaty lasów d ębowo-grabowych z licznymi rzadkimi i chronionymi gatunkami ro ślin. W skład obiektu wchodz ą te Ŝ powierzchnie mokrych i wilgotnych ł ąk. Bychowska Struga została zaklasyfikowana do wód pstr ągowo-lipieniowych. śyje tu tak Ŝe wydra .” „Jezioro Witalicz” Płytkie jezioro eutroficzne zarastaj ące szuwarem. „Lisewskie Ł ęgi” Kilka płatów ł ęgu jesionowo-olszowowego na wschód od Lisewa. Bogata flora o składzie wła ściwym dla lasów ł ęgowych oraz stary drzewostan. „Ł ąka w dolinie Czarnej Wody” (Czarnej Wdy) Fragment najlepiej zachowanych ł ąk w dolinie Czarnej Wody (Czarnej Wdy) oraz płaty lasów łęgowych i olsowych. Zbiorowiska bogate florystycznie, z gatunkami rzadkimi i chronionymi. „Ł ęg w Krokowej” Teren zgłoszony do obj ęcia ochron ą w formie u Ŝytku ekologicznego, jako wynik inwentaryzacji przyrodniczej gminy Krokowa (Mie ńko i in. 1995). W pracy tej podano: „Proponowany u Ŝytek ekologiczny obejmuje niewielki powierzchniowo ł ęg jesionowo-olszowy Circaeo-Alnetum poło Ŝony około 800 m na SSE od Krokowej. Najwi ększymi jego walorami jest bogata flora, w wi ększo ści typowa dla tej fitocenozy oraz stary, przewa Ŝnie jesionowy drzewostan. Znacznie lepiej zachowana jest północna cz ęść omawianego terenu, południowa – nosi liczne ślady antropogenicznego oddziaływania na siedlisko i pokryw ę ro ślinn ą”. „Łuczywne Błoto” Najlepiej zachowane torfowisko wysokie w wysoczyznowej cz ęś ci gminy, ok. 2 km na południowy-wschód od Połchowa. Zbiorowiska wysokotorfowiskowe, przej ściowe i fragment boru bagiennego z gatunkami chronionymi. Planowane powi ększenie u Ŝytku ekologicznego, utworzonego Rozporz ądzeniem Nr 163/99 Wojewody Pomorskiego z dnia 16 listopada 1999 r. (Dz. Urz. Woj. Pom. Nr 121, poz. 1073). „Młaka nad Jeziorem śarnowieckim” Teren zgłoszony do obj ęcia ochron ą w formie u Ŝytku ekologicznego, jako wynik inwentaryzacji przyrodniczej gminy Gniewino (Mie ńko i in. 2002). W pracy tej podano: „(...) silnie wypłycona zatoka Jez. śarnowieckiego ze zbiorowiskami młak turzycowych. Stanowisko licznych gatunków rzadkich i chronionych ro ślin naczyniowych, w tym szeregu storczyków.”

72 „Zamkowa Góra” Teren zgłoszony do obj ęcia ochron ą w formie u Ŝytku ekologicznego, jako wynik inwentaryzacji przyrodniczej gminy Krokowa (Mie ńko i in. 1995). W pracy tej podano: „UŜytek ekologiczny obejmuje najwy Ŝsze wzniesienie w pasie morenowym przy wschodnim brzegu Jeziora śarnowieckiego. Teren ten poro śni ęty jest dobrze zachowanymi, cz ęś ciwo ponad 100-letnimi lasami bukowymi. Wyst ępuj ą tam dwa zespoły ro ślinne: Ŝyzna i kwa śna buczyna pomorska Melico-Fagetum i Luzulo pilosae-Fagetum oraz kilka gatunków chronionych i rzadkich (np. bluszcz pospolity Hedera helix, marzanka wonna Galium odoratum, perłówka jednokwiatowa Melica uniflora). Omawiany obszar posiada tak Ŝe du Ŝe walory krajobrazowe .” Wg Buli ńskiego i in. 2006 „ kompleks starodrzewi, płaty buczyny i łęgu, porastaj ące grodzisko i strome zbocza wysoczyzny .” „Źródła Roztoka” Obszar źródliskowy Białogórskiej Strugi poło Ŝony ok. 2 km na północ od Słuchowa, w kompleksie dobrze zachowanego lasu bukowo-dębowego. Du Ŝe walory krajobrazowe. g) Stanowisko dokumentacyjne przyrody nieo Ŝywionej Stanowisko utworzone Zarz ądzeniem Woj. Pom. Nr 162/99 z dnia 16 listopada 1999 r. (Dz. Urz. Woj. Pom. Nr 121, poz. 1071), obejmuj ące odkrywk ę po eksploatacji piasku koło miejscowo ści Szary Dwór, o powierzchni 0,5 ha (Ndl Wejherowo, le śnictwo Lisewo, obr. Kolkowo. oddz. 6c). h) Pomniki przyrody Według danych znajduj ących si ę w posiadaniu Wojewódzkiego Konserwatora Przyrody w Gda ńsku (WKP), w gminie Krokowa znajduje si ę 58 zatwierdzonych pomników przyrody (tab. 1). Istnieje te Ŝ bardzo du Ŝo obiektów planowanych do obj ęcia ochron ą jako pomniki przyrody, zgłoszonych m.in. w „Inwentaryzacji przyrodniczej gminy Krokowa (1995). Tabela 1 Wykaz pomników przyrody w gminie Krokowa Przedmiot Wyso- Nr Obwód Wiek Poło Ŝenie ochrony ko ść 71 głaz 20,00 L. Lisewo, obr. Kolkowo, oddz. 9d 73 buk pospolity 4,20 22 210 L. Domatowo, obr. Dar Ŝlubie, oddz. 8a 77 głaz 2,60 L. Domatowo, obr. Dar Ŝlubie, oddz. 5d 78 głaz 12,50 L. Domatowo, obr. Dar Ŝlubie, oddz. 77b 3,50 25 170 Kłanino, park 3,40 25 170 3,13 świerk pospolity 30 170 325 2,90 (x7) 34 170 2,90 24 170 2,35 32 170 2,10 32 170 jesion wyniosły 3,20 27 170 Kłanino, park 327 (x2) 2,50 24 170 dąb szypułkowy 3,00 20 170 Kłanino, park 328 (x2) 2,80 23 170 lipa drobnolistna 3,95 23 170 Kłanino, park 329 jesion wyniosły 3,80 20 170 3,40 24 170 330 lipa drobnolistna Kłanino, park 3,50 24 170

73 klon pospolity 331 dąb szypułkowy 3,75 22 250 Kłanino, park 4,06 25 200 platan klonolistny Krokowa, park 332 4,00 25 200 (x3) 3,32 25 200 333 klon pospolity 3,75 30 200 Krokowa, park 335 lipa drobnolistna 5,40 25 300 Wierzchucino, park 336 jesion wyniosły 3,00 35 150 Wierzchucino, park 337 dąb szypułkowy 4,55 27 300 Wierzchucino, park 338 dąb szypułkowy 4,50 25 300 Słuchowo, 339 buk pospolity 3,80 25 150 Słuchowo, park 340 buk pospolity 3,40 25 150 Słuchowo, park 341 dąb szypułkowy 4,80 20 300 Górczyn, przy drodze 342 buk pospolity 3,00 20 150 Prusewo, park POHZ 3,40 28 200 dąb szypułkowy Prusewo, park POHZ 343 2,70 28 200 (x3) 4,00 28 200 3,60 30 200 dąb szypułkowy Prusewo, park POHZ 344 3,30 30 200 (x3) 2,50 30 200 2,90 30 150 Słuchowo, park 3,25 30 150 lipa drobnolistna 353 3,50 30 150 (x5) 3,94 30 150 2,30 30 150 wi ąz górski 6,00 20 300 Krokowa, park, lewa strona fosy 432 wi ąz górski 4,00 20 250 lipa drobnolistna 4,07 22 250 461 dąb szypułkowy 4,30 25 220 Krokowa, na przeciw ko ścioła 462 głaz 3,77 Krokowa, park 2,43 20 150 L. Białogóra, oddz. 71p 2,95 495 buk pospolity (x4) 20 150 3,54 20 250 4,10 20 250 509 dąb szypułkowy 4,22 25 250 L. Białogóra, oddz.86a 595 klon jawor 3,10 28 180 Krokowa, park 660 sosna pospolita 2,50 12 100 Brzyno, były cmentarz ewangelicki dąb szypułkowy 3,40 15 100 Brzyno, były cmentarz ewangelicki 661 (x2) 2,90 14 100 miłorz ąb Krokowa, park 880 1,85 25 dwuklapowy Ŝywotnik japo ński 1,10 16 Kłanino, park 881 cyprysik Lawsona 1,70 23 944 buk zwyczajny 4,03 30 200 Połchówko, L.Domatowo, obr. Dar Ŝlubie 945 buk zwyczajny 3,15 26 180 Połchówko, L.Domatowo, obr. Dar Ŝlubie 946 buk zwyczajny 3,43 27 200 Połchówko, L.Domatowo, obr. Dar Ŝlubie

74 947 buk zwyczajny 3,94 25 150 Połchówko, L.Domatowo, obr. Dar Ŝlubie 948 buk zwyczajny 4,93 23 180 Połchówko, L.Domatowo, obr. Dar Ŝlubie 949 dąb szypułkowy 5,69 20 300 Połchówko, L.Domatowo, obr. Dar Ŝlubie 950 sosna pospolita 1,69 25 100 Połchówko, L.Starzyno, obr. Dar Ŝlubie 5,15 33 200 Połchówko, przy drodze do Kłanina buk zwyczajny 951 3,27 33 200 (x3) 2,98 33 200 4,28 20 200 Połchówko, przy drodze do Kłanina buk zwyczajny 4,35 952 25 200 (x4) 6,00 30 200 3,18 21 200 953 olsza czarna 3,94 Lisewo, przy drodze 954 lipa drobnolistna 3,98 24 180 Połchówko, przy drodze 955 buk pospolity 5,76 32 250 Sulicice, L. Starzyno, obr. Dar Ŝlubie 956 dąb szypułkowy 4,09 27 Krokowa, przy drodze gminnej 992 buk pospolity 4,26 30 160 L. Domatowo,obr.Dar Ŝlubie, oddz. 56c 993 buk pospolity 3,25 32 120 L. Domatowo, obr. Dar Ŝlubie, oddz. 56d 994 czere śnia ptasia 1,55 26 100 L. Starzyno, obr. Dar Ŝlubie, oddz. 31j 995 dąb szypułkowy 4,35 25 180 L. Starzyno, obr. Dar Ŝlubie, oddz. 30b 996 sosna 3,12 30 150 L. Starzyno, obr. Dar Ŝlubie, oddz. 26g 997 sosna 3,46 20 150 L. Starzyno, obr. Dar Ŝlubie, oddz. 54g 998 lipa drobnolistna 4,63 16 100 L. Starzyno, obr. Dar Ŝlubie, oddz. 32a 999 bluszcz pospolity 0,20 18 L. Starzyno, obr. Dar Ŝlubie, oddz. 28a 1000 bluszcz pospolity 0,29 20 L. Starzyno, obr. Dar Ŝlubie, o.34i 1114 lipa drobnolistna 3,49 19 Prusewo, park podworski 1113 jesion wyniosły 3,65 25 Prusewo, park podworski Źródło: Rejestr Wojewódzkiego Konserwatora Przyrody w Gda ńsku

7.4. Waloryzacja ekologiczna i zasobowo-uŜytkowa środowiska przyrodniczego a) Waloryzacja ekologiczna Walory ekologiczne okre ślonego terenu lub obiektu uwarunkowane s ą charakterem jego przyrodniczej struktury i (lub) rol ą w funkcjonowaniu środowiska przyrodniczego otoczenia, rozpatrywanego w ró Ŝnych skalach przestrzennych. Najwarto ściowszymi terenami pod wzgl ędem ekologicznym s ą tereny nale Ŝą ce do osnowy ekologicznej gminy, ktor ą tworz ą elementy rangi regionalnej, subregionalnej i lokalnej. Strukturami przyrodniczymi o regionalnym i subregionalnym znaczeniu ekologicznym s ą w gminie Krokowa: • strefa brzegowa morza , w tym przybrze Ŝne wody morskie i pla Ŝa z wydmowym zapleczem (rejon bezpo średniego oddziaływania morza na l ąd, strefa energetyczno- materialnej wymiany między środowiskiem l ądowym i morskim, cz ęść ci ągu ekologicznego południowego wybrze Ŝa Bałtyku);

75 • nadmorskie, mierzejowe kompleksy le śne - w granicach gminy znajduje si ę fragment rozległej struktury mierzejowej zaj ętej przez zró Ŝnicowane typy zbiorowisk le śnych z przewag ą nadmorskiego boru ba Ŝynowego; • przymorskie równiny hydrogeniczne • wysoczyznowe kompleksy le śne – przede wszystkim kompleksy le śne K ęp śarnowieckiej, Gniewinowskiej i Osieckiej, o zró Ŝnicowanych siedliskach i wykształconych w ich obr ębie zbiorowiskach; s ą to tereny o bardzo du Ŝych walorach przyrodniczych, odgrywaj ące istotne funkcje glebochronne, wodochronne, krajobrazowe i rekreacyjne; • korytarz ekologiczny Rynny śarnowieckiej – obejmuje najwi ększe jezioro regionu, poddane oddziaływaniu elektrowni szczytowo-pompowej w Czymanowie i l ądowe otoczenie jeziora, w bardzo du Ŝym stopniu zainwestowane – funkcja korytarza ekologicznego w zaniku; • korytarze ekologiczne dolin Czarnej Wdy i Bychowskiej Strugi - seminaturalne struktury przyrodnicze, o wa Ŝnej roli dla migracji ro ślin i zwierz ąt. Lokalne składowe osnowy ekologicznej to przede wszystkim: • drobne kompleksy le śne i semile śne; • zadrzewienia i zakrzaczenia; • drobne zbiorniki wodne; • torfowiska i inne tereny hydrogeniczne; • trwałe u Ŝytki zielone. Struktura przestrzenna osnowy ekologicznej w gminie Krokowa jest stosunkowo dobrze wykształcona. Wyst ępuj ące tu regionalne elementy osnowy ekologicznej przenikaj ą si ę z terenami osnowy ekologicznej rangi lokalnej. W obr ębie systemu osnowy ekologicznej gminy wyró Ŝni ć mo Ŝna jednak istotne bariery antropogeniczne w funkcjonowaniu środowiska przyrodniczego, które ograniczaj ą, lub wr ęcz uniemo Ŝliwiaj ą regionalne poł ączenia pomi ędzy elementami osnowy ekologicznej. Dotyczy to przede wszystkim odci ęcia jazami Jez. śarnowieckiego od dolnego odcinka Pia śnicy i intensywnego zainwestowania przemysłowego i rekreacyjnego otoczenia jez. śarnowieckiego. W mniejszym stopniu barierami antropogenicznymi s ą ci ągi komunikacji samochodowej. W ogólnej ocenie osnow ę ekologiczn ą gminy Krokowa cechuj ą: • powierzchniowy, du Ŝy udział regionalnych struktur przyrodniczych jako składowych decyduj ących o walorach ekologicznych gminy; • w północnej cz ęś ci gminy powi ązania głównie równole Ŝnikowe (wschód – zachód) a w cz ęś ci centralnej i południowej południkowe (południe-północ); • silne powi ązania z terenami wszystkich s ąsiednich gmin (m. Władysławowo, Puck, Wejherowo, Gniewino i Choczewo). b) Waloryzacja zasobowo-uŜytkowa Potencjał transurbacyjny Potencjał transurbacyjny środowiska przyrodniczego uwarunkowany jest przede wszystkim charakterem podło Ŝa geologicznego, gł ęboko ści ą zalegania pierwszego poziomu wody gruntowej, ukształtowaniem terenu i stosunkami biotopoklimatycznymi - s ą to uwarunkowania fizjograficzne. Drug ą podstawow ą grup ę uwarunkowa ń tworz ą wła ściwo ści ekologiczne terenu - rola poszczególnych ekosystemów w funkcjonowaniu środowiska na poziomie lokalnym lub regionalnym. W oparciu o ocen ę potencjału transurbacyjnego gminy Krokowa wykonanego dla otoczenia wsi o zwartej zabudowie wyznaczono kierunki rozwoju przestrzennego wsi, przedstawione na rysunku studium.

76 Kierunki te wskazuj ą tereny, dla których generalnie nie wyst ępuj ą istotne ograniczenia fizjograficzne lub ekologiczne, mog ące utrudni ć procesy inwestycyjne lub skomplikowa ć funkcjonowanie przyszłych struktur osadniczych. Granice terenów o takich cechach stanowi ą progi, których przekraczanie jest nieuzasadnione w aspekcie przyrodniczym, technicznym i ekonomicznym. Wi ększo ść wsi w gminie Krokowa charakteryzuje si ę cz ęś ciowymi ograniczeniami fizjograficznymi rozwoju, wynikaj ącymi przede wszystkim z lokalnego wyst ępowania gruntów nieno śnych i podmokłych zwi ązanych z dnami dolin i rynien subglacjalnych oraz wyst ępowania barier w postaci wystromionych zboczy dolinnych. W ogólnej ocenie potencjał transurbacyjny gminy nale Ŝy okre śli ć jako du Ŝy w otoczeniu wi ększo ści wsi, zwłaszcza w centralnej i południowej, wysoczyznowej cz ęś ci gminy.

Produktywno ść biotyczna Potencjał agroekologiczny Najlepszym wyznacznikiem potencjału agroekologicznego środowiska przyrodniczego s ą kompleksy rolniczej przydatno ści gleb, stanowi ące zbiorcze typy siedliskowe rolniczej przestrzeni produkcyjnej. Obejmuj ą one tereny o podobnych wła ściwo ściach rolniczych, najbardziej odpowiednie dla rozwoju i plonowania poszczególnych ro ślin uprawnych. Kompleksy wyznacza si ę z uwzgl ędnieniem charakteru i wła ściwo ści gleb (typ, rodzaj, gatunek, wła ściwo ści fizyczne i chemiczne, stopie ń kultury) oraz lokalnych warunków klimatycznych, geomorfologicznych i wilgotno ściowych. Na obszarze gminy Krokowa wyst ępuj ą kompleksy rolniczej przydatno ści gleb od 2 pszennego dobrego do 9 - zbo Ŝowo-pastewnego słabego oraz kompleksy u Ŝytków zielonych 2z - średnie i 3z - słabe i bardzo słabe. Do grupy o najwi ększym potencjale agroekologicznym w gminie Krokowa nale Ŝą kompleksy 2 - pszenny dobry, 4 - Ŝytni bardzo dobry i 8 - zbo Ŝowo-pastewny mocny. Kompleksy te razem zajmuj ą 49% wszystkich gruntów ornych w gminie, przy czym najwi ększy udział ma kompleks 4. Umiarkowane pod wzgl ędem agroekologicznym kompleksy 5 - Ŝytni dobry i 6 - Ŝytni słaby – zajmuj ą ł ącznie 36,5% gruntów ornych gminy. Kompleks Ŝytni dobry obejmuje gleby do ść wra Ŝliwe na susz ę, przewa Ŝnie wyługowane i zakwaszone. Gleby te uwa Ŝamy za typowo Ŝytnio-ziemniaczane. Kompleks Ŝytni słaby charakteryzuje si ę glebami nadmiernie przepuszczalnymi, maj ącymi słab ą zdolno ść zatrzymywania wody, przez co dobór ro ślin uprawnych jest bardzo ograniczony, a plony zale Ŝą w du Ŝym stopniu od ilo ści i rozkładu opadów. Najmniejszy potencjał agroekologiczny charakteryzuje kompleksy: 7 - Ŝytni bardzo słaby i 9 - zbo Ŝowo-pastewny słaby. Gleby kompleksu 7 s ą piaszczyste, ubogie w składniki pokarmowe, trwale za suche. S ą to gleby Ŝytnio-ziemniaczane, daj ące niskie plony, a ekonomiczna opłacalno ść ich uprawy jest zerowa lub ujemna. Kompleks 2z u Ŝytków zielonych średnich obejmuje ł ąki dwuko śne o wydajno ści siana 2,5 - 3 t z ha. Pastwiska maj ą wydajno ść wystarczaj ącą na wy Ŝywienie 2 krów przez 130 dni. Kompleks 3z u Ŝytków zielonych słabych i bardzo słabych obejmuje uŜytki na glebach zbyt suchych lub zbyt wilgotnych. Jednoko śne ł ąki daj ą plon około 1,5 t siana. Pastwiska mog ą wy Ŝywi ć 1 krow ę w ci ągu 120 dni. W ogólnej ocenie potencjał agroekologiczny gminy Krokowa jest du Ŝy.

Potencjał le śny Na podstawie nielicznych danych na temat produkcji biomasy w zbiorowiskach le śnych Polski oraz danych fitosocjologicznych dotycz ących charakterystyki poszczególnych zespołów le śnych gminy Krokowa, zestawi ć mo Ŝna przybli Ŝony podział układów le śnych na

77 4 grupy - od posiadaj ących najwi ększy potencjał produkcji biomasy w ci ągu sezonu wegetacyjnego, po najni Ŝszy. Pierwsz ą grup ę zbiorowisk, cechuj ących si ę relatywnie bardzo du Ŝą produktywno ści ą biomasy, tworz ą zespoły gr ądu i ł ęgów. Układy te posiadaj ą zasadniczo zwarty, wielowarstwowy, li ściasty drzewostan, o wysokiej produkcji zarówno drewna, jak i masy listowia. Ma tu równie Ŝ znaczenie udział buka w drzewostanie, gdy Ŝ jest to drzewo w starszych klasach wieku światłorz ądne, szybko wypełniaj ące woln ą przestrze ń swoimi koronami. Zespoły z tej grupy cechuje tak Ŝe bogate, wielogatunkowe runo, daj ące równie Ŝ znaczny przyrost biomasy. Runo, szczególnie w gr ądach i ł ęgach, posiada dodatkowo aspekty sezonowe - wiosenny i letni, zwi ększaj ące roczny bilans produkcji biomasy runa. W płatach tych zespołów obecna jest cz ęsto zwarta warstwa krzewów, dorzucaj ąca do bilansu produkowanej biomasy znaczny wkład. Drug ą grup ę, o du Ŝej produkcji biomasy, tworz ą zbiorowiska kwa śnych d ąbrów, czyli acidofilnych ubogich lasów d ębowo-bukowych. Drzewostan bukowy lub ze znacznym udziałem buka warunkuje, Ŝe przyrost zarówno masy drewna, jak i listowia jest du Ŝy. Mniejsz ą rol ę odgrywa tu warstwa krzewów, tylko niekiedy wyst ępuj ąca w postaci podrostu buka, a tak Ŝe stosunkowo ubo Ŝsze runo. Trzecia grupa zbiorowisk - o znacznej produkcji biomasy, to wilgotne i bagienne bory i sosnowo- brzozowe, a tak Ŝe zaro śla wierzbowo-olszowe i olesy. Pierwsze z nich posiadaj ą zarówno mniejsze zwarcie drzewostanu ni Ŝ wcze śniej przedstawione zbiorowiska, a tak Ŝe udział drzew szpilkowych w drzewostanie, głównie sosny i świerka. Olsy maj ą cz ęsto mniejsze zwarcie drzewostanu, spowodowane specyficzn ą struktur ą lasu - z k ępami drzew i zabagnionymi przestrzeniami pomi ędzy nimi. Ostatni ą grup ę układów le śnych, o małej produkcji biomasy, stanowi ą nasadzenia drzew szpilkowych na siedliskach kwa śnej buczyny i kwa śnej d ąbrowy. Ubo Ŝsze siedliska warunkuj ą na ogół słabsze przyrosty masy drzewnej nasadzonych iglaków. Warstwa krzewów jest najcz ęś ciej znikoma, podobnie jak runo, lepsze niekiedy w kwa śnej d ąbrowie, gdy licznie wyst ępuj ą borówki lub orlica pospolita. Przedstawione zaszeregowanie zbiorowisk do grup produktywno ści biotycznej oraz sekwencja tych grup odnosz ą si ę do cech przeci ętnych fitocenoz. Poszczególne płaty mog ą wykazywa ć jednak do ść znaczne ró Ŝnice, w zale Ŝno ści od zwarcia drzewostanu, jego wieku, przestojów starych drzew, obecno ści drzew szpilkowych, stanu runa i warstwy krzewów. Dlatego mo Ŝliwe, Ŝe grupy zaz ębiaj ą si ę pod wzgl ędem produktywno ści biotycznej. Na obszarze gminy Krokowa powierzchniowy udział gruntów le śnych wynosi 33,47%. Z tego powodu udział gospodarki le śnej w strukturze społeczno-ekonomicznej gminy jest znacz ący. Ogólnie potencjał le śny gminy Krokowa, bior ąc pod uwag ę zarówno produktywno ść zbiorowisk i powierzchni ę lasów jak i ich funkcje ochronne (zob. pkt 7.5) moŜna okre śli ć jako umiarkowany. Lasy gminy nale Ŝą w wi ększo ści do Nadle śnictwa Wejherowo, w obr ębie którego utworzony został Le śny Kompleks Promocyjny „Lasy Oliwsko-Dar Ŝlubskie”. Przewodni ą ide ą tworzenia kompleksów jest ekologizacja gospodarki le śnej. Powołuj ąc le śne kompleksy promocyjne dyrektor generalny Lasów Pa ństwowych okre ślił nast ępuj ące strategiczne cele: • wszechstronne rozpoznanie stanu biocenozy le śnej; • trwałe zachowanie lub odtworzenie naturalnych walorów lasu metodami racjonalnej gospodarki le śnej; • integrowanie celów trwałej gospodarki le śnej i aktywnej ochrony przyrody; • promowanie wielofunkcyjnej i zrównowa Ŝonej gospodarki le śnej; • prowadzenie prac badawczych i do świadczalnictwa le śnego; • prowadzenie szkole ń słu Ŝby le śnej i edukacji ekologicznej społecze ństwa. Potencjał wodny Potencjał wodny dotyczy zarówno wód powierzchniowych jak i podziemnych. W pierwszym

78 uj ęciu o potencjale wodnym gminy Krokowa decyduj ą zasoby wodne cieków (Pia śnica, Czarna Wda, Bychowska Struga, Białogórska Struga, Karwianka) – s ą one niewielkie. Bardzo du Ŝy potencjał wodny ma jez. śarnowieckie, poło Ŝone w bezpo średnim s ąsiedztwie gminy Krokowa. Znaczny jest potencjał wodny gminy w zakresie wód podziemnych. Wpływaj ą na to zasoby wód czwartorz ędowych, eksploatowane w licznych uj ęciach na terenie gminy, a tak Ŝe poło Ŝenie południowo-zachodniej cz ęś ci gminy w obr ębie Głównego Zbiornika Wód Podziemnych (GZWP) nr 109. Główny Zbiornik Wód Podziemnych nr 109 Południowo-zachodni ą cz ęść gminy, w Rynnie śarnowieckiej, obejmuje GZWP nr 109 Dolina Kopalna śarnowiec, zbudowany z utworów porowych formacji czwartorz ędowej. „Dokumentacja hydrogeologiczna GZWP - Nr 109 - Dolina Kopalna śarnowiec” (Przedsi ębiorstwo Hydrogeologiczne sp. z o.o. 1996) zatwierdzona została Decyzj ą Ministra Ochrony Środowiska, Zasobów Naturalnych i Le śnictwa Nr DG kdh/BJ/489-6106b/98 z dnia 04.12.1998 r. Zasoby odnawialne GZWP 109 i obszaru spływu wód do zbiornika ustalone w Dokumentacji wynosz ą 1500 m 3/h, a zasoby dyspozycyjne I i II warstwy wodono śnej odpowiednio 500 i 400 m 3/h. GZWP nr 109 posiada wyznaczony obszar ochronny, którego granica na terenie gminy Krokowa nieznacznie odbiega od granicy zbiornika. W generalnej ocenie potencjał wodny gminy Krokowa jest umiarkowany. Potencjał turystyczny 7 Potencjał turystyczny (rekreacyjny) środowiska przyrodniczego okre ślaj ą nast ępuj ące uwarunkowania (Przewo źniak 1999, 2004): • atrakcyjno ść turystyczna środowiska przyrodniczego interpretowana jako istnienie walorów przyrodniczych stwarzaj ących podstaw ę wykształcenia i rozwoju tej funkcji; • mo Ŝliwo ści rozwoju ró Ŝnych form turystyki wynikaj ące z predyspozycji przyrodniczych; • ograniczenia turystycznego wykorzystania środowiska przyrodniczego w aspektach ilo ściowym, czasowym, przestrzennym i jako ściowym, wynikaj ące z potencjału samoregulacyjno-odporno ściowego środowiska, zwi ązanego przede wszystkim z funkcjami ekologicznymi struktur przyrodniczych, z ich naturaln ą chłonno ści ą turystyczn ą i ze stopniem ich antropogenicznego obci ąŜ enia; • wymogi w zakresie zagospodarowania środowiska przyrodniczego w celu przystosowania go dla turystyki, w aspekcie dost ępno ści i ochrony środowiska; • ustanowienie przestrzennych form ochrony środowiska przyrodniczego i wynikaj ące z tego uwarunkowania jego wykorzystania; • pełnienie lub mo Ŝliwo ści pełnienia przez środowisko równolegle z funkcj ą turystyczn ą innych, przyrodniczo uwarunkowanych funkcji społeczno-gospodarczych i wynikaj ące z tego ograniczenia. Z wymienionych uwarunkowa ń pierwsze dotyczy bezpo średnio atrakcyjno ści turystycznej . Wszystkie pozostałe bezpo średnio lub po średnio zwi ązane s ą z przydatno ści ą turystyczn ą. Potencjał turystyczny środowiska przyrodniczego stanowi pochodn ą jego atrakcyjno ści i przydatno ści turystycznej. Gmina Krokowa charakteryzuje si ę du Ŝą przyrodniczo-krajobrazow ą atrakcyjno ści ą turystyczn ą. Warunkuj ą j ą: • na Wybrze Ŝu Słowi ńsko-Kaszubskim:

7 Na podstawie opracowania pt. „Ekspertyza nt. ekologicznych uwarunkowa ń realizacji projektu pn. >Strefa turystyczna śarnowiec<”, marzec 2007, BPiWP „Proeko” Gda ńsk.

79 − nadmorskie pla Ŝe i ich le śne zaplecze; − specyficzny bioklimat o wła ściwo ściach balneologicznych; − unikalne krajobrazy; − liczne, prawne formy ochrony przyrody i krajobrazu; • na Pobrze Ŝu Kaszubskim, w rynnie jez. śarnowieckiego: − urozmaicone ukształtowanie terenu; − du Ŝa lesisto ść ; − kontrasty krajobrazowe i rozległe widoki; − jeziora śarnowieckie i Dobre (obydwa poza granicami gminy w bezpo średnim sąsiedztwie); Mała atrakcyjno ść turystyczna charakteryzuje tylko wierzchowiny k ęp wysoczyznowych, gdzie dominuj ą tereny u Ŝytkowane rolniczo. Atrakcyjno ść turystyczn ą gminy Krokowa podnosz ą walory kulturowe, zwi ązane przede wszystkim z obiektami dziedzictwa materialnego, w tym wpisanymi do rejestru zabytków woj. pomorskiego. Przydatno ść turystyczna środowiska przyrodniczego W gminie Krokowa, ze wzgl ędu na bogactwo walorów przyrodniczo- krajobrazowych, uzupełnionych walorami kulturowymi, mo Ŝliwa jest realizacja bardzo zró Ŝnicowanych form turystyki (rekreacji), jak: • pla Ŝowanie; • kąpiele morskie i jeziorne; • kajakarstwo morskie i jeziorne; • Ŝeglarstwo morskie i jeziorne; • windsurfing morski i jeziorny; • sporty motorowodne morskie i jeziorne; • wędrówki piesze; • turystyka rowerowa; • je ździectwo; • narciarstwo (biegowe i zjazdowe w przypadku przystosowania stoków); • wędkarstwo morskie i jeziorne; • zbieractwo runa le śnego; • my ślistwo; • turystyka krajoznawcza (m.in. szlakiem obiektów kulturowych); • ekoturystyka (m.in. szlakiem form ochrony przyrody); • inne specjalistyczne. Potencjalnym czynnikiem rozwojowym gminy s ą walory uzdrowiskowe, wyst ępuj ą w pasie przymorskim. Nale Ŝą do nich: • poło Ŝenie nad Morzem Bałtyckim (morski bioklimat, aerozol morski, wykorzystanie pla Ŝy do celów leczniczych); • nadmorskie kompleksy le śne wytwarzaj ące specyficzny mikroklimat z bogactwem fitoncydów i olejków eterycznych. Rozpoznania wymaga wyst ępowanie złó Ŝ torfów leczniczych (borowiny), potencjalnie mo Ŝliwych do wykorzystania dla zabiegów leczniczych. Dla rozpoznania potencjału turystycznego środowiska przyrodniczego wiod ące znaczenie ma przydatno ść turystyczna, co wynika przede wszystkim z tego, Ŝe jej rozpoznanie umo Ŝliwia optymalizacj ę wykorzystania środowiska przyrodniczego, polegaj ącą na zabezpieczeniu wła ściwego funkcjonowania przyrody i trwało ści walorów, stanowi ących podstaw ę rozwoju turystyki.

80 Głównym problemem zwi ązanym z turystycznym wykorzystaniem środowiska przyrodniczego jest takie okre ślenie charakteru i nat ęŜ enia tej funkcji aby nie powodowała ona dewaloryzacji lub zniszczenia walorów przyrodniczych, które były lub s ą podstaw ą jej wykształcenia. Problem ten, jak wynika z licznych deklaracji w literaturze przedmiotu, mo Ŝe by ć cz ęś ciowo rozwi ązany przez wykorzystanie koncepcji chłonno ści turystycznej. Chłonno ść turystyczna według teoretycznych zało Ŝeń okre śla mo Ŝliwo ści trwałego uŜytkowania turystycznego środowiska przyrodniczego bez jego dewaloryzacji, a zwłaszcza bez zniszczenia warto ści przyrodniczych, które stanowiły podstaw ę rozwoju funkcji turystycznej. Chłonno ść uwzgl ędnia w swej istocie potencjał samoregulacyjno- odporno ściowy środowiska przyrodniczego - wielko ść chłonno ści jest od niego ści śle uzale Ŝniona. Chłonno ści turystycznej nie mo Ŝna absolutyzowa ć, a liczenie jej warto ści brutto dla okre ślonych obszarów, jak wskazuj ą liczne przykłady, jest niecelowe. Uzasadnione jest rozpoznanie zró Ŝnicowania odporno ści typów struktur przyrodniczych i jako ściowe okre ślenie ich chłonno ści turystycznej. Bł ędem jest liczenie chłonno ści dla całego regionu lub jego subregionów. Prowadzi to cz ęsto do uzyskiwania absurdalnych warto ści liczbowych, nie maj ących Ŝadnego odniesienia do rzeczywistych uwarunkowa ń przyrodniczych, zwłaszcza ekologicznych. W gminie Krokowa, poczynaj ąc od północy, wyst ępuje nast ępuj ące zró Ŝnicowanie chłonności turystycznej, zwi ązane ze zró Ŝnicowaniem środowiska przyrodniczego: • przybrze Ŝna strefa Bałtyku – bardzo du Ŝa chłonno ść ; • pla Ŝa nadmorska – bardzo du Ŝa chłonno ść ograniczona tylko powierzchni ą pla Ŝy i jej dost ępno ści ą z l ądowego zaplecza; • wydmy mierzei z nadmorskim borem sosnowym – mała chłonno ść wynikaj ąca z podatno ści ekosystemów wydmowych na zniszczenie; • równiny akumulacji organicznej – znaczna chłonno ść ograniczona dost ępno ści ą i okresowo podmokło ści ą; • zalesione strefy kraw ędziowe k ęp wysoczyznowych – mała chłonno ść zwi ązana przede wszystkim z du Ŝymi nachyleniami terenu; • uŜytkowane rolniczo wierzchowiny k ęp wysoczyznowych - bardzo du Ŝa chłonno ść (ale mała atrakcyjno ść ); • jez. śarnowieckie (poza gmin ą) – bardzo du Ŝa chłonno ść wynikaj ąca z parametrów morfomertrycznych zbiornika (du Ŝa powierzchnia i gł ęboko ść a tym samym obj ęto ść ) i jego ustroju hydrologicznego (przede wszystkim przepływowo ść ); • połogie tereny przyjeziorne – du Ŝa chłonno ść ograniczona stanem zainwestowania terenu. Najmniejsz ą, przyrodnicz ą odporno ść na u Ŝytkowanie turystyczne posiadaj ą w ogólnej ocenie nadmorskie obszary wydmowe, w obr ębie których wyst ępuje „naturalny konflikt” bardzo du Ŝej chłonno ści rekreacyjnej pla Ŝ i małej chłonno ści turystycznej wydm na ich zapleczu. Specyficznym obszarem s ą równiny akumulacji organicznej, gdzie penetracja turystyczna mo Ŝe si ę de facto odbywa ć głównie linijnie (np. koronami wałów, drogami itp.) – chłonno ść turystyczna tego terenu jest w ogólnej ocenie umiarkowana. W otoczeniu jez. śarnowieckiego chłonność turystyczn ą limituje przede wszystkim charakter stref kraw ędziowych k ęp wysoczyznowych i stan zagospodarowania terenu. W ogólnej ocenie jest to teren o du Ŝej chłonno ści turystycznej. Specyfika gminy Krokowa polega na tym, Ŝe chłonno ść turystyczna podstawowych struktur przyrodniczych ro śnie generalnie z północy na południe. Zbilansowanie chłonno ści turystycznej i obci ąŜ enia turystycznego mo Ŝliwe jest trzema podstawowymi sposobami: - przez ograniczenie obci ąŜ enia turystycznego - zmniejszenie liczby u Ŝytkowników (trudne ze wzgl ędów społecznych i ekonomicznych),

81 - przez rewaloryzacj ę środowiska przyrodniczego - wzrost jego chłonno ści turystycznej (długi okres oczekiwania na efekty, rz ędu kilkudziesi ęciu lat), - przez zagospodarowanie terenu dla potrzeb turystyki i ewentualnie przez zmiany form turystyki (działanie najbardziej efektywne). W gminie Krokowa preferowane zapewne b ędą działania trzeciej grupy. Efektem przekroczenia chłonno ści jest przekształcenie lub zniszczenie środowiska przyrodniczego obszaru, co prowadzi do spadku atrakcyjno ści i przydatno ści turystycznej, a w skrajnych przypadkach do zaniku funkcji rekreacyjnej. W generalnej ocenie potencjał turystyczny środowiska przyrodniczego w gminie Krokowa jest bardzo du Ŝy.

Potencjał surowcowy Wyrazem potencjału surowcowego jest wyst ępowanie udokumentowanych lub perspektywicznych złó Ŝ surowców mineralnych. Cały obszar gminy Krokowa pokryty jest grub ą warstw ą osadów czwartorz ędowych. Na powierzchni utwory plejstoce ńskie wykształciły si ę w postaci glin zwałowych moreny dennej falistej oraz osadów piaszczystych wodnolodowcowych i lodowcowych wyst ępuj ących głównie w południowej i południowo- wschodniej cz ęś ci gminy. Baz ę surowcow ą gminy stanowi, kruszywo naturalne (tab. 2), sól kamienna, sole potasowo- magnezowe, gaz ziemny (tab. 3) i ropa naftowa (tab. 4). Tabela 2 Zło Ŝa kruszywa naturalnego w gminie Krokowa Lp. Nazwa zło Ŝa Zasoby geologiczne Zasoby przemysłowe tys. t tys. t 1. Minkowice 229 - 2. Parszczyce 147 - 3. Parszczyce I 143 - 4. Parszczyce II 308 - 5. Parszcyce III 382 276 6. Sulicice 432 - 7. Tyłowo 319 305 śródło: Bilans zasobów kopalin i wód podziemnych w Polsce wg stanu na 31.12.2002 r., 2003, PIG, Warszawa. (brak nowszych danych publikowanych). We wschodniej cz ęś ci gminy Krokowa, na pograniczu z gmin ą Puck, wyst ępuj ą fragmenty udokumentowanych złó Ŝ soli kamiennej „Zatoka Pucka” (zasoby geologiczne bilansowe 16.336.032 tys. t) i soli potasowo-magnezowych „Mieroszyno” (zasoby geologiczne bilansowe 341.735 tys. t). Ze wzgl ędu na znaczne koszty i problemy technologiczne zwi ązane z wydobyciem nie przewiduje si ę eksploatacji soli kamiennej i soli potasowo-magnezowych w rejonie gminy Krokowa. Tabela 3 Zło Ŝa gazu ziemnego w gminie Krokowa

Lp. Nazwa zło Ŝa Zasoby wydobywalne Zasoby przemysłowe mln m 3 mln m 3 1. Białogóra-E 1,2 2. Dębki 2,9 3. śarnowiec 7,89 4. śarnowiec-W 15,69 5,21

82 śródło: Bilans zasobów kopalin i wód podziemnych w Polsce wg stanu na 31.12.2002 r., 2003, PIG, Warszawa. (brak nowszych danych publikowanych). Tabela 4 Zło Ŝa ropy naftowej w gminie Krokowa

Lp. Nazwa zło Ŝa Zasoby wydobywalne Zasoby przemysłowe tys. t tys. t 1. Białogóra-E - 0,6 2. Dębki 18,98 11,16 3. śarnowiec 43,72 3,07 4. śarnowiec-W 19.39 5.43 śródło: Bilans zasobów kopalin i wód podziemnych w Polsce wg stanu na 31.12.2002 r., 2003, PIG, Warszawa. (brak nowszych danych publikowanych). W obr ębie obni Ŝeń dolin rynnowych i obni Ŝeń wytopiskowych wyst ępuj ą osady holoce ńskie reprezentowane przez torfy. W granicach gminy Krokowa wyst ępuj ą zło Ŝa torfu, które uznano za zło Ŝa spełniaj ące kryteria racjonalnej w sensie geologicznym eksploatacji (tab. 5). Powinny one jednak podlega ć ochronie ze wzgl ędów ekologicznych. Tabela 5 Zło Ŝa torfu spełniaj ące kryteria bilansowo ści na obszarze gminy Krokowa Nr zło Ŝa w Zasoby dokumentacji Powierzchnia [tys. m 3] Nazwa zło Ŝa Geologa [ha] ogółem pozabilansowe Wojewódzkiego 36 Wierzchucino 1700 27927 17113 33 Karwie ńskie Błota 1210 13035 5125 32 A Szary Dwór 968 9030 9030 32 B Szary Dwór 98 1824 1824 182 Z Sławoszyno 28 84 84 182 Y Sławoszyno 675 2465 2465 35 Sulicice 336 9225 4878 182 W Sławoszyno 225 5085 1575 182 O Sławoszyno 9,9 148 148 87 Starzy ński Dwór 1716 37002 16552 34 Pia śnica 544 19902 3524 182 Ł Sławoszyno 4 0 0 182 M Sławoszyno 36,6 731 439 182 N Sławoszyno 12,8 154 90 182 K Sławoszyno 2,2 84 33 źródło: Inwentaryzacja i waloryzacja przyrodnicza gminy Krokowa, 1995. (brak nowszych danych publikowanych).

W generalnej ocenie potencjał surowcowy gminy Krokowa jest umiarkowany.

7.5. Kierunki kształtowania środowiska przyrodniczego a) Kierunki wynikaj ące z uwarunkowa ń prawnych

Prawo ochrony przyrody Charakterystyk ę form ochrony przyrody na obszarze gminy Krokowa zawiera pkt. 7.3. Poni Ŝej przedstawiono prawne uwarunkowania wdra Ŝania ochrony.

83 Rezerwaty przyrody Zgodnie z ustaw ą o ochronie przyrody (Dz. U. 2004, Nr 92, poz. 880 z pó źn. zm.) rezerwaty przyrody słu Ŝą głównie ochronie przyrody a ich u Ŝytkowanie, w tym turystyczne, powinno by ć ograniczone przestrzennie, ilo ściowo, czasowo i jako ściowo. Rezerwaty przyrody s ą interesuj ące przede wszystkim dla edukacji ekologicznej (turystyki ekologicznej). Ze wzgl ędu na niewielkie zajmowane powierzchnie i specyficzne cele ochrony nie stanowi ą one istotnego czynnika rozwojowego dla turystyki. Mo Ŝna je traktowa ć jako uzupełniaj ące elementy specjalistycznej oferty turystycznej. Sposób i zakres udost ępnienia rezerwatów okre ślony zostanie w planie ochrony b ądź zarz ądzeniem dyrektora Regionalnej Dyrekcji Ochrony Środowiska. Zgodnie z ustaw ą o ochronie przyrody w rezerwatach przyrody zabrania si ę (art. 15.1): 1) budowy lub rozbudowy obiektów budowlanych i urz ądze ń technicznych, z wyj ątkiem obiektów i urz ądze ń słu Ŝą cych celom parku narodowego albo rezerwatu przyrody; 2) rybactwa, z wyj ątkiem obszarów ustalonych w planie ochrony albo w zadaniach ochronnych; 3) chwytania lub zabijania dziko wyst ępuj ących zwierz ąt, zbierania lub niszczenia jaj, postaci młodocianych i form rozwojowych zwierz ąt, umy ślnego płoszenia zwierz ąt kr ęgowych, zbierania poro Ŝy, niszczenia nor, gniazd, legowisk i innych schronie ń zwierz ąt oraz ich miejsc rozrodu; 4) polowania, z wyj ątkiem obszarów wyznaczonych w planie ochrony lub zadaniach ochronnych ustanowionych dla rezerwatu przyrody; 5) pozyskiwania, niszczenia lub umy ślnego uszkadzania ro ślin oraz grzybów; 6) u Ŝytkowania, niszczenia, umy ślnego uszkadzania, zanieczyszczania i dokonywania zmian obiektów przyrodniczych, obszarów oraz zasobów, tworów i składników przyrody; 7) zmiany stosunków wodnych, regulacji rzek i potoków, je Ŝeli zmiany te nie słu Ŝą ochronie przyrody; 8) pozyskiwania skał, w tym torfu, oraz skamieniałości, w tym kopalnych szcz ątków ro ślin i zwierz ąt, minerałów i bursztynu; 9) niszczenia gleby lub zmiany przeznaczenia i u Ŝytkowania gruntów; 10) palenia ognisk i wyrobów tytoniowych oraz u Ŝywania źródeł światła o otwartym płomieniu, z wyj ątkiem miejsc wyznaczonych przez dyrektora parku narodowego, a w rezerwacie przyrody - przez organ uznaj ący obszar za rezerwat przyrody; 11) prowadzenia działalno ści wytwórczej, handlowej i rolniczej, z wyj ątkiem miejsc wyznaczonych w planie ochrony; 12) stosowania chemicznych i biologicznych środków ochrony ro ślin i nawozów; 13) zbioru dziko wyst ępuj ących ro ślin i grzybów oraz ich cz ęś ci, z wyj ątkiem miejsc wyznaczonych przez dyrektora parku narodowego, a w rezerwacie przyrody - przez organ uznaj ący obszar za rezerwat przyrody; 14) amatorskiego połowu ryb, z wyj ątkiem miejsc wyznaczonych w planie ochrony lub zadaniach ochronnych; 15) ruchu pieszego, rowerowego, narciarskiego i jazdy konnej wierzchem, z wyj ątkiem szlaków i tras narciarskich wyznaczonych przez dyrektora parku narodowego, a w rezerwacie przyrody - przez organ uznaj ący obszar za rezerwat przyrody; 16) wprowadzania psów na obszary obj ęte ochron ą ścisł ą i czynn ą, z wyj ątkiem miejsc wyznaczonych w planie ochrony oraz psów pasterskich wprowadzanych na obszary obj ęte ochron ą czynn ą, na których plan ochrony albo zadania ochronne dopuszczaj ą wypas; 17) wspinaczki, eksploracji jaski ń lub zbiorników wodnych, z wyj ątkiem miejsc wyznaczonych przez dyrektora parku narodowego, a w rezerwacie przyrody - przez organ uznaj ący obszar za rezerwat przyrody;

84 18) ruchu pojazdów poza drogami publicznymi oraz poza drogami poło Ŝonymi na nieruchomo ściach b ędących w trwałym zarz ądzie parku narodowego, wskazanymi przez dyrektora parku narodowego, a w rezerwacie przyrody - przez organ uznaj ący obszar za rezerwat przyrody; 19) umieszczania tablic, napisów, ogłosze ń reklamowych i innych znaków niezwi ązanych z ochron ą przyrody, udost ępnianiem parku albo rezerwatu przyrody, edukacj ą ekologiczn ą, z wyj ątkiem znaków drogowych i innych znaków zwi ązanych z ochron ą bezpiecze ństwa i porz ądku powszechnego; 20) zakłócania ciszy; 21) u Ŝywania łodzi motorowych i innego sprz ętu motorowego, uprawiania sportów wodnych i motorowych, pływania i Ŝeglowania, z wyj ątkiem akwenów lub szlaków wyznaczonych przez dyrektora parku narodowego, a w rezerwacie przyrody - przez organ uznaj ący obszar za rezerwat przyrody; 22) wykonywania prac ziemnych trwale zniekształcaj ących rze źbę terenu; 23) biwakowania, z wyjątkiem miejsc wyznaczonych przez dyrektora parku narodowego, a w rezerwacie przyrody - przez organ uznaj ący obszar za rezerwat przyrody; 24) prowadzenia bada ń naukowych - w parku narodowym bez zgody dyrektora parku, a w rezerwacie przyrody - bez zgody organu uznaj ącego obszar za rezerwat przyrody; 25) wprowadzania gatunków ro ślin, zwierz ąt lub grzybów, bez zgody ministra wła ściwego do spraw środowiska; 26) wprowadzania organizmów genetycznie zmodyfikowanych; 27) organizacji imprez rekreacyjno-sportowych - w parku narodowym bez zgody dyrektora parku narodowego, a w rezerwacie przyrody bez zgody organu uznaj ącego obszar za rezerwat przyrody. 2. Zakazy, o których mowa w ust. 1, nie dotycz ą: 1) wykonywania zada ń wynikaj ących z planu ochrony lub zada ń ochronnych; 2) (uchylony); 3) prowadzenia akcji ratowniczej oraz działa ń zwi ązanych z bezpiecze ństwem powszechnym; 4) wykonywania zada ń z zakresu obronno ści kraju w przypadku zagro Ŝenia bezpiecze ństwa pa ństwa; 5) obszarów obj ętych ochron ą krajobrazow ą w trakcie ich gospodarczego wykorzystywania przez jednostki organizacyjne, osoby prawne lub fizyczne oraz wykonywania prawa własno ści, zgodnie z przepisami Kodeksu cywilnego. (…) 4. Generalny Dyrektor Ochrony Środowiska, po zasi ęgni ęciu opinii regionalnego dyrektora ochrony środowiska, mo Ŝe zezwoli ć na obszarze rezerwatu przyrody na odst ępstwa od zakazów, o których mowa w ust. 1, je Ŝeli jest to uzasadnione potrzeb ą: 1) ochrony przyrody lub, 2) realizacji inwestycji liniowych celu publicznego, w przypadku braku rozwi ąza ń alternatywnych i po zagwarantowaniu kompensacji przyrodniczej w rozumieniu art. 3 pkt 8 ustawy z dnia 27 kwietnia 2001 r. – Prawo ochrony środowiska. 5. Regionalny dyrektor ochrony środowiska mo Ŝe zezwoli ć na obszarze rezerwatu przyrody na odst ępstwa od zakazów, o których mowa w ust. 1, je Ŝeli jest to uzasadnione wykonywaniem bada ń naukowych lub celami edukacyjnymi, kulturowymi, turystycznymi, rekreacyjnymi lub sportowymi lub celami kultu religijnego i nie spowoduje to negatywnego oddziaływania na cele ochrony rezerwatu przyrody. Ww. zakazy w obowi ązuj ą w poszczególnych rezerwatach przyrody. Spo śród rezerwatów przyrody w gminie Krokowa zatwierdzony plan ochrony posiada

85 rezerwat „Pia śnickie Ł ąki”. „Plan ochrony przyrody rezerwatu przyrody >Pia śnickie Ł ąki<...” (Rozporz ądzenie Wojewody Pomorskiego Nr 3/2002 z dnia 12 lutego 2002 r. w sprawie ustanowienia planu ochrony dla rezerwatu przyrody „Pia śnickie Ł ąki” (Dz. Urz. Woj. Pom. Nr 12, poz. 248) okre śla m. in.: 1) po Ŝą dane stosunki wodne w rezerwacie i działania niezb ędne dla ich uzyskania, 2) projekt powi ększenia rezerwatu i utworzenia wokół niego otuliny, 3) wnioski do miejscowych planów zagospodarowania przestrzennego. „Plan...”: zawiera m. in. nast ępuj ące zalecenia: 1) utrzymanie istniej ącego, naturalnego charakteru ujścia Pia śnicy do Bałtyku, 2) odtworzenie koryta Starej Pia śnicy wzdłu Ŝ zachodniej granicy rezerwatu po uj ście do Kanału Białogórskiego, 3) powi ększenie rezerwatu o ok. 5,59 ha o tereny si ęgaj ące bezpo średnio do Pia śnicy i Starej Pia śnicy, 4) utworzenie wokół rezerwatu otuliny i w jej granicach m.in. utrzymanie naturalnego biegu Pia śnicy. Opracowany plan ochrony dla rezerwatu przyrody „Długosz Królewski w Wierzchucinie”, aktualnie (listopad 2008), oczekuje na zatwierdzenie. Projekt „Planu ochrony rezerwatu przyrody >Długosz Królewski w Wierzchucinie<” (2006) zaleca m.in. powstrzymanie dalszego odwadniania terenu, wzrost poziomu wody i zwi ększenie zabagnienia. Odwodnienie przedstawione jest w „Planie...” jako czynnik destabilizuj ący chronione w rezerwacie biotopy i biocenozy.

Nadmorski Park Krajobrazowy to forma ochrony wielofunkcyjna. Zgodnie z ustawow ą definicj ą (ustawa o ochronie przyrody) ... park krajobrazowy obejmuje obszar chroniony ze wzgl ędu na warto ści przyrodnicze, historyczne i kulturowe oraz walory krajobrazowe w celu zachowania, popularyzacji tych warto ści w warunkach zrównowa Ŝonego rozwoju; Działalno ść gospodarcza i Ŝycie społeczne, rozwijane na obszarze parków krajobrazowych zgodnie z zasadami rozwoju zrównowa Ŝonego, nie mog ą powodowa ć pomniejszenia lub utraty warto ści parków. Poszczególne rodzaje działalno ści gospodarczej, w tym turystyka, powinny by ć nieuci ąŜ liwe dla przyrody i zharmonizowane z krajobrazem, a jednocze śnie musz ą umo Ŝliwia ć odpowiednie warunki Ŝycia mieszka ńców parków i podnoszenie ogólnego poziomu cywilizacyjnego (Pankau, Przewo źniak 1998). W parkach krajobrazowych preferowane powinny by ć rodzaje działalno ści gospodarczej i aktywno ści społecznej o ugruntowanej, regionalnej tradycji, wykorzystuj ące specyfik ę dziedzictwa przyrodniczo-kulturowego. Nale Ŝą do nich m. in. turystyka krajoznawcza i kwalifikowana oraz agroturystyka. Pod wzgl ędem społecznym po Ŝą dane jest stymulowanie rozwoju form aktywno ści zawodowej mieszka ńców w dziedzinach obsługi funkcji parku, w tym w szczególno ści w zakresie obsługi turystyki. Zarówno parki krajobrazowe jak i obszary chronionego krajobrazu w długookresowej perspektywie powinny słu Ŝyć aktywizacji gospodarczej rejonów ich poło Ŝenia, poprzez utrzymanie i kształtowanie warunków dla trwałego u Ŝytkowania turystycznego ich obszarów. Wykaz zakazów, które wojewoda mo Ŝe wprowadzi ć na terenie parku krajobrazowego zawiera ustawa o ochronie przyrody (art. 17.1). Powierzchni ę Parku, jego granice, cele ochrony oraz obowi ązuj ące na jego obszarze zakazy okre śla Rozporz ądzenie Wojewody Pomorskiego Nr 55/06 z dnia 15 maja 2006 r. w sprawie Nadmorskiego Parku Krajobrazowego (Dz. Urz. Woj. Pomorskiego Nr 58, poz. 1192) oraz Rozporz ądzenie Nr 10/08 Wojewody Pomorskiego z dn. 6 marca 2008 r. zmieniaj ące rozporz ądzenie w sprawie Nadmorskiego Parku Krajobrazowego (Dz. Urz. Woj. Pom. Nr 22, poz. 630). Na obszarze Parku, zgodnie z Rozporz ądzeniem, obowi ązuj ą nast ępuj ące zakazy:

86 1) realizacji przedsi ęwzi ęć mog ących znacz ąco oddziaływa ć na środowisko w rozumieniu art. 51 ustawy z dnia 27 kwietnia 2001 r. - Prawo ochrony środowiska (Dz. U. Nr 62, poz. 627, z pó źn. zm.); 2) umy ślnego zabijania dziko wyst ępuj ących zwierz ąt, niszczenia ich nor, legowisk, innych schronie ń i miejsc rozrodu oraz tarlisk i zło Ŝonej ikry, z wyj ątkiem amatorskiego połowu ryb oraz wykonywania czynno ści w ramach racjonalnej gospodarki rolnej, le śnej, rybackiej i łowieckiej; 3) likwidowania i niszczenia zadrzewie ń śródpolnych, przydro Ŝnych i nadwodnych, je Ŝeli nie wynikaj ą z potrzeby ochrony przeciwpowodziowej lub zapewnienia bezpiecze ństwa ruchu drogowego lub wodnego lub budowy, odbudowy, utrzymania, remontów lub naprawy urz ądze ń wodnych; 4) pozyskiwania do celów gospodarczych skał, w tym torfu, oraz skamieniało ści, w tym kopalnych szcz ątków ro ślin i zwierz ąt, a tak Ŝe minerałów i bursztynu; 5) wykonywania prac ziemnych trwale zniekształcaj ących rze źbę terenu, z wyj ątkiem prac zwi ązanych z zabezpieczeniem przeciwsztormowym, przeciwpowodziowym lub przeciwosuwiskowym lub budow ą, odbudow ą, utrzymaniem, remontem lub napraw ą urz ądze ń wodnych; 6) dokonywania zmian stosunków wodnych, je Ŝeli zmiany te nie słu Ŝą ochronie przyrody lub racjonalnej gospodarce rolnej, le śnej, wodnej lub rybackiej; 7) budowania nowych obiektów budowlanych w pasie szeroko ści 100 m od linii brzegów rzek, jezior i innych zbiorników wodnych, z wyj ątkiem obiektów słu Ŝą cych turystyce wodnej, gospodarce wodnej lub rybackiej; 8) lokalizowania obiektów budowlanych w pasie szeroko ści 200 m od kraw ędzi brzegów klifowych oraz w pasie technicznym brzegu morskiego; 9) likwidowania, zasypywania i przekształcania zbiorników wodnych, starorzeczy oraz obszarów wodno-błotnych; 10) wylewania gnojowicy, z wyj ątkiem nawo Ŝenia własnych gruntów rolnych; 11) prowadzenia chowu i hodowli zwierz ąt metod ą bez ściółkow ą; 12) utrzymywania otwartych rowów ściekowych i zbiorników ściekowych; 13) organizowania rajdów motorowych i samochodowych; 14) uŜywania łodzi motorowych i innego sprz ętu motorowego na otwartych zbiornikach wodnych. Zgodnie z „Rozporz ądzeniem ...” (§ 3 p. 2.) zakaz lokalizowania nowych obiektów budowlanych w pasie szeroko ści 100 m od linii brzegów rzek, jezior i innych zbiorników wodnych - je Ŝeli w trakcie post ępowania strona wyka Ŝe brak niekorzystnego wpływu planowanej inwestycji na chronione: krajobrazy, siedliska przyrodnicze, oraz gatunki ro ślin, grzybów i zwierz ąt) - nie dotyczy: 1) okre ślonych w studiach uwarunkowa ń i kierunków zagospodarowania przestrzennego gmin obszarów zwartej zabudowy wsi, gdzie dopuszcza si ę uzupełnianie istniej ącej zabudowy mieszkaniowej i usługowej pod warunkiem wyznaczenia nieprzekraczalnej linii zabudowy od brzegów wód zgodnie z lini ą wyst ępuj ącą na przylegaj ących działkach; 2) istniej ących siedlisk rolniczych – gdzie dopuszcza si ę uzupełnianie zabudowy o obiekty niezb ędne do prowadzenia gospodarstwa rolnego, pod warunkiem nie przekraczania dotychczasowej linii zabudowy od brzegów wód; 3) istniej ących o środków wypoczynkowych, dla których miejscowe plany zagospodarowania przestrzennego utraciły moc z dniem 01.01.2004 r. – gdzie dopuszcza si ę przebudow ę i modernizacj ę istniej ącego zainwestowania w celu poprawy standardów ochrony środowiska oraz walorów estetyczno-krajobrazowych, pod warunkiem nie zwi ększania powierzchni zabudowy, ilo ści miejsc pobytowych a tak Ŝe nie przybli Ŝania zabudowy do brzegów wód. Ponadto, zgodnie z § 3 ust. 3.:

87 2) Zakaz wymieniony w ust. 1 pkt 8 – je Ŝeli w trakcie post ępowania strona wyka Ŝe brak niekorzystnego wpływu planowanej inwestycji na chronione krajobrazy , siedliska przyrodnicze oraz gatunki ro ślin, grzybów i zwierz ąt – nie dotyczy: a) istniej ących o środków wypoczynkowych, obiektów letniskowych, mieszkalnych i usługowych, zrealizowanych na podstawie miejscowych planów zagospodarowania przestrzennego, które utraciły moc przed dniem 1 stycznia 2004 r. – gdzie dopuszcza si ę przebudow ę i modernizacj ę istniej ącego zainwestowania w celu poprawy standardów ochrony środowiska oraz walorów estetyczno-krajobrazowych, pod warunkiem nie zwi ększania powierzchni zabudowy, ilo ści miejsc pobytowych a tak Ŝe nie przybli Ŝania zabudowy do brzegów wód i kraw ędzi brzegów klifowych. b) odcinków pla Ŝ nadmorskich (poza otulinami rezerwatów przyrody), na których dopuszczalne jest lokalizowanie w trybie art. 29 ust. 1 pkt 12 ustawy – prawo budowlane (Dz. U. z 2006 r. Nr 156, poz. 1118 ze zm.) sezonowych obiektów budowlanych o powierzchni zabudowy do 150 m 2.

Zgodnie z ustaw ą z dnia 16 kwietnia 2004 r. o ochronie przyrody (Dz. U. z 2004 r., Nr 92, poz. 880 z pó źniejszymi zmianami) (...) zakaz realizacji przedsi ęwzi ęć mog ących znacz ąco oddziaływa ć na środowisko w rozumieniu art. 51 ustawy z dnia 27 kwietnia 2001 r. - Prawo ochrony środowiska (tekst jednolity Dz. U. Nr 129 z 2006 r., poz. 902) (...) nie dotyczy realizacji przedsi ęwzi ęć mog ących znacz ąco oddziaływa ć na środowisko, dla których sporz ądzenie raportu o oddziaływaniu na środowisko nie jest obowi ązkowe i przeprowadzona procedura oceny oddziaływania na środowisko wykazała brak niekorzystnego wpływu na przyrod ę parku krajobrazowego (art. 17, ust. 3). Dla ochrony środowiska Nadmorskiego Parku Krajobrazowego przed negatywnymi wpływami otoczenia ustanowiono otulin ę parku o powierzchni 17 540 ha. Podstaw ą funkcjonowania otuliny jest aktualnie Rozporz ądzenie Wojewody Pomorskiego Nr 55/06 z dnia 15 maja 2006 r. w sprawie Nadmorskiego Parku Krajobrazowego (Dz. Urz. Woj. Pomorskiego Nr 58, poz. 1192 z pó źn. zm. Dz. Urz. Woj. Pomorskiego Nr 22, poz. 630). Rozporz ądzenie nie zawiera unormowa ń dla otuliny parku, poza ogólnym stwierdzeniem, Ŝe wyznaczona jest ona (...) w celu zabezpieczenia Parku przed zagro Ŝeniami zewn ętrznymi (...).

Obszary chronionego krajobrazu Nadmorski i Puszczy Dar Ŝlubskiej to, podobnie jak park krajobrazowy, formy ochrony wielofunkcyjne. Zgodnie z ustawow ą definicja (ustawa o ochronie przyrody) ... obszar chronionego krajobrazu obejmuje tereny chronione ze wzgl ędu na wyró Ŝniaj ący si ę krajobraz o zró Ŝnicowanych ekosystemach, warto ściowe ze wzgl ędu na mo Ŝliwo ść zaspokajania potrzeb zwi ązanych z turystyk ą i wypoczynkiem, lub pełnion ą funkcj ą korytarzy ekologicznych . Obszary chronionego krajobrazu s ą ustawowo ukierunkowane na ochron ę walorów zaspokajaj ących potrzeby zwi ązane z turystyk ą i wypoczynkiem. Wykaz zakazów, które wojewoda mo Ŝe wprowadzi ć na terenie parku krajobrazowego zawiera ustawa o ochronie przyrody (art. 24.1). Zgodnie z Rozporz ądzeniem nr 5/05 Wojewody Pomorskiego z dnia 24 marca 2005 r. w sprawie obszarów chronionego krajobrazu w województwie pomorskim (Dz. Urz. Woj. Pomorskiego nr 29 poz. 585) oraz Rozporz ądzeniem Nr 23/07 Wojewody Pomorskiego z dn. 6 lipca 2007 r. zmieniaj ącym w/w (Dz. Urz. Woj. Pom. Nr 117, poz. 2036) w ich obr ębie, w tym w granicach Nadmorskiego OChK i OChK Puszczy Dar Ŝlubskiej, obowi ązuj ą nast ępuj ące przepisy: (...) § 2 1. Na obszarach chronionego krajobrazu, wymienionych w zał. Nr 1 do niniejszego rozporz ądzenia w poz. od 1 do 43, wprowadza si ę zakaz lokalizowania obiektów budowlanych z zastrze Ŝeniem ust. 3 i 4:

88 1) zabijania dziko wyst ępuj ących zwierz ąt, niszczenia ich nor, legowisk, innych schronie ń i miejsc rozrodu oraz tarlisk, zło Ŝonej ikry, z wyj ątkiem amatorskiego połowu ryb oraz wykonywania czynno ści zwi ązanych z racjonaln ą gospodark ą roln ą, le śną, ryback ą i łowieck ą; 2) realizacji przedsi ęwzi ęć mog ących znacz ąco oddziaływa ć na środowisko w rozumieniu art. 51 ustawy z dnia 27 kwietnia 2001 r. - Prawo ochrony środowiska; 3) likwidowania i niszczenia zadrzewie ń śródpolnych, przydro Ŝnych i nadwodnych, je Ŝeli nie wynikaj ą one z potrzeby ochrony przeciwpowodziowej i zapewnienia bezpiecze ństwa ruchu drogowego lub wodnego lub budowy, odbudowy, utrzymania, remontów lub naprawy urz ądze ń wodnych; 4) wydobywania do celów gospodarczych skał, w tym torfu, oraz skamieniało ści, w tym kopalnych szcz ątków ro ślin i zwierz ąt, a tak Ŝe minerałów i bursztynu; 5) wykonywania prac ziemnych trwale zniekształcaj ących rze źbę terenu, z wyj ątkiem prac zwi ązanych z zabezpieczeniem przeciwsztormowym, przeciwpowodziowym lub przeciwosuwiskowym lub utrzymaniem, budow ą, odbudow ą, napraw ą lub remontem urz ądze ń wodnych; 6) dokonywania zmian stosunków wodnych, je Ŝeli słu Ŝą innym celom ni Ŝ ochrona przyrody lub zrównowa Ŝone wykorzystanie u Ŝytków rolnych i le śnych oraz racjonalna gospodarka wodna lub rybacka; 7) likwidowania naturalnych zbiorników wodnych, starorzeczy i obszarów wodno-błotnych; 8) lokalizowania obiektów budowlanych w pasie szeroko ści 100 m od linii brzegów rzek, jezior i innych zbiorników wodnych, z wyj ątkiem urz ądze ń wodnych oraz obiektów słu Ŝą cych prowadzeniu racjonalnej gospodarki rolnej, le śnej lub rybackiej; 2. Na obszarach chronionego krajobrazu, wymienionych w zał. do niniejszego rozporz ądzenia w poz. 7, 8, 20, 29, 39, 40, wprowadza si ę zakaz lokalizowania obiektów budowlanych z zastrze Ŝeniem ust. 3 i 4: 1) w pasie szeroko ści 200 m od brzegów klifowych; 2) w pasie technicznym brzegu morskiego. 3. Zakaz wymieniony w ust. 2 pkt 2 nie dotyczy obiektów zrealizowanych na podstawie miejscowych planów zagospodarowania przestrzennego, które utraciły moc przed dniem 1 stycznia 2004 r. – gdzie dopuszcza si ę przebudow ę i modernizacj ę istniej ącego zainwestowania w celu poprawy standardów ochrony środowiska oraz walorów estetyczno- krajobrazowych, pod warunkiem nie zwi ększania powierzchni zabudowy, ilo ści miejsc pobytowych a tak Ŝe nie przybli Ŝania zabudowy do brzegów wód i kraw ędzi brzegów klifowych – je Ŝeli w trakcie post ępowania strona wyka Ŝe brak niekorzystnego wpływu planowanej inwestycji na chronione w danym obszarze ekosystemy i krajobraz. 4. W odniesieniu do zakazów wymienionych w ust. 1 i. 2 wprowadza si ę nast ępuj ące wyj ątki: 1) Zakaz wymieniony w ust. 1 pkt 2 nie dotyczy terenów przewidzianych pod lokalizacj ę przedsi ęwzi ęć mog ących znacz ąco oddziaływa ć na środowisko, dla których sporz ądzenie raportu o oddziaływaniu na środowisko nie jest obowi ązkowe, je Ŝeli przeprowadzona procedura oceny oddziaływania na środowisko wykazała brak niekorzystnego wpływu na przyrod ę OChK; 2) Zakaz wymieniony w ust. 1 pkt 4 nie dotyczy udokumentowanych złó Ŝ piasku i Ŝwiru, których eksploatacja nie b ędzie powodowała zmiany stosunków wodnych, zagro Ŝenia dla chronionych ekosystemów oraz gatunków ro ślin i zwierz ąt; 3) Zakazy wymienione w ust. 1 pkt. 8 oraz w ust. 2 pkt. 2 nie dotycz ą: a) obszarów zwartej zabudowy miast i wsi, w granicach okre ślonych w studiach uwarunkowa ń i kierunków zagospodarowania przestrzennego gmin (lub w równorz ędnych dokumentach planistycznych), gdzie dopuszcza si ę uzupełnianie zabudowy mieszkaniowej i usługowej pod warunkiem wyznaczenia nieprzekraczalnej linii zabudowy zgodnie z lini ą wyst ępuj ącą na przylegaj ących

89 działkach; b) siedlisk rolniczych - w zakresie uzupełniania istniej ącej zabudowy o obiekty niezb ędne do prowadzenia gospodarstwa rolnego, pod warunkiem nie przekraczania dotychczasowej linii zabudowy od brzegu, c) wyznaczanych w miejscowych planach zagospodarowania przestrzennego terenów dost ępu do wód publicznych – w zakresie niezb ędnym do pełnienia funkcji pla Ŝ, kąpielisk, przystani, d) odcinków pla Ŝ nadmorskich, na których wła ściwy Dyrektor Urz ędu Morskiego dopuszcza sytuowanie sezonowych obiektów budowlanych (do 120 dni), e) istniej ących o środków wypoczynkowych, obiektów letniskowych, mieszkalnych i usługowych, zrealizowanych na podstawie miejscowych planów zagospodarowania przestrzennego, które utraciły moc przed dniem 1 stycznia 2004 r. – gdzie dopuszcza si ę przebudow ę i modernizacj ę istniej ącego zainwestowania w celu poprawy standardów ochrony środowiska oraz walorów estetyczno-krajobrazowych, pod warunkiem nie zwi ększania powierzchni zabudowy, ilo ści miejsc pobytowych a tak Ŝe nie przybli Ŝania zabudowy do brzegów wód, - je Ŝeli w trakcie post ępowania strona wyka Ŝe brak niekorzystnego wpływu planowanej inwestycji na chronione w danym obszarze ekosystemy i krajobraz. Rozporz ądzenie zawiera równie Ŝ ustalenia dotycz ące czynnej ochrony ekosystemów le śnych, niele śnych ekosystemów l ądowych i ekosystemów wodnych w odniesieniu do obszarów chronionego krajobrazu na terenie województwa pomorskiego.

Obszary Natura 2000 W ustawie z dnia 16 kwietnia 2004 r. o ochronie przyrody (Dz. U. z 2004 r., Nr 92, poz. 880 z pó źn. zm.) w odniesieniu do obszarów Natura 2000 zapisano m. in., Ŝe: (...) Art. 33. 1. Zabrania si ę, z zastrze Ŝeniem art. 34, podejmowania działa ń mog ących, osobno lub w poł ączeniu z innymi działaniami, znacz ąco negatywnie oddziaływa ć na cele ochrony obszaru Natura 2000, w tym w szczególno ści: 1) pogorszy ć stan siedlisk przyrodniczych lub siedlisk gatunków ro ślin i zwierz ąt, dla których ochrony został wyznaczony obszar Natura 2000 lub 2) wpłyn ąć negatywnie na gatunki, dla których ochrony wyznaczono obszar Natura 2000 lub 3) pogorszy ć integralno ść obszaru Natura 2000 lub jego powi ązania z innymi obszarami. 2. Przepis ust. 1 stosuje si ę odpowiednio do proponowanych obszarów maj ących znaczenie dla Wspólnoty, znajduj ących si ę na li ście, o której mowa w art. 27 ust. 3 pkt 1, do czasu zatwierdzenia przez Komisj ę Europejsk ą jako obszary maj ące znaczenie dla Wspólnoty i wyznaczenia ich jako specjalne obszary ochrony siedlisk. 3. Projekty polityk, strategii, planów i programów oraz zmian do takich dokumentów a tak Ŝe planowane przedsi ęwzi ęcia, które mog ą znacz ąco oddziaływa ć na obszar Natura 2000, a które nie s ą bezpo średnio zwi ązane z ochron ą obszaru Natura 2000 lub obszarów, o których mowa w ust. 2, lub nie wynikaj ą z tej ochrony, wymagaj ą przeprowadzenia post ępowania w sprawie oceny oddziaływania na zasadach okre ślonych w ustawie z dnia 3 pa ździernika 2008 r. o udost ępnianiu informacji o środowisku i jego ochronie, udziale społecze ństwa w ochronie środowiska oraz o ocenach oddziaływania na środowisko. (...) Art. 34. 1. Je Ŝeli przemawiaj ą za tym konieczne wymogi nadrz ędnego interesu publicznego, w tym wymogi o charakterze społecznym lub gospodarczym, i wobec braku rozwi ąza ń alternatywnych, wła ściwy miejscowo wojewoda, a na obszarach morskich dyrektor wła ściwego urz ędu morskiego, mo Ŝe zezwoli ć na realizacj ę planu lub przedsi ęwzi ęcia, które

90 mog ą mie ć negatywny wpływ na siedliska przyrodnicze oraz gatunki ro ślin i zwierz ąt, dla których ochrony został wyznaczony obszar Natura 2000, zapewniaj ąc wykonanie kompensacji przyrodniczej niezb ędnej do zapewnienia spójno ści i wła ściwego funkcjonowania sieci obszarów Natura 2000, z zastrze Ŝeniem ust. 2. 2. Je Ŝeli na obszarze Natura 2000 wyst ępuje siedlisko lub gatunek o znaczeniu priorytetowym, zezwolenie, o którym mowa w ust. 1, mo Ŝe zosta ć udzielone wył ącznie w celu: 1) ochrony zdrowia i Ŝycia ludzi; 2) zapewnienia bezpiecze ństwa powszechnego; 3) uzyskania korzystnych nast ępstw o pierwszorz ędnym znaczeniu dla środowiska przyrodniczego; 4) wynikaj ącym z koniecznych wymogów nadrz ędnego interesu publicznego, po uzyskaniu opinii Komisji Europejskiej (...) Art. 35a. W przypadku planowanych przedsi ęwzi ęć , które mog ą znacz ąco oddziaływa ć na obszar Natura 2000 i nie s ą bezpo średnio zwi ązane z ochron ą obszaru Natura 2000 lub nie wynikaj ą z tej ochrony, zezwolenie, o którym mowa w art. 34 ust. 1, zast ępuje si ę decyzj ą o środowiskowych uwarunkowaniach zgody na realizacj ę przedsi ęwzi ęcia, w rozumieniu ustawy z dnia 27 kwietnia 2001 r. - Prawo ochrony środowiska. Art. 36. 1. Na obszarach Natura 2000, z zastrze Ŝeniem ust. 2, nie podlega ograniczeniu działalno ść zwi ązana z utrzymaniem urz ądze ń i obiektów słu Ŝą cych bezpiecze ństwu przeciwpowodziowemu oraz działalno ść gospodarcza, rolna, le śna, łowiecka i rybacka, a tak Ŝe amatorski połów ryb, je Ŝeli nie zagra Ŝaj ą one zachowaniu siedlisk przyrodniczych oraz siedlisk ro ślin lub zwierz ąt ani nie wpływaj ą w sposób istotny negatywnie na gatunki ro ślin i zwierz ąt, dla których ochrony został wyznaczony obszar Natura 2000. (...) Ponadto Rozporz ądzenie Ministra Środowiska w sprawie obszarów specjalnej ochrony ptaków Natura 2000 z dnia 21.07.2004 r. (Dz. U. Nr 229, poz. 2313, zm. Dz. U. z 2007 r. Nr 179, poz. 1275 i Dz. U. z 2008 r. Nr 198, poz. 1226) zawiera zapisy, Ŝe: § 4 Celem wyznaczenia obszarów, o których mowa w § 2, jest ochrona populacji dziko wyst ępuj ących ptaków oraz utrzymanie ich siedlisk w niepogorszonym stanie. § 5 Przedmiotem ochrony s ą gatunki ptaków wymienione w zał ączniku 2 do rozporz ądzenia. (...) Uszczegółowiaj ące przepisy prawa powszechnego w odniesieniu do obszarów Natura 2000 wprowadzaj ą: • Rozporz ądzenie Ministra Środowiska z dnia 30 marca 2005 r. w sprawie trybu i zakresu opracowania projektu planu ochrony dla obszaru Natura 2000 (Dz. U. z 2005 r., Nr 61, poz. 549); • Rozporz ądzenie Ministra Środowiska z dnia 16 maja 2005 r. w sprawie typów siedlisk przyrodniczych oraz gatunków ro ślin i zwierz ąt wymagaj ących ochrony w formie wyznaczenia obszarów Natura 2000 (Dz. U. z 2005 r., Nr 94, poz. 795). Obszary Natura 2000 w gminie Krokowa nie posiadaj ą opracowanych planów ochrony.

UŜytki ekologiczne, stanowiska dokumentacyjne i pomniki przyrody , Zgodnie z ustaw ą o ochronie przyrody w stosunku do ww. form ochrony przyrody mog ą by ć wprowadzone nast ępuj ące zakazy (art. 45.1): 1) niszczenia, uszkadzania lub przekształcania obiektu lub obszaru; 2) wykonywania prac ziemnych trwale zniekształcaj ących rze źbę terenu, z wyj ątkiem prac zwi ązanych z zabezpieczeniem przeciwsztormowym lub przeciwpowodziowym albo budow ą, odbudow ą, utrzymywaniem, remontem lub napraw ą urz ądze ń wodnych; 3) uszkadzania i zanieczyszczania gleby; 4) dokonywania zmian stosunków wodnych, je Ŝeli zmiany te nie słu Ŝą ochronie przyrody albo racjonalnej gospodarce rolnej, le śnej, wodnej lub rybackiej; 5) likwidowania, zasypywania i przekształcania naturalnych zbiorników wodnych,

91 starorzeczy oraz obszarów wodno-błotnych; 6) wylewania gnojowicy, z wyj ątkiem nawo Ŝenia u Ŝytkowanych gruntów rolnych; 7) zmiany sposobu u Ŝytkowania ziemi; 8) wydobywania do celów gospodarczych skał, w tym torfu, oraz skamieniało ści, w tym kopalnych szcz ątków ro ślin i zwierz ąt, a tak Ŝe minerałów i bursztynu; 9) umy ślnego zabijania dziko wyst ępuj ących zwierz ąt, niszczenia nor, legowisk zwierz ęcych oraz tarlisk i zło Ŝonej ikry, z wyj ątkiem amatorskiego połowu ryb oraz wykonywania czynno ści zwi ązanych z racjonaln ą gospodark ą roln ą, leśną, ryback ą i łowieck ą; 10) zbioru, niszczenia, uszkadzania ro ślin i grzybów na obszarach u Ŝytków ekologicznych, utworzonych w celu ochrony stanowisk, siedlisk lub ostoi ro ślin i grzybów chronionych; 11) umieszczania tablic reklamowych. 2. Zakazy, o których mowa w ust. 1, nie dotycz ą: 1) prac wykonywanych na potrzeby ochrony przyrody po uzgodnieniu z organem ustanawiaj ącym dan ą form ę ochrony przyrody; 2) realizacji inwestycji celu publicznego po uzgodnieniu z organem ustanawiaj ącym dan ą form ę ochrony przyrody; 3) zada ń z zakresu obronno ści kraju w przypadku zagro Ŝenia bezpiecze ństwa pa ństwa; 4) likwidowania nagłych zagro Ŝeń bezpiecze ństwa powszechnego i prowadzenia akcji ratowniczych. Dla u Ŝytków ekologicznych, stanowiska dokumentacyjnego i pomników przyrody w gminie Krokowa ww. zakazy obowi ązuj ą w zakresie uwzgl ędnionym w Zarz ądzeniach o ich ustanowieniu (zob. pkt 7.3.). Zgodnie z Zarz ądzeniem Nr 163/99 Wojewody Pomorskiego z dnia 16 listopada 1999 r. (Dz. Urz. Woj. Pom. Nr 121, poz. 1073) i Zarz ądzeniem Nr 183/2000 Wojewody Pomorskiego z dnia 28 listopada 2000 r. (Dz. Urz. Woj. Pom. Nr 115, poz. 738) w obr ębie u Ŝytków ekologicznych obowi ązuj ą nast ępuj ące zakazy: - zmiany sposobu u Ŝytkowania terenu, - zmiany stosunków wodnych, - zanieczyszczania wód, gleby i powierzchni ziemi, - wydobywania minerałów, torfu i kredy jeziornej, - niszczenia i pozyskiwania ro ślin, - dokonywania zalesie ń. Na terenie stanowiska dokumentacyjnego i jego bezpośredniego otoczenia ( w odległo ści do 15 m od jego granic ) zgodnie z Zarządzeniem Wojewody Pomorskiego nr 162/99 z dnia 16.11.1999 r. obowi ązuj ą nast ępuj ące zakazy: • zmiany sposobu u Ŝytkowania terenu; • niszczenia, zanieczyszczania terenu, gromadzenia odpadów; • pozyskiwania kopalin – z wyj ątkiem przypadków uzgodnionych z Wojewódzkim Konserwatorem Przyrody w Gda ńsku; • przebywania poza miejscami udost ępnionymi. Pomniki przyrody na obszarze gminy Krokowa ustanowione zostały ró Ŝnymi aktami prawnymi, w których okre ślono zakazy obowi ązuj ące w stosunku do nich. Na przestrzeni kilkunastu lat zasady gospodarowania w stosunku do pomników przyrody zmieniały si ę, zawieraj ąc odmiennie okre ślone i zredagowane zakazy dotycz ące post ępowania wobec drzew i głazów. Poni Ŝej przedstawiono najcz ęś ciej obowi ązuj ące zakazy dla pomników utworzonych w woj. pomorskim. S ą to zakazy: • w odniesieniu do drzew: 1) wycinania, niszczenia, pozyskiwania, uszkadzania i podkopywania drzew, 2) zrywania kory, p ączków, kwiatów, owoców i li ści z drzew,

92 3) rycia napisów lub znaków na drzewach, 4) umieszczania tablic, ogłosze ń, napisów albo innych znaków na drzewach nie zwi ązanych z ich ochron ą, 5) wchodzenia na drzewa, 6) wznoszenia jakichkolwiek budynków, budowli, urz ądze ń lub instalacji podziemnych, naziemnych i nadziemnych w odległo ści (promieniu) do 15 m wł ącznie od drzew, 7) usuwania i niszczenia pokrywy glebowej, palenia ognisk oraz zanieczyszczania terenu wszelkiego rodzaju odpadami i innymi nieczysto ściami w pobli Ŝu drzew (promieniu 15 m wł ącznie), 8) oddziaływania na drzewa w jakikolwiek inny sposób nie zwi ązany z ich ochron ą. • w odniesieniu do głazów: 1) rozbijania, rozsadzania, niszczenia i uszkadzania głazów jakimkolwiek innym sposobem, 2) przemieszczania (przesuwania) podkopywania i zakopywania głazów, 3) usuwania z głazów mchów, porostów lub innych ro ślin, rycia na głazach napisów lub znaków, umieszczania tablic, napisów lub innych znaków nie zwi ązanych z ich ochron ą, 5) wchodzenia na głazy, 6) wznoszenia jakichkolwiek budynków, budowli, urz ądze ń lub instalacji w odległo ści (promieniu) do 15 m wł ącznie od głazów, 7) na głazach i w ich pobli Ŝu rozniecania ognia, usuwania i niszczenia pokrywy glebowej oraz zanieczyszczania i za śmiecania terenu, 8) oddziaływania na głazy w jakikolwiek inny sposób nie zwi ązany z ich ochron ą. Ustawa o obszarach morskich Rzeczypospolitej Polskiej i administracji morskiej – pas nadbrze Ŝny Pas nadbrze Ŝny poło Ŝony jest w obr ębie obszaru l ądowego i obejmuje stref ę wzajemnego bezpo średniego oddziaływania morza i l ądu. Pas nadbrze Ŝny składa si ę z pasa technicznego i pasa ochronnego. Pas techniczny „ jest obszarem przeznaczonym do utrzymania brzegu w stanie zgodnym z wymogami bezpiecze ństwa i ochrony środowiska , natomiast pas ochronny „obejmuje obszar, w którym działalno ść człowieka wywiera bezpo średni wpływ na stan pasa technicznego ” (Ustawa o obszarach morskich Rzeczypospolitej Polskiej i administracji morskiej z dnia 21 marca 1991 r. z pó źniejszymi zmianami – tekst jednolity Dz. U. z 2003 r., Nr 153, poz. 1502). Zgodnie ww. Ustaw ą: art. 36: 4. Rada Ministrów, w drodze rozporz ądzenia, okre śla minimaln ą i maksymaln ą szeroko ść pasa technicznego i ochronnego oraz sposób wyznaczania ich granic, kieruj ąc si ę uwarunkowaniami lokalnymi, rze źbą terenu, form ą jego zabudowy oraz uwzgl ędniaj ąc oddziaływanie Ŝywiołu morskiego na brzeg morski. 5. Dyrektor wła ściwego urz ędu morskiego, w drodze zarz ądzenia, okre śla: 1) granice pasa technicznego, po uprzednim zasi ęgni ęciu opinii wła ściwych rad gmin, a na terenach b ędących w zarz ądzie jednostek organizacyjnych podległych Ministrowi Obrony Narodowej - po zasi ęgni ęciu opinii tych jednostek oraz wyznacza granice pasa technicznego w terenie, (...) Rozporz ądzenie Rady Ministrów w sprawie okre ślenia minimalnej i maksymalnej szeroko ści pasa technicznego i ochronnego oraz sposobu wyznaczania ich granic zostało wydane 29 kwietnia 2003 r. (Dz. U. z dnia 21 maja 2003 Nr 89 poz. 820). Zgodnie z ww. rozporz ądzeniem: § 1. 1. Pas techniczny przebiega wzdłu Ŝ brzegu obszarów morskich i obejmuje teren od linii brzegu morskiego w kierunku l ądu o szeroko ści od 10 do 1.000 m w zale Ŝno ści od rodzaju

93 brzegu, z wył ączeniem terenów le Ŝą cych w granicach portów i przystani morskich okre ślonych w odr ębnych przepisach. 2. Pas ochronny obejmuje obszar przyległy do odl ądowej granicy pasa technicznego o szeroko ści od 100 m do 2.500 m, z zastrze Ŝeniem ust. 3. 3. Na odcinkach l ądu obj ętych granicami portów, okre ślonymi na podstawie odr ębnych przepisów, odl ądowa granica pasa ochronnego pokrywa si ę z granicami portów. 4. W przypadku utraty terenów pasa technicznego w wyniku działania Ŝywiołu morskiego funkcje utraconych terenów, do czasu wyznaczenia nowego pasa technicznego, przejmuj ą tereny pasa ochronnego o szeroko ści nieprzekraczaj ącej 100 m w kierunku l ądu. § 2. 1. Granice pasa technicznego wyznacza si ę, uwzgl ędniaj ąc: 1) na brzegach wydmowych: pla Ŝę , pierwszy wał wydmowy i pas terenu za tym wałem o szeroko ści od 20 m do 200 m, licz ąc od odl ądowego podnó Ŝa wału wydmowego; 2) na brzegach klifowych: pla Ŝę , podnó Ŝe klifu, stok klifowy i pas terenu o szeroko ści od 10 m do 100 m, licz ąc od górnej kraw ędzi stoku; 3) na brzegach płaskich, pozbawionych wału wydmowego: pas terenu od linii brzegu morskiego do odwodnego podnó Ŝa wałów przeciwpowodziowych albo przy braku wałów przeciwpowodziowych pas terenu o szeroko ści od 50 m do 1.000 m od linii brzegu morskiego; 4) na brzegach utrwalonych budowlami hydrotechnicznymi tworz ącymi lini ę brzegu morskiego, obszar obejmuj ący te budowle wraz z pasem terenu o ł ącznej szeroko ści 10 m albo wi ększej, je Ŝeli wynika to z odr ębnych przepisów. (...) W Ustawie o obszarach morskich Rzeczypospolitej Polskiej i administracji morskiej z dnia 21 marca 1991 r. okre ślono uwarunkowania zwi ązane z funkcjonowaniem pasa nadbrze Ŝnego: 1) „Pas techniczny mo Ŝe by ć wykorzystywany do innych celów (ni Ŝ okre ślony powy Ŝej cel zasadniczy) za zgod ą wła ściwego organu administracji morskiej, który jednocze śnie okre śla warunki takiego wykorzystania. 2) Zabrania si ę tworzenia obwodów łowieckich na obszarze pasa technicznego. 3) Pozwolenia wodnoprawne, decyzje o warunkach zabudowy i zagospodarowania terenu, decyzje o pozwoleniu na budow ę oraz decyzje w sprawie zmian w zalesianiu, zadrzewianiu, tworzeniu obwodów łowieckich, a tak Ŝe projekty studium uwarunkowa ń i kierunków zagospodarowania przestrzennego gminy, miejscowych planów zagospodarowania przestrzennego i planów zagospodarowania przestrzennego województwa, dotycz ące pasa technicznego, pasa ochronnego oraz morskich portów i przystani, wymagaj ą uzgodnienia z dyrektorem wła ściwego urz ędu morskiego. 4) Wszystkie plany i projekty zwi ązane z zagospodarowaniem pasa technicznego, morskich wód wewn ętrznych i morza terytorialnego s ą zatwierdzane przez organy administracji morskiej w uzgodnieniu z wła ściwymi gminami nadmorskimi.

Dla gminy Krokowa obowi ązuj ą: • Zarz ądzenie nr 16 Dyrektora Urz ędu Morskiego w Gdyni z dnia 4 pa ździernika 2004 r. w sprawie okre ślenia granic pasa technicznego na terenie gminy Krokowa; • Zarz ądzenie nr 25 Dyrektora Urz ędu Morskiego w Gdyni z dnia 5 grudnia 2005 r. w sprawie okre ślenia granic pasa ochronnego na terenie gminy Krokowa. Granice pasa technicznego i ochronnego przedstawiono na rysunku studium. Zagro Ŝenie powodziowe W gminie Krokowa wyst ępuj ą obszary bezpo średniego zagro Ŝenia powodzi ą (zob. pkt 7.2), w tym: • wyznaczone przez RZGW w Gda ńsku w studium wymaganym zgodnie z ustaw ą „Prawo wodne” (Dz. U. 2001, Nr 115, poz. 1229 z pó źn. zm.) dla odcinka Pia śnicy od wypływu z jez. śarnowieckiego do uj ścia do morza;

94 • w zasi ęgu pasa nadbrze Ŝnego w rozumieniu ustawy o obszarach morskich Rzeczypospolitej Polskiej i administracji morskiej. Zgodnie z ustaw ą „Prawo wodne” z dnia 18 lipca 2001 r. (Dz. U. Nr 115, poz. 1229 z dnia 11 pa ździernika 2001 r. z pó źniejszymi zmianami): 2. Na obszarach bezpo średniego zagro Ŝenia powodzi ą zabrania si ę wykonywania robót oraz czynno ści, które mog ą utrudni ć ochron ę przed powodzi ą, w szczególno ści: 1) wykonywania urz ądze ń wodnych oraz wznoszenia innych obiektów budowlanych, 2) sadzenia drzew lub krzewów, z wyj ątkiem plantacji wiklinowych na potrzeby regulacji wód oraz ro ślinno ści stanowi ącej element zabudowy biologicznej dolin rzecznych lub słu Ŝą cej do wzmacniania brzegów, obwałowa ń lub odsypisk, 3) zmiany ukształtowania terenu, składowania materiałów oraz wykonywania innych robót, z wyj ątkiem robót zwi ązanych z regulacj ą lub utrzymywaniem wód oraz brzegu morskiego, a tak Ŝe utrzymywaniem lub odbudow ą, rozbudow ą lub przebudow ą watów przeciwpowodziowych wraz z ich infrastruktur ą. 3. Je Ŝeli nie utrudni to ochrony przed powodzi ą, dyrektor regionalnego zarz ądu gospodarki wodnej mo Ŝe, w drodze decyzji, na obszarach, o których mowa w ust. 1: 1) zwolni ć od zakazów okre ślonych w ust. 2, 2) wskaza ć sposób uprawy i zagospodarowania gruntów oraz rodzaje upraw wynikaj ące z wymaga ń ochrony przed powodzi ą, 3) nakaza ć usuni ęcie drzew lub krzewów. 4. Organem wła ściwym do wydania decyzji, o których mowa w ust. 3, dotycz ących obszaru pasa nadbrze Ŝnego, jest dyrektor wła ściwego urz ędu morskiego. Ponadto, zgodnie z art. 40 ww. ustawy, na obszarach bezpo średniego zagro Ŝenia powodzi ą zabrania si ę lokalizowania inwestycji zaliczanych do przedsi ęwzi ęć mog ących znacz ąco oddziaływa ć na środowisko, gromadzenia ścieków, odchodów zwierz ęcych, środków chemicznych, a tak Ŝe innych materiałów, które mog ą zanieczy ści ć wody, prowadzenia odzysku lub unieszkodliwiania odpadów, w tym w szczególno ści ich składowania. Dopuszcza si ę odst ępstwo od ww. zakazów pod warunkiem uzyskania zgody, w drodze decyzji, dyrektora Regionalnego Zarz ądu Gospodarki Wodnej w Gda ńsku. Program ochrony brzegów morskich Na mocy Ustawy z dnia 28 marca 2003 r. ustanowiony został wieloletni program maj ący na celu zabezpieczenie brzegów przed zjawiskiem erozji „Program ochrony brzegów morskich” (Dz. U. z 2003 r. Nr 67, poz. 621 z dnia 18 kwietnia 2003 r.). Program obejmuje zadania dotycz ące: 1. budowy, rozbudowy i utrzymywania systemu zabezpieczenia przeciwpowodziowego terenów nadmorskich, w tym usuwania uszkodze ń w systemie zabezpieczenia przeciwpowodziowego brzegów morskich; 2. zapewnienia stabilizacji linii brzegowej według stanu z 2000 r. i zapobiegania zanikowi pla Ŝ; 3. monitorowania brzegów morskich, a tak Ŝe czynno ści, prac i bada ń, dotycz ących ustalenia aktualnego stanu brzegów morskich maj ące na celu wskazanie koniecznych i niezb ędnych działa ń zmierzaj ących do ratowania brzegów morskich. Art. 3 1 Program jest nadzorowany przez ministra wła ściwego do praw gospodarki morskiej 2. Program jest realizowany przez dyrektorów urz ędów morskich.

W programie zapisano szczegółowe zadania oraz nakłady na ich realizacj ę na wyspecyfikowanych odcinkach brzegu. W gminie Krokowa (134,6 do 144,4 km brzegu) program przewiduje sztuczne zasilanie i modernizację umocnie ń brzegowych.

95 Lasy ochronne Zgodnie z Ustaw ą z dnia 28 wrze śnia 1991 r. o lasach (tekst jednolity: Dz. U. z 2000 r. Nr 56, poz. 679, z po źn. zm.): Art. 15. Za lasy szczególnie chronione, zwane dalej "lasami ochronnymi", mog ą by ć uznane lasy, które: 1) chroni ą gleb ę przed zmywaniem lub wyjałowieniem, powstrzymuj ą usuwanie si ę ziemi, obrywanie si ę skał lub lawin, 2) chroni ą zasoby wód powierzchniowych i podziemnych, regulują stosunki hydrologiczne w zlewni oraz na obszarach wododziałów, 3) ograniczaj ą powstawanie lub rozprzestrzenianie si ę lotnych piasków, 4) są trwale uszkodzone na skutek działalno ści przemysłu, 5) stanowi ą drzewostany nasienne lub ostoje zwierz ąt i stanowiska ro ślin podlegaj ących ochronie gatunkowej, 6) maj ą szczególne znaczenie przyrodniczo-naukowe lub dla obronno ści i bezpiecze ństwa Pa ństwa, 7) są poło Ŝone: a) w granicach administracyjnych miast i w odległo ści do 10 km od granic administracyjnych miast licz ących ponad 50 tys. mieszka ńców, b) w strefach ochronnych wokół sanatoriów i uzdrowisk, c) w strefie górnej granicy lasów. Art. 16. 1. Minister wła ściwy do spraw środowiska, w drodze decyzji, uznaje las za ochronny lub pozbawia go tego charakteru, na wniosek Dyrektora Generalnego, zaopiniowany przez rad ę gminy - w odniesieniu do lasów stanowi ących własno ść Skarbu Pa ństwa. 1a. Wojewoda, w drodze decyzji, uznaje las za ochronny lub pozbawia go tego charakteru, na wniosek starosty, uzgodniony z wła ścicielem lasu i zaopiniowany przez rad ę gminy - w odniesieniu do pozostałych lasów. 2. Rada gminy powinna wyrazi ć opini ę w ci ągu dwóch miesi ęcy od dnia otrzymania wyst ąpienia o jej wyra Ŝenie. W razie upływu tego terminu uwa Ŝa si ę, Ŝe rada gminy nie zgłasza zastrze Ŝeń. Art. 17. Minister wła ściwy do spraw środowiska okre śli, w drodze rozporz ądzenia, szczegółowe zasady i tryb uznawania lasów za ochronne oraz szczegółowe zasady prowadzenia w nich gospodarki le śnej.

W gminie Krokowa wyst ępuj ą nast ępuj ące kategorie lasów ochronnych (poza lasami objętymi formami ochrony przyrody): • lasy glebochronne; • lasy wodochronne; • lasy stanowi ące cenne fragmenty rodzimej przyrody (dotyczy planowanych form ochrony przyrody); • lasy na stałych powierzchniach badawczych i do świadczalnych; • lasy stanowi ące ostoje zwierz ąt podlegaj ących ochronie gatunkowej; • lasy poło Ŝone w odległo ści do 10 km od granic administracyjnych miast licz ących ponad 50 tys. mieszka ńców.

Prawne formy ochrony zasobów u Ŝytkowych środowiska przyrodniczego Zasoby le śne Zgodnie z Ustaw ą z dnia 03 lutego 1995 r. o ochronie gruntów rolnych i le śnych (Dz. U. Nr

96 16, poz. 78 z pó źniejszymi zmianami), przeznaczenie na cele niele śne: • gruntów le śnych stanowi ących własno ść Skarbu Pa ństwa – wymaga uzyskania zgody Ministra Ochrony Środowiska; • pozostałych gruntów leśnych wymaga uzyskania zgody marszałka województwa wyra Ŝonej po uzyskaniu opinii izby rolniczej.

Zasoby glebowe Zgodnie z Ustaw ą z dnia 03 lutego 1995 r. o ochronie gruntów rolnych i le śnych (Dz. U. Nr 16, poz. 78 z pó źniejszymi zmianami): „Przeznaczenie na cele nierolnicze i niele śne: 1) gruntów rolnych stanowi ących u Ŝytki rolne klas I-III, je Ŝeli ich zwarty obszar projektowany do takiego przeznaczenia przekracza 0,5 ha – wymaga uzyskania zgody Ministra Rolnictwa i Gospodarki śywno ściowej (obecnie Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi); 2) gruntów le śnych stanowi ących własno ść Skarbu Pa ństwa – wymaga uzyskania zgody Ministra Ochrony Środowiska Zasobów Naturalnych i Le śnictwa (obecnie Ministra Środowiska) lub upowa Ŝnionej przez niego osoby; 3) pozostałych gruntów le śnych wymaga uzyskania zgody marszałka województwa wyra Ŝonej po uzyskaniu opinii izby rolniczej.”

Strefy ochronne wód podziemnych Dla uj ęć wody podziemnej, dla których ustanowiono tereny ochrony bezpo średniej obowi ązuj ą zasady gospodarowania okre ślone w decyzjach o ich ustanowieniu lub w pozwoleniach wodno-prawnych. W zwi ązku z wygrodzeniem terenów stref ochrony bezpo średniej, zostały one jednocze śnie wył ączone z bezpo średniego oddziaływania nie zwi ązanego z "ujmowaniem wody prac ą urz ądze ń ści śle z tym zwi ązanych". W obr ębie terenów ochrony bezpo średniej zabronione jest:

• odprowadzanie wód opadowych w taki sposób, aby nie mogły one przedosta ć si ę do urz ądze ń słu Ŝą cych do poboru wody; • zagospodarowanie terenu zieleni ą; • szczelne odprowadzenie ścieków z urz ądze ń sanitarnych, przeznaczonych do u Ŝytku osób zatrudnionych przy urz ądzeniach słu Ŝą cych do poboru wody; • ograniczenie do niezb ędnych potrzeb przebywanie osób nie zatrudnionych stale przy urz ądzeniach słu Ŝą cych do poboru wody.

W południowo-zachodniej cz ęś ci gminy ma swój zasi ęg Główny Zbiornik Wód Podziemnych (GZWP) nr 109 „Dolina Kopalna śarnowiec“. Dla zbiornika sporz ądzono dokumentacj ę hydrogeologiczn ą, która została przyj ęta przez Ministra Ochrony Środowiska Zasobów Naturalnych i Le śnictwa. Zgodnie z art. 59. Ustawy Prawo Wodne z dnia 18 lipca 2001 r. (Dz. U. Nr 115, poz. 1229, z pó źniejszymi zmianami): 1. Obszary ochronne zbiorników wód śródl ądowych, zwane dalej „obszarami ochronnymi”, stanowi ą obszary, na których obowi ązuj ą zakazy, nakazy oraz ograniczenia w zakresie

97 uŜytkowania gruntów lub korzystania z wody w celu ochrony zasobów tych wód przed degradacj ą. 2. Na obszarach ochronnych mo Ŝna zabroni ć wznoszenia obiektów budowlanych oraz wykonywania robót lub innych czynno ści, które mog ą spowodowa ć trwałe zanieczyszczenie gruntów lub wód, a w szczególno ści lokalizowania inwestycji zaliczonych do przedsi ęwzi ęć mog ących znacz ąco oddziaływa ć na środowisko. Art. 60. Obszar ochronny ustanawia, w drodze rozporz ądzenia, dyrektor regionalnego zarz ądu gospodarki wodnej, na podstawie planu gospodarowania wodami na obszarze dorzecza, wskazuj ąc zakazy, nakazy lub ograniczenia oraz obszary, na których obowi ązuj ą, stosownie do przepisów art. 59. Dokumentacja hydrogeologiczna dla GZWP 109 zawiera projekt obszaru ochronnego i projekt zakazów odno śnie zasad gospodarowania w jego obr ębie. Zgodnie z nimi na obszarze ochronnym GZWP nr 109: Zakazuje si ę: 1) lokalizowania wysypisk odpadów komunalnych i innych odpadów niebezpiecznych dla środowiska oraz wylewisk nie zabezpieczonych przed przenikaniem do podło Ŝa substancji szkodliwych dla środowiska, a zwłaszcza wód podziemnych. 2) lokalizowania baz i składów prowadz ących przeładunek i dystrybucj ę produktów ropopochodnych i innych substancji niebezpiecznych. 3) przeprowadzania ruroci ągów transportuj ących substancje niebezpieczne dla środowiska. 4) lokalizowania wielkich ferm hodowlanych prowadz ących bez ściółkowy chów zwierz ąt. 5) lokalizowania innych obiektów niebezpiecznych dla środowiska (zakłady chemiczne itp.). Na obszarze o zaostrzonych rygorach dodatkowo wprowadza si ę zakazy: 1) lokalizowania wysypisk i wylewisk gnojowicy, odpadów komunalnych, przemysłowych i innych. 2) magazynowania, składowania odpadów oraz substancji niebezpiecznych bez utwardzonego podło Ŝa i izolacji wykluczaj ącej mo Ŝliwo ść przenikania zanieczyszcze ń do gruntu. Na obszarze ochronnym proponuje si ę nast ępuj ące nakazy: 1) lokalizacja obiektów potencjalnie niebezpiecznych dla wód podziemnych powinna by ć poprzedzona ocen ą oddziaływania na środowisko, a zwłaszcza na wody podziemne. 2) konieczne jest obj ęcie kanalizacj ą sanitarn ą wsi Tyłowo i Kartoszyno i podł ączenie ich do systemu kanalizacyjnego strefy ekonomicznej śarnowiec oraz istniej ącej tam oczyszczalni ścieków. 3) Nale Ŝy obj ąć kanalizacj ą ściekow ą cał ą wie ś Czymanowo oraz Opalino i wł ączy ć je do istniej ącego systemu kanalizacyjnego Czymanowo-Nadole i oczyszczalni ścieków w Nadolu. Proponowane nakazy w zakresie uregulowania gospodarki ściekowej zostały w cz ęś ci zrealizowane (pkt 15.1 niniejszego rozdziału), niektóre z nich (dot. wsi Czymanowo i Opalino) nie dotycz ą gm. Krokowa. Obszar ochronny i przedstawione zasady gospodarowania w jego granicach nie zostały dotychczas zatwierdzone przez Dyrektora RZGW w Gda ńsku.

Tereny i obszary górnicze Zło Ŝa ropy i gazu „Białogóra-E” „D ębki”, „ śarnowiec” i „ śarnowiec-W”, posiadaj ą wyznaczone, pokrywaj ące si ę tereny i obszary górnicze, podobnie jak zło Ŝe kruszywa naturalnego „Tyłowo”, a zło Ŝe kruszywa „Sulicice” posiada teren górniczy i dwa obszary. Według „Prawa geologicznego” (...) obszarem górniczym jest przestrze ń, w granicach której przedsi ębiorca jest uprawniony do wydobywania kopaliny obj ętej koncesj ą, za ś (...) terenem górniczym jest przestrze ń obj ęta przewidywanymi wpływami robót górniczych zakładu górniczego . Według Art. 53 pkt. 1, 2 i 3 „Prawa geologicznego” (...) dla terenu górniczego sporz ądza si ę miejscowy plan zagospodarowania przestrzennego, który powinien zapewnia ć integracj ę

98 wszelkich działa ń podejmowanych w granicach terenu górniczego w celu: • wykonania uprawnie ń okre ślonych w koncesji; • zapewnienia bezpiecze ństwa powszechnego; • ochrony środowiska, w tym obiektów budowlanych. Miejscowy plan zagospodarowania przestrzennego mo Ŝe w szczególno ści wyznacza ć filar ochronny, w granicach którego, ze wzgl ędu na ochron ę oznaczonych dóbr, wydobywanie kopalin nie mo Ŝe by ć prowadzone albo mo Ŝe by ć dozwolone tylko w sposób zapewniaj ący ochron ę tych dóbr. Uwaga: w pa ździerniku 2009 r. nastapiła likwidacja cz ęś ci zakładu górniczego obejmuj ąca zło Ŝe Białogóra E (odwiertu Białogóra - 3). Inne uwarunkowania prawne Linie elektroenergetyczne napowietrzne wysokiego napi ęcia Zasi ęg stref o ograniczeniach inwestycyjnych wzdłu Ŝ linii wysokiego napi ęcia, zgodnie z obowi ązuj ącymi przepisami, wymaga rozpoznania pomiarowego, a zasady ich wykonywania okre ślaj ą odpowiednie przepisy szczegółowe (Rozporz ądzenie Ministra Środowiska z dnia 30 pa ździernika 2003 r. w sprawie dopuszczalnych poziomów pól elektromagnetycznych w środowisku oraz sposobów sprawdzania dotrzymywania tych pomiarów, Dz. U. Nr 192, poz. 1883). Zgodnie z zał ącznikiem do ww. rozporz ądzenia „pomiary przeprowadza si ę w szczególno ści w tych miejscach, w których, na podstawie uprzednio przeprowadzonych oblicze ń, stwierdzono wyst ępowanie pól elektromagnetycznych o poziomach zbli Ŝonych do poziomów dopuszczalnych”. b) Kształtowanie środowiska przyrodniczego osnowy ekologicznej Ogólne zasady kształtowania osnowy ekologicznej, sformułowane przez Andrzejewskiego (1980) na przykładzie obszarów zurbanizowanych, przedstawiaj ą si ę nast ępuj ąco: • zasada utrzymania ró Ŝnorodno ści świata Ŝywego i nisz ekologicznych (utrzymanie bogactwa przyrody w sensie bogactwa gatunków i określonych stosunków ilo ściowych mi ędzy podstawowymi grupami tworz ącymi struktur ę troficzn ą ekosystemów oraz utrzymanie ró Ŝnorodno ści warunków siedliskowych); • zasada utrzymania ci ągło ści w czasie ekosystemów (zniszczenie wzgl ędnie zrównowa Ŝonego ekosystemu i powstanie na jego miejscu podobnego wymaga długiego czasu; pozostało ści ekosystemów naturalnych ułatwiaj ą sukcesj ę ro ślinno ści); • zasada ci ągło ści przestrzennej ekosystemów (w zwi ązku ze zdolno ści ą wszystkich organizmów Ŝywych do rozprzestrzeniania si ę w toku czynnej lub biernej migracji nale Ŝy tworzy ć ci ągłe systemy pozbawione barier); • zasada adekwatno ści systemów ekologicznych do warunków abiotycznych (dobrze rozwijaj ą si ę tylko gatunki i biocenozy dopasowane do warunków abiotycznego środowiska). Wszystkie wymienione w pkt 7.4 elementy osnowy ekologicznej gminy Krokowa, rangi regionalnej, subregionalnej i lokalnej wymagaj ą ochrony w sensie terytorialnym oraz działa ń piel ęgnacyjnych (podtrzymanie aktualnego stanu), restytucyjnych (przywracanie naturalnego stanu struktur przyrodniczych) i rewaloryzacyjnych (wzrost bioró Ŝnorodno ści, zmiana funkcji). Osnowa ekologiczna gminy mo Ŝe by ć wzmocniona przez popraw ę ci ągło ści przestrzennej (wprowadzenie nowych elementów i eliminacja barier antropogenicznych) oraz przez wzbogacenie bioró Ŝnorodno ści. W celu wzmocnienia ci ągło ści przestrzennej i wzbogacenia ró Ŝnorodno ści osnowy ekologicznej obszaru gminy Krokowa wskazane jest:

99 • wzmocnienie struktury płatów i korytarzy ekologicznych przez dolesienia, zadrzewienia i zakrzaczenia itp., głównie zboczy form dolinnych i najsłabszych terenów rolniczych; • wzmocnienie i wprowadzenie obudowy biologicznej cieków przez zadrzewienia i zakrzaczenia, co ma na celu kształtowanie korzystnych warunków do wypełniania funkcji hydrosanitarnej, ekologicznej i krajobrazowej. • ograniczenie barier antropogenicznych w systemie osnowy ekologicznej - stanowi ą je przede wszystkim obiekty osadnicze i infrastrukturowe „przegradzaj ące" korytarze ekologiczne i zaburzaj ące przez to ci ągło ść przestrzenn ą systemu (mo Ŝliwe jest np. skonstruowanie przepustów pod ci ągami komunikacyjnymi i by ć mo Ŝe likwidacja niektórych obiektów kubaturowych); jako podstawow ą zasad ę nale Ŝy przyj ąć nie tworzenie nowych barier i nieintensyfikowanie istniej ących; • rekultywacj ę w kierunku le śnym lub fitomelioracyjnym terenów zdewastowanych (wyrobiska i wysypiska odpadów). c) Ekofizjograficzne kompleksy funkcjonalne - identyfikacja i proekologiczne zasady gospodarki przestrzennej Ekofizjograficzne kompleksy funkcjonalne stanowi ą jednostki terytorialne o jednakowych predyspozycjach funkcjonalnych (u Ŝytkowych), wynikaj ących z uwarunkowa ń przyrodniczych i prawnych oraz ze stanu aktualnego zainwestowania i z charakteru sąsiedztwa. Poni Ŝej przedstawiono zasady kształtowania środowiska wyró Ŝnionych kompleksów przyrodniczo-funkcjonalnych na obszarze gminy Krokowa. Kompleksy osadnicze Ocena środowiska przyrodniczego gminy Krokowa wykazała zróŜnicowane mo Ŝliwo ści przestrzennego rozwoju wiejskich jednostek osadniczych w aspekcie warunków ekofizjograficznych. Wi ększo ść wsi poło Ŝonych na k ępach wysoczyznowych posiada du Ŝe lub umiarkowane mo Ŝliwo ści rozwoju (brak progów ekofizjograficznych na wszystkich lub niektórych kierunkach). W pasie przymorskim warunki ekofizjograficzne terytorialnego rozwoju jednostek osadniczych s ą niekorzystne. Dotyczy to w szczególno ści Białogóry, Dębek i Karwie ńskich Błot. W odniesieniu do wszystkich wsi zaleca się lokalizacj ę nowego zainwestowania w obr ębie istniej ących struktur osadniczych i w ich bezpo średnim s ąsiedztwie (zasada nie rozpraszania osadnictwa). Jednym z głównych celów współczesnego planowania przestrzennego jest kształtowanie korzystnych, ekologicznych warunków Ŝycia ludzi. Ekologiczne warunki Ŝycia ludzi w strukturach osadniczych zdeterminowane s ą przez (Przewo źniak, 2002): • stan czysto ści środowiska (warunki aerosanitarne i akustyczne, czysto ść wody, promieniowanie elektromagnetyczne, drgania podło Ŝa, stan powierzchni ziemi); • powierzchni ę i jako ść terenów aktywnych biologicznie, w tym terenów rekreacyjnych; • warunki bioklimatyczne; • jako ść wody pitnej i produktów spo Ŝywczych uzyskiwanych w jednostce osadniczej i w jej otoczeniu (w strefie Ŝywno ściowej miasta); • przyrodnicze zjawiska katastroficzne, przede wszystkim powodzie; • potencjał percepcyjny środowiska przyrodniczego, a zwłaszcza jego walory krajobrazowe. W nawi ązaniu do przedstawionej systematyzacji, w ramach kształtowania ekologicznych warunków Ŝycia ludzi na obszarze gminy Krokowa nale Ŝy: • uzyska ć po Ŝą dany stan czysto ści środowiska w zakresie jego abiotycznych składowych (atmosfera, hydrosfera, litosfera); • ukształtowa ć po Ŝą dany system osnowy ekologicznej, w tym terenów rekreacyjnych;

100 • stymulowa ć kształtowanie si ę korzystnych warunków bioklimatycznych; • zabezpieczy ć ludzi przed przyrodniczymi zjawiskami katastroficznymi; • zwi ększy ć potencjał percepcyjno-behawioralny środowiska przyrodniczego. Zadania powy Ŝsze szczególnie dotycz ą terenów zainwestowanych – jednostek osadniczych. Rewitalizacja ekologiczna struktur osadniczych stanowi cz ęść ogólnej problematyki rewitalizacji jednostek osadniczych. Zasadne jest wr ęcz u Ŝywanie terminu „zintegrowana rewitalizacja urbanistyczno-ekologiczna”, który swym zakresem poj ęciowym jednoznacznie oddaje wzajemn ą zale Ŝno ść działa ń technicznych i ekologicznych. W warunkach zrównowa Ŝonego rozwoju nie jest mo Ŝliwe prowadzenie jednostronnych działa ń naprawczych, np. tylko w zakresie modernizacji infrastruktury technicznej, lub renowacji kubatury albo poprawy stanu środowiska przyrodniczego. Działania te s ą wzajemnie uwarunkowane i wymagaj ą kompleksowego uj ęcia – projektowego i realizacyjnego. Na obszarze gminy Krokowa wyst ępuje kilka typów terenów o odmiennych, dominuj ących funkcjach, ró Ŝni ących si ę stanem antropopresji, w tym aktualnym zainwestowaniem. Dla terenów tych okre ślono kierunki rewaloryzacji środowiska i ekologicznych warunków Ŝycia ludzi. Tereny przemysłowe, w tym eksploatacji kruszywa i ich bezpo średnie otoczenie: • utworzenie buforowych pasów wielowarstwowej zieleni o funkcjach aerosanitarnej, akustycznej i krajobrazowej; • ograniczenie emisji zanieczyszcze ń do atmosfery przez zmiany technologii lub instalacj ę urz ądze ń redukcyjnych; • neutralizacja ścieków komunalnych i produkcyjnych; • podczyszczanie wód opadowych przed ich skierowaniem do odbiorników. Strefy uci ąŜ liwego oddziaływania komunikacji samochodowej (na odcinkach przebiegu przez tereny zwartej zabudowy): • ograniczenie uci ąŜ liwo ści akustycznej i aerosanitarnej komunikacji samochodowej i kolejowej przez zastosowanie technicznych ekranów akustycznych lub wprowadzenie w miar ę istnienia rezerw terenowych pasów wielowarstwowej zieleni izolacyjnej; • zwi ększenie płynno ści ruchu pojazdów samochodowych i modernizacja nawierzchni dróg; • uzupełnienie i wprowadzenie nasadze ń drzew odpornych na komunikacyjne zanieczyszczenia gazowe i pyłowe; • zagospodarowanie wolnych terenów (nieu Ŝytków) wielowarstwow ą zieleni ą; • podczyszczanie wód opadowych przed ich skierowaniem do odbiorników. Tereny zwartej zabudowy mieszkaniowo-usługowej: • rekultywacja i rewaloryzacja terenów zdewastowanych mechanicznie (klepiska, dojazdy do gara Ŝy, dzikie parkingi itp.) przez ich docelowe zagospodarowanie, w tym wprowadzenie zieleni; • ukształtowanie zielonych poł ącze ń z wewn ętrznymi i zewn ętrznymi przyrodniczymi terenami rekreacyjnymi; • wzrost bioró Ŝnorodno ści terenów zielonych przez wprowadzenie biogrup wielowarstwowej ro ślinno ści. Tereny skupisk zainwestowania rekreacyjnego: • podj ęcie działa ń rewaloryzacyjnych środowiska przyrodniczego; • ograniczenie rozwoju indywidualnego zainwestowania rekreacyjnego (intensyfikacja tego typu zainwestowania spowoduje dalsze pogorszenie walorów przyrodniczych); • wyposa Ŝenie w infrastruktur ę techniczn ą ochrony środowiska; • wyposa Ŝenie w elementy zainwestowania rekreacyjnego w zakresie tzw. małej architektury.

101 Kompleksy turystyczne (rekreacyjne) Zabezpieczenie trwałego ekologicznie i efektywnego ekonomicznie u Ŝytkowania przyrodniczych walorów rekreacyjnych w gminie Krokowa wymaga nast ępuj ących działa ń: - odci ąŜ enie terenów nadmiernie eksploatowanych, zwłaszcza w obr ębie i w pobli Ŝu terenów poddanych szczególnym formom ochrony przyrody i krajobrazu (przede wszystkim rejon Debek); - kształtowanie ładu przestrzennego w zagospodarowaniu rekreacyjnym oraz podniesienie estetyki zagospodarowania (D ębki, Lubkowo); - poprawa stanu istniej ących oraz budowa nowych obiektów i urz ądze ń ochrony środowiska słu Ŝą cych obiektom rekreacyjnym. Po Ŝą dane s ą nast ępuj ące przedsi ęwzi ęcia: 1. Opracowanie planu zagospodarowania rekreacyjnego strefy nadmorskiej gminy i rejonu jez. śarnowieckiego obejmuj ącego: − inwentaryzacj ę i ocen ę stanu technicznego oraz stopnia wykorzystania zagospodarowania istniej ącego; − ocen ę odporno ści środowiska przyrodniczego na u Ŝytkowanie rekreacyjne; − koncepcj ę kształtowania istniej ącego i nowego zainwestowania rekreacyjnego. 2. Wdro Ŝenie planów, w tym: − ukierunkowanie lub zmiana nat ęŜ enia aktywno ści rekreacyjnej; − budowa nowych obiektów rekreacyjnych z preferencj ą dla form ogólnodost ępnych; − przebudowa lub eliminacja cz ęś ci bazy rekreacyjnej; − neutralizacja fizjonomiczna zainwestowania; − realizacja urz ądze ń ochrony środowiska w szczególno ści w zakresie ochrony wód i gospodarki odpadami, w powi ązaniu z realizacj ą tych urz ądze ń dla zainwestowania wiejskiego. Potencjalne korzy ści z realizacji ww. działa ń to: • poprawa stanu środowiska i krajobrazu; • wzrost atrakcyjno ści rekreacyjnej regionu; • większe nat ęŜ enie ruchu rekreacyjnego i w efekcie aktywizacja gospodarcza regionu.

Ochrona przyrody a turystyka 8 W gminie Krokowa wyst ępuje koncentracja licznych form ochrony przyrody, które: • z jednej strony stwarzaj ą bezpo średnie i po średnie korzy ści społeczne i gospodarcze, wynikaj ące z ochrony, jak: − ogólna poprawa stanu środowiska i ekologicznych, w tym zdrowotnych warunków Ŝycia ludzi w rejonach wzmo Ŝonej ochrony przyrody; − marketingowe wykorzystanie ochrony przyrody dla promocji rejonu (gminy, powiatu, województwa); − wzrost atrakcyjno ści osiedle ńczej rejonu i w efekcie wzrost cen ziemi; − wzrost atrakcyjno ści rekreacyjnej rejonu, powoduj ący wi ększe nat ęŜ enie ruchu turystycznego i w efekcie aktywizacj ę gospodarcz ą regionu; − preferencje w dost ępie do kredytów i dofinansowa ń celowych z zakresu ochrony środowiska, w tym budowy infrastruktury technicznej; • z drugiej strony ograniczaj ą formy zagospodarowania i u Ŝytkowania terenu, w tym w odniesieniu do turystyki, jak:

8 Na podstawie „Ekspertyzy nt. ekologicznych uwarunkowa ń realizacji projektu pn. >Strefa turystyczna śarnowiec< (marzec 2007)

102 − ograniczenie penetracji rezerwatów przyrody do turystyki edukacyjnej – ekologicznej; − ograniczenie form turystyki w parku krajobrazowym (np. zakaz turystyki motorowodnej); − podporz ądkowanie form turystyki celom ochrony na obszarach Natura 2000. Zharmonizowanie zagospodarowania turystycznego oraz form i nat ęŜ enia u Ŝytkowania turystycznego terenu jest zadaniem planowania przestrzennego. Generalnie w gminie Krokowa konflikt funkcji turystycznej i prawnej ochrony przyrody maleje od brzegu morza w kierunku południowym, gdzie liczba i powierzchnia form ochrony przyrody zdecydowanie maleje (zob. pkt 7.3 i 7.5). W pracach planistycznych konieczne jest uwzgl ędnienie w szczególno ści nast ępuj ących, zagadnie ń: 1) niedopuszczenie do nadmiernego obci ąŜ enia turystycznego środowiska przyrodniczego (prowadzi to do jego dewaloryzacji i utraty warto ści, które były podstaw ą rozwoju funkcji turystycznej), 2) efektywna ochrona przyrody, 3) preferencje w zagospodarowaniu turystycznym dla obiektów ogólnodost ępnych, 4) estetyzacja krajobrazowa zainwestowania.

Kompleksy agroekologiczne Gmina Krokowa charakteryzuje si ę du Ŝym potencjałem agroekologicznym. Postuluje si ę, ze wzgl ędu na s ąsiedztwo z cennymi przyrodniczo terenami i ze wzgl ędu na wyst ępowanie du Ŝych walorów rekreacyjnych, popularyzacj ę zasad gospodarki rolnej, proteguj ących formy tzw. rolnictwa ekologicznego (zrównowa Ŝonego). Jego podstawowe zasady w zakresie kształtowania krajobrazu rolniczego przedstawiono poni Ŝej. 1. Kształtowanie struktury krajobrazu rolniczego w sposób stymuluj ący utrzymanie lub wzrost ró Ŝnorodno ści biologicznej, przez ró Ŝnicowanie warunków siedliskowych ro ślin i przez stwarzanie warunków ostojowych dla mo Ŝliwie jak najwi ększej liczby gatunków zwierz ąt. W tym celu nale Ŝy wykorzystywa ć nie zagospodarowane obszary rolnicze oraz popiera ć i propagowa ć przekształcanie pól o niskich klasach bonitacyjnych gleb na zadrzewienia śródpolne, zalesienia, drobne zbiorniki wodne itp. 2. Na obszarach u Ŝytkowanych rolniczo pozostawianie nie przeorywanych pasów gruntu wokół oczek wodnych i wszelkiego typu mokradeł, w celu umo Ŝliwienia rozwoju półnaturalnych zbiorowisk ro ślinnych, które spontanicznie tworz ą si ę w wyniku braku bezpo średniego uŜytkowania (zaro śla, szuwary, ugrupowania ro ślinno ści bagiennej) lub pod wpływem koszenia i wypasu. 3. W dolinach rzek zachowanie tradycyjnej gospodarki łąkowej, a zwłaszcza nie zast ępowanie półnaturalnych ł ąk przez pola i intensywne u Ŝytki zielone, które ze wzgl ędu na sposób uprawy przyczyniaj ą si ę m.in. do eutrofizacji i innych zanieczyszcze ń wód powierzchniowych. 4. Ochrona ekosystemów półnaturalnych (np. ł ąk) w warunkach normalnego u Ŝytkowania gospodarczego du Ŝych obszarów. Poniewa Ŝ ekosystemy te powstały i utrzymuj ą si ę w wyniku ró Ŝnych form działalno ści ludzkiej, nale Ŝy piel ęgnowa ć tradycyjne sposoby gospodarowania, przynajmniej w takim zakresie, aby ww. typy ekosystemów utrzymywały si ę. 5. Ochrona zadrzewie ń i zakrzewie ń śródpolnych oraz d ąŜ enie do ich większego udziału powierzchniowego, przez popieranie spontanicznego rozwoju drzew i krzewów na miedzach, wokół oczek wodnych i innych miejsc nie nadających si ę do rolniczego wykorzystania. 6. Ochrona wszystkich torfowisk w kompleksach pól uprawnych przez zaniechanie odwodnie ń i zapobieganie eutrofizacji. 7. Tworzenie barier biologicznych, przeciwdziałaj ących rozprzestrzenianiu si ę

103 zanieczyszcze ń przez migracj ę wodn ą oraz powstawaniu erozji wietrznej i wodnej. 8. Zaniechanie osuszania ł ąk, torfowisk i mokradeł (unikanie nadmiernych melioracji). 9. Rekultywacja drobnych terenów zdewastowanych zgodnie z zasad ą kształtowania zró Ŝnicowanych warunków środowiskowych, stosuj ąc głównie kierunek rekultywacji fitomelioracyjny i krajobrazowy.

Energetyka wiatrowa Gmina Krokowa poło Ŝona jest w rejonie o szczególnie korzystnych warunkach wietrznych dla lokalizacji elektrowni wiatrowych. Dla gminy wykonano specjalistyczne opracowanie pt. „Przyrodniczo-krajobrazowe uwarunkowania lokalizacji elektrowni wiatrowych w gminie Krokowa” (2002). Najkorzystniejsze warunki dla lokalizacji elektrowni wiatrowych w gminie Krokowa wyst ępuj ą w jej cz ęś ci wysoczyznowej, na wierzchowinach K ęp śarnowieckiej i Sławoszy ńskiej. Lokalizacja elektrowni wiatrowych w Polsce odbywa si ę pod hasłem wzrostu udziału proekologicznych źródeł energii w bilansie produkcji energii elektrycznej. Proekologiczno ść elektrowni wiatrowych polega na wykorzystaniu przez nie odnawialnego źródła energii oraz na braku emisji gazowych, ciekłych i stałych, zanieczyszcze ń do środowiska. Są to jednak zarazem obiekty, które stwarzaj ą problemy z zakresu ochrony środowiska, zwłaszcza w aspekcie ochrony przyrody (głównie ptaków) i krajobrazu oraz emisji hałasu. Bior ąc pod uwag ę rekreacyjny charakter gminy oraz wy Ŝej opisane negatywne skutki dla środowiska przyrodniczego i krajobrazu, w niniejszym studium ustalono zakaz lokalizacji elektrowni wiatrowych na całym obszarze gminy .

Problem wzrostu poziomu morza Jak ju Ŝ wspomniano, na okres stuletni (wiek XXI) szacuje si ę wzrost poziomu morza na polskim wybrze Ŝu Bałtyku w przedziale od 30 do 100 cm: Zeidler (1992) 50–100 cm, Rotnicki i Borzyszkowska (1999) 50–80 cm, Cyberski i Wróblewski (1999) 30 cm. W okresie najbli Ŝszego dziesi ęciolecia średni wzrost poziomu morza nie wywoła skali zagro Ŝenia. W dalszej perspektywie czasowej na obszarze gminy Krokowa główne skutki podnoszenia si ę poziomu morza, zwłaszcza na Wybrze Ŝu Słowi ńsko-Kaszubskim mog ą by ć nast ępuj ące (Przewo źniak 2001, 2002): • fizyczne zagro Ŝenie strefy brzegowej morza: wzrost abrazji klifów czynnych i uaktywnienie klifów martwych, cz ęś ciowe lub całkowite zniszczenie mierzei wydmowych, likwidacja pla Ŝ w s ąsiedztwie opasek brzegowych i innych ci ągłych umocnie ń brzegu; • wyst ępowanie zagro Ŝenia powodziowego o charakterze odmorskim; • podniesienie si ę pierwszego poziomu wody gruntowej na nisko poło Ŝonych terenach strefy nadmorskiej, wł ącznie z ich podtopieniem, co spowoduje zmiany warunków siedliskowych, utrudniaj ące lub uniemo Ŝliwiaj ące wegetacj ę dotychczasowej ro ślinno ści. O ile mo Ŝliwe jest przeciwdziałanie przy pomocy środków technicznych fizycznemu zagro Ŝeniu strefy brzegowej i powodziom odmorskim, o tyle podniesienie si ę pierwszego poziomu wody gruntowej jest nieuniknione. Spowoduje to zmiany siedliskowe przede wszystkim na rozległych terenach przybrze Ŝnych równin akumulacji organogenicznej. Zagro Ŝone zostanie istnienie polderów oraz jednostek osadniczych i zainwestowania rekreacyjnego. W świetle przedstawionej prognozy, w długookresowej perspektywie, północna cz ęść gminy Krokowa stanie si ę obszarem bardzo problemowym w zakresie gospodarki przestrzennej.

104 8. UWARUNKOWANIA WYNIKAJ ĄCE Z WYST ĘPOWANIA OBIEKTÓW I TERENÓW CHRONIONYCH NA PODSTAWIE PRZEPISÓW ODR ĘBNYCH Na terenie gminy Krokowa wyst ępuj ą obiekty i tereny chronione na podstawie przepisów odrębnych, w tym: - pas nadbrze Ŝny brzegu morskiego (patrz pkt. 10 niniejszego rozdziału); - tereny nara Ŝone na niebezpiecze ństwo powodzi (patrz pkt. 11 niniejszego rozdziału); - pasy terenu s ąsiaduj ące z terenami kolejowymi – do zagospodarowania gruntów usytuowanych w bezpo średnim s ąsiedztwie linii kolejowej ma zastosowanie Rozporz ądzenie Ministra Infrastruktury z dnia 7 sierpnia 2008 r. w sprawie wymaga ń w zakresie odległo ści i warunków dopuszczaj ących usytuowanie drzew i krzewów, elementów ochrony akustycznej i wykonywania robót ziemnych w s ąsiedztwie linii kolejowej, a tak Ŝe sposobu urz ądzania i utrzymywania zasłon od śnie Ŝnych oraz pasów przeciwpo Ŝarowych (Dz. U. z 2008 r., Nr 153, poz. 955); - pasy terenu s ąsiaduj ące z liniami elektroenergetycznymi i sieciami gazowymi (patrz pkt. 15.3 niniejszego rozdziału); - obiekty i tereny chronione na podstawie ustawy o ochronie przyrody (patrz pkt. 7 niniejszego rozdziału); - obiekty i tereny wpisane do rejestru zabytków (patrz pkt. 6 niniejszego rozdziału); - tereny wokół cmentarzy – do zagospodarowania gruntów usytuowanych w bezpo średnim s ąsiedztwie cmentarzy ma zastosowanie Rozporz ądzenie Ministra Gospodarki Komunalnej z dnia 25 sierpnia 1959 r. w sprawie okre ślenia, jakie tereny pod wzgl ędem sanitarnym s ą odpowiednie na cmentarze (Dz. U. nr 52, poz. 315); - tereny i obszary górnicze – (patrz pkt. 7.5 niniejszego rozdziału).

9. UWARUNKOWANIA WYNIKAJ ĄCE Z PRZEPISÓW O UZDROWISKACH I MO śLIWO ŚCI ROZWOJU FUNKCJI UZDROWISKOWEJ Zasady nadawania obszarowi statusu uzdrowiska albo statusu obszaru ochrony uzdrowiskowej okre śla Ustawa z dnia 28 lipca 2005 r. o lecznictwie uzdrowiskowym, uzdrowiskach i obszarach ochrony uzdrowiskowej oraz o gminach uzdrowiskowych (Dz.U. 2005 nr 167, poz. 1399). Gmina Krokowa posiada walory uzdrowiskowe. Nale Ŝą do nich: - poło Ŝenie nad Morzem Bałtyckim (morski bioklimat, aerozol morski, wykorzystanie pla Ŝy do celów leczniczych); - nadmorskie kompleksy le śne wytwarzaj ące specyficzny mikroklimat z bogactwem fitoncydów i olejków eterycznych. Wg „Oceny zasobów wód mineralnych, termalnych i konsumpcyjnych oraz peloidów w rejonie Półwyspu Helskiego”, praca zbiorowa, prowadz ący prof. dr hab. A. Sadurski, PPW „Glob” sp. z o.o. Gda ńsk, 1992 r. w rejonie Półwyspu Helskiego istnieje mo Ŝliwo ść eksploatacji wód mineralnych. W zakresie ewentualnego wykorzystania wód mineralnych i termalnych badania przeprowadzone dla potrzeb w/w opracowania poszerzone o wyniki bada ń archiwalnych wykazały: - mał ą wodono śno ść poziomów na gł ęboko ści ok. 3200-3500 m, gdzie wyst ępuj ą korzystne warunki geotermiczne; - znacznie ograniczone mo Ŝliwo ści wykorzystania wód kambru dla celów balneologicznych (du Ŝa gł ęboko ść poziomu wodono śnego, mała wydajno ść solanki i niekorzystne warunki ci śnieniowe); - bardziej zasobne utwory mezozoiczne wyst ępuj ące na gł ęboko ści ok. 100 – 1000 m le Ŝą w

105 strefie chłodnej. Najbardziej perspektywiczny jest tu poziom pstrego piaskowca (trias) oraz drugorz ędnie dolomit płytowy cechsztynu (perm) i poziom piaskowcowo-węglanowy oksfordu (jura). S ą to wody chlorkowo-sodowe, jodowe, chłodne. Mo Ŝliwo ści zastosowania tych wód ograniczaj ą si ę do kapieli wannowych po podgrzaniu, inhalacji i kuracji pitnych. Wody mineralne triasu pod warunkiem eksploatacji przy wydajno ści minimum 15 m³/h mo Ŝna zastosowa ć w basenach rekreacyjnych i leczniczych (mo Ŝliwa do uzyskania temperatura wody na powierzchni - na poziomie 18º). Słabo mineralizowane wody kredy mo Ŝna wykorzysta ć do butelkowania naturalnych wód mineralnych. Rejon gminy Krokowa charakteryzuje si ę dobrymi warunkami naturalnymi sprzyjaj ącymi rozwojowi funkcji uzdrowiskowej, korzystnym klimatem, wysokimi walorami krajobrazu oraz rozwini ętą baz ą pobytow ą. Nale Ŝy przypuszcza ć (przez analogi ę do stwierdzonych zasobów wód mineralnych w rejonie Półwyspu Helskiego), Ŝe prawdopodobnie w gminie Krokowa wyst ępuj ą ró Ŝne typy wód mineralnych, które, uwzgl ędniaj ąc profil leczniczy uzdrowisk północnej Polski, mo Ŝna wykorzysta ć do leczenia przede wszystkim chorób narz ądów ruchu i reumatologicznych. Mo Ŝna by tu równie Ŝ prowadzi ć rehabilitacj ę poszpitaln ą. W stosunkowo bliskim s ąsiedztwie wyst ępuj ą zło Ŝa borowiny typu niskiego i wysokiego, które mog ą by ć równie Ŝ wykorzystywane jako surowiec leczniczy. Nale Ŝy zaznaczy ć, Ŝe wydobywanie złó Ŝ torfów do celów leczniczych (borowiny) jest mo Ŝliwe poza obszarami obj ętymi ochron ą, wskazanymi w ustawie o ochronie przyrody (park krajobrazowy, obszar chronionego krajobrazu, rezerwat przyrody). Reasumuj ąc, nale Ŝy stwierdzi ć, Ŝe gmina Krokowa posiada warunki klimatyczne do rozwoju funkcji uzdrowiskowej. Rozpoznania wymaga wyst ępowanie zasobów wód mineralnych oraz złó Ŝ torfów leczniczych (borowiny), potencjalnie mo Ŝliwych do wykorzystania dla celów leczniczych.

10. UWARUNKOWANIA WYNIKAJ ĄCE Z OCHRONY PASA NADBRZE śNEGO W granicach gminy Krokowa wyst ępuje pas nadbrze Ŝny , czyli obszar l ądowy przyległy do brzegu morskiego. W skład pasa nadbrze Ŝnego wchodz ą: • pas techniczny – stanowi ący stref ę wzajemnego bezpo średniego oddziaływania morza i lądu; jest on obszarem przeznaczonym do utrzymania brzegu w stanie zgodnym z wymogami bezpiecze ństwa i ochrony środowiska – pas techniczny mo Ŝe by ć wykorzystywany do innych celów za zgod ą Urz ędu Morskiego, który okre śla warunki takiego wykorzystania; wszystkie plany i projekty zwi ązane z zagospodarowaniem pasa technicznego s ą zatwierdzane przez organy administracji morskiej w uzgodnieniu z gmin ą; pas techniczny na obszarze gminy Krokowa został ustanowiony Zarz ądzeniem nr 16 Dyrektora Urz ędu Morskiego w Gdyni z dnia 4 pa ździernika 2004 r. (Dz. Urz. Woj. Pomorskiego Nr 136, poz. 2402); • pas ochronny – obejmuj ący obszar, w którym działalno ść człowieka wywiera bezpo średni wpływ na stan pasa technicznego; pozwolenia wodno – prawne i decyzje w sprawach budownictwa , zmian w zalesieniu, zadrzewiania, a tak Ŝe opracowanie i realizacja planów zagospodarowania przestrzennego w pasie ochronnym wymagaj ą uzgodnienia wła ściwego terytorialnie organu administracji morskiej; pas ochronny na obszarze gminy Krokowa został ustanowiony Zarz ądzeniem nr 25 Dyrektora Urz ędu Morskiego w Gdyni z dnia 5 grudnia 2005 r. (Dz. Urz. Woj. Pomorskiego Nr 137, poz. 3170). W granicach gminy Krokowa znajduje si ę morska przysta ń rybacka w D ębkach . Jej granice zostały okre ślone w Zarz ądzeniu Nr 2 Dyrektora Urz ędu Morskiego w Gdyni z dnia 9 kwietnia 2008 r. w sprawie okre ślenia granicy l ądowej dla morskiej przystani rybackiej w Dębkach. Uwarunkowania powy Ŝsze rozwini ęte zostały w pkt. 7.5 niniejszego rozdziału.

106 11. UWARUNKOWANIA WYNIKAJ ĄCE Z ZAGRO śEŃ BEZPIECZE ŃSTWA LUDNO ŚCI I JEJ MIENIA W gminie Krokowa wyst ępuj ą obszary bezpo średniego zagro Ŝenia powodzi ą, w tym: • wyznaczone przez RZGW w Gda ńsku dla odcinka Pia śnicy od wypływu z jez. śarnowieckiego do uj ścia do morza; • w zasi ęgu pasa nadbrze Ŝnego w rozumieniu ustawy o obszarach morskich Rzeczypospolitej Polskiej i administracji morskiej. Pas nadbrze Ŝny, nara Ŝony jest na powodzie wywołane wysokimi stanami wody w morzu, powodowanymi sztormami. W zwi ązku z prognozowanym podnoszeniem si ę poziomu wody w morzu, które w Bałtyku szacowane jest na od 30 do 100 cm w XXI wieku, w przyszło ści proces ten mo Ŝe ulec intensyfikacji, co zmieni warunki geotechniczne i siedliskowe na terenach przybrze Ŝnych. Realne jest zagro Ŝenie powodziowe ni Ŝej poło Ŝonych terenów – szczególnie pasa nadbrze Ŝnego. Zagro Ŝenie powodziowe na obszarze opracowania mają trojaki charakter: • zalewowy - w przypadku spi ętrzenia wody w Bałtyku i przerwania pasa wydm; • podsi ąkowy – w efekcie podniesienia si ę poziomu wody w morzu; • opadowy – w przypadku długotrwałych opadów deszczu i utrudnionej infiltracji wody w utworach torfowych równin i zagł ębie ń hydrogenicznych. Obszar pasa nadbrze Ŝnego le Ŝy w strefie bezpo średniego zagro Ŝenia powodzi ą. Na terenach zagro Ŝonych powodzi ą obowi ązuj ą przepisy ustawy Prawo Wodne z dnia 18 lipca 2001r. – Dz.U. z 2001 r. nr 11, poz. 1229 z pó źniejszymi zmianami, w tym znowelizowane ustawą z dnia 3 czerwca 2005 r. o zmianie ustawy - Prawo Wodne oraz niektórych innych ustaw - Dz. U.05.130.1087. Wznoszenie wszelkich obiektów budowlanych, wycinki i nasadzenia drzew lub krzewów, zmiany ukształtowania terenu oraz wykonywanie innych robót dopuszcza si ę tylko w miejscach wyznaczonych w planie miejscowym pod warunkiem uzyskania decyzji Dyrektora Urz ędu Morskiego w Gdyni zwalniaj ącej z zakazów okre ślonych w art. 82 ustawy Prawo Wodne. Urz ąd Morski w Gdyni we wnioskach do opracowa ń planistycznych dla obszarów przy Zatoce Puckiej wskazał tereny do rz ędnej + 2,5 m n.p.m. jako zagro Ŝone zalaniem przez wody morskie wskutek spi ętrze ń sztormowych oraz prognozowanego wzrostu poziomu morza w wyniku efektu cieplarnianego. Wg obecnego rozpoznania do obszarów zagro Ŝonych osuwaniem si ę mas ziemnych, w gminie Krokowa nale Ŝą (w rozumieniu Ustawy o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym - Dz. U. z 2003 r., Nr 80, poz. 717): • zbocza doliny, w tym zwłaszcza strefy kraw ędziowe Rynny jez. śarnowieckiego (du Ŝe spadki); • strefa brzegu morskiego (w trakcie spi ętrze ń sztormowych dochodzi do wzmo Ŝonej abrazji brzegu, potencjalne zagro Ŝenie osuwaniem si ę mas ziemnych wyst ępuje tak Ŝe na obszarach wydmowych, w przypadku pozbawienia ich stabilizuj ącej pokrywy ro ślinnej).- strefa kraw ędziowa wysoczyzny (du Ŝe spadki); Uwarunkowania powy Ŝsze rozwini ęte zostały w pkt. 7.2 i 7.5 niniejszego rozdziału.

12. UWARUNKOWANIA WYNIKAJ ĄCE Z POTRZEB I MO śLIWO ŚCI ROZWOJU GMINY Uwarunkowania opisane w niniejszym rozdziale, a takŜe specyficzne poło Ŝenie w pasie nadmorskim, w bezpo średnim s ąsiedztwie jeziora śarnowieckiego, ograniczaj ą znacznie

107 mo Ŝliwo ści rozwoju przestrzennego zabudowy na terenie gminy. Wizj ę zrównowa Ŝonego rozwoju gminy, okre ślaj ącą podstawowe jego potrzeby, sformułowano w Strategii Rozwoju Gminy Krokowa do 2015 roku omówionym w pkt. 2 niniejszego rozdziału. Potrzeby gminy w zakresie rozwoju jego głównych funkcji okre ślone zostały w postaci programu najwaŜniejszych działa ń inwestycyjnych, patrz rozdz. III, pkt 14.

13. UWARUNKOWANIA WYNIKAJ ĄCE ZE STANU PRAWNEGO GRUNTÓW Stan prawny gruntów okre śla struktura własno ści. Struktura własno ści gruntów w gminie (wg danych Starostwa Powiatowego w Pucku Wydziału Geodezji, Kartografii i Katastru z dnia 01.01.2007) uzyskanych w Urz ędzie Gminy w Krokowej przedstawia si ę w sposób nast ępuj ący:

1. Grunty Skarbu Pa ństwa z wył ączeniem gruntów przekazanych w u Ŝytkowanie wieczyste……………………………………………………………………………….9 817 ha w tym 6 364 ha - grunty w zarz ądzie Pa ństwowego Gospodarstwa Le śnego Lasy Pa ństwowe 2. Grunty Skarbu Pa ństwa przekazane w u Ŝytkowanie wieczyste………………………124 ha 3. Grunty spółek Skarbu Pa ństwa, przedsi ębiorstw Pa ństwowych i innych pa ństwowych osób prawnych……………………………………………………185 ha 4. Grunty gmin i zwi ązków mi ędzygminnych z wył ączeniem gruntów przekazanych w u Ŝytkowanie wieczyste…………………………………………...... 720 ha 5. Grunty gmin i zwi ązków mi ędzygminnych przekazane w u Ŝytkowanie wieczyste…………………………………………………………………………………..10 ha 6. Grunty gminne i in. os. prawnych, których org. zało Ŝ. s ą org. gmin…………...... 0 ha 7. Grunty osób fizycznych……………………………………………………………..8 810 ha 8. Grunty spółdzielni……………………………………………………………………..639 ha 9. Grunty ko ściołów i zwi ązków wyznaniowych………………………………………….54 ha 10. Wspólnoty gruntowe………………………………………………………………...... 0 ha 11. Grunty powiatów z wył ączeniem gruntów przekazanych w u Ŝytkowanie…………..183 ha 12. Grunty powiatów przekazane w u Ŝytkowanie wieczyste……………………………….0 ha 13. Grunty województw z wył ączeniem gruntów przekazanych w u Ŝytkowanie…………..0 ha 14. Grunty województw przekazane w u Ŝytkowanie wieczyste……………………………0 ha 15. Grunty b ędące przedmiotem własno ści i władania osób nie wymienionych w pkt. 1-14 (grunty spółek prawa handlowego)………………………………………….536 ha

razem…21 078 ha

powierzchnia wyrównawcza…………31 ha

powierzchnia geodezyjna……….21 109 ha

Z powy Ŝszych danych wynika, Ŝe około połowa gruntów administrowanych przez gmin ę, jest własno ści ą Skarbu Pa ństwa. S ą to przede wszystkim lasy, drogi i nieu Ŝytki. W dyspozycji Zasobu Własno ści Rolnej Skarbu Pa ństwa pozostaje 2 343 ha, grunty w zarz ądzie Pa ństwowego Gospodarstwa Le śnego Lasy Pa ństwowe to 6 364 ha. Grunty osób fizycznych, zajmuj ą drug ą pozycj ę w strukturze własno ści – 8 810 ha. W dyspozycji gminy pozostaje 720 ha. WNIOSKI Tereny niezabudowane, pozostaj ące w r ękach gminy stanowi ą niewielki procent powierzchni gminy. Wymagaj ą, zatem szczególnej ostro Ŝno ści w sposobie ich przeznaczenia i zagospodarowania. Powinny one słu Ŝyć celom okre ślonym w Planie Strategicznym Gminy.

108 14. OCENA STANU ISTNIEJ ĄCEGO I UWARUNKOWANIA KOMUNIKACYJNE

14.1. Ogólna charakterystyka gminy i specyfika jej poło Ŝenia Gmina Krokowa (powiat pucki) poło Ŝona jest w obszarze przybrze Ŝnym. Wynikaj ące z tego poło Ŝenia walory kulturowe i przyrodnicze powoduj ą, Ŝe gmina jest silnym celem podró Ŝy o charakterze turystyczno-rekreacyjnym, głównie mieszka ńców aglomeracji trójmiejskiej.

Rys. 1 Poło Ŝenie gminy w pasie nadmorskim

14.2. Infrastruktura drogowa a) Podstawowy układ drogowy Podstawowy układ drogowy gminy tworz ą (Rys. 2): a) drogi wojewódzkie − nr 213 Słupsk-Wicko-śelazno-Sulicice-Celbowo klasy Z, − nr 215 Władysławowo-Sulicice klasy Z, − nr 218 Gda ńsk-Chwaszczyno-Wejherowo-Krokowa klasy Z. b) drogi powiatowe

Tabela 1 Wykaz dróg powiatowych

Lp Nr Nazwa drogi powiatowej Klasa drogi drogi 1 1445G (Opalino) - Tyłowo L 2 1446G Wierzchucino - Brzyno - (Czymanowo - Rybno) Z 3 1447G Słuchowo - Prusewo - (Bychowo - Perlino) L

109 4 1500G Białogóra - Słuchowo L Białogóra - D ębki - Władysławowo /Karwia - ul. 5 1501G Wojska Polskiego/ L 6 1502G Dębki - Odargowo L 7 1503G Sławoszynko - Karwie ńskie Błota II - Goszczyno L 8 1504G Sławoszynko - Parszczyce - Minkowice L 9 1505G Minkowice - Sławoszyno L Mieroszyno - Parszkowo - Starzyno - Domatowo - 10 1508G Le śniewo L 11 1521G Karlikowo - Lubocino L 12 1522G Świecino - Połchówko - Kłanino L 13 1523G Minkowice - Lisewo - DW nr 218 L 14 1524G Krokowa - Jeldzino - Sobie ńczyce - Kartoszyno L 15 1525G Sobie ńczyce - Karlikowo - DW nr 218 L 16 1526G DW nr 213 - Lubkowo - Tyłowo - D ąbrowa Z 17 1527G Prusewo (ł ącznik płn. DP nr 1446G i DP nr 1447G) L 18 1528G Prusewo (ł ącznik pd. DP nr 1446G i DP nr 1447G) L

Stan techniczny dróg w gminie wskazuje na potrzeb ę wzmocnienia nawierzchni jezdni dróg powiatowych i wojewódzkich, a zły stan bezpiecze ństwa ruchu (na tle województwa pomorskiego) wymaga podj ęcia drogowych środków poprawy tej sytuacji.

Rys. 2 Układ transportowy gminy

110

Rys. 3 Ocena sieci drogowej w województwie pomorskim

Rys. 4 Prognoza ruchu w województwie pomorskim na rok 2030 b) Ruch drogowy Drogi wojewódzkie na terenie gminy obci ąŜ one s ą średniorocznym ruchem dobowym w granicach 2000-3000 pojazdów na dob ę. Jednak Ŝe problemy ze sprawno ści ą układu pojawiaj ą

111 si ę głównie w sezonie letnim, podczas powrotów weekendowych, głównie jednak na obszarze Krokowej, Karwi i D ębek. Przewiduje si ę, Ŝe do roku 2030 ruch ten prawie podwoi si ę w granicach 3000-5000 pojazdów na dob ę Rys. 4, co oznacza powa Ŝny problem z ochron ą walorów środowiskowych w nadmorskiej cz ęś ci gminy. c) Infrastruktura kolejowa Infrastruktura kolejowa na terenie gminy praktycznie nie istnieje. Przez obszar gminy przebiegaj ą linie kolejowe: − na granicy gminy - linia nr 230 znaczenia lokalnego Wejherowo – Garczegorze, obecnie nie jest eksploatowana, − do Pomorskiej Specjalnej Strefy Ekonomicznej – Teren śarnowiec - o charakterze bocznicy. Linia kolejowa Puck-Krokowa została zlikwidowana i przeznaczona na cele niekolejowe. d) Infrastruktura rowerowa Przez teren gminy przebiega planowana trasa rowerowa R10 (Via Hanseatica) o przebiegu równoległym do brzegu morza. Aktualnie lokalizowana jest z wykorzystaniem terenów pokolejowych linii Krokowa-Puck.

15. UWARUNKOWANIA IN śYNIERYJNE

15.1. Diagnoza stanu istniej ącego Zaopatrzenie w wod ę

Wszystkie miejscowo ści gminy Krokowa korzystaj ące z wodoci ągów, zaopatrywane s ą w wod ę z uj ęć podziemnych, ujmuj ących czwartorz ędowe oraz cz ęś ciowo trzeciorz ędowe poziomy wodono śne. Z wodoci ągów (sie ć wodoci ągowa) korzysta ok. 86% ogółu mieszka ńców gminy. Ok. 14% mieszka ńców korzysta z indywidualnych studni kopanych lub wierconych. Ponadto wyst ępuj ą wodoci ągi zakładowe, składaj ące si ę z własnych uj ęć i sieci, wykorzystywane tylko dla potrzeb zakładów,. Zu Ŝycie wody w gospodarstwach domowych wynosi ogółem - ok. 390 000 m 3/rok. Długo ść czynnej sieci wodoci ągowej - ok. 140 km. Wodoci ągi gminne istniej ą w miejscowo ściach: - Białogóra , Brzyno, Goszczyno – Minkowice - Sulicice obejmuj ący swym zasi ęgiem: Goszczyno, Minkowice, Parszczyce, Ł ętowice, Szary Dwór, Karwie ńskie Błoto Drugie, Sulicice, Lisewo, Krokow ę, Karwie ńskie Błoto Pierwsze, Jeldzino, Glinki, Karlikowo, Kłanino obejmuj ący swym zasi ęgiem: Kłanino, Parszkowo, Połchówko , Lubocino, Odargowo, Sobie ńczyce, Slawoszyno, Świecino (gdzie funkcjonuje uj ęcie wody ), Tyłowo, Wierzchucino obejmuj ący swym zasi ęgiem: Wierzchucino, Prusewo, Słuchowo i śarnowiec obejmuj ący swym zasi ęgiem: śarnowiec, D ębki i Lubkowo. W dyspozycji gminy jest równie Ŝ uj ęcie poło Ŝone na terenie S.S.E. „ śarnowiec”. Rejony pozbawione grupowych wodoci ągów znajduj ą si ę w miejscowo ściach: Wybudowania śarnowieckie, Wybudowania Wierzchuci ńskie, zabudowa pomi ędzy Karwie ńskim Błotem Pierwszym a Szarym Dworem oraz zabudowa rozproszona w rejonie Sławoszyna, Sobie ńczyc, Połchówka, Świecina i Tyłowa. Zasoby wody charakteryzuj ą si ę znaczn ą nierównomierno ści ą. W rejonie rynny jeziora śarnowieckiego i nizin nadmorskich osi ągaj ą warto ści rz ędu 70 m 3/h, za ś na obszarach wysoczyzny cz ęsto nie przekraczaj ą 10 m 3/h. Najwy Ŝsze zasoby posiadaj ą uj ęcia: śarnowiec

112 – 160 m 3/h i Minkowice – ok. 54 m 3/h. Ujecie wody na terenie S.S.E. „ śarnowiec” posiada bardzo wysokie zasoby wynosz ące 245 m 3/h.

► Stan systemu zaopatrzenia w wod ę nie jest zadowalaj ący. Na tak ą ocen ę składaj ą nast ępuj ące elementy: • silne rozproszenie systemu opartego a Ŝ na 15 uj ęciach wody i stacjach wodoci ągowych; pogarsza to ekonomik ę produkcji wody (koszty energii, obsługi bie Ŝą cej, konserwacji, remontów itp.) i w istotny sposób utrudnia modernizacj ę wodoci ągów szczególnie w odniesieniu do jako ści wody; • średni i zły stan studni - ich średni wiek przekracza 20 lat; • większo ść urz ądze ń uzdatniaj ących i hydroforowych zainstalowano w latach 70 – tych; znaczny wiek uj ęć , pomimo ci ągłej ich modernizacji jest przyczyn ą cz ęstych awarii i niskiej sprawno ści; • ujęcie w PSSE „ śarnowiec” jest wykorzystywane w niewielkim stopniu; stan techniczny studni jest zły; • za wyj ątkiem strefy przymorskiej i północnej cz ęś ci Rynny śarnowieckiej, ujmowane wody podziemne s ą dobrej jako ści, wymagaj ą tylko prostego uzdatniania w zakresie usuwania Ŝelaza i manganu; w strefie przymorskiej stwierdza si ę zasolenie odmorskie i ascensyjne z utworów podło Ŝa (wysoka mineralizacja, amoniak, chlorki); ujęcie w Białogórze charakteryzuje si ę wysokimi st ęŜ eniami amoniaku; u Ŝytkowe poziomy wodono śne w pasie pomi ędzy D ębkami a Lubkowem zubo Ŝone s ą o zasolone wody triasowe; • pomimo przekroczenia normatywnych wielko ści Ŝelaza i manganu nie ma urz ądze ń uzdatniajacych na uj ęciach gminnych w: Karlikowie, Lubocinie i Sulicicach oraz na uj ęciu zakładowym w Por ębie; • wiek wi ększo ści sieci wodoci ągowej wynosi ok. 35 lat; jest ona wykonana z ró Ŝnych materiałów, przewody posiadaj ą ró Ŝne średnice; część sieci nie posiada dokumentacji i była wykonywana ze środków własnych mieszka ńców gminy, w zwi ązku z czym nie znane s ą dokładne przebiegi, średnice i materiały rur; • duŜa liczba uj ęć wody wpływa niekorzystnie na ekonomik ę systemu (koszty energii, konserwacji, obsługi itp.). Elementem pozytywnym s ą: • wysokie zasoby wód podziemnych pozwalaj ące na daleko id ącą koncentracj ę poprzez zaniechanie eksploatacji cz ęś ci uj ęć i oparcie pracy systemu na uj ęciach o najwy Ŝszych zasobach.

Odprowadzanie i oczyszczanie ścieków Na terenie gminy funkcjonuj ą cztery systemy odprowadzania i oczyszczania ścieków. S ą to: - Kanalizacja i oczyszczalnia ścieków w Krokowej wybudowana w latach 1992 - 1995 (w latach 2001 - 2003 zmodernizowana) o przepustowo ści 770 m 3 /d. W zlewni oczyszczalni istnieje ok. 50 km kanałów sanitarnych odprowadzaj ących ścieki z miejscowo ści: Krokowa, Minkowice, Goszczyno, Jeldzino, Sławoszyno, Parszczyce, Ł ętowice, Karwie ńskie Błota Pierwsze i Drugie, Sławoszynko. Odbiornikiem oczyszczonych ścieków komunalnych jest rzeka Karwianka maj ąca swoje uj ście w wodach Morza Bałtyckiego. - Kanalizacja i oczyszczalnia ścieków w Kłaninie zbudowana w 2004 r. o przepustowości 492 m3/d. Zasi ęg kanalizacji obejmuje w chwili obecnej wie ś Kłanino, cz ęść Sulicic oraz Radoszewo (gm. Puck). Odbiornikiem oczyszczonych ścieków jest rzeka Czarna Wda uchodz ąca do wód Morza Bałtyckiego. - Kanalizacja i oczyszczalnia ścieków w Białogórze wybudowana w latach 1992 - 1997, o przepustowo ści 350 m 3/d. W zlewni oczyszczalni istnieje ok. 9 km kanałów sanitarnych

113 odprowadzaj ących ścieki z miejscowo ści Białogóra. Odbiornikiem oczyszczonych ścieków jest rzeka Białogórska Struga uchodz ąca do Morza Bałtyckiego. - Kanalizacja i oczyszczalnia ścieków w śarnowcu wybudowana w latach 1999 - 2002, o przepustowo ści 1500 m 3/d. Oczyszczalnia odbiera ścieki sanitarne z miejscowo ści: śarnowiec, Wierzchucino, D ębki, Brzyno, Prusewo oraz z terenu PSSE. Oczyszczalnie w Krokowej i Kłaninie zostały ze sob ą poł ączone, co pozwoliło na odci ąŜ enie oczyszczalni „Krokowa” w okresie letnim. Wi ąŜ e si ę to z systematycznie wzrastaj ącą ilo ści ą ścieków z miejscowo ści turystyczno – wypoczynkowych. Łączna ilo ść ścieków ze stref ą w 2009 r. wynosiła 665 tys. m 3/rok. Odsetek ludno ści korzystaj ącej z sieci kanalizacyjnej wynosi ok. 75% ogółu mieszka ńców gminy.

► Stan systemu nie jest zadowalaj ący przede wszystkim z uwagi na odsetek ludno ści korzystaj ącej z kanalizacji i oczyszczalni ścieków. Tym niemniej nale Ŝy stwierdzi ć, Ŝe jest on, jak na warunki wiejskie województwa pomorskiego stosunkowo wysoki. Średni odsetek dla obszarów wiejskich na terenie województwa wynosi bowiem ok. 32%, a na obszarze wiejskim powiatu Puckiego ok. 45%. Konieczno ść rozwoju systemu odprowadzania i oczyszczania ścieków determinuj ą ponadto nast ępuj ące czynniki: - Zagro Ŝenia jako ści wód - najpowa Ŝniejsze zagro Ŝenie jako ści wód podziemnych i powierzchniowych stanowi ą jednostki osadnicze oraz obiekty wypoczynkowe i letniskowe zlokalizowane na terenach pozbawionych kanalizacji, a posiadaj ące mo Ŝliwo ści korzystania z wodoci ągów. Ścieki odpływaj ące z tych obiektów, gromadzone s ą w zbiornikach bezodpływowych o ró Ŝnym stopniu szczelno ści. Przy małej szczelno ści zbiorników bezodpływowych nast ępuje przedostawanie si ę ścieków do wód podziemnych i powierzchniowych. Szczególnie zagro Ŝone s ą jeziora i zbiorniki wodne oraz wody podziemne, których ska Ŝenie (gdyby wyst ąpiło) mo Ŝna kwalifikowa ć w kategoriach katastrofy ekologicznej. W wielu przypadkach ścieki nieczyszczone odprowadzane s ą do odbiorników. Na znacznej cz ęś ci obszaru gminy wyst ępuje wysoki poziom wód podziemnych. - Wysoki potencjał turystyczno – wypoczynkowy gminy zarówno w formach zorganizowanych jak i agroturystycznych. - Wysoki udział powierzchni gminy w róŜnych formach ochrony przyrody - Nadmorski Park Krajobrazowy, obszary chronionego krajobrazu i liczne rezerwaty przyrody. - Stosunkowo wysoki (jak na warunki wiejskie) udział budownictwa wielorodzinnego.

Wody opadowe Na terenie gminy wody opadowe odprowadzane s ą powierzchniowo do istniej ących cieków, stawów i rowów melioracyjnych. Fragmentaryczne sieci kanalizacji deszczowej odprowadzaj ące ścieki deszczowe bezpo średnio do rowów i cieków powierzchniowych znajduj ą si ę mi ędzy innymi we wsiach Kłanino, Tyłowo, Krokowa, Wierzchucino, śarnowiec. Do kanałów deszczowych odprowadzane s ą te Ŝ cz ęsto równie Ŝ ścieki sanitarne, które trafiaj ą bezpo średnio do rowów melioracyjnych i cieków powierzchniowych.

Regulacja stosunków wodnych W północnych rejonach gminy Krokowa wyst ępuj ą rozległe tereny o wysokim poziomie wód gruntowych z g ęst ą sieci ą rowów melioracyjnych wykonanych dla potrzeb rolnictwa w systemie nawadniaj ąco – odwadniaj ącym. S ą to: - Wierzchuci ńskie Błota – odwadniane przez stacj ę pomp „D ębki II”, - Karwie ńskie Błota - odwadniane przez stacj ę pomp w Karwi, - Bielawskie Błota,

114 - śarnowieckie Błota - odwadniane przez stacje pomp „Dębki I”. Oprócz sieci rowów melioracji wodnych szczegółowych nawadniaj ąco-odwadniaj ących wyst ępuje bogata sie ć kanałów melioracji wodnych podstawowych z przepompowniami melioracyjnymi. Przepompownie zostały usytuowane: dwie w rejonie D ębek przy uj ściu rzeki Pia śnicy do morza, jedna przy uj ściu kanału Karwianki, w rejonie Wierzchucina, nad jeziorem śarnowieckim oraz w rejonie śarnowca, nad kanałem nawadniaj ącym wod ą z jeziora śarnowieckiego. Przez teren gminy przepływaj ą nast ępuj ące cieki powierzchniowe: - rzeka Pia śnica, - rzeka Bychowska Struga, - rzeka Czarna Wda, - kanał Karwianka, - rzeka Białogórska Struga. Ochron ę przeciwpowodziow ą stanowi ą obwałowania niektórych rzek: - Pia śnica - wał prawobrze Ŝny o długo ści ok. 2800 m na terenie śarnowieckich Błot, wał lewobrze Ŝny o długo ści ok. 4800 m na terenie Wierzchuci ńskich Błot, - Białogórska Struga - wał prawobrze Ŝny o długo ści ok. 3200 m, wał lewobrze Ŝny o długo ści ok. 3200 m, obydwa na terenie Wierzchuci ńskich Błot. Wały s ą w złym stanie technicznym. - Karwianka - wał prawobrze Ŝny o długo ści ok. 4500 m, wał lewobrze Ŝny o długo ści ok. 3500 m, obydwa na terenie Karwie ńskich Błot. Na obszarach w/w „Błot” mo Ŝna wyró Ŝni ć: - tereny podmokłe, na których nale Ŝy wykluczy ć budownictwo kubaturowe, - tereny zagro Ŝone powodzi ą. Na obszarach tych wyst ępuj ą dwojakie zagro Ŝenia: - powód ź spowodowan ą długotrwałymi opadami i zwi ązane z tym podniesienie si ę poziomu wody w rzekach do stanów przekraczaj ących rz ędne korony wałów, - przy silnych wiatrach północnych i północno – zachodnich nast ępuje podniesienie si ę poziomu wody w morzu, wywołuj ące szybkie zamulanie uj ścia rzek i blokad ę odpływu ich wód. Przy wysokich stanach morza i rzek wyst ępuje te Ŝ zjawisko infiltracji wody pod i przez wały wywołuj ące podnoszenie si ę poziomu wód gruntowych. Regionalny Zarz ąd Gospodarki Wodnej w Gda ńsku wyznaczył tereny bezpo średniego zagro Ŝenia powodzi ą w zlewni rzeki Pia śnicy (uwidocznione na rysunku studium). W zachodniej częś ci gminy poło Ŝone jest najwi ększe w tym rejonie jezioro śarnowieckie. Zlokalizowana nad nim elektrownia szczytowo - pompowa pobieraj ąca wod ę z jeziora powoduje du Ŝe wahania poziomu wody w ci ągu doby. Ró Ŝnica poziomów wody wynosi ok. 1,2 m. Odr ębnym zagadnieniem jest oddziaływanie morza na tereny l ądowe. W ubiegłych latach podj ęte zostały działania maj ące na celu zabezpieczenie polskiego wybrze Ŝa przed zagro Ŝeniami sztormowymi i powodziami – w postaci realizacji wieloletnich zamierze ń ochrony na podstawie ustawy z dn. 28 marca 2003 r. o ustanowieniu programu wieloletniego ,,Program ochrony brzegów morskich” (Dz. U. nr 67, poz. 621). Działania te maj ą obj ąć budow ę i utrzymanie systemów zabezpiecze ń przeciwpowodziowych terenów nadmorskich, stabilizacj ę linii brzegowej, zapobieganie zaników pla Ŝ oraz monitorowanie brzegów morskich i ich ratowanie. Na obszarze gminy obszar ten obejmuje ok. 10 km na zachód od Karwi. Wyst ępuje tu wybrze Ŝe o charakterze wydmowym, zagro Ŝone abrazj ą oraz wydmy z depresyjnym zapleczem nara Ŝonym na zatopienie. Dodatkowe informacje na temat zagro Ŝenia powodziowego zawieraj ą pkt 7.2 i 7.5 niniejszego rozdziału. ► Stan bezpiecze ństwa powodziowego na terenie gminy nie jest zadowalaj ący, a infrastruktura ochrony przed powodzi ą wymaga modernizacji.

115 Unieszkodliwianie odpadów. W gminie funkcjonuje poprawnie zorganizowany system gromadzenia przydomowego, odbioru i wywozu odpadów. Szacuje si ę, Ŝe obejmuje on ok. 95% mieszka ńców gminy. Obejmuje on tak Ŝe system selektywnej zbiorki odpadów. Szacuje si ę, Ŝe obj ętym jest nim ok. 50% mieszka ńców gminy. Gmina nie posiada własnego składowiska odpadów. Odpady komunalne i przemysłowe wywo Ŝone s ą na urz ądzone wysypiska s ąsiednich gmin. Ilo ść zmieszanych odpadów zbieranych w ci ągu roku wynosi ogółem ok. 2477,0 t, w tym z gospodarstw domowych 1883,2 t. ► Stan systemu unieszkodliwiania odpadów ocenia si ę jako zadowalaj ący.

Zaopatrzenie w gaz Gaz ziemny, w który zaopatrywana jest gmina dostarczany jest z lokalnych złó Ŝ zlokalizowanych w miejscowo ściach D ębki i śarnowiec. Na terenie całej gminy funkcjonuje system sieci gazowych średniego i niskiego ci śnienia, dostarczaj ący gaz do praktycznie wszystkich wi ększych miejscowo ści gminy, mi ędzy innymi do: Krokowej, śarnowca, Wierzchucina, Białogóry, Goszczyna, Sławoszyna, Kłanina, Karwie ńskich Błot, Lisewa, Minkowic, Sulicic, Brzyna, Karlikowa, Lubkowa, Lubocina, Ł ętowic, Odargowa, Parszczyc, Parszkowa, Prusewa, Sobie ńczyc, Świecina. Gazoci ągi te s ą stosunkowo nowe, w dobrym stanie technicznym. Udokumentowane zasoby złó Ŝ gazu ziemnego wysokometanowego pozwalaj ą na dostaw ę do ok. 2015 – 2020 roku. Ocenia si ę, Ŝe aktualne zapotrzebowanie na gaz wynosi ok. 1450 tys. Nm 3/rok. Szacunek ludno ści korzystaj ącej z sieci gazowej - 2323 osób, a odsetek korzystaj ących z gazu ocenia si ę na ok. 23,0% ogółu mieszka ńców. ► Stan systemu ocenia si ę jako w pełni zadowalaj ący. W chwili obecnej blisko 100% mieszka ńców gminy ma potencjalne mo Ŝliwo ści korzystania z gazu ziemnego.

Zaopatrzenie w ciepło Zaspokajanie potrzeb cieplnych odbiorców na terenie gminy odbywa si ę w oparciu o: - kotłownie lokalne opalane gazem ziemnym, w ęglem oraz olejem, - kotłownie zlokalizowane na terenie zakładów produkcyjnych gminy (gazowe, w ęglowe, olejowe oraz opalane biomas ą), - indywidualne źródła i urz ądzenia grzewcze na paliwa stałe (w ęgiel, odpady drzewne, drewno), gaz ziemny i olej opałowy oraz elektryczne urz ądzenia grzewcze.

Kotłownie lokalne Kotłownie lokalne zaopatruj ą w energi ę ciepln ą na potrzeby przygotowania ciepłej wody uŜytkowej nast ępuj ące grupy odbiorców: - obiekty u Ŝyteczno ści publicznej - urz ędy i instytucje, placówki o światy i słu Ŝby zdrowia itp., - obiekty usługowe i wi ększe placówki handlowe, - cz ęść zasobów mieszkaniowych gminy. Stanowi ą one w wi ększo ści źródła niewielkie (o mocy poni Ŝej 50 kW), jednak Ŝe cz ęść placówek o światowych posiada kotłownie o mocy zainstalowanej w granicach 700 - 1500 kW. Szacuje si ę, Ŝe zapotrzebowanie na moc ciepln ą w odniesieniu do odbiorców zasilanych z kotłowni lokalnych wynosi w skali całej gminy ok. 4,22 MW. Udział ww. źródeł w strukturze zaopatrzenia gminy w energi ę ciepln ą kształtuje si ę na poziomie 13%.

Kotłownie zakładowe Zakłady produkcyjne zaopatrywane s ą w energi ę ciepln ą z własnych źródeł dostarczaj ących

116 energi ę ciepln ą na potrzeby centralnego ogrzewania (ogrzewanie hal produkcyjnych oraz pomieszcze ń biurowych i socjalnych) i przygotowania ciepłej wody u Ŝytkowej oraz (w przypadku cz ęś ci zakładów) do celów technologicznych. Najwi ększe źródła ciepła o mocy 600 - 2300 kW zlokalizowane s ą na terenie zakładów przemysłowych w Kartoszynie prowadz ących działalno ść na obszarze Pomorskiej Specjalnej Strefy Ekonomicznej (PSSE „śarnowiec”). Zakłady produkcyjne zlokalizowane na pozostałym terenie gminy dysponuj ą w wi ększo ści źródłami ciepła o mocach poni Ŝej 100 kW. Zapotrzebowanie na moc ciepln ą odbiorców zasilanych z kotłowni zakładowych wynosi w skali całej gminy około 3,12 MW. Źródła te pokrywaj ą około 9% globalnych potrzeb cieplnych gminy.

Źródła indywidualne Odbiorcy zasilani ze źródeł indywidualnych stanowi ą najwi ększ ą pod wzgl ędem wielko ści potrzeb cieplnych grup ę odbiorców energii cieplnej na terenie gminy. Potrzeby cieplne tej grupy odbiorców stanowi ą około 78% całkowitego zapotrzebowania gminy i kształtuj ą si ę na poziomie 26,25 MW. Najwi ększy wkład w struktur ę potrzeb cieplnych analizowanej grupy odbiorców wnosi budownictwo jednorodzinne – 22,04 MW (84%). Do produkcji ciepła wykorzystywane s ą indywidualne urz ądzenia grzewcze na paliwa stałe (w ęgiel, koks oraz biomasa) oraz gazowe. Zapotrzebowanie gminy na moc ciepln ą w stanie istniej ącym szacuje si ę na ok. 33,6 MW, za ś na energi ę ok. 314 TJ. (terad Ŝuli – TJ = 10 9 J). Struktura zu Ŝycia paliw przedstawia si ę nast ępuj ąco (w odsetkach zapotrzebowania na ciepło): - paliwa stałe (w ęgiel, koks) – ok. 45%, - biomasa (drewno i odpady drzewne) - ok. 17%, - gaz ziemny - ok. 32%, - olej opałowy - ok. 3%, - energia elektryczna i inne - ok. 3%. ► Ocena stanu prowadzi do nast ępuj ących konkluzji: - na terenie gminy nie wyst ępuje zorganizowany system zaopatrzenia w ciepło, - zwraca uwag ę wysoki udział gazu ziemnego z lokalnych źródeł i energii odnawialnych (ł ącznie ok. 49% potrzeb cieplnych) korzystnie sytuuje to gmin ę w zakresie bezpiecze ństwa energetycznego, - znaczna cz ęść źródeł ciepła opalana jest w ęglem, co wpływa niekorzystnie na stan czysto ści powietrza atmosferycznego.

Zaopatrzenie w energi ę elektryczn ą Południowo – zachodnia cze ść gminy jest silnie nasycona infrastruktur ą elektroenergetyczn ą. Znajduje si ę tam w ęzeł energetyczny „ śarnowiec” tj. istniej ąca elektrownia szczytowo - pompowa „ śarnowiec” wraz z istniej ącą stacj ą transformatorow ą 400/110 kV. Ze stacji tej s ą wyprowadzane nast ępuj ące linie elektroenergetyczne: - jednotorowa 400 kV śarnowiec - Dunowo - Dolna Odra, - dwutorowa 400 kV śarnowiec - Gda ńsk Błonia, - dwutorowa 110 kV śarnowiec - Wejherowo – Reda, - jednotorowa 110 kV śarnowiec – Władysławowo, - jednotorowa 110 kV śarnowiec - Opalino - L ębork. oraz 6 linii 400 kV wi ąŜą cych elektrowni ę szczytowo - pompow ą z GPZ śarnowiec. Z rozdzielni ą t ą współpracuje Główny Punkt Zasilaj ący „Opalino”. Wy Ŝej wymienione urz ądzenia stanowi ą fragment krajowego systemu energetycznego i nie maj ą bezpo średniego znaczenia dla zasilania odbiorców gminy Krokowa. Zasilanie odbiorców energii elektrycznej gminy Krokowa odbywa si ę ze stacji transformatorowej 110/15 kV GPZ Władysławowo i GPZ Opalino poprzez sie ć rozdzielcz ą

117 15 kV. Na sie ć t ą, na terenie rozpatrywanej gminy składaj ą si ę nast ępuj ące linie 15 kV: - Władysławowo – Karwia, - Władysławowo – Wierzchucino, - Opalino – Krokowa, - Opalino – Wierzchucino. Z powy Ŝszych linii s ą wykonane odgał ęzienia do stacji transformatorowych 15/0,4 kV w wi ększo ści słupowych. Stacje wn ętrzowe wraz z zasilaniem kablowym 15 kV wyst ępuj ą nielicznie we wsi Krokowa i Lubocino. Ko ńcowi odbiorcy energii zasilani s ą liniami niskiego napi ęcia 0,4 kV. Zu Ŝycie energii wynosi ok. 9,5 GWh, a zapotrzebowanie mocy oceniono na ok. 7,3 MW. ► Analiza stanu zaopatrzenia gminy w energi ę elektryczn ą pozwala stwierdzi ć, Ŝe: - stan zaopatrzenia w energi ę mo Ŝna oceni ć jako pozytywny w zakresie wysokich napi ęć ; pewien problem stanowi ą wahania napi ęcia spowodowane wł ączaniem pomp w elektrowni szczytowo-pompowej, - stan systemu rozdziału energii ( średnie i niskie napi ęcia) jest niezadowalaj ący i wymaga modernizacji; elementy tego systemu s ą w powa Ŝnym stopniu zdekapitalizowane, co jest przyczyn ą cz ęstych awarii w dostawie energii.

15.2. Uwarunkowania wynikaj ące ze strategicznych dokumentów województwa Pomorskiego „Strategia rozwoju województwa pomorskiego” 9. Dokument ten w Priorytecie III – „Dost ępno ść ” przewiduje: • Cel strategiczny 2 - „Poprawa funkcjonowania systemów infrastruktury technicznej i teleinformatycznej” zawieraj ący nast ępuj ące kierunków działa ń: - redukcja dysproporcji regionalnych w rozwoju infrastruktury technicznej, zwłaszcza w zakresie systemów oczyszczania ścieków i dystrybucji gazu, - racjonalizacja wykorzystania i ochrona istniej ących zasobów wodnych, - utworzenie zintegrowanego regionalnego systemu gospodarki odpadami komunalnymi opartego na segregacji, recyklingu i innych formach odzysku odpadów, - modernizacja i rozbudowa systemu infrastruktury przeciwpowodziowej i rozwój regionalnego systemu małej retencji wodnej oraz systemu melioracji; ochrona brzegów morskich, - poprawa stanu infrastruktury energetycznej i usprawnienie systemu zaopatrzenia w energi ę, poprawa dost ępno ści do zró Ŝnicowanych no śników energii oraz zwi ększenie efektywno ści wykorzystania energii, - poprawa stanu bezpiecze ństwa i pełniejsze wykorzystanie potencjału energetycznego regionu, m.in. poprzez wspieranie wykorzystania odnawialnych źródeł energii i ich dywersyfikacj ę przestrzenn ą oraz tworzenie lokalnych rynków paliw i energii, - poprawa sprawno ści funkcjonowania regionalnego rynku usług telekomunikacyjnych oraz rozwój szkieletowej infrastruktury teleinformatycznej i lokalnej sieci dost ępowej dla zapewnienia powszechnego, szybkiego i bezpiecznego dost ępu do wiedzy, usług i informacji oferowanych poprzez Internet. • Cel strategiczny 4 – „Zachowanie i poprawa stanu środowiska” zawieraj ący min. nast ępuj ące kierunków działa ń: - zmniejszenie poziomu zanieczyszczenia środowiska oraz zmniejszenie negatywnych

9 Uchwalona przez Sejmik Województwa Pomorskiego lipcu 2005 r.

118 oddziaływa ń człowieka na środowisko, w tym m.in. na wody podziemne i powierzchniowe poprzez budow ę i modernizacj ę kanalizacji i oczyszczalni ścieków, a tak Ŝe na powietrze atmosferyczne – poprzez ograniczanie zu Ŝycia w ęgla w urz ądzeniach ciepłowniczych o niskiej sprawno ści.

„Plan zagospodarowania przestrzennego województwa pomorskiego” 10 W zakresie ochrony przeciwpowodziowej, do terenu gminy odnosz ą si ę nast ępuj ące wnioski (cyt.): - nie wolno planowa ć i wznosi ć Ŝadnych obiektów na terenach tzw. mi ędzywala, tj. obszarach poło Ŝonych pomi ędzy korytami rzek i kanałów a doln ą kraw ędzi ą wału przeciwpowodziowego, - ochronie planistycznej podlegaj ą urz ądzenia i obiekty ochrony przeciwpowodziowej, takie jak wały przeciwpowodziowe, zbiorniki retencyjne i suche kanały ulgi, przepompownie i wrota przeciwpowodziowe, - ka Ŝdorazowo nale Ŝy dokonywa ć analiz wpływu zagospodarowania przestrzennego na zagro Ŝenia powodziowe w danej zlewni; nale Ŝy uwzgl ędni ć istniej ące obiekty osłony przeciwpowodziowej pod wzgl ędem mo Ŝliwo ści przepustowej i zaprojektowa ć ich dostosowanie do nowych potrzeb lub wprowadzi ć nowe, - planowanie inwestycji na terenach zmeliorowanych powinno by ć dostosowane do istniej ących systemów melioracyjnych, a je Ŝeli jest to niemo Ŝliwe, przewidywa ć ich odtworzenie, - na terenach odwadnianych mechanicznie nie nale Ŝy lokalizowa ć du Ŝych obiektów uŜyteczno ści publicznej (np. szpitali), obiektów kosztownych i ,,wra Ŝliwych” na zalanie (np. produkcja i magazynowanie urz ądze ń elektronicznych), nie nale Ŝy stosowa ć podpiwnicze ń, a lokalizacja obiektów planowanych nie mo Ŝe kolidowa ć z urz ądzeniami melioracyjnymi, - zainwestowanie terenów zagro Ŝonych powodzi ą powinno by ć poprzedzone lub co najmniej zsynchronizowane z realizacj ą urz ądze ń osłony przeciwpowodziowej, - w celu zmniejszenia spływu wód deszczowych z terenów zabudowanych nale Ŝy przyjmowa ć jako obligatoryjne dokonywanie w planach miejscowych analiz mo Ŝliwo ści wsi ąkania wód opadowych do gruntu, budowy ró Ŝnego rodzaju zbiorników retencyjnych, retencji na ,,zielonych dachach”, stosowania nawierzchni półprzepuszczalnych, wtórnego wykorzystania wód deszczowych itp., - zagadnienia zagro Ŝenia powodzi ą powinny stanowi ć element prognozy wpływu ustale ń planów zagospodarowania przestrzennego na środowisko.

„Plan gospodarki odpadami dla województwa pomorskiego” (PGO) 11 Jako cel ekologiczny w projekcie „Planu...”okre ślono: „Zminimalizowanie ilo ści wytwarzanych odpadów oraz wdro Ŝenie nowoczesnego sytemu ich wykorzystywania i unieszkodliwiania”. Realizacja tego celu zostanie osi ągni ęta poprzez nast ępuj ące działania: - Docelowym rozwi ązaniem jest skupienie gmin wokół Zakładów Zagospodarowania Odpadów (ZZO) wyposa Ŝonych w linie do segregacji odpadów lub tylko w urządzenia do doczyszczania surowców wtórnych ze zbiórki selektywnej, urz ądzenia do

10 Informacje i wnioski Zarz ądu Województwa Pomorskiego do „Studium uwarunkowa ń i kierunków zagospodarowania przestrzennego gminy Krokowa”, sporz ądzone na podstawie „Planu zagospodarowania przestrzennego województwa pomorskiego” (uchwała Sejmiku Województwa Pomorskiego z wrze śnia 2002 r.) oraz innych dokumentów uchwalonych przez Sejmik Województwa Pomorskiego, Biuro Planowania Przestrzennego w Słupsku, 2006 r. 11 Uchwalony przez Sejmik Województwa Pomorskiego we wrze śniu 2007 r.

119 konfekcjonowania surowców, instalacje do utylizacji odpadów organicznych, tymczasowe pomieszczenia do magazynowania odpadów niebezpiecznych, składowisko odpadów resztkowych. O przyj ętej technologii decydowa ć b ędą inwestorzy. - Na obszarze gmin nale Ŝą cych do poszczególnych ZZO odbywa si ę zbiórka segregacyjna. - Lokalizacja ZZO jest zgodna z zasad ą „blisko ści” wyra Ŝon ą w ustawie o odpadach 12 . Przyj ęto, Ŝe optymalna odległo ść centrum gminy (po drogach) nie b ędzie wi ększa ni Ŝ 30 km od ZUO. W przypadku konieczno ści dowozu odpadów (lub surowców) z wi ększej odległo ści, nale Ŝy rozwa Ŝyć budow ę stacji przeładunków lub Wiejskich Punktów Gromadzenia i Segregacji Odpadów (WPGiSO). - Zało Ŝono. Ŝe z poszczególnych gmin odpady wysegregowane b ędą kierowane do ZZO. Natomiast pozostałe odpady b ędą deponowane na lokalnych składowiskach do czasu ich wypełnienia lub konieczno ści ich zamkni ęcia z innych powodów. W WPGO Gmina Krokowa została przypisana do ZZO „Czarnówko”.

„Regionalna strategia energetyki ze szczególnym uwzgl ędnieniem źródeł odnawialnych” 13 Dokument ten po uchwaleniu przez Sejmik Województwa wi ąŜ e organy samorz ądu województwa i instytucje jemu podległe, słu Ŝą c do podj ęcia działa ń zmierzaj ących do osi ągni ęcia wizji gospodarki energetycznej (cyt): Energetyka województwa pomorskiego zapewnia bezpiecze ństwo energetyczne regionu, konkurencj ę produkcji i przesyłu energii, niezawodne dostawy taniej energii maksymalnie wykorzystuj ąc lokalne zasoby paliw, spełnia wymogi ochrony środowiska oraz nasze zobowi ązania mi ędzynarodowe. Realizacja tej wizji b ędzie nast ępowała m.in. poprzez: • popraw ę infrastruktury energetyki oraz wdra Ŝanie nowych technologii, • zwi ększenie efektywno ści wykorzystania energii oraz popraw ę zaopatrzenia społeczno ści lokalnych w oparciu o istniej ące źródła taniej energii przy zachowaniu dost ępu do pozostałych no śników energii, • zdecydowane zwi ększenie wykorzystania wysokiego potencjału energetycznego odnawialnych zasobów energii, • szeroki rozwój energetyki w oparciu o przyjazne dla środowiska no śniki energii zapobiegaj ące dalszej jego degradacji, • podejmowanie działa ń na rzecz przebudowy dotychczasowej mentalno ści oraz budowy postaw proekologicznych.

15.3. Strefy bezpiecze ństwa Obowi ązuj ące przepisy szczegółowe przewiduj ą: - strefy kontrolowane, wolne od wszelkiej zabudowy dla gazoci ągów wysokiego ci śnienia o nast ępuj ących szeroko ściach ( środek strefy pokrywa si ę z osi ą gazoci ągu): średnica 150 do 300 mm – 6,0 m.; średnica 300 do 500 mm – 8,0 m 14 , - strefy bezpiecze ństwa dla linii elektroenergetycznych uzale Ŝnione s ą od wyników bada ń nat ęŜ enia promieniowania elektromagnetycznego; orientacyjnie mo Ŝna przyj ąć , Ŝe dla linii o napi ęciu 110 kV wynios ą one ok. 30 m, a dla linii 400 kV ok. 50 m.

12 Ustawa o odpadach z dnia 02.04 2001 r. (Dz.U nr 62.poz. 628 z pó źniejszymi zmianami) 13 Uchwalona przez Sejmik Województwa w grudniu 2006 r. 14 Rozporz ądzenie Ministra Gospodarki z dnia 30.07.2001 r. w sprawie warunków jakim powinny odpowiada ć sieci gazowe (Dz.U. nr 97 poz.1055)

120

III. KIERUNKI ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO

121 III. KIERUNKI ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO

1. CELE STRATEGICZNE OKRE ŚLAJ ĄCE POLITYK Ę ROZWOJU GMINY wg Strategii Rozwoju Gminy Krokowa do 2015 roku

1. Rozwój infrastruktury gwarantuj ący podniesienie poziomu Ŝycia mieszka ńców gminy do średniego poziomu miast w Polsce; 2. Rozwój turystyki wraz z promocj ą walorów gminy; 3. Rozwój przedsi ębiorczo ści w gminie w oparciu o PSSE „ śarnowiec” oraz korzystne warunki prawno-organizacyjne stworzone przez gmin ę; 4. Restrukturyzacja rolnictwa w kierunku powi ększenia areału i specjalizacji; 5. Przekształcenie Krokowej w centrum turystyczno-kulturalne Pomorza; 6. Dalsza poprawa stanu środowiska przyrodniczego oparta na współpracy mi ędzynarodowej i mi ędzyregionalnej; 7. Rozwój osadnictwa mieszka ńców miast na terenie gminy.

Czas ogólnej wizji i misji gminy w zało Ŝeniach do planu strategicznego gminy Krokowa okre ślony został – do 2015 roku .

Realizowanie wy Ŝej okre ślonych celów ma słu Ŝyć przyj ętej misji gminy, czyli najogólniejszej jego wizji.

Przyj ęta misja:

Gmina Krokowa to nowoczesne, europejskie centrum turystyczno –

kulturalne Pomorza, wykorzystuj ące rent ę poło Ŝenia, atrakcyjne miejsce do zamieszkania i prowadzenia działalno ści gospodarczej, dbaj ące we współpracy z otoczeniem o walory środowiska

przyrodniczego i antropogenicznego

Kształtowanie polityki przestrzennej w gminie oparte by ć musi o zasad ę zrównowa Ŝonego rozwoju z uwzgl ędnieniem przede wszystkim: − ochrony dziedzictwa kulturowego i krajobrazu gminy, − ochrony zasobów przyrodniczych, − racjonalnej gospodarki przestrzennej i ładu przestrzennego, − wzrostu standardów Ŝycia mieszka ńców. Rozwój bie Ŝą cy, zdominowany krótkoterminowymi potrzebami efektów i zysków nie powinien przesłoni ć czasem trudniejszej drogi osi ągni ęcia w/w celów strategicznych.

122 2. GŁÓWNE FUNKCJE GMINY

2.1. Ustala się, Ŝe głównymi funkcjami gminy o zasi ęgu ponadlokalnym b ędą: • rekreacja – obsługa turystyki, hotelarstwo, sport, wypoczynek, agroturystyka; • lecznictwo uzdrowiskowe; • usługi – kultura, gastronomia, organizacja kongresów itp.; • przemysł nieuci ąŜ liwy (Pomorska Specjalna Strefa Ekonomiczna – Teren śarnowiec). 2.2. Ustala si ę, Ŝe główn ą funkcj ą gminy o zasi ęgu lokalnym pozostanie: • rolnictwo; • mieszkalnictwo wraz z podstawow ą obsług ą mieszka ńców. 2.3. Ustala si ę strefy funkcjonalne, których zasi ęg okre ślono na rysunku studium: • obszary rozwoju zainwestowania wielofunkcyjnego – funkcje: mieszkaniowa, usługowa, rekreacyjna, zagrodowa; • obszary rozwoju funkcji sportu i rekreacji – kompleksy urz ądze ń terenowych; • obszary rozwoju funkcji sportu i rekreacji – pole golfowe z dopuszczeniem towarzysz ącej zabudowy mieszkaniowej; • rejony lokalizacji o środków sportów wodnych i k ąpielisk; • obszary rozwoju funkcji przemysłu nieuci ąŜ liwego, w tym Pomorska Specjalna Strefa Ekonomiczna – Teren śarnowiec; • obszary rolnicze i zieleni krajobrazowej; • obszar wydm i pla Ŝ nadmorskich.

3. KIERUNKI ZMIAN W STRUKTURZE PRZESTRZENNEJ ORAZ W PRZEZNACZENIU TERENÓW 3.1. Podział gminy na jednostki Przyjmuje si ę podział gminy na 22 jednostki - wg granic obr ębów wiejskich , w odniesieniu do których, ustala si ę polityk ę przestrzenn ą odpowiedni ą do stanu zagospodarowania i predyspozycji terenów, okre ślon ą w pkt. 14 niniejszego rozdziału: 1- Białogóra, 2- Brzyno, 3- Goszczyno, 4- Jeldzino, 5- Karlikowo, 6- Kartoszyno, 7- Karwie ńskie Błota, 8- Krokowa, 9- Lubkowo, 10- Lubocino, 11- Minkowice, 12- Odargowo, 13- Parszkowo, 14- Połchówko, 15- Sławoszyno, 16- Słuchowo, 17- Sobie ńczyce, 18- Sulicice, 19- Świecino, 20- Tyłowo, 21- Wierzchucino, 22- śarnowiec.

123 3.2. Kierunki rozwoju struktury funkcjonalno – przestrzennej 3.2.1. Obszary zainwestowania wielofunkcyjnego – funkcje: mieszkaniowa, usługowa, w tym uzdrowiskowa, rekreacyjna, zagrodowa; • zabudowa mieszkaniowa rozwija ć si ę b ędzie we wszystkich wsiach obr ębowych; podstawow ą form ą zabudowy mieszkaniowej b ędzie zabudowa jednorodzinna; zabudow ę wielorodzinn ą preferuje si ę w Trójwsi (Krokowa, Minkowice, Goszczyno) i w Wierzchucinie; • centrum usługowe gminy rozwija ć si ę b ędzie we wsi Krokowa; • funkcja uzdrowiskowa rozwija ć si ę b ędzie głównie w miejscowo ściach Białogóra i Dębki, gdzie ustala si ę priorytet dla rozwoju tej funkcji (pod poj ęciem funkcji uzdrowiskowej rozumie si ę lecznictwo uzdrowiskowe oraz funkcje zwi ązane z lecznictwem uzdrowiskowym, jak lecznictwo podstawowe, baza noclegowa itp.). Dopuszcza si ę inne mo Ŝliwo ści rozwoju tej funkcji (Karwie ńskie Błota, Trójwie ś, śarnowiec, Lubkowo); rejon gminy Krokowa charakteryzuje si ę dobrymi warunkami naturalnymi sprzyjaj ącymi rozwojowi funkcji uzdrowiskowej, korzystnym klimatem, wysokimi walorami krajobrazu oraz rozwini ętą baz ą pobytow ą; nale Ŝy przypuszcza ć (przez analogi ę do stwierdzonych zasobów wód mineralnych w rejonie Półwyspu Helskiego), Ŝe prawdopodobnie w gminie Krokowa wyst ępuj ą ró Ŝne typy wód mineralnych, które, uwzgl ędniaj ąc profil leczniczy uzdrowisk północnej Polski, mo Ŝna wykorzysta ć do leczenia przede wszystkim chorób narz ądów ruchu i reumatologicznych; mo Ŝna by tu równie Ŝ prowadzi ć rehabilitacj ę poszpitaln ą; w stosunkowo bliskim s ąsiedztwie wyst ępuj ą zło Ŝa borowiny typu niskiego i wysokiego, które mog ą by ć równie Ŝ wykorzystywane jako surowiec leczniczy; • funkcja rekreacyjna (pod poj ęciem funkcji rekreacyjnej rozumie si ę sport, kąpieliska, odnow ę biologiczn ą, ziele ń, hotelarstwo, zabudow ę letniskow ą, obsług ę turystyki, itp.) rozwija ć si ę b ędzie głównie: - w oparciu o s ąsiedztwo brzegu morskiego na obszarach miejscowo ści - Białogóra, Wierzchucino, D ębki i Karwie ńskie Błota, - w oparciu o s ąsiedztwo jeziora śarnowieckiego na obszarze wsi Brzyno, Lubkowo, - w oparciu o zało Ŝenie zamkowo - parkowe we wsi Krokowa, - w oparciu o zabytkowe zało Ŝenia dworsko – parkowe i pałacowo – parkowe we wsiach Kłanino, Parszkowo, Prusewo, Sulicice, śarnowiec, Sławoszyno, - w oparciu o projektowane trasy narciarskie we wsiach Lubocino, Karlikowo i Tyłowo, - w oparciu o system dróg wodnych (o którym mowa w pkt. 3.4.1) w rejonach ich przebiegu; niezale Ŝnie od wyznaczonych obszarów zainwestowania wielofunkcyjnego funkcje rekreacyjne z zakresu sportu, k ąpielisk i pól namiotowych wraz niezb ędn ą infrastruktur ą dopuszcza si ę w poszczególnych wsiach obrębowych poza tymi obszarami, ka Ŝdorazowo po przeanalizowaniu zasadno ści inwestycji w celu zwi ększenia atrakcyjno ści rozwojowej Gminy Krokowa w ramach miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego wnioskowanego obszaru; główne warunki przekształce ń w zakresie turystyki wczasowo – wypoczynkowej: - hamowanie istniej ących i kształtuj ących si ę procesów destrukcyjnych powoduj ących tworzenie si ę ognisk nadkoncentracji zagospodarowania i prowadz ących do powstawania struktur przestrzennych dewaloryzuj ących środowisko odpowiednie dla rekreacji,

124 - ograniczenie negatywnego oddziaływania ruchu i zagospodarowania na zasoby przyrodnicze, kulturowe i krajobraz terenów rekreacyjnych, - zabezpieczenie obszarów cennych przyrodniczo i mało odpornych przed skutkami Ŝywiołowej penetracji terenu w sezonie letnim, - pobudzenie zró Ŝnicowania funkcjonalnego zagospodarowania przestrzennego słu Ŝą cego rekreacji dla przedłu Ŝenia sezonu i polepszenia efektywno ści wykorzystania bazy, - lokalizacja nowej zabudowy letniskowej nawi ązuj ącej charakterem do tradycyjnych form budownictwa oraz na terenach uzbrojonych w pełn ą infrastruktur ę techniczn ą; główne warunki przekształce ń w zakresie rozwoju turystyki kwalifikowanej: - rozwijanie bazy hotelowo – gastronomicznej oraz usług turystycznych dla zaspokojenia potrzeb turystów krajowych i zagranicznych, dla ró Ŝnych okresów pobytu, - wspieranie rozwoju ekoturystyki i agroturystyki na obszarach posiadaj ących walory przyrodnicze, - wytyczenie i urz ądzenie szlaków turystyki pieszej i rowerowej, zgodnie z ide ą (,,tu bezpiecznie zaparkuj, dalej jed ź rowerem lub id ź pieszo”); przez teren gminy planowany jest przebieg odcinka mi ędzynarodowej trasy rowerowej - Hanzeatyckiej, do realizacji w pierwszej kolejno ści; w miar ę wzrostu nat ęŜ enia ruchu rowerowego nale Ŝy d ąŜ yć do podnoszenia standardów technicznych tras rowerowych i ich otoczenia, w tym zapewnienia bezpiecznych miejsc postojowych dla rowerów przy dworcach kolejowych, przystankach i dworcach PKS, przy urz ędach i szkołach; • zabudowa zagrodowa (siedliska rolnicze) – budowa nowych siedlisk poza wyznaczonymi terenami rozwoju zainwestowania, mo Ŝliwa b ędzie w przypadku kiedy wielko ść gospodarstwa rolnego zwi ązanego z t ą zabudow ą przekracza średni ą powierzchni ę gospodarstwa rolnego w gminie Krokowa, po spełnieniu niezb ędnych wymogów wynikaj ących z przepisów odr ębnych; nie dopuszcza si ę lokalizowania nowych siedlisk na terenie Nadmorskiego Parku Krajobrazowego. Planowane nowe zasi ęgi zwartej zabudowy poszczególnych wsi w granicach obszarów chronionego krajobrazu oraz parków krajobrazowych - z uwagi na przepisy szczególne obowi ązuj ące na tych terenach, powinny by ć wyznaczone w strefie powy Ŝej 100 m od brzegów rzek, jezior i innych zbiorników wodnych. 3.2.2. Obszary rozwoju funkcji sportu i rekreacji - kompleksy urz ądze ń terenowych: Brzyno, Krokowa, Sulicice oraz boiska wiejskie (pod poj ęciem kompleksów urządze ń terenowych z zakresu sportu i rekreacji rozumie si ę obiekty sportu terenowego z towarzysz ącymi usługami – korty tenisowe, pola golfowe, boiska itp. z wykluczeniem zabudowy mieszkaniowej, hotelowej, pensjonatowej i letniskowej); budow ę pól golfowych z towarzysz ącymi usługami dopuszcza si ę równie Ŝ poza wyznaczonymi terenami, po spełnieniu niezb ędnych wymogów wynikaj ących z przepisów odr ębnych; z zainwestowania nale Ŝy wykluczy ć tereny o niekorzystnych warunkach gruntowo-wodnych. 3.2.3. Pole golfowe z dopuszczeniem towarzysz ącej zabudowy mieszkaniowej: Sulicice; wielko ść zabudowy mieszkaniowej do ustalenia w miejscowym planie zagospodarowania przestrzennego. 3.2.4. Ośrodki sportów wodnych i k ąpieliska: Białogóra, Wierzchucino, D ębki, Karwie ńskie Błota, Brzyno, Lubkowo. 3.2.5. Obszary rozwoju przemysłu nieuci ąŜ liwego (pod poj ęciem funkcji

125 przemysłowych nieuci ąŜ liwych rozumie si ę wszelk ą działalno ść produkcyjn ą, drobn ą wytwórczo ść , składy, hurtownie, rzemiosło itp., której uci ąŜ liwo ść nie wykracza poza zasi ęg wyznaczonego obszaru) ustala si ę utrzymanie i rozwój funkcji przemysłowych we wsi Kartoszyno na terenie Pomorskiej Specjalnej Strefy Ekonomicznej – Teren śarnowiec oraz na terenie wsi Lubocino i Tyłowo, w bezpo średnim s ąsiedztwie PSSE – śarnowiec; ustala si ę mo Ŝliwo ść wykorzystania dawnych baz PGR dla przemysłu nieuci ąŜ liwego, w tym przetwórstwa rolniczego; w strefie przemysłowej dopuszcza si ę funkcje administracyjne, usługowe, komunalne i inne zwi ązane z obsług ą gospodarcz ą gminy, a tak Ŝe zachowanie istniej ących siedlisk rolniczych. Rodzaj działalno ści i mo Ŝliwo ści inwestowania do ustalenia w miejscowym planie zagospodarowania przestrzennego. 3.2.6. Obszary rolnicze i zieleni krajobrazowej - na terenie obszarów rolniczych dopuszcza si ę zabudow ę zagrodow ą (siedliska rolnicze), pola golfowe i inne funkcje rekreacyjne – z ograniczeniami, jak w pkt. 3.2.1 i 3.2.2 oraz niezb ędne obiekty infrastruktury technicznej. Obowi ązuje zakaz innych form zabudowy. 3.2.7. Obszar wydm i pla Ŝ nadmorskich - na terenie pla Ŝ dopuszcza si ę sezonowe usługi przypla Ŝowe (sanitariaty, wypo Ŝyczalnie sprz ętu wodnego, obiekty gastronomiczne itp.) zgodnie z corocznie uzgadnianym z Urz ędem Morskim w Gdyni, planem zagospodarowania pla Ŝ. 3.3. Wska źniki dotycz ące zagospodarowania oraz u Ŝytkowania terenów 3.3.1. Ustala si ę zasady stosowania powierzchni działek budowlanych: - dla wsi Karwie ńskie Błota wg ustale ń konserwatorskich, - dla pozostałych wsi min. 1000 m² dla obszarów wyposa Ŝonych w komunaln ą kanalizacj ę sanitarn ą, min. 1500 m² dla obszarów poło Ŝonych poza zasi ęgiem komunalnej kanalizacji sanitarnej; powy Ŝsze zasady nie dotycz ą zwartej zabudowy centrów wsi Krokowa, Minkowice, Goszczyno, śarnowiec, Wierzchucino oraz terenów przemysłowych; zasi ęgi zwartej zabudowy centrów wsi zostan ą ustalone w miejscowych planach zagospodarowania przestrzennego. 3.3.2. Ustala si ę zasady stosowania wysoko ści zabudowy i formy dachów: - wysoko ść budynków do 3 kondygnacji nadziemnych, w tym poddasze, nie wy Ŝej ni Ŝ 10 m; dla budynków usługowych i u Ŝyteczno ści publicznej wysoko ść do 3 kondygnacji nadziemnych, w tym poddasze, nie wy Ŝej ni Ŝ 12 m; na obszarach obj ętych ochron ą konserwatorsk ą oraz na styku z terenami otwartymi wysoko ść zabudowy do 2 kondygnacji nadziemnych, w tym poddasze; - dachy spadziste, nawiązuj ące do form historycznych wyst ępuj ących w danej miejscowo ści; zaleca si ę stosowanie dachów dwuspadowych z dopuszczeniem naczółków ze wzgl ędu na ich tradycyjne, powszechne wyst ępowanie na obszarze gminy. Powy Ŝsze zasady nie dotycz ą terenów przemysłowych. 3.3.3. Ustala si ę zasady stosowania wielko ści powierzchni zabudowy działek: - dla wsi Białogóra i miejscowo ści D ębki – do 20% powierzchni działki, - dla wsi Karwie ńskie Błota wg ustale ń konserwatorskich, - dla pozostałych wsi – do 25% powierzchni działki. Powy Ŝsze zasady nie dotycz ą terenów przemysłowych. 3.4. Ustalenia inne 3.4.1. Dopuszcza si ę poza pasem technicznym brzegu morskiego: - mo Ŝliwo ść realizacji systemu dróg wodnych dla małych jednostek pływaj ących

126 typu kajaki, łodzie itp., opartego o istniej ące kanały i cieki; ze szlaku wodnego nale Ŝy wył ączy ć miejsca koliduj ące z obszarami Natura 2000 i rezerwatami przyrody; - mo Ŝliwo ść lokalizacji zabudowy dla celów obsługi jednostek pływaj ących z zastosowaniem urz ądze ń wodnych pozwalaj ących na regulacj ę poziomu wód obszarów ł ąkowych i torfowiskowych. 3.4.2. Dopuszcza si ę okresowe udra Ŝnianie uj ścia rzeki Pia śnicy w sposób spełniaj ący wymogi okre ślone odr ębnymi przepisami z uwzgl ędnieniem przepisów zwi ązanych z ochron ą obszaru Natura 2000. 3.4.3. Na terenie gminy ustala si ę zakaz budowy elektrowni wiatrowych.

Uwagi: - u Ŝywane sformułowanie „zasady stosowania” dopuszcza lokalne odst ępstwa wynikaj ące z analiz i studiów przeprowadzanych w ramach sporz ądzania miejscowych planów zagospodarowania przestrzennego oraz decyzji o warunkach zabudowy i zagospodarowania terenu, - oznaczone na rysunku studium granice obszarów zainwestowania wielofunkcyjnego nale Ŝy traktowa ć jako orientacyjne z tolerancj ą ± 30 m. Rozwini ęcie problematyki w zakresie kierunków rozwoju struktury funkcjonalno – przestrzennej poszczególnych wsi obr ębowych zawiera pkt. 14 niniejszego rozdziału.

4. OBSZARY ORAZ ZASADY OCHRONY DZIEDZICTWA KULTUROWEGO I ZABYTKÓW ORAZ ŚRODOWISKA I JEGO ZASOBÓW, OCHRONY PRZYRODY I KRAJOBRAZU KULTUROWEGO

4.1. Obszary oraz zasady ochrony dziedzictwa kulturowego, zabytków i krajobrazu kulturowego 4.1.1. Obiekty i obszary dziedzictwa kulturowego, a tak Ŝe krajobraz stanowi ą obok środowiska przyrodniczego o to Ŝsamo ści gminy Krokowa. Wła ściwe wykorzystanie zasobów dziedzictwa kulturowego stanowi istotny element rozwoju gospodarczego i promocji gminy. 4.1.2. Zasady ochrony i kształtowania krajobrazu naturalnego gminy Krokowa: • sprawowanie ochrony i kształtowanie krajobrazu otwartego w sposób zapewniaj ący harmonijne pod wzgl ędem wizualnym współistnienie gospodarki człowieka z naturalnymi zasobami środowiska przyrodniczego; • zachowanie harmonii i ró Ŝnorodno ści krajobrazowej na obszarze gminy, a w szczególno ści ochrona i konserwacja charakteru i cech poszczególnych typów krajobrazu gminy; • ekspozycja i udost ępnienie walorów krajobrazowych; • upowszechnienie świadomo ści warto ści estetycznej i kulturowej oraz wyj ątkowo ści lokalnych walorów krajobrazowych. Działania zmierzaj ące do ekspozycji i kształtowania harmonijnego krajobrazu gminy: • uwzgl ędnienie walorów widokowych i krajobrazowych w planowaniu nowych inwestycji, a w szczególno ści w sąsiedztwie głównych dróg w gminie, dróg okre ślonych jako drogi krajobrazowe i ci ągów widokowych; • kontrola lokalizacji dolesie ń na terenach eksponowanych; • ochrona ekspozycji otwartego krajobrazu z ciągów widokowych i dróg

127 krajobrazowych; • organizacja sieci znakowanych szlaków turystycznych eksponuj ących atrakcje krajobrazowe; • zorganizowanie stałych miejsc zatrzymania (miejsc postojowych) i obserwacyjnych i ich zagospodarowanie (zadaszenia, ławki, tablice informacyjne itp.) w sposób dostosowany do lokalnego krajobrazu i tradycji budowlanych; • wprowadzenie zwartych zadrzewie ń i zieleni o charakterze krajobrazowym maskuj ącej zlokalizowane na obszarach otwartego krajobrazu zespoły zabudowy rekreacyjnej o cechach nie nawi ązuj ących do tradycyjnych form zabudowy i lokalnego krajobrazu. Ograniczenia lokalizacyjne zwi ązane z ochron ą i kształtowaniem harmonijnych walorów krajobrazu gminy: • wykluczenie lokalizacji tablic i konstrukcji reklamowych i propagandowych w sposób przesłaniaj ący obiekty o warto ściach kulturowych lub walory krajobrazowe; • konieczno ść uwzgl ędnienia problematyki kształtowania krajobrazu obserwowanego z przeciwległego brzegu jeziora śarnowieckiego dla obiektów budowlanych lokalizowanych na terenie PSSE „ śarnowiec”; • intensywna parcelacja oraz przeznaczanie terenów pod budynki i zespoły zabudowy rekreacji indywidualnej na wyznaczonych terenach uwarunkowane jest wprowadzeniem zieleni krajobrazowej. 4.1.3. Zasady ochrony i kształtowania krajobrazu kulturowego gminy Krokowa: • sprawowanie ochrony i wła ściwe utrzymanie obiektów i terenów wpisanych do rejestru zabytków województwa pomorskiego i podlegaj ące ochronie na mocy ustawy z dnia 23.07.2003 r. o ochronie zabytków i opiece nad zabytkami (Dz. U. z 2003 r. Nr 162, poz. 1568 oraz z 2004 r. nr 96 poz. 959); • obj ęcie i sprawowanie ochrony obiektów i terenów istotnych dla zachowania to Ŝsamo ści lokalnej, na podstawie aktów prawa miejscowego, a w szczególno ści miejscowych planów zagospodarowania przestrzennego; • obj ęcie ochron ą i kształtowanie krajobrazu kulturowego, a w szczególno ści zespołów zabudowy i jednostek osiedle ńczych istotnych dla zachowania to Ŝsamo ści lokalnej, w sposób: - uwzgl ędniaj ący lokaln ą tradycj ę budowlan ą i historyczne zasady rozplanowania wsi, - zapewniaj ący planow ą i kontrolowan ą parcelacj ę terenów prowadzon ą zgodnie z lokaln ą tradycj ą, - zapewniaj ący kontynuacj ę harmonijnego i organicznego procesu rozwoju miejscowo ści; • harmonijne i zgodne z lokalnymi tradycjami kształtowanie terenów zieleni zorganizowanej: parków, skwerów, ziele ńców, alei i szpalerów drzew, zieleni przydro Ŝnej na podstawie aktów prawa miejscowego, a w szczególno ści miejscowych planów zagospodarowania przestrzennego. 4.1.4. Do rejestru zabytków województwa pomorskiego wpisany jest układ ruralistyczny wsi Karwie ńskie Błota Pierwsze i Drugie w granicach historycznych wraz z otoczeniem pod numerem A-1060 (nr rej. nowy 1760) z dnia 17.06.2005. W granicach gminy Krokowa znajduj ą si ę ponadto obiekty wpisane do rejestru zabytków, wyszczególnione w wykazie znajduj ącym si ę w rozdziale II, pkt. 6.2. Obiekty wpisane do rejestru zabytków podlegaj ą ochronie na podstawie Ustawy z dnia 23.07.2003 r. o ochronie zabytków i opiece nad zabytkami (Dz. U. z 2003 r. Nr 162, poz. 1568 oraz z 2004 r. nr 96 poz. 959).

128 4.1.5. Zaleca si ę obj ęcie ochron ą kolejnych obiektów z ewidencji dóbr kultury poprzez wpisanie do rejestru zabytków. Wykaz tych obiektów znajduje si ę w rozdziale II, pkt 6.2. Wykaz ten nie wyklucza mo Ŝliwo ści korekt, zmian i uzupełnie ń. Nale Ŝy kontynuowa ć prace nad rejestrem obiektów chronionych. Zaleca si ę sporz ądzenie „Gminnego programu opieki nad zabytkami”. 4.1.6. Na obszarze gminy Krokowa wyznaczono strefy ochrony konserwatorskiej w zasi ęgu jak na rysunku studium: Uwaga: granice stref ochrony konserwatorskiej, krajobrazowej i archeologicznej okre ślone na rysunku studium maj ą charakter orientacyjny i wymagaj ą uszczegółowienia w miejscowych planach zagospodarowania przestrzennego. STREFA „A" ścisłej ochrony konserwatorskiej obejmuje obszar szczególnie warto ściowy, o bardzo dobrze zachowanej historycznej strukturze przes- trzennej. Znajduj ący si ę w niej zespół wyró Ŝnia si ę w cało ści układu przestrzennego wsi. Dominują w nim elementy historycznego układu przestrzennego, obrazuj ące czytelnie historyczne pochodzenie zespołu. Na tym obszarze, obok obiektów wpisanych do rejestru zabytków, wyst ępuj ą obiekty o lokalnej warto ści kulturowej, obj ęte ewidencj ą konserwatorsk ą. W strefie „A" działalno ść konserwatorska powinna zmierza ć do pełnej rewaloryzacji historycznego układu przestrzennego. Dla strefy „A” ustala si ę: - zachowanie rozplanowania budynków, historycznej linii zabudowy oraz wysoko ści elewacji w pie- rzejach (w przypadku zabudowy plombowej zbli Ŝone do wysoko ści zabudowy historycznej), - zachowanie historycznych podziałów własno ściowych działek lub ewentualne nawi ązanie do dawnych podziałów przez odpowiednie kształtowanie brył lub elewacji budynków lub przez zaznaczenie ich śladów z pomocą małej architektury lub zieleni, - zachowanie zasadniczych proporcji wysoko ściowych, kształtuj ących sylwet ę całego zespołu oraz fragmentów wn ętrz urbanistycznych, - sukcesywnie prowadzon ą, ci ągł ą restauracj ę i modernizacj ę obiektów o lokalnej warto ści kulturowej, - sukcesywn ą restauracj ę lub restytucj ę historycznych, krajobrazowych zało Ŝeń ruralistycznych, zało Ŝeń dworsko-parkowych, parkowych i ogrodowych, a tak Ŝe konserwacj ę zachowanych elementów zabyt- kowych układu terenu, zieleni, cieków i zbiorników wodnych, - nowa zabudowa musi by ć dostosowana do historycznej kompozycji urbanistycznej w zakresie skali, bryły, podziałów architektonicznych, proporcji powierzchni muru i otworów, - wysoko ść projektowanej zabudowy musi by ć dostosowana do otaczaj ącej zabudowy historycznej, pod- legaj ącej ochronie konserwatorskiej, - w przypadku budowy, rozbudowy lub modernizacji obiektów poło Ŝonych w obr ębie strefy „A" nale Ŝy wykona ć studia krajobrazowe, których wynikiem b ędzie podanie gabarytów tych obiektów, zarówno wysoko ściowych, jak i szeroko ści frontów, - ze strefy ścisłej ochrony konserwatorskiej nale Ŝy usunąć obiekty szpec ące i dysharmonizuj ące, jak np. substandardow ą zabudow ę gospodarcz ą, bezstylowe kioski i stoiska sezonowe, nieodpowiednie reklamy, - obowi ązuje bezwzgl ędny priorytet wymaga ń konserwatorskich, zachowanie zabytkowej struktury przestrzennej zespołu, a tak Ŝe zasada dobrej kontynuacji miejscowej tradycji architektonicznej. STREFA „B” po średniej ochrony konserwatorskiej obejmuje teren s ąsiaduj ący ze stref ą „A”, znajduj ący si ę poza dawnym o środkiem układu, którego rozplanowanie posiada warto ść kulturow ą, zabudowa w wi ększo ści nie figuruje w rejestrze zabytków, natomiast posiada warto ść kulturow ą w skali lokalnej. Strefa ta stanowi niezb ędn ą podbudow ę przestrzenn ą dla strefy „A". Na tym terenie historyczne rozplanowanie zachowało si ę cz ęś ciowo. Zabytkowa zabudowa o wysokiej warto ści (tj. obiekty kwalifikuj ące si ę do rejestru zabytków) składa si ę z nielicznych obiektów rozproszonych w śród domów o mniejszej warto ści lub zabudowy bezstylowej. Strefa „B" jest stref ą przej ściow ą pomi ędzy zabytkowym układem strefy „A" a obszarami kontrastującej z nim współczesnej zabudowy, tworz ąc gdzieniegdzie jej tzw. otulin ę. Stref ą t ą obejmuje si ę równie Ŝ historyczne, w du Ŝej mierze zachowane, układy ruralistyczne wsi. W strefie „B" obiekty historyczne o lokalnej warto ści kulturowej wyst ępuj ą w małych zespołach lub w rozproszeniu. Znajduj ące si ę na tym obszarze współczesne obiekty i zespoły tworz ące struktury przestrzenne, odmienne od historycznych nadaj ą zró Ŝnicowany charakter przestrzenny temu obszarowi. W strefie tej obowi ązuj ą rygory w zakresie utrzymania zasadniczych elementów historycznego rozplanowania i struktury przestrzennej oraz konieczno ść dostosowania nowej zabudowy do historycznej kompozycji urbanistycznej w zakresie skali i bryły zabudowy, z mo Ŝliwo ści ą modyfikacji wysoko ści zabudowy, przy zało Ŝeniu harmonijnego współistnienia elementów kompozycji historycznej i

129 współczesnej. Tu tak Ŝe ustala si ę zasad ę restauracji i modernizacji technicznej obiektów o warto ściach kulturowych oraz usuni ęcie lub odpowiedni ą przebudow ę obiektów dysharmonizuj ących, zwłaszcza uniemo Ŝliwiaj ących ekspozycję zespołu strefy „A”. Wy Ŝej okre ślone strefy ochrony konserwatorskiej ustanawia si ę dla nast ępuj ących zespołów i układów urbanistycznych: Białogóra, Brzyno, Goszczyno Wybudowania, Jeldzino, Karlikowo, Kłanino, Krokowa, Lisewo, Lubocino, Parszkowo, Prusewo, Sławoszyno, Sobie ńczyce, Sulicice, Trzy Młyny, Tyłowo, Wierzchucino, śarnowiec. STREFA „K” ochrony krajobrazowej obejmuje obszar stanowi ący zabezpieczenie wła ściwego eksponowania zespołów lub obiektów zabytkowych stref „A” i „B”, głównie przez wyznaczenie terenów wył ączonych spod zabudowy oraz okre ślenie jej nieprzekraczalnych gabarytów do 10 m wysoko ści. Jest to w cało ści krajobraz integralnie zwi ązany z zespołem zabytkowym, podlegaj ący ochronie. Strefy ochrony archeologicznej: STREFA W obejmuje obszary stanowisk archeologicznych wpisanych do rejestru zabytków, posiadaj ących czyteln ą form ę krajobrazow ą. W strefie tej wprowadza si ę zakaz prowadzenia jakichkolwiek prac powoduj ących przekształcenia terenu. STREFA OW-1 obejmuje pozostałe obszary stanowisk archeologicznych wpisanych do rejestru zabytków. W strefie tej realizacja inwestycji zwi ązanych z pracami ziemnymi wymaga przeprowadzenia wyprzedzaj ących bada ń archeologicznych po uprzednim uzyskaniu zezwolenia Wojewódzkiego Konserwatora Zabytków. STREFA OW-2 obejmuje pozostałe obszary stanowisk archeologicznych. W strefie tej i w jej s ąsiedztwie realizacja inwestycji zwi ązanych z pracami ziemnymi wymaga przeprowadzenia wyprzedzaj ących bada ń archeologicznych lub nadzoru archeologicznego w zakresie wskazanym przez Wojewódzkiego Konserwatora Zabytków, po uprzednim uzyskaniu jego zezwolenia. W przypadku stwierdzenia reliktów archeologicznych prace nale Ŝy wstrzyma ć i powiadomi ć o fakcie odkrycia Wojewódzkiego Konserwatora Zabytków. 4.1.7. Zaleca si ę przestrzenne oznaczenie historycznej granicy pa ństwowej na rzece Pia śnicy. 4.1.8. Ustala si ę ochron ę obiektów małej architektury, historycznych cmentarzy i miejsc pami ęci wg wykazu znajduj ącego si ę w rozdziale II, pkt. 6.2.

4.2. Obszary oraz zasady ochrony środowiska i jego zasobów, ochrony przyrody 4.2.1. Środowisko przyrodnicze stanowi obok walorów kulturowych i krajobrazowych o to Ŝsamo ści gminy Krokowa. W zwi ązku z tym w procesie zagospodarowania przestrzennego obowi ązywa ć powinny: • jako generalna idea ochrony i kształtowania środowiska przyrodniczego - zasada ochrony terytorialnej i jako ściowej oraz wzmocnienia systemu osnowy ekologicznej obszaru gminy, który tworz ą elementy rangi regionalnej i subregionalnej: - strefa brzegowa morza, w tym przybrze Ŝne wody morskie i pla Ŝa z wydmowym zapleczem (rejon bezpo średniego oddziaływania morza na l ąd, strefa energetyczno-materialnej wymiany mi ędzy środowiskiem l ądowym i morskim, cz ęść ci ągu ekologicznego południowego wybrze Ŝa Bałtyku); - nadmorskie, mierzejowe kompleksy le śne - w granicach gminy znajduje si ę fragment rozległej struktury mierzejowej zaj ętej przez zró Ŝnicowane typy zbiorowisk le śnych z przewag ą nadmorskiego boru bazynowego; - przymorskie równiny hydrogeniczne;

130 - wysoczyznowe kompleksy le śne – przede wszystkim kompleksy le śne K ęp śarnowieckiej, Gniewinowskiej i Osieckiej, o zró Ŝnicowanych siedliskach i wykształconych w ich obr ębie zbiorowiskach; s ą to tereny o bardzo du Ŝych walorach przyrodniczych, odgrywaj ące istotne funkcje glebochronne, wodochronne, krajobrazowe i rekreacyjne; - korytarz ekologiczny Rynny śarnowieckiej – obejmuje najwi ększe jezioro regionu, poddane oddziaływaniu elektrowni szczytowo - pompowej w Czymanowie i l ądowe otoczenie jeziora, w bardzo du Ŝym stopniu zainwestowane – funkcja korytarza ekologicznego w zaniku; - korytarze ekologiczne dolin Czarnej Wdy i Bychowskiej Strugi - seminaturalne struktury przyrodnicze, o wa Ŝnej roli dla migracji ro ślin i zwierz ąt; oraz elementy rangi lokalnej: - drobne kompleksy le śne i semile śne; - zadrzewienia i zakrzaczenia; - drobne zbiorniki wodne; - torfowiska i inne tereny hydrogeniczne; - trwałe u Ŝytki zielone; • „wpasowanie” projektowanych, powierzchniowych struktur inwestycyjnych, w tym ewentualnych linijnych (infrastrukturowych) w układ lokalnej osnowy ekologicznej, z zakazem likwidowania jej elementów i z minimalizacj ą naruszania jej ci ągło ści przestrzennej; • realizacja ochrony przyrody przez ochron ę konserwatorsk ą i popularyzacj ę walorów przyrodniczych gminy, zwłaszcza przez: - efektywn ą ochron ę ustanowionych form ochrony (Nadmorski Park Krajobrazowy, obszary chronionego krajobrazu, rezerwaty przyrody, pomniki przyrody, u Ŝytki ekologiczne, stanowisko dokumentacyjne przyrody nieo Ŝywionej, Obszar Natura 2000), - utworzenie nowych form ochrony przyrody (rezerwaty przyrody, pomniki przyrody, u Ŝytki ekologiczne, planowane obszary Natura 2000). 4.2.2. W granicach gminy Krokowa znajduj ą si ę nast ępuj ące obiekty podlegaj ące ochronie na podstawie Ustawy z dnia 16.04.2004 r. o ochronie przyrody (Dz. U. z 2004 r. Nr 92, poz. 880):

1/Nadmorski Park Krajobrazowy Nadmorski Park Krajobrazowy utworzony został w 1978 r. uchwał ą Wojewódzkiej Rady Narodowej nr IX/49/78 w Gda ńsku z dnia 05.01.1978 r. Aktualnie powierzchnia Parku wynosi 18.804 ha. W granicach Parku znajduje si ę cały Półwysep Helski, cz ęść Mierzei Kaszubskiej (po Białogór ę), przymorskie fragmenty K ęp Swarzewskiej i Puckiej oraz Pradolin Płutnicy, Kaszubskiej i Równiny Błot Przymorskich, a tak Ŝe tzw. Mała Zatoka Pucka. Park posiada otulin ę, której funkcja polega na zabezpieczaniu Parku przed zagro Ŝeniami zewn ętrznymi. W gminie Krokowa Nadmorski Park Krajobrazowy obejmuje Mierzej ę Kaszubsk ą i północn ą cz ęść Równiny Błot Przymorskich.W granicach NPK i w jego otulinie obowi ązuj ą przepisy odr ębne zawarte w Rozporz ądzeniu Wojewody Pomorskiego Nr 55/06 z dnia 15 maja 2006 r. w sprawie Nadmorskiego Parku Krajobrazowego (Dz. Urz. Woj. Pomorskiego z dnia 1 czerwca 2006 r. Nr 58, poz. 1192) oraz Rozporz ądzenie Nr 10/08 Wojewody Pomorskiego z dn. 6 marca 2008 r. zmieniaj ące rozporz ądzenie w sprawie Nadmorskiego Parku Krajobrazowego (Dz. Urz. Woj. Pom. Nr 22, poz. 630). 2/ Obszary chronionego krajobrazu Nadmorski Obszar Chronionego Krajobrazu , utworzony Rozporz ądzeniem Wojewody Gda ńskiego Nr 5/94 z dnia 8 listopada 1994 r. w sprawie wyznaczenia obszarów chronionego krajobrazu, okre ślenia granic parków krajobrazowych i utworzenia wokół nich otulin oraz wprowadzenia obowi ązuj ących w nich zakazów i ogranicze ń (Dz. Urz. Woj. Gd. 1994, Nr 27, poz. 139), obejmuje północn ą cz ęść Pobrze Ŝa Kaszubskiego. W rejonie Jez. śarnowieckiego

131 w jego granicach znajduj ą si ę Równina Błot Przymorskich oraz północne fragmenty K ępy śarnowieckiej i K ępy Osieckiej. Obszar Chronionego Krajobrazu Puszczy Dar Ŝlubskiej utworzony, podobnie jak Nadmorski OChK, ww Rozporz ądzeniem Wojewody Gda ńskiego Nr 5/94 r., obejmuje wschodni ą cz ęść Pobrze Ŝa Kaszubskiego – w gminie Krokowa zajmuje jej południowo- zachodni skraj. Obszar ten jest prawie w cało ści zalesiony. W granicach Nadmorskiego Obszaru Chronionego Krajobrazu i Obszaru Chronionego Krajobrazu Puszczy Dar Ŝlubskiej obowi ązuje Rozporz ądzenie nr 5/05 Wojewody Pomorskiego z dnia 24 marca 2005 r. w sprawie obszarów chronionego krajobrazu w województwie pomorskim (Dz. Urz. Woj. Pomorskiego nr 29 poz. 585) oraz Rozporz ądzenie Nr 23/07 Wojewody Pomorskiego z dn. 6 lipca 2007 r. zmieniaj ące w/w rozporz ądzenie (Dz. Urz. Woj. Pom. Nr 117, poz. 2036). 3/ Rezerwaty przyrody „Babnica” Rezerwat utworzony Zarz ądzeniem Ministra Środowiska z dnia 12 listopada 1996 r. (M.P. Nr 75, poz. 672), o powierzchni 2,04 ha oraz powi ększony Rozporz ądzeniem Nr 17/07 Wojewody Pomorskiego z dnia 14 maja 2007 r. (Dz. Urz. Woj. Pomorskiego Nr 103, poz. 1668), obejmuje północne rami ę pot ęŜ nej wydmy parabolicznej i fragment zagł ębienia mi ędzywydmowego. Na wydmie wyst ępuje kilka postaci nadmorskiego boru sosnowego, a w zagł ębieniu mi ędzywydmowym torfowisko z borem bagiennym, ze 110-letnim drzewostanem. Celem ochrony przyrody w rezerwacie jest zachowanie unikatowego na polskim wybrze Ŝu kompleksu przestrzennego wydm i obni Ŝeń mi ędzywydmowych wraz z charakterystycznymi dla nich biotopami, biocenozami i procesami. Rezerwat nie posiada planu ochrony. „Białogóra” Rezerwat utworzony Zarz ądzeniem Ministra Le śnictwa i Przemysłu Drzewnego z dnia 27 pa ździernika 1972 r. w sprawie uznania za rezerwat przyrody (Monitor Polski Nr 53, poz. 283). Obj ęto wówczas ochron ą obszar lasu o powierzchni 55,27 ha w le śnictwie Górczyn, Nadle śnictwie Choczewo, tworz ąc go w celu zachowania ze wzgl ędów naukowych i dydaktycznych zbiorowisk ro ślinno ści atlantyckiej. Rezerwat został w 2006 r. powi ększony Rozporz ądzeniem Nr 85/06 Wojewody Pomorskiego z dnia 19 wrze śnia 2006 r. (Dz. Urz. Woj. Pom. Nr 108, poz. 2229), powoduj ącym, Ŝe straciło moc ww. cytowane Zarz ądzenie Ministra z 1972 r. Powierzchnia rezerwatu: 211,56 ha.Rezerwat nie posiada planu ochrony. „Bielawa” Rezerwat utworzony Zarz ądzeniem nr 165/99 Wojewody Pomorskiego z dnia 19 listopada 1999 r. (Dz. Urz. Woj. Pom. Nr 122, poz. 1075), wówczas o powierzchni 680,21 ha. Rezerwat powi ększony Rozporz ądzeniem Nr 8/2005 Wojewody Pomorskiego z dnia 30 maja 2005 r. (Dz. Urz. Woj. Pom. Nr 59, poz. 1110 – Rozporz ądzenie to anulowało poprzednie) do obszaru 721,41 ha. Rezerwat poło Ŝony jest w wi ększo ści w gm. Krokowa (568,44 ha), a poza ni ą w gminie Puck i w mie ście Władysławowo. Plan ochrony rezerwatu nie został dotychczas zatwierdzony (wrzesie ń 2008 r.). „Długosz Królewski w Wierzchucinie” Rezerwat utworzony Rozporz ądzeniem Nr 11/2003 Wojewody Pomorskiego z dnia 20 maja 2003 r. (Dz. Urz. Woj. Pom. Nr 71, poz. 1133). Powierzchnia rezerwatu: 148,19 ha. „Plan ochrony...” opracowany (Herbich i in. 2006), dotychczas nie zatwierdzony (wrzesie ń 2008 r.) . „Pia śnickie Ł ąki” Rezerwat utworzony w 1936 r. Zarz ądzenia Dyrektora Naczelnego Lasów Pa ństwowych z dnia 17 stycznia 1936 r. (zn. spr. org. 2025/15). Ponownie utworzony w 1959 r. Zarz ądzeniem nr 358 Ministra Le śnictwa i Przemysłu Drzewnego z dnia 5 listopada 1959 r. (MP nr 97, poz. 525). Powierzchnia rezerwatu: 54,70 ha. Rezerwat posiada, jako jedyny w gminie Krokowa (wrzesie ń 2008 r.) obowi ązuj ący „Plan ochrony rezerwatu przyrody >Pia śnickie Ł ąki<” na lata 2002-2021” (Herbich i in. 2000), zatwierdzony Rozporz ądzeniem nr 3/2002 Wojewody Pomorskiego z dnia 12 lutego 2002 r. w sprawie ustanowienia planu ochrony dla rezerwatu przyrody „Pia śnickie Ł ąki” (Dz. Urz. Woj. Pom. Nr 12, poz. 248). „Widowo” Rezerwat utworzony Zarz ądzeniem Nr 119/99 Wojewody Pomorskiego z dnia 20 lipca 1999 r. (Dz. Urz. Woj. Pom. Nr 76, poz. 439). Powierzchnia rezerwatu: 97,10 ha, Rezerwat nie posiada opracowanego planu ochrony. „Zielone” Rezerwat utworzony Zarz ądzeniem Ministra Le śnictwa i Przemysłu Drzewnego z dnia 24 listopada 1983 r. (MP nr 39, poz. 230). Powierzchnia rezerwatu: 17,08 ha (8,04 ha pod ochron ą ścisł ą oraz 9,04 ha pod ochron ą cz ęś ciow ą), Rezerwat posiada „Plan ochrony rezerwatu przyrody „Zielone” (Markowski i in. 1999) - Zarz ądzenie nr

132 204/2000 Wojewody Pomorskiego z dnia 14 grudnia 2000 r. w sprawie zatwierdzenia planu ochrony rezerwatu przyrody „Zielone”, który jednak w wyniku zmian prawnych nie obowi ązuje. „Źródliska Czarnej Wody” (Czarnej Wdy) Rezerwat utworzony Zarz ądzeniem Wojewody Pomorskiego z dnia 16 wrze śnia 1999 r, (Dz. Urz. Woj. Pom. Nr 103, poz. 983), obejmuje kompleks dobrze zachowanych , ró Ŝnorodnych zbiorowisk le śnych, poło Ŝonych na obszarze źródliskowym Czarnej Wody (Czarnej Wdy). Rezerwat nie posiada planu ochrony. W granicach rezerwatów przyrody obowi ązuj ą zakazy i nakazy wskazane w ustawie o ochronie przyrody (Dz. U. 2004, Nr 92, poz. 880 z pó źn. zm.). Sposób i zakres udost ępnienia rezerwatu okre ślony zostanie w planie ochrony b ądź zarz ądzeniem Dyrektora Regionalnej Dyrekcji Ochrony Środowiska 4/ Pomniki przyrody Wykaz pomników przyrody w granicach gminy Krokowa zawarty jest w Rozdz. II, pkt 7. Przepisy ochronne dotycz ące pomników przyrody wprowadzaj ą lokalne ograniczenia dla zagospodarowania przestrzennego. 5/ U Ŝytki ekologiczne „Jezioro Witalicz” Nr 210 w rejestrze Wojewódzkiego Konserwatora przyrody w Gda ńsku, utworzony Rozporz ądzeniem Nr 163/99 Wojewody Pomorskiego z dnia 16 listopada 1999 r. (Dz. Urz. Woj. Pom. Nr 121, poz. 1073). Płytkie jezioro eutroficzne, o powierzchni 8,51 ha, z szuwarem turzycowym, skrzypowym i ponikłowym. Poło Ŝony w obr ębie ewid. Świecino, w Zarz ądzie Nadle śnictwa Wejherowo. „Świeci ńska Topiel” Nr 211 w rejestrze Wojewódzkiego Konserwatora przyrody w Gda ńsku, utworzony Rozporz ądzeniem Nr 163/99 Wojewody Pomorskiego z dnia 16 listopada 1999 r. (Dz. Urz. Woj. Pom. Nr 121, poz. 1073). Kompleks szuwarów turzycowych i inicjalnych stadiów rozwojowych olsów, o powierzchni 1,25 ha. Poło Ŝony w obrębie ewid. Karlikowo, w Zarz ądzie Nadle śnictwa Wejherowo. „Łuczywne Błoto” Nr 212 w rejestrze Wojewódzkiego Konserwatora przyrody w Gda ńsku, utworzony Rozporz ądzeniem Nr 163/99 Wojewody Pomorskiego z dnia 16 listopada 1999 r. (Dz. Urz. Woj. Pom. Nr 121, poz. 1073). Torfowisko przej ściowe, mszar torfowiskowy z rzadkimi i chronionymi gatunkami ro ślin, o powierzchni 3,62 ha. Poło Ŝony w obr ębie ewid. Starzyno, w Zarz ądzie Nadle śnictwa Wejherowo. „Ksi ęŜ a Ł ąka” Nr 213 w rejestrze Wojewódzkiego Konserwatora przyrody w Gda ńsku, utworzony Rozporz ądzeniem Nr 163/99 Wojewody Pomorskiego z dnia 16 listopada 1999 r. (Dz. Urz. Woj. Pom. Nr 121, poz. 1073). Kompleks wilgotnych ł ąk i torfowisk przej ściowych, o powierzchni 3,80 ha. Poło Ŝony w obr ębie ewid. Tyłowo, w Zarz ądzie Nadle śnictwa Wejherowo. „Por ąbski Moczar” Nr 214 w rejestrze Wojewódzkiego Konserwatora Przyrody w Gda ńsku, utworzony Rozporz ądzeniem Nr 163/99 Wojewody Pomorskiego z dnia 16 listopada 1999 r. (Dz. Urz. Woj. Pom. Nr 121, poz. 1073). Torfowisko przej ściowe z typow ą ro ślinno ści ą, w tym gatunkami chronionymi, o powierzchni 1,19 ha. Poło Ŝony w obr ębie ewid. śarnowiec, w Zarz ądzie Nadle śnictwa Wejherowo. „Lisewskie Ł ąki” Nr 215 w rejestrze Wojewódzkiego Konserwatora Przyrody w Gda ńsku, utworzony Rozporz ądzeniem Nr 163/99 Wojewody Pomorskiego z dnia 16 listopada 1999 r. (Dz. Urz. Woj. Pom. Nr 121, poz. 1073). Wilgotne ł ąki i szuwary turzycowe, o powierzchni 2,46 ha. PołoŜony w obr ębie ewid. Krokowa, w Zarz ądzie Nadle śnictwa Wejherowo. „Głuszewskie Moczary” Nr 216 w rejestrze Wojewódzkiego Konserwatora Przyrody w Gda ńsku, utworzony Rozporz ądzeniem Nr 163/99 Wojewody Pomorskiego z dnia 16 listopada 1999 r. (Dz. Urz. Woj. Pom. Nr 121, poz. 1073). Torfowiska przej ściowe ze stanowiskami rzadklich i chronionych ro ślin, o powierzchni 3,22 ha. Poło Ŝony w obr ębie ewid. Połchówko, w Zarz ądzie Nadle śnictwa Wejherowo. „Białogórskie Torfowisko” Nr 247 w rejestrze Wojewódzkiego Konserwatora Przyrody w Gda ńsku, utworzony Zarz ądzeniem Nr 183/2000 Wojewody Pomorskiego z dnia 28 listopada 2000 r. (Dz. Urz. Woj. Pom. Nr 115, poz. 738). Torfowisko przej ściowe o powierzchni 2.58 ha, w Zarz ądzie Nadle śnictwa Choczewo. 6/ Stanowisko dokumentacyjne przyrody nieo Ŝywionej Stanowisko utworzone Zarz ądzeniem Woj. Pom. Nr 162/99 z dnia 16 listopada 1999 r. (Dz. Urz. Woj. Pom. Nr 121, poz. 1071), obejmuj ące odkrywk ę po eksploatacji piasku koło miejscowo ści Szary Dwór, o

133 powierzchni 0,5 ha (Ndl Wejherowo, le śnictwo Lisewo, obr. Kolkowo, oddz. 6c). 7/ Obszary Natura 2000 Od 5 listopada 2004 r. obowi ązuje Rozporz ądzenie Ministra Środowiska w sprawie obszarów specjalnej ochrony ptaków Natura 2000 z dnia 21 lipca 2004 r. (Dz. U. Nr 229, poz. 2313, zm. Dz. U. z 2007 r. Nr 179, poz. 1275 i Dz. U. z 2008 r. Nr 198, poz. 1226). Rozporz ądzeniem tym został utworzony (w 2004 r.), obszar specjalnej ochrony ptaków „Przybrze Ŝne wody Bałtyku” (PLB 990002), a jego zmian ą (z 5 wrze śnia 2007 r.), zatwierdzono obszar specjalnej ochrony ptaków „Bielawskie Błota” (PLB 220010). Obszar specjalnej ochrony ptaków „Bielawskie Błota” (PLB 220010) obejmuje rozległe torfowisko wysokie typu bałtyckiego, wraz z przyległymi wrzosowiskami i fragmentami boru sosnowego świe Ŝego. Na torfowisku wyst ępuj ą liczne jeziorka dystroficzne, potorfia i rowy odwadniaj ące okresowo wypełnione wod ą. Teren silnie zniszczony przez wieloletni ą eksploatacj ę zło Ŝa torfowego, zwi ązane z ni ą odwodnienie, a tak Ŝe powtarzaj ące si ę rozległe po Ŝary. W obr ębie obszaru stwierdzono (Sidło, Błaszkowska, Chylarecki - red. 2004) wyst ępowanie co najmniej 32 gatunków ptaków z Zał ącznika I Dyrektywy Ptasiej, w tym liczebno ść jednego gatunku - Ŝurawia mie ści si ę w kryteriach wyznaczania ostoi ptaków wprowadzonych przez Bird Life International. Spo śród tych gatunków 16 zostało zmieszczonych w „Polskiej czerwonej ksi ędze zwierz ąt”. Bielawskie Błota s ą jedynym miejscem l ęgowym ł ęczaka w Polsce (obserwowany jest spadek jego liczebno ści - prawdopodobn ą przyczyn ą mo Ŝe by ć wysychanie Bielawskich błot i post ępuj ące zarastanie przez sosny i brzozy). Podstawowym zagro Ŝeniem jest przesuszenie terenu w wyniku ci ągłego działania istniej ącej sieci melioracyjnej, inwazji brzozy, zaniku zło Ŝa torfowego w wyniku po Ŝarów i samodegradacji (www.nos.gov.pl). Zagro Ŝenia wtórne to silna sukcesja ro ślinno ści drzewiastej, a zwłaszcza brzozy, zagro Ŝenia powodowane aktualn ą działalno ści ą człowieka to po Ŝary, a zwłaszcza wypalanie zło Ŝa torfowego, eksploatacja wrzosu, fragmentaryczna eksploatacja torfu, zalesienia fragmentów ł ąk, pastwisk, torfowisk i bagien, uporczywie podejmowane przez Lasy Pa ństwowe, zakładanie upraw plantacyjnych (borówka ameryka ńska), penetrowanie siedlisk w czasie zbierania Ŝurawiny oraz łowiectwa, rozbudowa osiedli turystycznych (nowe szlaki turystyczne prowadz ące w gł ąb torfowiska, punkty widokowe), wylewanie ścieków organicznych i porzucanie odpadów komunalnych. Obszar specjalnej ochrony ptaków „Przybrze Ŝne wody Bałtyku” (PLB 990002), obejmuje wody przybrze Ŝne Bałtyku o gł ęboko ści od 0 do 20 m. Jego granice rozci ągaj ą si ę na odcinku 200 km, poczynaj ąc od nasady Półwyspu Helskiego, a na Zatoce Pomorskiej ko ńcz ąc. Jest to ostoja ptasia o randze europejskiej. Na obszarze zimuj ą w znacz ących ilo ściach dwa gatunki ptaków z Zał ącznika I Dyrektywy Rady 79/409/EWG: nur czarnoszyi i nur rdzawoszyi. W okresie zimy wyst ępuje powy Ŝej 1% populacji szlaku w ędrówkowego lodówki, co najmniej 1% nurnika i uhli. W faunie bentosowej dominuj ą drobne skorupiaki. Rzadko obserwowane s ą du Ŝe ssaki morskie - foki szare i obr ączkowane oraz mor świny. Podstawowym zagro Ŝeniem obszaru s ą plany lokowania tu farm elektrowni wiatrowych. Zagro Ŝeniem dla ptaków mog ą by ć równie Ŝ pewne formy rybołówstwa - sieci stawne i sznury hakowe.

4.2.3. Na obszarze gminy Krokowa planuje si ę wyznaczenie nowych form ochrony przyrody: 1/ Planowane pomniki przyrody jak w Rozdz. II pkt.7.3 2/ Planowane u Ŝytki ekologiczne „Dolina Bychowskiej Strugi” Dolina wartkiego cieku, z dobrze zachowanymi płatami ł ęgu, gr ądu oraz ł ąk ekstensywnie u Ŝytkowanych. „Lisewskie Ł ęgi” Kilka płatów ł ęgu jesionowo-olszowowego na wschód od Lisewa. Bogata flora o składzie wła ściwym dla lasów ł ęgowych oraz stary drzewostan. „Ł ąka w dolinie Czarnej Wody” (Czarnej Wdy) Fragment najlepiej zachowanych ł ąk w dolinie Czarnej Wody ( Czarnej Wdy) oraz płaty lasów ł ęgowych i olsowych. Zbiorowiska bogate florystycznie, z gatunkami rzadkimi i chronionymi. „Ł ęg w Krokowej” Niewielki powierzchniowo ł ęg jesionowo-olszowy. „Łuczywne Błoto” Najlepiej zachowane torfowisko wysokie w wysoczyznowej cz ęś ci gminy, ok. 2 km na południowy- wschód od Połchowa. Zbiorowiska wysokotorfowiskowe, przej ściowe i fragment boru bagiennego z gatunkami chronionymi. Planowane powi ększenie u Ŝytku ekologicznego, utworzonego Rozporz ądzeniem Nr 163/99 Wojewody Pomorskiego z dnia 16 listopada 1999 r. (Dz. Urz. Woj. Pom. Nr 121, poz. 1073).

134 „Młaka nad Jeziorem śarnowieckim” Silnie wypłycona zatoka Jez. śarnowieckiego ze zbiorowiskami młak turzycowych. Stanowisko licznych gatunków rzadkich i chronionych ro ślin naczyniowych, w tym szeregu storczyków. „Zamkowa Góra” Teren zgłoszony do obj ęcia ochron ą w formie u Ŝytku ekologicznego, jako wynik inwentaryzacji przyrodniczej gminy Krokowa. „Źródła Roztoka” Obszar źródliskowy Białogórskiej Strugi poło Ŝony ok. 2 km na północ od Słuchowa, w kompleksie dobrze zachowanego lasu bukowo-dębowego. Du Ŝe walory krajobrazowe. 3/ Planowane obszary Natura 2000 Obszary maj ące znaczenie dla Wspólnoty: Planowany specjalny obszar ochrony siedlisk „Białogóra” (PLH 220003) Obszar obejmuje fragment Mierzei Kaszubskiej, zbudowanej z form eolicznych, z przewag ą wydm parabolicznych i du Ŝych zagł ębie ń mi ędzywydmowych, o zró Ŝnicowanym poziomie zatorfienia. Zasadnicz ą cz ęść ostoi stanowi wydma paraboliczna z zagł ębieniami deflacyjnymi, poro śni ętymi borem bagiennym i brzezin ą bagienn ą. Ramiona wydmy zaj ęte s ą przez bory ba Ŝynowe. W obszarze wyst ępuj ą tak Ŝe wydmy wałowe białe i szare. Na zapleczu wału wydmowego znajduje si ę wilgotne, płytko zatorfione zagł ębienie mi ędzywydmowe, otoczone borem bagiennym. Obszar, b ędący poł ączeniem dawnej propozycji rz ądowej i organizacji pozarz ądowych, o powierzchni ok. 1129 ha (pomiar z mapy), w wi ększo ści poło Ŝony jest na terenie Nadmorskiego Obszaru Chronionego Krajobrazu. Obejmuje tak Ŝe fragment Nadmorskiego Parku Krajobrazowego, rezerwaty przyrody „Białogóra” i „Babnica”, u Ŝytki ekologiczne „Białogórskie Torfowisko” i „Torfowiska w Szklanej Hucie”. Planowany specjalny obszar ochrony siedlisk „Pia śnickie Ł ąki” (PLH 220021) Obszar obejmuje cz ęść Równiny Błot Przymorskich z rezerwatami przyrody „Pia śnickie Ł ąki” i „Długosz Królewski w Wierzchucinie”. Opisy rezerwatów zawarte s ą w pkt. 7.3 rozdz. II. Równina mi ędzy rezerwatami pokryta jest w wi ększo ści ł ąkami nawi ązuj ącymi do ł ąk trz ęś licowych. Ł ąki te u Ŝytkowane są rolniczo. Obszar, b ędący poł ączeniem dawnej propozycji rz ądowej i organizacji pozarz ądowych, o powierzchni 1086 ha, poło Ŝony jest na terenie Nadmorskiego Parku Krajobrazowego i Nadmorskiego Obszaru Chronionego Krajobrazu oraz obejmuje wymienione rezerwaty przyrody. Planowany specjalny obszar ochrony siedlisk „Trzy Młyny” (PLH 220029) Obszar obejmuje źródliskow ą zlewni ę Czarnej Wody, z licznymi, rozległymi niszami źródłowymi (silne procesy erozji wstecznej) oraz dolin ę środkowego biegu tej rzeki. Dolina Czarnej Wody jest silnie wci ęta w wysoczyzn ę, co zwi ększa walory krajobrazowe obszaru. Ponad połow ę obszaru zajmuj ą lasy z du Ŝym udziałem gatunków li ściastych. Tworz ą one mozaik ę z ł ąkami i polami uprawnymi. Proponowany obszar maj ący znaczenie dla Wspólnoty zgłoszony do Komisji Europejskiej w Brukseli w 2007 r. w celu zatwierdzenia: Planowany specjalny obszar ochrony siedlisk „Widowo” (PLH 22054) Obszar ma obj ąć teren rezerwatu przyrody „Widowo”. Obszar ten został zgłoszony do Komisji Europejskiej w Brukseli w 2007 r. i aktualnie oczekuje na zatwierdzenie. Postulowany obszar Natura 2000 znajduj ący si ę na Shadow List 2008 : Postulowany przez organizacje pozarz ądowe („Shadow List” 2008) specjalny obszar ochrony siedlisk „Bielawskie Błota” , którego granice pokrywaj ą si ę z ustanowionym obszarem specjalnej ochrony ptaków o tej samej nazwie. 4.2.4. Ochrona brzegu morskiego: W zakresie ochrony brzegu obowiazuje realizacja „Programu ochrony brzegów morskich” (Dz. U. z 2003 r. Nr 67, poz. 621 z dnia 18 kwietnia 2003 r.) - w programie zapisano szczegółowe zadania oraz nakłady na ich realizacj ę na wyspecyfikowanych odcinkach brzegu. W gminie Krokowa (134,6 do 144,4 km brzegu) program przewiduje sztuczne zasilanie i modernizacj ę umocnie ń brzegowych. 4.2.5. Ochrona zasobów le śnych: Zgodnie z Ustaw ą z 03.02.95 o ochronie gruntów rolnych i le śnych (Dz. U. Nr 16, poz. 78 z pó źniejszymi zmianami), przeznaczenie na cele niele śne:

135 - gruntów le śnych stanowi ących własno ść Skarbu Pa ństwa – wymaga uzyskania zgody Ministra Ochrony Środowiska, Zasobów Naturalnych i Le śnictwa (obecnie: ministra wła ściwego do spraw środowiska); - pozostałych gruntów le śnych wymaga uzyskania zgody marszałka województwa wyra Ŝonej po uzyskaniu opinii izby rolniczej. Na obszarze gminy Krokowa wyst ępuj ą nast ępuj ące kategorie lasów ochronnych, poza lasami obj ętymi formami ochrony przyrody (uwidocznione w zał ączniku do tekstu Studium): - lasy glebochronne; - lasy wodochronne; - lasy stanowi ące cenne fragmenty rodzimej przyrody (dotyczy planowanych form ochrony przyrody); - lasy na stałych powierzchniach badawczych i do świadczalnych; - lasy stanowi ące ostoje zwierz ąt podlegaj ących ochronie gatunkowej; - lasy poło Ŝone w odległo ści do 10 km od granic administracyjnych miast licz ących ponad 50 tys. mieszka ńców. 4.2.6. Ochrona gruntów rolnych: Zgodnie z Ustaw ą z dnia 03 lutego 1995 r. o ochronie gruntów rolnych i le śnych (Dz. U. Nr 16, poz. 78 z pó źniejszymi zmianami): przeznaczenie na cele nierolnicze: - gruntów rolnych stanowi ących u Ŝytki rolne klas I-III, je Ŝeli ich zwarty obszar projektowany do takiego przeznaczenia przekracza 0,5 ha – wymaga uzyskania zgody Ministra Rolnictwa i Gospodarki śywno ściowej (obecnie: ministra wła ściwego do spraw rozwoju wsi). 4.2.7. Wskazania dotycz ące zasad ochrony środowiska zawarte w opinii nr RDO Ś-22- PN.II-7041-3-52/08/jz Regionalnego Dyrektora Ochrony Środowiska w Gda ńsku z dn. 08.04.2009 r. do projektu studium: - na granicach funkcji chronionych musz ą by ć spełnione wszystkie okre ślone przepisami normy; - planowane zagospodarowanie terenu nie mo Ŝe trwale w sposób negatywny zmieni ć stosunków wodnych na analizowanym terenie i terenach przyległych oraz nale Ŝy zapewni ć maksymaln ą retencj ę wód opadowych na terenie obj ętym planem; - konieczno ść zapewnienia spójnego systemu gospodarki wodami gruntowymi i powierzchniowymi (np. wykonanie drena Ŝu, melioracji, itp.) bior ąc pod uwag ę uwarunkowania terenów przyległych. W przypadku natrafienia w trakcie realizacji robót budowlanych na istniej ący drena Ŝ nale Ŝy go bezwzgl ędnie zachowa ć lub przeło Ŝyć zachowuj ąc spójno ść systemu drena Ŝowego całego obszaru; - projektowane u Ŝytkowanie i zagospodarowanie terenu nie mo Ŝe stanowi ć źródła zanieczyszcze ń dla środowiska gruntowo-wodnego; - wody opadowe i ścieki sanitarne przed odprowadzeniem do odbiornika winny by ć podczyszczone w stopniu zapewniaj ącym spełnienie wymaga ń okre ślonych w obowi ązuj ących przepisach; - zasi ęg uci ąŜ liwo ści dla środowiska prowadzonej na przedmiotowym terenie działalno ści gospodarczej, winien by ć bezwzgl ędnie ograniczony do granic obszaru, do którego inwestor posiada tytuł prawny, a znajduj ące si ę w nim pomieszczenia przeznaczone na pobyt ludzi, winny by ć wyposa Ŝone w techniczne środki ochrony przed tymi uci ąŜ liwo ściami; - konieczno ść prowadzenia gospodarki odpadami zgodnie z ustaw ą o odpadach; - nale Ŝy zapewni ć bezpiecze ństwo przeciwpowodziowe;

136 - nale Ŝy zastosowa ć takie rozwi ązania techniczne, technologiczne i organizacyjne, aby przeciwdziała ć zagro Ŝeniom środowiskowym z racji dopuszczonej funkcji; - dla terenu nowej zabudowy poło Ŝonych w zasi ęgu perspektywicznej obsługi zbiorczej sieci kanalizacyjnej stosowanie rozwi ąza ń tymczasowych z zakresu gospodarki ściekowej jest niezasadne. Uzbrojenie terenu winno by ć prowadzone równolegle z budow ą obiektów kubaturowych; - nale Ŝy d ąŜ yć do stosowania niskoemisyjnych lub nieemisyjnych lokalnych źródeł ciepła; - niezb ędnym b ędzie wykonanie wymaganego przepisami szczególnymi opracowania okre ślaj ącego warunki geotechniczne posadowienia poszczególnych budynków i obiektów budowlanych; - przy wdra Ŝaniu ustale ń studium nale Ŝy zapewni ć uwzgl ędnienie przepisów dotycz ących ochrony gatunkowej ro ślin, zwierz ąt i grzybów: tj. Rozporz ądzenia Ministra Środowiska z dnia 9 lipca 2004r. w sprawie gatunków dziko występuj ących ro ślin obj ętych ochron ą (Dz. U. Nr 168, poz. 1764), Rozporz ądzenia Ministra Środowiska z dnia 28 wrze śnia 2004r. w sprawie gatunków dziko wyst ępuj ących zwierz ąt obj ętych ochron ą (Dz. U. Nr 220, poz. 2237), Rozporz ądzenia Ministra Środowiska z dnia 9 lipca 2004r. w sprawie gatunków dziko wyst ępuj ących grzybów obj ętych ochron ą (Dz. U. Nr 168, poz. 1765) oraz ustawy z dnia 21 sierpnia 1997r. o ochronie zwierz ąt (tekst jednolity w Dz. U. z 2003r., Nr 106, poz. 1002 ze zm.).

5. OBSZARY WYMAGAJ ĄCE PRZEKSZTAŁCE Ń I REHABILITACJI ISTNIEJ ĄCEJ ZABUDOWY I INNE OBSZARY PROBLEMOWE 5.1. Obszary postulowane do przekształce ń i rehabilitacji: W ramach wyznaczonych obszarów rozwoju zainwestowania wyró Ŝnia si ę obszary postulowane do przekształce ń i rehabilitacji: - historyczna osada Karwie ńskie Błoto Pierwsze, - historyczna osada Karwie ńskie Błoto Drugie, - wie ś Białogóra, - miejscowo ść D ębki. Zakłada si ę rehabilitacj ę zabudowy poprzez uporz ądkowanie przestrzenne, mo Ŝliwo ść zabudowy uzupełniaj ącej, przebudow ę i likwidacj ę budynków dysharmonizuj ących z otoczeniem, uporz ądkowanie układu ulic dojazdowych i publicznych przej ść pieszych, uzupełnienie wyposa Ŝenia terenu w ziele ń, popraw ę funkcjonalno ści struktury ruchu kołowego, ruchu pieszego i estetyki przestrzeni publicznych, ochron ę obiektów cennych architektonicznie. 5.2. Inne obszary problemowe: Poza wyznaczonymi obszarami rozwoju zainwestowania, w rejonie miejscowo ści Białogóra, Dębki i Karwie ńskie Błota, na atrakcyjnych terenach poło Ŝonych w s ąsiedztwie morza, wyst ępuje zabudowa nielegalna, powstała bez pozwole ń na budow ę. Problem ten dotyczy głównie zabudowy letniskowej zrealizowanej z reguły na działkach o niewielkiej powierzchni (300 - 500 m²). Zabudowa ta w wi ększo ści pozbawiona zaopatrzenia w wod ę, kanalizacji sanitarnej i racjonalnego układu drogowego, degraduje środowisko naturalne i krajobraz gminy. W ustaleniach Studium nie przewiduje si ę zachowania wy Ŝej opisanej „dzikiej” zabudowy letniskowej.

137 6. OBSZARY, NA KTÓRYCH ROZMIESZCZONE B ĘDĄ INWESTYCJE CELU PUBLICZNEGO O ZNACZENIU LOKALNYM I PONADLOKALNYM Cele publiczne okre śla art. 6 ustawy z dnia 21.08.1997 o gospodarce nieruchomo ściami (Dz. U. z 1997r. Nr 115, poz. 741 z pó źniejszymi zmianami). Wybrane obszary inwestycji celu publicznego okre ślono na rysunku studium. Inwestycje celu publicznego w zakresie infrastruktury technicznej omówiono w pkt 13.4. Inwestycje celu publicznego o znaczeniu lokalnym i ponadlokalnym w poszczególnych wsiach, omówiono w pkt. 14 niniejszego rozdziału – Kierunki polityki przestrzennej we wsiach obr ębowych.

7. KIERUNKI I ZASADY KSZTAŁTOWANIA ROLNICZEJ I LE ŚNEJ PRZESTRZENI PRODUKCYJNEJ Jedn ą z dwóch głównych funkcji gminy jest, poza obsług ą turystyki – rolnictwo. Rolnicza przestrze ń produkcyjna zajmuje 53,6% ogólnej powierzchni gminy. Około 10% gruntów ornych stanowi ą gleby klasy III le Ŝą ce w okolicach Słuchowa, Brzyna, Wierzchucina, śarnowca i Kłanina. S ą to gleby pszenne dobre. Około 37% gruntów ornych stanowi ą gleby klasy IV le Ŝą ce w okolicach Krokowej, Minkowic i Jeldzina (gleby pszenno – Ŝytnie). Około 19% gruntów ornych stanowi ą gleby Ŝytnie. W granicach gminy znajduje si ę 1063 gospodarstw rolnych (dane z roku 2008). Nie zakłada si ę zasadniczych zmian w strukturze władania. W zakresie działalno ści rolniczej zakłada si ę: - rozwój infrastruktury obsługuj ącej rolnictwo w celu podniesienia dynamiki jego rozwoju, w tym mi ędzy innymi organizacja trwałych struktur producenckich i handlowych, działania proinwestycyjne gminy w celu pozyskania przemysłu spo Ŝywczo – przetwórczego na obszarze gminy, a w szczególno ści na zdegradowanych terenach byłych PGR, - intensyfikacja produkcji rolnej, w tym działania na rzecz realizacji zada ń o stabilnych tendencjach, głównie w zakresie hodowli bydła i uprawy zbó Ŝ, - zakładanie gospodarstw proekologicznych, - zwi ększenie udziału upraw warzyw gruntowych z uwagi na s ąsiedztwo du Ŝego rynku zbytu – Aglomeracj ę Trójmiejsk ą. Przewiduje dalszą restrukturyzacj ę funkcjonaln ą wsi i jej wielofunkcyjny rozwój przez uzyskiwanie dochodów z turystyki (zwłaszcza na obszarach o wysokich walorach turystycznych). Zakłada si ę utrzymanie struktury organizacyjnej gospodarki le śnej. Postuluje si ę zwi ększenie obszarów le śnych poprzez zalesianie gruntów rolnych nieprzydatnych do produkcji rolniczej, gruntów rolnych nieu Ŝytkowanych rolniczo, innych gruntów nadaj ących si ę do zalesienia, w tym mi ędzy innymi stromych stoków i nieu Ŝytków (poza podmokłymi) z uwzględnieniem uwarunkowa ń krajobrazowych. Uwaga: z mo Ŝliwo ści zalesienia wyklucza si ę nast ępuj ące u Ŝytki zielone i podmokłe nieu Ŝytki: Wierzchuci ńskie Bagna (mi ędzy D ębkami, Białogór ą i Wierzchucinem), Białogórskie Bagno od ściany lasu do Wierzchuci ńskich Bagien, mi ędzy Wierzchucinem a jeziorem śarnowieckim, mi ędzy szos ą Krokowa-Choczewo a rezerwatem „Pia śnickie Łąki”, ł ąki koło Lisewa, mi ędzy drog ą Sławoszyno-Sławoszynko a rezerwatem „Bielawa”.

138 8. OBSZARY NARA śONE NA NIEBEZPIECZE ŃSTWO POWODZI I OSUWANIA SI Ę MAS ZIEMNYCH 8.1 Zagro Ŝenie powodziowe Zgodnie z ustaw ą „Prawo wodne” z dnia 18 lipca 2001 r. (Dz. U. Nr 115, poz. 1229 z dnia 11 pa ździernika 2001 r. z pó źniejszymi zmianami) obszary bezpo średniego zagro Ŝenia powodzi ą obejmuj ą (Art.82.1): 1) tereny mi ędzy lini ą brzegu a wałem przeciwpowodziowym lub naturalnym wysokim brzegiem, w który wbudowano tras ę wału przeciwpowodziowego, a tak Ŝe wyspy i przymuliska, 2) obszar pasa nadbrze Ŝnego w rozumieniu ustawy o obszarach morskich Rzeczypospolitej Polskiej i administracji morskiej, 3) stref ę przepływów, wezbra ń powodziowych okre ślon ą w planie zagospodarowania przestrzennego na podstawie studium, o którym mowa w art. 79 ust. 2. (...) Zgodnie z art. 79, ust. 2 ustawy (...) dyrektor regionalnego zarz ądu gospodarki wodnej sporządza studium ochrony przeciwpowodziowej, ustalaj ące granice zasi ęgu wód powodziowych o okre ślonym prawdopodobie ństwie wyst ępowania oraz kierunki ochrony przed powodzi ą (...). Cieki na obszarze gminy Krokowa nie posiadaj ą opracowanych studiów ochrony przeciwpowodziowej, z wyj ątkiem odcinka Pia śnicy od wypływu z jez. śarnowieckiego do uj ścia do morza. Postuluje si ę kontynuacj ę obwałowa ń rzeki Pia śnicy w celu przeciwdziałania zagro Ŝeniom powodziowym. Warunkiem realizacji obwałowa ń jest wykazanie braku negatywnego wpływu na obszary Natura 2000. W uj ęciu prawnym terenem bezpo średniego zagro Ŝenia powodzi ą w gminie Krokowa jest obszar pasa nadbrze Ŝnego w rozumieniu ustawy z dnia 21 marca 1991 r. o obszarach morskich Rzeczypospolitej Polskiej i administracji morskiej (tekst jednolity - Dz. U. z 2003 r., Nr 153, poz. 1502). Potencjalne zagro Ŝenie dla obszaru gminy Krokowa stwarza podnoszenie si ę poziomu morza (zob. pkt 7.5 rozdz. II .). Zagro Ŝenie zalaniem przez wody morskie wskutek spi ętrze ń sztormowych oraz prognozowanego wzrostu poziomu morza w wyniku efektu cieplarnianego, wg opinii Urz ędu Morskiego w Gdyni obejmuje teren do rz ędnej +2,50 m n.p.m.

8.2. Zagro Ŝenie osuwaniem si ę mas ziemnych Generowanie ruchów masowych uzale Ŝnione jest od wielu warunków, jak k ąt nachylenia terenu, budowa geologiczna, pokrycie terenu, warunki klimatyczne oraz wyst ępowanie zjawisk morfogenetycznych. W przypadku terenów o predyspozycjach do powstawania ruchów masowych, nawet niewielka ingerencja antropogeniczna mo Ŝe doprowadzi ć do zachwiania stabilno ści i uruchomienia stoku. Słabe ruchy masowe (soliflukcja) mog ą pojawia ć si ę ju Ŝ przy k ącie nachylenia 2-70, przy 7- 15 0 mo Ŝe wyst ąpi ć silne spełzywanie i soliflukcja oraz osuwanie. Przy k ącie nachylenia terenu 15-35 0 mo Ŝliwe jest silne osuwanie gruntu. Za osuwiskotwórcze uznaje si ę generalnie nachylenie terenu 15-35 0. Powy Ŝej 35 0 wyst ępuje zjawisko odpadania i obrywania mas skalnych i zwietrzeliny. Wg obecnego rozpoznania do obszarów zagro Ŝonych wyst ępowaniem ruchów masowych w gminie Krokowa nale Ŝą (w rozumieniu Ustawy o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym - Dz. U. z 2003 r., Nr 80, poz. 717 z pó źniejszymi zmianami):

139 • zbocza dolin (strefy zboczowe k ęp wysoczyznowych) o spadkach ponad 15 0, w tym zwłaszcza strefy kraw ędziowe Rynny jez. śarnowieckiego (najwi ększe spadki) - zagro Ŝenie wyst ępuje przede wszystkim na fragmentach niele śnych; • strefa brzegu morskiego (w trakcie spi ętrze ń sztormowych dochodzi do wzmo Ŝonej abrazji brzegu, której towarzysz ą lokalnie osuwiska i obrywy; potencjalne zagro Ŝenie osuwaniem si ę mas ziemnych wyst ępuje tak Ŝe na obszarach wydmowych, w przypadku pozbawienia ich stabilizuj ącej pokrywy ro ślinnej). Rozwini ęcie problemu zawiera pkt. 7 rozdziału II.

9. OCHRONA PASA NADBRZE śNEGO 9.1. W granicach gminy Krokowa wyst ępuje pas nadbrze Ŝny, czyli obszar l ądowy przyległy do brzegu morskiego. W skład pasa nadbrze Ŝnego wchodz ą: • pas techniczny - stanowi ący stref ę wzajemnego bezpo średniego oddziaływania morza i l ądu; jest on obszarem przeznaczonym do utrzymania brzegu w stanie zgodnym z wymogami bezpiecze ństwa i ochrony środowiska - pas techniczny mo Ŝe by ć wykorzystywany do innych celów za zgod ą Urz ędu Morskiego, który okre śla warunki takiego wykorzystania; pas techniczny na obszarze gminy Krokowa został ustanowiony Zarz ądzeniem nr 16 Dyrektora Urz ędu Morskiego w Gdyni z dnia 4 pa ździernika 2004 r. (Dz. Urz. Woj. Pomorskiego Nr 136, poz. 2402), • pas ochronny - obejmuj ący obszar, w którym działalno ść człowieka wywiera bezpo średni wpływ na stan pasa technicznego; pas ochronny na obszarze gminy Krokowa został ustanowiony Zarz ądzeniem nr 25 Dyrektora Urz ędu Morskiego w Gdyni z dnia 5 grudnia 2005 r. (Dz. Urz. Woj. Pomorskiego Nr 137, poz. 3170). 9.2. W ustawie o obszarach morskich Rzeczypospolitej Polskiej i administracji morskiej z dnia 21 marca 1991 r. z pó źniejszymi zmianami – tekst jednolity Dz. U. z 2003 r., Nr 153, poz. 1502, okre ślono uwarunkowania zwi ązane z funkcjonowaniem tego obszaru: Art. 37 pkt.: 1. „Pas techniczny mo Ŝe by ć wykorzystywany do innych celów (ni Ŝ okre ślony powy Ŝej cel zasadniczy) za zgod ą wła ściwego organu administracji morskiej, który jednocze śnie okre śla warunki takiego wykorzystania. 2. Zabrania si ę tworzenia obwodów łowieckich na obszarze pasa technicznego. 3. Pozwolenia wodnoprawne i decyzje w sprawach budownictwa, zmian w zalesieniu, zadrzewieniu, tworzenia obwodów łowieckich, a tak Ŝe opracowywania i realizacji planów zagospodarowania przestrzennego w pasie ochronnym wymagaj ą uzgodnienia z dyrektorem wła ściwego urz ędu morskiego. 4. Wszystkie plany i projekty zwi ązane z zagospodarowaniem pasa technicznego, morskich wód wewn ętrznych i morza terytorialnego s ą zatwierdzane przez organy administracji morskiej w uzgodnieniu z wła ściwymi gminami nadmorskimi." 9.3. Szczegółowe zasady gospodarowania w granicach pasa technicznego i pasa ochronnego reguluje Zarz ądzenie Porz ądkowe nr 3 Dyrektora Urz ędu Morskiego w Gdyni z dnia 11 maja 2001 r. w sprawie okre ślenia wymogów zabezpieczenia brzegu morskiego, wydm nadmorskich i lasów ochronnych w nadbrze Ŝnym pasie technicznym. (Dz. Urz. Woj. Pomorskiego Nr 48, poz. 543). 9.4 . Granice morskiej przystani rybackiej w D ębkach zostały okre ślone w Zarz ądzeniu Nr 2 Dyrektora Urz ędu Morskiego w Gdyni z dnia 9 kwietnia 2008 r. w sprawie okre ślenia granicy l ądowej dla morskiej przystani rybackiej w D ębkach. 9.5. Na mocy Ustawy z dnia 28 marca 2003 r. ustanowiony został wieloletni program maj ący na celu zabezpieczenie brzegów przed zjawiskiem erozji „Program ochrony brzegów

140 morskich” Dz. U. z 2003 r. Nr 67, poz. 621 z dnia 18 kwietnia 2003 r. W programie zapisano szczegółowe zadania oraz nakłady na ich realizacj ę na wyspecyfikowanych odcinkach brzegu. Rozwini ęcie problemu zawiera pkt. 7 rozdziału II.

10. POLITYKA PLANISTYCZNA ORAZ OBSZARY, DLA KTÓRYCH SPORZ ĄDZENIE MIEJSCOWYCH PLANÓW ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO JEST OBOWI ĄZKOWE 10.1. Na podstawie Ustawy z dnia 7 lipca 1994 r. o zagospodarowaniu przestrzennym (Dziennik Ustaw nr 89, poz. 414) oraz Ustawy z dnia 27 marca 2003 r. o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym (Dz. U. Nr 80 z dnia 10 maja 2003 r., poz. 717) do kwietnia 2007 r. Rada Gminy Krokowa uchwaliła nast ępuj ące miejscowe plany zagospodarowania przestrzennego (mpzp): – wykaz planów uchwalonych zawarto w rozdziale II pkt. 3. 10.2. W opracowaniu znajduj ą si ę nast ępuj ące miejscowe plany zagospodarowania przestrzennego (mpzp): – wykaz planów w opracowaniu zawarto w rozdziale II pkt. 3. 10.3. Obszary, dla których sporz ądzenie mpzp jest obowi ązkowe na podstawie przepisów odr ębnych: • na podstawie przepisów geologicznych i górniczych: - terenów górniczych; • obszary wymagaj ące przeprowadzenia scale ń i podziału nieruchomo ści: - nie wyznacza si ę obszarów, wymagaj ących przeprowadzenia scale ń i podziału nieruchomo ści w świetle ustawy o gospodarce nieruchomo ściami. 10.4. Obszary dla których zaleca si ę sporz ądzenie mpzp - obszary Natura 2000 oraz obszary planowanego zainwestowania: - we wsi Jeldzino, - we wsi Karlikowo, - tereny nie obj ęte planami w trójwsi Krokowa, Goszczyno, Minkowice, - we wsi Lubocino, - we wsi Parszkowo, - we wsi Połchówko, - we wsi Słuchowo, - we wsi Sobie ńczyce, - we wsi Świecino, - we wsi Tyłowo, - tereny nie obj ęte planami we wsi śarnowiec. 10.5. Obszary wymagaj ące zmiany przeznaczenia gruntów rolnych i le śnych na cele nierolnicze i niele śne: W granicach okre ślonych na rysunku planu stref funkcjonalnych, na terenach przeznaczonych na cele zabudowy i dróg przewiduje si ę zmian ę przeznaczenia gruntów rolnych na cele nierolnicze. Uszczegółowienie granic gruntów rolnych wymagaj ących zmiany przeznaczenia na cele nierolnicze powinno nast ąpi ć w miejscowych planach zagospodarowania przestrzennego. Nie przewiduje si ę zmian przeznaczenia gruntów le śnych na cele niele śne z wyj ątkiem: - korekt zwi ązanych z regulacj ą dojazdów, porz ądkowaniem granic nieruchomo ści, budow ą niezb ędnych obiektów infrastruktury technicznej, - budowy obiektów sportowych - tras narciarskich, - terenów ju Ŝ zainwestowanych, gdzie formalno ści w tym zakresie nie zostały jeszcze

141 dopełnione. Uszczegółowienie granic obszarów przeznaczonych na cele niele śne powinno nast ąpi ć w miejscowych planach zagospodarowania przestrzennego. 10.6. Obszary przestrzeni publicznej: Do obszarów przestrzeni publicznej w rozumieniu Ustawy z dnia 27 marca 2003 r. o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym w gminie Krokowa zalicza si ę tereny o szczególnym znaczeniu dla zaspokojenia potrzeb mieszka ńców, poprawy jako ści ich Ŝycia i sprzyjaj ące nawi ązywaniu kontaktów społecznych, w tym place, pla Ŝe, obszary sportu i rekreacji itp.

11. GRANICE TERENÓW ZAMKNI ĘTYCH Teren zamkni ęty pozostaj ący w gestii resortu Obrony Narodowej (wg Decyzji Nr 0- 11/MON Ministra Obrony narodowej z dnia 28 grudnia 2000 r.) - działki o numerach: 2/4 i 2/5 – k.m.1 Białogóra. Teren zamkni ęty uwidoczniono na rysunku studium. Teren zaliczony do kolejowych terenów zamkni ętych (wg Decyzji Nr 45 Ministra Infrastruktury z dnia 17 grudnia 2009 r.) - działki o numerach: 19 i 24, obr ęb Brzyno. Teren zamkni ęty uwidoczniono na rysunku studium oznaczeniem linii kolejowej.

12. KIERUNKI ROZWOJU SYSTEMU TRANSPORTOWEGO

12.1. Polityka transportowa gminy Potrzeby w zakresie rozwoju infrastruktury transportowej gminy wynika ć b ędą przede wszystkim: - silnego oddziaływania gda ńskiego obszaru metropolitalnego jako głównego źródła ruchu, - wzrostu ruchu zewn ętrznego docelowego do obszarów rekreacyjnie atrakcyjnych, zwłaszcza miejscowo ści nadmorskich i Krokowej, - rozwoju motoryzacji indywidualnej w gminie. Powy Ŝsze potrzeby uzale Ŝnione b ędą od prowadzonej polityki transportowej w gminie jak i całym obszarze metropolitalnymi, zwłaszcza roli transportu zbiorowego w przewozach pasa Ŝerskich. Aby osłabi ć tempo wzrostu ruchu samochodowego i zminimalizowa ć jego szkodliwe oddziaływanie na otoczenie, polityka transportowa powinna zakłada ć realizacj ę takich celów jak: Cel 1: Podnoszenie jako ści obsługi transportem zbiorowym i powstrzymanie spadku udziału transportu zbiorowego w przewozach pasa Ŝerskich, W ramach realizacji celu nale Ŝy: - podnie ść jako ść przewozów autobusowych w relacjach do wewn ątrz powiatu jak i do aglomeracji trójmiejskiej. Cel 2: Poprawa bezpiecze ństwa ruchu W ramach realizacji celu nale Ŝy: - zmodernizowa ć miejsca szczególnej koncentracji wypadków drogowych poprzez zastosowanie na skrzy Ŝowaniach małych modernizacji jak pasy skr ętu w lewo, azyle dla pieszych, małe ronda, środki uspokojenia ruchu, - wspiera ć edukacyjne działania szkół w gminie w zakresie wychowania komunikacyjnego, - rozwija ć układ dróg rowerowych i propagowa ć rower tak Ŝe jako środek transportu. Cel 3: Poprawa sprawno ści funkcjonowania układu drogowego gminy W ramach realizacji celu nale Ŝy:

142 - dokona ć weryfikacji układu dróg gminnych i przygotowa ć program modernizacji, - dokona ć utwardzenia dróg gruntowych stanowi ących podstawow ą dojazd do zabudowy mieszkaniowej i gospodarczej.

12.2. Kierunki rozwoju układu transportowego a) Układ drogowy Podstawowy układ dróg samochodowych gminy tworzy ć b ędą drogi wymienione w pkt 14.2 rozdz. II. Nowym elementem sieci mogą by ć: - droga od skrzy Ŝowania drogi wojewódzkiej 213 z drog ą powiatow ą 1526G do D ębek od strony zachodniej; istniej ąca obecnie droga przewa Ŝnie o nawierzchni gruntowej powinna by ć utwardzona i zako ńczona letnim parkingiem przed miejscowo ści ą D ębki, - droga z Wierzchucina od skrzy Ŝowania z drog ą wojewódzk ą 213 w kierunku pla Ŝy zako ńczona letnim parkingiem przed kompleksem le śnym. Istotnym problemem do rozwi ązania s ą parkingi sezonowe w miejscowo ściach nadmorskich, wykonane w sposób minimalizuj ący wpływ ruchu i postoju samochodów na środowisko. b) Układ kolejowy Nie przewiduje si ę reaktywacji nieczynnej linii kolejowej Puck - Krokowa. c) Trasy rowerowe Nale Ŝy zało Ŝyć, Ŝe podstawow ą tras ą rowerow ą w gminie b ędzie trasa R10 (Via Hanseatica) o przebiegu wykorzystuj ącym teren byłej linii kolejowej Puck-Krokowa z odgał ęzieniami do wszystkich atrakcyjnych dla rowerzystów miejsc w gminie. W przypadku przebiegu tras rowerowych przez obszary Natura 2000 ich realizacja mo Ŝliwa b ędzie po stwierdzeniu braku oddziaływania na obszar Natura 2000.

12.3. Zasady parkowania Wczasowo-uzdrowiskowy charakter gminy, obci ąŜ onej w sezonie letnim znacznym ruchem rekreacyjnym typu weekendowego, stwarza problemy organizacji parkowania, wymagaj ące szczególnych rozwi ąza ń techniczno-organizacyjnych i konsekwencji ich egzekwowania. Ustala si ę nast ępuj ące zasady polityki parkingowej dla poszczególnych typów obszarów zagospodarowania: • dla ruchu turystycznego do pla Ŝ przewidziano organizacj ę parkingów turystycznych w rejonach okre ślonych na rysunku studium, • dla zabudowy mieszkaniowej typu jednorodzinnego nale Ŝy zabezpieczy ć na terenie własnych posesji odpowiednie powierzchnie parkingowe wg. wska źnika 1-2 msc. postojowe dla ka Ŝdej posesji dla potrzeb mieszka ńców; wska źnik obejmuje ewentualn ą budow ę gara Ŝu lub tego typu obiektu na warunkach okre ślonych w planie zagospodarowania przestrzennego terenu dla tego typu zabudowy, • w wypadku wynajmowania miejsc noclegowych wska źnik obejmuje dodatkowe powierzchnie postojowe w wymiarze 1 msc. post./ 4 łó Ŝka, • dla zabudowy mieszkaniowej wielorodzinnej nale Ŝy zabezpieczy ć powierzchnie postojowe w obr ębie działki budowlanej w ilo ści 1 msc. post. / 1 mieszkanie, • dla obiektów usługowych typu hotele i pensjonaty w ramach powierzchni działki budowlanej powinny by ć zabezpieczone miejsca postojowe dla go ści w ilo ści 1 msc. post./ pokój hotelowy, oraz dodatkowo msc. postojowe dla pracowników obsługi, • dla obiektów handlowo-usługowych podstawow ą zasad ą jest wzajemne dostosowanie programu u Ŝytkowego obiektu oraz pojemno ści parkingów zwi ązanych z obsług ą uŜytkowników; jako orientacyjny docelowy wska źnik przyj ęto ok. 2 msc. post./100 m. kw. powierzchni u Ŝytkowej programu; dla pojedynczych obiektów handlowo-

143 usługowych, w tym ró Ŝnorodnych usług wbudowanych w zabudow ę, realizacja parkingów powinna nast ąpi ć w obr ębie własnych posesji, z dopuszczeniem w uzasadnionych okoliczno ściach realizacji parkingów skojarzonych dla kilku inwestorów, w ramach terenów własnych, ewentualnie ulic gminnych, z zało Ŝeniem partycypacji w kosztach realizacji przez poszczególnych inwestorów. Podane wy Ŝej wska źniki parkowania nale Ŝy traktowa ć jako zalecane do uszczegółowienia w miejscowych planach zagospodarowania przestrzennego.

Układ transportowy gminy – kierunki.

13. KIERUNKI ROZWOJU SYSTEMÓW INFRASTRUKTURY TECHNICZNEJ

13.1. Zasady polityki przestrzennej W oparciu o: a) ustalenia strategicznych dokumentów gminnych: - „Strategia rozwoju gminy do 2015 r.” 15 - Zaktualizowany Program Ochrony Środowiska (PO Ś) i Program Gospodarki Odpadami (PGO) przyj ęty przez Rad ę Gminy Krokowa, - „Zało Ŝenia do planu zaopatrzenia w ciepło, energi ę elektryczn ą i paliwa gazowe gm.

15 Uchwalona przez Rad ę Gminy w pa ździerniku 2004 r.

144 Krokowa” 16 , b) materiały do aktualizacji planu zagospodarowania przestrzennego województwa Pomorskiego oraz inne dokumenty strategiczne, ustala si ę nast ępuj ące zasady polityki przestrzennej gminy w zakresie infrastruktury technicznej: 1. Niwelowanie luki pomi ędzy stopniem wyposa Ŝenia w urz ądzenia wodoci ągowe i kanalizacyjne na obszarach wiejskich poprzez: - zapewnienie dost ępu 100% mieszka ńców gminy do urz ądze ń zaopatruj ących w wod ę o jako ści zgodnej z obowi ązuj ącymi normami, - zorganizowane odprowadzanie i oczyszczanie ścieków z gospodarstw domowych obejmuj ące co najmniej 90% mieszka ńców gminy, w pozostałych przypadkach nale Ŝy zapewni ć oczyszczanie z zastosowaniem przydomowych oczyszczalni ścieków, - system zaopatrzenia w wod ę powinien zapewnia ć wysok ą niezawodno ść , gwarantuj ącą nieprzerwan ą jej dostaw ę. 2. DąŜ enie do znacz ącej poprawy jako ści wód pn ących, stoj ących i wód podziemnych, a szczególnie głównych zbiorników wód podziemnych poprzez radykalne zmniejszenie ładunku zanieczyszcze ń odprowadzanych do wód i do gruntu. 3. Zapewnienie bezpiecze ństwa energetycznego i ekologicznego oraz niezawodności dostaw energii poprzez realizacj ę ustale ń „Zało Ŝeń do planu zaopatrzenie w ciepło, energi ę elektryczn ą i paliwa gazowe”, a w szczególno ści: - zapewnienie dost ępu i swobodnego wyboru przez u Ŝytkowników no śników energii zgodnie z ich potrzebami i mo Ŝliwo ściami ekonomicznymi, z preferencj ą źródeł paliw przyjaznych dla środowiska, tak z uwagi na emisj ę zanieczyszcze ń do atmosfery, jak i powstawanie odpadów paleniskowych, - zast ępowanie w ęgla kamiennego biomas ą w urz ądzeniach grzewczych małej mocy i niskiej sprawno ści, rozwoju rozproszonych źródeł energii cieplnej, w tym pracuj ących w skojarzeniu, - zapewnienie 100% odbiorców dost ępu do energii elektrycznej o parametrach spełniaj ących obowi ązuj ące normy w zakresie jej jako ści i w stopniu zapewniaj ącym bezpiecze ństwo zasilania, - rozwijanie kogeneracji rozproszonej w oparciu o: odpady komunalne, osady ściekowe, odchody zwierz ęce oraz biomas ę stał ą, w powi ązaniu z wykorzystywaniem do tego celu biogazu wytwarzanego z tych surowców, tak Ŝe ze wspomaganiem – w uzasadnionych przypadkach - gazem ziemnym, - upowszechnienie wykorzystywania energii słonecznej do przygotowywania ciepłej wody, - wykorzystywanie niskotemperaturowej energii geotermalnej do ogrzewania w powi ązaniu z energi ą słoneczn ą. 4. W oparciu wska źniki zawarte w Regionalnej Strategii Energetyki (RSE) ustala si ę dla gminy Krokowa nast ępuj ące wska źniki celów polityki energetycznej: - obni Ŝenie zapotrzebowania na ciepło, poprzez realizacj ę programów termomodernizacyjnych budynków mieszkalnych, usługowych i u Ŝyteczno ści publicznej o ok. 18%, - obni Ŝenie udziału w ęgla w bilansie paliw w województwie o ok. 40%, - zwi ększenie udziału odnawialnych źródeł energii (OZE) w zaspokojeniu ogólnego zapotrzebowania na ciepło w województwie do warto ści ok. 50%, - zmniejszenie emisji do atmosfery gazów cieplarnianych, w tym przede wszystkim dwutlenku węgla o co najmniej 20%, - zmniejszenie emisji dwutlenku w ęgla o co najmniej 30%.

16 Uchwalone przez Rad ę Gminy w lutym 2006 r.

145 5. „Zało Ŝenia…” sporz ądza si ę lub aktualizuje równolegle z opracowywaniem lub aktualizacj ą „Studiów…”. Trac ą one aktualno ść , je Ŝeli: „Studium…” w oparciu, o które zostały wykonane wymaga aktualizacji, nast ępuje wzrost bilansu energetycznego gminy o co najmniej 10% lub została dokonana korekta polityki energetycznej pa ństwa (taka jak np. w styczniu 2005 r.). 6. Ze wzgl ędu na walory krajobrazowe i turystyczny charakter obszaru, na terenie gminy Krokowa wprowadza si ę zakaz lokalizacji elektrowni wiatrowych. 7. Na terenie gminy Krokowa nale Ŝy zapewnieni ć dla 100% mieszka ńców gminy mo Ŝliwo ści segregacji odpadów oraz ich odbioru i transportu w sposób eliminuj ący zwi ązane z tym uci ąŜ liwo ści i niekorzystne oddziaływania na środowisko. 8. Nie dopuszcza si ę lokalizacji na obszarze gminy składowisk jakichkolwiek odpadów przemysłowych.

13.2. Standardy obsługi Zaopatrzenie w wod ę Zakładaj ąc osi ągniecie standardów wyposa Ŝenia mieszka ń zbli Ŝonych średnich warunków w miastach województwa oraz uwzgl ędniaj ąc zapotrzebowanie dla ruchu turystyczno – wypoczynkowego, jednostkowy wska źnik zu Ŝycia wody przez jednego mieszka ńca stałego nale Ŝy przyjmowa ć w wielko ści q=130,0dm 3/d. Przyjmuj ąc współczynniki nierównomierno ści rozbioru: N d = 1.3 i N g = 1,8. Wska źniki maksymalnego zu Ŝycia wody przez mieszka ńców wynios ą: Q = 130,0 x 1,3 = 169,0 dm 3 /d, M. q = ( 169,0 x 1,8 : 24 ): 1000 = 0,0127 m 3 /h, M. Odprowadzanie i oczyszczanie ścieków Jednostkowe ilo ści ścieków przyjmuje si ę równe wielko ści zu Ŝycia wody. Zaopatrzenie w ciepło Standardy obsługi w zakresie zaopatrzenia w ciepło powinny zapewnia ć: - produkcj ę i dostaw ę energii w ilo ściach niezb ędnych do zaspokojenia potrzeb, - mo Ŝliwo ść wyboru przez u Ŝytkowników ró Ŝnych no śników energii, z wyra źną jednak preferencj ą paliw przyjaznych dla środowiska, tak z uwagi na emisj ę do atmosfery, jak i powstawanie odpadów paleniskowych. Zaopatrzenie w gaz W chwili obecnej, 100% mieszka ńców gminy ma potencjalne mo Ŝliwo ści wykorzystywania gazu dla przygotowania posiłków i ogrzewania. Pozwalaj ą na to zarówno wielko ści zasobów gazu (do czasu ich wyczerpania) jak i parametry istniej ących gazoci ągów. Zaopatrzenie w energi ę elektryczn ą System musi zapewnia ć nieprzerwan ą dostaw ę energii elektrycznej w ilo ści stosownej do potrzeb, a końcowi odbiorcy energii musz ą mie ć mo Ŝliwo ść dowolnego jej wykorzystania do róŜnych potrzeb tj.: o świetlenia, korzystania ze sprz ętu gospodarstwa domowego, ogrzewania i produkcji ciepłej wody oraz przygotowywania posiłków itp. Usuwanie i unieszkodliwianie odpadów System musi obejmowa ć 100% mieszka ńców gminy i zapewnia ć mo Ŝliwo ść : gromadzenia odpadów w miejscu wytwarzania, usuwania z cz ęstotliwo ści ą dostosowan ą do indywidualnych potrzeb u Ŝytkowników, a tak Ŝe mo Ŝliwo ść ich wst ępnej segregacji. Transport odpadów i ich unieszkodliwianie nie mo Ŝe by ć uci ąŜ liwe dla mieszka ńców i nie mo Ŝe wywoływa ć pogorszenia stanu środowiska.

146 13.3. Propozycje rozwi ąza ń kierunkowych Zaopatrzenie w wod ę Analiza stanu istniej ącego wskazuje na konieczno ść podj ęcia kompleksowej modernizacji systemu zaopatrzenia w wod ę polegaj ącej na: - radykalnym zmniejszeniu ilo ści uj ęć wykorzystuj ąc istniej ące i potencjalne zasoby wód podziemnych, poprzez likwidacj ę uj ęć komunalnych o niskiej wydajno ści i złej jako ści wody oraz całkowit ą likwidacj ę ujęć zakładowych, - modernizacji stacji uzdatniania na uj ęciach, które pozostan ą w eksploatacji w celu dostosowania jako ści produkowanej wody do obowi ązuj ących norm, - rozszerzeniu zasi ęgu obsługi systemu w celu obj ęcia nim 100% mieszka ńców gminy. Pierwszym działaniem w tym zakresie powinno by ć sporz ądzenie wariantowej techniczno - ekonomicznej koncepcji modernizacji systemu w problematyce umo Ŝliwiaj ącej wykorzystanie jej dla opracowania studium wykonalności przedsi ęwzi ęcia. Koncepcja powinna by ć oparta na następuj ących przesłankach: - część istniej ących uj ęć wody posiada bardzo wysokie zasoby wody, i tak: zasoby uj ęcia „ śarnowiec” pozwalaj ą na zaopatrzenie ok. 19700 osób, uj ęcia „Minkowice” ok. 4300 osób, a uj ęcia na terenie strefy ekonomicznej ok. 32000 osób; istnieje zatem mo Ŝliwo ść oparcia zaopatrzenia w wod ę całej gminy na tych uj ęciach poniewa Ŝ ich ł ączne zasoby pozwalaj ą na dostaw ę wody dla ok. 56000 osób; liczba ta przekracza kilkakrotnie mo Ŝliw ą perspektywiczn ą ilo ść mieszka ńców stałych i okresowych związanych z ruchem turystyczno – wypoczynkowym; - Sobie ńczyce le Ŝą w zasi ęgu oddziaływania zbiornika wód podziemnych nr 109, a Brzyno w zasi ęgu oddziaływania zbiornika nr 108; w zwi ązku z tym mo Ŝna si ę spodziewa ć w tych rejonach znacznych zasobów wód; potwierdzenie tych przypuszcze ń mogłoby stanowi ć podstaw ę do planowania zaopatrzenia gminy w oparciu o te zasoby poprzez budow ę dwóch nowych uj ęć . W pierwszym przypadku istniałaby konieczno ść odtworzenia uj ęcia na terenie strefy ekonomicznej i budow ę znacznego zakresu sieci tranzytowych. W drugim za ś rozpoznania zasobów, budowy dwóch uj ęć oraz mniejszego zakresu sieci (porównaj zał ączony do tekstu rysunek nr 1). Koncepcja powinna wariantowo uwzgl ędnia ć co najmniej te dwie przesłanki oraz rozwa Ŝyć mo Ŝliwo ść wł ączenia do nowego systemu innych, wi ększych istniej ących uj ęć . Odprowadzanie i oczyszczanie ścieków Wojewoda Pomorski ustanowił na terenie gminy dwie „aglomeracje” w rozumieniu rozporz ądzenia Ministra Środowiska 17 zwi ązane z „Krajowym programem oczyszczania ścieków komunalnych”. ● Aglomeracja „Krokowa” 18 oparta na funkcjonowaniu dwóch oczyszczalni: „Krokowa” i „Kłanino”: - Oczyszczalnia „Krokowa” b ędzie obsługiwała miejscowo ści: Krokowa, Minkowice, Goszczyno, Jeldzino, Sławoszyno, Parszczyce, Ł ętowice, Karwie ńskie Błota Pierwsze i Drugie oraz Sławoszyno – w stanie istniej ącym oraz w przyszło ści: Lisewo, Goszczyno Wybudowanie i Szary Dwór; - Oczyszczalnia „Kłanino” obsługuj ąca t ę wie ś oraz w przyszło ści: Parszkowo, Połchówko, Sulicice, Świecino w gminie Krokowa i Starzyno, Starzy ński Dwór, Radoszewo i Werblini ę w gminie Puck. Ścieki do oczyszczalni przesyłane b ędą za pomoc ą kanałów o długo ści ok. 43 km w stanie istniej ącym i ok. 118 km planowanych.

17 Z dnia 22 grudnia 2004 r. w sprawie sposobu wyznaczania obszaru i granic aglomeracji (Dz.U. 283 poz. 2841 z pó źniejszymi zmianami) 18 Rozporz ądzenie Wojewody Pomorskiego nr 42/06 (Dz. Urz ęd. nr 29 poz. 574)

147 Obydwie oczyszczalnie zostały ze sob ą poł ączone, co pozwoliło na odci ąŜ enie oczyszczalni „Krokowa” w okresie letnim. Wi ąŜ e si ę to z systematycznie wzrastaj ącą ilo ści ą ścieków z miejscowo ści turystyczno – wypoczynkowych. ● Aglomeracja „ śarnowiec” 19 oparta na funkcjonowaniu dwóch oczyszczalni: „ śarnowiec” i „Białogóra”: - Oczyszczalnia „Białogóra” obsługuje t ę miejscowo ść ; - Oczyszczalnia „ śarnowiec” obsługuje: śarnowiec, Wierzchucino, D ębki, Brzyno, Prusewo i cz ęść miejscowo ści Lubkowo i Odargowo w stanie istniej ącym oraz w przyszło ści: Lubocino, Karlikowo, Słuchowo, Sobie ńczyce, Tyłowo, cz ęść miejscowo ści Lubkowo i Odargowo. Ścieki do obydwu oczyszczalni przesyłane s ą kanałami o długo ści ok. 38 km w stanie istniej ącym i ok. 100 km jest planowanych. Ze wzgl ędu na przeci ąŜ enie oczyszczalni „Białogóra” w lecie, co wpływa ujemnie na efekty oczyszczania ścieków, wybudowano kolektor przerzutowy do oczyszczalni ścieków śarnowiec. Inwestycja ta pozwoliła nie tylko na zachowanie procesu ochrony wód powierzchniowych (w tym w szczególno ści Morza Bałtyckiego) lecz równie Ŝ podniosła standard Ŝycia mieszka ńców Wybudowa ń Wierzchuci ńskich (około 200 osób), którzy dzi ęki realizacji tego zadania maj ą mo Ŝliwo ść wł ączenia swoich posesji do systemu sieci kanalizacji sanitarnej. Ze wzgl ędu na wysok ą przepustowo ść Oczyszczalni „ śarnowiec”, podj ęto decyzj ę, aby obiekt ten obsługiwał równie Ŝ zakłady przemysłowe działaj ące na terenie SSE „ śarnowiec”. W tym celu zrealizowano kolektor tłoczny o długo ści 5,2 km ł ącz ący obszar strefy z oczyszczalni ą. W zwi ązku ze zwi ększaj ącą si ę liczb ą turystów, konieczna b ędzie rozbudowa oczyszczalni „śarnowiec” o kolejny sektor biologiczny. Docelowo oczyszczalnia b ędzie obsługiwała ok. 40% stałych mieszka ńców gminy oraz ok. 20000 turystów podczas sezonu letniego. Zasi ęg obsługi obydwu aglomeracji ilustruje zał ączony do tekstu rysunek nr 2. Regulacja stosunków wodnych Zgodnie z „Programem małej retencji województwa Pomorskiego do roku 2015” 20 , który przewiduje: - odbudow ę, remont i budow ę nowych progów korekcyjnych w rzekach, - odbudow ę istniej ących systemów nawodnie ń, - odbudow ę, budow ę i modernizacj ę stawów rybnych, zbiorników retencyjnych i przeciwpo Ŝarowych oraz małych budowli pi ętrz ących - działania w tym zakresie planowane s ą m.in. w zlewni rzeki Pia śnicy. Planuje si ę tak Ŝe modernizacj ę urz ądze ń infrastruktury ochrony przed powodzi ą w zlewni tej rzeki. Ponadto gmina planuje realizacj ę układu odprowadzania wód opadowych obejmuj ącego znaczn ą cze ść wsi Krokowa i fragmenty wsi śarnowiec. Zaopatrzenie w gaz i ciepło 21 Problemy zaopatrzenia w gaz i ciepło wi ąŜą si ę ze sob ą w kontek ście wykorzystywania gazu do ogrzewania. Perspektywiczne zapotrzebowanie na ciepło oceniono na moc ok. 37 MW, a energii na ok. 342 TJ. Perspektywiczne zapotrzebowanie na gaz oceniono w zale Ŝno ści od wariantu 22 na ok. 6 - 3,9 mln Nm 3/rok. W zakresie zaopatrzenia w ciepło „Zało Ŝenia…” preferuj ą scenariusz I, w którym

19 Rozporz ądzenie Wojewody Pomorskiego nr 40/06 (Dz. Urz ęd. nr 27 poz. 546) 20 Przyj ęty uchwał ą Sejmiku Samorz ądowego w czerwcu 2004 r. 21 Źródło – „Zało Ŝenia do planu zaopatrzenia w ciepło, energi ę elektryczn ą i paliwa gazowe gminy Krokowa” uchwalone przez Rad ę Gminy w lutym 2006 r. W uchwale nie okre ślono wyboru scenariusza mo Ŝna zatem domniemywa ć, Ŝe przyj ęto scenariusze preferowane przez autorów „Zało Ŝeń…” 22 Wariant I – maksymalny udział gazu w produkcji ciepła, wariant II – ograniczony udział w produkcji ciepła, wariant III – zaniechanie modernizacji i inwestycji gazowych.

148 przewidziano nast ępuj ące działania: - w przypadku realizacji wi ększych inwestycji mieszkaniowych lub przemysłowych na terenie gminy Krokowa, w celu zabezpieczenia dostaw odbiorcom energii cieplnej, nale Ŝy ka Ŝdorazowo przeanalizowa ć mo Ŝliwo ść budowy lokalnych systemów ciepłowniczyich; - wyeksploatowane kotłownie w ęglowe (przewidziane do likwidacji ze wzgl ędu na stan techniczny kotłów) nale Ŝy podda ć modernizacji z uwzgl ędnieniem nast ępuj ących rodzajów paliwa: - gaz ziemny GZ-50 - na całym obszarze gminy za wyjątkiem rejonów, na których nie ma systemu sieci gazowych, - biomasa (odpady drzewne, wierzba energetyczna, granulat), biogaz i biodiesel - na całym obszarze gminy, - węgiel lub olej opałowy typu Ekoterm - na całym obszarze gminy, je Ŝeli nie mo Ŝna zastosowa ć odnawialnych źródeł energii lub, je Ŝeli rachunek ekonomiczny wskazuje na celowo ść takiego rozwi ązania; o wyborze paliwa ka Ŝdorazowo powinna decydowa ć przeprowadzona analiza techniczno - ekonomiczna inwestycji; - w przypadku istniej ących małych kotłowni w ęglowych stosunkowo nowych (5 - 6 lat eksploatacji) lub, w których wymieniono niedawno kotły na nowe równie Ŝ w ęglowe, zakłada si ę mo Ŝliwo ść ich dalszej eksploatacji w okresie do 7 - 10 lat, o ile nie b ędzie realna ich konwersja na biomas ę lub zamiana na inne odnawialne źródło energii; - docelowo, na terenie gminy, zakłada si ę budow ę 3 - 4 wi ększych kotłowni lokalnych na biopaliwa o mocy w granicach do ok. 0,5 MW oraz budow ę kilkunastu mniejszych kotłowni indywidualnych o ł ącznej mocy cieplnej w granicach 0,4 - 0,6 MW. W zakresie zaopatrzenia w gaz preferowany jest scenariusz (wariant) I - (maksymalny) - zakładaj ący maksymalny udział paliwa gazowego w pokryciu potrzeb cieplnych odbiorców zlokalizowanych na terenie gminy. Zakłada on dalsz ą gazyfikacj ę całego obszaru gminy Krokowa. Gaz GZ - 50 dostarczany b ędzie ze złó Ŝ lokalnych zlokalizowanych na terenie gminy oraz z krajowego systemu sieci gazowych poprzez stacje redukcyjno – pomiarow ą I stopnia „Luzino”, a wschodnie rejony gminy w dalszej perspektywie równie Ŝ poprzez stacje „Celbowo” i „Werblinia” zlokalizowane na terenie gminy Puck. Zakłada on równie Ŝ, Ŝe zga- zyfikowane zostan ą praktycznie wszystkie miejscowo ści, za wyj ątkiem kolonii i małych osad. Przyj ęto, Ŝe 57 – 60% odbiorców indywidualnych (budownictwo jednorodzinne) b ędzie wykorzystywało gaz do celów przygotowania ciepłej wody u Ŝytkowej, natomiast 37 – 41% będzie korzystało z paliwa gazowego dla celów grzewczych. Pomimo, Ŝe „Zało Ŝenia…” zostały uchwalone w 2006 r., wydaje si ę potrzebna ich aktualizacja powi ązana z aktualizacj ą „Studium…”. Przesłanki przemawiaj ące za tym to min: - w grudniu 2006 r. została uchwalona „Regionalna strategia energetyki ze szczególnym uwzgl ędnieniem źródeł odnawialnych” (RSE), która okre śliła cele strategiczne i kierunki rozwoju energetyki w województwie pomorskim; ustalenia „Zało Ŝeń…” nie s ą zgodne z zapisami RSE, - rosn ące ceny gazu (wg prognozy Urz ędu Regulacji Energetyki w ci ągu 15 lat mog ą one wzrosn ąć nawet trzykrotnie!) stawiaj ą pod znakiem zapytania mo Ŝliwo ść realizacji preferowanego scenariusza, - pomimo obj ęcia zasi ęgiem obsługi gazoci ągów prawie całej gminy (a przynajmniej wszystkich wi ększych miejscowo ści) zu Ŝycie gazu utrzymuje si ę na niskim poziomie, - wysoki udział gazu ziemnego w docelowej produkcji ciepła nie zapewnia bezpiecze ństwa energetycznego gminy, - w „Zało Ŝeniach…” bł ędnie oszacowano zasoby gminy w zakresie biomasy; z materiałów do RSE wynika, Ŝe istniej ące i potencjalne zasoby (uprawy ro ślin energetycznych) s ą w stanie całkowicie zaspokoi ć potrzeby cieplne gminy, - zakres przyj ętych rozwi ąza ń słabo wpisuje si ę w uwarunkowania dost ępu do funduszy

149 strukturalnych w ramach „Regionalnego programu operacyjnego na lata 2007 – 13”. Wydaje si ę, Ŝe w świetle ustale ń RSE docelowe zaspokojenie potrzeb cieplnych gminy powinno by ć w cało ści oparte na wykorzystywaniu biomasy. Jednym z mo Ŝliwych rozwi ąza ń po wyczerpaniu si ę lokalnych zasobów gazu mogłaby by ć budowa biogazowni wytwarzaj ącej gaz z biomasy (odpady drewna, słoma, uprawy ro ślin energetycznych, organiczne odpady komunalne, osady z oczyszczalni ścieków). Dystrybucja gazu do odbiorców nast ępowałaby za pomoc ą istniej ących sieci gazowych. Do tego czasu powinien zdecydowanie wzrosn ąć udział paliw odnawialnych zarówno w kotłowniach lokalnych jak i urz ądzeniach indywidualnych. Zaktualizowane „Zało Ŝenia…” powinny rozwin ąć i ukonkretni ć te kierunki okre ślaj ąc wizj ę strategiczn ą gospodarki energetycznej gminy, nawi ązuj ącą do jej warunków lokalnych, ustale ń dokumentów strategicznych województwa i stwarzaj ącą szanse aplikacji gminy do funduszy strukturalnych w ramach RPO. W ubiegłych latach przygotowywano lokalizacj ę du Ŝej elektrowni opalanej gazem na terenie SSE. Źródłem gazu miał by ć gazoci ąg wysokiego ci śnienia Ø 500 Włocławek – Wiczlino – śarnowiec, którego realizacja ulega znacznemu opóźnieniu. Maj ąc na uwadze, Ŝe sytuacja ta mo Ŝe ulec zmianie przewidziano mo Ŝliwo ść lokalizacji gazoci ągu wysokiego ci śnienia do terenu PSSE. Zaopatrzenie w energi ę elektryczn ą W „Zało Ŝeniach …” przyj ęto bardzo wysoki wzrost zu Ŝycia energii w perspektywie do ok. 15,6 GWh, a mocy do ok. 10,5 MW. Nie przewiduje si ę budowy nowych linii elektroenergetycznych o napi ęciu 110 kV, poniewa Ŝ linie istniej ące w normalnych warunkach pracy systemu s ą aktualnie nisko obci ąŜ one, a infra- struktura systemu jest wystarczaj ąco rozbudowana do zaspokojenia przyrostu mocy i zu Ŝycia energii elektrycznej. Nie przewiduje si ę tak Ŝe budowy nowych stacji elektroenergetycznych 110/15 kV (GPZ). Istniej ące w pełni zapewniaj ą wzajemn ą rezerwacj ę oraz posiadaj ą rezerw ę dla pokrycia perspektywicznego zapotrzebowania mocy. Planuje si ę natomiast budow ę linii elektroenergetycznych kablowych średniego napi ęcia (15 kV) ł ącz ących: GPZ „Opalino” z miejscowo ści ą Lubkowo o długo ści ok. 7 km, miejscowo ści Karwieńskie Błota – D ębki - Białogór ę o długo ści ok. 10 km - ten odcinek b ędzie cz ęś ci ą linii energetycznej SN „pasa nadmorskiego" ł ącz ącego GPZ „Władysławowo” z miejscowo ściami: Jastrz ębia Góra, Karwia, D ębki i Białogóra. Planuje si ę tak Ŝe modernizacj ę istniej ących oraz budow ę nowych stacji transformatorowych (15/0,4 kV), sieci elektroenergetycznych średniego (15 kV) i niskiego (0,4) napi ęcia.

Telekomunikacja Na terenie gminy dopuszcza si ę lokalizacj ę masztów telefonii komórkowej w odległo ści zapewniaj ącej eliminacj ę negatywnego oddziaływania promieniowania elektromagnetycznego w odniesieniu do budynków mieszkalnych i innych przeznaczonych na stały pobyt ludzi. Eliminacja tego oddziaływania musi by ć udokumentowana w toku post ępowania w sprawie oceny oddziaływania planowanego przedsi ęwzi ęcia na środowisko. Dopuszcza si ę instalacj ę urz ądze ń sieci radiokomunikacyjnych przy zachowaniu zasady ograniczenia ich negatywnego wpływu na krajobraz poprzez sytuowanie urz ądze ń na elewacjach budynków i budowli w taki sposób, aby ograniczy ć ich widoczno ść z poziomu ulicy, przy której budynek jest usytuowany np. w miejscach osłoni ętch elementami elewacji takimi jak gzymsy, pilastry itp. Unieszkodliwianie odpadów Zgodnie z ustaleniami „Planu Gospodarki Odpadami dla Województwa Pomorskiego 2010” przewiduje si ę, Ŝe gospodarka odpadami b ędzie realizowana zgodnie z zasadami przyj ętymi w tym „Planie…”. Odpady wytwarzane na terenie gminy b ędą kierowane do

150 zagospodarowania w ZZO „Czarnówko” (powiat L ęborski) lub ZZO „Ł ęŜyce” (powiat Wejherowski).

13.4. Lokalizacje inwestycji celu publicznego Na terenie gminy przewiduje si ę lokalizacj ę nast ępuj ących inwestycji celu publicznego w zakresie infrastruktury technicznej o znaczeniu ponadlokalnym: - budowa linii elektroenergetycznych 400 kV, - budowa gazoci ągu wysokiego ci śnienia, - budowa kanalizacji w aglomeracji „Krokowa” obejmuj ąca swym zasi ęgiem miejscowo ści w gminach Krokowa i Puck. Przewiduje si ę te Ŝ lokalizacj ę inwestycji celu publicznego w zakresie infrastruktury technicznej o znaczeniu lokalnym: - modernizacja systemu zaopatrzenia w wod ę – na rysunku nr 1 pokazano maksymalny zasi ęg lokalizacji tej inwestycji, mo Ŝe on ulec zmniejszeniu w wyniku dalszych prac koncepcyjnych i analitycznych, - budowa kanalizacji sanitarnej w aglomeracji „ śarnowiec”, - budowa kanalizacji deszczowej w miejscowo ściach Krokowa i śarnowiec.

151

152

153

154 14. KIERUNKI POLITYKI PRZESTRZENNEJ WE WSIACH OBR ĘBOWYCH

14.1. WIE Ś OBR ĘBOWA – 1. BIAŁOGÓRA Powierzchnia: 2381 ha. 1.1. Funkcje: − dominuj ące – rekreacja, obsługa turystyki; zakłada si ę rozwój funkcji uzdrowiskowych, − uzupełniaj ące – mieszkalnictwo, funkcje usługowe zwi ązane z obsług ą mieszka ńców, rolnictwo. 1.2. Struktura obszaru: − zabudowa skoncentrowana w rejonie historycznego zespołu ruralistycznego wsi Białogóra, w niewielkim stopniu rozproszona, w tym przysiółek Górczyn, − rozwój terenów osiedle ńczych, w tym zabudowy mieszkaniowej jednorodzinnej i letniskowej zakłada si ę w wyznaczonym zasi ęgu zabudowy wsi, − zmiany w strukturze przestrzennej nast ąpi ą w wyznaczonym zasi ęgu zabudowy wsi, gdzie przewiduje si ę rozwój funkcji uzdrowiskowych, w tym lecznictwa uzdrowiskowego, − w zasi ęgu wyznaczonych obszarów rozwoju zainwestowania wielofunkcyjnego znajduj ą si ę tereny inwestycyjne własno ści gminy – działki: nr 32/4, 32/6 ark. mapy 4, nr 53/6 ark. mapy 4, − przez obszar wsi przebiegają drogi powiatowe nr 1500G, 1501G, − w granicach wsi wyst ępuj ą przej ścia na pla Ŝę przewidziane do zachowania z wykluczeniem „dzikich” przej ść przez teren rezerwatu przyrody. 1.3. Wa Ŝniejsze uwarunkowania rozwoju okre ślone na rysunku studium: − konserwatorskie: • strefy ochrony konserwatorskiej - „B” po średniej, „K” krajobrazowej oraz strefy ochrony archeologicznej „OW-2” , • obiekty i zespoły obj ęte ochron ą konserwatorsk ą, wyszczególnione w pkt. 6.3 Rozdz. II; − przyrodnicze: • Nadmorski Park Krajobrazowy, • obszar chronionego krajobrazu (Nadmorski OChK), • pomniki przyrody, wyszczególnione w pkt.7 rozdz. II, ▪ u Ŝytek ekologiczny Białogórskie Torfowisko, ▪ planowany u Ŝytek ekologiczny Źródła Roztoka, • rezerwaty przyrody Babnica i Białogóra, • obszary Natura 2000 Białogóra i Pia śnickie Ł ąki; − inne: • pas ochronny brzegu morskiego, • teren i obszar górniczy złó Ŝ surowców „Białogóra E”, • obszary bezpo średniego zagro Ŝenia powodzi ą, • teren zamkni ęty – obiekt wojskowy Białogóra. 1.4. Wa Ŝniejsze działania inwestycyjne, w tym inwestycje celu publicznego: − funkcje rekreacyjne, hotelowe i uzdrowiskowe, − zespół sportowy dla mieszka ńców, − Hanzeatycka Trasa Rowerowa R10 (Via Hanseatica), − parkingi ogólnodost ępne, − ście Ŝka dydaktyczna prowadz ąca od działki 23/3 do pla Ŝy; w przypadku przebiegu ście Ŝki dydaktycznej przez teren rezerwatu przyrody „Białogóra”, sposób i zakres udost ępnienia rezerwatu okre ślony zostanie w planie ochrony b ądź w zarz ądzeniu dyrektora Regionalnej Dyrekcji Ochrony Środowiska, − udost ępnienie rezerwatów przyrody, − modernizacja systemu zaopatrzenia w wod ę, − w zakresie odprowadzenia ścieków planowany zasi ęg obsługi „Aglomeracji śarnowiec” uwidoczniony w pkt 13 rozdz. III.

14.2. WIE Ś OBR ĘBOWA – 2. BRZYNO Powierzchnia: 1043 ha. 1.1. Funkcje: − dominuj ące – rekreacja, obsługa turystyki, rolnictwo, − uzupełniaj ące – mieszkalnictwo, funkcje usługowe zwi ązane z obsług ą mieszka ńców. 1.2. Struktura obszaru:

155 − zabudowa skoncentrowana w rejonach historycznych zespołów ruralistycznych wsi Brzyno i Prusewo, w niewielkim stopniu rozproszona, − rozwój terenów osiedle ńczych, w tym zabudowy mieszkaniowej jednorodzinnej i letniskowej zakłada si ę w rejonie zwartej zabudowy wsi, − zmiany w strukturze przestrzennej nast ąpi ą w zasi ęgu zwartej zabudowy wsi, gdzie przewiduje si ę rozwój funkcji mieszkaniowych oraz w rejonie brzegu jez. śarnowieckiego, gdzie przewiduje si ę rozwój funkcji turystycznych na bazie ośrodka sportów wodnych, − w zasi ęgu wyznaczonych obszarów rozwoju zainwestowania wielofunkcyjnego znajduj ą si ę tereny inwestycyjne własno ści gminy – działki: nr 334 ark. mapy 3, nr 185/4 ark. mapy 4, − przez obszar wsi przebiegają drogi powiatowe nr 1446G, 1447G, 1527G, 1528G, − wzdłu Ŝ granicy gminy przebiega linia kolejowa nr 230 znaczenia lokalnego Wejherowo – Garczegorze (obecnie nieeksploatowana). 1.3. Wa Ŝniejsze uwarunkowania rozwoju okre ślone na rysunku studium: − konserwatorskie: • strefy ochrony konserwatorskiej – „A” ścisłej, „B” po średniej, „K” krajobrazowej oraz strefy ochrony archeologicznej „OW-1”, „OW-2”, • obiekty i zespoły obj ęte ochron ą konserwatorsk ą, wyszczególnione w pkt. 6.3 Rozdz. II, w tym zało Ŝenie pałacowo – parkowe w Prusewie i osada otwarta w Brzynie wpisane do rejestru zabytków oraz cmentarz ewangelicki z kaplic ą grobow ą postulowany do wpisania do rejestru zabytków; − przyrodnicze: • istniej ące i planowane pomniki przyrody, wyszczególnione w pkt.7 rozdz. II; − inne: • teren zamkni ęty – teren linii kolejowej nr 230. 1.4. Wa Ŝniejsze działania inwestycyjne, w tym inwestycje celu publicznego: − funkcje rekreacyjne i sportowe, w tym: • o środek sportów wodnych nad jez. śarnowieckim, • pole golfowe; − zespół sportowy dla mieszka ńców, − turystyczne trasy rowerowe, w tym wzdłu Ŝ brzegu jez. śarnowieckiego, − dodatkowe przej ścia nad jezioro, − modernizacja systemu zaopatrzenia w wod ę, − w zakresie odprowadzenia ścieków planowany zasi ęg obsługi „Aglomeracji śarnowiec” uwidoczniony w pkt 13 rozdz. III.

TRÓJWIE Ś 14.3. WSIE OBR ĘBOWE – 3. GOSZCZYNO, 8. KROKOWA, 11. MINKOWICE Powierzchnia: Goszczyno - 784 ha, Krokowa – 754 ha, Minkowice – 527 ha, ł ącznie Trójwie ś: 2062 ha. 1.1. Funkcje: − dominuj ące – usługi, obsługa turystyki, rolnictwo; mo Ŝliwo ść rozwoju funkcji uzdrowiskowych, − uzupełniaj ące – mieszkalnictwo, funkcje usługowe zwi ązane z obsług ą mieszka ńców . 1.2. Struktura obszaru: − zabudowa skoncentrowana w rejonie historycznego zespołu ruralistycznego wsi Krokowa, Goszczyno, Minkowice, w niewielkim stopniu rozproszona, w tym przysiółki Goszczyno Wybudowanie, Lisewo, Ł ętowice, Parszczyce, Szary Dwór, − rozwój terenów osiedle ńczych, w tym zabudowy mieszkaniowej jednorodzinnej i wielorodzinnej zakłada si ę w rejonie koncentracji zwartej zabudowy Trójwsi, rozwój zabudowy mieszkaniowej jednorodzinnej zakłada si ę ponadto w wyznaczonych rejonach zabudowy przysiółków Lisewo, Łętowice, Parszczyce, Szary Dwór; w rejonie Parszczyc preferowany kierunek rekultywacji złó Ŝ kruszywa – le śny, dla zło Ŝa „Parszczyce” infrastrukturalny (pod zabudow ę), − zmiany w strukturze przestrzennej nast ąpi ą w zasi ęgu zwartej zabudowy wsi, gdzie przewiduje si ę rozwój funkcji mieszkaniowych i usługowych z dopuszczeniem funkcji uzdrowiskowych, w tym lecznictwa uzdrowiskowego, − w zasi ęgu wyznaczonych obszarów rozwoju zainwestowania wielofunkcyjnego znajduj ą si ę tereny inwestycyjne własno ści gminy – Goszczyno działki: nr 201 ark. mapy 2, nr 300, 286 ark. mapy 3, Minkowice działki: nr 92, 94, 95, 97, 112 ark. mapy 2, Krokowa - Lisewo 124/4 ark. mapy 5, − przez obszar Trójwsi przebiegają drogi wojewódzkie 213 i 218 oraz powiatowe nr 1503G, 1504G, 1505G, 1523G, 1524G; zrealizowane zostało rondo na skrzy Ŝowaniu dróg wojewódzkich; rozwa Ŝa

156 si ę mo Ŝliwo ść budowy obwodnicy terenów skoncentrowanej zabudowy wsi Krokowa łącz ącej drogi wojewódzkie 213 i 218. 1.3. Wa Ŝniejsze uwarunkowania rozwoju okre ślone na rysunku studium: − konserwatorskie: • strefy ochrony konserwatorskiej - „A” ścisłej, „B” po średniej, „K” krajobrazowej oraz strefy ochrony archeologicznej „OW-1”, „OW-2”, • obiekty i zespoły obj ęte ochron ą konserwatorsk ą, wyszczególnione w pkt. 6.3 Rozdz. II, w tym zało Ŝenie pałacowo-parkowe i ko ściół p.w. św. Katarzyny Aleksandryjskiej w Krokowej, cmentarzyska w Minkowicach i w Ł ętowicach oraz fragment (w s ąsiedztwie Szarego Dworu) układu ruralistycznego wsi Karwie ńskie Błota I i II w granicach historycznych wraz z otoczeniem - wpisane do rejestru zabytków; park krajobrazowy w Krokowej oraz zespół młynów w Lisewie - postulowane do wpisania do rejestru zabytków; − przyrodnicze: • obszar chronionego krajobrazu (Nadmorski OChK), • istniej ące i planowane pomniki przyrody, wyszczególnione w pkt.7 rozdz. II, ▪ u Ŝytek ekologiczny Lisewskie Ł ąki w obr ębie wsi Krokowa, ▪ planowany u Ŝytek ekologiczny Ł ęg w Krokowej, • fragment obszaru Natura 2000 Trzy Młyny; − inne: • teren i obszar górniczy złó Ŝ surowców „ śarnowiec” (fragment) i udokumentowane zło Ŝa kruszywa naturalnego „Parszczyce”, „Parszczyce II”, „Parszczyce III”, „Parszczyce IV”. 1.4. Wa Ŝniejsze działania inwestycyjne, w tym inwestycje celu publicznego: − funkcje rekreacyjne, hotelowe i uzdrowiskowe, − pole golfowe, − zespół rekreacyjno - sportowy w Parszczycach, − zespoły sportowe dla mieszka ńców, − Hanzeatycka Trasa Rowerowa R10 (Via Hanseatica) o przebiegu wykorzystuj ącym teren byłej linii kolejowej Puck-Krokowa, − modernizacja systemu zaopatrzenia w wod ę, − w zakresie odprowadzenia ścieków planowany zasi ęg obsługi „Aglomeracji Krokowa” uwidoczniony w pkt 13 rozdz. III, − budowa kanalizacji deszczowej, − rozwa Ŝana obwodnica wsi Krokowa ł ącz ąca drogi wojewódzkie 213 i 218.

14.4. WIE Ś OBR ĘBOWA – 4. JELDZINO Powierzchnia: 616 ha. 1.1. Funkcje: − dominuj ące – rekreacja, obsługa turystyki, rolnictwo, − uzupełniaj ące – mieszkalnictwo, funkcje usługowe zwi ązane z obsług ą mieszka ńców. 1.2. Struktura obszaru: − zabudowa skoncentrowana w rejonie historycznego zespołu ruralistycznego wsi Jeldzino, w niewielkim stopniu rozproszona, − rozwój terenów osiedle ńczych, w tym zabudowy mieszkaniowej jednorodzinnej i letniskowej zakłada si ę w rejonie zwartej zabudowy wsi, − zmiany w strukturze przestrzennej nast ąpi ą w zasi ęgu zwartej zabudowy wsi, gdzie przewiduje si ę rozwój funkcji mieszkaniowych, − w zasi ęgu wyznaczonych obszarów rozwoju zainwestowania wielofunkcyjnego znajduje si ę teren inwestycyjny własno ści gminy – fragment działki: nr 160/4 ark. mapy 1; poza zasi ęgiem wyznaczonych obszarów rozwoju zainwestowania wielofunkcyjnego znajduje si ę teren własno ści gminy – działki: 48/2, 48/3, 48/4 ark. mapy 1 do wykorzystania na funkcje rekreacyjne z zakresu sportu, pól namiotowych wraz z niezb ędn ą infrastruktur ą, gospodarstwa agroturystycznego, ew. siedliska rolniczego, − przez obszar wsi przebiega droga powiatowa nr 1524G. 1.3. Wa Ŝniejsze uwarunkowania rozwoju okre ślone na rysunku studium: − konserwatorskie: • strefy ochrony konserwatorskiej – „B” po średniej, „K” krajobrazowej oraz strefy ochrony archeologicznej „OW-2”, • obiekty i zespoły obj ęte ochron ą konserwatorsk ą, wyszczególnione w pkt. 6.3 Rozdz. II;

157 − przyrodnicze: • planowane pomniki przyrody, wyszczególnione w pkt.7 rozdz. II; − inne: nie wyst ępuj ą. 1.4. Wa Ŝniejsze działania inwestycyjne, w tym inwestycje celu publicznego: − zespół sportowy dla mieszka ńców, − modernizacja systemu zaopatrzenia w wod ę, − w zakresie odprowadzenia ścieków planowany zasi ęg obsługi „Aglomeracji Krokowa” uwidoczniony w pkt 13 rozdz. III.

14.5. WIE Ś OBR ĘBOWA – 5. KARLIKOWO Powierzchnia: 600 ha. 1.1. Funkcje: − dominuj ące – rekreacja, obsługa turystyki, − uzupełniaj ące – mieszkalnictwo, funkcje usługowe zwi ązane z obsług ą mieszka ńców, rolnictwo. 1.2. Struktura obszaru: − zabudowa skoncentrowana w rejonie historycznego zespołu ruralistycznego wsi Karlikowo, w niewielkim stopniu rozproszona, − rozwój terenów osiedle ńczych, w tym zabudowy mieszkaniowej jednorodzinnej i letniskowej zakłada si ę w rejonie zwartej zabudowy wsi, − zmiany w strukturze przestrzennej nast ąpi ą w zasi ęgu zwartej zabudowy wsi, gdzie przewiduje si ę rozwój funkcji mieszkaniowych, − przez obszar wsi przebiegają drogi powiatowe nr 1525G, 1521G. 1.3. Wa Ŝniejsze uwarunkowania rozwoju okre ślone na rysunku studium: − konserwatorskie: • strefy ochrony konserwatorskiej – „B” po średniej, „K” krajobrazowej oraz strefy ochrony archeologicznej „OW-2”, • obiekty i zespoły obj ęte ochron ą konserwatorsk ą, wyszczególnione w pkt. 6.3 Rozdz. II; − przyrodnicze: • obszar chronionego krajobrazu (Dar Ŝlubski OChK), ▪ u Ŝytek ekologiczny Świeci ńska Topiel, • planowane pomniki przyrody, wyszczególnione w pkt.7 rozdz. II; − inne: • linia elektroenergetyczna 110 kV. 1.4. Wa Ŝniejsze działania inwestycyjne, w tym inwestycje celu publicznego: − zespół sportowy dla mieszka ńców, − modernizacja systemu zaopatrzenia w wod ę, − w zakresie odprowadzenia ścieków planowany zasi ęg obsługi „Aglomeracji śarnowiec” uwidoczniony w pkt 13 rozdz. III.

14.6. WIE Ś OBR ĘBOWA – 6. KARTOSZYNO Powierzchnia: 278 ha. 1.1. Funkcje: − dominuj ące – przemysł nieuci ąŜ liwy, − uzupełniaj ące – nie ustala si ę. 1.2. Struktura obszaru: − skoncentrowana zabudowa o charakterze przemysłowym – Pomorska Specjalna Strefa Ekonomiczna (PSSE) – śarnowiec, − zmiany w strukturze przestrzennej nast ąpi ą w zasi ęgu (PSSE), gdzie przewiduje si ę rozwój funkcji o charakterze przemysłowym – przemysł nieuci ąŜ liwy, − przez obszar wsi przebiegają drogi powiatowe nr 1524G, 1526G oraz linia kolejowa o charakterze bocznicy. 1.3. Wa Ŝniejsze uwarunkowania rozwoju okre ślone na rysunku studium: − konserwatorskie: nie wyst ępuj ą, − przyrodnicze: nie wyst ępuj ą, − inne: • linia elektroenergetyczna 110 kV.

158 1.4. Wa Ŝniejsze działania inwestycyjne, w tym inwestycje celu publicznego: − gazoci ąg wysokiego ci śnienia, − modernizacja systemu zaopatrzenia w wod ę, − w zakresie odprowadzenia ścieków planowany zasi ęg obsługi „Aglomeracji śarnowiec” uwidoczniony w pkt 13 rozdz. III.

14.7. WIE Ś OBR ĘBOWA – 7. KARWIE ŃSKIE BŁOTA Powierzchnia: 1916 ha. 1.1. Funkcje: − dominuj ące – rekreacja, obsługa turystyki; zakłada si ę rozwój funkcji uzdrowiskowych, − uzupełniaj ące – mieszkalnictwo, funkcje usługowe zwi ązane z obsług ą mieszka ńców, rolnictwo. 1.2. Struktura obszaru: − zabudowa skoncentrowana w obr ębie historycznego zespołu ruralistycznego wsi Karwie ńskie Błoto Pierwsze i Karwie ńskie Błoto Drugie, cz ęś ciowo rozproszona, − rozwój terenów osiedle ńczych, w tym zabudowy mieszkaniowej jednorodzinnej i letniskowej zakłada si ę w rejonach zwartej zabudowy wsi, uwaga: okre ślone na rysunku studium zasi ęgi obszarów rozwoju zainwestowania wielofunkcyjnego s ą zasi ęgami orientacyjnymi – do uści ślenia w miejscowym planie zagospodarowania przestrzennego, − zmiany w strukturze przestrzennej nast ąpi ą w zasi ęgu zwartej zabudowy wsi, gdzie przewiduje si ę mi ędzy innymi rozwój funkcji uzdrowiskowych, − w zasi ęgu wyznaczonych obszarów rozwoju zainwestowania wielofunkcyjnego znajduj ą si ę tereny inwestycyjne własno ści gminy – działki: nr 227/1, 267/1 ark. mapy 1, − przez obszar wsi przebiegają drogi wojewódzka nr 215 i powiatowe nr 1501G, 1503G, 1504G, − w granicach wsi wyst ępuj ą przej ścia na pla Ŝę przewidziane do zachowania. 1.3. Wa Ŝniejsze uwarunkowania rozwoju okre ślone na rysunku studium: − konserwatorskie: • strefy ochrony konserwatorskiej – obowi ązuj ą ustalenia wynikaj ące z decyzji o wpisie do rejestru zabytków układu ruralistycznego wsi Karwie ńskie Błota Pierwsze i Drugie w granicach historycznych wraz z otoczeniem; • obiekty i zespoły obj ęte ochron ą konserwatorsk ą, wyszczególnione w pkt. 6.3 Rozdz. II, w tym układ ruralistyczny wsi Karwie ńskie Błota Pierwsze i Drugie w granicach historycznych wraz z otoczeniem oraz dom nr 14 i cmentarz poewangelicki - wpisane do rejestru zabytków; − przyrodnicze: • Nadmorski Park Krajobrazowy, • obszar chronionego krajobrazu (Nadmorski OChK), • rezerwat przyrody Widowo; − inne: • pas ochronny brzegu morskiego, • tereny i obszary górnicze złó Ŝ surowców „D ębki” i „ śarnowiec”, • obszary bezpo średniego zagro Ŝenia powodzi ą. 1.4. Wa Ŝniejsze działania inwestycyjne, w tym inwestycje celu publicznego: − funkcje rekreacyjne, hotelowe i uzdrowiskowe, − zespół sportowy dla mieszka ńców, − parkingi ogólnodost ępne, − Hanzeatycka Trasa Rowerowa R10 (Via Hanseatica), − modernizacja systemu zaopatrzenia w wod ę, − w zakresie odprowadzenia ścieków planowany zasi ęg obsługi „Aglomeracji Krokowa” uwidoczniony w pkt 13 rozdz. III.

14.8. WIE Ś OBR ĘBOWA – 9. LUBKOWO Powierzchnia: 189 ha. 1.1. Funkcje: − dominuj ące – rekreacja, obsługa turystyki, − uzupełniaj ące – mieszkalnictwo, funkcje usługowe zwi ązane z obsług ą mieszka ńców, rolnictwo. 1.2. Struktura obszaru: − zabudowa skoncentrowana w rejonie historycznego zespołu ruralistycznego wsi Lubkowo, w niewielkim stopniu rozproszona, − rozwój terenów osiedle ńczych, w tym zabudowy mieszkaniowej jednorodzinnej i letniskowej

159 zakłada si ę w rejonie zwartej zabudowy wsi, − zmiany w strukturze przestrzennej nast ąpi ą w zasi ęgu zwartej zabudowy wsi, gdzie przewiduje si ę rozwój funkcji mieszkaniowych oraz w rejonie brzegu jez. śarnowieckiego, gdzie przewiduje si ę rozwój funkcji turystycznych na bazie ośrodków sportów wodnych, − przez obszar wsi przebiega droga wojewódzka nr 213 i powiatowa nr 1526G. 1.3. Wa Ŝniejsze uwarunkowania rozwoju okre ślone na rysunku studium: − konserwatorskie: • strefy ochrony konserwatorskiej – strefy ochrony archeologicznej „OW-2”, • obiekty i zespoły obj ęte ochron ą konserwatorsk ą, wyszczególnione w pkt. 6.3 Rozdz. II; − przyrodnicze: • obszar chronionego krajobrazu (Nadmorski OChK); − inne: • tereny i obszary górnicze złó Ŝ surowców „ śarnowiec W”, • obszar bezpo średniego zagro Ŝenia powodzi ą. 1.4. Wa Ŝniejsze działania inwestycyjne, w tym inwestycje celu publicznego: − funkcje rekreacyjne i sportowe, w tym: • o środki sportów wodnych nad jez. śarnowieckim, k ąpieliska, − zespół sportowy dla mieszka ńców, − zespół sportowo – rekreacyjny wzdłu Ŝ brzegu jeziora, − parking turystyczny z obiektem usługowym po północnej stronie drogi wojewódzkiej nr 213, − turystyczne trasy rowerowe, w tym wzdłu Ŝ brzegu jez. śarnowieckiego, − dodatkowe przej ścia nad jezioro, − modernizacja systemu zaopatrzenia w wod ę, − w zakresie odprowadzenia ścieków planowany zasi ęg obsługi „Aglomeracji śarnowiec” uwidoczniony w pkt 13 rozdz. III.

14.9. WIE Ś OBR ĘBOWA –10. LUBOCINO Powierzchnia: 461 ha. 1.1. Funkcje: − dominuj ące – rekreacja, obsługa turystyki, przemysł nieuci ąŜliwy, − uzupełniaj ące – mieszkalnictwo, funkcje usługowe zwi ązane z obsług ą mieszka ńców, rolnictwo. 1.2. Struktura obszaru: − zabudowa skoncentrowana w rejonie historycznego zespołu ruralistycznego wsi Lubocino, w niewielkim stopniu rozproszona, − rozwój terenów osiedle ńczych, w tym zabudowy mieszkaniowej jednorodzinnej i letniskowej zakłada si ę w wyznaczonych rejonach zwartej zabudowy wsi, − zmiany w strukturze przestrzennej nast ąpi ą w zasi ęgu wyznaczonych terenów zwartej zabudowy wsi, gdzie przewiduje si ę rozwój funkcji mieszkaniowych i turystycznych na bazie ośrodka sportów zimowych (trasy narciarskie) oraz w s ąsiedztwie Pomorskiej Specjalnej Strefy Ekonomicznej (PSSE) – śarnowiec, gdzie przewiduje si ę rozwój funkcji przemysłowych nieuci ąŜ liwych, − w zasi ęgu wyznaczonych obszarów rozwoju zainwestowania wielofunkcyjnego znajduj ą si ę tereny inwestycyjne własno ści gminy – działki: nr 48/2, 5863/12, 63/13, 63/15, 63/16/ 63/18, 64/16 ark. mapy 3, − przez obszar wsi przebiegają drogi powiatowe nr 1521G i 1526G, 1.3. Wa Ŝniejsze uwarunkowania rozwoju okre ślone na rysunku studium: − konserwatorskie: • strefy ochrony konserwatorskiej – „A” ścisłej, strefy ochrony archeologicznej „OW-2”, • obiekty i zespoły obj ęte ochron ą konserwatorsk ą, wyszczególnione w pkt. 6.3 Rozdz. II, w tym zało Ŝenie dworsko-parkowe postulowane do wpisania do rejestru zabytków; − przyrodnicze: • obszar chronionego krajobrazu (Dar Ŝlubski OChK), • planowane pomniki przyrody, wyszczególnione w pkt.7 rozdz. II; − inne: • linie wysokiego napi ęcia 110 i 400kV. 1.4. Wa Ŝniejsze działania inwestycyjne, w tym inwestycje celu publicznego: − funkcje rekreacyjne i sportowe, w tym: • o środek sportów zimowych;

160 − zespół sportowy dla mieszka ńców, − linia wysokiego napi ęcia 400 kV, − modernizacja systemu zaopatrzenia w wod ę, − w zakresie odprowadzenia ścieków planowany zasi ęg obsługi „Aglomeracji śarnowiec” uwidoczniony w pkt 13 rozdz. III.

14.10. WIE Ś OBR ĘBOWA – 12. ODARGOWO Powierzchnia: 673 ha. 1.1. Funkcje: − dominuj ące – rekreacja, obsługa turystyki, rolnictwo, − uzupełniaj ące – mieszkalnictwo, funkcje usługowe zwi ązane z obsług ą mieszka ńców. 1.2. Struktura obszaru: − zabudowa skoncentrowana w rejonie historycznego zespołu ruralistycznego wsi Odargowo, cz ęś ciowo rozproszona, − rozwój terenów osiedle ńczych, w tym zabudowy mieszkaniowej jednorodzinnej i letniskowej zakłada si ę w rejonie zwartej zabudowy wsi, − zmiany w strukturze przestrzennej nast ąpi ą w zasi ęgu zwartej zabudowy wsi, gdzie przewiduje si ę rozwój funkcji mieszkaniowych, − poza zasi ęgiem wyznaczonych obszarów rozwoju zainwestowania wielofunkcyjnego znajduj ą si ę tereny własno ści gminy – działki: nr 48/4, 48/6 ark. mapy 1, 290/8 ark. mapy 2 do wykorzystania na funkcje rekreacyjne - pola namiotowe wraz niezb ędn ą infrastruktur ą, działka nr 260/2 ark. mapy 2 do wykorzystania na funkcje rekreacyjne z zakresu sportu lub pola namiotowego wraz z niezb ędn ą infrastruktur ą, − przez obszar wsi przebiega droga wojewódzka 213 i powiatowa nr 1502G. 1.3. Wa Ŝniejsze uwarunkowania rozwoju okre ślone na rysunku studium: − konserwatorskie: • strefy ochrony konserwatorskiej – nie ustala si ę, • obiekty i zespoły obj ęte ochron ą konserwatorsk ą, wyszczególnione w pkt. 6.3 Rozdz. II, w tym dom nr 32 postulowany do wpisania do rejestru zabytków; − przyrodnicze: • obszar chronionego krajobrazu (Nadmorski OChK), • planowane pomniki przyrody, wyszczególnione w pkt. 7 rozdz. II; − inne: • teren i obszar górniczy złó Ŝ surowców „ śarnowiec” (fragment). 1.4. Wa Ŝniejsze działania inwestycyjne, w tym inwestycje celu publicznego: − zespół sportowy dla mieszka ńców, − modernizacja systemu zaopatrzenia w wod ę, − w zakresie odprowadzenia ścieków planowany zasi ęg obsługi „Aglomeracji śarnowiec” uwidoczniony w pkt 13 rozdz. III.

14.11. WIE Ś OBR ĘBOWA – 13. PARSZKOWO Powierzchnia: 815 ha. 1.1. Funkcje: − dominuj ące – rekreacja, obsługa turystyki, − uzupełniaj ące – mieszkalnictwo, funkcje usługowe zwi ązane z obsług ą mieszka ńców, rolnictwo. 1.2. Struktura obszaru: − zabudowa skoncentrowana w rejonie historycznego zespołu ruralistycznego wsi Parszkowo i Kłanino, cz ęś ciowo rozproszona, − rozwój terenów osiedle ńczych, w tym zabudowy mieszkaniowej jednorodzinnej i letniskowej zakłada si ę w wyznaczonych rejonach zwartej zabudowy wsi, − zmiany w strukturze przestrzennej nast ąpi ą w zasi ęgu zwartej zabudowy wsi, gdzie przewiduje si ę rozwój funkcji mieszkaniowych, − w zasi ęgu wyznaczonych obszarów rozwoju zainwestowania wielofunkcyjnego znajduje si ę teren inwestycyjny własno ści gminy – działka: nr 37/6 ark. mapy 2, − przez obszar wsi przebiegają drogi - wojewódzka 213 i powiatowe nr 1508G i 1522G. 1.3. Wa Ŝniejsze uwarunkowania rozwoju okre ślone na rysunku studium: − konserwatorskie:

161 • strefy ochrony konserwatorskiej – „A” ścisłej, „B” po średniej, „K” krajobrazowej oraz strefy ochrony archeologicznej „OW-2”, • obiekty i zespoły obj ęte ochron ą konserwatorsk ą, wyszczególnione w pkt. 6.3 Rozdz. II, w tym zało Ŝenie pałacowo – parkowe z folwarkiem w Kłaninie oraz zało Ŝenie pałacowo – parkowe w Parszkowie wpisane do rejestru zabytków; − przyrodnicze: • obszary chronionego krajobrazu (Nadmorski OChK, Dar Ŝlubski OChK), • istniej ące i planowane pomniki przyrody, wyszczególnione w pkt.7 rozdz. II, • fragment obszaru Natura 2000 Trzy Młyny; − inne: • nie wyst ępuj ą. 1.4. Wa Ŝniejsze działania inwestycyjne, w tym inwestycje celu publicznego: − boisko sportowe w s ąsiedztwie terenów zainwestowanych, − Hanzeatycka Trasa Rowerowa R10 (Via Hanseatica) o przebiegu wykorzystuj ącym teren byłej linii kolejowej Puck-Krokowa, − zespół sportowy dla mieszka ńców, − obiekt przemysłu nieuci ąŜ liwego - piekarnia w Kłaninie, − modernizacja systemu zaopatrzenia w wod ę, − w zakresie odprowadzenia ścieków planowany zasi ęg obsługi „Aglomeracji Krokowa” uwidoczniony w pkt 13 rozdz. III.

14.12. WIE Ś OBR ĘBOWA – 14. POŁCHÓWKO Powierzchnia: 759 ha. 1.1. Funkcje: − dominuj ące – rekreacja, obsługa turystyki, rolnictwo, − uzupełniaj ące – mieszkalnictwo, funkcje usługowe zwi ązane z obsług ą mieszka ńców. 1.2. Struktura obszaru: − zabudowa skoncentrowana w rejonie historycznego zespołu ruralistycznego wsi Połchówko, w niewielkim stopniu rozproszona, − rozwój terenów osiedle ńczych, w tym zabudowy mieszkaniowej jednorodzinnej i letniskowej zakłada si ę w rejonie zwartej zabudowy wsi, − zmiany w strukturze przestrzennej nast ąpi ą w zasi ęgu zwartej zabudowy wsi, gdzie przewiduje si ę rozwój funkcji mieszkaniowych, − przez obszar wsi przebiega droga powiatowa 1522G. 1.3. Wa Ŝniejsze uwarunkowania rozwoju okre ślone na rysunku studium: − konserwatorskie: • strefy ochrony konserwatorskiej – strefy ochrony archeologicznej „OW-2” , • obiekty i zespoły obj ęte ochron ą konserwatorsk ą – nie wyst ępuj ą; − przyrodnicze: • obszar chronionego krajobrazu (Dar Ŝlubski OChK), • istniej ące i planowane pomniki przyrody, wyszczególnione w pkt.7 rozdz. II, • u Ŝytki ekologiczne Łuczywne Błoto i Głuszewskie Moczary, • fragment obszaru Natura 2000 Trzy Młyny; − inne: • linia elektroenergetyczna 110 kV. 1.4. Wa Ŝniejsze działania inwestycyjne, w tym inwestycje celu publicznego: − zespół sportowy dla mieszka ńców, − modernizacja systemu zaopatrzenia w wod ę, − w zakresie odprowadzenia ścieków planowany zasi ęg obsługi „Aglomeracji Krokowa” uwidoczniony w pkt 13 rozdz. III.

14.13. WIE Ś OBR ĘBOWA – 15. SŁAWOSZYNO Powierzchnia: 1481 ha. 1.1. Funkcje: − dominuj ące – rekreacja, obsługa turystyki, − uzupełniaj ące – mieszkalnictwo, funkcje usługowe zwi ązane z obsług ą mieszka ńców, rolnictwo. 1.2. Struktura obszaru:

162 − zabudowa skoncentrowana w rejonie historycznego zespołu ruralistycznego wsi Sławoszyno i Sławoszynko, cz ęś ciowo rozproszona, − rozwój terenów osiedle ńczych, w tym zabudowy mieszkaniowej jednorodzinnej i letniskowej zakłada si ę w wyznaczonych rejonach zwartej zabudowy wsi, − zmiany w strukturze przestrzennej nast ąpi ą w zasi ęgu zwartej zabudowy wsi, gdzie przewiduje si ę rozwój funkcji mieszkaniowych i letniskowych, − w zasi ęgu wyznaczonych obszarów rozwoju zainwestowania wielofunkcyjnego znajduje si ę teren inwestycyjny własno ści gminy – działka: nr 220/5 ark. mapy 2, − przez obszar wsi przebiega droga wojewódzka nr 215 i powiatowa 1505G. 1.3. Wa Ŝniejsze uwarunkowania rozwoju okre ślone na rysunku studium: − konserwatorskie: • strefy ochrony konserwatorskiej – „B” po średniej, „K” krajobrazowej oraz strefy ochrony archeologicznej „OW-2”, • obiekty i zespoły obj ęte ochron ą konserwatorsk ą, wyszczególnione w pkt. 6.3 Rozdz. II, w tym dwór z zabudowaniami gospodarczymi w Sławoszynie wpisany do rejestru zabytków; − przyrodnicze: • obszar chronionego krajobrazu (Nadmorski OChK), • planowane pomniki przyrody, wyszczególnione w pkt.7 rozdz. II, • rezerwat przyrody Bielawa, • fragment obszaru Natura 2000 Bielawskie Błota; − inne: • nie wyst ępuj ą. 1.4. Wa Ŝniejsze działania inwestycyjne, w tym inwestycje celu publicznego: − fragment pola golfowego Sulicice, − stacja paliw w rejonie drogi wojewódzkiej nr 213, − Hanzeatycka Trasa Rowerowa R10 (Via Hanseatica) o przebiegu wykorzystuj ącym teren byłej linii kolejowej Puck-Krokowa, − zespół sportowy dla mieszka ńców, − modernizacja systemu zaopatrzenia w wod ę, − w zakresie odprowadzenia ścieków planowany zasi ęg obsługi „Aglomeracji Krokowa” uwidoczniony w pkt 13 rozdz. III.

14.14. WIE Ś OBR ĘBOWA – 16. SŁUCHOWO Powierzchnia: 354 ha. 1.1. Funkcje: − dominuj ące – rekreacja, obsługa turystyki, − uzupełniaj ące – mieszkalnictwo, funkcje usługowe zwi ązane z obsług ą mieszka ńców, rolnictwo. 1.2. Struktura obszaru: − zabudowa skoncentrowana w rejonie historycznego zespołu ruralistycznego wsi Słuchowo, w niewielkim stopniu rozproszona, − rozwój terenów osiedle ńczych, w tym zabudowy mieszkaniowej jednorodzinnej i letniskowej zakłada si ę w rejonie zwartej zabudowy wsi, − zmiany w strukturze przestrzennej nast ąpi ą w zasi ęgu zwartej zabudowy wsi, gdzie przewiduje si ę rozwój funkcji mieszkaniowych, − w zasi ęgu wyznaczonych obszarów rozwoju zainwestowania wielofunkcyjnego znajduj ą si ę tereny inwestycyjne własno ści gminy – działki: nr 29/3, 30 ark. mapy 1, − przez obszar wsi przebiega droga wojewódzka nr 213 i drogi powiatowe 1447G i 1500G. 1.3. Wa Ŝniejsze uwarunkowania rozwoju okre ślone na rysunku studium: − konserwatorskie: • strefy ochrony konserwatorskiej – strefy ochrony archeologicznej „OW-2”, • obiekty i zespoły obj ęte ochron ą konserwatorsk ą – nie wyst ępuj ą; − przyrodnicze: • obszar chronionego krajobrazu (Nadmorski OChK), ▪ planowany u Ŝytek ekologiczny Dolina Bychowskiej Strugi, • pomniki przyrody, wyszczególnione w pkt. 7 rozdz. II; − inne: nie wyst ępuj ą. 1.4. Wa Ŝniejsze działania inwestycyjne, w tym inwestycje celu publicznego:

163 − zespół sportowy dla mieszka ńców, − stacja paliw w rejonie skrzy Ŝowania drogi wojewódzkiej nr 213 z drog ą powiatow ą Słuchowo- Białogóra, − modernizacja systemu zaopatrzenia w wod ę, − w zakresie odprowadzenia ścieków planowany zasi ęg obsługi „Aglomeracji śarnowiec” uwidoczniony w pkt 13 rozdz. III.

14.15. WIE Ś OBR ĘBOWA – 17. SOBIE ŃCZYCE Powierzchnia: 621 ha. 1.1. Funkcje: − dominuj ące – rekreacja, obsługa turystyki, − uzupełniaj ące – mieszkalnictwo, funkcje usługowe zwi ązane z obsług ą mieszka ńcó, rolnictwo. 1.2. Struktura obszaru: − zabudowa skoncentrowana w rejonie historycznego zespołu ruralistycznego wsi Sobie ńczyce, w niewielkim stopniu rozproszona, w tym przysiółek Myśliwka, − rozwój terenów osiedle ńczych, w tym zabudowy mieszkaniowej jednorodzinnej i letniskowej zakłada si ę w rejonie zwartej zabudowy wsi, − w zasi ęgu wyznaczonych obszarów rozwoju zainwestowania wielofunkcyjnego znajduj ą si ę tereny inwestycyjne własno ści gminy – działki: nr 125/2, 128 ark. mapy 1, − zmiany w strukturze przestrzennej nast ąpi ą w zasi ęgu zwartej zabudowy wsi, gdzie przewiduje si ę rozwój funkcji mieszkaniowych, − przez obszar wsi przebiegają drogi powiatowe nr 1524G i 1525G. 1.3. Wa Ŝniejsze uwarunkowania rozwoju okre ślone na rysunku studium: − konserwatorskie: • strefy ochrony konserwatorskiej – „B” po średniej, „K” krajobrazowej oraz strefy ochrony archeologicznej „OW-2”, • obiekty i zespoły obj ęte ochron ą konserwatorsk ą, wyszczególnione w pkt. 6.3 Rozdz. II; − przyrodnicze: • planowane pomniki przyrody, wyszczególnione w pkt.7 rozdz. II; − inne: nie wyst ępuj ą. 1.4. Wa Ŝniejsze działania inwestycyjne, w tym inwestycje celu publicznego: − zespół sportowy dla mieszka ńców, − modernizacja systemu zaopatrzenia w wod ę, na działce nr 109/8 przewidzie ć gminn ą stacj ę uzdatniania i podnoszenia ci śnienia wody, − w zakresie odprowadzenia ścieków planowany zasi ęg obsługi „Aglomeracji śarnowiec” uwidoczniony w pkt 13 rozdz. III.

14.16. WIE Ś OBR ĘBOWA – 18. SULICICE Powierzchnia: 828 ha. 1.1. Funkcje: − dominuj ące – rekreacja, obsługa turystyki, rolnictwo, − uzupełniaj ące – mieszkalnictwo, funkcje usługowe zwi ązane z obsług ą mieszka ńców. 1.2. Struktura obszaru: − zabudowa skoncentrowana w rejonie historycznego zespołu ruralistycznego wsi Sulicice, cz ęś ciowo rozproszona, w tym dwa przysiółki Sulicice i Ameryka, − rozwój terenów osiedle ńczych, w tym zabudowy mieszkaniowej jednorodzinnej i letniskowej zakłada si ę w wyznaczonych rejonach zwartej zabudowy wsi, − zmiany w strukturze przestrzennej nast ąpi ą w zasi ęgu zwartej zabudowy wsi, gdzie przewiduje si ę rozwój funkcji mieszkaniowych, − przez obszar wsi przebiegają drogi wojewódzkie nr 213 i 215. 1.3. Wa Ŝniejsze uwarunkowania rozwoju okre ślone na rysunku studium: − konserwatorskie: • strefy ochrony konserwatorskiej – „A” ścisłej, „B” po średniej, „K” krajobrazowej oraz strefy ochrony archeologicznej „OW-2”, • obiekty i zespoły obj ęte ochron ą konserwatorsk ą, wyszczególnione w pkt. 6.3 Rozdz. II, w tym zało Ŝenie pałacowo – parkowe w Sulicicach wpisane do rejestru zabytków; − przyrodnicze:

164 • obszary chronionego krajobrazu (Nadmorski OChK, Dar Ŝlubski OChK), • istniej ące i planowane pomniki przyrody, wyszczególnione w pkt.7 rozdz. II, • fragment rezerwatu przyrody Bielawa, • fragmenty obszarów Natura 2000 Trzy Młyny, Bielawskie Błota; − inne: nie wyst ępuj ą. 1.4. Wa Ŝniejsze działania inwestycyjne, w tym inwestycje celu publicznego: − pole golfowe z dopuszczeniem towarzysz ącej zabudowy mieszkaniowej; wielko ść zabudowy mieszkaniowej do ustalenia w miejscowym planie zagospodarowania przestrzennego , − Ŝwirownia wraz z niezb ędn ą infrastruktur ą w rejonie udokumentowanych złó Ŝ kruszywa naturalnego, docelowo teren sportu i rekreacji, − Hanzeatycka Trasa Rowerowa R10 (Via Hanseatica) o przebiegu wykorzystuj ącym teren byłej linii kolejowej Puck-Krokowa, − zespół sportowy dla mieszka ńców, − modernizacja systemu zaopatrzenia w wod ę, − w zakresie odprowadzenia ścieków planowany zasi ęg obsługi „Aglomeracji Krokowa” uwidoczniony w pkt 13 rozdz. III.

14.17. WIE Ś OBR ĘBOWA – 19. ŚWIECINO Powierzchnia: 709 ha. 1.1. Funkcje: − dominuj ące – rekreacja, obsługa turystyki, rolnictwo, − uzupełniaj ące – mieszkalnictwo, funkcje usługowe zwi ązane z obsług ą mieszka ńców. 1.2. Struktura obszaru: − zabudowa skoncentrowana w rejonie historycznego zespołu ruralistycznego wsi Świecino, w niewielkim stopniu rozproszona, w tym przysiółki śielony Dół, Czechy, − rozwój terenów osiedle ńczych, w tym zabudowy mieszkaniowej jednorodzinnej i letniskowej zakłada si ę w rejonie zwartej zabudowy wsi, − zmiany w strukturze przestrzennej nast ąpi ą w zasi ęgu zwartej zabudowy wsi, gdzie przewiduje si ę rozwój funkcji mieszkaniowych, − przez obszar wsi przebiega droga wojewódzka 218 i droga powiatowa 1522G. 1.3. Wa Ŝniejsze uwarunkowania rozwoju okre ślone na rysunku studium: − konserwatorskie: • strefy ochrony konserwatorskiej – nie wyst ępuj ą, • obiekty i zespoły obj ęte ochron ą konserwatorsk ą wyszczególnione w pkt. 6.3 Rozdz. II, w tym Zespół Robakowskiego Młyna wpisany do rejestru zabytków; − przyrodnicze: • obszar chronionego krajobrazu (Dar Ŝlubski OChK), • istniej ące i planowane pomniki przyrody, wyszczególnione w pkt.7 rozdz. II, • rezerwat przyrody Źródliska Czarnej Wody (Czarnej Wdy) wraz z otulin ą, • u Ŝytek ekologiczny Jezioro Witalicz, • fragment obszaru Natura 2000 Trzy Młyny; − inne: • linia elektroenergetyczna 110 kV. 1.4. Wa Ŝniejsze działania inwestycyjne, w tym inwestycje celu publicznego: − zespół sportowy dla mieszka ńców, − modernizacja systemu zaopatrzenia w wod ę, − w zakresie odprowadzenia ścieków planowany zasi ęg obsługi „Aglomeracji Krokowa” uwidoczniony w pkt 13 rozdz. III.

14.18. WIE Ś OBR ĘBOWA – 20. TYŁOWO Powierzchnia: 1193 ha. 1.1. Funkcje: − dominuj ące – rekreacja, obsługa turystyki, przemysł nieuci ąŜ liwy, w tym przetwórstwo rolne, − uzupełniaj ące – mieszkalnictwo, funkcje usługowe zwi ązane z obsług ą mieszka ńców, rolnictwo. 1.2. Struktura obszaru: − zabudowa skoncentrowana w rejonie historycznego zespołu ruralistycznego wsi Lubocino, w niewielkim stopniu rozproszona,

165 − rozwój terenów osiedle ńczych, w tym zabudowy mieszkaniowej jednorodzinnej i letniskowej zakłada si ę w wyznaczonych rejonach zwartej zabudowy wsi, − zmiany w strukturze przestrzennej nast ąpi ą w zasi ęgu wyznaczonych terenów zwartej zabudowy wsi, gdzie przewiduje si ę rozwój funkcji mieszkaniowych i turystycznych na bazie ośrodka sportów zimowych (trasy narciarskie) oraz w s ąsiedztwie Pomorskiej Specjalnej Strefy Ekonomiczna (PSSE) – śarnowiec, gdzie przewiduje si ę rozwój funkcji przemysłowych nieuci ąŜ liwych, − w zasi ęgu wyznaczonych obszarów rozwoju zainwestowania wielofunkcyjnego znajduj ą si ę tereny inwestycyjne własno ści gminy – działki: nr 15, 192/12 ark. mapy 1, − przez obszar wsi przebiegają drogi powiatowe nr 1526G, 1445G. 1.3. Wa Ŝniejsze uwarunkowania rozwoju okre ślone na rysunku studium: − konserwatorskie: • strefy ochrony konserwatorskiej – „B” po średniej, strefy ochrony archeologicznej „W” (grodzisko w Tyłowie), „OW-2” (cmentarzysko w Tyłowie) „OW-2”, • obiekty i zespoły obj ęte ochron ą konserwatorsk ą, wyszczególnione w pkt. 6.3 Rozdz. II, w tym grodzisko i cmentarzysko w Tyłowie wpisane do rejestru zabytków; − przyrodnicze: • obszar chronionego krajobrazu (Dar Ŝlubski OChK), ▪ u Ŝytek ekologiczny Ksi ęŜ a Ł ąka, • planowane pomniki przyrody, wyszczególnione w pkt.7 rozdz. II; − inne: ▪ teren i obszar górniczy złó Ŝ surowców „Tyłowo”, • linie wysokiego napi ęcia 110 i 400kV. 1.4. Wa Ŝniejsze działania inwestycyjne, w tym inwestycje celu publicznego: − funkcje rekreacyjne i sportowe, w tym: • o środek sportów zimowych (trasy narciarskie); − zespół sportowy dla mieszka ńców, − punkt widokowy na Zamkowej Górze, − gazoci ąg wysokiego ci śnienia, − linia wysokiego napi ęcia 400 kV, − modernizacja systemu zaopatrzenia w wod ę, − w zakresie odprowadzenia ścieków planowany zasi ęg obsługi „Aglomeracji śarnowiec” uwidoczniony w pkt 13 rozdz. III.

14.19. WIE Ś OBR ĘBOWA – 21. WIERZCHUCINO Powierzchnia: 1973 ha. 1.1. Funkcje: − dominuj ące – rekreacja, obsługa turystyki; mo Ŝliwo ść rozwoju funkcji uzdrowiskowych, − uzupełniaj ące – mieszkalnictwo, funkcje usługowe zwi ązane z obsług ą mieszka ńców, rolnictwo. 1.2. Struktura obszaru: − zabudowa skoncentrowana w rejonie historycznego zespołu ruralistycznego wsi Wierzchucino, w niewielkim stopniu rozproszona, w tym przysiółek Wybudowania Wierzchuci ńskie, − rozwój terenów osiedle ńczych, w tym zabudowy mieszkaniowej jednorodzinnej i wielorodzinnej zakłada si ę w rejonie koncentracji zwartej zabudowy Wierzchucina, rozwój zabudowy mieszkaniowej jednorodzinnej i letniskowej zakłada si ę ponadto w wyznaczonych rejonach zwartej zabudowy Wybudowania Wierzchuci ńskie oraz wzdłu Ŝ drogi łacz ącej zwart ą zabudow ę wsi z Wybudowaniami Wierzchuci ńskimi, − zmiany w strukturze przestrzennej nast ąpi ą w wyznaczonych zasi ęgach zabudowy wsi, gdzie przewiduje si ę głównie rozwój funkcji mieszkaniowych i letniskowych, − w zasi ęgu wyznaczonych obszarów rozwoju zainwestowania wielofunkcyjnego znajduj ą si ę tereny inwestycyjne własno ści gminy – działki: nr 841, 876 ark. mapy 7; poza zasi ęgiem wyznaczonych obszarów rozwoju zainwestowania wielofunkcyjnego znajduj ą si ę tereny inwestycyjne własno ści gminy – działki: nr 931, 933, 944/2, 944/3, 945 ark. mapy 6 do wykorzystania na funkcje rekreacyjne z zakresu sportu, pól namiotowych wraz z niezb ędn ą infrastruktur ą, − przez obszar wsi przebiega droga wojewódzka nr 213 oraz droga powiatowa nr 1446G. 1.3. Wa Ŝniejsze uwarunkowania rozwoju okre ślone na rysunku studium: − konserwatorskie: • strefy ochrony konserwatorskiej - „B” po średniej, „K” krajobrazowej oraz strefy ochrony archeologicznej „OW-2”,

166 • obiekty i zespoły obj ęte ochron ą konserwatorsk ą, wyszczególnione w pkt. 6.3 Rozdz. II, w tym ko ściół poewangelicki wpisany do rejestru zabytków oraz ko ściół parafialny postulowany do wpisania do rejestru zabytków; − przyrodnicze: • Nadmorski Park Krajobrazowy, • obszar chronionego krajobrazu (Nadmorski OChK), • istniej ące i planowane pomniki przyrody, wyszczególnione w pkt.7 rozdz. II, ▪ fragment planowanego u Ŝytku ekologicznego Dolina Bychowskiej Strugi. • rezerwat przyrody Długosz Królewski i planowana otulina Rezerwatu Pia śnickie Ł ąki, • fragment obszaru Natura 2000 Pia śnickie Ł ąki; − inne: • obszar bezpo średniego zagro Ŝenia powodzi ą. 1.4. Wa Ŝniejsze działania inwestycyjne, w tym inwestycje celu publicznego: − funkcje rekreacyjne, hotelowe i uzdrowiskowe, − zespoły sportowe dla mieszka ńców, − powi ększenie istniej ącego cmentarza, − droga w kierunku morza zako ńczona parkingiem letnim, − parkingi ogólnodost ępne, − pole namiotowe, − udost ępnienie rezerwatów przyrody, − modernizacja systemu zaopatrzenia w wod ę, − w zakresie odprowadzenia ścieków planowany zasi ęg obsługi „Aglomeracji śarnowiec” uwidoczniony w pkt 13 rozdz. III.

14.20. WIE Ś OBR ĘBOWA – 22. śARNOWIEC Powierzchnia: 2119 ha. 1.1. Funkcje: − dominuj ące – rekreacja, obsługa turystyki, rolnictwo; zkłada si ę rozwój funkcji uzdrowiskowych w Dębkach; dopuszcza si ę mo Ŝliwo ść rozwoju funkcji uzdrowiskowych w rejonie historycznego zespołu ruralistycznego wsi śarnowiec, − uzupełniaj ące – mieszkalnictwo, funkcje usługowe zwi ązane z obsług ą mieszka ńców. 1.2. Struktura obszaru: − zabudowa skoncentrowana w rejonie historycznego zespołu ruralistycznego wsi śarnowiec, w miejscowo ści D ębki, w niewielkim stopniu rozproszona, − rozwój terenów osiedle ńczych, w tym zabudowy mieszkaniowej jednorodzinnej i letniskowej zakłada si ę w wyznaczonych zasi ęgach zabudowy wsi, − zmiany w strukturze przestrzennej nast ąpi ą w wyznaczonych zasi ęgach zabudowy wsi, gdzie przewiduje si ę rozwój funkcji uzdrowiskowych, w tym lecznictwa uzdrowiskowego, − w zasi ęgu wyznaczonych obszarów rozwoju zainwestowania wielofunkcyjnego, w miejscowo ści Dębki znajduje si ę teren inwestycyjny własno ści gminy – działki: nr 408/1, 408/2, 410/1, 410/2 ark. mapy 1 - zaleca si ę funkcje uzdrowiskowe lub usługowe z zakresu rekreacji; poza zasi ęgiem wyznaczonych obszarów rozwoju zainwestowania wielofunkcyjnego znajduje si ę teren inwestycyjny własno ści gminy – działki: 587/2, 587/3/587/5 ark. mapy 2 do wykorzystania na funkcje rekreacyjne z zakresu sportu, pól namiotowych wraz z niezb ędn ą infrastruktur ą, gospodarstwa agroturystycznego, ew. siedliska rolniczego, − przez obszar wsi przebiega droga wojewódzka nr 213 i drogi powiatowe 1501G i 1502G, − w granicach wsi wyst ępuj ą przej ścia na pla Ŝę przewidziane do zachowania. 1.3. Wa Ŝniejsze uwarunkowania rozwoju okre ślone na rysunku studium: − konserwatorskie: • strefy ochrony konserwatorskiej – „A” ścisłej, „B” po średniej, „K” krajobrazowej oraz strefy ochrony archeologicznej „W”, „OW-2”, • obiekty i zespoły obj ęte ochron ą konserwatorsk ą, wyszczególnione w pkt. 6.3 Rozdz. II, w tym dom nr 86 i Kaplica Ksi ęŜ y Zmartwychwsta ńców p.w. Matki Boskiej Cz ęstochowskiej w Dębkach oraz zespół Klasztorny Benedyktynek, zespół dworsko – ogrodowy, dwojak mieszkalny oraz grodzisko „Góra Zamkowa” – obiekty wpisane do rejestru zabytków; − przyrodnicze: • Nadmorski Park Krajobrazowy, • obszar chronionego krajobrazu (Nadmorski OChK),

167 • istniej ące i planowane pomniki przyrody, wyszczególnione w pkt.7 rozdz. II, • rezerwat przyrody Pia śnickie Ł ąki z otulin ą, ▪ u Ŝytek ekologiczny Por ąbski Moczar, ▪ planowany uŜytek ekologiczny „Zamkowa Góra”, • obszar Natura 2000 Pia śnickie Ł ąki; − inne: • pas ochronny brzegu morskiego, • teren i obszar górniczy złó Ŝ surowców „ śarnowiec”, „śarnowiec W” i „D ębki”, • obszary bezpo średniego zagro Ŝenia powodzi ą. 1.4. Wa Ŝniejsze działania inwestycyjne, w tym inwestycje celu publicznego: − funkcje rekreacyjne, hotelowe i uzdrowiskowe, − zespoły sportowe dla mieszka ńców, − Hanzeatycka Trasa Rowerowa R10 (Via Hanseatica), − rybaczówka w rejonie przystani rybackiej D ębki, − dopuszcza si ę okresowe udra Ŝnianie rzeki Pia śnicy w sposób spełniaj ący wymogi okre ślone odr ębnymi przepisami z uwzgl ędnieniem przepisów zwi ązanych z ochron ą obszaru Natura 2000, − kontynuacja obwałowa ń rzeki Pia śnicy w celu przeciwdziałania zagro Ŝeniom powodziowym pod warunkiem wykazania braku negatywnego wpływu na obszary Natura 2000, − przestrzenne oznakowanie historycznej granicy pa ństwa na rzece Pia śnicy, − parkingi ogólnodost ępne, − trakt pieszo – rowerowy w D ębkach od przej ścia na pla Ŝę nr 18 do przej ścia nr 23, − udost ępnienie rezerwatu przyrody oraz terenu planowanego uŜytku ekologicznego „Zamkowa Góra” wraz z wczesno średniowiecznym grodziskiem jako znacz ącej atrakcji turystycznej, − modernizacja systemu zaopatrzenia w wod ę, − w zakresie odprowadzenia ścieków planowany zasi ęg obsługi „Aglomeracji śarnowiec” uwidoczniony w pkt 13 rozdz. III, − rozwa Ŝana obwodnica śarnowca na kierunku drogi wojewódzkiej 213.

168

IV. UZASADNIENIE ROZWI ĄZA Ń I SYNTEZA USTALE Ń

169 IV. UZASADNIENIE ROZWI ĄZA Ń I SYNTEZA USTALE Ń

1. UZASADNIENIE ROZWI ĄZA Ń Ka Ŝde wyodr ębnione w przestrzeni miejsce posiada swoj ą to Ŝsamo ść okre ślon ą charakterystycznym dla niego zespołem cech, powstałym w wyniku indywidualnego procesu rozwoju. Ten zespół cech charakteryzuje krajobraz, na który składaj ą si ę: kształt przestrzeni, jej stan techniczny, standard, program, który j ą wypełnia oraz sposób u Ŝytkowania. Gmina Krokowa posiada swoje zasi ęgi oddziaływania wynikaj ące z atrakcyjno ści jego cech: - zasi ęg 1 – obejmuje tereny zainwestowane i zamieszkałe przez mieszka ńców stałych, - zasi ęg 2 – obejmuje mieszka ńców aglomeracji gda ńskiej, - zasi ęg 3 – obejmuje przybywaj ących turystów i letników spoza obszaru aglomeracji gda ńskiej. Zasi ęgi te dotycz ą społeczno ści o ró Ŝnych potrzebach – zaspokajanie i kreowanie tych potrzeb stanowi istot ę polityki władz gminy, a celem niniejszego studium jest sprecyzowanie zasad tej polityki w zakresie przestrzennym. Podstawowym walorem gminy Krokowa jest krajobraz , którego atrakcyjno ść gmina zawdzi ęcza poło Ŝeniu nad otwartym morzem w s ąsiedztwie jeziora śarnowieckiego, zró Ŝnicowanemu ukształtowaniu terenu, du Ŝej ilo ści lasów z bogatym drzewostanem oraz rozlu źnionej zabudowie o kameralnej skali poszczególnych miejscowo ści. W gminie Krokowa wyst ępuje wyj ątkowe nagromadzenie terenów cennych pod wzgl ędem przyrodniczym, obj ętych rozmaitymi formami ochrony, a tak Ŝe du Ŝa ilo ść obiektów historycznych o bogatej, zró Ŝnicowanej architekturze. W zwi ązku z tym, zapisy Studium zwracają szczególn ą uwag ę na problemy zwi ązane z krajobrazem gminy poprzez sprecyzowanie jednoznacznych zasad jego ochrony. Ju Ŝ w okresie mi ędzywojennym miejscowo ści nadmorskie gminy uzyskały renom ę powszechnie znanych o środków wypoczynku. W tym czasie ukształtował si ę zespół zabudowy D ębek. Niezwykle cennym zabytkiem jest zespół ruralistyczny wsi Karwie ńskie Błota, przekształcaj ący si ę w wie ś letniskow ą. Znanym o środkiem wypoczynku jest te Ŝ wie ś Białogóra. Pomimo, Ŝe po wojnie funkcja letniskowa uległa pauperyzacji, miejscowo ści nadmorskie gminy dalej były miejscem ści ągaj ącym letników i turystów . W rozwi ązaniach studium d ąŜ y si ę do zachowania podstawowych walorów krajobrazowych, które decyduj ą o atrakcyjno ści gminy. W studium szczególne miejsce zajmuj ą funkcje usługowe całoroczne, w tym planowana funkcja uzdrowiskowa miejscowo ści nadmorskich, rozwijaj ąca si ę funkcja sportów wodnych, planowany rozwój sportów zimowych i zagadnienia zwi ązane z kreacj ą tych funkcji w przestrzeni. Okre ślenie zasad polityki przestrzennej dotycz ącej Ŝywiołowo rozwijaj ącej si ę zabudowy letniskowej w pasie nadmorskim, jest kolejnym priorytetowym celem studium. Gmina Krokowa jest gmin ą wiejsk ą wchodz ącą w skład powiatu Puckiego w województwie Pomorskim. Gmina Krokowa poło Ŝona jest w odległo ści 60 km od historycznego centrum Gda ńska, w bezpo średnim s ąsiedztwie morza Bałtyckiego i jeziora śarnowieckiego. Gmina Krokowa zajmuje obszar o powierzchni 211 km 2. Ponad połow ę tego obszaru, tj. około 54% zajmuj ą u Ŝytki rolne oraz 33% lasy. Pod wzgl ędem morfologicznym gmina dzieli si ę na dwie cz ęś ci: − północna – poło Ŝona na nizinie południowobałtyckiej, − południowa – poło Ŝona na wysoczy źnie morenowej.

170 Rze źbę terenu urozmaica bezpo średnio granicz ące jezioro śarnowieckie i rzeka Pia śnica, której uj ściem jest morze Bałtyckie. Wzdłu Ŝ brzegu morskiego rozci ąga si ę pla Ŝa, a poło Ŝone w s ąsiedztwie miejscowo ści D ębki, Białogóra, Karwie ńskie Błota s ą znanymi w kraju ośrodkami letniskowymi. Wsie D ębki i Białogóra posiadaj ą korzystny klimat i walory uzdrowiskowe. Z uwagi na atrakcyjne, nadmorskie poło Ŝenie, znaczny udział terenów le śnych i walory krajobrazowe, istniej ące wsie nadmorskie stanowi ą popularne w kraju miejscowo ści wypoczynkowe. Gmina Krokowa stanowi baz ę mieszkaniow ą dla ok. 10 400 mieszka ńców . Gmina posiada szereg cennych obszarów przyrodniczych, a tak Ŝe sporo interesuj ących obiektów zabytkowych. Do niedawna podstawowa funkcja gminy, rolnictwo, staje si ę funkcj ą zaledwie towarzysz ącą. Gwałtownie rozwija si ę funkcja turystyczna, rekreacyjna. Gmina Krokowa posiada szereg obiektów o wyj ątkowej atrakcyjno ści turystycznej, do których zaliczy ć nale Ŝy przede wszystkim: • pla Ŝe nadmorskie i wsie letniskowe – Białogóra, D ębki, Karwie ńskie Błota, • tereny rekreacyjne s ąsiaduj ące z jeziorem śarnowieckim, • tereny spacerowe z du Ŝym udziałem obszarów le śnych, o urozmaiconym ukształtowaniu i znacznej atrakcyjno ści krajobrazowej, • interesuj ące formy przyrodnicze, w tym rezerwaty przyrody, obszary Natura 2000, u Ŝytki ekologiczne, pomniki przyrody, • obiekty dziedzictwa kulturowego, w tym zabytki o najwy Ŝszej randze - Zamek w Krokowej, Zespół Klasztorny w śarnowcu, Zespół ruralistyczny wsi Karwie ńskie Błota, zespoły dworsko - parkowe. Gmina Krokowa posiada powa Ŝne zasoby surowców naturalnych, w tym ustanowione obszary i tereny górnicze. Na terenie gminy znajduje si ę Pomorska Specjalna Strefa Ekonomiczna – Teren śarnowiec. Pocz ąwszy od momentu zako ńczenia wojny zacz ęła post ępowa ć stopniowa degradacja podstawowych walorów niektórych fragmentów gminy, decyduj ących o jego atrakcyjno ści – walorów środowiska naturalnego (budownictwo letniskowe) oraz kulturowego - krajobrazu gminy (podziały geodezyjne i zabudowa letniskowa na terenach Karwie ńskich Błot). Brak wła ściwej konserwacji historycznej zabudowy spowodował cz ęsto nieodwracalne zniszczenia wielu cennych budynków, których architektura stanowiła jeden z najistotniejszych elementów zabudowy gminy. Mimo jednak cz ęś ciowej degradacji cennych terenów, która nast ąpiła w latach powojennych, gmina przetrwała ten trudny okres, zachowuj ąc swój charakter i pełni ąc w układzie województwa w dalszym ci ągu tradycyjne funkcje o środka rekreacji i turystyki o znaczeniu zarówno lokalnym, jak i krajowym, a nawet mi ędzynarodowym. Synteza uwarunkowa ń rozwoju: 1.1. Uwarunkowania wynikaj ące z poło Ŝenia gminy w regionie: a) teren gminy poło Ŝony jest w obszarze funkcjonalnym Wybrze Ŝa Bałtyku; region ten nale Ŝy jednocze śnie do obszaru problemowego Pasa Nadmorskiego; teren znajduje się w obr ębie wielofunkcyjnej strefy pasa nadmorskiego w obszarach rolno-le śnych z preferencjami dla rolnictwa ekologicznego i dominacj ą funkcji turystycznej; obszary te zakwalifikowane s ą w Planie województwa jako wymagaj ące szczególnej polityki proturystycznej, wskazane do rozwoju turystyki kwalifikowanej i agroturystyki; północna cz ęść terenu gminy znajduje si ę w rejonie intensywnego wypoczynku, zwi ązanego z wybrze Ŝem Bałtyku; teren gminy Krokowa znajduje si ę tak Ŝe w obszarze proponowanym do obj ęcia systemem zintegrowanego zarz ądzania obszarami przybrze Ŝnymi (ZZOP) oraz w obszarze metropolitarnym; północna cz ęść gminy

171 znajduje si ę w zasi ęgu zurbanizowanego pasma o funkcjach rekreacyjnych Łeba – Półwysep Helski, natomiast południowa cz ęść le Ŝy w zasi ęgu aktywizuj ącego oddziaływania terenu przemysłowego ,, śarnowiec” Pomorskiej Specjalnej Strefy Ekonomicznej; b) plan województwa przewiduje dalsz ą restrukturyzacj ę funkcjonaln ą wsi i jej wielofunkcyjny rozwój przez uzyskiwanie dochodów z turystyki (zwłaszcza na obszarach o wysokich walorach turystycznych) na obszarach wiejskich w miejscu zamieszkania lub w pobliskich miejscowo ściach w otoczeniu rolnictwa, usługach, drobnym przetwórstwie, w mie ście Wejherowie, na terenie przemysłowym „śarnowiec” Pomorskiej Specjalnej Strefy Ekonomicznej, w oparciu o codzienne dojazdy; do po Ŝą danych kierunków przekształce ń przestrzeni, w tym osadnictwa w gminie, nale Ŝy według Planu kreowanie bieguna rozwoju w oparciu o teren przemysłowy ,, śarnowiec” Pomorskiej Specjalnej Strefy Ekonomicznej i harmonizowania zwi ązanymi z tymi przekształceniami osadnictwa oraz harmonizowanie rozwoju osadnictwa z uwarunkowaniami wynikaj ącymi z potrzeby ochrony walorów przyrodniczych, krajobrazowych i kulturowych; c) plan województwa zwraca uwag ę na zagro Ŝenia powodziowe wyst ępuj ące na terenie gminy; północna cz ęść gminy to tereny zagro Ŝone ró Ŝnego typu powodziami; do wa Ŝniejszych nale Ŝą doliny rzek Przymorza: Pia śnicy i Białogórskiej Strugi oraz tzw. śarnowieckie, Wierzchuci ńskie i Karwieńskie Błota, są to obszary podmokłych ł ąk o wysokim poziomie wód gruntowych, pokryte g ęst ą sieci ą rowów melioracyjnych; osłon ę przeciwpowodziow ą w gminie tworz ą wały na tych odcinkach, gdzie istniej ą zagro Ŝenia powodziowe; większo ść wałów wymaga remontów i modernizacji; odr ębnym problemem jest wzrost poziomu wody w basenie Morza Bałtyckiego; d) plan województwa zwraca uwag ę na walory przyrodnicze gminy - teren gminy poło Ŝony jest na obszarach o bardzo wysokich walorach przyrodniczych, północna cz ęść znajduje si ę w obr ębie jednego z najwa Ŝniejszych elementów struktury systemu ekologicznego województwa – korytarza ekologicznego przymorskiego północnego, rangi europejskiej; południowa cz ęść terenu połoŜona jest w zasi ęgu płata ekologicznego lasów oliwsko – dar Ŝlubskich, rangi regionalnej; obydwa elementy spaja lokalny ł ącznik jeziora śarnowieckiego; e) plan województwa zwraca uwag ę na walory kulturowe gminy - teren gminy usytuowany jest w wyró Ŝnionych w Planie województwa dwóch regionach historyczno – kulturowych: Pasa nadmorskiego l ęborskiego (północna cz ęść gminy), oraz Ziemi Puckiej (południowa cz ęść gminy), obszarach o wysokich i wybitnych walorach dziedzictwa kulturowego, wyró Ŝniaj ących województwo i podkre ślaj ących to Ŝsamo ść regionaln ą; plan wskazuje na potrzeb ę podejmowania i prowadzenia działa ń dla utrwalenia wielokulturowej to Ŝsamo ści historycznej regionu z zachowaniem lokalnych odr ębno ści oraz wykorzystanie zasobów dziedzictwa kulturowego jako waŜnego elementu rozwoju gospodarczego i promocji województwa. 1.2. Uwarunkowania wynikaj ące ze Strategii Rozwoju gminy Krokowa do roku 2015 – cele strategiczne: a) rozwój infrastruktury gwarantuj ący podniesienie poziomu Ŝycia mieszka ńców gminy do średniego poziomu miast w Polsce; b) rozwój turystyki wraz z promocj ą walorów gminy; c) rozwój przedsi ębiorczo ści w gminie w oparciu o PSSE „ śarnowiec” oraz korzystne warunki prawno-organizacyjne stworzone przez gmin ę; d) restrukturyzacja rolnictwa w kierunku powi ększenia areału i specjalizacji; e) przekształcenie Krokowej w centrum turystyczno-kulturalne Pomorza;

172 f) dalsza poprawa stanu środowiska przyrodniczego oparta na współpracy mi ędzynarodowej i mi ędzyregionalnej; g) rozwój osadnictwa mieszka ńców miast na terenie gminy. 1.3. Uwarunkowania wynikaj ące z zainwestowania i dotychczasowego przeznaczenia: a) gmina Krokowa jest gmin ą rolniczo – turystyczn ą; gmina obejmuje teren o powierzchni 211 km²; ponad połow ę powierzchni gminy (53,6%), zajmuje rolnicza przestrze ń produkcyjna – grunty orne i u Ŝytki zielone; z kolei lasy zajmuj ą trzeci ą cz ęść powierzchni ok. 33%; b) wsi ą gminn ą jest Krokowa , pełni ąc przede wszystkim funkcje o środka administracji, turystyki, mieszkalnictwa i usług; wsie Krokowa, Minkowice, Goszczyno tworz ą tzw „Trójwie ś” – główne skupisko ludno ści (ok. 1540 mieszka ńców); kolejne du Ŝe ośrodki mieszkalnictwa to wie ś Wierzchucino (ok. 1430 mieszka ńców) i wsie śarnowiec (ok. 690 mieszka ńców) i Sławoszyno (ok. 590 mieszka ńców). c) funkcje obsługi turystów, tereny rekreacji i sportu wyst ępuj ą: - jako dominuj ące z baz ą noclegow ą i sportow ą w pasie przylegaj ącym do otwartego morza na obszarach trzech miejscowo ści - Białogóra, D ębki i Karwie ńskie Błota, - jako uzupełniaj ące w postaci pojedynczych obiektów w pasie przylegaj ącym do jeziora śarnowieckiego na obszarze wsi Brzyno i Lubkowo, - w Krokowej - zało Ŝenie zamkowo-parkowe; miejscowo ści nadmorskie charakteryzuj ą si ę dynamicznym rozwojem przestrzennym, głównie w postaci zabudowy letniskowej, pensjonatowej i mieszkaniowej jednorodzinnej. Krokowa nale Ŝy do gmin posiadaj ących najwy Ŝsz ą liczb ę obiektów noclegowych w województwie Pomorskim; d) funkcja rolnicza jest tradycyjn ą główn ą funkcj ą gminy; rolnicza przestrze ń produkcyjna zajmuje 53,6% ogólnej powierzchni gminy; około 10% gruntów ornych stanowi ą gleby klasy III le Ŝą ce w okolicach Słuchowa, Brzyna, Wierzchucina, śarnowca i Kłanina. S ą to gleby pszenne dobre; około 37% gruntów ornych stanowi ą gleby klasy IV le Ŝą ce w okolicach Krokowej, Minkowic i Jeldzina (gleby pszenno – Ŝytnie); około 19% gruntów ornych stanowi ą gleby Ŝytnie; w granicach gminy znajduje si ę 1063 gospodarstw rolnych (dane z roku 2008) oraz szereg zdegradowanych byłych baz PGR; znaczenie rolnictwa jednak słabnie na rzecz turystyki; e) dotychczasowe przeznaczenie terenu okre śla 28 uchwalonych, obowi ązuj ących planów miejscowych; gmina posiada znaczne obszary przeznaczone dla rozwoju zainwestowania; praktycznie w ka Ŝdej wsi zarezerwowane s ą w dotychczasowych dokumentach planistycznych i dotychczas niewykorzystane du Ŝe tereny rozwojowe, cz ęsto przekraczaj ące kilkukrotnie obecn ą powierzchni ę terenów zainwestowanych; f) powa Ŝnym problemem i zagro Ŝeniem dla środowiska jest nielegalna zabudowa letniskowa powstała na atrakcyjnych terenach poło Ŝonych w s ąsiedztwie morza , na działkach o niewielkiej powierzchni (300-500m²), z reguły bez zaopatrzenia w wod ę, kanalizacji sanitarnej, pozbawiona racjonalnego układu drogowego; przykładem jest sytuacja przestrzenna w miejscowo ściach Karwie ńskie Błota, D ębki i Białogóra, gdzie podziały geodezyjne i „dzika” zabudowa letniskowa doprowadzi ć mo Ŝe do degradacji środowiska naturalnego i krajobrazu, a w przypadku Karwie ńskich Błot niezwykle cennego zabytku jakim jest historyczny układ wsi - rz ędówki bagiennej. 1.4. Uwarunkowania wynikaj ące z ochrony dziedzictwa kulturowego: a) na terenie gminy Krokowa znajduje si ę 17 obiektów zabytkowych wpisanych do rejestru zabytków i kilkadziesi ąt obiektów wpisanych jest do ewidencji zabytków Wojewódzkiego Oddziału Słu Ŝby Ochrony Zabytków - s ą one nierzadko mo Ŝe mniej

173 warto ściowe pod wzgl ędem architektonicznym, stanowi ą jednak o tradycji kulturowej regionu; b) gmina posiada ponadto 7 zabytków archeologicznych wpisanych do rejestru zabytków w dziale archeologii, w tym grodziska wczesno średniowieczne w Sobie ńczycach i w Tyłowie, osada otwarta w Brzynie równie Ŝ z okresu wczesnego średniowiecza oraz 4 cmentarzyska z wczesnej epoki Ŝelaza; na terenie gminy znajduje si ę ponad dwie ście stanowisk archeologicznych wymagaj ących rozpoznania; c) ochrona zasobów dziedzictwa kulturowego jest jednym z priorytetowych zada ń w gospodarce przestrzennej gminy Krokowa, gdy Ŝ prowadzi do zabezpieczenia tych warto ści, które tworz ą to Ŝsamo ść kulturow ą. 1.5. Uwarunkowania wynikaj ące z ochrony przyrody: a) środowisko przyrodnicze stanowi obok walorów kulturowych i krajobrazowych o to Ŝsamo ści gminy Krokowa; b) na obszarze gminy Krokowa znajduje si ę ponad 57 pomników przyrody, 8 rezerwatów przyrody, Nadmorski Park Krajobrazowy, 8 u Ŝytków ekologicznych i stanowisko dokumentacyjne przyrody nieo Ŝywionej; c) na obszarze gminy znajduje si ę obszar obj ęty ochron ą w ramach programu Natura 2000 – Obszar specjalnej ochrony ptaków „Bielawskie Błota” oraz 5 planowanych obszarów Natura 2000; gmina s ąsiaduje z Obszarem Specjalnej Ochrony Ptaków „Przybrze Ŝne Wody Bałtyku”; d) gmina wchodzi w zasi ęg Obszarów Chronionego Krajobrazu (Nadmorski i Puszczy Dar Ŝlubskiej); e) system osnowy ekologicznej gminy tworz ą elementy rangi regionalnej i subregionalnej: strefa brzegowa morza, nadmorskie, mierzejowe kompleksy le śne, przymorskie równiny hydrogeniczne, wysoczyznowe kompleksy le śne, korytarz ekologiczny Rynny śarnowieckiej, korytarze ekologiczne dolin Czarnej Wdy i Bychowskiej Strugi oraz elementy rangi lokalnej: drobne kompleksy le śne i semile śne, zadrzewienia i zakrzaczenia, drobne zbiorniki wodne, torfowiska i inne tereny hydrogeniczne, trwałe u Ŝytki zielone; f) podstaw ą racjonalnego wykorzystania potencjału środowiska i kształtowania równowagi ekologicznej gminy jest zachowanie i wzmocnienie osnowy przyrodniczej. 1.6. Uwarunkowania wynikaj ące z przepisów o uzdrowiskach i mo Ŝliwo ści rozwoju funkcji uzdrowiskowej: a) rejon gminy Krokowa charakteryzuje si ę dobrymi warunkami naturalnymi sprzyjaj ącymi rozwojowi funkcji uzdrowiskowej, korzystnym klimatem, wysokimi walorami krajobrazu oraz rozwini ętą baz ą pobytow ą; nale Ŝy przypuszcza ć (przez analogi ę do stwierdzonych zasobów wód mineralnych w rejonie Półwyspu Helskiego), Ŝe prawdopodobnie w gminie Krokowa wyst ępuj ą ró Ŝne typy wód mineralnych; b) miejscowo ści nadmorskie gminy posiadaj ą potencjalne warunki do uzyskania statusu uzdrowisk i rozwoju funkcji uzdrowiskowych, w tym lecznictwa uzdrowiskowego. 1.7. Uwarunkowania wynikaj ące z przepisów ochrony pasa nadbrze Ŝnego: a) w gminie Krokowa wyst ępuje pas nadbrze Ŝny w skład którego wchodzi: - pas techniczny stanowi ący stref ę wzajemnego, bezpo średniego oddziaływania morza i l ądu; jest on obszarem przeznaczonym do utrzymania brzegu w stanie zgodnym z wymogami bezpiecze ństwa i ochrony środowiska, - pas ochronny obejmuj ący obszar, w którym działalno ść człowieka wywiera bezpo średni wpływa na stan pasa technicznego; b) granice morskiej przystani rybackiej w D ębkach zostały okre ślone w Zarz ądzeniu Nr 2 Dyrektora Urz ędu Morskiego w Gdyni z dnia 9 kwietnia 2008 r. w sprawie okre ślenia granicy l ądowej dla morskiej przystani rybackiej w D ębkach.

174 1.8. Uwarunkowania wynikaj ące z zagro Ŝeń bezpiecze ństwa ludno ści i jej mienia: a) w gminie Krokowa wyst ępuj ą obszary bezpo średniego zagro Ŝenia powodzi ą, w tym: - wyznaczone przez RZGW w Gda ńsku dla odcinka Pia śnicy od wypływu z jez. śarnowieckiego do uj ścia do morza; - w zasi ęgu pasa nadbrze Ŝnego w rozumieniu ustawy o obszarach morskich Rzeczypospolitej Polskiej i administracji morskiej; b) zagro Ŝenie osuwania si ę mas ziemnych dotyczy przede wszystkim strefy kraw ędziowej rynny jeziora śarnowieckiego. 1.9. Uwarunkowania wynikaj ące ze stanu prawnego gruntów: a) tereny niezabudowane, pozostaj ące w r ękach gminy stanowi ą znikomy procent powierzchni gminy, wymagaj ą, zatem szczególnej ostro Ŝno ści w sposobie ich przeznaczenia i zagospodarowania; powinny one by ć przeznaczone na cele zwi ązane z rozwojem głównych funkcji gminy. 1.10. Uwarunkowania wynikaj ące z systemu komunikacyjnego: a) podstawowy układ drogowy gminy tworz ą: drogi wojewódzkie: - nr 213 Słupsk-Wicko-śelazno-Sulicice-Celbowo klasy Z, - nr 215 Władysławowo-Sulicice klasy Z, - nr 218 Gda ńsk-Chwaszczyno-Wejherowo-Krokowa klasy Z oraz drogi powiatowe; b) drogi wojewódzkie na terenie gminy obci ąŜ one s ą średniorocznym ruchem dobowym w granicach 2000-3000 pojazdów na dob ę; jednak Ŝe problemy ze sprawno ści ą układu pojawiaj ą si ę głównie w sezonie letnim, podczas powrotów weekendowych, głównie jednak na obszarze Krokowej, Karwi i D ębek; przewiduje si ę, Ŝe do roku 2030 ruch ten prawie podwoi si ę w granicach 3000-5000 pojazdów na dob ę, co oznacza powa Ŝny problem z ochron ą walorów środowiskowych w nadmorskiej cz ęś ci gminy; c) przez obszar gminy przebiegaj ą linie kolejowe: - na granicy gminy linia nr 230 znaczenia lokalnego Wejherowo – Garczegorze obecnie nie jest eksploatowana; - do Pomorskiej Specjalnej Strefy Ekonomicznej – Teren śarnowiec o charakterze bocznicy; linia kolejowa Puck-Krokowa została zlikwidowana i przeznaczona na cele niekolejowe. 1.11. Uwarunkowania wynikaj ące z uzbrojenia terenu: a) stan systemu zaopatrzenia w wod ę nie jest zadowalaj ący przede wszystkim z uwagi na rozproszenie (system oparty jest na 15 uj ęciach wody) oraz wiek i stan studni, urz ądze ń i sieci wodoci ągowych; b) stan systemu odprowadzania i oczyszczania ścieków nie jest zadowalaj ący przede wszystkim z uwagi na odsetek ludno ści korzystaj ącej z kanalizacji i oczyszczalni ścieków; tym niemniej nale Ŝy stwierdzi ć, Ŝe jest on jak na warunki wiejskie województwa pomorskiego stosunkowo wysoki; średni odsetek dla obszarów wiejskich na terenie województwa wynosi bowiem ok. 32%, a na obszarze wiejskim powiatu Puckiego ok. 45%; c) w północnych rejonach gminy Krokowa wyst ępuj ą rozległe tereny o wysokim poziomie wód gruntowych z g ęst ą sieci ą rowów melioracyjnych wykonanych dla potrzeb rolnictwa w systemie nawadniaj ąco – odwadniaj ącym, s ą to: Wierzchuci ńskie Błota, Karwie ńskie Błota, Bielawskie Błota i śarnowieckie Błota; oprócz sieci rowów melioracji wodnych szczegółowych nawadniaj ąco-odwadniaj ących wyst ępuje bogata sie ć kanałów melioracji wodnych podstawowych z przepompowniami

175 melioracyjnymi; d) stan systemu zaopatrzenia w gaz ocenia si ę jako w pełni zadowalaj ący; w chwili obecnej blisko 100% mieszka ńców gminy ma potencjalne mo Ŝliwo ści korzystania z gazu ziemnego; e) na terenie gminy nie wyst ępuje zorganizowany system zaopatrzenia w ciepło; zwraca uwag ę wysoki udział gazu ziemnego z lokalnych źródeł i energii odnawialnych (ł ącznie ok. 49% potrzeb cieplnych) korzystnie sytuuje to gmin ę w zakresie bezpiecze ństwa energetycznego; znaczna cz ęść źródeł ciepła opalana jest w ęglem, co wpływa niekorzystnie na stan czysto ści powietrza atmosferycznego; f) analiza stanu zaopatrzenia gminy w energi ę elektryczn ą pozwala stwierdzi ć, Ŝe stan zaopatrzenia w energi ę mo Ŝna oceni ć jako pozytywny w zakresie wysokich napi ęć ; pewien problem stanowi ą wahania napi ęcia spowodowane wł ączaniem pomp w elektrowni szczytowo-pompowej; stan systemu rozdziału energii ( średnie i niskie napi ęcia) jest niezadowalaj ący i wymaga modernizacji; elementy tego systemu s ą w powa Ŝnym stopniu zdekapitalizowane, co jest przyczyn ą cz ęstych awarii w dostawie energii; g) w gminie funkcjonuje poprawnie zorganizowany system gromadzenia przydomowego, odbioru i wywozu odpadów; szacuje si ę, Ŝe obejmuje on ok. 95% mieszka ńców gminy; gmina nie posiada własnego składowiska odpadów. Odpady komunalne i przemysłowe wywo Ŝone s ą na urz ądzone wysypiska s ąsiednich gmin.

2. SYNTEZA USTALE Ń STUDIUM

2.1. Główne funkcje gminy: a) o zasi ęgu ponadlokalnym: - rekreacja – obsługa turystyki, hotelarstwo, sport, wypoczynek, agroturystyka, - lecznictwo uzdrowiskowe, - usługi – kultura, gastronomia, organizacja kongresów itp., - przemysł nieuci ąŜ liwy (Pomorska Specjalna Strefa Ekonomiczna – Teren śarnowiec). b) o zasi ęgu lokalnym: - rolnictwo, - mieszkalnictwo wraz z podstawow ą obsług ą mieszka ńców. 2.2. Pod wzgl ędem funkcjonalnym obszar gminy dzieli si ę na strefy: a) obszary rozwoju zainwestowania wielofunkcyjnego – funkcje: mieszkaniowa, usługowa, rekreacyjna, zagrodowa; b) obszary rozwoju funkcji sportu i rekreacji – kompleksy urz ądze ń terenowych; c) obszary rozwoju funkcji sportu i rekreacji – pole golfowe z dopuszczeniem towarzysz ącej zabudowy mieszkaniowej; d) rejony lokalizacji o środków sportów wodnych i k ąpielisk; e) obszary rozwoju funkcji przemysłu nieuci ąŜ liwego, w tym Pomorska Specjalna Strefa Ekonomiczna – Teren śarnowiec; f) obszary rolnicze i zieleni krajobrazowej; g) obszary wydm i pla Ŝ nadmorskich. 2.3. Kierunki rozwoju struktury funkcjonalno – przestrzennej: a) obszary zainwestowania wielofunkcyjnego – funkcje: mieszkaniowa, usługowa, w tym uzdrowiskowa, rekreacyjna, zagrodowa: - zabudowa mieszkaniowa rozwija ć si ę b ędzie we wszystkich wsiach obrębowych; podstawow ą form ą zabudowy mieszkaniowej b ędzie zabudowa jednorodzinna; zabudow ę wielorodzinn ą preferuje si ę w Trójwsi (Krokowa, Minkowice, Goszczyno) i w Wierzchucinie;

176 - centrum usługowe gminy rozwija ć si ę b ędzie we wsi Krokowa; - funkcja uzdrowiskowa rozwija ć si ę b ędzie w miejscowo ściach Białogóra i D ębki, gdzie ustala si ę priorytet dla rozwoju tej funkcji (pod poj ęciem funkcji uzdrowiskowej rozumie si ę lecznictwo uzdrowiskowe oraz funkcje zwi ązane z lecznictwem uzdrowiskowym, jak lecznictwo podstawowe, baza noclegowa itp.); dopuszcza si ę inne mo Ŝliwo ści rozwoju tej funkcji (Karwie ńskie Błota, Trójwie ś, śarnowiec, Lubkowo); rejon gminy Krokowa charakteryzuje si ę dobrymi warunkami naturalnymi sprzyjaj ącymi rozwojowi funkcji uzdrowiskowej, korzystnym klimatem, wysokimi walorami krajobrazu oraz rozwini ętą baz ą pobytow ą; nale Ŝy przypuszcza ć (przez analogi ę do stwierdzonych zasobów wód mineralnych w rejonie Półwyspu Helskiego), Ŝe prawdopodobnie w gminie Krokowa wyst ępuj ą ró Ŝne typy wód mineralnych, które, uwzgl ędniaj ąc profil leczniczy uzdrowisk północnej Polski, mo Ŝna wykorzysta ć do leczenia przede wszystkim chorób narz ądów ruchu i reumatologicznych; moŜna by tu równie Ŝ prowadzi ć rehabilitacj ę poszpitaln ą; - funkcja rekreacyjna (pod poj ęciem funkcji rekreacyjnej rozumie si ę sport, kąpieliska, odnow ę biologiczn ą, ziele ń, hotelarstwo, zabudow ę letniskow ą, obsług ę turystyki, itp.) rozwija ć si ę b ędzie głównie: ▪ w oparciu o s ąsiedztwo brzegu morskiego na obszarach miejscowo ści - Białogóra, Wierzchucino, D ębki i Karwie ńskie Błota; ▪ w oparciu o s ąsiedztwo jeziora śarnowieckiego na obszarze wsi Brzyno, Lubkowo; ▪ w oparciu o zało Ŝenie zamkowo – parkowe we wsi Krokowa; ▪ w oparciu o zabytkowe zało Ŝenia dworsko – parkowe i pałacowo – parkowe we wsiach Kłanino, Parszkowo, Prusewo, Sulicice, śarnowiec, Sławoszyno, ▪ w oparciu o projektowane trasy narciarskie we wsiach Lubocino, Karlikowo i Tyłowo, ▪ w oparciu o system dróg wodnych (o którym mowa poni Ŝej) w rejonach ich przebiegu; niezale Ŝnie od wyznaczonych obszarów zainwestowania wielofunkcyjnego funkcje rekreacyjne z zakresu sportu, k ąpielisk i pól namiotowych wraz niezb ędn ą infrastruktur ą dopuszcza si ę w poszczególnych wsiach obr ębowych poza tymi obszarami, ka Ŝdorazowo po przeanalizowaniu zasadno ści inwestycji w celu zwi ększenia atrakcyjno ści rozwojowej Gminy Krokowa w ramach miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego wnioskowanego obszaru; - zabudowa zagrodowa (siedliska rolnicze) – budowa nowych siedlisk poza wyznaczonymi terenami rozwoju zainwestowania, mo Ŝliwa b ędzie w przypadku kiedy wielko ść gospodarstwa rolnego zwi ązanego z t ą zabudow ą przekracza średni ą powierzchni ę gospodarstwa rolnego w gminie Krokowa, po spełnieniu niezb ędnych wymogów wynikaj ących z przepisów odr ębnych; nie dopuszcza si ę lokalizowania nowych siedlisk na terenie Nadmorskiego Parku Krajobrazowego; b) obszary rozwoju funkcji sportu i rekreacji - kompleksy urz ądze ń terenowych: Brzyno, Krokowa, Sulicice oraz boiska wiejskie (pod poj ęciem kompleksów urz ądze ń terenowych z zakresu sportu i rekreacji rozumie si ę obiekty sportu terenowego z towarzysz ącymi usługami – korty tenisowe, pola golfowe, boiska itp. z wykluczeniem zabudowy mieszkaniowej, hotelowej, pensjonatowej i letniskowej); budow ę pól golfowych z towarzysz ącymi usługami dopuszcza si ę równie Ŝ poza wyznaczonymi terenami, po spełnieniu niezb ędnych wymogów wynikaj ących z przepisów odr ębnych; c) pole golfowe z dopuszczeniem towarzysz ącej zabudowy mieszkaniowej: Sulicice; wielko ść zabudowy mieszkaniowej do ustalenia w miejscowym planie zagospodarowania przestrzennego;

177 d) sporty wodne i k ąpieliska: Białogóra, Wierzchucino, D ębki, Karwie ńskie Błota, Brzyno, Lubkowo; e) obszary rozwoju przemysłu nieuci ąŜ liwego (pod poj ęciem funkcji przemysłowych nieuci ąŜ liwych rozumie si ę wszelk ą działalno ść produkcyjn ą, drobn ą wytwórczo ść , składy, hurtownie, rzemiosło itp., której uci ąŜ liwo ść nie wykracza poza zasi ęg wyznaczonego obszaru) ustala si ę utrzymanie i rozwój funkcji przemysłowych we wsi Kartoszyno na terenie Pomorskiej Specjalnej Strefy Ekonomicznej – Teren śarnowiec oraz na terenie wsi Lubocino i Tyłowo, w bezpo średnim s ąsiedztwie PSSE – śarnowiec; ustala si ę mo Ŝliwo ść wykorzystania dawnych baz PGR dla przemysłu nieuci ąŜ liwego, w tym przetwórstwa rolniczego; w strefie przemysłowej dopuszcza si ę funkcje administracyjne, usługowe, komunalne i inne zwi ązane z obsług ą gospodarcz ą gminy, a tak Ŝe zachowanie istniej ących siedlisk rolniczych; rodzaj działalno ści i mo Ŝliwo ści inwestowania do ustalenia w miejscowym planie zagospodarowania przestrzennego; f) obszary rolnicze i zieleni krajobrazowej - na terenie obszarów rolniczych dopuszcza si ę zabudow ę zagrodow ą (siedliska rolnicze), pola golfowe i inne funkcje rekreacyjne – z ograniczeniami, jak w pkt. 3.2.1 i 3.2.2 oraz niezb ędne obiekty infrastruktury technicznej; obowi ązuje zakaz innych form zabudowy; g) obszar wydm i pla Ŝ nadmorskich - na terenie pla Ŝ dopuszcza si ę sezonowe usługi przypla Ŝowe (sanitariaty, wypo Ŝyczalnie sprz ętu wodnego, obiekty gastronomiczne itp.) zgodnie z corocznie uzgadnianym z Urz ędem Morskim w Gdyni, planem zagospodarowania pla Ŝ; ustala si ę mo Ŝliwo ść budowy dodatkowych przej ść na pla Ŝę w rejonie Białogóry, D ębek i Karwie ńskich Błot; h) poza pasem technicznym brzegu morskiego dopuszcza si ę mo Ŝliwo ść realizacji systemu dróg wodnych dla małych jednostek pływaj ących typu kajaki, łodzie, itp., opartego o istniej ące kanały i cieki; i) na terenie gminy ustala si ę zakaz budowy elektrowni wiatrowych. 2.4. Ochrona dziedzictwa kulturowego: a) zakłada si ę ochron ę obiektów i zespołów wpisanych do rejestru zabytków; b) wskazuje si ę kolejne obiekty do obj ęcia ochron ą poprzez wpisanie do rejestru zabytków; c) ustala si ę strefy ochrony konserwatorskiej dla poszczególnych najbardziej warto ściowych układów ruralistycznych, zało Ŝeń dworsko – parkowych, klasztornych, obiektów archeologicznych: strefy „A” ochrony ścisłej, strefy „B” ochrony po średniej, strefy „K” ochrony krajobrazowej oraz strefy ochrony archeologicznej „W”, „OW-1” i „OW-2” ustanowione w zale Ŝno ści od zakresu ochrony; d) zaleca si ę sporz ądzenie „Gminnego programu opieki nad zabytkami”. 2.5. Ochrona i kształtowanie środowiska przyrodniczego: a) utrzymanie zasady ochrony terytorialnej i jako ściowej oraz wzmocnienia systemu osnowy ekologicznej obszaru gminy, który tworz ą elementy rangi: - regionalnej i subregionalnej (strefa brzegowa morza, nadmorskie, mierzejowe kompleksy le śne, przymorskie równiny hydrogeniczne, wysoczyznowe kompleksy le śne, korytarz ekologiczny Rynny śarnowieckiej, korytarze ekologiczne dolin Czarnej Wdy i Bychowskiej Strugi), - lokalnej (drobne kompleksy le śne i semile śne, zadrzewienia i zakrzaczenia, drobne zbiorniki wodne, torfowiska i inne tereny hydrogeniczne, trwałe u Ŝytki zielone); b) ochrona ustanowionych form ochrony (Nadmorski Park Krajobrazowy, rezerwaty przyrody, u Ŝytki ekologiczne, pomniki przyrody, obszary Natura 2000); c) ochrona zasobów zieleni, w tym przede wszystkim lasów, parków, alei i zieleni przydro Ŝnej;

178 d) planowane formy ochrony przyrody: uŜytki ekologiczne, pomniki przyrody, obszary Natura 2000. 2.6. Ochrona brzegu morskiego i ochrona przeciwpowodziowa: a) w zakresie ochrony brzegu obowiazuje realizacja „Programu ochrony brzegów morskich” (Dz. U. z 2003 r. Nr 67, poz. 621 z dnia 18 kwietnia 2003 r.) - w programie zapisano szczegółowe zadania oraz nakłady na ich realizacj ę na wyspecyfikowanych odcinkach brzegu; w gminie Krokowa (134,6 do 144,4 km brzegu) program przewiduje sztuczne zasilanie i modernizacj ę umocnie ń brzegowych; b) studium ochrony przeciwpowodziowej, ustalaj ące granice zasi ęgu wód powodziowych o okre ślonym prawdopodobie ństwie wyst ępowania oraz kierunki ochrony przed powodzi ą sporz ądza dyrektor regionalnego zarz ądu gospodarki wodnej; cieki na obszarze gminy Krokowa nie posiadaj ą opracowanych studiów ochrony przeciwpowodziowej, z wyj ątkiem odcinka Pia śnicy od wypływu z jez. śarnowieckiego do uj ścia do morza; terenem bezpo średniego zagro Ŝenia powodzi ą w gminie Krokowa jest obszar pasa nadbrze Ŝnego w rozumieniu ustawy z dnia 21 marca 1991 r. o obszarach morskich Rzeczypospolitej Polskiej i administracji morskiej; Potencjalne zagro Ŝenie dla obszaru gminy Krokowa stwarza podnoszenie si ę poziomu morza; zagro Ŝenie zalaniem przez wody morskie wskutek spi ętrze ń sztormowych oraz prognozowanego wzrostu poziomu morza w wyniku efektu cieplarnianego, wg opinii Urz ędu Morskiego w Gdyni obejmuje teren do rz ędnej +2,50 m n.p.m. 2.7. Kierunki rozwoju systemu transportowego: a) podstawowy układ dróg samochodowych gminy tworzy ć b ędą drogi wojewódzkie i drogi powiatowe; nowymi elementami sieci mogą by ć: droga od skrzy Ŝowania drogi wojewódzkiej 213 z drog ą powiatow ą 1526G do D ębek od strony zachodniej oraz droga z Wierzchucina od skrzy Ŝowania z drog ą wojewódzk ą 213 w kierunku pla Ŝy zako ńczona letnim parkingiem przed kompleksem le śnym; rozwa Ŝa si ę mo Ŝliwo ść budowy obej ścia wsi Krokowa łącz ącej drogi wojewódzkie 213 i 218; istotnym problemem do rozwi ązania s ą parkingi sezonowe w miejscowo ściach nadmorskich, wykonane w sposób minimalizuj ący wpływ ruchu i postoju samochodów na środowisko; b) podstawow ą tras ą rowerow ą w gminie b ędzie trasa R10 (Via Hanseatica) o przebiegu wykorzystuj ącym teren byłej linii kolejowej Puck-Krokowa z odgał ęzieniami do wszystkich atrakcyjnych dla rowerzystów miejsc w gminie. 2.8. Kierunki rozwoju systemów infrastruktury technicznej : a) kompleksowa modernizacja systemu zaopatrzenia w wodę polegaj ąca na radykalnym zmniejszeniu ilo ści uj ęć wykorzystuj ąc istniej ące i potencjalne zasoby wód podziemnych, poprzez likwidacj ę uj ęć komunalnych o niskiej wydajno ści i złej jako ści wody oraz całkowit ą likwidacj ę uj ęć zakładowych, modernizacji stacji uzdatniania na uj ęciach, które pozostan ą w eksploatacji w celu dostosowania jako ści produkowanej wody do obowi ązuj ących norm oraz rozszerzenia zasi ęgu obsługi systemu w celu obj ęcia nim 100 % mieszka ńców gminy; b) w zakresie odprowadzania i oczyszczania ścieków Wojewoda Pomorski ustanowił na terenie gminy dwie „aglomeracje” w rozumieniu rozporz ądzenia Ministra Środowiska: Aglomeracja „Krokowa” oparta na funkcjonowaniu dwóch poł ączonych ze sob ą oczyszczalni: „Krokowa” i „Kłanino” oraz Aglomeracja „ śarnowiec” oparta na funkcjonowaniu dwóch oczyszczalni: „ śarnowiec” i „Białogóra”; c) planuje si ę modernizacj ę urz ądze ń infrastruktury ochrony przed powodzi ą w zlewni rzeki Pia śnicy, w tym kontynuacj ę obwałowa ń oraz realizacj ę układu odprowadzania wód opadowych obejmuj ącego znaczn ą cze ść wsi Krokowa i fragmenty wsi śarnowiec;

179 d) w zakresie zaopatrzenia w gaz preferowany jest scenariusz zakładaj ący maksymalny udział paliwa gazowego w pokryciu potrzeb cieplnych odbiorców zlokalizowanych na terenie gminy; zakłada on dalsz ą gazyfikacj ę całego obszaru gminy; e) docelowe zaspokojenie potrzeb cieplnych gminy powinno by ć w cało ści oparte na wykorzystywaniu biomasy; jednym z mo Ŝliwych rozwi ąza ń po wyczerpaniu si ę lokalnych zasobów gazu mogłaby by ć budowa biogazowni wytwarzaj ącej gaz z biomasy (odpady drewna, słoma, uprawy ro ślin energetycznych, organiczne odpady komunalne, osady z oczyszczalni ścieków); dystrybucja gazu do odbiorców nast ępowałaby za pomoc ą istniej ących sieci gazowych; do tego czasu powinien zdecydowanie wzrosn ąć udział paliw odnawialnych zarówno w kotłowniach lokalnych jak i urz ądzeniach indywidualnych; f) nie przewiduje si ę budowy nowych linii elektroenergetycznych o napi ęciu 110 kV, poniewa Ŝ linie istniej ące normalnych warunkach pracy systemu s ą aktualnie nisko obci ąŜ one, a infrastruktura systemu jest wystarczaj ąco rozbudowana do zaspokojenia przyrostu mocy i zu Ŝycia energii elektrycznej; nie przewiduje si ę tak Ŝe budowy nowych stacji elektroenergetycznych 110/15 kV; g) odpady wytwarzane na terenie gminy b ędą kierowane do zagospodarowania w ZZO „Czarnówko” (powiat L ęborski) lub ZZO „Ł ęŜyce” (powiat Wejherowski).

180 MATERIAŁY WYJ ŚCIOWE

Miejscowe plany zagospodarowania przestrzennego: 1. miejscowe plany zagospodarowania przestrzennego fragmentów gminy Krokowa obowi ązuj ące i w opracowaniu wg wykazu w rozdz. II pkt 3. Studia uwarunkowa ń i kierunków zagospodarowania przestrzennego: 1. Studium uwarunkowa ń i kierunków zagospodarowania przestrzennego gminy Krokowa, uchwała Nr XI/143/2003 Rady Gminy w Krokowej z dnia 31 pa ździernika 2003 r. Inne opracowania: 1. Opracowanie ekofizjograficzne podstawowe gminy Krokowa dla potrzeb Studium uwarunkowa ń i kierunków zagospodarowania przestrzennego, PROEKO Biuro Projektów i Wdro Ŝeń Proekologicznych, Gda ńsk kwiecie ń 2007 r. – aktualizacja listopad 2008 r. 2. Strategia Rozwoju Gminy Krokowa przyj ęta uchwał ą Nr XXIII/238/2004 Rady Gminy w Krokowej z dnia 22 pa ździernika 2004 r. 3. Dziedzictwo kulturowe i krajobraz gminy Krokowa, zasoby i zasady ochrony i kształtowania, grupa Projektowa ZOOM M. D ąbrowski, J. Małuj, P. Szafranowicz, Sopot 2003 r. 4. Plan zagospodarowania przestrzennego województwa pomorskiego (uchwała Nr 639/XLVI/02 Sejmiku Województwa Pomorskiego z dnia 30 wrze śnia 2002 r.) 5. Rocznik statystyczny Strony internetowe: 1. http://www.krokowa.pl oficjalna strona gminy Krokowa, 2. http://www.bip.krokowa.pl , 3. http://pl.wikipedia.org/wiki/Gmina_Krokowa

181

Zał ącznik do tekstu studium: Opracowanie ekofizjograficzne podstawowe gminy Krokowa dla potrzeb Studium uwarunkowa ń i kierunków zagospodarowania przestrzennego – rysunek w skali 1: 25 000 (PROEKO Biuro Projektów i Wdro Ŝeń Proekologicznych, Gda ńsk, kwiecie ń 2007 r. – aktualizacja listopad 2008 r.)

182

RYSUNKI STUDIUM 1. Kierunki zagospodarowania przestrzennego, skala 1: 25 000 Rys. 1 2. Uwarunkowania, skala 1: 25 000 Rys. 2

183