Kurier Szachowy

Spis treści  Okładka: M. Carlsen, Nihal Sarin © iominternational- .com/ Od Redakcji ...... 4 R. Wojtaszek © sparkassen-chess-meeting.de ISLE OF MAN OPEN – MASTERS 2017 Lewon Aronian © tbilisi2017..com Douglas (Anglia) 23 IX – 1 X 2017 ...... 5

PUCHAR ŚWIATA FIDE TBILISI, 2 – 28 WRZEŚNIA 2017 ...... 40  Wydawca: comrel.pl SPARKASSEN CHESS – MEETING Dortmund, © Wszelkie prawa zastrzeżone dla Comrel. 15 – 23 lipca 2017 r...... 98 Powielanie całości lub części artykułów zawar- Listy rankingowe FIDE: teraz i dawniej ...... 109 tych w Kurierze Szachowym bez zgody Wydaw- nictwa jest zakazane! Batalia o szachową koronę (19) PIERWSZY CYKL 1947 – 1951, Helsinki (2) ...... 111  Redaktor naczelny: Krzysztof Puszczewicz Historia Olimpiad Szachowych – Bled 2002 .... 119  Strona internetowa: http://szachy.comrel.pl Kronika szachowa: sezon 1963 – odcinek 2..... 122  Kontakt z czytelnikami: [email protected]

2 Kurier Szachowy

3 Kurier Szachowy

Od Redakcji Kurier Szachowy można pobierać bezpłatnie ze strony internetowej: http://szachy.comrel.pl

Lewon Aronian został triumfatorem kolej- W naszym przeglądzie Olimpiad Szacho- nego Pucharu Świata, imprezy pełnej nieoczeki- wych dotarliśmy do Bled 2002, gdzie zagrało już wanych zwrotów „akcji” i niespodzianek. Polacy 135 zespołów. Natomiast w księgarniach można niestety nie mieli nic do powiedzenia w tym pre- już nabyć książki „olimpijskie” z lat 1927 – 1986 stiżowym turnieju. Ku zaskoczeniu kibiców, wśród zarówno w kategorii panów jak i pań. Równocze- grających pojawili się mistrz świata Magnus Carl- śnie finiszuje monografia Saloniki 1988. W tym sen oraz „wielki przegrany” ostatniego cyklu roz- miejscu chciałbym podziękować arcymistrzyni grywek o tytuł mistrza świata Sergiej Karjakin – ich Hannie Ereńskiej-Barlo swego czasu piętnastej start można było oczywiście uznać jako „poza kon- szachistce na liście światowej FIDE, arcymistrzowi kursem”. Relację merytoryczną Włodzimierzowi Schmidtowi zaprezentuje znakomity arcy- bezspornemu liderowi polskich mistrz Mateusz Bartel. reprezentacji w latach 70. i 80. ubiegłego wieku oraz wybit- , Władimir nemu działaczowi i reprezen- Kramnik, Fabiano Caruana, Vi- tantowi Polski na Olimpiadach, swanathan Anand i próbujący dr Andrzejowi Filipowiczowi, wtargnąć do czołówki światowej których cenne informacje, uni- Jeffrey Xiong, Aryan Tari oraz Chi- kalne fotografie i materiały thambaram Aravindh, a także uświetniają kolejne pozycje najsilniejsza kobieta na świecie Wielkiej Księgi Olimpiad. Hou Yifan, to tylko część fanta- stycznej obsady niezwykle silnego Kronika szachowa – se- openu w Douglas. Aż dziw, że za- zon 1963 – tym razem przypo-

brakło Polaków! Drobiazgowy ra- Lew Aronian mina w „telegraficznym” skró- port „na gorąco” podajemy w tym – Puchar Świata 2017 cie dwa turnieje, jakie odbyły numerze – turniej zakończył się się w Szwecji (mistrzostwa bowiem 1 października. kraju) i Hawanie. Z pierwszego z nich prezentujemy partię nie- W Dortmundzie, Radosław Wojtaszek po- dostępną w żadnej ze znanych baz szachowych. konał dwóch ostatnich w tabeli i Nisi- Na Kubie sensacyjne porażki ponieśli arcymistrzo- peanu, zaś zremisował z pozostałymi rywalami, co wie Wiktor Korcznoj i Michaił Tal, co w owym cza- niespodzianie zupełnie wystarczyło do wygrania sie było rzadkością. Obie partie oczywiście za- niezłego turnieju z udziałem m.in. Władimira Kra- mieszczamy wraz ze zdjęciami pogromców szachi- mnika. stów sowieckich – Borislava Ivkova i Ludka Pach- Pierwszy po wojnie turniej strefowy odbył mana. się w Helsinkach (31 VII – 12 VIII 1947 r.). W ni- Ze względu na duże zaangażowanie w niejszym numerze kontynuujemy raport „runda pracy przy kolejnych monografiach Olimpiad Sza- po rundzie” z jego przebiegu. Wystąpili w niej ów- chowych, Kurier Szachowy nadal będzie ukazy- cześni znakomici szachiści: Böök, Lundin i Stoltz. wał się co dwa miesiące. Cała „trójka” znalazła się w gronie liderów po VI rundzie. Krzysztof Puszczewicz

4 Kurier Szachowy

ISLE OF MAN OPEN – MASTERS 2017 Douglas (Anglia) 23 IX – 1 X 2017

Lista startowa 1 Magnus Carlsen NOR 2827 2 Władimir Kramnik RUS 2803 3 Fabiano Caruana USA 2799 4 IND 2794 5 Hikaru Nakamura USA 2781 6 Michael Adams ENG 2738 7 Borys Gelfand ISR 2737 8 Paweł Eljanow UKR 2734 9 Francisco Vallejo Pons ESP 2716 10 Zoltan Almasi HUN 2707 Mistrz świata Magnus Carlsen uświetnił turniej 11 Arkadij Naiditsch AZE 2702 swoim udziałem 12 Guijrathi Vidit IND 2702 13 David Howell ENG 2701 22 Hou Yifan CHN 2670 30 Jeffrey Xiong USA 2633 41 Aryan Tari NOR 2588 43 Chithambaram Aravindh IND 2573 44 Jan Timman NED 2573 52 Aleksandra Kosteniuk RUS 2552 Średni ranking turnieju: 2724

Dane turnieju: • Organizator: Isle of Man Chess Committee • System szwajcarski – 9 rund Sędzia główny – Peter Purland

• Sędzia główny: Peter Purland • Sędziowie rundowi: Ana Srebrnić, Matthew Carr, Jack Rudd, Alan Atkinson i David Clayton • Tempo gry: 100 minut na 40 posunięć, następ- nie 50 minut na 20 posunięć, potem 15 minut na zakończenie partii, przy czym począwszy od 1. posunięcia, po każdym ruchu zawodnik otrzymuje dodatkowe 30 sekund. • Miejsce: Douglas (Isle of Man) • Rundy 1 – 8 rozpoczynały się o godzinie 13,30, runda 9 – 12,00. • Dzień wolny: brak. Anand zapisuje się do turnieju 5 Kurier Szachowy

23 września 2017 Carlsen 1,0 – 0,0 Birkisson Caruana 1,0 : 0,0 Kramnik Anand 1,0 : 0,0 Esserman Aravindh 0,0 : 1,0 Vallejo Pons Vidit 0,5 : 0,5 Svane Timman 0,5 : 0,5 Rapport 5026.Obrona Nimzowitscha [E50] Kosteniuk 0,5 : 0,5 Hou Yifan Douglas 2017 Acosta 0,0 : 1,0 Xiong Mueller 0,0 : 1,0 Tari GM Carlsen (Norwegia) 2827 GM Birkisson (Islandia) 2164 1.c4 Sf6 2.Sc3 e6 3.d4 Gb4 4.e3 0–0 5.Sf3 b6 6.Gd3 Gb7 7.0–0 d5 8.cd5 ed5 9.Se5 Sbd7 10.f4 Se4 11.Se4 de4 12.Gc4 He7 13.a3 Gd6 14.b4 Sf6 15.Gb2 c6 16.Hc2 b5 17.Gb3 a5 18.h3 ab4 19.ab4 Gb4 20.Wa8 Ga8 21.Wa1 Sd5

Carlsen (po lewej) – Birkisson

22.Wa8 Wa8 23.Hc6 Sc7 24.Gf7 Kh8 25.He4 Wf8 26.d5 Wf7 27.Sf7 Hf7 28.Hb4 Sd5 29.Hb5 Se3 30.Hb8 Hg8 31.Gg7 Kg7 32.He5 Kf7 33.He3 Hg6 34.Kh2 h5 35.Hb3 Kf8 36.Hb8 Kg7 Partia dnia: Caruana (po lewej) – Kramnik 37.He5 i czarne poddały się.

5027.Gambit hetmański [D36] Douglas 2017

GM Caruana (USA) 2799 GM Kramnik (Rosja) 2803 1.c4 e6 2.Sc3 d5 3.d4 Sf6 4.cd5 ed5 5.Gg5 c6 6.Hc2 h6 7.Gh4 Ge7 8.e3 0–0 9.Gd3 We8 10.Sge2 Sh5 11.Ge7 He7 12.h3 a5 13.a3 Sd7 Anand (po lewej) – Esserman 14.Sa4 Hh4 15.g3 Hd8 16.g4 Shf6 17.Sg3 Sf8 18.0–

0–0 b6 19.Kb1 Gd7 20.Sf5 c5 21.dc5 Ga4 22.Ha4

6 Kurier Szachowy bc5 23.Gb5 We6 24.Hc2 Wb6 25.a4 Se6 26.h4 Sc7 27.Hc5 Sb5 28.ab5 Hb8 29.g5 Wb5 30.Hc2 Se4 31.Se7 Kh8 32.Wd5 Wd5 33.Sd5 He5 34.Wd1 Wd8 5028.Obrona sycylijska [B92] 35.Wd4 Wd5 36.We4 Wd1 37.Ka2 Hd5 38.Hc4 Douglas 2017 hg5 39.hg5 Kh7 40.Hd5 Wd5 41.f4 Kg6 42.Wd4 Wb5 43.Ka3 Kf5 44.b3 f6 45.Ka4 Wb7 46.Wc4 GM Anand (Indie) 2794 Wa7 47.Wc5 Ke4 48.Wa5 We7 49.gf6 gf6 50.Wa6 IM Esserman (USA) 2453 Kf5 51.Wd6 Wa7 52.Kb5 Wb7 53.Kc4 Wc7 54.Kd4 1.e4 c5 2.Sf3 d6 3.d4 cd4 4.Sd4 Sf6 5.Sc3 Wb7 a6 6.Ge2 e5 7.Sf3 Hc7 8.Gg5 Sbd7 9.a4 h6 10.Ge3 b6 11.Sd2 Gb7 12.0–0 Wc8 13.Gd3 Ge7 14.He2 Wa8 15.Gc4 0–0 16.Wfd1 Wfc8 17.Gb3 Gf8 18.Kh1 Gc6 19.f3 Sc5 20.Gc5 dc5 21.Gc4 Hb7 22.Sf1 Se8 23.Se3 Sd6 24.Gd5 b5 25.Gc6 Hc6 26.Scd5 ba4 27.Wa2 Wab8 28.Wda1 Hb5 29.He1 a3 30.Wa3 Hb2 31.Wa6 c4 32.h4 h5 33.Hg3 g6 34.W6a2 Hd4 35.Wd1 Hc5 36.He5 Gg7 37.Hg5 Kh8

55.e4 Kf4 56.Wf6 Kg5 57.Wf5 Kg4 58.Kc4 We7 59.Wd5 Kf4 60.e5 Kf5 61.b4 Ke6 62.b5 Wa7 63.b6 Wb7 64.Wb5 Kd7 65.Kd5 Kc8 66.e6 Kd8 67.Kc6 i czarne poddały się.

38.e5 Sb5 39.Wa4 Sa3 40.Hf4 Kg8 41.e6 fe6 42.Sf6 Gf6 43.Hf6 He3 44.Hg6 Kf8 45.Hf6 Kg8 46.Wa3 i czarne poddały się.

5029.Obrona sycylijska [A04] Douglas 2017

GM Aravindh (Indie) 2573 GM Vallejo Pons (Hiszpania) 2717 1.Sf3 e6 2.g3 b5 3.Gg2 Gb7 4.d3 Sf6 5.0–0 Ge7 6.Sbd2 0–0 7.e4 d6 8.We1 c5 9.Sf1 Sc6 10.h3 a5 11.a4 b4 12.g4 Wc8 13.Sg3 Sd7 14.Ge3 Gf6 15.Wb1 Sd4 16.Sd2 Ga6 17.b3 e5 18.Sf5 Wc6 19.Sf3 g6 20.Sg3 We8 21.Hd2 Gg7 22.Sh2 Sf8 23.f4 ef4 24.Gf4 Ge5 25.Wf1 Sfe6 26.Ge5 de5 27.Sf3 f6 28.Se2 g5 29.Wf2 Wc7 30.Wbf1 Wf8 Bohater rundy 1 31.h4 h6 32.Sg3 Sf4 33.Sd4 cd4 34.Sf5 Wh7 35.h5 Zaki Harari – 2013 rok Gc8 36.Kh2 Hc7 37.Gf3 Gf5 38.gf5 Sd5 39.ed5 e4 40.Kg2 e3 41.He1 g4 42.Ge4 ef2 43.Hf2 g3 44.Hd2 Wg7 45.We1 We8 46.d6 Hd6 47.Hh6 Wg5 48.Kg1

7 Kurier Szachowy

We5 49.We2 Hf8 50.Hf8 Kf8 51.h6 Kg8 52.Kg2 Kh7 Wg5 64.Ge4 Kg7 65.Hh4 He7 66.d6 Hf7 67.d7 He7 i białe poddały się. 68.Wh7 Sh7 69.Hh7 Kf8 70.Hh8 Wg8 71.Hh6 Wg7

5030.Obrona sycylijska [B23] Douglas 2017

Acosta (Indie) 1988 GM Xiong (USA) 2633 1.e4 c5 2.Sc3 d6 3.f4 Sc6 4.Gb5 Gd7 5.Sf3 g6 6.0–0 Gg7 7.Gc6 Gc6 8.He1 Sf6 9.d3 Sd7 10.Gd2 b5 11.a4 b4 12.Sd1 0–0 13.Wa2 e6 14.b3 f5 15.Sg5 Hf6 16.c4 h6 17.Sf3 fe4 18.de4 e5 19.g3 Wae8 20.Sf2 ef4 21.gf4 He6 22.Gc1 Sf6 23.Gb2

72.Hh8 Wg8 73.Hh6 Wg7 74.Hh8 i remis. Największa sensacja pierwszej rundy. Zaki Harari był tak szczęśliwy, że „nie przegra” iż nie dostrzegł ruchu 72.Gd5!!, po którym wy- grałby partię. Sukces Anglika tym większy, że li- czy on sobie 70 (!) lat!

5032.Partia angielska [A20] Douglas 2017

23…Se4 24.Se4 He4 25.Gg7 Hf3 26.Wf3 Mueller (Niemcy) 2220 We1 27.Kf2 Kg7 i białe poddały się. GM Tari (Norwegia) 2588 1.c4 e5 2.g3 Sf6 3.Gg2 c6 4.Sf3 e4 5.Sd4 d5 6.Sc3 dc4 7.Sc2 Gc5 8.Se3 0–0 9.Hc2 Ge6 10.Se4 Se4 11.Ge4 f5 12.Gf3 Sa6 13.0–0 Sb4 14.Hb1 f4 5031.Obrona sycylijska [B21] 15.gf4 Wf4 16.Ge4 Douglas 2017

Harari (Anglia) 2027 GM Rodshtein (Izrael) 2695 1.e4 c5 2.d4 cd4 3.c3 d3 4.Gd3 Sc6 5.c4 g6 6.Sf3 Gg7 7.0–0 d6 8.h3 Sf6 9.Sc3 0–0 10.Ge3 Sd7 11.Wc1 Sde5 12.Ge2 b6 13.Hd2 Gb7 14.Wfd1 Wc8 15.b3 Sf3 16.Gf3 Se5 17.Ge2 Sd7 18.Gh6 Sf6 19.Gg7 Kg7 20.Gf3 Hc7 21.h4 Hb8 22.h5 Wc5 23.h6 Kg8 24.Sd5 Gd5 25.ed5 Wfc8 26.We1 W8c7 27.a4 Hf8 28.Hf4 a5 29.He3 Kh8 30.g4 Sg8 31.g5 f6 32.gf6 ef6 33.Hf4 We7 34.Kf1 We5 35.We5 de5 16…Hg5 17.Kh1 Ge3 18.Gh7 Kh8 19.de3 36.Hd2 Hd6 37.Wd1 Wc7 38.Gg2 g5 39.Gh3 Sh6 Wh4 20.f4 Hg3 i białe poddały się. 40.Ge6 Sg8 41.He2 Se7 42.Hf3 Kg7 43.Hh5 Sg6 44.Gf5 We7 45.Wd3 Sf8 46.Wh3 Kg8 47.Ge4 Wg7 48.Gf5 We7 49.Ge4 Hd7 50.Wf3 Wf7 51.Gf5 He7

52.Wd3 Hd6 53.Wh3 Wg7 54.Wf3 Hd8 55.Wh3 Wa7 56.Wd3 Hd6 57.Wh3 Wf7 58.Ge4 Ha3 59.Gf5 We7 60.Hd1 Hd6 61.Hd3 Wg7 62.Wh6 g4 63.Hg3

8 Kurier Szachowy

24 września 2017 Perelshteyn 0,0 : 1,0 Carlsen Lubbe 0,5 : 0,5 Caruana Lampert 0,5 : 0,5 Anand Nakamura 1,0 : 0,0 Olafsson Xiong 1,0 : 0,0 Kojima Tari 1,0 : 0,0 Enkhtuul

Kramnik 1,0 : 0,0 Balint 49…Se4 i białe poddały się. Gelfand 1,0 : 0,0 Fischer D.

Allen 0,5 : 0,5 Aravindh

Perelshteyn (po lewej) – Carlsen

5034.Obrona Nimzowitscha [E43] Douglas 2017

IM Lubbe (Niemcy) 2515 GM Caruana (USA) 2799 1.d4 Sf6 2.c4 e6 3.Sc3 Gb4 4.e3 b6 5.Gd3 Gb7 6.Sf3 0–0 7.0–0 d5 8.cd5 ed5 9.a3 Gd6 10.b4 Sbd7 11.Hb3 a6 12.a4 We8 13.Ga3 He7 14.b5 c6 5033.Obrona Robatscha [B06] 15.bc6 Gc6 16.Wfc1 g6 17.h3 Gb7 18.Gd6 Hd6 Douglas 2017 19.a5 b5 20.Gb5 ab5 21.Sb5 He7 22.Sc7 Ga6 23.Se8 He8 24.Wc6 Kg7 25.Ha4 Hb8 26.Wcc1 Wa7 GM Perelshteyn (USA) 2524 27.Wab1 He8 28.Wa1 He7 29.Hc6 h6 30.Sd2 Gb7 GM Carlsen (Norwegia) 2827 31.Hb5 Ga6 32.Hc6 h5 33.Sb3 Gc4 34.Sd2 Gd3 1.d4 g6 2.e4 d6 3.Sc3 Gg7 4.Ge3 a6 5.Sf3 35.Hc8 Se4 36.Se4 Ge4 37.f3 Gd3 38.Kf2 Gc4 b5 6.Gd3 Sd7 7.e5 Gb7 8.e6 fe6 9.Sg5 Sf8 10.0–0 39.Wcb1 h4 40.Hc6 Wa6 41.Hc7 We6 42.Wb7 Ga6 Hd7 11.We1 Sf6 12.a4 b4 13.Sa2 Ha4 14.He2 h6 43.Wb3 Kh7 44.Wab1 Kg7 i remis. 15.Sf3 Kf7 16.Gd2 b3 17.Sc3 Hd7 18.cb3 Wb8 19.Wa3 Sd5 20.Se4 Kg8 21.h4 He8 22.Ga6 Ga6 23.Ha6 Gf6 24.Hc4 Sd7 25.Sc3 S7b6 26.He2 Hf7 27.Se4 Wf8 28.Sf6 ef6 29.He6 He6 30.We6 Kf7 31.We1 Wb8 32.Wc1 Sc8 33.Se1 Sce7 34.Sd3 g5 35.hg5 hg5 36.b4 Wh4 37.Gc3 Wbh8 38.g3 Wh1 39.Kg2 W8h2 40.Kf3 g4 41.Kg4 Wc1 42.Sc1 Wf2 43.Ge1 f5 44.Kh3 Wb2 45.Sd3 Wc2 46.b5 Sf6 47.Wb3 We2 48.b6 cb6 49.Wb6 9 Kurier Szachowy

5037.Debiut Retiego [A05] Douglas 2017

GM Nakamura (USA) 2781 GM Olafsson H. (Islandia) 2512 1.Sf3 Sf6 2.g3 g6 3.b3 Gg7 4.Gb2 c5 5.Gg2 Sc6 6.c4 d6 7.0–0 e5 8.Sc3 0–0 9.e3 We8 10.d3 Wb8 11.Se1 a6 12.Sc2 Gg4 13.Hd2 Hd7 14.Sd5 Gh3 15.Sb6 He6 16.f4 ef4 17.gf4 Se4 18.de4 Gg2 19.Hg2 Gb2 20.Wad1 Gg7 21.f5 He4 22.fg6 hg6 Lubbe (po lewej) – Caruana 23.Wd6 Hg2 24.Kg2 Wbd8 25.Wfd1 Wd6 26.Wd6 Wd8 27.Wd7 f5 28.Se1 Gh6 29.Kf2 f4 30.e4 We8 5035.Obrona Alechina [B04] 31.Sd5 Gg7 32.Wb7 We4 33.Sf3 Sd4 Douglas 2017

GM Tari (Norwegia) 2588 WGM Enkhtuul (Mongolia) 2327 1.e4 Sf6 2.e5 Sd5 3.d4 d6 4.Sf3 g6 5.Gc4 Sb6 6.Gb3 Gg7 7.He2 Sc6 8.a4 a5 9.0–0 0–0 10.h3 d5 11.c3 f5 12.Gf4 e6 13.He3 Se7 14.Gc2 c5 15.dc5 Sc4 16.Hc1 Hc7 17.We1 Hc5 18.b3 Sb6 19.Ge3 Hc7 20.Sa3 Gd7 21.Gd3 Wfc8 22.Gb5 Sc6 23.Hd2 Gf8 24.Sc2 Sb8 25.Scd4 Sc6 26.Se2 We8 27.Sf4 Sc8 28.h4 Se5 29.Se5 Gb5 30.Gd4 Gc6 31.h5 Gh6 32.Se6 Gd2 33.Sc7 Ge1 34.We1 Wb8 34.Wb8 i czarne poddały się. 35.Se8 Ge8 36.Sg4 Sd6 37.Sf6 Kf7 38.Sd5 gh5

39.We7 Kg8 40.Ge5 Wd8 41.Gd6 Gf7 42.Sf6 Kg7 5038.Obrona Nimzowitscha [e32] 43.Ge5 Wd1 44.Kh2 Kg6 45.Wb7 We1 46.Gd4 Douglas 2017 Wb1 47.Sh5 Wb3 48.Sf4 Kg5 49.Wf7 Kf4 50.Wh7

Wa3 51.Gf6 Ke4 52.Wh4 Kd5 53.Gd8 i czarne pod- Allen (Irlandia) 2231 dały się. GM Aravindh (Indie) 2573

1.d4 Sf6 2.c4 e6 3.Sc3 Gb4 4.Hc2 0–0 5.e4 5036.Obrona słowiańska [D12] d6 6.a3 Gc3 7.bc3 e5 8.Gd3 Sc6 9.Se2 b6 10.0–0 Douglas 2017 Ga6 11.f4 Sd7 12.Ge3 Sa5 13.Ha2 c5 14.de5 de5

15.Sg3 ef4 16.Gf4 Hf6 17.e5 Se5 18.Sh5 He6 GM Xiong (USA) 2633 19.Wae1 Sd3 20.We6 fe6 21.He2 Gc4 22.Hg4 g6 IM Kojima (Japonia) 2403 23.Wf3 Wad8 24.Gc7 Wf3 25.gf3 Wf8 26.Gd6 Wf7 1.d4 d5 2.c4 c6 3.Sf3 Sf6 4.e3 Gf5 5.Sc3 a6 27.Hg5 Sc6 28.Sf6 Kg7 29.Se8 Kg8 30.Sf6 Kg7 6.Gd2 e6 7.Sh4 Gg4 8.Hb3 b5 9.cd5 ed5 10.h3 Ge6 31.Se8 Kg8 i remis. 11.Hc2 g6 12.Sf3 Sbd7 13.Gd3 c5 14.dc5 Sc5

15.Sd4 Wc8 16.Wd1 Gd6 17.a3 0–0 18.b4 Sd3

19.Hd3 Wc4 20.0–0 Gb8 21.f4 Hc7 22.Sce2 Wc8

23.Gc1 Se4 24.Gb2 Hd6 25.Ga1 Gc7 26.Sf3 Gb6

27.Se5 Wc2 28.Sd4 W2c7 29.f5 He5 30.Sb5 Sc3

31.Sc3 Wc3 32.fe6 fe6 33.Gc3 He3 34.Kh1 Wc3

35.Ha6 i czarne poddały się.

10 Kurier Szachowy

5039.Partia pionem hetmańskim [D03] Douglas 2017

GM Carlsen (Norwegia) 2827 25 września 2017 GM Xiong (USA) 2633 Carlsen 1,0 : 0,0 Xiong 1.Sf3 c5 2.c3 Sf6 3.d4 e6 4.Gg5 d5 5.e3 h6 Szirow 0,5 : 0,5 Nakamura 6.Gh4 Sc6 7.Sbd2 a6 8.Gd3 Ge7 9.0–0 Sd7 10.Ge7 Adams 0,5 : 0,5 Bok Se7 11.Se5 cd4 12.ed4 Se5 13.de5 Gd7 14.We1 Eljanow 1,0 : 0,0 Bindrich Wc8 15.Sf3 b5 16.h4 a5 17.a3 Hb6 18.Hd2 b4 Lenderman 1,0 : 0,0 Vallejo Pons 19.cb4 ab4 20.a4 Wa8 21.b3 0–0 22.Wac1 Wfc8 Short 0,5 : 0,5 Tari 23.h5 Kf8 24.g4 Wc3 25.g5 hg5 26.Wc3 bc3 Harika 0,5 : 0,5 Grandelius 27.Hg5 Sf5 28.Gf5 ef5 29.e6 Ge6 30.h6 gh6 31.Hf6 Caruana 1,0 : 0,0 Prasanna Kg8?? Anand 1,0 : 0,0 Lubbe Timman 0,5 : 0,5 Gelfand Kosteniuk A. 0,5 : 0,5 Naiditsch Baciaszwili 1,0 : 0,0 Hou Yifan Tarjan 1,0 : 0,0 Kramnik Aravindh 1,0 : 0,0 Piasetski

32.Hh6 Hb4 33.Kh1 i czarne poddały się.

5040.Partia angielska [A34] Douglas 2017

GM Timman (Holandia) 2573 GM Gelfand (Izrael) 2737 1.c4 c5 2.Sf3 Sf6 3.Sc3 d5 4.cd5 Sd5 5.e3 e6 6.Gc4 Ge7 7.0–0 0–0 8.d4 cd4 9.ed4 Sc3 10.bc3 Hc7 11.He2 Sd7 12.Gb2 b6 13.Gd3 Gb7 14.c4 Wfe8 15.Wac1 Hf4 16.Sd2 Sf6 17.g3 Hc7 18.f3 Wac8 19.Se4 Hb8 20.Hd2 Sd7 21.f4 Sf6 22.Sg5 Wcd8 23.Hc2 g6 24.Sf3 Ha8 25.Se5 Se4 26.Wfe1 f5 27.a4 Gf6 28.Ge4 Ge4 29.He2 Ge5 30.fe5 Hc6 31.Wa1 Wd7 32.h3 Wed8 33.Kh2 Wd4 34.Gd4 Wd4 35.Wac1 Ha4 36.Wed1 Hd7 37.Wd4 Hd4 38.Wd1 He5 39.Hd2 Gc6 40.Hd8 Kf7 41.Wd7 Gd7 42.Hd7 Kf8 43.Hd8 i remis.

Carlsen (po lewej) – Xiong

11 Kurier Szachowy

5041.Debiut Retiego [A12] 27.h5 Hf5 28.Wg1 We3 29.h6 Wf3 30.Hd1 Wf2 Douglas 2017 31.Wd2 Wd2 32.Hd2 d4 33.Sa2 Sa2 34.Ka2 He6 35.Kb1 He3 36.Hd1 We5 37.hg7 Kg7 38.Ka2 Wg5 GM Tarjan (USA) 2412 39.We1 Hf4 40.We7 Kh8 41.Hh1 Hf5 42.Ha8 Wg8 GM Kramnik (Rosja) 2803 43.Hc6 Wg7 44.We1 Hf7 45.b3 Wg6 46.We8 Kg7 1.c4 Sf6 2.g3 c6 3.Sf3 d5 4.b3 Gg4 5.Gg2 e6 47.He4 Hf6 48.Hb7 Kh6 49.We7 Hc6 50.Wh7 Kg5 6.0–0 Sbd7 7.Gb2 Gd6 8.d3 0–0 9.Sbd2 We8 10.h3 51.He7 Wf6 52.Hg7 Kf4 53.Wh4 Ke5 54.Hg5 Ke6 Gh5 11.We1 a5 12.a3 e5 13.cd5 cd5 14.Sh4 Sc5 55.Hf6 Kd5 i czarne poddały się. 15.Hc2 Se6 16.Wac1 Sd4 17.Hd1 Sb5 18.Sb1 Hd7 19.Kh2 Wa6 20.Sf3 e4 21.de4 Se4 22.Wf1 Gb8 Jan Timman, to kolejna legenda szachów 23.Sc3 Sbc3 24.Gc3 Wae6 25.Ge1 h6 26.Wc2 Ga7 światowych. W latach 70. – 90. ubiegłego wieku 27.Hc1 Gb6 28.e3 Hb5 29.Sd4 Gd4 30.ed4 Gf3 należał do ścisłej czołówki światowej. W latach 31.Gf3 1972 – 1984, 1990 – 1998 i 2004 grał na Olimpia- dach Szachowych na pierwszej szachownicy, z wy- jątkiem Skopje 1972 (debiut) i Calvii 2004 (ostatni występ).

5043.Partia katalońska [E01] Douglas 2017

GM Lenderman (USA) 2565 GM Vallejo Pons (Hiszpania) 2717 1.d4 Sf6 2.c4 e6 3.g3 d5 4.Gg2 Gb4 5.Sd2 0–0 6.Sgf3 b6 7.0–0 Gb7 8.b3 He7 9.Gb2 a5 10.a3

31…Sg3? 32.fg3 Hf1 33.Gf2 Hd3 34.Wc3 Gd6 11.Hc2 Sa6 12.Sh4 c5 13.cd5 Sd5 14.Se4 Hf5 35.Kg2 Wf6 36.Hc2 Hd7 37.g4 Wc6 38.Wc5 Wac8 15.Sd6 Hd6 16.Hd3 Wfd8 17.Wac1 He7 Wd8 39.Hf5 Wc5 40.Hd7 Wd7 41.dc5 d4 42.Kf1 d3 18.Wfd1 h6 19.Sf3 Sf6 20.Se5 cd4 21.Wc8 Wc8 43.Ke1 d2 44.Kd1 Kf8 45.Gg3 Ke7 46.Gd6 Ke6 22.Gd4 Wd8 23.Hb5 Gg2 24.Kg2 Hb7 25.Hc6 Hc6 47.Kd2 b6 48.Ke3 bc5 49.Gc5 Wd8 50.b4 ab4 26.Sc6 Wd6 27.Wc1 Sd7 28.Ge3 Kh7 29.b4 ab4 51.ab4 f5 52.b5 fg4 53.hg4 g6 54.b6 h5 55.g5 Kd7 30.ab4 f6 31.Gf4 e5 32.Ge3 b5 33.f4 ef4 34.gf4 f5 56.b7 i czarne poddały się. 35.Kf3 g5 36.h3 Kg6 37.Gd4 Kf7 38.e3 Sf6 39.Ge5 Wd2 40.Sd4 Sb4 41.Sf5 gf4 42.Sh6 Kg6 43.Gf6 fe3 James Tarjan, to uczestnik Olimpiad Sza- 44.Gc3 Wf2 45.Ke3 Wh2 46.Gb4 Wh3 47.Kf4 Kh6 chowych w latach 1974 – 1982. Trzykrotnie miał 48.Wc6 Kg7 49.Gd6 Kf7 50.Ge5 b4 51.Kf5 Wh5 wysoki wynik: Nicea 1974 – 85%, Buenos Aires 52.Ke4 Wh1 53.Kd5 Wd1 54.Gd4 b3 55.Wf6 Ke7 1978 – 86% i Lucerna 1982 – 78%. Nie było źle 56.Wb6 b2 57.Wb2 Kf7 58.Wg2 Ke7 59.Wg7 Kf8 także w Hajfie 1976 – 57% i Valletcie 1980 – 64%. 60.Wa7 Ke8 61.Wh7 Kf8 62.Ke5 Kg8 63.Wd7 Wc1 64.Kf5 Kf8 65.Ge5 Wf1?? 5042.Obrona sycylijska [B63] Douglas 2017

GM Caruana (USA) 2799 GM Prasanna (Indie) 2543 1.e4 c5 2.Sf3 d6 3.d4 cd4 4.Sd4 Sf6 5.Sc3 Sc6 6.Gg5 e6 7.Hd2 Ge7 8.0–0–0 0–0 9.Sb3 a5 10.a4 d5 11.Gb5 Sb4 12.e5 Sd7 13.Ge7 He7 14.f4 Sc5 15.Sc5 Hc5 16.g4 b6 17.Whf1 Gb7 18.f5 f6 19.ef6 Wf6 20.fe6 We6 21.Kb1 Wd8 22.Wf4 Gc6 23.Gc6 Hc6 24.h4 We5 25.g5 Wde8 26.Wd4 He6

12 Kurier Szachowy

66.Ke6 Kg8 67.Wg7 Kf8 68.Wh7 Ke8 69.Wc7 Kd8 70.Wc2 We1 71.Wg2 Kc8 72.Wb2 i czarne poddały się.

5044.Obrona Caro – Kann [B10] 26 września 2017 Douglas 2017 Kasimdżanow 0,5 : 0,5 Carlsen Lenderman 0,5 : 0,5 Eljanow GM Short (Anglia) 2698 Grandelius 0,5 : 0,5 Caruana GM Tari (Norwegia) 2588 Szirow 0,5 : 0,5 Anand 1.e4 c6 2.Sc3 d5 3.Sf3 Sf6 4.e5 Se4 5.d4 Sc3 Nakamura 0,5 : 0,5 Sethuraman 6.bc3 c5 7.Wb1 Sc6 8.dc5 e6 9.Gd3 Gc5 10.0–0 h6 Tari 0,5 : 0,5 Adams 11.He2 0–0 12.c4 Sb4 13.Ge3 Sd3 14.cd3 Ge3 Bok 0,0 : 1,0 Vidit 15.He3 dc4 16.dc4 b6 17.c5 Gb7 18.Wfc1 Hd7 Deac 0,5 : 0,5 Short 19.cb6 ab6 20.a3 Wfc8 21.Wc8 Wc8 22.Hb6 Gf3 Swapnil 0,5 : 0,5 Mowsesian 23.gf3 Hd3 24.Hb7 Wc4 25.Wa1 Wa4 26.Hc6 Wa3 Fressinet 1,0 : 0,0 Harika* 27.He8 Kh7 28.Wa3 Ha3 29.Hf7 Hc1 30.Kg2 Hg5 Xiong 1,0 : 0,0 Kjartansson 31.Kh1 He5 32.Hb7 i remis. Hou Yifan* 1,0 : 0,0 Shvayger* Arkell 0,0 : 1,0 Aravindh 5045.Obrona Robatscha [B06] Kramnik 1,0 : 0,0 Enkhtuul* Douglas 2017 * szachistki

GM Aravindh (Indie) 2573 IM Piasetski (Kanada) 2286 1.e4 g6 2.Sc3 Gg7 3.h4 h5 4.d4 c6 5.Gc4 d5 6.ed5 b5 7.Gd3 b4 8.Sce2 cd5 9.a3 ba3 10.Wa3 Sh6 11.Sf3 0–0 12.Gf4 Gf5 13.Gh6 Gd3 14.Hd3 Gh6 15.Se5 Sd7 16.Sc6 He8 17.0–0 Sb6 18.Se5 Sd7 19.Wfa1 Se5 20.de5 e6 21.Sd4 He7 22.g3 Gg7 23.f4 Wfc8 24.c3 Gf8 25.Wa6 Hb7 26.b4 Wc4 27.Se6 Wac8 28.Sc5 Gc5 29.bc5 He7

30.Wg6 fg6 31.Hd5 i czarne poddały się.

Leon David Piasetski, to uczestnik Olim- piad Szachowych w latach 1974 – 1978, 1988 i 1992. Najlepszy wynik uzyskał w Buenos Aires 1978 – 7 punktów z 10 partii.

13 Kurier Szachowy

5046.Debiut Nimzowitscha [B00] Wf1 80.Ke2 Wc1 81.Gd3 Kd4 82.Wh8 Wa1 Douglas 2017 83.Wd8 Ke5 84.Wc8 Kd6 85.Kf3 Wa3 86.Wd8 Ke5 87.Kg4 Wa8 88.Wa8 Ga8 89.Kf3 Gc6 90.Ke3 Gb7 GM Kasimdżanow (Uzbekistan) 2676 91.Gc2 Gc6 92.Gd3 Gb7 93.Gc2 Gc6 94.Gd3 i re- GM Carlsen (Norwegia) 2827 mis. 1.e4 Sc6 2.Sf3 d6 3.d4 Sf6 4.d5 Sb8 5.Gd3 g6 6.0–0 Gg7 7.c4 0–0 8.Sc3 Gg4 9.Ge2 Sfd7 5048.Obrona Ragozina [D37] 10.Gg5 a5 11.Sd2 Ge2 12.He2 c6 13.Kh1 a4 14.a3 Douglas 2017 Sc5 15.f4 Sbd7 16.Sf3 Hc7 17.Wad1 Wae8 18.f5 Ha5 19.Sa2 Sf6 20.Sd2 Scd7 21.Sf3 Sc5 22.Sd2 GM Tari (Norwegia) 2588 Scd7 23.Sf3 Wc8 24.Sb4 Wfe8 25.Gd2 Hc7 26.dc6 GM Adams (Anglia) 2731 bc6 27.Gc3 e5 28.Sd2 Sc5 29.Wf3 Sh5 30.g3 Gh6 1.d4 Sf6 2.c4 e6 3.Sf3 d5 4.Sc3 a6 5.cd5 31.Wdf1 He7 32.Sd3 Sd3 33.Wd3 Sf6 34.Wdf3 ed5 6.Gg5 Ge7 7.e3 h6 8.Gf4 Ge6 9.h3 Sbd7 Wf8 35.c5 d5 36.ed5 cd5 37.fg6 fg6 38.He5 He5 10.Gd3 Wc8 11.0–0 0–0 12.Wc1 c5 13.dc5 Sc5 39.Ge5 Sd7 40.Wf8 Gf8 41.Gd4 Sc5 42.Wc1 Gh6 14.Sd4 We8 15.He2 Gd6 16.Gd6 Hd6 17.Wfd1 g6 43.Gc5 Gd2 44.Wd1 Wc5 45.Wd2 Kf7 46.Wd4 Ke6 18.Gb1 Gd7 19.Hf3 Kg7 20.Sde2 Sa4 21.Wd2 Sc3 47.Wa4 Wc2 48.Kg1 Wb2 49.Wh4 Wb7 50.Kf2 22.Sc3 b5 23.Wcd1 Gc6 24.Wd4 b4 25.Se2 a5 Kd6 51.Ke3 Kc5 52.Kd3 Wb3 53.Kc2 Wa3 54.Wh7 26.Sf4 He5 27.Sd3 He7 28.Sf4 He5 29.Gc2 Wed8 Kc4 55.Wc7 Kd4 56.Wc6 Wa2 57.Kb3 Wh2 30.Hg3 Hg5 31.Hf3 He5 32.He2 He7 33.Gb3 Hc5 58.Wg6 Kd3 59.g4 d4 60.g5 Wg2 61.Wh6 Ke2 34.Hd2 h5 35.Gc2 He7 36.e4 Wd7 37.ed5 Sd5 62.Wh1 Wg3 63.Kb2 Wg5 64.Wh2 Kd3 65.Wh3 38.Sd5 Wd5 39.Wd5 Gd5 40.Gg6 Gg2 41.Kg2 fg6 Kc4 66.Kc2 Wg2 67.Kd1 Wb2 68.Wg3 Wh2 69.Wf3 42.Hd7 Hd7 i remis. Wh1 70.Kd2 Wh2 71.Kd1 Wh1 72.Kd2 Wh2 i re- mis. 5049.Obrona słowiańska [D11] Douglas 2017 5047.Gambit hetmański [D52] Douglas 2017 GM Xiong (USA) 2633 IM Kjartansson (Islandia) 2456 GM Nakamura (USA) 2781 1.c4 c6 2.d4 d5 3.Sf3 Sf6 4.Hb3 dc4 5.Hc4 GM Sethuraman (Indie) 2617 Gf5 6.g3 e6 7.Gg2 Ha5 8.Sc3 b5 9.Hb3 b4 10.Sb1 1.d4 Sf6 2.c4 e6 3.Sf3 d5 4.Sc3 c6 5.Gg5 Ge4 11.Sbd2 Gd5 12.Hc2 b3 13.Hd1 ba2 14.0–0 Sbd7 6.e3 Ha5 7.Sd2 Gb4 8.Gf4 Gc3 9.bc3 Hc3 Sa6 15.We1 Se4 16.Se5 f5 17.e3 Gb4 18.Se4 fe4 10.Wc1 Ha5 11.Gd3 dc4 12.Wc4 e5 13.Gg3 0–0 19.We2 Gd6 20.b3 Sb4 21.Sc4 Hc7 22.Ga3 0–0 14.0–0 We8 15.Hc2 ed4 16.Sb3 Hb6 17.Wd4 Se5 23.Sd2 e5 24.Se4 Ge7 25.Gb4 Gb4 26.Wea2 a5 18.Ge2 Hc7 19.Wfd1 He7 20.h3 b6 21.Ge5 He5 27.Sg5 Gg2 28.Hd3 g6 29.Kg2 He7 30.Hc4 Kh8 22.Hc6 Gf5 23.g4 Wec8 24.Hd6 Hd6 25.Wd6 Gc2 31.Sf3 ed4 32.Hd4 Kg8 33.Se5 He6 34.Hc4 Hc4 26.W1d4 Se4 27.Wd7 Gb3 28.We4 Ga2 29.Wa4 35.Sc4 Wf5 36.e4 Wb5 37.Wd1 Ge7 38.Wd7 Kf8 Ge6 30.Wda7 Wa7 31.Wa7 h5 32.gh5 Gh3 39.Wc7 Wc5 33.Wb7 Wc6 34.Wb8 Kh7 35.Gd3 Kh6 36.Wh8 Kg5 37.Wh7 Ge6 38.Wg7 Kh5 39.Wg8 Wc8 40.Wg7 Kh6 41.Wh7 Kg5 42.f4 Kf6 43.Kf2 Ke7 44.Wh6 Wd8 45.Gf1 Wd6 46.e4 Gd7 47.Wh5 Wd4 48.Ke3 Wb4 49.Gd3 Wb3 50.Kd4 Wb4 51.Kc3 Wa4 52.Wh6 Wa3 53.Kd4 Wa4 54.Ke3 b5 55.f5 Wa3 56.Kd4 f6 57.Wh7 Ke8 58.Ge2 Wa2 59.Gh5 Kd8 60.Gf7 Wa4 61.Kd5 b4 62.Kd6 Wa6 63.Kc5 Wa5 64.Kd4 Gc6 65.Gc4 We5 66.Gd3 b3 67.Wh2 Wa5 68.Kc3 We5 69.Wh4 Ke7 70.Kb3 Kd6 71.Kc3 Kc5 72.Gc2 We7 73.Kd3 Wa7 74.Ke3 Kd6 75.Kf4 40.Sb6 i czarne poddały się. Wa1 76.Wh6 Wf1 77.Ke3 Ke5 78.Wh7 We1 79.Kf3 14 Kurier Szachowy

5050.Obrona Ragozina [D38] Douglas 2017

GM Arkell (Anglia) 2415 GM Aravindh (Indie) 2573 1.d4 Sf6 2.Sf3 d5 3.c4 e6 4.cd5 ed5 5.Sc3 Gb4 6.Ha4 Sc6 7.Gg5 h6 8.Gf6 Hf6 9.e3 0–0 10.Ge2 Wd8 11.0–0 Gf8 12.Wfc1 Se7 13.b4 a6 14.Hb3 c6 15.a4 Ge6 16.Sd1 Sf5 17.Sb2 Sd6 18.Sd3 We8 19.Sc5 Gg4 20.Hd1 Gf3 21.Gf3 We7 22.Ge2 g6 23.b5 ab5 24.ab5 Wa1 25.Wa1 cb5 26.Hb3 Wc7 27.Hd5

5051.Partia rosyjska [C42] Douglas 2017

GM Carlsen (Norwegia) 2827 GM Granda Zuniga (Peru) 2653 27…Wc5 28.Hc5 Se4 29.Hb5 Hf2 30.Kh1 1.e4 e5 2.Sf3 Sf6 3.Se5 d6 4.Sf3 Se4 5.d4 He3 31.Wf1 Sf2 32.Wf2 Hf2 33.g3 Gg7 34.He8 Kh7 d5 6.Gd3 Ge7 7.0–0 0–0 8.c4 Sf6 9.Sc3 Sc6 10.cd5 35.He4 Gd4 36.Hg2 He3 37.h4 Ge5 38.h5 Hg3 Sb4 11.We1 Sbd5 12.h3 c6 13.a3 We8 14.Hc2 h6 39.hg6 Kg6 40.Gd3 Kg7 i białe poddały się. 15.Sd5 Sd5 16.Se5 Gd6 17.Gh7 Kf8 18.Gd2 Ge6 19.We2 Sf6 20.Wae1 Hc7 21.Sg6 fg6 22.We6 Sh7 23.We8 We8 24.We8 Ke8 25.Hg6 Kd8 26.Hh7 He7 27.g3 Kc7 28.Hg6

27 września 2017 Carlsen 1,0 : 0,0 Granda Eljanow 1,0 : 0,0 Kasimdżanow Vidit 0,5 : 0,5 Lenderman Caruana 1,0 : 0,0 Xiong Anand 0,5 : 0,5 Grandelius Sargissian 0,0 : 1,0 Nakamura Adams 0,5 : 0,5 Szirow Sethuraman 1,0 : 0,0 Gelfand Short 0,5 : 0,5 L’Ami E. i czarne poddały się (!). Sokolov 1,0 : 0,0 Rodshtein Tari 0,5 : 0,5 Leko Legenda szachów peruwiańskich, Granda Aravindh 1,0 : 0,0 Roberson Zuniga, lider Peru na Olimpiadach Szachowych, Timman 1,0 : 0,0 Houska* m.in. Saloniki 1988 - do dzisiaj mający wysoki ran- L’Ami A.* 0,0 : 1,0 Vishnu king zaskoczył wszystkich - mając jedynie gorszą pozycję... poddał się mistrzowi świata wywołując zdziwienie (fotka) nie tylko kibiców, ale i... Carl- sena, który uparcie pytał - dlaczego zrezygnował z 15 Kurier Szachowy gry. Granda Zuniga stwierdził, że nie chce "mę- 5054.Gambit hetmański [D37] czyć" tak trudnej pozycji przeciw mistrzowi Douglas 2017 świata. Carlsena nie przekonał, który zdziwiony odszedł od stolika, po czym "gęsto" tłumaczył się GM Sargissian (Armenia) 2617 dziennikarzom. GM Nakamura (USA) 2781 1.d4 Sf6 2.Sf3 e6 3.c4 d5 4.Sc3 Ge7 5.Gf4 5052.Obrona Alechina [B04] 0–0 6.e3 c5 7.dc5 Gc5 8.cd5 Sd5 9.Sd5 ed5 10.Gd3 Douglas 2017 Gb4 11.Sd2 d4 12.e4 Sa6 13.0–0 Sc5 14.Sf3 Gg4 15.a3 Ga5 16.b4 Se6 17.Gg3 Gc7 18.e5 Sg5 19.h4 GM Eljanow (Ukraina) 2734 Sf3 20.gf3 Ge6 21.We1 Hd7 22.f4 Gb6 23.Hh5 g6 GM Kasimdżanow (Uzbekistan) 2676 24.Hh6 Gf5 25.Gf5 Hf5 26.h5 Hh3 27.f5 d3 28.Hg5 1.e4 Sf6 2.e5 Sd5 3.d4 d6 4.Sf3 de5 5.Se5 h6 29.Hh4 Hf5 30.Kg2 Wad8 31.We4 d2 32.Wd1 c6 6.Ge2 Sd7 7.c4 Sc7 8.Sf3 g6 9.Sc3 Gg7 10.0–0 g5 33.Hg4 Hg4 34.Wg4 Wfe8 35.Kf1 Gc7 36.e6 0–0 11.Gf4 Sf6 12.h3 Gf5 13.Ge5 Se4 14.Gg7 Kg7 Gg3 37.ef7 Kf7 38.Wg3 We5 39.Wc3 g4 40.Wc7 15.We1 Sf6 16.Hd2 Hd6 17.Wad1 Wad8 18.He3 Kf6 41.Wb7 Wh5 42.Kg2 We5 43.Kf1 h5 44.b5 Wfe8 19.Se5 Hb4 20.a3 Hb2 21.Sa4 Hc2 22.Sc5 We7 45.We7 Ke7 46.a4 Wd5 47.Ke2 h4 48.a5 Kd7 Hb2 23.Wd2 Hb6 24.Hc3 Se4 25.Se4 Ge4 26.d5 f6 49.b6 ab6 50.ab6 h3 i białe poddały się. 27.c5 Sb5 28.Gb5 Hb5 29.a4 Ha6 30.d6 Gf5 31.g4 ed6 32.Wd6 Wd6 33.cd6 5055.Obrona sycylijska [B92] Douglas 2017

GM Adhiban (Indie) 2670 IM Bharathakoti (Indie) 2394 1.e4 c5 2.Sf3 d6 3.d4 cd4 4.Sd4 Sf6 5.Sc3 a6 6.Ge2 e5 7.Sf3 Ge7 8.Gg5 Sbd7 9.a4 0–0 10.0– 0 b6 11.Gc4 Gb7 12.Gf6 Sf6 13.He2 Hc7 14.Wfd1 Wfc8 15.Gb3 h6 16.Sh4 Gf8 17.Sf5 Hd7 18.Hf3 Kh7 19.Se3 Wc3 20.bc3 Ge4 21.He2 Hb7 22.Sd5 Gd5 23.Gd5 Sd5 24.He4 g6 25.Wd5 f5 26.Hd3 e4 27.Hd1 Wc8 28.h4 h5 29.Wa3 Wc4 30.Wd4 Wc6

33…We5?? i czarne poddały się. 31.Wb3 Hc7 32.He2 Gg7 33.Ha6 Gd4 34.cd4 d5 35.g3 f4 36.gf4 Wc2 37.Wb1 Hf4 38.Hf1 e3 39.Hg2 5053.Obrona Tarrascha [D41] ef2 40.Kf1 He3 i białe poddały się. Douglas 2017 5056.Obrona francuska [C11] GM Caruana (USA) 2799 Douglas 2017 GM Xiong (USA) 2633 1.Sf3 Sf6 2.c4 e6 3.Sc3 d5 4.d4 c5 5.cd5 GM Aravindh (Indie) 2573 Sd5 6.e4 Sc3 7.bc3 cd4 8.cd4 Gb4 9.Gd2 Gd2 IM Roberson (USA) 2403 10.Hd2 0–0 11.Gc4 b6 12.d5 Ga6 13.Ga6 Sa6 1.e4 e6 2.d4 d5 3.Sc3 Sf6 4.e5 Sfd7 5.f4 c5 14.d6 Sc5 15.e5 Hd7 16.0–0 Wad8 17.Wad1 Ha4 6.Sf3 Sc6 7.Ge3 Ge7 8.Hd2 0–0 9.dc5 Sc5 10.0–0– 18.Wfe1 f6 19.He2 fe5 20.Se5 Wf4 21.d7 h6 22.g3 0 a6 11.Kb1 b5 12.Gc5 Gc5 13.Gd3 f6 14.ef6 Hf6 Wf5 23.Wd6 We5 24.He5 Wd7 25.Wd7 Hd7 15.Se2 Gb7 16.Sg5 g6 17.h4 h6 18.g4 hg5 19.hg5 26.He2 Hd4 27.Wd1 Hf6 28.h4 Kh8 29.h5 Hg5 Hg7 20.f5 gf5 21.gf5 ef5 22.Sf4 Wae8 23.Sh5 Hg6 30.Hf3 Kh7 31.Wd4 He5 32.Wd8 i czarne poddały 24.Sf6 Wf6 25.gf6 Ge3 26.Hh2 Se5 27.Gf5 Hf6 się. 28.Wdf1 d4 29.Ge6 We6 30.Hh7 Kf8 31.Wf6 Wf6 32.Hb7 Sf7 33.a3 Kg7 34.He7 Wf4 35.He6 Wf6 36.Wh7 Kg6 37.He4 Kg5 38.Wg7 Kh5 39.Hh1 i mat.

16 Kurier Szachowy

Caruana (po lewej) – Xiong walczą w rundzie 5 © Kurier szachowy

Sargissian (po lewej) – Nakamura walczą w rundzie 5 © Kurier szachowy

17 Kurier Szachowy

Carlsen (po lewej) – Granda Zuniga © Kurier szachowy

Granda Zuniga (po prawej) szokuje wszystkich przedwczesnym poddaniem partii © Kurier szachowy

18 Kurier Szachowy

43.Gd1 Wg2 44.fe5 b4 45.ef6 Kf6 46.We2 We2 47.Ge2 ba3 48.Wa3 Wg5 49.Gd1 Wg2 50.h3 Wg3 51.Kb2 Wg2 52.Kc3 Wg1 53.Kc2 Wg2 54.Kc3 Wg1 55.Gg4 Wg3 56.Kb2 Wg4 57.hg4 Kg5 58.Kc2 Kg4 28 września 2017 59.Wa4 Kg3 60.Wa5 h3 61.Wg5 Kf2 62.Wg6 h2 Eljanow 0,0 : 1,0 Carlsen 63.Wh6 Kg2 64.Kd3 h1H 65.Wh1 Kh1 i remis. Sutowski 0,5 : 0,5 Caruana Nakamura 0,5 : 0,5 Lenderman 5058.Debiut Nimzowitscha [B00] Fressinet 0,5 : 0,5 Adams Douglas 2017 Harsha 0,0 : 1,0 Vidit Anand 1,0 : 0,0 Sethuraman GM Eljanow (Ukraina) 2734 Vallejo Pons 0,5 : 0,5 Timman GM Caruana (USA) 2799 Donczenko 0,5 : 0,5 Short 1.Sf3 b6 2.e4 Gb7 3.Sc3 e6 4.d4 Gb4 5.Gd3 Leko 0,5 : 0,5 Aravindh Sf6 6.He2 d5 7.ed5 Hd5 8.0–0 Gc3 9.bc3 Sbd7 Vishnu 0,0 : 1,0 Kasimdżanow 10.c4 Hh5 11.Gf4 Wc8 12.a4 a5 13.Wab1 0–0 Granda 0,0 : 1,0 Wagner 14.Wb5 c5 15.dc5 Wc5 16.Gd6 Wb5 17.cb5 Wc8 Swapnil 1,0 : 0,0 Tari 18.c4 Sc5 19.Gc2 Sce4 20.Gf4 Sc3 21.Hd3 Hg4 Naiditsch 1,0 : 0,0 Ju Wenjun* 22.Ge5 Hc4 23.Hc4 Wc4 24.Gd3 Wc8 25.Wa1 Sfd5 Hou Yifan* 1,0 : 0,0 Panchanathan 26.Sd2 f6 27.Gd6

27…Sb4 28.Gc4 Gd5 29.Gf1 Sba2 i białe poddały się.

5059.Partia hiszpańska [C82]

Douglas 2017 5057.Obrona sycylijska [B90]

Douglas 2017 GM Anand (Indie) 2794

GM Sethuraman (Indie) 2617 GM Leko (Węgry) 2679 1.e4 e5 2.Sf3 Sc6 3.Gb5 a6 4.Ga4 Sf6 5.0– GM Aravindh (Indie) 2573 0 Se4 6.d4 b5 7.Gb3 d5 8.de5 Ge6 9.c3 Gc5 10.Hd3 1.e4 c5 2.Sf3 d6 3.d4 cd4 4.Sd4 Sf6 5.Sc3 0–0 11.Sbd2 f5 12.Gc2 Hd7 13.Sb3 Ge7 14.Sbd4 a6 6.f3 e5 7.Sb3 Ge6 8.Ge3 h5 9.Sd5 Gd5 10.ed5 Sd4 15.cd4 f4 16.Gd2 Gf5 17.Hb3 Ge6 18.Gb4 Gb4 Sbd7 11.Hd2 g6 12.0–0–0 Sb6 13.Kb1 Sfd5 14.Gg5 19.Hb4 Gg4 20.Hb3 Kh8 21.Wfe1 Ge6 22.Wad1 c6 Ge7 15.Ge7 He7 16.c4 Sf6 17.Hd6 Hd6 18.Wd6 23.Gd3 Gg4 24.Ge4 de4 25.We4 Ge6 26.Hc3 Hd5 Sbd7 19.Wd1 Ke7 20.Gd3 Whc8 21.Whe1 Kf8 27.Wee1 Ha2 28.Hc6 Gd5 29.Hd7 Wad8 30.Hh3 22.Sd2 Wc7 23.Se4 Se4 24.Ge4 We8 25.b3 Sf6 Wde8 31.Sg5 h6 32.Se4 Hb2 33.Sf6 Ge6 34.Hh5 26.Kb2 We6 27.Gc2 Ke7 28.We2 a5 29.Wde1 Kd6 Gf7 35.Hh4 Wd8 36.e6 Wd4 37.Wb1 Ha2 38.Wa1 30.a3 b6 31.Gb1 h4 32.Ga2 Sd7 33.b4 Ke7 34.Gb3 Hb3 39.ef7 Hf7 40.Sg4 Hg6 41.Se5 Hd6 42.Sf3 Wd6 35.Kc3 Wf6 36.We3 Wd6 37.f4 f6 38.Wh3 b5 Wd5 43.He7 He7 44.We7 Wf6 45.h4 b4 46.Wb7 39.c5 Sc5 40.bc5 Wc5 41.Kb2 Wd2 42.Kb1 a4 19 Kurier Szachowy a5 47.We1 Wf8 48.Wee7 Wg8 49.Kh2 Wdd8 5061.Obrona Grünfelda [H85] 50.Se5 Kh7 Douglas 2017

GM Swapnil (Indie) 2532 GM Tari (Norwegia) 2588 1.d4 Sf6 2.c4 g6 3.Sc3 d5 4.cd5 Sd5 5.e4 Sc3 6.bc3 Gg7 7.Ha4 Hd7 8.Gb5 c6 9.Ge2 c5 10.Gb5 Sc6 11.Sf3 0–0 12.0–0 Hc7 13.Gc6 bc6 14.Ga3 cd4 15.cd4 Gg4 16.Se5 Ge5 17.de5 He5 18.f3 Gc8 19.Hc6 Hd4 20.Kh1 Gd7 21.Ha6 Wfe8 22.Wab1 Wab8 23.h3 h5 24.Ha5 Wb1 25.Wb1 Ge6 26.Wb7 Ga2 27.Ge7 a6 28.Hg5 Kh7 29.Gf6 Hd1 30.Kh2 Hd6 31.e5 Hc5 32.f4 Hc2 33.Wa7 Hd3

51.Sd7 i czarne poddały się. 34.Hg3 Hg3 35.Kg3 Gc4 36.Kh4 Kg8 37.Kg5 Wc8 38.g3 Kf8 39.g4 hg4 40.hg4 Wb8 41.Wc7 Gb3 5060.Partia angielska [A28] 42.Wa7 Gc4 43.Ge7 Kg7 Douglas 2017

IM Harsha (Indie) 2394 GM Vidit (Indie) 2702 1.c4 e5 2.Sc3 Sf6 3.Sf3 Sc6 4.e3 Gb4 5.Hc2 d6 6.d3 0–0 7.Ge2 e4 8.de4 Gc3 9.bc3 Gg4 10.Sd4 Ge2 11.Se2 Se5 12.0–0 Sc4 13.Wd1 We8 14.Sg3 Hd7 15.f3 Wad8 16.Hf2 He6 17.Se2 d5 18.ed5 Se3 19.Ge3 He3 20.He3 We3 21.Kf2 Wde8 22.Wd2 Sd5 23.Wd5 We2 24.Kg3 Wc2 25.Wd3 h6 26.a4 We6 27.Kh3 Wg6 28.g4 Wc6 29.Wa3 a5 30.Kg3 g6 31.h4 b6 32.Kh3 g5 33.Kg3 Kg7 34.We3 Wd6 44.Wc7 Ge6 45.Wc2 f5 46.ef6 Kf7 47.Wc7 35.hg5 hg5 36.f4 gf4 37.Kf4 Wg2 38.Kf3 Wc8 48.Wa7 Wc6 49.Ga3 i czarne poddały się.

29 września 2017 Carlsen 0,5 : 0,5 Vidit Caruana 1,0 : 0,0 Jones G. Lenderman 0,5 : 0,5 Anand Wagner 0,0 : 1,0 Nakamura Adams 0,5 : 0,5 L’Ami E.

38…Wdd2 39.We7 Wdf2 40.Ke3 We2 Baciaszwili* 0,0 : 1,0 Eljanow 41.Kf3 We7 42.Kg2 We4 i białe poddały się. Zatońskich* 0,0 : 1,0 Sutowski Kasimdżanow 0,5 : 0,5 Fressinet Rapport 0,5 : 0,5 Swapnil Mowsesian 0,5 : 0,5 Sokolov Timman 0,5 : 0,5 Leko Aravindh 0,0 : 1,0 Hou Yifan* Tari 1,0 : 0,0 Arjun

20 Kurier Szachowy

bc3 16.Gb6 Hc8 17.bc3 Ge7 18.0–0–0 0–0 19.g6 fg6 20.hg6 h6 21.Gh3 Wb8 22.a4 a5 23.Whe1 Ga6 24.e5 Se5 25.Ga5 Kh8 26.Hg3 Gc4 27.fe5 Gg5 28.Kb2 Gf4 29.Hg1 Ge5

30.We5 de5 31.Gb4 Wf3 32.Gg2 Wg3 5062.Partia hiszpańska [C78] 33.Hh2 We3 34.Hg1 Wg3 35.Hf2 Wg6 36.Ge4 Wg4 Douglas 2017 37.Sc5 He8 38.He3 Wf4 39.Sd7 Hh5 40.Wh1 Wb4

41.cb4 i czarne poddały się. GM Caruana (USA) 2799

GM Jones G. (Anglia) 2668 5064.Debiut czterech skoczków [C49] 1.e4 e5 2.Sf3 Sc6 3.Gb5 a6 4.Ga4 Sf6 5.0– Douglas 2017 0 b5 6.Gb3 Gc5 7.c3 d6 8.a4 Wb8 9.d4 Gb6 10.a5

Ga7 11.h3 0–0 12.Ge3 Wa8 13.We1 h6 14.Sbd2 GM Aravindh (Indie) 2573 ed4 15.cd4 Sb4 16.e5 Sfd5 17.Se4 Se3 18.We3 GM Hou Yifan (Chiny) 2670 Gb7 19.e6 Sd5 20.ef7 Kh8 21.We1 Wf7 22.Wc1 1.e4 e5 2.Sf3 Sc6 3.Gb5 Sf6 4.Sc3 Gb4 5.0– Wc8 23.Sfg5 Wf5 24.Se6 Hd7 25.Hg4 Hf7 0 0–0 6.d3 Gc3 7.bc3 d6 8.Gg5 h6 9.Gh4 a6 10.Gc6 bc6 11.Sd2 He7 12.Sc4 d5 13.ed5 cd5 14.Se3 c6 15.d4 We8 16.c4 dc4 17.Sc4 ed4 18.Hd4 c5 19.Hb2 Ge6 20.Gf6 Hf6 21.Hf6 gf6 22.Se3 f5 23.Wfd1 Wad8 24.Wd8 Wd8 25.g3 Wd4 26.f4 Kf8 27.a3 Ke7 28.Kf1 Wd2 29.h4 Kd6 30.Wb1 Kc6 31.Wb8 c4 32.Ke1 c3 33.g4 fg4 34.f5 Gd7 35.Wb3 Wd4 36.Wc3 Kd6 37.Wc4 Wc4 38.Sc4 Kc5 39.Se5 Gf5 40.Sf7 h5 41.Kd2 Kd5 42.Sd8

26.Wc7 Wc7 27.Sd6 Wf2 28.Sc7 Hf6 29.Sd5 Hd4 30.Hd4 Gd4 31.We4 Ga7 32.Sb6 i czarne poddały się.

5063.Obrona sycylijska [B32] Douglas 2017

GM Bogner (Szwajcaria) 2599 GM Naiditsch (Azerbejdżan) 2702 42…Gc2 43.Ke3 Gg6 44.Kf4 a5 45.a4 Kc5 1.e4 c5 2.Sf3 Sc6 3.d4 cd4 4.Sd4 Hb6 5.Sb3 46.Kg5 g3 47.Se6 Kb4 48.Sf4 Ge4 i białe poddały Sf6 6.Sc3 e6 7.Ge3 Hc7 8.a3 a6 9.f4 d6 10.g4 b5 się. 11.g5 Sd7 12.h4 Gb7 13.h5 Sb6 14.Hf3 b4 15.Hf2 21 Kurier Szachowy

5065.Partia hiszpańska [C95] Douglas 2017

GM Tari (Norwegia) 2588 Arjun (Indie) 2406 30 września 2017 1.e4 e5 2.Sf3 Sc6 3.Gb5 a6 4.Ga4 Sf6 5.0– Caruana 0,0 : 1,0 Carlsen 0 Ge7 6.We1 b5 7.Gb3 d6 8.c3 0–0 9.h3 Sb8 10.d4 Nakamura 1,0 : 0,0 Sutowski Sbd7 11.Sbd2 Gb7 12.Gc2 We8 13.Sf1 Gf8 14.Gg5 Vidit 0,5 : 0,5 Eljanow h6 15.Gh4 Hc8 16.de5 de5 17.S3d2 a5 18.a4 b4 Fressinet 0,0 : 1,0 Anand 19.Se3 Sh7 20.Sdc4 bc3 21.bc3 Sc5 22.Sd5 Wa7 Grandelius 0,5 : 0,5 Adams 23.Hh5 c6 24.Sde3 g6 25.Hf3 Hc7 26.Wad1 Gc8 L’Ami E. 0,5 : 0,5 Kasimdżanow 27.Wd2 Ge6 28.Wed1 Waa8 29.Sd6 Web8 Sokolov 0,0 : 1,0 Rapport 30.Sec4 Gg7 31.Gg3 f6 32.He3 Sb7 33.Hb6 Hb6 Bindrich 0,5 : 0,5 Mowsesian 34.Sb6 Wa6 35.Sd7 Gd7 36.Sb7 Wb7 37.Wd7 Hou Yifan* 1,0 : 0,0 Bogner Wab6 38.Wb7 Wb7 39.Wd8 Gf8 40.Wa8 Sg5 Akobian 0,5 : 0,5 Lenderman 41.Wa5 Se6 42.Gd3 Sc7 43.f3 Kf7 44.Gf2 Gd6 Kramnik 1,0 : 0,0 Sethuraman 45.Wa7 Wb2 46.Ge3 Ke8 47.a5 Wb3 48.Kf2 Kd7 Vallejo Pons 0,5 : 0,5 Tari 49.Ke2 Kc8 50.Ga6 Kb8 51.Gb6 Sa6 52.Wa6 Wc3 Xiong 1,0 : 0,0 Zatońskich* 53.Wa7 Gc5 54.Wf7 Gb6 55.ab6 Wc2 56.Kf1 c5 Harsha 0,5 : 0,5 Aravindh 57.Wf6 c4 58.Wg6 c3 59.Ke1 Kb7 60.Kd1 Wb2 61.Kc1 Ka6

62.g4 Kb5 63.Wh6 Kc4 64.g5 Wg2 65.b7 Wg1 66.Kc2 Wg2 67.Kd1 Wb2 68.Wh7 i czarne poddały się.

5066.Debiut Barczy [A07] Douglas 2017

GM Carlsen (Norwegia) 2827 Vidit (Indie) 2702 1.Sf3 d5 2.g3 g6 3.Gg2 Gg7 4.0–0 e5 5.d3 Se7 6.e4 0–0 7.ed5 Sd5 8.We1 Sc6 9.Sc3 Sde7 10.Wb1 a5 11.b3 We8 12.Gb2 Sf5 13.Sb5 a4 14.c4 ab3 15.ab3 Sd6 16.Wa1 Wa1 17.Ga1 Sb5 18.cb5 Sd4 19.Gd4 ed4 20.We8 He8 21.Hc1 Gd7 22.Hc7 Gb5 23.Gf1 Gc6 24.Hf4 Gf3 25.Hf3 Hc6 26.Hd1 b6 27.Gg2 He6 28.Gb7 Gf8 29.Hf3 Kg7 30.Hf4 Hf6 31.Hf6 i remis.

22 Kurier Szachowy

Jan Timman © Maria Emelianowa

Magnus Carlsen © Maria Emelianowa

23 Kurier Szachowy

Richard Rapport © Maria Emelianowa

Nigel Short © Maria Emelianowa

24 Kurier Szachowy

Aryan Tari © Maria Emelianowa

Nils Grandelius © Maria Emelianowa

25 Kurier Szachowy

Carlsen (po prawej) – Vidit © John Saunders

Christiansen (po prawej) – Kosteniuk A. © Maria Emelianowa

26 Kurier Szachowy

Praggnanadhaa (po prawej) – Akobian © Maria Emelianowa

Caruana (po prawej) – Jones G. © Maria Emelianowa

27 Kurier Szachowy

Harika (po prawej) – Kramnik © John Saunders

Wagner (po lewej) – Nakamura © Maria Emelianowa

28 Kurier Szachowy

Rakesh Kumar Jena (po lewej) – Christopher Woojin Yoo © John Saunders

Pranav (po lewej) – Daniel Fischer © Maria Emelianowa

29 Kurier Szachowy

Aravindh (po lewej) i Short walczą odpowiednio z Leko i Donczenką © Maria Emelianowa

Pranav (po lewej) – Daniel Fischer © Maria Emelianowa

30 Kurier Szachowy

5067.Partia hiszpańska [C78] 5069.Gambit hetmański [D20] Douglas 2017 Douglas 2017

GM Caruana (USA) 2799 GM Nakamura (USA) 2781 GM Carlsen (Norwegia) 2827 Sutowski (Izrael) 2683 1.e4 e5 2.Sf3 Sc6 3.Gb5 a6 4.Ga4 Sf6 5.0– 1.d4 d5 2.c4 dc4 3.e4 Sf6 4.e5 Sd5 5.Gc4 0 b5 6.Gb3 Gc5 7.c3 d6 8.a4 Wb8 9.d4 Gb6 10.a5 Gf5 6.Se2 e6 7.0–0 Sb6 8.Gb3 c5 9.Ge3 c4 10.Gc4 Ga7 11.h3 0–0 12.Ge3 Wa8 13.We1 h6 14.Sbd2 Sc4 11.Ha4 Sd7 12.Hc4 Wc8 13.Ha4 Gc2 14.Ha7 We8 15.g4 He7 16.Sf1 Sd8 17.Sg3 c5 18.Hd2 c4 Gd3 15.Sbc3 Ga6 19.Gc2 Sh7 20.b4 cb3 21.Gb3 Ge6 22.Gc2 Wc8 23.Gd3 Sb7 24.Wec1 Hd8 25.Hb2 Sa5 26.Sd2 d5 27.We1 Gb8 28.ed5 Gd5 29.Gf5 Wc6 30.Ha3 Sb7 31.Wad1 ed4 32.Gd4 Sg5 33.c4

16.d5 Se5 17.Wfd1 Sd3 18.de6 Gd6 19.ef7 Kf7 20.Hd4 We8 21.Hd5 Kf8 22.Hf5 Kg8 23.Gg5 Hc7 24.Hd5 Kh8 25.Wd3 Gh2 26.Kh1 Gc4 27.Hd7 h6 28.g3 hg5 29.Hc7 Wc7 30.Wd2 Wf7 31.Sd4 i 33…We1 34.We1 Ge6 35.He3 Gf4 i białe czarne poddały się. poddały się. 5070.Partia włoska [C50] 5068.Partia katalońska [E04] Douglas 2017 Douglas 2017 GM Fressinet (Francja) 2657 GM Xiong (USA) 2633 GM Anand (Indie) 2794 IM Zatońskich Anna (USA) 2424 1.e4 e5 2.Sf3 Sc6 3.Gc4 Gc5 4.0–0 Sf6 5.d3 1.Sf3 d5 2.d4 Sf6 3.c4 e6 4.g3 dc4 5.Gg2 c5 d6 6.c3 h6 7.We1 0–0 8.h3 a6 9.a4 a5 10.Sbd2 Se7 6.0–0 Sc6 7.dc5 Hd1 8.Wd1 Gc5 9.Sbd2 c3 10.bc3 11.Sf1 Sg6 12.Sg3 c6 13.Gb3 We8 14.d4 Gb6 0–0 11.Sb3 Ge7 12.c4 Gd7 13.Gb2 Wfd8 14.Sfd4 15.Ge3 ed4 16.Gd4 Ge6 17.Ge6 We6 18.Hb3 Gd4 Wac8 15.Sb5 b6 16.Sd6 Wb8 17.Wd2 a5 18.a4 Kf8 19.cd4 Hd7 20.We3 Wee8 21.Hc2 He6 22.Wae1 19.Wad1 Sb4 20.Sb5 Gc6 21.Ge5 Wd2 22.Wd2 Se7 23.Sd2 b5 24.Sf3 ba4 25.Ha4 Web8 26.Hc2 Wb7 23.c5 Gg2 24.Kg2 Sd7 25.Sd6 Gd6 26.Gd6 Wb4 27.d5 cd5 28.ed5 Hc8 29.Hc8 Sc8 30.W1e2 Ke8 27.cb6 Wb6 28.Sa5 Sd5 29.Sc4 Wc6 30.Wd4 Sb6 31.Sf5 Sc4 32.Wd3 a4 33.Se3 Sb2 34.Wa3 Sc4 Sc3 31.Gb4 Sa4 32.Sd6 Ke7 33.Sf5 Kf6 34.Se7 Wc7 35.Sc4 Wc4 36.Wd2 Se4 37.Wd4 Wc1 38.Kh2 Sc5 35.Gd6 Wa7 36.Wf4 Kg5 37.Wf7 Kh6 38.h4 e5 39.Wb4 Wd1 40.Sd4 g6 41.Wc4 Wb8 i białe pod- 39.Gb4 Sab6 40.Gd2 Kh5 41.Wf5 i czarne poddały dały się. się.

31 Kurier Szachowy

5071.Partia rosyjska [C42] Douglas 2017

GM Anand (Indie) 2794 1 października 2017 GM Hou Yifan (Chiny) 2670 Carlsen 0,5 : 0,5 Nakamura 1.e4 e5 2.Sf3 Sf6 3.Se5 d6 4.Sf3 Se4 5.d3 Anand 1,0 : 0,0 Hou Yifan* Sf6 6.d4 d5 7.Gd3 Ge7 8.0–0 0–0 9.We1 Gg4 Eljanow 0,5 : 0,5 Swapnil 10.Gg5 Sbd7 11.Sbd2 We8 12.c3 c6 13.Hc2 h6 Rapport 0,5 : 0,5 Vidit 14.Gf4 Sh5 15.Ge5 Gg5 16.h3 Gf3 17.Sf3 Gf4 Jones G. 0,0 : 1,0 Kramnik 18.Gh7 Kh8 19.Gf4 Sf4 20.Gf5 Hc7 21.Gd7 Hd7 Akobian 0,0 : 1,0 Caruana 22.Se5 He6 23.We3 Kg8 24.Wae1 Hc8 25.Sf7 We3 Adams 1,0 : 0,0 Xiong 26.We3 Kf7 27.Wf3 Kg8 28.Wf4 He6 29.Hf5 We8 Szirow 1,0 : 0,0 Howell 30.He6 We6 31.Kf1 a5 32.Wf3 Wg6 33.a4 Wd6 Sutowski 1,0 : 0,0 Grandelius 34.Ke2 Wd8 35.Kd3 Wb8 36.Wf5 b5 37.ab5 Wb5 Lenderman 0,5 : 0,5 Leko 38.Kc2 Wb7 39.f4 Wb8 40.g4 a4 41.We5 Kf7 42.f5 Kasimdżanow 0,5 : 0,5 Bindrich Wa8 43.We6 Wc8 44.We5 Wa8 45.h4 a3 46.ba3 Mowsesian 0,5 : 0,5 L’Ami E. Wa3 47.Kb2 Wa8 48.g5 hg5 49.hg5 Wb8 50.Kc2 Tari 0,5 : 0,5 Fressinet Wh8 51.We6 Wh5 52.g6 Kf8 Aravindh 1,0 : 0,0 Shvayger*

Szczegółowe wyniki podajemy na dal- szych stronach. 53.f6 i czarne poddały się.

5072.Partia szkocka [C45] Douglas 2017

GM Jones G. (Anglia) 2668 GM Kramnik (Rosja) 2803 1.e4 e5 2.Sf3 Sc6 3.d4 ed4 4.Sd4 Sf6 5.Sc6 bc6 6.e5 He7 7.He2 Sd5 8.c4 Ga6 9.Sd2 g6 10.Sf3 Hb4 11.Kd1 Se7 12.Hc2 c5 13.Gd3 Gg7 14.We1 0– 0 15.Hb3 Sc6 16.Gd2 Hb6 17.Hb6 ab6 18.Kc2 Wad8 19.a3 d6 20.ed6 Wd6 21.Gc3 Sa5 22.Gg7 Kg7 23.Sd2 Wfd8 24.We3 Gc8 25.Kc3 Gf5 26.Gf5 Carlsen (po prawej) – Nakamura Wd2 27.Ge4 W8d4 28.b3 Wf2 29.Wf3 We2 (Remis po 18. posunięciach) 30.Gd5 c6 31.Gf7 Sb7 32.b4 Sd6 i białe poddały się.

32 Kurier Szachowy

5073.Obrona nowoczesna [A41] 0–0 11.We1 cd4 12.cd4 Wc8 13.Ga4 Sb4 14.Gb3 Douglas 2017 Gb5 15.We3 Hb6 16.a4 Gc4 17.a5 Ha6 18.Gd2 Wfd8 19.Wa4 Hb5 20.h3 a6 21.Wa1 He8 22.Gc4 GM Akobian (USA) 2662 Wc4 23.Wb1 Sc2 24.Wc3 Wc3 25.Gc3 Sa3 26.Wb7 GM Caruana (USA) 2799 Sb5 27.Gb2 Sd6 28.Wa7 Wb8 29.He2 Gf8 30.Wa6 1.d4 d6 2.Sf3 Sf6 3.c4 g6 4.Sc3 Gf5 5.d5 Ha4 31.Se5 Wc8 32.Hd3 Ha2 33.Gc3 Ha3 34.Wc6 Gg7 6.Sd4 Gd7 7.e4 0–0 8.Ge2 e6 9.Gg5 h6 10.Ge3 Wc6 35.Sc6 ed5 11.ed5 We8 12.Hd2 Kh7 13.0–0–0 Sa6 14.h4 Sc5 15.h5 g5 16.f3 Kg8 17.g4 Wb8 18.Whe1 c6 19.Kb1 cd5 20.cd5 a6 21.Gd3 Sd3 22.Hd3 Wc8 23.Sde2 b5 24.Sg3 Wc4 25.Gd2 Wf8 26.Sf5 Gf5 27.Hf5 b4 28.Se2 Sd7 29.Wc1 Wc1 30.Wc1 a5 31.Sg3 We8 32.We1 Sc5 33.We8 He8 34.b3 a4 35.Gb4 ab3 36.ab3 Hb8 37.Gc5 dc5 38.Se4 Hb3 39.Kc1 Gd4 40.Kd2

35…Se4 36.He4 Hc3 37.g3 Ha1 38.Kg2 Ha4 39.Hf3 i czarne poddały się.

5075.Obrona francuska [C11] Douglas 2017

GM Aravindh (Indie) 2573 WGM Shvayger Julia (Izrael) 2442 40…c4 41.Hc8 Kg7 42.d6 Hd3 43.Kc1 Ge3 i 1.e4 e6 2.d4 d5 3.Sc3 Sf6 4.e5 Sfd7 5.f4 c5 białe poddały się. 6.Sf3 a6 7.Ge3 Hb6 8.Sa4 Ha5 9.c3 cd4 10.b4 Hc7 11.Hd4 Sc6 12.Hd2 Ge7 13.Sd4 0–0 14.Gd3 b5 15.Sb2 Sb6 16.0–0 Sc4 17.Sc4 dc4 18.Ge4 Gb7 19.Gc6 Gc6 20.f5 ef5 21.Sf5 Ge4 22.Se7 He7 23.Gc5 Wfd8 24.Hf4 Hb7 25.Wf2 Gg6 26.We1 We8 27.h4 h5 28.g4 We6 29.Wg2 Hd7 30.gh5 Gd3 31.We3 Kh7 32.Wf3 f5 33.Wfg3 Ge4 34.Wd2 Hf7 35.Wg5 a5 36.Wf2 Hd7 37.ba5 Wa5 38.Gf8 Wa7 39.Wfg2 Gg2

Akobian (po lewej) – Caruana

5074.Partia angielska [A34] Douglas 2017

GM Adams (Anglia) 2738 GM Xiong (USA) 2633

1.c4 c5 2.Sf3 Sf6 3.Sc3 d5 4.cd5 Sd5 5.e3 40.Hf5 g6 41.hg6 Kg8 42.Gc5 Hd1 43.Kh2 Sc6 6.Gb5 Sc3 7.bc3 Gd7 8.0–0 e6 9.d4 Ge7 10.e4 Hh1 44.Kg3 Wae7 45.Ge7 We7 46.Wh5 He1 33 Kurier Szachowy

47.Kg2 He2 48.Kg3 Hd3 49.Hd3 cd3 50.Kf2 Wc7 51.e6 Wc3 52.We5 Wc2 53.Ke1 i czarne poddały się.

5076.Obrona sycylijska [B31] Douglas 2017

GM Timman (Holandia) 2573 IM Cornette (Izrael) 2404 1.e4 c5 2.Sf3 Sc6 3.Gb5 g6 4.0–0 Gg7 5.We1 Sf6 6.c3 0–0 7.h3 Se8 8.d4 cd4 9.cd4 Hb6 10.Gc6 dc6 11.Sc3 Sd6 12.Sa4 Hd8 13.Sc3 Ge6 14.Gf4 Ha5 15.He2 Wad8 16.Wed1 Gc4 17.Hc2 Sb5 18.Sb5 Hb5 19.Wd2 Ge6 20.Hd1 Hb4 21.Ge3 Wd6 22.b3 Wfd8 23.Wc1 Ha5 24.Wc5 Hb4 25.Wcc2 Ha5 26.Wc5 Hb4 27.d5 cd5 28.ed5 Gf5 29.Wc4 Ha5 30.Gc5 b5 31.Gb4 Ha6 32.Gd6 bc4 33.Ge7 Wd7 34.d6 c3 35.Wd5

Jeffrey Xiong

35…c2 36.Hc1 Hc6 37.Wf5 Gb2 38.Se5 Gc1 39.Sc6 Ge3 i białe poddały się.

Rapport (po lewej) – Vidit

Eljanow (po prawej) – Swapnil

Hou Yifan Zdjęcia ze strony 34 © Maria Emelianowa

34 Kurier Szachowy

Wyniki turnieju © Chess.results.com

35 Kurier Szachowy

Wyniki turnieju © Chess.results.com

36 Kurier Szachowy

Wyniki turnieju © Chess.results.com

37 Kurier Szachowy

Wyniki turnieju © Chess.results.com

38 Kurier Szachowy

Wyniki turnieju © Chess.results.com

Tari (po prawej) – Fressinet © Maria Emelianowa

39 Kurier Szachowy

PUCHAR ŚWIATA FIDE TBILISI, 2 – 28 WRZEŚNIA 2017

Tegoroczny Puchar Świata miał piękną ob- sadę głównie dlatego, że aktualny mistrz świata Magnus Carlsen lubi konfrontację i po prostu ko- cha grać w szachy, toteż wystąpił w turnieju nie- jako „poza konkursem”. Podobnie postąpił – zwol- niony z eliminacji – Siergiej Karjakin. W tym rozgrywanym systemem pucharowym tur- nieju, wystartowało 128 zawodników, z których aż 40 miało ranking 2700+. Z liczących się arcymistrzów zabrakło jedy- Aszot Wardapetjan nie Domingueza i Topałowa. – zastępca sędziego głównego

Sędziowie: Ponadto nad przebiegiem rozgrywek czu- wało sześcioro sędziów rundowych.

Atrakcyjność Pucharu Świata mieli zapew- nić (rankingi z dnia rejestracji zawodników):

Tomasz Delega – sędzia główny

Hou Yifan (Chiny) 2652

Faig Gasanow – zastępca sędziego głównego

Magnus Carlsen (Norwegia) 2822 40 Kurier Szachowy

Siergiej Karjakin (Rosja) 2773 Jeffrey Xiong (USA) 2633

Piotr Swidler (Rosja) 2751 Fabiano Caruana (USA) 2807

Paweł Eljanow (Ukraina) 2734 Władimir Kramnik (Rosja) 2803

Anish Giri (Holandia) 2772 Maxime Vachier-Lagrave (Francja) 2789

41 Kurier Szachowy

Lewon Aronian (Armenia) 2799 Ding Liren (Chiny) 2777

Hikaru Nakamura (USA) 2792 Szachrijar Mamedjarow (Azerbejdżan) 2797

Wesley So (USA) 2810 Aleksander Griszczuk (Rosja) 2783

Viswanathan Anand (Indie) 2783 Radosław Wojtaszek (Polska) 2745

42 Kurier Szachowy

Kacper Piorun (Polska) 2745 Władysław Artiemjew (Rosja) 2692

Iwan Czeparinow (Bułgaria) 2696 Jarosław Żerebuch (USA) 2627

Aryan Tari (Norwegia) 2591 Samuel Sevian (USA) 2620

Jan-Krzysztof Duda (Polska) 2707 Anton Smirnow (Australia) 2508 – najmłodszy

43 Kurier Szachowy

Carlsen (po lewej) – Balogun (Nigeria) © Aleksandra Karłowicz

Anton Smirnow © Aleksandra Karłowicz

44 Kurier Szachowy

wało się, że białe dostały sporą przewagę, ale po- tem, w komplikacjach, czarne przechwyciły inicja- tywę i były o krok od wygranej. Tuż przed kon- trolą, w 37 posunięciu, czarne mogły wygrywać na Opowiada Mateusz Bartel. dwa sposoby, ale zagrały inaczej i po niedoczasie Pięknie zaczął się dla Polaków ten Puchar stanęła dużo lepsza (wygrana?) końcówka dla Świata! Oczywiście, żadna wygrana nie oznacza czarnych. Demczenko zdołał ją jednak przegrać w jeszcze wygrania meczu, ale znacznie do tego dość niecodzienny sposób. przybliża. O ile wygrana Radka Wojtaszka była Fier (Brazylia) – Bacrot (Francja) 0,5 : 0,5: najbardziej prawdopodobnym wynikiem, to już Może ciężko nazwać to wpadką, ale Brazylijczyk zwycięstwo Janka Dudy – czarnym kolorem(!) – dograł się znakomitej pozycji, w której czarne już nie było takie jasne, zwłaszcza że wczoraj proro- tylko czekały na wyrok. Niecierpliwy Lat kowałem potencjalne problemy. Swoją partię zre- misował , który w partii o spokoj- nym przebiegu był stroją „próbującą”, ale Chinka skutecznie i pewnie się broniła. Carlsen 1,0 : 0,0 Balogun

Ruiz 1,0 : 0,0 Solomon Niespodzianki: Dai 0,0 : 1,0 Kramnik Ding Liren 1,0 : 0,0 Haddouche Eljanow (Ukraina)- Lenderman (USA) 0,0 : Giri 1,0 : 0,0 Dżagnidze 1,0: w kompletnie wygranej końcówce Eljanow Sambuev 1,0 : 0,0 najpierw podstawił ruch 51…Se3, po którym wy- Wojtaszek 1,0 : 0,0 El Debs puścił wygraną, a kilka ruchów później zagrał Li Chao 0,5 : 0,5 Krysa 54.Wd2?? tracąc skoczka na szkolnym motywie. Radżabow 0,5 : 0,5 Ziska Gonzalez Vidal (Kuba) – Harikrishna (In- Iwańczuk 0,5 : 0,5 Każgalejew die) 1,0 : 0,0: Arcymistrz z Indii bez większych trudności wyrównał po debiucie, ale potem zapra- Pantsulaia 0,0 : 1,0 Duda gnął chyba pokusić się o więcej i zamiast cierpliwie Tari 0,5 : 0,5 Howell się bronić zaczął szukać aktywnej gry. Jego opera- Bok 0,0 : 1,0 Artiemjew cja taktyczna, której puentą było uderzenie Ponomariow 0,5 : 0,5 Sethuraman 20…Wxf2 nie działała i w efekcie tego Kubańczyk Żerebuch 0,0 : 1,0 Oniszczuk A. został z pionem więcej i lepszą pozycją. Rapport 1,0 : 0,0 Cordova Bacallao (Kuba)- Fedosejew (Rosja) 1,0 : Xiong 0,5 : 0,5 Motylew 0,0: Jeden z najbardziej perspektywicznych rosyj- Dubow 0,5 : 0,5 Fridman skich arcymistrzów od samego początku igrał z Bruzon 1,0 : 0,0 Anton ogniem i koniec końców został zupełnie rozbity Piorun 0,5 : 0,5 Hou Yifan przez nieznanego arcymistrza z Karaibów. Smirnow 0,5 : 0,5 Karjakin Niepomniaszczij (Rosja) – Palac (Chorwa- Yeoh Li Tan 0,0 : 1,0 Anand cja) 0,5 : 0,5: Doświadczony chorwacki arcymistrz, Nakamura 1,0 : 0,0 Mollah w mojej opinii, miał być łatwym kąskiem dla agre- Aronian 1,0 : 0,0 Cawdery sywnego Rosjanina. Mimo białego koloru, popu- Niepomniaszczij 0,5 : 0,5 Palac larny „Nepo” nie stworzył rywalowi realnych pro- blemów, ba!, na końcu czarne nie powinny zga- dzać się na remis, mając pionka przewagi i realne szanse na sprawienie wielkiej sensacji. Wpadki: Areszczenko (Ukraina) – Demczenko (Ro- sja) 1,0 : 0,0: Bardzo napięta partia dwóch mniej więcej równorzędnych rywali. Najpierw wyda-

45 Kurier Szachowy

5077.Debiut Benkö [B00] 5079.Obrona hetmańsko – indyjska [E12] Puchar Świata, Tbilisi 2017 Puchar Świata, Tbilisi 2017

GM Carlsen (Norwegia) 2827 GM Wojtaszek (Polska) 2739 FM Balogun (Nigeria) 2255 GM El Debs (Brazylia) 2533 1.e4 d6 2.d4 g6 3.Gc4 Sf6 4.He2 Sc6 5.Sf3 1.d4 Sf6 2.c4 e6 3.Sf3 b6 4.a3 Gb7 5.Sc3 d5 Gg7 6.0–0 Gg4 7.c3 0–0 8.h3 Gf3 9.Hf3 e5 10.Wd1 6.cd5 Sd5 7.Hc2 Ge7 8.e4 Sc3 9.bc3 0–0 10.Gd3 c5 He8 11.d5 Se7 12.He2 Sh5 13.Gb5 Hc8 14.Sa3 a6 11.0–0 Hc7 12.He2 Sd7 13.a4 Wfd8 14.Gd2 Sf8 15.Ga4 f5 16.Gc2 f4 17.Hg4 Hg4 18.hg4 Sf6 19.g5 15.a5 Sg6 16.g3 Gc6 17.h4 h6 18.Wfe1 Gf6 19.h5 Sd7 20.Sc4 b6 21.b4 h6 22.gh6 Gh6 23.g4 Sf6 24.f3 Sf8 20.Gf4 He7 21.He3 cd4 22.cd4 Hd7 23.Ge5 Gg5 25.Kg2 Kg7 26.a4 Gh4 27.Gd2 g5 28.Wh1 Sg6 Ge5 24.Se5 Hd6 25.Wed1 Ge8 26.Ge2 ba5 29.Kf1 Wh8 30.Ke2 Gg3 31.a5 b5 32.Sa3 Se7 33.c4 27.Wa5 Hb4 28.Wa6 Sh7 29.d5 ed5 30.ed5 Sf6 c6 34.dc6 Sc6 35.Gc3 Wh1 36.Wh1 bc4 37.Sc4 Wb8

31.Wf6 gf6 32.Sg4 Hf8 33.Sf6 Kh8 34.Wd4 Hg7 35.He7 Gd7 36.Wf4 Hg5 37.He4 Hg7 38.Gd3 38.Sd6 Kg6 39.Sf5 i czarne poddały się. a5 39.He7 Hg5 40.Gg6 Wg8 41.Hd7 Wg7 42.Hc6 i czarne poddały się. 5078.Gambit hetmański [D37] Puchar Świata, Tbilisi 2017 5080.Partia angielska [A15] Puchar Świata, Tbilisi 2017 IM Smirnow (Australia) 2508 GM Karjakin (Rosja) 2780 GM Pantsulaia (Indie) 2593 1.d4 Sf6 2.c4 e6 3.Sf3 d5 4.Sc3 Sbd7 5.Gf4 GM Duda (Polska) 2698 dc4 6.e3 b5 7.Sb5 Gb4 8.Sc3 Sd5 9.a3 Sc3 10.Hd2 1.c4 Sf6 2.Sf3 g6 3.g3 Gg7 4.Gg2 0–0 5.0–0 Sd5 11.ab4 Sf4 12.ef4 Gb7 13.Ge2 0–0 14.0–0 Sb6 c6 6.d4 d5 7.b3 dc4 8.bc4 c5 9.Gb2 cd4 10.Sd4 15.Wfd1 Hd6 16.Se5 a6 17.Wac1 Wfb8 18.Sc4 Sc4 Hb6 11.Hb3 Sa6 12.e3 Wd8 13.Sc3 Sc5 14.Ha3 19.Wc4 Gd5 20.Wc5 Wb6 21.Wdc1 c6 22.Gc4 h6 Gd7 15.Wab1 Wac8 16.Sd5 Sd5 17.cd5 Sa4 23.Gd5 ed5 24.g3 Hd7 25.b5 ab5 26.We1 Wba6 18.Ga1 Hc5 19.Hc5 Sc5 20.Gb2 Kf8 21.Ga3 b6 27.Wc3 Wa1 28.Wce3 We1 29.We1 We8 30.We8 22.Wfc1 Gd4 23.ed4 Sb7 24.Gf1 Gf5 25.Wc8 Wc8 i remis. 26.We1 Sd6 27.Gb4 Wc2 28.a4 Wb2 29.Ga3 Wa2 30.Gc1 f6 31.Gb5 Sb5 32.ab5 g5 33.h4 h6 34.We3 Wa1 35.Wc3 Ge4 36.d6 ed6 37.Kf1 Gf5 38.Kg2 Ke7 39.Ga3 Kd7 40.f3 Wa2 41.Kg1 Wc2 42.We3 gh4 43.gh4 Wd2 44.Gb4 Wb2 45.Gc3 Wb5 46.d5 Wd5 47.Gf6 Ge6 48.Kf2 a5 49.Wa3 h5 50.Ke3 Wb5 51.Gd4 Kc6 52.Wc3 Kb7 53.Gf6 Wc5 54.Wd3 Kc6 55.Ge7 Gd5 56.f4 b5 57.f5 b4 58.f6 Kd7 59.Gf8 Ke6 60.f7 Wc7 61.Gd6 Wf7 62.Gg3 b3 63.Kd2 b2 64.We3 Kf5 i białe poddały się. 46 Kurier Szachowy

Carlsen 2,0 : 0,0 Balogun 4 września 2017 r. Wojtaszek 1,5 : 0,5 El Debs

Żerebuch 0,0 : 2,0 Oniszczuk A. Opowiada Mateusz Bartel. Chusenchojaiew 0,5 : 1,5 Vachier-Lagrave Zgodnie z przewidywaniami ekspertów i Eljanow 0,0 : 2,0 Lenderman kibiców, do drugiej rundy pewnie przeszli Radek Tari 1,0 :1,0 Howell Wojtaszek i Janek Duda – pierwszy z nich bez Dai 0,5 : 1,5 Kramnik trudu utrzymał czarny kolor, natomiast drugi od- Iwańczuk 1,0 : 1,0 Każgalejew prawił swojego rywala z bagażem dwóch porażek. Pantsulaia 0,0 : 2,0 Duda W dalszym etapie turnieju nie zobaczymy niestety mistrza Polski, Kacpra Pioruna. Po bardzo emo- Giri 1,5 : 0,5 Dżagnidze cjonującej i napiętej partii, Kacper popełnił w nie- Xiong 0,5 : 1,5 Motylew doczasie grube błędy i musiał uznać wyższość Ponomariow 0,5 : 1,5 Sethuraman swojej utytułowanej rywalki. Tym samym, Piorun Aronian 2,0 : 0,0 Cawdery podzielił los takich zawodników jak Eljanow czy Piorun 0,5 : 1,5 Hou Yifan Ponomariow, którzy także muszą się pakować. Smirnow 1,0 : 1,0 Karjakin Dubow 1,0 : 1,0 Fridman Z turnieju odpadli Paweł Eljanow, który po Radżabow 1,5 : 0,5 Ziska raz drugi przegrał z Alexandrem Lendermanem, a Bok 0,0 : 2,0 Artiemjew także były mistrz świata, Rusłan Ponomariow, Ruiz 0,5 : 1,5 So który po remisie w pierwszej partii, przegrał re- Pourramezanali 1,0 : 1,0 Yu Yangyi wanż z hinduskim arcymistrzem Sethuramanem. Dżobawa 1,0 : 1,0 Salgado Nakamura 2,0 : 0,0 Mollah Grają trzecią partię: Bruzon 1,5 : 0,5 Anton W następujących pojedynkach zawodnicy Yeoh Li Tan 0,5 : 1,5 Anand zdołali doprowadzić do remisu, mimo porażki w Adams 1,0 : 1,0 Batchuluun pierwszej partii: Niepomniaszczij 1,0 : 1,0 Palac Demczenko (Rosja) – Areszczenko (Ukraina) Caruana 2,0 : 0,0 Solomon Harikrishna (Indie) – Gonzalez Vidal (Kuba) Sambuev 1,0 : 1,0 Wei Yi Karthikeyan (Indie) – Vallejo Pons (Hiszpania) – Li Chao 1,5 : 0,5 Krysa zarazem największa, obok porażki Ponomariowa, Sevian 1,0 : 1,0 Nisipeanu niespodzianka drugiej partii Ding Liren 1,5 : 0,5 Haddouche Fedosejew (Rosja) – Bacallao (Kuba) Adams 1,0 : 1,0 Batchuluun Wei Yi (Chiny) – Sambuev (Kanada) Bachmann 0,0 : 2,0 Drejew

Fier 1,0 : 1,0 Bacrot Dogrywki rozpoczną się jutro o 15, a śle- Bu Xiangzhi 2,0 : 0,0 Flores Diego dzić będzie można aż 23. pojedynki! Myślę, że Wachidow 0,0 : 2,0 Swidler każdy z nich może być pasjonujący i mimo, że nie Demczenko 1,0 : 1,0 Areszczenko będzie tam Polaków, to warto śledzić zmagania. Fedosejew 1,0 : 1,0 Bacallao Na pewno dużo będzie się działo! Harikrishna 1,0 : 1,0 Gonzalez Vidal Karthikeyan 1,0 : 0,0 Vallejo Pons Kunin 0,5 : 1,5 Le Quang Liem

47 Kurier Szachowy

5081.Obrona holenderska [A04] 5083.Obrona francuska [C19] Puchar Świata, Tbilisi 2017 Puchar Świata, Tbilisi 2017

FM Balogun (Nigeria) 2255 GM Wei Yi (Chiny) 2748 GM Carlsen (Norwegia) 2827 GM Sambuev (Kanada) 2529 1.Sf3 c5 2.g3 g6 3.Gg2 Gg7 4.d3 Sc6 5.c3 e5 1.e4 e6 2.d4 d5 3.Sc3 Gb4 4.e5 c5 5.a3 Gc3 6.a3 Sge7 7.0–0 a6 8.b4 d6 9.Sfd2 0–0 10.Sb3 cb4 6.bc3 Se7 7.a4 Hc7 8.Sf3 b6 9.Gb5 Gd7 10.Gd3 11.ab4 Ge6 12.e4 Hd7 13.S1d2 b5 14.We1 Gh3 Sbc6 11.0–0 h6 12.We1 0–0 13.h4 c4 14.Gf1 f6 15.Gh1 Gg4 16.f3 Ge6 17.Sf1 f5 18.Ge3 f4 19.Gf2 15.h5 fe5 16.de5 Wf7 17.Ga3 Waf8 18.Gd6 Hd8 g5 20.g4 Sg6 21.h3 Hf7 22.Sfd2 Gf6 23.Gg2 Wfc8 19.Ge2 Wf5 20.Sh4 Wf4 21.Gg4 W8f7 22.f3 d4 24.Hb1 Gd8 25.Wc1 Hb7 26.d4 ed4 27.Sd4 Sd4 23.Sg6 Sd5 24.Sf4 Wf4 25.cd4 Wd4 26.He2 Hg5 28.cd4 Wc1 29.Hc1 Gb6 30.Hb2 Wc8 31.Wc1 Wc1 27.Hf2 Wd2 28.We2 Wd4 29.Wee1 Wd2 30.We2 32.Hc1 Ha7 33.Hc3 Kf7 34.Gf1 Ke7 35.Ge2 Kd7 Wd4 31.He1 g6 32.We4 gh5 33.Gh3 Wd2 34.Kh1 36.Kf1 Se5 37.Ha1 Sg6 38.Hc3 Gf7 39.Gd1 Hc7 Wc2 35.f4 Hg6 36.f5 ef5 37.Hd1 fe4 38.Hd5 Kg7 40.Hc7 Kc7 41.Gb3 Ge8 42.Gg8 h6 43.Sb3 Se7 39.Wg1 Ge8 40.Wf1 h4 44.Ge6 Sc6 45.Ge1 Gd4 46.Gd5 Gb2 47.Ke2 Se5 48.Gd2 Gf7 49.Gf7 Sf7 50.Sc1 Sd8 51.Sd3 Gg7

41.Gf8 Kh8 42.Ga3 Kg7 43.Wf6 e3 44.Wg6 Gg6 45.Hd7 Kh8 46.Gf8 i czarne poddały się. 52.e5? Ge5 53.Se5 de5 54.Kd3 Kd6 55.Ke4 Ke6 56.Gc3 Sf7 i białe poddały się. 5084.Obrona holenderska [A85] Puchar Świata, Tbilisi 2017 5082.Partia hiszpańska [C70] Puchar Świata, Tbilisi 2017 GM Eljanow (Ukraina) 2734 GM Lenderman (USA) 2565 GM Solomon K. (Afryka Południowa) 2398 1.d4 f5 2.c4 Sf6 3.Sc3 e6 4.Sf3 Gb4 5.Gd2 GM Caruana (USA) 2807 0–0 6.g3 b6 7.Gg2 Gb7 8.0–0 a5 9.b3 He7 10.Sb5 1.e4 e5 2.Sf3 Sc6 3.Gb5 a6 4.Ga4 g6 5.0–0 c6 11.Sc3 d6 12.a3 Gc3 13.Gc3 Se4 14.Gb2 c5 Gg7 6.c3 d6 7.d4 Gd7 8.We1 Sf6 9.d5 Se7 10.c4 h6 15.Sd2 Sd7 16.Se4 fe4 17.Hd2 d5 18.cd5 ed5 11.Sc3 0–0 12.Gc2 Sh7 13.b4 f5 14.ef5 gf5 15.Gb2 19.a4 He6 20.Wfd1 Wf7 21.He3 Wc8 22.Wac1 h6 Sg6 16.Se2 Sg5 17.Sg3 Sf3 18.Hf3 e4 19.Hb3 Gb2 23.f3 We8 24.fe4 de4 25.Ga3 Sf6 26.dc5 Sg4 20.Hb2 Hg5 21.Hc1 a5 22.b5 Se5 23.Hg5 hg5 27.Hc3 bc5 28.Gc5 Wc8 29.Ha5 Kh7 30.Hb6 He5 24.Wac1 Kg7 25.Gb1 b6 26.Wc3 Wh8 27.h3 Wh4 31.Gd4 Hh5 32.h3 Sf6 33.Gf6 gf6 34.Wc8 Gc8 28.Kf1 g4 29.hg4 Wg4 30.Gc2 Wh8 31.Gd1 Wg5 35.Ge4 f5 36.Gg2 He2 37.Wd6 i czarne poddały 32.Kg1 Ge8 33.Gc2 Gg6 34.Kf1 Wg4 35.Ke2 Wh2 się. 36.Wg1 f4 37.Se4 f3 38.Ke3 fg2 39.f3 Wh3 40.Sd2 Wh1 41.Kf2 Wg1 42.Kg1 Wd4 43.Sb3 Wc4 44.Wc4 Sc4 45.Gg6 Kg6 46.Kg2 Kf5 47.Kg3 Ke5 48.f4 Kd5 49.Kg4 Ke4 50.Kg5 a4 51.Sc1 d5 i białe poddały się. 48 Kurier Szachowy

5085.Obrona Pirca [B07] 5087.Obrona francuska [C11] Puchar Świata, Tbilisi 2017 Puchar Świata, Tbilisi 2017

GM Duda (Polska) 2698 GM Hou Yifan (Chiny) 2670 GM Pantsulaia (Indie) 2593 GM Piorun (Polska) 2644 1.e4 g6 2.d4 Gg7 3.Sf3 d6 4.c3 Sf6 5.Gd3 1.e4 e6 2.d4 d5 3.Sc3 Sf6 4.e5 Sfd7 5.f4 c5 0–0 6.0–0 Sc6 7.Sbd2 e5 8.de5 Se5 9.Se5 de5 6.Sf3 Ge7 7.Ge3 0–0 8.Hd2 b6 9.Sd1 a5 10.c3 a4 10.Hc2 He7 11.Sf3 a5 12.Wd1 b6 13.Gg5 h6 11.Gd3 Ga6 12.Ga6 Wa6 13.0–0 Sc6 14.Gf2 b5 14.Gh4 Gb7 15.Sd2 Wad8 16.f3 Gc8 17.Sc4 He6 15.f5 Kh8 16.He2 Hb6 17.Se3 cd4 18.cd4 Sd4 18.Se3 Hc6 19.c4 Wfe8 20.c5 Gf8 21.cb6 Hb6 19.Sd4 Hd4 20.Hb5 Sb8 21.Sc2 He5 22.fe6 He6 22.Kh1 g5 23.Sc4 He6 24.Gf2 g4 25.Ge2 gf3 26.Gf3 23.Wad1 Wd8 24.Sd4 Hg6 25.Wfe1 Hf6 26.Hb7 Sh7 27.Sa5 Sg5 28.Sc4 Wd1 29.Wd1 Gb7 30.Gh4 Gf8 27.Sf3 Hf5 28.We5 Hc8 29.Hf7 Wf6 30.Hh5 Sf3 31.gf3 f5 Sc6 31.Wed5 Wd5 32.Wd5 Sb4 33.Wd1 Hc2 34.Wf1 Sa2 35.Gd4 Wf5 36.He8 Sb4??

32.Wg1 Kh8 33.Hg2 Kh7 34.Se5 fe4 35.Gf6 i czarne poddały się. 37.g4 Wf4 38.Gg7 Kg7 39.He5 Wf6 40.Sd4 Hg6 41.g5 Gc5 42.Kh1 i czarne poddały się. 5086.Partia hiszpańska [C67] Puchar Świata, Tbilisi 2017 5088.Obrona sycylijska [B35] Puchar Świata, Tbilisi 2017 GM Motylew (Rosja) 2675 GM Xiong (USA) 2633 GM Karthikeyan (Indie) 2579 1.e4 e5 2.Sf3 Sc6 3.Gb5 Sf6 4.0–0 Se4 GM Vallejo Pons (Hiszpania) 2716 5.We1 Sd6 6.Se5 Ge7 7.Gf1 Se5 8.We5 0–0 9.Sc3 1.e4 c5 2.Sf3 Sc6 3.Sc3 g6 4.d4 cd4 5.Sd4 Se8 10.Sd5 Gd6 11.We1 c6 12.Se3 Ge7 13.c4 Sc7 Gg7 6.Ge3 Sf6 7.Gc4 0–0 8.Gb3 d6 9.f3 Ha5 14.d4 d5 15.cd5 Gb4 16.Gd2 Gd2 17.Hd2 Sd5 10.Hd2 Sd4 11.Gd4 Ge6 12.0–0–0 b5 13.Kb1 b4 18.Sd5 Hd5 19.We5 Hd6 20.Gc4 Gd7 21.Wae1 14.Sd5 Gd5 15.ed5 Hb5 16.Hd3 Hd3 17.Wd3 Sd7 Wae8 22.He3 We5 23.de5 Hb4 24.b3 Hb6 25.Hb6 18.f4 Sc5 19.Gc5 dc5 20.We3 Gf6 21.g4 g5 22.fg5 ab6 26.Wd1 Gf5 27.a4 We8 28.f4 Kf8 29.Kf2 Ke7 Gg5 23.We4 Wae8 24.h4 Gf6 25.g5 Gd4 26.Whe1 30.h3 h5 31.Kg3 Wa8 32.Kh4 Wa5 33.Kh5 Wc5 e6 27.de6 fe6 28.We6 We6 29.We6 Kg7 30.We7 34.g4 Ge6 35.Ge6 Ke6 36.Wd6 Ke7 37.Wd3 b5 Kg6 31.Gc4 a5 32.Gd3 Kh5 33.Wh7 Kg4 34.g6 Wh8 38.ab5 Wb5 39.Kg5 Ke6 40.Wd6 Ke7 41.Wd3 c5 35.Wc7 Kh4 36.c3 bc3 37.bc3 Gc3 38.Gc4 Wb8 42.f5 Ke8 43.We3 Wb6 44.f6 We6 45.fg7 Wg6 39.Kc2 Ge5 40.Wh7 Kg5 41.g7 Gg7 42.Wg7 Kf6 46.Kf5 Wg7 47.h4 Wg6 48.h5 Wc6 49.e6 Ke7 43.Wa7 Ke5 44.Wa5 Wb4 45.Kc3 i czarne poddały 50.ef7 Kf7 51.g5 b5 52.g6 Kg7 53.Kg5 Wc8 54.h6 się. Kh8 55.h7 i czarne poddały się.

49 Kurier Szachowy

Maxime Vachier-Lagrave po raz pierwszy z brodą… © Aleksandra Karłowicz

Ziska z Wysp Owczych (po lewej) – Radżabow © Aleksandra Karłowicz

50 Kurier Szachowy

Yeoh Li Tian z Malezji gra z Anandem © Aleksandra Karłowicz

Pogromczyni Kacpra Pioruna – najsilniejsza kobieta świata Hou Yifan © Aleksandra Karłowicz

51 Kurier Szachowy

Jan-Krzysztof Duda – runda 2 © Mokal Amruta

Hou Yifan – Piorun © Mokal Amruta

52 Kurier Szachowy

ale nadal bardzo aktywnie grający. Dotychczas pa- nowie grali ze sobą dwukrotnie – w szachach kla- sycznych padł remis, a w szachach szybkich trium- 5 września 2017 r. fował Radek. Oniszczuk to zawodnik wychowany w Opowiada Mateusz Bartel. Związku Radzieckim i jako taki ma wszechstronną Dogrywki dostarczyły nieco mniej emocji, wiedzę szachową. Widać to w jego partiach, gdzie niż spodziewali się kibice. Z 22. par, po pierwszej potrafi pokazać się z dobrej strony w pozycjach o rundzie szachów szybkich (tempo 25’+10”) zo- różnym charakterze. Debiut nie jest może jego stało już tylko 9., a po kolejnej rundzie (10’+10″) piętą achillesową, ale też nie jest to wyjątkowo na sali zostali już tylko Dżobawa i Salgado, którzy silna strona tego zawodnika. Wybory Ameryka- musieli zagrać dwa pojedynki tempem 5’+3″, aby nina są stosunkowo przewidywalne i w fazie de- Gruzin przeszedł do kolejnej rundy. Dla polskich biutowej nie powinien on stworzyć Radkowi real- kibiców najważniejszą informacją była gładka wy- nych problemów. Scenariusz tego meczu, mam grana Wasyla Iwańczuka, który jutro zmierzy się z nadzieję, będzie typowy dla ostatnich poczynań Jankiem Dudą. Radka w Pucharze Świata – sucha partia czarnymi Wszyscy Ci, którzy liczyli na niespodzianki, i pressing białym kolorem. muszą objeść się smakiem. Poza Eljanowem oraz Zupełnie inaczej zapowiada się mecz Janka Ponomariowem, którzy wczoraj pożegnali się z Dudy. Obiektywnie rzecz biorąc w mecz Iwańczuk turniejem, dziś tylko nieliczni gracze z wysokimi – Duda nie ma faworyta. Iwańczuk najlepsze lata rankingami odpadli z rozgrywek. Odpadnięcia ma bez wątpienia za sobą, Janek jest w rozkwicie Davida Howella czy Bassema Amina (który w ku- i pnie się do góry. Ale Iwańczuk to gracz osobnej riozalny sposób wypuścił wygraną w drugiej partii kategorii, jedyny w swoim rodzaju. Jeśli jest w for- klasycznej i zamiast awansować od razu, to od- mie, zarówno szachowej, jak i – a może zwłaszcza padł w dogrywkach z Viktorem Erdosem) to nie są – psychicznej, to nadal jest w stanie pokonać każ- jednak takie wyniki, że można traktować je w ka- dego (!) na świecie. Dowodem na to może być tegoriach sensacji. Także pierwsza rundą świadczy chociażby triumf w ostatnich mistrzostwach o tym, że rankingi może w szachy nie grają, ale cy- świata w szachach szybkich. Nie ma chyba za- ferki przy nazwiskach nie biorą się znikąd! wodnika na świecie, który czułby się komfortowo Nie można jednak powiedzieć, że wszyscy grając z Ukraińcem – jemu zawsze może wyjść sza- gracze z szerokiej czołówki przeszli przez ten etap chowa perełka, w każdej chwili! turnieju gładko. Z dalekiej podróży wrócił Pentala Wasilij ma jednak także drugie, ciemne Harikrishna, który w czwartej partii meczu za bar- oblicze – potrafi wpaść w emocjonalny dołek, dzo chciał pokonać swojego kubańskiego rywala i przegrać walkę z samym sobą. Wtedy jest cieniem tylko cudem osiągnął remisową końcówkę na mo- samego siebie, gra dużo poniżej możliwości. Sinu- tywie „złego koloru gońca”. Długo męczył się soida jego wyników bywa wprost porażająca, a także Jan Niepomniaszczij, który potrzebował wewnętrzna motywacja nieprzewidywalna. Ideal- łącznie aż 6 partii by pokonać dużo niżej notowa- nie zaprezentował to turniej pretendentów w nego Mladena Palaca. Chorwat może żałować 2013 roku, gdzie Iwańczuk szybko stracił szanse tego, że w kilku partiach godził się na remisy w na wygranie turnieju (bo przegrywał swoje partie lepszych pozycjach, a także tego, że dwa razy(!!!) przez gigantyczne niedoczasy), a potem jakby partia zakończyła się słynnym powtórzeniem ru- stracił zainteresowanie zawodami. Nagle jednak chów w wariancie Najdorfa, tj. Ge3-Sg4-Gc1-Sf6. zmienił podejście i jak przyznał w wywiadzie… po- Bogini Caissa nie mogła nagrodzić takiego gracza traktował końcówkę turnieju jak rozgrzewkę awansem do kolejnego etapu zmagań! przed drużynowymi mistrzostwami Rosji. W efekcie, pokonał tak pierwszego na mecie Carl- Nie ma wątpliwości, że Radek Wojtaszek sena (czarnymi!), jak i drugiego Kramnika. Ot, cały jest faworytem swojego starcia. Aleksander Iwańczuk. Oniszczuk to zawodnik nieco starszego pokolenia Lwowska legenda jest niemożliwa do za- (ur. w 1975 roku jest od Radka o 12 lat starszy), szufladkowania także pod względem debiutów. 53 Kurier Szachowy

Ukrainiec może zagrać każde szachowe otwarcie, a w czasach korzystania z Encyklopedii Szachowej żartowano, że aby się na niego przygotować, na- leży przejrzeć wszystkie tomy! Oczywiście, sporo zależy także od Janka. Nasz junior, jak pamiętamy, zakończył swoją pierwszą przygodę z Pucharze Świata właśnie na pierwszej przeszkodzie, którą był Iwańczuk. Teraz ma okazję do rewanżu. Po drodze panowie zagrali zresztą jeszcze jedną partię tempem klasycznym – na Drużynowych Mistrzostwach Europy w Reykjaviku w 2015 roku, padł remis (Janek miał czarne). Jutro Janek będzie miał białe i mam na- dzieję, że zrobi z tego użytek, choć z drugiej strony – nie jest to konieczne. Pamiętajmy, że w pucha- rze jedną z taktyk może być dojście do dogrywek. Chociaż Iwańczuk dzierży miano najlepszego sza- chisty tempem przyspieszonym, to wcale nie są- dzę, że Janek byłby w dogrywce na straconej po- zycji. W tie-breakach do gry dochodzą emocje, a Polak ma chłodniejszą głowę. Liczę, że to zadecy- duje!

Magnus Carlsen © Maria Emelianowa

5089.Partia rosyjska [C42] Puchar Świata, Tbilisi 2017

GM Karjakin (Rosja) 2780 IM Smirnow (Australia) 2508 Tempo: 25 min. + 10 s. 1.e4 e5 2.Sf3 Sf6 3.Se5 d6 4.Sf3 Se4 5.d4 Le Quang Liem (po prawej) – Vidit d5 6.Gd3 Gd6 7.0–0 0–0 8.c4 c6 9.We1 Gf5 10.Hb3 Sa6 11.cd5 cd5 12.Sc3 Sb4 13.Ge4 de4 14.Se4 Ge6 15.Hd1 Wc8 16.Gg5 Hd7 17.We2 f6 18.Sd6 Hd6 19.Gf4 Hd7 20.a3 Sc6 21.Wc1 Gd5 22.Wd2 Wfe8 23.h3 Gf3 24.gf3 Hh3 25.d5 Se5 26.Wc8 Hc8 27.d6 Hd7 28.Kg2 Sg6 29.Gg3 Sf8 30.Wc2 Se6 31.Hd5 Kf8 32.Hf5 Wc8 33.Wc7 Wc7 34.dc7 h6 35.Hc2 Hc8 36.Hd3 Kf7 37.Hd5 g5 38.a4 h5 39.b4 h4 40.Gd6 b6 41.a5 ba5 42.ba5 a6 43.Hb3 Ke8 44.Ha4 Kf7 45.Hc4 Ke8 46.Hc6 Kf7 47.Kh2 Sd4 48.Hd5 Se6 49.Hf5 Hd7 50.Kg1 Hc8 51.Ge5 Ke7 52.Hh7 Ke8 53.Gd6 i czarne poddały się.

Maxime Vachier-Lagrave Oba zdjęcia © Maria Emelianowa

54 Kurier Szachowy

5090.Gambit hetmański [D37] Puchar Świata, Tbilisi 2017

GM Tari (Norwegia) 2588 GM Howell (Anglia) 2701 Tempo: 10 min. + 10 s. 1.d4 Sf6 2.c4 e6 3.Sf3 d5 4.Sc3 Ge7 5.g3 0– 0 6.Gg2 dc4 7.Se5 Hd6 8.0–0 c5 9.Gf4 Ha6 10.dc5 Sbd7 11.b4 Wd8 12.Hc2 g5 13.Sd7 gf4 14.Se5 Sd5 15.Wad1 f6

Radosław Wojtaszek © Maria Emelianowa

Fier 1,5 : 2,5 Bacrot Graczew 2,5 : 1,5 Melkumian Areszczenko 2,0 : 4,0 Demczenko Iwańczuk 3,0 : 1,0 Każgalejew Gonzalez Vidal 2,5 : 3,5 Harikrishna Andriejkin 3,0 : 1,0 Goganow 16.Sd5 ed5 17.Gd5 Wd5 18.Wd5 fe5 19.We5 Hf6 20.Hc4 Kg7 21.He4 Gf8 22.Wd1 Gg4 Smirnow 1,0 : 3,0 Karjakin 23.Hb7 Kg8 24.Wdd5 fg3 25.hg3 Wd8 26.Wg5 Kh8 Dubow 2,5 : 2,5 Fridman 27.Wg4 We8 28.Wf4 He6 29.Hf7 He2 30.Wd7 i Vallejo Pons 2,5 : 1,5 Karthikeyan czarne poddały się. Antipow 1,5 : 2,5 Tomaszewski Niepomniaszczij 3,5 : 2,5 Palac Nguyen 2,5 : 3,5 Adhiban Pourramezanali 1,0 : 3,0 Yu Yangyi Dżobawa 4,5 : 3,5 Salgado Bacallao 1,0 : 3,0 Fedosejew Adams 2,5 : 1,5 Batchuluun Howhannisjan 1,5 : 2,5 Rodshtein Sambuev 1,5 : 2,5 Wei Yi Sevian 2,5 : 1,5 Nisipeanu Amin 2,5 : 3,5 Erdos Rodshtein (po prawej) – Adams Tari 3,5 : 2,5 Howell

Lenic 4,0 : 2,0 Fressinet

Anish Giri Aleksander Griszczuk © Maria Emelianowa Oba zdjęcia © Maria Emelianowa 55 Kurier Szachowy

Drejew 0,0 : 1,0 Carlsen

Bacrot 0,5 : 0,5 Bu Xiangzhi Opowiada Mateusz Bartel: Radosław Wojtaszek i Jan-Krzysztof Duda Swidler 0,5 : 0,5 Erdos drugą rundę Pucharu Świata rozpoczęli od – sto- Oniszczuk 0,5 : 0,5 Wojtaszek sunkowo mało emocjonujących – remisów, odpo- Vachier 1,0 : 0,0 Graczew wiednio z Aleksandrem Oniszczukiem oraz Wasi- Tari 0,5 : 0,5 Lenderman lijem Iwańczukiem. Sensacją dnia była porażka Cori 0,5 : 0,5 Griszczuk białym kolorem Viswanathana Ananda, który Navara 1,0 : 0,0 Czeparinow przegrał z Antonem Kowaljowem z Kanady. Kramnik 1,0 : 0,0 Demczenko Jeśli ktoś oczekiwał dzisiaj rozlewu krwi, to Duda 0,5 : 0,5 Iwańczuk w partiach Polaków go nie zobaczył. Remis jest na Motylew 0,5 : 0,5 Giri pewno korzystniejszy w sytuacji Radka, który grał Harikrishna 0,5 : 0,5 Sethuraman czarnym kolorem, ale i Janek nie ma na co narze- Hou Yifan 0,5 : 0,5 Aronian kać, bo akurat czarnymi z Iwańczukiem zremiso- Matlakow 0,5 : 0,5 Andriejkin wał już dwa razy, także rewanż, podobnie jak cały Karjakin 0,5 : 0,5 Dubow mecz, powinien być wyrównany. Artiemjew 0,5 : 0,5 Radżabow W drugiej rundzie, podobnie jak w pierw- So 0,5 : 0,5 Bluebaum szej, niespodzianek prawie nie było. Zdecydo- Tomaszewski 0,5 : 0,5 Vallejo Pons wana większość partii zakończyła się remisami i Adhiban 0,5 : 0,5 Niepomniaszczij tylko 7 pojedynków wyłoniło zwycięzcę. Niemałe Yu Yangyi 0,5 : 0,5 Dżobawa wrażenie zrobiła partia Carlsena, który w obronie Bruzon 0,5 : 0,5 Nakamura Ragozina zastosował ciekawą (choć nie nową, bo Fedosejew 1,0 : 0,0 Inarkiew grano tak już w 1989 roku!) ideę 10…c4 i bardzo Anand 0,0 : 1,0 Kowaljow przekonująco wykorzystał wszelkie niedokładno- Rodshtein 0,5 : 0,5 Adams ści doświadczonego Aleksieja Drejewa. Również Lenic 0,5 : 0,5 Caruana niemal wszyscy pozostali zwycięzcy zagrali dobre Witjugow 0,5 : 0,5 Najer partie. Wei Yi 0,5 : 0,5 Rapport Tak naprawdę jedynym rezultatywnym Sevian 0,5 : 0,5 Li Chao pojedynkiem o zmiennym przebiegu, a zarazem Mamedjarow 0,5 : 0,5 Kuzubow sensacją dnia, była przegrana Vishiego Ananda. Wang Hao 0,5 : 0,5 Gelfand Były mistrz świata ciekawie rozegrał debiut, a Krawciw 0,5 : 0,5 Ding Liren operacja pozycyjno-taktyczna rozpoczęta od Le Quang Liem 13.Gb6!? przyniosła białym zdobycie pionka. Pa- 0,0 : 1,0 Vidit radoksalnie, wygranej nie było, a czarnym udało się skonsolidować swoje siły i zagrozić odbiciem materiału. W feralnym 23. posunięciu szanse bia- łych nadal były lepsze, ale Anand zdecydował się na szokujące oddanie skoczka. Niestety, po 23.Sc5 białe, choć miały pewną inicjatywę za oddaną fi- gurę, stoją już gorzej, a hinduski arcymistrz nie zdołał się obronić. Jego rywal, 25. letni Anton Ko- waljow jest dzięki temu jednym z dwóch, obok Vi- dita z Indii, zawodników, którzy są w tej chwili naj- bliżej awansu – wygrana czarnym kolorem to ogromny handicap. Graczew (po lewej) – Melkumian © Maria Emelianowa 56 Kurier Szachowy

Oniszczuk (po prawej) – Wojtaszek © Mokal Amruta

Duda (po lewej) – Iwańczuk © Mokal Amruta

57 Kurier Szachowy

5091.Partia rosyjska [C42] 0 Wc8 11.Hd2 b5 12.Wfd1 Sb6 13.Gb6 Hb6 14.a4 Puchar Świata, Tbilisi 2017 b4 15.Sd5 Sd5 16.ed5 Gd7 17.a5 Hb7 18.He3 Ge7 19.Hb6 Hb6 20.ab6 Wb8 21.Wa6 Gd8 22.b7 Ke7 GM Drejew (Rosja) 2648 23.Sc5 dc5 24.d6 Kf6 25.Gf3 Kf5 26.Gd5 e4 GM Carlsen (Norwegia) 2827 27.We1 Gf6 28.Ge4 Kg5 29.Wa5 Gb2 30.Wc5 Kf6 1.d4 d5 2.c4 e6 3.Sc3 Gb4 4.Sf3 Sf6 5.Gg5 31.We3 g6 32.Wf3 Ke6 33.Wd3 Whd8 34.Wa5 f5 h6 6.Gf6 Hf6 7.Hb3 c5 8.cd5 ed5 9.a3 Gc3 10.Hc3 35.Gf3 Gc3 36.h4 Kf6 37.g3 f4 38.Ge4 Gf5 39.Gf5 c4 11.b3 Ge6 12.Se5 0–0 13.e3 Sc6 14.Ge2 Se5 gf5 40.Wb5 Ke6 41.Kf1 15.de5 Hg6 16.0–0 d4 17.ed4 cb3 18.Gf3 Wac8 19.He3 Hg5 20.Wab1 He3 21.fe3 Wfd8 22.Gb7 Wc3 23.d5 Gd7 24.Wf4 a5 25.Kf2 Wb8 26.Gc6 Gc6 27.dc6 Wc6 28.Wd4

41…Wd7 42.gf4 Wbb7 43.We3 Kf6 i białe poddały się.

5094.Obrona Ragozina [D38] 28…Wc2 29.Kf3 b2 30.Wdd1 Wb5 31.a4 Puchar Świata, Tbilisi 2017 We5 32.Wd8 Kh7 i białe poddały się. GM Le Quang Liem (Wietnam) 2739 5092.Partia katalońska [E01] GM Vidit (Indie) 2702 Puchar Świata, Tbilisi 2017 1.Sf3 d5 2.d4 Sf6 3.c4 e6 4.Sc3 Gb4 5.cd5 ed5 6.Gg5 h6 7.Gh4 0–0 8.e3 Gf5 9.Hb3 Gc3 GM Oniszczuk A. (USA) 2682 10.Hc3 Sbd7 11.Ge2 c6 12.Sd2 Se4 13.Gd8 Sc3 GM Wojtaszek (Polska) 2739 14.bc3 Wfd8 15.f3 c5 16.Kf2 Wac8 17.Whc1 Wc7 1.d4 Sf6 2.c4 e6 3.g3 d5 4.Sf3 Gb4 5.Sbd2 18.e4 de4 19.fe4 Gg6 20.Gf3 Se5 21.Ke3 Sc6 dc4 6.a3 Gd2 7.Gd2 0–0 8.Hc2 b6 9.Hc4 Gb7 22.Sb3 cd4 23.cd4 We7 24.g4 f6 25.We1 Gf7 10.Wc1 c5 11.dc5 Gd5 12.Hh4 Sbd7 13.c6 Sc5 26.Wad1 Sb4 27.Wd2 Wc7 28.Kf2 Sa2 29.d5 Sc3 14.Gg2 Wc8 15.Gg5 Sce4 16.Ge3 Wc6 17.Wc6 Gc6 30.Sd4 Wc4 31.We3 Ge8 32.Gg2 Sb5 33.Sb5 Gb5 18.0–0 h6 19.Wc1 Ga8 20.Hf4 Sd6 21.Ha4 He7 34.Gf1 Wc5 35.Gb5 Wb5 36.Wc3 Wd7 37.Ke3 Kf7 22.Gf4 Wc8 23.Wc8 Sc8 24.Hd4 Hd7 25.Hd7 Sd7 38.Wdc2 a5 39.Wc7 Ke7 40.Wc8 a4 41.Wa8 Wb4 26.Gh3 Kf8 27.Se5 Ke7 28.Sd7 Kd7 29.f3 Gd5 42.Kd3 Wd8 43.Wa7 Kd6 44.Wc4 Wc4 45.Kc4 Ke5 30.e4 Gc4 31.Ge5 f6 32.Gc3 Se7 33.Kf2 Sc6 34.Ke3 46.Wb7 Wa8 47.Wb2 a3 48.Wa2 Ke4 49.d6 Ke5 a5 35.f4 b5 36.e5 f5 37.Gd4 g5 38.Gc5 g4 39.Gg2 50.Kc5 Wc8 51.Kb4 Kd6 52.Wa3 Wc7 53.We3 Kd5 Kc7 40.Kd2 a4 41.Kc3 h5 42.Gc6 i remis. 54.h3 g6 55.We8 f5 56.Wg8 Wc6 57.Kb5 Wf6 58.gf5 gf5 59.Wd8 Ke4 60.We8 Kf3 61.Kc4 Wd6 5093.Obrona sycylijska [B90] 62.Kc5 Wd1 63.Wh8 f4 64.Wh6 Kg3 65.Wg6 Kh3 Puchar Świata, Tbilisi 2017 66.Wf6 Kg3 67.Wg6 Kf2 68.Kc4 f3 69.Kc3 Kf1 70.Kc2 Wd5i białe poddały się. GM Anand (Indie) 2794 GM Kowaljow (Kanada) 2649 1.e4 c5 2.Sf3 d6 3.d4 cd4 4.Sd4 Sf6 5.Sc3 a6 6.h3 e5 7.Sb3 Ge6 8.Ge3 h5 9.Ge2 Sbd7 10.0– 58 Kurier Szachowy

Caruana (po lewej) – Lenic © Anastazja Karłowicz

Kowaljow (po prawej) – Anand © Anastazja Karłowicz

59 Kurier Szachowy

5095.Obrona francuska [C10] twierdzi, że wcześniej Karjakin wielokrotnie ucie- Puchar Świata, Tbilisi 2017 kał mu w gorszych pozycjach, a łączny wynik w ich dotychczasowych pojedynkach – czyli +1 dla GM Duda (Polska) 2698 Karjakina – było nieadekwatne do pozycji, które GM Iwańczuk (Ukraina) 2727 stawały na szachownicach. Teraz Dubow sądzi, że 1.e4 e6 2.d4 d5 3.Sc3 de4 4.Se4 Sd7 5.g3 rachunki, mniej więcej, zostały wyrównane. Sgf6 6.Sf6 Sf6 7.Gg2 e5 8.Sf3 ed4 9.Hd4 Ge7 10.Gf4 0–0 11.0–0–0 c6 12.Whe1 Hd4 13.Sd4 Gc5 14.Gg5 Gb6 15.c3 Gd7 16.Gf6 gf6 17.Ge4 Wfd8 18.f3 Ge6 19.Se6 fe6 20.Wd8 Wd8 21.Wd1 i re- Drejew 0,0 : 2,0 Carlsen mis. Bacrot 1,0 : 1,0 Bu Xiangzhi

Swidler 1,0 : 1,0 Erdos Oniszczuk 1,0 : 1,0 Wojtaszek Vachier 1,5 : 0,5 Graczew Opowiada Mateusz Bartel: Tari 0,5 : 1,5 Lenderman Zarówno Jan-Krzysztof Duda, którego par- Cori 1,0 : 1,0 Griszczuk tia zakończyła się bardzo szybko, jak i Radosław Navara 1,0 : 1,0 Czeparinow Wojtaszek, który po długiej batalii nie zdołał prze- Kramnik 1,5 : 0,5 Demczenko bić swojego rywala, zagrają jutro w dogrywkach. Duda 1,0 : 1,0 Iwańczuk Do tego etapu nie dotarło kilku znakomitych gra- Motylew 1,0 : 1,0 Giri czy. Z turniejem pożegnali się m. in. Viswanathan Harikrishna 1,0 : 1,0 Sethuraman Anand, Siergiej Karjakin czy Michael Adams. Hou Yifan 1,0 : 1,0 Aronian Jeśli przyjrzeć się klasycznej części meczu Matlakow 1,0 : 1,0 Andriejkin Duda – Iwańczuk, to widać, że obaj panowie mają Karjakin 0,5 : 1,5 Dubow do siebie sporo respektu. Wczoraj Ukrainiec wy- Artiemjew 1,0 : 1,0 Radżabow brał bardzo solidny debiut, będąc gotowym na So 1,0 : 1,0 Bluebaum cierpliwą obronę gorszej końcówki, a dzisiaj nie Tomaszewski 0,5 : 1,5 Vallejo Pons miał żadnego pomysłu na to, jak podejść Janka i Adhiban 1,0 : 1,0 Niepomniaszczij po otrzymaniu standardowej pozycji nie miał nic Yu Yangyi 1,0 : 1,0 Dżobawa przeciwko powtórzeniu posunięć. Można założyć, Bruzon 1,0 : 1,0 Nakamura że Iwańczuk, aktualny mistrz świata w szachach Fedosejew 1,5 : 0,5 Inarkiew szybkich, bardzo pewnie czuje się w dogrywkach. Anand 0,5 : 1,5 Kowaljow Nie skreślałbym jednak Janka, gdyż moim zda- Rodshtein 1,5 : 0,5 Adams niem nasz młody arcymistrz ma wszystkie po- Lenic 1,0 : 1,0 Caruana trzebne umiejętności, aby sprostać naporowi ry- Witjugow 1,0 : 1,0 Najer wala. O tym, że Duda dobrze gra w szachy szybkie Wei Yi 1,0 : 1,0 Rapport i błyskawiczne niech świadczą mistrzostwa Europy Sevian 1,0 : 1,0 Li Chao w rapidach i blitzach z 2014 roku, gdzie Janek Mamedjarow 1,0 : 1,0 Kuzubow zgarnął odpowiednio złoty i srebrny medal. Wang Hao 1,0 : 1,0 Gelfand Szanse w tej parze oceniam jako równe, a zadecy- Krawciw 1,0 : 1,0 Ding Liren duje dyspozycja dnia. Le Quang Liem Dziś, bez wątpienia, najwięcej pisze się i 0,5 : 1,5 Vidit mówi o odpadnięciu Siergieja Karjakina. Nie- * Podajemy stan mini meczów po dwóch rundach, dawny pretendent do tytułu mistrza świata prze- zawodnicy wymienieni po lewej stronie grali kolo- grał ze swoim młodszym rodakiem, Daniłem Du- rem czarnym! bowem. Jak przyznał sam Dubow w wywiadzie dla strony www.chess-news.ru, w jego zwycięstwie była jakaś „wyższa sprawiedliwość”. Rosjanin

60 Kurier Szachowy

Wczesne odpadnięcie z zawodów Karja- grafik (czas gruziński, +2 godziny do czasu pol- kina ponawia pytanie o zasadność jego gry w tym skiego) jest taki: turnieju. Rosjanin ma przecież zagwarantowane miejsce w turnieju pretendentów (jako prze- 1. Pierwsza partia: tie-break (25+10) – 15:00. grany meczu o mistrzostwo świata), więc w pew- 2. Druga partia: tie-break (25+10) – nie wcześniej nym sensie „grał o nic”. W zawodach, gdzie trzeba niż 16:30. dawać z siebie 110%, pewne braki motywacyjne 3. Trzecia partia: tie-break (10+10) – nie wcześniej mogę okazać się istotne – chociaż, aby udowodnić niż 18:00. tę teorię, potrzebne byłoby odpadnięcie Magnusa 4. Czwarta partia: tie-break (10+10) – nie wcze- Carlsena, na które na razie się nie zanosi – Nor- śniej niż 19:00. weg wygrał wszystkie cztery partie! Z drugiej 5. Piąta partia: tie-break (5+3) – nie wcześniej niż strony, Karjakin przegrał dlatego, że zapomniał 20:00. swoich przygotowań. Ta partia pokazuje jak bar- 6. Szósta partia: tie-break (5+3) – nie wcześniej dzo dobrze przygotowani są zawodnicy świato- niż 20:30. wego topu. Chociaż już 12.Ga3 było nowym posu- 7. Armageddon, czyli partia, w której białe mają 5 nięciem, to aż do 18.a5 obaj zawodnicy byli przy- minut na całą partię, zaś czarne – 4 minuty (do- gotowani. Wtedy jednak Karjakin zamiast prawi- piero po 60. ruchach zawodnicy otrzymują po dłowego 18…Wa5 (co według Dubowa prowadzi dwie dodatkowe sekundy po każdym posunięciu), do mniej więcej remisowej pozycji), zagrał przy czym białe muszą wygrać, gdyż remis pro- 18…Ga7? i po zrobieniu jeszcze kilku niedokładno- muje przeciwnika – nie wcześniej niż 21:00. ści okazało się, że czarne nie mają pełnej rekom- pensaty za jakość i szybko podpisały kapitulację. 5096.Obrona sycylijska [B51] Wraz z Karjakinem, turniej opuszczają ta- Puchar Świata, Tbilisi 2017 kie gwiazdy jak Anand (dzisiaj nie zdołał zagrozić Kowaljowowi), Adams (który naciskał większą GM Carlsen (Norwegia) 2827 część partii na Maksima Rodshteina, ale w niedo- GM Drejew (Rosja) 2648 czasie przeoczył silne 36…e4! co zmieniło układ sił 1.e4 c5 2.Sf3 d6 3.Gb5 Sd7 4.a4 Sgf6 5.Sc3 i Anglik dość szybko się rozsypał), Tomaszewski g6 6.a5 Gg7 7.a6 0–0 8.0–0 e6 9.d3 Hb6 10.ab7 (został elegancko ograny przez Vallejo Pons) czy Gb7 11.We1 Wfd8 12.Ga4 h6 13.h3 d5 14.e5 Sh7 Le Quang Liem. 15.Gd7 Wd7 16.d4 cd4 17.Se2 d3 18.Hd3 d4 Jednym z najbardziej zaskakujących wyda- 19.Sed4 g5 20.c3 Sf8 21.Sh2 Sg6 22.Hg3 Sh4 rzeń dzisiejszego dnia był to, co zrobił Anton Dem- 23.Shf3 Sf3 24.Sf3 Wd3 25.h4 gh4 26.Hh4 Gf3 czenko. Rosjanin, który stoczył piękną walkę w 27.gf3 Wf3 pierwszej rundzie z Aleksandrem Areszczenko, w drugiej stanął oko w oko z Władimirem Kramni- kiem. W pierwszej partii przegrał, a w drugiej… za- proponował remis po 10 posunięciach! Jutro zobaczymy tyle samo dogrywek co w pierwszej rundzie – czyli 22. Z tego, aż 21 me- czów zakończyło się dwoma remisami i tylko w pa- rze Czeparinow – Navara doszło do wymiany cio- sów. Wielu zawodników nie ma nic przeciwko temu, aby losy pojedynków rozstrzygały się w ba- rażach, a przodują w tym Węgrzy. Dzisiaj zarówno Erdos, jak i Rapport skończyli przed upływem dwóch kwadransów! 28.Gh6 f5 29.Gg7 Kg7 30.Kh1 i czarne pod- Start baraży bez zmian – o godzinie 13. dały się. Terminarz dalszych partii jest uzależniony od za- kończenia ostatniej partii na sali, a orientacyjny

61 Kurier Szachowy

5097.Partia angielska [A34] 5099.Partia hiszpańska[C65] Puchar Świata, Tbilisi 2017 Puchar Świata, Tbilisi 2017

GM Lenderman (USA) 2565 GM Adams (Anglia) 2738 GM Aryan (Norwegia) 2588 GM Rodshtein (Izrael) 2695 1.Sf3 Sf6 2.c4 c5 3.Sc3 d5 4.cd5 Sd5 5.e3 1.e4 e5 2.Sf3 Sc6 3.Gb5 Sf6 4.d3 Gc5 5.Gc6 Sc3 6.dc3 Hd1 7.Kd1 Sc6 8.e4 b6 9.Kc2 Gb7 10.Ge3 dc6 6.0–0 Gg4 7.h3 Gf3 8.Hf3 0–0 9.Sd2 We8 e6 11.Sd2 Gd6 12.a4 Ke7 13.f3 Se5 14.a5 h6 15.h4 10.Sc4 Sd7 11.Gd2 We6 12.g3 b5 13.Se3 Gf8 14.a4 Gc6 16.h5 Sd7 17.Sc4 Gc7 18.Sa3 ba5 19.Gb5 Gb5 a6 15.Wa2 Sc5 16.ab5 ab5 17.Wfa1 Wa2 18.Wa2 20.Sb5 Gb6 21.Gf4 e5 22.Gd2 Sb8 23.Sa3 Sc6 We8 19.Kg2 Se6 20.Sf5 c5 21.Wa5 Hd7 22.Gc3 f6 24.Sc4 Ke6 25.Ge3 Wac8 26.Kb3 Whd8 27.Whd1 23.b3 c6 24.h4 g6 25.Se3 Gg7 26.Hg4 Wf8 27.Kg1 Wb8 28.Ka4 a6 29.Wd8 Gd8 30.Gc5 Gc7 31.Wd1 Hf7 28.Wa6 f5 29.ef5 gf5 30.He2 Hb7 31.Wa2 Sd4 g6 32.hg6 fg6 33.Wd2 Wb5 34.Gd6 Gd8 35.Gf8 32.Gd4 cd4 33.Sf1 c5 34.Sd2 Gh6 35.Wa1 Hg7 Ge7 36.Ge7 Ke7 37.Wd5 Sa7 38.We5 Kf6 39.Wd5 36.Kh2 e4 37.Wf1 e3 38.Sf3 Kh8 39.fe3 de3 40.Sg1 i czarne poddały się. Wg8 41.Hf3 Hc3 42.He2 f4 43.g4 f3 44.Sf3 Wg4 45.Kh3 Wg8 46.Wg1 Wf8 47.Wg4 Hf6 48.Sg5 Hf2 5098.Partia angielska [A29] 49.Wg2 Gg5 50.Wf2 ef2 51.Hf1 Ge3 52.b4 cb4 Puchar Świata, Tbilisi 2017 53.Ha1 Kg8 54.Hf1 h5 55.Kh2 Kh7 56.Kh3 Wf4 57.d4 Gd4 58.Kg2 Kh8 59.Kh3 Wf6 60.Kh2 Wf8 GM Dubow (Rosja) 2666 61.Kh3 Wf4 62.Kg2 Wg4 63.Kh2 Ge5 i białe pod- GM Karjakin (Rosja) 2780 dały się. 1.c4 Sf6 2.Sc3 e5 3.Sf3 Sc6 4.g3 d5 5.cd5 Sd5 6.Gg2 Gc5 7.0–0 0–0 8.d3 Gb6 9.Sd5 Hd5 5100.Partia szkocka [C45] 10.b4 e4 11.Sg5 Hd4 12.Ga3 e3 13.b5 ef2 14.Kh1 Puchar Świata, Tbilisi 2017 Se5 15.Gf8 Kf8 16.a4 a5 17.ba6 Wa6 18.a5 Ga7 19.Hc1 Hd8 20.Hf4 h6 21.Se4 He7 22.Sc3 g5 GM Czeparinow (Bułgaria) 2695 23.Hc1 Sg4 24.Sd5 He2 25.Hc7 Wc6 GM Navara (Czechy) 2720 1.e4 e5 2.Sf3 Sc6 3.d4 ed4 4.Sd4 Gc5 5.Sb3 Gb6 6.Sc3 Sf6 7.Gg5 h6 8.Gh4 d6 9.f3 Ge6 10.Gb5 0–0 11.Gc6 bc6 12.He2 g5 13.Gf2 Gb3 14.ab3 Sd5 15.Hd2 Sc3 16.Hc3 f5 17.Hc4 Kg7 18.Hc6 fe4 19.Gb6 ab6 20.Wa8 Ha8 21.Hc7 Kg8 22.0–0 ef3 23.Hc4 Kg7 24.Hc3 Kg8 25.Wf3 Wf3 26.gf3 Hd5 27.Kg2 b5 28.Kg3 Kf7 29.f4 Kg6 30.He3 Kf5 31.fg5 hg5 32.h3 Hc5 33.Hd3 Kf6 34.Kf3 He5

26.Hd8 He8 27.He8 Ke8 28.d4 Kd8 29.h3 Sf6 30.Sb6 Wc2 31.Sc8 i czarne poddały się.

35.Hc3 Hc3 36.bc3 d5 37.Ke3 Ke5 38.Kd3 Kf4 39.Kd4 Kg3 40.Kd5 Kh3 41.c4 g4 42.c5 i czarne Jan-Krzysztof Duda poddały się. 62 Kurier Szachowy

5101.Partia hiszpańska[865] tym razem. Choć dłużej na placu boju został Ja- Puchar Świata, Tbilisi 2017 nek, to nie mogę powiedzieć, że był on bliżej awansu – na dobrą sprawę w żadnej partii meczu GM Vallejo Pons (Hiszpania) 2717 Duda nie zdołał zagrozić Iwańczukowi, a najlep- GM Tomaszewski (Rosja) 2710 sze szanse na zdobycie przewagi miał w pierwszej 1.e4 e5 2.Sf3 Sc6 3.Gb5 a6 4.Ga4 Sf6 5.0– partii szachów klasycznych. Później jego doświad- 0 Ge7 6.He2 b5 7.Gb3 0–0 8.d4 d6 9.c3 Gg4 czony rywal skutecznie lawirował otwarciami i cały czas szukał szans na to, by przechytrzyć opo- 10.Wd1 Hc8 11.h3 Gh5 12.Gg5 Wb8 13.d5 Sa5 nenta, co w końcu się udało. Mam wrażenie, że 14.Gf6 Gf6 15.Sbd2 Gg5 16.g4 Gd2 17.Sd2 Gg6 Janek do swojego rywala podszedł ze zbyt du- 18.Sf1 f6 19.f3 Ge8 20.Se3 Gd7 21.Kh2 Hb7 żym respektem, a w efekcie w jego grze zabra- 22.Gc2 b4 23.Wab1 b3 24.ab3 Sb3 25.Gb3 Hb3 kło charakterystycznej drapieżności i woli wy- 26.Ha6 Gb5 27.Ha5 Ge2 28.Wd2 Gf3 29.Hc7 Ge4 grania każdej partii. Umiejętności pozwalały 30.Wa1 Gg6 31.Hd6 Wfd8 32.He7 We8 33.Ha3 Dudzie na przetrwanie – i to dość długo – ale stwa- Hb6 34.Ha7 Hd6 35.Wa6 Hf8 rzania szans i tworzenia presji na przeciwniku praktycznie nie było. Inaczej wyglądało to w meczu Radka, który stosunkowo pewnie utrzymywał czarny ko- lor i w klasyku i dzisiaj, w rapidzie. Także „białe” partie Polaka miały podobny scenariusz – Wojta- szek z debiutu wychodził lepiej i realnie naciskał Oniszczuka, który musiał wykazywać się w obro- nie. Tak wczoraj, jak i dzisiaj, wydawało się, że już-już i Radek przełamie opór Amerykanina, ale ten nie chciał się poddać. Ba, dzisiaj z dużej prze- wagi Wojtaszek zaskakująco łatwo przeszedł najpierw do podejrzanej, a chwilę później do przegranej pozycji, i w efekcie, stanowczo za 36.d6 Ge4 37.d7 Wed8 38.Hc7 i czarne wcześnie, pożegnał się z turniejem. poddały się. Patrząc na to, że wszyscy nasi arcymistrzo- wie (mam na myśli również Kacpra Pioruna) od- padli w dogrywkach, nie wygrywając przy tym żadnej (!) partii, należy zastanowić się jakie są tego przyczyny. Można to nazwać przypadkiem, Opowiada Mateusz Bartel: Zarówno Ra- ale podobnie było także na poprzednim Pucharze dosław Wojtaszek, który przegrał z Aleksandrem Świata, gdzie i Radek i autor tych słów (choć mi Oniszczukiem, jak i Jan-Krzysztof Duda, którego udało się wygrać jeden pojedynek dogrywkach, odprawił z kwitkiem Wasilij Iwańczuk, pożegnali ale za to nie przeszedłem pierwszej rundy) odpadli w barażach. Mam przeczucie, że jednym z czynni- się z turniejem. Grono, w którym znaleźli się Po- ków, obok odporności psychicznej, może być to, lacy jest wyjątkowe – na tym etapie zmagań bilety że w Polsce na palcach jednej ręki można policzyć powrotne muszą kupować m.in. Mamedjarow, ciekawe turnieje szachów szybkich. Efekty są ta- Harikrishna, Andriejkin, Witjugow, Bacrot, Ra- kie, że Radek zagrał dzisiaj pierwsze partie sza- dżabow, Gelfand oraz Chińczycy Yu Yangyi i Wei chów szybkich w tym roku. Oczywiście, rozgry- Yi. wał także partie treningowe, ale warunki turnie- Dzisiejsze zmagania okazały się sądne dla jowe to zupełnie inne realia. Są chętni do organi- obu naszych graczy i bardzo przykro jest pisać o zowania silnych turniejów szachów szybkich? Pil- tym, że Wojtaszek i Duda pożegnali się z turnie- nie ich potrzeba! jem. Prawdę mówiąc, wczoraj byłem optymistą i liczyłem na to, że w trzeciej rundzie będziemy świadkami pasjonujących starć Wojtaszek – Swi- dler oraz Duda – Kramnik, ale okazało się, że nie

63 Kurier Szachowy

Trochę w tym winy mediów szachowych, które zatraciły wszelki dystans i psują naszych chłopaków niemiłosiernie ich chwaląc, gdy im po- Bacrot 1,5 : 2,5 Bu Xiangzhi trzeba… solidnego „kopa”, który na pewno z po- Swidler 2,5 : 1,5 Erdos czątku zaboli, ale potem może przynieść wyniki. Oniszczuk 2,5 : 1,5 Wojtaszek Cori 1,5 : 2,5 Griszczuk Tempo gry: 25min. + 10 s. Navara 3,0 : 1,0 Czeparinow Duda 2,5 : 3,5 Iwańczuk 5102.Gambit hetmański [D37] Motylew 2,0 : 4,0 Giri Puchar Świata, Tbilisi 2017 Harikrishna 1,5 : 2,5 Sethuraman Hou Yifan 2,0 : 4,0 Aronian GM Mamedjarow (Azerbejdżan) 2797 Matlakow 5,0 : 3,0 Andriejkin GM Kuzubow (Ukraina) 2688 Artiemjew 4,5 : 3,5 Radżabow 1.d4 Sf6 2.c4 e6 3.Sf3 d5 4.Sc3 Sbd7 5.Gf4 So 4,0 : 2,0 Bluebaum dc4 6.e3 b5 7.Sb5 Gb4 8.Sc3 Sd5 9.a3 Sc3 10.Hd2 Adhiban 1,5 : 2,5 Niepomniaszczij Sd5 11.ab4 Sf4 12.ef4 Gb7 13.Ge2 Sb6 14.0–0 Hd6 Yu Yangyi 2,0 : 4,0 Dżobawa 15.Wa5 0–0 16.Wc5 Wfd8 17.Wd1 Sa4 18.Wa5 Bruzon 1,5 : 2,5 Nakamura Sb6 19.Se5 Gd5 20.Wc5 Wab8 21.Wa1 Wb7 22.h4 Lenic 2,0 : 4,0 Caruana h6 23.Wa6 He7 24.h5 Sd7 25.Sd7 Wd7 26.Wa3 Witjugow 1,0 : 3,0 Najer Wd6 27.Gc4 Gc4 28.Wc4 Wdb6 29.Wa4 Hd7 Wei Yi 1,5 : 2,5 Rapport 30.Wa5 Wb5 31.Hc3 Hd6 32.Wb5 Wb5 33.Wc7 Sevian 1,5 : 2,5 Li Chao Hf4 34.Wc5 Wb8 35.b5 He4 36.We5 Hb1 37.Kh2 Mamedjarow 1,0 : 3,0 Kuzubow Hf1 38.Hc2 Wb5 39.Wc5 Wb8 40.d5 ed5 41.Wd5 Wang Hao 2,5 : 1,5 Gelfand We8 42.Hf5 He2 43.g3 Hb2 44.Wd7 Ha2 45.Kg2 a6 Krawciw 1,5 : 2,5 Ding Liren 46.Wd6 Hc4 47.Kh2 Hb5 48.Hf3 a5 49.Wd5 Hc6 50.Hd3 a4 51.Wd6 Hc5 52.Kg2 Hh5 53.Wa6 Hg4 * Podajemy stan meczów po trzech rundach. 54.Hb5

W związku z odpadnięciem Polaków czę- stotliwość ukazywania artykułów się zmniejszy. Następnego można spodziewać się po dogryw- kach trzeciej rundy. Na tym etapie zostały już same tuzy, a ciekawych starć nie brakuje. Bardzo ciekawie powinno być w parach Kramnik – Iwań- czuk, Griszczuk – Navara, a już zupełnie frapująco zapowiadają się starcia takich graczy jak Dżobawa – Niepomniaszczij czy Fedosejew – Nakamura.

Od Redakcji: Naszym liderom potrzebny jest – tak jak w Rosji, a kiedyś w ZSRR – trener szachowy bę- 54…He4 55.Kg1 Wa8 i białe poddały się. dący równocześnie psychoanalitykiem – który im wyjaśni, że jeśli chcą mieć sukcesy, to powinni 5103.Obrona Nimzowitscha [E54] mniej kalkulować – a więcej grać z oddaniem Puchar Świata, Tbilisi 2017 każdą partię. Nie uda się raz, potem drugi, aż w końcu zaczną się sukcesy. Szczególnie żal Jana GM Krawciw (Ukraina) 2670 Krzysztofa Dudy, który zamiast przypominać bo- GM Ding Liren (Chiny) 2771 jowością Xionga, czy Vidita – przypomina starego 1.c4 Sf6 2.Sc3 e6 3.d4 Gb4 4.e3 0–0 5.Gd3 „dziadka” niegdyś silnego arcymistrza, który za- d5 6.Sf3 dc4 7.Gc4 c5 8.0–0 cd4 9.ed4 b6 10.He2 miast wygrywać, chce po prostu „przetrwać. Gb7 11.Wd1 Gc3 12.bc3 Hc7 13.Se5 Sbd7 14.Sd7 Hd7 15.Gd2 Se4 16.f3 Sd2 17.Hd2 Wac8 18.Gb3 64 Kurier Szachowy

Gd5 19.Hd3 Hc6 20.Wac1 Gc4 21.Gc4 Hc4 22.Wc2 gf4 32.ef4 Sf6 33.Sf6 Kf6 34.Wh6 Ke7 35.Wg6 Se4 Wfd8 23.Kf2 h5 24.Hc4 Wc4 25.Ke2 b5 26.f4 f6 36.Ge4 de4 37.d5 cd5 38.Ke3 Kf7 39.Wb6 Wg7 27.Kd3 e5 28.fe5 fe5 29.Wb1 a6 30.Wbb2 ed4 40.Wb7 Kg6 41.Wb5 Kh5 42.Wd5 Wg3 43.Ke2 31.cd4 Wdd4 32.Ke3 We4 33.Kf3 Wf4 34.Ke3 Kh7 35.g3 Wfe4 36.Kf3 Wc2 37.Wc2 Wa4 38.h4 Kg6 39.Wc6 Kf7 40.Wc7 Kf6 41.Wc6 Ke5 42.Wc5 Kf6 43.Wc6 Kf7 44.Wc7 Kg6 45.Wc6 Kh7 46.Wc2 g6 47.Ke3 Kg7 48.Wc7 Kf6 49.Wc6 Kf5 50.Wc5 Ke6 51.Wc6 Ke5 52.Wg6 Wa3 53.Kd2 Wa2 54.Kc3 Ke4 55.Wg5 Kf3 56.Wh5 Kg3 57.Wh8 Wa4 58.h5 Kg4 59.Kb3 Kg5 60.Kb2 Wh4 61.Wa8 Wb4 62.Kc3 Wc4 63.Kb3 Wc6 64.Wh8 Wh6 65.Wd8 Kh5 66.Wd5 Kg4 67.Kb4 Kf4 68.Wd1 Ke3 69.Kc5 Ke2 70.Wd4 Wh1 71.Wd6 Wa1 72.Wh6 Kd3 73.Kb4 Wb1 74.Ka5 Wa1 75.Kb4 Kd4 76.Wh4 Ke5 77.Wh5 Kf6 78.Wh6 Kg5 79.Wd6 Wa4 80.Kb3 Kf5 81.Wh6 Ke5 43…Kg4 44.Wa5 Wb3 45.Wa8 Kf4 46.a5 82.Wg6 Kd5 83.Wf6 Kc5 84.Wh6 Wa1 85.Kb2 Wa4 Wb2 47.Kd1 Wa2 48.a6 Ke3 49.a7 f4 i białe pod- 86.Kb3 Wb4 87.Ka3 a5 88.Wh5 Kd6 89.Wh6 Ke5 dały się. 90.Wh5 Kf6 91.Wh6 Kg5 92.Wa6 Wa4 93.Kb3 Kf5 94.Wh6 Wg4 95.Wb6 a4 96.Ka2 Wb4 97.Wh6 Tempo gry: 25min. + 10 s. Wb3 98.Wh4 Ke5 99.Wg4 Kd5 100.Wh4 Kc5 101.Wh5 Kb4 102.Wh4 Ka5 103.Wh5 Wf3 5105.Partia szkocka [C47] 104.Wg5 a3 105.Wg4 b4 106.Wh4 Wf2 107.Kb3 Puchar Świata, Tbilisi 2017 Wb2 108.Kc4 a2 109.Wh8 Wc2 110.Kb3 GM Hou Yifan (Chiny) 2670 GM Aronian (Armenia) 2802 1.e4 e5 2.Sf3 Sc6 3.Sc3 Sf6 4.d4 ed4 5.Sd4 Gb4 6.Sc6 bc6 7.Gd3 0–0 8.0–0 We8 9.Gg5 h6 10.Gh4 Wb8 11.f4 Ge7 12.b3 d6 13.Hf3 Sd7 14.Ge7 He7 15.Wae1 Sc5 16.e5 Hd8 17.ed6 cd6 18.We8 He8 19.f5 He5 20.f6 Hd4 21.Wf2 g6 22.Se2 Ha1 23.Wf1 He5 24.h3 Ge6 25.Hf4 Hf4 26.Sf4 We8 27.Kh2 Kf8 28.a3 g5 29.Se6 We6 30.Wf3 d5 31.b4 Sd7 32.Gf5 Se5 33.Wc3 Wf6 34.g4 Ke7 35.Wc5 Sc4 36.Gd3 Sa3 37.Wa5 Sb1 38.Wa7 Kd6 39.Kg2 Sc3 40.Gf5 Sb5 41.Wa6 Ke5 110…a1S i mat. 42.Gd3 Sc3 43.Gf5 Se4 44.Wa7 Sd6 45.Gd3 Kd4 46.Wc7 Sc4 47.We7 Kc3 48.Wb7 Se3 49.Kg3 Sc2 5104.Gambit hetmański [D35] 50.Gc2 Kc2 51.b5 cb5 52.Wb5 d4 53.Wc5 Kd2 Puchar Świata, Tbilisi 2017 54.h4 gh4 55.Kh4 d3 i białe poddały się.

GM Wojtaszek (Polska) 2739 5106.Partia angielska [A15] GM Oniszczuk (USA) 2682 Puchar Świata, Tbilisi 2017 1.d4 Sf6 2.c4 e6 3.Sc3 d5 4.cd5 ed5 5.Gg5 c6 6.e3 Ge7 7.Gd3 Sbd7 8.Sge2 Sh5 9.Ge7 He7 GM Iwańczuk (Ukraina) 2227 10.g4 Shf6 11.Sg3 Sb6 12.g5 Sg8 13.h4 Ge6 14.Sh5 GM Duda (Polska) 2698 g6 15.Sg7 Kd7 16.Se6 He6 17.a4 a5 18.h5 Se7 1.c4 Sf6 2.d4 c6 3.Gf4 Hb6 4.Hd2 d5 5.Sc3 19.Hf3 Sf5 20.Se2 Wae8 21.b3 Sd6 22.Hh3 Hh3 Gf5 6.f3 e6 7.g4 Gg6 8.h4 h5 9.g5 Sfd7 10.e3 Sa6 23.Wh3 h6 24.hg6 hg5 25.Wh8 Wh8 26.g7 Wg8 11.a3 Ha5 12.Wd1 Ge7 13.Gg3 Wd8 14.c5 b6 27.Sg3 Ke7 28.Sh5 f5 29.Ke2 Sd7 30.Wh1 Kf7 31.f4 15.Sd5 Hd2 16.Kd2 cd5 17.Ga6 bc5 18.Gc7 cd4 65 Kurier Szachowy

19.ed4 Wa8 20.Gb7 0–0 21.Ga8 Wa8 22.Se2 f6 23.gf6 gf6 24.Wc1 Kf7 25.Wc6 Gf5

Carlsen 0,0 : 1,0 Bu Xiangzhi Oniszczuk 0,5 : 0,5 Swidler Lenderman 0,5 : 0,5 Vachier Griszczuk 0,5 : 0,5 Navara Iwańczuk 0,5 : 0,5 Kramnik Giri 0,5 : 0,5 Sethuraman Aronian 1,0 : 0,0 Matlakow

26.Sg3 Gg6 27.We1 Wc8 28.Wee6 Gf8 Artiemjew 0,5 : 0,5 Dubow 29.Gf4 i czarne poddały się. Vallejo Pons 0,0 : 1,0 So Niepomniaszczij 0,5 : 0,5 Dżobawa Nakamura 0,5 : 0,5 Fedosejew Rodshtein 1,0 : 0,0 Kowaljow Caruana 0,5 : 0,5 Najer Li Chao 0,5 : 0,5 Rapport Wang Hao 0,5 : 0,5 Kuzubow Ding Liren 0,5 : 0,5 Vidit

5107.Partia węgierska [C55] Puchar Świata, Tbilisi 2017

GM Carlsen (Norwegia) 2827 GM Bu Xiangzhi (Chiny) 2714 1.e4 e5 2.Gc4 Sf6 3.d3 Sc6 4.Sf3 Ge7 5.0–0 0–0 6.Gb3 d6 7.c3 Ge6 8.We1 Hd7 9.Sbd2 Wab8 10.Gc2 d5 11.h3 h6 12.ed5 Sd5 13.Se5 Se5 14.We5 Gd6 15.We1

Aleksander Lenderman – runda 3.1 © Anastazja Karłowicz 15…Gh3 16.gh3 Hh3 17.Sf1 Wbe8 18.d4 f5 19.Gb3 c6 20.f4 Kh7 21.Gd5 cd5 22.We3 We3 23.Ge3 g5 24.Kf2 gf4 25.Hf3 fe3 26.Se3 Hh2 27.Kf1 Wg8 28.Hf5 Wg6 29.Ke1 h5 30.Kd1 Kh6 31.Sc2 h4 32.Se1 h3 33.Sf3 Hg2 34.Se1 Hg4 35.Hg4 Wg4 36.Sf3 Wg1 i białe poddały się.

66 Kurier Szachowy

i Anandem. Prezydent ECU Zurab Azmajpara- szwili wyjaśnił mu, że jego ubiór łamie regulamin i… wykluczył z rozgrywek, mimo że młody kana- dyjsko – rosyjski arcymistrz rozgrywał swój „tur- niej życia”.

Griszczuk (po prawej) – Navara © Anastazja Karłowicz

5108.Obrona Caro – Kann [B12] Puchar Świata, Tbilisi 2017

GM Vallejo Pons (Hiszpania) 2717 GM So (USA) 2792 1.e4 c6 2.d4 d5 3.e5 Gf5 4.g4 Ge4 5.f3 Gg6 11 minut przed rozpoczęciem rundy 6.h4 h5 7.e6 Hd6 8.ef7 Gf7 9.Ge3 hg4 10.fg4 Sf6 11.Sc3 He6 12.Kd2

1.d4 i… koniec partii

12…Sg4 13.Gg5 Sf2 14.Hf3 Sh1 15.Hh1 Hd6 16.Gh3 e6 17.Wf1 Ge7 18.Gf4 Hb4 19.Sge2 Sd7 20.a3 Hb2 21.Wb1 Ha3 22.Wb7 Ha6 23.Hb1 Wh4 24.Gf1 Wf4 25.Sf4 Ha5 26.He1 Gg5 27.Hg3 Gh6 28.Gd3 0–0–0 29.Wb3 e5 30.de5 d4 i białe pod- dały się.

5109.Partia nierozegrana Puchar Świata, Tbilisi 2017

GM Rodshtein (Polska) 2695

GM Kowaljow (Rosja) 2649 Sędzia Arild Rimestad włącza czas Kowaljowa 1.d4 i czarne wygrały walkowerem. Anton Kowaljow przyszedł na rundę na kilka minut przed rozpoczęciem w tych samych szortach, co w poprzednich rundach z Akobianem

67 Kurier Szachowy

1,0 : 0,0 Daniel Dubow Cztery zdjęcia © Amruka Mokral © Anastazja Karłowicz

5110.Partia angielska [A28] Puchar Świata, Tbilisi 2017

GM Aronian (Armenia) 2802 GM Matlakow (Rosja) 2728 1.c4 e5 2.Sc3 Sf6 3.Sf3 Sc6 4.e3 Gb4 5.Hc2 Gc3 6.bc3 0–0 7.d3 d6 8.Ge2 We8 9.e4 Se7 10.Sh4 Carlsen 0,5 : 1,5 Bu Xiangzhi Sg6 11.Sg6 hg6 12.0–0 c6 13.f4 b5 14.cb5 cb5 Oniszczuk 0,5 : 1,5 Swidler 15.h3 Hb6 16.Kh2 Ge6 17.a4 a6 18.Hb2 Sd7 Lenderman 1,0 : 1,0 Vachier 19.Wb1 Wab8 20.ab5 ab5 21.Wf3 f6 22.f5 gf5 Griszczuk 1,0 : 1,0 Navara 23.ef5 Gd5 24.Wg3 We7 25.Gh5 e4 26.d4 Gc4 Iwańczuk 1,5 : 0,5 Kramnik 27.Gf4 Wa8 28.Wa1 Wd8 29.Wa3 Sf8 30.Ha1 Gf7 Giri 1,0 : 1,0 Sethuraman 31.Wa6 Hc7 32.Ge2 Gc4 33.Gc4 Hc4 34.Wd6 Sd7 Aronian 1,0 : 1,0 Matlakow 35.Ha7 Kf7 36.Hb7 Ke8 Artiemjew 0,5 : 1,5 Dubow Alej Pens 0,5 : 1,5 So Niepomniaszczij 1,0 : 1,0 Dżobawa Nakamura 0,5 : 1,5 Fedosejew Rodshtein 2,0 : 0,0 Kowaljow Caruana 1,0 : 1,0 Najer Li Chao 1,0 : 1,0 Rapport Wang Hao 1,5 : 0,5 Kuzubow Ding Liren 1,0 : 1,0 Vidit * Wyniki sumaryczne po rundach 3.1 i 3.2.

5111.Gambit hetmański [D45] 37.We6 We6 38.fe6 He6 39.Wg7 e3 40.Hf3 Puchar Świata, Tbilisi 2017 i czarne poddały się. GM Bu Xiangzhi (Chiny) 2714 GM Carlsen (Norwegia) 2827 1.Sf3 e6 2.c4 d5 3.d4 Sf6 4.Sc3 c6 5.e3 Sbd7 6.Hc2 b6 7.Ge2 Gb7 8.0–0 Gd6 9.e4 Se4 10.Se4 de4 11.He4 Sf6 12.Hc2 c5 13.Ha4 Sd7 14.Wd1 0–0 15.Se5 Sf6 16.dc5 bc5 17.Sd7 Se4 18.Wd6 Sd6 19.Sf8 Hf8 20.Ge3 Sf5 21.Wd1 Se3 22.fe3 h6 23.Wd7 Ge4 24.Wa7 Wb8 25.b3 Hd8

68 Kurier Szachowy

26.Hd7 Hf6 27.Wc7 Ha1 28.Kf2 Kh7 29.Hf7 Hb2 66.Ke1 Kc3 67.Sd5 Kb3 68.Kd2 Sf2 69.h5 gh5 30.Hf4 Gd3 70.Se3 h4 71.Sf5 h3 i białe poddały się.

5113.Debiut czterech skoczków [C48] Puchar Świata, Tbilisi 2017

GM Fedosejew (Rosja) 2731 GM Nakamura (USA) 2792 1.e4 e5 2.Sf3 Sc6 3.Sc3 Sf6 4.Gb5 Sd4 5.Gc4 Gc5 6.d3 c6 7.Se5 0–0 8.Sf7 Wf7 9.Gf7 Kf7 10.Ge3 Se6 11.Gc5 Sc5 12.e5 Se8 13.d4 Se6 14.0– 0 d6 15.f4 de5 16.fe5 Kg8 17.d5 cd5 18.Sd5 S8c7 19.c4 Gd7 20.Hg4 Sf8 21.Hf3 Sg6 22.Wad1 Se6 23.h4 Sh4 24.Hf7 Kh8 25.Sf6 Hb6 26.Wf2 Ga4 31.Wg7 Kg7 32.Hc7 Kg6 33.Hg3 i remis. 27.Wd6 Sg5 28.He7 Sf5 29.Wb6 Se7 30.Wb7 Sg6

31.Sh5 Se6 32.Wff7 Ge8 33.Wa7 Wd8 34.Wf1 Kg8

35.Sg3 h5 36.Sf5 Kh7 37.b4 h4 38.b5 Wd2 39.Sd6 5112.Partia Caro – Kann [B13] h3 40.gh3 Gd7 41.Wd7 Sg5 42.Wf5 Sh4 43.Wg7 i Puchar Świata, Tbilisi 2017 czarne poddały się.

GM Kramnik (Rosja) 2803 5114.Partia hiszpańska [C88] GM Iwańczuk (Ukraina) 2728 Puchar Świata, Tbilisi 2017 1.e4 c6 2.d4 d5 3.ed5 cd5 4.Gd3 Sc6 5.c3

Sf6 6.Gf4 Gg4 7.Hb3 Hc8 8.Sd2 e6 9.Sgf3 Ge7 GM Swidler (Rosja) 2751 10.0–0 Gh5 11.Wae1 Gg6 12.Gg6 hg6 13.h4 a6 GM Oniszczuk A. (USA) 2682 14.c4 a5 15.a3 a4 16.Hd3 0–0 17.c5 b6 18.cb6 Hb7 1.e4 e5 2.Sf3 Sc6 3.Gb5 a6 4.Ga4 Sf6 5.0– 19.Gc7 Sd7 20.Wc1 Wfc8 21.b4 ab3 22.Hb3 Ga3 0 Ge7 6.We1 b5 7.Gb3 0–0 8.a4 b4 9.d3 d6 10.a5 23.Wc3 Ge7 24.Wfc1 Sb4 25.Se5 Se5 26.Ge5 Wc3 Wb8 11.Sbd2 Ge6 12.Ge6 fe6 13.c3 Sd7 14.Sb3 d5 27.Hc3 Hb6 28.Sf3 Hd8 29.Hb3 Wc8 30.Wa1 Wc4 15.Ge3 bc3 16.bc3 de4 17.de4 Wb5 18.He2 Hb8 31.g3 Hc8 32.Kg2 Sc6 33.Hb5 Gf8 34.Wa4 Wa4 19.Hc4 Sd8 20.Wad1 Gd6 21.Wb1 Hb7 22.Sbd2 35.Ha4 Sb4 36.Hb5 Hc2 37.Hf1 He4 38.He1 f6 Hc6 23.Wb5 ab5 24.Hb3 Ha6 25.Wa1 Sc5 26.Hb1 39.Gc7 Sc2 40.He4 de4 41.Sd2 f5 42.Sb3 Se1 Sf7 27.c4 c6 28.cb5 cb5 29.Sb3 Sd7 30.Hd3 Wc8 43.Kf1 Sf3 44.Ke2 Kf7 45.Gb6 Gb4 46.Ke3 Ke8 31.h3 h6 32.Sfd2 Sb8 33.Sf3 b4 34.Hd1 Hb7 47.Gc5 Gc3 48.Ga3 Kf7 49.Gd6 Kf6 50.Gc7 Ke7 35.Sfd2 Wc3 36.Sc1 Sa6 37.Se2 Wc8 38.Hb3 He7 51.Gb8 Gb2 52.Gf4 Kd8 53.Gd6 Kd7 54.Gf8 Kc6 39.Wc1 Wc1 40.Sc1 Gc5 41.Sd3 Ge3 42.fe3 Hd8 55.Gg7 Kd5 56.Gf6 Gc3 57.Ke2 Kc4 58.Sc5 43.Sc4 Sg5 44.Sb6 Sc7 45.Hc4 b3 46.Hb3 Se4 47.Hc2 Hg5 48.Sc4 Sd5 49.a6 Se3 50.a7 Sc2 51.a8H Kh7 52.He4 Hf5 53.Sd6 He4 54.Se4 Kg6 55.g4 Kf7 56.Se5 Ke7 57.Kf2 Sb4 58.Kf3 Sd5 59.Sg6 Kf7 60.Sf4 Sf6 61.Sf6 gf6 62.Kg3 f5 63.gf5 ef5 64.Sg2 i czarne poddały się.

58…e5 59.Sd7 ed4 60.Gd8 d3 61.Kd1 Gd4 62.Gb6 Gb6 63.Sb6 Kd4 64.Sc8 Se5 65.Se7 Sg4

69 Kurier Szachowy

Rodshtein bezskutecznie oczekuje Kowaljowa © Anastazja Karłowicz

Sensacyjna partia Carlsen (po lewej) – Bu Xiangzhi © Anastazja Karłowicz

70 Kurier Szachowy

5115.Partia hiszpańska [D35] Nakamura, który nie sprostał Fedosejewowi. Od- Puchar Świata, Tbilisi 2017 padł też ostatni z „młodych wilków” Artiemjew, którego zwyciężył Dubow. GM Matlakow (Rosja) 2728 Oniszczuk nie za długo pobył z Tbilisi, bo w GM Aronian (Armenia) 2799 niedzielę musiał uznać wyższość Swidlera. Także 1.d4 Sf6 2.c4 e6 3.Sc3 d5 4.cd5 Sd5 5.e4 w następnej rundzie jest So, po remisie z Vallejo Sc3 6.bc3 c5 7.Wb1 Ge7 8.Sf3 0–0 9.Gc4 Hc7 Ponsem. Hao pokonał Kozubowa i też w ponie- 10.He2 a6 11.a4 cd4 12.cd4 Gd7 13.0–0 Wc8 działek będzie ładował akumulatory. Ostatnim 14.Gd3 Ga4 15.d5 Sd7 16.e5 ed5 wygranym jest Rodshtein, który miał grać z Kowa- ljowem, ale bohater „afery szortowej” już dzień wcześniej opuścił Gruzję. Dużo szczęścia miał Giri, który zremisował przegraną partię z Sethurama- nem. Najpiękniejszą partię dnia rozegrał Matla- kow, który po serii fantastycznych kombinacji po- konał Aroniana, czym doprowadził do remisu w meczu. W sumie w poniedziałek odbędzie się osiem dogrywek.

17.e6 Sf8 18.ef7 Kf7 19.Sd4 Gf6 20.Gh7 He5 21.Wb7 Gd7 22.Hg4 Hd4

Lenderman 1,5 : 2,5 Vachier Griszczuk 3,5 : 2,5 Navara Giri 4,0 : 2,0 Sethuraman Aronian 4,5 : 3,5 Matlakow Niepomniaszczij 1,5 : 2,5 Dżobawa Caruana 1,5 : 2,5 Najer Li Chao 1,5 : 2,5 Rapport Ding Liren 2,5 : 1,5 Vidit * Wyniki sumaryczne po rundach 3.1 – 3.3. 23.Wd7 Sd7 24.Hd7 Ge7 25.We1 He5 26.Gd2 Wd8 27.Hg4 i czarne poddały się. 5116.Partia angielska [A33] Puchar Świata, Tbilisi 2017 Chessbrains.pl pisał: Niespodzianek ciąg dalszy. Oczywiście największą i na pewno naj- Tempo gry: 25 min + 10 s. mniej spodziewaną jest odpadnięcie Carlsena po remisie z Bu Xiangzhi. Reprezentant Chin ani GM Lenderman (USA) 2565 przez chwilę nie był zagrożony w drugiej partii, a GM Vachier-Lagrave (Francja) 2804 miał wiele momentów, kiedy mógł spróbować po- 1.Sf3 c5 2.c4 Sc6 3.d4 cd4 4.Sd4 Sf6 5.Sc3 kusić się o walkę o zwycięstwo. Jednak remis mu e6 6.a3 Ge7 7.e4 0–0 8.Sf3 Hc7 9.Ge2 b6 10.0–0 wystarczał i wykonywał bezpieczne posunięcia, Gb7 11.Gg5 Se5 12.Sd2 Sg6 13.g3 Wad8 14.Wc1 które doprowadziły go do czwartej rundy. Odpadł h6 15.Ge3 Gc5 16.Gc5 bc5 17.f4 d5 18.cd5 ed5 też Kramnik, któremu lekcję gry czarnymi dał nie 19.e5 d4 20.Sa4 Sd5 21.Wc5 He7 22.Hc1 Hd7 kto inny, niż Iwańczuk. Do domu spakował się też 23.b3 Wc8 24.Gf3 Sc3 25.Wc8 Wc8 26.Sc3 Wc3 27.Hd1 Se7 28.Gb7 Hb7 29.He2 Sf5 30.He4 He4

71 Kurier Szachowy

31.Se4 Wb3 32.Wc1 Wb2 33.Wc8 Kh7 34.Wc7 5118.Partia włoska [C50] We2 35.Sc5 Wc2 36.Wf7 Kg6 Puchar Świata, Tbilisi 2017

Tempo gry: 10 min + 10 s.

GM Sethuraman (Armenia) 2617 GM Giri (Holandia) 2777 1.e4 e5 2.Gc4 Sf6 3.d3 Gc5 4.Sf3 Sc6 5.c3 0–0 6.Gg5 h6 7.Gh4 Ge7 8.a4 d6 9.Sbd2 Sh5 10.Gg3 g6 11.d4 Gf6 12.d5 Se7 13.Hc2 c6 14.dc6 bc6 15.Wd1 Kg7 16.0–0 Sg3 17.hg3 h5 18.Wfe1 Sg8 19.b4 Sh6 20.b5 cb5 21.ab5 Hc7 22.Gd5 Wb8 23.c4 Wb5 24.Wa1 Wb8 25.Sb1 Sg4 26.Sc3 a6 27.Web1 Gd8 28.Wb8 Hb8 29.Wb1 Ha7 30.Sa4 37.e6 Wc5 38.g4 Se3 39.f5 Kh7 40.e7 We5 Gd7 31.Sb2 41.f6 Kg6 42.Wf8 d3 43.fg7 Kg7 44.Wd8 We7 45.Wd3 Sg4 46.Wg3 h5 47.h3 We3 i białe poddały się.

5117.Partia angielska [A39] Puchar Świata, Tbilisi 2017

Tempo gry: 10 min + 10 s.

GM Griszczuk (Rosja) 2788 GM Navara (Czechy) 2720 1.Sf3 Sf6 2.g3 c5 3.Gg2 g6 4.c4 Gg7 5.d4 cd4 6.Sd4 Sc6 7.Sc3 0–0 8.0–0 Ha5 9.Sb3 Hh5 31…Sf2 32.c5 Sg4 33.Sd3 Gb5 34.Wc1 Gd3 10.Sd5 d6 11.Sf4 He5 12.e4 a5 13.a4 Sb4 14.We1 35.Hd3 Gb6 36.He2 Gc5 37.Kh1 Sf2 38.Kh2 Sg4 We8 15.Gd2 Sh5 16.Gc3 Hg5 17.h4 Hh6 18.Gd2 39.Kh1 a5 40.Wb1 Sf2 41.Kh2 Sg4 42.Kh1 Wb8 Gb2 43.Wf1 Sf2 44.Kh2 Sg4 45.Kh1 Se3 46.Sg5 Sf1 47.Hf1 He7 48.Hc1 Ga3 49.Hd2 Wb2 50.He3 Wb1 51.Kh2 Gc5 52.Hf3 Gg1 53.Kh3 Ge3 i białe poddały się.

5119.Obrona sycylijska [B50] Puchar Świata, Tbilisi 2017

Tempo gry: 25 min + 10 s.

GM Dżobawa (Gruzja) 2702 GM Niepomniaszczij (Rosja) 2741 1.e4 c5 2.Sf3 d6 3.c3 Sf6 4.Gd3 g6 5.Gc2 19.Se6 g5 20.Sc7 Ga1 21.Sa1 Gd7 22.e5 Gg7 6.d4 cd4 7.cd4 0–0 8.0–0 Gg4 9.Sbd2 Sc6 Sd3 23.Gg5 Hg6 24.Ge4 Gf5 25.Gd3 Gd3 26.ed6 f6 10.h3 Gd7 11.We1 Wc8 12.a3 b5 13.Gd3 Hb6 27.d7 Wed8 28.Sa8 fg5 29.We7 Wa8 30.hg5 Wd8 14.Sb3 Sa5 15.Sa5 Ha5 16.Gd2 Hb6 17.Gg5 Wfe8 31.We8 We8 32.de8H He8 33.Hd3 He1 34.Hf1 18.Hd2 a5 19.Gh6 b4 20.ab4 ab4 21.e5 Sd5 He5 35.Sc2 Hg5 36.Hd3 Sf6 37.Hd8 Kf7 38.Hc7 Kg6 22.Ge4 e6 23.Gg7 Kg7 24.Sh2 Se7 25.Sg4 Sg8 39.Se3 Se4 40.Hb7 He5 41.Hc6 Kf7 42.Hd7 He7 26.We3 de5 27.de5 Gc6 28.Gc6 Wc6 29.Wf3 Wd8 43.Hd5 He6 44.Ha5 Sf6 45.Hf5 i czarne poddały się. 72 Kurier Szachowy

30.Hf4 Hc7 31.Sf6 Wc4 32.He3 Wcd4 33.Hd4 i czarne poddały się.

5120.Partia hiszpańska [C77] Puchar Świata, Tbilisi 2017

Tempo gry: 25 min + 10 s.

GM Caruana (USA) 2799 GM Najer (Rosja) 2694 1.e4 e5 2.Sf3 Sc6 3.Gb5 a6 4.Ga4 Sf6 5.d3 b5 6.Gb3 Gc5 7.c3 d6 8.Sbd2 Gb6 9.Sf1 Sg4 10.d4 34.Se6 We6 35.Hb7 Kf8 36.Wc8 We8 ed4 11.h3 Sge5 12.Sd4 0–0 13.Sg3 Sd4 14.cd4 Ga5 37.Wc7 Ha3 38.Wf7 i czarne poddały się. 15.Kf1 Sc4 16.Kg1 c5 17.d5 f5 18.ef5 Gf5 19.Sf5 Wf5 20.Gc2 Wf7 21.He2 Hf8 22.Ge4 We8 23.f3 5122.Obrona królewsko – indyjska [A56] He7 24.Wb1 He5 25.b3 Sb6 26.Hd3 Gc3 27.Ge3 c4 Puchar Świata, Tbilisi 2017 28.Hd1 Sd7 29.bc4 Sf6 30.h4 Se4 31.fe4 He4 32.Wh3 bc4 33.Wc1 Ge5 34.Ha4 Wc8 35.Ha6 Tempo gry: 5 min + 3 s. Wff8 36.Ha4 Hd5 37.Hc2 c3 38.Wd1 Hc4 39.h5 Wa8 40.Wa1 Wab8 41.Gc1 GM Aronian (Armenia) 2802 GM Matlakow (Rosja) 2728 1.d4 Sf6 2.c4 c5 3.d5 g6 4.Sc3 Gg7 5.e4 d6 6.Sf3 0–0 7.h3 Sbd7 8.Gd3 a6 9.a4 b6 10.0–0 e5 11.a5 ba5 12.Ha4 Wb8 13.Ha5 He7 14.Wb1 Sh5 15.Gg5 f6 16.Gd2 Sf4 17.Gc2 f5 18.Gf4 ef4 19.ef5 Se5 20.Se5 Ge5 21.f3 Hg7 22.f6 Hf6 23.Se4 Hh4 24.He1 g5 25.Kh2 Gf5 26.b3 Hh6 27.Gd3

41…Hf1 i mat.

5121.Obrona Bogoljubowa [E11] Puchar Świata, Tbilisi 2017

Tempo gry: 25 min + 10 s.

GM Ding Liren (Chiny) 2771 27…g4 28.fg4 Gg4 29.Sf2 f3 30.Kg1 fg2 GM Vidit (Indie) 2702 31.Sg4 gf1H 32.Gf1 Hg6 33.Kh1 Wbe8 34.Wd1 h5 1.d4 Sf6 2.c4 e6 3.g3 Gb4 4.Gd2 Ge7 5.Gg2 35.Gd3 Hg7 36.Se5 We5 37.Hh4 Wg5 38.He4 Wg3 d5 6.Sf3 0–0 7.0–0 Sbd7 8.Gc3 c6 9.b3 Se4 10.Gb2 39.He6 Kh8 40.Ge4 Wf6 41.Hc8 Hf8 42.Hd7 Wf1 b6 11.Sfd2 Sdf6 12.Hc2 Sd2 13.Sd2 Gb7 14.e4 de4 43.Kh2 Hf2 i białe poddały się. 15.Se4 Hc7 16.c5 Wfd8 17.Wfe1 Wd7 18.Sg5 bc5 19.d5 cd5 20.Gf6 g6 21.Hb2 h6 22.Sf3 d4 23.Ge7 We7 24.Se5 Gg2 25.Kg2 Wd8 26.Wac1 Wd5 27.He2 Kg7 28.Wc4 f6 29.Sd3 e5 30.Hf3 Hd8 31.Wc5 Wc5 32.Sc5 Ha5 33.Wc1 Ha2

73 Kurier Szachowy

Opowiada Mateusz Bartel. jest to sensacja, to zarazem należy pamiętać, że Chińczyk nie jest zawodnikiem przypadkowym. W Chyba nikt nie mógł spodziewać się ta- latach 90. był najmłodszym arcymistrzem świata, kiego obrotu spraw. Choć w turnieju zostało już później przez wiele lat kręcił się w okolicach ran- zaledwie 32 zawodników, to działo się wyjątkowo kingu 2700. Ostatnie sezony nie były dla niego dużo! Odpadł mistrz świata, Magnus Carlsen, w zbyt udane – między innymi dlatego, że zawod- jego ślady poszło wielu faworytów, takich jak nicy ok. 30. lat są w Chinach uznawani za mało choćby Władimir Kramnik czy Hikaru Nakamura, perspektywicznych, a system szkolenia niemal a dopiero w dogrywkach do czwartej rundy awan- zmusza ich do odejścia od wyczynu w stronę tre- sowali Lewon Aronian, Anish Giri czy Aleksander nerki i wychowywania przyszłych pokoleń. Bu już Griszczuk. W mediach głośno było także o „aferze kilka lat temu przyznawał w rozmowach kuluaro- szortowej”, w wyniku której do gry nie podszedł wych, że jego profesjonalna kariera dobiegła sensacyjny zwycięzca z II rundy (pokonał Vishiego końca, trening nie jest poważny, a starty niezbyt Ananda), Anton Kowaljow. częste. Nie wiem czy od tego czasu coś się zmie- niło, ale nie zdziwiłbym się, gdyby było bez zmian. Kiedy dowiedziałem się o tym, że Magnus W końcu szachy to jedyna dyscyplina sportu, w Carlsen podpisał kontrakt z FIDE i przyjedzie do której brak pracy nie musi się odbić w jednym czy Tbilisi, nie mogłem zrozumieć jego decyzji. Ge- drugim starcie, te niedostatki widać w dłuższej nialny Norweg, aktualny mistrz świata, zdecydo- perspektywie. Ba, nierzadko zdarza się, że tzw. wał się na grę w cyklu, który ma wyłonić jego prze- „świeża głowa” pomaga i arcymistrzowie będący ciwnika. Brzmi to jak czysty absurd. Nie wiem, czy na peryferiach wielkich szachów, ale zachowujący chodziło o to, że Carlsen chciał zagrać na nosie szeroki wachlarz umiejętności, są w stanie zama- światowej federacji, z którą nie ma najlepszych re- skować swoje braki codziennego treningu i poko- lacji, czy może – jak twierdził w wywiadach – nywać najlepszych z najlepszych. uważa, że puchar to ciekawy format, a on sam jest zwolennikiem, aby w ten sposób wyłaniać najlep- szego szachistę świata – omijając wszelkie tur- nieje pretendentów czy mecz. Mogło chodzić rów- nież o to, że geniusz z Północy nie wygrał w tym roku żadnych (!) zawodów i chciał powalczyć w takim niewyobrażalnie silnym turnieju, aby coś udowodnić – sobie i innym. Na pierwszy rzut oka wydawało się, że jaka by jego motywacja nie była, Norweg jest głodny wygranej i niebywale skupiony na tym, aby przejść kolejne etapy i z Gruzji wyjechać z głów- nym trofeum. Podobno, przywiózł ze sobą kucha- rza, z czego nieco szydzono w Internecie, jako że O meczu, który skończył się po dwóch Gruzja uznawana jest za kraj niesamowicie smacz- partiach, zadecydowało pierwsze starcie. Grający nej i ciekawej kuchni. białymi Carlsen zdołał przechytrzyć przeciwnika w Rozpędzony mistrz świata wygrał cztery debiucie i już po 9. posunięciach Chińczyk miał pierwsze partie – najpierw pokonał amatora z Ni- problemy, które sprawiły, że nad zaskakującą no- gerii, a następnie doświadczonego Aleksieja Dre- winką 9…Wab8 myślał aż 20 minut. Mimo tego, że jewa. Obaj gracze zostali odprawieni bez straty ten ruch jest dość dziwny, to ma swój sens, a po- punktu, ale nie mogło to jeszcze świadczyć o real- zycja czarnych wcale nie musi być taka zła! Nor- nej formie Magnusa – przeciwnicy byli od niego weski wirtuoz nie grał od ręki, ale wszystkich niu- wyraźnie słabsi. ansów pozycji nie zrozumiał – wygląda na to, że Pierwszym poważnym testem było starcie wtrącenie ruchów h3 oraz h6 było na korzyść czar- z Bu Xiangzhi i jak się okazało – pierwszy test zo- nych. Gdyby Norweg od razu zbił na d5, a potem stał przez Carlsena oblany. Choć, bez wątpienia, na e5, to partia na pewno przybrałaby inny, na 74 Kurier Szachowy pewniej dużo bardziej obiecujący dla białych, ob- jestem w stanie to wydedukować. Może chodziło rót. Stało się jednak inaczej, a Chińczyk pokazał o najbardziej prostolinijną reakcję czarnych, tj. kreatywność i żelazne nerwy. 21…We2 22.He2, Wf6 23. Gd5, cd5 24. Sh2, Wg6 25. Kh1, Wg4. To dość forsowna linia, w której na końcu czarne stoją gorzej, ale po wygraniu pionka f4 mają niezłą kontrę, a gra idzie na trzy wyniki. Może właśnie dlatego Carlsen zdecydował się na 21.Gd5?, cd5 22.We3? (nadal lepsze było 22.We2, choć teraz po 22…Hg4 nie ma już zasłony na g2, więc trzeba zagrać 23.Kf2 i po 23…g5 czarne mają silny atak) 22…We3 23. Ge3. Wiele wskazuje na to, że Norweg przecenił swoje szanse obronne w tej pozycji, choć nawet na oko widać, że po za- granym przez Chińczyka 23…g5! pozycja białych

Na pierwszy rzut oka wydaje się, że czarne jest bardzo trudna. W dalszym etapie partii jesz- mają typową „marschallowską” inicjatywę. Róż- cze nie wszystko było jasne, ale będący w niedo- nice są jednak niemałe i jeśli czarne zagrałyby nie- czasie mistrz globu nie zdołał obronić nawet po- konkretnie, to białe byłyby zapewne w stanie się łówki. skonsolidować i zrobić użytek z pionka przewagi. W drugiej partii Magnus nie był w stanie Jedną z głównych różnic, w porównaniu z Mars- stworzyć żadnych problemów rozsądnie grają- hallem, jest jednak to, że czarne skonstruowały cemu Bu i zasłużenie odpadł z mistrzostw. Przy już silną baterią na diagonali c8-h3. Chińczyk od okazji eliminacji Karjakina, pisałem, że trudno o razu to wykorzystał grając 15…Gh3! Chociaż ten dobre granie w turnieju kwalifikacyjnym, skoro ruch nie daje czarnym natychmiastowej wygranej, ma się awans do następnego szczebla rozgrywek. to białym od razu gra się nieprzyjemnie – atak jest W przypadku Carlsena te słowa są także na miej- groźny, a każdy błąd może skutkować porażką. scu – trudno jest maksymalnie zmotywować się Reakcja Carlsena, na początku była bardzo do gry w półfinale (czy ćwierćfinale), skoro ma się dobra, choć z drugiej strony wybór miał już bardzo zapewniony finał. ograniczony. Po 16.gxh3, Hxh3 17.Sf1, Wbe8! 18. W tym samym stosunku co Carlsen, czyli d4, f5 19.Gb3, c6 20. f4!, Kh7 (prawdopodobnie 0,5-1,5, z Pucharem pożegnali się Kramnik i Naka- lepsze było natychmiastowe 20…g5!?) na desce mura. Kramnik w pierwszej partii zremisował bia- stanęła kluczowa pozycja pojedynku: łymi z Iwańczukiem, ale w drugiej, mimo białego koloru, został po prostu ograny! Oczywiście, Kra- mnik zrobił wiele podejrzanych decyzji (np. 13. h4 czy 14.c4), ale jego rywal grał po prostu znako- mitą, bezbłędną partię! Patrząc na fotografie Wa- syla, wydaje mi się, że w Tbilisi jest on spokojny, zrelaksowany i po prostu cieszy się grą. A Iwań- czuk w takim stanie emocjonalnym jest groźny dla każdego. Teraz widać, że Janek Duda nie mógł mówić o szczęśliwym losowaniu! Podobnie jak Kramnik, tak i Nakamura mu- siał po prostu pogodzić się z tym, że trafił na świet- nie usposobionego rywala. Władimir Fedosejew To, co teraz się wydarzyło, wiedząc, że bia- nie zostawił Amerykaninowi japońskiego pocho- łymi grał mistrz świata, dość ciężko zrozumieć. dzenia żadnych złudzeń, potwierdzając tym sa- Oczywiście, najlepsze posunięcie, czyli 21.We2! mym to, co mówi się o nim od pewnego czasu – nie jest może banalne, ale zarazem jest jednym z ten zawodnik ma ogromny potencjał, a już nieba- nielicznych, które białe mogą zagrać. Ciekaw je- wem może dołączyć do czołówki światowej. stem czego Norweg nie widział, bo nie do końca 75 Kurier Szachowy

Druga partia tego meczu, w której Rosja- gate”, oszukujący Branisław Iwanow – taki prze- nin triumfował, była starciem do jednej bramki i kaz szachów trafia do szerszej publiczności… to już od samego debiutu. Śladami Kramnika i Nakamury poszedł także Fabiano Caruana, który dzisiaj, po emocjo- nującej dogrywce, przegrał z byłym mistrzem Eu- ropy, Jewgienijem Najerem. Decydująca, druga partia dogrywki, była wyjątkowo miła dla oka, polecam ją zobaczyć. Warto przy tym zauważyć, że Najer, od wielu lat, jest jednym z trenerów ko- biecej reprezentacji Rosji. Udanie łączy jednak pracę szkoleniową z grą indywidualną – poza mi- strzostwem Europy w 2015 roku wygrał także tur- nieju Aerofłotu rok temu, a ostatnio po raz pierw- szy – w wieku 40 lat!- przekroczył także barierę Władimir Kramnik 2700. © Maria Emelianowa Niespodzianek mogło być więcej, ale w do- grywkach, po naprawdę epickich pojedynkach, awans uzyskali Aronian (wyeliminował mistrza Europy, Matlakowa, dopiero w blitzach), Giri (który powinien był odpaść wczoraj, ale cudem obronił drugą partię z Sethuramanem) oraz Grisz- czuk, który bardzo długo męczył się z Davidem Navarą. W barażach nie brakowało mniejszych i większych dramatów, a pomyłek było jak zwykle bez liku. Największą z nich zanotował Jan Niepo- mniaszczij, który w ostatnim swoim ruchu w tym Jewgienij Najer Pucharze Świata, podstawił całą wieżą Badurowi © Anastazja Karłowicz Dżobawie. Tak jak przy okazji poprzednich rund, tak i tym razem, muszę przyznać, że ogrom materiału jest taki, że napisanie kompletnej relacji jest nie- możliwe. Wydarzenia są bardzo interesujące, a do tego dzieją się szybko. Na pewno przeoczyłem sporo ciekawych partii, ale inaczej po prostu być nie może. Niestety, nikomu nie udało się przeoczyć skandalu z Antonem Kowaljowem w roli głównej. Informacje przebijające się do mediów nie są ja- sne, a przez to, że w konflikcie brały udział trzy strony – zawodnik, sędzia główny (Tomasz De- Tomasz Delega (po lewej), organizatorzy i mistrz lega) oraz działacz (Zurab Azmajparaszwili) – to i świata Magnus Carlsen opinii i punktów widzenia jest więcej. Jeśli uda się © Polski Związek szachowy przeprowadzić rozbudowaną rozmowę z naszym arbitrem, wówczas obraz sytuacji byłby pełniej- szy, a tak nie warto spekulować. Tak czy owak, przykre jest to, że znów o szachach jest głośno przy okazji dziwnej, wyjątkowej sytuacji. „Toilet

76 Kurier Szachowy

Vachier-Lagrave (po lewej) – Griszczuk w rundzie 4 © Anastazja Karłowicz

Rodshtein (po lewej) – Fedosejew w rundzie 4 © Anastazja Karłowicz

77 Kurier Szachowy

5124.Partia katalońska [E01] Puchar Świata, Tbilisi 2017

GM Rodshtein (Izrael) 2695 GM Fedosejew (Rosja) 2731 1.d4 Sf6 2.c4 e6 3.g3 d5 4.Gg2 Gb4 5.Sd2

0–0 6.Sgf3 b6 7.0–0 Gb7 8.a3 Ge7 9.b4 c5 10.bc5 Swidler 0,5 : 0,5 By Xiangzhi bc5 11.Wb1 Hc8 12.Gb2 Sbd7 13.dc5 Sc5 14.Hc2 Vachier 0,5 : 0,5 Griszczuk Sfe4 15.Wfc1 f6 16.cd5 Gd5 17.Sd4 f5 18.Se4 fe4 Iwańczuk 1,0 : 0,0 Giri 19.Hc3 Wf7 20.He3 Hd7 21.Ga1 Waf8 22.f4 e5 Dubow 0,5 : 0,5 Aronian 23.fe5 Hg4 24.Wf1 h5 25.h3 Hg6 26.Kh2 h4 27.g4 So 0,5 : 0,5 Dżobawa Gg5 28.Hc3 Wf1 29.Wf1 Wf1 30.Gf1 Hf7 31.Sf5 Rodshtein 0,0 : 1,0 Fedosejew Se6 32.Kg1 g6 33.Sd6 Hf4 34.Gg2 Gd8 35.Sc4?? Rapport 0,5 : 0,5 Najer Wang Hao 0,5 : 0,5 Ding Liren

5123.Obrona Pietrowa [C43] Puchar Świata, Tbilisi 2017

GM Iwańczuk (Ukraina) 2727 GM Giri (Holandia) 2777 1.e4 e5 2.Sf3 Sf6 3.d4 Se4 4.Gd3 d5 5.Se5 Sd7 6.Sd7 Gd7 7.0–0 Gd6 8.Hh5 Hf6 9.Ge3 0–0–0 10.Sc3 Sc3 11.bc3 He6 12.Wfe1 f6 13.Gd2 Hg8 14.Wab1 Kb8 15.h3 b6 16.Ga6 g5 17.Hf3 g4 18.hg4 Gg4 19.Hf6 Wf8 20.Hh4 h5 21.Gg5 Wh7 35…e3 36.Gd5 Hf2 37.Kh1 Hf1 38.Kh2 Gg5 22.We3 Gc8 23.Gc8 Kc8 24.Wbe1 Hg6 25.Ge7 Ge7 39.Ge6 Kg7 40.He3 Ge3 41.Se3 Ha1 i białe pod- 26.We7 Hc2 27.Hg3 We7 28.We7 Hc1 29.Kh2 Hf4 dały się.

30.f3 a5 31.We5 Hf7 32.Hh3 Kb7 33.Wh5 a4 34.Wh7 Hf4

Swidler 1,0 : 1,0 By Xiangzhi Vachier 1,0 : 1,0 Griszczuk Iwańczuk 1,5 : 0,5 Giri Dubow 0,5 : 1,5 Aronian So 1,0 : 1,0 Dżobawa Rodshtein 1,0 : 1,0 Fedosejew

35.Hg3 a3 36.Hf4 Wf4 37.We7 Wf6 Rapport 1,0 : 1,0 Najer 38.We3 Wh6 39.Kg1 Ka6 40.f4 c5 41.f5 i czarne Wang Hao 0,5 : 1,5 Ding Liren poddały się. * Podajemy stan meczów po dwóch rundach.

78 Kurier Szachowy

5125.Obrona Grünfelda [D85] 5126.Obrona hetmańsko – indyjska [E15] Puchar Świata, Tbilisi 2017 Puchar Świata, Tbilisi 2017

GM Aronian (Armenia) 2802 GM Fedosejew (Rosja) 2731 GM Dubow (Rosja) 2666 GM Rodshtein (Izrael) 2695 1.d4 Sf6 2.c4 g6 3.Sf3 Gg7 4.Sc3 d5 5.cd5 1.d4 Sf6 2.Sf3 e6 3.c4 b6 4.g3 Gb7 5.Gg2 Sd5 6.e4 Sc3 7.bc3 c5 8.Ge3 0–0 9.Ge2 b6 10.Hd2 g6 6.0–0 Gg7 7.Sc3 Se4 8.Se4 Ge4 9.Se5 Gg2 cd4 11.cd4 Gb7 12.e5 Sc6 13.h4 Hd5 14.h5 Wfd8 10.Kg2 c5 11.Ge3 Ge5 12.de5 Hc7 13.Gd2 Sc6 15.Wc1 Ha5 16.h6 Gf8 17.e6 f6 18.0–0 Hd2 14.Gc3 0–0–0 15.f4 h5 16.e3 g5 17.Kf2 h4 18.g4 19.Gd2 Sd4 20.Sd4 Wd4 21.Ge3 Wdd8 22.Gb5 gf4 19.ef4 d6 20.ed6 Wd6 21.Hf3 Whd8 22.Kg1 Gd5 23.Gd7 g5 24.f4 Gh6 25.fg5 Gg7 26.Gd4 fg5 Wd3 23.He4 h3 24.Wae1 Kb7 25.We3 f5 26.gf5 27.Gg7 Kg7 28.Wf7 Kg6 29.We7 Wf8 30.We1 Ga2 We3 27.He3 ef5 28.Hh3 Wg8 29.Kh1 Sd4 30.Gd4 31.Gb5 a6 32.Gd3 Kf6 33.Wh7 b5 34.Wh6 Ke7 Hc6 31.Hf3 cd4 32.Hc6 Kc6 33.Wg1 We8 34.b4 b5 35.Wh7 Kf6 36.e7 Wg8 37.Wh6 Kf7 38.Wh7 Kf6 35.c5 Kd5 36.Wg7 d3 37.Wd7 Kc4 38.Kg2 Kc3 39.Ge4 Wae8 40.Wh6 Kf7 41.Gc6 Gc4 42.Ge8 39.h4 d2 i białe poddały się. We8 43.Wa6 We7 44.We7 Ke7 45.Kf2 Kf7 46.Wb6 Ge6 47.Wb5 Kf6 48.Kf3 Gf5 49.Wc5 Gd3 50.Ke3 5127.Partia katalońska [E06] Gf5 51.Kd4 Gb1 52.Wc1 Gg6 53.Wc6 Kg7 54.Ke5 Puchar Świata, Tbilisi 2017 Gb1 55.Wa6 Gc2 56.Wd6 Kf7 57.Wf6 Kg7 58.Wf2 Gb1 59.Wb2 Gd3 60.Wd2 Gb1 61.Ke6 Ge4 GM Ding Liren (Chiny) 2771 62.We2 Gd3 63.Wd2 Ge4 64.Ke5 Gb1 65.Wd4 Kf7 GM Wang Hao (Chiny) 2701 66.Wa4 Gc2 67.Wa5 Gb1 68.Wc5 Kg6 69.Wc1 Gd3 1.d4 Sf6 2.c4 e6 3.g3 d5 4.Gg2 Ge7 5.Sf3 70.Wd1 Gc2 71.Wd2 Gb1 72.Ke6 Ge4 73.g3 Gb1 0–0 6.0–0 dc4 7.Hc2 a6 8.a4 Gd7 9.Hc4 Gc6 74.Wb2 Gd3 75.Ke7 Ge4 76.Wb6 Kg7 77.Wb5 Kg6 10.Gg5 h6 11.Gf6 Gf6 12.Sc3 Gf3 13.Gf3 c6 14.e3 78.Wb4 Gc2 79.Kf8 Kf6 80.Kg8 Gd3 81.Wd4 Gc2 a5 15.b4 ab4 16.Hb4 Wa7 17.a5 Sa6 18.Hb6 Ha8 82.Wd2 Gb1 83.Wf2 Kg6 84.Wb2 Gd3 85.Wb6 Kf5 19.Se4 Gd8 20.Hb2 Sb8 21.Sd6 Ga5 22.Sb7 Hb7 86.Wb4 Kf6 87.Wd4 Gc2 88.Wd2 Gb1 89.Wf2 Kg6 23.Hb7 Wb7 24.Wa5 Wc8 25.Wc1 Wbc7 26.Wa8 Kf8 27.h4 Ke7 28.h5 Kd6 29.e4 Ke7 30.e5 Wd8 31.Kg2 Wb7 32.Wc4 f6 33.Ge4 fe5 34.de5 Wb2 35.Gg6 Sd7 36.Wa7 We2 37.We4 We4 38.Ge4 Wc8 39.f4 Kd8 40.Kf3 c5 41.Ke3 Wc7 42.Wa8 Wc8 43.Wa6 Ke7 44.Wa7 c4 45.Kd2 c3 46.Kc2 Kd8 47.Gd3 Wc5 48.Wa8 Ke7 49.Wa7 Kd8 50.Wa3 Sb6 51.Wc3 Wc3 52.Kc3 Sd5 53.Kd4 Ke7 54.Ge4 Sb4 55.Kc5 Sa2

90.g4 Ge4 91.Wd2 Kf6 92.Wb2 Gd3 93.Wb6 Ke5 94.Kg7 Kf4 95.Wb4 Ge4 96.We4 Ke4 97.Kg6 i czarne poddały się.

56.Kc4 Sc1 57.Gd3 i czarne poddały się.

79 Kurier Szachowy

(ogromy błąd białych 35.Sc4?? Rosjanin wykorzy- stał piękną kombinacją po – uwaga! – minucie na- mysłu!) wydawało się, że mecz jest rozstrzygnięty. Okazało się, że – po raz pierwszy w tym turnieju (jeśli się nie mylę) – ktoś, w tym wypadku Rodsh- tein, odegrał się czarnymi! Jestem pod sporym wrażeniem tej partii, bo czarne w bardzo przemy- Swidler 3,0 : 1,0 By Xiangzhi ślany sposób, nieustannie utrzymując napięcie, Vachier 3,5 : 2,5 Griszczuk kreowały przed przeciwnikiem problemy, które w So 2,5 : 1,5 Dżobawa końcu poskutkowały błędem i przegraną. Rodshtein 1,0 : 3,0 Fedosejew Rapport 2,5 : 1,5 Najer * Podajemy stan meczów po czterech rundach.

Opowiada Mateusz Bartel.

Po trzeciej rundzie Pucharu Świata, która okazała się zgubna dla wielu faworytów, na czele z mistrzem świata Magnusem Carlsenem, w czwartej faworyci wzięli rewanż. Z ośmiu pozosta- łych par, w trzech szanse były bardzo wyrównane, ale w pozostałych pięciu różnica klasa była dość wyraźna. W takich parach, za każdym razem, Władimir Fedosejew triumfował lepszy z arcymistrzów © Anastazja Karłowicz Na tak zaawansowanym etapie, gdzie na placu boju pozostało zaledwie szesnastu zawod- W dogrywce także było ciekawie, choć – ników, coraz trudniej mówić o faworytach. Mimo prawdę mówiąc – byłem pewien, że Fedosejew wszystko, aż w pięciu parach nie miałem wątpli- wygra. Warte wspomnienia jest to, że Rodshtein wości, czyje szanse na awans są większe (faworyci w pierwszej partii barażu wykonał nieprawidłowy są „pogrubieni”): ruch. Od pewnego czasu, chyba od 1.07.2017, taki Piotr Swidler – Bu Xiangzhi 3-1 ruch w szachach szybkich przegrywa, ale nie na Wesley So – Badur Dżobawa 2,5-1,5 Pucharze Świata. Nie znam dokładnych regula- Lewon Aronian – Daniel Dubow 1,5-0,5 cji, ale okazuje się, że jeśli do partii dedykowany Ding Liren – Wang Hao 1,5-0,5 jest oddzielny sędzia – a tak jest na Pucharze Władimir Fedosejew – Maksim Rodshtein 3-1 Świata – wówczas partia ta traktowana jest jak partia tempem klasycznym. Dziwne, nieprawdaż? Owszem, w niektórych z tych par różnice Bardzo ciekawy, choć zakończony w regu- rankingowe były nie aż tak duże, ale jednak osoba laminowym czasie, był także mecz Aronian – Du- faworyta w każdym z pojedynków była jasna. bow. Nie zagłębiałem się w niuanse, ale wydaje Trudno omawiać każde starcie, a niektórych w się, że to starcie nie stało na najwyższym pozio- ogóle nie ma sensu opisywać – wygrane Ding Li- mie, co dla kibiców oznacza to najczęściej nieo- rena, So czy Swidlera były bardzo pewne i za- czekiwane emocje. W pierwszej partii grającymi służone. Natomiast kilka linijek wygranym Fedo- czarnymi Aronian nie miał po debiucie żadnych sejewa i Aroniana warto poświęcić. problemów (mimo, że Dubow słynie z ciekawych Mecz Fedosejew – Rodshtein był – dla idei, o czym boleśnie przekonał się Karjakin), a mnie trochę nieoczekiwanie – wyjątkowo drama- potem nawet przechwycił inicjatywę. Po 20.d5 tyczny. Zawodnik z Izraela od wielu lat ma usta- czarne stały już lepiej i wiele wskazywało na to, że bilizowaną renomę solidnego arcymistrza z okolic Aronian zrobi z tego użytek. Rosjanin, widząc 2700, którego mocną stroną jest przygotowanie trudność swojej pozycji, oddał jakość, co nie po- debiutowe. Arcymistrz na poziomie, ale bez bły- winno uratować połówki, ale zupełnie nieoczeki- sku – tak w skrócie można Maksima opisać. Kiedy wanie, odniosło pożądany skutek. Fedosejew wygrał czarnymi pierwszą partię 80 Kurier Szachowy

Pozostałe trzy pojedynki, czyli: Richard Rapport – Jewgienij Najer 2,5-1,5 Wasyl Iwańczuk – Anish Giri 1,5-0,5 Maxime Vachier-Lagrave – Aleksander Grisz- czuk 3,5 – 2,5,

na dobrą sprawę nie miały faworytów. Nieoczekiwanie, mecz Iwańczuk – Giri był bar- dzo jednostronny. Ukrainiec ani przez moment nie miał problemów i w obu partiach był stroną przeważającą. Mecz mógł zakończyć się wyni- kiem 2-0, ale Wasyl postanowił uniknąć ryzyka i Lewon Aronian w wygranej pozycji dał wiecznego szacha. © Maria Emelianowa Pasjonującym starciem była walka Rapporta z Najerem. Styl Węgra nie uznaje kom- W drugiej partii było podobnie, o tyle, że promisów i w jego partiach zawsze dochodzi do czarne znowu stanęły świetnie. Trudno uwierzyć ciekawych pozycji. Gdy Richard jest w formie, w to, że pozycja, która po 18. posunięciach wyda- potrafi rozgrywać fantazyjne partie z wykorzysta- wała się być tylko na dwa wyniki – wygrana czar- niem niecodziennych idei, ale może także przegrać po bardzo słabej grze. W Tbilisi wydaje się być nych bądź remis, zakończyła się triumfem białych. dobrze dysponowany, choć to samo można było Dalsze perypetie były mocno zaskakujące, a Aro- powiedzieć o jego rywalu, który rundę wcześniej nian świetnie wyczuł moment, w którym z ofiary odprawił Caruanę. Po bardzo zaciętej grze ostatni przeobraził się w oprawcę i od 30.We1! zaczął pomylił się Najer i to on musi wracać do domu. grać na wygraną. Po 45. ruchach doszło do cieka- Ostatni w grze pozostali Maxime Vachier-La- wej, wygranej dla białych, końcówki. Jak się oka- grave oraz Griszczuk. Ten mecz, jakich coraz więcej będziemy mieli w dalszych etapach, można zało, nie była to kaszka z mleczkiem. Ba, Aronian uznać za przedwczesny finał. Jestem w stanie wy- tej wygranej niemal nie wygrał! Po raz pierwszy obrazić sobie obu panów w finale każdych rozgry- wygraną wypuścił w 73. posunięciu (pozycja po g3 wek i niewykluczone, że Maxime dotrwa do tej na diagramie poniżej, remisują trzy ruchy, z któ- fazy. Po stosunkowo mało ciekawych remisach w rych najbardziej narzuca się 73…Kh5), a potem – partiach 1 – 4, wydarzenia przyspieszyły w par- jak twierdzą tablice Nalimowa – jeszcze parę razy tiach 5 – 6. Najpierw Francuz pewnie wygrał wypuszczał wygraną. pierwsze starcie tempem 10 minut plus 10 sekund, ale w rewanżu Griszczuk pokazał swoją klasę, kiedy z lekkiej przewagi, doprowadził do wygra- nej końcówki. Największe szanse na końcowy triumf Rosjanin miał w poniższej pozycji:

Ostatecznie jednak, ostatni pomylił się Du- bow, co było o tyle zaskakujące, że miał na zega- rze bardzo dużo czasu i śmiało mógł wykorzystać jedną z kilku nadarzających się okazji, by dzisiaj grać w dogrywkach. Gdyby teraz nastąpiło narzucające się 44.h3!, aby zatrzymać marsz pionka g5, to wy- grana byłaby prostsza – wystarczyłoby przerzucić 81 Kurier Szachowy wieżę na linię „f”, w celu odpędzenia króla, bądź 5129.Partia angielska [A33] zagrania h4 (przy gońcu na f4). Griszczuk pozwo- Puchar Świata, Tbilisi 2017 lił jednak pionkowi dojść dalej, nawet do g3. Co prawda, nie zmieniało to oceny pozycji – nadal Tempo gry: 25 min + 10 s. była to teoretycznie wygrana, ale przy pionku na g3 zawsze jest trudniej. Ta pozycja, zresztą, wcale GM Bu Xiangzhi (Chiny) 2710 nie jest prosta do wygrania bez tego piona, o czym GM Swidler (Rosja) 2751 boleśnie przekonał się autor tych słów. Metoda 1.Sf3 c5 2.c4 Sc6 3.d4 cd4 4.Sd4 Sf6 5.Sc3 wygrania nie jest prosta, ale jedna rzecz jest prosta e6 6.Gf4 d5 7.e3 Gb4 8.Ge2 0–0 9.0–0 Gc3 10.bc3 i znana – pion białych (czarnych) nie może prze- kroczyć czwartej (piątej) linii. Griszczuk w póź- We8 11.Gg5 h6 12.Gh4 g5 13.Gg3 Se4 14.Hc2 e5 niej fazie partii poszedł swoim pionem do przodu 15.Sc6 bc6 16.cd5 cd5 17.Wfd1 Gf5 18.Hb3 Wb8 i tym samym mógł żegnać się z turniejem. 19.Wd5 Hc7 20.Hc4 Hc4 21.Gc4 Ge6 22.We5 Sg3 23.We6 Se2 24.Kf1 fe6 25.Ge2 Wec8 26.Gd1 Wb2 27.Gb3 Kf7 28.Wd1 Wc3 29.g4 Ke7 30.Wd4 a5 31.We4 Wc6 32.Kg2 Kf6 33.Wd4 Ke7 34.We4 Wd6 35.Kg3 Kf6 36.f4 Wb1 37.We5 a4 38.Ga4 gf4 39.Kf4 Wd3 40.Wa5 Wa3 41.e4 Wf1 i mat.

5130.Obrona hetmańsko – indyjska [E17] Puchar Świata, Tbilisi 2017

Tempo gry: 25 min + 10 s.

Aleksander Griszczuk GM So (USA) 2810 © Anastazja Karłowicz GM Dżobawa (Gruzja) 2687 1.Sf3 Sf6 2.c4 b6 3.g3 Gb7 4.Gg2 e6 5.0–0 5128.Partia włoska [C50] Ge7 6.Sc3 0–0 7.We1 d5 8.cd5 ed5 9.d4 We8 Puchar Świata, Tbilisi 2017 10.Gf4 h6 11.Se5 Sbd7 12.Ha4 Sf8 13.Sc6 Hd7 14.Se7 We7 15.Hd7 Wd7 16.Gh3 We7 17.Sb5 Sg6 Tempo gry: 10 min + 10 s. 18.Ge3 Se4 19.a4 a6 20.Sc3 Sc3 21.bc3 Wae8 22.Gg2 c6 23.Wa2 f6 24.Gc1 Sh8 25.Ga3 Wc7 GM Vachier-Lagrave (Francja) 2789 26.Wb2 b5 27.e4 Sf7 28.We3 ba4 29.ed5 We3 GM Griszczuk (Rosja) 2783 30.fe3 cd5 31.c4 Wd7 32.Gh3 Wc7 33.Gg2 Wd7 1.e4 e5 2.Sf3 Sc6 3.Gc4 Gc5 4.0–0 Sf6 5.d3 34.Wb6 Sd8 35.cd5 f5 36.g4 Gd5 37.gf5 Gc4 d6 6.c3 a6 7.a4 h6 8.We1 0–0 9.h3 a5 10.Sbd2 Ge6 38.Gf1 Gf1 39.Kf1 a5 40.Wb5 Sc6 41.Kf2 Wa7 11.Gb5 Se7 12.d4 ed4 13.Sd4 Gd7 14.Sf1 Sg6 42.Ke2 Kf7 43.Kd2 Sb4 44.e4 Wc7 45.Wa5 Wc2 15.Sg3 We8 16.Gc4 c6 17.Ge3 Hc7 18.Ga2 We5 46.Kd1 Wc4 47.Wa7 Kg8 48.Wa4 Wd4 49.Ke2 19.Hc2 Wae8 20.Sf3 W5e7 21.Gc5 dc5 22.Wad1 We4 50.Kf3 We5 51.Wb4 Wf5 52.Wf4 Wa5 Gc8 23.Gc4 Hf4 24.Hd2 Ge6 25.Ge6 We6 26.Hf4 53.Gb4 Wb5 54.Gc3 Wb7 55.Wc4 Wf7 56.Ke4 Kh7 Sf4 27.e5 S6d5 28.Se4 Wg6 29.Sh4 Wge6 30.Sd6 57.Ge5 Wf1 58.Wc7 Wg1 59.Kf5 Wg5 60.Ke6 Kg8 Wb8 31.g3 Sh3 32.Kg2 Sg5 33.f4 Sh7 34.f5 We7 61.Wc3 Wg6 62.Kf5 Wg5 63.Kf4 Wg1 64.Kf5 Wf1 35.c4 Sc7 36.e6 fe6 37.Sg6 Wd7 38.fe6 Wdd8 65.Kg6 Wg1 66.Gg3 i czarne poddały się. 39.Se7 Kf8 40.Sc6 Wd6 41.Sb8 Ke7 42.Wd6 Kd6 43.Wd1 Ke6 44.Wd7 i czarne poddały się.

82 Kurier Szachowy

Swidler 0,5 : 0,5 Vachier Swidler 1,0: 1,0 Vachier Aronian 1,0 : 0,0 Iwańczuk Aronian 1,5 : 0,5 Iwańczuk Fedosejew 0,5 : 0,5 So Fedosejew 0,5 : 1,5 So Rapport 0,5 : 0,5 Ding Liren Rapport 0,5 : 1,5 Ding Liren

5131.Debiut Retiego [A13] * Podajemy stan meczów po dwóch rundach. Puchar Świata, Tbilisi 2017 5132.Obrona hetmańsko – indyjska [E18] GM Aronian (Armenia) 2802 Puchar Świata, Tbilisi 2017 GM Iwańczuk (Ukraina) 2727 1.c4 e6 2.g3 d5 3.Gg2 dc4 4.Ha4 c6 5.Hc4 GM Ding Liren (Chiny) 2777 b5 6.Hc2 Gb7 7.Sf3 Sd7 8.Sc3 Wc8 9.0–0 a6 10.d4 GM Rapport (Węgry) 2675 c5 11.d5 ed5 12.Sh4 Sdf6 13.Wd1 g6 14.Sd5 Sd5 1.d4 Sf6 2.c4 e6 3.Sf3 b6 4.g3 Gb7 5.Gg2 15.e4 Gg7 16.ed5 Sf6 17.He2 Kf8 18.a4 b4 19.Ge3 Ge7 6.0–0 0–0 7.Sc3 Se4 8.Gd2 Gf6 9.We1 a6 Hd6 20.Wac1 Sd7 21.Sf3 h6 22.Sd2 Kg8 10.Se5 Sc3 11.Gc3 Gg2 12.Kg2 d6 13.Sg4 Ge7 14.e4 b5 15.He2 bc4 16.d5 Hc8 17.e5 ed5 18.ed6 cd6 19.He7 d4 20.He4 Hc6 21.Gd4 f5 22.Hc6 Sc6 23.Se3 Sd4 24.Wad1 f4 25.Wd4 fe3 26.We3 Wab8 27.We2 c3 28.bc3 Wb6 29.Wb4 Wb4 30.cb4 Wb8 31.Wb2 Kf7 32.Kf3 Ke6 33.Ke4 d5 34.Kd3 Kd6

23.Se4 Hf8 24.d6 i czarne poddały się.

35.a4 Wb7 36.f4 h5 37.b5 ab5 38.ab5 Kc5 39.Wc2 Kb5 40.Kd4 Wf7 41.Kd5 i czarne poddały się.

Richard Rapport w ćwierćfinale 83 Kurier Szachowy

5133.Partia rosyjska [C42] Puchar Świata, Tbilisi 2017

GM So (USA) 2810 GM Fedosejew (Ukraina) 2731 1.e4 e5 2.Sf3 Sf6 3.Se5 d6 4.Sf3 Se4 5.d4 d5 6.Gd3 Ge7 7.0–0 Sc6 8.Sbd2 Gf5 9.We1 Sd2 10.Hd2 Gd3 11.Hd3 0–0 12.c3 Hd7 13.Gf4 a6 14.We2 Wae8 15.Wae1 Gd8 16.Sd2 We2 17.He2 a5 18.Sb3 b6 19.Sc1 f6 20.a4 Se7 21.Sd3 g5 22.Gc1 Swidler 1,5 : 2,5 Vachier Sg6 23.b3 Ge7 24.h4 gh4 25.Sf4 Wf7 26.He6 He6

27.We6 Sf4 28.Gf4 Gd8 29.b4 Kg7 30.ba5 ba5 * Podajemy stan meczów po trzech rundach. 31.Wa6 c6 32.Wc6 Kg6 33.Wc5 Wd7 34.f3 Kf5 35.Gd2 Ke6 36.Wc6 Kf5 37.Ge1 Kg5 38.Wc5 f5 5134.Partia angielska [A34] 39.Kh2 Kh5 40.Gf2 Wd6 41.Ge3 Gb6 42.Wb5 Gd8 Puchar Świata, Tbilisi 2017 43.Gf4 Wd7 44.Ge5 Kg5 45.Wc5 f4 46.Wc6 Kf5 47.Wa6 Kg5 48.Kh3 Kf5 49.Wc6 Kg5 50.We6 Ge7 Tempo gry: 25 min + 10 s. 51.Wc6 Gd8 52.Gd6 Kf5 53.Kh2 Wg7 54.Ge5 Wd7 55.Wd6 Wd6 56.Gd6 Kg5 57.Kg1 Kf5 58.Kf2 Kg5 GM Swidler (Rosja) 2751 59.Kf1 Kf5 60.Ga3 Ke6 61.Ke2 Kf5 62.Gc1 Kg5 GM Vachier-Lagrave (Francja) 2789 63.Kf1 Gc7 64.Gd2 Gd8 65.Ge1 Kf5 66.Ke2 Ke6 1.c4 c5 2.Sf3 Sf6 3.Sc3 d5 4.cd5 Sd5 5.e4 67.Kd3 Kd7 68.c4 Kc6 69.Gc3 Gb6 70.Gb2 Gd8 Sb4 6.Gc4 Sd3 7.Ke2 Sf4 8.Kf1 Se6 9.h4 Sd4 10.d3 71.Gc1 Gc7 72.Gd2 h5 73.Gc3 Gb6 74.Gb2 Gc7 e6 11.Gf4 a6 12.Sd4 cd4 13.Se2 Sc6 14.a3 Gd6 75.Ga3 Gd8 15.Gd6 Hd6 16.Hd2 Gd7 17.f4 e5 18.f5 g6 19.Sg3 Se7 20.Hh6 0–0–0 21.h5 Kc7 22.Gf7 gf5 23.Hd6 Kd6 24.ef5 Sf5 25.Se4 Ke7 26.Gb3 Se3 27.Ke2 Gc6 28.Wac1 Whf8 29.Wh3 Sg2 30.Wc6 bc6 31.Wg3 Sf4 32.Ke1

76.Gf8 Gg5 77.Gg7 Kd6 78.Ge5 Kc6 79.Kc3 Gh6 80.Gf6 Gf8 81.Kd3 h3 82.gh3 Gd6 83.Ge5 i czarne poddały się.

32…Wb8 33.Wg7 Kd8 34.Gf7 Wb7 i białe poddały się.

Opowiada Mateusz Bartel. Z czterech pozostałych na tym etapie zma- gań pojedynków, aż trzy zakończyły się w „regu- laminowym” czasie dwóch partii. Mecze na swoją korzyść rozstrzygnęli Aronian (z Iwańczukiem), So (z Fedosejewem), a także Ding Liren (z Rappor- Wesley So tem), którzy przy remisach czarnymi, wykorzystali 84 Kurier Szachowy atut białego koloru. W jedynej dogrywce zmierzą się Piotr Swidler i Maxime Vachier-Lagrave. Z zawodników, którzy dotrwali do ćwierć- finału, chyba najwięcej osób sympatyzowało z Wasylem Iwańczukiem. Genialny Ukrainiec, który jest groźny dla każdego (włącznie z sobą samym), ostatnio niemal zniknął z szachowych aren (mię- dzy innymi na rzeczy stupolowych warcabów) i ki- bice są wyraźnie stęsknieni za jego występami. Niestety, na piątej kolejnej przeszkodzie arcy- mistrz ze Lwowa potknął się. Przeszkoda to była nie byle jaka, bo Lewon Aronian to również gracz To właśnie w tej pozycji Iwańczuk myślał nietuzinkowy, a do tego mocno zdeterminowany. niemal trzy kwadranse. Wybór nie był ani łatwy, Ormianin, który przez dłuższy czas był numerem ani przyjemny – z jednej strony 10…c5 wydaje się dwa na światowych listach, miał być głównym ry- bardzo ryzykowne, bo pozycja się otwiera, a walem dla Magnusa Carlsena w walce o szachową czarne mają gorszy rozwój, z drugiej strony utrzy- koronę. Okazało się jednak, że artysta z Kaukazu mujące półotwarty charakter pozycji 10…Sgf6 po- za każdym razem spalał się w turniejach preten- zwala na 11.Se5, które sprawia, że czarne stoją dentów, gdzie presja wyraźnie ograniczała jego bardzo pasywnie. Zapewne i tak było to mniej- szachowe możliwości. Teraz Lewon przyznaje, że szym złem, ale Iwańczuk wybrał wspomniane zmienił swoje podejście do życia i do ewentual- 10…c5. To było wodą na młyn Aroniana i po nych osiągnięć ma większych dystans. To, w połą- 11.d5! ed5 12. Sh4! Sdf6?! (być może lepsze było czeniu z ciągłym głodem sukcesów wydaje się być 12…Se7) 13. Wd1 i białe stanęły na pograniczu bardzo dobrą mieszanką. wygranej, z uwagi na to, że nie ma sensownej W tej parze, o awansie zadecydowała obrony przed biciem na d5 i następnym e2-e4, pierwsza partia. Iwańczuk źle rozwiązał problemy które zdarzyło się w partii i dało białym ogromną debiutowe (prawdopodobnie cenną stratą czasu przewagę pozycyjną. Iwańczuk uznał się za poko- było 9…a6, przygotowujące ruch c6-c5, który oka- nanego po 24. posunięciach, co przez wielu kibi- zał się słaby) i wpadł w nieprzyjemną pozycję jak ców zostało odebrane jako przedwczesna rezy- śliwka w kompot. Mimo bardzo długiego namysłu gnacja. Na pewno, kilka posunięć można było jesz- nad 10. posunięciem, który pochłonął aż 42 mi- cze zrobić, ale trudno uwierzyć w to, że mogłoby nuty, Ukrainiec prochu nie wymyślił, zdecydował to coś zmienić. się na pryncypialne 10…c5, na które białe były W drugiej partii Ukrainiec… wybrał to znakomicie przygotowane. samo otwarcie, co Aronian w pierwszej. Ormian był jednak świetnie przygotowany i pokazał w jaki sposób można – bez trudu – wyrównać czarnymi. Ocena pozycji od samego początku, aż do samego końca, oscylowała wokół równości i choć Iwań- czuk wychodził z siebie (grał bardzo szybko, utrzy- mywał napięcie, dwa razy wpędził rywala w spory niedoczas), to podobnie jak biblijny Salomon z pu- stego nalać nie potrafił i pożegnał się z turniejem. W dwóch pozostałych parach, które za- kończyły się w dwóch partiach, scenariusz był taki sam – remis w pierwszej partii i wygrana białych Ding Liren (po prawej) – Rapport (a zarazem faworytów), w drugiej. Okazało się, że zarówno Rapport, jak i Fedosejew nie reprezen- tują jeszcze takiego poziomu, by sprostać takim tuzom jak odpowiednio Ding Liren i Wesley So.

85 Kurier Szachowy

To także wiele mówiąca o obecnych cza- może wspomóc posunięcie e2-e4 w różnych sytu- sach porażka Europy z resztą świata, do której acjach. Rapport tego posunięcia nie znał i odpo- powinniśmy przywyknąć. wiedział mało konkretnym, choć zarazem spryt- Fedosejew przegrał swój pojedynek, nym, 9…a6, chcąc zejść z przygotowań swojego moim zdaniem, przez zły wybór debiutu. Zawod- oponenta, nie psując zarazem swojej pozycji i nie nik ten słynie z kreatywnej, ofensywnej gry, a tym podejmując żadnych odpowiedzialnych decyzji. razem postawił na obronę rosyjską. Podopieczny Ding Liren w odpowiedzi myślał aż 16 minut, wy- Aleksandra Chalifmana wtopił się tym samym w bierając posunięcie 10.Se5. To jedno z głównych trend, który w Tbilisi stał się wyraźny – obrona ro- posunięć zamiast 9.We1, a jaka jest różnica wyni- syjska wróciła do łask. Sam mam sceptyczny sto- kająca z wtrącenia posunięć We1 i a6 widać w wa- sunek do tego debiutu, a Wesley So pokazał, że riancie, który miał miejsce w partii.: 10…Sc3 czarnymi nie tak prosto grać, zwłaszcza, gdy ma 11.Gc3 Gg2 12.Kg2. się ciągoty do aktywnej gry. Najciekawszym mo- mentem partii była operacja pozycyjno-taktyczna, która zepsuła czarnym strukturę:

Teraz po 12…c5 13.dc5 bc5 14.Hd6 czarne nie mają ruchu 14…Hb6. który przy pionku na a6 jest główną odpowiedzią czarnych. Mimo to, Wesley So wykorzystał teraz ostatni ruch można było się na to zdecydować, bo można za- czarnych (22…Gd8-e7?, lepsze było 22…Wf7 ze grać 14…Ge7 i pozycja czarnych nie wygląda spe- wszelkimi szansami na remis) i zagrał 23.h4!!. cjalnie źle. Warte rozpatrzenia w miejsce 12…c5 Pionka nie można zbić skoczkiem z uwagi na to, że były także ruchy 12…d5, choć wtedy białe grają goniec na e7 nie ma wówczas wystarczającej 13.cd5 ed5 14.e4! de4 15.Hg4!? i powinny stać le- obrony, a pozostawienie ataku białych bez reakcji piej, oraz 12…Ge5, co prowadzi do nietypowej skutkowałoby stratą przestrzeni i potencjalnymi struktury, w której czarne nie powinny stać gorzej. problemami z królem. Rosjanin zagrał zatem Zamiast którejkolwiek z tych opcji Węgier zagrał 23…gh4 i po 24.Sf4! Wf7 25.He6! He6 26.We6 po- jednak 12…d6?!, które po 13.Sg4 Ge7 14. e4 dało wstała końcówka, w której białe mają tymcza- białym lepszą grę. Dalsza część partii w wykonaniu sowo pionka mniej, okazała się być dużo lepsza Ding Lirena robi wrażenie – Chińczyk grał bardzo dla białych z uwagi na niedostatki strategiczne po- konkretnie, najpierw rozbijając pozycję czarnych, zycji czarnych – gorszą strukturę i ustawienie a potem transformując przewagę do końcówki pionków skrzydła hetmańskiego na czarnych po- wieżowej z pionem przewagi, którą bez trudu wy- lach. Do tych mankamentów doszła także większa grał. aktywność białej wieży i dlatego Fedosejew nie Ciekawie było także w starciu Swidlera z zdołał się uratować. Vachier-Lagravem. Choć, bez wątpienia, fawory- Wygrana So byłą bardzo przekonująca, po- tem jest Francuz, to zawodnik z Sankt Peters- dobnie jak awans Ding Lirena. Chińczyk zagrał burga pokazuje, że nie bez kozery uznawany jest nową ideę w dość często granej pozycji, którą było za specjalistę od gry w turniejach pucharowych i o 9.We1. Nie jest do końca jasne, jaki jest sens tego gry o wysoką stawkę w ogóle. Swidler w mniej posunięcia, choć zapewne chodzi o to, że wieża ważnych turniejach, czy choćby w Bundeslidze, wygląda jak pokojowo nastawiona owieczka, w

86 Kurier Szachowy turniejach wysokiej rangi potrafi przemieniać się byłby realną kartą przetargową. Zamiast tego, Ro- w lwa, co pokazał już nie raz. Przypomnijmy, że w sjanin popełnił dwa błędy z rzędu. Najpierw wy- Baku Rosjanin doszedł do samego finału, gdzie po brał 18…We7?!, a po 19.Sdf5 zamiast odejść na dramatycznej walce (prowadził w czteropartio- e8, zagrał 19…We6?. Gdyby w tym momencie wym meczu 2,0 : 0,0 i w trzeciej partii mógł forso- białe znalazły oryginalne, choć z drugiej strony wać remis) przegrał z Siergiejem Karjakinem. często spotykane w tego typu strukturach, W pierwszym pojedynku Swidler miał 20.Hd2!! – z groźbą Sg7 i potem f4 – f5, z atakiem białe i po ciekawie rozegranym debiucie stanął le- na pionka h6 i matowym atakiem – wówczas dzi- piej. Być może mógł uzyskać coś więcej niż lepsza siaj nie oglądalibyśmy tie-breaków. Pozycja czar- końcówka, ale i po wymianie hetmanów jego nych jest wówczas kompletnie przegrana. To, że szanse wyglądały bardzo obiecująco. W tej pozycji Francuz nie znalazł ruchu Hd2 świadczy o jednym na pewno można było pokusić się o więcej niż – dotarliśmy do etapu zmagań, w którym zawod- szybka wymiana wszystkich figur i przejście do re- nicy grają słabiej niż normalnie, a duże przeocze- misowej wieżówki. nia, które wynikają ze zmęczenia fizycznego i psy- Bardziej emocjonujące było drugie star- chicznego, będą teraz bardziej prawdopodobne cie, choć zakończone w nieoczekiwanym momen- niż wcześniej. cie. Interesujący – na tyle ile może być partia wło- ska – był już debiut, bo Swidler po swoim ruchu 9…a5 dostał pozycję bez tempa – dokładnie taka pozycja powstała w partii Kramnik – Anand w tym roku. Mimo straty tempa, okazało się, że czarnym nic nie dolega, a zużyty czas przez obu graczy może świadczyć o tym, że te schematy znali (albo przynajmniej jeden z nich blefował). Ciekawe rze- czy zaczęły się dziać już kilka posunięć później, po tym jak Vachier-Lagrave ruszył pionem f2. W po- zycji po 18.Kh2 wszystko zapowiadało burzę na szachownicy. Vachier-Lagrave (po prawej) – Swidler

Zamiast wygrania partii, Maxime Vachier- Lagrave wymusił… wzięcie pionka i jego pozycja stała się gorsza. Kiedy wydawało się, zwłaszcza pa- trząc na komputerową ocenę pozycji, że czarne rozpoczną systematyczną realizację przewagi, to Rosjanin zaproponował remis. Oczywiście, czarne nie mogły czuć się nazbyt komfortowo, bo ewentualny przełom e4 – e5 wisiał cały czas w po- wietrzu, ale zarazem pion przewagi w tego typu pozycji to naprawdę niemała przewaga. Podsu-

Swidler mógł w tej pozycji wziąć pionka po mowując, można powiedzieć, że obie strony mają 18…Gd4 19.cd4 Hb5, ale zapewne ocenił, że po czego żałować, a po dogrywce, która startuje dziś pojawieniu się dodatkowego pionka w centrum, o godzinie 13:00, powodów do bicia się w piersi potencjał atakujący białych będzie spory. Faktycz- na pewno będzie jeszcze więcej! nie, po 20.Wa3!?, w celu szybkiego włączenia Aktualizacja: godzina 15,30. Więcej do ża- ostatniej figury do gry atak białych robi się groźny łowania będzie miał Swidler, który w dogrywce – f4-f5 w połączeniu z ofiarą gońca na h6 może nie istniał. Francuski arcymistrz grał bardzo rozbić pozycję czarnego króla. Konkretów jednak, szybko, cały czas stawiając Rosjanina pod presją na pierwszy rzut oka, nie widać, a pionek przewagi czasową. W pierwszej partii, Maxime Vachier-La- grave nie wykorzystał przewagi białego koloru,

87 Kurier Szachowy mimo tego, że wpędził rywala w poważny niedo- czas. Pozycja była już jednak bardzo sucha i nie dało się z niej za wiele uzyskać. W drugim barażowym pojedynku Swidler wybrał to samo otwarcie, które próbował w kla- sycznej części meczu. Tym razem jednak Francuz był lepiej przygotowany, gładko wyrównał, a po- tem – w niestandardowej pozycji – okazał się lep- szy i pewnie wykorzystał niepewną grę przeciw- nika. To oznacza, że na już na etapie półfinałów Aronian 0,5 : 0,5 Vachier nie zobaczymy żadnego Rosjanina! So 0,5 : 0,5 Ding Liren Pary półfinałowe (19 - 20 września partie klasyczne, 21 dogrywki, 18 września jest dniem wolnym!). 5136.Partia katalońska [E06] Puchar Świata, Tbilisi 2017

GM Ding Liren (Chiny) 2777 GM So (USA) 2810 1.d4 Sf6 2.c4 e6 3.g3 d5 4.Gg2 Ge7 5.Sf3 0–0 6.b3 b6 7.0–0 Gb7 8.Sc3 Sbd7 9.Gb2 c5 10.Se1 cd4 11.Hd4 Gc5 12.Hf4 Gb4 13.Sd3 Gc3 14.Gc3 Hc8 15.Wfc1 dc4 16.Gf6 Sf6 17.Wc4 Hb8 18.Hb8 Wfb8 19.Se5 Gg2 20.Kg2 Se8 21.Sc6 Wb7 22.Wd1 Kf8 23.e4 Sf6 24.f4 b5 25.Wcd4 g6 26.Se5 h6 Aronian 0,5 : 0,5 Vachier 27.Wc1 Ke8 28.Kf3 Sd7 29.Sd3 a5 30.Wc6 Ke7 So 0,5 : 0,5 Ding Liren 31.a3 Waa7 32.Ke3 Sb8 33.Wc8 Sd7 34.Wc6 Sb8 35.Wc8 Sd7 36.Sc5 Sb6 37.Wc6 Wc7 5135.Partia włoska [C50] Puchar Świata, Tbilisi 2017

GM So (USA) 2810 GM Ding Liren (Chiny) 2777 1.e4 e5 2.Sf3 Sc6 3.Gc4 Sf6 4.d3 Gc5 5.c3 d6 6.0–0 0–0 7.We1 a5 8.Sbd2 Ge6 9.Gb5 Hb8 10.Sf1 Ha7 11.Ge3 Ge3 12.Se3 Se7 13.a4 Sg6 14.Gc4 Gc4 15.Sc4 Ha6 16.g3 Wfe8 17.Hb3 Sf8 18.Hb5 Hb5 19.ab5 b6 20.Wa3 Se6 21.Se3 Sc5 22.c4 a4 23.Wea1 Sb3 24.Wd1 Wec8 25.Sd2 Sd2

26.Wd2 Sd7 27.Wd1 Sc5 28.Sd5 Kf8 29.f4 Wa5 38.Wb6 Wc5 39.e5 g5 40.Wd3 gf4 41.gf4 30.Sb4 Waa8 31.Kf2 Ke8 32.Ke3 f6 33.f5 Kd7 34.g4 Wc2 42.h3 Wa2 43.b4 ab4 44.ab4 Wh2 45.Ke4 Wh8 35.h4 h6 36.Sd5 Wa5 37.Wg1 Kc8 38.g5 hg5 Wc7 46.Wb5 Wc4 47.Wd4 Wc7 48.Wc5 Wc5 39.hg5 Wh3 40.Kd2 Sb3 41.Kc3 Sd4 42.gf6 Wh2 49.bc5 Wc2 50.f5 ef5 51.Kf5 Wc5 52.Wd6 Wc1 43.Sb6 cb6 44.fg7 Wc2 45.Kb4 Wb2 46.Kc3 Wc2 53.Wh6 Wf1 54.Ke4 f6 55.ef6 Wf6 56.Wf6 Kf6 47.Kb4 Wb2 i remis. 57.h4 Kg6 58.h5 Kh5 i remis.

Partia Vachier-Lagrave – Aronian zakoń- Partia Aronian – Vachier-Lagrave zakoń- czyła się po 19. ruchach bezbarwnym remisem. czyła się po 32. posunięciach remisem.

88 Kurier Szachowy

Aronian 5,0 :4,0 Vachier So 2,5 : 3,5 Ding Liren

Mateusz Bartel opowiada. Ostatnim posunięciem czarnych było 40…Sc5- W przyszłorocznym turnieju pretendentów, b3+. Teraz Wesley So miał już na swoim zegarze który odbędzie się w Berlinie, zagrają Lewon Aro- dodatkowe 30 minut i sporo czasu na to, aby za- nian oraz Ding Liren. Zawodnicy ci uporali się w stanowić się nad następnym posunięciem. półfinale odpowiednio z Maximem Vachier-La- Zużycie zaledwie 3 minut świadczy o tym, grave’m oraz z Wesleyem So, a walka, zwłaszcza że Amerykanin w ogóle nie wyczuł, że w pozycji w tej pierwszej parze, była pasjonująca. W finale, może być ukryty jakiś większy motyw. Wybrane który startuje w sobotę, 23 września, zawodnicy przez niego 41.Kc3? doprowadziło partię do szyb- zamiast dwóch partii tempem klasycznym zagrają kiego końca po 41…Sd4! 42.gf6, Wh2 i okazało się, cztery. że czarne stworzyły groźbę wiecznego szacha Półfinały, bez dwóch zdań, były gratką dla ki- wieżą, której nie można powstrzymać. Zamiast biców, choć nie dla wszystkich. Ci, którzy prefe- tego, So mógł zagrać 41.Wb3!!, które daje białym rują śledzenie długich batalii w szachach klasycz- wygraną pozycję. Droga do pełnego punktu nie nych mogli się czuć nieco zawiedzeni. W meczu jest jednak oczywista, a główna linia wygląda tak: Aronian – Vachier-Lagrave padły dwa bezbarwne 41…ab3 42.gf6 gf6 43.Wg8 Kb7 (43…Kd7 44.Kc3 remisy, a w parze So – Ding Liren nie było inaczej, czarne powoli stracą kolejne piony) 44.Wg7 Wh2 przynajmniej jeśli chodzi o wynik. W tym drugim 43.Kc3 Wa2 44.Wc7 Kb8 45. Wc6 Wc2 46.Kb4! meczu na szachownicach, podczas partii klasycz- Wcb2 47.Wb6 Kc8 46.Wd6! Wbc2 (po 46…Wh2 nych, działo się więcej. Może nie dużo więcej, bo można po prostu zagrać 47.Kxb3) 47.Kc5! i oka- tak w pierwszej, jak w drugiej partii, zawodnicy zuje się, że czarne dostają mata! Jeśli miałbym sta- preferowali techniczną finezję, a nie taktyczną za- wiać czego nie widział So, to podejrzewałbym wła- wieruchę, ale jednak więcej. Amerykanin, który śnie tę linię – na pierwszy rzut oka wydaje się, że po półfinale pożegnał się z turniejem, będzie żało- czarne dają – minimum – wiecznego szacha. wał pierwszej partii, w której tuż po kontroli W drugiej partii tego meczu przewagę zmarnował wielką, choć bardzo nieoczywistą, miał Ding Liren, który w okolicach 20. posunięcia szansę. stał wyraźnie lepiej. Tego typu pozycje mają jed- nak w sobie spory potencjał obronny i jedna nie- dokładność – zwłaszcza z zawodnikiem, który broni się tak dobrze jak Wesley So – wystarcza, aby zapomnieć o szansach na wygraną. Chińczyk, mimo długiego namysłu nad 21. posunięciem nie znalazł żadnej konkretnej drogi, by wykorzystać większą aktywność swoich figur i czarne, krok po kroku, prostowały swoją pozycję, aż w końcu padł remis. Dogrywki, w obu parach, okazały się znacz- nie ciekawsze niż partie klasyczne. Tym razem z Wesley So wysokiego „c” ruszyli Maxime Vachier-Lagrave z Aronianem. 89 Kurier Szachowy

Wesley So (po prawej) – Ding Liren w półfinale © Anastazja Karłowicz

Maxime Vachier-Lagrave (po prawej) – Lewon Aronian w półfinale © Anastazja Karłowicz

90 Kurier Szachowy

W pierwszej partii dogrywek Francuz po- Wesley So obronił się cudem. Taki obrót wyda- kazał niesamowicie wysoki poziom, który można rzeń chyba strasznie rozsierdził Ding Lirena, który nazwać jednym słowem – geniusz. Bezradność w następnej partii zaproponował remis już w…9. Aroniana, który w podobnych pozycjach radzi so- posunięciu! bie świetnie, była porażająca, a kreatywność Ma- Kolejny etap zmagań, czyli tempo 10’ + 10″, wyło- xime’a wzbudzała zachwyt. Najciekawszym mo- nił pierwszego finalistę. Tym razem w parze Aro- mentem, który dał początek całej serii ofensyw- nian – Vachier-Lagrave padły dwa remisy (choć w nych ruchów, było posunięcie nr. 20. drugiej partii Aronian miał pewne szanse, na wy- graną), ale Ding Liren wygrał już w pierwszej partii granej tym tempem. To było bardzo dramatyczne starcie. Najpierw wydawało się, że Amerykanin przechytrzył swojego rywala, ale Ding Liren poka- zał, że pozycja jest zwyczajnie niejasna i lepiej po- radził sobie w powstałych komplikacjach. Nie bez znaczenia był fakt ogromnej prze- wagi czasowej Chińczyka, który swoje kolejne ru- chy grał bardzo szybko, praktycznie nie notując dłuższych namysłów. W ostatniej partii tego me- czu So musiał więc wygrać czarnymi, ale Ding Li-

Pozycja wydaje się bardzo spokojna i wy- ren ani przez moment nie stracił kontroli nad par- równana. Większość zawodników niespecjalnie tią, z łatwością doprowadzając do zwycięskiego wiedziałaby co robić białymi, ale nie Vachier. remisu. Francuz wybrał oryginalne 20. g4!?, a już kilka ru- Kiedy Chińczyk już świętował miejsce w fi- chów później na czwartej linii stały jeszcze piony nale, to jego rywal nie był jeszcze znany. Francuz „f” i „h”. Zresztą, gorąco zachęcam by samemu z Ormianinem zasiedli do partii błyskawicznych obejrzeć jak Maxime Vachier-Lagrave przygoto- tempem 5’ + 3″. Nie wypada komentować takich wywał atak. Gdyby ta partia zagrana była kilka- pojedynków, bo był to festiwal błędów z obu dziesiąt lat temu, to uznana byłaby ze epokową i stron, dość powiedzieć, że w pierwszej partii blitza cytowana przez każdego trenera! najpierw Aronian, a potem Vachier-Lagrave wy- W rewanżu Aronian musiał wygrać i… wy- puścili wygrane pozycje. grał w miniaturce! Ta partia była przede wszyst- Kolejny remis padł w rewanżu i finalistę kim wojną psychologiczną, ale choć również i de- musiała wyłonić partia „nagłej śmierci”, która biutową. Ormianin wiedząc, że Vachier-Lagrave rozgrywana jest ciekawym tempem. Mianowicie, ma dość skromny repertuar debiutowy przygoto- białe mają 5 minut, a czarne 4, ale czarnym do wał bardzo grywalną linię, w której od razu ofiaro- awansu wystarcza remis. Czas, przez pierwsze 60 wał figurę. Obaj panowie grali bardzo szybko aż do posunięć, nie jest dodawany, ale potem obie 20 posunięcia, w którym to Francuz pomylił się i strony dostają dwie sekundy za ruch (ta modyfika- kilka ruchów później musiał uznać się za pokona- cja wprowadzona została kilka lat temu, by unik- nego. Patrząc na tę partię i wiedząc ile kosztowała nąć niesportowej gry na czas w bardzo prostych ona francuskiego arcymistrza, nie sposób nie za- pozycjach). Białe otrzymał Aronian i przez długi uważyć, że mimo przynależności do światowej czas wydawało się, że nie zdoła przełamać obrony czołówki, Vachier-Lagrave potrafi jeszcze prze- Francuza. Stało się jednak inaczej i po kapitalnym grać w sposób bardzo nonszalancki, naiwny. rajdzie króla Lewon Aronian stał się drugim fina- Trudno mi wyobrazić sobie, że w odwrotnej sytu- listą Pucharu Świata. acji podobnie przegrałby Aronian. Aronian i Ding Liren zagrają teraz mecz, Wymiany ciosów, na tym etapie dogrywki, który w mojej opinii jest jednym z najbardziej bez- nie było w meczu So – Ding Liren, choć krew po- sensownych spotkań w systemie szachowych roz- winna była się polać. W pierwszym starciu barażu, grywek. Obaj panowie uzyskali już swój cel, czyli Chińczyk dostał kompletnie wygraną pozycję i miejsce w turnieju pretendentów. Są także wyjąt- kowo wyczerpani i zmęczeni, bo grają już od 91 Kurier Szachowy trzech tygodni, notując po drodze po kilka emo- cjonujących i wykańczający dogrywek. Zmobilizo- wanie się do walki na pełnych obrotach jest w ta- kiej sytuacji trudne, żeby nie rzec, że niemożliwe. Nie dziwi mnie fakt tego, że dwa lata temu w Baku finał stał na bardzo niskim poziomie. Zmę- czenia materiału się nie oszuka, a arcymistrzowie to przecież zwykli śmiertelnicy. Dlatego finału w Pucharze Świata dla mnie mogłoby by nie być. Oczywiście, stawka tego meczu nie jest mała – wygranie Pucharu Świata w swoim CV chciałby mieć każdy zawodnik na świecie, podob- i czarne poddały się. nie jak pierwszą nagrodę za ten turniej (120.000 $ dla zwycięzcy kontra 80.000 $ dla pokonanego, z 5138.Obrona Grünfelda [D78] odjęciem 20% podatku dla…FIDE). Dlatego obaj Puchar Świata, Tbilisi 2017 zawodnicy na pewną będą starali się grać jak naj- lepiej. Pytanie, czy dadzą radę wykrzesać z siebie Tempo gry: 25 min + 10 s. jeszcze odrobinę energii. GM So (USA) 2810 5137.Partia pionem hetmańskim [A48] GM Ding Liren (Chiny) 2777 Puchar Świata, Tbilisi 2017 1.Sf3 d5 2.g3 g6 3.Gg2 Gg7 4.d4 Sf6 5.c4 c6 6.0–0 0–0 7.Sbd2 a5 8.b3 a4 9.Gb2 Gf5 10.e3 Sbd7 Tempo gry: 5 min + 3 s. 11.He2 Se4 12.Se4 Ge4 13.cd5 cd5 14.Hb5 Wa5 15.Hb7 Sc5 16.Hb4 Sd3 17.Hd2 Wb5 18.Gc3 ab3 GM Aronian (Armenia) 2802 19.Sg5 b2 20.Wab1 Sf2 21.Hf2 Gb1 22.Wb1 e5 GM Vachier- Lagrave (Francja) 2789 23.Sh3 ed4 24.ed4 Hc7 25.Hd2 Wfb8 26.Sf4 Hc4 1.d4 Sf6 2.Sf3 g6 3.Gf4 Gg7 4.Sc3 d5 5.Sb5 27.Gd5 Wd5 28.Sd5 Hd5 29.Wb2 Wc8 30.Wb3 h5 Sa6 6.e3 0–0 7.h3 c6 8.Sc3 Sc7 9.Ge2 b6 10.0–0 31.Gb2 Kh7 32.h3 He4 33.Hd3 He1 34.Hf1 Hd2 Gb7 11.Gh2 c5 12.a4 a5 13.Se5 Sd7 14.Sd7 Hd7 35.Hf2 Hd1 36.Hf1 Gd4 37.Gd4 Hd4 38.Kh1 Hd5 15.Gg4 e6 16.Hd2 Gc6 17.b3 Wfc8 18.Se2 cd4 39.Wf3 Wc3 40.Kg2 Hc6 41.h4 Kg8 42.a4 f6 43.a5 19.Sd4 b5 20.ab5 Sb5 21.c3 Sd4 22.ed4 a4 23.b4 Kg7 44.a6 Wc2 45.Kg1 Wc1 46.Wf6 Wf1 47.Wf1 Gb5 24.Wfc1 a3 25.Ge2 Hc6 26.Gb5 Hb5 27.Gd6 Ha6 48.Kg2 He2 49.Wf2 He4 50.Kh2 g5 51.hg5 h4 Wc6 28.Gc5 Wca6 29.Wa2 Hc4 30.He2 He2 52.Wf4 He2 53.Kh3 hg3 54.Kg3 Kg6 55.Wf2 He3 31.We2 a2 32.Wa1 Wa3 33.Wc2 Gf8 34.Kf1 e5 56.Kg2 Kg5 57.Wf3 He2 58.Kg3 He1 59.Kg2 Kg4 35.Gf8 Kf8 36.de5 Ke7 37.Ke2 Ke6 38.f4 d4 39.cd4 60.Wf2 He4 61.Kh2 Kh4 62.Wa2 He5 63.Kg1 Hd4 Kd5 40.Wd2 Kc4 41.d5 Kb4 42.d6 Kb3 43.Kf3 Kc3 64.Kh2 Hd6 65.Kg1 Hc5 66.Kh2 Hc7 67.Kg1 Hb6 44.Wf2 h5 45.Kg3 Kd4 46.Kh4 Kd5 47.Kg5 Ke6 68.Kg2 Hb7 69.Kh2 Hb8 48.g4 hg4 49.hg4 W3a5 50.We2 f6 51.Kg6 Wg8 52.Kh6 Wg4 53.f5 Kf5 54.e6 Wa8 55.Wf1 Wf4 56.Wf4 Kf4 57.Wa2 Wa2 58.e7 Wd2 59.e8H Wd6 60.He7 Wd4 61.Hf6 Ke3 62.Kg5 Wd5 63.Kg4 Wd4 64.Kg3 Wd3 65.He5 Kd2 66.Kf2 Kc2 67.Hc5 Wc3 68.Hf5 Kb2 69.Ke2 Wc2 70.Kd3 Wc3 71.Kd2 Wb3 72.He5 Kb1 73.Hd4 Wh3 74.Hb6 Ka1 75.Hf6 Ka2 76.He6 Wb3 77.Kc2 Ka1 78.Ha6

92 Kurier Szachowy

i białe poddały się. Jedyna rezultatywna Co ciekawe, Aronian był dużo bardziej partia meczu. niebezpieczny czarnym, a nie białym kolorem. Za- Rzadki przypadek – w obu decydujących równo w pierwszej, jak i w trzeciej partii meczu, partiach hetman walczył z wieżą przeciwnika. Ding Liren poradził sobie z rozwiązaniem proble- mów debiutowych partii angielskiej bez więk- szego wysiłku. Problemów debiutowych nie miał także Aronian w partiach drugiej i czwartej, ale tam pozycje, które powstawały, były dużo bar- dziej grywalne, przy czym szanse na sukces zacho- wywały obie strony. Bardzo ciekawie potoczyły się wydarzenia w drugim pojedynku, gdzie odro- 1 2 3 4 bina nieuwagi Chińczyka sprawiła, że Ormianin Lewon Aronian ½ ½ ½ ½ bardzo zbliżył się do wygranej. Ding Liren ½ ½ ½ ½

Opowiada Mateusz Bartel. Pod znakiem remisów przebiegły cztery partie klasycznej części finałowego meczu o Pu- char Świata. Choć taki wynik nie jest żadnym za- skoczeniem, to Lewon Aronian ma prawo być mocno rozczarowany – był o krok od wygranej w drugiej partii, a i w czwartej nie był bez szans na to, by mecz zakończyć już dziś. Ding Liren prze- trwał trudne chwile, a w dogrywce jego szanse do Często patrząc na takie partie w wykonaniu wywiezienia z Gruzji Pucharu Świata powinny być arcymistrzów (zwłaszcza, gdy ocena komputera nieco wyższe. oscyluje w okolicach 0.00), w głowie pojawia się Z dwóch pozostałych w grze zawodników, myśl „Ech, kolejny nudny remis”. Nic z tych rze- to Lewon Aronian jest tym bardziej doświadczo- czy! Oczywiście, pozycja jest taka, że najbardziej nym. Ormianin od dobrej dekady jest w ścisłej prawdopodobnym wynikiem jest podział punktu, czołówce światowej i niezmiennie pozostaje w ale oddalony wolny pion jest sporym atutem w rę- szerokim gronie osób uważanych za potencjal- kach czarnych. nych przeciwników Magnusa Carlsena w meczu o Po błędzie Ding Lirena, który zagrał teraz mistrzostwo świata. Jego rutyna dawała o sobie 30.Scb3? (lepsze było np. 30.f3 z dalszym podcią- gnięciem króla do e3) czarne odpowiedziały pro- znać w czterech partiach finałowego meczu z Ding stym 30…b6! i po 31.Sc5, ba5 okazało się, że pio- Lirenem. Chińczyk w każdej z partii był w defensy- nek przesunął się o jedną linię dalej, a do tego jesz- wie, ani razu nie stwarzając rywalowi realnych cze jego awans o kilka pól do przodu jest nieunik- problemów. Nie wiem, czego zabrakło Ding Lire- niony. Chińczyk, prawdopodobnie, nie docenił nowi, aby w klasycznej części ostatniego starcia tego, że czarne mogą zlekceważyć groźbę zbicia grać jak równy z równym z Aronianem, ale jego pionka na e6, a w zamian zrobić wszystko, by pio- niemoc była zaskakująca. Zarazem, fakt tego, że nek ‚a’ doszedł jak najdalej. Choć ocena kompu- Chińczyk zdołał się utrzymać i doprowadzić do do- tera nadal mówi o tym, że remis jest osiągalny, to grywki, może mu bardzo pomóc w barażu. Szyb- w praktyce zadanie białych było już bardzo trudne. sze tempo gry, moim zdaniem, faworyzuje Ding Aronian stosunkowo dobrze utrzymywał prze- Lirena, który potrafi grać „jak maszyna” – skutecz- wagę i stawiał białym problemy (choć wydaje mi nie, szybko, niemal bezbłędnie. W partiach szyb- się, że w 35. posunięciu niepotrzebnie doprowa- kich i błyskawicznych Aronian wydaje się być bar- dził do wymiany pionków ‚e’, bo w tego typu po- dziej niestabilny, a to w starciu z kimś grającym zycjach wymiany pionowe są korzystne dla strony równo może być zgubne. broniącej się), a w końcu – dzięki pomyłkom bia- łych – dograł się do następującej pozycji.

93 Kurier Szachowy

białe miały pionka mniej, a do tego czarne były w posiadaniu pary gońców. Pionka udało się ode- grać, ale para gońców została i było widać, że pro- blemy białych nie są małe. Tutaj trzeba jednak od- dać Ding Lirenowi, co królewskie – Chińczyk bronił się bardzo pewnie. Nie bał się przejścia do końcówki z pionem mniej, w której szybko awan- sował piony na obu skrzydłach, aby zmniejszyć potencjał pozycji czarnych. Bardzo przypadło mi do gustu 28.h4! zagrane zupełnie „od ręki”. Mam wrażenie, że takie pozycje w dzisiejszych czasach zawodnicy z czołówki światowej bronią zupełnie Gołym okiem widać, że czarne są o krok bez trudu, podczas gdy przed laty, zwłaszcza pod od wygranej. Zaawansowany pion na a3 to nie je- wpływem jakiejś legendarnej partii, uznawali je za dyny atut czarnych – pięknie scentralizowany król, „niewybraniane”. Chińczyk pokazał to, co wyma- fantastyczny, multi-funkcyjny goniec na d3, a do gane jest od zawodnika z czołówki – konsekwen- tego biały skoczek będący poza grą – trudno wy- cję i upór w obronie trudnych pozycji. obrazić sobie lepsze ustawienie figur przy takim W efekcie, jutro zobaczymy dogrywki, w ograniczonym materiale. Jednakże, jak zawsze w których, jak wspomniałem, wyżej oceniam szanse tego typu końcówkach, wygrana nie jest banalna, Ding Lirena. Emocji zapewne nie zabraknie, choć bo wystarczy stracić jednego piona i szanse na wy- biorąc pod uwagę zmęczenie zawodników sta- graną nikną, zwłaszcza, że realny jest także pro- wiam na to, że o Pucharze Świata zadecyduje ja- blem „złego koloru gońca”. kaś gruba pomyłka. W tym momencie, wygrana była jednak stosunkowo prosta, oczywiście na tyle, na ile może być prosta wygrana po trzech tygodniach wyczerpującej walki i po długiej, kilkugodzinnej batalii, z posiadanymi nielicznymi minutami na zegarze. Gdyby Aronian zagrał najbardziej napra- szające się 58…Sc3!, to tylko cud mógłby urato- wać Ding Lirena. Białe po tym posunięciu mia- łyby dwie opcje: 1. 59. Gb3 prowadzi do przegranej po 59…Se2 60. Kd2 (60.Kd1, Kc3! 61.Gf7, Sf4 – i król nie może teraz iść na c1, z uwagi na Gc2 i mata na d3 lub e2) 60…Sg1 (z groźbą Sf3+ i wygrania pionka h4) 61.Se5, Ge4! i skoczek musi odejść z e5, a to oznacza stratę drugiego piona i przegraną 2. 59.Gf7 przegrywa po 59…Sd5! 60.Sf8 (co innego?) 60…Sf4! i teraz okazuje się, że biały król nie może się ruszać (bo nastąpi Gc4), a jeśli białe stoją w miejscu, to czarne budują siatkę matową po Kc3 i Gc2. Ormiański arcymistrz wybrał jednak, nieco dziwne, 58…Sc5?? i po 59.Sf6 już nie bar- dzo widać jak wygrywać partię, bo skoczek nagle wraca do gry, grożąc zarówno ruchem h5, jak i po prostu powrotem w okolice pionka a3. W dzisiejszej, czwartej, partii meczu Ding prze- kombinował w debiucie i już po 15. posunięciach było jasne, że jego koncept nie ma racji bytu – 94 Kurier Szachowy

Początek partii czwartej © Anastazja Karłowicz

Ding Liren (po lewej) – Wesley So: partia 4 w finale © Anastazja Karłowicz

95 Kurier Szachowy

rzut oka wygląda nienaturalnie. Idea jest jednak zrozumiała – białe chcą wycofać gońca na b1, co zresztą uczyniły, nie zamykając przy tym wieży na a1. Natomiast zablokowanie wieży na f1 nie jest, chwilowo, aż tak istotne. 12…ed4 13.Gb1 0–0 14.Sg3 Gd8 15.Hd3 g6 1 2 Kluczowy moment tej partii nadszedł kilka Lewon Aronian 1 1 chwil później: Ding Liren 0 0

Opowiada Mateusz Bartel. Lewon Aronian został zdobywcą Pucharu Świata! W ostatnim dniu zmagań pokonał, w obu partiach granych tempem 25’ + 10″, Ding Lirena z Chin i tym samym, zupełnie zasłużenie, wyjechał z Gruzji z głównym trofeum turnieju. Osoby, które czytały mój poprzedni arty- kuł, z pewnością musiały się dzisiaj pukać w czoło. Wczoraj prorokowałem, że szanse Ding Lirena, wraz ze skróceniem tempa gry, rosną, a tymcza- sem okazało się, że było zupełnie odwrotnie. Teraz nastąpiło 16.h4!, co – sądząc po zu- żytym czasie – nadal było przygotowane przez Or- 5139.Gambit hetmański [D43] mianina. Intencji białych tłumaczyć nie trzeba, Puchar Świata, Tbilisi 2017 dużo gorzej ze znalezieniem antidotum na gro- żące h4-h5. Ding Liren spędził w tym momencie Tempo gry: 25 min + 10 s. niemal 5 minut i wybrał ruch, który – w zasadzie – prowadzi do porażki. Czarne powinny były zagrać GM Aronian (Armenia) 2802 16…Sc5 i po 17.Ha3 zagrać albo 17…Gb6, albo GM Ding Liren (Chiny) 2777 17…Se6 (druga z tych opcji podoba mi się nieco 1.c4 Sf6 2.Sf3 e6 3.Sc3 d5 4.d4 c6 5.Gg5 h6 bardziej). Wówczas białe, dzięki znacznie lep- 6.Gf6 Hf6 7.Hb3 Sd7 8.e4 de4 9.Se4 Hf4 10.Gd3 szemu rozwojowi zachowywały inicjatywę, ale e5 11.0–0 Ge7 wyraźnej drogi do kontynuowania nie byłoby, z uwagi na słabszą pozycję hetmana na polu a3. Za- miast tego Chińczyk zagrał 16…Sf6?, co wygląda bardziej bezpiecznie, ale w praktyce jest dużo gor- sze, bo ani nie broni przed h4-h5, ani nie pogarsza figur przeciwnika. Aronian kontynuował agre- sywną grę i już po 17.h5, g5 18. Se5, Ga5 19. Sg6!! jego pozycja była wygrana. Piękna partia! 16.h4! Sf6? 17.h5 g5 18.Se5 Ga5 19.Sg6 Hd2 20.Se7 Kg7 21.Hb3 Hf4 22.Wd1 Gb6 23.Sgf5 Gf5 24.Sf5 Kh8 25.g3 Hg4 26.Sh6 Hh5 27.Kg2 d3 28.Hc3 Kg7 29.Sf5 Kg6 30.Wh1 i czarne poddały się. W pierwszej partii Aronian po prostu roz- gromił rywala, a do tego zastosował nową, kapi- talną ideę.

12.Wae1!

Dotychczas w tej pozycji grano 12. Wfe1, co nie dawało białym realnych szans na przewagę.

Aronian zagrał jednak 12.Wae1!, co na pierwszy 96 Kurier Szachowy

5140.Obrona Ragozina [D38] Puchar Świata, Tbilisi 2017

Tempo gry: 25 min + 10 s.

GM Ding Liren (Chiny) 2777 GM Aronian (Armenia) 2802 1.d4 Sf6 2.c4 e6 3.Sf3 d5 4.Sc3 Gb4 5.cd5 ed5 6.Gf4 c6 7.e3 Gf5 8.Ge2 0–0 9.0–0 Ge7 10.Sh4 Gg6 11.Sg6 hg6 12.Hb3 Hb6 13.Hc2 a5 14.g4 Sbd7 15.g5 Se8 16.e4 de4 17.Se4 Hd8 18.h4 Sb6 19.Ge5 Sd5 20.Gg4 Kh8 21.Wae1 Sef6 22.gf6 gf6 23.Gh2 f5 24.Gf5 gf5 25.Hd1 Wg8 26.Kh1 Wg4 27.Sg3 Wh4 28.Sf5 Wh7 29.Se7 Se7 30.We5 Sf5 31.Wfe1 Hh4 32.We8 Kg7 33.Wg1 Kf6 i białe poddały się.

Lewon Aronian, w pełni zasłużenie, wy- grał Puchar Świata, co można chyba uznać za jego największy sukces w karierze. Dotychczas Ormia- nin nie dawał sobie rady z presją i choć brylował w „zwykłych” superturniejach, to w zawodach cy- klu mistrzowskiego był cieniem samego siebie. W wywiadach, których Lewon udzielał w ostatnim czasie, dawał do zrozumienia, że zmienił podejście do życia i teraz do szachów podchodzi z większym dystansem. Występ w Tbilisi pokazuje, że to mu pomaga, a kibice już powinni ostrzyć sobie zęby na jego występ w marcu przyszłego roku w berliń- skim turnieju pretendentów. W takiej formie Aro- nian będzie jednym z głównych faworytów!

97 Kurier Szachowy

SPARKASSEN CHESS – MEETING Dortmund, 15 – 23 lipca 2017 r.

Lista startowa – wyniki losowania 5141.Partia hiszpańska [C88] 1 Liviu-Dieter Nisipeanu GER 2683 Dortmund 2017 2 Maxime Vachier-Lagrave FRA 2791 3 Wang Yue CHN 2699 GM Vachier-Lagrave (Francja) 2791 4 Władimir Kramnik RUS 2812 GM Wojtaszek (Polska) 2736 5 Władimir Fedosejew RUS 2726 1.e4 e5 2.Sf3 Sc6 3.Gb5 [%mdl 32] 3...a6 6 Dmitrij Andriejkin RUS 2712 4.Ga4 Sf6 5.0–0 Ge7 6.We1 b5 7.Gb3 0–0 8.a4 b4 7 Radosław Wojtaszek POL 2736 9.a5 d6 10.d3 Ge6 11.Ge6 fe6 12.Sbd2 Wb8 13.c3 8 Matthias Bluebaum GER 2642 bc3 Albo 13...Wb5 14.c4 Wb8 15.Sb3 Hc8 16.He2 Średni ranking turnieju: 2725 Sd7 17.d4 ed4 18.Sbd4 Sd4 19.Sd4 i remis po 44. posunięciach, jak było w partii Adams (2761) – Wojtaszek (2745), Szamkir 2017 14.bc3 Wb5 Dane turnieju: 15.Sf1 Nowe posunięcie w tej pozycji 15…Hd7 Złe • Organizator: Stefan Koth. jest 15...Sa5? 16.c4 z wygraną białych 16.Gg5 • System kołowy: 7 rund. Wa5 17.Wa5 Sa5 18.d4 ed4 19.cd4 h6 20.Gh4 • Sędzia: Andrzej Filipowicz ( Polska) i Aleksan- 20.Ha1!? Sc6 21.Gf6 Gf6 22.e5 z równą pozycją der Bach (Rosja). 20...Sc6 21.d5 Se5 22.Se5 de5 23.de6 He6 24.Hc2 • Tempo gry: 100 minut na 40 posunięć, następ- Gb4 Czarne mają inicjatywę 25.Wd1 Ga5 26.Se3 nie 50 minut na kolejne 20 posunięć i 15 minut Gb6 27.Sf5 Kh8 28.Gf6 Hf6 29.Hd2 a5 30.h4 h5 na zakończenie partii, przy czym od 61. posu- 31.Hc1 Wd8 32.Wd8 Hd8 33.Ha1 Hf6 33...He8 nięcia zawodnik otrzymywał dodatkowe 30 34.Hc3 a4 34.Ha4 Po He8 białe stoją bardzo do- sekund po każdym ruchu. brze 34...He6 35.Se3 Ge3 36.fe3 Hg6 37.Hb5! c6 Po 37...He4 38.He8 Kh7 39.Hh5 Kg8 40.He8 Kh7 • Rundy 1 – 6 rozpoczynały się o godzinie 15,00, 41.Hh5 Kg8 42.He8 Kh7 43.Hh5 białe stoją nieco zaś 7 – o godzinie 13,00. lepiej; ale czarne miały możliwość 37...Kh7! • Dni wolne od gry: 17 czerwca (po rundzie 3) i 38.He5 a4 20 czerwca (po rundzie 5).

38.He5 Pozycja jest równa 38…a4 39.Hb8 Vachier 0,5 : 0,5 Wojtaszek Kh7 40.Hb4 Hg3 Godne uwagi było 40...a3!? Kramnik 0,0 : 1,0 Fedosejew 41.Ha3 He4 z równą pozycją 41.Ha4 He1 42.Kh2 Nisipeanu 0,5 : 0,5 Bluebaum Hh4 43.Kg1 He1 44.Kh2 c5 45.e5 He3 46.e6 He6 Wang Yue 0,5 : 0,5 Andriejkin 47.Hc2 Kh6 Grozi decydujące Qe5. 48.Hc5 g5 49.g3 He2 50.Kg1 Kg6 51.Hd6 Kf5 Z nadzieją na Kg4. 52.Hd7 He6 53.Hd1 Godne uwagi było

98 Kurier Szachowy

53.g4!? hg4 54.Hd3 He4 55.Hd7 Kg6 56.Hd6 Kf7 23...Kg7! 24.Sf7? 24.Se4 Ge4 25.He4 24...Sf7 Po- 57.Hd7 Kf6 58.Hd6 Kf7 59.Hd7 Kf6 60.Hd6 Kf5 zycja czarnych jest wygrana. Nie wolno 24...Kf7?, 61.Hf8 Ke5 62.Hb8 Kd5 63.Hb7 Kd4 64.Ha7 Kd3 gdyż po 25.We7 Kg8 26.Hf6 białe wygrywają 65.Ha3 Kd2 66.Hb2 Ke1 67.Hc1 Ke2 68.Hb2 Ke3 25.We6 g5 26.Hh5 Whe8! 27.Hg6 27.We8 We8 69.Hc1 Kd4 70.Ha1 Kc4 71.Hc1 Kb3 72.Hg5 27...Kf8 28.f3 Hd4 29.Kh1 Wac8 i białe poddały 53...He3 54.Kg2 He4 55.Kh2 h4 z groźbą hg3 się. 56.Hd7 Pozycja jest równa 56...Kg6 57.gh4 Hh4 58.Kg2 g4 59.He6 Hf6 60.Hg4 Hg5 i remis.

5142.Obrona Caro – Kann [B13] Dortmund 2017 16 lipca 2017 GM Kramnik (Rosja) 2812 Wojtaszek 1,0 : 0,0 Wang Yue GM Fedosejew (Rosja) 2726 Bluebaum 1,0 : 0,0 Fedosejew 1.e4 c6 2.d4 d5 3.ed5 cd5 4.Gd3 Sc6 5.c3 Andriejkin 0,5 : 0,5 Kramnik Hc7 6.Sa3 Albo 6.Se2 Gg4 7.0–0 e6 8.He1 Gd6 9.f3 Nisipeanu 0,5 : 0,5 Vachier Gh5 10.Hh4 Sf6 11.Sf4 Gf4 12.Gf4 He7 13.Gg5 Gg6 14.Gg6 fg6 z remisem po 46. Posunięciach jak było 5143.Obrona Nimzowitscha [E21] w partii Santos Latasa (2542) – Anand (2783) w Dortmund 2017 Leon 2017 6...a6 7.Sc2 Sf6 8.h3 Białe stoją nieco lepiej 8...e6 9.Sf3 b5 Nowość. Wcześniej grano: GM Wojtaszek (Polska) 2736 9...Ge7 10.0–0 0–0 11.We1 b5 12.Gd2 Gb7 13.a4 GM Wang Yue (Chiny) 2699 ba4 14.Wa4 i remis po 31. posunięciach jak było 1.d4 Sf6 2.c4 e6 3.Sc3 Gb4 4.Sf3 0–0 5.Gg5 w partii Liljedahl (2238) – Aperia (1982), Szwecja c5 6.e3 h6 7.Gh4 cd4 8.ed4 d5 9.Wc1 9...Ge7 No- 2008 10.0–0 Gb7 11.We1 Gd6 12.Gg5 Se4 13.a4 wość. Wcześniej grano: 9...Sc6 10.a3 Ge7 11.c5 ba4 14.c4 Sg5 15.Sg5 Z ideą cd5. 15...dc4 16.Gc4 Se4 12.Ge7 He7 13.Gb5 Sc3 14.Wc3 e5 15.0–0 Grozi Nf7! 16...Sd8 17.Se3 Gf4 Białe nie mogą do- Gg4 16.Gc6 bc6 17.de5 Gf3 18.Wf3 He5 z remisem puścić do Be3. Godne uwagi było 17...h6!? 18.Sf3 po 58. posunięciach, jak było w partii Carlsen 0–0 z równą pozycją (2855) – Nakamura (2787), Geuven 2016 10.c5 Pozycja jest równa 10...b6 11.b4 a5 Albo 11...Se4 z równą grą. 12.Ge7 He7 12.Sa4? Dużą przewagę dawało posunięcie 12.Gf6! z następnym 12…gf6 13.Sa4 ab4 14.Sb6 Wa2 15.Hb3 12...ab4 13.Sb6 Wa2 Grozi Ne4. 14.Hb3 Wa7 Można było grać 14...Wa5 15.Hb4 Pozycja jest równa 15…Sbd7 Godne uwagi było 15...Sc6!? 16.Hb2 Gb7 z równą grą 16.Sd7 Gd7 17.Gd3 Albo 17.Gf6!? Gf6 18.Gd3ł 17...Wa4 18.Hd2 Se4 19.Ge7 Sd2 20.Gd8 Sf3 21.gf3 Wd8 22.Ke2 Gc6 23.Ke3 e5 24.de5 Wh4 25.Wb1 d4 26.Kd2 Z ideą Rb6. 26...Kf8 27.Wb6! Wc8 Słabsze jest 27...Gf3?! 28.c6 z dużą przewagą 18.Hh5? Poprawne było 18.Ha4= i białe o białych 28.Whb1 Ke7 29.Wa1 Wc7 30.Waa6 Białe nic nie muszą się martwić: 18...Gc6 19.Ha5 Ha5 stoją lepiej 30...Gf3 31.Gb5 Grozi Rb8. 31...Gg4? 20.Wa5 18...Ge3! Czarne mają dużą przewagę Poprawne było wyrównujące szanse 31...Wh2 19.We3 Z groźbą Be6. 19...Hc4 Czarne są żądne 32.Wb8 f6 32.Wa8! Wygrywające posuniecie krwi 20.We6 Kf8 Więcej szans dawało 20...Se6 32…Gc8 33.Wc6 Białe mają zdecydowaną prze- 21.Hf7 Kd8 22.Hb7 21.We5 Z ideą Rae1. 21...h6! wagę 33...Kd8 34.Wc7 Kc7 35.Wa7 Kb8 36.Wf7 i Ale nie 21...Hd4? 22.Wae1 i białe mają dużą prze- czarne poddały się. wagę 22.Wae1 g6 23.Hh4 Z planem Re8.

99 Kurier Szachowy

Wojtaszek (po lewej) – Vachier-Lagrave © Organizatorzy

Andriejkin (po lewej) – Wang Yue © Organizatorzy

100 Kurier Szachowy

5144.Obrona półsłowiańska [D46] 5145.Debiut Collego [D05] Dortmund 2017 Dortmund 2017

GM Bluebaum (Niemcy) 2736 GM Kramnik (Rosja) 2812 GM Fedosejew (Rosja) 2642 GM Wojtaszek (Polska) 2736 1.d4 d5 2.c4 c6 3.Sf3 Sf6 4.Sc3 e6 5.e3 1.d4 Sf6 2.Sf3 d5 3.e3 e6 4.Gd3 Gd6 Sbd7 6.Hc2 Gd6 7.Gd3 0–0 8.0–0 dc4 9.Gc4 e5 5.Sbd2 Sbd7 6.c4 b6 7.e4 de4 8.Se4 Gb4 9.Gd2 10.h3 He7 11.Gb3 Sb6 12.de5 Ge5 13.Se5 He5 Gd2 10.Hd2 Nowe posunięcie. Wcześniej grano: Białe stoją nieco lepiej 14.e4 We8 15.We1 Nowe 10.Sfd2 Gb7 11.Hf3 Se4 12.Ge4 Ge4 13.Se4 0–0 i posunięcie. Wcześniej grano: 15.f3 Ge6 16.Ge6 czarne wygrały po 40. posunięciach w partii We6 17.Hf2 Wd8 18.Ge3 Sc4 19.Wad1 Wd1 Schatz (2160) – Jusupow (2175), Bayerische Eisen- 20.Wd1 Se3 21.He3 z remisem po 43. posunię- stein 2012 10...Gb7 11.He3 0–0 12.Sf6 Sf6 13.Se5 ciach jak w partii Ruzele (2505) – Bychowski Sd7 14.Sd7 Hd7 15.0–0–0 Wad8 Ale nie 15...Gg2? (2425), Berlin 1995 15...Sbd5 16.Gd2 Sf4 17.Gf4 ze względu na 16.Whg1 z wygraną białych. Nato- Hf4 18.Wad1 Sd7 19.We3 Nie daje czarnym czasu miast godne uwagi było 15...b5!? 16.f3 He7 na dokończenie rozwoju 19...Hg5 20.f4 He7 17.Whe1 Wd6 18.Gc2 Wfd8 19.d5 Hf6 20.g4 Hh4 21.Hf2! Sb6 Po 21...Sc5 białe miały dużą przewagę 21.Gb3 Gc8 Po 21...Hh2? 22.Wh1 białe wygrywały 22.g5 g6 Ale nie 22...Hh2? 23.Wh1 z wygraną bia- łych 23.Wd4 Po 23.Kb1 pozycja była remisowa 23...Hh3 23...Hh2 24.Wd2 Hg3] 24.We4 Pozycja jest idealnie równa 24...c6 25.Hf4 cd5 26.cd5 Hf5 27.de6 Hf4

22.f5! Wygrywające posunięcie 22…a5? 22...He5 23.Wed3 c5 23.e5 Można było grać rów- nież 23.f6 23...a4 23...Ge6 24.fe6 fe6 24.f6 Hb4 25.a3 25.Gf7! Kf7 26.fg7 Kg8 27.Wf1 25...Hf8 26.fg7 He7 27.Se4 ab3 28.Sf6 Kg7 29.Se8 29.Wg3 Kh8 30.Se8 Sd5 31.Sd6 Ge6 32.Wb3 b6 33.Wf3 28.Wf4 Grozi śmiertelne e7 28...Ge6 Wf8 34.Wf1 29...Kh8 30.Sc7! Wb8 30...Hc7 31.Hf6 29.Ge6 fe6 Pozycja jest remisowa 30.Wf6 Wc8 31.Wf3 i czarne poddały się. 31.Kb1 Wf8 32.Wf8 Kf8 33.Kc2 Wd5 34.f4 Ke7 35.We3 h6 36.gh6 Wh5 37.h3 Wh6 38.Wa3 Kd6 39.Kd2 Wh4 40.Wa7 Wf4 41.Wg7 Wh4 42.Wg6 Wh3 43.a4 Kd5 44.b4 Wa3 45.a5 ba5 46.ba5 Wa5 i remis.

18 lipca 2017

Fedosejew 0,5 : 0,5 Andriejkin Vachier 0,5 : 0,5 Bluebaum Kramnik 0,5 : 0,5 Wojtaszek Wang Yue 0,5 : 0,5 Nisipeanu

101 Kurier Szachowy

44.g3 (44.Ge5 Se5 45.e7 Sc6z równą grą) 44...Kf6 44.Ke2? Białe powinny spróbować 44.e7 z wy- graną pozycją. Dalej: 44…Wb1 45.Ke2 Sc1 46.Ke1 44...Kg3 45.e7 Sf4 46.Kd2 Kg2 47.Sg4 Wb8 19 lipca 2017 48.Ge5 Ge8 49.Wh6 Wb7 50.Gd6 Sg6 51.Sf6 Se7 Wojtaszek 0,5 : 0,5 Fedosejew 52.Wh7 52.Se8!? Sf5 53.Wg6 Sd6 54.Sd6 Vachier 0,5 : 0,5 Wang Yue 52...Wb2 53.Kc3 Wc2 54.Kb3 Sc8 55.Se8 We2 Bluebaum 0,5 : 0,5 Andriejkin 56.Wh8 Z ideą Bc5. 56...We3 57.Kc2 Wh3 58.Wg8 Nisipeanu 0,5 : 0,5 Kramnik 58.Bc5 było bardziej groźne 58...Sd6 59.Sd6 Pozy- cja jest równa 59...Wh5 Godne uwagi było 5146.Obrona słowiańska [D12] 59...g4!? 60.Se4 g4 61.Sf6 Wf5 62.Sg4 Kf3 63.Kd3 Dortmund 2017 Wd5 64.Kc4 Wf5 65.Sh2 65.Sh6!? Wf6 66.Wh8 z równą grą 65...Ke4 66.Wg1 Ke5 67.Sg4 Kd6 GM Wojtaszek (Polska) 2736 68.Se3 Wf4 69.Kd3 Ke6 70.Wg6 Wf6 71.Wg5 Wf4 GM Fedosejew (Rosja) 2726 72.Wa5 Wh4 73.Sf5 Wh1 74.Ke4 We1 75.Se3 Kd6 1.d4 d5 2.c4 c6 3.Sf3 Sf6 4.e3 Gf5 5.Sc3 a6 76.Kd4 Kc6 77.Wc5 Kd6 78.We5 Białe zastawiają 6.Ge2 h6 7.Hb3 b5 Nowe posunięcie. Wcześniej pułapkę. Grozi Sf5 78...Kc6 79.We6 grano: 7...Wa7 8.cd5 cd5 9.Se5 e6 10.Gd2 Ge7 11.0–0 0–0 12.Wfc1 Sfd7 13.Sd7 Hd7 jak w partii zakończonej po 30. posunięciach remisem Aro- nian (2780) – Carlsen (2840), Wijk aan Zee 2017 8.cd5 Białe stoją nieco lepiej 8...cd5 9.a4 b4! 10.Hb4 Z ideą Qb7. 10...Sc6! 11.Hb3 e6 12.0–0 Po 12.a5! białe miały dużą przewagę 12...Gd6 Pozy- cja jest równa 13.a5 0–0 14.Gd2 Sa5 Albo 14...Wb8 15.Ha4 Sb4 z równą grą 15.Ha4˛ Sc4 16.Gc4 dc4 17.Hc4 Hb6 18.Sa4 Hb7 19.Wfc1 Wfc8 20.Sc5 Hb2 21.Wa6 Hb8 22.Wa8 Ha8 23.Ha6 Ha6 24.Sa6 Wa8 25.Sc5 g5 26.h3 Wb8 27.Ge1 Sd5 28.Sd2 Wb5 29.e4 Sf4 30.Kf1 Gg6 31.f3 e5 32.Gf2 79…Kb5! Pozycja jest idealnie równa ed4 33.Gd4 Teraz dużą szansę na wygraną dawało 80.Wh6 Wc1 81.Wh8 Wc6 82.Wh5 Kb4 83.Sd5 Sd7 33...f5 34.Sd7 Grozi śmiertelne g3. 34...Kf7 Kb3 84.Wh3 Kb2 85.Sb4 Wc8 86.Sd3 Kc2 87.Wh2 35.Sc4 Ke6! 36.Sd6 Kd6 37.Sf6 fe4 38.fe4 Se6 Kd1 88.Sc5 Interesujące było 88.Wh1 z dalszym 39.Gc3 Sc5 88...Ke2 89.Wc1 Wd8 90.Kc4 Wd3 91.Wc2 88...Wd8 89.Ke3 We8 90.Se4 Kc1 91.Wg2 Wc8 92.Kd3 Wd8 93.Kc4 Kd1 94.Sc5 94.Sd2!? 94...Ke1 95.Sb3 Kf1 96.Wa2 Wh8 97.Sd4 Wc8 98.Kd3 Wd8 99.Ke3 We8 100.Kf4 Ke1 101.We2 We2 102.Se2 Ke2 i remis.

40.e5 Ke6 41.Gd4 Sd3! 42.Wc6 Kf5 43.e6

Ho dużej przewagi białych wiodło 43.Wd6

43...Kf4? Błąd. Ho wyrównania prowadziło 43...We5! i u czarnych wszystko jest w porządku 102 Kurier Szachowy

40.Ge1 Grozi Kh3. 40...h5 Pozycja jest równa 41.Gc3 Kg8 42.We5 Gf2 Z Groźbą Bg1 43.Wg5 Ale nie 43.Wh5? Ge3 i czarne wygrywają 43...Kf7 43…Ke6 było znacznie lepsze 44.Wf5 Kg6 45.Wf6 21 lipca 2017 Kh7 46.Wf7 Kg6 47.Wf6 Kh7 48.Wf3 Gd4 49.Wf7 Fedosejew 0,5 : 0,5 Nisipeanu 49.Ga5 wygląda ostrzej. 49...Kg6 50.Wf8 Gf6 Kramnik 0,5 : 0,5 Vachier 51.Gc7 Wd7 52.Gb6] 49...Kg6 50.Wf3 Gc3 51.Wc3 Andriejkin 0,5 : 0,5 Wojtaszek Pozycja jest równa 51...Wd2 52.Kh3 Wa2 53.Wc6 Wang Yue 1,0 : 0,0 Bluebaum Kg7 54.g4 Wa3 55.Kg2 hg4 56.Wc4 g3 57.Wg4 i remis. 5147.Debiut Trompowskiego [A45] Dortmund 2017 5148.Obrona Ragozina [H38] Dortmund 2017 GM Andriejkin (Rosja) 2712 GM Wojtaszek (Polska) 2736 GM Wang Yue (Chiny) 2699 1.d4 Sf6 2.Gg5 d5 3.Sd2 c6 4.e3 Gf5 5.c4 GM Bluebaum (Niemcy) 2642 Sbd7 6.Sgf3 e6 7.Hb3 Hb6 8.c5 Hc7 9.Gd3 Nowe 1.d4 Sf6 2.c4 e6 3.Sf3 d5 4.Sc3 Gb4 5.Gd2 posunięcie. Godne uwagi było 9.Gf4!? Hc8 0–0 6.e3 b6 7.Wc1 Ga6 8.Ha4 c5 9.cd5 Nowe po- 10.Wc1 Wcześniej grano: 9.Gf4 Hc8 10.Wc1 Ge7 sunięcie. Pozycja jest równa. Wcześniej grano: 11.Sh4 Ge4 12.Shf3 Gg6 13.Se5 Se5 14.Ge5 z re- 9.a3 cd4 10.ed4 Gc3 11.bc3 Hc8 12.cd5 Gf1 13.Kf1 misem po 38. posunięciach jak w partii Bajarani ed5 14.Se5 Se4 i czarne wygrały po 55. posunię- (2494) – Dubow (2632), Moskwa 2015 9...Gd3 ciach, jak było w partii Pfeiffer – Kluger, Gipsk 10.Hd3 b6 11.b4 a5 12.cb6 Hb6 13.ba5 Wa5 1960 9...Gf1 10.Wf1 ed5 11.Ke2 a6 12.dc5! bc5 14.0–0 Gd6 15.a4 Ha6 16.Hc2 0–0 17.Wfc1 Wc8 13.Wfd1 13.a3!? Gc3 14.Gc3 z równą grą 18.Hd1 18.Gf6= gf6 19.Hd1 18...Se4 19.Gf4 Sd2 13...Sbd7 14.a3 Znacznie słabsze jest 14.Sd5 Sd5 20.Sd2 Gb4 21.e4 Gf8 22.ed5 Wd5 23.Ge3 c5 15.Gb4 S7b6 14...Gc3 15.Gc3 Hb6 16.Se5 He6 24.Hf1 Wa8 25.Ha6 Wa6 26.Sb3 cd4 27.Gd4 e5 17.Sd7 Sd7 18.Kf1 f6 19.h3 Wfc8 20.Hg4 Hg4 28.Ge3 f5 29.g3 Wd3 29...f4!? 30.gf4 ef4 31.Gf4 21.hg4 Sb6 22.Ga5 Sc4 23.Ge1! Sb6 24.Ga5 Wd3 30.Wd1 Wb3 31.Wd7 f4 32.Gd2 f3 33.a5 h6 24.b4!? 24...Sc4 25.Ge1 Sb6! 26.b4 cb4 27.ab4 Natychmiast wyrównywało 33...h5! 34.h4! e4 Kf7 28.Wa1 Wc4 29.Wa5 Wg4 30.Wda1 Wb8 34...Gc5 35.Wa4? Wygrywało 35.Ge3! 35...Wb1 31.Wa6 We4 32.Wa7 We7 33.Ke2 Wbb7 34.Wb7 Białe stoją tylko trochę lepiej 36.Kh2 Wd1 Wb7 Białe mają dużą przewagę 35.Kd3 Ke7 36...Gc5 Utrzymywało równowagę. 37.We4 Gf2 36.Gc3 Sd7 37.f4 Sb8 38.Gd4! Sc6 39.Gc5 Kd7 38.We8 Kh7 37.We4 Białe mają dużą przewagę 40.Kc3 f5 [40...h5± 41.Wa8 Ke6] 41.Wa6- Kc7 37…Wa5 42.Kb3 Wb8 42...Sb8 43.Wd6 g6 44.Wd5 Sa6 43.Ka4 We8 44.g3 h5? 44...We4 45.Wa8 g6 45.b5 We4 46.Kb3 Sd8 47.Gd4 g5 48.Wa7 Kb8 48…Rd4! Dawało większe szanse 49.Wh7! gf4? 49...h4 50.gf4 Białe mają wygraną pozycję 50...Se6 51.Ge5! Kc8 52.b6! Z ideą kończącego uderzenia b7 52...Sc5 53.Kc2 Wc4 54.Kd1 Sb7 55.Wh5 Wb4 56.Gd4 Sa5 57.Wf5 Wb5 58.Kc2 Sc6 59.Kc3 i czarne poddały się.

38.Wg7 Białe powinny grać 38.We8 z dużą przewagą i ideą Bb4. 38...Wf5 39.Wdd8] 38...Kg7˛ 39.Ga5 Białe nadal znacznie przeważają 39...Gc5 103 Kurier Szachowy

Kramnik (po lewej) – Nisipeanu © Organizatorzy

Bluebaum (po lewej) – Wang Yue © Organizatorzy

104 Kurier Szachowy

22 lipca 2017 23 lipca 2017 Vachier 0,5 : 0,5 Fedosejew Wojtaszek 1,0 : 0,0 Nisipeanu Bluebaum 0,5 : 0,5 Wojtaszek Fedosejew 1,0 : 0,0 Wang Yue Nisipeanu 0,5 : 0,5 Andriejkin Kramnik 1,0 : 0,0 Bluebaum Wang Yue 0,5 : 0,5 Kramnik Andriejkin 0,0 : 1,0 Vachier

5149.Partia katalońska [E04] Dortmund 2017

GM Bluebaum (Niemcy) 2642 GM Wojtaszek (Polska) 2736 1.d4 Sf6 2.c4 e6 3.g3 d5 4.Gg2 dc4 5.Sf3 c5 6.0–0 Sc6 7.dc5 Hd1 8.Wd1 Gc5 9.Sbd2 c3 10.bc3 0–0 11.Se1 11.Sb3 Ge7 12.Sfd4 Gd7 13.Gg5 Wfd8 14.Sc6 Gc6 15.Gc6 bc6 16.Sa5 Wac8 17.Wd8 Gd8 5150.Obrona Nimzowitscha [E32] 18.Sb7 h6 19.Sd6 Wb8 20.Ge3 Gb6 i padł remis po Dortmund 2017 78. posunięciach w partii Giri (2785) – So (2815), chess.com INW 2017 11...Ge7 12.Sc4 Wd8 13.Ga3 GM Wojtaszek (Polska) 2736 Ga3 14.Sa3 Gd7 Nowe posunięcie. Wcześniej GM Nisipeanu (Niemcy) 2683 grano tu: 14...Wd1 15.Wd1 Gd7 16.Sd3 Ge8 1.d4 Sf6 2.c4 e6 3.Sc3 Gb4 4.Hc2 d6 5.Gd2 17.Sb5 Sa5 18.Sd6 z remisem po 61. posunięciach Sc6 6.Sf3 0–0 7.a3 Gc3 8.Gc3 He7 9.e3 a5 10.Ge2 jak w partii Giri (2588) – L'Ami (2615), Wijk aan e5 11.de5 de5 12.h3 Wd8 13.0–0 e4 14.Sd4 Sd4 Zee 2010 15.Wab1 Wab8 16.Sb5 Kf8 17.Sd3 Ge8 15.Gd4 c5 16.Gc3 a4 17.f4 Gd7 18.f5 Gc6 19.Wf4 18.Sc5 Wd1 19.Wd1 Sa5! 20.a4 Gb5 20...b6! Wd6 20.Waf1 Wad8 21.Hc1 Sd7 22.f6 Sf6 23.He1 21.Sa6 Wc8] 21.ab5 Pozycja jest równa 21…Ke8 Se8 24.Wf7 Hf7 25.Wf7 Kf7 26.Hg3 Sf6 27.He5 22.Wb1 Godne uwagi było 22.c4!? 22...b6 23.Sb3 Wd2 28.Gd2 Wd2 29.Kf1 Wc2 30.Ke1 Wc1 31.Kd2 Sb3 24.Wb3 Wc8 25.Wa3 Wc7! 26.Gc6 Ke7 27.f4 Wg1 32.g4 h6 33.h4 g5 Kd6 28.Wa4 Kc5 29.c4 Kd4 30.h3 Białe powinny grać 30.Wa1 30...Kc3 31.Kf2 Sd7 32.Wa1 Sc5 33.Ke3 Kb2 34.Wd1 a5 34...Kb3 z ideą ...a5. 35.Wa1 Kc4 35.ba6! Ruch całkowicie wyrównu- jący pozycję 35...Wc6 36.a7 Wc8 37.Wd6! Białe nie dają za wygraną 37...Kc3 Z groźbą Ra8. 38.Wb6 Groźniejsze było Rb8 38...Wa8 39.Wc6 Kc4 40.Wc7 f6 41.Wg7 Kd5 42.Wh7 Kd6 43.g4 Sd7 44.h4 Wa7 45.g5 Wa3 46.Kf2 fg5 47.hg5 Sc5 Godne uwagi było 47...Sf8!? 48.Wf7 Sg6 z równą grą 48.e3 Se4 49.Kf3 Sd2 50.Ke2 Se4 Teraz białe muszą zapobiec Nc3 51.Kf3 Sd2 52.Ke2 Se4 i re- mis. 34.hg5 hg5 35.Hg5 Gd7 36.Hc5 Gg4 37.Gg4 Wg4 38.Hc7 Ke6 39.Hb7 Wg2 40.Kc3 We2 41.Hc8 i czarne poddały się.

105 Kurier Szachowy

5151.Partia włoska [C50] 5153.Obrona sycylijska [B20] Dortmund 2017 Dortmund 2017

GM Fedosejew (Rosja) 2726 GM Andriejkin (Rosja) 2712 GM Wang Yue (Chiny) 2699 GM Vachier-Lagrave (Francja) 2791 1.e4 e5 2.Gc4 Sf6 3.d3 Sc6 4.Sf3 Gc5 5.0–0 d6 1.e4 c5 2.b3 g6 3.Gb2 Sf6 4.e5 Sd5 5.Sc3 6.c3 Ge6 7.Ge6 fe6 8.b4 Gb6 9.Sbd2 a6 10.a4 Hd7 Sc3 6.Gc3 Gg7 7.h4 d5 8.ed6 0–0 9.de7 We8 11.Ga3 Ga7 12.b5 Sa5 13.Gb4 Gb6 14.Wb1 0–0 10.Hf3 He7 11.Se2 Sc6 12.Gg7 Kg7 13.0–0–0 He5 14.Hc3 Sd4 15.Sd4 cd4 16.Hf3 d3 17.c3 h5 18.Gd3 Gg4 19.Hb7 Wab8 20.Ha6 Gd1 21.Wd1 Hf4 22.Ha7 Wa8 23.Hc5 Wa2 24.Gb1 Waa8 25.g3 Hf3 26.Hd4 Kg8 27.Hf4 Hb7 28.b4 Ha6 29.Hf3 Ha3 30.Kc2 Wac8 31.g4 Wc4 32.Hd5

15.d4 ed4 16.cd4 ab5 17.ab5 Wfd8 18.He2 d5 19.e5 Se4 20.Se4 de4 21.He4 Hd5 22.Hc2 Hc4 23.Wfc1 Hc2 24.Wc2 Wd5 25.Ge1 Wf8 26.Wb4 Wf5 27.h4 h6 28.Gd2 Wf8 29.Wa2 Kf7 30.Gc3 Wa8 31.Sd2 Ke7 32.Sf1 Wa7 33.Se3 Wd8 34.Wc2 Wc8 35.h5 Waa8 36.Wa2 Wa7 37.Wa1 Wca8 32…Wb4 33.Ha2 Ha2 34.Ga2 Wg4 35.Gd5 38.Wab1 Wg8 39.Kf1 i czarne poddały się. Wh4 36.c4 Wf4 37.d4 Wf2 38.Kc3 h4 39.c5 We3 40.Kc4 Wc2 41.Kb5 h3 42.c6 h2 43.Kb6 Wg3 5152.Debiut Barczy [A07] 44.Ge4 Wc4 45.Wd2 Wh3 46.Gh1 Wc1 47.Gg2 Dortmund 2017 h1H 48.Gh1 Whh1 49.d5 Wc3 50.Wb2 Wd1 51.Wb5 Kf8 52.Kc7 Ke7 i białe poddały się. GM Kramnik (Rosja) 2812 GM Bluebaum (Niemcy) 2642 1.Sf3 d5 2.g3 Gg4 3.Gg2 e6 4.0–0 Sf6 5.d3 Ge7 6.h3 Gh5 7.c4 c6 8.Hb3 Hc8 9.g4 Gg6 10.cd5 cd5 11.Gf4 Sc6 12.Sc3 0–0 13.Wac1 Hd7 14.Se5 Se5 15.Ge5 h5 16.g5 Se8 17.f4 Gc5 18.d4 Gb6 19.f5 Gf5 20.Wf5 ef5 21.Sd5 He6 22.Kh1 Wd8 23.Hf3 g6 24.e3 Kh7 25.Sf4 He7 26.Hg3 Gc7 27.Wc7 Sc7 28.Gf6 Hb4 29.Sh5 gh5 30.g6 Kg8 31.Hg5 h4 32.Hh6 He1 33.Kh2 Hg3 34.Kg1 He1 35.Gf1 i czarne poddały się.

Radosław Wojtaszek

106 Kurier Szachowy

Wang Yue (po lewej) – Fedosejew © Organizatorzy

Bluebaum (po lewej) – Kramnik © Organizatorzy

107 Kurier Szachowy

Zakończenie turnieju © Organizatorzy

Tabela końcowa © Organizatorzy

108 Kurier Szachowy

Listy rankingowe FIDE: teraz i dawniej

Lista rankingowa FIDE – sierpień 2017 Miejsce Zawodnik Federacja VII’2017 Ranking 1 Magnus Carlsen Norwegia 1 2822 2 Wesley So USA 3 2810 3 Fabiano Caruana USA 5 2807 4 Władimir Kramnik Rosja 2 2803 5 Lewon Aronian Armenia 4 2799 6 Szachrijar Mamedjarow Azerbejdżan 6 2797 7 Hikaru Nakamura USA 7 2792 8 Maxime Vachier-Lagrave Francja 8 2789 9 – 10 Aleksander Griszczuk Rosja 13 2783 9 – 10 Viswanathan Anand Indie 9 2783 11 Ding Liren Chiny 10 2777 12 Siergiej Karjakin Rosja 12 2773 13 Anish Giri Holandia 11 2772 14 Wei Yi Chiny 20 2753 15 – 16 Jan Niepomniaszczij Rosja 17 2751 15 – 16 Piotr Swidler Rosja 15 – 16 2751 17 Weselin Topałow Bułgaria 15 – 16 2749 18 Radosław Wojtaszek Polska - 2745 19 – 20 Yu Yangyi Chiny 14 2744 20 – 20 Li Chao Chiny - 2744 Lista rankingowa FIDE – wrzesień 2017 Miejsce Zawodnik Federacja VIII’2017 Ranking 1 Magnus Carlsen Norwegia 1 2827 2 Maxime Vachier-Lagrave Francja 8 2804 3 Władimir Kramnik Rosja 4 2803 4 Lewon Aronian Armenia 5 2802 5 Fabiano Caruana USA 3 2799 6 Szachrijar Mamedjarow Azerbejdżan 6 2797 8 Wesley So USA 2 2792 9 Aleksander Griszczuk Rosja 9 – 10 2788 10 Hikaru Nakamura USA 7 2781 11 Siergiej Karjakin Rosja 12 2780 12 Anish Giri Holandia 13 2777 13 Ding Liren Chiny 11 2771 14 Piotr Swidler Rosja 15 – 16 2756 15 Yu Yangyi Chiny 19 – 20 2750 16 Weselin Topałow Bułgaria 17 2749 17 Wei Yi Chiny 14 2748 18 Li Chao Chiny 19 – 20 2745 19 Timur Radżabow Azerbejdżan - 2742 20 Pentala Harikrishna Indie - 2741

109 Kurier Szachowy

Lista rankingowa FIDE numer 13 – 1 lipca 1982 rok Miejsce Zawodnik Federacja I’1982 Ranking 1 Anatolij Karpow ZSRR 1 2700 2 Garry Kasparow ZSRR 4 2675 3 Wiktor Korcznoj Szwajcaria 3 2635 4 Robert Hübner NRF 7 2630 5 Lajos Portisch Węgry 5 2625 6 Aleksander Bielawski ZSRR 8 – 9 2620 7 – 9 Henrique Mecking Brazylia 8 – 9 2615 7 – 9 Lew Psachis ZSRR - 2615 7 – 9 Lubomir Ljubojević Jugosławia 14 – 15 2615 10 – 13 Borys Spasski ZSRR 6 2610 10 – 13 Ulf Andersson Szwecja 10 – 13 2610 10 – 13 Lew Poługajewski ZSRR 14 – 15 2610 10 – 13 Michaił Tal ZSRR 10 – 13 2610 14 Tigran Petrosjan ZSRR 10 – 13 2605 15 – 16 Vlastimil Hort Czechosłowacja 18 – 23 2600 15 – 16 Jan Timman Holandia 2 2600 17 – 18 Bent Larsen Dania 10 – 13 2595 17 – 18 Yasser Seirawan USA - 2595 19 Walter Browne USA - 2590 20 Oleg Romaniszyn ZSRR - 2585

Lew Psachis © Anefo/Croes R. C.

110 Kurier Szachowy

Batalia o szachową koronę (19) PIERWSZY CYKL 1947 – 1951, Helsinki (2) – turniej strefowy

1.Obrona królewsko – indyjska [E72] Helsinki, 2 sierpnia 1947 r. Böök (Finlandia) – Kinnmark (Szwecja) „Böök, Carlsson i Stoltz z kompletem punktów” 1.d4 Sf6 2.c4 g6 3.Sc3 Gg7 4.e4 d6 5.g3 0– 0 6.Gg2 Sbd7 7.Sge2 e5 8.0–0 Sg4 9.h3 ed4 10.Sd4 Sge5 11.b3 Sc6 12.Ge3 Sde5 13.Sde2 We8 14.f4 Sd7 15.Hd2 Sc5 16.Wad1 Sa6 17.g4 Gd7 18.Sd5 Se7 19.Sdc3 Gc6 20.Sd4 Sc5 21.b4 Se6 22.Se6 fe6 Böök 1 – 0 Kinnmark 23.b5 Gd7 24.e5 Hc8 25.Se4 d5 Carlsson 1 – 0 Gudmundsson Barda ½ - ½ Vestöl Stoltz 1 – 0 Fred Lundin 1 – 0 Asgeirsson Enevoldsen ½ - ½ Kaila

Już tylko dwójka zawodników miała kom- plet punktów, bowiem Enevoldsen w partii z Ka- ilą po zdobyciu przewagi pozycyjnej nie grał najle- piej. Bojąc się pogorszenia pozycji Enevoldsen forsował remis poprzez powtarzanie posunięć. Jens Enevoldsen urodził się 23 września 1907 roku w Kopenhadze. Gdy w 1950 roku FIDE 26.Sf6 Kh8 27.Se8 He8 28.Gc5 c6 29.bc6 wprowadziła tytuły – natychmiast został mistrzem Gc6 30.Ge7 He7 31.cd5 ed5 32.Hd4 Wd8 33.Wde1 międzynarodowym. Do momentu udziału w tur- Gf8 i czarne poddały się. nieju strefowym był mistrzem Danii w latach 1940, 1943 i 1947. Reprezentował Danię na Olim- piadach Szachowych w Folkestone 1933, Warsza- wie 1935, Sztokholmie 1937 i Buenos Aires 1939. Według współczesnych badań w 1948 roku zaj- mował 21. miejsce na świecie.

Jens Enevoldsen Zdjęcie: en.chessbase.com 111 Kurier Szachowy

2.Obrona francuska [C14] 27.Wa6 Wa6 28.Wa6 Wb5 29.Wa8 Kd7 30.Wa7 Carlsson (Islandia) – Gudmundsson (Islandia) Kd8 1.e4 e6 2.d4 d5 3.Sc3 Sf6 4.Gg5 Ge7 5.e5 Sfd7 6.Ge7 He7 7.Hd2 0–0 8.f4 c5 9.Sf3 Sc6 10.0– 0–0 a6 11.g3 b5 12.Gg2 Sb6 13.Hf2 b4 14.Se2 c4 15.g4 c3 16.b3 a5 17.Kb1 a4 18.Sc1 Sa7 19.Gf1 Gd7 20.Gd3 f6 21.Hh4 g6 22.f5 ab3 23.cb3 g5 24.ef6 Hf6 25.Sg5 h6 26.Sf3 ef5 27.g5 hg5 28.Sg5 Wf7 29.Whg1 Wg7 30.Sf3 Hh4 31.Sh4 Wf8 32.Wg7 Kg7 33.Wg1 Kh7 34.Wf1 Kh6 35.Sf5 Gf5 36.Wf5 Wf5 37.Gf5 Kg5 38.Ge6 Kf4 39.Sd3 Ke3

31.Wa5 Wa5 32.ba5 Kc7 33.a6 g5 34.g4 g6 35.h3 f6 36.Kf1 Kb8 37.Gb6 f5 38.f3 Gf6 39.c4 Ge7 40.Ke2 Kc8 41.Kd3 Kb8 42.Kc2 Kc8 43.Kb3 Kb8 44.Ka4 e4 45.fe4 fe4 46.Kb5 Gf6 47.Kc6 Gc3 48.Kd6 Gd2 49.c5 Gf4 50.Ke7 Ge3 51.d6 i czarne poddały się.

5.Partia angielska [A39] Lundin (Szwecja) – Asgeirsson (Islandia) 40.Sb4 Kd4 41.a4 Kc5 42.a5 Kb4 43.ab6 1.c4 Sf6 2.Sc3 c5 3.Sf3 g6 4.g3 Gg7 5.Gg2 Sc6 44.Gd5 Sb8 45.h4 Kc5 46.h5 i czarne poddały Sc6 6.d4 cd4 7.Sd4 0–0 8.0–0 Sd4 9.Hd4 d6 10.Hh4 się. Wb8 11.Wd1 Hb6 12.h3 Ge6 13.b3 Sh5 14.Ge3 Ha5 15.Gd4 Gd4 16.Hd4 a6 17.Se4 Sg7 18.g4 3.Obrona sycylijska [B70] Wfd8 19.He3 b5 20.c5 dc5 21.Hc5 Kf8 22.Sg5 h6 Barda (Norwegia) – Vestöl (Norwegia) 23.Se6 Se6 24.He5 Kg8 25.e3 Wd1 26.Wd1 Wd8 1.e4 c5 2.Sf3 Sc6 3.d4 cd4 4.Sd4 Sf6 5.Sc3 27.Wd8 Hd8 28.Gd5 Sc7 29.Ge4 Se8 30.b4 Hd6 d6 6.Ge2 g6 7.0–0 Gg7 8.Sb3 0–0 9.Kh1 Ge6 10.f4 31.Hc3 Sf6 32.Gf3 h5 33.a3 hg4 34.hg4 Kh7 Hc8 11.Gf3 Gg4 12.Ge3 Gf3 13.Hf3 Hg4 14.h3 Hf3 35.Hc6 Sd7 36.Hd6 ed6 37.Gb7 Sb8 38.Kg2 Kg7 15.Wf3 Sd7 16.Sd1 b6 17.c3 Wac8 18.Sf2 Wfd8 39.Kf3 Kf6 40.Ke4 Ke6 41.Gc8 Ke7 42.g5 Kd8 19.Wd1 Sc5 20.Sd4 Sa4 21.Sc6 Wc6 22.Wd2 Wdc8 43.Gb7 Ke7 44.f4 Kd7 45.Kd4 Ke7 46.e4 Kd7 47.f5 23.f5 W8c7 24.Sg4 Sc5 25.Gc5 Wc5 26.f6 h5 Ke7 48.fg6 fg6 49.Kd5 Kd7 50.e5 de5 51.Ke5 Ke7 27.fe7 We7 28.Sf6 Gf6 29.Wf6 We4 30.Wfd6 We7 52.Ge4 Sd7 53.Kd4 Kf7 54.Gb7 i czarne poddały i remis. się.

4.Partia pionem hetmańskim [A46] 6.Obrona francuska [C17] Stoltz (Szwecja) – Fred (Finlandia) Enevoldsen (Dania) – Kaila (Finlandia) 1.d4 Sf6 2.Sf3 d6 3.g3 Gf5 4.Gg2 c6 5.Sh4 1.e4 e6 2.d4 d5 3.Sc3 Gb4 4.e5 c5 5.a3 cd4 Gg6 6.Sd2 e5 7.Sg6 hg6 8.c3 Sbd7 9.Sc4 Hc7 10.e4 6.ab4 dc3 7.Hg4 Kf8 8.bc3 Hc7 9.Hg3 Se7 10.f4 b5 11.Se3 Sh5 12.a4 ba4 13.Ha4 Ge7 14.d5 Sc5 Sd7 11.Se2 Sb6 12.Hf2 Gd7 13.Gd2 Sa4 14.Wa3 a6 15.Hc4 cd5 16.Sd5 Hb7 17.b4 Se6 18.Ha6 Ha6 15.Sd4 Sf5 16.Sf5 ef5 17.Hd4 Sb6 18.Ge3 Sc4 19.Wa6 Sf6 20.Ge3 Sd5 21.ed5 Sc7 22.Wa5 a6 19.Hc5 Hc5 20.Gc5 Ke8 21.Gc4 dc4 22.Kd2 Gc6 23.0–0 Kd7 24.Wfa1 Whb8 25.Gf1 Kc8 26.Ga6 Sa6 23.Gb6 Kd7 24.We1 Whc8 25.g3 h5 26.h4 Ge4

112 Kurier Szachowy

27.Wea1 Wab8 28.Ga7 Wa8 29.Gb6 Wab8 30.Ga7 15.He4 de4 16.Se2 b6 17.Wc1 Sge7 18.Sg3 Sd4 Wa8 i remis. 19.Se4 Sec6

Helsinki, 3 sierpnia 1947 r. „Böök samodzielnym liderem”

Kinnmark 1 – 0 Kaila Asgeirsson 0 – 1 Enevoldsen Fred ½ - ½ Lundin Vestöl ½ - ½ Stoltz Gudmundsson ½ - ½ Barda 20.Sd6 Kd7 21.Sf7 Gb7 22.Ge3 Sf5 23.Gg5 Böök 1 – 0 Carlsson h5 24.g4 Sfd4 25.Wd3 Wh7 26.Wc6 Kc6 27.Gg2 Kc5 28.Gb7 Wb8 29.Wc3 Kb5 30.Sd6 Ka4 31.Wc4 W najważniejszym pojedynku, Böök – Ka3 32.Ge4 Sb3 33.Sb5 Kb2 34.Wc2 Ka1 35.Sc3 i Carlsson zmierzyli się liderzy mający do tego mo- czarne poddały się. mentu komplet punktów. Partnerzy szybko wy- mienili hetmany i długo utrzymywała się równo- 8.Obrona Nimzowitscha [E40] waga. W pewnym momencie Böök wykonał zna- Asgeirsson (Islandia) – Enevoldsen (Dania) komity ruch skoczkiem na pole „a5” i „zamuro- 1.d4 Sf6 2.c4 e6 3.Sc3 Gb4 4.e3 Se4 5.Hc2 wał” przeciwnikowi całe skrzydło hetmańskie i f5 6.Gd3 d5 7.Sge2 0–0 8.f3 Sc3 9.bc3 Gd6 10.c5 oczywiście uzyskał dużą przewagę. Nastąpiły Ge7 11.0–0 b6 12.cb6 ab6 13.e4 c5 14.ef5 ef5 liczne uproszczenia, przy czym każde z nich zwięk- 15.Sg3 g6 16.Gf4 c4 17.Ge2 Sc6 18.Hb2 g5 19.Gd2 szało przewagę Fina, który w końcu zdobył piona i f4 20.Sh1? zawładnął wieżą ważną linię „a”. Kiedy Carlsson stanął przed obliczem straty jakości – poddał się i w tabeli pojawił się już samodzielny lider Eero Böök.

20…Ga3 21.Hb5 Wa5 22.Hb1 Gf5 23.Hd1 Gb2 24.g3 Hd6 25.Wf2 Wfa8 26.gf4 gf4 27.Wg2 Kh8 28.Sf2 Ga1 29.Ha1 Wa2 30.He1 He6 31.Sd1 7.Obrona francuska [C18] Wc8 i białe poddały się. Kinnmark (Szwecja) – Kaila (Finlandia) 1.e4 e6 2.d4 d5 3.Sc3 Gb4 4.e5 c5 5.a3 Gc3 9.Partia pionem hetmańskim [D02] 6.bc3 Sc6 7.Hg4 g6 8.h4 Ha5 9.Gd2 Ha4 10.h5 Hc2 Fred (Finlandia) – Lundin (Szwecja) 11.hg6 fg6 12.Wh3 Hf5 13.Hh4 cd4 14.cd4 He4 1.d4 d5 2.Sf3 Sf6 3.Gg5 c6 4.c3 Gf5 5.e3 Sbd7 6.Sbd2 h6 7.Gf4 Hb6 8.Hb3 Sh5 9.Ge2 Sf4 113 Kurier Szachowy

10.ef4 e6 11.Se5 Se5 12.fe5 Ge7 13.0–0 0–0 14.Sa5! e5 15.Ge3 We8 16.b4 Gf8 17.Gc4 14.Wfe1 c5 15.dc5 Gc5 16.Hb6 Gb6 17.Sf3 Gg4 a6 18.g4 Kg7 19.h4 Sg8 20.g5 f5 21.h5 f4 22.h6 18.Wad1 Wac8 19.h3 Gh5 20.g4 Gg6 21.Sd4 a6 Kh8 23.Gc5 b5 24.Gf8 Wf8 25.ab5 ab5 26.Gg8 Kg8 22.Kg2 Wfe8 23.Gf3 Wc4 24.Sb3 We7 25.Wd2 a5 27.Sc6 Wa1 28.Wa1 Gh3 29.Wa7 We8 30.Se7 i 26.a3 a4 27.Sd4 Gd4 28.Wd4 Wd4 29.cd4 Wc7 czarne poddały się. 30.We2 Wc1 31.Wd2 Gc2 32.Ge2 Kf8 33.h4 Ke7 34.Kg3 Gb3 35.Gb5 Kd8 36.f3 Wc8 37.Kf4 Kc7 Helsinki, 4 sierpnia 1947 r. 38.h5 Kb6 39.Gd3 Gc4 40.Gb1 Gb5 41.Gc2 i remis. „Stoltz nowym liderem” 10.Debiut Retiego [A05] Vestöl (Norwegia) – Stoltz (Szwecja) 1.Sf3 Sf6 2.b3 g6 3.Gb2 Gg7 4.e3 b6 5.Ge2 Gb7 6.c4 d6 7.d4 Se4 8.Sc3 e6 9.Hc2 f5 10.h4 Sd7 11.Se4 Ge4 12.Gd3 Gd3 13.Hd3 a5 14.Wd1 0–0 Carlsson 1 – 0 Kinnmark 15.0–0 h6 16.e4 Sf6 17.ef5 ef5 18.d5 Se4 19.Gg7 Barda 1 – 0 Böök Kg7 20.Sd4 Sc5 21.Hg3 Hf6 22.Wfe1 Wae8 23.f3 Stoltz 1 – 0 Gudmundsson f4 24.Hf2 We1 25.He1 Wf7 26.Sc6 Sd7 27.Wd2 Lundin 1 – 0 Vestöl Se5 28.Se5 We7 29.We2 We5 30.We5 de5 i remis. Enevoldsen ½ - ½ Fred Kaila 1 – 0 Asgeirsson 11.Gambit hetmański [D45] Gudmundsson (Islandia) – Barda (Norwegia) Po porażce Bööka podniosły się emocje 1.d4 Sf6 2.Sf3 e6 3.c4 d5 4.Sc3 c6 5.e3 grających i kibiców. W partii Barda – Böök, po de- Sbd7 6.Hc2 Gd6 7.cd5 ed5 8.Gd3 0–0 9.Gd2 We8 biucie Fin stanął lepiej i stracił czujność, bowiem 10.Wb1 a5 11.a3 b5 12.Se2 Gb7 13.0–0 b4 14.Sg3 zagrał 16…g6 i po silnej odpowiedzi 17.Sd5! na- Hb6 15.ab4 ab4 16.Wfc1 c5 17.dc5 Sc5 18.Ge2 tychmiast złożył broń. Pamiętajmy, że tylko jedno Sce4 19.Sf5 Gb8 20.Hb3 g6 21.S5d4 Gd6 22.Gb5 miejsce dawało awans do turnieju międzystrefo- Sd2 23.Sd2 Wec8 24.S2f3 Se4 25.h3 Ge5 26.Hd1 wego. Nowym liderem został Stoltz, ale deptali Sd6 27.Gd3 Gd4 28.Sd4 Sc4 29.Sf3 Wc7 30.b3 Sd6 mu po piętach Böök, Carlsson i Enevoldsen. 31.Wc7 Hc7 32.Wc1 Hb6 33.Sd4 i remis. Gösta Stoltz urodził się 9 maja 1904 roku w Sztokholmie. Bardzo długo należał do ścisłej 12.Partia angielska [A16] czołówki szwedzkich szachistów. Przed turniejem Böök (Finlandia) – Carlsson (Szwecja) w Helsinkach wystąpił na Olimpiadach Szacho- 1.Sf3 Sf6 2.c4 g6 3.Sc3 d5 4.cd5 Sd5 5.e4 wych w Hamburgu 1930, Hadze 1931, Folkestone Sc3 6.dc3 Hd1 7.Kd1 Gg7 8.Gf4 c6 9.Kc2 Sd7 1933, Warszawie 1935, Sztokholmie 1937 i Bue- 10.Sd2 0–0 11.a4 Se5 12.Sc4 Sg4 13.f3 Sh6 nos Aires 1939. Najlepiej wypadł w 1930, 1933 i 1935 roku przekraczając 70% możliwych do zdo- bycia punktów. Dobrze wypadał w turniejach in- dywidualnych: Sztokholm 1930 – dzielone 2 – 3 miejsce, Świnoujście 1932 – 1 miejsce, Sopot 1945 – 2 miejsce, Praga 1946 – 2 – 3 miejsce i Beverwijk 1946 – 2 miejsce. Wyniki w meczach: Sztokholm 1930, ze Spielmannem 2,5 : 3,5, Gote- borg 1931, z Flohrem 4,5 : 3,5, Goteborg 1931, ze Stahlbergiem 3,0 : 3,0 i Sztokholm 1934, z Nimzo- witschem 2,5 : 3,5. Mówiono, że mógłby sięgnąć nawet po tytuł mistrza świata. We wszystkich pla-

114 Kurier Szachowy nach przeszkodził mu alkohol. Według współcze- snych badań w 1942 roku był ósmym szachistą świata.

17.Sd5 i czarne poddały się.

13.Obrona królewsko – indyjska [E72] 15.Obrona półsłowiańska [D46] Carlsson (Szwecja) – Kinnmark (Szwecja) Stoltz (Szwecja) – Gudmundsson (Islandia) 1.d4 Sf6 2.c4 g6 3.Sc3 Gg7 4.e4 d6 5.g3 1.d4 d5 2.c4 e6 3.Sc3 Sf6 4.Sf3 c6 5.e3 Sbd7 6.Gg2 0–0 7.Sge2 c5 8.0–0 Sg4 9.h3 cd4 Sbd7 6.Hc2 Ge7 7.b3 0–0 8.Gd3 b6 9.0–0 Gb7 10.Sd4 Sge5 11.b3 Sc6 12.Ge3 Ha5 13.Hd2 Sd4 10.Gb2 Hc7 11.Wac1 Wac8 12.Wfd1 Hb8 13.He2 14.Gd4 Gd4 15.Hd4 Se5 16.Sd5 Sc6 17.Hb2 Ge6 Wfd8 14.e4 de4 15.Se4 c5 16.Seg5 Gf3 17.Sf3 cd4 18.Se3 Se5 19.f4 Hb6 20.Hc3 Sc6 21.Wad1 f6 18.Sd4 Se5 19.Ge4 Se4 20.He4 Gd6 21.a3 a5 22.Kh2 a5 23.a4 Wac8 24.g4 Hc5 25.h4 Sb4 22.Wd2 Sg6 23.g3 Gc5 24.Wcd1 Hc7 26.Wf3 Sc6 27.Wg3 Gf7 28.g5 fg5 29.Wg5 e5 30.Sg4 Ge6

25.Se6 Wd2 26.Wd2 Gf2 27.Wf2 He7 28.Gg7 He6 29.He6 fe6 30.Gd4 a4 31.Gb6 ab3 31.f5 Gd7 32.h5 Se7 33.Hd2 Kf7 34.Hd6 32.c5 Wa8 33.c6 Se7 34.c7 Sd5 35.Wb2 Kf7 Hd6 35.Wd6 Gf5 36.Se5 Kg7 37.ef5 Sf5 38.Wb6 36.Wb3 Ke7 37.Ga5 Wc8 38.Wb8 Kd7 39.Kf2 i Kh6 39.Sf3 Sh4 40.Wg3 Sg2 41.hg6 hg6 42.Wbg6 i czarne poddały się. czarne poddały się. 16.Obrona Nimzowitscha [E40] 14.Partia katalońska [E06] Enevoldsen (Dania) – Fred (Finlandia) Barda (Norwegia) – Böök (Finlandia) 1.d4 Sf6 2.c4 e6 3.Sc3 Gb4 4.e3 d5 5.a3 1.d4 d5 2.Sf3 Sf6 3.g3 e6 4.Gg2 Ge7 5.0–0 Gc3 6.bc3 b6 7.cd5 ed5 8.Gd3 0–0 9.Se2 We8 0–0 6.c4 c6 7.Sc3 b6 8.cd5 cd5 9.Se5 Gb7 10.Gg5 10.0–0 Ga6 11.Ga6 Sa6 12.Hd3 Sb8 13.f3 Sbd7 Sc6 11.Gf6 Gf6 12.f4 Wc8 13.e3 Ga6 14.Sc6 Wc6 14.Sg3 c5 15.Gb2 c4 16.Hd2 h5 17.Wae1 Sf8 15.Wf2 Hd7 16.Hg4 g6 18.Gc1 Sg6 19.Hc2 h4 20.Sf5 Sh5 21.g4 hg3 22.hg3 Se7 23.Kf2 Sf5 24.Hf5 Sf6 25.Wh1 Hd7 26.Hf4 115 Kurier Szachowy

We6 27.Hh4 Kf8 28.Hh8 Sg8 29.Wh7 Wg6 30.e4 f6 Helsinki, 6 sierpnia 1947 r. 31.e5 We8 32.Gf4 Kf7 33.ef6 Sf6 34.We8 Se8 35.Wh5 We6 36.Hh7 Sf6 37.Hf5 Hb5 38.Ge5 Hb2 „Böök zwycięża Stoltza” 39.Kg1 Hd2 40.Wg5 He1 i remis.

17.Obrona staroindyjska [A54] Lundin (Szwecja) – Vestöl (Szwecja) 1.c4 e5 2.Sc3 Sf6 3.Sf3 d6 4.d4 e4 5.Sd2 Kinnmark 0 – 1 Asgeirsson Gf5 6.e3 c6 7.Ge2 Hd7 8.d5 Sa6 9.Sb3 Wc8 10.Gd2 Fred ½ - ½ Kaila Ge7 11.Sd4 Gg6 12.a3 0–0 13.b4 cd5 14.cd5 Sc7 Vestöl ½ - ½ Enevoldsen 15.Hb3 Sg4 Gudmundsson 0 – 1 Lundin Böök 1 – 0 Stoltz Carlsson 1 – 0 Barda

W centralnej partii rundy Böök pokonał li- derującego Stoltza. Jak zobaczymy potem wynik tej partii nie tylko zadecydował o końcowym triumfie Bööka, ale i o jego awansie do turnieju międzystrefowego! Partia Böök – Stoltz przebie- gała pod znakiem małej przewagi fińskiego szachi- sty. Ale w niedoczasie czarne nie grały zbyt do- kładnie i białe po opanowaniu linii „f” ciężkimi fi- gurami zdobyły ważnego piona „f6”. Po kontroli 16.Se6 Se6 17.de6 He6 18.He6 fe6 19.Gg4 czasu Stoltz zagrał słabiutkie 41…Gf5 i po ripoście Gf5 20.Gf5 ef5 21.Sd5 i czarne poddały się. 42.Se4! musiał szybko złożyć broń.

18.Obrona sycylijska [B70] W turnieju uczestniczył najsilniejszy sza- Kaila (Finlandia) – Asgeirsson (Islandia) chista norweski Olaf Barda. Urodził się 17 sierp- 1.e4 c5 2.Sf3 d6 3.d4 cd4 4.Sd4 Sf6 5.Sc3 nia 1909 roku. W 1952 roku uzyskał tytuł mistrza g6 6.g3 Gd7 7.Gg2 Sc6 8.Sce2 Gg7 9.0–0 0–0 10.h3 międzynarodowego jako pierwszy w historii Nor- Sd4 11.Sd4 Hc7 12.Ge3 Wad8 13.He2 a6 14.c4 weg, a rok potem został arcymistrzem w grze ko- Wc8 15.Wfc1 Hb8 16.a4 e5 17.Sb3 b5 18.cb5 ab5 respondencyjnej. W 1930 roku reprezentował 19.a5 Ge6 20.Sd2 d5 21.Gc5 Wfe8 22.ed5 Gd5 Norwegię na Olimpiadzie Szachowej w Hamburgu 23.Gd5 Sd5 24.Se4 Gf8 25.Gf8 Wf8 26.Wd1 Se7 i także w tym roku po raz pierwszy zdobył mistrzo- stwo Norwegii. Po ten tytuł sięgał jeszcze w latach 1947, 1948, 1952, 1953 i 1957. W turniejach stre- fowych wystąpił jeszcze w Mariańskich Łaźniach w 1951 roku. Największym sukcesem zakończył się jego udział w turnieju w Jönköping 1959, gdzie podzielił pierwsze miejsce wraz z Kotowem i Ra- gozinem.

27.Sf6 i czarne poddały się.

116 Kurier Szachowy

21.Debiut Retiego [A05] Vestöl (Norwegia) – Enevoldsen (Dania) 1.Sf3 Sf6 2.b3 g6 3.Gb2 Gg7 4.e3 0–0 5.Ge2 c5 6.c4 d5 7.cd5 Sd5 8.Gg7 Kg7 9.Sc3 Sc3 10.dc3 Ha5 11.Hc2 Gf5 12.Hb2 Kg8 13.0–0 Sc6 14.Wfd1 Wad8 15.h3 Hc7 16.Ha3 b6 17.Wac1 Wd1 18.Wd1 a5 19.Ha4 Kg7 20.Gb5 Sa7 21.Ge2 Sc6 22.Gb5 Sa7 23.Ge2 Sc6 24.Gb5 Sa7 i remis.

19.Debiut Nimzowitscha [B00] 22.Gambit hetmański [D45] Kinnmark (Szwecja) – Asgeirsson (Islandia) Gudmundsson (Islandia) – Lundin (Szwecja) 1.e4 Sc6 2.d4 d5 3.e5 Gf5 4.Se2 e6 5.Sg3 1.d4 d5 2.Sf3 Sf6 3.c4 c6 4.Sc3 e6 5.e3 Gg6 6.h4 h6 7.c3 Sge7 8.Sa3 Sf5 9.Sf5 Gf5 10.Sc2 Sbd7 6.Hc2 Gd6 7.e4 de4 8.Se4 Se4 9.He4 Sf6 h5 11.Se3 Gg6 12.Hb3 Hc8 13.Ge2 Ge7 14.a4 Kf8 10.Hc2 c5 11.Ge3 cd4 12.Gd4 0–0 13.0–0–0 He7 15.a5 a6 16.Gd2 Kg8 17.f4 Ge4 18.Hd1 Hd8 14.Gd3 h6 15.Se5 b6 16.g4 Gb7 17.Whg1 Hc7 19.Wh3 g6 20.g3 Sa7 21.b4 c6 22.Kf2 Sb5 23.Hf1 18.f4 Gc5 19.Gc5 Hc5 20.g5 hg5 21.Wg5 He3 Kg7 24.Gd3 Gf5 25.Wh2 Hd7 26.Sd1 Hc7 27.Sb2 22.Hd2 Hd2 23.Kd2 Ge4 24.Sd7 Sd7 25.Ge4 Wad8 b6 28.ab6 Hb6 29.Wa5 26.Wdg1 g6 27.h4 Sc5 28.Ke3 Se4 29.Ke4 Wd2 30.h5 Wfd8 31.hg6 f6 32.Wh5 W2d3

29…Gb4 30.cb4 Hd4 31.Ke1 Hb2 32.Gf5 gf5 33.Hd3 Whc8 34.He2 Kh6 35.Kf1 c5 36.bc5 i białe przekroczyły czas. Wc5 37.Ge1 Hb3 38.Ha2 Hf3 39.Hf2 Hd3 40.He2 Hb3 41.Hf2 Hd3 42.He2 Hd4 43.Ha2 He4 44.Wa6 23.Gambit hetmański [D35] i białe poddały się. Böök (Finlandia) – Stoltz (Szwecja) 1.d4 d5 2.c4 c6 3.Sf3 Sf6 4.Sc3 e6 5.Gg5 20.Debiut Collego [D05] Sbd7 6.cd5 ed5 7.e3 Ge7 8.Gd3 Se4 9.Ge7 He7 Fred (Finlandia) – Kaila (Finlandia) 10.Ge4 de4 11.Sd2 Sf6 12.Hc2 Gf5 13.0–0 0–0 1.d4 Sf6 2.Sf3 e6 3.e3 c5 4.Sbd2 d5 5.c3 14.f3 Wae8 15.Wae1 Gg6 16.f4 Gf5 17.Sa4 Wc8 Sbd7 6.Gd3 Ge7 7.0–0 0–0 8.He2 b6 9.e4 de4 18.a3 Wfd8 19.b4 b6 20.Wc1 Sg4 21.Wfe1 h5 10.Se4 Gb7 11.Sf6 Sf6 12.dc5 Gc5 13.Gg5 Ge7 22.Sb2 g5 23.h3 Sh6 24.fg5 Hg5 25.Kh2 Wd6 14.Wad1 Hc7 15.h3 h6 16.Gc1 Gd6 17.Wfe1 Wfd8 26.Sdc4 Wf6 27.Se5 Kh7 28.g3 We8 29.Hg2 Wc8 18.Gc2 Wac8 19.Sd4 Gh2 20.Kh1 Gf4 21.Gf4 Hf4 30.Sd1 We6 31.Sf2 f6 32.Sc4 Gg6 33.h4 Sg4 34.Sg4 22.Kg1 Hg5 23.Sf3 Hf4 24.Sd4 Hg5 25.Sf3 Hf4 Hg4 35.Wf1 Gf5 36.Sd2 Wd8 37.Wf4 Hg6 38.Wcf1 26.Sd4 Hg5 27.Sf3 i remis. Wd5 39.Hf2 Gg4 40.Wf6 Wf6 41.Hf6 Gf5

117 Kurier Szachowy

Aatos Fred – 1946 rok

42.Se4 Ge4 43.He7 Kh6 44.Wf6 c5 45.Hf8 Kh7 46.Wf7 i czarne poddały się.

24.Obrona Pirca [B07] Carlsson (Szwecja) – Barda (Norwegia) 1.e4 d6 2.d4 Sf6 3.f3 c5 4.Se2 e6 5.Ge3 cd4 6.Sd4 d5 7.e5 Sfd7 8.f4 Sc6 9.Sd2 g5

Osmo Kaila – 1947 rok

10.Se6 fe6 11.Hh5 Ke7 12.f5 h6 13.Gg5 hg5 14.Hg5 Ke8 15.Hg6 Ke7 16.f6 Sf6 17.Hf6 i czarne poddały się.

Od lewej: Jonsson, Ekström, Nilsson, Kinnmark, Frank, Lundholm, Sköld, Sundberg i Stoltz – 1947 rok Zdjęcia pochodzą z czasopism „Suomen Shakki” i „Tidskrift För Schack” z 1946 i 1947 roku.

Ciąg dalszy nastąpi.

Errata: w poprzednim numerze błędnie podano datę rundy 2 jako 31 lipca 1947 roku (tak jak runda 1). Oczywiście rundę 2 rozegrano dzień później, czyli 1 sierpnia 1947 roku. Eero Böök – 1946 rok

118 Kurier Szachowy

Historia Olimpiad Szachowych – Bled 2002

Olimpiadzie w Turcji w roku 2000, za pomocą In- ternetu. Już sam fakt, że główną stronę interne-

tową Turnieju Narodów odwiedziło ponad milion (!) gości mówi sam za siebie. Zawodników zakwa- Kolejna Olimpiada została zorganizowana terowano i zaprowiantowano w trzygwiazdko- w kraju, który uzyskał autonomię, odrywając się wym hotelu „Kaprys” znajdującym się zaledwie od Jugosławii, w 1991 roku, aby w kolejnym roku 200 metrów od jeziora. zostać członkiem FIDE. Republika Słowenii znaj- Centrum prasowe sprawiało imponujące duje się w południowej Europie, na północ od Pół- wrażenie: 35 stanowisk z komputerami stacjonar- wyspu Bałkańskiego. Od zachodu graniczy ona z nymi, 24 stanowiska z notebookami, z których 19 Włochami, od północy z Austrią, od północnego za pomocą łączenia ISDN i modemów, umożli- wschodu z Węgrami, zaś od południa z Chorwacją. wiały dostęp do Internetu. Trzy faksy, 10 między- Posiada nieduży odcinek Morza Adriatyckiego. Do narodowych „gorących” połączeń telefonicznych, przeprowadzenia tej gigantycznej imprezy sza- 10 analogowych połączeń do komputerów pod- chowej (rekordowej pod każdym względem!) wy- ręcznych i dwie duże drukarki dopełniały całość brano przepiękny kurort o nazwie Bled. obrazu. Po prostu raj dla dziennikarzy (pamiętamy Przebieg Olimpiady był bardzo ciekawy, problemy, jakie były w Moskwie w 1994 roku!). wbrew felietonom pisanym w popularnych sza- Grano w dużej hali sportowej („Sports chowych czasopismach polskich. Myślę, że na „at- Hall”), niektórzy jedynie narzekali, że troszkę za mosferę” sprawozdań duży wpływ miała, przez niskiej. Wszelkie wyniki, kojarzenia podawano za pierwszą połowę turnieju, rewelacyjna postawa pomocą dostarczanego drogą elektroniczną (!) Polaków, która najpierw rozbudziła ogromne biuletynu. Po raz pierwszy zagrano nowym, ofi- apetyty i przypomniała fantastyczne sukcesy cjalnym tempem FIDE, wynoszącym 90 minut na przedwojenne, aby zakończyć się zmęczeniem za- całą partię, przy czym po wykonaniu każdego po- wodników, co przejawiało się zmarnowaniem sunięcia zawodnik otrzymywał dodatkowe 30 se- szans na finiszu. Nie zmienia to faktu, że po raz kund. Zatem stara idea byłego mistrza świata Ro- pierwszy od wielu (nawet bardzo wielu!) lat pol- berta Fischera, święciła triumf! ska reprezentacja była cały czas w czołówce i Rundy zaplanowano na godzinę 14,00 jed- spotykała się prawie bez przerwy z czołowymi nak ostatecznie grano je od 14,30. Rundę ostatnią drużynami świata! rozpoczęto już o godzinie 10,00 rano tak, aby jesz- Dramaturgii zawodów nie brakowało, bo cze w tym samym dniu zorganizować uroczystość już taka jest specyfika Olimpiad Szachowych, zamknięcia imprezy. gdzie gracze „z pierwszych strony gazet”, ku ucie- Otwarcie i zamknięcie turnieju, aczkol- sze kibiców, ponoszą sensacyjne porażki z mało wiek urządzone ze smakiem i z przepychem, nie znanymi zawodnikami. odbiegało od tradycji: tańce ludowe, pokaz „ży- Bled 2002 to jeszcze jeden przykład dosko- wych szachów”, fajerwerki, przedstawienie mu- nałej organizacji i luksusowych warunków po- zyczne mające korzenie w tradycjach kultury sło- bytu. Sam Kasparow, na konferencji prasowej weńskiej. Była nawet scenka, w której na wielką kończącej turniej, stwierdził: „To była najlepsza szachownicę polową wkroczył... piękny (i praw- Olimpiada!”. Znany ze swoich kaprysów, najsil- dziwy!) biały rumak! niejszy szachista świata, nigdy nie rzuca słów na wiatr! Wszelkie materiały (zapisy partii, biuletyny olimpijskie, sytuacja w tabeli turniejowej itp.) można było uzyskać, już po raz drugi w historii po

119 Kurier Szachowy

Końcowe rezultaty: 5154.Obrona francuska [C01] XXXV Olimpiada Szachowa, Bled 2002 1. ROSJA 38,5 2. WĘGRY 37,5 IM Ramirez A. (Kostaryka) 2421 3. ARMENIA 35,0 GM Moroziewicz (Rosja) 2707 4. GRUZJA 34,0 1.e4 e6 2.d4 d5 3.ed5 ed5 4.Sf3 Gd6 5.c4 5. CHINY 33,5 dc4 6.Gc4 Sf6 7.0-0 0-0 8.h3 h6 9.Hc2 Sc6 10.Sc3 6. HOLANDIA 33,5 Sb4 11.Hb1 Ge6 12.Ge6 fe6 13.We1 He8 14.Se4 7. ANGLIA 33,5 Sbd5 15.Sc5 Gc5 16.dc5 Sd7 17.Hc2 c6 18.Ge3 8. SŁOWACJA 33,0 Wf3 19.gf3 Hh5 20.He4 Se5 21.Kg2 Sf6 22.Hf4 Sg6 9. IZRAEL 33,0 10. JUGOSŁAWIA 33,0 23.Hg3 Sh4 24.Kh1 Kh7 25.Gf4 Sf3 26.We3 Sd4 11. MACEDONIA 33,0 27.We5 Sf5 28.Hg2 Wd8 29.f3 Wd4 30.Gh2 Wh4 12. SZWAJCARIA 33,0 31.Wg1 Hf7 32.Wge1 Sd7 33.We6 Sc5 34.W6e2 13. POLSKA 32,5 Hh5 35.Wg1 Wh3 36.We5 Sd3 37.Wf5 Wh2 14. UKRAINA 32,5 38.Hh2 Hf5 39.Wg3 Sf4 40.Wg4 g5 41.Hd2 h5 15. BOŚNIA I HERCEGOWINA 32,5 42.Wg3 Kh6 43.Kh2 He5 44.Kh1 16. NIEMCY 32,5 17. BIAŁORUŚ 32,5 18. CZECHY 32,5 19. HISZPANIA 32,5 20. UZBEKISTAN 32,5 21. LITWA 32,0 22. ISLANDIA 32,0 23. CHORWACJA 31,5 24. FRANCJA 31,5 25. GRECJA 31,5 26. DANIA 31,5 27. BUŁGARIA 31,5

28. RUMUNIA 31,0 Białe stoją na granicy porażki, ale ratuje 29. INDIE 31,0 je niedoczas przeciwnika… 30. AZERBEJDŻAN 31,0 44…Se2 45.Wg2 Sg3 46.Kg1 h4 47.Wh2 Sf5 31. MOŁDAWIA 31,0 48.We2 Hf6 49.We4 c5 50.Kg2 Kh5 51.Hd7 Hb2 32. SZWECJA 31,0 52.Kh3 Sg7 53.Hg4 Kh6 54.f4 Hc3 55.Kh2 Hd2 33. KANADA 31,0 56.Kg1 Hc1 57.Kh2 Hd2 58.Kg1 Hc1 59.Kh2 Hd2 i 34. BANGLADESZ 31,0 remis. Piękny sukces czternastolatka z Kostaryki 35. BRAZYLIA 31,0 i pierwsza niespodzianka Olimpiady (partię 36. IRLANDIA 31,0 grano w rundzie 1). 37. KUBA 30,5

38. WŁOCHY 30,5 39. FILIPINY 30,5 40. SŁOWENIA A 30,5 41. USA 30,5 42. ŁOTWA 30,5 43. ESTONIA 30,5 44. BELGIA 30,5 45. FINLANDIA 30,5 Łącznie startowało 135 zespołów. Liczono punkty zdobyte z partii (tzw. „małe” punkty), potem Bucholtza i wreszcie punkty me- czowe.

120 Kurier Szachowy

Mecz Węgry – Chiny © Archiwum Kuriera Szachowego

121 Kurier Szachowy

Kronika szachowa: sezon 1963 – odcinek 2

Karlskrona 1963 Mistrzostwa Szwecji

5155.Gambit hetmański [D45] Mistrzostwa Szwecji, Karlskrona 1963

IM Ek (Szwecja) Fridh (Szwecja) 1.d4 Sf6 2.c4 e6 3.Sf3 d5 4.Sc3 c6 5.e3 Sbd7 6.Hc2 Gd6 7.Gd2 Wcześniej grano w tej po- zycji 7.e4 oraz 7.b3 7…0–0 8.0–0–0 a6 9.e4 e5! 10.ed5 cd5 11.Sd5 Sd5 12.cd5 ed4 13.Sd4 Se5 14.Kb1 Albo 14.h3 Gd7 15.Hb3 14…Gg4 15.Ge2 Wc8 16.Hb3 Ge2 17.Se2 Hf6 18.f3? Duży błąd. Na- leżało grać 18.Ge3 18…Hg6 19.Ka1 Sd3 20.Whf1 Sc5 21.Hb6 Wfd8 22.Gf4 Białe stanęły gorzej 22…Sa4 23.Hd4 Sb2! 24.Hb2 Wc2 25.Hd4 We2 26.Wfe1 Wg2 27.Wg1

Kristian Sköld – mistrz Szwecji w latach 1949, 1950, 1959 i 1963

Hawana 1963 Memoriał Capablanki

27…Gc5!! 28.Hc5 Hf6 29.Wd4 Po 29.Hd4 nastąpiłoby 29…Wg1 30.Hf6 Wd1 itd. 29…Wg1 30.Kb2 Wd1 31.Ge3 Wd4 32.Gd4 Hd6 i białe pod- dały się. Partia niedostępna w bazach danych. Uwagi i umiejscowienie diagramu: Kristian Sköld, 1963 rok. Tabela turnieju na końcu artykułu. Che Guevara wizytuje salę gry

122 Kurier Szachowy

5156.Obrona Nimzowitscha [E34] 5157.Obrona królewsko – indyjska [E66] Hawana 1963 Hawana 1963

GM Pachman (Czechosłowacja) GM Ivkov (Jugosławia) GM Korcznoj (ZSRR) GM Tal (ZSRR) 1.d4 Sf6 2.c4 e6 3.Sc3 Lb4 4.Dc2 d5 5.cxd5 1.d4 Sf6 2.Sf3 g6 3.g3 Lg7 4.Lg2 0–0 5.0–0 exd5 6.Lg5 h6 7.Lxf6 Dxf6 8.a3 Lxc3+ 9.Dxc3 0–0 c5 6.c4 Sc6 7.Sc3 d6 8.dxc5 dxc5 9.Lf4 Sh5 10.Le3 10.e3 c6 11.Sf3 Sd7 12.Le2 Te8 13.0–0 b6 14.Tfc1 Da5 11.Dc1 Sd4 12.Te1 Le6 13.Ld2 Da6 14.b3 Tad8 Lb7 15.b4 De6 16.Db2 f5 17.Ld3 g5 18.Tc3 Df6 15.Lh6 Lg4 16.Lxg7 Sxg7 17.Sxd4 cxd4 18.Sd5 e5 19.a4 g4 20.Sd2 f4 21.a5 Tad8 22.axb6 axb6 19.Dg5 Lf5 20.Df6 Dxf6 21.Sxf6+ Kh8 22.Lxb7 Td6 23.Ta7 Tb8 24.Sf1 Sf8 25.Dc2 Se6 26.Lf5 fxe3 23.Se4 Td7 24.Lc6 Tdd8 25.f3 Lc8 26.b4 Sf5 27.c5 27.Lxe6+ Txe6 28.Txe3 Txe3 29.Sxe3 Dxd4 d3 28.Lb5 d2 29.Ted1 Sd4 30.Ld3 Sxf3+ 31.exf3 30.Dg6+ Dg7 31.De6+ Df7 32.Dxh6 Te8 33.Dg5+ Txd3 32.Txd2 Txf3 33.Tc1 f5 34.Sd6 f4 35.Sxc8 Kf8 34.h3 gxh3 Txc8 36.Kg2 e4 37.Tc4 fxg3 38.hxg3 a5?

39.b5 Tf5 40.b6 e3 41.Tb2 Tb8 42.c6 i 35.Sf5 Te1+ 36.Kh2 Dc7+ 37.g3 Te6 38.Sh6 czarne poddały się. Ke8 39.Dg8+ Kd7 40.Sf5 Te7 41.Txb7 i czarne pod- dały się.

Borislav Ivkov Ludek Pachman 123 Kurier Szachowy

Mistrzostwa Szwecji 1963 © „Tidskrift För Schack” numer 6/1963

Drugi Memoriał Capablanki, Hawana 1963 © szachowavistula.pl

124