KALENDARIUM

Beata BOGUSZ

DWUDZIESTY SZÓSTY I DWUDZIESTY SIÓDMY ROK PONTYFIKATU JANA PAWŁA II 16 X 2003 - 2 IV 2005*

PAŹDZIERNIK

16 X - Przesłanie do Dyrektora Generalnego FAO z okazji Światowego Dnia Wyżywienia. - Posynodalna Adhortacja apostolska Pastores gregis. O biskupie słu­ dze Ewangelii Jezusa Chrystusa dla nadziei świata (podpisano 16 X 2003). - Przemówienie z okazji podpisania Adhortacji apostolskiej „Pastores gregis”. Biskup ojcem, nauczycielem i bratem. - 25. rocznica wyboru na stolicę Piotrową Jana Pawła II. - Homilia wygłoszona podczas Mszy św. dziękczynnej na placu św. Piotra Podejmuję zadania wyznaczone przez Chrystusa. 18 X - Przemówienie do Kolegium Kardynalskiego Wspomagajcie posługę Następcy Piotra. 19 X - Homilia podczas Mszy św. beatyfikacyjnej Służba Chrystusowi w naj­ uboższych z ubogich. Beatyfikacja Matki Teresy z Kalkuty (1910- 1997), misjonarki, założycielki Zgromadzenia Sióstr Misjonarek Mi­ łości i Zgromadzenia Braci Misjonarzy Miłości, laureatki Pokojowej Nagrody Nobla (1979), otwierała szkoły w najuboższych dzielnicach, przychodnie lekarskie, pracowała na rzecz zbawienia i uświęcenia najbiedniejszych z biednych. 2 1 X - Zwyczajny Konsystorz Publiczny. - Homilia podczas Liturgii Słowa na placu św. Piotra Wielki dar i wielka odpowiedzialność (Papież ustanowił 30. nowych kardynałów, jednym z nich został Polak, ks. prof. Stanisław Nagy SCJ). 22 X - Homilia podczas Mszy św. z nowymi kardynałami w Bazylice Waty­ kańskiej Rozpoczynajmy na nowo od Chrystusa. 23 X - Przemówienie do biskupów Anglii i Walii przybyłych z wizytą „ad limina”.

* Według „L’Osservatore Romano” wyd. poi. 25(2004) nr 1-12; 26(2005) nr 1-6 562 Kalendarium

24 X - Homilia podczas Mszy św. inaugurującej nowy rok akademicki uczel­ ni kościelnych Rzymu (Liturgii przewodniczył i homilię wygłosił w imieniu Papieża kard. Zenon Grocholęwski). 26 X - Rozważanie przed modlitwą „Anioł Pański” Niech Bóg wam wy na- grodzi. 29 X - Audiencja generalna w Watykanie Odmawiajmy różaniec. 30 X - Przemówienie do grupy biskupów filipińskich przybyłych z wizytą „ad limina”. 31 X - Przesłanie do uczestników konferencji zorganizowanej z okazji 100. rocznicy śmierci papieża Leona X III W poszukiwaniu prawdy o Koś­ ciele (podpisano 28 X 2003). - Przemówienie do ministrów spraw wewnętrznych krajów Unii Euro­ pejskiej Współpraca między religiami i kulturami.

LISTOPAD

4 XI - Przesłanie do zgromadzenia plenarnego Papieskiej Rady ds. Popie­ rania Jedności Chrześcijan Duchowość ekumeniczna (podpisano 3 XI 2003, przesłanie odczytał kard. Walter Kasper). 4 XI - Przemówienie do przedstawicieli Fundacji Jana Pawła II Bogate owo­ ce działalności Fundacji. 6 XI - Przemówienie podczas spotkania z prezydentem Irlandii panią Mary McAleese. 7 XI - Przemówienie podczas spotkania z uczestnikami seminarium zorga­ nizowanego przez Fundację Roberta Schumana Udział chrześcijan w życiu politycznym Europy. 9 XI - Rozważanie przed modlitwą „Anioł Pański” Pozdrawiam pielgrzy- i mów. - Homilia podczas Mszy św. beatyfikacyjnej Świętość owocem działania Ducha Bożego. Beatyfikowani: Jan Nepomucen Zegn y Moreno (1831-1905), Hiszpan, kapłan, wybitny prawnik, opiekun ubogich, założyciel Zgromadzenia Sióstr Mercedariuszek Miłości; Walenty Alojzy Paąuay (1828-1905), Belg, apostoł miłosierdzia, wiele godzin spędzał w konfesjonale, miał dar nawracania grzeszników; Alojzy Maria Monti (1825-1900), Włoch, założyciel kongregacji świeckich pełniących posługę szpitalną, połączył ją z kongregacją założoną przez kapucynów pracujących jako kapelani - został jej przełożonym i nadał nazwę Synów Niepokalanego Poczęcia, objął opieką osiero­ cone dzieci i otworzył dla nich dom w Saronno; Bonifacja Rodriguez Castro (1837-1905), Hiszpanka, założycielka Zgromadzenia Służeb­ nic św. Józefa; Rozalia Rendu (1786-1856), Szwajcarka, zakonnica, służebnica najuboższych, założyła przychodnię, aptekę, sierociniec, żłobek, ośrodek dla robotnic, dom starców. Kalendarium 563

10X1 - Przemówienie do członków Papieskiej Akademii Nauk Prawda, któ­ ra rządzi światem i kieruje życiem ludzi. - Przemówienie do delegacji Organizacji Wyzwolenia Palestyny Jesteś­ cie w sercu Papieża. 11X1 - Przemówienie do członków NSZZ Solidarność Z Bożą pomocą peł­ nijcie dzieło rozpoczęte przed laty. 13X 1 - Homilia podczas Mszy św. za kardynałów i biskupów zmarłych w os­ tatnich dwunastu miesiącach. 14X 1 - Przemówienie do uczestników międzynarodowej konferencji Papie­ skiej Rady ds. Duszpasterstwa Służby Zdrowia Jak pomagać ludziom cierpiącym na depresję? 17X1 - Przemówienie do biskupów indyjskich z prowincji kościelnej Tamil Nadu przybyłych z wizytą „ad limina”. 18X1 - Przesłanie do włoskich biskupów uczestniczących w 52. sesji plenar­ nej Konferencji Episkopatu, obradującej w Asyżu. 20X1 - Przemówienie do uczestników V Światowego Kongresu Duszpaster­ stwa Migrantów i Uchodźców Ku odnowie duszpasterstwa migran­ tów. 21X1 - Przemówienie do uczestników sesji plenarnej Papieskiej Rady Cor Unum. 22X1 - Przemówienie do biskupów Belgii przybyłych z wizytą „ad limina”. 25X1 - Przesłanie z okazji II Amerykańskiego Kongresu Misyjnego Nasza odpowiedzialność za głoszenie Ewangelii w świecie (podpisano 25 X 2003). 28X1 - Przemówienie do biskupów francuskich z prowincji kościelnych Cam- brai i Reims przybyłych z wizytą „ad limina”. 30X 1 - Rozważanie przed modlitwą „Anioł Pański” Oczekiwanie z nadzieją.

GRUDZIEŃ

1X11 - List do kard. Franciszka Macharskiego (podpisano 1 XII 2003). 2xn - Przemówienie do uczestników kolokwium nt. prawdy, sprawiedliwoś­ ci, miłości i wolności Pokój naszym zadaniem. 3X11 - Orędzie na XII Światowy Dzień Chorego 2004 r. Niepokalana po­ czątkiem lepszego świata (podpisano 1 XII 2003). 4 X II - List apostolski z okazji 40. rocznicy ogłoszenia Konstytucji o liturgii świętej Sacrosanctum Concilium (podpisano 4 XII 2003). - Przemówienie podczas spotkania z uczestnikami 32. konferencji FAO Głód zagrożeniem dla pokoju. - Orędzie na XLI Światowy Dzień Modlitw o Powołania Proście Pana żniwa, żeby wyprawił robotników na swoje żniwo (podpisano 23 XI 2003). 564 Kalendarium

- Przesłanie z okazji 50. rocznicy Apelu Jasnogórskiego (podpisano 5 XII 2003). 6 X II - Przesłanie z okazji 60. rocznicy powstania Ruchu Focolari Cenny dar dla Kościoła (podpisano 4 XII 2003). - Przemówienie do biskupów francuskich metropolii Rennes i Rouen, którzy przybyli z wizytą „ad limina”. 7 X II - Rozważanie przed modlitwą „Anioł Pański” Odnówmy naszą wiarę. 8 X II - List papieski do rodzin montfortiańskich Mariologia św. Ludwika Marii Grignion de Montforta (podpisano 8 XII 2003). - Rozważanie przed modlitwą „Anioł Pański” Matka Słowa Wcielonego. - Modlitwa na placu Hiszpańskim Daj nam Chrystusa, prawdziwy po- kój świata. 9 XO - Przemówienie do nowego ambasadora Paragwaju, który złożył listy uwierzytelniające. - Przemówienie do pielgrzymów z Wyższego Seminarium Duchowne­ go w Radomiu Bądźcie ludźmi modlitwy. 11 X II - Homilia podczas Mszy św. dla środowisk akademickich Rzymu Nie­ ustannie poszukujcie Boga. 12 X II - Przemówienie do nowych ambasadorów Danii, Estonii, Kataru, Sin­ gapuru. 13 X II - Przemówienie do przedstawicieli 49. europejskich Komitetów olim­ pijskich. 14 X II - Rozważanie przed modlitwą „Anioł Pański” Radość chrześcijańska. 15 XII - Przemówienie do nowego ambasadora Dominikany, który złożył listy uwierzytelniające. 16 X n - Orędzie na XXXVII Światowy Dzień Pokoju 1 stycznia 2004 r. Za­ wsze aktualne zadanie: wychowywać do pokoju (podpisano 8 XII 2003). 17 X II - Audiencja generalna i życzenia świąteczne Adwent czasem nadziei. 18 X II - Przemówienie do biskupów francuskich z metropolii Marsylia przy­ byłych z wizytą „ad limina”. 21 X II - Rozważanie przed modlitwą „Anioł Pański” W ciszy i pokorze. 22 X n - Przemówienie podczas spotkania z kardynałami, biskupami i pracow­ nikami Kurii Rzymskiej Europa potrzebuje świadków Ewangelii. 25 X II H Homilia podczas Pasterki w Bazylice św. Piotra Przychodzi do nas Syn Boży. - Orędzie „Urbi et Orbi” Zbaw nas od wszelkiego zła. 26 X H - Rozważanie przed modlitwą „Anioł Pański” Oddał życie za Chrys­ tusa. 28 X D - Rozważanie przed modlitwą „Anioł Pański” Dobro rodziny. 31 X n - Homilia podczas uroczystych Nieszporów na zakończenie 2003 r. Dziękujmy Bogu, Dawcy wszelkiego dobra. Kalendarium 565

2004

STYCZEŃ

II - Homilia podczas Mszy św. w uroczystość Świętej Bożej Rodzicielki Maryi Wspólnie budujmy cywilizację miłości i pokoju. - Rozważanie przed modlitwą „Anioł Pański” Pokój ludziom. 41 - Rozważanie przed modlitwą „Anioł Pański” Bóg-Człowiek. 61 - Orędzie na Światowy Dzień Migranta i Uchodźcy Migracje w poszu­ kiwaniu pokoju (podpisano 15 X II2003). - Rozważanie przed modlitwą „Anioł Pański” Światłość narodów. 71 - Audiencja generalna Boże macierzyństwo Maryi. 81 - Przemówienie podczas audiencji z okazji nadania Ojcu Świętemu Złotego Lauru Akademickiego Dialog wiary i rozumu. - Przesłanie do uczestników międzynarodowego sympozjum na temat: „Godność i prawa osoby z upośledzeniem umysłowym” Ludzie naj­ słabsi i najbardziej potrzebujący w życiu społeczeństwa (podpisano 5 12004). 91 - Przemówienie do nowego ambasadora Włoch, który złożył listy uwie­ rzytelniające. 101 - Przemówienie do nowych ambasadorów Indonezji i Wybrzeża Kości Słoniowej, którzy złożyli listy uwierzytelniające. - Przemówienie do uczestników zgromadzenia plenarnego Kongrega­ cji ds. Duchowieństwa Współpraca kapłanów z wiernymi świeckimi. 121 - Przemówienie podczas spotkania z korpusem dyplomatycznym W trosce o lepszą przyszłość rodziny ludzkiej. 161 - Przemówienie do naczelnych rabinów i dyrektora generalnego Na­ czelnego Rabinatu Izraela Zrozumienie, szacunek, współpraca. 171 - Przemówienie na zakończenie koncertu w Auli Pawła VI Idźmy drogą pojednania i pokoju. - Przemówienie podczas dorocznego spotkania z seminarzystami

p z rzymskiego Kolegium Capranica. 181 - Rozważanie przed modlitwą „Anioł Pański” Chrystus daje pokój swoim uczniom. 191 - Przemówienie do delegacji ekumenicznej z Finlandii Obiecujący postęp. 201 - Przemówienie do uczestników spotkania Islamsko-Katolickiego Ko­ mitetu Łączności Pokój jest możliwy. 211 - Przemówienie podczas katechezy środowej Dialog ekumeniczny przynosi owoce. - Przemówienie podczas spotkania z prezydentem Malty Guido de Marco. 231 -J a n Paweł II został laureatem Nagrody Karola Wielkiego - najwyż­ szego wyróżnienia europejskiego, przyznawanego za wkład w dzieło jedności Europy. 566 Kalendarium

241 i Przemówienie do biskupów francuskich przybyłych z wizytą „ad li- mina”. - Orędzie na XXXVIII Światowy Dzień Środków Społecznego Prze­ kazu 2004 r. Media w rodzinie: ryzyko i bogactwo (podpisano 24 I 2004). 251 - Przemówienie do pielgrzymów z Fundacji Centrum Twórczości Na­ rodowej z Polski Potrójna odpowiedzialność. - Rozważanie przed modlitwą „Anioł Pański” Dążymy usilnie do jed­ ności. 271 - Przemówienie podczas spotkania z przedstawicielami Uniwersytetu Szczecińskiego i Wydziału Teologicznego Współpraca i twórczy dialog. 291 - Przemówienie do członków Trybunału Roty Rzymskiej Odkryć na nowo prawdę, dobro i piękno małżeństwa. - Orędzie na Wielki Post 2004 r. A kto by jedno takie dziecko przyjął w imię moje, Mnie przyjmuje (podpisano 8 XII 2003). 301 - Przemówienie do biskupów francuskich przybyłych z wizytą „ad li- mina”. - Przesłanie do uczestników międzynarodowego sympozjum na temat: „Naturalne metody regulowania poczęć i kultura życia” Kultura od- powiedzialnego rodzicielstwa (podpisano 28 1 2004). - Przemówienie do nowego ambasadora Republiki Chińskiej Religie są elementem życia i kultury narodu.

LUTY

2 n - Homilia podczas Mszy św. z okazji obchodów Dnia Życia Konsekro­ wanego Całkowicie oddani służbie braciom. 5 11 - Przemówienie do Komitetu Żydów Amerykańskich Uczmy poszano­ wania i miłości. 6 n - Przemówienie do uczestników sesji plenarnej Kongregacji Nauki Wiary Z odwagą głośmy prawdy konieczne do zbawienia. 7 n - Przesłanie z okazji VI Międzynarodowego Spotkania Biskupów i Ka­ płanów - Przyjaciół Wspólnoty św. Idziego Ewangelia miłości i ubo­ dzy (podpisano 7 II 2004). - Przemówienie do biskupów francuskich z metropolii Lyonu i Cler- montu przybyłych z wizytą „ad limina”. s n - Rozważanie przed modlitwą „Anioł Pański” Sanktuarium życia i na­ dziei. 911 - Przemówienie do uczestniczek IX Kapituły Generalnej Zakonu Naj­ świętszego Zbawiciela św. Brygidy Powrócić do korzeni, aby odno­ wić życie zakonne. l i n - Audiencja generalna Spieszymy z pomocą cierpiącym. - Przemówienie podczas spotkania z chorymi w Bazylice Watykańskiej Niepokalana znakiem zwycięstwa życia nad śmiercią. Kalendarium 567

12 n - Przemówienie do prezydenta Kolumbii. 13 n - Przemówienie do biskupów francuskich z metropolii Bordeaux i Po­ itiers przybyłych z wizytą „ad limina”. 14 n - Przemówienie do uczestników narodowej pielgrzymki Słowaków Umacniajcie waszą wiarę - dziedzictwo narodu. - Nadanie dyplomu honoris causa w dziedzinie krzewienia języka wło­ skiego przez Włoski Instytut Kultury w Krakowie. Dyplom ten nad­ aje tytuł «ambasadora» języka włoskiego w świecie. 17 0 - Nadanie doktoratu honoris causa ex universa Uniwersytetu Opol­ skiego. - Przemówienie do delegacji Uniwersytetu Opolskiego Uniwersytet a chrześcijańskie korzenie Europy. 1 9 0 - Ojciec Święty przewodniczył zwyczajnemu konsystorzowi publiczne­ mu. 20 0 - Przemówienie do biskupów francuskich przybyłych z wizytą „ad li­ mina”. - Przesłanie do członków Papieskiej Akademii „Pro Vita” W służbie życiu ludzkiemu (podpisano 17 I I2004). 210 - Przemówienie do nowego ambasadora Turcji, który złożył listy uwie­ rzytelniające. - Przemówienie do wspólnoty Papieskiego Wyższego Seminarium Rzymskiego Stałem się waszym dłużnikiem. - Przemówienie do członków Papieskiej Akademii „Pro Vita” Zamysł Stwórcy a sztuczna prokreacja. 22 0 - Rozważanie przed modlitwą „Anioł Pański” Czas nawrócenia i po­ jednania. - List papieski do abpa Domenica Umberta D’Ambrosio, delegata ds. sanktuarium i dzieł św. Ojca Pio z Pietrelciny Sanktuarium i dzieła apostolskie św. Ojca Pio ośrodkiem ewangelizacji (podpisano 22 II 2004). - List do ks. prał. Luigiego Giussaniego, założyciela Ruchu Komunia i Wyzwolenie Waszą drogą jest Chrystus (podpisano 22 II 2004). 2 4 0 - Przemówienie do nowego ambasadora Meksyku, który złożył listy uwierzytelniające. 25 0 - Liturgia Słowa w Środę Popielcową Na wyboistej drodze do świę­ tości. 2 6 0 - Przemówienie do duchowieństwa Rzymu Kapłan wobec potrzeb ro­ dziny. 27 0 - Przemówienie do francuskich biskupów z metropolii Besancom, ar­ chidiecezji strasburskiej i diecezji Metz, którzy przybyli z wizytą „ad limina”. - Przemówienie do nowego ambasadora Bośni i Hercegowiny, który złożył listy uwierzytelniające. 568 Kalendarium

28 O - Przemówienie do nowego ambasadora Argentyny, który złożył listy uwierzytelniaj ące. 29I I - List do kard. Andrzeja Marii Deskura (podpisano 29 II 2004). - Rozważanie przed modlitwą „Anioł Pański” Miłość Kościoła do dzieci.

MARZEC

1 Ul - Orędzie na XIX Światowy Dzień Młodzieży 2004 r. „ Chcemy ujrzeć Jezusa” (J12, 21) (podpisano 22 II 2004). - List z okazji 75-lecia Zgromadzenia Sióstr Michalitek. 3 I I I - List do bpa Jana Śrutwy. 5 ID - Przesłanie do uczestników konferencji na temat: „Przedsiębiorca. Odpowiedzialność społeczna i globalizacja” Oddajcie wasze talenty na służbę Bogu, bliźniemu i wspólnemu dobru (podpisano 3 III 2004). 6 HI - Przemówienie do prezydenta Niemiec Chrześcijaństwo bogactwem Europy. 7 H I - Rozważanie przed modlitwą „Anioł Pański” Modlitwa źródłem świat§ ła i mocy. 9 H I - Przemówienie do członków Papieskiej Rady ds. Środków Społeczne­ go Przekazu Misja służąca odnowie społeczeństwa. 11 H I - List z okazji V Zjazdu Gnieźnieńskiego. 12 m - Przemówienie do holenderskich biskupów przybyłych z wizytą „ad limina”. 13 H I 1 Przemówienie do nowego ambasadora Nikaragui, który złożył listy uwierzytelniaj ące. -- Przemówienie podczas spotkania z uczestnikami zgromadzenia ple­ narnego Papieskiej Rady ds. Kultury Poznawać i pogłębiać prawdę o człowieku i Bogu. - Przemówienie do uczestników II Europejskiego Dnia Akademickie­ go Młodzi chrześcijanie w zjednoczonej Europie. 18 H I - Przemówienie do profesorów i alumnów Seminarium „Redemptoris Mater” Patrzcie z wiarą na wasze życie, powołanie i misję. 20 n i - Przemówienie do uczestników międzynarodowego kongresu lekarzy katolickich Człowiek chory zawsze zachowuje swą godność. 21 n i - Homilia podczas Mszy św. beatyfikacyjnej Świadkowie opatrzności Bożej. Beatyfikowani: Alojzy Talamoni (1848-1926), Włoch, kapłan, jego uczniem był przyszły Papież Pius XI, niestrudzenie każdego dnia przez 50 lat posługiwał w konfesjonale, niósł pomoc ubogim, więź­ niom i chorym, założyciel Zgromadzenia Sióstr Miłosiernych św. Ge­ rarda; Matylda od Najświętszego Serca Jezusa (1841-1902), Hiszpan­ ka, zakonnica, założycielka Zgromadzenia Córek Maryi Matki Koś­ cioła; Pieta od Krzyża (1842-1916), Hiszpanka, założycielka Zgroma­ dzenia Sióstr Salezjanek Najświętszego Serca Jezusa; Maria Kandyda Kalendarium 569

od Eucharystii (1884-1949), Włoszka, karmelitanka, prawdziwa mis- tyczka Eucharystii. - Rozważanie przed modlitwą „Anioł Pański” Miłość silniejsza od nie­ nawiści. 23 m - Przesłanie z okazji XV Kapituły Generalnej Zgromadzenia Sióstr Misjonarek Apostolstwa Katolickiego Mówcie o Chrystusie i ukazuj­ cie Go swoim życiem (podpisano 22 I 2004). 24 m - Przemówienie podczas audiencji z okazji przyznania Janowi Pawłowi II Nagrody Karola Wielkiego Aby nad Europą jaśniało oblicze Boga. 25 n i - List z okazji przekazania diecezji legnickiej relikwii świętych Wojcie­ cha i Stanisława. - List z okazji 100. rocznicy powstania Liceum im. Seweryna Goszczyń­ skiego w Nowym Targu. 26 m - Przemówienie do biskupów australijskich przybyłych z wizytą „ad limina” Z nadzieją w sercu głoście Ewangelię Chrystusa. 27 m - Przemówienie do uczestników kursu zorganizowanego przez Peni- tencjarię Apostolską Sakrament przebaczenia uzdrawia i uświęca. 29 ra - Przemówienie do Komitetu „American Jewish Joint Distribution Committee” Miłość najważniejsza. 31 m - Przesłanie do uczestników VIII Międzynarodowego Forum Młodzie­ ży Jesteście uczniami i świadkami Chrystusa na uniwersytecie (pod­ pisano 25 III 2004).

KWIECIEŃ

1IV - Przemówienie do młodzieży Rzymu i regionu Lacjum Krzyż Chrys­ tusa towarzyszem waszej drogi życia. - Przemówienie do członków wspólnoty Kolegium Brazylijskiego. 2 rv - Przemówienie do I grupy amerykańskich biskupów przybyłych z wi­ zytą „ad limina”. - Przemówienie do nowego ambasadora Libanu, który złożył listy uwierzytelniaj ące. 4 IV - Homilia podczas Mszy św. w Niedzielę Palmową i obchody XIX Światowego Dnia Młodzieży Nie lękajcie się iść pod prąd. - Rozważanie przed modlitwą „Anioł Pański” Dom Papieża otwarty dla was. 5 IV - Przemówienie do uczestników Kongresu UNIV 2004 Aby przemie­ niać świat. - Przemówienie do prezydenta Kostaryki. 6 IV - List do Kapłanów na Wielki Czwartek 2004 (podpisano r. 28 III 2004). 7 IV - Audiencja generalna w Wielką Środę Przeżywajmy z wiarą wielkie tajemnice naszego zbawienia. 8 r v - Homilia podczas Mszy św. Krzyżma w Wielki Czwartek Dar i tajem­ nica kapłaństwa służebnego. 570 Kalendarium

- Homilia podczas Mszy św. Wieczerzy Pańskiej w Wielki Czwartek Kościół żyje Eucharystią. 9 IV - Droga Krzyżowa w Koloseum pod przewodnictwem Ojca Świętego. - Rozważanie na zakończenie Drogi Krzyżowej Miłość silniejsza niż śmierć. 10 IV - Homilia podczas Wigilii Paschalnej w Bazylice św. Piotra Noc roz­ jaśniona światłem Chrystusa. 11IV - Orędzie wielkanocne „Urbi et Orbi” Zmartwychwstały Pan żyje pośród nas. 12IV - Rozważanie przed modlitwą „Regina caeli” w Poniedziałek Wielka­ nocny Radość Maryi i nasza. 14IV - Audiencja generalna w oktawie Wielkanocy Spotkanie z Chrystusem zmartwychwstałym. 17IV - Przemówienie do uczestników międzynarodowego kongresu zorga­ nizowanego przez UCEMI - unię chrześcijańskich zrzeszeń emigran­ tów włoskich. - Przemówienie do prezydenta Mozambiku i Unii Afrykańskiej. - Przesłanie z okazji 50. rocznicy powstania Papieskiego Komitetu Nauk Historycznych Kościół usilnie pragnie poznawać własną histo­ rię (podpisano 16 IV 2004). 19IV - Przemówienie do nowej ambasador Filipin, która złożyła listy uwie­ rzytelniające. 20IV - Przemówienie do uczestników sesji plenarnej Papieskiej Komisji Bib­ lijnej. 23 IV - Przemówienie do członków Koła św. Piotra. 24IV - List do rektorów uniwersytetów europejskich uczestniczących w kon­ gresie w Lublinie. 25 IV - Homilia podczas Mszy św. beatyfikacyjnej Pokładali ufność w Bogu. Beatyfikowani: ks. August Czartoryski (1858-1893), Polak, selezja- nin, zmarł rok po otrzymaniu święceń kapłańskich, pochodził z rodzi­ ny arystokratycznej; s. Laura Montoya (1874-1949), założycielka Zgromadzenia Sióstr Misjonarek Maryi Niepokalanej i św. Katarzy­ ny Sieneńskiej, apostołka kolumbijskich Indian; s. Maria Guadalupe Garcia Zavala (1878-1963), Meksykanka, założycielka Zgromadze­ nia Służebnic św. Małgorzaty Marii i Ubogich do końca życia była jego przełożoną generalną; s. Nemezja Valle (1847-1916), Włoszka, zakonnica, pracowała jako nauczycielka w szkole podstawowej; s. Euzebia Palomino Yenes (1899-1935), Hiszpanka, salezjanka ze Zgromadzenia Córek Maryi Wspomożycielki; Aleksandra Maria da Costy (1904-1955), świecka mistyczka z Portugalii. - Rozważanie przed modlitwą „Regina caeli” Wszyscy otaczali czcią Maryję. 26IV - Przemówienie do uczestników kongresu Krajowego Stowarzyszenia Gmin Włoskich. Kalendarium 571

2 7 IV - Przemówienie do członków Kongregacji ds. Wychowania Katolickie­ go O pojednanie między wiarą, rozumem i kulturą. 2 9 IV - Przemówienie do amerykańskich biskupów z metropolii Waszyngto­ nu i Baltimore, którzy przybyli z wizytą „ad limina”. - Orędzie na Światowy Dzień Misyjny 2004 r. „ Eucharystia i misja" - nierozerwalnie związane (podpisano 19 IV 2004). - Przesłanie do uczestników krajowego kongresu włoskich grup odno­ wy w Duchu Świętym. 3 0 IV - Przemówienie do uczestników sesji plenarnej Papieskiej Akademii Nauk Społecznych Trzeba budować solidarność między pokole­ niami.

MAJ

2 V - Homilia podczas Mszy św. i święcenia kapłańskie Tajemnica powo­ łania do posługi pasterskiej. - List z okazji uroczystości NMP Królowej Polski w Doylestown. 3 V - List z okazji uroczystości NMP Królowej Polski w Częstochowie. 4 V - Przemówienie do uczestników konferencji Światowego Stowarzysze­ nia Prawników. 5 V - List do kard. Mariana Jaworskiego. 6 V - Przemówienie do biskupów z metropolii Detroit i Cincinnati, którzy przybyli z wizytą „ad limina”. 7 V - Przemówienie do nowego ambasadora Ukrainy, który złożył listy uwierzytelniające Ewangelia ukształtowała wasz kraj. 8 V - Przemówienie do ambasadorów akredytowanych przy UNESCO Kościół i kultura. - Przesłanie do uczestników europejskiego spotkania ruchów chrześ­ cijańskich w Stuttgarcie Europa potrzebuje chrześcijan żyjących Ewangelią. U V - Przemówienie do uczestników zgromadzenia plenarnego Papieskich Dzieł Misyjnych Nieście pomoc Kościołom na całym świecie. 13 V - Przemówienie do prezydenta Senegalu. - Przesłanie do uczestników kapituły generalnej zgromadzenia paulis- tów, prowadzącego ewangelizację za pomocą środków społecznego przekazu. 14 V - Przemówienie do członków Rady Sekretariatu Generalnego II Spe­ cjalnego Zgromadzenia Synodu Biskupów poświęconego Europie. - Przemówienie do biskupów amerykańskich przybyłych z wizytą „ad limina” Prowadźcie ludzi po drogach świętości. 15 V - Przemówienie do prezydenta Libanu. 572 Kalendarium

- Przemówienie do uczestników zgromadzenia plenarnego Papieskiej Rady ds. Dialogu Międzyreligijnego Znaczenie dialogu z wyznawca­ mi innych religii. 16 V - Rozważanie przed modlitwą „Regina caeli” Matka świętych i nasza. - Homilia podczas Mszy św. kanonizacyjnej Świadkowie pokoju Chrys­ tusa wśród ludzi. Kanonizowani: ks. Alojzy Orione (1872-1940), za­ łożyciel orionistów - Małego Dzieła Boskiej Opatrzności i Zgroma­ dzenia Sióstr Małych Misjonarek Miłosierdzia, założyciel Zgroma­ dzenia Sióstr Sakramentek Niewidomych, wybitny kaznodzieja, spo­ wiednik, organizator pielgrzymek, misji, procesji; ks. Józef Manyanet (1833-1901), założyciel Zgromadzenia Synów Świętej Rodziny Jezu­ sa, Maryi i Józefa oraz Zgromadzenia Córek Świętego Domu Naza- retańskiego, apostoł rodziny, założyciel szkół i kolegiów oraz pomy­ słodawca świątyni Świętej Rodziny w Barcelonie; s. Paula Elżbieta Cerioli (1816-1865), założycielka Instytutu Sióstr Świętej Rodziny i jego męskiej gałęzi, otwierała sierocińce, szkoły, opiekowała się chorymi, opuszczonymi dziećmi; o. Nimatullah Kassab Al-Hardini (1808-1858), maronicki mnich z Libanu, założyciel bezpłatnej szkoły dla ubogiej młodzieży, odznaczał się niezwykłym nabożeństwem do Matki Bożej, zbudował ku jej czci 16 ołtarzy; o. Hanibal Maria Di Francia (1851-1927), promotor powołań kapłańskich i zakonnych, opiekun sierot i ubogich, założyciel Zgromadzenia Córek Bożej Gor­ liwości i Zgromadzenia Racjonalistów Serca Jezusowego; Joanna Beretta Molla (1922-1962), żona, lekarz-pediatra, matka, oddała ży­ cie za swoje czwarte dziecko. 18 V - Przemówienie do prezydenta Rzeczpospolitej Polskiej W 60. rocznicę bitwy pod Monte Casino. - Przemówienie do zgromadzenia plenarnego Papieskiej Rady ds. Duszpasterstwa Migrantów i Podróżujących Miłość najważniejszą formą ewangelizacji. 20 V - Przemówienie do Konferencji Episkopatu Włoch Podzielam wasze troski i problemy. 22 V - Przemówienie do kolejnej grupy amerykańskich biskupów przyby­ łych z wizytą „ad limina”. 23 V - Przesłanie na stulecie rzymskiej Synagogi Większej Złączeni sercem pójdźmy drogami pokoju (podpisano 22 V 2004, przesłanie odczytał kard. Camillo Ruini). 27 V - Przemówienie do nowych ambasadorów przy Stolicy Apostolskiej Poszanowanie praw człowieka warunkiem pokoju. 28 V - Przemówienie do biskupów z metropolii Indianapolis, Chicago i Mil­ waukee w Stanach Zjednoczonych, którzy przybyli z wizytą „ad li­ mina”. 29 V Homilia podczas Nieszporów w wigilię uroczystości Zesłania Ducha Świętego Otwórzcie się ufnie na dary Ducha Świętego. Kalendarium 573

30 V List z okazji 1250. rocznicy męczeńskiej śmierci św. Bonifacego Apos­ toł Niemiec. 31 V List z okazji 25. rocznicy pierwszej pielgrzymki do Ojczyzny. Przemówienie do uczestników kapituły generalnej Betlejemskiej Ro­ dziny Monastycznej od Wniebowzięcia Maryi Panny i od św. Bruno­ na. List z okazji 10-lecia Muzeum Archidiecezjalnego w Krakowie.

CZERWIEC

3 VI Przemówienie do członków Stałego Synodu ukraińskiego Kościoła grackokatolickiego Zjednoczeni w dziele ewangelizacji. 4 VI Przemówienie do prezydenta Stanów Zjednoczonych Ameryki Pokój i wolność dla całej ludzkości. Przemówienie do grupy biskupów z południowych stanów USA przy­ byłych z wizytą „ad limina”. 5 VI-6 VI Podróż apostolska do Szwajcarii. 5 VI Berno - Ceremonia powitalna na lotnisku Przybywam głosić Ewan­ gelię. Berno - Spotkanie z młodzieżą Wstań, słuchaj, ruszaj w drogę! 6 VI Berno - Homilia podczas Mszy św. na błoniach Allmend Bądźcie apostołami PrawdyI którą jest Chrystus. Berno - Rozważanie przed modlitwą „Anioł Pański” Zawierzam naród sz wajcarski Maryi. Berno - Spotkanie z członkami stowarzyszenia byłych Gwardzistów SzwajcarskichJesteście chlubą swej ojczyzny. 9 VI Audiencja generalna po podróży Wielkie chwile duchowej jedności. 10 VI Homilia podczas Mszy św. w uroczystość Najświętszego Ciała i Krwi Chrystusa Rok Eucharystii. 15 VI Przesłanie z okazji prezentacji tomu zawierającego Akta Międzyna­ rodowego Sympozjum na temat Inkwizycji Szukać prawdy i przeka­ zywać ją z miłością. 16 VI Przesłanie z okazji 95. Katholikentagu odbywającego się w Ulm w Niemczech Głoście Ewangelię w zjednoczonej Europie (podpisano w uroczystość Bożego Ciała 2004). 17 VI Przemówienie do biskupów kolumbijskich, którzy przybyli z wizytą „ad limina”. Telegram Ojca Świętego z okazji 650. rocznicy założenia Rzeszowa. 18 VI Przemówienie do nowego ambasadora Hiszpanii Kościół troszczy się o pełne dobro każdego narodu. 25 VI Przemówienie do prezydenta Malty. Przemówienie do uczestników europejskiego sympozjum nauczycieli akademickich Rodzina w Europie. 574 Kalendarium

26 VI - Przesłanie do uczestników 10. kapituły generalnej zgromadzenia ra­ cjonalistów. - Przemówienie do przedstawicieli Włoskiego Ośrodka Sportu Z Chrystusem wśród sportowców. 27 VI - Orędzie na XXV Światowy Dzień Turystyki 2004 r. Sport i turystyka - ożywcze siły w służbie wzajemnego zrozumienia, kultury i rozwoju krajów (podpisano 30 V 2004). - Rozważanie przed modlitwą „Anioł Pański” Historyczne spotkanie. 29 VI - Przemówienie podczas spotkania z Patriarchą Bartłomiejem I Od 40 lat w drodze do jedności. - Rozważanie przed modlitwą „Anioł Pański” Symbol pojednania. - Homilia w uroczystość Świętych Apostołów Piotra i Pawła Modlitwa i nawrócenie warunkiem jedności. - Przemówienie do wykładowców i studentów z prawosławnego Insty­ tutu w Chambćsy Nowy etap dialogu miłości. 30 VI - Katecheza wygłoszona podczas audiencji generalnej Kościół Chrys­ tusa potrzebuje posługi Biskupa Rzymu.

LIPIEC

I VII - Wspólna deklaracja Papieża Jana Pawła II i Ekumenicznego Patriar­ chy Bartłomieja I (podpisano 29 VI 2004). - Przemówienie na zakończenie wizyty Ekumenicznego Patriarchy Bartłomieja I Razem dziękujemy Bogu. 3 VII - Przemówienie do uczestników europejskiego sympozjum na temat: „Wyzwania edukacji” Wychowanie młodego pokolenia zadaniem wszystkich. 4 VII - Rozważanie przed modlitwą „Anioł Pański” Chrześcijanie powinni zawsze współpracować. 5 v n - Przesłanie do uczestników międzynarodowego seminarium poświęco­ nego ubóstwu i globalizacji Potrzeba nowej „ wyobraźni miłosierdzia”. 18 VII - Przesłanie do przełożonego generalnego Zgromadzenia Misji Wypły­ wajcie na głębię. 21 vn - Przesłanie do uczestników kapituły generalnej Zgromadzenia Świę­ tego Krzyża. . 27 v n - List na 60. rocznicę wybuchu Powstania Warszawskiego. 31 VII - List z okazji 90. urodzin bpa Ignacego Jeża.

SIERPIEŃ

II VIII - Audiencja generalna przed podróżą W 150. rocznicę dogmatu o Nie­ pokalanym Poczęciu. Kalendarium 575

- Przesłanie do młodzieży katolickiej z Federacji Rosyjskiej, uczestni­ czącej w spotkaniu w Irkucku Tylko Chrystus ukazuje drogę do peł­ nego szczęścia (podpisano 26 VII 2004). 14-15 v n i - Podróż apostolska do Lourdes. 14 VIII - Tarbes - Ceremonia powitalna na lotnisku W hołdzie wielkiemu dziedzictwu kultury i wiary. - Lourdes - Spotkanie z chorymi przed grotą Massabielską Jestem Z wami. - Lourdes - Przemówienie przed procesją różańcową Szkoła modlitwy. - Lourdes - Przemówienie podczas procesji ze świecami Błagajmy o dar pokoju dla ludzkości. 15 Vffl - Lourdes - Homilia podczas Mszy św. w uroczystość Wniebowzięcia Najświętszej Maryi Panny Znak niezachwianej nadziei i pociechy. - Lourdes - Rozważanie przed modlitwą „Anioł Pański” Maryja wzy­ wa do pokuty i modlitwy. 16 VIII 1 Przesłanie z okazji kapituły generalnej Zakonu Braci Kaznodziejów W służbie Chrystusowi w Jego Kościele. 18 VIII - Castel Gandolfo - Słowo do pielgrzymów francuskich i polskich pod­ czas audiencji generalnej Niech Niepokalana czuwa nad wami. 22 VIII - Przesłanie z okazji XXV Mityngu Przyjaźni między Narodami Czło­ wiek wobec majestatu i tajemnicy stworzenia (podpisano 6 VIII2004). 25 VIII - Homilia wygłoszona w Auli Pawła VI Święta ikona powraca na ziemię rosyjską. 26 v r a - Orędzie na XX Światowy Dzień Młodzieży 2005 r. „Przybyliśmy oddać Mu pokłonj (Mt 2, 2) (podpisano 6 VIII 2004). 28 vra - List do Patriarchy Aleksego II w związku z powrotem ikony Matki Bożej Kazańskiej do Rosji Symbol jedności w wierze uczniów Chrys­ tusa (podpisano 25 VIII 2004).

WRZESIEŃ

1IX - List do Zgromadzenia Misjonarzy Najświętszego Serca Jezusowego Waszym wzorem Serce Zbawiciela. 2 IX | Przemówienie do biskupów ze wschodniego wybrzeża USA, którzy przybyli z wizytą „ad limina”. - Przemówienie do nowego ambasadora Gwatemali, który dożył listy uwierzytelniaj ące. 4 IX - List z okazji VII Kongresu Teologów Polskich. - Przemówienie do nowego ambasadora Irlandii, który złożył listy uwierzytelniaj ące. - Przemówienie do nowego ambasadora Kanady, który złożył listy uwierzytelniaj ące. 5 IX - Wizyta pasterska w Loreto. 576 Kalendarium

- Przesłanie z okazji Międzynarodowego Kongresu Akcji Katolickiej Jesteście cennym darem dla Kościoła (podpisano 10 VIII 2004). - Homilia wygłoszona podczas Mszy św. beatyfikacyjnej Świętość życia największym darem dla Kościoła. Beatyfikowani: ks. Piotr Tarres i Claret (1905-1950), Hiszpan, lekarz, kapłan, działacz Akcji Katolic­ kiej; Albert Marvelli (1918-1946), Włoch, działacz Akcji Katolickiej i chrześcijański polityk; Pina Suriano (1915-1950), Włoszka, związana z Akcją Katolicką, założycielka Stowarzyszenia Córek Maryi, była jego przewodniczącą, złożyła śluby zakonne i wielokrotnie próbowa­ ła wstąpić do klasztoru, jednak poważna wada serca jej to uniemoż­ liwiła.

- Rozważanie przed modlitwą „Anioł Pański” Kontemplacja| komunia, misja. 7 IX - List z okazji II Kongresu Kultury Chrześcijańskiej. - Przesłanie z okazji XVIII Międzynarodowego Spotkania „Ludzie i religie” Trzeba z odwagą globalizować solidarność i pokój (podpi­ sano 3 IX 2004). 8 IX - Przemówienie wygłoszone podczas audiencji generalnej po tragedii w Biesłanie Chrońmy i brońmy dzieci. 9 IX - Przesłanie do brazylijskiego Kościoła z okazji 100-lecia koronacji obrazu Matki Bożej z Aparecida, Królowej Brazylii. 10 IX - Przesłanie do uczestników XVII Międzynarodowego Kolokwium Mariologicznego Maryja patrzy na dzisiejszy świat (podpisano 8 IX 2004). 1 1 IX - Przemówienie do grupy amerykańskich biskupów, którzy przybyli z wizytą „ad limina”. 12 IX - Rozważanie przed modlitwą „Anioł Pański” w Castel Gandolfo Za- dania Akcji Katolickiej. 13 IX - Przemówienie do biskupów z Nowej Zelandii, którzy przybyli z wizytą „ad limina”. 1 4 IX - Przemówienie do Zgromadzenia Sióstr Bożej Miłości w związku z 300. rocznicą jego powstania. 1 7 IX - Przemówienie do nowych konsekrowanych biskupów Wasza posługa wymaga świętego życia. 18 IX - Przemówienie do nowej ambasador Egiptu Chrześcijanie i muzułma­ nie w służbie pokoju. - Przemówienie do biskupów z wysp Oceanu Spokojnego, którzy przy­ byli z wizytą „ad limina”. 2 1 IX - Przemówienie do nowego ambasadora Portugalii, który złożył listy uwierzytelniające. 25 IX - Przesłanie z okazji obchodów 100. rocznicy Tygodni Społecznych we Francji Chrześcijanie w życiu społecznym i politycznym (podpisano 20IX 2004). Kalendarium S il

- Przemówienie do nuncjuszy apostolskich w Afryce i na Madagaska­ rze Troska Kościoła o Afrykę. 27 IX - Przemówienie z okazji wręczenia kard. Kazimierzowi Świątkowi na­ grody „Fidei testis” Instytutu Pawła VI w Brescii Świadek wiary w Chrystusa. - Przemówienie do grupy funkcjonariuszy włoskich zakładów karnych. 30 IX - Orędzie na XIII Światowy Dzień Chorego 2005 r. Chrystus nadzieją dla Afryki (podpisano 8 IX 2004). - Przemówienie do biskupów kolumbijskich, którzy przybyli z wizytą „ad limina”. - Krótkie przemówienie podczas spotkania z prezydentem Rumunii.

PAŹDZIERNIK

2 X - Przemówienie z okazji nadania Papieżowi Nagrody za Odwagę Poli­ tyczną Modlę się o dar pokoju. - Homilia podczas Mszy św. beatyfikacyjnej Dobrzy i wierni słudzy Ewangelii. Beatyfikowani: ks. Piotr Vigne (1670-1740), Francuz, wędrowny kaznodzieja, założyciel Zgromadzenia Sióstr Najświętsze­ go Sakramentu, otwierał szkoły, stworzył ośrodek kształcący przyszłe nauczycielki; o. Józef Maria Cassant (1878-1903), Francuz, trapista, wzór świętości monastycznej; s. Maria Ludwika De Angelis (1880- 1962), Włoszka, zakonnica opiekująca się chorymi dziećmi w Argen­ tynie, administratorka wspólnoty, nie rozstawała się z różańcem; s. Anna Katarzyna Emmerick (1774-1824), mistyczka i wizjonerka, stygmatyczka, głęboko zjednoczona z cierpiącym Chrystusem, Karol Habsburg (1887-1922), ostatni cesarz Austro-Węgier, przykładny mąż, ojciec, żołnierz, jako władca zabiegał o zakończenie I wojny światowej. - Rozważanie przed modlitwą „Anioł Pański” Odmawiajcie różaniec. 7 X - Przemówienie do Międzynarodowej Komisji Teologicznej O dialog ze wszystkimi ludźmi dobrej woli. - List apostolski Mane nobiscum domine do Biskupów, Duchowień­ stwa i Wiernych na Rok Eucharystii (październik 2004-październik 2005, podpisano 7 X 2004). - Przesłanie do uczestników 44. Tygodnia Społecznego Katolików Włoskich Zasady etyczne podstawą współżycia społecznego (podpi­ sano 4 X 2004, przesłanie odczytał kard. Camillo Ruini). 8 X - Przemówienie do amerykańskich biskupów z Nowego Jorku, przy­ byłych z wizytą „ad limina”. 10 X - Rozważanie przed modlitwą „Anioł Pański” W jedności z Kongresem Eucharystycznym. 578 Kalendarium

11 X - Przemówienie do nowego ambasadora Brazylii, który złożył listy uwierzytelniające. - Przemówienie do sióstr uczestniczących w kapitule generalnej Zgro­ madzenia Najświętszej Maryi Panny z Namur. 14 X - Przemówienie do uczestników zgromadzenia generalnego palloty­ nów. - Przemówienie do uczestników zebrania generalnego Stowarzyszenia Apostolstwa Katolickiego Trwajcie mocno w Chrystusie. 15 X - Przesłanie z okazji Światowego Dnia Wyżywienia Solidarny rozwój jako narzędzie walki z głodem i niedożywieniem (podpisano 15 X 2004). - Przemówienie z okazji koncertu Akademickiego Zespołu Pieśni i Tańca Armii Rosyjskiej Proszę Matkę Bożą o opiekę nad wami. 16 X - 26. rocznica wyboru Jana Pawła II. 17 X - Przemówienie podczas uroczystej inauguracji Roku Eucharystii Eu- charystia światłem i życiem nowego tysiąclecia. - Rozważanie przed modlitwą „Anioł Pański” Doniosłe wydarzenie w życiu Kościoła. 18 X - Przemówienie do uczestniczek światowej konferencji parlamentarzy­ stek Ochrona dzieci i młodzieży. - Przemówienie do prezydenta Paragwaju. - Przemówienie do pielgrzymów z diecezji pelplińskiej Sługa Boży Konstantyn Dominik. 21 X - Przemówienie do uczestników VI Międzynarodowego Spotkania Ka­ płanów odbywającego się na Malcie Kościół potrzebuje świętych ka­ płanów (wygłoszone za pośrednictwem telewizji). 22 X - Homilia podczas Mszy św. z okazji inauguracji roku akademickiego na rzymskich uczelniach kościelnych Z Eucharystii czerpcie nowe światło mądrości. - Przemówienie do biskupów z Angoli, wysp Świętego Tomasza i Ksią­ żęcej, którzy przybyli z wizytą „ad limina”. 23 X - Przemówienie do włoskich skautów należących do ruchu MAŚCI i stowarzyszenia AGESCI Czyńcie możliwym niemożliwe. 25 X - Przemówienie do uczestniczek kapituły generalnej Zgromadzenia Tercjanek Kapucynek Świętej Rodziny. 26 X - Przemówienie do pielgrzymów z diecezji bydgoskiej Aby umocnić więź z Następcą Piotra. 28 X - Przemówienie do przewodniczącego Komisji Europejskiej Chrześci­ jaństwo i Europa. 29 X - Przemówienie do nowego ambasadora Iranu, który złożył listy uwie­ rzytelniające. 30 X - Przemówienie podczas audiencji dla premiera rządu RP Chrześcijań­ skie dziedzictwo narodów Europy. Kalendarium 579

LISTOPAD

4X1 - Przemówienie do pielgrzymów przybyłych we wspomnienie św. Ka­ rola Boromeusza Jestem wam wdzięczny za modlitwy. 5X1 - Przemówienie do uczestników kapituły generalnej zakonu augustia- nów rekolektów. 8X1 - Przemówienie do uczestników sesji plenarnej Papieskiej Akademii Nauk Na drogach prowadzących do Boga. 9X1 - Przemówienie do uczestników IX Sesji Publicznej Akademii Papie­ skich Boże piękno w dziełach człowieka. - Przemówienie do biskupów z Konferencji Episkopatu Oceanu Indyj­ skiego, którzy przybyli z wizytą „ad limina”. - Przemówienie podczas spotkania z uczestniczkami kapituły general­ nej karmelitanek misjonarek terezjanek. 11X1 - Przesłanie do XXIII Krajowego Kongresu Stowarzyszenia Włoskich Lekarzy Katolickich Nietykalność życia każdej istoty ludzkiej. 12X1 - Przemówienie do uczestników konferencji Papieskiej Rady ds. Dusz­ pasterstwa Służby Zdrowia Towarzyszyć choremu aż do końca. - Przemówienie do prezydenta Portugalii. 13X1 - Przemówienie do przedstawicieli Chrześcijańskiego Ośrodka dla Osób Niepełnosprawnych z Paryża Szacunek dla życia najsłabszych. - Przemówienie do uczestników Sympozjum Biskupów Afryki i Europy Kościół wobec potrzeb ludzi i narodów. - Homilia podczas Nieszporów z okazji obchodów 40. rocznicy ogło­ szenia soborowego Dekretu o ekumenizmie „Unitatis redintegratio” Prawdziwy ekumenizm wymaga nawrócenia. 15X1 - Przemówienie do uczestniczek XXIII Kapituły Generalnej Zgroma­ dzenia Sióstr św. Elżbiety Dawajcie świadectwo miłości Chrystusa. - Przemówienie do nowego ambasadora Iraku Prawdziwa demokracja wymaga praworządności. 16X1 - Przemówienie do członków X Rady Zwyczajnej Sekretariatu Gene­ ralnego Synodu Biskupów Eucharystia darem i tajemnicą. 18X1 - Przemówienie do zwierzchników religijnych z Azerbejdżanu Toleran­ cja jest możliwa. 20X1 - Przemówienie do uczestników XVI Zgromadzenia Plenarnego Pa­ pieskiej Rady ds. Rodziny Rodzina jest instytucją naturalną i niezas­ tąpioną. 23X1 - Przemówienie do przedstawicieli Uniwersytetu Mikołaja Kopernika w Toruniu Bogactwem narodu światli obywatele. 25X1 - Przemówienie do uczestników XXI Zgromadzenia Plenarnego Pa­ pieskiej Rady ds. Świeckich Eucharystia żywym sercem parafii. 26X1 - Przemówienie do uczestników Międzynarodowej Konferencji Dyrek­ torów Zarządów Zakładów Karnych Wspólna troska o ochronę praw osoby ludzkiej. 580 Kalendarium

- Przemówienie do biskupów z centralnej części USA, którzy przybyli z wizytą „ad limina”. 27X1 - List do Bartłomieja I z okazji przekazania Kościołowi prawosławne­ mu relikwii świętych Jana Chryzostoma i Grzegorza z Nazjanzu Ku pełnej jedności uczniów Chrystusa. - Przesłanie do uczestników II Międzynarodowego Kongresu poświę­ conego życiu konsekrowanemu Wąską drogą za Chrystusem ku szczytom (podpisano 26 XI 2004). 28X1 - Rozważanie przed modlitwą „Anioł Pański” Z Maryją w nowy rok liturgiczny. 30X1 - Przemówienie do członków Zgromadzenia Księży Legionistów Chrystusa i Ruchu „Regnum Christii” Trwajcie zjednoczeni wokół Eucharystii.

GRUDZIEŃ

2xn - Przemówienie do prezydenta Gwinei Równikowej. 3X11 - Przemówienie do uczestników XIV Zgromadzenia Włoskiej Federacji Tygodników Katolickich Głoście gorliwie Ewangelię miłości i nadziei. 4 xn - Przemówienie do przedstawicieli Fundacji „Centesimus Annus - Pro Pontifice” Znaczenie i potrzeba społecznej nauki Kościoła. - Przemówienie do biskupów amerykańskich z Louisville, Mobile i No­ wego Orleanu, którzy przybyli z wizytą „ad limina”. 5 xn - Rozważanie przed modlitwą „Anioł Pański” Oddajmy cześć naszej Matce. 6X11 - List z okazji 150-lecia Zgromadzenia Sióstr Niepokalanek. - Przemówienie do nowego ambasadora Litwy, który złożył listy uwie­ rzytelniające. 7X11 - Przemówienie do nowego ambasadora Peru, który złożył listy uwie­ rzytelniające. 8 x n - Homilia w uroczystość Niepokalanego Poczęcia Najświętszej Maryi Panny Ojciec wybrał Ją w Chrystusie przed założeniem świata. - Rozważanie przed modlitwą „Anioł Pański” Maryja odbiciem piękna Chrystusa. - Modlitwa na placu Hiszpańskim Prowadt nasze drogi krokami dobra. 10 XII - Przemówienie do biskupów amerykańskich ze stanów Minnesota oraz Północna i Południowa Dakota, którzy przybyli z wizytą „ad limina”. u xn - Przemówienie do nowego ambasadora Chorwacji, który złożył listy uwierzytelniaj ące. 12 xn - Rozważanie przed modlitwą „Anioł Pański” Szopka znakiem wiary. 13 XII - Przemówienie do członków Stowarzyszenia Synów i Córek Krzyża Świętego Kochajcie Niepokalaną. 14 xn - Homilia podczas Mszy św. dla środowisk akademickich Rzymu Nie przestawajcie szukać Chrystusa. Kalendarium 581

16 x n - Przemówienie do uczestników kongresu poświęconego duszpaster­ stwu pracowników cyrków i lunaparków Ukazujcie ludziom prawdzi­ we wartości. - Przemówienie do nowych ambasadorów Norwegii, Luksemburga, Tajlandii, Kenii i Malawi, którzy dożyli listy uwierzytelniające. - Orędzie na XXXVIII Światowy Dzień Pokoju 1 stycznia 2005 r. Nie daj się zwyciężyć złu, ale zło dobrem zwyciężaj (podpisano 8 XII 2004). 19 x n - Rozważanie przed modlitwą „Anioł Pański” Bożonarodzeniowa choinka. 18 XII - Przemówienie do przedstawicieli Włoskiego Forum Stowarzyszeń Rodzinnych W obronie wspólnoty miłości i życia. 21X11 - Przemówienie podczas spotkania z kardynałami, biskupami i pracow­ nikami Kurii Rzymskiej Z miłości przychodzi do nas Odkupiciel człowieka. 22X11 - Audiencja generalna i życzenia świąteczne Chrystus przynosi zbawie­ nie naszemu światu. 25X11 - Homilia podczas pasterki w Bazylice św. Piotra Cała ludzkość po­ trzebuje Ciebie. - Bożonarodzeniowe Orędzie „Urbi et Orbi” Pójdźcie z ufnością do żłóbka Zbawiciela. 26X11 - Rozważanie przed modlitwą „Anioł Pański” Pod opieką Świętej Ro­ dziny. 28X11 - Przesłanie do uczestników Europejskiego Spotkania Młodych zorga­ nizowanego w Lizbonie. 29X11 - Przemówienie podczas audiencji generalnej Oddajmy pokłon Jezusowi. 31X11 - Nieszpory na zakończenie 2004 roku Dziękujemy Bogu za dary mi­ nionego roku.

2005

STYCZEŃ

II - Homilia podczas Mszy św. w uroczystość Świętej Bożej Rodzicielki Maryi Pokonywać zło bronią miłości. - Rozważanie przed modlitwą „Anioł Pański” Pokój dobrem ludzkoś­ ci. 21 - Rozważanie przed modlitwą „Anioł Pański” Bóg nigdy nas nie opusz­ cza. 41 - Przemówienie do przedstawicieli klubu sportowego „Cracovia” Da­ wajcie świadectwo. 582 Kalendarium

51 - Przemówienie podczas audiencji generalnej Wszyscy ludzie powołani są do zbawienia. 61 - Rozważanie przed modlitwą „Anioł Pański” Śladami Mędrców. 81 - Orędzie na XLII Światowy Dzień Modlitw o Powołania 2005 r. Wez­ wani, by wypłynąć na głębię (podpisano 11 VIII 2004). - Przemówienie do nowego ambasadora Kuby Działalność społeczna Kościoła częścią jego misji ewangelizacyjnej. 101 - Przemówienie do korpusu dyplomatycznego Wyzwania stojące przed ludzkością: życie, chleb, pokój i wolność. 131 - Przemówienie do delegacji Uniwersytetu Śląskiego z Katowic Teolo­ gia na uniwersytecie. 131 - Przemówienie do przedstawicieli regionu Lacjum, prowincji i miasta Rzymu Rozwój i nowe zadania. 151 - Przemówienie do pracowników Inspektoratu Bezpieczeństwa Pu­ blicznego przy Watykanie Chrystus naszym „ wiatykiem”. - Przemówienie do delegacji ekumenicznej z Finlandii Nasz dialog umacnia się. 161 - Rozważanie przed modlitwą „Anioł Pański” Tydzień Modlitw o Jed­ ność Chrześcijan. 171 - Przemówienie do delegacji włoskich zakładów Ferrari Ukazujcie war­ tości sportu. 181 - Przemówienie do delegacji Fundacji „Pave the Way” 40. rocznica ogłoszenia Deklaracji „Nostra aetate”. 191 - Przemówienie podczas katechezy środowej Zjednoczenie chrześcijan darem Bożym. 201 - Przemówienie do Międzynarodowego Związku Rodzin Szensztac- kich Eucharystia i rodzina. 211 - Przemówienie do uczestników sesji Papieskiej Rady ds. Duszpaster­ stwa Służby Zdrowia Uświęcać czas choroby. 221 - Przemówienie do nowego ambasadora Holandii Szacunek dla osoby ludzkiej od poczęcia do naturalnej śmierci. 231 - Rozważanie przed modlitwą „Anioł Pański” Potrzeba modlitwy o jed­ ność. 241 - Orędzie na XXXIX Światowy Dzień Środków Społecznego Przekazu W służbie wzajemnego zrozumienia między narodami (podpisano 24 I 2005). - Przemówienie do biskupów hiszpańskich, którzy przybyli z wizytą „ad limina” Nie można wyrywać korzeni chrześcijańskich. 271 - Orędzie na Wielki Post 2005 r. Bo tu jest twoje życie i długie trwanie twego pobytu na ziemi (podpisano 8 IX 2004). - Przesłanie z okazji 60. rocznicy wyzwolenia obozu w Oświęcimiu- Brzezince Nawet w otchłani cierpienia może zwyciężać miłość (pod­ pisano 15 I 2005). 281 - Przemówienie do prezydenta Armenii. Kalendarium 583

- Przemówienie do Komisji ds. Dialogu między Kościołem katolickim i starożytnymi Kościołami wschodnimi Pogłębiajcie duchowość ko­ munii. 291 - Przesłanie z okazji wizyty abpa Paula Josefa Cordesa w Indonezji i Sri Lance Nieście pociechę i pomoc (podpisano 22 I 2005). - Przemówienie do audytorów Trybunału Roty Rzymskiej Przyjąć na­ ukę Kościoła o małżeństwie. 311 - Przesłanie do uczestników kapituły generalnej Księży Legionistów Chrystusa.

LUTY in - Przesłanie do uczestników sesji plenarnej Kongregacji ds. Wychowa­ nia Katolickiego W trosce o wychowanie i kształcenie młodzieży (podpisano 1 II 2005). l-io n - Ojciec Święty w Poliklinice im. Agostina Gemellego. in - Ojciec Święty został przewieziony do Polikliniki im. Agostina Gemel­ lego z powodu powikłań grypy w postaci ostrego zapalenia krtani i tchawicy. 2 n - Przesłanie z okazji Światowego Dnia Życia Konsekrowanego Zgłę­ biajcie tajemnicę Eucharystii (przesłanie odczytał abp Franc Rode). 3 n - List Jana Pawła II do Papieskiej Akademii Nauk Etyczne aspekty transplantacji narządów (podpisano 1 II 2005). 511 - Przemówienie do alumnów Wyższego Seminarium Duchownego w Rzymie Oto wasza Matka (przemówienie odczytał abp Leonardo Sandri, Ojciec Święty oglądał spotkanie w telewizji i łączył się ducho­ wo z jego uczestnikami). 6 n - Rozważanie przed modlitwą „Anioł Pański” W szpitalu nadal służę Kościołowi i ludzkości (rozważanie odczytał abp Leonardo Sandri, Oj­ ciec Święty pobłogosławił wiernych z okna swego pokoju szpitalnego). 9 n - Przesłanie do Kościoła w Brazylii z okazji dorocznej wielkopostnej kampanii braterstwa.

1 0 n - Powrót Ojca Świętego do Watykanu z Polikliniki Gemellego. l i n - Przesłanie z okazji XIII Światowego Dnia Chorego w Jaunde w Ka­ merunie Chorzy w Afryce proszą o solidarność całego świata (pod­ pisano 1 II 2005, przesłanie odczytał kard. Camillo Ruini). - Przesłanie do chorych i pielgrzymów Wielka jest wartość waszej modlitwy i cierpienia (podpisano 11 II 2005, przesłanie odczytał kard. Camillo Ruini). i2n - List Ojca Świętego do biskupów francuskich Wkład ludzi wierzących w kształtowanie społeczeństwa (podpisano 11II 2005). 13 n - Rozważanie przed modlitwą „Anioł Pański” Zawsze potrzebuję wa­ szej pomocy (rozważanie odczytał abp Leonardo Sandri, słowa skie­ rowane do Polaków odczytał abp Stanisław Dziwisz). 584 Kalendarium

15 n - List po śmierci s. Łucji dos Santos Pozostała wierna swemu posłan­ nictwu (podpisano 14II 2005) 19 n - List skierowany do rekolekcjonisty na zakończenie wielkopostnych rekolekcji (list odczytał apb Leonardo Sandri). 20 n - Rozważanie przed modlitwą „Anioł Pański” Z Eucharystii czerpiemy siłę. 21 n - List apostolski Szybki rozwój poświęcony środkom społecznego prze­ kazu. - List do uczestników sesji plenarnej Papieskiej Akademii „Pro Vita” W obronie tycia i zdrowia każdej osoby ludzkiej (podpisano 19 II 2005, list odczytał kard. Angelo Sodano). - Przesłanie do ks. prał. Luigiego Giussaniego założyciela Ruchu Ko­ munia i Wyzwolenie. 22 n - Prezentacja książki Jana Pawła II Pamięć i tożsamość. Rozmowy na przełomie tysiącleci. 23 n - Przemówienie skierowane za pośrednictwem telewizji do zgromadzo­ nych w Auli Pawła VI Niech egoizm ustąpi miejsca miłości. 24n-13 m - Ojciec Święty w Poliklinice im. Agostina Gemellego. 24 n - Ojciec Święty ponownie został przewieziony do rzymskiej Polikliniki Gemellego. - Konsystorz Publiczny (w imieniu Ojca Świętego konsystorzowi prze­ wodził kard. Angelo Sodano). 25 n - Przesłanie z okazji zebrania Specjalnej Rady ds. Afryki Generalnego Sekretariatu Synodu Biskupów Z myślą o rozwoju Kościoła na kon­ tynencie afrykańskim (podpisano 23 II 2005). 26 n - List kondolencyjny po śmierci ks. prał. Luigiego Giussaniego Zbliżał ludzi do Chrystusa (podpisano 22 II 2005). 27 n - Rozważanie przed modlitwą „Anioł Pański” Zrozumieć wartość cier­ pienia (rozważanie odczytał abp Leonardo Sandri, Ojciec Święty ukazał się w oknie Polikliniki i pobłogosławił zgromadzonych).

MARZEC

3 III - Przesłanie do Kongregacji ds. Kultu Bożego i Dyscypliny Sakramen­ tów Liturgia źródłem świętości, jedności i misyjnego zapału (Polikli­ nika Gemellego, podpisano 3 III 2005). 5 III - Przesłanie do młodych na III Europejski Dzień Akademicki Między wiarą i rozumem nie ma sprzeczności (Poliklinika Gemellego, pod­ pisano 5 III 2005, przesłanie odczytał abp Leonardo Sandri). 6 III - Rozważanie przed modlitwą „Anioł Pański” Wszystkim wyrażam wdzięczność (rozważanie odczytał abp Leonardo Sandri, Ojciec Święty pozdrowił wiernych i udzielił im błogosławieństwa apostol­ skiego). Kalendarium 585

7 m - Przesłania z Polikliniki Ge me11 ego do ambasadorów Grecji i Austrii, którzy złożyli listy uwierzytelniające (przesłanie odczytał kard. An- gelo Sodano). 9 n i - Przesłanie z Polikliniki Gemellego do nowego ambasadora Gruzji, który złożył listy uwierzytelniające (przesłanie odczytał kard. Angelo Sodano). 10 m - Przesłanie do nowego ambasadora Senegalu, który złożył listy uwie­ rzytelniające. 11 ni - Przesłanie do biskupów z Tanzanii, którzy przybyli z wizytą „ad limina”. - Msza św. w prywatnej kaplicy w Poliklinice Gemellego z biskupami z Tanzanii. 12 m - Przesłanie do uczestników kursu dla spowiedników zorganizowanego przez Penitencjarię Apostolską Eucharystia i sakrament pojednania (Poliklinika Gemellego, podpisano 8 III 2005). 13 ra - Rozważanie przed modlitwą „Anioł Pański” Środki przekazu w służ­ bie ewangelizacji (rozważanie odczytał abp Leonardo Sandri, Ojciec Święty pozdrowił za pośrednictwem telewizji pielgrzymów zgroma­ dzonych pod oknami jego szpitalnego pokoju. Po polsku powiedział: „Witam Wadowice!”). - Powrót do Watykanu. 16 m - List z okazji 40-lecia Konstytucji „Gaudium et spes” Pokój owocem sprawiedliwości i miłości (podpisano 15 III 2005, list odczytał kard. Angelo Sodano). 17 m - Przesłanie do młodych z Rzymu i regionu Lacjum Patrzmy razem na Jezusa w Eucharystii (podpisano 15 III 2005, przesłanie odczytał kard. Camillo Ruini). - Przesłanie do nowego ambasadora Panamy, który złożył listy uwie­ rzytelniające. 18 ra - List Ojca Świętego do kapłanów na Wielki Czwartek 2005 (Poliklinika Gemellego, podpisano 13 III 2005). 20 ni - Rozważanie przed modlitwą „Anioł Pański” Uwierzyliście miłości Boga (rozważanie odczytał abp Leonardo Sandri, Jan Paweł II po­ błogosławił wiernych gałązką oliwną z okna swojego pokoju). 21 m - Przesłanie do studentów 38. Międzynarodowego Kongresu UNIV 2005 W codziennym życiu spotykajcie Chrystusa (podpisano 19 III 2005, przesłanie odczytał abp Leonardo Sandri). 23 m - Ojciec Święty pobłogosławił z okna wiernych zgromadzonych na placu św. Piotra. 24 m - Przesłanie do uczestników Mszy św. Krzyżma w Wielki Czwartek Razem z wami dziękuję za dar kapłaństwa (podpisano 24 III 2005, przesłanie odczytał kard. Giovanni Battista Re). 586 Kalendarium

- Przesłanie do uczestników Mszy św. Wieczerzy Pańskiej Sakrament Eucharystii (podpisano 24 III 2005, odczytał kard. Alfonso López Trujillo). 25 m - Przesłanie do uczestników Drogi Krzyżowej w Koloseum w Wielki Piątek Witaj, Krzyżu, jedyna nadziejo (podpisano 25 III 2005, prze­ słanie odczytał kard. Camillo Ruini, Ojciec Święty ze swej kaplicy prywatnej za pośrednictwem telewizji łączył się duchowo w modlitwie z uczestnikami). 26 III - Papież przesłał błogosławieństwo ciężko choremu księciu Monako. - Przesłanie do uczestników Liturgii Wigilii Paschalnej w Bazylice Wa­ tykańskiej Chrystus zmartwychwstał (podpisano 26 III 2005, przesła­ nie odczytał kard. Joseph Ratzinger). 27 m - Orędzie wielkanocne „Urbi et Orbi” Potrzebujemy Ciebie, zmar­ twychwstały Panie (podpisano 27 III 2005, orędzie odczytał kard. Angelo Sodano, Papież udzielił błogosławieństwa miastu i światu). 30 Ul - Rano Ojciec Święty pobłogosławił z okna kilkanaście tysięcy wier­ nych, którzy przybyli na plac św. Piotra na audiencję generalną (po­ zdrowienie do Polaków odczytał ks. prał. Paweł Ptasznik). 31 HI - Telegram do wiernych gromadzących się w Sanktuarium w Łagiewni­ kach.

KWIECIEŃ

1 IV - List z okazji 350. rocznicy cudownej obrony Klasztoru Jasnogórskie­ go Zawierzam Maryi Ojczyznę, Kościół i siebie samego (podpisano 1 IV 2005). 2 IV - O godzinie 21.37 zmarł Ojciec Święty Jan Paweł D. 3 IV - Ostatnie Rozważanie przygotowane przez Ojca Świętego przed mod­ litwą „Regina caeli” Miej miłosierdzie dla nas i świata całego (roz­ ważanie odczytał abp Leonardo Sandri). 7 IV - Opublikowano testament Jana Pawła II. 8 IV - Pogrzeb Ojca Świętego Jana Pawła II (homilię wygłosił kard. Joseph Ratzinger Pójdź za Mną). 16 IV - Orędzie na Światowy Dzień Misyjny 2005 r. Misja: Chleb łamany za życie świata (podpisano 22 I I 2005).