JAARVERSLAG 2009-2010

39 TH INTERNATIONAL ROTTERDAM 1 Inhoudsopgave

Het International Film Festival Rotterdam Inleiding 4 (IFFR) toont de nieuwste onafhankelijke en Cijfers 8 vernieuwende films uit de wereld en is een Programma 12 platform voor actuele filmkunst, opkomend en Awards 21 gevestigd talent en filmgerelateerde kunst. Cinema Reloaded 27 Kino Climates 30 Het IFFR is meer dan een vertoner alleen, het is ook Bezoekers 32 een initiator. Met een internationale coproductiemarkt Tweets 38 (CineMart), een fonds voor filmmakers in ontwik- Educatie 41 kelingslanden (Hubert Bals Fonds), Cinema Reloaded, Sponsoring en fondsen 46 trainingsprojecten en debatten voor filmprofessionals Hubert Bals Fonds 50 steunt het festival actief de totstandkoming van auteurs- Cinemart 56 cinema en van deskundigheid op het gebied van talent, Industrie 64 industrie en kritiek. Distributie 68 Pers 73 De Stichting Filmfestival Rotterdam draagt er daarnaast Functionele Exploitatierekening 2009/2010 78 zorg voor dat de kunstzinnige film ook buiten de festi- Organisatie en bestuur 80 valperiode te zien is. Dat gebeurt via eigen distributie (in de filmtheaters en als Tiger Releases op dvd), op televisie Columns (NPS), via internet (You Tube en cinemalink.tv) en via Gerwin Tamsma 19 presentaties op andere internationale filmfestivals. Chinlin Hsieh 20 Erwin Houtenbrink 25 Op landelijk, regionaal en lokaal niveau brengt IFFR Ludmilla Cvikova 26 studenten en scholieren in contact met onafhankelijke Gertjan Zuilhof 39 filmkunst via de Rotterdam Film Course, Meet the Peter van Hoof 40 Maestro, Digital IFFR en schoolvoorstellingen. Edwin Carels 49 Iwana Chronis 53 Marit van den Elshout 61

Bijlagen 1. Titellijst festivalprogramma 81 2. Hubert Bals Fonds, gesteunde projecten en HBF Plus 91 3. CineMart, geselecteerde projecten 94

39 TH INTERNATIONAL FILM FESTIVAL ROTTERDAM 3 Inleiding Inleiding

Opnieuw was de leiding van het Interna- Niemand heeft een pasklare oplossing voor de proble- tional Film Festival Rotterdam in handen men die het digitale tijdperk met zich meebrengt, maar van Rutger Wolfson (festivaldirecteur) en wij gaan graag het experiment aan om daarmee de Patrick van Mil (zakelijk directeur). De twee toekomst te verkennen.’ kijken terug op een geslaagde festivaleditie Patrick: ‘Het initiatief heeft behoorlijk wat aandacht én laten hun licht over de toekomst schijnen. gegenereerd in de berichtgeving over het festival. Als eerste aanzet, als signaal, is het zeker geslaagd. De de- Opvallend batten rond het thema waren goed en zijn door heel veel Rutger: ‘Het Where is -project en Cinema Reloa- mensen bezocht. In de vakwereld is het idee aangesla- ded sprongen erg in het oog en we hadden een ijzer- gen, bij het publiek wat minder dan ik had gehoopt.’ sterke Tijgercompetitie dit jaar.’ Patrick: ‘Mijn overheersende gevoel is dat we als een Hier is Afrika inspirerend platform en veilige haven werden ervaren Rutger: ‘Afrika is een van de laatste relatief onontgon- door heel veel gedreven filmmakers, die samen genera- nen gebieden op de internationale filmkaart. Wij ties en werelddelen omspannen.’ hebben recente Afrikaanse films geprogrammeerd op een schaal die ongekend is. De manier waarop die Competitie selectie tot stand is gekomen is ook nogal bijzonder. Rutger: ‘We hoorden van alle kanten dat de VPRO Tiger Programmeur Gertjan Zuilhof heeft bijna een half jaar Awards Competitie zo sterk was dit jaar. De genomi- onafgebroken over het continent gereisd, op zoek naar neerde films zijn door pers en publiek warm onthaald. talent. Andere festivals willen delen van het programma Die hoge kwaliteit is natuurlijk ook een kwestie van overnemen. Dat is goed voor de Afrikaanse filmcultuur geluk, we zijn immers voor een deel afhankelijk van het én goed voor ons. Een project als Where is Africa tekent aanbod. Maar het is daarnaast het resultaat van actief wat mij betreft de flexibiliteit en het lef van het IFFR.’ beleid van het festival. We zijn dit jaar – en dat is nieuw Patrick: ‘Uit de opdrachtfilms, waarvan ik bijvoorbeeld – met onze hele selectie naar Amerika gereisd. Alle films tranzania.living.room bijzonder mooi vond, kwam een Festivaldirecteur Rutger Wolfson en zakelijk directeur Patrick van Mil uit de competitie zijn er vertoond in het filmprogramma nieuwe visie op Afrika naar voren. Maar Where is Africa van de Academy of Music, net na de festivals was meer dan dat: ook korte films, installaties en per- van Sundance en Berlijn en op een moment dat we nog formances maakten deel uit van het programma. Ik ben ze ontdekten hoeveel lotgenoten ze hebben. Ik ben er CineMart konden profiteren van de Rotterdamse buzz. Die timing ervan overtuigd dat mensen hier over een paar jaar nog zeker van dat deze broedplaatsen van cinematografische Patrick: ‘CineMart is en blijft een keurmerk van het was dus bewust gekozen. Er zaten veel mensen uit de over zullen praten.’ cultuur een lang en energiek leven zijn beschoren. Met IFFR. De sfeer was geanimeerd en ontspannen. Bij- industrie bij de bezoekers. Dit initiatief is zeker voor de conferentie hebben we de Europese cinema een grote zonder was het werkbezoek van Ronald Plasterk, onze herhaling vatbaar.’ Kino Climates dienst bewezen, alleen al vanwege de samenwerkings- minister van Cultuur. Nadat hij op de openingsavond Patrick: ‘Ik vind het mooi dat onze selectie meer dan Rutger: ‘Waar we met Reloaded gericht zijn op de verbanden die er zijn opgezet.’ van het festival was geweest, wilde hij ook bij een ronde- ooit een sterke mix van genrefilms aan de ene en meer toekomst, laten we met Kino Climates zien dat we ook tafel van CineMart aanwezig zijn, om van buitenlandse auteursgedreven, onderzoekende cinema aan de an- onverminderd gepassioneerd blijven over theatrale Hét festivalmoment makers en producenten te horen wat die als belangrijke dere kant was. De prijsuitreiking was een echt feest, vertoning. Het bioscoopbezoek neemt weliswaar toe, Patrick: ‘De drive-invoorstelling van The Raven was een ontwikkelingen zien.’ ook dankzij de chansons van jurylid Jeanne Balibar en maar voor het soort films dat wij vertonen wordt de prachtig moment. In plaats van applaus oogstte de pro- Rutger: ‘We hebben meer internationale gasten ontvan- spreekstalmeester Thomas van Luyn. Het gaf de award ruimte beperkter. Het belang van kleine, onafhankelijke grammeur uitbundig getoeter met haar over de autora- gen dan vorig jaar. Dat is een teken dat mensen ondanks ceremony meer warmte en attentiewaarde: die was stijl- bioscopen zal in de toekomst alleen maar toenemen. dio uitgezonden introductie. Als architectuurliefhebber de economische crisis en de daarmee samenhangende on- vol zonder dat het in goedkope glamour ontaardde.’ Daar speculeerden wij met dit programmaonderdeel op. vond ik het ook mooi te zien hoe een verwaarloosde plek zekerheid de weg naar Rotterdam weten te vinden. Juist Daarnaast was het een fysieke ontmoeting tussen diver- in de stad – overigens wel een plek met potentie – nieuw omdat er minder geld is om films te financieren neemt het Reloaded se microcinema’s uit Europa en daarbuiten. We hopen leven ingeblazen kreeg.’ belang van goede research toe. CineMart is wereldwijd Rutger: ‘De filmindustrie staat de komende jaren voor natuurlijk dat de initiatieven die hieruit voortgekomen Rutger: ‘Tijdens een Big Talk wist filmmaker Pipilotti een van de belangrijkste instrumenten daarvoor.’ fundamentele veranderingen waar het gaat om de finan- zijn om de krachten te bundelen tot mooie resultaten Rist de bezoekers zodanig te mennen dat die luidkeels ciering van film en het vinden van een publiek ervoor. zullen leiden.’ de tekst “We are not alone! We are not alone!” scan- Hubert Bals Fonds In filmmakers de weg wijzen in een veranderend film- Patrick: ‘Kino Climates was een spetterend programma. deerden. Een ander staaltje van performance art gaven Rutger: ‘Er zaten 25 door HBF ondersteunde projecten klimaat heeft Rotterdam van oudsher een voorlopersrol, De combinatie van experimentele films, muziek en Cameron Jamie en Harmony Korine, die de aanwezigen in de selectie. Vier daarvan dongen mee naar een Tiger zie bijvoorbeeld het Hubert Bals Fonds en CineMart. live performances leidde tot voelbare opwinding in de op een bizarre comedy-act onthaalden.’ Award, waarvan er uiteindelijk twee daadwerkelijk zijn Cinema Reloaded heeft een vergelijkbaar uitgangspunt. zaal. De deelnemers leken behoorlijk verbaasd toen bekroond. Tijdens het festival kregen we het mooie

4 39 TH INTERNATIONAL FILM FESTIVAL ROTTERDAM 39 TH INTERNATIONAL FILM FESTIVAL ROTTERDAM 5 Inleiding Inleiding

De 39ste editie van het IFFR opende op 27 januari met Paju van de Zuid-Koreaanse regisseur Park Chan-Ok, hier in gezelschap van Patrick van Mil Tiger-genomineerden voor de VPRO Tiger Awards Competitie komen bijeen voor het Luxor-theater. Achterste rij, van links naar rechts: Pedro González- (zakelijk directeur) en Ronald Plasterk (minister van Cultuur). Rubio, Martijn Maria Smits, Sophie Deraspe, Sophie Letourneur, Yelena & Nikolay Renard, Ben Russell, Levan Koguashvili. Voorste rij van van links naar rechts: Yang Heng, Paz Fábrega, Anocha Suwichakornpong, Charlotte Lay Kuen Lim, Inoue Tsuki, Tsubota Yoshifumi en Tiina Tauraite en Katrin Kissa, respectievelijk actrice uit en producent van The Temptation of St. Tony.

bericht dat het ministerie van Buitenlandse Zaken zijn Rutger: ‘Vanwege de beperkte middelen hebben we min- om elkaar te blijven versterken. De samenwerking met The End steun aan het fonds gaat vervolgen.’ der tentoonstellingen kunnen realiseren dan we wilden. Philips en City Media was een verrijking. Die maakte Rutger: ‘Ik vind het persoonlijk ontzettend jammer Patrick: ‘Het HBF-diner had een geweldige sfeer. Makers Maar ons programma was sterk en gevarieerd, dus de het mogelijk dat bezoekers op alle locaties, middels dat Patrick het festival verlaat, want hij is iemand uit alle hoeken van de wereld – van Chili tot de Filippij- kwaliteit heeft er uiteindelijk niet onder geleden.’ narrowcasting, informatie, trailers en speciaal gemaakte met bijzondere kwaliteiten die in korte tijd een groot nen – voerden belangstellende gesprekken met elkaar en reportages aangeboden kregen.’ stempel op de organisatie heeft gezet. De stap naar het wisselden onderling ervaringen uit.’ Sponsoring Stedelijk is natuurlijk een geweldige erken- Rutger: ‘We zijn erin geslaagd een sterke editie neer Bright Future ning van zijn talent.’ Financiën te zetten, en dat is de beste basis voor de werving van Patrick: ‘ Het IFFR heeft een rooskleurige toekomst. De Patrick: ‘Ik ga met gemengde gevoelens weg. Ik ben blij dat Patrick: ‘Doordat er hoofdsponsoren zijn weggevallen nieuwe sponsoren. In de aanloop naar het festival is behoefte aan een kwalitatieve en eigenwijze selectie uit we een mooie editie gemaakt hebben en voel spijt omdat was het in financieel opzicht een zwaar jaar. Door goed het niet gelukt om een aantal prospects om te zetten in het overweldigende internationale aanbod zal alleen er nog zoveel kansen liggen die verzilverd kunnen worden. op de portemonnee te passen, hebben we de gevolgen klinkende deals, maar na het festival gaan we ons daar maar groter worden.’ Daar had ik graag aan bijgedragen. Het was een buitenge- gelukkig goed in de hand weten te houden. De op- weer volop voor inzetten.’ Rutger: ‘We zitten nu in de brainstormfase voor de veer- woon leerzame tijd en ik zal de samenwerking met Rutger brengsten van tickets, horeca en merchandise waren Patrick: ‘De samenwerking met de Volkskrant staat tigste editie. Ons publiek groeit nog steeds en dat is de beslist missen. De filmliefde blijft natuurlijk, dus geloof naar tevredenheid. De steun van de Tiger Friends, een als een huis en met de VPRO hebben we met nieuwe beste garantie voor de toekomst: enthousiaste bezoekers maar dat ik volgend jaar ook op het festival zal zijn.’ vriendenclub die we dit jaar hebben opgericht en die nu vormen geëxperimenteerd. Als je jarenlang samenwerkt die warm lopen voor eigenzinnige filmmakers.’ al 510 leden heeft, was ook niet onbelangrijk. is het steeds een uitdaging nieuwe wegen te vinden

6 39 TH INTERNATIONAL FILM FESTIVAL ROTTERDAM 39 TH INTERNATIONAL FILM FESTIVAL ROTTERDAM 7 IFFR in cijfers

Filmfestivalprogramma Website lange films (> 60 minuten) 284 bezoekers 253.000 korte films (< 60 minuten) 462 aantal keer bezochte pagina’s 3.100.000 eenmalige presentaties 29 performances en installaties 41 Filmfestival Groningen Q&A’s (inclusief Big Talks) 630 totaal aantal bezoeken 8.000 lezingen, debatten, talkshows 15 filmzalen 27 Educatie totaal aantal bezoeken 5.650 Premières lange films 106 tijdens het festival 4.551 wereldpremières 49 basisschool 632 internationale premières 28 middelbare school 2.952 Europese premières 29 mbo//wo 967

korte films 196 door het jaar heen wereldpremières 82 middelbare school 1.099 internationale premières 82 Europese premières 32 Distributie bezoeken festivalpreview 1.355 Voorstellingen totaal 1.456 Releases Rotterdam, publieke voorstellingen 947 dvd’s (zeventien nieuwe Tiger Releases) 17.000 Rotterdam, publieke voorstellingen in evenement 173 oplage Volkskrant-IFFR-box 4.000 Rotterdam, schoolvoorstellingen 20 via cinemalink.tv (Cinemien) 20 Rotterdam, Press & Industry Screenings 241 views op IFFR-YouTube Kanaal 8.377 Groningen 75 kijkcijfers NPS 886.000

Bezoeken Organisatie en bestuur totaal 353.000 Personele bezetting bestuur 6 Gasten medewerkers in vaste dienst 21 totaal aantal gasten (inclusief CineMart en Pers) 2.717 medewerkers met contract voor bepaalde tijd 10 gasten Nederland 888 tijdelijke medewerkers freelance of in dienst 250 gasten buitenland 1.829 van leveranciers stagiaires 9 CineMart vrijwilligers 776 professionals / gasten 850 Bezoekers bestuderen het digitale programmaschema. Pers Nederland 225 buitenland 163

Regisseurs 337

8 39 TH INTERNATIONAL FILM FESTIVAL ROTTERDAM 39 TH INTERNATIONAL FILM FESTIVAL ROTTERDAM 9 I of the Tiger I of the Tiger

Première: woensdag 3 februari, 16:30, Pathé 4 Première: dinsdag 2 februari, 21:45, Pathé 1 In een land waar filmliefhebbers vooral Paz Fábrega filmdeAgua fría de mar – over bloederige horrorfilms bezoeken, getuigt het de ontmoeting tussen een jonge vrouw en van moed een kunstzinnige film te maken. De een klein meisje – aan de fotogenieke west- Maleisische Charlotte Lay Kuen bedient zich kust van Costa Rica. in My Daughter van een ingetogen beeldtaal.

‘De film laat een haat-liefdeverhouding zien ‘In mijn film realiseert een jonge vrouw zich tussen een moeder en haar dochter. De door een ontmoeting met een klein meisje moeder kan niet goed voor zichzelf en haar hoe gelimiteerd haar leven is. Ik had voor kind zorgen. Hun rollen zijn in zekere zin het eerst geld om een film te maken, maar omgedraaid. Zelf ben ik opgegroeid in een het werken met ingehuurde krachten vond traditioneel Chinees gezin waar de meeste ik moeilijk. Ze hebben geen vanzelfspre- aandacht en liefde naar de jongens ging. Ik kende betrokkenheid. Dat was heel anders heb gemengde gevoelens over mijn ouders. met mijn eerdere korte films. Daar had ik Natuurlijk hou ik van ze, maar ik haat ze ook. geen geld voor, maar daardoor had ik wel In die zin is het verhaal geïnspireerd op mijn alles goed in de hand. Ik wilde eigenlijk niet eigen leven. Ik kies er vaak voor om geen precies volgens het script draaien, maar ge- gezichten te laten zien als emoties hoog op- woon naar de locatie gaan om daar dingen lopen. Opnames van handen of benen zijn te ontdekken en te improviseren. Mijn crew dan veel interessanter. Een gezicht is soms kon daar niet goed mee omgaan. Ze wilden te direct, daar houd ik niet van. Het publiek per se aan het script vasthouden. Ik heb het moet wat te onderzoeken hebben. Commu- gevoel dat de film niet helemaal is geworden niceren gaat me niet altijd makkelijk af. Film wat ik wilde. Daar heb ik echt nachten van is voor mij een middel om me te uiten.’ wakker gelegen. Nu heb ik bedacht dat je dat altijd hebt als een film klaar is. Ik moet er dus maar aan wennen.’

10 39 TH INTERNATIONAL FILM FESTIVAL ROTTERDAM 39 TH INTERNATIONAL FILM FESTIVAL ROTTERDAM 11 Programma Programma

VPRO TIGER AWARDS COMPETITIE TG Het International Film Festival Rotterdam pre- Prijzen voor de nieuwe generatie. Vijftien genomineerde jonge film- senteerde 284 lange en 462 korte films, 15 le- makers strijden met hun eerste of tweede film om drie gelijkwaar- zingen, conferenties, talkshows en debatten, dige VPRO Tiger Awards. 29 eenmalige presentaties, 41 installaties en TIGER AWARDS COMPETITIE KORTE FILM TS performances en 630 zaalgesprekken. Voor de Tiger Awards Competitie voor korte film, met drie gelijk- waardige prijzen, zijn 31 films korter dan zestig minuten geselec- Om het overweldigende aanbod aan films, evenementen teerd. en activiteiten overzichtelijk te houden heeft het IFFR BRIGHT FUTURE BF op de editie van 2009 een nieuwe, meer gestroomlijnde Vers bloed. Eerste of tweede film van filmmakers waarvan het programma-opzet ingevoerd. Die indeling is goed beval- festival in de toekomst nog veel verwacht. len en daarom dit jaar voortgezet. Het hoofdprogram- ma, dat zich richt op veelbelovend talent en innovatieve SPECTRUM SP cinema, bestond wederom uit de onderdelen Bright Rotterdam op zijn breedst. Het festival selecteerde actueel, krachtig en vernieuwend werk uit alle windstreken, van veteranen en minder Future en Spectrum. Hoewel die officieel onder Bright bekende regisseurs. Future vallen presenteerde het festival de VPRO Tiger Awards Competitie en de Tiger Awards Competitie voor SPECTRUM SHORTS SH korte film nadrukkelijker als zelfstandige pijlers in het Kort maar krachtig. Films van minder dan zestig minuten uit alle windstreken worden als voorfilm bij lange films vertoond, of gebun- programma. Daarmee wil het festival het eigen vlaggen- deld in verzamelprogramma’s. schip nog prominenter zichtbaar maken.

SIGNALS – WHERE IS AFRICA WA In de VPRO Tiger Awards Competitie staat de ontdekking Op zoek naar de Afrikaanse filmcultuur in heden en verleden. Met van jong, veelbelovend en nog onbekend talent centraal. als speciaal onderdeel Forget Africa: speciaal voor het IFFR geprodu- ceerde opdrachtfilms. Omdat dit een kerntaak is van het IFFR is de competitie het kloppende hart van het festival. De vijftien genomi- SIGNALS – AFTER VICTORY VI neerde films gingen – verspreid door de festivalperiode Oorlog is van alle tijden, ook in de cinema. After Victory plaatst – in Pathé in premiere. De meeste van de vijftien genomi- het oorlogsgeweld in perspectief, door zich te concentreren op de nasleep van een viertal gewapende conflicten. neerde makers maakten voor het eerst in hun carrière mee dat hun film in een uitverkochte zaal vertoond werd. SIGNALS – POMPEU FABRA PF De Break Even Store: een winkel waar het niet om commercie, maar om kunst en cinema draaide en die bovendien een verrassende ontmoetingsplek was met spontane performances en verrassende koopjes. Eerbetoon aan de gelijknamige broedplaats van filmtalent in Barce- Dat een Tiger-nominatie vaak resulteert in een blijvende lona, waar meesterdocumentaristen les gaven. band tusen maker en festival, werd dit jaar geïllustreerd SIGNALS – SAI YOICHI SY met de keus voor Paju als officiële openingsfilm. Maak- Spectrum In het Signals-onderdeel Where is Africa was de vraag In veelzijdigheid toont zich de meester. Retrospectief rond Japanse ster Park Chan-Ok nam in 2003 een Tiger Award mee In Spectrum toont zich de uitgelezen smaak van het stellen hem beantwoorden. Terwijl Afrika in de pro- filmer van het betere Aziatische genrewerk. naar Zuid-Korea voor haar debuut Jealousy is my Middle IFFR. Spectrum is Rotterdam op zijn breedst en bestaat grammering van veel filmfestivals nauwelijks vertegen-

SIGNALS – RE: RELOADED RE Name. De VPRO Tiger Awards Competitie werd samen- uit de mooiste, beste en belangrijkste films van het afge- woordigd is, toonde het IFFR dat het continent over een Het festival blikt terug en kijkt vooruit in een onderzoek naar het gesteld door Ludmila Cvikova, Chinlin Hsieh, Gerwin lopen jaar. Spectrum bevatte deze editie veel nieuw werk levenskrachtige en energieke cinema beschikt. In een adaptieve vermogen en de veerkracht van de cinema in reactie op Tamsma en Gertjan Zuilhof en stond onder leiding van van oude meesters – waaronder Le refuge van François omvangrijk programma kwamen de historische wortels bedreigingen van buitenaf. Het historische perspectief komt aan festivaldirecteur Rutger Wolfson. Ozon, Bad Lieutenant: Port of Call New Orleans en My van de Afrikaanse cinema aan bod, waren gloednieuwe bod in Back to the Future? terwijl het vertoningsklimaat en de Micro Son, My Son, What Have Ye Done van Werner Herzog en producties te zien en werd eer betoond aan vier in de ver- Cinema centraal staan in Kino Climates. De Break Even Store is een winkel-als-festival en in A Trailer Park presenteren gerenommeerde Bright Future Visage van Tsai Ming-liang – maar bood ook onderdak getelheid geraakte pioniers van de Afrikaanse filmkunst: filmregisseurs werk dat ze speciaal voor festivals maakten. In Bright Future koestert het festival regisseurs die aan aan minder bekende regisseurs uit de gehele wereld. Moustapha Alassane (Nigeria), Momar Thiam (Senegal), het begin van hun carrière al blijk geven van een eigen- Timite Bassori (Ivoorkust) en Sebastien Kamba (Congo). SIGNALS – REGAINED RG zinnige visie. Het nieuwe hangt niet per se samen met de Signals Diverse vertoningen werden opgeluisterd met muzikale Een duik in de filmgeschiedenis met parels uit de schatkamer van de cinema. Speciale aandacht voor grootmeester Yoshida Kiju, grond- leeftijd van de maker, maar heeft nadrukkelijk te maken Het IFFR ziet het als een belangrijke taak ontwikkelin- optredens of verhalenvertellers. Ook buiten de filmzalen legger van de Japanse New Wave. met vernieuwingen in het filmmaken en de cinema zelf. gen in de cinema en de kunst te onderzoeken en duiden speelden zich onderdelen van Where is Africa af: de Dit jaar waren onder meer 10 to 11 van Pelin Esmer, La en daarover prikkelende vragen te stellen. Die vragen installaties van de kunstenaar Pascale Marthine Tayou in mujer sin piano van Javier Rebollo, Wheat Harvest van kwamen aan bod onder de paraplu van Signals, een de Schouwburg bijvoorbeeld, en de video halls die een Xu Tong en The Sentimental Engine Slayer van Omar verzamelnaam voor verschillende themaprogramma’s. typisch Afrikaanse vertoningssituatie simuleerden. Hart Rodríguez-López te zien. van Where is Africa vormde het onderdeel Forget Africa.

12 39 TH INTERNATIONAL FILM FESTIVAL ROTTERDAM 39 TH INTERNATIONAL FILM FESTIVAL ROTTERDAM 13 Programma Programma

Taneda Yohei bouwde de Monisima Kubus om tot een filmset: Taneda’s Coolsingel Cube. Splitscreen Art Cinema in het Boijmans van Beuningen

Installatie van Pascale Marthine Tayou op het Schouwburgplein Drive-invoorstelling van The Raven

14 39 TH INTERNATIONAL FILM FESTIVAL ROTTERDAM 39 TH INTERNATIONAL FILM FESTIVAL ROTTERDAM 15 Programma Programma

Naast de acht Afrikaanse producties die tot stand kwa- Opening men met een bescheiden steun van het Hubert Bals Fonds Op de openingsavond kregen genodigden en publiek bestond dit uit dertien opdrachtfilms, gemaakt door één en dezelfde film voorgeschoteld:Paju . De avond had internationale filmmakers die met IFFR-programmeur een Koreaans tintje: filmgangers die op hetzelfde tijd- Gertjan Zuilhof naar het Afrikaanse land van hun keuze stip naar de surprisefilm gingen, kregen het Koreaanse reisden en er hun beeld van Afrika vastlegden in een film. Eighteen voorgeschoteld. Het ópenen met een verras- singsfilm is weliswaar nieuw, maar de verrassingsfilm Een ander veelomvattend en multidisciplinair Signals- op de laatste vrijdag van het festival – dit jaar was dat de onderdeel was RE: Reloaded, dat de context vormde bij Franse biopic Gainsbourg (Vie héroïque) – mag inmiddels het net gelanceerde cinemareloaded.com. Waar het festi- wel een traditie heten. val met dit digitale platform nadrukkelijk een voortrek- kersrol op zich neemt, wierp het met RE: Reloaded een Gespreksstof blik op de toekomst en keek het terug naar het verleden. Ook dit jaar maakten debatten, interviews en zaal- Dat laatste gebeurde in Back to the Future?, een pro- gesprekken een belangrijk onderdeel uit van het IFFR- gramma-onderdeel waarin aan de hand van historische aanbod. Naast de meer dan zeshonderd q&a’s met regis- voorbeelden de wisselwerking getoond werd die er door seurs, producenten, scenaristen en acteurs verving de de jaren heen bestaan heeft tussen de cinema enerzijds zogenaamde ‘Big Talk’ dit jaar voor het eerst de traditio- en technologische ontwikkelingen anderzijds. nele talkshow. Tegen een speciaal decor en voorafgaand aan de voorstelling ontmoetten geoefende interviewers Het onder druk staande cinematografische vertonings- (waaronder Joris Luyendijk, Bas Heijne, Natasja van den klimaat was onderwerp van Kino Climates. Terwijl Berg en Sjarel Ex) filmmakers als François Ozon, Kore- grootschalige bioscopen met een uniforme programme- Eda Hirokazu, Pipilotti Rist en Samuel Maoz. In het For- ring het filmlandschap toenemend domineren, blijven get Africa-programma leidden vertegenwoordigers van tal van kleine, onafhankelijke filmtheaters moedig tegen de Worldconnectors de vraaggesprekken. Prominenten de stroom in zwemmen. In Kino Climates vertoonden uit de Nederlandse samenleving (waaronder Awraham vertegenwoordigers van 43 zogenaamde ‘microcinema’s’ Soetendorp en Ruud Lubbers) verzorgden daarbij steeds hun kunsten en wisselden zij op een conferentie ervarin- de in- en uitleiding. Prikkelende discussies speelden zich gen en ideeën met elkaar uit. ook af in het kader van RE: Reloaded, rondom de ma- nifestatie Digital IFFR en in de Salon Indien in Zaal de Klein maar fijn was ten slotte het avondvullende pro- Unie, waar unieke kijkervaringen ter sprake kwamen. gramma A Trailer Park, met daarin een selectie festival- trailers en korte films, veelal gemaakt door roemruchte Niet alleen film auteurs uit de moderne cinema, in opdracht van voor- Het IFFR is meer dan film alleen. Zo verbouwde de ver- aanstaande internationale filmfestivals. maarde Japanse production designer Taneda Yohei de Monisma Kubus om tot een filmset: Taneda’s Coolsingel Signals omvatte naast dit alles een retrospectief van de Cube. Museum Boijmans van Beuningen presenteerde Japanse alleskunner Sai Yoichi en een overzicht van de de kunstinstallatie Splitscreen Art Cinema, waarbij van producties van de Spaanse (documentaire)filmschool oudere B-films door hermontage en vertoning in split Pompeu Fabra. Het onderdeel After Victory themati- screen nieuwe verhalen gemaakt werden. Bij de Back to seerde de oorlog op het witte doek, met name de nasleep the Future-vertoning van Hitchcocks Dial M for Murder daarvan, aan de hand van een omvangrijk programma moest het publiek een 3D-brilletje op, terwijl bezoekers van korte en lange films. Het cinematografisch verleden, van de voorstelling van The Raven in de auto konden met parels uit de schatkamer van de cinema, was het blijven zitten: de unieke drive-invoorstelling vond op onderwerp van Signals: Regained. Speciale aandacht een parkeerterrein plaats. ging uit naar Yoshida Kiju, grondlegger van de Japanse New Wave. De oude meester bezocht het festival samen Big Talk: journalist Joris Luyendijk (r) interviewt filmmaker Samuel Maoz. met Okada Mariko, zijn vrouw en vaste actrice.

16 39 TH INTERNATIONAL FILM FESTIVAL ROTTERDAM 39 TH INTERNATIONAL FILM FESTIVAL ROTTERDAM 17 Programma

Column Weg van de stad

Op een zeker moment in de afgelopen jaren heeft het Waar de grote stad al onderwerp is, dan is die toch Dial M for Murder: vertoning in 3D. aantal stedelingen het aantal plattelandsbewoners vooral een fenomeen om aan te ontsnappen. Ying Liang overtroffen. De trek naar de grote stad zal de komende (Tiger Award voor korte film,Condolences ) en Yang decennia onverminderd doorgaan. Is het ondanks, of Heng (Sun Spots) gaan bij voorkeur uitsluitend naar dankzij het feit dat het platteland nu definitief naar de Peking om een film te financieren, organiseren of afwer- IFFR Pocketeditie Groningse activiteiten op het programma. Zo konden historische marge is verdrongen, dat juist díe wereld zo ken. Het is moeilijk dwars en onaangedaan te blijven Van 3 februari tot en met 7 februari 2010 was Gronin- filmbezoekers na een muzikale double bill – twee ach- vaak decor en onderwerp is van IFFR-films? dichtbij het centrum van de macht – artistieke vrijheid gen voor de veertiende keer podium voor de noorde- ter elkaar geprogrammeerde muziekfilms – swingen is elders makkelijker te bevechten. lijke pocketeditie van het IFFR. De openingsfilm aldaar in poppodium Vera. Voor liefhebbers was er in Vera In veel landen lijkt de nieuwe cinema met een grote boog was Un prophète. Filmtheater Images presenteerde een workshop storyboard en filmen. In het Grand om de (hoofd)stad heen te trekken. Zo is één van de De prominente plaats die het platteland krijgt toebe- met 75 voorstellingen van bijna veertig films een Theatre werden twee zwijgende filmklassiekers live opmerkelijke aspecten van de accordeon-roadmovie Los deeld is echter niet alleen te verklaren uit politieke te- dwarsdoorsnede van het IFFR-programma. In totaal begeleid. Een vast onderdeel van de pocket-editie is viajes del viento dat we het filmisch spectaculaire Colombia genwerking. In Italië komen de betere films inderdaad al trok de pocketeditie achtduizend bezoekers. Voor Format GAVA, waarbij muzikanten beeldmateriaal uit ongeveer helemaal te zien krijgen, maar dat Bogota niet jaren uit bijvoorbeeld Turijn of Sardinië, maar in Spanje een deel volgde Groningen de Rotterdamse IFFR- de Groninger Archieven nieuw leven inblazen. Ook in beeld komt. Chilenen en Argentijnen lijken het liefst in (met publieksfavoriet Yo, también uit Sevilla) en Zweden indeling – behalve Bright Future en Spectrum kende de Grote Groninger Filmquiz Nachtshow maakte zijn Patagonië te filmen: kijk maar naar de speelfilmdebuten (met The Ape uit het nietige Falkenberg) waait toch een het programma ook Signals-onderdelen After Victory rentree. Nieuwe programma-onderdelen waren de zes Manuel de Ribera en El camino entre dos puntos. In Brazilië heel andere cultuurpolitieke wind. en Regained – en daarnaast had de organisatie eigen uur durende shorts marathon en een talkshow onder is de cinema ver van Rio en São Paulo springlevend: in Het zou mij niet verbazen als zelfs de strijdbare Zuid- routes samengesteld en stonden er tal van exclusief leiding van Hadassah de Boer. Belo Horizonte (A falta que me faz) of Recife (Avenida Koreaanse filmmakers, al decennialang gewend aan harde Brasilia formosa) trekt men zijn eigen plan. confrontaties met de overheid, zich tijdelijk zouden terug- trekken uit Seoul, nu de regering van populist Lee Myung- Ook bij de jonge garde Mexicanen valt de keuze voor bak langzaam maar zeker haar culturele ressentiment de exotische plekken op. Alamar van Tiger-winnaar Pedro vrije loop laat. De provincie is de marge. Maar ook de plek González-Rubio werd gedraaid in het moeilijk bereik- om je te hergroeperen voor een lange mars. bare natuurgebied Chinchorro; datzelfde geldt voor Matias Meyers El calambre. Gerwin Tamsma, IFFR-programmeur

18 39 TH INTERNATIONAL FILM FESTIVAL ROTTERDAM 39 TH INTERNATIONAL FILM FESTIVAL ROTTERDAM 19 Awards

Column Terug naar het verleden

Tiger Award-winnaars Anocha Suwichakornpong, Pedro González-Rubio en Paz Fábrega.

De VPRO Tiger Awards Competitie, met elk Agua fría de mar van Paz Fábrega (Costa Rica, Frankrijk, jaar drie gelijkwaardige prijzen voor begin- Spanje, Nederland, Mexico, 2010) nende, talentvolle regisseurs, vormt het hart ‘Wij zijn onder de indruk van deze film, die erin slaagt van het IFFR. Maar naast de Tiger Awards op overtuigende en poëtische wijze over de mysterieuze Mijn tweede jaar als festivalprogrammeur was bij- immers een artistieke en een industriële dimensie) het vergeeft het festival nog veel meer prijzen. relatie tussen een vrouw en een jong meisje te vertellen. zonder, vooral omdat ik voor het eerst een themapro- niet te complex zou maken om voor publiekswaardering De film neemt het publiek mee op een ongewone reis gramma heb bedacht en gerealiseerd, namelijk Back to in aanmerking te komen. Gelukkig bleken mijn zorgen In tegenstelling tot veel andere filmfestivals is Rotterdam door de natuur, waarmee de mens op magische wijze the Future? Dit was een onderdeel van Signals RE: Re- onterecht. De meeste voorstellingen waren uitverkocht, geen opgeklopt prijzencircus. De belangrijkste reden interactie aangaat. De uitmuntende montage zorgt voor loaded en een onderzoek naar historische reflecties in de zelfs die van het notoir ingewikkelde Numéro deux van om awards uit te delen is en blijft dat winnaars én geno- een organische stroom van beelden, terwijl de sterke regie cinema op nieuwe technologieën en nieuwe media. De Godard. De filmprogrammeurs en -critici die in de zaal mineerden daardoor meer kans krijgen een (tweede of ) een verontrustende sfeer en spanning creëert.’ uitdaging zat ’m voor mij in de vraag hoe ik de tijdsspan- zaten kwamen vaak uit alle hoeken van de wereld. Zij volgende film te maken. Bovendien verlengt een bekro- ne van ruim zestig jaar die met deze thematiek gemoeid profiteerden van de zeldzame kans bepaalde films op ning het actieve leven van een film. Mundane History van Anocha Suwichakornpong (Thai- is – vanaf de opmars van de televisie tot het heden – , de het witte doek te zien. land, 2009) complexiteit van het onderwerp en het technische idi- VPRO Tiger Awards ‘Op continu verrassende wijze biedt deze film inzicht oom van de cinema op een overtuigende en intelligente Hoogtepunt waren uiteraard de vertoning van Dial M De jury van de VPRO Tiger Awards Competitie bestond in filosofische en politieke aspecten van de Thaise sa- manier kon samenvatten en met elkaar kon vervlechten. for Murder in 3D in Pathé 1 en de buitenprojectie van dit jaar uit actrice en zangeres Jeanne Balibar, filmmaak- menleving, onderwijl een schijnbaar alledaags verhaal Minstens zo belangrijk: ik wilde goede en niet vaak The Raven. De laatste werd vertoond in een geïmpro- ster Urszula Antoniak, oud-directeur van het Singapore vertellend. Voor ons doet deze film een beroep op zowel vertoonde films programmeren, ook om aan te sluiten viseerde drive-in setting op een parkeerterrein in de Film Festival Philip Cheah, filmmaker Amat Escalante verstand als spiritualiteit. Wij zijn onder de indruk van bij de festivaltraditie van het ontdekken. buurt van het Centraal Station. Ik zal niet snel vergeten en acteur-activist Okello Kelo Sam. Voor de VPRO Tiger de geslaagde wisselwerking die deze film laat zien tussen hoe mijn introductie – in het donker, voor een vijftigtal Awards Competitie 2010 waren vijftien (eerste en tweede) abstracte ideeën en een aangrijpende realiteit.’ Hoewel ik overtuigd was van het nut van het program- auto’s met inzittenden waarvan ik de gezichten niet kon speelfilms geselecteerd. Het commentaar van de jury bij ma en van de kwaliteit van de films, was ik nerveus over zien – werd beantwoord met luid getoeter! de winnende films luidde als volgt: Alamar van Pedro González-Rubio (Mexico, 2009) de reactie van het publiek. Meer in het bijzonder was ‘Deze naturalistische film blijft trouw aan zijn onderwerp mijn zorg of de meerlagigheid van het programma (met Chinlin Hsieh, IFFR-programmeur en toont zowel het geluk van het kind-zijn als de tragedie van het opgroeien bij gescheiden ouders. De eenvoud die de maker hanteert is voor ons meteen de grootste kracht

20 39 TH INTERNATIONAL FILM FESTIVAL ROTTERDAM 39 TH INTERNATIONAL FILM FESTIVAL ROTTERDAM 21 Awards Awards

van de film, die diep in het hart raakt zonder sentimenteel Publieksprijs te worden. Door de prachtig weergegeven band tussen Tijdens het festival kunnen bezoekers middels aan hen mens en natuur resulteert de documentaire benadering uitgereikte scheurkaarten hun mening uitbrengen over van de film in poëtische beelden van een kindertijd.’ vertoonde films. De film met de hoogste waardering wint uiteindelijk de publieksprijs (en een bedrag van €7.500). Filmmakers die een VPRO Tiger Award winnen krijgen De winnaar werd ook dit jaar voorafgaand aan de slotfilm elk een geldbedrag van €15.000. Alamar krijgt na het bekend gemaakt. De publieksprijs ging naar de Spaanse festival een bioscooproulement. Agua fría de mar en Mun- filmYo, también. Het regisseursduo Alvaro Pastor en An- dane History zijn tot stand gekomen met een bijdrage van tonio Naharro waren aanwezig om de prijs in ontvangst het Hubert Bals Fonds. te nemen.

Tiger Awards Competitie voor korte film Dioraphte Award Voor de vijfde editie van de Tiger Awards Competitie Nauw verbonden aan de publieksprijs is de Dioraphte voor korte film waren het recordaantal van 31 films met Award. Deze gaat naar de HBF-film die de hoogste een maximum lengte van zestig minuten geselecteerd. waardering heeft gekregen van het publiek. Dat koos dit Aan elk van de drie Tiger Awards voor korte film is een jaar voor Soul Boy van de Keniaanse filmmaakster Hawa prijs verbonden van €3.000. De jury bestond dit jaar Essuman. Ook zij was op de slotavond aanwezig om de uit Jeremy Rigsby (programmeur Media City Festival in prijs, waaraan een bedrag van €10.000 is verbonden, in Windsor), Shai Heredia (directeur van het Filter India ontvangst te nemen. Festival) en Albert Wulffers (filmmaker, schrijver, beel- dend kunstenaar en docent). De toelichting van de jury bij NPS New Arrivals Award de drie winnaars: New Arrivals is een online platform voor korte films van de NPS in samenwerking met het IFFR. Filmmakers Condolences van Ying Liang (China, 2009) uit de hele wereld kunnen online, in een aantal rondes, ‘Een vaste camerapositie die doet denken aan de eerste ja- hun film inzenden. Een jury bepaalt de maandwinnaars, ren van de filmkunst, geeft de toeschouwer de kans om ob- waarbij ook het publiek een stem heeft. Op het festival jectief naar het schouwspel te kijken dat zich ontrolt rond koos een internationale jury uit zeven maandwinnaars de een grootmoeder die twee verwanten kwijtraakte als gevolg short die uiteindelijk de NPS New Arrivals Award won. van een verkeersongeluk. Haar persoonlijke tragedie wordt Aan deze prijs is een bedrag van €1.000 verbonden. De een nauwkeurig gechoreografeerde analyse van een sociale jury bestond uit Irene Ledermann (filmmaker), Sandra structuur waarin iedereen uit is op eigenbelang. Pas als het Beerends (script-editor NPS Drama) en Michiel van Bakel circus voorbij is, treedt onze heldin voor het voetlicht.’ (filmmaker). Zij bekroondenDag buurvrouw (Nederland, 2009) van Robbert-Jan Vos. Atlantiques van Mati Diop (Frankrijk/Senegal, 2009) ‘De uitgestrektheid en de gevaren van de zee zijn niet Rotterdam Short Film Nomination for the alleen veelgebruikte metaforen maar vaak ook keiharde European Film Awards 2010 werkelijkheid. Atlantiques bevindt zich perfect op het De winnaar van de Rotterdam Short Film Nomination kruispunt tussen mythe en realiteit. De film voert ons mee for the European Film Awards is automatisch genomi- in een geleidelijk en onafwendbaar voortschrijdende gang neerd voor de European Film Awards. In september van hoop en vriendschap, angst en dood. De vuurtoren 2010 kiezen de tweeduizend leden van de European Film als symbool van een behouden thuiskomst blijft door zijn Academy de uiteindelijke winnaar. Op het festival ging overweldigende schoonheid voor altijd onbereikbaar.’ deze nominatie naar Out of Love (Denemarken, 2009) van Brigitte Staermose. Wednesday Morning Two A.M. van Lewis Klahr (VS, 2009) Alvaro Pastor en Antonio Naharro kregen de publieksprijs voor Yo También. ‘Een intieme en poëtische studie naar de duistere kan- Prins Claus Fonds Film Grant ten van liefde en naar de schoonheid van textuur. De Anocha Suwichakornpong viel dit jaar tweemaal in de film combineert figuratief realisme met pure abstractie prijzen. Behalve de door haar gewonnen VPRO Tiger om ons aan de waarde van het kleinschalige en het Award kreeg ze voor haar in ontwikkeling zijnde Ci- handgemaakte te herinneren.’ neMart 2010-project By the Time it Gets Darks ook de

22 39 TH INTERNATIONAL FILM FESTIVAL ROTTERDAM 39 TH INTERNATIONAL FILM FESTIVAL ROTTERDAM 23 Awards

Prins Claus Fonds Film Grant. Aan de prijs, die voor de NETPAC Award Column elfde keer werd uitgereikt, is een bedrag van €15.000 De Award van NETPAC (Network for the Promotion of verbonden. De Prins Claus Fonds Film Grant heeft als Asian Cinema) wordt uitgereikt op een selectief aantal doel de eerste creatieve fase in de ontwikkeling van een filmfestivals en is bedoeld ter promotie van Aziatische Rijke filmproductie te ondersteunen. In de jury van de Prins film. De NETPAC-jury, bestaande uit juryvoorzitter Zoë Claus Fonds Film Grant 2010 hadden zitting: Bregtje van Chun-jung Chen (Taipei Golden Horse Film Festival), der Haak (voorzitter, journalist, documentairemaker en Hong Hyosook (Pusan International Film Festival) en geschiedenis bestuurslid van het fonds), Maartje Nevejan (documen- Gulbara Tolomushova (The Union of the Kyrgyz film- tairemaker), Karim Traïdia (filmmaker), Violeta Bava makers), koos voor Moscow van Whang Cheol-Mean (adjunct-directeur van Buenos Aires Lab) en Peter Rorvik (Zuid-Korea, 2009). (directeur van het Durban International Film Festival). MovieSquad Award Arte France Cinéma Award De MovieSquad Rotterdam, de jongerenjury van het IFFR, De Arte France Cinema Award voor het beste CineMart bestond dit jaar uit Roos Meijer (15), Matthijs Koster (17), 2010 Project is uitgereikt aan Pia Marais voor Layla Fourie, Uriël Matahelumual (16), Aideen Hearn (17) en Max de een co-productie van Pandora Filmproduktion GmbH/ Wolf (17). Uit twintig festivalfilms nomineerden zij drie DV8 Films/IDTV Film B.V. (Duitsland/Zuid-Afrika /Ne- films:Alamar , R en J’ai tué ma mère. Uiteindelijk kende de derland). De Arte France Cinema Award Jury bestond uit jury de MovieSquad Award 2010 toe aan J’ai tué ma mère Rémi Burah en Antonin-Martin Hilbert (beiden werkzaam van Xavier Dolan (Canada, 2009). voor Arte France Cinéma). De Arte France Cinema Award bestaat uit een geldprijs van €10.000, uitgereikt aan de De prijs, een geldbedrag van €2.000, is bestemd om de producent ter financiering van de ontwikkeling van het film onder de aandacht van jongeren te brengen. Movie- winnende CineMart Project. Arte France Cinema en Cine- Squad is een initiatief van het Nederlands Instituut voor Mart willen met deze prijs de ontwikkeling en productie Filmeducatie in samenwerking met het IFFR. van onafhankelijke films ondersteunen en promoten. Twee gastcuratoren leverden deze editie een substantiële Dick Stegewerns kennen we al jaren als een betrokken Mini & Junior Tiger Awards bijdrage aan ons toch al omvangrijke programma. Olaf en toegewijde tolk Japans op het festival. Deze keer FIPRESCI Award In het kader van educatieve festivalactiviteiten zijn de Möller, die bekend staat als een vooraanstaande en eigen- manifesteerde hij zich als kenner en voorvechter van het De jury van de internationale associatie van filmcritici Junior Tiger Award en de Mini Tiger Awards uitgereikt. wijze filmkenner en essayist, maakte een prikkelend the- werk van Yoshida Kiju, de tot nog toe relatief onbekend FIPRESCI (Fédération Internationale de la Presse Cinéma- De Mini Tiger Awards zijn verbonden met het project maprogramma getiteld After Victory. In dit grotendeels gebleven meester van de Japanse moderne kunstzin- tographique), bestond uit juryvoorzitter Diego Broderson Hollywood in de Klas. In dit project gaan bovenbouw- historische filmprogramma stonden oorlogen – die in Li- nige film. Het festival vertoonde in totaal zeven films (El Amante), Peter van Bueren (filmjournalist), Michelle leerlingen van de basisschool zelf aan de slag met een banon, de Tweede Chinees-Japanse Oorlog, de Algerijnse die representatief zijn voor zijn oeuvre (en dankzij een Carey (Senses of Cinema), Anjelika Artyukh (Iskusstvo camera. Dit jaar bestond de jury uit juryvoorzitter Carry Onafhankelijkheidsoorlog en de Filippijns-Amerikaanse bijzondere samenwerking volgde het Filmmuseum een Kino/Film Art) en Freddy Sartor (Filmmagie). De winnaar Slee, Monique van de Ven, Gouden Kalf-winnaar Martijn Oorlog – en hun nasleep centraal. De aanleiding voor dit week daarna met het dubbele aantal). Dat Yoshida-san van de FIPRESCI Award 2010 was Let Each One Go Where Lakemeier, Gouden Griffel-winnaar Jan Paul Schutten, themaprogramma waren enkele recente films uit het fes- met zijn echtgenote, muze én actrice Okada Mariko He May van Ben Russell (USA, Suriname, 2009), die ook de SpangaS-acteurs Sebastian Wulff, Gaby Milder en tival- en arthouse-circuit die veel aandacht genereerden. uitgebreide inleidingen op zijn eigen films verzorgde geselecteerd was voor de VPRO Tiger Awards Competitie. Pim Wessels, en Peter Lamers, wethouder Jeugd, Gezin, Lebanon van Samuel Maoz is misschien wel de belang- was een bijzonderheid waarmee het festival zeer verguld Onderwijs en Sport. Zij kozen uit de dertien genomi- rijkste daarvan. In 2009 goed voor de Gouden Leeuw van was. Net als Möller meldde Stegewerns na afloop vele KNF Award neerde films in vijf verschillende categorieën de volgende Venetië, en in Rotterdam, ondanks de zware materie, voor positieve reacties op de goed bezochte filmvoorstellin- De jury van de Kring van Nederlandse Filmjournalisten winnaars: De Handtekening (De Pijler), Blind Date (Wil- een derde plaats op de publieksenquête. Möller schreef gen. Dat riep bij mij de vraag op of het niet de moeite (KNF) bestond uit juryvoorzitter Oene Kummer (TV helminaschool), Hoezo Talentloos (Regenboog RK) en De me na afloop dat pers en publiek zijn filmselectie warm waard zou zijn om in de toekomst ook historische films Krant), Adwin de Kluyver (Leeuwarder Courant) en Zoektocht (De Waalse School). De publieksprijs ging naar ontvangen hadden en dat hij tijdens het festival veel werd uit de festivalprogrammering te enquêteren bij het pu- Jan Pieter Ekker (freelance journalist). Deze koos een Michiel Jasjes (Regenboog RK). aangesproken over zijn keuzes en inleidingen, ‘which was bliek. Zo kunnen we met metingen bevestigen wat we al winnaar uit films die opgenomen waren in de officiële nice and quite unusual’. jaren vermoeden: dat er een trouw en toegewijd publiek selectie van het IFFR 2010 programma die nog niet De Junior Tiger Award (voor de beste korte film uit de is voor al wat oudere kwaliteitsfilms. waren aangekocht voor distributie in Nederland. Om workshop Digital Playground, voor leerlingen van het de aankoop van een filmprint door een distributeur te voortgezet onderwijs) werd gewonnen door Karlijn Erwin Houtenbrink, IFFR-programmeur bevorderen voorziet de geldprijs in bekostiging van de Zeeuw Van der Laan, Yvar van der Lende en Wouter van Nederlandse ondertiteling, gesponsord door Holland der Vaart voor (Not) meant to Be. Subtitling. De winnaar van de KNF Award 2010 is Norteado van Rigoberto Pérezcano (Mexico, 2009).

24 39 TH INTERNATIONAL FILM FESTIVAL ROTTERDAM 39 TH INTERNATIONAL FILM FESTIVAL ROTTERDAM 25 CINEMA RELOADED

Column Oost, West

Een belangrijke activiteit speelde zich dit jaar niet op het festivalterrein af, maar op Anders dan het festival loopt het wereldwijde web. In december 2009, Cinema Reloaded het hele jaar dus ruim voor het festival, lanceerde het IFFR het platform cinemareloaded.com. door. De tussenstand per Dit biedt filmliefhebbers de kans om co- 15 februari: producent te worden van een van drie geselecteerde filmmakers. unieke bezoekers site 9566 Het fenomeen van crowd funding is nog relatief nieuw. Met cinemareloaded.com is het IFFR het eerste filmfes- aantal co-producers tival dat zich op dit terrein waagt. Het past helemaal in 497 Oost-Europa had dit jaar heel wat verrassingen voor ons op CineMart werd een nieuw project gepresenteerd: A de pioniersmentaliteit van het IFFR. De technologie mag in petto. Zo was er de controversiële maar zeer belang- Fold of my Blanket van Zaza Rusadze. Om de wederop- dan nieuw zijn, de achterliggende missie is al zo oud als totaal donaties rijke documentaire over de oorlog tussen Rusland en bloei van de Georgische cinema te benadrukken organi- het IFFR zelf: filmmakers in contact brengen met het €5.686 Georgië – Russian Lessons – van de Russische regisseur seerden we een publiek panel over de nieuwe generatie publiek. Ditmaal niet, zoals te doen gebruikelijk, aan het Andrei Nekrasov. Omdat hij doorgaans films maakt filmmakers. De slotfilm,De vliegenierster van Kazbek, eind van een cyclus – met een zaalgesprek nadat de film gemiddelde bestelwaarde over uiterst gevoelige (politieke) onderwerpen is hij niet kwam weliswaar uit Nederland, maar heeft een belang- vertoond is – maar aan het prille begin, als er alleen nog €17 bepaald geliefd in eigen land. Het genre investigative do- rijke link met de Georgische geschiedenis. maar de kiem van een project is. Op de site presenteren cumentary is in Rusland sowieso nagenoeg onbekend. filmmakers hun idee voor een korte film en kunnen De Europese première van deze film bij het IFFR wekte Twee toonaangevende Russische meesters, Andrei regisseur en publiek met elkaar in gesprek. Het platform interesse bij het publiek, maar mocht ook op de warme Zvyagintsev en Alexei Balabanov, presenteerden hun dient ook nog een ander doel. In een tijd waarin de belangstelling rekenen van verschillende mensenrech- projecten op CineMart. Balabanov was ook persoonlijke effecten van de digitale opmars op filmfinanciering en één ‘coin’. Co-producers kunnen één of meer daarvan tenorganisaties en politici. De film deed het bovendien gast van het IFFR. De aanwezigheid van de Russische -distributie alleen maar zullen toenemen, wil het IFFR doneren aan een korte film-project van Alexis Dos goed als onderdeel van een VPRO-dag. cult-acteur Viktor Sukhorukov (die overigens in bijna experimenteren met alternatieve middelen en nieuwe Santos, Pipilotti Rist of Ho Yuhang en actief met de alle films van Balabanov speelde) was een aangename wegen uitproberen. Het festival zal de met dit experi- filmmakers in gesprek gaan. Ze krijgen de gerealiseerde Het festival probeert altijd als eerste bij nieuwe filmont- verrassing voor het publiek. Sukhorukov kwam de film ment te vergaren knowhow in de toekomst delen met film in 2011 óf op het witte doek óf als video on demand wikkelingen te zijn, waar ook ter wereld. In het afgelo- Sonny persoonlijk introduceren. De bezoekers waar- andere filmprofessionals. thuis te zien. Wie vijf coins aan een project doneert, pen jaar ontdekten we een jonge generatie filmmakers deerden dat enorm, wat onder meer bleek uit de vele zal zijn/haar naam terugvinden bij de aftiteling van de uit Georgië. Voor het eerst in de festivalgeschiedenis verzoeken om foto’s en handtekeningen na afloop. Een Wie deelneemt aan Cinema Reloaded is ‘co-producer’ betreffende film. Cinema Reloaded heeft een nadruk- dong een Georgische film mee in de VPRO Tiger Awards filmster, en zeker een Russische, blijft toch een bijzon- van een film. Om het laagdrempelige karakter van het kelijk sociaal element. Co-producers zijn – als ze dat Competitie: Street Days van Levan Koguashvili. De suc- dere belevenis op het IFFR! project te waarborgen is de minimale bijdrage op een willen – zichtbaar op de site, ze kunnen gekochte coins cesvolle kleine productie Susa werd gerealiseerd met bescheiden vijf euro vastgesteld. Dat is de waarde van met derden delen en content doorplaatsen naar sociale financiële ondersteuning van het Hubert Bals Fonds en Ludmilla Cvikova, IFFR-programmeur

26 39 TH INTERNATIONAL FILM FESTIVAL ROTTERDAM 39 TH INTERNATIONAL FILM FESTIVAL ROTTERDAM 27 CINEMA RELOADED cinema reloaded

Dankzij Cinema Reloaded kunnen filmliefhebbers co-producent van een film worden. Pipilotti Rist, Alexis Dos Santos en Ho Yuhang, de drie voor Cinema Reloaded geselecteerde filmmakers, ontmoetten elkaar op het festival – nu eens niet virtueel, maar in levende lijve.

netwerk-sites. De drie geselecteerde filmmakers moeten om groen licht te krijgen voor hun eigen project elk mi- Rotterdam 3.0 als ik geld bemachtig via de traditionele kanalen. Over- nimaal 30.000 euro binnenhalen. Het maximum bedrag Iedereen filmproducent – een ‘crazy idea’ wat alleen het heden of fondsen zijn zich ervan bewust dat een film per filmmaker is 60.000 euro. International Film Festival Rotterdam kan verzinnen, ook kan mislukken.’ vindt de Zwitserse kunstenaar en regisseur Pipilotti Rist denkt dat een directe interactie met het publiek Het digitale initiatief kreeg tijdens het festival een fysieke Rist. ‘Ze lopen hier altijd op de troepen vooruit. Rot- ook nieuwe kansen biedt. ‘Al is het niet meteen de aanvulling. Het programmaonderdeel Signals RE: Reloaded terdam is het eerste festival dat videokunst program- insteek van Cinema Reloaded, we zouden onze co- omvatte een speciaal filmprogramma en debatten, met meerde. Nu doen heel veel filmfestivals dat.’ producers best kunnen betrekken bij het creatieve onder meer aandacht voor de wisselwerking tussen ci- proces. Bijvoorbeeld door een ruwe versie op internet te nema en technologische ontwikkelingen. Cinema Reloaded is te vergelijken met deelname aan een plaatsen. Dan kun je al respons krijgen voordat de film democratische verkiezing, vindt Yuhang. ‘Het publiek helemaal af is.’ Dos Santos ziet het eventuele succes Cinema Reloaded is mogelijk gemaakt mede dankzij brengt een stem uit in de vorm van een geldbedrag. Zij als een opsteker voor álle onafhankelijke filmmakers. bijdragen van het VSB-fonds en HGIS-cultuurmiddelen bepalen zo of ik mijn film kan realiseren. Vervolgens ‘Een extra geldbron kan nooit kwaad. Als blijkt dat deze via het Filmfonds. Cinema Reloaded is een project door moet ik, net als een minister, doen wat ik beloofd heb, vorm van publieksfinanciering werkt, kunnen we het Anton Damen, Marit van den Elshout, Michael Gubbins, namelijk een goede film afleveren.’ Dos Santos ervaart ook op speelfilmgebied toepassen. De filmindustrie Dominique Henskens, Chinlin Hsieh en Rutger Wolfson. dat wel als een druk, geeft hij eerlijk toe. ‘Ik ben bang beschouwt internet nu primair als een vijand. Terwijl mijn financiers teleur te stellen. Dat heb ik veel minder het web juist een goede vriend kan blijken.’

28 39 TH INTERNATIONAL FILM FESTIVAL ROTTERDAM 39 TH INTERNATIONAL FILM FESTIVAL ROTTERDAM 29 KINO CLIMATES KINO CLIMATES

Kino Climates: een kennismaking met en tussen microcinema’s.

WORM Rotterdam/NL Smart Project Space Amsterdam/NL Extrapool Nijmegen/NL Skalvija Film Centre /LT Kino Pasaka Vilnius/LT Cinema Oblo Lausanne/CH Cinema Nova Brussels/B Off Off Cinema Ghent/B Cercle des cinés Liège/B Cinéma Spoutnik Genève/CH Lichtspiel Bern/CH La Enana Marron Madrid/ES GranLux Saint Etienne/F Polygone étoile Marseille/F Le Dietrich Poitiers/F Xcentric, Cinema of CCCB Barcelona/ES Oporto Lisboa/P Cinema Detour Roma/I L’hybride Lille/F Cube Bristol/UK Horse Hospital London/UK Napoli Monitor Napoli/I Kino.Lab Warszawa/PL Docuart Budapest/HU Side Cinema Newcastle upon Tyne/UK Star and Shadow Cinema Newcastle/UK Kino Aero Prague/CZ Kino 35 Prague/CZ Akademski Filmski Centar Novi Beograd/RS 7inch Cinema Birmingham/UK Station 16 Copenhagen/DK B Movie Hamburg/D DokuKino Zagreb/HR Mini-Cine Seydisfjordur/IS Kino Cine Phantom Moscow/RU Kino im Sprengel Hannover/D Werkstatt Kino München/D Regenbogen Kino /D Light Industry New York/US Uplink Tokyo/J Babylon Cinema Berlin/D Kino Krokodil Berlin/D

68 39 TH INTERNATIONAL FILM FESTIVAL ROTTERDAM 39 TH INTERNATIONAL FILM FESTIVAL ROTTERDAM 69

30 39 TH INTERNATIONAL FILM FESTIVAL ROTTERDAM 39 TH INTERNATIONAL FILM FESTIVAL ROTTERDAM 31 Bezoekers Bezoekers

Met een toegenomen aantal bezoekers mag Eenvoudige het IFFR zich opnieuw het grootste entree- Pensioen- genieters Sportieve heffende publieksevenement van Nederland Gezinnen noemen. In totaal registreerde het festival 1% 1% Welgestelden Overig 353.000 bezoeken aan films, tentoonstellin- Seniore Cultuurliefhebbers gen en evenementen. Studentikozen

Met 353.000 geregistreerde bezoeken lijkt het festival, 7% 4% na de lichte daling van vorig jaar, toen er 341.000 wer- 9% Mondiale 11% den geteld, weer in de lift te zitten. In dat getal zijn ook Medioren de achtduizend filmliefhebbers meegenomen die op Met tal van eigen publicaties bereikt het IFFR diverse 3% zondag 7 februari 2010 de (uitverkochte) Volkskrantdag doelgroepen uit publiek en professionals. De meest bezochten. Het IFFR richtte dit jaar een eigen vrien- in het oog springende daarvan is de catalogus, die dit € denclub op. Voor 50 per jaar kunnen mensen Tiger jaar een ingrijpende restyling onderging. Als infor- 31% Friend worden. Sinds de oprichting van de vriendenclub matiebron maakt de nieuwe catalogus de bijnaam 33% is het IFFR 510 Tiger Friends rijker. Het met de Tiger ‘festivalbijbel’ nog altijd meer dan waar, maar met Friends ingezamelde geld is onder meer aangewend een vernieuwde lay-out en in een ander formaat is die Doorzetters voor de realisatie van het Cinema Reloaded-project. De compacter, handzamer en gebruikersvriendelijker. festivalvriendschap is uiteraard wederkerig. Zo konden De catalogus heeft een oplage van 4500. Het Neder- Tiger Friends al een dag voor de officiële verkoop begon Startende landse publiek kreeg in december een voorproefje Stedelingen online tickets kopen en kregen zij korting op tickets en van het programma met het festivalmagazine (oplage festivalproducten. 125.000) en werd met de Volkskrantbijlage (oplage De interactie tussen festival en publiek was dit jaar 355.000) geïnformeerd over het volledige programma. Rotterdamse cultuursegmenten: kaartkopers kassa IFFR 2010 groter dan ooit. Niet alleen twitterden de festivalgangers Tijdens het festival hield de tweetalige dagkrant Daily er lustig op los, maar dankzij een speciale sms-service Tiger (oplage 11.000) bezoekers op de hoogte van wat konden zij voor het eerst ook hun bevindingen over een zich op het festivalterrein afspeelde. Eenvoudige specifieke film per sms met het festival (en hun medebe- Pensioen- genieters Sportieve zoekers) delen. Gezinnen 1% 2% Welgestelden Overig Tijdens het festival kreeg het geografische en lifestyle- onderzoek onder mensen die online tickets kopen blijkt onderzoek naar de IFFR-publieksgroepen op basis van dat Startende Stedelingen het grootste segment vormen, Studentikozen consumentendatabase MOSAIC, dat vorig jaar al is gevolgd door Doorzetters en Seniore Cultuurliefheb- Seniore 9% 5% ingezet, een vervolg. De uitkomsten van dit jaar kwamen bers. Een van de hoofdconclusies uit het onderzoek is Cultuurliefhebbers nagenoeg overheen met die van vorig jaar. Het IFFR-pu- dat de opbouw van het publiek stabiel is en dat het festi- 8% bliek bestaat uit een combinatie van jonge mensen met val vooral een jong publiek trekt. Bij die laatste groep is 15% lage inkomens en medioren en senioren van gemiddelde dus in de toekomst het meeste groei te realiseren. tot hoge welstand. Vooral jongere mensen komen veel Mondiale 3% voor onder de bezoekers: zij zijn oververtegenwoordigd Startende Stedelingen zijn tussen de 25 en 35 jaar oud Medioren 23% gerelateerd aan de bevolking in het doelgebied. en hechten aan een comfortabel leven en keuzevrijheid. Van de mensen die online tickets kochten woont 89,5 Cultuurparticipatie is voor hen een vanzelfsprekend procent in de Randstad en dat geldt voor 90,9 procent onderdeel van hun leven en zij nemen deel aan diverse van de steekproef uit bezoekers. Van de mensen die on- culturele activiteiten in Rotterdam. 34% Doorzetters line tickets kochten woont 54 procent in het gebied van een straal van vijftien kilometer rondom Rotterdam en Doorzetters – 25 tot 35 jaar oud – nemen min of meer Startende dat geldt voor 58 procent van de steekproef uit bezoe- toevallig deel aan cultuur. Ze hebben weinig kennis Stedelingen kers. De bezoekers van het IFFR zijn ingedeeld volgens van het culturele aanbod. Zij bezoeken veel van de Rot- cultuursegmenten die gebaseerd zijn op onderzoeken terdamse (zomer)festivals, maar nemen nauwelijks deel Rotterdamse cultuursegmenten: kaartkopers online IFFR 2010 naar cultuurparticipatie en vrijetijdsbesteding onder aan het overige culturele aanbod in de stad. Rotterdammers. Zowel uit de steekproef als uit het

32 39 TH INTERNATIONAL FILM FESTIVAL ROTTERDAM 39 TH INTERNATIONAL FILM FESTIVAL ROTTERDAM 33 Bezoekers Bezoekers

Seniore Cultuurliefhebbers zijn levensgenieters van beeld op de site nam fors toe, met onder meer 115 trai- vijftig jaar en ouder, hebben een brede belangstelling en lers, meer dan dertig festivalverslagen van de videorepor- hechten aan algemene ontwikkeling. Zij nemen actief ters van Face Culture en complete registraties van de Big deel aan het culturele leven in Rotterdam en zijn vooral Talk en World Connector-talkshows. In totaal bekeken geïnteresseerd in toneel, klassieke muziek en opera. 22.000 unieke bezoekers ruim 55.500 video’s. De integra- tie van de website met het ticketverkoopsysteem was dit Studentikozen zijn tussen 18 en 25 jaar oud. Ze zoeken jaar sterk verbeterd. Nieuw waren ook de ‘programmers plezier en zijn gehecht aan hun onafhankelijkheid. Hun notes’: persoonlijke notities van de programmeurs onder culturele smaak is nog in ontwikkeling. de filmbeschrijvingen. Speciaal voor mobiel gebruik was er een miniversie van de festivalsite ontwikkeld. Via iffr. Online mobi werd vooral service-informatie verspreid. De mo- Het festival ontvangt ook digitale bezoekers op de web- biele site had 698 unieke bezoekers en 12.346 page views. site filmfestivalrotterdam.com. Naast deze sites was het IFFR ook actief op YouTube (met Dit jaar registreerde het festival 253.000 unieke bezoe- een eigen kanaal) en de aparte site van cinemareloaded. kers, die tijdens de festivalperiode 3.1 miljoen pagina’s com. Dit jaar liet het festival zich meer dan ooit zien op opvroegen. De bezoekerspiek deed zich daags voor de social networking-sites. Het aantal Facebook-vrienden start van het festival voor, toen het volledige programma groeide met ongeveer 2300 en inmiddels zijn meer dan online gepubliceerd werd. De bezoekers konden zich 3700 mensen lid van de IFFR Facebook-groep. Inmiddels ook op de site registreren en hun mening geven over de volgen 1081 ‘followers’ het laatste nieuws via de eigen films die ze bezocht hadden. Het aanbod aan bewegend Twitter-account.

Uitloop na een voorstelling in Pathé Het merk IFFR ten opzichte van andere nationale festivals 2010

1. Pinkpop 2. North Sea Jazz Festival 3. Uitmarkt Amsterdam 4. Lowlands • Het IFFR is het enige filmfestival op de ranglijst 5. Parkpop van de 150 sterkste cultuurmerken van Nederland. 6. Oerol 7. International Film Festival Rotterdam • Uit het bezoekersonderzoek 2010 blijkt het IFFR 8. Parade onder bezoekers een zeer sterk merk. Van alle 9. Festival Mundial ondervraagden zegt 86 procent zeker weer naar het festival te komen. De Net Promoter Score (het Bron: BrandAlchemy tm, Cultureel Merkenonderzoek saldo van promotors en criticasters) bedraagt 48 Nederland 2010 procent: een score die in het bedrijfsleven in Neder- land niet of nauwelijks wordt gehaald. • Als merk scoort het festival het hoogst op de persoonlijkheidsdimensies ‘creatief’, ‘sympathiek’ en ‘uniek’.

Bron: BrandAlchemy tm, Cultureel Merkenonderzoek Nederland 2010 Het festival speelt zich niet altijd af bij winterse temperaturen. In september 2009, konden filmfans tijdens Rotterdam Open Air op het Schouwburg- plein in de openlucht gratis genieten van de Nederlandse première van Fish Tank.

34 39 TH INTERNATIONAL FILM FESTIVAL ROTTERDAM 39 TH INTERNATIONAL FILM FESTIVAL ROTTERDAM 35 I of the Tiger I of the Tiger

Première: vrijdag 29 januari, 19:00, Pathé 4 Première: vrijdag 29 januari, 16:15, Pathé 4 De Japanse Inou Tsuki behandelt met haar Pedro González-Rubio maakte met Alamar speelfilmdebuutAutumn Adagio een groot een onsentimentele, pure film over een jon- taboe in haar land: de stormachtige periode getje dat een idyllische vakantie doorbrengt van de overgang. bij zijn gescheiden vader, die in een soort Bounty-paradijs woont.

‘Ik wilde iets vertellen over de fases die een ‘Alamar vertelt het verhaal van een vader vrouw in haar leven doormaakt en koos voor en zijn zoon, die op reis gaan naar de oor- de overgangsjaren. De keuze voor een non sprong van de open zee om zo hun voor- als hoofdpersoon maken de gevoelens die ouderlijke manier van leven te vinden. Het vrouwen dan parten spelen extra duidelijk: valt, net als in andere ontwikkelingslanden, een non die in de overgang is heeft haar sek- niet mee een film te maken in Mexico. Het sualiteit immers al jaren onderdrukt. Het ma- weinige geld dat er is, wordt verdeeld onder ken van een korte film is als een kalligrafie: een handjevol bekende regisseurs die lek- je zet je idee overtuigend en krachtig neer. kere actiefilms maken met veel Mexicaanse Een script vertalen naar een speelfilm bleek sterren erin. Daarom ben ik ook zo onder de ingewikkeld. Maar de essentie van wat ik indruk van wat jonge filmmakers op dit mo- wilde zeggen heb ik zeker weten te vatten. ment doen: zij proberen echt een eigen weg Voor jonge makers van artistieke films is er te vinden. Nieuwe technieken maken dat in Japan absoluut geen podium. Alles is er steeds makkelijker. Je moet je ervoor hoe- gericht op commerciële publieksfilms. Het den geld als de belangrijkste factor te gaan is eenvoudiger om je film in het buitenland zien. Als filmmaker moét je gewoon films vertoond te krijgen.’ maken. Ik heb Alamar om die reden op video geschoten, anders was ik nu nóg bezig met de financiering.’

36 39 TH INTERNATIONAL FILM FESTIVAL ROTTERDAM 39 TH INTERNATIONAL FILM FESTIVAL ROTTERDAM 37 TWEETS

Column

Ook het festival twitterde dit jaar. De volgelingen lieten zich al evenmin onbetuigd. Een selectie A long van de impressies die onze bezoekers met elkaar en met ons deelden. tail leenx Fijn, @iffr filmkaartjes weer binnen jeroenlaven Tandarts kapper erasmushuis werken kaartjes ophalen – en dan #iffr mmarjolein Waar zijn de twitterende VPRO Ci- nema mensen? Tijdens @iffr wil ik hen graag volgen. evelineblok Oké: telefoon op het werk op “lang Tips..? #iffr10 afwezig” en morgen vol enthousiasme het #IFFR fes- tivalgeweld in! Stipoteam #Stipo draait niet helemaal DavidEerdmans Ik doe wel mee filmpjes kijken! op volle kracht door #IFFR dat woensdagavond los RT @didiervdv het complete IFFR-programma staat barst en #Rotterdam 12 dagen betovert online http://bit.ly/8QnlK3 /via @iffr Wie komt mee? petrareijntjes Dit wordt voorlopig mijn laatste hiernumaals Looking forward to #iffr next week. avond Nova/P&W... tot 6 februari onderduiken in Will try to get tickets for Tetro, the new Coppola. Has Pathe, Cinerama, Luxor oftewel #IFFR. the old master still got it? Passetti I’m a true IFFR junkie. Ten days in a row, trustSas Joehoe I’m officially a crewmember of 40 movies on average. Zin an :) mookie76 3 kwartier #IFFR 2010. I can feel the vibe already...hermanwit- in de vrieskou voor De Doelen en dan nog niet naar kam: will be posting mini-reviews during the fest George Clooney als Mr. Fox #IFFR meneertim Jammer dat de kaartjes voor de Volks- hiernumaals Just bought my tickets online for krantdag van het IFFR altijd zo snel zijn uitverkocht. Het marketingbegrip ‘long tail’ verwijst naar het feno- Dat begon al voor Rotterdam. Het kleinere en zeer #iffr as a “Tiger Friend”. Fast, efficient, flawless. Com- Zeker voor trage mensen als ik. meen waarbij niche producten door marketing voor veel toegewijde filmfestival van Göteborg in Zweden steunde pliments for the IT people in Rotterdam! Mmmirka Goed, ik hoor net dat alle voorstellingen mensen toegankelijk worden en dan omzet gaan gene- het project en vertoonde alle films die binnen het project justbryan Going through the movie program of the KR/ Manitoba op het IFFR zijn uitverkocht. reren, ofwel: een onverwacht lange staart krijgen. Niet gerealiseerd werden – als preview, waarmee het IFFR International Film Festival Rotterdam that starts next alles op het festival is marketing, maar dat veel onder- alle eenentwintig films (dertien opdrachtfilms en acht jannekemoerel Donderdag met collega’s naar Do week,a lot of fucking gems at this fest! #iffr delen een staart hebben voorbij de festivalduur van tien ondersteunde Afrikaanse films, inclusief een installatie) it Again @iffr. Heb er zin in! superkatrien Yes! Got tickets to all the films I want to dagen mag niet onopgemerkt blijven. als wereldpremières kon claimen. see at #iffr! S4kura current line-up for #iffr : Miyoko, Bad Luitenant and Possessed!! In het kader van het Forget Africa-programma – bedoeld Daags na Rotterdam vertrok de complete Forget Africa- peterdej #iffr Brighter Summer Day, Valhalla om een ander dan het gangbare beeld van Afrika neer karavaan onder begeleiding van projectmedewerkster Rising, Air Doll, My Son, My Son, What Have Ye mmmirka Ga ‘m dus gewoon nog eens posten: te zetten – ondersteunde het festival Afrikaanse films, Inge de Leeuw naar Italië voor het Festival del Cinema Done?, Visage, Mother, Eros + Massacre en Trash ALLE voorstellingen van onze Manitoba film op IFFR uit onder andere Kameroen, Zambia en Angola, met Africano, d’Asia e America Latina di Milano. Dit festival Humpers zijn dus uitverkocht. Nu al. Allemaal.Te Tof. Zo. bescheiden maar gerichte bedragen van het Hubert Bals is toonaangevend voor andere gespecialiseerde Afrika leyla_kai So far my list 4 #iffr : Un Prophète, Soy_Donna Zo. Alle gewilde filmtickets binnen. Fonds. Bovendien gaf het festival twaalf internationale filmfestivals. De films gaan ook terug naar Afrika: Air Doll, Blood and Bones, The Affair at Akitsu, Incl. “Dial M for Murder” in 3D! Wat een feest om filmmakers de opdracht om met ondergetekende naar mogelijk naar Durban (Zuid-Afrika), maar zeker naar Lebanon, Soo, The Trotsky and Zero. It's just weer in De Doelen rond te hangen... #IFFR koorts! het Afrikaanse land van hun keuze af te reizen en hun Oeganda, waar bezoekers van het Amakula filmfestival a draft vangeest na 3 uur -8 graden nu beeld van Afrika in een film vast te leggen. Dat bleek in Kampala ze kunnen zien. Individueel vinden de films een inspirerende onderneming. Er werden geen twaalf, ook hun weg naar diverse internationale festivals. Op richardvdklaauw goede morughu. er hangt een willemijndicke Mooi was-tie, de openingsfilm van maar dertien films gemaakt en verschillende van de het moment van schrijven staat de teller op acht aan- raar luchtje in de stad. #iffr zeker begonnen filmfestival Rotterdam, vooral voor liefhebbers van filmmakers maakten niet de gevraagde korte film, maar vragen: uit Los Angeles, Turijn, Hongkong, Singapore, fatale liefdes. Wel behoorlijk veel te lang Bastijaan linutoy arrived yesterday in #rotterdam, #iffr festi- een speelfilm. Linz, Wenen, Montreal en Kopenhagen. VPRO preview dag gaat beginnen op #iffr. Eerste film val starts today. here we go! is White Material.. Het project pakte fraai uit – niet alleen in kwantiteit, Een aardig en best lang staartje, zou ik denken. maar ook in kwaliteit – en kreeg een al even fraaie staart. Gertjan Zuilhof, IFFR-programmeur

38 39 TH INTERNATIONAL FILM FESTIVAL ROTTERDAM 39 TH INTERNATIONAL FILM FESTIVAL ROTTERDAM 39 EDUCATIE

Column Kino Climates

Gouden Kalf-winnaar en jurylid Martijn Lakemeier poseert met fans uit Hollywood in de Klas.

Het klimaat verandert. Niet alleen het mondiale, maar Interessant, prikkelend en leerzaam, dat was het. In het Jong geleerd, oud gedaan. Met een uitge- een film van vijf minuten en leerden spelenderwijs van ook het filmklimaat. De filmkunst maakt stormachtige avondprogramma lag de focus op ontspanning en lieten breid educatief programma wil het IFFR alles over beeldtaal. Een deskundige jury beoordeelde ontwikkelingen door. De taak van het festival is die te de aanwezige microcinema’s zien welke projecten zij jonge doelgroepen (scholieren uit het basis- hun producties. De jury, onder voorzitterschap van onderzoeken, te duiden en te presenteren. Dat is precies voor komend seizoen op stapel hebben staan. en voortgezet onderwijs en studenten) en- schrijfster Carry Slee, bestond uit Gouden Kalf-winnaar wat wij (en met ‘wij’ bedoel ik hier het IFFR en het Brus- thousiasmeren voor de alternatieve cinema. Martijn Lakemeier, Gouden Griffel-winnaar Jan Paul selse Cinema Nova) beoogden met Kino Climates, het Dat de combinatie van film en performance creatieve Vaak ontwikkelt het festival zelf lesmateriaal. Schutten, de SpangaS-acteurs Sebastian Wulff, Gaby programma-onderdeel waarin onafhankelijke, multidis- kruisbestuivingen kan opleveren bewezen onder meer Het educatieve programma trok in totaal Milder en Pim Wessels, en Peter Lamers, wethouder ciplinaire microcinema’s centraal stonden. Kleine film- de visuals van Martha Colburn en de sound van Knalpot ruim 5600 jonge bezoekers. Jeugd, Gezin, Onderwijs en Sport. (Monique van de Ven zalen die net als het IFFR eigenzinnigheid hoog in het op de openingsavond. Kino Climates heeft ook een blij- was wegens ziekte verhinderd.) De jury deelde diverse vaandel hebben en zich niets aantrekken van de terreur vend effect gesorteerd. Het was in Rotterdam dat gelijk- Basisonderwijs Mini Tiger Awards uit. Hollywood in de Klas werd in van het mainstream aanbod. gestemden – allemaal vertegenwoordigers van filmzalen Kids Only: de benaming van dit educatieve project is 2009 bekroond met een Filmeducatieprijs. met een eigenzinnige oriëntatie – elkaar voor het eerst enigszins misleidend, want kinderen (in de leeftijd van Zo’n veertig vertegenwoordigers van die independente de hand konden schudden en ervaringen en ideeën acht tot twaalf jaar) waren er sámen met hun ouders Voortgezet onderwijs vertoningsplekken trokken dit jaar naar Rotterdam. konden uitwisselen. Dat is de aanwezigen zo goed beval- welkom. Kinderen en ouders zagen op zondagochtend Meer dan duizend middelbare school-leerlingen kwamen Sommigen kwamen van dichtbij – voor de mensen van len dat ze besloten hebben de samenwerking ook buiten 31 januari samen een aantal korte films. Terwijl de naar het festival: op een doordeweekse ochtend bezochten WORM was het zelfs een thuiswedstrijd –, anderen de Rotterdamse stadsgrenzen en festivalperiode voort te ouders ’s middags een festivalfilm kregen te zien, maak- zij in het kader van cultureel kunstzinnige vorming, Frans kwamen uit alle hoeken van Europa, van IJsland tot zetten. Zo zijn de deelnemers hard op weg om zelf een ten de kinderen onder leiding van Filip Braams van Enig of Duits een speciaal geselecteerde film. Voor ckv was Letland. Weer anderen kwamen van nog verder, uit professioneel netwerk op te bouwen, is er een website Idee Producties zélf een film. De resultaten van de work- dat Samson & Delilah, voor Frans J’ai tué ma mère en voor Tokyo bijvoorbeeld, of uit New York. Het doel van Kino onder constructie (kino-climates.org) en staat het eerste shop gingen daags daarna op de festivalsite in première. Duits Zarte Parasiten. Alle vmbo’ers kregen Les barons Climates was deze microcinema’s aan het Rotterdamse voortgangsoverleg – in juli te Brussel – al op de agenda. voorgeschoteld. De voorstellingen werden ingeleid en festivalpubliek te presenteren en hun vertegenwoordi- Het IFFR zal uiteraard de filmische klimaatveranderin- Ook de deelnemers van Hollywood in de Klas ontpopten ondersteund met speciaal ontwikkelde lesbrieven. gers met elkaar in contact te brengen. Om in de geest gen op de voet blijven volgen. zich tot jonge regisseurs, scenaristen en acteurs. Zeven- van het onderwerp te blijven speelden alle activiteiten honderdvijftig leerlingen uit de bovenbouw maakten zich in één zaal af: de Kleine Zaal van de Schouwburg. Peter van Hoof, IFFR-programmeur

40 39 TH INTERNATIONAL FILM FESTIVAL ROTTERDAM 39 TH INTERNATIONAL FILM FESTIVAL ROTTERDAM 41 EDUCATIE EDUCATIE

Workshop ‘interviewen met je mobieltje’ ‘Hoor! Het festival is weer begonnen!’

De MovieSquad-jury – de jongste jury van het IFFR – met zakelijk directeur Patrick van Mil.

Aankomende filmmakers in gesprek met Robert Jan Westdijk Filmstrip met wasknijper: vastgemaakt aan een fietswiel maakt die Het IFFR, Film in Zuid-Holland en Kunstgebouw werk- De MovieSquad is de jongste jury van het IFFR. Vijf eenvoudige constructie het geluid van een filmprojector. ten voor het vijfde achtereenvolgende jaar samen aan kritische jongeren tussen de vijftien en achttien doken Meet the Maestro, zij het in afgeslankte vorm. In deze onder in het festival en bekeken een twintigtal films in de tand gevoeld. Na het debat volgde een vraaggesprek deelnemers de kneepjes van het recenseren bij en jour- editie stond Gus van Sant centraal, de populairste maes- een voorselectie. Zij kozen het debuut J’ai tué ma mère met filmmaker Ho Yuhang en de vertoning van diensAt nalist en cameraman Rogier Frensdorf legde uit hoe je tro van de vorige vier jaargangen. Leerlingen zagen zijn als winnaar van de MovieSquad Rotterdam Award the End of Daybreak. iemand kunt interviewen met behulp van een mobieltje. werk in een filmtheater of op het festival en maakten 2010. Net als W R NXT en de Rotterdam Film Course naar aanleiding daarvan op school een eigen film. gaat het bij de MovieSquad om een samenwerkings- De Rotterdam Film Course kende dit jaar een iets ander Wasknijper verband tussen het IFFR en het Nederlands Instituut karakter dan in eerdere jaren: de cursus werd ditmaal Het kan dit jaar geen enkele Rotterdammer die wel eens De workshop van Digital Playground, waar 144 middel- voor Filmeducatie. niet landelijk en buiten de festivalperiode aangeboden, een fietser passeert ontgaan zijn dat het festival weer be- bare scholieren aan deelnamen, leverde een aantal films maar uitsluitend tijdens het festival. Er was bijzondere gonnen was. Ruim tienduizend fietsers konden zich bij de van één minuut op. Studenten aandacht voor de kijkervaring, de vraag wat een film doet aanvang van het festival verheugen in een gratis ‘upgrade’ In samenwerking met Studium Generale van de Erasmus met de kijker. Onder begeleiding van docenten Jan Salden van hun tweewieler: een filmstrip die met een wasknijper Op maandag 1 februari 2010 vond voor de vierde keer Universiteit Rotterdam en Lantaren/Venster organi- en Jeroen de Jong discussieerden hbo- en wo-studenten aan de spaken van hun fietswiel was vastgemaakt. Onder de masterclass W R NXT plaats, georganiseerd door het seerde het IFFR de multimediale talkshow Digital IFFR. daarover aan de hand van de filmsLebanon en Paju. het motto ‘Hoor! Het festival is weer begonnen!’ simu- IFFR en het Nederlands Instituut voor Filmeducatie. Experts uit de filmwereld, de marketing en de weten- leerde die eenvoudige constructie het ratelende geluid van Jonge, aankomende filmmakers tussen de 15 en 25 jaar schap gingen met elkaar en met bezoekers in gesprek CJP een filmprojector en dat was dus in de wijde omgeving gingen er in gesprek met regisseur Robert Jan Westdijk over de integratie van nieuwe media in de filmwereld en De samenwerking met CJP was dit jaar aangescherpt. te horen. Het idee was van Wesley Visseren en Vincent en cameraman Rolf Dekens, die feedback gaven op het schetsten zo mogelijke scenario’s voor het filmfestival CJP-pashouders kregen korting op tickets voor film- Beijersbergen. Zij reageerden, net als veel van hun klasge- werk van de filmmakers en kennis en ervaringen uit de van de toekomst. Patrick van Mil (zakelijk directeur vertoningen in de daluren van werkdagen, speciale noten van de Willem de Kooning Academie, op een door praktijk met hen deelden. De masterclass was mogelijk IFFR), Ruben Heijloo (online producer Nederlands Film CJP-reporters deden online verslag van het festival en er het IFFR uitgeschreven pitch. De vondst van Visseren en dankzij een bijdrage van de Stichting Bevordering van Festival), Marijke de Valck (filmwetenschapper) en Hans was een speciale CJP-middag voor de filmUn Prophète Beijersbergen kwam als beste uit de bus. Volkskracht en SNS Reaal. Dekker (e-marketeer) werden, net als de aanwezige georganiseerd. CJP-ers konden deelnemen aan twee studenten, door gespreksleider Farid Tabarki flink aan workshops: Volkskrant-journalist Floortje Smit bracht

42 39 TH INTERNATIONAL FILM FESTIVAL ROTTERDAM 39 TH INTERNATIONAL FILM FESTIVAL ROTTERDAM 43 I of the Tiger I of the Tiger

Première: zaterdag 30 januari, 16:15, Pathé Première: zondag 31 januari, 21:45, Pathé 2 Martijn Maria Smits woonde al een half jaar De Amerikaan Ben Russell werkte twee jaar in het Waalse Seraing (thuishaven van de als ontwikkelingswerker in Suriname. Tien gebroeders Dardenne), voordat hij daar zijn jaar later ging hij terug om er zijn eerste C’est déjà l’été draaide. lange film te draaien. InLet Each One Go Where He May volgt hij twee broers op hun weg door de geschiedenis.

‘Mijn film is een portret van een familie, maar ‘Mijn film, die is opgenomen in dertien shots ook en vooral een verhaal over een tiener die van ieder tien minuten, gaat over twee Su- lijkt te zijn ontspoord bij gebrek aan mensen rinaamse Marron-broers, die de weg lopen die zich om hem bekommeren. Wanhopig die hun voorouders namen om te ontsnap- en met instinctieve vechtlust probeert hij pen aan de Nederlandse slavenhouders zich staande te houden in een Waalse bui- 350 jaar geleden, van de sloppen rond tenwijk waar het alledaagse leven tamelijk Paramaribo tot aan het laatst bewoonde rauw is. Het is cinema die niet zozeer een dorpje aan de Surinamerivier. De film gaat rechtlijnig verhaal vertelt, maar die eerder over geschiedenis, mythologie en magie in iets wil tonen, de kijker wil laten voelen en een snel veranderende wereld. Reguliere verontrusten. Ik heb de indruk dat het in Ne- bioscopen in Amerika zitten niet te wach- derland weer beter gaat met de arthousefilm. ten op een film als deze, maar vertoning in Ik denk wel dat de meeste filmmakers te veel micro-cinema’s is hier wel vaak mogelijk. Ik vasthouden aan drama, eropuit zijn een rond noem mezelf eerder kunstenaar dan filmma- verhaaltje te vertellen. Als je bijvoorbeeld een ker – dat is toch een andere insteek. Naast film alsFish Tank ziet, dan vraag je je toch af mijn werk als doceer ik film- en tele- waarom zoiets bij ons niet gemaakt wordt?’ visiewetenschap. Ik heb mijn films wel eens aan studenten vertoond, maar dat is niet erg bevredigend. Ze zijn heel terughoudend in hun kritiek, wellicht omdat ik degene ben van wie ze studiepunten krijgen…’

44 39 TH INTERNATIONAL FILM FESTIVAL ROTTERDAM 39 TH INTERNATIONAL FILM FESTIVAL ROTTERDAM 45 Sponsoring en FONDSEN Sponsoring en FONDSEN

Ook het IFFR bleef in 2009 niet gevrijwaard marathondag wordt gaande het festival samengesteld van de gevolgen van de kredietcrisis. Ver- uit de lijst publieksfavorieten. De Volkskrantdag, met schillende private fondsen en bedrijven zagen achtduizend Volkskrantlezers als bezoekers, was ook dit zich genoodzaakt hun beleid met betrekking jaar – en inmiddels mag dat een mooie traditie heten – tot subsidiëring en sponsoring te herzien en al weken voor het festival compleet uitverkocht. hun deelname terug te schroeven. Ondanks Omdat er met hoofdsponsor VPRO geen meerjarig de gevolgen daarvan wist het IFFR een ge- contract meer bestaat, gaat het IFFR met deze partner slaagde editie te organiseren, met 353.000 elk jaar opnieuw rond de tafel. Ook deze editie bood de bezoeken. Daarmee blijft het festival voor VPRO haar leden diverse speciale filmdagen: de VPRO bedrijven een interessante partner. Het biedt Tijger-, de VPRO Preview- en de VPRO Discoverydag, de mogelijkheid een product of dienst bij een met afgewogen selecties van films uit het programma, grote groep mensen onder de aandacht te onder andere films die (nog) geen Nederlandse distri- Hoofdsponsor VPRO is naamgever van de VPRO Tiger Awards Competitie. Robeco drukte opnieuw een stempel op het Filmcafé. brengen. Deelname aan landelijke en inter- buteur hadden. Dit jaar voor het eerst waren al deze nationale mediacampagnes resulteert in een dagen in een vroeg stadium uitverkocht. In het grote uitgebreide exposure. Pathé-complex was voor de gelegenheid de kleinste in het Oude Luxor. Hier was cabaretier Thomas van jaaroverzicht waarna zij op een festivalfilm getrakteerd bioscoop van Nederland neergezet. Gedurende het Luyn verantwoordelijk voor de presentatie. Jurylid en werden. Net als voorgaande jaren verzorgde Robeco de De partnerships met Philips en City Media Rotterdam festival bracht de VPRO elke werkdag op Nederland 2 zangeres Jeanne Balibar luisterde de uitreiking muzikaal aankleding van het Filmcafé in de Rotterdamse Schouw- (CMR) genereerden veel exposure voor de betrokken verslag uit over het IFFR. De presentatie van dit speciale op. De VPRO Tiger Awards gingen naar Paz Fábrega uit burg. partijen. Op alle festivallocaties waren grote ambilight- festivalprogramma was in handen van Sarah Meule- Costa Rica (Agua fría de mar), Pedro González-Rubio Een nieuwe partner voor het festival was Revolver Me- schermen opgesteld, met nuttige en verstrooiende man. De Tiger Awards Ceremony vond dit jaar plaats uit Mexico (Alamar) en Anocha Suwichakornpong uit dia, die dit jaar voor de festivaltrailer tekende. De regis- informatie – van recent nieuws en tips tot trailers en Thailand (Mundane History). Zij kregen elk een bedrag seur van de trailer, David Verbeek, is een goede bekende speciale reportages – voor (wachtende) bezoekers. Deze van €15.000. van het festival: zijn filmShanghai Trance dong twee jaar narrowcasting was in handen van CMR, een nieuwe De Volkskrant en de VPRO bemanden ook dit jaar sa- geleden mee naar een VPRO Tiger Award. Jean Mineur samenwerkingspartner van het IFFR. De bijdrage van men de cinema.nl-winkel in de Doelen. De eerste vijfdui- en Gofilex leverden een bijdrage aan de distributie CMR beperkte zich niet tot het festivalterrein: een deel zend bezoekers die meer dan tien tickets kochten kregen van de trailer over de filmtheaters in het land. Calypso van de festivalcontent werd doorgeplaatst naar de grote een speciale cinema.nl-visitekaartjeshouder cadeau, Stadsappartementen stelde de Calypso Lounge ter be- beeldschermen op metrostation Beurs. waarin zij hun tickets konden bewaren. schikking voor de Break Even Store. De videoreporters van Face Culture brachten dagelijks in woord en beeld Hoofdsponsoren Overige sponsors verslag uit op de festivalsite. Het festival nam dit jaar afscheid van Robeco en KPN en De samenwerking met autoverhuurbedrijf Sixt, dit Verder is het festival veel dank verschuldigd aan Pathé moest het dus met twee hoofdsponsoren minder stellen. jaar voor de tiende keer op rij sponsor van het festival, Schouwburgplein, MK2 Audiovisueel, Mediavision, Rot- De Volkskrant en de VPRO bleven aan boord en waren verdient speciale vermelding. Op ‘Sixt Avenue’ voor terdam Chief Marketing Office, De Doelen, Dick Moes- prominent op het festival aanwezig. Het meerjaren- De Doelen was een voor iedereen zichtbaar wagenpark ker Projectietechniek, Internationale Beelden Commis- contract met de Volkskrant liep in 2010 af, maar na een ingericht. Argos Oil leverde de millieuvriendelijke bio- sie, Martin van Broekhoven, SAE Institute Rotterdam, samenwerking van inmiddels 29 jaar is de Volkskrant brandstof e-fuel. Het aantal gastenritten was dit jaar ho- Stoker Health Club, Ben & Jerry’s en Vertical Vision. niet meer weg te denken van het IFFR. In de aanloop ger dan ooit. Via een publieksactie maakten bezoekers naar het festival besloten de partijen dan ook hun kans op een week lang gratis gebruik van een Smart. Het Tiger Business Lounge samenwerking voorlopig te continueren tot 2013. Het driejarig contract met Sixt is per dit jaar verlopen. De Tiger Business Lounge is de zakenvriendenclub van partnerschap resulteerde ook dit jaar weer in een speci- FedEx was dit jaar voor de derde maal officieel supplier het IFFR. De zakenvrienden representeren bedrijven die ale programmakrant. Die werd een dag voor de start van en verzorgde een groot deel van het filmtransport. het IFFR niet alleen een warm hart toedragen, maar die de kaartverkoop als bijlage bij het kunst- en cultuurka- Daarnaast voegde FedEx het in december verschenen ook concreet betrokken zijn bij het festival. Het ambas- tern van de krant verspreid, in een oplage van 355.000. festivalmagazine toe aan alle pakketten die het bedrijf in sadeurschap van de TBL is in handen van burgemeester De kunstredactie van de krant is verantwoordelijk voor Rotterdam verspreidde. Ahmed Aboutaleb. De Raad van Advies onderging een deel van deze Volkskrant IFFR-special en staat ga- Ondanks het feit dat Robeco dit jaar niet als hoofdspon- een paar ‘personele’ wijzigingen: Marcel Windt van rant voor een journalistiek onafhankelijke inhoud. Het sor optrad, is de nauwe band tussen de vermogensbe- Houthoff Buruma is in de Raad opgevolgd door Michiel IFFR zorgt daarnaast voor alle relevante programma- en heerder en het festival blijven bestaan. Het partnership Pannekoek (partner bij Houthoff Buruma) en Mai El- service-informatie. Alleen het slotstuk, de Volkskrant- drukte zich dit jaar uit in relatiebijeenkomsten van mar (executive director MPI en Cruise Port Rotterdam, dag – altijd op de laatste (zon)dag van het festival – staat Robeco gedurende het festival. Dagelijks kregen ruim voormalig Chief Marketing Officer) is de Raad komen er niet in beschreven, want het programma van deze tweehonderd relaties van Robeco een presentatie van het versterken. Het ledental van de TBL is sinds vorig jaar

46 39 TH INTERNATIONAL FILM FESTIVAL ROTTERDAM 39 TH INTERNATIONAL FILM FESTIVAL ROTTERDAM 47 Sponsoring en FONDSEN

Column Break Even

Chef-kok Ron Blaauw op de TBL-avond Jacob van der Goot (r), de voorzitter van de Raad van Advies van de TBL, enthousiasmeert het gezelschap .

gegroeid van 27 naar 31 leden. In november, dus al wordt mede gefinancierd met publieksbijdragen en geruime tijd voor het festival, kunnen de leden naar een krijgt daarnaast de komende drie jaar steun van het previewavond. VSB-fonds. Bij de ontwikkeling van Cinema Reloaded Lidmaatschap van de TBL betekent beschikking hebben heeft het IFFR juridisch advies gehad van Houthoff over een belangwekkend platform voor relatiemarke- Buruma, al vele jaren een trouwe sponsor en juridisch ting. Aangesloten bedrijven kunnen hun relaties uitno- adviseur. Het educatieproject WRNXT ontving steun digen voor de Tiger Business Lounge-avond, op de eerste van de Stichting ter Bevordering van de Volkskracht en donderdag van het festival. Dit jaar was dat een dubbele het SNS Reaal Fonds. De randprogrammering van het traktatie, want naast de culinaire hoogstandjes van festival, waar onder meer de installaties van kunstenaar chef-kok Ron Blaauw – persoonlijk aanwezig – kregen de Tayou in de Rotterdamse Schouwburg en de Taneda aanwezigen de filmA Single Man voorgeschoteld. Daar- Coolsingel Cube op het Schouwburgplein onder vielen, naast hebben TBL-leden de mogelijkheid een ontvangst kwam tot stand met financiële steun van de Mondriaan te organiseren voor 25 tot 500 van hun eigen relaties. Stichting. De drive-invoorstelling die deel uitmaakte van Gedurende het festival vonden er diverse van dergelijke het programma-onderdeel Back to the Future? is onder- De New Yorkse kunstenares Barbara Kruger is vooral be- alle hoeken van de wereld, van New York tot Tokyo. Die bijeenkomsten plaats. steund door Rotterdam Festivals. kend vanwege haar klassieke poster I Shop Therefore I kregen elk een budget om hun favoriete items te verza- Traditiegetrouw reikte de Lions Club in besloten kring Het IFFR heeft dit jaar de nodige inspanningen geleverd Am. Eigendom is altijd een manier geweest om de eigen melen en daarmee onze nieuwsgierigheid te prikkelen. de Lions Award uit. Dit jaar ging die naar de filmAtletu . om middelen te werven bij ambassades van landen identiteit te affirmeren. Vaak is niet de koopwaar maar En dan de showroom. Er was een openingsavond met een Het Filmmuseum organiseerde voor eigen relaties een waaruit voor het festival geselecteerde films afkomstig het shoppen op zich de kern van de zaak: als ervaring, heuse sommelier en een kleine catwalk-performance, een speciale avond rond de première van de filmLourdes . waren. Dat bleef niet zonder gevolg: diverse ambassa- als vorm van vrijetijdsbesteding. Zo draait het tijdens ontroerend unplugged concert door new-folkie Alasdair des – waaronder die van Brazilië, Griekenland, Mexico, een festival ook niet alleen om het bemachtigen van Roberts, begeleid door dubbele 16mm-projectie van Luke Subsidiënten Argentinië en Polen – waren enthousiast en toonden filmkaartjes, maar om die bijzondere gedeelde ervaring Fowler, een remix van Congolese videoclips, er waren Het IFFR wordt structureel gesubsidieerd door de Ge- grote betrokkenheid bij het festival en de uitgenodigde van in goed gezelschap ontdekkingen doen. wereldpremières van een reeks grote namen uit de New meente Rotterdam en het ministerie van Onderwijs, filmmakers. Daarnaast droegen de Japan Foundation, Yorkse avant-garde en nog veel meer: elke avond bood een Cultuur en Wetenschap. Daarnaast ontving het festival Maison Descartes en het Turks Nationaal Verkeersbu- De Break Even-winkel bood festivalbezoekers daartoe verrassende momentopname van levendige filmcultuur in incidentele subsidies van verschillende fondsen en reau hun steentje bij. volop te kans. Dvd’s, boeken, T-shirts, posters, maar de breedste zin van het woord. instellingen. OntwikkelingsBedrijf Rotterdam verleende ook unieke edities, historische magazines, bizarre multi- een subsidie voor de inhoudelijke verbreding van het ples tot zelfs Hongkongse bioscoopsnoepjes en speciaal De Break Even Store was onbedoeld ook een requiem filmfestival en een verbetering van de (inter)nationale en geïmporteerde koffie, geproduceerd door sterregisseur voor al die fantastische kleine winkeltjes die failliet lokale positionering en zichtbaarheid van het festival. Tsai Ming Liang. Alle zintuigen werden aangesproken. gegaan zijn met de opkomst van de online economie. Het Where is Africa-programma is mede tot stand ge- De Break Even-winkel omvatte twee secties, een sales- Hopelijk is de store tegelijkertijd een inspirerend model komen met steun van het Prins Bernhard Cultuurfonds, room en een showroom. In de salesroom konden een voor de toekomst. Het grote succes (ook in verkoopcij- Stichting Dioraphte, het Elise Mathilde Fonds en het dozijn belangrijke dvd-labels hun hele gamma kenbaar fers) bewijst dat de behoefte aan een ‘hangplek’ voor eigen Hubert Bals Fonds. Een andere blikvanger was maken. Een aparte categorie bestond uit een tiental kof- cinefiele consumenten groot blijft. Cinema Reloaded. Dit vernieuwende online-project fers, op ons verzoek gevuld door ‘gastprogrammeurs’ uit Edwin Carels, IFFR-programmeur

48 39 TH INTERNATIONAL FILM FESTIVAL ROTTERDAM 39 TH INTERNATIONAL FILM FESTIVAL ROTTERDAM 49 Hubert Bals Fonds Hubert Bals Fonds

Het festival vertoonde dit jaar 25 door het juni 2009 trad Iwana Chronis, die eerder werkzaam was makers van de laatste twee werden ook daadwerkelijk Hubert Bals Fonds ondersteunde films. Vier bij onder meer het Prins Claus Fonds, in dienst als het bekroond met de prestigieuze prijs. De op het festival daarvan dongen mee naar een Tiger Award. nieuwe hoofd van het HBF. vertoonde HBF-titels waren op een bijzondere manier Twee HBF-films vielen daadwerkelijk in de gemarkeerd: voorafgaand aan elke vertoning was een prijzen. De oogst van dit jaar is ook in het Werkwijze speciaal geproduceerde leader te zien, El Inflador (De internationale circuit goed gevallen. Met de Het HBF werkt met twee selectierondes per jaar. De Fietspomp). Voor de regie tekende de vermaarde regis- toezegging van het ministerie van Buiten- inzenddata voor aanvragen zijn 1 maart en 1 augustus. seur Lisandro Alonso, wiens eerdere films op HBF-steun landse Zaken om het fonds tot en met 2012 Alleen aanvragen van filmmakers die afkomstig zijn uit mochten rekenen. te blijven ondersteunen is het voorlopig landen die voorkomen op de DAC-lijst van de OECD1 De HBF-titels waren in alle programmaonderdelen goed weer zeker van zijn voortbestaan. komen in aanmerking. Een selectiecommissie van (na- vertegenwoordigd. Zo werden veertien HBF-titels gepro- tionale en internationale) experts uit de verschillende grammeerd in het programmaonderdeel Bright Future, Het Hubert Bals Fonds (HBF) dankt zijn naam aan deelgebieden van de filmindustrie beoordeelt de aanvra- maar ook in de onderdelen Spectrum en Signals doken Hawa Essuman neemt de Hubert Bals Fonds Dioraphte Award in ontvangst. Hubert Bals, de in 1988 overleden oprichter van het gen. De commissieleden hanteren daarbij de volgende diverse HBF-titels op. Het HBF was bovendien nauw International Film Festival Rotterdam. Het fonds heeft aandachtspunten: steunde het fonds distributieprojecten, waaronder betrokken bij de totstandkoming van het Forget Africa- als taak filmmakers te ondersteunen en daarmee het - de artistieke kwaliteit en authenticiteit van de film mobiele cinemavertoningen op de Filippijnen en de project. Dit programma presenteerde het resultaat van door Bals ingezette werk voort te zetten. Meer specifiek - het land van productie en de nationaliteit van de lokale distributie van The Damned Rain in India. Ook de onderzoeksreis die programmeur Gertjan Zuilhof ondersteunt het HBF de realisatie van opmerkelijke of maker(s) steunde het HBF verschillende workshops en trainin- samen met internationale filmmakers maakte door belangrijke speelfilms en lange, creatieve documen- - de haalbaarheid van het project, zowel financieel als gen, waaronder een masterclass van het Ciné Institute een aantal Afrikaanse landen die nauwelijks zichtbaar taires van talentvolle en vernieuwende filmmakers uit artistiek in Haïti. De aardbeving die Haïti in januari 2010 trof zijn in de internationale filmindustrie. Het fonds stelde Afrika, Azië, Latijns-Amerika, het Midden-Oosten en - de beschikbaarheid van andere financieringsbronnen verwoestte deze filmschool compleet. Het HBF verdub- financiële middelen beschikbaar voor de post-productie delen van Oost-Europa. De bijdragen van het fonds zijn - de mate waarin het project kan bijdragen aan de belde de openstaande gelden om zo bij te dragen aan de van enkele veelbelovende projecten van (nog) onbe- bescheiden. Niettemin spelen die vaak een essentiële versterking van het lokale filmklimaat wederopbouw van de school. kende Afrikaanse filmmakers die Zuilhof op zijn reis rol bij de totstandkoming van films: het fonds springt ontmoette. De resultaten – variërend van diverse films bij op cruciale momenten in het productieproces, en Daarnaast is er bijzondere aandacht voor projecten met In 2009 selecteerde de commissie voor de vierde maal een tot de installatie Creation Lab uit Oeganda – werden financiële ondersteuning door het HBF geldt wereld- een innovatief karakter of van beginnend talent. Speci- viertal projecten in het kader van het HBF Plus-program- gepresenteerd tijdens het festival. wijd als een ‘kwaliteitskeurmerk’ dat interesse opwekt ale attentie krijgen plannen van makers die in eigen land ma. Binnen dit programma brengt het HBF filmmakers Op de slotavond werd voor de derde maal de Hubert bij andere financiers. tegen de verdrukking of censuur in werken. De commis- die al eerder steun ontvangen hebben van het HBF in Bals Fonds Dioraphte Award uitgereikt. De Stichting sie houdt ook rekening met de regionale spreiding van te contact met Nederlandse producenten. HBF Plus biedt Dioraphte stelt deze geldprijs van €10.000 beschikbaar. Jaarlijks ontvangt het HBF rond de zevenhonderd aanvra- ondersteunen projecten. Nederlandse producenten daarmee de mogelijkheid om Dit jaar ging de prijs naar de maker van de door het gen. Gemiddeld kan zeven procent daarvan gehonoreerd Het HBF ondersteunt individuele filmprojecten in ver- mee te werken aan internationale producties en zodoende publiek hooggewaardeerde HBF-titel Soul Boy uit Kenya. worden. Het IFFR vertoont jaarlijks de meerderheid van schillende fases van ontwikkeling. Hierin hanteert het HBF-projecten ook in het productiestadium financieel Filmmaker Hawa Essuman nam de prijs voorafgaand alle films die recent gerealiseerd zijn met geld van het fonds de volgende vijf categorieën: te ondersteunen. HBF-projecten die een Nederlandse aan de slotfilm in ontvangst. fonds. Naast de financiële ondersteuning van filmprojec- - Script en projectontwikkeling (maximaal €10.000) co-producent hebben kunnen bij het Nederlandse Fonds ten ondersteunt het HBF steeds vaker script-workshops, - Digitale productie (maximaal €20.000). Deze cate- voor de Film een speciale aanvraag indienen. In 2009 Samenwerking met CineMart trainingen en distributie-activiteiten. Het fonds wil gorie is speciaal opgericht voor het ondersteunen zijn de volgende projecten geselecteerd voor HBF Plus: Het werk van het HBF houdt niet op bij financiële daarmee het ontstaan van een onafhankelijke filmcultuur van ultra-low budget digitale filmprojecten met een 40 Days of Silence van Soadat Ismailova uit ondersteuning. Het fonds speelt ook een actieve bemid- stimuleren en hanteert hierin een tweeledig beleid. De maximaal budget van €100.000. (Nederlandse producent: Volya Films), Ausencias van delende rol, informeert en adviseert filmmakers over financiële bijdragen van het HBF dienen, ten eerste, in - Postproductie (maximaal €30.000) Milagros Mumenthaler uit Argentinië (Nederlandse pro- andere potentiële financiers en introduceert hen bij eigen land besteed te worden en daarmee de lokale film- - Distributie (maximaal €15.000) ducent: Waterland Film), Los Ultimos Cristeros van Matías andere fondsen en op markten en festivals. Daarbij is industrie te steunen. Daarnaast zorgt het HBF voor verto- - Speciale projecten, zoals trainingen, workshops en Meyer uit Mexico (Nederlandse producent: IDTV FILM/ de organische samenwerking met CineMart, de succes- ning van films in het land van herkomst en bevordert het awards (maximaal €10.000) Motel Films) en Our Grand Despair van Seyfi Teoman uit volle coproductiemarkt van het IFFR, van groot belang. de professionele ontwikkeling van filmmakers. Cinema, Turkije (Nederlandse producent: Circe Films). Projecten die in een ver stadium van ontwikkeling zijn zo meent het HBF, zet aan tot reflectie en nuancering, Dit jaar ontvingen 58 projecten een bijdrage van het worden daar voorgesteld aan internationale financiers. moedigt dialoog en debat aan en draagt bij aan het ver- HBF. De selectie was opnieuw heel divers: van True HBF op het festival De selectie van de 27ste editie van CineMart omvatte sterken van de culturele identiteit en het culturele zelfbe- Noon uit Tajikistan, Lucía uit Venezuela, Remote Control In de selectie van het 39ste IFFR waren vijfentwintig vier projecten die eerder door het HBF ondersteund zijn: wustzijn. Het bevorderen van een onafhankelijke filmcul- uit Mongolië tot twee projecten uit Irak: Night Train en door het HBF ondersteunde titels opgenomen. Vier A Fold of My Blanket (Georgië), Postcards from the Zoo tuur in landen die sociaal, economisch en/of politiek Qarantina. Het HBF verleende ook steun aan nieuwe daarvan dongen mee in de VPRO Tiger Awards Com- (Indonesië), Leones (Argentinië) en The Dunes (China). minder stabiel zijn is volgens het HBF om die redenen een projecten van HBF-bekenden als Edwin (Postcards from petitie: My Daughter (Maleisië), Sun Spots (China), Agua Daarnaast financierde het fonds de deelname van een belangrijk onderdeel van ontwikkelingssamenwerking. In the Zoo) en Yesim Ustaoglu (Limbo). Daarnaast onder- Fría de Mar (Costa) en Mundane History (Thailand). De aantal Afrikaanse producenten aan het Rotterdam Lab.

50 39 TH INTERNATIONAL FILM FESTIVAL ROTTERDAM 39 TH INTERNATIONAL FILM FESTIVAL ROTTERDAM 51 Hubert Bals Fonds

Distributie in Nederland Column De HBF-films verdienen ook na de festivalperiode een rijk en lang leven. In het hoofdstuk Distributie ziet u welke inspanningen het IFFR levert om de films aan een zo groot mogelijk publiek te vertonen. Wereldwijd

Financiering Na een periode van onzekerheid over de financiering van het HBF, heeft het ministerie van Buitenlandse Zaken in december 2009 toegezegd het fonds tot en met 2012 te zullen blijven ondersteunen. Hiermee is de financiële basis van het fonds voorlopig weer zeker gesteld. Het Het publiek luistert naar een gesprek tussen Janneke Langelaan (HBF) en regisseur Woo Min Jin. Rechts Pedro González-Rubio. ministerie heeft echter te kennen gegeven op termijn niet langer de belangrijkste financier te willen zijn en zijn bijdrage aan het fonds gaandeweg af te willen bou- Internationale kennisoverdracht wen. Het werven van aanvullende financiering zal dus in Het HBF ziet de uitwisseling van kennis en ideeën als een de komende jaren een belangrijke prioriteit blijven voor kerntaak. Vertegenwoordigers van het HBF bezoeken het HBF. Het fonds krijgt ook ondersteuning van het internationale festivals, workshops en bijeenkomsten. Zo Hivos-NCDO Cultuurfonds, Stichting DOEN, Stichting werkt het fonds actief en gericht aan samenwerkingsver- Dioraphte en de NPS. Daarnaast haalt het HBF aanvul- banden en wederzijdse kennisoverdracht met festivals en lende inkomsten uit de verkoop van Benelux-rechten organisaties uit ontwikkelingslanden. De organisatoren aan verschillende distributeurs in Nederland en uit de daarvan profiteren van het internationale netwerk en dvd-verkoop van de Tiger Releases. de kennis van het HBF. Omgekeerd leert het fonds meer over de lokale industrie en over filmmakers en netwerken Toekomst aldaar. In de periode 2009-2010 was het HBF onder meer De aankomende jaren blijft het HBF het ondersteunen Het Hubert Bals Fonds maakt een veelheid aan stem- Er is sinds mijn stage bij het HBF nog meer veranderd. aanwezig op het Festival Internacional del Cine en Guade- van kwalitatief hoogstaande en urgente filmprojecten men uit alle windstreken hoorbaar. Zo krijgen landen Zo is het fonds behoorlijk gegroeid: ieder jaar ontvangt lajara (Mexico), Festival de Cannes (Frankrijk), Arthouse van getalenteerde filmmakers uit ontwikkelingslanden die zelfs de meest avontuurlijke filmbezoeker onbekend het meer projectaanvragen. Dankzij actieve scouting Film Festival Kyrgyzstan (Kirgizië), Golden Apricot zien als zijn belangrijkste missie. Met het oog op recente zijn via het witte doek toch een gezicht en delen mensen komen er aanvragen binnen van nieuwe mensen uit Yerevan International Film Festival (Armenië), Locarno ontwikkelingen in de filmindustrie – teruglopende fi- uit alle hoeken van de wereld hun verhalen met mensen nieuwe gebieden. Dat komt de diversiteit ten goede, International Film Festival (Zwitserland), Inter- nancieringsmogelijkheden voor onafhankelijke filmpro- uit weer andere hoeken van de wereld. Die missie is dus daar zijn we blij mee. Het is onze uitdaging om te national Film Festival (Canada), International Cinema- ducties en een toenemende beperking van het (reguliere) onveranderd belangrijk. Door de groeiende dominantie groeien, zodat we in de toekomst meer aanvragen kun- tographer’s Film Festival Manaki Brothers (Macedonië), distributieklimaat – is en blijft de ondersteuning door van commerciële cinema is er steeds minder ruimte voor nen honoreren. Het ministerie van Buitenlandse Zaken Festival Internacional del Nuevo Cine Latinoamericano het HBF van filmmakers uit ontwikkelingslanden van onafhankelijke wereldcinema. zal ons de komende drie jaar blijven ondersteunen, (Cuba) en de NFDC Film Bazaar in Goa (India). fundamenteel belang. maar we gaan daarnaast actief werken aan een verbre- Daarnaast is het fonds voornemens om zijn aandacht Hoewel ik voor de ‘buitenwereld’ een nieuwkomer ben ding van ons financiële draagvlak. Inhoudelijk willen we Internationale successen de komende jaren meer te richten op de infrastructurele bij het Hubert Bals Fonds, liep ik er acht jaar geleden ons meer concentreren op de armere gebieden. Landen Niet alleen in Rotterdam, maar ook buiten de stads- en versterking van het filmklimaat in zijn werkgebied. al stage. Het HBF bestond toen vijftien jaar. Ik voerde als Chili en Argentinië hebben immers al een bloeiende landsgrenzen genieten de HBF-films veel aanzien. Zo Om de lokale filmcultuur in de armste landen verder te bij die gelegenheid een onderzoek uit naar problemen filmcultuur terwijl we in armere landen als Oeganda en beleefden Los viajes del viento (Colombia), Independencia stimuleren, wil het HBF de komende jaren de aandacht op het gebied van theatrale distributie, zoals die zich Oost-Timor nog een grote slag kunnen slaan, met bijvoor- (Filippijnen), Oxhide II (China) en Ordinary People (Servië) voor initiatieven op het gebied van lokale distributie, voordeden in de landen waar het fonds actief is. In de beeld workshops en trainingen. Verder willen we nauwer op het festival van Cannes hun wereldpremière. In Venetië training en bemiddeling intensiveren. Deze ambities tussentijd zijn die problemen niet opgelost en op veel gaan samenwerken met het Jan Vrijman Fonds. Een mooi gingen Between Two Worlds (Sri Lanka) en Adrift (Viet- sluiten aan bij de aanbevelingen die voortkwamen uit de plekken zijn ze zelfs verergerd. Digitale distributie – in voorbeeld van samenwerking is de selectie van films – vijf nam) in première. Toronto vertoonde Adrift (Vietnam), evaluatie van het HBF die in 2008 werd uitgevoerd in op- 2002 nog toekomstmuziek en nu sterk in opkomst – is titels van hen en vijf van ons – die nu een jaar achtereen At the End of Daybreak (Maleisië), Los viajes del viento dracht van het ministerie van Buitenlandse Zaken, en bij inmiddels wel een interessant alternatief. langs verschillende Afrikaanse festivals trekt. Zo’n tour (Colombia), Gigante (Uruguay) en The Happiest Girl in the die uit de evaluatie die het fonds zelf heeft uitgevoerd. World (Roemenië). In San Sebastian ging 10 to 11 (Turkije) maakt de films, maar ook het fonds, zichtbaarder in in première en werden Agua Fría de Mar (Costa Rica) en 1Organisation for Economic Cooperation and Development (OECD). De DAC-lijst gebieden waar we mogelijk nog niet bekend zijn. van de OECD biedt een overzicht van landen die formeel in aanmerking komen voor Lucia (Chili) als ‘work in progress’ vertoond. ontwikkelingshulp. Iwana Chronis, hoofd Hubert Bals Fonds

52 39 TH INTERNATIONAL FILM FESTIVAL ROTTERDAM 38 TH INTERNATIONAL39 TH INTERNATIONAL FILM FESTIVALFILM FESTIVAL ROTTERDAM ROTTERDAM 53 I of the Tiger I of the Tiger

Première: woensdag 3 februari, 16:15, Pathé 2 Première: maandag 1 februari, 15:45, Pathé 4 Het Russische echtpaar Yelena en Nikolay Miyoko, het debuut van Tsubota Yoshifumi, Renard maakte met Mama een dialoogloze is de bewerking van een autobiografische film over een zwaarlijvige man die volledig mangareeks uit de jaren zeventig, waarin de afhankelijk is van zijn moeder. schizofrenie van een seksueel gefrustreerde striptekenaar verbeeld wordt.

‘Iedereen zal in Mama een andere film zien. ‘Ik verfilmde een autobiografische manga Voor de een is het een verhaal over complexe van Abe Shinichi, waarin die zijn carrière relaties, voor de ander een film over een moe- en zijn liefde voor Miyoko verbeeldt. Omdat der die zich voor haar zoon opoffert, of die hij aan schizofrenie lijdt, is zijn manga heel haar zoon juist knecht. Voor weer een ander rauw. De vage scheidslijn in zijn werk tussen is het gewoon een film over een dikke man. fantasie en realiteit zit ook in mijn film. Ik laat Wat wij vooral willen vertellen is dat mensen mangabeelden overgaan in echte beelden of hun noodlot op een zeker moment niet meer gebruik ze als waanbeelden van de hoofd- kunnen ontlopen en dat ze moeten ingrijpen persoon. Ik vind manga een cultuurvorm als het nog kan. waarop Japan trots mag zijn. Je hebt twee hoofdstromingen. Aan de ene kant is er de Wij waren, net als onze crew, onervaren. commerciële industrie, die miljoenen strip- Een voordeel van die onervarenheid is dat boeken per week verkoopt. Aan de andere je autonoom bent, niet beïnvloed door an- kant heb je een kleinere stroming, waarin deren. Iedereen geloofde in het project en manga een nieuwe vorm van expressie is. werkte gratis mee. We wilden dat de film Ik zie het als een combinatie van poëzie en op een natuurlijke manier zou ontstaan. Zo schilderkunst. Als beeld en tekst er mooi hebben we de takes ook opgenomen: lange in samenkomen, is manga als kunst te be- shots met een statische camera, natuurlijk schouwen. Het werk van Abe Shinichi reken licht, weinig repetitie vooraf. Daarmee ble- ik tot die categorie.’ ven we zo dicht mogelijk bij het echte leven.’

54 39 TH INTERNATIONAL FILM FESTIVAL ROTTERDAM 39 TH INTERNATIONAL FILM FESTIVAL ROTTERDAM 55 CINEMART CINEMART

Met CineMart, de eigen internationale co- productiemarkt, staat het IFFR aan de wieg van vernieuwende, onafhankelijke en kunst- zinnige cinema. CineMart bestaat al zeven- entwintig jaar en het is nog steeds dé plek 850 voor professionals om nieuwe filmprojecten te ontdekken. CineMart had in totaal 850 gasten dit jaar. In 2009 waren dat er 790. CineMart is een begrip: al zevenentwintig jaar ontmoe- ten filmmakers op zoek naar aanvullende financiering (voor een nog te realiseren film) er afgevaardigden van de filmindustrie. Daarnaast is CineMart een netwerkeve- van een project tellen mee. De selectie van 2010 is goed nement van formaat, zo aan het begin van het kalender- ontvangen door de op het festival aanwezige professio- jaar. Destijds was het IFFR het eerste filmfestival dat een nals uit de disciplines productie, sales en distributie. Er co-productiemarkt organiseerde. Inmiddels heeft het was dermate veel belangstelling dat het moeilijk was om initiatief wereldwijd veel navolging gekregen. CineMart alle geïnteresseerden voor een project in te plannen. Dit staat niet stil bij het verleden, maar kijkt nadrukkelijk bewijst de relevantie en kwaliteit van CineMart. vooruit. CineMart houdt actuele filmontwikkelingen nauwlettend in de gaten en streeft voortdurend naar Gasten vernieuwing. Zo organiseert CineMart paneldiscussies Om CineMart behalve informeel ook exclusief te hou- en conferenties rondom actuele onderwerpen en een den zijn alleen genodigden welkom. CineMart profiteert workshop waar beginnende producenten met elkaar in van een internationaal netwerk om de gastenlijst up contact treden, het Rotterdam Lab. Daarmee bindt Cine- to date te houden. De CineMart Advisory Board en de Mart internationale partners aan zich en garandeert het internationale partnerorganisaties spelen daarbij een toegang tot wereldwijde informatiebronnen. belangrijke rol. Vorig jaar had de economische crisis een grote weerslag op CineMart, met name op het aantal Projecten bezoekende gasten. Dit jaar leken de effecten van de CineMart hanteert een open aanvraagprocedure, maar crisis nagenoeg voorbij: er kwamen aanzienlijk meer de staf gaat door het jaar heen zelf ook actief op zoek producenten, salesagenten en distributeurs bij Cine- naar geschikte en bijzondere projecten wereldwijd. Mart over de vloer. Medewerkers bezoeken internationale filmfestivals en productiemarkten en onderhouden contact met de Programma Netwerken bij CineMart CineMart International Advisory Board en diverse part- De een op een-afspraken tussen de indieners van gese- nerorganisaties. De selectie geschiedt door de CineMart- lecteerde projecten en potentiële financiers vormen het staf in samenspraak met een commissie die bestaat uit hart van CineMart. Deze afspraken vergen een gedegen het thema van Cinema Reloaded stond en dat in samen- financiers mogelijk over de streep trekt, is een mooi kopstukken uit de industrie. Zij selecteerden voor deze voorbereiding. Zo ontvangen de betreffende professio- werking met Variety, Maison Descartes, de Rotterdam neveneffect. De ARTE France Cinéma Awards (€10.000) editie van CineMart 33 projecten uit 440 inzendingen nals voor de kerstperiode al het CineMart-dossier met Film Commission, Holland Film en andere partijen werd voor het beste CineMart 2010-project ging naar (tegen 485 vorig jaar). De trend van de afgelopen jaren daarin de belangrijkste informatie over de projecten. Op georganiseerd. CineMart sloot op woensdag 3 februari Layla Fourie van de Duitse Pia Marais. De Prins Claus om het aantal projecten te reduceren en met een exclu- basis daarvan geven zij aan in welke projecten ze geïnte- af met een slotfeest en een prijsuitreiking in de Hospita- Fonds Film Grant (€15.000) voor het beste CineMart sieve selectie de focus van professionals te vergroten is resseerd zijn. De CineMart matchmakers en consultants lity Club op het Westelijk Handelsterrein. Het feest werd 2010-project uit een van de partnerlanden van het Prins daarmee voortgezet. De geselecteerde projecten komen maken een overzicht van alle afspraken, geven advies, mede georganiseerd door het Prins Claus Fonds, Arte Claus Fonds ging naar By the Time it Gets Dark van de uit alle hoeken van de wereld, van Korea tot Canada en introduceren gesprekspartners onderling en brengen France Cinema, Nedcipro en Holland Subtitling. Thaise Anocha Suwichakornpong. van Australië tot Mexico. De makers variëren van (nog) partijen bij elkaar, ook buiten deze setting. Het netwerk- onbekend talent tot gelauwerde ‘Rotterdammers’ als aspect gedijt het best in een informele sfeer die Cine- Awards Rotterdam Lab Alexey Balabanov en Alexis Dos Santos. Staf en commis- Mart creëert met lunches, cocktails en (goedbezochte) Op het jaarlijkse slotfeest van CineMart worden jaarlijks Een belangrijke en populaire nevenactiviteit van Cine- sie hebben bij de selectie vooral gekeken naar de artis- feesten. Van die laatste is de Industry Party de belang- twee veelbelovende projecten uit de selectie bekroond. Mart is het opleiden van aanstormend productietalent. tieke kwaliteiten en de staat van dienst van de maker. rijkste. Dit jaar voor de vierde maal was die het start- De geldprijzen die met deze bekroning zijn gemoeid, Met dat doel werd tien jaar geleden het Rotterdam Lab Uiteraard moeten de projecten een ‘IFFR-bloedgroep’ schot voor CineMart, op zondagavond 31 januari. Zo’n zijn bedoeld voor verdere ontwikkeling van het project. opgericht. Deze vijfdaagse workshop is bedoeld voor hebben. Ook praktische criteria als de haalbaarheid duizend filmprofessionals bezochten het feest dat in Dat het winnen voor extra exposure zorgt, die andere beginnende producenten uit alle windstreken die de

56 39 TH INTERNATIONAL FILM FESTIVAL ROTTERDAM 39 TH INTERNATIONAL FILM FESTIVAL ROTTERDAM 57 CINEMART CINEMART

Rotterdam Lab: panel over post-productie. vlnr Micki Noro, Michiel Schopping en Diane Elbaum. Rutger Wolfson, Pipilotti Rist en Alexis Dos Santos op het openingsfeest van CineMart.

ambitie hebben om voor het eerst een internationaal Debatten CineMart zoekt in de samenwerking (en zeker in die met Financiering filmproject te gaan financieren. Meer dan een trainings- Doorgaans speelt CineMart zich buiten het gezichtsveld festivals) naar een bepaalde vorm van wederkerigheid en CineMart draagt zelf zorg voor het bijeenbrengen programma is het een op de praktijk gericht evenement. van het reguliere festivalpubliek af. In het kader van het kijkt om die reden kritisch naar aanvragen voor toelating. van het leeuwendeel van het budget. De belangrijkste De deelnemers leren er hun weg te vinden in de festi- recent gelanceerde Cinema Reloaded-platform en het Met festivals als Berlijn en Cannes is de samenwerking medefinanciers van CineMart 2010 waren het MEDIA valwereld en krijgen ondersteuning bij de opbouw en daaraan gekoppelde RE: Reloaded-programmaonderdeel dusdanig intensief dat producenten de mogelijkheid Programma van de Europese Commissie, het Ontwik- uitbreiding van hun eigen internationale netwerk. Het vonden er tijdens CineMart een aantal debatten plaats die hebben om na CineMart de gemaakte contacten ook op kelingsBedrijf Rotterdam en het Nederlands Fonds voor programma bestaat daarnaast uit een pitch-training, juist als doel hadden industrie en publiek met elkaar in deze grote filmmarkten te continueren en projecten aldus de Film. Die gelden werden aangevuld met een eigen speeddate-sessies met aanwezige professionals, case- gesprek te laten gaan. In drie debatten – bij respectievelijk verder te ontwikkelen. De Rotterdam-Berlinale Express investering van het IFFR en financiële bijdragen van study’s over co-productie en post-productie en verschil- Cinema Reloaded, Back to the Future? en Kino Climates – is het samenwerkingsverband tussen het IFFR en het CineMarts (inter)nationale partnerorganisaties. lende andere presentaties met onderwerpen die variëren kwamen verleden, heden én toekomst van filmproductie, Berlin International Film Festival. CineMart-projecten van digitale distributie tot festivalstrategieën. Dit jaar -financiering en -distributie aan de orde. die hiervoor worden geselecteerd kunnen na Rotterdam deden er 67 mensen mee aan het Rotterdam Lab, waar- afreizen naar de European Film Market op het Berlijnse mee de groep aanzienlijk groter was dan vorig jaar, toen (Inter)nationale samenwerking filmfestival. Dit jaar werden daarvoor drie projecten 51 jonge producenten werden toegelaten. Dit grotere CineMart heeft een groot internationaal netwerk opge- geslecteerd: Elena van Andrei Zvyagintsev (Rusland), aantal deelnemers was mede mogelijk doordat er zich bouwd van filmfestivals, coproductiemarkten en onder- Leather van Alexey Balabanov (Rusland) en El Rumano van onder de twintig deelnemende partnerorganisaties een steunende organisaties als fondsen en trainingsorgani- Florin Serban (Roemenië). Daarnaast ontvingen twintig aantal nieuwkomers bevond, waaronder de Irish Film saties. Dit vergroot de kansen voor projecten en voor op CineMart aanwezige producenten een gratis registratie Board, het Israel Film Fund en Scottish Screen. de Rotterdam Lab-participanten door het jaar heen. voor het Producers Network in Cannes. Andere belang- CineMart breidt haar netwerk jaarlijks uit, ook in lan- rijke partners waren opnieuw het Binger Filmlab en de den die eerder minder sterk waren vertegenwoordigd. Résidence du Festival van het Cannes Film Festival.

58 39 TH INTERNATIONAL FILM FESTIVAL ROTTERDAM 39 TH INTERNATIONAL FILM FESTIVAL ROTTERDAM 59 CINEMART

Column Positief

Toen de financiële crisis de wereld in zijn greep kreeg, projecten en het nieuwe talent dat we presenteerden. was in de internationale ‘onafhankelijke’ filmindustrie We kregen uit verschillende hoeken heel positieve reac- de spanning goed te voelen. Alsof het niet al ingewikkeld ties op de 33 projecten die we geselecteerd hadden. Dat genoeg is om bijzondere en ‘moeilijker’ films gefinancierd is altijd weer een opluchting, want het blijft ingewikkeld te krijgen! De angst dat er vanaf nu helemaal niks meer om uit bijna vijfhonderd inzendingen juist die projecten mogelijk zou zijn, was overal te merken, ook op de vorige te kiezen die ertoe doen, die mensen raken en tot par- editie van het IFFR, het eerste internationale festival waar ticipatie verleiden. Zoals een programmeur kwetsbaar de crisis aan de orde was. We telden minder gasten en is in zijn of haar keuzes, zo zijn wij dat ook: we worden kortere verblijven. Er was een minder grote hang naar afgerekend op smaak. Een projectselectie die in goede avontuur in de zoektocht naar nieuwe projecten en de aarde valt, is voor ons het allerbelangrijkst. Als we dat sfeer was enigszins bedrukt. doel halen overleven we de stressvolle weken voor en tijdens het festival ook wel weer. Inmiddels kijken we CineMart 2010 was een bijzondere editie en dat had heel erg uit naar de films die onze selectie de komende niet alleen te maken met het getal tien. Het was jaren gaat opleveren. weliswaar de editie van 2010, de tiende verjaardag van het Rotterdam Lab en míjn tiende CineMart, maar veel De crisis is niet voorbij, maar het verlangen en de daad- bijzonderder was dat de stemming dit jaar weer ronduit kracht om vanaf de grond bijzondere en eigenzinnige positief was. We verwelkomden meer gasten en kregen films te maken ook niet. Het is een voorrecht om aan het een overstelpende hoeveelheid aanvragen van producen- begin van die cyclus te staan. ten en andere professionals om op CineMart aanwezig te zijn. Zij toonden grote nieuwsgierigheid naar de Marit van den Elshout, hoofd CineMart

CineMart opening party in Thalia

60 39 TH INTERNATIONAL FILM FESTIVAL ROTTERDAM 38 TH INTERNATIONAL39 TH INTERNATIONAL FILM FESTIVALFILM FESTIVAL ROTTERDAM ROTTERDAM 61 I of the Tiger I of the Tiger

Première: zondag 31 januari, 19:00, Pathé 4 Première: zaterdag 30 januari, 19:00, Pathé 4 In Mundane History verpakt Anocha Su- Michael Noer en Tobias Lindholm wichakornpong haar commentaar op de regisseerden samen R, een ijzersterke politieke instabiliteit in Thailand in een klein, film over het harde leven in een Deense persoonlijk verhaal over de innerlijke wor- gevangenis. Met medewerking van echte steling van een verlamde jongen. zware jongens.

‘Een jongen die door een ernstig ongeluk tot ‘R is een confronterende casestudy van de zijn middel verlamd is, vecht een conflict uit machohiërarchie in een Deense gevangenis. met zijn vader. Dit persoonlijke verhaal is een We volgen hoofdpersoon Rune in zijn metafoor voor de politieke en maatschap- wanhopige strijd om te overleven. De film is pelijke onrust die zo kenmerkend is voor de hardcore, verrassend en vooral eerlijk. Dit is huidige situatie in Thailand. Vier jaar geleden onze eerste speelfilm. Michael en ik maakten pleegde het Thaise leger een staatsgreep. al eerder een korte film: hij als regisseur en De democratisch gekozen premier Thaksin ik als scriptschrijver. De eerste draaidag werd het land uitgezet en vervangen door van R was gedenkwaardig. Omdat het een hoge militair. De strijd tussen vader en merendeel van onze acterende medewerkers zoon spiegelt de strijd tussen de machtheb- échte bajesklanten zijn, waren we behoorlijk bers en de burgers in mijn land. De jongen zenuwachtig. Maar liefst 75 mensen die we maakt een geleidelijke verandering door, hij castten hadden direct met die gevangenis te leert met zijn handicap omgaan. Thailand zit maken gehad. Ze hadden er óf als bewaker ook in zo’n overgangsfase. Maar eigenlijk is gewerkt, óf ze hadden er hun celstraf het hele universum voortdurend in transitie. uitgezeten. Dat kwam de authenticiteit erg ten Alles en iedereen doorloopt een cyclus van goede. Het verhaal is fictief, maar het is wel geboorte, opgroeien, aftakeling, dood en allemaal echt gebeurd.’ wedergeboorte.’

62 39 TH INTERNATIONAL FILM FESTIVAL ROTTERDAM 39 TH INTERNATIONAL FILM FESTIVAL ROTTERDAM 63 INDUSTRIE INDUSTRIE

Het IFFR bedient twee zeer verschillende doelgroepen. Als omvangrijk publiekseve- HOOG BEZOEK nement heeft het een grote aantrekkings- kracht op filmliefhebbers. Maar Rotterdam 2717 is als evenement en ontmoetingsplek ook festivalgasten voor internationale filmprofessionals – van 850 regisseurs en producenten tot salesagenten CineMart-gasten en persmensen – the place to be. Het festi- 337 val wil vertegenwoordigers van de industrie filmmakers/kunstenaars zo goed mogelijk faciliteren. 388 journalisten Het IFFR heeft dankzij de Film Office een zeer goede reputatie waar het gaat om service aan de filmindustrie. De Film Office fungeert als intermediair tussen makers waarvan een film is opgenomen in het programma, Programma salesagenten, distributeurs, televisie-aankopers en De Film Office breidde het programma dit jaar uit met pers. Een belangrijke taak van de Film Office is om verschillende presentaties en panels. Naast presentaties CineMart-bezoekers zoveel mogelijk te betrekken bij over CineMart en het Hubert Bals Fonds was er een spe- het festivalprogramma. Daarmee bevordert de Film ciaal panel voor makers, een presentatie waarin een sales- Office de aan- en verkoop van films. In de aanloop naar agent het belang van zijn functie uitlegde en één waarin het festival informeert de Film Office salesagenten en het HBF de aanwezigen een casestudy voorlegde. Ook het distributeurs over het programma, in het bijzonder over Buyers & Sellers Dinner op het Stadhuis prijkte voor de titels waarvan de rechten nog te koop zijn. Ook dragen derde maal op het programma. Het diner werd aangebo- medewerkers van de Film Office zorg voor de digitale den door wethouder van Cultuur Rik Grashoff. De Film Rutger Wolfson verwelkomt aanwezigen op het Buyers & Sellers Dinner. videotheek en registreren zij welke persmensen en Office was mede-organisator van de Industry Party. professionals welke vertoningen bezoeken, om makers daarover te kunnen informeren. Press & Industry-screenings De industry consultants van de Film Office wenden Journalisten die verslag doen, programmeurs die hun hun brede ervaring en internationale netwerk aan voor licht komen opsteken en distributeurs die op zoek zijn strategisch advies op maat aan makers van geselecteerde naar aan te kopen films kunnen de reguliere voorstel- films. Samen bepalen ze hoe de film het best onder de lingen niet altijd inpassen in hun volle agenda. Daarom aandacht van de juiste personen en/of partijen is te bren- zijn er speciaal voor hen aparte vertoningen van alle gen. Omdat veel aanwezige makers geen of nauwelijks festivalpremières. Deze Press & Industry-screenings zijn festivalervaring hebben, is deze hulp meer dan gewenst. uitsluitend op vertoon van een persoonlijke gastenpas Het team van consultants bestond dit jaar opnieuw uit toegankelijk. De makers van de vertoonde films krijgen professionals die vertrouwd zijn met het IFFR en met het doorgaans binnen 24 uur bezoekersinfo gerapporteerd. soort films dat er geprogrammeerd wordt. Omdat het festivalprogramma dit jaar sterk gericht was op Afrika, Video Library had de Film Office het team uitgebreid met een consultant Wie ook de Press & Industry-screening niet kan bijwo- die relevante ervaring heeft met dit continent. nen kan de gewenste film lenen in de volledig gedigita- liseerde videotheek van het IFFR. Deze kwalitatief hoge De Sales & Industry Club, een besloten (vergader)ruimte service krijgt altijd weer positieve feedback. Het meren- in De Doelen, maakte deel uit van de Film Office-service. deel van de geprogrammeerde films was ook dit jaar op Professionals vonden er, behalve versnaperingen en een aanvraag beschikbaar in de cabines op de vierde verdie- rustige ontmoetingsplek, ook faciliteiten als computers, ping van De Doelen. Dankzij de gratis WiFi-connectie vakbladen en promotiemateriaal. De Sales & Industry konden gebruikers de videocatalogus ook op de andere Club werd ook gebruikt voor bijzondere bijeenkomsten, verdiepingen bekijken, draadloos op de eigen laptop of waaronder de Industry-panels die dit jaar voor het eerst iPhone. Ook het eerdere werk van regisseurs met een werden georganiseerd. CineMart-project was op die manier opvraagbaar. Professionals in de video library

64 39 TH INTERNATIONAL FILM FESTIVAL ROTTERDAM 39 TH INTERNATIONAL FILM FESTIVAL ROTTERDAM 65 I of the Tiger I of the Tiger

Première: dinsdag 2 februari, 15:45, Pathé 4 Première: maandag 1 februari, 19:00, Pathé 4 In Les signes viteaux, haar tweede film, Street Days gaat over een junkie in Tbilisi en volgt de Canadese regisseur Sophie De- is het speelfilmdebuut van Levan Koguashvili. raspe de twintiger Simone, die na de dood De filmmaker keerde na zeven jaar vanuit New van haar oma in een verzorgingstehuis voor York terug naar zijn vaderland Georgië. palliatieve zorg gaat werken en steeds meer geobsedeerd raakt door de dood.

‘De film gaat over een vrouw van in de ‘Street Days is het verhaal van een verloren twintig, die haar normale leven, met een generatie. Georgische dertigers, mensen die studie, een vriendje en vrienden, achter zich opgroeiden in de Sovjet-Unie en vervolgens laat en in plaats daarvan gaat werken in een hun draai niet hebben kunnen vinden in tehuis voor mensen die op sterven liggen. de huidige situatie. Het vorige systeem is Uitgangspunt was de vraag wat het belang- ingestort, maar het nieuwe systeem moet rijkste is in het leven. Dat is onze relatie met nog helemaal opgebouwd worden. Moeilijk anderen, en ons lichaam is het enige middel om in te leven, maar boeiend om te filmen. Ze om met die anderen in contact te komen. Het vinden troost in drank en drugs, maar ondanks fysieke bepaalt hoe we ons leven ervaren. hun wrede sociale lot behouden ze een In Canada hebben we gelukkig nog steeds zekere humaniteit. Om de protagonist een zo een systeem waarin het mogelijk is creatieve realistisch mogelijk karakter te geven, werkte films te maken, die in hun onderwerp of uit- ik met niet-professionele acteurs. Echte voering riskant zijn. Maar het blijft moeilijk!’ mensen hebben geloofwaardiger koppen dan acteurs, die gewend zijn een masker te dragen. Voor de casting kreeg ik hulp van de politie, met wie ik enkele dagen meeliep.’

66 39 TH INTERNATIONAL FILM FESTIVAL ROTTERDAM 39 TH INTERNATIONAL FILM FESTIVAL ROTTERDAM 67 Distributie Distributie

Al meer dan twaalf jaar brengt het IFFR, uitverkocht en zijn er drieduizend sets bijbesteld. Voor ook buiten de festivalperiode en de Rotter- Kijkcijfers komend jaar staat een speciale jubileumeditie op de rol. damse stadsgrenzen, onafhankelijke, ver- HBF en IFFR titels nieuwende en kwalitatieve cinema onder de 2009/2010 Online aandacht van een zo groot mogelijk publiek. Het IFFR neemt zijn pioniersfunctie op het gebied van Daarbij experimenteert het festival met Wonderful Town 71.000 digitale distributie serieus en lanceerde daarom eind nieuwe distributievormen. Wonderful Town 60.000 2009 een speciaal festivalkanaal op het populaire plat- Forsaken land 79.000 form YouTube. Naast videoreportages en berichten van Old Joy 71.000 Het IFFR heeft uit efficiëntie-overwegingen besloten om het festival zijn op youtube.com/iffrotterdam een aantal Old Joy 50.000 niet langer op theatrale distributie, maar uitsluitend op Mutum 64.000 shorts en enkele complete speelfilms gratis te bekijken. distributie via dvd en online in te zetten. Dit is een succes- Falling into 77.000 In de festivalperiode waren er op het kanaal zeven films volle strategie gebleken die het festival in de komende ja- Paradise uit het programmaonderdeel Bright Future – een dag ren dan ook zal voortzetten: de organisatie realiseerde een Hawaii, Oslo 52.000 na hun premières op het witte doek! – 24 uur lang in groter bereik tegen lagere kosten. Dankzij een samenwer- Flower in the Pocket 61.000 heel Nederland online te bekijken. Het YouTube-kanaal king met het Filmmuseum kon het IFFR zich voorafgaand Springtime in a Small 51.000 haalde 8377 views tijdens het festival en ruim 16.000 aan het festival in de landelijke filmtheaters presenteren town views in totaal. De best bekeken film was de shortDirty met de previewtoer van Los viajes del viento. Voor 2010 Wayward Cloud 210.000 Ones met 1577 views. Door het jaar heen komen er staan voorstellingen voor Tiger Friends op de planning. Barakat 40.000 nieuwe (speel)films uit de HBF-catalogus beschikbaar voor internetkijkers. Vorig jaar startte het festival in HBF samenwerking met Cinemien met de video on demand- Het door het Filmmuseum aangekochte Los viajes del service op cinemalink.tv. Jaarlijks komen daar onge- viento ontving eerder HBF Plus-steun en was vooraf- veer twaalf HBF-titels bij. Deze zijn tegen betaling te gaand aan de 39ste editie in veertien theaters te zien. bekijken. De video on demand-bussines staat nog in de Het Filmmuseum droeg zorg voor de ondertitelde print Dvd-releases kinderschoenen, zeker wat betalende bezoekers betreft, en het transport, het IFFR nam de publiciteitscampagne Jaarlijks brengt het festival een aantal HBF-titels uit op maar het aanbod is groeiende. Sinds kort is de Volks- voor zijn rekening en festivalmedewerkers verzorgden Tiger Releases, het eigen dvd-label. In 2009 zagen maar krant mediapartner. een inleiding bij elke vertoning. Het Filmmuseum ver- liefst zeventien nieuwe titels het licht: een absoluut toonde eerder een aantal HBF-titels in de zomerreeks record. Dit is te danken aan de nieuwe samenwerking HBF op televisie Previously Unreleased: Blind Pig Who Wants To Fly, met ParOVisie en Media Madness, die elk jaar investe- Met vertoning op televisie wil het IFFR films een langer Aantal bezoekers Turistas, River People en Paper Soldier. De filmBlind Pig ren in de uitbreng van ongeveer tien titels. De inlay werd leven en meer kijkers bezorgen. De NPS zond van maart filmtheaters Who Wants To Fly werd alsnog aangekocht en belandde aangepast aan de nieuwe huisstijl. De oplage is telkens 2009 tot maart 2010 de volgende HBF-titels uit: Barakat, zo na de 38ste editie nog tweemaal in Rotterdam (in duizend exemplaren en de logistieke distributie is in Wonderful Town (die ook herhaald werd), Mutum en Los viajes del viento 1355 WORM en in het Wereldmuseum). Diverse dagbladen handen van De Filmfreak. De eerste omzetindicatie is Forsaken Land. Paper Soldier 201 en De Filmkrant recenseerden de titel. Het filmfestival bemoedigend. Behalve losse titels – zoals bijvoorbeeld I Turistas 147 Gent vertoonde in het programmaonderdeel A Look Am from Titov Veles, Happy Desert en Los herederos – ver- River People 112 Apart Perfect Life en Agrarian Utopia. Floating in Memory schenen ook twee speciale boxsets: de Latina-box en een Teza 934 en Er Dong zaten in de Gentse jongerencompetitie. Young China-box. De negen uur (!) durende documen- Blind Pig Who Wants to Fly 213 Antonia werd vanaf voorjaar 2009 op verschillende taire Tie Xi Qu: West of the Tracks die ook werd uitge- plekken in Nederland in de openlucht vertoond in het bracht onder het eigen label oogstte lovende recensies in programma The Best of Latin American Film Festival. onder meer de Volkskrant, Trouw en De Filmkrant. De Teza kreeg de publieksprijs op het Africa in the Picture- laatste riep de dvd uit tot ‘dvd van het jaar’. festival. Die film kreeg ook een normale release: distri- buteur Amstelfilm bracht de film in januari 2010 uit. Volkskrant IFFR-box Het nieuwe filmtheater in Amsterdam, Smart Cinema, Het IFFR heeft samen met hoofdsponsor de Volkskrant vertoonde vanaf september een aantal HBF-titels onder net voor het festival een speciale themabox uitgebracht de noemer Post Rotterdam. De bezoekcijfers zijn nog te met daarin de HBF-titels Pandora’s Box, Be Calm and verwaarlozen, maar Smart Cinema zal het initiatief dit Count to Seven en de op het IFFR vertoonde distributie- jaar continueren met een programma dat aansluit bij de titels Eldorado, Birdwatchers en Cordero de Dios. Al na een Tiger Releases op dvd. weekend was de hele oplage van duizend exemplaren

68 39 TH INTERNATIONAL FILM FESTIVAL ROTTERDAM 39 TH INTERNATIONAL FILM FESTIVAL ROTTERDAM 69 I of the Tiger I of the Tiger

Première: donderdag 4 februari, 16:00, Pathé 4 Première: woensdag 3 februari, 22:30, Pathé 4 Yang Heng heeft in het minimalistische Sun The Tempation of St.Tony, Veiko Õunpuu’s Spots niet meer dan 31 statische shots nodig. tweede film, is een parabel over Een originele variant op het typische gangster- roofdierkapitalisme in Oost-Europa, met melodrama, in een fraai landschap. zijn genadeloze regels en spelers.

‘Het verhaal van Sun Spots is simpel. Het ‘The Tempation of St.Tony is een gaat over drie personen: een getatoeëerde verbazingwekkende tragedie die door jongen, een vrouw en haar vriend. De vrouw merg en been gaat. De film gaat over de is kwaad op haar vriend omdat hij vreemd- ondraaglijke kwellingen en uiteindelijke gaat. De jongen, die in opdracht van een ondergang van een middenkader-manager. woekeraar mensen aftuigt die hun lening Ik vond deze film lastiger te maken dan niet op tijd afbetalen, wordt verliefd op de Autumn Ball, mijn debuutfilm, die ook op vrouw. Met de stijl van deze film zet ik me af het IFFR draaide. Waarschijnlijk omdat die tegen Hollywood. In Hollywood-films zie je zowel door pers als publiek zó goed werd korte shots met veel beweging. Ik doe met ontvangen, dat ik bang was dat ik een beetje opzet juist het tegenovergestelde. In de Chi- te arrogant was geworden. Maar nu de film nese maatschappij gaat alles steeds sneller. klaar is ben ik er heel erg tevreden over. Vroeger gingen dingen meer geleidelijk, In Estland worden maar vijf films per jaar trager. Ik wilde in deze film de tijd terugbren- gemaakt, en die hebben maar een minimum gen dat het leven nog een rustig tempo had aantal bezoekers. Ik hoop dat St.Tony en alles op zijn elfendertigst ging.’ andere regisseurs stimuleert minder voorspelbare dingen te gaan maken.’

70 39 TH INTERNATIONAL FILM FESTIVAL ROTTERDAM 39 TH INTERNATIONAL FILM FESTIVAL ROTTERDAM 71 Pers

I of the Tiger

Première: dinsdag 2 februari, 19:15, Pathé 4 Sophie Letourneur maakt zeer persoonlijke films. In La vie au Ranch verwerkte ze erva- ringen die ze opdeed als opgroeiend meisje.

Professionals aan het werk in De Doelen

Het innovatieve karakter van het IFFR werkt medewerkers. Tijdens het festival wordt de bemanning als een magneet op nieuwsjagers. Met aangevuld met zes medewerkers voor de Press Desk en ‘La vie au Ranch gaat over drie meisjes behulp van oude en nieuwe media gaat het een host voor het traineeproject voor jonge filmcritici. die net zijn gaan studeren. Ze hebben hun nieuws over en uit Rotterdam als een lopend veilige thuishaven verlaten om op kamers vuurtje de wereld over. Ook dit jaar streken Het mediabeleid van het IFFR richt zich op het in bin- te gaan wonen. Zelfstandig, maar ook met honderden journalisten uit binnen- en buiten- nen- en buitenland genereren van publiciteit over alle een behoefte om onderdeel uit te maken van land op het festival neer om verslag te doen. activiteiten van het festival. Een actueel netwerk van een groep. Ze feesten, drinken en worden perscontacten is daarvoor onontbeerlijk. De Press Of- verliefd, maar ze zien zich ook steeds vaker Het festival mocht wederom op onverminderd veel fice besteedt veel aandacht aan het onderhouden van geconfronteerd met de realiteit van het media-aandacht rekenen. De Press Office voert het me- langlopende journalistieke contacten. Daarnaast werkt volwassen worden. Hoewel ik niet met pro- dia- en persaccreditatiebeleid van het festival uit, zorgt de Press Office voortdurend aan de uitbreiding van het fessionele acteurs werk, gebruik ik wel een voor persinformatie, organiseert persvoorstellingen en eigen medianetwerk, onder meer door voor iedere edi- volledig uitgewerkt script. Het resultaat doet verspreidt publiciteitsmateriaal. In de periode van okto- tie een groep van zes jonge journalisten uit te nodigen weliswaar organisch en documentair aan, ber 2009 tot en met maart 2010 realiseerden de persme- voor deelname aan het Trainee Project for Young Film maar alles – van tekst tot camerahoek – is tot dewerkers met de door hen gevoerde mediacampagne in Critics. In de aanloop naar het festival worden op zes in de puntjes uitgewerkt, besproken en ge- Nederlandse gedrukte media redactionele aandacht met verschillende dagen lange en korte films – samen zo’n timed. Als een meisje dronken opstaat om te een advertentiewaarde van €2.8 miljoen. Ook in bui- 25 voorstellingen – als persvoorstelling aangeboden. In gaan dansen, lijkt dat geïmproviseerd. Maar tenlandse media verscheen een overweldigende stroom december organiseerde de Press Office een presentatie het exacte moment waarop ze begint te be- aan publicaties over het IFFR. De Press Office van het over Cinema Reloaded. Alexis Dos Santos, een van de wegen, de camerahoek en het lichtplan is van IFFR heeft van oktober tot de start van het festival vier deelnemende filmmakers, was daarbij persoonlijk aan- tevoren tot in de kleinste details bepaald.’

72 39 TH INTERNATIONAL FILM FESTIVAL ROTTERDAM 39 TH INTERNATIONAL FILM FESTIVAL ROTTERDAM 73 Pers Pers

De economische crisis heeft ook de internationale film- journalistiek zwaar getroffen. Diepgaande, tijdrovende filmjournalistiek en -analyse, maar ook festivalverslag- geving staan met name in geprinte media behoorlijk 388 onder druk. Het is daarom verheugend te noemen dat er dit jaar meer journalisten naar het IFFR kwamen journalisten bezochten het dan vorig jaar. Het IFFR onderscheidt zich van de grote festival,waarvan 225 Nederlandse en buitenlandse zusterfestivals met een innovatief, gede- 163 buitenlandse persvertegenwoordi- gen, weinig ster-gericht programma, met CineMart en gers waren. Vorig jaar kwamen er 375 het Hubert Bals Fonds en versterkt daarmee zijn concur- journalisten naar Rotterdam. rentiepositie én de grote belangstelling van de interna- tionale, serieuze filmmedia. De aanwezigheid van deze media bepaalt mede de aantrekkelijkheid van het IFFR als premièreplek voor films. wezig. Tijdens het festival richten Press Office en Press Desk zich met een persoonlijke, actieve benadering op IFFR Trainee Project for Young Film Critics het informeren van persmensen over festivalfilms en Nu wereldwijd de filmkritiek onder druk staat wint -evenementen, verstrekken zij publiciteitsmateriaal en het Trainee Project for Young Film Critics – gericht op regelen ze interviews met filmmakers. talentontwikkeling bij jonge filmcritici – alleen maar aan belang. Veel ervaren maar ook jonge filmcritici worden Zes jonge filmcritici deden in het Trainee Project for Young Film Critics op het IFFR hun eerste buitenlandse festivalervaring op: Juan Daniel (Peru), De internationale mediacampagne informeert de 1.400 wegbezuinigd en journalisten krijgen steeds minder de Miruna Vasilescu (Roemenië), Ola Salwa (Polen), Bryan Hartzheim (Verenigde Staten), Espera Donouvossi (Benin/Zuid-Afrika) en Javier Alcácer Mackinlay (Argentinië). buitenlandse perscontacten door het jaar heen ook gelegenheid naar filmfestivals buiten de eigen landsgren- over andere activiteiten van het IFFR, CineMart en het zen te reizen. De online filmkritiek groeit, maar ontbeert Hubert Bals Fonds. Met Variety en Screen International soms redactionele sturing en kwaliteitscontrole. In de een unieke organisatie te noemen. Een actief pr-beleid benadrukken de waarde van verbondenheid met het is nauw samengewerkt voor speciale IFFR-pagina’s in de overtuiging dat deskundige en onafhankelijke filmkri- is niettemin noodzakelijk, want tegenover de genoemde festival, met CineMart en het Hubert Bals Fonds. Ook uitgaven van half januari 2010. Internationale samen- tiek een noodzakelijk onderdeel is van een bloeiend usp’s staat een aantal factoren die deze positie bedrei- minder formele internationale contacten zijn echter van werkingsverbanden – waaronder de New Yorkse verto- filmklimaat, biedt het festival sinds 1998 jaarlijks aan gen. Zo moet het IFFR in het binnenland het draagvlak groot belang: deelname aan workshops, bijeenkomsten ningen van festivalfilms op het Rooftop Festival in zomer zes buitenlandse critici onder de dertig jaar een eerste bij publiek en stakeholders bewaken en zich nadruk- en jury’s op partnerfestivals, en persoonlijke ontmoetin- 2009 en de serie Rotterdam@BAM in maart 2010 in de buitenlandse filmfestivalervaring. In het IFFR Trainee kelijk profileren ten opzichte van andere evenementen gen van festivalmedewerkers met representanten uit alle BAMCinématek – hadden ruime aandacht van zowel de Project for Young Film Critics staan kennisname van de en mogelijkheden voor vrijetijdsbesteding. Maar ook geledingen van de filmcultuur. vak- als de algemene (en lokale) media. cinema die het IFFR vertoont, talentontwikkeling en net- mondiaal verandert de filmindustrie als gevolg van werken centraal. Het drukke traineeprogramma bestaat digitalisering, wijzigingen in distributiemethoden, de In de Nederlandse media kreeg het IFFR een grote hoe- onder meer uit deelname aan de FIPRESCI-jury, focus op ontwikkeling van nieuwe verdienmodellen en een toene- veelheid voorpubliciteit. Daarbij was de toename van een specifiek festivalonderdeel, berichtgeving op de festi- mend aantal filmfestivals. Naast pr op nationaal niveau online publiciteit opvallend. Een groot aantal wereldpre- valwebsite en in de Daily Tiger, expertmeetings (dit jaar is een internationaal pr-beleid dus onontbeerlijk. mières van speelfilms en documentaires van Nederlandse waren dat ontmoetingen met Howard Feinstein en Dana Het internatonale pr-beleid van het IFFR dient verschil- makelij genereerde veel aandacht in de vorm van inter- Linssen) en verslaggeving voor de eigen media. Voor het lende doelen: naamsbekendheid en branding van het views met de makers. Hoewel het programma van het festival van 2010 waren jonge filmcritici uit Zuid-Afrika, IFFR, filmmakers attenderen op de mogelijkheden, kan- IFFR onverminderd zicht biedt op wat zich in vele landen, Argentinië, Peru, de Verenigde Staten, Polen en Roemenië sen en ondersteuning die het IFFR biedt, het uitdragen inclusief Nederland, afspeelt in de filmkunst, is opval- geselecteerd. van het Nederlandse (film)cultuurbeleid en de promotie lend dat de journalistieke reflectie hierop oppervlakkiger van ‘world port world city’ Rotterdam. en eenzijdiger wordt. Tijdens het festival ontstond, naar Internationale PR Het festival profiteert daarbij van de status die het in aanleiding van een bericht in Het Parool, in de nationale In de wereld van de onafhankelijke, artistieke cinema de loop der jaren heeft opgebouwd als eigenzinnig, media een discussie over de afwezigheid van sterren en heeft het IFFR een zeer sterke positie door de combinatie richtinggevend, signalerend maar ook sfeervol en in- het gemis aan glamour op het festival. Het is opmerkelijk van een aantal ‘unique selling points’: een zeer omvang- formeel filmevenement. Om de zichtbaarheid van het en ironisch dat het IFFR om diezelfde reden in veel bui- rijk publiek, een stilistisch en kwalitatief onderschei- IFFR buiten het eigen festival te vergroten adverteert het tenlandse festivalverslaggeving juist wordt geprezen. dend programma, een coproductiemarkt en een fonds IFFR tijdens de festivals van Berlijn, Hong Kong, Cannes voor steun aan filmmakers in ontwikkelingsgebieden. en Toronto en is daar ook nadrukkelijk aanwezig. Het Vergeleken met zusterfestivals wereldwijd is het IFFR festivalnieuws en de emailbrieven die daarop aansluiten

74 39 TH INTERNATIONAL FILM FESTIVAL ROTTERDAM 39 TH INTERNATIONAL FILM FESTIVAL ROTTERDAM 75 Pers Pers

76 39 TH INTERNATIONAL FILM FESTIVAL ROTTERDAM 39 TH INTERNATIONAL FILM FESTIVAL ROTTERDAM 77 FUNCTIONELE EXPLOITATIEREKENING 2009/2010 FINANCIËN 2009/2010

De exploitatierekening van de Stichting Filmfestival Hoewel de inkomsten uit sponsoring en fondsenwer- Rotterdam is voor het financiële boekjaar 2009-2010 ving dus fors teruggelopen zijn is door een eenmalige begroting uitgekomen op een klein positief resultaat van € vrijval van de pensioenreservering, besparingen op 2009/2010 2009/2010 2008/2009 in € in € in € 11.844, na de toevoegingen aan de bestemmingsre- een aantal activiteitenlasten en een goede budgetbe- serve van het Hubert Bals Fonds en het bestemmings- heersing, de exploitatierekening van het festival toch BATEN fonds van het ministerie van Onderwijs, Cultuur en positief uitgevallen. Directe opbrengsten Wetenschappen. Publieksinkomsten 2.145.976 2.024.000 2.208.701 Sponsorinkomsten 334.527 680.000 602.694 De organisatie van het IFFR is trots op het feit dat zij Overige inkomsten 222.796 172.375 245.929 Het festival verkeert financieel in een moeilijke situ- er, ondanks de moeilijke financiële situatie, in ge- Totaal opbrengsten 2.703.299 2.876.375 3.057.324 atie: er zijn substantieel minder sponsorinkomsten en slaagd is om een inhoudelijk sterke editie neer te zet-

Subsidies / Bijdragen subsidieaanvragen zijn niet volledig gehonoreerd. De ten en vertrouwt erop dat dit een gunstige uitgangspo- Subsidie ministerie van OCW 1.273.014 1.191.598 1.002.847 sponsorinkomsten zijn flink lager uitgevallen nadat sitie is bij het werven van sponsors en fondsen in het Subsidie provincie - - 48.945 hoofdsponsoren KPN en Robeco wegvielen in het komende jaar. Subsidie gemeente Rotterdam 1.240.000 1.240.000 1.135.000 boekjaar 2009/2010. Helaas is voor deze sponsoren Subsidies uit publieke middelen 1.629.568 1.310.000 1.633.292 nog geen vervanging gevonden. Subsidies uit private middelen 619.014 591.630 590.261 Bijdragen van VSB-Fonds 75.000 50.000 75.000 Totaal subsidies / bijdragen 4.836.596 4.383.228 4.485.345 In het programma van dit jaar waren de effecten van de Som der baten 7.539.895 7.259.603 7.542.669 tegenvallende sponsorinkomsten goed waarneembaar. Hoewel het filmprogramma ambitieus was als altijd, waren de tentoonstellingen en live performances, LASTEN programma-elementen waarmee het IFFR zich al jaren Beheerslasten: personeelskosten 446.451 554.804 615.476 internationaal onderscheidt, dit jaar noodgedwongen Beheerslasten: materiële lasten 379.321 538.075 458.790 soberder. Dit is gedeeltelijk opgevangen door deze Subtotaal beheerslasten 825.772 1.092.879 1.074.267 activiteiten in het hart van het festival – en daarmee Activiteitenlasten: personeelskosten 2.079.075 1.705.915 1.893.292 goed zichtbaar – te presenteren. De financiën blijven de Activiteitenlasten: materiële lasten 3.478.711 3.276.680 3.365.675 komende jaren echter een belangrijk punt van zorg. Subtotaal activiteitenlasten 5.557.785 4.982.595 5.258.966 De complexe financiële situatie is het afgelopen jaar Activiteitenlasten: personeelskosten HBF 95.504 89.626 79.835 ook opgevangen met een minder ambitieus activiteiten- Activiteitenlasten: materiële lasten HBF 1.074.979 981.374 949.591 programma, dat tot besparingen leidde op marketing Subtotaal activiteitenlasten HBF 1.150.018 1.064.130 1.025.403 en communicatie, educatie en het programmabudget. Activiteitenlasten: overige lasten 2.438- 150.000 20.329 Daarnaast is er door goede budgetbeheersing bespaard Subtotaal overige lasten 2.438- 150.000 20.329 op materiële beheerslasten en personele activiteiten- lasten. Verder betekende een incidentele vrijval van de Som der lasten 7.531.137 7.289.603 7.378.965 pensioenreservering een meevaller voor het festival. De projecten Cinema Reloaded en Stichting Tiger Saldo rentebaten en -lasten 51.185 30.000 38.872 Friends waren nieuwe activiteiten in dit boekjaar. De

Saldo exploitatierekening 59.943 0 202.577 inkomsten van de Stichting zijn geheel in de exploitatie- rekening 2009/2010 gevloeid. Tegenover de kosten van Onttrekking(toevoeging) aan bestemmingsreserve HBF 45.694 - 73.222 Cinema Reloaded stonden inkomsten in de vorm van Ontrekking(toevoeging) aan bestemmingsfonds OCW 2.406 - Ontrekking(toevoeging) aan overige reserves - - gekochte coins en subsidies. Onttrekking(toevoeging) algemene reserve 11.844 0 129.354

78 39 TH INTERNATIONAL FILM FESTIVAL ROTTERDAM 39 TH INTERNATIONAL FILM FESTIVAL ROTTERDAM 79 Organisatie en bestuur Bijlage 1 TITELS

ness & Support (die bestaat uit de stafafdelingen Finan- Titels IFFR, inclusief installaties, performances, lezin- gen, debatten en eenmalige presentaties en vertoningen ciën, Personeelszaken, Secretariaat en ICT) en Event wp White Shoe Station, Sara Preibsch (overzicht per programmaonderdeel, alfabetisch op land Groot-Brittannië, Duitsland (met Productie, Marketing & Communicatie, waar ook en titel, met vermelding van type première en HBF en ep Monuments, Groot-Brittannië, VS Redmond Entwistle Educatie & Jongerenmarketing onder vallen, Sponsoring CineMart) Gaarud, India Umesh Vinayak en Databasebeheer). Kulkarni wp Empirical Effect, Italië, Rosa Barba wp wereldpremière Nederland, Duitsland, Zweden In de kernorganisatie van het IFFR deden zich het af- ip internationale première wp soy mi madre, Mexico, Phil Collins gelopen jaar enkele wijzigingen voor. Iwana Chronis is ep Europese première Groot-Brittannië HBF Harvest Hubert Bals Fonds wp Desert 79°: 3 Journeys Beyond the Anna Abrahams per 1 mei werkzaam als hoofd HBF en volgde daarmee CM CineMart-project Known World, Nederland Bianca Taal op, die in februari het festival verliet. Eva de TG Tiger Award-winnende film (kort of lang) wp Hoe vertel ik het mijn ouders #1, Lernert Engelberts, Jong is in dienst getreden als hoofd van het cluster Busi- Nederland Sander Plug Sex Is Sentimental, Nederland Erik van Lieshout ness & Support en volgde daarmee interimmer Geert Bright Future ip Travelling Fields Inger Lise Hansen Hoeven op. Er is een nieuwe functie aan de formatie toe- VPRO Tiger Awards Competitie wp Oxygen, Roemenië Adina Pintilie gevoegd, te weten die van webcoördinator. Lotte Kroese The Palm Lines, Roemenië George Chiper Les signes vitaux vervult deze functie per 1 november 2009. Daarnaast is ip , Canada Sophie Deraspe Mudanza, Spanje Pere Portabella wp/HBF/ Agua fría de mar, Costa Rica, Paz Fábrega wp On the Coast, Turkije Merve Kayan, Zeynep Het IFFR draait op de inzet van vele (tij- per 1 augustus de afdeling Sponsoring uitgebreid met TG Frankrijk, Spanje, Dadak delijke) medewerkers en vrijwilligers. Ge- een medewerker, zijnde Barbara Korpershoek. Tevens Nederland, Mexico ep/TG Wednesday Morning Two A.M. Lewis Klahr durende het verslagjaar had het IFFR 21 is Daniëlle Burg per 1 november aangesteld als mede- wp R, Denemarken Michael Noer, VS Tobias Lindholm Dreams from the Woods, Johannes Nyholm medewerkers in vaste dienst (18,45 fte). werker Secretariaat. Het IFFR nam afscheid van René ep The Temptation of St. Tony Veiko Õunpuu Zweden Daarnaast hadden tien mensen een contract van der Giessen, die vele jaren bij het festival gewerkt Estland, Zweden, Finland voor een bepaalde tijd (8,3 fte). De rest van heeft. Daarnaast zwaaide het festival Yvonne van de ip La vie au Ranch, Frankrijk Sophie Letourneur wp Street Days, Georgië Levan Koguashvili Bright Future de medewerkers had een tijdelijk dienst- Griendt uit, medewerker Secretariaat, Nicole Bettonviel, ep/HBF Sun Spots, Hongkong, China Yang Heng verband: als zelfstandige, medewerker in coördinator Educatie & Jongerenmarketing en Floortje ip Autumn Adagio, Japan Inoue Tsuki wp El pasante, Argentinië Clara Picasso dienst van een toeleverancier (250), stagiair Jongkoen, manager Sponsoring & Fondsenwerving. ip Miyoko, Japan Tsubota Yoshifumi wp/HBF El sol, Argentinië Ayar Blasco ep/HBF My Daughter, Maleisië Charlotte Lay Kuen wp/HBF El camino entre dos puntos, Sebastian Diaz Morales (9) of vrijwilliger (776). Sinds 1 februari 2010 wordt de laatstgenoemde functie Lim Argentinië, Nederland vervuld door Linda Holleman, die veel ervaring heeft ep/TG Alamar, Mexico Pedro González-Rubio ep/HBF Bonded Parallels, Armenië, Hovhannes Galstyan Vele handen maken licht werk en dat geldt zeker binnen met sponsoring en in de festivalwereld. Ten slotte heeft wp C’est déjà l’été, Nederland, België Martijn Maria Smits Noorwegen, Frankrijk wp Mama, Rusland Nikolay Renard, Samson & Delilah, Australië Warwick Thornton de IFFR-context. De organisatie van een internationaal zakelijk directeur Patrick van Mil een mooie nieuwe uit- Yelena Renard Les barons, België Ben Yadir Nabil evenement met de omvang van het IFFR is bij uitstek daging gevonden als zakelijk directeur van het Stedelijk ep/HBF Mundane History, Thailand Anocha Amer, België, Frankrijk Hélène Cattet, Bruno mensenwerk. Het grootste meerdaagse culturele eve- Museum. Hij heeft het IFFR per 15 maart 2010 na een TG Suwichakornpong Forzani nement van Nederland kan onmogelijk goed worden dienstverband van anderhalf jaar verlaten. ep Let Each One Go Where He May, Ben Russell My Queen Karo, België, Dorothée van den VS, Suriname Nederland Berghe neergezet zonder de inzet van staf, (tijdelijke) mede- Lost Persons Area, België, Caroline Strubbe werkers, stagiaires, externe krachten en vrijwilligers. De samenstelling van het bestuur bleef in 2009 ongewij- Nederland, Hongarije, Duitsland Terwijl veel mensen vrijwilligerswerk als steeds minder zigd. Naast voorzitter Melle Daamen en penningmeester Tiger Awards Competitie voor korte film wp Avenida Brasilia formosa, Gabriel Mascaro Brazilië vanzelfsprekend zijn gaan beschouwen de laatste jaren, Hans van der Vlist bestaat het bestuur uit Peter Delpeut, wp Dissonant, België Manon de Boer J’ai tué ma mère, Canada Xavier Dolan mag het IFFR zich nog altijd verheugen in de warme Frans van Gestel, Francine Houben en Rudy Stroink. Het ep Oops Wrong Planet, België Anouk De Clercq The Trotsky, Canada Jacob Tierney steun van honderden vrijwilligers – dit jaar waren het er bestuur kwam dit verslagjaar driemaal bijeen. La trilogie chrysalides, Canada Patrick Bernatchez wp Manuel De Ribera, Chile Christopher Murray, ip M, Canada Félix DufourLaperrière Pablo Carrera maar liefst 776. Zij zetten zich met hart en ziel in en zijn ip/TG Condolences, China Ying Liang Kun1 Action, China Wu Haohao mede gezichtsbepalend voor het festival, zowel naar de ip Out of Love, Denemarken Birgitte Staermose HBF Oxhide II, China Liu Jiayin professionele gasten als naar het publiek. wp Bruits de fond, Frankrijk JeanClaude Ruggirello wp The Annunciation, China Hsu Ronin wp Centipede Sun, Frankrijk Mihai Grecu ep Wheat Harvest, China Xu Tong wp Massage the History, Frankrijk Cameron Jamie HBF Los viajes del viento, Colombia, Ciro Guerra In de zomer van 2009 is er binnen het IFFR een her- wp Rendezvous à Stella Plage, Shalimar Preuss Nederland, Argentinië, Duitsland structurering doorgevoerd van de organisatie. Sindsdien Frankrijk Was du nicht siehst, Duitsland, Wolfgang Fischer Underexposed vormt de tweekoppige directie samen met vier cluster- wp , Frankrijk Gregg Smith Oostenrijk TG Atlantiques, Frankrijk, Senegal Mati Diop Zarte Parasiten, Duitsland Christian Becker, hoofden het Management Team. Onder de artistiek For Cultural Purposes Only, Sarah Wood Oliver Schwabe directeur vallen de clusters Programma, (de program- Groot-Brittannië Engkwentro, Filippijnen Pepe Diokno meurs en de ondersteunde programma-afdeling) en wp Heliocentric, Groot-Brittannië Semiconductor ip Twisted Roots, Finland, Zweden Saara Saarela Over the Bones, Groot-Brittannië Charlotte Ginsborg wp Nuit bleue, Frankrijk Ange Leccia Industry (met CineMart, het Hubert Bals Fonds en Press ep Backstory, Groot-Brittannië, Mark Lewis Chaque jour est une fête, Dima ElHorr Office). De zakelijk directeur bestiert de clusters Busi- Canada

80 39 TH INTERNATIONAL FILM FESTIVAL ROTTERDAM 39 TH INTERNATIONAL FILM FESTIVAL ROTTERDAM 81 Bijlage 1 TITELS Bijlage 1 TITELS

Frankrijk, Duitsland, Libanon Duitsland HBF Between Two Worlds, Frankrijk, Vimukthi Jayasundara wp Tales from Kars, Turkije Özcan Alper, Zehra Once Upon a Time Proletarian Guo Xiaolu Nymph, Thailand Penek Ratanaruang Sri Lanka Derya Koç, Ülkü Oktay, Groot-Brittannië, Duitsland wp Reincarnate, Thailand Thunska Pansittivorakul wp/HBF Susa, Georgië RuSoedan Pirveli Ahu Öztürk, Ömer The Time That Remains Elia Suleiman ip A Walk Worthwhile, Tsjechië Milos Forman Crying with Laughter, Justin Molotnikov Emre Akay Groot-Brittannië, Italië, België, Bad Lieutenant: Port of Call Werner Herzog Groot-Brittannië HBF 10 to 11, Turkije, Frankrijk, Pelin Esmer Frankrijk New Orleans, VS ep Down Terrace, Groot-Brittannië Ben Wheatley Duitsland wp Red White & Blue, Simon Rumley wp Do It Again, VS Robert PattonSpruill wp Skeletons, Groot-Brittannië Nick Whitfield Hiroshima, Uruguay, Colombia, Pablo Stoll Groot-Brittannië, VS Ann Hui ip Erie, VS Kevin Jerome Everson wp Europa, East, Hongarije Anita Doron Argentinië, Spanje Night & Fog, Hongkong Life During Wartime, VS Todd Solondz ep The Well, India Umesh Vinayak A Single Man, VS Tom Ford Spring Fever, Hongkong, Paradise, VS Michael Almereyda Kulkarni wp The Sentimental Engine Slayer, Omar Rodriguez Lopez Frankrijk Lou Ye My Son, My Son, What Have wp/HBF At the Very Bottom of Paul Agusta VS I Am Not Your Friend, Hongarije György Pálfi Ye Done?, VS, Duitsland Werner Herzog Everything, Indonesië The White Stripes: Under Great Emmett Malloy Reykjavik Rotterdam, IJsland, Oskar Jonasson Tetro, VS, Italië, Spanje, Francis Ford Coppola My Tehran for Sale, Iran, Granaz Moussavi White Northern Lights, VS, Nederland Argentinië Australië Canada ep Sailor of Hearts, India Shaji N. Karun Fantastic Mr. Fox, VS, Wes Anderson Eyes Wide Open, Israël, Duitsland, Haim Tabakman Atletu, VS, Duitsland, Ethiopië Davey Frankel, Rasselas No One Knows About Persian Bahman Ghobadi Groot-Brittannië Frankrijk Lakew Cats, Iran Trash Humpers, VS, Harmony Korine wp A Summer Family, Japan Iwana Masaki HBF Adrift, Vietnam, Frankrijk Bui Thac Chuyen Green Days, Iran, Frankrijk Hana Makhmalbaf Groot-Brittannië ep Lost Paradise in Tokyo, Japan Shiraishi Kazuya Shirley Adams Air Doll, Japan KoreEda Hirokazu ip Moscow, Zuid-Korea Whang CheolMean Symbol, Japan Matsumoto Hitoshi Oliver Hermanus ip To Walk Beside You, Japan Ishii Yuya Mother, Zuid-Korea Bong JoonHo Toad’s Oil, Japan Yakusho Koji Café noir, Zuid-Korea Jung SungIl Where Are You?, Japan Kobayashi Masahiro Die Frau mit den 5 Elefanten, Vadim Jendreyko ep Yellow Kid, Japan Mariko Tetsuya Eighteen, Zuid-Korea Jang KunJae Malaysian Gods, Maleisië Amir Muhammad Zwitserland, Duitsland ep/HBF Donkey, Kroatië, Bosnië en Antonio Nuic wp elbowroom, Zuid-Korea Ham KyoungRock HBF At the End of Daybreak, Ho Yuhang Herzegovina, Groot-Brittannië, ip Paju, Zuid-Korea Park ChanOk Maleisië, Hongkong, Zuid-Korea Servië ip Possessed, Zuid-Korea Lee YongJu HBF Woman on Fire Looks for Woo Ming Jin Spectrum ep 15 Malaysia, Maleisië Ho Yuhang, Yasmin ep Running Turtle, Zuid-Korea Lee YeonWoo Water, Maleisië, Zuid-Korea Shorts Ahmad, James Lee, The Ape, Zweden Jesper Ganslandt wp Todo, en fin, el silencio lo Nicolás Pereda Woo Ming Jin, Amir Pepperminta, Zwitserland, Pipilotti Rist ocupaba, Mexico, Canada ip Corazonada, Argentinië Santiago van Dam Muhammad, Tan Oostenrijk wp Vlees, Nederland Maartje Seyferth, El boxeador, Argentinië Juan Ignacio Pollio Chui Mui, Liew Seng wp God No Say So, Zwitserland, Brigitte Uttar Victor Nieuwenhuijs Entrenamiento elemental Federico León, Martín Tat, Johan John, Sierra Leone Kornetzky wp De vliegenierster van Kazbek, Ineke Smits para actores, Argentinië Rejtman Khairil Bahar, Kamal Nederland, België Te amo y morite, Argentinië Jazmín López Sabran, Desmond Totó, Oostenrijk Peter Schreiner ip Lonely Girl, Australië Kyle Evans Ng, Linus Chung, Spectrum ip Yemen Travelogue Days at Michael Pilz August ‘08, België Rä di Martino Benji Lim, Bahir Shibam and Seiyun, Oostenrijk Leeg, België Peter Van Beneden Yeusuff, Nam Ron, ep Third Person Singular Number, Mostofa Sarwar Lourdes, Oostenrijk, Frankrijk, Jessica Hausner Metro, België Gerard-Jan Claes, Jordan Suleiman, Bangladesh Farooki Duitsland Olivia Rochette Mussadique Suleiman ep Hotel Atlantico, Brazilië Suzana Amaral All That I Love, Polen Jacek Borcuch ip Not Waving, But Drowning, Elias Grootaers ep/HBF Vaho, Mexico Alejandro Gerber ip Like Water Through Stone, Marília Rocha Piggies, Polen, Duitsland Robert Glinski België Bicecci Brazilië Ne change rien, Portugal, Pedro Costa ep Cold Tropics, Brazilië Kleber Mendonça Filho ip El calambre, Mexico, Frankrijk Matías Meyer ep Moscou, Brazilië Eduardo Coutinho Frankrijk wp Cinema, Brazilië, VS Eder Santos Jr. Norteado, Mexico, Spanje Rigoberto Perezcano ip Mark, Canada Mike Hoolboom The Portuguese Nun, Portugal, Eugène Green ip Canned Meat, Canada Terril Calder wp Het Hemelse Leven op Aarde, Jesse de Jong Ruhr, Duitsland James Benning Frankrijk Covered, Canada John Greyson Nederland Women Without Men, Duitsland, Shirin Neshat Tales from the Golden Age Cristian Mungiu, Ioana Editorial, Canada Steven Woloshen wp Hunting & Zn., Nederland Sander Burger Oostenrijk, Frankrijk Roemenië, Frankrijk Uricaru, Hanno Höfer, Fair Trade, Canada Leslie Supnet wp Mijn Enschede, Nederland Astrid Bussink ip Ante, Filippijnen Adolfo B. Alix Jr. Razvan Marculescu, ep Flash Camera Movie, Canada Sebastjan Henrickson wp Separations, Nederland Andréa Seligmann ep/HBF Aurora, Filippijnen Adolfo B. Alix Jr. Constantin Popescu Imprint, Canada Leah Decter Silva, Mieke Bal wp/HBF Refrains Happen Like John Torres Reading Book of Blockade, Alexander Sokurov ip Lucky Girl, Canada Alexandra Grimanis wp Shocking Blue, Nederland Mark de Cloe Revolutions in a Song, Rusland ip Mamori, Canada Karl Lemieux wp Win/Win, Nederland Jaap van Heusden Filippijnen ep Sonny, Rusland Larisa Sadilova Petropolis, Canada Peter Mettler ep Zero, Polen Pawel Borowski wp/HBF Stone Is the Earth, Filippijnen Mes De Guzman ep Russian Lessons, Rusland, Andrei Nekrasov, Olga Retrato oficial, Canada Francisca Duran Police, Adjective, Roemenië Corneliu Porumboiu ep Manila Skies, Filippijnen, VS, Raymond Red Noorwegen Konskaya wp Sea Series #5-7, Canada John Price Devil’s Town, Servië Vladimir Paskaljevic Frankrijk Hadewijch ip The Old School of Capitalism, Zelimir Zilnik Trees of Syntax, Leaves of Axis, Daïchi Saïto HBF Ordinary People, Servië, Vladimir Perisic Bruno Dumont Servië Canada Frankrijk, Zwitserland La terre de la folie, Frankrijk Luc Moullet Honeymoons, Servië, Albanië Goran Paskaljevic ep Tungijuq, Canada Félix Lajeunesse, Paul Yo, tambien, Spanje Álvaro Pastor, Antonio Le refuge, Frankrijk François Ozon ep Flooding in the Time of Sherman Ong Raphaël Naharro Rapt, Frankrijk Lucas Belvaux Drought, Singapore, Maleisië Very Good Advice, Canada Jenn E Norton La mujer sin piano, Spanje, Javier Rebollo Un prophète, Frankrijk Jacques Audiard The Border, Slowakije Jaroslav Vojtek ep Wandering Through Secret Christina Battle Frankrijk White Material, Frankrijk Claire Denis Slovenian Girl, Slovenië, Damjan Kozole Storms, Canada ep Let’s Fall in Love, Taiwan Wu Wuna Dogtooth, Griekenland Yorgos Lanthimos Duitsland, Servië, Kroatië wp My Queer Samsara, Canada, Mazen Khaled ep/HBF True Noon, Tajikistan Nosir Saidov wp In the Woods, Griekenland Angelos Frantzis ip Los condenados, Spanje Isaki Lacuesta Libanon ip Slice, Thailand Kongkiat Komesiri Valhalla Rising, Groot-Brittannië, Nicolas Winding Refn Rabia, Spanje, Mexico, Colombia Sebastián Cordero After School Special, Canada, Corin Sworn Foxes, Tsjechië, Slowakije, Ierland Mira Fornay Denemarken Visage, Taiwan, Frankrijk, België, Tsai Mingliang Groot-Brittannië ip Content, Groot-Brittannië, Chris Petit Nederland Everybody, Canada, VS Jessie Mott,

82 39 TH INTERNATIONAL FILM FESTIVAL ROTTERDAM 39 TH INTERNATIONAL FILM FESTIVAL ROTTERDAM 83 Bijlage 1 TITELS Bijlage 1 TITELS

Steve Reinke n’est pas un disque), Frankrijk Hiraoka Sachiko Palmes d’or, Oostenrijk Siegfried A. Fruhauf wp Primer día de invierno, Chile José Luis Torres Leiva Six, Frankrijk, Japan Çagla Zencirci, ip The World, Japan Makino Takashi Pareidolia, Oostenrijk Maria Petschnig ip Videojuego, Chile Dominga Sotomayor Guillaume Giovanetti ip Wash, Japan Yamada Sonoko Passage Briare, Oostenrijk Friedl vom Gröller Goodbye, China Song Fang wp Sundown, Griekenland, VS Gregory Rentis ip Your Home, Japan Yamakawa Kohei, Prost, Oostenrijk Sabine Hiebler, ep Unforgettable Memory, China Liu Wei Cuilos ip A Grammar for Listening Luke Fowler Ohshita Tsukasa Gerhard Ertl Costa Rica, Frankrijk Paz Fábrega (Parts 1-3), Groot-Brittannië ep Reflection, Japan, Ishida Takashi ip Superenhanced – V1E1 – Hans Bernhard, Black Heart, Denemarken Ada Bligaard Søby Belfast Trio, Groot-Brittannië Redmond Entwistle Groot-Brittannië Familiarization Philipp Teister Tanklove, Denemarken, Turkije Köken Ergun I Know Where I’m Going, Ben Rivers Synchronisation, Litouwen Rimas Sakalauskas UBERMORGEN.COM, Berlun, Duitsland Ezgi Kilinçaslan Groot-Brittannië wp Carwash, Maleisië Aaron Chung Oostenrijk ip Bridges and Balloons, Duitsland Anne Klotzek, Jack Straw’s Castle, Rosalind Nashashibi ep Focal Point, Maleisië, Iran Alireza Khatami, ip Zwölf Boxkämpfer jagen Johann Lurf Christopher Nagel Groot-Brittannië Ali Seiffouri Viktor quer über den großen Contre-jour, Duitsland Christoph Girardet, Jade, Groot-Brittannië Daniel Elliott wp Assemblage, Nederland Edward Luyken Sylter Deich 140 9, Oostenrijk Matthias Müller La bohème, Groot-Brittannië Werner Herzog Beautiful, Nederland Camille Verbunt wp After the Crash, Oostenrijk, Hito Steyerl Es wird einmal gewesen sein, Anca Miruna Laitue, Groot-Brittannië Nicholas Brooks Blonde Redhead Meets Jérôme Schlomoff Duitsland Duitsland Lazarescu ip Make It New John, Duncan Campbell Gainsbourg – Spring & by Two Projects by Frederick Heinz Emigholz Gregor Alexis, Duitsland Jana Debus Groot-Brittannië Summer Fall, Nederland Kiesler, Oostenrijk, Duitsland ep H(i)J, Duitsland Guillaume Cailleau wp The Right to Not Be Tortured, Douglas Gordon Combat, Nederland Michiel van Bakel ip A Blood-Red Robe, Portugal Pedro Caldas wp Holding Still, Duitsland Florian Riegel Groot-Brittannië Dag buurvrouw, Nederland Robbert-Jan Vos Arena, Portugal João Salaviza ip Ketamin – Hinter dem Licht, Carsten Aschmann wp The Right to Privacy, Alice Nelson Dusk, Nederland Erwin Olaf Um dia frio, Portugal Claudia Varejão Duitsland Groot-Brittannië Eruptions, Nederland Arjen de Leeuw Visionary Iraq, Portugal Gabriel Abrantes, ep Kopfüber im Geäst, Duitsland Ute Aurand Wolfs Froth / Amongst Other Paul Abbott Fat Head, Nederland Dan Geesin Benjamin Crotty ep La barca, Duitsland Thomas Köner Things, Groot-Brittannië Forever for a While, Nederland Sara Rajaei wp Ecologia, Rusland, Estland Julia Kozyreva Radfahrer, Duitsland Marc Thümmler Ascolta!, Groot-Brittannië, Stephen Dwoskin Hazentijd, Nederland Jellie Dekker Earth, Singapore Ho Tzu Nyen Vita, Duitsland Gabriele Schwark Italië In a Lonely Place, Nederland Chris Westendorp, ep Kissing Faces, Singapore Wesley Leon Aroozoo Mama, l’chaim!, Duitsland, Elkan Spiller wp Spirit, Groot-Brittannië, Chu-Li Shewring, Britt Kootstra, wp May, Singapore Wai Ha Ng België, VS Maleisië Adam Gutch Hans Diemel ep Newton, Singapore Ho Tzu Nyen ip Anna Blume, Duitsland, Bulgarije Vessela Dantcheva wp Are You Listening?, India Geethu Mohan Das Joan, Nederland Nina Yuen wp One Day in June, Singapore Daniel Hui Coney Island Baby, Duitsland, VS André Aimaq wp The Stitches Speak, India Nina Sabnani Loutron, Nederland Barbara Meter The Snail on the Slope, Singapore Vladimir Todorovic It’s a Small World, Duitsland, VS Axel Roessler ep Scene 32, India, VS Shambhavi Kaul Mama Superfreak, Nederland Bea de Visser wp Tickets, Singapore Sherman Ong Divers in the Rain, Estland Priit Pärn, Olga Pärn ip Full Moon, Indonesië Chairun Nissa wp Pressure, Nederland Jan Dietvorst, ep Little Note, Singapore, Maleisië Royston Tan The Suburb Within, Finland Pekka Sassi ep It’s Not Raining Outside, Yosep Anggi Noen Roy Villevoye Límites: 1ª persona, Spanje Elías León Siminiani Wrong, Finland Mika J. Ripatti Indonesië RE-constructions, Nederland Martijn Veldhoen My Tears Are Dry, Spanje, VS Laida Lertxundi wp [sic], Frankrijk Eric Baudelaire ip La promesse, Indonesië, Joko Anwar wp Restauratiewagens, Nederland Arianne Olthaar wp Letting Off, Taiwan Chang Heng-ju ip A Center of the World, Frankrijk Lee Oh Eun Zwitserland ep Rihla, Nederland Gerbrand Burger March 14 2009, Hong Kong Hsu Chia-wei Ce disque est le même que Jean-Jacques Palix ip Capricious Woman, Iran Hamideh Razavi Role Exchange 1975, Nederland Marina Abramovic Coliseum, Taiwan l’autre, Frankrijk wp 57.600 secondi di notte e Roberto Taroni, wp Sensibel, Nederland Michiel van Bakel Remembrance, Taiwan Lee Kang-sheng Dans le sang, Frankrijk Katia Jarjoura luce invisibili Flatform, Italië Annamaria Martena Sharing a Beautiful Sunset Jasper Elings ip Sleeping with Her, Taiwan Wen Chih Yi Défilé des hybrides, Frankrijk Laëtitia Bourget wp L’ amore è nell’aria, Italië Werther Germondari, wp Splitscreen Art Cinema / various directors Madame Butterfly, Taiwan Tsai Ming-liang Hipology, Frankrijk Julien Amez Maria Laura Spagnoli 60 x 1’ Movies, Nederland Frankrijk Into Daylight, Frankrijk S.J. Ramir wp La porta, Italië Piero Messina wp Sutrapeze, Nederland Pim Zwier A Letter to Uncle Boonmee, Apichatpong Jeux des reflets et de la vitesse, Henri Chomette Rita, Italië Antonio Piazza, The Breaking Water / The Machinefabriek Thailand Weerasethakul Frankrijk Fabio Grassadonia Breathing Bridge, Nederland (Rutger Zuydervelt) ip Four Boys, White Whiskey and Wichanon Somumjarn ip L’ art délicat de la matraque, Jean-Gabriel Périot Sic Tranist, Italië Manuel Saiz wp the Healers, Nederland Tim Leyendekker Grilled Mouse, Thailand Frankrijk ip Luigi indelicato, Italië, Frankrijk Fabrizio Urso, wp The Insurrectionists Sylvie Zijlmans, ip My Mother and Her Portrait, Chaisiri Jiwarangsan ip Le début de l’hiver, Frankrijk Eric Guirado Bruno Urso Progression, Nederland Hewald Jongenelis Thailand wp Le haricot bleu, Frankrijk Pierre Villemin, Jean Ouaga! Hommage à l’homme Giuseppe Spina, The Labyrinth Runner, Robbie Cornelissen wp rise, Thailand Visra Vichit-Vadakan Villemin du 4 aout, Italië, Frankrijk, Alessandro Gagliardo, Nederland ip Small Village and Its Remains, Chaisiri Jiwarangsan Mimosas, Frankrijk Olivier Fouchard Burkina Faso Julie Ramaioli Touring Holland by Bicycle, Paul de Nooijer, Thailand Ne pas sonner, Frankrijk Vivian Ostrovsky ep Aliquot Light, Japan Goshima Kazuhiro Nederland Jerry King Musser ep Lumphini 2552, Thailand, Tomonari Nishikawa Parties visible et invisible Emmanuel Lefrant CannibAlien, Japan David Kame Tsai wp Untitled, Los Angeles, 2009, Renée van Trier Japan d’un ensemble sous tension, ip Dorothy (Ragged Film #4), Shimada Ryohei Nederland ep Sink, Thailand, Singapore Kirsten Tan Frankrijk Japan wp Winde’s geluk, Nederland Jaap Pieters wp In Space, Thailand, VS Visra Vichit-Vadakan Perceptual Subjectivity, Philippe Leonard ip Family, Japan Yamada Sonoko You Can, Nederland Lin de Mol ep Death of the Poet, Turkije Elif Ergezen Frankrijk ip Hand Soap, Japan Oyama Kei Shoum, Nederland, Servië Katarina Zdjelar 28.IV.81 (Bedouin Spark), VS Christopher Harris Saison mutante, Frankrijk Jimmy Audoin, ip Mr. Sakurai at a Ticket Counter, Kim Dong-Hun The Hymn of a Republic, Ahn Jeong-yoon ip Blondes in the Jungle, VS Lev Kalman, Delphine Chauvet Japan Nederland, Zuid-Korea Whitney Horn Samsara-Vertigo, Frankrijk Dimitri Lurie ip My Brother Yukinori’s Diary, Sato Fumiro Burning Palace, Oostenrijk Mara Mattuschka, Close Quarters, VS Jim Jennings Square Invaders, Frankrijk Xavier Ameller Japan Chris Haring Company Line, VS Kevin Jerome Everson The Place Where We Were, Naoyuki Tsuji ip One Record on December, Tamaki Shinkan wp Close Your Eyes, Oostenrijk Billy Roisz Dwarfs the Sea, VS Stephanie Barber Frankrijk Japan Delphine de Oliviera, Oostenrijk Friedl vom Gröller Fashion Avenue, VS Jim Jennings wp Trace(s), Frankrijk Yakup Girpan wp OOIOO SOL, Japan Shoji Goto Elefantenhaut, Oostenrijk Severin Fiala, wp Ghost Algebra, VS Janie Geiser ep S-94, Japan Fukui Shozin Ulrike Putzer Greenpoint, VS Jim Jennings wp Un 45 tours de Cheveu (ceci Frank Beauvais Still in Cosmos, Japan Makino Takashi In the Mix, Oostenrijk Jan Machacek ep Groundplay, VS Robert Todd ip Ta-ta tosy tit, Japan Haku Yoshihiro, Laws of Physics, Oostenrijk Michael Palm Hall of Mirrors, VS Warren Sonbert

84 39 TH INTERNATIONAL FILM FESTIVAL ROTTERDAM 39 TH INTERNATIONAL FILM FESTIVAL ROTTERDAM 85 Bijlage 1 TITELS Bijlage 1 TITELS

ip Journal and Remarks, VS David Gatten Where Is Where? Finland Eija-Liisa Ahtila Moonwalk, Groot-Brittannië Greg Pope Made in Chinatown, VS Jim Jennings Avoir vingt ans dans les Aurès, René Vautier Regained Prole Art Threat, Greg Pope wp Only Good Things, VS Tyler Gamble Frankrijk Groot-Brittannië ip Path Lights, VS Zachary Sluser Gloria mundi, Frankrijk Nikos Papatakis ip Dogs in Space, Australië Richard Max Shadow Trap, Groot-Brittannië Greg Pope Patti Smith: Long for the City, Jem Cohen L’ ennemi intime, Frankrijk Florent Emilio-Siri Lowenstein Shot Film, Groot-Brittannië Greg Pope VS Algérie en flammes, Frankrijk, René Vautier ip Belair, Brazilië Bruno Safadi, The Lost World, Groot-Brittannië Paper Cinema ip Portrait #3: House of Sound, VS Vanessa Renwick Duitsland Noa Bressane ip Rounding Off, Hongarije Zsolt Keserue Public Domain, VS Jim Jennings Beaufort, Israël Joseph Cedar A Documentary, Canada Frank Cole ip Appunti sul lavoro a Napoli, Napoli Monitor ip Quadrangle, VS Amy Grappell Complex, Israël Eitan Efrat, Sirah A Life, Canada Frank Cole Italië Sierra Blood Diaries Vol. 2, VS Zachary Sandler, Foighel Brutmann, The Man Who Crossed the Korbett Matthews So che c’è un uomo, Italië Gianclaudio Cappai Joshua Sandler Daniel Mann Sahara, Canada An Encounter, Kroatië Igor Bezinovic Silent Among Us, VS Dany Levy Kids on War, Israël Itamar Rose, Yossi Atia The Mountenays, Canada Frank Cole wp CTRL ALT ESCape from Worm collective Silk Ties, VS Jim Jennings Lebanon, Israël Samuel Maoz Inferno, Frankrijk Serge Bromberg, Rotterdam, Nederland Somewhere Only We Know, VS Jesse McLean Resisim, Israël Yossi Somer Ruxandra Medrea XXX Amsterdam, Nederland Martha Colburn ip Sound over Water, VS Mary Helena Clark The Vulture, Israël Yaky Yosha ip Two in the Wave, Frankrijk Emmanuel Laurent ip Birmingham Ornament, Rusland Andrey Silvestrov, That’s Wassup, VS Kalup Linzy Fighting Soldiers, Japan Kamei Fumio Good for Nothing, Japan Yoshida Kiju Yuri Leiderman ip The Citizens, VS Kevin Jerome Everson Japanese Devils, Japan Matsui Minoru A Brighter Summer Day, Taiwan Edward Yang Happiness the Movie, Rusland Elena Kabankova, ip The Three Ravens, VS Bobby Abate Yasukuni, Japan, China Li Ying The Telephone Book, VS Nelson Lyon Grigorii Dikert Title, VS John Baldessari Bad Blue Boys, Kroatië Branko Schmidt A Triangular Trap, Zuid-Korea Lee ManHee ip 251249 = 2, Servië Milan Milosavljevic Triviality, VS Sterling Ruby Three, Kroatië Goran Devic Cricketant Nordur, Servië Milan Milosavljevic ip Walkway, VS Ken Jacobs Civilian Victims of Military John Magee Rapresent, Servië Ivana Todorovic Wall Street, VS Jim Jennings Brutality, VS Regained Evil of Dracula, VS Martha Colburn Where Do I Stand? Right, The Battle of China, VS Anatole Litvak, Yoshida Kiju Join the Freedom Force, VS Martha Colburn Left or the Human Kind? Carlos Motta Frank Capra One and One Is Life, VS Martha Colburn VS, Frankrijk wp Vapor Trail (Clark), VS John Gianvito A Story Written on Water, Japan Yoshida Kiju wp Triumph of the Wild, VS Martha Colburn wp On Broadway, VS, Indonesië Aryo Danusiri The 400 Million, VS, China Joris Ivens Coup d’état, Japan Yoshida Kiju The Severe Illness of Men, USSR Igor Aleynikov, ip Sahara Mosaic, VS, Morocco, Fern Silva Memories of a Forgotten War Sari Lluch Dalena, Eros + Massacre, Japan Yoshida Kiju Gleb Aleynikov IJsland, Thailand, Cambodia, Italië VS, Filippijnen Camilla Benolirao The Affair at Akitsu, Japan Yoshida Kiju Celluloïd Composite, CineNoise ep Chorus, VS, Nederland Paul Clipson Griggers, Pompeu The Eighteen Who Stirred up Yoshida Kiju Zwitserland ip If There Be Thorns, VS, Michael Robinson Fabra a Storm, Japan Nicaragua BSide, Spanje Eva Vila The Women in the Mirror, Japan Yoshida Kiju The Financial Crisis Tuan Andrew Nguyen Dansa als esperits, Spanje Ricardo Íscar Re: Reloaded (Session I-IV), Vietnam, El exboxeador, Spanje Víctor García Back to the Future? Denemarken, Groot-Brittannië En construcción, Spanje José Luis Guerín Re: Reloaded Butterflies Have No Memories, Lav Diaz Ich bin Enric Marco, Spanje Santiago Fillol, Kino Climates Videodrome, Canada David Cronenberg Zuid-Korea Lucas Vermal Nekromantik 1, Duitsland Jörg Buttgereit ip Drop, Zuid-Korea Lee Doo Na La terra habitada, Spanje Anna Sanmartí An Insane Portrait, België Fabrizio Terranova Adieu Philippine, Frankrijk Jacques Rozier ip I Miss You, Zuid-Korea Jo Su-jin Nadar, Spanje Carla Subirana Ateliers urbains, België Numéro deux, Frankrijk Jean-Luc Godard ip Sex/Less, Zuid-Korea Kim Kyung-Mook Una cierta verdad, Spanje Abel Garcia Roure ip Caniche, België Noémie Marsily, Time Code, Groot-Brittannië Mike Figgis Densen, Zweden Anna Linder Mi vida con Carlos, Spanje, Germán Berger Carl Roosens Dangerous Encounters: Tsui Hark Faces, Zweden Liselotte Wajstedt Chile, Duitsland Dinosaurs Expanded, België Floris Vanhoof 1st Kind, Hongkong Grandmother’s Eye, Zweden Jonathan Lewald Exercises by Bonom, België Bonom ip Vedozero, Italië Andrea Caccia Naked, Zweden Tove Kjellmark HFRemix, België Pascal Baes Another Girl, Another Planet, Michael Almereyda ip This Is Alaska, Zweden Mårten Nilsson, Sai Yoichi La scène du WC, België Gwenaël Breës, VS Gunilla Heilborn Anne Collet Dial M for Murder, VS Alfred Hitchcock ip Schonzeit, Zwitserland Irene Ledermann All Under the Moon, Japan Sai Yoichi NKS FeedBack, België Pascal Baes, The Boston Strangler, VS Richard Fleischer Strings of Affection, Zwitserland Emmanuelle Antille Blood and Bones, Japan Sai Yoichi Suzuki Ai The Raven, VS Roger Corman wp Le deuil de la cigogne joyeuse, Eileen Hofer Contemporary Dining Table, Sai Yoichi S8ofPleinOPENair’01, België Philippe Branckaert Zwitserland, Libanon Japan X, Y, België Shelbatra Jashari Doing Time, Japan Sai Yoichi Zeebrugge to Invade, België Richie Re: Reloaded Gohatto, Japan Oshima Nagisa TokyoPicnic, België, Japan Pascal Baes Break Even Store Signals Kamui, Japan Sai Yoichi ip Nice Movie, Duitsland Carsten Aschmann After Victory Let Him Rest In Peace, Japan Sai Yoichi 46’ bis, Frankrijk Pascal Baes 10101 T. Marie MARKS, Japan Sai Yoichi Accidents, Frankrijk Gran Lux Billy Roisz & dieb13: Billy Roisz ip Liberation in 26 Pictures, Ivan Ramljak, Mosquito on the Tenth Floor Sai Yoichi Diaporama Part One, Frankrijk Anne Grèzes Tinytools – Chamber A/V Bosnië en Herzegovina Marko Skobalj Quill, Japan Sai Yoichi Diaporama Part Three, Frankrijk Anne Grèzes Cold Morning Mark Lewis Dead of Night, Canada Bob Clark Sex Crime, Japan Sai Yoichi Diaporama Part Two, Frankrijk Anne Grèzes Congo Love Xavier Garcia Bardon City of Life and Death, China Lu Chuan The Pig’s Retribution, Japan Sai Yoichi ip Rivières, Frankrijk Caroline Delaporte Dreamland Zoë Beloff Protect My Country, China He Feiguang Via Okinawa, Japan Sai Yoichi Cipher Screen, Groot-Brittannië Greg Pope I Choose Darkness Karen Yasinsky The Eight Hundred Heroes, China Ying Yunwei Soo, Zuid-Korea Sai Yoichi Cube Cola 3D, Groot-Brittannië Tom Taylor I Want to Run in My Mountains Al and Al Ultimo, Filippijnen Khavn De La Cruz Environmental Tour of the In Place of Capital Zachary Formwalt Bristol Channel, Groot-Brittannië Graeme Hogg L’ école des pickpockets Sven Augustijnen HBF Independencia, Filippijnen, Raya Martin Incidence Room, Groot-Brittannië Greg Pope Frankrijk, Duitsland, Nederland

86 39 TH INTERNATIONAL FILM FESTIVAL ROTTERDAM 39 TH INTERNATIONAL FILM FESTIVAL ROTTERDAM 87 Bijlage 1 TITELS Bijlage 1 TITELS

Light from the Dark Ages Lovid Rwanda ip Moins 1, Congo-Brazzaville Les Boulistes Margins and Bubbles Pt. 2 Tony Cokes Where Is Africa Aqua, Senegal Samba Félix N’diaye ip Par amour, Congo-Brazzaville Les Boulistes Mekhitar Garabedian Diplomate à la tomate, Senegal Samba Félix N’diaye ip Par ricochet, Congo-Brazzaville Les Boulistes Performance ep Dieu atil quitté l’Afrique? Musa Dieng Kala Karim, Senegal Momar Thiam ip Pedi linguale Les Boulistes Messages Guy Sherwin Canada La malle de Maka Kouly, Senegal Momar Thiam wp tranzania. living. room. Uli M. Schüppel Monolog Laure Prouvost La mort de Gandji, Canada Mustapha Alassane Les chutes de N’Galam, Senegal Samba Félix N’diaye Duitsland, Tanzania Nachrichten aus der Alexander Kluge Kaka yo, Congo-Brazzaville Sébastien Kamba Les malles, Senegal Samba Félix N’diaye wp Cameroon Love Letter Khavn De La Cruz ideologischen Antike – Marx – La rançon d’une alliance, Sébastien Kamba Les techniciens nos cousins, Moussa Toure (For Solo Piano), Filippijnen, Eisenstein – Das Kapital, Congo-Brazzaville Senegal Kameroen Duitsland Samba: der Held des Urwalds, Pola BauerAdamara, N’diongane, Senegal Paulin Soumanou wp Sunday School, Filippijnen, Joanna Vasquez Arong Reminiscenses Juan Daniel Fernández Duitsland August Bruckner Vieyra China, Zambia Molero ip Fighting with Father, Ethiopië, Daniel Debebe Negatu, Questions à la terre natale, Samba Félix N’diaye wp Nairobi Notes, Indonesië, Kenia Edwin Stalin by Picasso or Portrait Lene Berg VS Yonas Endale Senegal wp The Way to the Cross, Emile-Aime Chah of a Woman with Moustache Les chasseurs d’ivoire, Frankrijk Alfred Machin Sarzan, Senegal Momar Thiam Kameroen Yibain, Ngufor Chonga Starting to Go Bad – New Pat O’Neill A History of Independence, Daouda Coulibaly Sindiely, Senegal Paulin Soumanou Suh Narratives Frankrijk, Mali Vieyra wp/HBF Soul Boy, Kenia, Duitsland Hawa Essuman Steal This Book Dora García Pour le meilleur et pour Elhadj Magori Sani Teug: Chaudronnerie d’Art, Samba Félix N’diaye wp No Woman Born, Maleisië, Tan Chui Mui Stefan Themerson and Language Erik van Zuylen l’oignon, Frankrijk, Niger Senegal Zuid-Afrika The Cinema of Attractions Wanda Strauven Un transport en commun, Dyana Gaye Ramata, Senegal, Frankrijk LeandreAlain Baker wp Sarah and Omelga, Maleisië, Tan Chui Mui Reloaded Frankrijk, Senegal Khartoum 1960, Soedan Gadalla Gubara Zuid-Afrika The Collaborators Ann Course Asylum, Groot-Brittannië Rumbi Katedza Promenade du Soedan, Soedan wp Slam Video Maputo, Oostenrijk, Ella Raidel The Cost of Living (Break Glass Various Directors Borderline, Groot-Brittannië Kenneth Song of Khartoum, Soedan Gadalla Gubara Mozambique Upon Reflection), VS MacPherson Tajooj, Soedan Gadalla Gubara wp Maibobo, Rwanda Yves Montand The Creators of Shopping Harun Farocki Come un uomo sulla terra, Andrea Segre, Le troisième jour, Tsjaad Edouard Sailly Niyongabo, Jean Bosco Worlds Italië Dagmawi Yimer Le pèlerin de Camp Nou, Tsjaad, Abakar Chene Massar, Nshimiyimana ip The Day Was a Scorcher, VS Ken Jacobs Siliva the Zulu, Italië, Zuid-Afrika Attilio Gatti VS Bentley Brown Body on Fire, Tanzania Maria Sarungi Tsehai Time Is a Book Els Dietvorst La femme au couteau, Timité Bassori De Voortrekkers, VS Harold M. Shaw I Am Tired, Tanzania Maria Sarungi Tsehai Under No Enchantment Luke Fowler, Alasdair Ivoorkust Rastus in Zululand, VS Arthur Hotaling Mawazo, Tanzania Nina Mnaya Roberts Sur la dune de la solitude, Timité Bassori The Zulu’s Heart, VS D.W. Griffith Retirement Day, Tanzania James Gayo Vita Nova Vincent Meessen Ivoorkust My White Baby, VS, Akosua Adoma Owusu The Rat Trap, Tanzania Kimela Bila Workers Leaving the Factory Harun Farocki Warahutseho! Kameroen Auguste Bernard Nora, VS, Mozambique, Alla Kovgan, The Will, Tanzania Neema Kambona Kouemo Groot-Brittannië David Hinton Work for Free, Tanzania Imruh Bakari, ip 6:58 a.m. Madagascar Laza ep 3SAI: a Rite of Passage, Paul Emmanuel Omari Semindu ip The Slum Cinema, Madagascar Randriamanananjo Zuid-Afrika wp Memories of a Burning Tree Sherman Ong Re: Reloaded Manohiray, ip Father Christmas Doesn’t Bhekumuzi Sibiya Tanzania, Singapore, Maleisië Trailer Park Par la nuit, Madagascar, Frankrijk Cesar Paes, JeanLuc Come Here, Zuid-Afrika The Business Trip, Tanzania, Neema Kambona Raharimanana, Tao ep Gugu & Andile, Zuid-Afrika Minky Schlesinger Groot-Brittannië S/T, Argentinië Lisandro Alonso Ravao Jesus and the Giant, Zuid-Afrika Akin Omotoso wp Unreal Forest, Thailand, Jakrawal Nilthamrong Fantan Fanga, Mali Adama Drabo, wp Safari Obscura, Zuid-Afrika Anton Kotze’ (khotso) Zambia At the Suicide of the Last Jew David Cronenberg Ladji Diakité The Rose of Rhodesia, Harold M. Shaw wp Creation Lab, Oeganda Ssenkaaba ‘Xenson’ in the World in the Last Cinema ip Jakarta, Mali Aissata Dao, Zuid-Afrika Samson in the World, Canada Hama Goro wp The Unluckiest, Zuid-Afrika Justine Waddell wp Walking Is Dancing, VS, Malawi Deborah Stratman Foreign Film, Canada TBWA|Vancouver, ep Les touristes, Mali Mohamed Konate Welcome Back, Zuid-Afrika Dorotea Vucic wp Rwanda: Take Two, VS, Rwanda Pia Sawhney Christopher Hutsul I Love You, Mozambique Rogerio Manjate Expectations, Zuid-Korea MahamatSaleh Haroun wp Where Are You Taking Me? VS, Kimi Takesue Overanalyzer, Canada TBWA|Vancouver, The Storm, Mozambique Orlando Mesquita Oeganda Christopher Hutsul The One Minutes Africa, various directors Suwi, Zambia, Finland Musola Cathrine Seat Saver, Canada TBWA|Vancouver, Nederland Where Is Africa Kaseketi Christopher Hutsul Bon voyage Sim, Niger Mustapha Alassane Forget Africa wp Thank You Mama, Zuid-Afrika Omelga Mthiyane The Heart of the World, Canada Guy Maddin Kokoa, Niger Mustapha Alassane Trailer Berlinale 2009, Duitsland Uli M. Schüppel FVVA: Femme, villa, voiture, Mustapha Alassane wp A guerra do Ku-Duro, Angola Henrique Narciso Quinzaine des Réalisateurs Olivier Jahan argent, Niger, Burkina Faso ‘Dito’ Dutch Treats Leader, Frankrijk Le retour d’un aventurier, Mustapha Alassane wp Balas e pistolas, Angola Francisco Cafua Rencontre unique, Frankrijk, Manoel De Oliveira Niger, Frankrijk wp BZV, Congo-Brazzaville Kevin Jerome Everson Nothing Personal, Ierland, Úrszula Antoniak Portugal ip Araromire, Nigeria Kunle Afolayan ip Chien méchant, Les Boulistes Nederland Bruder, lasst uns lustig sein, Ulrich Seidl Area Boys, Nigeria Omelihu Nwanguma Congo-Brazzaville Alles stroomt, Nederland Danyael Sugawara Oostenrijk Arugba, Nigeria Tunde Kelani wp Coupable, Congo-Brazzaville Amour Sauveur De laatste dagen van Emma Alex van Warmerdam Un catastrophe, Oostenrijk Jean-Luc Godard La bague du roi Koda, Nigeria Mustapha Alassane ip Du lait, Congo-Brazzaville Les Boulistes Blank, Nederland Licence to Play, Roemenië Corneliu Porumboiu Oroki, Nigeria Tunde Kelani ip Frappes moi, Congo-Brazzaville Les Boulistes De storm, Nederland Ben Sombogaart Wes Anderson Film Festival Alex Cornell Blind Date, Oeganda Cyril Ducotett, ip La diarrhee, Congo-Brazzaville Les Boulistes Erwin Olaf: on Beauty and Fall, Michiel van Erp Trailer, VS Shams Bhanji ip La parite, Congo-Brazzaville Les Boulistes Nederland Fire & Rain, VS, Oostenrijk James Benning ip Ink, Oeganda Peter Tukei Muhumuza ip La telecommande, Les Boulistes Happy End, Nederland Frans Weisz Influenza, Zuid-Korea Bong Joon-Ho Chez les Watuzzis, Rwanda Congo-Brazzaville Het leven uit een dag, Nederland Mark de Cloe World of Glory, Zweden Roy Andersson ep Dirty Suit, Rwanda Noel Munyurangabo ip Le choix, Congo-Brazzaville Les Boulistes Prisoners of the Ground, Stella van Voorst ep Les egarés de l’hémisphère sud, Daddy Ruhorahoza ip Le Q, Congo-Brazzaville Les Boulistes

88 39 TH INTERNATIONAL FILM FESTIVAL ROTTERDAM 39 TH INTERNATIONAL FILM FESTIVAL ROTTERDAM 89 Bijlage 1 TITELS Bijlage 2 HBF

Nederland van Beest Nederland Hubert Bals Fonds gesteunde projecten en HBF Plus 2009 (alfabetisch op land en werktitel) Rotvos, Nederland Tijs Tinbergen, They Are Giants, Nederland Koert Davidse Jan Musch United by Struggle, Nederland Belle van Dijk, werktitel eerste regisseur land categorie bijdrage Tramontana, Nederland Ramón Gieling Kirsten Kentler in € Winterland, Nederland Dick Tuinder Unrepeated, Nederland Maarten J. Boer Inland Tariq Teguia Algerije/ postproductie of eindfinanciering 30.000

Frankrijk

De jueves a domingo Dominga Sotomayor Chili script- of projectontwikkeling € 10.000 Rotterdam Classics Surprisefilm The Drummer Tanvir Mokammel Bangladesh script- of projectontwikkeling € 10.000 The Dunes Wang Haolin China script- of projectontwikkeling € € 10.000 Houen zo! Nederland Herman van der Horst Gainsbourg, Vie héroïque, Joann Sfar El nombre de la hija Tania Hermida Ecuador script- of projectontwikkeling € € 10.000 Rhythm of Rotterdam, Ytzen Brusse Frankrijk Instructions for Divorce Tamara Sulamanidze Georgië script- of projectontwikkeling € € 10.000 Nederland Leones Jazmin López Argentinië script- of projectontwikkeling € € 10.000 Rotterdam aan den slag, Herman van der Horst Limbo Yesim Ustaoglu Turkije script- of projectontwikkeling € € 10.000 Nederland Kids Only Lobo en medio de lobos Natalia López Mexico script- of projectontwikkeling € € 10.000 Tros, Nederland Wim van der Velde Lucía Rubén Sierra Salles Venezuela script- of projectontwikkeling € € 10.000 Verwoestingen in Rotterdam, Jan Koelinga Bridges and Balloons Modest Reception Mani Haghighi Iran script- of projectontwikkeling € € 10.000 Nederland Are You Listening? Neither the Veil, Nor the Afia Nathaniel Pakistan script- of projectontwikkeling € € 10.000 Saison mutante Four Walls Sound over Water Night Train Koutaiba Al-Janabi Irak script- of projectontwikkeling € € 7.000 Closing Night Film I Miss You NN Héctor Gálvez Campos Peru script- of projectontwikkeling € € 10.000 Schonzeit The Old Donkey Li Ruijun China script- of projectontwikkeling € € 10.000 De vliegenierster van Kazbek, Ineke Smits Dreams from the Woods Postcards from the Zoo Edwin Indonesië script- of projectontwikkeling € € 10.000 Nederland, België Red Spider Lily Weng Shou-ming China script- of projectontwikkeling € € 10.000 New Arrivals Remote Control Byamba Sakhya Mongolië script- of projectontwikkeling € € 10.000 In a Lonely Place Solo Guillermo Rocamora Uruguay script- of projectontwikkeling € € 10.000 Made in Rotterdam en Kort Rotterdams Bridges and Balloons Sur Guido Kalwill Argentinië script- of projectontwikkeling € € 10.000 Leeg Twins (Kaluha) Sherad Anthony Sanchez Filippijnen script- of projectontwikkeling € € 10.000 Men on the Bridge, Duitsland, Asli Özge Black Heart Under the Canebrakes Iris Elezi Albanië script- of projectontwikkeling € € 10.000 Turkije, Nederland Ne pas sonner Vanishing Point Jakrawal Nilthamrong Thailand script- of projectontwikkeling € € 10.000 ip 12 – A Film About the Fret Click, Gyz La Riviere Dag buurvrouw Villegas Gonzalo Tobal Argentinië script- of projectontwikkeling € € 10.000 Nederland Metro What’s Your Religion? Satish Manwar India script- of projectontwikkeling € € 8.500 wp 4000 Steps, Nederland Tim Snijders The Winds Selim Evci Turkije script- of projectontwikkeling € 10.000 Bokje & Li, Nederland Conny de Vugt, Harriët van Reek opening night At the Very Bottom of Everything Paul Agusta Indonesië digitale productie €€ 20.000 wp Come Spring, Nederland Cindy Jansen Blown by the Typhoon Ying Liang China digitale productie €€ 20.000 Contracthotels – Djangan Hetty Naaijkens-Retel Paju Eternity (Tee Rak) Sivaroj Kongsakul Thailand digitale productie € € 20.000 Loepah! Nederland Helmrich K. (The One And Only Concert Of Khavn De La Cruz Filippijnen digitale productie €€ 20.000 Elvenland, Nederland Karel Doing The Amazing Combo Of Commander wp Fata Morgana, Nederland Joanna Wesseling Festival Sneak Kulas And His Poor But Very wp Het beloofde pand, Nederland Shariff Nasr Colorful Carabao In The Long His Lost Land, Nederland Koert Davidse Eighteen And Unwinding Road Of Kamias) Losing My Self Control, Corinne Bot Verano de Goliat Nicolas Pereda Mexico digitale productie € 20.000 Nederland The Year Without a Summer Tan Chui Mui Maleisië digitale productie € 20.000 Man in a Shell, Nederland Genja E. Ferschtman Manifesto for a Free Fall, André Schreuders 10 to 11 Pelin Esmer Turkije postproductie of eindfinanciering € 20.000 Nederland Agua fría de mar Paz Fábrega Costa Rica postproductie of eindfinanciering € 25.000 wp Manitoba, Nederland Nina Spiering, Aurora Adolfo B. Alix Jr. Filippijnen postproductie of eindfinanciering € 20.000 Mirka Duijn Donkey Antonio Nuic Kroatië/Bosnië en Maria Heiden, Read and Jan Louter Herzegovina postproductie of eindfinanciering € 20.000 Enrich Your Mind, Nederland Fallen From the Sky Vimukthi Jayasundara Sri Lanka postproductie of eindfinanciering € 20.000 wp Nighttown, Nederland Marcel Haug (Between Two Worlds) Of Course to America! Pieter Jan Smit, Jean Gentil Laura Amelia Guzmán Conde & Dominicaanse postproductie of eindfinanciering € 25.000 Nederland Nino Purtskhvanidze Israel Cárdenas Ramirez Republiek/Mexico wp Only You, Nederland Willem Baptist La vida útil Federico Veiroj Uruguay postproductie of eindfinanciering € 25.000 Ouderwets gemeen, Nederland Don Diego Poeder Mundane History Anocha Suwichakornpong Thailand postproductie of eindfinanciering € 15.000 Prisoners of the Ground Stella van Voorst Qarantina Oday Rasheed Irak postproductie of eindfinanciering € 25.000 Nederland van Beest Soul Boy Hawa Essuman Kenia postproductie of eindfinanciering € 25.000 Roadkill, Nederland Ruben Broekhuis Stone is the Earth Mes De Guzman Filippijnen postproductie of eindfinanciering € 13.500 wp Slow Motion Suicide, Nederland Corrine Bot Sun Spots Yang Heng China postproductie of eindfinanciering € 20.000 wp Spaanse draf, Nederland Ruben Bults Susa RuSoedan Pirveli Georgië postproductie of eindfinanciering € 25.000 Suspect and in Custody, Jan Katsma True Noon Nosir Saidov Tajikistan postproductie of eindfinanciering € 20.000 Nederland Vaho Alejandro Gerber Bicecci Mexico postproductie of eindfinanciering € 20.000 Sweety – The Friends, Betrayal Menna Laura Meijer Vertigo (Adrift) Bui Thac Chuyen Vietnam postproductie of eindfinanciering € 20.000 and Murder of Maja Bradaric,

90 39 TH INTERNATIONAL FILM FESTIVAL ROTTERDAM 39 TH INTERNATIONAL FILM FESTIVAL ROTTERDAM 91 Bijlage 2 HBF Bijlage 2 HBF

Hubert Bals Fonds gesteunde projecten en HBF Plus 2009 (alfabetisch op land en werktitel)

werktitel eerste regisseur land categorie bijdrage werktitel land programma-onderdeel in € Oxhide II China Bright Future Virgin Goat Murali Nair India postproductie of eindfinanciering 25.000 El sol Argentinië Bright Future Absurd and Absurdity Marat Alykulov Kyrgyzstan distributie 8.500 Susa Georgië Bright Future Blind Pig Who Wants to Fly Edwin Indonesië distributie 6.000 True Noon Tajikistan Bright Future Cinemanila Sine Barangay div. Filippijnen distributie 15.000 Vaho Mexico Bright Future The Damned Rain Satish Manwar India distributie 15.000 Los viajes del viento Colombia Bright Future Efecto Cine div. Uruguay distributie 15.000 Parque vía Enrique Rivero Huerta Mexico distributie 15.000 At the End of Daybreak Maleisië Spectrum Aurora Filippijnen Spectrum Refrains Happen Like Revolutions Filippijnen Spectrum in a Song Workshops Stone is the Earth Filippijnen Spectrum Woman on Fire Looks for Water Maleisië Spectrum workshop land bijdrage in € Soul Boy Kenia Signals DAB Coproduction Forum, Golden Armenië 5.000 Independencia Filippijnen Signals Apricot, 6th Yerevan International Film Festival Maisha Screenwriting Lab Oeganda 10.000 Narrative Master Class, Ciné Institute, Haiti 10.000 Jacmel

HBF Award

werktitel eerste regisseur land bijdrage in € Twosome (HBF Award at Film Bazaar Siddharth Sinha India 5.000 Goa 2009)

HBF Plus selectie 2009

werktitel NL Producent regisseur land Ausencias Waterland Film Milagros Argentinië, Zwitserland, Nederland Mumenthaler Los Ultimos Cristeros IDTV FILM/Motel Films Matías Meyer Mexico, Nederland Our Grand Despair Circe Films Seyfi Teoman Turkije, Duitsland, Nederland 40 Days of Silence Volya Films Soadat Ismailova Oezbekistan, Frankrjk, Duitsland, Nederland

HBF Harvest 2010: HBF ondersteunde films per programma-onderdeel

werktitel land programma-onderdeel Agua fría de mar Costa Rica VPRO Tiger Award Competition Mundane History Thailand VPRO Tiger Award Competition My Daughter Maleisië VPRO Tiger Award Competition Sun Spots China VPRO Tiger Award Competition

10 to 11 Turkije Bright Future Adrift Vietnam Bright Future At the Very Bottom of Everything Indonesië Bright Future Between Two Worlds Sri Lanka Bright Future Bonded Parallels Armenië Bright Future El camino entre dos puntos Argentinië Bright Future Donkey Kroatië Bright Future Ordinary People Servië Bright Future

92 39 TH INTERNATIONAL FILM FESTIVAL ROTTERDAM 39 TH INTERNATIONAL FILM FESTIVAL ROTTERDAM 93 Bijlage 3 CINEMART SPONSOR COLOFON

CineMart geselecteerde projecten 2010 (alfabetisch op titel)

werktitel regisseur producent productie- en co-productielanden

Another World Alexis Dos Santos The Bureau Groot-Brittannië/ Mexico Baikonur Veit Helmer Veit Helmer Productions Duitsland / Kazachstan Brand New-U Simon Pummell Hot Property Films Ltd./ Illuminations Groot-Brittannië/ Nederland Films / Submarine Bulle de Soleil Bruno Deville CAB Productions / La Parti Production Zwitserland/België By the Time It Gets Dark Anocha Suwichakornpong Electric Eel Films / Houdini Studio Thailand Diego Star Frédérick Pelletier Metafilms inc. Canada The Dunes Wang Haolin Ray Production Ltd. China Elena Andrei Zvyagintsev Non-Stop Productions Rusland Erased Patrice Toye Prime Time / IDTV Film B.V. / België/ Nederland / Versus Production Frankrijk Feed Me With Your Words Martin Turk Bela Film Slovenië Fleurs du Mal David Dusa SCIAPODE Frankrijk A Fold of My Blanket Zaza Rusadze Isabella Films / Zazarfilm Georgië / Nederland Heli Amat Escalante Mantarraya Producciones / Tres Tunas / Mexico No Dream Cinema Island JO Eun-kyung Generation Blue Films / Fine Cut Co. Ltd. Zuid-Korea Je suis mort mais j’ai des amis Guillaume Maladrin & La Parti Production België Stéphane Maladrin Land. Jan-Willem van Ewijk Augustus Film / Propellor Film Nederland Layla Fourie Pia Marais Pandora Filmproduktion GmbH / Duitsland / Zuid-Afrika / DV8 Films / IDTV Film B.V. Nederland Leather Alexey Balabanov CTB Film Company Rusland / Noorwegen / Polen / Duitsland / Zweden Leones Jazmín López Rizoma Films / Les Film du Requin Argentinië / Frankrijk A Life Half Lived Denie Pentecost Benchmark Films Australië Malmi Murderaz Susanna Helke For Real Productions Oy / Savage Film Finland / België Manpower Noam Kaplan Gum Films Israël Miracle Juraj Lehotsky Artileria / Negativ s.r.o. Slowakije / Tsjechië Mirage Szabolcs Hajdu Filmpartners / Katapult Film Hongarije / Duitsland My Sister Came By Today Yan Ting Yuen Seriousfilm / Kasander Film Nederland / Hongkong Ola’s Universe Coco Schrijber Talent United Nederland Postcards From the Zoo Edwin Babibutafilm / Miles Film / Indonesië / Duitsland Pallas Film GmbH Refresh, Refresh James Ponsoldt Forensic Films / Filmscience / VS Range Life Entertainment The Resurrection of a Bastard Guido van Driel IDTV Film B.V. Nederland / België El Rumano Florin Serban Strada Film Roemenië Shell Scott Graham Brocken Spectre Groot-Brittannië Todos Nosotros Paz Fábrega Temporal Films / Les Films du requin Costa Rica / Frankrijk Wonder When You’ll Miss Me Francesco Fei Acaba Produzioni Italië / Zwitserland / Frankrijk / Duitsland / Groot-Brittannië

Andere internationale Rotterdam Lab Partners CineMart Partners partners van CineMart 2010 2010 Independent Filmmaker Project Binger Filmlab, Nederland Ateliers du Cinéma Européen (ACE), Korean Film Council (KOFIC) (IFP), VS Durban FilmMart, Zuid-Afrika Frankrijk MEDIA International Hong Kong - Asia Film Financing Holland Subtitling, Nederland European Audiovisual Entrepreneurs National Film Development Forum (HAF) Holland Film, Nederland (EAvE), Luxemburg Corporation India Berlinale Co-Production Market KODAK Nederland/ Frankrijk Filmstiftung Nordrhein-Westfalen, Netherlands Film Fund (International Filmfestspiele Berlin), Media Desk Nederland Duitsland New Zealand Film Commission Duitsland Ministerie van Cultuur, Colombia Fundación TyPA, Argentinië Rotterdam Media Fund, Nederland Marché du Film Cannes (Producer’s Nedci Pro, Nederland Independent Filmmaker Project Scottish Screen, Groot-Brittannië Network), Frankrijk Residence du Festival Cinéfondation (IFP), VS Screen Australia Paris Cinema (Paris Project), Frankrijk (Cannes), Frankrijk Indigenous Branch – Screen Australia Singapore Film Commission Sarajevo Film Festival (Cinelink), Irish Film Board Bosnië-Herzegovina Israel Film Fund UK Film Council J-Pitch - UNIJAPAN Vlaams Audiovisueel Fonds, België Wallonie Bruxelles Images, België

94 39 TH INTERNATIONAL FILM FESTIVAL ROTTERDAM 39 TH INTERNATIONAL FILM FESTIVAL ROTTERDAM 95 Colofon

Ontwerp 75B, Rotterdam

Druk Veenman Drukkers, Rotterdam

Hoofdredactie Anton Damen, Dominique Henskens, Else de Jonge

Bijdragen Niels Bakker, Joost Broeren, Edwin Carels, Iwana Chronis, Ludmila Cvikova, Kees Driessen, Marit van den Elshout, Paul van de Graaf, Linda Holleman, Peter van Hoof, Erwin Houtenbrink, Chinlin Hsieh, Juliette Jansen, Eva de Jong, Elsbeth Jongsma, Wendy Koops, Barbara Korpershoek, Lotte Kroese, Janneke Langelaan, Sietse Meijer, Patrick van Mil, Maricke Nieuwdorp, Nicole Santé, Chris Schouten, Gerwin Tamsma, Victor Verheij, Rutger Wolfson, Bert-Jan Zoet, Gertjan Zuilhof

Fotografie Danielle van Ark, Tobias Davidson, Jan de Groen, Ruud Jonkers, Felix Kalkman, Corinne de Korver, Nadine Maas, Ramon Mangold, 75B

Coördinatie en productie Dominique Henskens

Oplage 500

Het jaarverslag is een uitgave van Stichting Filmfestival Rotterdam. Met dank aan Veenman Drukkers.

© IFFR 2010

International Film Festival Rotterdam Postbus 21696 3001 AR Rotterdam t 010 8909090 f 010 8909091 [email protected] www.filmfestivalrotterdam.com

96 39 TH INTERNATIONAL FILM FESTIVAL ROTTERDAM