VLAAMS AUDIOVISUEEL FONDS . jaarverslag 2018 VLAAMS AUDIOVISUEEL FONDS . jaarverslag 2018

uitgegeven door het .VLAAMS AUDIOVISUEEL FONDS vzw huis van de vlaamse film bischoffsheimlaan 38 - 1000 brussel [email protected] vaf.be

Met de steun van de Vlaamse minister van Cultuur, Media, Jeugd en Brussel en de Vlaamse minister van Onderwijs INHOUD . jaarverslag 2018

VOORWOORDEN FINANCIEEL CREATIE TALENT- ONTWIKKELING

•4 •7 •15 •26 COMMUNICATIE & PUBLIEKSWERKING GAMEFONDS SCREEN PROMOTIE FLANDERS

•39 •47 •53 •67 DUURZAAM KENNISOPBOUW WERKING VLAAMSE FILM FILMEN IN CIJFERS

•73 •77 •81 •89 Toen ik in mei vorig jaar op het Festival Deze maatregelen zullen ongetwijfeld om op dit vlak lessen te trekken. van Cannes de film Girl te zien kreeg, hun vruchten afwerpen. Toch wil ik een Het is duidelijk dat we erin geslaagd zijn voelde ik aan de stilte in de zaal bij warme oproep doen aan de volgende om ook dit jaar als VAF op verschillende de aftiteling welke magie er uitging Vlaamse Regering voor extra middelen vlakken toonaangevend te zijn. Hopelijk VOORWOORD van het brengen van zo’n mooi en in de nieuwe bestuursperiode. Er kunnen we in de toekomst op dit elan ontroerend verhaal. De tsunami aan werden in het verleden reeds extra doorgaan. Met het huidige team van Alles start met een prijzen die de film in ontvangst mocht middelen vrijgemaakt voor het VAF/ medewerkers heb ik er als voorzitter nemen, was ongezien. We mogen als Mediafonds en het VAF/Gamefonds die alvast het volste vertrouwen in. n goed verhaal VAF bijzonder fier zijn dat we mee aan zeker een boost gegeven hebben. Bij de wieg stonden van het debuut van een volgende beheersovereenkomst Kenneth Taylor Lukas Dhont. Laat het vooral voor jonge zal een extra stimulans voor het Voorzitter Raad van Bestuur en startende filmmakers een voorbeeld VAF/Filmfonds nodig zijn, als we zijn dat het wel degelijk zin heeft om je als kleine regio grote dingen willen verhaal te vertellen. blijven doen. Enkel zo kunnen we een voedingsbodem creëren voor Alles start nu eenmaal met een goed de regisseurs van morgen die ook verhaal, of zoals Quentin Tarantino het internationaal een rol kunnen spelen. zei: “The good ideas will survive.” Dat is ook de reden waarom we als raad van Op een moment waarop mensen bestuur beslist hebben om een extra massaal op straat komen voor het impuls te geven aan de scenariofase. klimaat, mogen we als VAF bijzonder We voorzagen hier extra middelen voor, trots zijn op het e-Mission-project dat omdat we ervan overtuigd zijn dat dit inzet op duurzaam filmen. Met de

op lange termijn de kwaliteit van de CO2-calculator zijn we erin geslaagd Vlaamse film ten goede zal komen. een mentaliteitswijziging teweeg te brengen en het verschil te maken bij elk Ook op het vlak van promotie gaven we project. De voorbeelden bewijzen dat er een duwtje in de rug. Het is nu eenmaal een win-win-situatie ontstaat: besparen

zonde dat na al het harde werk van het in CO2-uitstoot enerzijds en op het schrijven en de opnames, een film er budget door de genomen maatregelen niet zou in slagen om zijn doelpubliek anderzijds. Sinds kort kreeg dit project te bereiken omdat alle middelen navolging bij de VRT: de Ketnet-reeks opgebruikt zijn tijdens het maken van Buck werd de eerste reeks die duurzaam de film. We mogen trots zijn op onze werd gefilmd. Het e-Mission-project realisaties en moeten ze vooral goed vormde de leidraad en zo is het VAF in de markt plaatsen. Daarom besliste ook op het vlak van duurzaamheid de raad van bestuur om op het vlak van een stimulator in Vlaanderen. Zelfs de promotie extra middelen in te zetten. Europese filmfondsen kijken naar ons

4 2018 was voor het VAF een jaar van nieuw- Vlaamse games deden het internationaal In 2018 zette het VAF de lijnen uit voor de komers en nieuwigheden. Een nieuwe raad goed: Liftoff werd in Duitsland bekroond komende jaren. Uit de visienota die aansluit van bestuur, een nieuwe directeur-inten- met de Comenius EduMedia Award, op de beheersovereenkomsten citeren we: dant, een nieuwe zakelijk leider en drie Flotsam haalde de Rising Star Award

nieuwe beheersovereenkomsten. Het VAF/ binnen op Gamescom en The Almost Gone •“Het VAF ijvert voor een beeldcultuur Gamefonds kreeg voor het eerst een vol- werd uitgeroepen tot Most Innovative die onze samenleving in al haar VOORWOORD tijds gamecoördinator. En ook het jaarver- Game op Casual Connect Europe. facetten capteert, interpreteert of slag werd in een nieuw kleedje gestoken. becommentarieert en de burger helpt 2018 was een goed jaar voor Ook op het vlak van publiekswerking om de samenleving beter te begrijpen.”

De beheersovereenkomsten 2018-2021 kunnen we resultaten voorleggen. • “Het VAF heeft oog voor makers en de Vlaamse audiovisuele sector voorzien in meer middelen voor de Zo was er de lancering van De FilmClub, publiek. Producties kunnen een niche sector: 2 miljoen EUR meer voor het VAF/ een buitenschoolse activiteit voor kleuters, bedienen of op een breed bereik mikken. Mediafonds en 1 miljoen EUR meer voor kinderen en jongeren. Daarnaast zien De creaties zetten aan tot reflectie en het VAF/Gamefonds. Het VAF/Filmfonds onze filmfestivals hun bezoekersaantallen debat en/of zijn onderhoudend en blijft status quo, een aandachtspunt voor aangroeien. ontspannend.”

de toekomst. • “Het VAF gelooft dat de audiovisuele Het economisch fonds Screen industrie de beste ambassadeur is om Vorig jaar gingen meer dan twee miljoen Flanders investeerde in een reeks te tonen wie we zijn en waar we voor bioscoopbezoekers naar Vlaamse films als prestigeprojecten, waarbij elke euro van staan. Voor het verankeren, koesteren Patser, Girl, Niet schieten en Sinterklaas het fonds gemiddeld werd omgezet in en uitdragen van onze culturele en en de wakkere nachten kijken. Op 8,03 EUR structurele investeringen in het democratische waarden.” het Festival van Cannes beleefden vijf Vlaamse Gewest. Vlaamse producties of coproducties hun Naast deze visienota werd ook een wereldpremière: Ce magnifique gâteau !, Op het vlak van duurzaamheid behoort memorandum voor de nieuwe Vlaamse Our Song to War, Another Day of Life, Nos het VAF tot de kopgroep van Europese Regering opgesteld, met als uitgangspunt: batailles en Girl, dat met de Caméra d’Or fondsen die systematisch inzetten op “Als Vlaanderen zijn eigen identiteit bekroond werd. de ecologische bewustwording van wil veiligstellen, is er een aanzienlijke de sector. Daarom werd beslist om de inspanning nodig om het wereldbeeld van De definitieve doorbraak van onze Vlaamse gedrukte jaarverslagen en papieren toekomstige generaties Vlamingen niet reeksen op de internationale markt was aanvraagdossiers definitief af te schaffen. enkel door buitenlandse content te laten in 2018 een feit. The Guardian stelde zich bepalen. De Vlaamse audiovisuele sector is daarop de vraag: “Is Belgian drama the Over heel het jaar 2018 behandelde het daarom van strategisch belang.” new Scandi-noir?” VAF 1.050 aanvragen, van scenario- en productiesteun tot en met tussenkomsten In 2019 wil het VAF deze lijnen, die samen Onze animatoren, documentairemakers in opleiding en promotie. Het VAF deed met de beleidsmakers en de sector zijn en audiovisuele kunstenaars lieten daarvoor beroep op 189 commissieleden uitgezet, implementeren. n internationaal mooie prestaties optekenen. en 44 coaches. Door de drie fondsen Ceres en It waren op de Berlinale te zien, werden 223 dossiers goedgekeurd voor Erwin Provoost Sakawa mocht naar IDFA en Bloeistraat 11 creatiesteun voor een totaalbedrag van Directeur-intendant viel in de prijzen in Annecy. 17.394.894 EUR.

5 •23 NOVEMBER Tijdens een reflectiedag in Cinéma Palace geven •HET VLAAMS AUDIOVISUEEL FONDS IN 2018 verschillende sprekers hun visie op het publiek van Vlaamse audiovisuele creaties. > p.85

•1 JANUARI •26-27 JULI •1 OKTOBER •7-10 OKTOBER •13 DECEMBER De nieuwe beheersovereen- De eerste editie van de De FilmClub wordt De derde editie van Het VAF komsten 2018-2021 voor het Cross-Over Pitch brengt officieel gelanceerd CONNeXT brengt een Vertonersontbijt VAF/Filmfonds, VAF/Mediafonds •11 APRIL verhalenvertellers met in de Sint-Lukas honderdtal internationale in Cinéma Nova en VAF/Gamefonds treden in Regisseur Guillermo del Toro verschillende achtergronden Basisschool in filmprofessionals naar Gent focust op werking. Erwin Provoost neemt geeft een masterclass in het samen op Theater aan Zee, aanwezigheid van om er nieuwe content en duurzaam het roer over als directeur- kader van BIFFF in BOZAR. in samenwerking met de Vlaams minister van talent uit Vlaanderen filmen. > p.49 intendant. > p.8 > p.35 Auteurs. > p.35 Cultuur, Jeugd, Media te ontdekken. > p.40 en Brussel Sven Gatz. > p.49 •2018 •2019

januari februari maart april mei juni juli augustus september oktober november december

•2 OKTOBER •8 DECEMBER Voor het eerst worden De VAF Wildcards •7 FEBRUARI •8 MEI VAF Wildcards voor worden uitgereikt De infosessies over de nieuwe Met een informatie- en gameontwikkelaars uitgereikt. aan vier vrouwelijke beheersovereenkomsten inspiratiedag wordt een nieuwe •6 NOVEMBER De winnende projecten zijn regisseurs: Louisiana worden druk bijgewoond subsidielijn gelanceerd: Meer dan 120 Vlaamse film- en Divine Commander, A Story Mees (fictie), Zaïde door de sector. > p.18 InnovatieLab, voor niet-lineaire televisieproducenten wonen of Two, Point of View en Short Bil (documentaire), audiovisuele projecten. > p.18 in het Huis van de Vlaamse Circuit VR. > p.59 Film een infosessie bij van Lina Lisa Foster (animatie) Brouneus van Netflix. > p.85 en Meltse Van Coillie (FilmLab). > p.34

•23 MEI •21-22 JUNI Zo’n 70 beginnende Een honderdtal Vlaamse filmmakers en kunstenaars film- en tv-professionals leren •13-15 NOVEMBER nemen deel aan de tijdens CONNeXT CAMP van In Gent gaat Cartoon Digital van start, een VAF-campus FilmLab. > p.35 internationale experts hoe je een conferentie voor de animatie- en game-industrie project kan pitchen of als work- waarvoor verschillende domeinen van het VAF in-progress presenteren. > p.40 de handen in elkaar slaan. > p.65 6 .FINANCIEEL

7 FINANCIEEL

2018 was het eerste jaar van de De vzw VAF is bevoegd voor het . DE OPERATIONELE VAF/Filmfonds, VAF/Mediafonds nieuwe beheersovereenkomsten en VAF/Gamefonds. Voor Screen ENTITEITEN VAN HET VAF Flanders voert het VAF in opdracht die lopen tot en met 2021 van het Agentschap Innoveren en Het kader voor de werking van de Ondernemen taken uit met betrekking drie fondsen is vastgelegd in de tot projectselectie en promotie. beheersovereenkomsten met de Vlaamse Gemeenschap voor de periode 2018 was het eerste jaar van de nieuwe 2018-2021. In de overeenkomsten wordt beheersovereenkomsten van het VAF, bepaald hoeveel middelen het VAF die lopen tot en met 2021. In 2018 werd ontvangt voor de verschillende taken en ook de Raad van Bestuur hernieuwd doelen van de fondsen. en nam Erwin Provoost het roer over als directeur-intendant van het VAF. DE VIER OPERATIONELE ENTITEITEN ACTIEF Daarnaast werden enkele nieuwe BINNEN HET VAF WAREN OOK IN 2018: medewerkers verwelkomd en namen we afscheid van een aantal collega’s, > VAF/Filmfonds waaronder zakelijk leider Marijke Vandebuerie, die werd opgevolgd door > VAF/Mediafonds Frederik Beernaert. Een overzicht van > VAF/Gamefonds het team en de structuur van het VAF > Screen Flanders is in het voorlaatste hoofdstuk van dit jaarverslag te vinden.

8 DOTATIE VAF/FILMFONDS 2018

. HET VAF/FILMFONDS STEUN AAN CREATIE 10.660.000 EUR IN 2018 PROMOTIE & COMMUNICATIE 825.000 EUR TALENTONTWIKKELING 600.000 EUR Het kader voor de werking 2018 PUBLIEKSWERKING 3.995.000 EUR ligt vast in de beheersovereenkomst WERKINGSKOSTEN 1.675.000 EUR 2018-2021 met de Vlaamse Gemeen- schap. Met de referentiebedragen uit PROMOTIE SCREEN FLANDERS 45.000 EUR de beheersovereenkomst als basis TOTAAL 17.800.000 EUR werd er in 2018 een desindexatie toegepast van 18.000 EUR op de werkingskosten. Daarnaast werd er voor Publiekswerking en voor het loongedeelte van de werkingskosten OPSPLITSING DOTATIE VOOR STEUN AAN CREATIE VAF/FILMFONDS 2018 een indexatie toegevoegd van > Toegekende steun aan creatie wordt respectievelijk 15.000 EUR en ANIMATIE 1.475.000 EUR volledig in de kostenrekeningen van 8.000 EUR. DOCUMENTAIRE 1.475.000 EUR het fonds opgenomen op het moment van goedkeuring. Daarmee sluit de FICTIE 6.910.000 EUR boekhouding nauw aan bij de principes FILMLAB 400.000 EUR van de beheersovereenkomst, waar het INNOVATIELAB 400.000 EUR moment van goedkeuring eveneens als basis geldt voor de toetsing aan maxima TOTAAL 10.660.000 EUR en referentiebedragen.

BESCHIKBAAR TOTAALBUDGET VAF/FILMFONDS 2018 > De vrijgaven zijn terugnames DOTATIE VLAAMSE GEMEENSCHAP (EXCLUSIEF PROMOTIE SCREEN FLANDERS) 17.755.000 EUR van steunbedragen van eerder VRIJGAVEN EN EXPLOITATIE-INKOMSTEN 364.081 EUR goedgekeurde projecten die stopgezet OVERDRACHT BUDGET CREATIE 2017 0 EUR werden of van steun die niet integraal werd opgenomen. OVERIGE INKOMSTEN 214.004 EUR

TOTAAL 18.333.085 EUR

9 BESTEDING VAF/FILMFONDS 2018

BUDGET (EUR) UITVOERING (EUR) STEUN AAN CREATIE GOEDKEURINGEN ANIMATIE 1.959.163 1.613.109 GOEDKEURINGEN DOCUMENTAIRE 1.200.427 1.359.750 GOEDKEURINGEN FICTIE 7.203.802 7.567.995 GOEDKEURINGEN FILMLAB 213.615 145.274 GOEDKEURINGEN INNOVATIELAB 400.000 282.500 SUBTOTAAL STEUN AAN CREATIE 10.977.007 10.968.628 > Binnen het domein Steun aan creatie werd er 10.968.628 EUR goedgekeurd PROMOTIE & COMMUNICATIE t.o.v. een budget van 10.977.007 EUR. PROMOTIE & COMMUNICATIE FLANDERS IMAGE 642.693 707.750 Er is een onderbesteding van STEUN VOOR DISTRIBUTIE, PROMOTIE- EN REISKOSTEN 246.595 207.366 8.379 EUR. Ook op de domeinen SUBTOTAAL PROMOTIE & COMMUNICATIE 889.288 915.116 Talentontwikkeling (29.106 EUR) en Publiekswerking (30.796 EUR) is er een overschot. We sluiten 2018 af met een TALENTONTWIKKELING negatief resultaat van 85.487 EUR. Dit TALENTONTWIKKELING 514.529 485.423 resultaat wordt samengevoegd met het ONDERSTEUNING BEROEPSORGANISATIES 90.000 90.000 resultaat van de overige fondsen. n SUBTOTAAL TALENTONTWIKKELING & KENNISOPBOUW 604.529 575.423

PUBLIEKSWERKING STRUCTURELE STEUN 3.522.329 3.522.329 PROJECTSUBSIDIES 153.000 151.400 STIMULERINGSBELEID 187.671 189.500 REGIONALE SPREIDING 150.000 118.975 SUBTOTAAL PUBLIEKSWERKING 4.013.000 3.982.204

WERKINGSKOSTEN ALGEMENE WERKINGSKOSTEN 1.849.261 1.977.201 SUBTOTAAL WERKINGSKOSTEN 1.849.261 1.977.201 TOTAAL 18.333.085 18.418.572

10 DOTATIE VAF/MEDIAFONDS 2018

STEUN AAN CREATIE 6.034.000 EUR ANIMATIE 979.296 EUR DOCUMENTAIRE 979.296 EUR FICTIE 3.595.948 EUR IN 2018 KOZEN DEZE DIENSTENVERDELERS . HET VAF/MEDIAFONDS INNOVATIELAB 479.460 EUR VOOR EEN BIJDRAGE AAN HET IN 2018 VAF/MEDIAFONDS OP BASIS VAN HET PROMOTIE 225.000 EUR AANTAL ABONNEES: TALENTONTWIKKELING 210.000 EUR De bedragen in de tabel zijn de > M7 Group SA (TV Vlaanderen) WERKINGSKOSTEN 545.000 EUR referentiebedragen zoals die zijn > Stievie NV TOTAAL 7.014.000 EUR voorzien in de beheersovereenkomst > Orange Belgium VAF/Mediafonds 2018-2021, aangevuld > Nethys (Tecteo Group) (VOO) met 1.000.000 EUR via het excedent van de VRT. De middelen werden in OVERZICHT DOTATIE EN BIJDRAGEN DIENSTENVERDELERS DE BIJDRAGE 2018 PER ABONNEE VOOR STEUN AAN CREATIE 2018 het begin van 2018 gedesindexeerd WAS 1,3725 EUR. met 1.000 EUR en eind 2018 opnieuw DOTATIE (EUR)* DIENSTENVERDELERS (EUR) TOTAAL (EUR) geïndexeerd met 1.000 EUR. Het excedent van de VRT werd volledig Proximus voldoet al sinds de aanvang ANIMATIEREEKSEN 979.296 25.747 1.005.043 toegewezen aan steun aan creatie. aan de verplichting door rechtstreekse DOCUMENTAIREREEKSEN 979.296 25.747 1.005.043 coproductie. Ook Telenet besloot om FICTIEREEKSEN 3.595.948 95.631 3.691.579 vanaf 2016 rechtstreeks te investeren INNOVATIELAB 479.460 0 479.460 in coproductie. Het totale bedrag dat Sinds 2014 is de Stimuleringsregeling naar het VAF/Mediafonds kwam in 2018 TOTAAL 6.034.000 147.125 6.181.125 EUR voor de audiovisuele sector van is samengesteld uit de bijdragen van kracht, waarbij de dienstenverdelers de genoemde dienstenverdelers met *het cijfer van de dotatie bevat ook de extra 1.000.000 EUR via het excedent van de VRT geacht worden bij te dragen aan de relatief weinig abonnees in Vlaanderen productie van audiovisuele creaties. en bedroeg 147.125 EUR. De dienstenverdelers kunnen kiezen BESCHIKBAAR TOTAALBUDGET VAF/MEDIAFONDS 2018 voor een forfaitaire bijdrage of voor De middelen uit de stimuleringsbijdrage DOTATIE VLAAMSE GEMEENSCHAP 7.014.000 EUR een bijdrage per abonnee. Ze kunnen van de dienstenverdelers die hun bijdrage leveren in de vorm aan het VAF/Mediafonds gestort BIJDRAGEN DIENSTENVERDELERS 147.125 EUR van rechtstreekse coproductie van worden, zijn zoals bepaald in de VRIJGAVEN 95.761 EUR audiovisuele creaties die voldoen aan de beheersovereenkomst als volgt OVERDRACHT BUDGET CREATIE 2017 0 EUR bepalingen van het uitvoeringsbesluit, verdeeld: 65% voor fictiereeksen, 17,5% OVERIGE INKOMSTEN 21.940 EUR of ze kunnen hun bijdrage storten in het voor animatiereeksen en 17,5% voor VAF/Mediafonds. documentairereeksen. TOTAAL 7.278.826 EUR

11 BESTEDING VAF/MEDIAFONDS 2018

Toegekende steun aan creatie wordt in nauw aan bij de principes van de principe volledig in de kostenrekenin- beheersovereenkomst, waar het gen van het fonds opgenomen op het moment van goedkeuring eveneens als moment van goedkeuring. basis geldt voor de toetsing aan maxima Daarmee sluit de boekhouding en referentiebedragen.

BUDGET (EUR) UITVOERING (EUR) STEUN AAN CREATIE GOEDKEURINGEN ANIMATIE 961.458 1.073.400 GOEDKEURINGEN DOCUMENTAIRE 947.182 936.400 GOEDKEURINGEN FICTIE 3.888.785 4.350.000 GOEDKEURINGEN INNNOVATIELAB 479.460 30.000 SUBTOTAAL STEUN AAN CREATIE 6.276.885 6.389.800

ANDERE PROMOTIE 225.000 196.173 TALENTONTWIKKELING 210.000 183.796 ALGEMENE WERKINGSKOSTEN 566.941 538.701 SUBTOTAAL ANDERE 1.001.941 918.670

TOTAAL 7.278.826 7.308.470

RESULTAAT VAF/MEDIAFONDS 2018

Het VAF/Mediafonds sluit het jaar af Het volledige resultaat van -29.645 EUR met een negatief boekhoudkundig wordt samengevoegd met het resultaat resultaat van 29.645 EUR. van de andere fondsen. n

12 KERNCIJFERS VAN DE BEGROTINGSUITVOERING VAF/GAMEFONDS 2018 . HET VAF/GAMEFONDS BUDGET (EUR) UITVOERING (EUR) IN 2018 STEUN AAN CREATIE GOEDKEURINGEN SERIOUS GAMES (INCL. GAMES VOOR HET ONDERWIJS) 412.676 320.523 De werking van het VAF/ Media, waardoor het totale budget GOEDKEURINGEN ENTERTAINMENTGAMES EN ARTISTIEKE GAMES 1.093.380 1.218.895 Gamefonds wordt geregeld door 2018 volgens de beheersovereenkomst SUBTOTAAL STEUN AAN CREATIE 1.506.056 1.539.418 de beheersovereenkomst 2018-2021 neerkomt op 1.730.000 EUR, van het VAF/Gamefonds. Tegenover samengesteld uit 1.550.000 EUR EXTRA INITIATIEVEN VOOR DE GAMESECTOR de vorige beheersovereenkomst dotatie Media en 180.000 EUR dotatie EXTRA INITIATIEVEN VOOR DE GAMESECTOR 125.000 99.405 werd het budget met 1.000.000 EUR Onderwijs. verhoogd vanuit het Departement WERKINGSKOSTEN ALGEMENE WERKINGSKOSTEN 228.473 201.491

DOTATIE VAF/GAMEFONDS 2018 TOTAAL 1.859.529 1.840.314

SERIOUS GAMES (INCL. GAMES VOOR HET ONDERWIJS) 350.000 BESCHIKBAAR TOTAALBUDGET VAF/GAMEFONDS 2018 ENTERTAINMENTGAMES EN ARTISTIEKE GAMES 1.035.000 PREMIES VOOR CREATIE EN PROMOTIE 1.385.000 DOTATIE 1.730.000 EXTRA INITIATIEVEN VOOR DE GAMESECTOR 110.000 VRIJGAVEN STEUN AAN CREATIE 121.056 BEROEPSORGANISATIES 15.000 OVERDRACHT BUDGET CREATIE 2017 0 WERKINGSKOSTEN 220.000 OVERIGE INKOMSTEN WERKING 8.473

TOTAAL 1.730.000 EUR TOTAAL 1.859.529 EUR

Aan de dotatie 2018 voor educatieve Toegekende steun aan creatie wordt Bij artistieke en entertainment games Het VAF/Gamefonds sluit het boekjaar games en de dotatie 2018 voor volledig in de kostenrekeningen van werd dan weer 125.515 EUR meer 2018 af met een positief resultaat van artistieke en entertainment games het fonds opgenomen op het moment besteed dan het beschikbare budget. 19.216 EUR, samengesteld uit 33.361 werd respectievelijk 62.676 EUR en van goedkeuring. Daarmee sluit de Dit leidt tot een netto tekort van 33.361 EUR tekort op steun aan creatie en 58.380 EUR aan vrijgaven toegevoegd boekhouding nauw aan bij de principes EUR op de steun aan creatie. een overschot op het domein werking van eerder goedgekeurde projecten van de overeenkomst tussen de (26.982 EUR) en de extra initiatieven die zijn stopgezet of van projecten Vlaamse Regering en het VAF, waar het De werking van het VAF/Gamefonds is voor de sector (25.595 EUR). Dit waarvan de steun niet integraal moment van goedkeuring eveneens als opgenomen binnen de structuur van resultaat van 19.216 EUR wordt werd opgenomen. Dit brengt basis geldt voor de toetsing aan maxima het Vlaams Audiovisueel Fonds vzw. De samengevoegd met het resultaat van de het beschikbare budget 2018 op en referentiebedragen. Bij educatieve werkingskosten van het VAF worden via andere fondsen. n respectievelijk 412.676 EUR en games werd er 92.154 EUR minder een verdeelsleutel over de verschillende 1.093.380 EUR. besteed dan het beschikbare budget. fondsen verdeeld.

13 . RESULTAAT VAF VZW 2018

Het globale verlies van het boekjaar van VAF/Gamefonds, Screen Flanders) alle operationele entiteiten bedraagt 96.413 EUR, als volgt (VAF/Filmfonds, VAF/Mediafonds, samengesteld:

RESULTAAT VAN HET BOEKJAAR VAF/FILMFONDS -85.487 EUR RESULTAAT VAN HET BOEKJAAR VAF/MEDIAFONDS -29.645 EUR RESULTAAT VAN HET BOEKJAAR VAF/GAMEFONDS 19.216 EUR RESULTAAT VAN HET BOEKJAAR SCREEN FLANDERS -497 EUR

TOTAAL -96.413 EUR

Een gedeelte van het negatieve een bedrag onttrokken van 81.938 EUR. resultaat wordt gecompenseerd door Het resterende negatief resultaat van een onttrekking aan het bestemd fonds 14.475 EUR wordt overgeboekt naar voor enkele belangrijke investeringen de balans en gecompenseerd met het in o.a. de website en de verdere overgedragen positief resultaat van de ontwikkeling van de database. Er werd vorige boekjaren. n

14 .CREATIE

15 2018 IN CIJFERS

In totaal 7 majoritair 84 aanvragen scenariosteun Vlaamse tv-reeksen voor lange fictiefilms CREATIE (animatie, documentaire en (inclusief kinderfilm): fictie samen) werden in 2018 dit is een record. Het VAF geeft financiële steun in de ondersteund, tegenover 11 in 2017: hogere bedragen opeenvolgende stadia van uitwerking: per reeks haalden het aantal productioneel gesteunde reeksen scenario, ontwikkeling en productie. naar beneden. 120 commissieleden (effectieven en plaatsvervangers) stonden paraat om de instroom aan aanvragen te beoordelen.

18 aanvragen in InnovatieLab: een mooi begin voor deze nieuwe categorie. 406 steunaanvragen bij De afdeling Creatie van het VAF heeft we niet-lineaire projecten in diverse het VAF/Filmfonds en als hoofdtaak het ondersteunen vormen: interactieve projecten, 60 bij het VAF/Mediafonds. van nieuwe Vlaamse audiovisuele VR- en AR-projecten, webseries en Via het VAF/Filmfonds in 2018 projecten. crossmediale toepassingen. 19 coachingtrajecten worden volgende creaties betoelaagd: versus 5 in 2017: het VAF zette nog Het VAF geeft financiële steun in de actiever in op begeleiding. fictiefilms, documentaires, animatiefilms en FilmLab-projecten. opeenvolgende stadia van uitwerking: Die laatste categorie is eerder gericht scenario, ontwikkeling en productie. High-end fictiereeksen konden op het kunstencircuit. Het VAF/ Projecten die pas heel laat in het proces voor het eerst met Mediafonds steunt tv-reeksen in bij het VAF binnenkomen, komen enkel MILJOEN EUR de categorieën fictie, animatie en in aanmerking voor ‘productiesteun na 45 commissievergaderingen 1,3 documentaire die tot stand komen in start opnames’. voor VAF/Filmfonds ondersteund worden, ook als vervolgreeks. coproductie met een Vlaamse omroep. en VAF/Mediafonds. Beide fondsen delen een nieuwe Daarnaast voorziet het VAF ook categorie: InnovatieLab. Met deze coaching voor interessante projecten subsidielijn stimuleren en cofinancieren waar voor bepaalde aspecten te weinig

16 • Mush-Mush and the Mushables, in productie 2018

• Brussels Jazz Orchestra: Keep it Fresh!, in productie 2018

ervaring of expertise aan boord is. Dit Het fonds steunt in het kader van deze criteria en worden vervolgens is coaching op maat en de begeleiding afspraken evenveel coproducties met beoordeeld en geselecteerd door kan voor uiteenlopende onderdelen het andere territorium op het vlak beoordelingscommissies met gebeuren: scenariostructuur, dialogen, van fictie, documentaire en animatie. externe deskundigen: 14 verschillende inhoudelijke aspecten, regie, werken De vaste wederkerigheid slaat op commissies zijn actief voor het VAF/ met acteurs, montage, marketing, enz. lange formaten. Kortere projecten Filmfonds en VAF/Mediafonds samen. COPRODUCTIES MET ANDERE worden meegenomen in de reguliere Naast creaties van Vlaamse origine commissiewerking van de fondsen. Jaarlijks zijn er per commissie twee LANDEN EN REGIO’S KUNNEN (majoritaire producties) stapt het Coproducties met andere landen tot drie indieningsdeadlines. Dit WORDEN GESTEUND, VOOR ZOVER VAF ook mee in coproducties met en regio’s kunnen eveneens worden geeft een totaal van ongeveer 45 andere landen en regio’s (minoritaire gesteund, voor zover er voldoende commissievergaderingen per jaar ER VOLDOENDE CREATIEVE INPUT producties). Die steun is beperkter en creatieve input vanuit Vlaanderen waar alles samen ongeveer 120 VANUIT VLAANDEREN AANWEZIG IS komt later in het financieringstraject. aanwezig is. externe deskundigen (vaste en Met de natuurlijke partners Nederland plaatsvervangende leden) voor en de Franse Gemeenschap bestaan Alle aanvragen moeten bij indiening klaarstaan. Enkel de meest overtuigende er vaste wederkerigheidsakkoorden. beantwoorden aan bepaalde projecten blijven na selectie over. n

17 Het domein Creatie is van nature te besteden aan de scenario- steunmogelijkheden uitgebreid naar gekenmerkt door recurrente ontwikkeling van high-end-reeksen webreeksen, gecofinancierd door de activiteiten: deadlines en om de internationale doorbraak van Vlaamse omroepen. Dit zijn reeksen commissierondes liggen grotendeels Vlaams tv-drama te verduurzamen. Ook met veelal korte webisodes, die worden voor een heel jaar vast. Het gros van werd gewezen op het belang van een gemaakt voor online consumptie, en de bedrijvigheden binnen het team voldoende hoge production value van dus niet te verwarren met het bekijken NIEUW IN 2018 van projectbeheerders zit vooral in deze reeksen om internationaal mee te van een reeks via een OTT-speler zoals het vlot en correct verwerken van draaien. Daarom werd ervoor geopteerd Netflix. Ze spreken vaak een jonger de vele steunaanvragen in diverse om de VAF-bedragen in de diverse publiek aan. Voor dit relatief nieuwe categorieën, met de hieraan verbonden stadia gevoelig op te trekken. fenomeen werd een afzonderlijke beoordelingscommissies. Ieder jaar subsidielijn geopend, namelijk zijn er daarnaast ook een aantal INVOERING VAN VIJF InnovatieLab, waarin ook andere nieuwigheden en/of extra initiatieven FICTIECATEGORIEËN MET niet-lineaire vertelvormen werden te melden. RICHTINGGEVENDE CRITERIA EN samengebracht. De crossmediale AANGEPASTE BEDRAGEN afgeleiden werden crossmediale Naar aanleiding van de invoering van In dezelfde studie werd het voorstel ‘toepassingen’, een kleine semantische de nieuwe beheersovereenkomsten geformuleerd om het steunbedrag aanpassing die erop duidt dat de HET AANTAL COMMISSIELEDEN organiseerde het VAF op 7 februari 2018 te koppelen aan het soort reeks en 360°-aanpak van projecten steeds vaker WERD TERUGGEBRACHT druk bijgewoonde infosessies over ook vervolgreeksen volwaardig te een totaalaanpak betekent en niet de veranderingen die deze met zich steunen, omdat het bestaan van een gewoon een uitloper van een tv-reeks. VAN ZES NAAR VIJF meebrachten. volgend seizoen een fictiereeks meer aantrekkelijk maakt voor buitenlandse De nieuwe beheersovereenkomst De dotatie in de beheersovereenkomst kopers. Ook deze aanbeveling werd voor het VAF/Filmfonds voorzag in van het VAF/Mediafonds werd geïmplementeerd (zie kader op tegenstelling tot het VAF/Mediafonds opgetrokken met 2 miljoen EUR. Een volgende pagina). geen verhoging van middelen. Daar deel hiervan werd ingezet voor Creatie was het dus schuiven met bestaande en maakte nieuwe accenten mogelijk. INVOERING INNOVATIELAB middelen om nieuwe accenten Een nieuwe beheersovereenkomst te leggen. HOGERE MAXIMA VOOR SCENARIO, is het uitgelezen moment om in te ONTWIKKELING EN PRODUCTIE spelen op recente ontwikkelingen en INNOVATIELAB Onze fictiereeksen worden steeds tendensen in het veld en om deze Binnen de dotatie van het VAF/ vaker opgemerkt in en verkocht aan beter te stimuleren. Tot en met 2017 Filmfonds werd budget samengebracht het buitenland. Sinds kort dienen was het VAF/Mediafonds – op de uit de verschillende categorieën en belangrijke buitenlandse spelers crossmediale afgeleiden na – volledig VAF-domeinen om in combinatie zich soms zelfs aan als cofinancier. gefocust op televisie-uitzending. De met nieuwe middelen uit het VAF/ Uit de Doorlichting van het Vlaams basis van het VAF/Mediafonds is immers Mediafonds de start van InnovatieLab Audiovisueel Beleid (Econopolis, 2017) de driehoek van VAF, Vlaamse omroep mogelijk te maken. Binnen het VAF/ kwam onder meer de aanbeveling en onafhankelijke productiesector. Filmfonds werden de interactieve, VR- om meer tijd en dus meer middelen Met ingang van 2018 werden de en AR-projecten vroeger al sporadisch

18 VIJF FICTIECATEGORIEËN MET RICHTINGGEVENDE CRITERIA VOOR TV-REEKSEN

HIGH-END Hoge production value (bv. historisch drama, veel SFX, topcast, veel ingediend en ondersteund. We zagen af scenario. De 12.500 EUR scenariopremie • REEKSEN en toe een project opduiken in FilmLab, voor lange fictiefilm was bijvoorbeeld locaties/dure decors, veel draaidagen, …) documentaire en animatie. Ze bleven onveranderd ten opzichte van de • Internationale potentie: perspectief op betekenisvolle internationale echter ondervertegenwoordigd en periode van voorganger Fonds Film in verkoop of internationale coproductie … verdronken tussen de lineaire projecten Vlaanderen. • Productiebudget: minimum 5.000.000 EUR binnen de gewone commissies. Ze • Max. steun VAF/Mediafonds: 1.300.000 EUR (waarbinnen 75.000 EUR waren weinig zichtbaar en werden Begin 2018 vonden ook de scenariosteun en te bepalen bedrag ontwikkelingssteun) beoordeeld door commissies die niet commissiewissels plaats. Zo werd altijd affiniteit hadden met deze nieuwe voor iedere beoordelingscommissie DOMESTIC • In essentie geconcipieerd voor de lokale markt, met een relatief kleine vertelvormen. Daarom werden ze, een aantal nieuwe leden aangezocht, REEKSEN kans op internationale export samen met webreeksen en crossmediale waardoor er opnieuw een gezonde • Groot binnenlands bereik toepassingen, in het nieuw opgerichte mix van continuïteit en vernieuwing tot • Familiepubliek InnovatieLab samengebracht. stand werd gebracht. Het aantal leden • Gericht op grote lokale herkenbaarheid (typische humor, actualiteit, werd teruggebracht van zes naar vijf. vedetten, …) FILMLAB Het rekruteren van deskundigen is niet • Max. steun VAF/Mediafonds: 800.000 EUR (waarbinnen 50.000 EUR Met de komst van InnovatieLab evident, zeker in een klein taalgebied scenariosteun en te bepalen bedrag ontwikkelingssteun) werd de missie van FilmLab sterker als Vlaanderen en bij buitenlanders die toegespitst op lineaire audiovisuele het Nederlands machtig zijn. Een kleine EIGENZINNIGE • Atypisch projecten voor het kunstencircuit. inkrimping van de commissiebezetting REEKSEN • Voor de ‘meerwaardezoeker’ Voor korte FilmLab-projecten werd leek daarom wenselijk zonder dat • Minder evident qua thema, structuur of vormgeving ontwikkelingssteun ingevoerd, omdat hierdoor fundamenteel aan expertise • Verrassend deze atypische projecten vaak veel wordt ingeboet. • Max. steun VAF/Mediafonds: 800.000 EUR (waarbinnen 50.000 EUR onderzoek vergen in een vroeg stadium. scenariosteun en te bepalen bedrag ontwikkelingssteun) Er kwamen ook aparte maxima voor Op vraag van de sector werd de deze categorie. In het verleden werd maximum steunintensiteit voor EXPERIMENTELE • Niche in de beheersovereenkomst veelal herbekeken en overheidssteun REEKSEN • Volledig buiten de lijntjes verwezen naar maxima uit andere opgetrokken. Aangezien naast steun van • Zeer grote vrijheid voor de makers categorieën, maar dit strookte niet met publieke fondsen en overheden (ook • Productiebudget: low to no budget; maximum 1.000.000 EUR de budgettaire realiteit van FilmLab. buitenlandse!) ook fiscale maatregelen • Max. steun VAF/Mediafonds: 500.000 EUR (waarbinnen 50.000 EUR zoals de Belgische taxshelter meetellen scenariosteun en te bepalen bedrag ontwikkelingssteun) SCENARIO EN IMPULSPREMIE om dit percentage te berekenen, was Binnen de creatiecategorieën werden dit voor sommige, minder commerciële KINDER- EN Maatschappelijk interessant bepaalde scenariopremies verhoogd projecten een noodzakelijke • JEUGDREEKSEN Inhoudelijke en/of vormelijke meerwaarde en werd de automatische impulspremie ingreep. n • beter afgestemd op de selectieve • Bestemd voor jong publiek van 0 tot 12 jaar premies. Dit past in de intenties van • Max. steun VAF/Mediafonds: 500.000 EUR (waarbinnen 50.000 EUR het VAF om zwaarder in te zetten op scenariosteun en te bepalen bedrag ontwikkelingssteun)

19 EEN GREEP UIT DE PRODUCTIONELE GOEDKEURINGEN VAN MAJORITAIR VLAAMSE PROJECTEN VAF/FILMFONDS OP BUDGET 2018 TITEL REGISSEUR SCENARIST PRODUCENT PRODUCTIONELE ONTWIKKELING FICTIE LANG Red Sara Jan Verheyen en Lien Willaert Lien Willaert Eyeworks Film & TV Drama The Chapel Dominique Deruddere Dominique Deruddere Savage Film KWSK Adil El Arbi en Bilall Fallah Jan Van Dyck, Adil El Arbi en Bilall Fallah Caviar Antwerp Zes dagen Eric Wirix en Frank Van Mechelen Koen Sonck, Dirk Nielandt en Eric Wirix Skyline Entertainment GOEDKEURINGEN Thierry Peter Monsaert Peter Monsaert Lunanime La Civil Teodora Ana Mihai Teodora Ana Mihai en Habacuc Antonio De Rosario Menuetto Hiernaast geven we een greep uit de True Biker Lieven Van Baelen Lieven Van Baelen, Magnus McCullagh & Charlie Brafman Czar Film & TV aanvragen die werden goedgekeurd The Age of Magic Peter Krüger Peter Krüger en Ben Okri Inti Films op het budget 2018. Bij lange fictiefilm PRODUCTIESTEUN KINDER- EN JEUGDFILM FICTIE LANG gaat het om projecten in productionele Mijn vader is een saucisse Anouk Fortunier Jean-Claude van Rijckeghem A Private View ontwikkeling. Voor een volledig PRODUCTIESTEUN FICTIE KORT overzicht van de goedkeuringen in Grapefruit Henry Andres Disotuar Colombat Henry Andres Disotuar Colombat Finders Keepers de fase van scenario, ontwikkeling, Operatie Kazuifel Iwein Segers en Niels Snoek Iwein Segers en Niels Snoek De Pasja productie, productie na start opnames The Memory Shop Christiaan Neu Jean Ryckebosch Vivi Film en minoritair gesteunde projecten Waan Laura Van Haecke Laura Van Haecke Serendipity Films verwijzen we naar onze website. Achttien Dimitri Baronheid en Olivier Lambrechts Dimitri Baronheid en Olivier Lambrechts Animal Tank FKTF (French Kissing Tooth Fairy) Aline Boyen Aline Boyen Hamlet Films Mayday Christina Vandekerckhove Christina Vandekerckhove Lunanime The sky was pink Jules Comes Jules Comes Quetzalcoatl PRODUCTIESTEUN DOCUMENTAIRE Brussels Jazz Orchestra: Keep it Fresh! Guy Fellemans Guy Fellemans Bulletproof Cupid Sticking Points Flo Flamme Flo Flamme Minds Meet The Golden Forest Laure Cops en Wouter Vanmol Laure Cops en Wouter Vanmol Cassette for timescapes ALL-IN Volkan Üce Volkan Üce Cassette for timescapes Fierté Nationale Sven Augustijnen Sven Augustijnen Auguste Orts Ik schilder met schilders Jacques Servaes Jacques Servaes Menuetto Love is not an Orange Otilia Babara Otilia Babara Clin d’oeil films PRODUCTIESTEUN ANIMATIE E6-D7 Eno Swinnen Eno Swinnen Animal Tank Little Ox Patrick Vandebroeck en Raf Wathion Patrick Vandebroeck en Raf Wathion Wenneker.be Two, three snails, a lady Johan Grimonprez en Kostas Ioannidis Johan Grimonprez en Kostas Ioannidis Lunanime Easter Eggs Nicolas Keppens Nicolas Keppens Animal Tank Le Crepuscule Laura Vandewynckel Laura Vandewynckel Walking the Dog EEN OVERZICHT VAN DE GOEDGEKEURDE Mozaiek Imge Özbilge Imge Özbilge Lunanime AANVRAGEN: PRODUCTIESTEUN FILMLAB Charlemagne Wim Janssen Wim Janssen Wim Janssen Toegekende steun VAF/Filmfonds Fictie NY Taxi Film Nicolas Provost Nicolas Provost Nicolas Provost Waiting Working Hours Ben De Raes Ben De Raes Serendipity Films Toegekende steun VAF/Filmfonds Documentaire Places of Articulation Effi Weiss en Amir Borenstein Effi Weiss en Amir Borenstein La chose à trois jambes Toegekende steun VAF/Filmfonds Animatie PRODUCTIESTEUN INNOVATIELAB Toegekende steun VAF/Filmfonds FilmLab GLAD THAT I CAME, NOT SORRY TO DEPART Azam Masoumzadeh Azam Masoumzadeh Cassette for timescapes Toegekende steun VAF/Filmfonds InnovatieLab The Golden Forest Laure Cops en Wouter Vanmol Laure Cops en Wouter Vanmol Cassette for timescapes 20 EEN GREEP UIT DE PRODUCTIONELE GOEDKEURINGEN VAN MAJORITAIR VLAAMSE PROJECTEN VAF/MEDIAFONDS OP HET BUDGET 2018

EEN OVERZICHT VAN DE GOEDGEKEURDE TITEL REGISSEUR SCENARIST PRODUCENT AANVRAGEN: PRODUCTIESTEUN FICTIEREEKSEN De Kraak Joost Wynant en Frank Van Mechelen Kristof Hoefkens en Maarten Goffin De Mensen Toegekende steun VAF/Mediafonds Fictiereeksen Een Goed Jaar Kadir Balci Jean-Claude van Rijckeghem en Pierre De Clercq Mockingbird Productions Toegekende steun VAF/Mediafonds Documentairereeksen O die lieve Sint Stijn Coninx Hugo Matthysen Sylvester TV Toegekende steun VAF/Mediafonds Animatiereeksen Beau Séjour 2 Nathalie Basteyns en Kaat Beels Sanne Nuyens, Roel Mondelaers en Bert Van Dael De Mensen PRODUCTIESTEUN DOCUMENTAIREREEKSEN Toegekende steun VAF/Mediafonds InnovatieLab Bariloche Zeger van der Donckt Eric Goens Het Nieuwshuis Onze Natuur Serge Leurs Joost Tack, Mathias Claeys en Jacques Boon Hotel Hungaria PRODUCTIESTEUN ANIMATIEREEKSEN Mush-Mush Joeri Christiaen Elfriede De Rooster THURISTAR

AANTAL PROJECTEN PER TV-ZENDER INGEDIEND BIJ HET VAF/MEDIAFONDS

ANIMATIE Medialaan SBS Belgium VRT Totaal VTM VTMkids Q2 Vier Eén Canvas Ketnet AANTAL PROJECTEN 1 10 TOTAAL 1 10 11

DOCUMENTAIRE Medialaan SBS Belgium VRT Totaal VTM VTMkids Q2 Vier Eén Canvas Ketnet AANTAL PROJECTEN 1 1 1 10 TOTAAL 1 1 11 13

FICTIE Medialaan SBS Belgium VRT Totaal VTM VTMkids Q2 Vier Eén Canvas Ketnet AANTAL PROJECTEN 6 3 5 2 3 TOTAAL 6 3 10 19

INNOVATIELAB Medialaan SBS Belgium VRT Totaal VTM VTMkids Q2 Vier Eén Canvas Ketnet AANTAL PROJECTEN 1 3 2 1 TOTAAL 6 1 7

21 HET AANTAL AANVRAGEN BINNEN HET VAF/FILMFONDS WAS IN 2018 VERGELIJKBAAR MET HET HOGE DE CIJFERS EN AANTAL VAN 2017 WAT ZE ONS VERTELLEN Het totale aantal aanvragen binnen verworpen en twee leidden tot een extra bij de aanvragen scenariosteun (van 54 het VAF/Filmfonds en het VAF/ herindieningskans of financiële steun. naar 84). De druk op dit budget neemt Mediafonds was in 2018 vergelijkbaar sterk toe, terwijl de mogelijkheden met 2017. Met een totaal van 466 in • ANIMATIEFILM om speelfilms voluit te steunen erg 2018 te behandelen dossiers blijft dit Met 28 goedkeuringen op 44 aanvragen beperkt zijn. De invoering van het een groot volume. Een aantal projecten scoort animatiefilm hoog in aantal binnen pitchcomité in 2019 zou hier voor een werd begin 2018 nog goedgekeurd het VAF/Filmfonds. Enige voorzichtigheid normalisering moeten zorgen. Het met middelen van 2017. Deze werden is geboden bij het interpreteren van deze VAF steunde in 2018 productioneel opgenomen in het jaarverslag voor aantallen. Voor het tweede jaar op rij negen Vlaamse lange fictiefilms met 2017 en worden hier niet hernomen. werd geen lange Vlaamse animatiefilm volwaardige premies. Eén film meer Deze complexiteit en het feit dat binnen voor een aanzienlijk productiebedrag dan mathematisch mogelijk met het eenzelfde jaar met budgetten tussen gesteund. Er waren in dit segment fictiebudget kon worden gefinancierd categorieën kan worden geschoven, quasi geen aanvragen en geen enkel wegens budgetverschuivingen. Dankzij maakt dat het niet altijd zinvol is om alle project dat de zware investering van een weliswaar beperkte premie voor stijgingen en dalingen tussen boekjaren 650.000 EUR verantwoordde. Daardoor productiesteun na start opnames voor en creatiecategorieën te vergelijken. Het kwamen middelen vrij voor meer korte Sinterklaas en de wakkere nachten kan tot foute conclusies leiden. Ook het en middellange films en voor enkele konden we in 2018 bovendien niet één stijgen en dalen van de instroom van minoritaire projecten. Van zodra een maar twee kinderfilms productioneel aanvragen bij het VAF is nooit helemaal volgend lang animatiefilmproject een steunen. De goedkeuringen bij kortfilms te voorspellen of te verklaren. Er zijn volwaardige premie van 650.000 EUR staan stabiel op negen. heel wat toevalsfactoren mee gemoeid, wegdraagt, zullen de verhoudingen al zoeken we steeds ook naar mogelijke anders liggen. • DOCUMENTAIRE EN FILMLAB achterliggende redenen voor bepaalde Bij documentaire is het aantal aanvragen OP ONZE WEBSITE KAN JE DE CONCRETE trends. • FICTIEFILM met 114 ietwat afgenomen (140 in AANTALLEN VINDEN M.B.T. AANVRAGEN, Bij fictie ervaren we een opvallende 2017), maar de instroom blijft hoog. De GOEDKEURINGEN EN AFWIJZINGEN IN 2018 Bezwaarschriften waren er enkel in stijging van het aantal aanvragen goedkeuringen liggen op een normaal PER FONDS, PER DOMEIN EN PER CATEGORIE het VAF/Filmfonds. We behandelden (van 172 naar 203, kinderfilm niveau. Bij FilmLab lijkt het aantal OF BEOORDELINGSCOMMISSIE vier bezwaren, waarbij er twee werden inbegrepen). De verhoging zit vooral aanvragen extreem gedaald tegenover

22 2017 (van 74 naar 26), maar dit heeft • TV-REEKSEN ondersteund tegenover vier in 2017. veel te maken met hoger vermelde In lijn met de langetermijnambitie Bij animatiereeksen zien we eveneens BIJ FICTIE ZIEN WE EEN STIJGING budgetverschuiving tussen 2017 en voor fictiereeksen met internationaal een daling ten opzichte van 2017, die VAN HET AANTAL AANVRAGEN: 2018, waardoor nog goedkeuringen en potentieel kenden we opmerkelijk enigszins wordt gecompenseerd met aantallen aan het jaarverslag voor 2017 hogere bedragen toe en steunden we twee minoritair Vlaamse reeksen, die VAN 172 NAAR 193 werden toegevoegd. Dit creëert een voor het eerst ook een vervolgreeks we beperkter steunen. Algemeen kan ogenschijnlijke kloof tussen beide jaren. voor een volwaardig bedrag (Beau gesteld worden dat de verhoging van Séjour 2). Een verhoging van de premies de VAF/Mediafonds-dotatie eerder zal • INNOVATIELAB per reeks moet het voor makers en leiden tot beter gefinancierde dan tot InnovatieLab is de ideale transitzone producenten haalbaar maken om meer tv-reeksen. tussen VAF/Filmfonds en VAF/ langer en intensiever te kunnen werken Mediafonds. Het startschot voor deze in de aanloopfase en waar nodig de • COACHING nieuwe subsidielijn werd gegeven production value op te krikken. Met Met 19 coachingtrajecten van projecten op 8 mei 2018 met een inspiratiedag de nieuwe beheersovereenkomst binnen het domein Creatie in 2018 in het Huis van de Vlaamse Film. werd immers de optie genomen om versus vijf in 2017 zet het VAF zijn Geïnteresseerde makers, tv-zenders, meer financiële steun in te zetten per ambitie om nog sterker in te zetten op gameontwikkelaars, enz. maakten er reeks, eerder dan de middelen te kwaliteitsbevordering alvast kracht bij. n kennis met een reeks interessante spreiden over meer reeksen, zoals in voorbeelden en lezingen uit binnen- het verleden. De verhoging van de VAF/ en buitenland. Bij de eerste deadline Mediafonds-dotatie van ca. 4 miljoen werden 18 aanvragen ingestuurd. EUR naar ca. 6 miljoen EUR werd Onder andere een aantal webseries hiervoor aangewend, net als voor de werd daarmee op gang getrokken. Ze start van InnovatieLab, de uitbouw van staan niet in de tabel van productioneel een nieuwe werking in het kader van gesteunde projecten omdat ze in het Talentontwikkeling en voor specifieke opstartjaar 2018 nog in een prille fase promotie voor tv-reeksen. waren. Ook een aantal interactieve en De toekenning van hogere bedragen INNOVATIEVE CREATIEPROJECTEN VR-projecten werden gesteund. De per project zal met andere woorden eerste stappen zijn gezet: innovatieve onvermijdelijk leiden tot minder VINDEN VOORTAAN EEN creatieprojecten vinden voortaan een goedgekeurde projecten in de VRUCHTBARE VOEDINGSBODEM meer vruchtbare voedingsbodem binnen productiefase. Zo zien we dat met het VAF en worden door een deskundige de aanwezige middelen voor 2018 BIJ HET VAF commissie op hun eigen merites slechts twee documentairereeksen beoordeeld. productioneel konden worden

23 Het zijn boeiende tijden. De sector > Er worden maximumlengtes opgelegd is driedubbel. Allereerst willen we de groeit, er is een permanente toestroom voor bepaalde onderdelen van een makers vroeg in het proces bevragen van nieuw talent dat de de professionele steunaanvraag, zoals bijvoorbeeld de en doen nadenken over hun project. rangen vervoegt, de platformen breiden intentienota’s. Daarnaast willen we de grote instroom razendsnel uit, de businessmodellen > De commissiemandaten worden van niet-levensvatbare scenario’s bij worden uitgedaagd en het publiek toont opgetrokken van twee naar drie jaar. de commissies indijken. En ten slotte zich een gretige maar ook veeleisende denken we dat goed leren pitchen voor afnemer van audiovisuele content. In die iedereen in het vak belangrijk is. Het VOORUITBLIK spannende context en met de middelen Door een handige lijst van eerste pitchmoment vindt eind april die voorhanden zijn, is het voor het do’s-and-don’ts ter beschikking te 2019 plaats. .creatie VAF geen gemakkelijke opdracht om stellen, willen we de kwaliteit van de te kunnen blijven beantwoorden aan aanvraagdossiers verbeteren. Ook In de zeer competitieve internationale wat er leeft bij makers en publiek. In het de richtlijnen die het VAF hanteert bij context van vandaag moeten we alles memorandum voor een nieuwe Vlaamse de financiële eindcontrole zijn vanaf inzetten om de kwaliteit van Vlaamse Regering gaan we daar verder op in, 2019 al bij de indiening van projecten films, reeksen, enz. met beperkte maar inmiddels wordt gezocht naar raadpleegbaar. Ze kunnen aanvragers middelen zoveel mogelijk kansen en oplossingen. ook van nut zijn bij het opstellen van impulsen te geven. Binnen de krijtlijnen INNOVATIELAB IS DE IDEALE budgetten en financieringsplannen. van de beheersovereenkomsten werd Zo moet een aantal rationaliseringen in 2018 bekeken in welke mate het TRANSITZONE TUSSEN ervoor zorgen dat de planlast voor Naast deze praktische ingrepen streeft VAF nog meer kan investeren in HET VAF/FILMFONDS EN aanvragers, commissies en personeel het VAF naar een actievere dialoog het schrijven en ontwikkelen van haalbaar blijft. met de makers. Het organiseren van projecten, in de wetenschap dat niet VAF/MEDIAFONDS hearings voor aanvragen boven een ieder project tot wasdom kan komen en In 2019 treden daarom een aantal bepaald steunbedrag was daarin de het afschrijven van minder sterke > vernieuwingen in werking: eerste stap. Een volgende stap is de invoering van een pitchcomité voor > De papieren steunaanvragen behoren Vlaamse speelfilms. Een pitchpanel tot het verleden. Het online portaal met vijf leden zal zich over ideeën voor MyVAF wordt steeds performanter nieuwe Vlaamse speelfilmprojecten en is nu de unieke ingang voor alle buigen, en dit nog voor ze kunnen DOOR EEN HANDIGE LIJST VAN aanvragen. worden ingediend via het reguliere > De overstap naar digitale aanvraagsysteem. De samenstelling DO’S-AND-DON’TS TER handtekeningen wordt van het panel is divers qua gender, BESCHIKKING TE STELLEN, doorgetrokken. leeftijd, achtergrond, enz. Je vindt > De extra herindieningskans voor er naast personen met sectorkennis WILLEN WE DE KWALITEIT VAN DE afgewezen projecten wordt ook verhalenvertellers, opiniemakers, AANVRAAGDOSSIERS VERBETEREN afgeschaft. Vanaf nu kan men na een marketeers, … De makers komen hun afwijzing maar één keer opnieuw project mondeling voorstellen en gaan indienen. met het panel in gesprek. De bedoeling

24 projecten na deze fase eerder een blijk Als sluitstuk van een ander van goed beheer is dan een vorm samenwerkingsproject tussen de van geldverspilling. Meer investeren domeinen Creatie en Talentontwikkeling EEN HANDIGE UITLEG OVER DE in een vroege fase betekent echter zal het VAF in 2019, in samenwerking DIVERSITEITSAANPAK STAAT OP – althans bij een onveranderd VAF- met Ketnet en JEF, voor het eerst budget – dat er minder producties een reeks 15 minuten durende ONZE WEBSITE finaal gefinancierd kunnen worden. Op documentaires voor kinderen steunen. korte termijn zal het VAF grosso modo De kinderdocumentaires zullen in slechts zeven Vlaamse fictiespeelfilms, première gaan op het JEF-festival waaronder een kinder- of jeugdfilm, en te zien zijn op Ketnet. Ze zullen per jaar voor productie kunnen een verder leven leiden dankzij cofinancieren. Voor lange Vlaamse de distributie-inzet van JEF. De animatiefilms gaat het zelfs om één productie van meer kwalitatieve project. Een handige uitleg over de film om de twee jaar, omdat er voor content voor het jonge publiek is diversiteitsaanpak staat op de website. meerdere projecten middelen worden een aandachtspunt. Zo zet het VAF vrijgemaakt voor een volwaardige momenteel jaarlijks middelen opzij voor In de structurele samenwerking met het ontwikkelingsfase met inbegrip van minstens één speelfilm voor kinderen. Nederlands Filmfonds wordt gezocht de aanmaak van een pilot of trailer. Meer aanbod is nodig om echt het naar meer crossover op het vlak Met deze professionele tools kan het verschil te maken. Bij een eventuele van Vlaams-Nederlandse creatieve project artistiek en technisch grondig dotatieverhoging is dit dan ook een samenwerking en publiek. Er wordt worden getest en kan de producent prioriteit. alvast een jaarlijkse bonus van 100.000 ook makkelijker buitenlandse partijen EUR ingevoerd voor een lange fictie- of overtuigen om mee in het project te In onze maatschappij is er nood aan animatiecoproductie die uitdrukkelijk stappen. meer aandacht voor diversiteit, op het gemaakt is om een publiek aan te vlak van etnisch-culturele achtergrond, spreken in België én Nederland. Een meer doorgedreven inzet van gender, seksuele oriëntering of coaches hoort ook in dit rijtje. Vanouds personen met een beperking. Als De komende jaren zal het segment biedt het VAF begeleiding aan voor publiek fonds zien ziet het VAF het InnovatieLab groeien en nieuwe EEN VOLGENDE STAP IS DE sommige projecten. In 2019 wordt als zijn taak om aanvragers aan te gedaanten aannemen. De totaalaanpak INVOERING VAN EEN PITCHCOMITÉ in samenwerking met de collega’s sporen om hier bij elke aanvraag van het VAF zal mee evolueren. Met het van talentontwikkeling een pool opnieuw over na te denken. Het VAF VAF/Gamefonds beschikken we over VOOR VLAAMSE SPEELFILMS van vaste coaches aangelegd. Hun verwacht antwoorden op vragen als: een enorme troef om best practices profielen zullen op de VAF-website is er binnen het team plaats voor op het vlak van onze werking uit te te vinden zijn. Deze coaches zullen ondervertegenwoordigde personen uit wisselen, maar vooral om storytellers van het VAF een ‘train the trainers’- de maatschappij, is de voorstelling van uit de diverse media en culturen samen opleiding aangeboden krijgen, zodat situaties en personages in het verhaal te brengen en te doen nadenken over ze naast hun vakkennis ook de nodige voldoende genuanceerd, enz.?. De innovatieve samenwerkingsvormen methodieken meekrijgen. antwoorden variëren van project tot en creaties. n

25 .TALENTONTWIKKELING

26 MET DE NIEUWE BEHEERSOVEREENKOMST KWAM ER RUIMTE VRIJ OM EEN APARTE WERKING VOOR TV-REEKSEN OP TE STARTEN TALENTONTWIKKELING Vanaf 2018 voor film- én tv-makers

Sinds zijn ontstaan zet het VAF sterk in Met de nieuwe beheersovereenkomst op talentontwikkeling, met als doel om 2018-2021 kwam er financiële ruimte om debuterend filmtalent op weg te helpen en ook binnen het VAF/Mediafonds een professionele filmmakers te stimuleren om beleid rond talentontwikkeling uit te te blijven groeien, het maximum uit hun stippelen en een aparte werking voor tv- projecten te halen en een internationaal reeksen op te starten. netwerk uit te bouwen. Begin 2018 werd An Feyfer als nieuwe Scenaristen, regisseurs en producenten verantwoordelijke talentontwikkeling van tv-reeksen bleven echter al die VAF/Filmfonds aangesteld. Siebe tijd enigzins in de kou staan omdat Dumon, daarvoor verantwoordelijk voor er binnen het VAF/Mediafonds voor talentontwikkeling VAF/Filmfonds, neemt talentontwikkeling geen middelen waren. vanaf 2018 talentontwikkeling VAF/ Daar kwam in 2018 verandering in. Mediafonds voor haar rekening. n

27 2018 IN CIJFERS

Er werd 123.796 EUR 105 VLAAMSE gespendeerd aan PROFESSIONELEN lieten TALENTONTWIKKELINGSINITIATIEVEN zich inspireren tijdens de voor tv-makers. informatie- en inspiratiesessie voor het InnovatieLab (8 mei 2018).

10 PERSONEN vroegen TALENTONTWIKKELING een BEURS aan, 9 AANVRAGEN 88 CONCEPTEN werden .VAF/MEDIAFONDS werden goedgekeurd ingestuurd n.a.v. de eerste call (voor een totaal van 5.453 EUR). voor het conceptatelier voor fictiereeksen: daaruit selecteerde In 2018 werd de werking van het VAF/Mediafonds in 2018 o.a. een de jury 15 VLAAMSE 8 PROJECTEN talentontwikkeling VAF/Mediafonds conceptatelier voor fictiereeksen en 26 FRANSTALIGE (januari-juli 2019). opgezet. Een aantal zaken werd en Ket & Doc, een workshop voor SCENARISTEN-SHOWRUNNERS overgenomen van het VAF/Filmfonds, kinderdocumentaires in reeksvorm stapten samen op de zoals het systeem van beurzen en bestemd voor Ketnet. Samen met de Belgian Bright Bus die hen al steun aan opleidingsinitiatieven. Franstalige collega’s en de publieke TorinoFilmLab SeriesLab selecteerde netwerkend naar Séries Mania in Een aantal zaken werd samen met omroepen legde het VAF de Belgian Rijsel bracht (3 mei 2018). 2 VLAAMSE PROJECTEN voor de talentontwikkeling VAF/Filmfonds Bright-bus in die Vlaamse en Franstalige editie van 2018: Styx (Michel Sabbe georganiseerd, bijvoorbeeld de scenaristen op 3 mei samen naar Séries inspiratiedag voor het InnovatieLab. Mania in Rijsel bracht. Op internationaal en Peter Bouckaert voor Eyeworks) Voor de workshop Het VAF/Mediafonds was in 2018 ook vlak ging het VAF een samenwerking en Albatros (Wannes Destoop, kinderdocumentaires betrokken bij intitiatieven zoals Cartoon aan met o.a. TorinoFilmLab SeriesLab en Dominique Van Malder en Gilles De Masters, Serial Day, Brussels Series Lab ACE Producers Lab. werden uit 20 AANMELDINGEN Schryver voor De Wereldvrede). en Are You Series. 2018 was een opstartjaar. Er werd met jonge documentairemakers Op die manier konden 8 5 VLAAMSE De belangrijkste focus is de betrokken partijen overlegd en een . Zij zullen hun film geselecteerd PROFESSIONALS genieten van de ontwikkeling van ateliers die evenwichtig programma uitgebouwd. ontwikkelen onder begeleiding van high-level-begeleiding van de tegemoetkomen aan een aantal Er werden calls gelanceerd, deelnemers 1 hoofddocent en 9 gastdocenten TFL-docenten. specifieke noden bij makers van tv- geselecteerd, coaches geëngageerd etc. (januari-april 2019). reeksen. In samenspraak met een In 2019 komen de meeste initiatieven breed arsenaal aan partners lanceerde ook effectief van de grond. n

28 ALS FILM EEN REGISSEURS- INTERVIEW MEDIUM IS, DAN ZIJN SERIES EEN Scenarist Michel Sabbe en producent SCENARISTENMEDIUM Gilles De Schryver over hun deelname aan TorinoFilmLab SeriesLab 2018 Michel Sabbe

TorinoFilmLab staat voor workshops inschrijvingen en uiteindelijk zijn er bij ons haar eerste langspeelfilm The op hoog niveau voor films en negen projecten geselecteerd. Je wordt Landscapes That You Seek ontwikkelt, INTERVIEW DOOR JAN TEMMERMAN, televisiereeksen. Europese topcoaches, eerst ook nog via Skype geïnterviewd heeft in 2018 ook al het ScriptLab 12 FEBRUARI 2019 een groep beloftevolle deelnemers om te zien of je wel serieus bent en van TFL gevolgd. Maar met Albatros en dus felbegeerde plaatsen. geen halve gek (lacht). Daarna mag hebben we voor het eerst deelgenomen Daarvan werden er vorig jaar, in de je drie on-site workshops meemaken. aan SeriesLab. We vinden het belangrijk sectie SeriesLab, twee ingenomen Onze deelname begon eind november, om artistieke ideeën reeds in een vroeg door Vlaamse televisieprojecten, begin december 2017. Voor die eerste stadium aan externe blikken bloot te namelijk Styx van scenarist Michel workshop zijn wij een kleine week in stellen. Tussen een producent en de Sabbe en producent Peter Bouckaert Amsterdam geweest. De tweede was makers is het soms moeilijk om tegelijk voor Eyeworks Film & TV Drama, en in Göteborg, in Zweden, tijdens het heel betrokken te zijn en toch de nodige Albatros van scenaristen Wannes filmfestival daar. De laatste workshop afstand te bewaren. Daarbij kan je Destoop en Dominique Van Malder en had eind april 2018 plaats in Rijsel, in de soms een aantal essentiële zaken, zoals producent Gilles De Schryver voor De aanloop naar het Séries Mania-festival. bijvoorbeeld de narratieve structuur, Wereldvrede. Het SeriesLab eindigde daar met een over het hoofd zien”. publieke pitch van alle projecten, al TORINOFILMLAB (TFL) WORDT GESPREID dan niet met een visueel moodboard, WAT MAAKT DE DEELNAME AAN OVER VERSCHILLENDE TIJDSTIPPEN EN voor een publiek van producers, buyers TORINOFILMLAB ZO DE MOEITE WAARD? DIVERSE LOCATIES? en televisiezenders, die mogelijk geïnteresseerd zijn in een coproductie”. MICHEL SABBE: “Voor Styx was het de MICHEL SABBE: “Ja, het is van oorsprong bedoeling om het concept verder uit te een Italiaanse organisatie, maar de GILLES DE SCHRYVER: “Met ons werken en ook de piloot van de reeks te workshops worden ook bij partners productiebedrijf De Wereldvrede zijn schrijven. Je wordt samengezet in een doorheen Europa gegeven. En tot mijn we grote fan van TorinoFilmLab, want groepje van drie projecten, samen met grote spijt zijn we vorig jaar niet eens we hebben al eerder deelgenomen. een coach of dramaturg. Zo’n aanpak in Turijn geweest (lacht). Voor de editie In 2015 voor Cargo, de speelfilm van geeft een compleet andere kijk op je • Scenarist Michel Sabbe 2018 waren er iets meer dan honderd Gilles Coulier. En Juanita Onzaga, die project. Een kijk van buitenaf, >

29 die niet alleen lokaal Vlaams is, maar dramaturgische motor in, een concept alles in het leven is het altijd een kwestie ook een perspectief biedt vanuit andere met een fundamenteel conflict, zoals bij van een beetje geluk hebben (lacht). Europese landen. Je kan dus eigenlijk voorbeeld macht en politiek in Game Maar als je wél goed terechtkomt en al een beetje testen of je idee benen of Thrones, waaruit meerdere verhalen het klikt met je promotor, dan kan je heeft om ook internationaal iets te en nieuwe personages gegenereerd gigantische stappen zetten. Ik denk dat betekenen. In de ontwikkelingsfase kunnen worden, waardoor je het Home van Fien Troch daar een perfect geldt natuurlijk ook dat met hoe meer seizoen na seizoen kunt volhouden voorbeeld van is”. frisse blikken men naar een project zonder dat het vervelend wordt” kan kijken en hoe meer feedback je “Een tweede, zéér belangrijk voordeel krijgt van de andere deelnemers, hoe GILLES DE SCHRYVER: “Vóór je van zo’n TorinoFilmLab is dat de WE VINDEN HET BELANGRIJK OM sneller je vooruitgaat en hoe meer mag deelnemen is er natuurlijk de industrie daar ook echt aanwezig is, ideeën opborrelen om problemen selectieprocedure, waarbij pitch, met veel distributeurs, sales agents, ARTISTIEKE IDEEËN REEDS IN EEN of onduidelijkheden in het verhaal synopsis, hoofdpersonages, enz. scouts van filmfestivals, enz. Naast VROEG STADIUM AAN EXTERNE aan te pakken. Dat kan nu wel heel heel rigoureus gescreend worden. de artistieke meerwaarde is dat dus flou klinken, maar in de praktijk is Het soort zaken dat we ook kennen ook een productionele meerwaarde. BLIKKEN BLOOT TE STELLEN het dat niet. Bij elke workshop lees van subsidieaanvragen. Voor het TFL Het is eigenlijk heel bijzonder om je iedere keer op voorhand ook de hebben we al vaker onze kandidatuur als producent je project te moeten nieuwe teksten van elkaar: treatments gesteld, maar we zijn zeker niet elke verdedigen tegenover mensen die of de bijbel of het scenario van de keer weerhouden. Het schrijven van er op dat moment nog niets van af Gilles De Schryver pilootaflevering. Je krijgt ook zicht op een verhaal is sowieso geen exacte weten. Een pitch is iets speciaal en alle de evolutie, want zo’n week begint wetenschap. Bij zo’n Lab krijg je een schrijvers weten dat; zolang een pitch en eindigt telkens met een pitch van reële kans om het verhaal uit te puren niet op punt staat, betekent dat meestal alle projecten. De workshop bestaat en lagen toe te voegen, want je wordt dat er meer aan de hand is. Dus als je er niet alleen uit het werk in groepjes, geconfronteerd met een publiek van niet in slaagt om op korte tijd en op een want je krijgt er ook nieuwe inzichten peers, die zeer kritisch naar jouw project vrij gebalde manier iemand kraakhelder via lezingen, casestudies, analyses kijken. Maar bij een evaluatie kunnen uit te leggen wat het project interessant van bestaande, succesrijke reeksen, stijl en smaak soms in de weg staan. maakt, dan betekent dat vaak dat er etc. In het verleden was het vaak zo Je kan dus ook de malchance hebben in het onderliggend narratief nog te dat Europese reeksen eigenlijk een van in een groep terecht te komen veel vraagtekens zijn. Zo’n workshop beetje langgerekte films waren. Maar waar de andere deelnemers geen is dus een uitgelezen kans om je als tegenwoordig komt de nadruk meer affiniteit hebben met jouw project. Niet producent of als scenarist een beetje te liggen op langlopende reeksen met alleen de andere makers, maar ook de onder examenstress te krijgen. Door je meerdere seizoenen, waarbij je niet begeleider, want die heeft gedurende project aan veel verschillende mensen het gevoel krijgt naar een uitgerekte de verschillende workshops een heel te pitchen, merk je snel wat de sterktes film te zitten kijken. Daar zit dan een belangrijke feedback-functie. Zoals bij zijn én de zwaktes”. >

30 HET TORINOFILMLAB IS EEN EUROPESE te verklaren is door de commerciëlere ORGANISATIE. WORDEN AMERIKAANSE omgeving van televisie en de Netflixen REEKSEN DAAR ALS VOORBEELD van deze tijd. De markt is de wereld. GEHANTEERD? OF JUIST TE MIJDEN? We moeten daar niet flauw over doen: televisie is een commerciëler model MICHEL SABBE: “Het punt is dat er dan speelfilm. Bij het FilmLab was er dramaturgisch geen verschil zou ook wel de focus op hoe men de film mogen zijn. Een Europese reeks verkocht kan krijgen, maar het was zal altijd Europees zijn, omwille van toch voornamelijk inhoudelijk. Bij het BIJ ZO’N LAB KRIJG JE EEN REËLE het onderwerp, de setting en de SeriesLab was het eerder fifty-fifty. Hoe personages die gekleurd zijn door hun dan ook, als we nu met een aantal KANS OM HET VERHAAL UIT TE culturele achtergrond hier. Dát maakt internationale partners aan tafel zitten PUREN EN LAGEN TOE TE VOEGEN, het verschil met een Amerikaanse voor de serie Albatros heeft SeriesLab reeks. Een Scandinavische reeks heeft daar alles mee te maken. Het is dus WANT JE WORDT GECONFRONTEERD een bepaalde identiteit. Onze reeksen zeker vruchtbaar geweest.” n MET EEN PUBLIEK VAN PEERS, krijgen internationaal een beetje de reputatie van een surrealistisch trekje DIE ZEER KRITISCH NAAR JOUW te hebben en dat klopt ook wel. Dat zit STYX is gebaseerd op de fantasy-thrillers PROJECT KIJKEN in onze aard. Maar op dramaturgisch van Bavo Dhooge. Het titelpersonage, gebied gaat alles terug op de oude Raphaël Styx, is een corrupte flik in Grieken. Dus als je het zo bekijkt, zijn Oostende, die een tweede kans krijgt die Amerikaanse reeksen eigenlijk ook en die kans wil gebruiken om zijn fouten Gilles De Schryver Europees (lacht). Het succes van die te herstellen en de band met zijn gezin Amerikaanse reeksen heeft niet alleen weer aan te halen. Maar het is ook een te maken met hun budgetten, die vele thrillerreeks met een bovennatuurlijk malen groter zijn dan de onze, maar kantje... ook met de manier waarop die verhalen in elkaar worden gezet; En dát kunnen ALBATROS is de naam van een wij ook. want de toolbox is universeel. ‘afslankingskamp’ in de Ardennen, Het klinkt misschien provocerend en waar tien zwaarlijvige mensen niet kort door de bocht, maar als film een alleen elkaar tegenkomen, maar vooral regisseursmedium is dan zijn series een ook zichzelf. Ze merken snel dat voedsel scenaristenmedium”. an sich niet meteen hét probleem is en dat Bart, de goeroe van dat dieetkamp, GILLES DE SCHRYVER: “Ik vind wel dat het duistere geheimen met zich meedraagt accent van het SeriesLab commerciëler en zijn eigen demonen te bestrijden ligt dan het FilmLab, wat voor een deel heeft. • Producent Gilles De Schryver

31 • WORKSHOP • TORINOFILMLAB KINDERDOCUMENTAIRE: SERIESLAB: vanaf januari 2019 werken acht Nathalie Basteyns en jonge filmmakers drie maanden Tiny Bertels (De Mensen) VOORUITBLIK lang aan een gedegen filmplan zullen hun reeks Lost Luggage onder begeleiding van Paul ontwikkelen tijdens het TFL .talentontwikkeling Pauwels en ad hoc docenten SeriesLab 2019. zoals Astrid Bussink, Petra en Peter Lataster-Czisch en VAF/MEDIAFONDS Ellen Vermeulen.

• CONCEPTATELIER • ACE PRODUCERS SERIES FICTIEREEKSEN: SPECIAL: vanaf februari 2019 begeleiden in november 2019 organiseert Tatjana Samopjan en het VAF/Mediafonds in Miryam Van Lier de makers samenwerking met ACE, Flow, van acht prille fictiereeksen Casa Kafka en Creative Europe tijdens een doorgedreven Media Desk een workshop scenariotraject. Het VAF biedt voor ervaren producenten drie workshops, 10.000 EUR en producers die zich willen scenariopremie en bovenal veel verdiepen in internationale inspiratie en inzichten. tv-reeksen.

• VAF STORY CONFERENCE: • CONCEPTATELIER op 26 februari 2019 nodigt ANIMATIEREEKSEN: het VAF een reeks invloedrijke op de to-do-lijst voor 2019: sprekers uit op een eendaagse een atelier ontwikkelen conferentie over storytelling voor voor animatiereeksen naar professionals uit de televisie-, analogie met (of net anders film- en game-industrie. dan) het conceptatelier voor fictiereeksen.

32 2018 IN CIJFERS

4 OPLEIDINGSINITIATIEVEN 4 laureaten brachten hun kregen steun, voor een VAF WILDCARDPROJECT uit. totaalbedrag van 41.250 EUR. TALENTONTWIKKELING 57 AANVRAGERS kregen een studiebeurs, voor een .VAF/FILMFONDS 15 EXPERTS coachten projecten totaalbedrag van 43.244 EUR. binnen de werking van de ateliers. Bij de coaches waren o.a. Fien Troch, Nathalie Teirlinck, Tom Van Dijck, Mekhitar Garabedian, 69 FILMSTUDENTEN Vanja d’Alcantara en stuurden hun eindwerk in voor Gust Van den Berghe. de VAF Wildcards. PARTICIPATIE IN INTERNATIONALE OPLEIDINGSPROGRAMMA’S

Via het stageprogramma In 2018 werden de bestaande ‘DE WERKVLOER OP’ Binnen het ontwikkelingsatelier partnerschappen met vooraanstaande internationale opleidingsprogramma’s kregen de jonge Vlaamse konden 14 debuterende voortgezet: animatieprofessionals animatiefilmprofessionals drie Jeroen Ceulebroeck en maanden lang meedraaien bij > TorinoFilmLab Annechien Strouven de kans (ScriptLab en SeriesLab) om hun korte animatiefilm onder deelnemende Vlaamse > IFFR Lab 13 A Post Lab professionele begeleiding verder animatiestudio’s. > Cinekid ScriptLab te ontwikkelen. > > IDFA DocLab Academy > Less is More (Le Groupe Ouest)

33 TALENTONTWIKKELING .VAF/FILMFONDS DE ATELIERWERKING buitenlandse professionals zich in om drie deelnemers uit 27 kandidaten: debuterende schrijvers te helpen bij Het VAF organiseert ateliers waar de ontwikkeling van hun script. Tot > Inès Eshun met Le Voyage debuterende filmmakers met concrete voor 2018 werd naar een first of second (coaching door Raoul Peck) projecten worden begeleid. Externe draft toegewerkt, maar sinds afgelopen > Miwako Van Weyenberg met jury’s selecteren de meest beloftevolle jaar is het doel van het scenarioatelier Feuilles Tendres (coaching door makers. Binnen het atelier werken de dat de deelnemers een treatment Vanja d’Alcantara) deelnemers met een coach aan de klaar hebben waarmee ze binnen het > Sophie Kurpershoek met verdere ontwikkeling van hun project. normale selectiesysteem van het VAF Jong dier (coaching door scenariosteun kunnen aanvragen. Benny Vandendriessche) Het scenarioatelier geeft veelbelovende scenaristen de kans Voor het scenarioatelier 2018 Dit zijn de laatste deelnemers om via individuele coaching hun selecteerde de jury, die bestond uit van het scenarioatelier in zijn EEN VOLLEDIG OVERZICHT VAN ALLE ATELIERS scenario verder uit te werken. Zes Reinhilde Weyns, Patrice Toye, oude vorm. Vanaf 2019 wordt het STAAT OP ONZE WEBSITE maanden lang zetten binnen- en Kadir Balci en Esther Vandriesum, atelier aangepast.

De VAF Wildcards zijn het paradepaardje van de atelierwerking. DE VAF WILDCARDS 2018 GINGEN NAAR: Met een VAF Wildcard kunnen pas afgestudeerde filmmakers hun eerste • Louisiana Mees met Waithood (fictie) buitenschoolse creatie realiseren. De • Zaïde Bil met Memre Yu (documentaire) winnaars worden gekozen op basis van de kwaliteit van hun eindwerk. De VAF • Lisa Foster met Heen en weer (animatie) Wildcardlaureaten volgen dus, onder • Meltse van Coillie met Elephantfish begeleiding, een ander en sneller traject (FilmLab) dan via het reguliere aanvraagcircuit.

34 Naar aanleiding van de opstart van die graag buiten hun eigen medium Marianne de Baere, Isabelle Molhant, de nieuwe subsidielijn InnovatieLab een project willen uitwerken. De Willem Wallyn en Peter Van den Eede. VAF-CAMPUSSEN organiseerde het VAF op 8 mei de Cross-over Pitch staat open voor alle De jury verkoos Maren Merckx en inspiratiedag InnovatieLab. Vlaamse, soorten verhalenvertellers: schrijvers, Barbara Claes als winnaars van deze Onder de noemer VAF-campus Franstalige en Nederlandse experts journalisten, theatermakers, filmmakers, eerste editie: zij wonnen een deelname vallen zowel korte, praktijkgerichte stelden innovatieve projecten voor en acteurs enz. aan het scenarioatelier van het VAF en infosessies als meerdaagse seminaries deelden hun kennis over interactieve een schrijversresidentie van deAuteurs en workshops. Het VAF organiseert projecten, VR, AR, webseries en Uit 40 ingediende voorstellen waar zij hun project onder begeleiding deze opleidingen voor audiovisuele crossmediale toepassingen. Een weerhield de jury, die bestond uit van een coach verder kunnen professionals in eigen beheer en in honderdtal professionals nam deel aan Dirk Impens, Gerda Dendooven en ontwikkelen. sommige gevallen in samenwerking met de inspiratiedag, een samenwerking Brunhilde Borms, zeven prille ideeën: andere organisaties. De onderwerpen van de afdelingen talentontwikkeling Verder waren er campussen in van de VAF-campussen zijn afhankelijk VAF/Filmfonds en VAF/Mediafonds. > Filmmaakster Aisha Adepoju met samenwerking met Mediarte, van de noden bij beginnend talent en What is it like (theater) Creative Europe Media Desk professionals. Op 23 mei was er de VAF-campus voor > Actrice Barbara Claes met Jordy en Cultuurloket: beginnende filmmakers en kunstenaars (documentaire) in de categorie FilmLab. Enkele > Illustratrice Karolien Vanderstappen en > Achter de schermen: infosessie voor experts uit dit segment informeerden animator Jonas Jatidjan met Still Born filmstudenten (40 deelnemers) de aanwezigen over verschillende (animatiefilm) > VAF Summer School: een opleiding thema’s die hen in staat moeten stellen > Televisiemaker Koen Braeckman met filmmanagement voor debuterende om creatiesteun aan te vragen. Zo ging Bob is terug! (fictiefilm) filmmakers (12 deelnemers) het onder meer over het financiële > Documentairemaakster Maren Merckx aspect van een aanvraag, promotie, met Drie uur dood op twee hoog En ten slotte waren er een aantal communicatie en distributie van (fictiefilm) campussen in samenwerking met FilmLab-projecten. Tijdens de lunch > Filmmaakster Nina Eleonora Claes andere organisaties: was er een matchmaking-moment met met Geroezemoes (theaterstuk) zes FilmLab-producenten. (Animal > Filmmaker Joeri Verbesselt met > Een masterclass van Tank, Argos, Blauwhuis, Escautville, Wanneer de sterren verdwijnen animatiefilmregisseurMichael Dudok Auguste Orts en Jubilee). Zo’n 70 (FilmLab) de Wit tijdens Anima Festival personen namen deel. (14 februari 2018) Tijdens een masterclass deelden > Een masterclass van regisseur Om actief op zoek te gaan naar expert Paul Pauwels en regisseur Guillermo del Toro tijdens BIFFF schrijftalent organiseerde het VAF Gilles Coulier de geheimen van een (11 april 2018) in samenwerking met deAuteurs en goede pitch. Ze coachten ook iedere > Een masterclass van scenarist Theater aan Zee op 26 juli en 27 juli deelnemer individueel. De volgende David Koepp in samenwerking met voor het eerst de Cross-over Pitch. In dag pitchten de deelnemers hun Cinea, Cinematek, RITCS en VUB • Masterclass van Paul Pauwels en Gilles Coulier voor de deelnemers van de Cross-over Pitch op Theater aan Zee april 2018 lanceerden de partners een project aan de jury, die bestond uit (17 mei 2018) (26-27 juli 2018). oproep naar ervaren verhalenvertellers Johan Heldenbergh, Julie Mahieu,

35 “Vet uitzonderlijk”. Zo omschrijft Nienke NIENKE DEUTZ: “Ik was verbijsterd! (lacht) beetje structuur biedt. Ik had nog Deutz de succesrijke internationale Ik wist ook nauwelijks dat zoiets bestond. nooit op zo’n manier gewerkt waarbij carrière van haar korte animatiefilm Toen ik aan Een, twee, drie, piano! je echt vanuit het scenario vertrekt. Bij Bloeistraat 11, die vorig jaar in Annecy werkte, was dat niet met de bedoeling mij vertrok het onderzoek altijd vanuit INTERVIEW gelanceerd werd en daar meteen om ‘de perfecte film’ te maken. Ik zag het beeld en dat bleef ook zo, maar nu bekroond werd met de Cristal du court het meer als een onderzoek, vanuit moest ik natuurlijk ook wel een soort Nienke Deutz over haar métrage. Maar het begon allemaal het oogpunt van de kunstenaar. Ik heb dossier maken om een producent te met de VAF Wildcard die ze in 2013 de film wel ingestuurd voor Leuven overtuigen. Dat was nieuw voor mij VAF Wildcard-ervaring won met Een, twee, drie, piano!, haar Kort, maar ik had daar niet zoveel over en dan is het wel goed dat je coaches afstudeerwerk aan de KASK in Gent. nagedacht. Dat klinkt misschien heel hebt waaraan je kunt vragen hoe zij dat “Ik kan mij nog heel goed herinneren verwend, maar ik had er niet eens op eerder gedaan hebben en hoe zij dat dat ik echt superverbaasd was”. durven hopen. Ik heb gewoon veel geluk hebben aangepakt. Als je dat voor het INTERVIEW DOOR JAN TEMMERMAN, gehad dat het een jury was die meer eerst doet, is het best wel spannend. Als 12 FEBRUARI 2019 “Ik heb eerst beeldende kunst keek naar het potentieel dan naar ‘de producent heb ik dan Annemie Degryse gestudeerd in Maastricht, waar ik ook best afgewerkte film’ of zo. Toen ik dan (van Lunanime, red.) aangesproken. al met video bezig was geweest”, het mailtje kreeg over die VAF Wildcard, Ze was één van de juryleden bij de vertelt Nienke Deutz. “Maar ik wilde moest ik eerst gaan googelen wat dat Wildcardcompetitie, maar ik had meer verdieping en ik had het gevoel precies was (lacht). En toen... wow! Dat inmiddels ook vernomen dat er binnen dat ik in animatiefilm kon vinden wat ik was zo tof! Als ik er nu aan terugdenk, die jury onenigheid was geweest. interessant vond in film én beeldende kan ik mij nog heel goed herinneren Ik had geprobeerd een soort inschatting kunst. Ik ging dus op zoek naar een dat ik echt superverbaasd was. Wat een te maken en ik meende eigenlijk dat geschikte opleiding en KASK leek geschenk! Het was vooral een blijk van Annemie negatief was geweest. Maar me het best te passen, omdat het vertrouwen. Van oké, je mag een nieuwe ik dacht: het maakt niet uit, ik kan het niet zomaar een filmschool is, maar film maken.” maar proberen (lacht). En toen bleek toch vooral een kunstschool en dat dat zij toch één van de jurleden was die WAT EEN GESCHENK! HET profiel beviel me wel. Ik was eerder “Het was ook heel fijn dat je voor je voor was geweest.” > één keer in Gent geweest en dat leek nieuwe project zelf een coach mocht WAS VOORAL EEN BLIJK VAN me een superleuke stad (lacht). Tja, kiezen. Ik heb dan Emma de Swaef VERTROUWEN. VAN OKÉ, JE MAG waarom maak je keuzes, weet je wel. benaderd, die toen al Oh Willy... had Dus daarom eigenlijk. Ik wou eerder gemaakt. Daar had ik het gevoel bij dat EEN NIEUWE FILM MAKEN filmmaker worden dan animator. Ik had er een soort visie inzat die ook wel bij ook nul techniek. Maar KASK is een mij zou kunnen aansluiten. Emma wou supergoede keuze geweest. Ik zat daar het wel doen, maar ze wilde er liefst wel op m’n plek.” ook Marc (James Roels, met wie Emma de Swaef meestal samenwerkt, red.) bij Haar afstudeerwerk Een, twee, drie, halen. Twee coaches! Dat vond ik fijn. piano! werd in 2013 vertoond op het Altijd welkom (lacht). De samenwerking Internationaal Kortfilmfestival Leuven en was super. Vooral in het begin is zo’n • Nienke Deutz op de set van Bloeistraat 11 kreeg daar een VAF Wildcard. coaching heel nuttig omdat het een

36 Bloeistraat 11 gaat over twee vaste vorm hebben: dat past wel bij reeds de Prix Festivals Connexion kreeg, onafscheidelijke beste vriendinnen, die periode. Die fragiliteit vond ik was ik al euforisch. En dan nog die grote ER VALT NOG ZOVEEL TE ZOEKEN die de laatste zomervakantie van helemaal niet in poppetjes, zoals prijs! Ja, dat was natuurlijk... ik zal niet hun kindertijd samen doorbrengen. men die meestal bij stop-motion zeggen dat het een droom was die EN TE ONTDEKKEN. JA, IK ZIT ER NU Naarmate de zomer vordert, daalt gebruikt, maar wel in tekeningen. uitkwam, want ik had er niet eens over WEER HELEMAAL IN een ongemakkelijk gevoel neer En zo ben ik daarmee een beetje gedroomd (lacht). Maar ik herinner me over hun vriendschap. De puberteit beginnen experimenteren en ben nog goed het gevoel van ‘Oh, nu ben lijkt vastbesloten om hun band te ik die tekeningen in de sets gaan ik toch echt wel filmmaker. En nu mag ik onderbreken. zetten. Ik wou liever werken met dat er nog eentje maken, hoop ik’. Want ik ‘knutselmateriaal’, want zoiets in de wil dit heel graag blijven doen en daar NIENKE DEUTZ: “De techniek is computer doen, vind ik niet helpt zo’n prijs natuurlijk bij. Dat het zo 2D-animatie, die op plastic geprint zo interessant.” goed ging met een kortfilm, en dan is en uitgeknipt en vervolgens met nog een eerste kortfilm, dat is natuurlijk de hand ingekleurd. Die frames zijn De kortfilm werd ingestuurd naar vet uitzonderlijk. Ik heb niks te dan in stop motion-decors opnieuw het Festival international du film klagen (lacht).” geanimeerd, maar niet in de computer. d’animation d’Annecy en won daar Eigenlijk vind ik het altijd leuk om zowaar de hoofdprijs, namelijk de Cristal Inmiddels is ze volop bezig met de zoveel mogelijk ‘in camera’ te doen. du court métrage. Nadien volgden nog voorbereiding van haar volgende Ik vind het leuk om echte decors te een tiental internationale prijzen en animatiefilm, met als werktitel maken, om sets te bouwen, zodat vermeldingen. Irma All Inclusive. je die ruimte goed voelt. De keuze om de personages van de meisjes NIENKE DEUTZ: “Dat de film precies in NIENKE DEUTZ: “Ik ben aan versie zoveel transparant te houden, kwam voort uit Annecy in wereldpremière ging, was van het scenario aan het schrijven en de wens om uitdrukking te geven aan natuurlijk heel leuk. Net zoals bij mijn weer nieuwe beeldtesten aan het doen. een soort fragiliteit en onvastheid van afstudeerwerk had ik niet op voorhand Ik vind het wel belangrijk om altijd te die lichamen in de puberteit. Het zijn nagedacht wat zo’n festivalselectie zou zoeken naar een techniek die past bij lichamen die heel erg veranderen in kunnen opleveren, ook al omdat ik daar het onderwerp. Misschien wordt het die periode, alhoewel ik niet de hele geen referentiekader voor had. Maar een soort verdere uitwerking van de verandering laat zien, maar alleen tijdens het festival merkte ik wel dat de techniek van Bloeistraat 11. Er valt nog een moment in die verandering. Een film reacties opleverde. Toen Bloeistraat zoveel te zoeken en te ontdekken. • Stills uit Bloeistraat 11 (2018) transitiemoment. Lichamen die geen 11 de dag voor het officiële palmares Ja, ik zit er nu weer helemaal in”. n

37 In de loop van 2018 deed het VAF een deelnemers krijgt nog steeds een In de loop van 2018 evalueerde het grondige evaluatie van de werking en scenariopremie van 6.000 EUR. VAF zijn samenwerking met Le Groupe de resultaten van het scenarioatelier. Aansluitend op het scenarioatelier Ouest voor het opleidingsinitiatief Less VOORUITBLIK Voor de individuele begeleiding kunnen de deelnemers binnen het is More (LIM). Er werd beslist om deze door een externe coach werd er normale selectiesysteem van het samenwerking verder te zetten tot .talentontwikkeling 80 uur voorzien. Na evaluatie blijkt VAF scenario- of ontwikkelingssteun 2021. Voor de Vlaamse industrie is het dat sommige deelnemers te weinig aanvragen. Ook de deelnemers van het ontwikkelen van low-budget films echter beroep doen op hun coach, terwijl scenarioatelier moeten voorafgaand geen noodzaak, daarom gaat LIM vanaf VAF/FILMFONDS deze begeleiding net essentieel is om aan de gewone indiening van een nu meer focussen op het gebruik van voldoende sterke projecten te krijgen steunaanvraag hun project pitchen bij creatieve beperkingen als hulpmiddel die kunnen doorstromen naar het het nieuw ingevoerde pitchcomité. om dieper in de kern van het verhaal en reguliere selectiesysteem van het VAF. Om hen voor te bereiden op deze de emotie te graven. pitch, organiseert het VAF een In het Scenarioatelier 2.0 zullen drie workshop pitchen met experts Esther Een onderdeel van de samenwerking werksessies van telkens drie dagen Van Driesum en Daan Gielis. met Le Groupe Ouest is de worden georganiseerd: groepssessies Pre-writing workshop. Twee met de coaches en de andere Talentontwikkeling VAF/Filmfonds en internationale scriptconsultants van LIM deelnemers en individuele sessies VAF/Mediafonds bundelen in 2019 gaan een week lang met hun methoden met de toegewezen coach. In de de krachten met het VAF/Gamefonds aan de slag om de creativiteit te periode tussen de sessies (telkens voor de VAF Story Conference, prikkelen, ideeën voor verhalen te doen ongeveer twee maanden) zullen de een conferentie van een dag voor ontstaan en ze te testen om er zeker van deelnemers op eigen houtje werken, professionals uit de film-, televisie- en te zijn dat ze de moeite waard zijn om met op gezette tijdstippen individuele game-industrie over de filosofische verder te ontwikkelen. In deze workshop feedbacksessies met de eigen coach. vraagstukken en technische aspecten worden ideeën door een theoretische De deelnemers krijgen ook een aantal van storytelling. benadering en aan de hand van opdrachten die ze in de aanloop naar concrete praktijkoefeningen versterkt. de volgende sessie moeten afwerken. Het VAF wil ook blijven inzetten op het Twee internationale coaches, Miguel actief scouten naar nieuw schrijftalent, 12 schrijvers, regisseurs, producenten Machalski en Miryam Van Lier en een interessante verhalenvertellers die en/of gameontwikkelaars gaan Vlaamse coach, Dorothée van den zich binnen hun eigen vakgebied al deelnemen aan de Pre-writing Berghe, zullen de vijf deelnemers bewezen hebben, en zet de Cross- workshop, een samenwerking tussen begeleiden. Daarnaast krijgen de over Pitch verder in samenwerking talentontwikkeling VAF/Filmfonds, VAF/ deelnemers ook een reeks workshops met deAuteurs en Theater aan Zee. Mediafonds en VAF/Gamefonds. Ook aangeboden. De kandidaten die op Andere geïnteresseerde partners voor de vier VAF Wildcardwinnaars zullen 1 oktober 2018 een aanvraag deze tweede editie zijn het Vlaams aan deze workshop deelnemen. Op indienden, nemen deel aan deze Fonds voor de Letteren, deBuren en het het programma staat onder meer een vernieuwde versie. Elk van de Nederlands Filmfonds. workshop van Antoine Le Bos. n

38 .COMMUNICATIE & PROMOTIE

39 2018 IN CIJFERS

16 VISIEDAGEN met 84 PERSCAMPAGNES COMMUNICATIE internationale festivalcuratoren: werden verstuurd naar onder andere de Berlinale, de binnenlandse pers en & PROMOTIE Visions du Réel, BFI London Film cultuurredacties. Festival, Toronto, San Sebastián en Flanders Image is de communicatie- Sundance kwamen in de cinemazaal van het VAF nieuwe Vlaamse en promotieafdeling van het VAF producties bekijken. 91 AFSPRAKEN op de EUROPEAN FILM MARKET tijdens de BERLINALE (15-23 feb 2018). 31 STEUNAANVRAGEN De online communicatie van het VAF audiovisuele exportagentschap met een werden goedgekeurd voor gebeurt via verschillende websites eigen professioneel streamingplatform: promotie- en distributiesteun en 99 internationale (vaf.be, flandersimage.com en screener.be. tussenkomst reiskosten voor screener.be) en sociale media. Daarnaast filmprofessionals waren aanwezig stuurt Flanders Image regelmatig Daarnaast organiseert Flanders Image Vlaamse film- en tv-makers. op CONNeXT (7-10 oktober). persberichten en mailings en maakt een internationaal bezoekersprogramma ze publicaties zoals dit jaarverslag. dat festivalcuratoren uitnodigt om in De voorbije jaren is er een zichtbare Brussel nieuwe audiovisuele creaties AFSPRAKEN transitie van print naar digitaal gebeurd. te komen ontdekken. In het verlengde 67 Meer dan met professionals op de 430 VLAAMSE daarvan is er CONNeXT, een jaarlijks FILMS en TV-REEKSEN Op het vlak van promotie is de presentatiemoment waarvoor een MARCHÉ DU FILM COURT in werden integraal bekeken op het belangrijkste taak voor Flanders Image kleine 100 festivalcuratoren, sales CLERMONT-FERRAND professionele streamingplatform het genereren van zichtbaarheid voor agents en aankopers van speelfilms (4-7 feb 2018). door het VAF gesteunde audiovisuele en fictiereeksen naar Gent worden screener.be. creaties en talent in Vlaanderen. uitgenodigd om er recente of nieuwe Dat gebeurt onder meer via contact creaties of creaties in productie te 106 AFSPRAKEN tijdens de met festivalcuratoren, sales agents en ontdekken. CONNeXT blijkt een ideaal MARCHÉ DU FILM (8-17 mei 2018) 49.950 unieke BEZOEKERS aankopers en door aanwezig te zijn op netwerkplatform voor onze film- en internationale festivals en beurzen – met televisiemakers. en tientallen afspraken op de bezochten of zonder stand – en door de aankoop festivals van TORONTO, 388.215 van banners en advertentieruimte op Ten slotte beheert Flanders Image ROTTERDAM, GÖTEBORG, enz. WEBPAGINA’S op VAF.BE. deze en vele andere evenementen. In ook de aanvragen voor promotie- en 2010 was Flanders Image ook het eerste distributiesteun. n

40 “Zoals bij tal van dingen in het op in december 2014, wanneer samen met nog vijf jonge filmmakers van leven steek je van de eerste keer Lukas en coscenarist Angelo Tijssens over de hele wereld een appartement vaak het meeste op”, zegt Lukas scenariosteun ontvangen voor wat op deelde. Zes maanden lang heb ik daar Dhont wanneer hij terugblikt op het dat ogenblik nog Aron/Nora als werktitel verder gewerkt aan het scenario, onder ongelooflijke parcours dat hij met zijn heeft. Het proces bij het VAF ervaart begeleiding van verschillende regisseurs, MET HET PUBLIEK speelfilmdebuut Girl heeft afgelegd. Lukas als vlot. “We zijn in elk stadium producenten en distributeurs. Dat heeft van indiening telkens van de eerste keer het scenario echt wel vooruitgeholpen. IN GEDACHTEN “Ik beschouw het als een enorme luxe goedgekeurd. Nog geen drie jaar later Naast de Cinéfondation namen we deel dat ik dit als 27-jarige allemaal heb waren we aan het draaien. Dat is toch vrij aan Les Ateliers d’Angers van het Franse Een gesprek met Lukas Dhont mogen meemaken en dat ik dit nu al snel voor een eerste film.” Premiers Plans en (met een studiebeurs in mijn bagage heb steken.” Het VAF van het VAF) aan Sources 2 in over het succes van Girl (2018) en Flanders Image waren bevoorrechte In 2016 volgde er een uitnodiging van Noorwegen. Tijdens die scriptworkshops getuigen in dit succesverhaal. de Cinéfondation om deel te nemen werden we geconfronteerd met aan de Résidence du Festival. “Ik ben in verschillende blikken op het scenario die Bij het VAF duikt Girl voor het eerst september vertrokken naar Parijs waar ik het uiteindelijk ook hebben versterkt.

MET 353.872 BEZOEKERS WAS GIRL DE BEST BEZOCHTE BELGISCHE FILM VAN HET VOORBIJE JAAR IN FRANKRIJK. BIJ ONS STOND DE TELLER EIND 2018 OP 248.003 BEZOEKERS

• Advertentie Girl

• Lukas Dhont met de Caméra d’Or op het Festival van Cannes

41 Ik ben van mening dat als je je scenario aftoetst met verschillende mensen en je wordt bevraagd over wat daar staat, je je die vragen ook zelf begint te stellen. In mijn geval werd ik in de richting gestuurd waarin ik voelde dat ik Girl wilde maken.”

Ook aan de feedback van de EEN VAN DE REDENEN WAAROM beoordelingscommissies van het VAF houdt Lukas een goed gevoel over. ZOVEEL MENSEN IN BELGIË EN “Ik herinner me nog dat bij FRANKRIJK ZIJN GAAN KIJKEN, productionele ontwikkeling de meningen van de commissieleden over LIGT AAN HET FEIT DAT HET de casting erg uiteenliepen. Het was PROMOTIEMATERIAAL VAN GIRL heel interessant en we hebben dit ook meegenomen in het verdere verloop van GEWOON AANTREKKELIJK IS de productie. Ik denk sowieso dat al die verschillende meningen, weliswaar een beetje gefilterd, best interessant zijn in het schrijf- en ontwikkelingsproces.”

Wanneer Angelo Tijssens op CONNeXT 2017 een eerste ruw gemonteerde scène toont, gaat de bal zachtjes aan het rollen. De aanwezigen voelen dat ze iets bijzonders te zien krijgen, de film staat vanaf dan op hun radar. Eén van de aanwezigen op CONNeXT is Frédéric Boyer, artistiek directeur van het Filmfestival van Les Arcs. Hij nodigt Lukas uit om er in december enkele work-in-progress-fragmenten te tonen. Een maand later breekt een echte concurrentiestrijd uit onder sales agents die de film willen vertegenwoordigen. Bij Promotie Girl in Cannes en Toronto • de start van de Berlinale in februari 2018 • Lukas Dhont neemt de Discovery Award in ontvangst kondigt The Match Factory trots aan dat tijdens de uitreiking van de European Film Awards Girl bij hen onderdak heeft gevonden.

42 Ondertussen verwerft Lumière de voor de rest van het jaar 2018 voltijds aan de manier waarop we met Diaphana Benelux-rechten en wordt Diaphana de bezig geweest met de promotie van de trailer hebben gemaakt, dan ging de Franse distributeur. Een tweetal maanden de film. Hij moest op de juiste manier discussie steeds zowel over de film als later, in de vroege uurtjes van 12 april in de markt worden gezet, gepromoot over het publiek. Idem voor de poster. 2018, nodigt het Festival van Cannes en verdedigd. Dat is iets dat met veel Je denkt aan jouw film maar tegelijk Girl uit voor zijn Un Certain Regard- aandacht en zorg is gebeurd, maar dat denk je ook aan het publiek dat je voor programma. De rest is geschiedenis... me ook volledig opeiste. Ik voelde dat die film wil. In dit geval, en ik neem ik dit moest doen om de film te laten aan dat dit altijd zo is, wil je dat het Voor de jonge regisseur breekt een groeien. Dat is een normale reactie publiek zo groot mogelijk is. We hebben nieuw hoofdstuk aan. Hij wordt van een regisseur die zijn film wil achteraf heel veel complimenten betrokken bij de marketing en promotie beschermen en op de beste manier in gekregen op de poster en de trailer. Een van zijn film. “Dankzij Girl heb ik op de wereld wil zetten.” van de redenen waarom zoveel mensen korte tijd heel veel bijgeleerd. Zeker op in België en Frankrijk zijn gaan kijken, ligt het vlak van promotie, waar ik eigenlijk Van bij aanvang gebeurde alles met het aan het feit dat het promotiemateriaal weinig vanaf wist. Sinds mei ben ik publiek in gedachten. “Als ik terugdenk van Girl gewoon aantrekkelijk is.”

• Voor het LA Launch Event van Girl kon Flanders Image rekenen op de enthousiaste medewerking en steun van een aantal Belgen w.o. Lorette Meus en Katrien van der Schueren van Voila! Creative Studios. Het bekende affichebeeld dook er ook op in het straatbeeld.

43 In september werd Lukas bekroond met Wat neemt Lukas mee uit dit avontuur? Er zijn momenten geweest tijdens de Ensor voor Beste Debuut tijdens het “Dat mensen zo enthousiast hebben de promotie die heel slopend waren, Film Festival Oostende en in oktober gereageerd op onze film. Ik ben dank- gewoon omdat het heel veel was. mocht Girl de 45ste editie van het Film baar dat er een gesprek is rond de film, Ik ben anderhalve maand in de Fest Gent openen. Op 17 oktober kwam ik denk dat dit aangeeft dat hij over VS geweest, waar we enorm veel de film in de Belgische zalen. belangrijke dingen gaat, en ik omarm dat. screenings hebben georganiseerd. Eens de film in de zalen is, neemt de Ik put er ook veel energie uit omdat Ik ben daar geconfronteerd met mond-tot-mondreclame het over. “Een ik al die dingen die ik gehoord heb managers, agents, producenten. film heeft dat soort reclame absoluut interessant vind en meeneem naar de Ik heb daar prachtige contacten aan nodig om te kunnen bestaan en ik ben volgende film.” Zo kijkt hij ook terug overgehouden. Ik heb het gevoel dat ik IK HEB HET GEVOEL DAT IK AAN HET heel blij dat dit met Girl zo is gebeurd. op de Oscarcampagne. “Ik heb het aan het begin sta van wat hopelijk een BEGIN STA VAN WAT HOPELIJK EEN Voor een film is het belangrijk dat gevoel dat het een enorme verrijking carrière wordt, want ik wil films blijven mensen erover spreken en op alle is geweest voor mij als persoon. maken, als het kan nog heel veel.” n CARRIÈRE WORDT, WANT IK WIL mogelijke manieren geprikkeld worden FILMS BLIJVEN MAKEN, ALS HET om hem te gaan zien.” KAN NOG HEEL VEEL Met 353.872 bezoekers was Girl de best bezochte Belgische film van het voorbije jaar in Frankrijk. Bij ons stond de teller eind 2018 op 248.003 bezoekers. Heeft Lukas daar zelf een verklaring voor? “Ik zie verschillende elementen. Het feit dat de film in Cannes vier prijzen won en dat hij daar zo zichtbaar aanwezig was mogen we niet onderschatten. Het onderwerp is bovendien brandend actueel. En ook de timing zat juist. Zowel bij de commissies, de sales agents en de distributeurs als bij het publiek hebben we gemerkt dat het verhaal van Nora Monsecour een verhaal is dat veel mensen willen zien en dat hen raakt. De film, of de boodschap van de film, heeft weerklank gevonden bij mensen op verschillende niveaus, • Banner met overzicht van de Vlaamse films in op verschillende plaatsen en met Cannes op de Marché du Film 2018 verschillende achtergronden.”

44 JANUARI FEBRUARI Charlie en Hannah gaan Ceres en It gaan uit, Rabot, Resurrection, in première op La fleurière en het Internationaal Tremor – Es ist immer Filmfestival van Berlijn Krieg staan op het in de secties Generation

programma van het en Forum Expanded. IT International Film Festival Tijdens de Drama Series RABOT Rotterdam (IFFR). Days van de Berlinale CERES wordt de nieuwe reeks DECEMBER De dag vertoond. APRIL Tijdens de Works in Progress-sessie van het Filmfestival De dag is geselecteerd in Les Arcs worden twee CONNeXT-projecten voor de Panorama-sectie voorgesteld: De Patrick en Wees blij dat het regent. van Séries Mania.

Undercover staat op het NOVEMBER programma van het nieuwe DE DAG De documentaire Sakawa Canneséries-festival. gaat in première op IDFA. EEN GREEP UIT DE Ook Our Song To War INTERNATIONALE staat er op het programma. OUR SONG TO WAR PROMOTIE IN 2018 MEI OKTOBER Naast Girl in Un Certain Regard gaan De derde editie van CONNeXT trekt 99 buitenlandse ook Ce magnifique gâteau ! en festivalcuratoren, sales agents en aankopers. Our Song To War naar Cannes voor Zes dagen en De Patrick winnen de CONNeXT de Quinzaine des Réalisateurs. Awards voor Beste Pitch en Beste Work in Progress, Girl wint vier prijzen in Cannes, Binti krijgt een eervolle vermelding. waaronder de Caméra d’Or. CE MAGNIFIQUE GÂTEAU !

SEPTEMBER JUNI Un ange gaat in wereldpremière op het Bloeistraat 11 wint de Toronto International Film Festival (TIFF). Cristal du Court Métrage Ook Girl en Ce magnifique gâteau ! op het International worden er vertoond. In Toronto wordt Animatiefilmfestival van FlandersTV gelanceerd: korte filmpjes Annecy. Ce magnifique voor Facebook, Instagram en YouTube gâteau ! wordt bekroond over de ontvangst van Vlaamse films op met de Publieksprijs in het UN ANGE internationale festivals. Portugese Vila do Conde. BLOEISTRAAT 11

45 De audiovisuele sector staat voor een snelle en doeltreffende zoekfunctie Op het vlak van televisie wordt de aan- VOORUITBLIK ongeziene uitdagingen. We bevinden als belangrijkste functionaliteit. wezigheid op de algemene MIPTV- en .flanders image ons in wat sommigen omschrijven De nieuwsberichtgeving verhuist MIPCOM-markten herbeken, ten voor- als de “perfecte storm” waarbij de volledig naar de sociale mediakanalen. dele van meer gerichte acties op gespe- veranderingen en ontwrichtingen zich Het portaal MyVAF wordt uitgebreid cialiseerde festivals en platforms als Séries in een razendsnel tempo opvolgen: de met een nieuwe module waar aanvragers Mania, Cartoon Forum en Hot Docs. explosie van content en diensten, de hun deliverables kunnen aanleveren technologie van nieuwe schermen en en beheren. Om het belang van zichtbaarheid verder mobiele apparaten, de crossover van te benadrukken, lanceert het VAF in 2019 genres en formats, enz. Wat de sociale media betreft werd het ‘promotie & marketing partnership’ in 2018 een duidelijke profilering van (PMP) waarbij het mee de aanmaak Deze revolutie heeft een impact op de VAF en Flanders Image-kanalen financiert van professioneel gemaakte de manier waarop communicatie doorgevoerd. Terwijl de sociale media deliverables die kunnen worden ingezet en promotie gevoerd worden. Het van het VAF zich, met content in het bij de marketing van een speelfilm op creëren van zichtbaarheid voor Nederlands, voornamelijk op de lokale de lokale en de internationale markt. onze audiovisuele creaties blijft de sector richten, focust Flanders Image Het partnership gaat van start met kernopdracht van Flanders Image. zich op buitenlandse festivals, sales de majoritair Vlaamse lange fictie- en Maar hoe kunnen we in deze tijden van agents en aankopers. Deze profilering animatieprojecten die in de loop van ENKELE FLANDERS disruptie nog het verschil maken? wordt de volgende jaren voortgezet, 2019 productionele ontwikkelingssteun TV-REPORTAGES IN 2018: waar mogelijk met originele content. krijgen toegekend. In de nabije toekomst wordt de In september 2018 werd Flanders Angel/Toronto website vaf.be aangepast om de TV gelanceerd, een label dat korte Ten slotte wordt ook naar de distributie gebruiksvriendelijkheid te verhogen. videocontent over Vlaamse films en van onze creaties gekeken, zowel in als Girl/Toronto Daarnaast wordt flandersimage.com reeksen in het buitenland brengt op buiten de eigen markt, in de bioscoop Girl LA event/Los Angeles volledig vernieuwd, met de nadruk op Facebook, Instagram en YouTube. en digitaal. n

46 .PUBLIEKSWERKING

47 Literatuur bestaat alleen in een Filmeducatie neemt hierin een Daarnaast ondersteunt het VAF losse gemeenschap waar mensen kunnen belangrijke plek in. Voor een aantal projecten, die vaak een weerkerend lezen. Filmcultuur kan enkel bloeien organisaties is het een hoofdfocus, karakter hebben maar die duidelijk en groeien op een ondergrond voor vele organisaties is het een afgebakend zijn in tijd en ruimte. van filmgeletterdheid en culturele onderdeel binnen een breed spectrum Naast de gewone Projecten zijn er belangstelling. aan activiteiten. In het schema ook Microprojecten voor kleine en verderop geven we een overzicht beginnende initiatieven. Nieuw sinds Filmgeletterdheid wordt niet door van alle initiatieven, activiteiten en 2018 zijn de Projecten Regionale PUBLIEKSWERKING de markt aangeleverd maar is organisaties die in 2018 werden Spreiding. De 150.000 EUR die een verantwoordelijkheid voor de ondersteund. binnen deze nieuwe commissie Het VAF zet volop in op het gemeenschap. Binnen het VAF worden verdeeld gaan terug op de wordt deze missie ondergebracht bij Grote Organisaties met subsidiemiddelen die tot voor kort door stimuleren van een levendige, het departement Publiekswerking, Internationale Uitstraling en de provincies werden beheerd. dat volop inzet op het stimuleren Structurele Werkingen worden voor diverse en kwalitatieve van een levendige, diverse en een periode van drie jaar erkend, in Initiatieven die ingediend worden filmcultuur in Vlaanderen kwalitatieve filmcultuur in Vlaanderen. dit geval van 2017 tot 2019. Zij zijn onder de noemer van de Projecten Publiekswerking ondersteunt een voor Publiekswerking de belangrijkste Regionale Spreiding passen binnen de verscheidenheid aan initiatieven die actoren en de partners op het terrein. beleidsbezorgdheid om voor filmcultuur het audiovisuele landschap in de In dialoog met hen wordt het beleid in een optimale regionale spreiding te breedte en de diepte verrijken. realiteit omgezet. realiseren over heel Vlaanderen.

• Presentatie tijdens het VAF Vertonersontbijt, Cinéma Nova, 13 december 2018

• Netwerkmoment tijdens het VAF Vertonersontbijt, Mooov Filmfestival Turnhout, 24 april 2018

48 In 2018 was de instroom van projecten op onze Vertonersontbijten, waar Op het vlak van educatie lanceerde in deze categorie bescheiden. Voor kennisdeling, samenwerking en het VAF in samenwerking met de komende jaren verhogen we de informele netwerking centraal staan. jeugdfilmorganisatie JEF een nieuw communicatie-inspanningen naar alle In 2018 vonden de vertonersontbijten initiatief om filmcultuur te stimuleren spelers in dit segment. We bekijken ook plaats op 24 april tijdens het Mooov- in de scholen. De FilmClub is een of de steunmaatregel niet op een meer festival in Turnhout (met een focus uniek project dat geïnspireerd is op organische manier kan worden ingepast op innovatieve vertoningsplekken in een succesverhaal uit het Verenigd in de projectondersteuning. Nederland) en op 13 december in Koninkrijk, waar vandaag meer dan Cinema Nova in Brussel (met een focus 11.000 filmclubs bestaan. Met De FILMCULTUUR KAN ENKEL BLOEIEN Het Stimulansbeleid verschilt van de op duurzaamheid). FilmClub willen we op grotere schaal EN GROEIEN OP EEN ONDERGROND overige werkingen en projecten in die toegang krijgen tot de leefwereld zin dat de oproep jaarlijks door het VAF Binnen hetzelfde opzet organiseren van kleuters, kinderen en jongeren, VAN FILMGELETTERDHEID EN zelf wordt bepaald. Zo nam het VAF in we één keer per jaar een werkgroep en filmgeletterdheid stimuleren door CULTURELE BELANGSTELLING 2017 en 2018 het initiatief om culturele Film in de Cultuurcentra om de hen onder te dompelen in film. De vertoners te ondersteunen die in hun nieuwe ontwikkelingen in de sector deelnemende scholen krijgen wekelijks programmatie een lans breken voor de te bespreken (3 mei 2018). Ten slotte een kwalitatief aanbod van films nieuwe Vlaamse auteursfilm. Om de werd in 2018 een nieuwe werkgroep waar kinderen en jongeren buiten de spreiding tot in de kleinste uithoek van Filmorganisaties opgericht (eerste schooluren op vrijwillige basis aan Vlaanderen te optimaliseren werden bijeenkomst op 27 maart) om kunnen deelnemen. Naast het VAF ook cultuurcentra met een professionele structureel overleg met de door het en JEF werken hier ook aan mee: het vertoningspraktijk ingeschakeld. De VAF ondersteunde organisaties te online platform UniversCiné en tal van zogeheten Springplankpremie richt vergemakkelijken. filmorganisaties die hun expertise ter zich op vertoners die hun programmatie beschikking stellen van het project. structureel opschalen. In het best- Bijzondere aandachtpunten binnen De proeffase van het project loopt tot case-scenario transformeren ze naar het beleid van Publiekswerking in juni 2020. een volwaardige nieuwe arthouseplek. 2018 waren de positie van arthouse- Netwerk Aalst is hiervan een mooi vertoners, de professionalisering van de Voor het volledige werkjaar 2018 voorbeeld. cultuurcentra die ook filmvertoningen beschikte Publiekswerking over een aanbieden en het stimuleren van operationeel budget van 3.963.500 Naast de ondersteuning van een bijkomende schermen voor filmcultuur. EUR, waarvan 843.000 EUR afkomstig veelheid aan organisaties die een De situatie van de arthouse-vertoners van voormalige provincie- en gesco- positieve impact hebben op filmcultuur in Vlaanderen is intussen bekend: in middelen. Van deze 843.000 EUR in Vlaanderen zet Publiekswerking in het Vlaamse gewest zijn er slechts zes werden 693.000 EUR voor de periode op het creëren van verbindingen tussen arthouse-bioscopen, in Nederland 2018-2019 toegewezen aan de spelers de verschillende professionele spelers meer dan 40 (naast een 70-tal kleinere die ook in het verleden (via hun op het terrein. Vertoners, festivals, filmtheaters met gemiddeld één tot vier provinciesubsidie of via hun gesco- distributeurs en educatieve initiatieven filmavonden per week), in Frankrijk meer regeling) op deze middelen een beroep worden twee keer per jaar uitgenodigd dan 1000. konden doen. n

49 STRUCTURELE ONDERSTEUNING 2017-2019 PROJECTEN 2018 STIMULANSBELEID 2018

GROTE ORGANISATIES PROJECTEN STEUN AAN VERTONING VLAAMSE AUTEURSFILM Anima (Folioscope) - Brussel 40 jaar Cartoon’s - Antwerpen .ARTHOUSE-BIOSCOPEN Film Fest Gent Brussels Short Film Festival Actor’s Studio - Brussel Fonk Leuven (IKL, Docville, Dalton) Cinema RITCS - Brussel Budascoop - Kortrijk JEF - Antwerpen Docpoppies Cartoon’s - Antwerpen Mooov - Turnhout, Brugge, Genk… Holebifestival - Leuven Cinema Aventure - Brussel International Dancefestival - Brussel Cinema Galeries - Brussel STRUCTURELE WERKING Mona Filmfestival - Antwerpen Cinema Palace - Brussel .FESTIVALS Pink Screens - Brussel Cinema ZED - Leuven Afrika Filmfestival - Leuven Razor Reel - Brugge Lumière - Brugge

publiekswerking 2018 publiekswerking BIFFF (Festival Fantastische Film) - Brussel Universciné - Brussel Sphinx - Gent . Filem’on - Brussel Vertigo - Antwerpen Studio Skoop - Gent Filmfestival Oostende Visite - Antwerpen Vendôme - Brussel Offscreen - Brussel .ANDERE FILMZALEN .VERTONING & VERTONINGSNETWERKEN MICROPROJECTEN Cinema Albert - Dendermonde Bevrijdingsfilms - Leuven BAFF Films sur l’art - Brussel KASKcinema - Gent Cinema Nova - Brussel Il Cinema Repubblica - Gent TheRoxyTheatre - Koersel KASKcinema - Gent Kinoautomat - Gent Villanella - Antwerpen La Luna (Cinema Sphinx) - Gent Monokino - Oostende .CULTUURCENTRA OFFOff - Gent CC Binder - Puurs .REFLECTIE & EDUCATIE PROJECTEN REGIONALE SPREIDING CC Bolwerk - Vilvoorde Cinea - Brussel nab Film Fest CC De Kern - Wilrijk Filmmagie - Brussel Cinema Storck CC De Meent - Alsemberg Kidscam - Mechelen Cinema Tournee CC De Spil - Roeselare Kortfilm.be - Leuven cineMAS CC Evergem - Cinema Westside Sabzian - Brussel Cinemaximiliaan CC Strombeek - Grimbergen Filmclubnetwerk Filmmagie CC Ter Dilft - Bornem Kortfilmproject jongeren carnaval Hamme CC Zwaneberg - Heist-op-den-Berg Live Track Cinema Filmclub 62 - Oostende Met de ... geraak je overal Filmhuis Mechelen Mollekesfest Netwerk Aalst Nacht van de Experimentele Film Please Release Me SPRINGPLANKPREMIE 2018 Vertigo CC De Steiger - Boom Zomerfilmcollege CC Wevelgem Cinema Corso - Berchem Cinema Plaza - GC Duffel Cinema Walburg - Hamont-Achel De Spil - Roeselare De Studio - Antwerpen Leietheater - CC Deinze Netwerk Film - Aalst DE FILMCLUB TE GAST OP FILM FEST GENT 17 oktober 2018

“Hoeveel van jezelf herken je in je vragen ze regisseur Kenneth Mercken eigen clubje naar film willen kijken in personages? Wat en wie komt er recht en hoofdrolspeler Niels Willaerts de Vlaanderen en Brussel. Op dit moment uit de realiteit? Hoe was het om daar hemden van het lijf. Deze jongeren vinden de vertoningen vooral plaats op te filmen? Zijn alle fysieke inspanningen zijn kritisch, ze vragen door, ze durven. een (gezellige) verduisterde ruimte in echt?” Wat een schril contrast, durven ook wij de school. denken, met de doorsnee ‘volwassen’ We zijn halverwege oktober en De nabesprekingen. De avond is nog Deze jonge mensen krijgen FilmClub is al twee weken een feit. Op niet voorbij, de special guests worden wekelijks een filmaanbod op maat deze druilerige herfstavond kijken we overspoeld door een stortvloed aan voorgeschoteld, de vorm al even met jongeren uit verschillende clubs vragen. De regisseur vertelt ons dat divers als het genre. De FilmClub heeft naar een privévertoning van de Vlaamse hij op zijn beurt verrast en benieuwd speelfilms, klassiekers, korte films, speelfilm Coureur. Op het grote scherm, is naar wat dit bevlogen publiek te animatie en documentaires in het in een echte cinema, tijdens Film Fest zeggen heeft. aanbod, met thema’s als coming-of-age, Gent. verlies, migratie, anders-zijn... Dit zijn de allereerste leden van De De FilmClub-films zijn uiteraard niet We worden omvergeblazen door het FilmClub. Sommigen hielden al van alleen ernstig, maar kunnen ook enthousiasme van deze jongeren. film. Sommigen leren het pas kennen. beklijvend, kritisch, hilarisch, verrassend • De FilmClub vertoning van Coureur van Kenneth Mercken tijdens Film Fest Gent, 17 oktober 2018 De meesten kwamen op eigen Enkelen onder hen hebben zelf de of ronduit absurd zijn. Films uit alle houtje, trotseerden overstappen en ambitie om filmmaker te worden. De hoeken van de wereld, met een extra treinvertragingen om aanwezig te zijn FilmClub is er niet alleen voor jongeren, focus op content van eigen bodem. • Officiële lancering van De FilmClub in de Sint-Lukas Basisschool Brussel met Vlaams minister Sven Gatz, op dit eerste FilmClub-evenement in maar ook voor kleuters en kinderen Films van beginnende makers maar ook 1 oktober 2018 de Gentse Studio Skoop. Na de film die elke week in hun vrije tijd en in hun van gevestigde namen.

51 Van de eerste grote en kleine ideeën Storck, Macky, Docville, Cultuurloket, jaarhelft van De FilmClub, maar we tot het officiële lanceringsmoment KASKcinema en Sabzian. Allemaal blikken terug op een positief onthaald DE FILMCLUB-FILMS ZIJN in aanwezigheid van Vlaams minister hebben ze mee hun schouders onder eerste semester. UITERAARD NIET ALLEEN ERNSTIG, van Cultuur, Media, Jeugd en Brussel het project gezet en ervoor gezorgd Sven Gatz op 1 oktober 2018 konden dat De FilmClub een sterke start kon Uiteraard kijken we ook vooruit. Naast het MAAR KUNNEN OOK BEKLIJVEND, jeugdfilmorganisatie JEF en het VAF nemen en ook nadien een verrassende bestendigen van de bestaande leden, KRITISCH, HILARISCH, VERRASSEND in dit proces rekenen op een brede programmatie op poten kon blijven willen we voor het komende jaar het input van de sector: Docpoppies, Film zetten. We zijn trots op het draagvlak FilmClub-netwerk nog verder spreiden OF RONDUIT ABSURD ZIJN. FILMS Fest Gent, A Little Lady, Vertigo, Afrika en de eerste 36 FilmClubs die intussen en uitbreiden. Samen met onze partners, UIT ALLE HOEKEN VAN DE WERELD, Filmfestival, Cinea, Kortfilmfestival, zijn ingestapt. de begeleiders en in de eerste plaats de Filmmagie, Filmfestival Oostende, nieuwe generatie filmliefhebbers bouwen MET EEN EXTRA FOCUS OP CONTENT Mooov, Bevrijdingsfilms, Mediawijs, Op het moment waarop we dit schrijven, we verder aan een hechte FilmClub- VAN EIGEN BODEM. FILMS VAN Kortfilm.be, UniversCiné, Anima, Cinema zitten we nog maar in de tweede community. Wordt vervolgd. n BEGINNENDE MAKERS MAAR OOK VAN GEVESTIGDE NAMEN.

• Officiële lancering van De FilmClub in de Sint-Lukas Basisschool Brussel met Vlaams minister Sven Gatz, 1 oktober 2018

• Try-out van De FilmClub in de lagere school, oktober 2018

52 .GAMEFONDS

53 Het VAF/Gamefonds bestaat al sinds 2012. Het aantal aanvragen en de kwaliteit ervan stijgen jaar na jaar. Zes jaar lang was, door middel van een addendum, dezelfde beheersovereenkomst van kracht die het VAF/Gamefonds een dotatie toekende van 730.00 EUR: 550.000 EUR GAMES dotatie Media en 180.000 EUR dotatie Onderwijs. Voldoende om de lokale 2018, een jaar vol verandering industrie op gang te trekken, maar niet om mee te spelen op wereldvlak.

In 2018 maakte Vlaams minister van Cultuur, Media, Jeugd en Brussel Sven Gatz met de nieuwe beheersovereenkomst 1 miljoen EUR extra vrij voor het VAF/Gamefonds, een stijging van TRANSVERSAAL PLAN maar liefst 136%. VOOR GAMING Met die bijkomende middelen werd het mogelijk om extra steun toe te kennen en kon voor het eerst ook een In 2018 kwam de gamecoördinator game-industrie. De financiële steun voltijds gamecoördinator aangesteld samen met afgevaardigden van Flanders van het VAF maakt daar integraal deel worden. Dat werd Youri Loedts, DC, FLEGA, CJM en het kabinet van uit. Op de website van het VAF is voormalig commissielid van het VAF/ Onderwijs om het Actieplan Gaming vanaf 2018 een transparant overzicht Gamefonds en journalist en blogger bij voor de Vlaamse Regering concreet van alle subsidies, steunmaatregelen beroepsorganisatie FLEGA. n vorm te geven. en financieringsmogelijkheden voor de Vlaamse gamesector te vinden. • Gamecoördinator Youri Loedts Dit plan bevat een transversale visie stelt de wijzigingen in de nieuwe en concrete maatregelen voor een Er werden in 2018 ook afspraken beheersovereenkomst voor aan Vlaamse developers op een FLEGACafé bij DAE in gecoördineerd en geïntegreerd Vlaams gemaakt met Flanders DC en Mediarte Kortrijk (18 mei 2018). gamebeleid. Het doel is om de Vlaamse om initiatieven voor de gamesector gamesector op korte of middellange beter op elkaar af te stemmen. n termijn te laten uitgroeien tot een • Blazing Sails van Get Up Games was een van de eerste games die aan de hand van volwassen sector binnen de creatieve Actieplan Gaming een hearing een positief oordeel kreeg van industrie en om aansluiting te vinden de commissie. bij de Europese en internationale Overzicht van de subsidies

54 Er werd vastgesteld dat afgewerkte IN HET TEKEN VAN games het, door een gebrek aan Een greep uit de reglementsaanpassingen marketingbudget, moeilijk hadden om DE AANVRAGER opgemerkt te worden in de stroom van games die dagelijks verschijnen. In de aanloop naar de nieuwe Daarom introduceerde het VAF in 2018 • De maximale productiesteun werd opgetrokken van 150.000 EUR naar beheersovereenkomst werd veel promotiesteun als deel van Creatie: 250.000 EUR. werk verricht. De modules voor de deze steun kan gelijktijdig met of na de aanvragen op het online platform productiesteun aangevraagd worden. • De de-minimisregel van de Europese Commissie (maximaal 200.000 EUR MyVAF waren aan vernieuwing toe Afhankelijk van de eigen inbreng van de-minimissteun per onderneming verspreid over drie jaar) kwam te vervallen. en het hele aanvraagproces werd de ontwikkelaar en/of van een game gestroomlijnd. Een opvallende publisher kan deze promotiesteun tot • Aanvragers moeten voortaan naast de andere ontvankelijkheidscriteria ook aanpassing in de aanvraagprocedure 50.000 EUR bedragen. voldoen aan Europese criteria. Dit is nodig om te kunnen genieten van de was de introductie van pitch videos opheffing van o.a. de hierboven genoemde de-minimisregel. bij de aanvraag van preproductie- Het aantal deadlines werd opgetrokken en productiesteun. Zo kunnen de van twee naar drie per categorie. Dat • De steunintensiteit voor artistieke games werd opgetrokken van commissieleden een gezicht op leidde alvast in 2018 tot een aanzienlijke 50% naar 85%. de aanvragers plakken en doen de stijging van het aantal aanvragen. De aanvragers ervaring op met het pitchen meeste dossiers worden nog steeds • Productiesteun en preproductiesteun kunnen niet meer samen van een project, een vaardigheid die via het rapporteursysteem behandeld aangevraagd worden. De combinatie van productiesteun en nodig is om financiering aan te trekken. in de commissievergaderingen, maar promotiesteun is wel mogelijk. Ook op de VAF-website worden de sinds vorig jaar werkt het VAF ook procedures vanaf nu stap voor stap met hearings voor projecten die • Tweede herindieningen zijn vanaf 2019 niet meer mogelijk. uitgelegd voor de aanvrager. meer dan 150.000 EUR (preproductie- en productiesteun samen of enkel • Er zijn nog steeds twee commissies, maar ze zijn anders opgedeeld: productiesteun) aanvragen. De zo is er een commissie voor entertainmentgames en artistieke games, aanvragers en de commissieleden zijn en een commissie voor serious games (inclusief games voor enthousiast over dit format, omdat er op het onderwijs). die manier meer dialoog mogelijk is met de aanvragers. • De commissies bestaan nu uit vijf in plaats van zes leden.

HET AANTAL DEADLINES WERD Met de nieuwe beheersovereenkomst • Voor games voor het onderwijs is het geen verplichting meer om samen te werd het reglement van het VAF/ werken met een verdeler die al actief is in het leerplichtonderwijs. Wel moet OPGETROKKEN VAN TWEE NAAR Gamefonds aangepast. Die de ontwikkelaar een goed distributieplan kunnen voorleggen. DRIE PER CATEGORIE gelegenheid werd gebruikt om ook enkele andere regels aan te passen. > Reglement VAF/Gamefonds

55 ARM IN ARM MET HET GAMEFONDS

Toen bij de tweede deadline van 2018 DAVE VAN VERDEGEM EN JUDA- Op 1 oktober 2015 werd Pajama Van Verdegem: “Ik herinner me nog dat promotiesteun werd ingevoerd, wilden BEN GORDIER OVER DE EVOLUTIE Llama boven de doopvont gehouden. Juda me enthousiast opbelde toen we een aantal aanvragers er meteen VAN PAJAMA LLAMA GAMES Juda-Ben Gordier: “Het was niet de voor de eerste keer het goede nieuws gebruik van maken. Pajama Llama Zoals bij veel onafhankelijke bedoeling om meteen een bedrijf op te kregen. Dat was een belangrijk moment Games, een jonge studio uit Gent, spelontwikkelaars begint het verhaal richten. Maar om een steunaanvraag bij voor ons: we waren ervan overtuigd dat kreeg met de game Flotsam, een van Pajama Llama Games in een het VAF/Gamefonds in te dienen, waren we iets goeds in handen hadden.” zogenaamde ‘Garbage Town Builder’, slaapkamer. Stan Loiseaux, Juda- we wel verplicht om die stap te zetten. als een van de eerste promotiesteun Ben Gordier en Dave Van Verdegem Het indienen van ons eerste dossier Toch liep de ontwikkeling van het toegekend. Pajama Llama doorliep met bedachten er samen het concept voor werd zo extra spannend, want eigenlijk spel een stuk trager dan aanvankelijk zijn game het hele proces bij het VAF/ de game Flotsam. had niemand van ons voldoende gedacht. Gordier: “Ik denk dat we Gamefonds, van preproductie over kapitaal om bijvoorbeeld sociale ondertussen twee jaar voorbij de initieel productie tot promotie. Dave Van Verdegem: “Stan werkte bijdragen te betalen.” vooropgestelde timing zijn. aan de KASK voor zijn masterproject We hebben heel wat dingen onderschat: aan een film over mensen die op de Het team wilde niets aan het toeval het type spel, het samenwerken over zeebodem leefden. Dat project is overlaten en werkte een maand lang een langere periode, de opzet van een nooit afgewerkt omdat hij in Kortrijk aan hun pre-productiedossier. “Het bedrijfsstructuur… Het is makkelijk om aan de opleiding Digital Arts and opstellen van de documenten voor een inschatting te maken van al het Entertainment zou beginnen. Daar die eerste aanvraag heeft ons zeker werk dat moet gebeuren, maar soms leerde hij ook Juda-Ben kennen. Na op weg gezet om onze organisatie herbegin je, pak je iets anders aan of onze studies hadden we het idee om professioneler aan te pakken. Het kom je op andere ideeën. Heel wat samen een gamestudio te beginnen. verplichtte ons om na te denken over dingen zijn tijdens de ontwikkeling We maakten een aantal prototypes dingen waar we op dat moment nog veranderd. We willen de best mogelijke en al snel kwam het idee van Stans helemaal niet mee bezig waren, zoals de versie van het spel maken en dat neemt onafgewerkte film terug bovendrijven.” distributie. Het motiveerde ons ook om tijd in beslag.” Om het project op de Flotsam was geboren. bestaande documenten zoals het game rails te houden, adviseerde het VAF om design-document en een financieel plan tijdelijk een coach aan te stellen. Het Pajama Llama zal op een paar jaar verder op punt te stellen.” team schuift de ervaren Olivier Lhermite tijd evolueren naar een professionele als externe producer naar voren. Hij gamestudio, een evolutie die niet Flotsam charmeerde met zijn originele wordt een essentiële factor in het project mogelijk was geweest zonder de steun concept en ontving telkens bij de eerste en brengt de jonge ontwikkelaars heel en het advies van het VAF. indiening de gevraagde steun. wat zakelijke wijsheid bij. >

56 Het is niet voor elke ontwikkelaar Terwijl de productie op volle In de tussentijd scoorden ze ook op WE KUNNEN TERUGBLIKKEN OP eenvoudig om lang aan hetzelfde toeren draaide, schoot ook de EGX in Londen en kregen ze op elk project te werken, maar de uitdaging marketingmachine in gang. Pajama event waar de game speelbaar was HEEL WAT HOOGTEPUNTEN, en de gevarieerde features van Flotsam Llama diende bij het VAF een aanvraag positieve reacties van het publiek. EN ER KOMEN ER HOPELIJK NOG zorgen ervoor dat de focus bij het team in voor promotiesteun en kreeg die “We kunnen terugblikken op heel wat niet verslapt. Wat niet wil zeggen dat ook. Van Verdegem: “We gaan het hoogtepunten, en er komen er hopelijk het nooit moeilijk is geweest. Gordier: promotiebudget bundelen met dat van nog”, lacht Gordier, waarmee hij doelt “De zoektocht naar een uitgever was Kongregate om een gedetailleerde op de langverwachte release van lastig. Op dat moment wisten we dat marketingcampagne uit te werken, die Flotsam later dit jaar. we de visie van het spel niet konden later op het jaar wordt uitgerold. Buiten verwezenlijken met amper drie man het schrijven van een paar persberichten Wat ze van hun avontuur meenemen – Dave was als enige programmeur heeft Kongregate nog niet veel naar de toekomst? Gordier: “We een bottleneck voor de ontwikkeling. marketinginspanningen geleverd, hebben op alle vlakken leergeld En omdat we al met drie waren, was maar daar komt zeker verandering in.” betaald dus ik verwacht dat we er bij de VAF-steun onvoldoende om extra Die persberichten misten hun effect een volgend project twee tot drie mankracht aan te werven.” trouwens niet, want de game werd keer zo snel in kunnen vliegen. De opgepikt door toonaangevende blogs documentatie die we moesten opstellen Een goede uitgever vinden kost tijd. als Kotaku en Rock, Paper, Shotgun. voor onze eerste VAF-aanvraag, de Na meer dan een jaar zoeken kondigde Gordier: “Dat artikel op Kotaku gaf ons door het VAF gesponsorde coaching Pajama Llama in augustus 2018 aan dat een enorme boost. Je bent gewend en de financiële steun waardoor we in ze met het Amerikaanse Kongregate in van daar steeds andere games te zien ons levensonderhoud konden voorzien, zee zouden gaan. Vanaf dan kwam de en opeens schrijven ze over iets wat jij computermateriaal konden aanschaffen productie in een stroomversnelling. Het gemaakt hebt. Surreëel!” en een kantoor konden huren om team werd uitgebreid en kon voortaan stagiairs aan het werk te zetten, hebben focussen op het maken van Flotsam. Flotsam doet het ook erg goed op allemaal geholpen om te evolueren naar Gordier: “Dat was enorm bevrijdend. conferenties en festivals. In februari een professionele gamestudio. Zonder Daarvoor spendeerde ik maandelijks tijd 2017 kaapten de makers op het White het VAF zouden we niet staan waar we aan het maken van nieuwe budgetten. Nights-gamefestival in Praag zowel de vandaag staan.” n Van zodra die handtekening er stond, Grand Prix als de prijs voor Best Game hoefde ik me daar geen zorgen meer Design weg. Een jaar later werden ze op • De makers van Flotsam nemen de Rising Star Award over te maken en kon ik voltijds Gamescom in Keulen uitgeroepen tot in ontvangst tijdens Gamescom in Keulen meewerken.” meest veelbelovende nieuwkomer.

57 Serious games, en educatieve games in het bijzonder, kregen dit jaar extra aandacht omdat er een dalende trend zit in het aantal aanvragen in deze categorieën. Het VAF startte in 2018 via beroepsorganisatie FLEGA een overleg op met de sector. De opkomst TWEEDE ZIT voor de vergadering bij het VAF op 10 oktober 2018 was groot en bij VOOR de derde en laatste call van het jaar EDUCATIEVE ging het aantal aanvragen de hoogte in, tot 11 ontvankelijke dossiers. Na GAMES het overleg werden de belangrijkste pijnpunten van gameontwikkeling voor het onderwijs op basis van een poll onder de deelnemers geïdentificeerd. Het gebrek aan een toegewijd platform voor educatieve games, deelname aan relevante beurzen en de moeilijkheid om games geïntegreerd te krijgen in het onderwijs kwamen als voornaamste obstakels naar boven. Momenteel wordt met alle actoren, het Departement Onderwijs voorop, overlegd en gewerkt aan een plan van aanpak, waarvan de grote lijnen al zijn uitgetekend. n

OVERZICHT VAN DE GOEDGEKEURDE AANVRAGEN MET TOEGEKENDE BEDRAGEN:

Entertainment games Artistieke games • Ava & Trix (Curious Cats, 2018) • Taalheld (Linguineo, 2018) Serious games (incl. onderwijsgames)

58 De winnaars van de VAF Wildcards voor gameontwikkelaars in 2018

POINT OF VIEW A STORY OF TWO NIEUW VAF Wildcards voor gameontwikkelaars

Naar analogie met het VAF/Filmfonds School of Arts (Genk) en Digital Arts and Jeff Jacobs werden in juli 2018 de Wildcards Entertainment (Kortrijk). MAKER MAKERS Sarah Schmitz en Stef Colruyt LUCA School of Arts voor het VAF/Gamefonds in het SCHOOL SCHOOL LUCA School of Arts Niels ‘t Hooft leven geroepen. Het gaat hier om Naast de financiële steun en de COACH COACH Jedidjah Julia Noomen een eenmalige deadline, los van de coaching kunnen de winnaars gebruik gewone steunaanvragen, waarbij net maken van standruimte op de afgestudeerde gameontwikkelaars aan allereerste 1UP-beurs die op 15 en 16 DIVINE COMMANDER SHORT CIRCUIT de hand van hun eindwerk en een pitch februari 2019 werd georganiseerd in video een geldprijs van 6.000 EUR en Kortrijk. Bovendien waren alle winnaars coaching kunnen krijgen, met het oog automatisch genomineerd voor de op het uitwerken van het potentieel van ‘Best Student Award’ die tijdens de hun eindwerk en het opstellen van een Belgian Game Awards (vrijdag 15/2 op professionele pitch deck. De Wildcards 1UP) door het VAF/Gamefonds werd zijn voor veel winnaars de perfecte uitgereikt aan Jeff Jacobs (Point of View) opstap naar het indienen van een echte aanvraag. Vier projecten werden door De Wildcards worden in 2019 een jury van specialisten uit de sector geëvalueerd op basis van de feedback bekroond met een VAF Wildcard. van de winnaars, de coaches en de MAKERS Alfred Campenaerts, MAKERS Cindy Ho en Stefan Bauwens betrokken scholen. In afwachting Keke Kokelenberg, SCHOOL Karel de Grote Hogeschool De studenten zijn afkomstig van de daarvan vroegen we winnaar Jef Reniers en Tibeau Segers COACH Jill Vanparys drie hogescholen die in Vlaanderen Jeff Jacobs (Point of View) en zijn coach SCHOOL Digital Arts and Entertainment gameopleidingen aanbieden: Karel de Niels ‘t Hooft naar hun visie op de COACH Vincent Vangeel Grote Hogeschool (Antwerpen), LUCA VAF Wildcards. n

59 NA MAANDEN GEWERKT TE HEBBEN AAN POINT OF VIEW EN ER BLOED, ZWEET EN TRANEN IN GESTOKEN TE HEBBEN, GAF HET WINNEN VAN DE WILDCARD EEN GEWELDIG GEVOEL DE WILDCARDWINNAAR JEFF JACOBS

HOE VOELDE HET OM EEN WILDCARD IN capture’-systeem dat ik nu inzet voor de Na de 1UP- en de Wildcard-deadlines DE WACHT TE SLEPEN? verdere ontwikkeling van het spel. De neem ik eerst een pauze om te “Na maanden gewerkt te hebben aan rest van het prijzengeld ging naar de bekomen van de maanden hard werken Point of View en er bloed, zweet en voorbereiding van de 1UP-conferentie in mijn vrije tijd, naast een voltijdse tranen in gestoken te hebben, gaf het waar Point of View speelbaar zal zijn job. Daarna ga ik terug aan de slag. winnen van de Wildcard een geweldig voor het grote publiek.” Niels en ik stelden tijdens de sessies gevoel. Het bevestigde voor mij dat er ook een gesegmenteerd plan op voor interesse is in het spel en meer specifiek WAT IS JE HET MEEST BIJGEBLEVEN VAN het uitbrengen van het spel. Het eerste in de vooruitgang van nieuwe VR- DE COACHING? deel daarvan wil ik graag uitwerken en spellen die de grenzen verleggen van “Door gerichte vragen te stellen, zette uitbrengen.” wat een VR-spel kan zijn.” Niels ‘T Hooft mijn brein aan het werk en kwam ik op nieuwe ideeën. Zo kreeg HOE KUNNEN WE DE WILDCARDS VERDER WAT LIET HET PRIJZENGELD JE TOE het verhaal een heel andere structuur VERBETEREN? TE DOEN? met een beter spel tot gevolg. Niels “In het begin was het duidelijk voor “Dankzij het prijzengeld kon ik trok enkele minder coherente stukken iedereen nog wat zoeken wat er precies professionele assets aankopen om zo de in twijfel, waarna we samen op zoek verwacht werd. Maar eens het duidelijk visuele kwaliteit naar een hoger niveau gingen naar oplossingen. Hij hielp me was, waren Niels en ik zelfstandig te tillen. Het doel was het uitdenken ook bij het vinden van de kern van het genoeg om deze kans ten volle te en uitwerken van het narratieve deel project: waar draait het om? Wat zijn de benutten. Ik heb het gevoel dat het van het spel. Omdat ik alleen werk, belangrijke pijlers?” eerder ‘hands-off’ was en dat heeft voor probeerde ik mijn tijd zo efficiënt mij goed gewerkt.” n mogelijk te besteden. Ik schafte met GA JE VERDER MET HET PROJECT? het prijzengeld ook hardware aan, meer WAT ZIJN JE PLANNEN? bepaald een zelf ontworpen ‘motion “Ik ga zeker verder met het project!

60 IK HEB VANAF HET BEGIN DE COACH GEHAMERD OP DE NOODZAAK VAN NIELS ‘T HOOFT EEN ‘KERN’ VAN HET PROJECT Journalist, blogger, schrijver & gamedeskundige

WAT VIND JE HET LEUKST AAN DE GAME? en Jeff kon zijn uren beter besteden hoe je de wereld ziet) in een aantal van “Point of View is een action-adventure dan door met mij te overleggen. Minder zijn meest interessante facetten in het game in virtual reality, met als regelmatig maar langer bijeenkomen, pitch deck over te brengen.” vertrekpunt de vraag hoe bepaalde liefst live, werkte veel beter. Toch werd game-interacties zouden kunnen ook met dat opzet op een gegeven HEB JE EEN DUIDELIJKE EVOLUTIE GEZIEN werken met een VR-bril op. Gek moment wel duidelijk wat er moest IN HET PROJECT? genoeg is zo’n langer avonturenspel gebeuren, zodra Jeff de tijd vond. “Zeker. Er is nu een korte verhaaldemo nog (deels) onontgonnen terrein in VR. Maar volgens mij had ik een fijne klik met een aantal interessante narratieve En eenvoudige activiteiten als lopen, met zowel Jeff als Point of View en mechanismen. Met wat meer tijd klimmen en aan een zipline hangen waren de gestage vorderingen wel de kunnen die elementen ook geïntegreerd voelen in de prototypes al heel prettig. juiste. Daardoor bleef het een prettige worden in de eerdere interactie-demo. Dat vind ik erg leuk, en ik denk ook dat samenwerking waar zowel hij als ik iets Daar ben ik erg benieuwd naar!” er een toffe grotere game in schuilt, aan heeft gehad.” zeker als de verhaalelementen waaraan HOE KUNNEN WE DE WILDCARDS VERDER we hebben gewerkt erin worden WAT IS JE GROOTSTE BIJDRAGE IN VERBETEREN? geïntegreerd.” JOUW OGEN? “De situatie waarin de winnaar eigenlijk “Ik heb vanaf het begin gehamerd te weinig tijd heeft om aan zijn project HOE HEB JE DE COACHING ERVAREN? op de noodzaak van een ‘kern’ van te werken vóór zijn deadline lijkt me “Het was even aftasten. Doordat Jeff het project. Een hoofdthema of niet ideaal, maar ik denk niet dat je tegelijk met de start van het coaching- principe waar al de rest uit volgt, hier vanuit de regeling direct iets traject aan een voltijdse baan begon – inclusief verhaal, game mechanics en aan moet willen doen, bijvoorbeeld wel in de VR-hoek, met vermoedelijk wel level design, wat het ook makkelijker door een urenverplichting op te enig synergetisch effect – voelde het af maakt om de game uit te leggen aan leggen. Hoogstens zou je winnaars de en toe alsof ik even veel (of weinig) tijd anderen. Volgens mij is daar vanalles uit mogelijkheid moeten kunnen geven om beschikbaar had voor het project als hij. voortgekomen, al is dat nog niet per se de door henzelf beoogde urenplanning Aanvankelijk wilden we wekelijks een in de demo’s te zien. Hopelijk lukt het (en de geldprijs) over een langere uurtje skypen, maar dat bleek al gauw Jeff nog wel om met name het idee van periode uit te spreiden, en hen dus zelf te veel, er was dan te weinig veranderd ‘point of view’ (je vertrekpunt bepaalt de deadline op te laten schuiven.” n

61 DE WIJDE WERELD IN

In het kader van talentontwikkeling Het bezoek aan GDC (Game partijen. Het was de eerste keer dat en promotie van het VAF/Gamefonds Developers Conference) was eerder Vlaanderen een stand had op GDC. trok het VAF in 2018 in het kielzog van verkennend van aard, maar vertaalde Die kwam er op aanbeveling van minister Sven Gatz naar twee beurzen: zich in 2019 naar concrete acties: een minister Gatz na zijn bezoek aan Game Developers Conference in ticketkorting van 700 EUR voor zes GDC in 2017. FIT had de leiding in San Francisco (maart) en Gamescom aanvragers en sponsoring van het het project. Het VAF, Flanders DC en in Keulen (augustus). Belgisch/Nederlandse Premixer-event FLEGA ondersteunden. Courage XL, waar ontwikkelaars aan de vooravond van de beurs hun game aan Ook voor Gamescom werden de de internationale pers, financierders en handen in elkaar geslagen. Flanders uitgevers konden tonen. Het pronkstuk DC zorgde net als in 2017 samen met was de VAF Flexzone, een deel van FLEGA voor een goedgevulde en in de Vlaamse stand op de GDC-beurs het oog springende stand in de B2B- dat het VAF in samenwerking met ruimte. Het VAF ondersteunde door FLEGA gratis ter beschikking stelde de productie van de aftermovie en van ontwikkelaars die niet de middelen de showreel die op de stand werd • Minister Sven Gatz ontmoet developers hadden voor een eigen stand. Op getoond. Hoewel de bijdrage van het tijdens Gamescom 2018 deze manier hadden ze toch de VAF relatief beperkt bleef, was het een mogelijkheid om hun game in alle mooi voorbeeld van hoe verschillende • Minister Sven Gatz op de privacy te pitchen aan geïnteresseerde actoren samen sterker staan. n Game Developers Conference 2018

62 DE ONTWIKKELAARS STAAN CENTRAAL IN DE COMMUNICATIE VAN HET VAF/GAMEFONDS. ZIJ VERTELLEN HUN VERHAAL IN HUN EIGEN WOORDEN, ZOWEL DE HIGHS ALS DE LOWS OVERDRACHT VAN LEARNINGS

In de loop van 2018 werden zes studio Ook andere partijen toonden reeds producties op poten te zetten en ze zien profiles en zes case movies gedraaid interesse voor de filmpjes. Scholen het dan ook als waardevolle content rond projecten die door het VAF/ zoals DAE zien ze bijvoorbeeld als een voor hun communities en/of potentiële Gamefonds zijn gesteund. Op deze mogelijke manier om hun studenten klanten. De filmpjes zijn in het Engels manier wilt het VAF ervoor zorgen dat voor te stellen aan de lokale studio’s ondertiteld en kunnen ook buiten de learnings niet beperkt blijven tot een waar ze stage kunnen lopen. De landsgrenzen ingezet worden. bepaalde plek of tijdstip (bijvoorbeeld learnings die aan bod komen in de een workshop) maar breed verspreid casestudies helpen de studenten dan De ontwikkelaars staan centraal in de worden. De profielen en casestudies weer om de fouten van hun voorgangers communicatie van het VAF/Gamefonds. zullen uitgerold worden via een niet opnieuw te maken. Voor het VAF/ Zij vertellen hun verhaal in hun eigen campagne in samenwerking met Gamefonds doen de video’s dienst als woorden, zowel de highs als de lows. winkelketen Game Mania, met als doel een soort portfolio. Waar in het verleden Die lijn wordt doorgetrokken op de VAF- jonge mensen te inspireren tot een enkel de aanvragen voorhanden waren, website, met artikels over en interviews carrière in de lokale game-industrie. beschikt het VAF nu over kwalitatief met de Vlaamse gameontwikkelaars. Het is nog te weinig bekend dat we in audiovisueel materiaal om de verhalen De gamecoördinator lanceert daarnaast Vlaanderen over een bloeiende game- achter de gesteunde projecten te campagnes en modereert en begeleidt industrie beschikken. Game Mania is de vertellen. debatten en panelgesprekken als uitgelezen partner voor deze campagne, onderdeel van de branding van het omdat ze via hun communicatiekanalen Ook de ontwikkelaars zijn enthousiast VAF/Gamefonds. n over een groot bereik en een goede over dit initiatief. Vaak hebben ze doelgroep beschikken. niet zelf de budgetten om dit soort Trailer campagne

63 AND THE WINNERS ARE … Michaël Samyn & Auriea Harvey van de Gentse studio TALE OF TALES 2018 was een goed jaar voor wonnen op Indiecade Europe de . ANTIGRAVIATOR de ontwikkelaars van VAF- prestigieuze Trailblazer Award voor CYBERNATIC WALRUS ondersteunde games, met hun innovatieve werk in de game- verschillende prijzen over de hele industrie. Ze maakten met hun virtuele Indie DB Editor’s Choice Award - Best 3D Visuals wereld. Hier vind je een overzicht ervaring The Graveyard, voor een deel Unity Awards - Best 3D Visuals - Runner-up van hoe sterk enkele van onze gefinancierd door het VAF, als enige GDC - Best In Play - Honorable Mention games internationaal in de smaak Belgische ontwikkelaar deel uit van de Indie Garden - Audience’s Choice Award vallen. videogametentoonstelling Design/Play/ SXSW - Official Selection Gamer’s Voice Award Disrupt in het Londense Victoria and Albert Museum (sep 2018-feb 2019).

. FLOTSAM . THE ALMOST GONE . GUNS, GORE AND CANNOLI 2 . LIFTOFF PAJAMA LLAMA HAPPY VOLCANO CRAZY MONKEY STUDIOS LUGUS STUDIOS Gamescom 2018 - Indie Arena Booth Casual Connect Europe - Weekly Famitsu Platinum - Comenius EduMedia Award - Rising Star Award - Most Innovative Game

64 . BUCK PLATFORM iOS, Android ONTWIKKELAAR Cyborn RELEASE 23/11/2018 VERKOOPPRIJS gratis OVER DE AANTAL DOWNLOADS (tot februari 2019) 21.000 FONDSEN HEEN

Het VAF is ervan overtuigd dat de de game- als de animatiesector was verschillende media in de toekomst Cartoon Digital een groot succes. meer en meer naar elkaar gaan In 2018 vond de eerste Gamemedia toegroeien en elkaar gaan versterken plaats, een bijeenkomst geïnitieerd en wil deel uitmaken van die revolutie, door de Vlaamse minsters Sven Gatz getalenteerde mensen uit de en Philippe Muyters, voor bedrijven verschillende sectoren samenbrengen en organisaties die actief zijn in de en kruisbestuiving en innovatie media- en gamesector, met als doel HET VAF WIL DEEL UITMAKEN VAN stimuleren. de mogelijkheden voor samenwerking tussen de twee sectoren te verkennen. DIE REVOLUTIE, GETALENTEERDE Daarom organiseerde het VAF samen De keynote was van Bradley Crooks, die MENSEN UIT DE VERSCHILLENDE met Cartoon (European Association of kwam toelichten hoe de BBC als omroep Animation Film) de conferentie Cartoon structureel inzet op het integreren SECTOREN SAMENBRENGEN EN Digital (13-15 nov, Gent). Er werd van games in hun productportfolio. KRUISBESTUIVING EN INNOVATIE Vlaamse gamecontent gepresenteerd Daarna volgden breakout-sessies rond en aan de hand van lezingen en e-sports, AR, VR en een casestudy van STIMULEREN presentaties werd getoond hoe de SWITCH, een succesvolle samenwerking game- en animatie-industrieën in elkaar tussen ontwikkelaar Triangle Factory, overvloeien. Steeds vaker zijn ze op zoek productiehuis Panenka, de VRT en . SWITCH naar dezelfde werknemers en gebruiken het VAF/Gamefonds. Het event werd PLATFORM iOS, Android ze dezelfde tools (engines zoals Unity en georganiseerd door Flanders DC, met ONTWIKKELAAR Triangle Factory Unreal). Voor veel animatiestudio’s zal ondersteuning van het Departement RELEASE 27/6/2017 het in de toekomst een logische stap zijn CJM en het VAF/Gamefonds. VERKOOPPRIJS gratis om ook een game te ontwikkelen rond De reacties waren positief. (in-app purchases, in-app advertising) hun IP’s. Met toonaangevende sprekers AANTAL DOWNLOADS (tot februari 2019) 835.475 zoals Yoan Fanise (11-11 Memories Op Gamemedia werden de resultaten Retold, Valiant Hearts, Raving Rabbids) van SWITCH voorgesteld. Intussen zijn en een mooie opkomst vanuit zowel ook de eerste cijfers van Buck bekend. n

65 VOORUITBLIK .gamefonds

HET VAF BLIJFT INZETTEN OP KRUISBESTUIVING

De eerste zes maanden van 2018 manier om studenten na het afstuderen of een event zoals CONNeXT voor werden besteed aan het op punt een snelle start te geven? Moet het gameontwikkelaars kan georganiseerd stellen van de aanvraagmodules. VAF de animatie- en de gamesector worden. Er zijn vandaag drie deadlines per blijven samenbrengen en zoja, op categorie achter de rug met de welke manier? Welke innovaties zullen Ten slotte blijft het VAF/Gamefonds vernieuwde instrumenten, twee in er ontstaan uit de samenwerking tussen ook eigen initiatieven opzetten. Zo is er 2018 en één in 2019. Nu is het tijd games en media? in 2019 Player Input, een innovatieve om de aanpassingen te evalueren expo waar games versterkt worden op basis van de feedback van de Het VAF blijft inzetten op met game enhancing environments, sector, een noodzakelijke stap om het kruisbestuiving. Daar is de VAF Story en One2Play, een event in Leuven in aanvraagproces soepel en efficiënt Conference van 26 februari alvast samenwerking met ontwikkelaar Happy te laten verlopen. De game-industrie een eerste voorbeeld van. Nog in Volcano en gericht op het promoten evolueert constant en het VAF wil de 2019 wordt in samenwerking met van nationale en internationale indie- evoluerende noden van de sector op talentontwikkeling een pre-writing games. Verder is het VAF in gesprek de voet volgen. workshop voor film- en gametalent met de collega’s van Wallimage over georganiseerd. Daarnaast worden de mogelijke samenwerkingen en events In 2019 worden de activiteiten pitch-sessies van Theater aan Zee om de coproductie tussen Vlaamse en initiatieven van 2018 grondig opengesteld voor de gamesector en en Franstalige ontwikkelaars aan te • Player Input geëvalueerd. Zijn Wildcards de beste wordt met Flanders Image bekeken moedigen. n

66 .SCREEN FLANDERS

67 2018 IN CIJFERS

In 2018 werden 21 DOSSSIERS In de loop van 2018 overschreed goedgekeurd en werd in totaal Screen Flanders vlot de grens

3,83 miljoen EUR geïnvesteerd. van 175 miljoen EUR aan gecumuleerde in aanmerking SCREEN FLANDERS komende audiovisuele uitgaven Voor het hele jaar 2018 bedroeg over de periode 2012-2018. Via Screen Flanders geeft de Vlaamse Overheid de hefboom (de verhouding tussen structurele audiovisuele producties die een deel van hun investeringen in het Vlaamse Gewest In 2018 werd budget in het Vlaamse Gewest spenderen een en de toegekende steun) 218.888 EUR financiële duw in de rug , het hoogste cijfer sinds 8,03 teruggestort aan het Hermesfonds. de start van Screen Flanders in 2012. Sinds de start van Screen Flanders werd in totaal

EUR Er werden 9 majoritair Vlaamse en 938.365 12 minoritair Vlaamse projecten teruggestort. Belgische coproducenten kunnen ter beschikking gesteld door gesteund. via Screen Flanders tot 400.000 het Agentschap Innoveren en Van de in totaal 21 producties waren EUR terugbetaalbare voorschotten Ondernemen vanuit het Hermesfonds. aanvragen als economische Voor de dossierbehandeling en de er 12 fictiefilms, 3 fictiereeksen, Een opvallend succes was de Screen ondersteuning voor hun audiovisuele communicatie en promotie van de 3 animatiefilms en 3 animatiereeksen. Flanders-gesteunde geanimeerde De steun per dossier variëerde uitgaven binnen het Vlaamse Gewest. maatregel doet het Agentschap een documentaire ANOTHER DAY OF Buitenlandse producenten die een beroep op het VAF. Screen Flanders LIFE die na de wereldpremière op van EUR aanvraag bij Screen Flanders willen is binnen zijn rol als filmloket lid van 55.000 het Festival van Cannes een hele indienen, moeten beroep doen op EUFCN (European Film Commissioners tot 390.000 EUR reeks prijzen in de wacht sleepte, een Belgische coproducent die aan de Network) en AFCI (Association of Film en gemiddeld bedroeg de steun waaronder de European Film Award voorwaarden voldoet. Commissioners International). Sinds voor Beste Animatiefilm. 2016 is Screen Flanders ook lid van EUR. Het jaarbudget van Screen Flanders Cine-Regio, het Europese netwerk van 182.380 (4,5 miljoen EUR in 2018) wordt regionale fondsen. n

68 COMMUNICATIE .screen flanders De communicatiestrategie van Screen Cartoon Movie (Bordeaux), MIPTV uitgestuurd met het oog op het Flanders wordt uitgevoerd door (Cannes), Cartoon Digital (Gent), APD vastleggen van afspraken met Flanders Image, in overleg met het (Stuttgart), Marché du Film (Cannes), geïnteresseerde producenten uit het Agentschap Innoveren en Ondernemen. MIFA (Annecy), New Nordic Films buitenland. Bij de bekendmaking Flanders Image neemt het Screen (Haugesund), Cartoon Forum (Toulouse), van de goedgekeurde projecten Flanders-logo waar mogelijk op in EAVE 3rd Session, MIPCOM (Cannes), worden ook drietalige persberichten zijn algemene communicatie- en Lab Series (Brussel) en Content London. uitgestuurd. Verder wordt op de website promotietools, zoals banners, flyers en Screen Flanders nam ook deel aan de en sociale media gecommuniceerd advertenties. culturele zending van Minister Gatz naar over de ondersteunde producties met China (Beijing). nieuwsitems, persartikels, trailers of In 2018 werd voortgewerkt aan filmfragmenten. n de uitbouw van de internationale Op het vlak van online communicatie naamsbekendheid van Screen Flanders. verschenen zes elektronische Dit gebeurt door het voortzetten van de nieuwsbrieven naar de lokale sector aanwezigheid en/of zichtbaarheid op en internationale contacten, met beurzen en festivals en door gerichte daarin onder meer informatie over • Another Day of Life van Raúl de la Fuente en initiatieven en ad hoc infosessies. In de oproepen, reglementswijzigingen Damian Nenow werd in december 2018 bekroond met 2018 nam Screen Flanders, al dan en beslissingen. In de aanloop naar de European Film Award voor Beste Animatiefilm. niet met een eigen stand, deel aan beurzen of festivals waar Screen • Voor de productie van BBC-reeks Les Misérables de Nordic Film Market (Göteborg), Flanders aanwezig is, worden werd in 2018 meer dan 100 dagen gedraaid op diverse European Film Market (Berlijn), de nieuwsbrieven internationaal locaties in Vlaanderen en België.

69 ingediend gesteund In totaal werd in 2018 voor 3,83 miljoen EUR aan subsidies toegekend aan nationale en internationale projecten, zowel minoritaire 57,14% animatiespeelfilm 5 3 (2017: 54,33%) als majoritaire 42,86% (2017: 45,65%), in de genres STEUN AAN animatiereeks 3 3 fictie 68,02% (2017: 66,1%) en animatie 31,98% (2017: 33,9%). De instroom en goedkeuring van het aantal animatiedossiers en het documentaire 1 0 PRODUCTIE aantal buitenlandse reeksen bleven op hoog niveau. De toegekende . fictiespeelfilm 20 12 steunbedragen per project varieerden van 55.000 EUR tot 390.000 screen flanders EUR. Het gemiddelde steunbedrag per project lag op 182.381 EUR fictiereeks 5 3 (2017: 187.292 EUR).

Screen Flanders beschikte in 2018 TOTAAL 34 21 over een budget van 4,5 miljoen EUR voor steun aan productie, verdeeld over drie oproepen. DE STEUN (IN EUR) WERD ALS VOLGT VERDEELD OVER DE GENRES: Er werden 34 dossiers ingediend, waarvan er 21 werden goedgekeurd STEUNBEDRAGEN (EUR) AANTAL GOEDGEKEURDE PROJECTEN (drie minder dan in 2017). minoritair majoritair totaal minoritair majoritair totaal

fictiefilms 770.000 1.150.000 1.920.000 6 6 12

fictiereeksen 685.000 685.000 3 0 3

animatiefilms 600.000 600.000 3 0 3

animatiereeksen 625.000 625.000 0 3 3

TOTAAL 2.055.000 1.775.000 3.830.000 12 9 21 IN TOTAAL WERD IN 2018 53,66% 46,34% 100,00% 57,14% 42,86% 100,00% VOOR 3,83 MILJOEN EUR AAN SUBSIDIES TOEGEKEND AAN NATIONALE EN INTERNATIONALE De belangrijkste partnerlanden van Frankrijk (2). Kleinere partners waren gefinancierd en geproduceerd (2017: 4). de goedgekeurde projecten waren Ierland (2), het Verenigd Koninkrijk (1), In 2018 zagen we de eerste animatie- PROJECTEN Nederland (7 coproducties), Duitsland Zweden (1), Zuid-Afrika en Israel (1). Drie coproducties met Canada. n (5), Franstalig België en Brussel (5) en films werden volledig vanuit Vlaanderen

70 De Vlaamse in aanmerking komende Er zijn immers heel wat uitgaven die TOEGEKENDE STEUN SCREEN kosten (Vliakk) voor de 21 projecten niet in dit bedrag worden opgenomen FLANDERS IN 2018 liepen in 2018 op tot een bedrag van omdat ze niet als structurerend voor de 30.772.006 EUR. Voor het jaar 2018 lag audiovisuele sector worden beschouwd, Een volledig overzicht van de de gemiddelde hefboom (de verhouding maar die wel in het Vlaamse Gewest toegekende steun vind je op de tussen structurele investeringen in het gemaakt worden (transport, horeca, website van Screen Flanders. Vlaamse Gewest en de toegekende verzekeringen, financiële diensten, ECONOMISCH steun) op 8,03 (gemiddeld voor 2017: overheads, enz.). TERUGBETALING 7,70), het beste jaarcijfer sinds de start EFFECT van Screen Flanders. In de loop van 2018 overschreed Screen Sinds de start van Screen Flanders werd Flanders vlot de grens van 175 miljoen in totaal 938.365 EUR teruggestort aan .screen flanders De impact op de Vlaamse economie in EUR aan gecumuleerde Vliakk over de het Hermesfonds, waarvan 218.888 EUR het algemeen is overigens nog groter. periode 2012-2018. in 2018. n

2018

2017

2016

2015

2014

2013

2012

VOOR HET JAAR 2018 LAG DE 0 5,000,000 10,000,000 15,000,000 20,000,000 25,000,000 30,000,000 35,000,000 GEMIDDELDE HEFBOOM OP 8,03 Vlaamse in aanmerking komende kosten (Vliakk) Toegewezen

71 In 2019 wordt de Screen Flanders- In 2018 werd de bouw voltooid van het budget en betere voorwaarden bij communicatie in een nieuw jasje studiocomplex van Lites in Vilvoorde, Wallimage. Maar ook in het buitenland gestoken. De jaarbrochure wordt met naast drie ‘droge’ studio’s ook een komt de concurrentie stevig opzetten, vervangen door vijf thematische state-of-the-art waterstudio, uniek op in onze buurlanden maar ook op de brochures over onze belangrijkste het Europese vasteland. Het complex Oost-Europese markt – denk aan productie-assets: coproductie, studio’s, en vooral de waterstudio hebben een Polen, Tsjechië en Hongarije, waar locaties, animatie en postproductie. bijzonder potentieel om binnenlandse lage lonen gecombineerd worden met Onder het label We are… worden en vooral buitenlandse producties aan interessante cash rebates en een stevige VOORUITBLIK deze brochures digitaal en op papier te trekken en bovenop de waterstudio coproductie-appetijt van de plaatselijke . verspreid. Naast de brochures werden nog andere productieactiviteiten te producenten. screen flanders ook video’s gemaakt, met als doel enten. Zo zal de ontwikkeling van om buitenlandse geïnteresseerden specifieke diensten aangepast aan Screen Flanders zal de ontwikkelingen wegwijs te maken in het technisch onderwateropnames (van belichting van de federale tax shelter op de potentiëel van onze regio en in en grip over decorbouw tot make-up, voet volgen, met name het algemene de financieringsmogelijkheden via enz.) in termen van crew, techniek en investeringsniveau maar ook de Screen Flanders en de tax shelter, materialen het gespecialiseerde aanbod gevolgen van de verruiming van de maar ook om Vlaamse bedrijven en van onze regio nog versterken. tax shelter naar nieuwe sectoren. talenten onder de aandacht van de En ten slotte zal de aandacht van internationale filmindustrie te brengen. Een uitdaging voor 2019 is om Screen Screen Flanders ook gaan naar de De lancering gebeurt in de aanloop Flanders als fonds competitief te mogelijke effecten van de Brexit, het naar de European Film Market in houden in een landschap waar ook in stand houden van de goede vibe Berlijn in 2019. de concurrentie verscherpt. Binnen in de Vlaamse animatiesector en het België zijn er bijvoorbeeld een groter promoten van duurzaam produceren. n

• Voor de opnames van de BBC-reeks Baptiste werd onder • De historische actiefilm Kursk van Thomas Vinterberg, met • Spider in the Web van Eran Riklis, met Monica Bellucci • De prestigieuze Noorse reeks State of Happiness meer in Vlaanderen gedraaid, tijdens de zomer van 2018. Matthias Schoenaerts in de hoofdrol, ging in september 2018 en Ben Kingsley in de hoofdrollen, werd voor een groot stuk kreeg de steun van Screen Flanders en koos voor zijn Barbara Sarafian speelt een belangrijke bijrol. in wereldpremière op het Toronto International Film Festival. in Antwerpen gedraaid. onderwateropnames voor de AED Studios in Lint.

72 .DUURZAAM FILMEN

73 Sinds 2013 ligt de focus voornamelijk (SDG’s) van de Verenigde Naties (CO2-reductie), maar dankzij de SDG’s op de audiovisuele productie, meer werden geïntroduceerd in onze komen ze wel in beeld. specifiek op individuele coaching duurzaamheidswerking. Het doel is We willen het duurzaam aanbod ook van projecten die productiesteun om de SDG’s te vertalen naar concrete verbreden naar andere domeinen ontvangen van het VAF/Filmfonds en acties waar een productieploeg mee binnen de audiovisuele sector VAF/Mediafonds. In 2018 vond een aan de slag kan op de set. De SDG’s (vertoners en festivals, jonge talenten, inhoudelijke verbreding en uitbreiding dienen als moreel kompas en als productiehuizen, scenaristen, andere DUURZAAM van de doelgroepen plaats. inspiratiebron. Niet alle duurzame filmfondsen enz.) en ook daarin een FILMEN De Duurzame Ontwikkelingsdoelen keuzes hebben een meetbare impact verbindende rol spelen. n Het VAF speelt een unieke rol op het vlak van duurzaamheid binnen de Vlaamse audiovisuele sector De Duurzame Ontwikkelingsdoelen van de Verenigde Naties en is een van de enige Europese fondsen dat actief en systematisch op duurzaamheid inzet.

74 Sinds 2013 wordt elk project waarvoor Elk audiovisueel project is anders. om het thema duurzaamheid in te productiesteun wordt toegekend, Daarom wordt op maat van elk project bedden in het programmacharter. Deze begeleid op het vlak van duurzaamheid. bekeken welke duurzame keuzes ervaring beïnvloedt niet enkel de VRT Voor producties die gesteund worden relevant zijn en wordt een actieplan als organisatie, maar wakkerde bij de door het VAF/Filmfonds en VAF/ opgesteld. Aan de hand van concrete crewleden ook het enthousiasme aan Mediafonds is duurzaamheid de norm. voorbeelden worden duurzame keuzes om hun ervaringen toe te passen in DUURZAAM Voor de (voornamelijk internationale) tastbaar gemaakt. Vaak leiden deze andere producties. PRODUCEREN producties die door Screen Flanders keuzes niet alleen tot een meetbare worden gesteund, wordt duurzaam vermindering van de CO2-uitstoot, maar Dankzij de inspanningen van de hele produceren aanbevolen en wordt ook tot een financiële besparing. cast en crew werd de milieu-impact van in eerste instantie gekozen voor Buck bijna gehalveerd: De productie

een sensibiliserende aanpak. De In 2018 stak Buck, een coproductie van behaalt 62 in plaats van 132 ton CO2- instrumenten voor duurzaam filmen VRT en Zodiak, er met kop en schouders uitstoot. Consequente keuzes op het worden op onze website ter beschikking bovenuit. De productie was niet enkel vlak van energie, catering, mobiliteit, gesteld. een schoolvoorbeeld van duurzame afval, materiaalgebruik en postproductie keuzes, Buck inspireerde de VRT ook zorgen voor meetbare resultaten. n

Een overzicht van de duurzame keuzes in de productie van Buck:

ENERGIE De energievoorziening verliep CATERING Vegetarisch was de norm op MOBILITEIT Het grootste deel van de AFVAL EN MATERIALEN Buck ging grotendeels via een tijdelijke werfkast de set, vlees was enkel beschikbaar 73 draaidagen speelde zich af op één resoluut voor minder afval. Er werd met groene stroom en het gebruik van op vraag. De cateraar werkte bewust locatie. Productiewagens konden ter gebruik gemaakt van het kostuumfonds een generator werd beperkt tot twee afvalarm en werkte uitsluitend met plaatste blijven en cast en crew werden en rekwisietendepot van de VRT, waar van de 73 draaidagen. Resultaat: minder verse, lokale seizoensproducten. Elk aangezet om te carpoolen of gebruik nodig aangevuld met tweedehands lawaai en uitlaatgassen, een financiële crewlid kreeg een persoonlijke drinkbus te maken van het openbaar vervoer: voorwerpen. Naast de herbruikbare besparing van ongeveer 12.000 EUR en en een herbruikbare beker. Het gebruik zo werden maar liefst 83.365 km bekers en persoonlijke drinkbussen een CO2-vermindering met 36 ton. van wegwerpverpakkingen werd uitgespaard (waarvan 36.168 km voor werden scenario’s en callsheets enkel Het resultaat dient als inspiratie voor vermeden. personenvervoer en 47.197 km voor geprint voor wie ernaar vroeg, wat voor de stad Londen, dat samen met onze vrachtvervoer), een besparing van een aanzienlijke vermindering van de partners uit het Europese Green 53 ton CO2 en zo’n 60.000 EUR. afvalberg zorgde. Screen-project de installatie van vaste stroompunten in de stad bestudeert.

75 • In samenwerking met publiekswerking • Het VAF deelt zijn kennis over werd op 13 december in Cinema Nova duurzaam produceren ook een vertonersontbijt georganiseerd met studenten uit de Vlaamse rond het thema duurzaamheid, waar filmscholen en met deelnemers van een reeks praktijkvoorbeelden aan opleidingsinitiatieven zoals de VAF bod kwam. Een volledige terugblik op Summer School. Tot 2018 gebeurde dit het vertonersontbijt is te vinden op de met de hulp van projectmiddelen van KENNISDELING website van Green Filmmaking. de Koning Boudewijnstichting. EN EXPERTISE • In 2018 bracht het VAF verschillende • In 2018 reikte het VAF ook aan Screen Het VAF wil de opgebouwde stakeholders samen rond het thema Brussels de instrumenten aan voor kennis rond duurzaamheid vertalen Ecodesign voor verlichting. Het VAF duurzaamheid in de gesteunde naar andere VAF-domeinen en lag ook mee aan de basis van een producties (op vrijwillige basis). Cleo, alle spelers in de sector bewust gemeenschappelijk standpunt rond de het speelfilmdebuut van Eva Cools, maken van hun rol in het duurzame nieuwe wetgeving. is een van de eerste producties die verhaal. Het VAF deelt zijn gemeenschappelijk werden begeleid. expertise en ervaringen rond • Het VAF speelde ook in 2018 een duurzaamheid waar mogelijk. actieve rol binnen Pulse, waar ideeën • Op Europees niveau deelde het en praktijken worden gedeeld. Zo VAF ook in 2018 zijn kennis met werd een praktijksafari georganiseerd verschillende partners. Zo werkte bij AED, nam Pulse actief deel aan het VAF mee aan Green Screen, een het vertonersontbijt en diende de Interreg-project met acht Europese productie van Buck als voorbeeld in partners waar beleidsaanbevelingen een Pulse SDG-publicatie. worden ontwikkeld en lokale partners gezocht om een duurzame werking • Het VAF stelde een reeks bestaande op te starten. Daarnaast is er ook methodes rond duurzaamheid samen Green Regio, een duurzame werkgroep voor de VRT en bracht hen in contact van Cine-Regio die collega’s van met potentiële partners. Er werd ook verschillende fondsen groepeert en nagedacht hoe de VRT duurzaamheid hen toelaat om kennis, ervaringen kan verankeren in de interne organisatie en instrumenten uit te wisselen en te en vertalen naar concrete acties. verfijnen.n

• De duurzame aanpak van het VAF wordt gedeeld door het scenarioatelier Less Is More van Le Groupe Ouest, waar jonge scenaristen bewust • In 2018 werd beslist om voor creatie niet langer met papieren worden gemaakt van de impact van aanvragen te werken. Foto: het archief van het VAF inhoudelijke keuzes in het scenario.

76 .KENNISOPBOUW

77 Ook in de audiovisuele sector groeit gezet naar een inhoudelijke analyse van de vraag naar het staven van beleid de intenties van Vlaamse filmmakers. met gegevens en onderzoek. Data worden steeds belangrijker. Wie Naast het voordeel van analyse- vandaag op een professionele manier mogelijkheden zorgt het intern CRM- beleidskeuzes wil maken, moet systeem er ook voor dat het VAF zijn meten en data verzamelen. Ook het opdracht met de grootst mogelijke VAF ziet een toenemende vraag naar efficiëntie kan uitvoeren. In 2018 meetbare en betrouwbare informatie. werden 1.050 aanvragen behandeld. Om het groeiende aantal aanvragen Het domein Kennisopbouw beheert ook in de toekomst met de nodige KENNISOPBOUW het online portaal MyVAF en het aandacht te kunnen behandelen, achterliggende CRM-systeem. werden de functionaliteiten van Data zijn onontbeerlijk, Ze vormen de basis van een het CRM-systeem verbeterd en gestructureerde dataverzameling uitgebreid. Recurrente taken werden betrouwbare analyses des te meer voor de audiovisuele sector en de geautomatiseerd en procedures plaats die het VAF daarin heeft. vereenvoudigd. Intern werd een reeks opleidingen georganiseerd om de Met de verzamelde data kunnen overgang mogelijk te maken. we beter inspelen op vragen van studenten, pers, onderzoekers en Door in de ingediende dossiers zoveel beleidsmakers. We verhogen de mogelijk gewicht te verleggen van transparantie en kunnen steeds administratief werk naar inhoudelijke sneller en accurater reageren op begeleiding kan het VAF in de vragen. toekomst nog meer de rol van partner opnemen. Het afgelopen jaar werd In 2018 was het voor het eerst alles voorbereid om vanaf 2019 zonder mogelijk om actief bij te dragen papieren dossiers te werken: naast aan een vergelijkende studie van de de digitale versie is het nu niet meer financieringsstructuur van Europese nodig om ook een papieren aanvraag 1.050 23% films op initiatief van het European in te dienen. Dit levert niet enkel een Audiovisual Observatory. De data die tijdswinst op voor de aanvragers, maar INGEDIENDE AANVRAGEN we verzamelen uit de aanvraagmodules is ook een oplossing voor de steeds op MyVAF geven ons meer inzicht toenemende nood aan archiefruimte IN 2018, TEGENOVER in het type projecten dat vandaag en maakt de aanvraagprocedure 854 IN 2017 in Vlaanderen gemaakt wordt. In bovendien een stuk ecologischer. samenwerking met Callebaut Collective We hopen uiteindelijk te evolueren werd het afgelopen jaar een eerste stap naar een papierloze organisatie.

78 In september 2015 werd het online portaal MyVAF gelanceerd. In augustus 2018 MyVAF-chat werd de 2000ste gebruiker geregistreerd. Op MyVAF worden aanvragen ingediend, profielen beheerd en externe commissie- Technologie heeft vele positieve kanten maar kan ook tot frustraties leiden door en juryleden geïnformeerd. Sinds de lancering werden al duizenden mankementen die vaak eigen zijn aan een digitale omgeving. Het VAF verstopt contactgegevens automatisch geüpdatet zich niet achter een muur van telefonische keuzemenu’s, maar wil directe en gekoppeld aan interesses, wat ondersteuning op maat kunnen bieden. Sinds mei 2018 biedt MyVAF-chat een voordien onmogelijk was om centraal bij te houden. Hierdoor krijgen we meer rechtstreekse lijn aan gebruikers met vragen of problemen. Onervaren gebruikers inzicht in onze gebruikers en zijn we in worden op een laagdrempelige manier op weg geholpen. De waardering hiervoor staat om relevante segmenten te bepalen. Met de groeiende bevoegdheden van blijkt duidelijk uit de meer dan 500 chatgesprekken in 2018 en de positieve het VAF is de nood ontstaan om deze feedback die we kregen. Ook buiten de kantooruren worden de meldingen doelgroepen af te bakenen. Dankzij geregistreerd en zo snel mogelijk opgelost. Zo bieden we iedereen ondersteuning gebruikersanalyses van het groeiend aantal gebruikers en activiteiten kunnen op maat. Veelvoorkomende problemen kunnen bovendien geregistreerd worden en we MyVAF optimaliseren. waar mogelijk vermeden in de toekomst. Het afgelopen jaar werd ingezet op de verhoging van het gebruiksgemak: door 18.507 30% structuur aan te brengen in de menu’s, veel voorkomende fouten te voorkomen, SESSIES OP MYVAF een aantal veiligheidswaarborgen in te Bezoeker gaf je Bezoeker gaf je bouwen en een helpdesk te creëren. een beoordeling een beoordeling IN 2018, 30% MEER De aanvraagmodules werden in 2018 DAN IN 2017 aangepast aan de nieuwe regelgeving en bijkomende bevoegdheden kregen een plaats binnen de structuur van MyVAF. Daarnaast zijn ook stappen en heeft commentaar achtergelaten en heeft commentaar achtergelaten gezet om MyVAF in de toekomst te laten functioneren als het centrale “fantastisch efficient!” “Goed! Dit is zoveel handiger interactieplatform tussen het VAF en de dan te moeten bellen.” sector. Afgelopen jaar werd het domein Kennisopbouw uitgebreid van 1 naar 1,6 VTE, waardoor er iets meer ruimte kwam om deze aanpassingen mogelijk te maken. n

79 We kunnen enkel een volledig beeld van de audiovisuele sector krijgen als we onze eigen gegevens kunnen aanvullen met data uit externe A FILM DOESN’T EXIST UNTIL bronnen. Betrouwbare en volledige exploitatiecijfers zijn in dit opzicht al AN AUDIENCE HAS SEEN IT jaren een streefdoel en zullen dat – zolang er een gebrek is aan openheid – ook blijven. Het verzamelen van VOORUITBLIK VOD- en streamingcijfers is, niet enkel Sarah Mosses, Together Films, VAF Reflectiedag: hier maar in veel andere Europese Wie is ons publiek, 23 november 2018 .kennisopbouw lidstaten, nog steeds een grote uitdaging. Dat we in België nog steeds moeilijkheden ondervinden tegelijk toch anonimiteit te kunnen met het centraal verzamelen van garanderen in een dataset waarvan bioscoopcijfers, wordt daarentegen de omvang beperkt is door de schaal bijna een unicum. Ondanks het van de Vlaamse markt. We willen in feit dat onze markt overspoeld het komende jaar al enkele concrete wordt met datagedreven spelers stappen zetten in het ter beschikking is de urgentie hiervan nog niet bij stellen van relevante informatie. In iedereen doorgedrongen. Er is de eerste plaats focussen we op de een spanningsveld ontstaan tussen ontwikkeling van een modelbudget de toenemende vraag naar meer en -financieringsplan dat onervaren transparantie en het verantwoorden makers op weg moet helpen bij het van het beleid enerzijds, en het samenstellen van de financiering ondersteunen van de sector met van een project. Het structureren en zo weinig mogelijk administratieve digitaliseren van deze gegevens belasting anderzijds. binnen het MyVAF-portaal zal dit mogelijk maken. De gegevens die we vandaag verzamelen, moeten onze sector Ook zal er worden voortgewerkt met inzicht geven en de mogelijkheid het rapport van Callebaut Collective bieden om te kunnen benchmarken. om aanvragers een tool aan te reiken Hier ligt een grote kans voor het om bewuster om te gaan met hun VAF als neutrale speler. Door onze doelpubliek. Door kijkersprofielen centrale rol kunnen we informatie te ontwikkelen, bieden we een ter beschikking stellen die niet voor leidraad om ook in de toekomst te iedereen toegankelijk is. Een grote kunnen blijven opvallen in het steeds uitdaging is om voldoende details en toenemende aanbod. n

80 .WERKING

81 .ALGEMENE VERGADERING EN .REGERINGSCOMMISSARISSEN RAAD VAN BESTUUR

De Raad van Bestuur van het VAF werd LEDEN ALGEMENE VERGADERING Ook in 2018 waren An Moons en Jan in januari 2018 hernieuwd en uitgebreid. Vermassen de regeringscommissarissen Tot 2017 bestond de Raad van Bestuur • Lou Berghmans bij het VAF. De regeringscommissarissen uit 9 bestuurders, sinds 2018 bestaat • Anne Chapelle zijn de afgevaardigden van de de Raad uit 11 bestuurders waarvan • Greet Claes bevoegde Vlaamse minister(s) en INTERNE er zeven worden aangeduid door de • Mark Daems houden toezicht over het door het VAF Vlaamse Regering, aangevuld met • Helena De Meerleer gevoerde beleid, zowel op inhoudelijk ORGANISATIE vier onafhankelijke bestuurders*, in • Bavo Defurne als op financieel vlak. Met die opdracht uitvoering van het decreet deugdelijk • Jeroen Depraetere wonen de regeringscommissarissen bestuur in de publieke sector. • Eric Goossens de vergaderingen van de Raad van • Jan Huyse Bestuur bij. LEDEN VAN DE • An Jacobs RAAD VAN BESTUUR 2018 • Regis Le Roy • Anton Maertens • Lou Berghmans* • Paul Michel • Anne Chapelle • Dirk Nielandt • Greet Claes • Caroline Pauwels • Helena De Meerleer* • Tim Raats • Regis Le Roy* • Jan Rombouts • Anton Maertens • Michel Sabbe • Tim Raats • Bert Schreurs • Johan Swinnen • Johan Swinnen • Kenneth Taylor (voorzitter) • Kenneth Taylor (voorzitter) • Maud Van de Velde* • Claire Tillekaerts • Dirk Vanhegen • Maud Van de Velde • Birgitt Van Nerum • Dirk Vanhegen • David Verbruggen • Sofie Verdoodt • Ellen Vermeulen

82 .TEAM Het onderstaande schema is een momentopname van het VAF zoals het er aan het eind van 2018 uitzag. Deze structuur weerspiegelt de diverse opdrachten die zijn geformuleerd in de beheersovereenkomsten met de verschillende fondsen.

DIRECTEUR-INTENDANT Erwin Provoost

ZAKELIJKE LEIDING Frederik Beernaert​

BEHEERSOVEREENKOMST & REGELGEVING Karla Puttemans

Promotie & Algemene Talentontwikkeling Creatie Publiekswerking Kennisopbouw Gamefonds Screen Flanders Communicatie diensten

An Feyfer (FF) Karla Puttemans Christian De Schutter Erik Martens Koen Salmon Youri Loedts Jan Roekens Frederik Beernaert Siebe Dumon (MF)

Dirk Cools Nathalie Capiau Leen Vanderschueren Laurence Verheijen Naomi Nelan Katrien Maes Helga Vinck Projectbeheer Binnenlandse De Filmclub en Ondersteuning Junior Ondersteuning Onthaal en fictie Promotie Ondersteuning Dataverzameling Projectbeheerder Screen Flanders secretariaat Publiekswerking en -analyse

Karen Van Hellemont An Ratinckx Charlotte Van Hassel Projectbeheer Steunaanvragen en Management- animatie en diplomatieke contacten ondersteuning innovatieLab

Jasper Nijsmans Tom Van der Elst Myriam De Boeck Pers en externe Controles en Projectbeheer communicatie boekhouding documentaire

Mathieu Van Neck Stijn Verbruggen Sander Vanhellemont Digitale media Controles en Projectbeheer management FilmLab, korte fictie rapportering en bezwaarcommissie Karin Pays Grafische vormgeving Mathieu Van Neck en beeldarchief Naomi Nelan ICT Junior Projectbeheerder Katrien Maes Promotie Tim Wagendorp Screen Flanders Duurzaamheids- coördinator

83 VOLGENDE ONDERWERPEN KWAMEN IN 2018 TIJDENS HET OVERLEG MET OVERLEGCOMITÉ AAN BOD: DE SECTOR > De eerste reflectiedag voor de sector Naast het Overlegcomité Het globale sectoroverleg te maken met alle beroepsorganisaties > Hearings bij steunaanvragen concretiseert zich in het Overlegcomité, en er werd ook tijd gemaakt voor meer creatie voorziet het VAF afzonderlijke dat in 2018 één keer bij elkaar kwam. thematisch gerichte vergaderingen Een tweede vergadering werd over onderwerpen die slechts een deel > Steun voor regionale spreiding overlegmomenten met de uitgesteld naar januari 2019. Het van de sector aanbelangen. Zo waren > Steun aan de Overlegcomité is samengesteld uit er afzonderlijke overlegmomenten over beroepsorganisaties beroepsverenigingen vertegenwoordigers van de sector, van FilmLab, documentaire, animatie en > Start overleg met de het departement CJM, Media Desk en fictie. Een aantal bezorgdheden die uit filmorganisaties de leiding en afdelingshoofden van dit overleg naar boven kwamen, werd Springplankpremie voor het VAF (inclusief Screen Flanders). De meegenomen in de visienota van de > concrete samenstelling en de verslagen directeur-intendant. vertoners van het Overlegcomité staan op > Lancering van De FilmClub de website. Jaren geleden al verenigden de > VAF-campus FilmLab scenaristen en regisseurs, ongeacht het > Inspiratiedag InnovatieLab Daarnaast voorziet het VAF genre, hun belangen in één organisatie, > Pitchingsessie Theater aan Zee respectievelijk de Scenaristengilde afzonderlijke overlegmomenten Belgische aanwezigheid op met de beroepsverenigingen die en de Unie van Regisseurs. Eind 2018 > een rechtstreeks verband hebben volgden Flanders Doc en de Vlaamse Séries Mania met de werking: de scenaristen vleugel van Anim.be hun voorbeeld > Conceptatelier fictiereeksen (Scenaristengilde), de regisseurs (Unie en traden zij toe tot de VOFTP. > Samenwerking VAF, Ketnet en van Regisseurs), de producenten Daardoor gaat de steun aan de JEF rond kinderdocumentaires (Vlaamse Onafhankelijke Film- beroepsorganisaties nu naar deze drie > MyVAF en Televisieproducenten) en de organisaties, terwijl die vroeger meer > Nieuw reglement Screen filmorganisaties. verspreid zat. Daarnaast krijgt ook de Flanders Acteursgilde sinds kort een structurele De nieuwe directeur-intendant hield er ondersteuning. n > MEDIA-programma bij zijn aantreden in 2018 aan om kennis

84 √ √ NETFLIX-INFOSESSIE REFLECTIEDAG ‘WIE IS ONS PUBLIEK?’ 6 november 23 november TWEE BELANGRIJKE EVENTS VOOR DE SECTOR IN 2018

Toen Lina Brouneus, Director of Co-Productions Op 23 november organiseerden Vlaams minister and Acquisitions bij Netflix, op het laatste ogenblik van Cultuur, Media, Jeugd en Brussel Sven Gatz, moest afhaken voor CONNeXT, aanvaardde ze de het Departement Cultuur, Jeugd en Media van de uitnodiging om op 6 november naar het Huis van Vlaamse overheid en het VAF een reflectiedag in de Vlaamse Film te komen. In een infosessie legde Cinéma Palace. ze uit hoe Netflix te werk gaat en hoe en met welke gegevens de Vlaamse film- en televisiemakers de Verschillende sprekers, waaronder Eddy Duquenne streaming-gigant kunnen contacteren. (CEO Kinepolis), Jan De Clercq & Alexander Vandeputte (Lumière Groep), Madeleine Janssens Na afloop van de infosessie ontmoette (WHY5Research) en Sarah Mosses (Together Lina Brouneus een aantal Vlaamse film- en Films) gaven hun visie op het publiek van Vlaamse televisieproducenten. n audiovisuele creaties. n

85 Met twee territoria wordt structureel NEDERLANDS FILMFONDS (NFF) het verleden ook lange animatiefilms samengewerkt. Het zijn onze meest Tussen het VAF en het NFF bestaat in aanmerking kwamen binnen het natuurlijke partners: Nederland een akkoord waarmee de fondsen aantal van vier, wordt dus nu een vaste (Nederlands Filmfonds) en de Franse coproducties tussen Vlaanderen extra premie voorzien. Elke speelfilm INTERNATIONALE Gemeenschap van België (Centre en Nederland ondersteunen. Deze ontvangt een bedrag van 200.000 EUR. SAMENWERKING du Cinéma et de l’Audiovisuel). Voor samenwerking, die ‘Bredacommissie’ deze samenwerkingen worden jaarlijks als roepnaam kreeg, heeft tot • DOCUMENTAIRE middelen geoormerkt. doel het coproductiebeleid tussen Elk fonds steunt per jaar drie lange beide territoria te structureren, documentaires die reeds majoritair CENTRE DU CINÉMA ET de wederkerigheid te regelen, voor productie zijn goedgekeurd DE L’AUDIOVISUEL DE LA de samenwerking tussen beide door het andere fonds; het gaat dus Samenwerking met COMMUNAUTÉ FRANÇAISE DE filmgemeenschappen te stimuleren om zes coproducties per jaar. Elke BELGIQUE (CCA) en de culturele en professionele documentaire ontvangt een bedrag van andere fondsen De overeenkomst tot samenwerking uitwisseling te bevorderen. maximum 50.000 EUR. en wederkerigheid tussen het VAF en Het VAF staat open voor internationale het CCA over coproducties voor lange Het gaat om films die geïnitieerd • ANIMATIE samenwerking en coproductie met fictie- en animatiefilms is nog steeds van werden in Nederland of Vlaanderen Voor animatie was 2018 een andere territoria, maar meer nog dan het kracht. Daarvoor reserveerden het VAF en dus majoritair zijn in één van beide overgangsjaar naar een nieuw VAF is Screen Flanders het aangewezen en het CCA in hun budget voor 2018 elk territoria. Het andere fonds steunt dan afsprakenkader, waarbij binnen de loket voor buitenlandse producties opnieuw een bedrag van 450.000 EUR. in ondergeschikte orde, met andere samenwerkingsovereenkomst enkel waarvoor met Vlaanderen wordt Vier films per fonds worden ondersteund woorden minoritair. Producties die nog lange animatiefilms zullen worden samengewerkt. Het VAF beoordeelt a rato van 112.500 EUR per film. afkomstig zijn uit een derde territorium gesteund voor een bedrag van 200.000 productieaanvragen die geïnitieerd Ook de samenwerking rond en coproductiemiddelen zoeken in EUR. In principe gaat het om één film worden in het buitenland case by case. documentaires met een budget van Vlaanderen en Nederland vallen niet per jaar. Andere formaten worden Er moet sowieso een meerwaarde 135.000 EUR per fonds werd voortgezet. onder dit akkoord. Voorwaarde voor door beide fondsen via hun regulier voor de Vlaamse creatieve sector aan Het budget wordt verdeeld over indiening bij het minoritaire fonds is selectiesysteem behandeld. verbonden zijn. vier documentaires a rato van 33.750 dat de film in zijn eigen territorium, dus In onze structurele samenwerking EUR per film. Sinds 2017 geldt de van zijn plaatselijke fonds (VAF of NFF), met het Nederlands Filmfonds wordt afspraak tussen beide fondsen dat reeds productiesteun kreeg. gezocht naar meer crossover op het alle documentaires die via het andere vlak van Vlaams-Nederlandse creatieve majoritaire fonds komen onder deze • FICTIE samenwerking en publiek. Zo wordt regeling vallen. Voorwaarde voor Elk fonds steunt per jaar vier speelfilms vanaf 2019 alvast een jaarlijkse bonus indiening bij het minoritaire fonds is die reeds majoritair voor productie zijn van 100.000 EUR ingevoerd voor een dat de film in zijn eigen territorium, dus goedgekeurd door het andere fonds; lange fictie- of animatiecoproductie die van zijn plaatselijke fonds (VAF of CCA), het gaat dus om acht coproducties uitdrukkelijk gecreëerd is om een publiek reeds productiesteun kreeg. (lange fictiefilms) per jaar. Terwijl in aan te spreken in België én Nederland.

86 Eurimages: steun aan al in 2019 lid worden. Daarnaast zijn er Daarnaast heeft de studiegroep voor ook landen die geen deel uitmaken van de vereenvoudiging van de financiële Europese coproducties de Raad van Europa die zich aansluiten procedures het voorbije jaar een voorstel bij Eurimages: dit is het geval voor tot modelbudget uitgewerkt dat op In 2018 was de Belgische bijdrage Canada. Argentinië, Mexico en Israël vrijwillige basis door de producenten aan Eurimages 1.554.842 EUR, een staan op de wachtlijst. gebruikt kan worden. Hieraan zal worden verhoging van 81.060 EUR t.o.v. 2017. voortgewerkt in 2019. 50% van dit bedrag is voor de rekening Ernst & Young Frankrijk werd aangesteld van Vlaanderen. Zo levert België aan om een externe evaluatie van Eurimages Eurimages behandelde in 2018 211 Eurimages de vierde belangrijkste uit te voeren, waarvan het resultaat projecten, waarvan er 75 steun kregen. financiële bijdrage na Frankrijk, eind 2018 werd afgeleverd. Een interne Er werden 59 Belgische coproducties Duitsland en Italië. studiegroep zal in 2019 de conclusies ingediend (28% van het totaal) waarvan en de aanbevelingen van het rapport er 24 werden gesteund (32% van het Momenteel zijn 38 landen die deel analyseren en concrete voorstellen totaal). Hiervan waren respectievelijk uitmaken van de Raad van Europa neerleggen ter bespreking door de 21 en 9 Vlaamse coproducties. In totaal lid van Eurimages. Oekraïne en management-raad van Eurimages ontvingen de gesteunde Vlaamse • The Barefoot Emperor, Montenegro hebben officieel hun tijdens de jaarlijkse strategische coproducties voor 744.438 EUR aan Peter Brosens & Jessica Woodworth, in productie 2018 kandidatuur ingediend en Oekraïne zou bijeenkomst in oktober 2019. ondersteuning.

DOOR EURIMAGES GESTEUNDE DOOR EURIMAGES GESTEUNDE MAJORITAIRE PROJECTEN VLAAMSE PROJECTEN

VLAAMSE GEMEENSCHAP All Those Pretty Horses 27.291 EUR > The Barefoot Emperor, Peter Brosens Before the Fall 28.476 EUR & Jessica Woodworth (fictie) The Domestique 86.260 EUR > The Miracle of Almeria, Moon Blaisse Transnistra 17.472 EUR (documentaire) Charlotte 97.394 EUR > Where is Anne Frank, Ari Folman Las Consequencias 47.388 EUR (animatie) – majo finance Totaal Vlaams minoritair 304.281 EUR FRANSE GEMEENSCHAP The Barefoot Emperor 173.075 EUR > Uspantan, Augusto Cesar Diaz Pompeli, John Shank & Anna Falguères The Miracle of Almeria 41.352 EUR > Where is Anne Frank 225.730 EUR > Lola and the Sea, Laurent Micheli > Adoration, Fabrice Du Welz Totaal Vlaams majoritair 440.157 EUR > Ahmed, Jean-Pierre & Luc Dardenne > Des Hommes, Lukas Belvaux - majo cult Totaal 744.438 EUR

87 European Film Agency Directors In 2018 werd onder meer voortgewerkt De leden bieden een groot aanbod HET VAF IS ACTIEF ALS NATIONAAL rond de regelgeving van auteursrechten aan steunmaatregelen en diensten ter (EFADs) en copyright en de EU-strategie voor ondersteuning van regionale filmcultuur FONDS BINNEN DE EFADS, een digitale eenheidsmarkt, die grote en de filmindustrie en ter bevordering MAAR IS SINDS 2008 OOK Dit netwerk, dat tot 2014 enkel gevolgen kan hebben voor de audio- van de sociale cohesie. Cine-Regio staat informeel bestond, verenigt de directies visuele en cinematografische sector. voor kennisdeling en samenwerking LID VAN CINE-REGIO van 31 nationale filmfondsen uit de tussen regionale filmfondsen en Europese Unie plus IJsland, Noorwegen EFADs houdt elk jaar drie à vier vertegenwoordigt en verdedigt de en Zwitserland. EFADs heeft tot doel de plenaire bijeenkomsten alsook een regionale audiovisuele belangen in ervaringen van de Europese filmfondsen belangrijk aantal vergaderingen van ad Europa, onder andere naar de Europese te bundelen en gemeenschappelijke hoc samengestelde werkgroepen en Commissie en andere instellingen standpunten te formuleren. Het denktanks. Details over de activiteiten die een rol spelen in het bepalen van netwerk stelt alles in het werk om de van de werkgroepen, de denktanks en reglementen en voorwaarden die de voorwaarden die noodzakelijk zijn voor de plenaire bijeenkomsten en de daarbij werking van de regionale filmfondsen een kwalitatieve filmcreatie in Europa te horende persberichten, papers en beïnvloeden. vrijwaren. EFADs richt zich voornamelijk officiële EFADs-standpunten zijn terug tot de internationale instellingen zoals te vinden op de EFADs-website. Naast de uitwisseling van de Europese Unie, de Raad van Europa steunmaatregelen en activiteiten en de Unesco. tussen de leden stonden in 2018 enkele Cine-Regio belangrijke thema’s op de agenda: EFADs heeft drie werkgroepen met als focus: Het VAF is actief als nationaal fonds > Implementation General Block binnen de EFADs, maar is sinds 2008 Exemption Regulations (GBER) > Cinema in het digitale tijdperk ook lid van Cine-Regio, een Europees > Revised Convention on > Auteursrecht en piraterijbestrijding netwerk dat eind 2018 44 regionale Cinematographic Co-production > Filmeducatie filmfondsen uit 12 EU-lidstaten, > Online Public Consultation on the Noorwegen en Zwitserland telt. Creative Europe MEDIA Programme

88 .VLAAMSE FILM IN CIJFERS

89 BIOSCOOP √ 35 VLAAMSE (CO)PRODUCTIES MET BIOSCOOPRELEASE IN 2018 .evolutie bezoekers Vlaamse (co)producties (WAARVAN 14 MAJORITAIRE FICTIEFILMS) 38% 21 majoritair en 9 minoritair 2.223.173 Vlaamse (co)producties werden gesteund door het VAF, Screen Flanders of beide fondsen. 2.424.370 2.099.472 2.061.010 1.968.418 1.994.891 Belgische bioscopen ontvingen 1.915.630 1.824.505 1.720.267 meer dan 2,2 miljoen bezoekers 1.594.788 1.611.963 voor Vlaamse (co)producties. Hiervan koos 20% voor een titel die eind 2017 verscheen, zoals Kampioenen Forever en K3 Love Cruise. Samen met enkele 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015 2016 2017 2018 succesvolle releases in 2018 stijgt het bezoekersaantal met 38% t.o.v. 2017. Met het lage aantal Vlaamse releases √ Engel werd vertoond als openingsfilm van Film Festival Oostende (1.263 toeschouwers), blijft het bezoekerstotaal fluctueren Girl als openingsfilm van Film Fest Gent (6.500 toeschouwers). tussen sterke pieken en dalen.

•TOP 3: BIOSCOOPBEZOEK 2018 (een volledig overzicht vind je hier) Vlaamse fictie Vlaamse documentaire Vlaamse animatie VAF/SF PATSER HOOP DOET LEVEN 22.922 SF MINORITAIR A TEAM PRODUCTIONS JEAN KLUGER NV RIKKIE DE OOIEVAAR 366.113 TOT 1/03/2019: 24.802 WALKING THE DOG 47.104 ADIL EL ARBI EN BILALL FALLAH DOMINIQUE DERUDDERE EXCL. BEZOEKERS FFO (1.693) REZA MEMARI EN TOBY GENKEL VAF/SF NIET SCHIETEN VAF RABOT SF MINORITAIR 12.596 PLOEY YOU NEVER FLY ALONE EYEWORKS FILM & TV DRAMA 356.166 INTI FILMS EXCL. CC (661) EN TOT 1/03/2019: 401.136 CYBORN 12.596 STIJN CONINX CHRISTINA VANDEKERCKHOVE FFG 2017 (750) ÁRNI ÁSGEIRSSON EN IVES AGEMANS VAF GIRL 248.003 VAF MINORITAIR MANU 2.423 VAF ZOOks 312 MENUET CLIN D’OEIL FILMS TOT 1/03/2019: 276.731 EXCL. CC (179) EN POTEMKINO EXCL. CC (3.063) EN LUKAS DHONT EMMANUELLE BONMARIAGE EXCL. FFG 2018 (6.500) SCHOOLVOORSTELLINGEN (42) DIMITRI LEUE EN KRISTOFF LEUE SCHOOLVOORSTELLINGEN (4.169)

90 PRIJZEN EN SPECIALE VERMELDINGEN OP PRIORITAIRE FESTIVALS IN 2018

√ In 2018 gingen er wereldwijd bijna 300 prijzen naar Vlaamse (co)producties. Dit cijfer is echter afhankelijk ANNECY CLERMONT-FERRAND AMSTERDAM FESTIVAL INTERNATIONAL CANNES INTERNATIONAL SHORT LONDEN van de responsgraad bij de CINEKID DU FILM D’ANIMATION FESTIVAL DE CANNES FILM FESTIVAL BFI LONDON FILM FESTIVAL gegevensverzameling voor het jaarverslag, waardoor MENEER PAPIER GAAT UIT BLOEISTRAAT 11 (VAF) GIRL (VAF) RERUNS MINORITAIR (VAF) GIRL (VAF) het onmogelijk is om een WANDELEN (VAF) NIENKE DEUTZ LUKAS DHONT ROSTO A.D. LUKAS DHONT betrouwbare evolutie te BEN TESSEUR EN STEVEN DE BEUL - CRISTAL D’ANNECY DU COURT - BEST PERFORMANCE - ALLEGORITHMIC VISUAL - SUTHERLAND AWARD - NATIONALE PUBLIEKSPRIJS MÉTRAGE VICTOR POLSTER EFFECTS AWARD meten. ONDERBOUW - PRIX FESTIVAL CONNEXTION - FIPRESCI INTERNATIONAL CRITICS PRIZE Vanaf 2018 gebruiken we ROSIE & MOUSSA (VAF/SF) CE MAGNIFIQUE GÂTEAU! (VAF) - QUEER PALM - UN CERTAIN REGARD daarom 40 festivals als vast DOROTHÉE VAN DEN BERGHE EMMA DE SWAEF EN MARC JAMES CAMÉRA D’OR ROELS referentiepunt, zodat we - CINEKID LEEUW JURYPRIJS: BESTE KINDERFILM - PRIX ANDRÉ MARTIN jaarlijks dezelfde selecties FUNAN MINORITAIR (SF) en prijzen gebruiken als VECHTMEISJE MINORITAIR (VAF) DENIS DO kwalitatieve graadmeter JOHAN TIMMERS - CRISTAL D’ANNECY DU LONG voor het succes van Vlaamse - CINEKID LEEUW JURYPRIJS: MÉTRAGE BESTE NEDERLANDSE FAMILIEFILM coproducties op internationale - CINEKID LEEUW PUBLIEKSPRIJS: festivals. Op deze pagina BESTE NEDERLANDSE FAMILIEFILM worden enkel de resultaten getoond van deze prioritaire festivals. Kijk hier voor een lijst van alle selecties en prijzen in 2018.

MARSEILLE TORONTO FESTIVAL INTERNATIONAL NEW YORK NYON SAN SEBASTIÀN TORONTO INTERNATIONAL DE CINÉMA TRIBECA FILM FESTIVAL VISIONS DU RÉEL SAN SEBASTIÀN FILM FESTIVAL FILM FESTIVAL

MITRA MINORITAIR (VAF) HET LEVEN VAN ESTEBAN WHEN ARABS DANCED ANOTHER DAY OF LIFE CE MAGNIFIQUE GÂTEAU! .prioritaire festivals JORGÉ LEON INÈS ESHUN MINORITAIR (VAF) MINORITAIR (VAF/SF) (VAF) - PRIX MARSEILLE ESPÉRANCE - STUDENT VISIONARY AWARD JAWAD RHALIB RAUL DE LA FUENTE EN EMMA DE SWAEF EN - PUBLIEKSPRIJS DAMIAN NENOW MARC JAMES ROELS SEGUNDA VEZ - BEST BASQUE SCREENPLAY - SPECIALE VERMELDING 23 prijzen voor 13 titels DOOR DE JURY MINORITAIR (VAF) - CITY OF DONOSTIA SAN SEBASTIÀN AUDIENCE AWARD 13 prijzen voor DORA GARCIA - PRIX COMPÉTITION GIRL (VAF) 5 VAF-gesteunde majoritair INTERNATIONALE LUKAS DHONT Vlaamse titels - CITY OF DONOSTIA SAN SEBASTIÀN AUDIENCE AWARD 104 selecties met 71 titels - SEBASTIANE AWARD TELEVISIE

•IN 2018 WERDEN 94 VLAAMSE SPEELFILMS, 23 KORTE FILMS EN 21 VAF/SF-GESTEUNDE VLAAMSE REEKSEN VERTOOND OP EEN OMROEP IN VLAANDEREN

50 2 86

FICTIE 44 FICTIE 2 FICTIE 64 39 SPEELFILMS - 5 REEKSEN 1 SPEELFILM - 1 REEKS 39 SPEELFILMS - 19 KORTE FILMS - 6 REEKSEN ANIMATIE 6 ANIMATIE 11 4 SPEELFILMS - 2 REEKSEN 4 SPEELFILMS - 4 KORTE FILMS - 3 REEKSEN DOCUMENTAIRE 11 7 SPEELFILMS - 4 REEKSEN

92 •TOP 3 FILMS OP TELEVISIE 2018 Gemiddeld aantal kijkers per uitzending (een volledig overzicht vind je hier) Vlaamse fictie Vlaamse documentaire Vlaamse animatie Vlaamse korte film

SF WE WILL REMEMBER VAF VAF VIHTA FC DE KAMPIOENEN 2: 1.203.792 THEM 167.462 THE HOUSE OF MAGIC 83.830 CZAR FILM & TV 194.062 JUBILEE GENERAL OFF WORLD NWAVE FRANÇOIS BIERRY VRT VRT MEDIALAAN VRT SKYLINE ENTERTAINMENT ANNABEL VERBEKE BEN STASSEN 2 UITZENDINGEN JAN VERHEYEN

VAF VAF RABOT VAF ROBINSON CRUSOE VAF WILDCARD DE WITTE VAN SICHEM INTI FILMS 80.946 MOVI3D 53.744 REMISE 810.734 VRT MEDIALAAN 59.831 VISIE VRT CHRISTINA BEN STASSEN EN POTEMKINO VRT ROBBE DE HERT VANDEKERCKHOVE 2 UITZENDINGEN VINCENT KESTELOOT DEBEN VAN DAM

KOKO FLANEL VAF SUNNYSIDE VAF ZOOks VAF/WILDCARD 2017 MMG 669.417 CLIN D’OEIL FILMS, 75.421 POTEMKINO 30.554 SONS OF NO ONE 58.267 STIJN CONINX VRT FREDERIK CARBON VRT DIMITRI LEUE EN VRT LUCA SCHOOL OF ARTS VRT KRISTOFF LEUE HANS VANNETELBOSCH

•TOP 3 VAF-GESTEUNDE VLAAMSE TELEVISIEREEKSEN 2018 Gemiddeld aantal kijkers per aflevering, inclusief herhalingen Vlaamse fictiereeksen Vlaamse documentairereeksen Vlaamse animatiereeksen SALAMANDER 2 691.152 RED STAR LINE, 224.906 UKI 6.672 VRT marktaandeel/afl 25,2% EPISODE III, AMERIKA marktaandeel/afl 11,5% VRT marktaandeel/afl 2,1% SKYLINE ENTERTAINMENT UNIVERSAL MUSIC II gem/afl. zonder herhaling: VRT FRANK VAN MECHELEN TOM NEUTTIENS 1.300.462 kijkers, OFF WORLD 900 uitgezonden afl 47% marktaandeel FABIO WUYTACK & DANIEL CATTIER

DE INFILTRANT 678.759 ADEMLOOS 119.777 MINORITAIR GEORGE & PAUL 6.543 MEDIALAAN marktaandeel/afl 27% VRT marktaandeel/afl 5,1% VRT marktaandeel/afl 1,1% EYEWORKS FILM & TV DRAMA STORYHOUSE BEAST PRODUCTIONS, JOËL VANHOEBROUCK DANIËL LAMBO ERIK VERKERK EN JOOST VANDENBOSCH 181 uitgezonden afl

GEVOEL VOOR TUMOR 553.714 ER WAS EENS 70.911 CHICKEN TOWN 5.957 VRT marktaandeel/afl 21,4% VRT marktaandeel/afl 3% MEDIALAAN marktaandeel/afl 2,2% SYLVESTER DIPLODOKUS 1ST-DAY gem/afl. zonder herhaling: gem/afl. zonder herhaling: TOM GORIS LENNART STUYCK EN NIKO MEULEMANS 229 uitgezonden afl 1.106.295 kijkers, BRAM CONJAERTS 115.477 kijkers, 38% marktaandeel 5% marktaandeel

(OVER WATER werd grotendeels uitgezonden in 2019 en krijgt hier dus geen plaats) 93 VOD

•TOP 10 VOD-TRANSACTIES 2018 Majoritair Vlaamse producties

➊ SF FC DE KAMPIOENEN 3: ➏ SF HELDEN BOVEN ALLES ➊ SF FC DE KAMPIOENEN 3: ➏ SF BABA YEGA – THE MOVIE KAMPIOENEN FOREVER HOTEL HUNGARIA, GEERARD VAN DE WALLE KAMPIOENEN FOREVER GERONIMO, MICHAËL VAN OSTADE DE MENSEN, JAN VERHEYEN BIOSCOOPRELEASE: 25/10/2017 DE MENSEN, JAN VERHEYEN BIOSCOOPRELEASE: 28/03/2018 BIOSCOOPRELEASE: 20/12/2017 BIOSCOOPRELEASE: 20/12/2017 ➋ VAF/SF PATSER ➐ SF BABA YEGA – THE MOVIE ➋ VAF/SF PATSER ➐ SF HELDEN BOVEN ALLES A TEAM PRODUCTIONS, ADIL EL ARBI & BILALL FALLAH GERONIMO, MICHAËL VAN OSTADE A TEAM PRODUCTIONS, ADIL EL ARBI & BILALL FALLAH HOTEL HUNGARIA, GEERARD VAN DE WALLE BIOSCOOPRELEASE: 24/01/2018 BIOSCOOPRELEASE: 28/03/2018 BIOSCOOPRELEASE: 24/01/2018 BIOSCOOPRELEASE: 25/10/2017

➌ DE BUURTPOLITIE: DE TUNNEL ➑ VAF/SF CARGO ➌ VAF/SF HET TWEEDE GELAAT ➑ VAF/SF VELE HEMELS ZODIAK BELGIUM, DENNIS VANSLEMBROUCK DE WERELDVREDE, GILLES COULIER EYEWORKS FILM & TV DRAMA, JAN VERHEYEN CAVIAR, JAN MATTHYS BIOSCOOPRELEASE: 7/02/2018 BIOSCOOPRELEASE: 13/09/2017 BIOSCOOPRELEASE: 25/10/2017 BIOSCOOPRELEASE: 8/11/2017 ➍ VAF/SF HET TWEEDE GELAAT ➒ VAF/SF FAÇADES ➍ K3 LOVE CRUISE ➒ VAF/SF FAÇADES EYEWORKS FILM & TV DRAMA, JAN VERHEYEN DE MENSEN, KAAT BEELS EN NATHALIE BASTEYNS STUDIO 100, FREDERIK SONCK DE MENSEN, KAAT BEELS EN NATHALIE BASTEYNS BIOSCOOPRELEASE: 25/10/2017 BIOSCOOPRELEASE: 13/12/2017 BIOSCOOPRELEASE: 13/12/2017 BIOSCOOPRELEASE: 13/12/2017

➎ VAF/SF LE FIDÈLE ➓ VAF/SF VERBORGEN VERLANGEN ➎ DE BUURTPOLITIE: DE TUNNEL ➓ TAKE US HOME SAVAGE FILM/EYEWORKS FILM & TV DRAMA, MENUET, MAARTEN MOERKERKE ZODIAK BELGIUM, DENNIS VANSLEMBROUCK DIAMOND CITY FILMS, LUK WYNS, TIM SLEGERS EN MICHAËL R. ROSKAM BIOSCOOPRELEASE: 22/11/2017 BIOSCOOPRELEASE: 7/02/2018 BOB DEJONGH BIOSCOOPRELEASE: 4/10/2017 BIOSCOOPRELEASE: 5/10/2017

94