deSingeldeSingeldeSingeldeSingel wo 29 jan 2014 Blauwe zaal Grote podia

Antje Weithaas viool & viool

inleiding Pieter Herregodts | 19.15 uur | Blauwe foyer begin 20 uur | pauze omstreeks 20.45 uur | einde omstreeks 21.45 uur focus 2013-2014

Camerata Bern olv. Antje Weithaas viool wo 25 sep 2013 Antje Weithaas viool & Christian Tetzlaff viool wo 29 jan 2014 Antje Weithaas lecture recital do 30 jan 2014 Antje Weithaas publieke masterclasses Kamermuziek vr 31 jan tem. zo 2 feb 2014 Arcanto Quartett & Jörg Widmann klarinet wo 26 mrt 2014 Antje Weithaas viool do 24 apr 2014

teksten programmaboekje Pieter Herregodts coördinatie programmaboekje deSingel, Eveline Heylen Antje Weithaas viool & Christian Tetzlaff viool

Gelieve uw GSM uit te schakelen.

De inleidingen kan u achteraf beluisteren via www.desingel.be Selecteer hiervoor voorstelling | concert | tentoonstelling van uw keuze.

Op www.desingel.be kan u uw visie, opinie, commentaar, appreciatie, … betreffende het programma van deSingel met andere toeschouwers delen. REAGEER & WIN Selecteer hiervoor voorstelling | concert | tentoonstelling van uw keuze. Neemt u deel aan dit forum, dan maakt u meteen kans om tickets te winnen.

Bij elk concert worden cd’s te koop aangeboden door ’t KLAverVIER, Kasteeldreef 6 | Schilde | +32 (0)3 384 29 70 | www.tklavervier.be

Grand café deSingel open alle dagen 9 > 24 uur informatie en reserveren: +32 (0)3 237 71 00 | www.grandcafedesingel.be drankjes | hapjes | snacks | uitgebreid tafelen Antje Weithaas viool & Christian Tetzlaff viool

Jean-Marie Leclair (1697-1764) Béla Bartók (1881-1945) Sonate in D voor twee violen, opus 3 nr 6 12’ Selectie uit Duo’s voor twee violen, Sz98 8’ Andante sempre piano nr 33 Oogstlied Allegro nr 39 Servische dans Largo nr 20 Wisselzang Allegro ma non troppo nr 23 Afscheid van de bruid nr 22 Muggendans nr 40 Dans uit Walachije Béla Bartók (1881-1945) Selectie uit Duo’s voor twee violen, Sz98 10’ nr 44 Transsylvaanse dans (Ardeliana) Eugène Ysaÿe (1858-1931) nr 19 Sprookje Sonate in a voor twee violen, opus posth. 28’ nr 16 Burlesque Poco lento maestoso nr 28 Verdriet Allegretto poco lento nr 43 Pizzicato Allegro vivo e con fuoco nr 36 Doedelzak nr 21 Nieuwjaarslied nr 42 Arabisch lied

Charles-Auguste de Bériot (1802-1870) Duo concertant in g voor twee violen, opus 57 nr 1 14’ Moderato Adagio moderato Rondo - Allegro con spirito pauze De Franco-Belgische vioolschool

Tijdens de barokperiode waren de instrumenten, genres en speelstijl van de wereldvermaarde Italiaanse vioolschool – met namen als Corelli, Veracini, Locatelli en Vivaldi – toonaangevend. De Fransen waren aanvankelijk echter niet echt happig op die buitenlandse cultuurproducten. Net zoals de Italiaanse opera een bedreiging was voor de Franse opera, strookte ook de sensationele en temperamentvolle speelstijl van de Italianen niet met de Franse élégance. Die situatie veranderde in de achttiende eeuw. Politieke en culturele uitwisselingen tussen de hoven van Parijs en Turijn speelden daarin een significante rol. De Italiaanse sonates vonden zo hun weg naar het bloeiende Parijse concertleven en naar de succesvolle publicatiemarkt. Franse violisten gingen in de leer bij de trans-Alpijnse meesters, en dan voornamelijk bij Battista Somis, een leerling van Arcangelo Corelli. De meest invloedrijke onder hen was zonder twijfel Jean-Marie Leclair (1697-1764). Leclair was naast violist ook een gerenommeerd componist (en danser) en wordt beschouwd als de grondlegger van de Franse vioolschool. In dezelfde geest als Couperins ‘goûts réunis’ en Quantz’ ‘vermischter Geschmack’ slaagde Leclair erin om een unieke synthese te smeden tussen Italiaanse expressie en Franse charme. Hij creëerde een succesvolle combinatie van Corelli’s zangerige sonatestijl, de Lulliaanse dans en de ‘pièce’ van de Franse klavecimbel- en gambaspelers. Hoewel Leclair ook concerto’s, balletten en zelfs een opera schreef, is hij vandaag vooral bekend dankzij zijn sonates. De bundel van ‘Zes sonates voor twee violen zonder basso continuo’ opus 3 schreef hij in 1730 te Parijs, op het toppunt van zijn roem als componist. De ‘Zesde sonate’, in D, is vormgegeven als een vierdelige sonata da chiesa (met een afwisseling van een snel, een traag en terug een snel en een traag deel) naar Corelli’s model. De vioolschriftuur is voor de tijd technisch geavanceerd. Leclair was vooral bekend om zijn briljante en precieze uitvoering van dubbelgrepen (waarbij de violist twee snaren tegelijkertijd bespeelt). Met deze techniek verrijkte hij vooral in de langzame delen van deze sonate de harmonie en de textuur. Het vierde deel bevat canonische imitatie boven gonzende pedaalnoten. Ten slotte brengt het snelle tweede deel ook virtuoos passagewerk en razendsnelle snaarwissels.

Eugène Ysaÿe Aan het begin van de negentiende eeuw blijkt de Italiaanse Zijn composities – vioolwerken, maar ook kamermuziek, orkest- vioolschool van het voorplan te zijn verdwenen ten voordele van de stukken en een opera – zijn op harmonisch vlak erg origineel en Franse dochterschool. Toch is het opnieuw voornamelijk een Italiaan verraden de invloed van Saint-Saëns, Fauré en Chausson. De ‘Sonate geweest, Giovanni Battista Viotti (1755-1824), die de fundamenten voor twee violen in a’ schreef hij in 1915 voor de Belgische koningin had gelegd voor de gesystematiseerde Franse benadering van Elisabeth. Zij was als beschermelinge van de muziek goed bevriend vioolspelen en lesgeven. In de jaren 1840 werd als zijtak van de met Ysaÿe en volgde ook vioolles bij hem. De vioolwedstrijd die Franse school de (Franco-)Belgische vioolschool gesticht door oorspronkelijk door Ysaÿe werd ingericht, draagt sinds WO II haar Charles-Auguste de Bériot (1802-1870). De Bériot moderniseerde de naam. De koningin moet een verdienstelijke violiste zijn geweest, want Franse traditie van Viotti, Baillot, Rode en Kreutzer door er Paganini’s de sonate stelt behoorlijke eisen aan haar uitvoerders. De textuur is fabelachtige virtuositeit aan toe te voegen. In Parijs kreeg hij advies door de haast permanente dubbelgrepen en talrijke akkoorden zo dik, van Viotti en les van diens leerling Pierre Baillot, maar naar verluidt dat de sonate bijwijlen klinkt als een strijkkwartet. was de Bériot niet in staat om de Franse academische discipline na te leven en had Baillot een hekel aan zijn technische excentriciteiten. Béla Bartók (1881-1945) ademde de folklore van zijn heimat Net als Leclair was ook de Bériot in zijn tijd een succesvol componist. Hongarije. Als jongeman trok hij er met collega Zoltán Kodály op uit Naast tien vioolconcerti schreef hij talloze variatiereeksen, duetten en om in zijn geboortestreek volksliedjes te verzamelen, op te nemen en studies voor de viool. Zoals de meeste negentiende-eeuwse virtuozen te boek te stellen. Mettertijd richtte hij zijn blik (of beter: oor) ook op schreef hij vooral muziek waarmee hij als violist kon uitpakken. Oost-Europa en op Noord-Afrika. Veeleer dan zich met zuiver museale Zowel qua techniek als qua emotionele impact zocht hij naar het praktijken bezig te houden, streefde Bartók ernaar om de melodieën grootst mogelijke effect. De kunstjes die hij uitvoerde – waaronder en de stijl van de volksmuziek te integreren in de kunstmuziek. harmonieken (het isoleren van boventonen), linkerhandpizzicati Uiteindelijk zou zijn persoonlijke compositietaal permanent worden (aantokkelen van de snaar met de vingers die tegelijkertijd de gekleurd door de karakteristieke harmonieën, melodieën en ritmes toonhoogte bepalen) en spiccati (boogvoering waarbij de strijkstok van de volkswijsjes. bij elke noot opveert) – waren even ingenieus als sprankelend en hij In 1908 schreef Bartók ‘Voor kinderen’, een verzameling pleegde zijn sentimentele melodieën met zachte elegantie en een didactische pianowerkjes die stuk voor stuk waren gebaseerd warme toonkwaliteit voor te dragen. op een volksmelodie. Meer dan twintig jaar later verzocht de Het ‘Duo concertant’ voor twee violen in g (opus 57 nr 1) uit 1847 Duitse vioolpedagoog Erich Doflein hem om van deze stukjes is exemplarisch voor de Bériots beminnelijke en tegelijkertijd viooltranscripties te maken voor zijn ‘Geigenschulwerk’. Bartók flamboyante stijl. Het eerste deel valt meteen met de deur in huis verkoos echter nieuwe werkjes te schrijven en verstrekte hem in – in de partituur staan de aanduidingen ‘risoluto’ en ‘fieramente’. 1931 de 44 Duo’s voor twee violen Sz. 98. Hij arrangeerde daarvoor De virtuoze glansrol is weggelegd voor de eerste violist. In het niet enkel Hongaarse melodieën, maar putte ook uit het Slowaakse, daaropvolgende langzame deel brengt de eerste viool een gracieus Roemeense, Oekraïense, Servische en Arabische folkloristische cantabile terwijl de tweede partij ondersteunt door middel van een erfgoed. Omwille van het didactische doel zijn de stukjes geordend ‘geborduurde’ begeleiding. Het slotdeel bevat talloze chromatische volgens moeilijkheidsgraad. Toch zijn de uitdagingen voor de leerling loopjes en duizelingwekkende spiccati. niet echt van technische maar eerder van muzikale aard. Het gehoor wordt geoefend door scherpe dissonanten, bitonale passages en De Bériot drukte onuitwisbaar zijn stempel op de romantische polyritmische texturen. De vioolpartijen bewegen zich om didactische vioolmuziek. Zijn meest gevierde leerling, Henri Vieuxtemps, was op redenen grotendeels als een canon. Op die manier kan de leerling zijn beurt een leraar van Eugène Ysaÿe (1858-1931). Ysaÿe was een steeds de speelwijze van de leraar imiteren. exponent van de laat-romantiek en prefigureerde meteen ook het moderne vioolspel. Hij combineerde een fenomenale techniek met een rijke muzikale verbeelding en speelde met buitengewone flair en panache. Zijn sound was krachtig, maar tegelijkertijd zinnenstrelend geraffineerd. Virtuositeit was voor hem bovendien niet langer een doel op zich. Bartók tijdens het verzamelen van volksliederen bij Slovaakse boeren, 1907. Antje Weithaas

Violiste Antje Weithaas is een van de meest gevraagde solisten en chambristen van haar generatie. Men kan zich nauwelijks een betere pleitbezorger van muziek voorstellen omdat ze zowel de muziek ‘an sich’ als de overdracht van muziek aan het publiek op het voorplan zet. Haar omvangrijke repertoire bevat de grote klassiekers van Mozart, Beethoven en Schumann, evenals 20ste-eeuwse concerti van Sjostakovitsj, Prokofjev, Ligeti of Goebajdoelina en nieuwe muziek zoals het recent gecomponeerde Vioolconcerto van Jörg Widmann of weinig opgevoerde werken van Korngold, Hartmann en Schoeck. Antje Weithaas werd reeds uitgenodigd om op te treden met de grootste toonaangevende Duitse orkesten zoals het Deutsches Symphonie-Orchester Berlin, de Bamberg Symphoniker alsook de grote Duitse radio-orkesten en internationale orkesten zoals de , de , het , de BBC Symphony, en andere vooraanstaande orkesten in Nederland, Scandinavië en Azië. Ze werkte samen met dirigenten zoals , Sir , Yuri Temirkanov, , en Carlos Kalmar. Tijdens het seizoen 2013-2014 is Antje Weithaas te gast in deSingel om haar muzikale versatiliteit te tonen in concerten met de Camerata Bern en in een duorecital met Christian Tetzlaff. Met de Camerata Bern, waarvan ze sedert het seizoen 2009-2010 artistiek directeur is, werkt ze aan het vioolconcerto van Beethoven en projecten met muziek van bijvoorbeeld Angelika Kirchschlager, Jörg Widmann en . Twee hoogtepunten van het seizoen zijn ongetwijfeld haar solo-optredens met het BBC Philharmonic Orchestra onder leiding van Antonello Manacorda (Sibelius) en met het Nederlands Philharmonisch Orkest en Julian Steckel onder leiding (Brahms). © Giorgia Bertazzi Naast haar samenwerking met toporkesten is Antje Weithaas zeer actief op het gebied van kamermuziek. Met bevriende musici zoals Christian en , Clemens Hagen, Silke Avenhaus, , en deSingel tijdlijn speelt Antje Weithaas in wisselende kamermuziekformaties. Ze maakt tevens deel uit van het succesvolle Arcanto Quartett dat kind aan huis is in de Carnegie wo 29 jan 2014 Hall in New York, in Londen, Gulbenkian Foundation in Lissabon, Antje Weithaas & Christian Tetzlaff het Palau de la Música in Barcelona, Théâtre du Châtelet en Cité de la Musique in Leclair, Bartók, de Bériot, Ysaÿe Parijs, de Philharmonie in Berlijn en het Konzerthaus Wien. Op het label Harmonia wo 25 sep 2013 Mundi bracht ze met haar kwartet cd’s uit met werken van Bartók, Brahms, Ravel, Camerato Bern olv. Antje Weithaas Dutilleux, Debussy en Schubert. Beethoven, Britten Antje Weithaas bracht diverse opnames uit waaronder de zeer geprezen vertolking do 7 mrt 2013 van sonates van Brahms en Mendelssohn en van werken van Schubert, Saint- Arcanto Quartett Saëns, Ravel en Fauré. Hiervoor werkte ze samen met Silke Avenhaus onder Mozart, Hindemith, Brahms het CAvi-label waarvoor ze recentelijk ook werk van Berg en Beethoven in samenwerking met de Stavanger Symphony onder leiding van Steven Sloane [...] opnam. Met de Camerata Bern nam ze Mendelssohns Concerto voor viool, piano vr 12 jan 2007 en orkest op (met Alexander Lonquich) en een bewerking van zijn Strijkkwintet nr Antje Weithaas, Marie Luise Neunecker & Silke Avenhaus 2, opus 87. Recent verscheen haar tweede cd met Camerata Bern met werken van Koechlin, Schumann, Kirchner, Brahms Beethoven. Antje Weithaas begon viool te spelen toe ze amper 4 jaar oud was. Later studeerde ze aan Hochschule für Musik ‘Hanns Eisler’ in Berlijn bij Werner do 7 dec 2006 Scholz. Ze won het Kreisler Concours in Graz in 1987 en het Bach Concours in Arcanto Quartett Leipzig in 1988, evenals de Hannover International Violin Competition in 1991. Na Mozart, Webern, Brahms onderwezen te hebben aan de Universität der Künste Berlin, werd Antje Weithaas vr 24 feb 2006 in 2004 professor viool aan de Hochschule für Musik “Hanns Eisler” in 2004. Ze Antje Weithaas & Tabea Zimmermann speelt zelf op een Peter Greiner viool uit 2001. Mozart, Spohr, Bartók, Martinu Christian Tetzlaff Al meer dan 20 jaar geniet Christian Tetzlaff een muziekleven dat met 100 concerten per jaar gevuld is. Hij begon het seizoen 2013-2014 met concerten tijdens de Salzburger Festspiele, het Rheingau Music Festival, de Schubertiade, het Beethovenfest Bonn en optredens in Istanbul. Als voormalig lid van het Bundesjugendorchester speelde hij het vioolconcerto van Brahms ter gelegenheid van de 50ste verjaardag van "Jugend Musiziert" in het Berlijnse Konzerthaus. Hij zal hetzelfde werk eveneens uitvoeren met Andris Nelsons in het kader van een concertcyclus rond Brahms met het London Philharmonia Orchestra. De focus op Brahms tijdens dit seizoen omvat bovendien nog optredens van de Brahms pianotrio's met Tanja Tetzlaff en Lars Vogt in Parijs, Berlijn, Hannover en Zürich. In het voorjaar van 2014 speelt Christian Tetzlaff Beethovens vioolconcert met het Chamber Orchestra of Europe onder leiding van Vladimir Jurowski. Tijdens zijn tournee in Europa met de Vienna Philharmonic onder leiding van Riccardo Chaill voert hij het vioolconcerto van Sibelius uit, één van zijn favoriete werken. Ook zal hij opnieuw in de Verenigde Staten spelen met The Philadelphia Orchestra onder leiding van Manfred Honeck, de Los Angeles Philharmonic en het National Symphony Orchestra Washington met Christoph Eschenbach, het St. Louis Symphony Orchestra onder leiding van David Robertson, de Chicago Symphony onder leiding van Esa-​​Pekka Salonen en het San Francisco Symphony Orchestra met Michael Tilson Thomas. Ook met het Tetzlaff Quartet concerteert hij in de Verenigde Staten en Carnegie Hall in het bijzonder. Jaarlijks speelt Christian Tetzlaff recitals met Sonates en Partita's van Bach. Dit seizoen vormt daar geen uitzondering op en bevat optredens in oa. Sydney en San Francisco. Recent was hij nog te gast in Frankfurt als artist-in-residence waarbij hij een concert met het en Franz Welser-Möst verzorgde naast een met het Arcanto Kwartet en een soloavond met muziek van Bach. Christian Tetzlaff heeft zich steeds toegelegd op het opnemen van de meest gespeelde werken voor viool. Onlangs bracht hij de sonates voor viool en piano van Schumann en Mozart uit in samenwerking met Lars Vogt op de Ondine label, evenals het Widmann vioolconcerto met het Swedish Radio Symphony Orchestra onder leiding van Daniel Harding. Christian Tetzlaff speelt op een viool van de hand van de Duitse vioolbouwer Peter Greiner en doceert regelmatig aan de in Frankfurt. www.christian-tetzlaff.de

deSingel tijdlijn wo 29 jan 2014 Antje Weithaas & Christian Tetzlaff Leclair, Bartók, de Bériot, Ysaÿe wo 22 apr 2009 Christian Tetzlaff & Lars Vogt Bach, Brahms, Bartók do 1 mrt 2007 Tetzlaff Quartett Mozart, Berg, Mendelssohn-Bartholdy do 19 mei 2005 Dietrich Henschel, Christian Tetzlaff, Tanja Tetzlaff, Lars Vogt Schumann, Paul 21 feb 2001 Christian Tetzlaff & Symfonieorkest van de Munt olv. Antonio Pappano Hindemith, Ligeti, Mozart

© Alexandra Vosding binnenkort in deSingel Publieke masterclasses voor viool & kamermuziek olv. Antje Weithaas © Giorgia Bertazzi © Giorgia

De Duitse violiste Antje Weithaas behoort tot de meest gevraagde solisten en chambristes van haar generatie. Sinds 2004 is ze als professor viool verbonden aan de Musikhochschule ‘Hanns Eisler’ in Berlijn. We zijn bijzonder verheugd dat Weithaas tijd maakt om in deSingel masterclasses te komen geven - wat ze overigens maar zelden toezegt. Weithaas is van alle markten thuis, ongetwijfeld zullen alle stijlen en uitvoeringspraktijken de revue passeren. Met haar aanstekelijke energie haalt zij het beste naar boven uit elke student.

vr 31 jan | 9.45 - 14 uur za 1 & zo 2 feb | 9.45 - 18.15 uur Kleine zaal | gratis voor toehoorders | zonder reservering architectuur theater dans muziek

www.desingel.be t +32 (0)3 248 28 28 Desguinlei 25 B-2018 Antwerpen f deSingelArtCity deSingel is een kunstinstelling van de Vlaamse Gemeenschap en geniet de steun van de Provincie en de Stad Antwerpen.

mediasponsors