DOCSLIB.ORG

Deportaties, Onderduik, Ontsnapping 1942–1945

Total Page：16

File Type：pdf, Size：1020Kb

Download full-text PDF Read full-text
Deportaties, Onderduik, Ontsnapping 1942–1945 UvA-DARE (Digital Academic Repository) Vergelijking van Jodenvervolging in Frankrijk, België en Nederland, 1940-1945 : overeenkomsten, verschillen, oorzaken Griffioen, J.W.; Zeller, R. Publication date 2008 Link to publication Citation for published version (APA): Griffioen, J. W., & Zeller, R. (2008). Vergelijking van Jodenvervolging in Frankrijk, België en Nederland, 1940-1945 : overeenkomsten, verschillen, oorzaken. General rights It is not permitted to download or to forward/distribute the text or part of it without the consent of the author(s) and/or copyright holder(s), other than for strictly personal, individual use, unless the work is under an open content license (like Creative Commons). Disclaimer/Complaints regulations If you believe that digital publication of certain material infringes any of your rights or (privacy) interests, please let the Library know, stating your reasons. In case of a legitimate complaint, the Library will make the material inaccessible and/or remove it from the website. Please Ask the Library: https://uba.uva.nl/en/contact, or a letter to: Library of the University of Amsterdam, Secretariat, Singel 425, 1012 WP Amsterdam, The Netherlands. You will be contacted as soon as possible. UvA-DARE is a service provided by the library of the University of Amsterdam (https://dare.uva.nl) Download date:05 Oct 2021 391 4. DEPORTATIES, ONDERDUIK, ONTSNAPPING, 1942–1945 4.1 Centrale planning en organisatie van de deportaties, juni–juli 1942 Tijdens de vergadering van betrokken staatssecretarissen en topambtenaren bij Wannsee op 20 januari 1942 waren niet alleen bevoegdheden afgebakend en de organisatie van de voorgenomen deportaties besproken, maar kwamen ook de totale aantallen te deporteren joden in de verschillende landen aan de orde. Voor heel Europa werd het getal van elf miljoen joden vastgesteld. Wat de West- Europese landen Noorwegen, Denemarken, Nederland, België en Frankrijk (bezet en onbezet deel) betrof, werd uitgegaan van respectievelijk 1.300, 5.600, 160.800, 43.000 en 865.000. 1 Het Nederlandse cijfer was gebaseerd op de registratiegegevens van 1941, waarbij ook personen van gedeeltelijk joodse afkomst waren geteld. Voor België dienden de tellingen van eind 1940 voorlopig als basis.2 Het Franse cijfer was gesplitst: voor de bezette zone werd uitgegaan van 165.000; voor onbezet Vichy-Frankrijk werd het veel te hoge aantal van 700.000 vermeld, terwijl de Franse registratiegegevens uit september 1941 voor de onbezette zone uitkwamen op 141.000. 3 Wel moesten bij dit laatste cijfer ongeveer tienduizend in kampen geïnterneerde buitenlandse joden worden opgeteld. 4 Eichmann streefde ernaar dat de maatregelen die direct samenhingen met de komende deportaties, in Frankrijk, België en Nederland gelijktijdig zouden worden doorgevoerd. Daartoe hield hij tussen januari en juli 1942 in Berlijn verscheidene vervolgbesprekingen met zijn vertegenwoordigers uit Parijs (Dannecker), Brussel (Asche en Erdmann) en Den Haag (Zöpf). 5 In de praktijk stuitte Eichmanns streven echter op problemen, zoals bij de invoering van de jodenster al was gebleken. Ook met betrekking tot de aantallen joden voor de eerste geplande deportaties zouden zich moeilijkheden voordoen. Begin juni 1942 riep Eichmann de Judenreferenten uit de drie West- Europese landen opnieuw bijeen in Berlijn. 6 Tijdens dit overleg op de elfde van die maand werd overeengekomen dat in circa acht maanden uit Frankrijk 100.000 joden, uit België 10.000 en uit Nederland 15.000 joden zouden worden gedeporteerd. 7 Vanaf 13 juli zouden wekelijks drie treinen 1 ‘Wannsee-Protokoll’, in: Léon Poliakov, Joseph Wulf (Hg.), Das Dritte Reich und die Juden. Dokumente und Berichte (Wiesbaden: Fourier, 1989²), pp. 116–126, aldaar 121-122; zie ook in: Documents of the persecution of the Dutch Jewry 1940–1945 (Amsterdam: Athenaeum etc., 1979), pp. 13–32, aldaar 18-19, 30; Kempner, Eichmann und Komplizen , 133–147. 2 Voor Nederland, zie: Herzberg, Kroniek (1985), 63–69; Presser, Ondergang , I, 62–64, 417–418; Sijes, Studies , 128; De Jong, Koninkrijk , IV, 811–812. Voor België, zie: M. Steinberg, L’Étoile et le Fusil , I, 83; Idem, La Persécution , 131; Idem, Dossier Brussel– Auschwitz , 144; Ludwig Nestler (u.A., Hrsg.), Die faschistische Okkupationspolitik in Belgien, Luxemburg und den Niederlanden (1940–1945). Dokumentenauswahl (Berlin, 1990) doc. nr. 107 op p. 193; Hilberg, Destruction of the European Jews , p. 601 n. 6. 3 A. Cohen, Persécutions et sauvetages , pp. 62–63: Tableau 1 en noot 8; Klarsfeld, Vichy–Auschwitz. Die Zusammenarbeit , 26–28; Marrus/Paxton, Vichy France , 191–194, 221–222. Voor sommige departementen diende bij de vermelde cijfers nog een geschat aantal kinderen beneden de vijftien jaar te worden opgeteld. Voor het vermelde veel te hoge cijfer van 700.000 voor onbezet Frankrijk oppert M. Abitbol als mogelijke verklaring dat dit aantal niet alleen het grondgebied in Europa omvatte, maar ook de onder direct gezag van Vichy staande Franse gebieden in Noord-Afrika: de drie departementen van Algerije, die als integraal deel van Frankrijk werden bestuurd en onder het Franse ministerie van Binnenlandse Zaken vielen, alsmede de protectoraten Tunesië en Marokko, die niet onder het ministerie van Koloniën, maar onder Buitenlandse Zaken ressorteerden. Michel Abitbol, Les Juifs d’Afrique du Nord sous Vichy (Paris: Maisonneuve et Larose, 1983; nieuwe uitgave Paris: Riveneuve, 2008). Deze opvatting is echter in strijd met de taal en logica van het ‘Wannsee-Protokoll’, waarin het constant over de joden in Europa gaat, zowel in de tekst van de besprekingen als in de lijst van landen met aantallen, waar betreffende Turkije alleen het Europese deel wordt genoemd en de Sovjet-Unie waarvan eveneens alleen de Europese gebieden zijn gespecificeerd. Zie: Daniel Carpi, ‘Mispar hayehudim betsarfat lefi protokol ve’idat Wannsee (Januar 1942) – dimyon umtsi’ut’ (The Number of Jews in France according to the Wannsee meeting protocol, January 1942 – fantasy and reality), in: Massua , vol. 13 (1985), pp. 129–132 (Hebr.); Dan Michman, Bimei shoah ufkudah (In Days of Holocaust and Reckoning), vol. 7 (Tel-Aviv: Open University Press, 1991), pp. 105–107 (Hebr.). 4 A. Cohen, Persécutions et sauvetages , pp. 63 en 99: Tableau 2 en noot 70. 5 Kempner, Eichmann und Komplizen , 165–168, 180–182, 266–267; Hans Safrian, Eichmann und seine Gehilfen (Frankfurt am Main: Fischer, 1995), 203–205; Yaacov Lozowick, Hitler’s Bureaucrats. The Nazi Security Police and the Banality of Evil (London/New York: Continuum, 2002), 88–92, 100–105, 152, 190–193; vergel. Idem, Hitlers Bürokraten: Eichmann, seine willigen Vollstrecker und die Banalität des Bösen (Zürich: Pendo, 2000), 189–194; Browning, Origins , 414–415; David Cesarani , Eichmann. His life and crimes (London: William Heinemann, 2004), 137–139. 6 Eichmann aan Lischka, 4 juni 1942, CDJC doc. XXV b-31, afgedrukt in Klarsfeld (ed.), Endlösung , 64. 7 Vermerk , 15 juni 1942, van het Referat IV J ( Judenreferat ) Sipo-SD Parijs, ondertekend door Dannecker, geparafeerd door Hagen, aan Knochen en Lischka, ‘Betr.: Weitere Judentransporte aus Frankreich’, CDJC doc. nr. XXVI -29, foto-reproductie in: M. Steinberg, Dossier Bruxelles–Auschwitz , 28–29, 139; Idem, Dossier Brussel–Auschwitz , 28–29, 145; vergel. Idem, L’Étoile et le Fusil , II, 15–16; Raul Hilberg, Sonderzüge nach Auschwitz (Mainz: Dumjahn, 1981), p. 167: bijlage 19; Idem, Destruction , 634 n. 89; Recueil , III, 825– 826; Klarsfeld, Vichy , 66–69, 81. Marrus/Paxton, ‘The Nazis and the Jews in Occupied Western Europe’, JMH 54 (1982), 702 n. 35. 392 met joden tussen de 16 en 40 jaar moeten gaan rijden. Het hoge Franse aantal – dat aanvankelijk door Dannecker zelf was voorgesteld – bleek al snel niet haalbaar. Binnen enkele dagen liet de Transportabteilung van de Reichsbahn weten dat de gevraagde vervoerscapaciteit niet volledig ter beschikking kon worden gesteld. In de eerste plaats bleek dat een groot deel van het beschikbare Duitse treinmaterieel in Frankrijk inmiddels door het Verkehrsministerium in opdracht van de Wehrmacht naar Duitsland was overgebracht ter voorbereiding en uitvoering van het zomeroffensief in Rusland. De overgebleven transportcapaciteit was nauwelijks voldoende voor het tegelijkertijd geplande vervoer van 350.000 Franse arbeiders naar Duitsland voor tewerkstelling in het kader van de door Laval eveneens in juni overeengekomen relève .8 Gezien deze complicaties bepaalde Eichmann op 22 juni dat het totale deportatieaantal voor Frankrijk, Nederland en België van 125.000 werd teruggebracht tot 90.000 en dat de spreiding over de drie landen werd veranderd. Op grond van een bevel van Himmler slaagde hij erin niet alleen voor België en Nederland, maar ook voor Frankrijk het benodigde Duitse treinmaterieel ter beschikking te krijgen. Vanaf midden juli zouden in wekelijkse transporten van circa duizend personen uit Nederland 40.000, uit België 10.000 en uit Frankrijk 40.000 joden weggevoerd worden. 9 De vereiste trein- en tijdschema’s werden in nauwe samenwerking met Reichsbahn uitgewerkt. De Judenreferenten in de drie landen zouden de transporten naar de doorgangskampen in hun gebieden organiseren. 10 Formeel waren ook het Auswärtige Amt te Berlijn en zijn vertegenwoordigers in de bezette landen bij de organisatie van de deportaties betrokken. Het RSHA wilde met deze instanties een goede verstandhouding onderhouden, omdat hun toestemming bij de uitvoering van de deportaties vereist was, in verband met de nationaliteit van de gedeporteerden. Dit was doorgaans niet meer
Load more

Recommended publications
  • Paul Touvier and the Crime Against Humanity'
    Paul Touvier and the Crime Against Humanity' MICHAEL E. TIGARt SUSAN C. CASEYtt ISABELLE GIORDANItM SIVAKUMAREN MARDEMOOTOOt Hi SUMMARY I. INTRODUCTION ............................................... 286 II. VICHY FRANCE: THE BACKGROUND ................................ 286 III. TOUVIER'S ROLE IN VICHY FRANCE ................................ 288 IV. THE CRIME AGAINST HUMANITY ................................. 291 A The August 1945 Charter ................................... 291 B. The French Penal Code .................................... 293 C. The Barbie Case: Too Clever by Half ........................... 294 V. THE TouviER LITIGATION ....................................... 296 A The Events SurroundingTouvier's Captureand the PretrialLegal Battle ... 296 B. Touvier's Day in Court ..................................... 299 VI. LEGAL ANALYSIS: THE STATE AGENCY DILEMMA.. ...................... 304 VII. CONCLUSION ............................................... 309 " The idea for this essay began at a discussion of the Touvier trial with Professor Tigar's students at the Facut de Droit at Aix-en-Provence, with the assistance of Professor Andr6 Baldous. Ms. Casey provided further impetus for it by her research assistance on international human rights issues, and continued with research and editorial work as the essay developed. Ms. Giordani researched French law and procedure and obtained original sources. Mr. Mardemootoo worked on further research and assisted in formulating the issues. The translations of most French materials were initially done by Professor Tigar and reviewed by Ms. Giordani and Mr. Mardemootoo. As we were working on the project, the Texas InternationalLaw Journaleditors told us of Ms. Finkelstein's article, and we decided to turn our effort into a complementary piece that drew some slightly different conclusions. if Professor of Law and holder of the Joseph D. Jamail Centennial Chair in Law, The University of Texas School of Law. J# J.D.
    [Show full text]
  • On the Threshold of the Holocaust: Anti-Jewish Riots and Pogroms In
    Geschichte - Erinnerung – Politik 11 11 Geschichte - Erinnerung – Politik 11 Tomasz Szarota Tomasz Szarota Tomasz Szarota Szarota Tomasz On the Threshold of the Holocaust In the early months of the German occu- volume describes various characters On the Threshold pation during WWII, many of Europe’s and their stories, revealing some striking major cities witnessed anti-Jewish riots, similarities and telling differences, while anti-Semitic incidents, and even pogroms raising tantalising questions. of the Holocaust carried out by the local population. Who took part in these excesses, and what was their attitude towards the Germans? The Author Anti-Jewish Riots and Pogroms Were they guided or spontaneous? What Tomasz Szarota is Professor at the Insti- part did the Germans play in these events tute of History of the Polish Academy in Occupied Europe and how did they manipulate them for of Sciences and serves on the Advisory their own benefit? Delving into the source Board of the Museum of the Second Warsaw – Paris – The Hague – material for Warsaw, Paris, The Hague, World War in Gda´nsk. His special interest Amsterdam, Antwerp, and Kaunas, this comprises WWII, Nazi-occupied Poland, Amsterdam – Antwerp – Kaunas study is the first to take a comparative the resistance movement, and life in look at these questions. Looking closely Warsaw and other European cities under at events many would like to forget, the the German occupation. On the the Threshold of Holocaust ISBN 978-3-631-64048-7 GEP 11_264048_Szarota_AK_A5HC PLE edition new.indd 1 31.08.15 10:52 Geschichte - Erinnerung – Politik 11 11 Geschichte - Erinnerung – Politik 11 Tomasz Szarota Tomasz Szarota Tomasz Szarota Szarota Tomasz On the Threshold of the Holocaust In the early months of the German occu- volume describes various characters On the Threshold pation during WWII, many of Europe’s and their stories, revealing some striking major cities witnessed anti-Jewish riots, similarities and telling differences, while anti-Semitic incidents, and even pogroms raising tantalising questions.
    [Show full text]
  • Central Europe
    Central Europe Federal Republic of Germany Domestic Affairs s JULY 1, 1979 Karl Carstens of the Christian Democratic Union (CDU) took office as the new president of the Federal Republic. He had been elected by the federal parliament to succeed Walter Scheel. Also in July CDU and the Christian Social Union (CSU), the opposition parties in the federal lower house, chose Franz Josef Strauss as their candidate for chancellor in the 1980 elections. In the state parliament elections in Berlin and Rhineland-Palatinate on March 18, the governing parties retained their majorities; the results in Berlin were CDU, 44 per cent; Social Democratic party (SDP), 43 per cent; and the Free Democratic party (FDP), 8 per cent; the results in Rhineland-Palatinate were CDU, 50 per cent; SPD, 42 per cent; FDP, 6 per cent; and the National Democratic party (NPD), .7 per cent. In the parliamentary election in the state of Schleswig-Holstein, on April 29, CDU maintained its absolute majority against SPD and FDP; the results were CDU, 48 per cent; SPD, 42 per cent; FDP, 6 per cent; and NPD, .2 per cent. In the election for the city-state parliament in Bremen, on October 7, SPD retained its absolute majority, while CDU and FDP lost a number of seats. The election for the first European parliament, in June, produced the following outcome in the Federal Republic: SPD, 40 per cent; CDU, 39 per cent; CSU, 10 per cent; FDP, 6 per cent; and the German Communist party (DK.P), .4 per cent. The voter turnout was 66 per cent.
    [Show full text]
  • Le Rôle Du Gouvernement De Vichy Dans La Rafle Du Vel' D'hiv' Et Sa Mémoire Aux Yeux De La
    The College of Wooster Libraries Open Works Senior Independent Study Theses 2016 La Trahison et la honte : Le rôle du gouvernement de Vichy dans la rafle du elV ’ d’Hiv’ et sa mémoire aux yeux de la société française Olivia Bolek College of Wooster, [email protected] Follow this and additional works at: https://openworks.wooster.edu/independentstudy Part of the Other French and Francophone Language and Literature Commons Recommended Citation Bolek, Olivia, "La Trahison et la honte : Le rôle du gouvernement de Vichy dans la rafle du eV l’ d’Hiv’ et sa mémoire aux yeux de la société française" (2016). Senior Independent Study Theses. Paper 6979. https://openworks.wooster.edu/independentstudy/6979 This Senior Independent Study Thesis Exemplar is brought to you by Open Works, a service of The oC llege of Wooster Libraries. It has been accepted for inclusion in Senior Independent Study Theses by an authorized administrator of Open Works. For more information, please contact [email protected]. © Copyright 2016 Olivia Bolek Abstract While many people know that World War II France was occupied by the Germans, retaining little sovereignty in the de facto Vichy government, many may not realize the extent to which the French collaborated with their Nazi occupiers and how many anti-Semitic measures were in fact created by the Vichy government. After the war, the crimes committed by the French against the Jews became a taboo which slowly transformed over the years into what is today considered to be an obsession with the topic. These events are best demonstrated through the 1942 Vel’ d’Hiv’ roundup in which Parisian authorities gathered over 13,000 Jews, detaining over half of them in the Vélodrome d’Hiver, an indoor cycling arena in Paris, for almost a week without food, water, or sanitation.
    [Show full text]
  • 2018 Soldiers and Spies May20 V1.Indd
    A WWII MUSEUM SIGNATURE JOURNEY SOLDIERS AND SPIES WWII Sacrifice and Espionage • Normandy to Paris | May 20-26, 2018 • FEATURING AUTHOR ALEX KERSHAW SAVE $1,000 PER COUPLE WHEN BOOKED BY FEBRUARY 28, 2018 SOLDIERS AND SPIES TOUR WWII Sacrifice and Espionage A seven-day, six-night tour of France, focused on Alex Kershaw’s New York Times best-selling books The Bedford Boys and Avenue of Spies. NORMANDY AND PARIS | MAY 20–26, 2018 from $5,495 (when booked by February 28, 2018) $149 Taxes and fees additional “The tour was excellent, food was great, and hotels were very nice. Having Alex Kershaw made the entire trip!” –Kristin S., Texas “Alex did a splendid job. Courteous, enthusiastic, knowledgeable, and engaged. I could not hope for more. I appreciated the balance of a larger scope of history with the human stories interwoven.” – Rebecca R., Massachusetts Photo Credits: Front Cover -Liberation of Paris: Parade of French troops, Photo 12 / Alamy Stock Photo. Page 2; Paris Under The Occupation Clandestine Print House/ Robert DOISNEAU / K Gamma-Legends / Getty Images. Dear Friend of the Museum, It’s a great pleasure to invite you to join me on The National WWII Museum’s Follow the stories Soldiers and Spies tour, a unique and truly immersive experience that takes you back in time to many of the extraordinary places featured in my books, from of sacrifice and heroism the bloodiest sands in American history where the Bedford Boys landed, to the grand avenues of the “City of Lights.” I believe it’s the most inspiring journey you can make, one that honors the warriors who gave us everything by making their stories truly personal and memorable–and celebrates their joyous liberation of the most beautiful and romantic city on the planet.
    [Show full text]
  • Vichy France and the Jews
    VICHY FRANCE AND THE JEWS MICHAEL R. MARRUS AND ROBERT 0. PAXTON Originally published as Vichy et les juifs by Calmann-Levy 1981 Basic Books, Inc., Publishers New York Contents Introduction Chapter 1 / First Steps Chapter 2 / The Roots o f Vichy Antisemitism Traditional Images of the Jews 27 Second Wave: The Crises of the 1930s and the Revival of Antisemitism 34 The Reach of Antisemitism: How Influential Was It? 45 The Administrative Response 54 The Refugee Crisis, 1938-41 58 Chapter 3 / The Strategy o f Xavier Vallat, i 9 4 !-4 2 The Beginnings of German Pressure 77 Vichy Defines the Jewish Issue, 1941 83 Vallat: An Activist at Work 96 The Emigration Deadlock 112 Vallat’s Fall 115 Chapter 4 / The System at Work, 1040-42 The CGQJ and Other State Agencies: Rivalries and Border Disputes 128 Business as Usual 144 Aryanization 152 Emigration 161 The Camps 165 Chapter 5 / Public Opinion, 1040-42 The Climax of Popular Antisemitism 181 The DistriBution of Popular Antisemitism 186 A Special Case: Algeria 191 The Churches and the Jews 197 X C ontents The Opposition 203 An Indifferent Majority 209 Chapter 6 / The Turning Point: Summer 1Q42 215 New Men, New Measures 218 The Final Solution 220 Laval and the Final Solution 228 The Effort to Segregate: The Jewish Star 234 Preparing the Deportation 241 The Vel d’Hiv Roundup 250 Drancy 252 Roundups in the Unoccupied Zone 255 The Massacre of the Innocents 263 The Turn in PuBlic Opinion 270 Chapter 7 / The Darquier Period, 1942-44 281 Darquier’s CGQJ and Its Place in the Regime 286 Darquier’s CGQJ in Action 294 Total Occupation and the Resumption of Deportations 302 Vichy, the ABBé Catry, and the Massada Zionists 310 The Italian Interlude 315 Denaturalization, August 1943: Laval’s Refusal 321 Last Days 329 Chapter 8 / Conclusions: The Holocaust in France .
    [Show full text]
  • Lucie Aubrac : "Non Au Nazisme"
    Lucie Aubrac : "Non au nazisme" Lucie Aubrac, mère de famille, professeur d’histoire-géographie à Lyon, a participé à la Résistance sous la Seconde Guerre Mondiale, spécialisant ses actions dans les évasions de camarades. Tout commença avec Raymond, son mari juif, arrêté par la Gestapo. Elle parvint à le tirer des pattes de Klaus Barbie au prix d’un plan rocambolesque, n’hésitant pas à usurper une fausse identité. Aidés de nombreux autres résistants, Lucie et Raymond publient des tracts, des journaux, contribuent à l’évasion d’opposants au régime, comme eux. Mais malgré leurs changements d’identités, Raymond est arrêté plusieurs fois. Lucie va tout faire pour qu’il retrouve la liberté. Volontaire et loyale, Lucie Aubrac incarne, sans doute mieux qu’aucun(e) autre, la résistance à l’oppression. ♠♠♠ 1. Informer, c’est résister (Clermont-Ferrand, septembre 1940) — - — ’ sur Vous souvenez vous ? Nous avions été sacrément choqués ! ’ Mais oui, c était affreux de le voir écrit noir blanc : "Les juifs et les chiens - sont interdits" ! Quel plaisir d avoir arraché cette affiche ! ’ Dans cette brasserie enfumée de Clermont Ferrand, les propos de Lucie Aubrac et l’ de Jean Cavaillès sont passionnés. Ils parlent fort. Jean s emporte. Il connaît bien Allemagne. Depuis sept longues années, Hitler y fait des ravages. s n’ ’ ’ Les juifs ont poursuivis. jaune. Les enfants ont plus le droit d aller à l école, ils sont obligés de porter une étoile ’ Depuis deux mois, ils ne peuvent plus avoir de téléphone chez eux. En France 1 aussi, ils sont maltraités. Ils sont exclus de certaines fonctions et, à l université, un numerus clausus de 2% est imposé.
    [Show full text]
  • French Protestant Churches and the Persecution of the Jews in France Michael R
    French Protestant Churches and the Persecution of the Jews in France Michael R. Marrus Generally speaking, French Protestantism was inevitably more sensitive to the predicament of the Jewish minority in France than the Catholic majority. Numbering about 600,000 on the eve of the war, Protestants were divided into several confessional groups, gathered under the umbrella of the Fédération Protestante de France. Themselves a minority, Protestants had a long history of being outside the religious mainstream and carried a historical memory of fierce persecution during the sixteenth and seventeenth centuries. Further, they often had Jewish or German-sounding names, and of course were normally unable to produce baptismal certificates, useful in proving that the bearer was not Jewish. Ever since the advent of the Vichy regime, as pressure mounted against Jews and Freemasons, Protestants harbored fears of “a new clericalism,” of which they too might become victims. In the summer of 1941, Pastor Marc Boegner, president of the Fédération Protestante, heard widespread rumors that Protestants were next on Vichy’s list of enemies. Along with a handful of other Protestants, Marc Boegner was among the first to protest Vichy's anti-Jewish legislation. Of Alsatian background, and profoundly patriotic, Boegner was widely respected at Vichy as a figure of international standing. His words could not be ignored. Under instructions from the Eglise Réformée de France, of which he was also the head, he expressed his objectives in two letters, sent in March 1941, one to the head of government Admiral François Darlan (himself of protestant origins) and the other to Isaïe Schwartz, then Grand Rabbi of France.
    [Show full text]
  • Report to the Public on the Work of the 2019 Proceedings of the Symposium Held on November 15, 2019
    Commission pour l’indemnisation des victimes de spoliations intervenues du fait des législations antisémites en vigueur pendant l’Occupation Report to the public on the work of the 2019 Proceedings of the symposium held on November 15, 2019 Speech by French President Jacques Chirac, on July 16, 1995, at the commemoration of the Vel’ d’Hiv’ roundup (July 16, 1942) Excerpts « In the life of a nation, there are times that leave painful memories and damage people’s conception of their country. It is difficult to evoke these moments because we can never find the proper words to describe their horror or to express the grief of those who experienced their tragedy. They will carry forever, in their souls and in their flesh, the memory of these days of tears and shame. [… ] On that day, France, land of the Enlightenment, of Human Rights, of welcome and asylum, committed the irreparable. Breaking its word, it handed those who were under its protection over to their executioners. [… ] Our debt to them is inalienable. [… ] In passing on the history of the Jewish people, of its sufferings and of the camps. In bearing witness again and again. In recognizing the errors of the past, and the errors committed by the State. In concealing nothing about the dark hours of our history, we are simply standing up for a vision of humanity, of human liberty and dignity. We are thus struggling against the forces of darkness, which are constantly at work. [… ] Let us learn the lessons of history. Let us refuse to be passive onlookers, or accomplices, of unacceptable acts.
    [Show full text]
  • De Jodenvervolging in België in Cijfers
    Kroniek / Chronique De Jodenvervolging in België in cijfers LIEVEN SAERENS * Nadat sinds geruime tijd het landen- over de eventuele verantwoordelijkheid vergelijkend onderzoek inzake het aantal van de Belgische overheden bij de vervol- gedeporteerde Joden centraal stond, komt ging en de deportatie van de Joden in de laatste jaren het accent te liggen op de Bel gië tijdens de Tweede Wereldoorlog, lokale variatie binnen een welbepaald dat in 2003 door de Belgische regering land. Een recent, belangwekkend voor- aan het SOMA werd toevertrouwd 3. Het beeld daarvan is het proefschrift van de accent ligt weliswaar op het Antwerpse, historicus-politicoloog Marnix Croes en maar ook de globale Belgische – en in het de socioloog Peter Tammes, uitgegeven bijzonder de Brusselse – context komt onder de beeldrijke titel ‘Gif laten wij niet uitgebreid aan bod. voortbestaan’. Een onderzoek naar de over- levingskansen van joden in de Nederlandse 1. De eerste Jodentellingen in 1940 gemeenten, 1940-1945 (Amsterdam, 2004), door de Belgische gemeentediensten dat de Nederlandse casus op gemeentelijk vlak bestudeert 1. Voor België zelf blijft Voor heel België werden volgens de het hoge Antwerpse deportatiecijfer intri- Tätigkeitsberichte van de Militärver- geren 2. Hoe is die Antwerpse specificiteit waltung, in uitvoering van de Duitse te verklaren ? Deze bijdrage poogt daar, via verordening van 28 oktober 1940, een nieuw, meer verfijnd en uniek onder- circa 42.500 Joden boven de 15 jaar zoek – tot op wijk- en straatniveau – een geregis treerd. De feitelijke registratie antwoord op te bieden. Die vraagstelling ging uit van Belgische instanties, sluit ook aan bij het onderzoeksproject meer bepaald de betrokken gemeente- 1 Het proefschrift mocht op heel wat belangstelling rekenen.
    [Show full text]
  • Serge Klarsfeld
    Grand Oral Serge 1984 - 2014 1984 KLARSFELD • Écrivain, historien et avocat, président de l’Association des Fils et Filles des Déportés Juifs de France, vice- président de la Fondation pour la Mémoire de la Shoah 30 ANS DE RENCONTRES 30 DE RENCONTRES ANS en partenariat avec le Mémorial de la Shoah et la librairie Mollat « Jury » présidé par Bernadette DUBOURG, Journaliste à Sud Ouest Jeudi 4 décembre 2014 1984 - 2014 17h00 – 19h00 • Amphi Montesquieu • Sciences Po Bordeaux 330 ANS0 INTRODUCTION Les Rencontres Sciences Po/Sud Ouest ont pour vocation de faire découvrir, à l’occasion de leurs Grands Oraux, des personnalités dont le parcours et l’œuvre sont dignes d’intérêt et parfois même tout à fait exceptionnels. Avec Serge Klarsfeld nous sommes face à un engagement exceptionnel qui constitue l’œuvre d’une vie : la poursuite des criminels nazis et de leurs complices et un travail patient, fastidieux de mémoire pour reconstituer l’identité et l’itinéraire des 76 000 déportés Juifs de France. Telle est l’œuvre de cet avocat, historien qui préside l’association des Fils et Filles des Déportés Juifs de France. Cette quête de vérité l’a poussé avec sa femme, Beate, à traquer par tous les moyens d’anciens nazis comme Klaus Barbie et à dépouiller inlassablement les archives. Une vie de combat obstiné pour que soient jugés à Cologne en 1979, Kurt Lischka, Herbert Hagen , Ernst Heinrichsohn, trois des principaux responsables de la Solution finale en France, que soient inculpés les Français René Bousquet ou Jean Leguay et jugé et condamné Maurice Papon en avril 1998 pour complicité de crime contre l’humanité.
    [Show full text]
  • Despite All Odds, They Survived, Persisted — and Thrived Despite All Odds, They Survived, Persisted — and Thrived
    The Hidden® Child VOL. XXVII 2019 PUBLISHED BY HIDDEN CHILD FOUNDATION /ADL DESPITE ALL ODDS, THEY SURVIVED, PERSISTED — AND THRIVED DESPITE ALL ODDS, THEY SURVIVED, PERSISTED — AND THRIVED FROM HUNTED ESCAPEE TO FEARFUL REFUGEE: POLAND, 1935-1946 Anna Rabkin hen the mass slaughter of Jews ended, the remnants’ sole desire was to go 3 back to ‘normalcy.’ Children yearned for the return of their parents and their previous family life. For most child survivors, this wasn’t to be. As WEva Fogelman says, “Liberation was not an exhilarating moment. To learn that one is all alone in the world is to move from one nightmarish world to another.” A MISCHLING’S STORY Anna Rabkin writes, “After years of living with fear and deprivation, what did I imagine Maren Friedman peace would bring? Foremost, I hoped it would mean the end of hunger and a return to 9 school. Although I clutched at the hope that our parents would return, the fatalistic per- son I had become knew deep down it was improbable.” Maren Friedman, a mischling who lived openly with her sister and Jewish mother in wartime Germany states, “My father, who had been captured by the Russians and been a prisoner of war in Siberia, MY LIFE returned to Kiel in 1949. I had yearned for his return and had the fantasy that now that Rivka Pardes Bimbaum the war was over and he was home, all would be well. That was not the way it turned out.” Rebecca Birnbaum had both her parents by war’s end. She was able to return to 12 school one month after the liberation of Brussels, and to this day, she considers herself among the luckiest of all hidden children.
    [Show full text]