Menarik Di Dalam

BAHAGIAN PERKHIDMATAN FARMASI, JABATAN KESIHATAN NEGERI UNTUK EDARAN DALAMAN SAHAJA SIDANG REDAKSI Dari Meja TPKN(F) Johor Tn. Hj. Sha’ari bin Abdul Rahman PENASIHAT: Tn. Hj. Sha’ari bin Abdul Rahman Assalamualaikum Warahmatullahi Wabarakatuh, Salam Sejahtera dan

Salam 1Malaysia. KETUA EDITOR: Terlebih dahulu saya ingin merakamkan ucapan tahniah kepada sidang redaksi atas komitmen dan kerjasama yang tinggi dalam penerbitan Tinta Pn. Hamidah binti Arsal

Farmasi Volume 5, 2017. Tinta Farmasi Johor edisi ini mengimbas kembali aktiviti dan pencapaian Bahagian Perkhidmatan Farmasi sepanjang Januari—Jun 2017. SIDANG EDITOR:

Warga Farmasi Johor telah memberikan komitmen yang jitu dalam usaha memacu transformasi perkhidmatan farmasi. Pencapaian yang amat Cik Yee Chiou membanggakan telah ditunjukkan terutamanya dalam aktiviti Kenali Ubat Anda. Setinggi-tinggi penghargaan dan ucapan ribuan terima kasih juga Yann saya rakamkan kepada seluruh warga farmasi Johor yang telah menyumbangkan idea yang bernas dalam menawarkan perkhidmatan yang terbaik. Akhir kata, saya mendoakan semoga semua warga farmasi Johor terus cemerlang dan Tinta Farmasi Johor terus menjadi wadah ilmu yang Cik Norahsikin bermanfaat kepada semua. binti Mohd Saman Sekian, terima kasih.

Cik Chia Wei Ling Dari Pena Ketua Editor

Pn. Hamidah binti Arsal

Assalamualaikum Warahmatullahi Wabarakatuh, Salam Sejahtera dan Pn. Norhafizah Salam Muafakat Johor. binti Ab Rahim Syukur Alhamdulillah dengan izinNya, Tinta Farmasi Volume 5, 2017 dapat

diterbitkan kali ini untuk liputan sepanjang Januari—Jun 2017.

Tahniah kepada ahli-ahli sidang redaksi atas komitmen dan kerjasama yang tinggi dalam usaha menghasilkan Tinta Farmasi Volume 5, 2017. Saya selaku ketua editor mengucapkan setinggi-tinggi penghargaan Pn. Nurul Balqis kepada penasihat kami iaitu Tn. Hj. Sha’ari bin Abdul Rahman atas Riza binti Bakri kepercayaan yang diberikan kepada kami untuk menerbitkan Tinta Farmasi Johor. Tidak lupa juga semua warga farmasi negeri Johor yang telah memberi kerjasama memberikan segala maklumat untuk dimuatkan di dalam Tinta Farmasi ini. Pn. Siaw Jia Yi Akhir kata, saya menyeru semua warga farmasi negeri Johor untuk terus memberi sumbangan idea dan cadangan dalam menambahbaik terbitan Tinta Farmasi Johor untuk edisi akan datang. Kami amat menghargainya.

Selamat membaca dan sekian, terima kasih.

Disclaimer: While all care is taken to ensure that the information presented in this bulletin is accurate, the board of editors and authors of this bulletin disclaim all responsibilities for any liability, loss or harm incurred as a result of misinterpretation or inaccuracies within the bulletin. The content of the bulletin is provided for general informational purposes only and is not intended as, nor should it be considered substitute for professional medical advice.

TINTA FARMASI JOHOR VOL.5/2017

TINTA FARMASI JOHOR 2017 (VOLUME 5)

Isi Kandungan

Personaliti Tinta 4 Encik Abdul Wahid Bin Mamat “Bicara Kasih Bingkisan Budi” 5 Persaraan TPKN(F) Negeri Johor Aktiviti Kenali Ubat Anda - 6—7 Jelajah Jom Kenal Ubat 2017 Pensijilan 5S Hospital Sultan Ismail, 8—9

Kursus/Bengkel Anjuran Bahagian Perkhidmatan 10 Farmasi Johor (Januari—Jun 2017) Seminar Penolong Pegawai Farmasi Tahun 2017 11

Pusat Pembekalan Ubat Susulan Setempat 12—13 (PPUSS) Pain Medication Therapy Management 14 Pain Free Hospital Patient’s Own Medicines (POMs) 15

Anugerah Perkhidmatan Cemerlang Tahun 2016 16

Creative Corner 17

TINTA FARMASI JOHOR VOL.5/2017

PERSONALITI TINTA EN. ABDUL WAHID BIN MAMAT

PENOLONG PEGAWAI FARMASI U38 JABATAN FARMASI HOSPITAL SULTANAH AMINAH JOHOR BAHRU TARIKH LAHIR: 10 MEI 1958 TEMPAT LAHIR: KG. GADEK, MELAKA

PENDIDIKAN

 SEMBAWANG PRIMARY SCHOOL, (1965- 1972)  UPPER THOMSON SECONDARY SCHOOL, SINGAPORE (1973-1976)  SEKOLAH LATIHAN PEMBANTU FARMASI, PETALING JAYA, SELANGOR (1980-1981)  INSTITUT TEKNOLOGI MARA, SHAH ALAM, SELANGOR (1985-1989)

SEJARAH TEMPAT BERTUGAS

 HOSPITAL SULTANAH AMINAH, JOHOR BAHRU, JOHOR (PEMBANTU FARMASI PELATIH) (1981-1982)  HOSPITAL , JOHOR (PEMBANTU FARMASI PELATIH) (1982-1983)  PUSAT KESIHATAN KECIL MUADZAM SHAH, PAHANG (1983-1990)  PUSAT KESIHATAN BESAR , , JOHOR (1990-1991)  HOSPITAL SULTANAH AMINAH, JOHOR BAHRU, JOHOR (1991-1993)  POLIKLINIK , JOHOR (1994-1995)  HOSPITAL TEMENGGONG SERI MAHARAJA TUN IBRAHIM, , JOHOR (1995-2003)  HOSPITAL SULTANAH AMINAH, JOHOR BAHRU, JOHOR (2003-2004)  HOSPITAL TEMENGGONG SERI MAHARAJA TUN IBRAHIM, KULAI, JOHOR (2004-2009)  HOSPITAL SULTAN ISMAIL, JOHOR BAHRU, JOHOR (2009-2014)  HOSPITAL SULTANAH AMINAH, JOHOR BAHRU, JOHOR (2014 HINGGA KINI)

PENGALAMAN KERJAYA

 AHLI JAWATANKUASA PROGRAM KECERGASAN FARMASI, JABATAN KESIHATAN NEGERI JOHOR (FARMASI) (2014)  AUDITOR ADAF, BAHAGIAN PERKHIDMATAN FARMASI NEGERI JOHOR (2014)  KETUA JAWATANKUASA KESELAMATAN KEBAKARAN, JABATAN FARMASI, HSAJB (2015)  PRESEPTOR TEMPATAN DI PUSAT LATIHAN AMALI INTITUSI LATIHAN KKM (2016)  AHLI MAJLIS WAKIL PEKERJA, JAWATANKUASA MAJLIS BERSAMA JABATAN, HSAJB (2017)  AHLI PERSATUAN PENOLONG PEGAWAI FARMASI, (AHLI SEUMUR HIDUP)  AHLI KESATUAN PENOLONG PEGAWAI FARMASI SEMENANJUNG MALAYSIA  AHLI KOPERASI PERUBATAN NEGERI JOHOR  AHLI BADAN KEBAJIKAN DAN KHARIAT KEMATIAN, MASJID AL-MUBARAK, BANDAR PUTRA, KULAI, JOHOR

TINTA FARMASI JOHOR VOL.5/2017 “BICARA KASIH BINGKISAN BUDI”

Pada 19 April 2017, satu majlis perpisahan dan persaraan Timbalan Pengarah Kesihatan Negeri (Farmasi) Johor, Pn. Hjh Rosidah Binti Md Din telah diadakan di KSL Hotel & Resort, Johor Bahru. Majlis diserikan dengan kehadiran Pengarah Kesihatan Negeri, Timbalan Pengarah Kesihatan Negeri Bahagian Perubatan, Kesihatan Awam, Pergigian dan Pengurusan, ahli-ahli mesyuarat pagi serta warga farmasi Johor. Warga kesihatan Johor ingin mengucapkan jutaan terima kasih kepada Pn. Hjh Rosidah atas segala Sesi “thumb print” terakhir TPKN(F) jasa dan pengorbanan beliau semasa dalam perkhidmatan. Jasamu amat dihargai dan akan kami kenang

Kalau ada sumur di ladang, “ Bolehlah saya menumpang mandi, Kalau ada umur yang panjang, Bolehlah kita berjumpa lagi. ”

TINTA FARMASI JOHOR VOL.5/2017

Jelajah Jom Kenal Ubat

PERASMIAN JELAJAH JOM KENAL UBAT NEGERI JOHOR ANJURAN BERSAMA KARNIVAL J-CARE NEGERI JOHOR TAHUN 2017 OLEH YB DATUK AYUB BIN RAHMAT

Pelepasan Konvoi JJKU 2017 oleh Pengarah Hospital Pakar Sultanah Fatimah,

Tarikh : 13-14/5/2017

Tempat : Daerah Muar & Segamat

TINTA FARMASI JOHOR VOL.5/2017

Jelajah Jom Kenal Ubat

Lawatan ke Rumah Pesakit & Kempen Pemulangan Ubat

Pengedaran Poster & Risalah

Sesi Bersama Maskot

TINTA FARMASI JOHOR VOL.5/2017 Pensijilan 5S Jabatan Farmasi HSIJB ‘5S AMALAN KAMI’

5S Jabatan Farmasi HSIJB dipengerusikan oleh Pn Hjh Rohayah Abd Ghani. Penyelaras ialah Cik Chong Yan Jing. Jawatankuasa ini terdiri daripada 3 Jawatankuasa Induk, iaitu JK Audit, JK Promosi dan JK Latihan. Amalan 5S dipraktikkan di 5 zon iaitu Zon Winter, Zon Spring, Zon Summer, Zon Autumn I dan Zon Autumn II.

Tahun Deskripsi 2009 Penubuhan JK Induk dan zon. 2010 Hari Pelancaran 5S. 2011 HSI berjaya mendapat pensijilan 5S daripada Malaysia Productivity Corporation (MPC) pada bulan September. 2012 Penangguhan Audit MPC ke 2013. 2013 - HSI berjaya mendapat pensijilan 5S semula daripada MPC pada bulan April 2014 2013 dan bulan Mei 2014. 2015 JKNJ merancangkan pelaksanaan EKSA di semua fasiliti farmasi Johor. 2016 Farmasi HSIJB akan meneruskan Amalan 5S selepas perbincangan dengan Pengarah HSIJB dan pihak JKNJ. 2017 HSI berjaya mendapat pensijilan 5S semula daripada MPC pada bulan Februari.

Antara contoh Buletin dan Game yang TINTA FARMASI JOHOR VOL.5/2017 dianjurkan oleh JK Promosi

Hari sisih 2016 yang dianjurkan oleh JK Promosi 5S. Seluruh warga farmasi menyertai aktiviti ini.

Penyampaian sijil 5S oleh wakil MPC En Muhd Hafiz Sabarudin, kepada Pn Rohayah pada 28 Februari 2017

En Hafiz memberi penerangan tentang cara yang betul melekatkan label di rak. Pengerusi, penyelaras dan semua ketua JK dan ketua Zon bersama En Hafiz dalam sesi pembentangan sebelum audit dimulakan.

En Hafiz mengaudit Farmasi Pesakit Luar

En Hafiz mengaudit Farmasi Pesakit Dalam

Tahniah kepada warga farmasi Hospital Sultan Ismail kerana berjaya mengekalkan pensijilan 5S

TINTA FARMASI JOHOR VOL.5/2017

KURSUS / BENGKEL ANJURAN BAHAGIAN PERKHIDMATAN FARMASI johor

JANUARI MEI

FEBRUARI

MAC

APRIL

TINTA FARMASI JOHOR VOL.5/2017

Seminar Penolong Pegawai Farmasi Johor 2017

Tempat: Dewan Ixora, Hospital Permai, Johor Bahru

Tarikh: 1April 2017

Anjuran: Persatuan Penolong Pegawai Farmasi Malaysia & BPF Johor

PENDAFTARAN PESERTA

DI ANTARA JEMPUTAN VIP (Pn. Hjh Rosidah Bt Md Din, Pn. Samidah Bt Rahmat, En. Jong Choon Hiang, Tn. Hj. Basabah Bin Ibrahim)

PESERTA YANG HADIR

TINTA FARMASI JOHOR VOL.5/2017 Perkhidmatan Tambah Nilai: Pusat Pembekalan Ubat Susulan Setempat (PPUSS)

2014 Pada tahun 2014, YBMK menetapkan KPI baru iaitu PPUSS dan Johor perlu ` mewujudkan 1 PPUSS. BPF JKNJ telah mengeluarkan kertas kerja permohonan 2 bentuk PPUSS iaitu: Cadangan 1 - Van bergerak di mana van membawa ubat susulan ke lokasi yang ditetapkan setiap minggu. Cadangan 2 - PPUSS di lokasi dipilih dan dibuka setiap hari.

2015 Pada tahun 2015, pencarian lokasi yang sesuai telah dilakukan. Antara lokasi pilihan ialah Klinik Permai Lama dan Klinik Psikiatri Paediatrik, Hospital Permai Lama. Proses penyerahan kunci Hospital Permai Lama kepada Bahagian Perkhidmatan Farmasi JKNJ dilakukan. Walau bagaimanapun, permohonan peruntukan pembangunan masih ditangguhkan. Hal ini menyebabkan KPI YBMK-1 PPUSS diwujudkan di Johor tidak dicapai pada tahun 2015.

TINTA FARMASI JOHOR VOL.5/2017 . 2016 Pada tahun 2016, PPUSS telah diwujudkan di PKD Kulai dan PKD Johor Bahru. Sementara itu, peruntukan bagi proses naik taraf dan pemulihan Klinik Permai Lama diterima dan proses pertukaran p e m i l i k a n s e l e s a i . K e r j a pembinaan PPUSS kemudian dimulakan di mana PPUSS akan menyediakan perkhidmatan Farmasi Pandu Lalu, Bilik Kaunseling, Perkhidmatan Kaunter, Logistik serta aktiviti pra-pembungkusan.

2017 Pada tahun 2017, PPUSS Persiaran Tanjung, Tampoi siap dibina. Lawatan tapak oleh Jawatankuasa Ambulatori, BPF JKNJ telah dilakukan pada bulan Mei 2017. Prosedur dan polisi operasi piawai (SOP) pelaksanaan perkhidmatan di P P U S S telah dikeluarkan. Pada 8 Jun 2017, mesyuarat pertama perjalanan PPUSS antara semua fasiliti yang terlibat telah dijalankan. Antara fasiliti yang terlibat ialah HSAJB, HSIJB, PKD JB, PKD Kulai dan HTSMTI. Perkhidmatan kaunter untuk pembekalan ubat telah dimulakan pada 23 Julai 2017 dan perasmian dirancang pada Ogos 2017.

TINTA FARMASI JOHOR VOL.5/2017

Generally pain is defined as “an unpleasant sensory and emotional experience associated with actual or potential tissue damage, or described in terms of such damage”. Pain is subjective and the patient’s self report is essential for appropriate management. A On 5th December 2011, Ministry of Health has survey on chronic pain conducted within the region of Europe revealed more than half of the total respondent suffered from introduced ‘pain-free’ services in three government moderate to severe pain, with almost 50% depended on over-the- hospitals in a pilot project specifically targeting counter and prescription medications. The pain condition led to patients who have to undergo painful surgical negative impact on social aspects including depression and loss of procedures. On 2015, Hospital Sultan Ismail has job. A basic approach to pain management should include the ability been selected as one of the pain free hospital to RECOGNISE pain, ASSESS the type of pain and be able to provide among other government hospitals. It is an appropriate TREATMENT either pharmacologically or non- integration of pain management policies and pharmacologically. programs to ensure that these translate into improvement of pain management for patients. DUTIES AND RESPONSIBILITIES OF PHARMACISTS IN PAIN FREE HOSPITALS Objectives A: OBTAIN, STORE, SECURE, DISTRIBUTE & DISPENSE 1. To maximise the benefits of medication therapy and minimize adverse effects or complications To obtain, store and secure medicine preparations resulting from drugs (opiates, non-steroidal anti- and medical products from the list of hospital inflammatory drugs, etc). formulary. 2. To educate patients or caregivers about pain medicines, the use of medications, proper self- To distribute medicinal preparations and products. management, and to increase patients’ understanding at taking medications for chronic To prepare & dispense medicinal products. pain. 3. To improve well-being of patients and reduce the B: PROVIDE EFFECTIVE PAIN MEDICATION THERAPY misuse of drugs to control pain. MANAGEMENT 4. To provide consultative services to the physicians To assess patients’ health status and medication and other healthcare professionals on medication history. related issues. To manage patients’ medication therapy (MTM). PAIN MEDICATIONS STRONG OPIOID To monitor patients’ progress and outcomes. Morphine WEAK OPIOD - Aq Morphine To provide information about medicines and other Tramadol - SR Morphine health related issues. PARACETAMOL Ultracet® (KPK) Oxycodone - 500 mgTablet - OxyNORM cap - 120mg/5ml Syrup - OxyNORM Sy (KPK) C: MAINTAIN AND IMPROVE PROFESSIONAL - 125 & 250 mg Supp - OxyNORM 10mg Inj - 1g/100ml Injection - OxyCONTIN PERFORMANCE NSAIDs - Targin To plan and implement continuing professional - Selective Methadone Sy (KPK) - Non-selective Fentanyl development strategies to improve current and Buprenorphine future performance.

Pain Score

TINTA FARMASI JOHOR VOL.5/2017

PATIENT’S OWN MEDICINES (POMs)

References:

Polisi dan Garis Panduan Patient's Own Medicines (POMs) Edisi Pertama TINTA FARMASI JOHOR VOL.5/2017 2016, BPF KKM ANUGERAH PERKHIDMATAN CEMERLANG 2016 WARGA FARMASI JOHOR

Bahagian Perkhidmatan Farmasi Hospital Sultanah Nora Ismail, Pejabat Kesihatan Daerah Johor Bahru  Marjan Mastura binti Mohamad  Nur Hidayah binti Kamaruzaman  Wee Boon Chuan  Hafizuddin Shah bin Salaman  Low Chia Whey  Muhamad Arief bin Mahjom  Rumaihah binti Hj. Ruslan  Nur Amalina binti Nasis  Lau Khye Tee  Fang Chai Yen  Hazlina binti Iurat  Mohd Syafiq bin Ithnin  Mohd Zan bin Md Said  Haslinda binti Sahrom  Abdul Shukor bin Said  Ahmad Rafiq bin Roslee  Abu Bakar bin Abdullah  Lam Choon Choon  Fauziah binti Abu Kassim  Muhd Bahrudin bin Sari’at Hospital Enche’ Besar Hajjah Khalsom,  Siti Noor Suhana Husin  Paramasivam A/L Nagappan  Pan Han Cing  Noorhelmieza binti Abu Jahar  Tang Sin Chee Hospital Sultanah Aminah, JB  Fazrul Adzeem bin Mohd Faudzi Pejabat Kesihatan Daerah Muar  Dr. Siti Norlina binti Md. Said  Mazwan Na’im bin Mostafa  Muhamed Luqmanulhakim bin  Zanariah binti Abu Bakar Abu Bakar  Pun Yean Yen Hospital Pontian  Shafiqahnurain binti Ramlee  Tan Chia Jie  Ng See Leau  Siti Fairus binti Mohd Tajudin  Ong Ching Mei  Muhamad Aizuddin bin Roszali  Farah Adilah binti Ismail  Li Shin Gie  Md Syamil bin Ab Jalil Pejabat Kesihatan Daerah Kluang Hospital  Angeline A/P Mathalaimutoo  Balqis binti Md Tahir  Tan Aie Yen  Rafidah binti Shapiai @ Abdul  Mohd Faizal bin Mat Sahat Razak  Muhammad Imran bin Satiman  Nurul Salwana binti Abdul Wahid  Nur Faezah binti Abu Samah Sara binti Eassa Salleh Alhaddad Hospital Mersing  Pejabat Kesihatan Daerah Segamat  Jamalkhair bin Mohamad  Syahir Iwan bin Md Hanapiah @ Hospital Sultan Ismail, JB Othman  Nur Hazalina binti Md Salleh Hospital  Nur Elyana Yazmin binti Mohd  Mohd Norhafizi bin Abdul Hamid  Nurul Hidayah binti Anuar Redhuan Shah Edwin  Noor Razilah binti Abdul Rafar  Tan Cheng Kee  Jagnnes A/P Raggulan HTSMTI, Kulai  Soi Yeong Shin  Rayson Eng Choon Long Pejabat Kesihatan Daerah Kota Tinggi  Karthiga A/P Sayakumaran Hospital Permai  Nabilla Husna binti Azman  Hafizah binti Hamidi  Noruzila binti Mohd Yasin Hospital Pakar Sultanah Fatimah, Muar  Belinda Ling Lik Fung  Lau Yee Sian  Nor Fazlin binti Mohamad Pejabat Kesihatan Daerah Kulaijaya  Lau Soo Kiang  Soo Poey Chong  Vikneswari A/P Subramaniam  Tan Wan Xian  Nurul Syazwani binti Mohd Amin Pejabat Kesihatan Daerah Pontian  Er Pei San  Tengku Nur Arinie binti Tengku Kores  Ng Hui Hoon  Nurhasmira binti Che Nordin  CT Noor Aiza binti Esa  Ummi Hani binti Zulkifli Pejabat Kesihatan Daerah Batu  Siti Aisyah binti Hussein Pahat Pejabat Kesihatan Daerah Tangkak  Nur Adibah binti A. Bakar  Siti Hanidah binti Maksom  Tey Sin Wei  ‘Afif bin Abd Rahman  Mohamad Ismail Helmi bin Hospital Segamat  Lim Chen Cin Sabaran  Soh Pei Cin  Norhayati binti Hamid  Mira Marina binti Mahfodz  Mohd Redhuan bin Nordin Pejabat Kesihatan Daerah Mersing  Nurkairunisah binti Mahbar  Fadilah binti Yahaya @ Yahya  Jawahir binti Hasan

BINTANG KESATRIA MANGKU NEGARA (K.M.N.) PINGAT PANGKUAN NEGARA (P.P.N.)

TN. HJ. ALI BIN ISMAIL EN. ARSHAD BIN SALLEH Ketua Penolong Pengarah Kanan (A&P) Pengawal Keselamatan KP11 Bahagian Perkhidmatan Farmasi Johor Bahagian Perkhidmatan Farmasi Johor

TINTA FARMASI JOHOR VOL.5/2017

Creative Corner

ACROSS DOWN 1 Administered or occurring elsewhere in the body than the mouth and alimentary 2 A viral infection which shows 'mad dog

canal syndrome' 5 Generic of Benadryl 3 ______is a human parasitic infection of the 9 Sodium Chloride 0.9% is normal saline, so gastrointestinal tract caused by the 0.45% is? consumption of raw or undercooked seafood

10 Branch of knowledge concerned with me- 4 Micafungin is an ______antifungal drug dicinal drugs obtained from plants or other 6 Vitamin K also known as ______natural sources 7 ______pharmacy is a specialty area of pharmacy practice dedicated to the compounding and dispensing of radioactive materials

8 Antonym of outpatient

ANISAKIASIS DIPHENHYDRAMINE, ECHINOCANDIN, HALF, INPATIENT,

NUCLEAR, PARENTERAL, PHARMACOGNOSY, PHYTOMENADIONE, RABIES,

TINTA FARMASI JOHOR VOL.5/2017