ECREG STUDIES Economic and Regional Studies Studia Ekonomiczne i Regionalne ISSN 2083-3725 Volume 7, No. 3, 2014 www.ers.edu.pl ORIGINAL ARTICLE ARTYKUŁ INVESTMENT ACTIVITY CO-FINANCED THROUGH THE EUROPEAN FUNDS ON THE EXAMPLE OF THE WISZNICE COMMUNE DZIAŁANIA INWESTYCYJNE WSPÓŁFINANSOWANE ZE ŚRODKÓW UNII EUROPEJSKIEJ NA PRZYKŁADZIE GMINY WISZNICE Agnieszka Cyburt Pope John Paul II State School of Higher Education in Biała Podlaska Państwowa Szkoła Wyższa im. Papieża Jana Pawła II w Białej Podlaskiej Summary: The aim of this paper is to present the character Streszczenie: Celem opracowania jest zaprezentowanie skali and scale of the investment activity of the Wisznice Commune i charakteru działań inwestycyjnych podejmowanych przez in the years 2010-2012, with particular focus on the invest- gminę Wisznice w latach 2010-2012, ze szczególnym uwzględ- ments co-inanced through the European Union funds. It also nieniem inwestycji współinansowanych ze środków Unii Eu- demonstrates the level of activity of the Wisznice Commune’s ropejskiej. Ukazano również aktywność władz samorządowych self-government in the absorption of the European funds, gminy Wisznice w absorpcji środków UE na tle pozostałych in comparison with other rural communes in the Lubelskie gmin wiejskich województwa lubelskiego. W świetle prze- Voivodeship. The Author’s research proves that the Wisznice prowadzonych przez Autorkę badań gmina Wisznice znajduje Commune is one of the leading rural communes in the Lubel- się w czołówce gmin wiejskich województwa lubelskiego pod skie Voivodeship in terms of the number of submitted appli- względem liczby złożonych wniosków, uzyskanej kwoty dota- cations, the obtained amount of subsidies per one inhabitant, cji w przeliczeniu na 1 mieszkańca oraz wartości wydatków and the value of investment spending. The scale and character inwestycyjnych. Skala i charakter podejmowanych inwestycji of its investments indicate a high level of activity and innova- wskazują na wysoce aktywne i innowacyjne działania liderów tiveness of its local leaders. In effect, the analysed Commune lokalnych. Wszystko to sprawia, iż badana gmina znajduje się is also one of the leading rural communes in terms of general również w czołówce gmin wiejskich pod względem poziomu development, and can serve as an example to other rural com- ogólnego rozwoju i może stanowić przykład dla innych gmin munes in the Lubelskie Voivodeship. The paper quotes from wiejskich województwa lubelskiego. W opracowaniu wykorzy- primary and secondary sources of research material. stano pierwotne i wtórne źródła materiału badawczego. Key words: commune, European funds, investments, local de- Słowa kluczowe: gmina, środki UE, inwestycje, rozwój lokalny velopment Introduction Wstęp The three-level administrative division of Poland, Obowiązujący w Polsce trójszczeblowy podział tery- and the different types of self-government units pe- torialny kraju i funkcjonujący na każdym szczeblu odręb- culiar to every level, incline many researchers to ana- ny typ jednostek samorządu terytorialnego skłania wielu lyse the situation of one particular type of units. Pos- badaczy do podejmowania analiz związanych z sytuacją sessing its own property, inance and administration, jednostek samorządu terytorialnego określonego typu. as well as making the local law, the self-government Samorząd posiadając własny majątek, inanse oraz ad- wields potent instruments for achieving social and ministrację a także stanowiąc prawo miejscowe dyspo- economic aims (Grabczuk 2010, p. 9-10). nuje poważnymi instrumentami służącymi realizacji ce- In the literature of the subject, one may observe lów społeczno-gospodarczych (Grabczuk 2010, s. 9-10). a dispute about the distribution of public tasks which W literaturze można zauważyć toczący się spór are undertaken by the local government: the dualism, związany z podziałem zadań publicznych realizowa- and the monism. According to the dualistic approach, nych przez samorząd terytorialny: dualizm zadaniowy the self-government’s tasks can be divided into own oraz monizm zadaniowy. Według pierwszego podejścia (self-governmental) and commissioned (by the state) zadania samorządu należy podzielić na zadania własne (Gałuszka 2009, p. 28). Meanwhile, the monists claim (samorządowe) i zlecone (państwowe) (Gałuszka 2009, that self-government’s tasks can belong in only one cat- s. 28). Zwolennicy podejścia zwanego monizmem zada- Address for correspondence: dr Agnieszka Cyburt, Pope John Paul II State School of Higher Education in BialaPodlaska, Sidorska St. 95/97, 21-500 Biała Podlaska, Poland; tel. +48 83 344 99 05; e-mail: [email protected]; Full text PDF: www.ers.edu.pl; Open-access article. Copyright © Pope John Paul II State School of Higher Education in Biała Podlaska, Sidorska 95/97, 21-500 Biała Podlaska; Indexation: Index Copernicus Journal Master List ICV 2013: 6.48; Polish Ministry of Science and Higher Education 2013: 4 points. 69 ECREG STUDIES, Vol. 7, No 3, 2014, Investment activity co-inanced... Działania inwestycyjne współinansowane... egory, which includes all activities undertaken in the niowym twierdzą, że występuje tylko jedna kategoria self-government’s name and on its responsibility (Dol- podziału zadań samorządu, która obejmuje działania nicki 2001, p. 166). Moreover, the tasks can be divided w imieniu i na jego odpowiedzialność (Dolnicki 2001, s. into four basic groups: technical infrastructure, social 166). Ponadto zadania samorządu terytorialnego moż- infrastructure, public order and safety, spatial and eco- na zaklasyikować do czterech podstawowych grup: logical order. However, it has to be noted that particular infrastruktury technicznej, infrastruktury społecznej, types of units deal only with selected aspects of the ar- porządku i bezpieczeństwa publicznego oraz ładu prze- eas mentioned above. The primary task of self-govern- strzennego i ekologicznego. Należy jednak zaznaczyć, ments is to cater to the needs of local inhabitants, and iż poszczególne typy jednostek w ramach wyżej wy- to develop the unit itself. They engage in investment mienionych obszarów zajmują się jedynie wybranymi activity in order to improve the living conditions of the ich aspektami. Podstawowym zadaniem samorządów inhabitants of their units. Local investment policy pro- jest zaspokajanie zbiorowych potrzeb mieszkańców vides new job opportunities, improves technical infra- i rozwój jednostki samorządowej. Samorządy lokalne structure, and answers the needs of people and busi- podejmują działania inwestycyjne mając na celu po- nesses with increasing eficiency. At local level, there prawę lokalnych warunków życia mieszkańców swych are many obstacles to the development of infrastruc- jednostek. W wyniku prowadzonej lokalnej polityki in- ture, the main ones being the procurement of funds and westycyjnej tworzone są nowe miejsca pracy, poprawie deciding on right investment priorities. In the public ulega infrastruktura techniczna coraz lepiej zaspokaja- sector, spendings are always determined by the source jąca potrzeby mieszkańców i przedsiębiorstw. Rozwój of the funds. Municipalities may cover the costs of their infrastruktury na poziomie lokalnym napotyka wiele investments with the following: their own resources, trudności, z których najważniejsze to pozyskiwanie public subsidies, revolving resources and aid funds. środków inansowych oraz wybór właściwych priory- The aim of this paper is to demonstrate the char- tetów inwestycyjnych. W sektorze publicznym wydatki acter and scale of the investment activity of the zawsze determinują źródła ich inansowania. Istniejące Wisznice Commune in the years 2010-2012, with możliwości pokrywania gminnych wydatków inwesty- particular focus on the investments co-inanced cyjnych to: środki własne, dotacje ze środków publicz- through the European Union funds. Accordingly, it nych, środki zwrotne oraz środki pomocowe. presents the indings of an extensive empirical re- Celem opracowania jest zaprezentowanie skali search carried out in the Wisznice Commune in 2013. i charakteru działań inwestycyjnych podejmowanych Wisznice was not a random choice, since in this przez gminę Wisznice w latach 2010-2012, ze szcze- unit the investment expenditure per one inhabitant gólnym uwzględnieniem inwestycji współinansowa- achieves one of the highest level in the voivodeship. nych ze środków Unii Europejskiej. Przedstawiono Moreover, its activity in the ield of procuring and zatem wyniki pogłębionych badań empirycznych prze- channelling the European funds has been repeatedly prowadzonych na terenie gminy Wisznice w 2013 r. appreciated in various national rankings. One high- Gminę Wisznice wybrano celowo, ponieważ jest to light in the Commune’s history that this paper draws jednostka, której wydatki inwestycyjne przypadające particular attention to are the results of the 2003 na jednego mieszkańca osiągają jeden z najwyższych referendum on the ratiication of the Treaty of the poziomów w województwie. Dodatkowo wielokrotnie Republic of Poland’s Accession to the European Un- w różnych ogólnopolskich rankingach została doce- ion. 54 per cent of the Commune’s inhabitants were niona jej aktywność w pozyskiwaniu i wykorzysty- against the accession, with 46 per cent voting for it. waniu funduszy UE. Przyglądając się historii gminy This data indicates that over 10 years ago the ma- zwrócono szczególnie uwagę na wynik referendum jority of Wisznice’s inhabitants were sceptical about w sprawie wyrażenia zgody na ratyikację Traktatu Poland’s membership in the European Union. How- dotyczącego