PROGRAM OCHRONY ŚRODOWISKA DLA POWIATU AUGUSTOWSKIEGO NA LATA 2012 – 2015 Z PERSPEKTYWĄ NA LATA 2016 – 2019 Zleceniodawca Wykonawca Starostwo Powiatowe EKOTON sp. z o. o. w Augustowie siedziba: ul. Ciepła 12/4 15 – 472 Białystok ul. 3 Maja 29 biuro: ul. Włókiennicza 7A lok. 14U 16 - 300 Augustów 15 - 464 Białystok tel./fax: (+48) 85 744 67 95 PROGRAM OCHRONY ŚRODOWISKA DLA POWIATU AUGUSTOWSKIEGO NA LATA 2012 – 2015 Zamawiający: Starostwo Powiatowe w Augustowie ul. 3 Maja 29 16 – 300 Augustów Wykonawca: EKOTON Sp. z o.o. siedziba: ul. Ciepła 12/4 ; 15 – 472 Białystok biuro: ul. Włókiennicza 7A lok. 14U, 15 - 464 Białystok tel./fax. (085) 744-67-95 Zespół autorów: dr Grzegorz Chocian mgr inż. Beata Gładkowska - Chocian mgr inż. Agnieszka Olędzka mgr Anna Ostrowska Białystok, maj 2012 © EKOTON sp. z o.o. 2 PROGRAM OCHRONY ŚRODOWISKA DLA POWIATU AUGUSTOWSKIEGO NA LATA 2012 – 2015 SPIS TREŚCI 1. WSTĘP .......................................................................................................................................................... 5 1.1 WYKAZ POJĘĆ I SKRÓTÓW UŻYTYCH W OPRACOWANIU ............................................................................................ 5 1.2 PODSTAWA PRAWNA OPRACOWANIA ...................................................................................................................... 6 1.3 CEL AKTUALIZACJI POWIATOWEGO PROGRAMU OCHRONY ŚRODOWISKA .................................................................... 7 1.4 OKRES OBJĘTY OPRACOWANIEM ............................................................................................................................ 8 1.5 METODYKA I ZAKRES PROGRAMU ........................................................................................................................... 8 1.5.1 Metodyka opracowania ....................................................................................................................... 8 1.5.2 Zakres opracowania .......................................................................................................................... 10 2. INFORMACJE OGÓLNE ............................................................................................................................. 11 2.1 POŁOŻENIE I PODZIAŁ ADMINISTRACYJNY ............................................................................................................. 11 2.2 LUDNOŚĆ I STRUKTURA GOSPODARCZA ................................................................................................................ 13 2.3 SEKTOR GOSPODARCZY ...................................................................................................................................... 15 2.4 DZIEDZICTWO HISTORYCZNE I KULTUROWE .......................................................................................................... 21 2.5 TURYSTYKA ...................................................................................................................................................... 24 2.6 KOMUNIKACJA I TRANSPORT ............................................................................................................................... 28 2.7 POWIĄZANIA PROGRAMU Z DOKUMENTAMI STRATEGICZNYMI .................................................................................. 29 3. OCENA REALIZACJI DOTYCHCZASOWEGO PROGRAMU OCHRONY ŚRODOWISKA ............................. 47 4. OCENA AKTUALNEGO STANU ŚRODOWISKA ......................................................................................... 54 4.1 OCHRONA POWIETRZA ATMOSFERYCZNEGO .......................................................................................................... 54 4.2 GOSPODARKA WODNO – ŚCIEKOWA ...................................................................................................................... 58 4.2.1 Wody powierzchniowe i podziemne ............................................................................................... 58 4.2.2 Infrastruktura wodno – ściekowa .................................................................................................... 69 4.3 GOSPODARKA ODPADAMI .................................................................................................................................... 73 4.4 OCHRONA DZIEDZICTWA PRZYRODNICZEGO .......................................................................................................... 76 4.4.1 Fauna i flora ....................................................................................................................................... 77 4.4.2 Lasy ...................................................................................................................................................... 78 4.4.3 Formy ochrony przyrody .................................................................................................................. 80 4.5 HAŁAS .............................................................................................................................................................. 96 4.6 PROMIENIOWANIE ELEKTROMAGNETYCZNE ......................................................................................................... 102 4.7 ZAOPATRZENIE W ENERGIĘ ELEKTRYCZNĄ , CIEPŁO I GAZ ..................................................................................... 103 4.8 POWIERZCHNIA ZIEMI I GLEBY ........................................................................................................................... 109 4.9 ZŁOŻA KOPALIN .............................................................................................................................................. 111 4.10 ZRÓWNOWAŻONE WYKORZYSTANIE MATERIAŁÓW , WODY I ENERGII .................................................................. 113 4.11 NADZWYCZAJNE ZAGROŻENIA ŚRODOWISKA ................................................................................................... 117 4.12 EDUKACJA EKOLOGICZNA ............................................................................................................................ 119 4.13 EKOLOGICZNE FORMY DZIAŁALNOŚCI W ROLNICTWIE ...................................................................................... 120 5. PODSUMOWANIE STANU OBECNEGO ................................................................................................... 121 6. CELE I KIERUNKI OCHRONY ŚRODOWISKA .......................................................................................... 125 7. PLAN OPERACYJNY ................................................................................................................................ 131 7.1 ZADANIA WŁASNE ............................................................................................................................................ 131 7.2 ZADANIA KOORDYNOWANE ............................................................................................................................... 131 7.3 WYTYCZNE DLA SAMORZĄDÓW W ZAKRESIE SPORZĄDZANIA GMINNYCH PROGRAMÓW OCHRONY ŚRODOWISKA ........... 136 7.4 ZAMIERZENIA INWESTYCYJNE W ZAKRESIE OCHRONY ŚRODOWISKA ........................................................................ 137 8. ZAGADNIENIA SYSTEMOWE ................................................................................................................... 141 8.1 ZARZĄDZANIE I MONITORING ŚRODOWISKA ......................................................................................................... 141 8.2 ZARZĄDZANIE I MONITORING REALIZACJI PROGRAMU ........................................................................................... 144 8.1.1 Uwarunkowania realizacyjne programu ...................................................................................... 145 8.1.2 Uwarunkowania prawne ................................................................................................................. 145 8.1.3 Planowanie przestrzenne ............................................................................................................... 145 8.1.4 Uwarunkowania społeczne ............................................................................................................. 146 © EKOTON sp. z o.o. 3 PROGRAM OCHRONY ŚRODOWISKA DLA POWIATU AUGUSTOWSKIEGO NA LATA 2012 – 2015 8.1.5 Związek z integracją europejską .................................................................................................. 147 8.1.6 Efekt transgraniczny ....................................................................................................................... 147 9. ASPEKTY FINANSOWE REALIZACJI PROGRAMU .................................................................................. 147 10. STRESZCZENIE W JĘZYKU NIESPECJALISTYCZNYM............................................................................ 152 SPIS LITERATURY ............................................................................................................................................. 156 SPIS RYCIN ........................................................................................................................................................ 158 SPIS TABEL ....................................................................................................................................................... 158 © EKOTON sp. z o.o. 4 PROGRAM OCHRONY ŚRODOWISKA DLA POWIATU AUGUSTOWSKIEGO NA LATA 2012 – 2015 1. WSTĘP 1.1 Wykaz pojęć i skrótów użytych w opracowaniu ACE – Augustowskie Centrum Edukacyjne