Jaargang 18, nr. 2, juni 2007 Uitgave van Fugro Ingenieursbureau B.V. en Fugro-Inpark B.V. 4 - GEGEVENS VOOR NIEUW AHN SNEL EN NAUWKEURIG GEMETEN VANUIT HELIKOPTERS 5 - ‘MEER NADRUK OP MAATSCHAPPELIJKE RELEVANTIE VAN INGENIEURSWERK’ ‘Een bijzondere 6 - MEER EENHEID IN BUITENRUIMTE INDUSTRIEGEBIED AMSTERDAM-NOORD 7 - WANNEER IS DIE MAST GEPLAATST, WELKE LAMP ZIT postzegel met ERIN EN WIE IS DE LEVERANCIER? 8 - 3.000 TON STAAL EN BETON MOET WANDELENDE TOERIT IN BEDWANG HOUDEN veel facetten’ 9 - AANLEG 450 KM NIEUWE GASLEIDING VEREIST VEEL ONDERZOEK 10 - MET EEN FUGRO-TRUCK DOOR MOKUM EN MAURETANIË p de grens van strand- 11 - EYEBALL ROV OOG IN OOG MET EEN DOEJONG wallen en veenweide- 12 - GEO-ELEKTRISCHE MONITORING KAN GOED BEELD GEVEN VAN STABILITEIT VEENKADES gebied ligt in de gemeente 13 - NIEUW HOOGSPANNINGSSTATION TENNET KRIJGT O EIGEN MINI-DIJKRING Leidschendam-Voorburg een klein 14 - FUGRO NU OOK ACTIEF IN RETAIL stukje grond waarop in het recente 15 - MET EEN BOOR VAN BIJNA 3 KM LANG BOREN ONDER EEN MODDERLAAG IN DE GOLF VAN MEXICO verleden de gemeentewerf was 16 - VEELZIJDIGE FASESCANNER FUGRO TREKT VEEL BEKIJKS gevestigd. Oorspronkelijk kende dit gebied een kenmerkend ver- kavelingspatroon met langgerekte veenweiden, loodrecht op het boe- zemwater: de Vliet. Vanaf de jaren negentig van de vorige eeuw is hier de woonwijk De Rietvink verrezen, waardoor de laatste resten van het oorspronkelijke landschap groten- deels verdwenen. Lees verder op pagina 2 > 1 Leidschendam-Voorburg bouwt in archeologisch en geotechnisch interessant gebied De verhuizing van de oude gemeentewerf in 2003 bood een goede gelegenheid iets van het oude landschap terug te brengen in de wijk. In de loop van 2004 is besloten de locatie – inmiddels De Werf gedoopt – samen met woningcorporatie Wooninvest te ontwikkelen tot woongebied. Projectleider Marian Rood en Danny Pherai van de gemeente Leidschendam-Voorburg vertellen over de achtergronden van dit in verschillende opzichten bijzondere project. Marian Rood: ‘Met name het ele- ment “water” moest een duidelijke plek krijgen bij de invulling van dit plangebied. Maar we wilden Foto’s: Maas Communicatie Op de planlocatie: v.l.n.r. Rinze Botterweg (Fugro), Marian Rood, Bastiaan Los (Fugro), Danny Pherai. ook aandacht voor het bestaande groen en waar mogelijk: méér lijke programma: een wijkaccom- hiervan hebben wij al in een vroeg maanden geleden voorbelasting groen. Een ander belangrijk lokaal modatie gecombineerd met 21 stadium de hulp van Fugro inge- aangebracht op het terrein, waarbij element wordt gevormd door de appartementen en 30 vrijstaande roepen.’ een deel is opgehoogd met 1 m en resten van de gracht van Cor- en geschakelde woningen.’ het meest zettingsgevoelige deel bulo, die dwars door de locatie Danny Pherai vult aan: ‘Globaal met ca. 2,5 m. Het noordelijke deel heenloopt en die wij op één of De volgende stap in het proces zijn op deze locatie van onge- is niet voorbelast’. andere wijze wilden integreren in was de ontwerpfase. Er zijn en- veer 2 ha twee deelgebieden te het uiteindelijke plan. kele stedenbouwkundige bureaus onderscheiden. In het noorden van Marian Rood: ‘Al vóór de prijs- benaderd en er is een prijsvraag het plangebied ligt direct onder vraag voor het ontwerp heeft Wij hebben vanaf het begin de uitgeschreven in de vorm van een het oppervlak een oude strand- Fugro een geotechnische en geo- omwonenden en de wijkvereniging studieopdracht. Marian Rood: wal, waardoor tot ca. 7 beneden hydrologische quick scan van het betrokken bij het project. Zo kon- ‘Zowel een vakjury als de bewo- maaiveld een laag zand wordt terrein gemaakt, om de randvoor- den zij op een informatieavond hun ners gaven de hoogste waardering aangetroffen. Naar het zuiden toe waarden voor verdere planvorming wensen voor het gebied kenbaar aan het plan “Cascade”, waarin verdwijnt deze strandwal in de te kunnen vaststellen. Het ging om maken en is een klankbordgroep het water van de boezem als het ondergrond en gaat over in een veldonderzoek waarbij is gekeken gevormd, die zich heeft gebogen ware “de wijk wordt ingehaald”. dikke laag klei en veen. Met name naar onder andere de bodemop- over het concept-programma van Het plan is vernoemd naar de het zuidelijke deel is dus sterk bouw, de grondwaterstanden en eisen. De suggesties van deze cascades in de waterpartij die als zettingsgevoelig. Op basis van be- de stijghoogten.’ Nadat het plan groep zijn verwerkt in het uiteinde- hoofdelement door het plan loopt. rekeningen van Fugro is zo’n zes was vastgesteld, heeft Fugro zich Deze watervalletjes maken het intensief beziggehouden met het verschil in waterniveau tussen het adviseren rondom het verleg- boezem- en polderwater zichtbaar gen van de boezemwaterkering, en leveren daarnaast een bijdrage in nauwe samenwerking met het aan de waterdoorstroming. De Hoogheemraadschap van Rijnland. bijzondere opbouw van de on- Danny Pherai: ‘De waterkering dergrond, gecombineerd met de moest worden verplaatst omdat aanwezigheid van archeologische het plan voorziet in kleine in- resten, het naast elkaar voorkomen steekhavens achter de woningen, van boezem- en polderwater en dóór de bestaande boezemkade het verplaatsen van de boezem- heen. Oorspronkelijk wilde men de waterkering zijn facetten waar- nieuwe waterkering uitvoeren in de door dit plan enkele interessante openbare ruimte, als kleilichaam geotechnische, geohydrologische onder de straat. Hierbij zou echter en waterbouwkundige vraagstuk- een aantal woningen onderdeel ken opleverde. Bij het oplossen worden van het boezemgebied en Marian Rood Danny Pherai 2 Archeologisch onderzoek aan de Corbulo-gracht. zou er een probleem ontstaan bij drainage- en rioolplan opgesteld. menteel hoogtemetingen uitge- De gracht van Corbulo leidingen en drainage die dóór de Om stagnatie van regenwater voerd van de zandpakketten die kering moesten worden aange- op slecht doorlatende lagen te als voorbelasting zijn aangebracht De Romeinse geschiedschrij- bracht. Hierdoor zouden zwakke voorkomen, is zowel in wegen als op het terrein. Door de verschil- ver Tacitus heeft beschreven punten in de waterkering ontstaan. in tuinen drainage noodzakelijk. De lende facetten van het plan en hoe veldheer Gnaeus Domitius Berekeningen van Fugro toonden gemeente wilde de verharde op- de locatie heeft een groot aantal Corbulo in de winter van 47 na tevens aan dat het ook zeer moei- pervlakten (daken en wegen) in de Fugro-afdelingen een bijdrage Chr. zijn soldaten een water- lijk zou zijn binnen een redelijke wijk afkoppelen van het reguliere aan ‘Cascade’ kunnen leveren: verbinding liet graven tussen termijn een waterdicht kleilichaam riool en het regenwater lokaal Geotechniek, Stedelijke Hydrolo- ruwweg Vlaardingen en Leiden. te realiseren. Een alternatief in de bergen. Aangezien oppervlakte- gie & Waterbeheer, Waterbouw, Corbulo was als legatus militus vorm van een 300 m lange stalen water volop in de wijk aanwezig is, Landmeten en Werkvoorbereiding van Germania Inferior – het damwand op privé-terrein (in de kon een technisch ingewikkelde en & Directievoering. Inmiddels is de huidige Zuid-Nederland – naar achtertuinen van de betrokken dure bergingsvoorziening worden gemeente bezig met het bouw- onze streken gestuurd om de huizen) leek beter te voldoen. De geschrapt en zal direct op open rijp maken van de grond. Naar noordgrens van het Romeinse damwand is in het landschap al- water worden geloosd.’ verwachting zal de bouw van de rijk te bewaken en de opstan- leen zichtbaar als de achterwand woningen eind 2007 beginnen. dige Friezen weer in het gareel van de insteek havens. Fugro Het drainage- en rioolplan omvatte In de loop van 2008 moeten de te brengen. heeft de nodige berekeningen verder uitgebreide adviezen over eerste bewoners van dit bijzondere uitgevoerd over welke profi elen de bodem- en de geohydrologi- stukje Nederland gaan genieten Vanaf 47 na Chr. verschanste moesten worden gebruikt en tot sche gesteldheid, de waterhuis- van hun watervallen. het leger zich achter de Rijn welke diepte deze de grond in houding, de ontwateringssituatie, en richtte een reeks perma- moesten. Ook is geadviseerd bij de riolering en de te verwachten Meer informatie: nente versterkingen op. Corbulo het uitwerken van het ontwerp van zettingen. Verder heeft Fugro het Rinze Botterweg, 076 - 543 18 50, handhaafde een strenge tucht in de waterkering.’ bestek voor het voorbelasten [email protected] of zijn legers, en om zijn soldaten Marian Rood vervolgt: ‘In een later opgesteld en bemalingsadviezen Bastiaan Los, 070 - 311 12 83, aan het werk te houden liet hij stadium heeft Fugro een compleet uitgebracht. Tot slot worden mo- [email protected] hen achter de Hollandse duinen een aantal kreken uitdiepen en met elkaar verbinden: de fossa Corbulonis – oftewel de gracht van Corbulo. Dit ongeveer 35 km lange en circa 15 m brede staaltje van Romeinse engineering verbond de Maas- monding met de Rijn. Het gaf de Romeinse vloot de mogelijkheid snel en doeltreffend te patrouil- leren in het deltagebied van de grote rivieren. Bovendien werd de bevoorrading van de langs de Rijn liggende rijksgrens (de li- mes) met forten in onder andere Alphen, Leiden en Valkenburg, er gemakkelijker door. Het is niet bekend tot wanneer het kanaal in gebruik is gebleven. Ontwerp voor de locatie. 3.