Numer 19 – 2008 Wywiad z Jono Baconem z Canonical Jono Bacon to brytyjski pisarz, dzien- nikarz, twórca oprogramowania, filan- trop i adwokat ruchu wolnego opro- gramowania. [. ] Człowiek o wielu pasjach, obecnie także specjalista do spraw społeczności w Canonical. Za- praszamy do lektury wywiadu, które- go udzielił nam dosłownie parę dni te- mu. Całość na stronie 48 GIMP – retusz zdjęć Tekst ten rozpoczyna serię artyku- łów o tworzeniu grafiki w programie GIMP, która przede wszystkim będzie poświęcona obróbce zdjęć. Całość na stronie 36 Poznajemy Dosbox Wielu sporo słyszało o emulatorze sys- temu MS DOS, jakim jest Dosbox. Wie- lu miało okazję z niego już korzystać, jednak bardzo wielu użytkowników odstrasza jego z pozoru trudna kon- figuracja. [. ] Całość na stronie9 Wstępniak Spis treści Drodzy Czytelnicy System Tegoroczna zima nie rozpieszcza amato- GNU/cośtam...................................3 rów białego szaleństwa. Mam nadzieję, że ERP5 zgodny z SUSE Linux..............................7 lektura bieżącego numeru uśmierzy żal za Mandriva Xtreme dla użytkowników Windows – Xtreme Studio dla początkujących...........8 ośnieżonymi stokami, a jest co czytać! Poznajemy Dosbox – część pierwsza...........................9 Polecam artykuł GNU/cośtam, którego lek- Software tura pozwala na inne spojrzenie na systemy LATEX - piszemy pracę magisterską, ciąg dalszy........................ 18 operacyjne. Można rzec, że kończy wojny po- Torrentflux.................................... 24 między dystrybucjami, ale kto wie, czy nie Baza pod kontrolą konsoli – część 6........................... 28 będzie zarzewiem wojny o jedynie słuszne środowisko. Zaawansowana konfiguracja serwera WWW – część 5..................... 31 Początkujący czytelnicy również znajdą LightZone – kombajn dla fotografa?........................... 33 coś dla siebie, szczegóły w numerze. GIMP – retusz zdjęć – część 1............................. 36 Gdy wrócicie z ferii i urlopów artykuły Programowanie o obróbce zdjęć będą jak znalazł. W bieżą- Bash – cześć 6................................... 40 cym numerze mamy aż dwa. Jeden to po- Konsola – dlaczego warto ją poznać?........................... 44 czątek serii o GIMPie, drugi . sami poczy- Wywiad tajcie. Wywiad z Jono Baconem z Canonical........................... 48 Za oknem zaczął padać śnieg! Miłej lektu- ry, a ja lecę po sanki! Rozrywka Czy pingwin może być torbaczem?........................... 50 Tomasz Łuczak – p. o. redaktora naczelnego Literatura Książki wydawnictwa Helion............................. 53 Książki wydawnictwa PWN.............................. 54 Piotr Krakowiak – redaktor naczelny, założyciel, koordynacja, skład, www: http://www.dragonia.pl Tomasz Łuczak – p.o. redaktora naczelnego, skład, forum: http://forum.dragonia.pl Rafał Domeracki – sekretarz redakcji, opieka nad hostingiem, e-mail: [email protected] Paulina Budzoń – korekta, skład, Wszystkie publikowane materiały są objęte pra- Michał Rzepka – korekta, wem autorskim na zasadach licencji Creative Karol Kozioł – organizacja konkursów, opieka nad forum, Commons CC-BY. Nie ponosimy odpowiedzial- Katarzyna Myrek – opieka nad serwisem www, ności za treść ogłoszeń. Nazwy firm, nazwy han- Piotr Szewczuk – opieka nad hostingiem, dlowe i znaki towarowe, użyte w publikacji jedy- Krzysztof Biskup, Łukasz Ciesielski, Keyto, Rafał Topolnicki. nie w celach informacyjnych i są własnością po- Współpracujący: Aleksandra Brzezińska, Gabriela Grusza, A szczególnych podmiotów. Skład za pomocą systemu LTEX fontami LatinModern i TeXGyre Radek Krakowiak, Małgorzata Łuczak, Krzysztof Orłowski Pierwowzór layoutu Dragonia Magazine przygotował m4c numer 19 – 2008 2 System GNU/cośtam Keyto Niniejszy artykuł może wydać się nie- bilny oraz fakt, że ikonki trochę jednak się różnią którym niepoważny, obrazoburczy, a na- wyglądem, przeciętny zjadacz chleba posługujący wet heretycki. Trudno. Napiszę to, co uwa- się systemem GNU/Linux nie zauważy większej żam za stosowne napisać i to, co według różnicy pomiędzy świeżo zainstalowanym Ubun- mnie odpowiada prawdzie. Czy odpowia- tu a świeżo zainstalowanym systemem Nexenta da jej według Ciebie – Czytelniku – zo- GNU/OpenSolaris. baczymy. Na początku postawmy pytanie: Kernel OpenSolaris zawdzięczamy firmie Sun jakiego systemu używasz? Możliwe odpo- Microsystems. Od marca 1998 roku, kiedy to wiedzi? Oczywiście: Windows, Linux, So- otwarcie kodu źródłowego przez Netscape okazało laris, MacOS X. Zastanówmy się jednak, się trafionym pomysłem, firmy decydują się niekie- czy odpowiedź nie mogłaby brzmieć zu- dy na przekształcenie komercyjnych licencji swoich pełnie inaczej. Na przykład: KDE? produktów w licencje otwarte. W 2005 roku Sun Wprost i po imieniu – takie stawianie sprawy miał już za sobą przynajmniej jeden spektakularny na pierwszy rzut oka wydaje się po prostu niepo- sukces związany z otwarciem kodu źródłowego – ważne. Wiadomo, że KDE to środowisko graficzne, Ogólnie pomysł jest prosty. System komputerowy pakiet StarOffice, którego otwartej wersji – Ope- podobnie jak GNOME, Aqua czy Aero. Część sys- jest organizmem złożonym. Za poszczególne zada- nOffice.org – używam pisząc te słowa. W tymże temu. Tyle tylko, że na tej części zaczyna się i koń- nia odpowiadają poszczególne moduły. Moduły te 2005 roku, dokładnie 25 stycznia, Sun rozpoczął czy zainteresowanie 99,9 procenta użytkowników można wymieniać, o ile oczywiście zamienniki za- otwieranie kodów źródłowych swojego najważniej- komputerów. Być może większość z Was uzna tę pewniają odpowiednią funkcjonalność. Jeśli KDE szego dzieła, jakim jest system Solaris. 14 czerwca tezę za tanie szukanie dziury w całym, ale napi- nie spełnia wymagań użytkownika, może być za- kod systemu operacyjnego został ostatecznie opu- szę to i tak: dla przeciętnego użytkownika, system stąpione przez środowisko GNOME. Edytor vim blikowany, przy czym stworzono w tym celu spe- operacyjny nie ma znaczenia – liczy się środowisko – edytorem emacs. Interpreter bash interpreterem cjalną licencję: Common Development and Distri- pracy. Graficzne środowisko pracy. tcsh. Nigdzie nie jest napisane, że kernel nie może bution License (podobną w konstrukcji do licencji być zastąpiony innym kernelem (choć nikt również Mozilli). GNU/OpenSolaris nie twierdzi, że jest to proste). Nexenta to system Opis systemu Solaris to temat na wiele osob- Proszę popatrzyć na obrazek zamieszczony na bazujący na Ubuntu (dlatego też i wygląda tro- nych artykułów i sądzę, że system ten jest Czytel- tej stronie. Przedstawia on znany powszechnie pul- chę jak Ubuntu), w którym program Linux został nikowi znany, choćby ze słyszenia. Dla tych, którzy pit środowiska graficznego GNOME. Co więcej, zastąpiony programem OpenSolaris. I co? Patrząc sztandarowy produkt Suna znają jedynie z nazwy, dla obeznanego w temacie hobbysty system ten z perspektywy przeciętnego użytkownika: „I nic”. kilka słów wyjaśnienia. Solaris, podobnie jak Li- wyda się znajomy – wygląda jak Ubuntu. Cie- Przeglądarka Firefox nadal wyświetla strony inter- nux, należy do rodziny systemów Unix. Właściwie pło, ciepło, ale jest jeden szkopuł. System, które- netowe, edytor GIMP jest nadal starym, dobrym należałoby to ująć odwrotnie – Linux należy do ro- go pulpit uwieczniono na ilustracji, to nie Ubun- edytorem GIMP, a czarne okienko terminala na- dziny UNIX, podobnie jak Solaris. Solaris jest bo- tu GNU/Linux. Zwłaszcza nie Linux. To Nexenta dal reaguje na znane powszechnie polecenia inter- wiem systemem o wiele starszym. Należy do naj- GNU/OpenSolaris. pretera bash. Pomijając fakt, że Nexenta to system stabilniejszych i najsolidniejszych produktów my- znajdujący się w fazie rozwoju alfa, czyli niesta- śli informatycznej. Dość wspomnieć, że wykorzy- numer 19 – 2008 3 System stywany jest przez NASA – jako system dla wa- kernel robi już wszystko sam zapisując plik. Dru- tymi o opublikowany kod systemu OpenSolaris. hadłowców i Międzynarodowej Stacji Kosmicznej gi przykład ilustruje właśnie kernel monolitycz- Do najważniejszych należą SchilliX i BeleniX. ISS. Jeśli chodzi o konstrukcję, to nie wdając się ny. Tak Linux, jak i SunOS, są takimi kernelami, SchilliX to najstarsza dystrybucja, oparta o ker- w szczegóły: kernele Linux i Solarisowy SunOS są stąd też zastąpienie Linuksa przez OpenSolaris by- nel pochodzący z firmy Sun Microsystems. Jest to nieco podobne. Przede wszystkim oba należą do ło wprawdzie trudne, ale nie karkołomne. Zwłasz- dystrybucja Live CD zawierająca wyłącznie wolne tak zwanych kerneli monolitycznych. Cóż to takie- cza, że SunOS jest w stanie uruchamiać natywne oprogramowanie. Ciekawostką jest, że jej pierw- go? aplikacje Linuksa. sze wydanie (oznaczone numerem 0.1) miało swoją Reasumując: autorzy Nexenty zastąpili jeden premierę zaledwie trzy dni po opublikowaniu ko- Kernel kernel systemu innym. Reszta systemu, jak już pi- du źródłowego przez Suna. Kernel, czyli z technicznego punktu widzenia sałem, bazuje na systemie GNU/Linux (konkretnie Pochodzący z indyjskiego oddziału Suna – Be- system operacyjny we własnej osobie, to program Debian/Ubuntu), więc jest szansa, że użytkownik leniX – również jest dystrybucją typu Live, cho- działający nieustannie podczas pracy komputera. pracujący przy komputerze z zainstalowanym sys- ciaż ma też zaimplementowaną możliwość instala- Tworzy środowisko, w którym funkcjonują inne temem Nexenta odniesie wrażenie, że w rzeczywi- cji. O ile jednak główny produkt projektu OpenSo- programy. Zarządza zasobami umożliwiając pracę stości ma do czynienia z Ubuntu. O ile oczywiście laris – Indiana oparty jest o środowisko GNOME, innych aplikacji.