Reichenbach. Burg Und Letzi Mülenen 1997

Reichenbach. Burg Und Letzi Mülenen 1997

Werner Wild Reichen ach rgund Reichenbach Burg und Letzi Mülenen Werner Wild Reichenbach Burg und Letzi Mülenen Die Rettungsgrabungen von 1941 und 1990-1996 unter Mitarbeit von Daniel Gutscher, Daniel Kissling, Franz E. Koenig, Ebbe Nielsen, Eva Roth Kaufmann, Alexander Ueltschi Berner Lehrmittel- und Medienverlag 1997 Schriftenreihe der Erziehungsdirektion des Kantons Bern herausgegeben vom Archäologischen Dienst des Kantons Bern Redaktion: Daniel Gutscher Armand Baeriswyl Titelbild: Max Stöckli Bezugsort: Verlag Paul Haupt Bern/Stuttgart/Wien Falkenplatz 14, CH-3001 Bern Telefon 031/3012434-Telefax 031/301 46 69 Internet: http://www.haupt.ch e-mail: [email protected] Die Deutsche Bibliothek - CIP-Einheitsaufnahme Wild, Werner: Reichenbach - Burg und Letzi Mülenen : die Rettungsgrabungen von 1941 und 1990 - 1996 / Werner Wild. Unter Mitarb. von Daniel Gutscher ... - Bern : Berner Lehrmittel- und Medienverl. ; Bern ; Stuttgart ; Wien: Haupt, 1997 (Schriftenreihe der Erziehungsdirektion des Kantons Bern) ISBN 3-258-05661-7 (Haupt) © Berner Lehrmittel- und Medienverlag CH-3008 Bern, 1997 Herstellung: Paul Haupt AG, Bern Inhaltsverzeichnis Vorwort (Hans Grütter) .......... .............. .... .... ... ..... .......... .... ............................................................. ................... 7 Einführung 1. Einleitung und Dank .... ....... ... .. .......... ... .. .. .. ........ .. .. .. .. .. .. .. .... ... ... .... ...... .. .... ............. ... .. ... ....... .......... .. 9 II. Geographische Lage und Topographie............................................................................................... 10 III. Der Burgname........................................................................................................................................ 11 IV. Bildquellen und neuzeitliche Beschreibungen ....... .......... ....... .. .......... .. ... ........... .. ............................ 12 Forschungsgeschichte .... .. .. .. ............ .. .... ... ... ...... .... ............ ..................... ................................................. .. ... ... .. 16 Dokumentation und Methode . .. ..... .... ... ....... ... .. ...... ...... .. ..... .. .. ................. ... .. ... .... .. .. ... .. ..... .. ....... ... ... .. .. ...... 20 1. Burganlage............................................................................ .... .. .... ... .... ..... .... .. ..... ......... .............. ... ..... .. 20 II. Mauergeviert .. .. .. .. .. .. .. .. .. 21 III. Letzimauer .. .. .. .. .. .. .. .. .. 21 Die Burganlage .... .. ....... ........ ... ........ ... ........... ... ... ... .. ... .. .. ........ .. ... ... ... ... .. ... ... .... ........ ....... ..... .. ..... ....... .. .. ..... .. .. 23 1. Zusammenfassung................................................................................................................................. 23 II. Der Befund.............................................................................................................................................. 25 1. Der Untergrund........................................................................................... .. ................. .. .................... 25 2. Die Frage nach der Existenz einer Vorgängeranlage . .. .. .. .. .. .. .. .. ... .. 25 3. Die Phase 1 ..... ... ............... ....... .. ............................................................................. .. ........................... 25 4. Die Phase 2 ... .. .... ...... .......... ..... ..... .. .. ...... ....... ..... .. ... ...... .. .......... .... ......... ..... ...... .... .. .. ... .... ....... ... ....... 32 5. Die Phase 3 .......................................................................................................................................... 35 6. Die Phase 4 ....................................................................................................... .. ........ ......................... 36 7. Undatierte Befunde ......................... ... ................................................ ................................................. 41 8. Neuzeitliche Befunde.......................................................................................................................... 43 III. Burgenkundliche Würdigung .... ... ............... .................................................................. ......... ... .......... 43 1. Bauplatz und Annäherungshindernisse . ... .......... .. .. .. ..... .... ... .. ... ... ..... .. ..... .. ...... ... .......... .... .. ....... 44 2. Das Mauerwerk . .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. 44 3. Die Gründungsanlage (um 1200) .................................................................. ...................................... 45 4. Spätere Bauphasen (14. Jahrhundert).................................................................................................. 46 IV. Die Kleinfunde . .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. 47 1. Einleitende Bemerkungen ................................................................................... ... ............................. 47 2. Die mittelalterlichen Kleinfunde......................................................................................................... 47 3. Die neuzeitlichen Kleinfunde.............................................................................................................. 64 4. Zusammenfassende Auswertung ..... ... ... ... .. ....... ............. .. ........ .... ... .. ..... .. .... .. .. .......... ...... ....... .. .. 67 Das Mauergeviert .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. 68 1. Der Befund.............................................................................................................................................. 68 1. Die Mauem . .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. 68 2. Die Schichten .... .. ........... .. .......... .. .. ... .. ....... .... ... .. .. ............ ... ...... .......... .. ..... .... .... .. .. ..... .. ... ....... 69 II. Die Datierung . .... .. ......... ... .. ....... ........ ...... ........ ............ ....... ..... .... .... .......... ... .. ..... ... .. ... .. .. .. ......... ... .. 70 III. Die Funktion .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. 72 5 Die Letzimauer . .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. 73 I. Der westliche Mauerabschnitt ................... .. .... ... .... .. .. .. ...... ... .. .. ................ ... ........ ............ .. .. .. 73 1. Der natürliche Untergrund.......... ..... ....... ....... ....... ............. .. ....................... ............................... .......... 74 2. Der Wall.... ... .... .. ............ .. .... ..... ... .... .. .... .. ... ........... .. .......................................................................... ... 74 3. Die Letzimauer ........................... ............. .............. .............. .. ... .. .. ..... .. .. .............................................. 74 4. Die Kleinfunde .. ........ .. .. .. .. ... .. .. .. ... .......... ..... .. ........ .. ...... .. .. .... .... .......... ...... .. .. ........ .... ............... 81 5. Das Tor .................. ... .... ................................................. ..... ..... ... .......................................................... 82 II. Der östliche Mauerabschnitt.... ..... .. ....... .. ...... .. ... ....... ........................................................ ..... ... ... ..... .. 82 1. Die Mauer.................... .. ......................... ........................................................................ .. ... ................ 82 2. Die Stratigraphie ........... .. ... .. .. ......... ........ .................. ..... ... ... ....... .. ... ... .. ... ... .. 82 III. Die Datierung ... .. .. .................. ........ ....... .... .......... ....... .. .... ... ......................... ... .......... .... .... .. ... .. 82 IV. Die Einordnung der Ergebnisse.................................................................. ... ........... .... ..... .. .. .. .. ......... 84 V. Exkurs: Die Stadt Mülenen ....... .... .... ................ ... .... ... ... ...................................................................... 86 Der historische Rahmen . .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. 87 I. Die Besitzer................................................................................... .......................... ........ .. ..................... 87 1. Die Herren von Mülinen . .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. 87 2. Die Herren von Kien ... .. ..... .. .. .. .. ........ .... .. .............. ...................... .. .......... ........ ... .. .. .. .... 87 3. Die Herren von Wädenswil ................................................ .......... ..... ........ .. .. ....... .. .. ................ ........... 88 4. Die Herren von Turn .............................................. .... ... .. .. .. ........... ....... ....... ..... .......................... .. ...... 88 5. Der Übergang an Bern.................. ............................................... ... .... ... .. ..................... .......... .. ... .. ...... 89 II. Konfliktsituationen im Berner Oberland ... ........ .. ..... ... .. ................................. .......... .. ............. .. ... .... 89 1. Herzog Berchtold V. von Zähringen (1186- 1218) ................... .. ........................ .. ... .. .. .. ...................... 89 2. Die Grafen von Kyburg (1218-1250) ...............................................................................

View Full Text

Details

  • File Type
    pdf
  • Upload Time
    -
  • Content Languages
    English
  • Upload User
    Anonymous/Not logged-in
  • File Pages
    139 Page
  • File Size
    -

Download

Channel Download Status
Express Download Enable

Copyright

We respect the copyrights and intellectual property rights of all users. All uploaded documents are either original works of the uploader or authorized works of the rightful owners.

  • Not to be reproduced or distributed without explicit permission.
  • Not used for commercial purposes outside of approved use cases.
  • Not used to infringe on the rights of the original creators.
  • If you believe any content infringes your copyright, please contact us immediately.

Support

For help with questions, suggestions, or problems, please contact us