วารสารวิชาการสาธารณสุขชุมชน ปีที่ 7 ฉบับที่ 3 กรกฎาคม – กันยายน 2564 วารสารวิชาการสาธารณสุขชุมชน (Academic Journal of Community Public Health: AJCPH) วัตถุประสงค์วารสารวิชาการสาธารณสุขชุมชน 1. เพื่อรวบรวมและเผยแพร่ความรู้ทางการสาธารณสุขชุมชน นำไปสู่การสร้างนวัตกรรมและองค์ ความรู้ใหม่ 2. เพื่อส่งเสริมและสนับสนุนคุณภาพการวิจัยทางการสาธารณสุขชุมชน 3. เพื่อส่งเสริมการดำเนินงานทางวิชาการของเครือข่ายบริการปฐมภูมิ ทั้งในภาครัฐและเอกชน 4. เพื่อเป็นสื่อวิชาการด้านการสาธารณสุขชุมชน สำหรับสนับสนุนระบบบริการปฐมภูมิและสุขภาพ ชุมชน 5. เพื่อส่งเสริมคุณค่าและอัตลักษณ์ทางวิชาการของบุคลากรในเครือข่ายบริการปฐมภูมิ ขอบเขตบทความตีพิมพ์ บทความตีพิมพ์ในวารสารวิชาการสาธารณสุขชุมชนควรสอดคล้องกับขอบเขตงานด้านสาธารณสุข สำหรับศตวรรษที่ 21 ได้แก่ 1. การติดตามสถานการณ์สุขภาพในชุมชนเพื่อค้นหาปัญหา 2. การวินิจฉัยปัญหา การสืบสวนปัญหาและอันตรายด้านสุขภาพ 3. การแจ้งข่าว และการให้ความรู้ด้านสุขภาพแก่ประชาชน 4. การมีส่วนร่วมของชุมชนในการแก้ปัญหาสุขภาพ 5. การพัฒนานโยบายและแผน 6. กฎหมายและระเบียบเพื่อป้องกันสุขภาพ และสร้างเสริมความปลอดภัย 7. การเชื่อมประสานประชาชนกับการบริการสุขภาพ 8. การพัฒนาศักยภาพของบุคลากรเพื่อให้มีความสามารถในการปฏิบัติงานอย่างมีคุณภาพ 9. การประเมินประสิทธิผลของโครงการ 10. การสร้างองค์ความรู้ใหม่ในการแก้ปัญหาสุขภาพ สำนักงานกองบรรณาธิการ สำนักงานหลักประกันสุขภาพแห่งชาติ เลขที่ 120 หมู่ 3 ชั้น 2 - 4 อาคารรวมหน่วยงานราชการ ศูนย์ราชการเฉลิมพระเกียรติ 80 พรรษา 5 ธันวาคม 2550 ถนนแจ้งวัฒนะ แขวงทุ่งสองห้อง เขตหลักสี่ กรุงเทพมหานคร ฯ 10210 E-mail: [email protected] Website: https://he02.tci-thaijo.org/index.php/ajcph/ Academic Journal of Community Public Health Vol. 7 No. 3, July – September 2021 วารสารวิชาการสาธารณสุขชุมชน ปีที่ 7 ฉบับที่ 3 กรกฎาคม – กันยายน 2564 คณะทำงานวารสารวิชาการสาธารณสุขชุมชน คณะกรรมการที่ปรึกษา ศาสตราจารย์ นพ.ประเวศ วะสี รองศาสตราจารย์ นพ.สุรเกียรติ อาชานานุภาพ นพ.ณรงค์ศักดิ์ อังคะสุวพลา นพ.สุวิทย์ วิบุลผลประเสริฐ นพ.อำพล จินดาวัฒนะ นพ.วีระวัฒน์ พันธ์ครุฑ นพ.ชูชัย ศรชำนิ ดร.นพ.โกมาตร จึงเสถียรทรัพย์ ผู้ช่วยศาสตราจารย์ ดร.สุปรีดา อดุลยานนท์ พญ.สุพัตรา ศรีวณิชชากร ปลัดกระทรวงสาธารณสุข เลขาธิการสำนักงานหลักประกันสุขภาพแห่งชาติ ผู้อำนวยการสถาบันพระบรมราชชนก ผู้อำนวยการวิทยาลัยการสาธารณสุขสิรินธร ทุกแห่ง ผู้อำนวยการสถาบันวิจัยระบบสาธารณสุข บรรณาธิการที่ปรึกษา ศาสตราจารย์ ดร.นพ.ศาสตรี เสาวคนธ์ มหาวิทยาลัยบูรพา ศาสตราจารย์ ดร.นพ.วีระศักดิ์ จงสู่วิวัฒน์วงศ์ มหาวิทยาลัยสงขลานครินทร์ ศาสตราจารย์ ดร.สถิรกร พงศ์พานิช จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย รองศาสตราจารย์ ดร.สุพัตรา ชาติบัญชาชัย มหาวิทยาลัยขอนแก่น รองศาสตราจารย์พิพัฒน์ ลักษมีจรัลกุล มหาวิทยาลัยมหิดล รองศาสตราจารย์ ดร.เฉลิมพล ตันสกุล มหาวิทยาลัยชินวัตร รองศาสตราจารย์ ดร.รัตนา สำโรงทอง จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย ผู้ช่วยศาสตราจารย์ ดร.ภัทร แสนไชยสุริยา มหาวิทยาลัยขอนแก่น คณบดีคณะวิทยาการสุขภาพและการกีฬา มหาวิทยาลัยทักษิณ คณบดีสำนักวิชาสหเวชศาสตร์และสาธารณสุขศาสตร์ มหาวิทยาลัยวลัยลักษณ์ คณบดีคณะสาธารณสุขศาสตร์ มหาวิทยาลัยนเรศวร คณบดีคณะสาธารณสุขศาสตร์ มหาวิทยาลัยมหาสารคาม คณบดีคณะสาธารณสุขศาสตร์ มหาวิทยาลัยบูรพา คณบดีคณะสาธารณสุขศาสตร์ มหาวิทยาลัยขอนแก่น นายประพัทธ์ ธรรมวงศา ประธานชมรมสาธารณสุขแห่งประเทศไทย นายธาดา วรรธปิยกุล ประธานมูลนิธิเครือข่ายหมออนามัย นายมงคล เงินแจ้ง นายกสมาคมหมออนามัย นายปิ่น นันทะเสน นายกสมาคมวิชาชีพสาธารณสุข Academic Journal of Community Public Health Vol. 7 No. 3, July – September 2021 วารสารวิชาการสาธารณสุขชุมชน ปีที่ 7 ฉบับที่ 3 กรกฎาคม – กันยายน 2564 กองบรรณาธิการ บรรณาธิการบริหาร รองศาสตราจารย์ ดร.วรพจน์ พรหมสัตยพรต มหาวิทยาลัยมหาสารคาม อาจารย์บุญเรือง ขาวนวล มหาวิทยาลัยทักษิณ นายปริญญา ระลึก สำนักงานหลักประกันสุขภาพแห่งชาติ บรรณาธิการวิชาการ รองศาสตราจารย์ ดร.สุมัทนา กลางคาร มหาวิทยาลัยมหาสารคาม กองบรรณาธิการวิชาการ รองศาสตราจารย์ ดร.ณรงค์ศักดิ์ หนูสอน มหาวิทยาลัยนเรศวร รองศาสตราจารย์ ดร.ปุญญพัฒน์ ไชยเมล์ มหาวิทยาลัยทักษิณ รองศาสตราจารย์ ดร.วรพจน์ พรหมสัตยพรต มหาวิทยาลัยมหาสารคาม ผู้ช่วยศาสตราจารย์ ดร.สมเกียรติยศ วรเดช มหาวิทยาลัยทักษิณ ผู้ช่วยศาสตราจารย์ ดร.รัชชานันท์ ศรีสุภักดิ์ มหาวิทยาลัยราชภัฏมหาสารคาม ดร.รัตนสิทธิ์ ทิพย์วงศ์ มหาวิทยาลัยวลัยลักษณ์ ดร.ประจวบ แหลมหลัก มหาวิทยาลัยพะเยา ดร.พิทยา ศรีเมือง วิทยาลัยการสาธารณสุขสิรินธร จังหวัดขอนแก่น ดร.ธีรศักดิ์ พาจันทร์ วิทยาลัยการสาธารณสุขสิรินธร จังหวัดขอนแก่น ดร.ปริญญา จิตอร่าม วิทยาลัยการสาธารณสุขสิรินธร จังหวัดสุพรรณบุรี ดร.กรรณิกา เรืองเดช ชาวสวนศรีเจริญ วิทยาลัยการสาธารณสุขสิรินธร จังหวัดตรัง ดร.บัณฑิต วรรณประพันธ์ สำนักงานป้องกันควบคุมโรคที่ 9 นครราชสีมา ดร.อรทัย ศรีทองธรรม สำนักงานป้องกันควบคุมโรคที่ 10 อุบลราชธานี ดร.นภชา สิงห์วีรธรรม สถาบันพระบรมราชชนก กระทรวงสาธารณสุข อาจารย์บุญเรือง ขาวนวล มหาวิทยาลัยทักษิณ ฝ่ายจัดการ นายปริญญา ระลึก สำนักงานหลักประกันสุขภาพแห่งชาติ นายสมบัติ ขัดโพธิ์ สำนักงานสาธารณสุขจังหวัดอุบลราชธานี นายขจร อินธิเสน มหาวิทยาลัยมหาสารคาม Academic Journal of Community Public Health Vol. 7 No. 3, July – September 2021 วารสารวิชาการสาธารณสุขชุมชน ปีที่ 7 ฉบับที่ 3 กรกฎาคม – กันยายน 2564 บรรณาธิการแถลง เรียน ผู้นิพนธ์ ผู้อ่านวารสารวิชาการสาธารณสุขชุมชน ทุกท่าน วารสารวิชาการสาธารณสุขชุมชน (Academic Journal of Community Public Health: AJCPH) ซึ่งจัดอยู่ในฐานข้อมูล TCI กลุ่มที่ 2 สาขาวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี ก็ยังคงดำเนินการตีพิมพ์ เผยแพร่ตามกำหนด ซึ่งวารสารปีที่ 7 ฉบับที่ 3 (กรกฎาคม - กันยายน 2564) นี้ ได้ตีพิมพ์ บทความ วิชาการ และบทความวิจัยที่เป็นประโยชน์ต่อการพัฒนางานสาธารณสุขที่หลากหลาย อาทิเช่น ปัญหา การตั้งครรภ์ของวัยรุ่น การดูแลผู้ป่วยเบาหวาน ผู้ป่วยติดเตียง ระบบบริการสุขภาพ เป็นต้น ดังนั้นจึงขอ เชิญทุกท่านส่งบทความมาตีพิมพ์เพื่อเผยแพร่องค์ความรู้ที่เกิดจากการวิจัยทางด้านสาธารณสุขได้ โดย ส่งเข้ามาได้ที่ Thai Journals Online (ThaiJO) ขอขอบคุณทุกท่านที่ให้การสนับสนุนด้วยดีตลอดมา พบกันฉบับหน้า ปีที่ 7 ฉบับที่ 4 ตุลาคม - ธันวาคม 2564 กองบรรณาธิการ วารสารวิชาการสาธารณสุขชุมชน Academic Journal of Community Public Health Vol. 7 No. 3, July – September 2021 วารสารวิชาการสาธารณสุขชุมชน ปีที่ 7 ฉบับที่ 3 กรกฎาคม – กันยายน 2564 สารบัญ หน้า Contents Page บทบรรณาธิการ Editorial statement บทความวิชาการ Review article • ปัญหาการตั้งครรภ์ในวัยรุ่นกับหลักสูตร 1 ▪ Teenage Pregnancy Problems and เพศศึกษารอบด้าน Comprehensive Sexuality Education นิตยา เพ็ญศิรินภา Nittaya Pensirinapa บทความวิจัย Research articles • เปรียบเทียบการจัดบริการแบบบูรณา 17 ▪ Comparison of an Integrated การและยึดประชาชนเป็นศูนย์กลาง People-Centered Health Services for แก่ผู้ป่วยเบาหวานและความดันโลหิตสูง Patients with Diabetes and ตามการรับรู้ของผู้ให้บริการ อำเภอ Hypertension as Perceived by health หาดใหญ่และอำเภอนาทวี จังหวัดสงขลา care Providers, Hatyai and Nathawee นวพร ดำแสงสวัสดิ์ District, Songkhla Province พนัสยา วรรณวิไล Nawaporn Damsangsawat, อภิสิทธิ์ เชื้อคำเพ็ง Panassaya Wanwilai, มาลี คำคง Apisit Chuakompeng, Malee Khamkong • การพัฒนาระบบการดูแลผู้ป่วยเบาหวาน 32 ▪ The Development of Health Care ชนิดที่ 2 โรงพยาบาลส่งเสริมสุขภาพ for Patient Diabetes Types 2 in ตำบลขอนแป้น ตำบลคอแลน อำเภอ the Area Responsibility of Health บุณฑริก จังหวัดอุบลราชธานี Khon Paen Health Promoting นวพร ทุมแถว Buntharik District Ubonratchthani วรพจน์ พรหมสัตยพรต Province ผดุงศิษฎ์ ชำนาญบริรักษ์ Nawaporn Thumthaew, Vorapoj Promasatayaprot, Phadoongsit Chumnanborirak Academic Journal of Community Public Health Vol. 7 No. 3, July – September 2021 วารสารวิชาการสาธารณสุขชุมชน ปีที่ 7 ฉบับที่ 3 กรกฎาคม – กันยายน 2564 สารบัญ หน้า Contents Page • ผลการบริการวิชาการผู้ป่วยติดเตียงและ 45 ▪ Academic Service Results for ผู้ดูแลในเขตพื้นที่รับผิดชอบโรงพยาบาล Bed-ridden Patients and ส่งเสริมสุขภาพตำบลวัดราษฎร์นิยม Caregivers from Wat Ratniyom of อำเภอไทรน้อย จังหวัดนนทบุรี Tambon Health Promoting อำพล บุญเพียร Hospital at Ratniyom Subdistrict, วัชรพล พุฒิแก้ว Sai Noi District, Nonthaburi ไพลิน หมาดบำรุง Province ปฐมา จันทรพล Aumpol Bunpean, นราพร พิทักษ์พร Vacharapon Putkaew, ศราวุฒิ แพะขุนทด Pailin Mhadbumrung, ธนภรณ์ ทีเหล็ก Patama Chantarapon, ฉัตรดนัย อุประวรรณา Naraporn Pitakporn, Sarawut Phaekhunthod, Thanapohn Teehlek, Chatdanai Ouprawanna • ปัจจัยที่มีความสัมพันธ์กับพฤติกรรม 59 ▪ Factors Associated with smoking การสูบบุหรี่ของเยาวชนในตำบลลาด behavior of youth in Lat Yai Sub ใหญ่ อำเภอเมืองสมุทรสงคราม จังหวัด district Mueang Samut-Songkhram สมุทรสงคราม District Samut Songkhram Province ปัณณทัต ตันธนปัญญากร Phannathat Tanthanapanyakorn กล้าณรงค์ วงศ์พิทักษ์ Klarnarong Wongpituk, ธรรมศักดิ์ สายแก้ว Tammasak Saykaew, วรางคณา จันทร์คง Warangkana Chankong Academic Journal of Community Public Health Vol. 7 No. 3, July – September 2021 วารสารวิชาการสาธารณสุขชุมชน ปีที่ 7 ฉบับที่ 3 กรกฎาคม – กันยายน 2564 สารบัญ หน้า Contents Page • กระบวนการพัฒนามาตรฐานการ 73 ▪ Process of Developing Standards ดำเนินงานสร้างเสริมภูมิคุ้มกันโรคใน for Expanded Program on หน่วยบริการปฐมภูมิ ของเครือข่าย Immunization in Primary Health บริการสุขภาพ อำเภอชำนิ จังหวัด Care Stage of The Contracting บุรีรัมย์ Unit of Primary Health Care in พุฒิธร มาลาทอง Chamni District, Buriram Province เทอดศักดิ์ พรหมอารักษ์ Puttiton Malatong, สมศักดิ์ ศรีภักดี Terdsak Promarak, Somsak Sripugdee • รูปแบบการจัดการคุณภาพคลินิกหมอ 86 ▪ The Quality Management Model ครอบครัวโดยกลไกการมีส่วนร่วมของ of Primary Care Custer by ชุมชนเพื่อเป็นคลินิกหมอครอบครัว Community Participation ต้นแบบของโรงพยาบาลส่งเสริมสุขภาพ Mechanism for Primary Care ตำบลโนนสว่าง ตำบลศรีสงคราม อำเภอ Custer Standard Non Sawang วังสะพุง จังหวัดเลย Health Promoting Hospital Si ธนะสิทธิ์ รุ่งศิรรัฐพงษ์ Songkhram Sub-District, Wang สงครามชัยย์ ลีทองดีศกุล Saphung District, Loei Province. กฤษณ์ ขุนลึก Thanasit Rungsirarattaphong, Songkramchai Leethongdeesakull, Kris Khunluek • การศึกษาสถานการณ์และความต้องการ 101 ▪ A Study of Situation and Health ด้านสุขภาพของประชาชนในเขตพื้นที่ Needs of People in the Area of รับผิดชอบโรงพยาบาลส่งเสริมสุขภาพ Ratiyom Sub-district Health ตำบลราษฎร์นิยม อำเภอไทรน้อย Promoting Hospital, Sai Noi District, จังหวัดนนทบุรี Nonthaburi Province อำพล บุญเพียร Aumpol Bunpean, ปฐมา จันทรพล Patama Chantarapon,