Rozprawy Naukowe Instytutu Geografii i Rozwoju Regionalnego Uniwersytetu Wrocławskiego 45 Nowe zjawiska i procesy przestrzenne, funkcjonalne i społeczne w przeobraz aniu obszaro w wiejskich Pod redakcją Przemysława Tomczaka Wrocław 2019 Rozprawy Naukowe Instytutu Geografii i Rozwoju Regionalnego Uniwersytetu Wrocławskiego 45 Nowe zjawiska i procesy przestrzenne, funkcjonalne i społeczne w przeobraz aniu obszaro w wiejskich Pod redakcją Przemysława Tomczaka Wrocław 2019 Rozprawy Naukowe Instytutu Geografii i Rozwoju Regionalnego 45 Redaktor serii Zdzisław Jary Redaktor techniczny Dominik Sikorski Recenzenci tomu Barbara Miszewska Monika Wesołowska Skład komputerowy Robert Szmytkie Projekt graficzny okładki Robert Szmytkie Ilustracja na okładce Nowa zabudowa wielorodzinna we wsi Sienna (powiat kłodzki), autor: Robert Szmytkie Zalecane cytowanie Tomczak P. (red.), 2019. Nowe zjawiska i procesy przestrzenne, funkcjonalne i społeczne w przeobrażaniu obszarów wiejskich. Rozprawy Naukowe Instytutu Geografii i Rozwoju Regio- nalnego 45, Uniwersytet Wrocławski, Wrocław. Afiliacja redaktora Przemysław Tomczak Uniwersytet Wrocławski, Wydział Nauk o Ziemi i Kształtowania Środkowiska, Instytut Geografii i Rozwoju Regionalnego, Plac Uniwersytecki 1, 50–137 Wrocław ©Copyright 2019 by Instytut Geografii i Rozwoju Regionalnego Uniwersytetu Wrocławskiego ISBN 978−83−62673−72−8 Instytut Geografii i Rozwoju Regionalnego Uniwersytet Wrocławski Plac Uniwersytecki 1, 50–137 Wrocław Druk i oprawa Sowa Sp. z. o. o, ul. Raszyńska 13, 05-500 Piaseczno Rozprawy Naukowe Instytutu Geografii i Rozwoju Regionalnego Uniwersytetu Wrocławskiego 45 Spis treści SŁOWO WSTĘPNE ..................................................................................................................................7 Preface ............................................................................................................................................... 9 WIEŚ – PRZESTRZEŃ ZMIANY (M. WÓJCIK, P. JEZIORSKA-BIEL) ................................................... 11 1. Wprowadzenie ............................................................................................................................ 11 2. „Nowe społeczności” – „nowe przestrzenie” ................................................................................ 15 3. Wytwarzanie przestrzeni wiejskiej ............................................................................................... 19 4. Podsumowanie ........................................................................................................................... 24 Literatura .......................................................................................................................................... 25 Rural areas – space of changes ........................................................................................................ 26 ZRÓŻNICOWANIE ZAAWANSOWANIA STAROŚCI DEMOGRAFICZNEJ NA OBSZARACH WIEJSKICH WOJEWÓDZTWA LUBUSKIEGO (M. POLNA) ................................................................. 27 1. Wprowadzenie ............................................................................................................................ 27 2. Cel, zakres i metodyka badań ..................................................................................................... 28 3. Rozwój ludności wiejskiej ............................................................................................................ 29 4. Struktura wieku i starzenie się ludności....................................................................................... 30 5. Podsumowanie ........................................................................................................................... 39 Literatura .......................................................................................................................................... 41 Differences in the advancement of demographic ageing in the rural areas of Lubuskie Voivodeship . 42 POCZUCIE TOŻSAMOŚCI NA OBSZARACH WIEJSKICH AGLOMERACJI WROCŁAWSKIEJ (K. KUZARA) .......................................................................................................................................... 43 1. Wprowadzenie ............................................................................................................................ 43 2. Cel, obszar i metody badań ........................................................................................................ 43 3. Społeczne skutki suburbanizacji ................................................................................................. 44 4. Tożsamość lokalna ..................................................................................................................... 46 5. Tożsamość lokalna mieszkańców obszarów wiejskich aglomeracji wrocławskiej ........................ 47 6. Podsumowanie ........................................................................................................................... 50 Literatura .......................................................................................................................................... 52 A sense of identity in rural areas of the Wroclaw agglomeration ........................................................ 53 RUCH BUDOWLANY NA OBSZARACH WIEJSKICH WOJEWÓDZTWA DOLNOŚLĄSKIEGO (R. SZMYTKIE) ....................................................................................................................................... 55 1. Wprowadzenie ............................................................................................................................ 55 2. Suburbanizcja jako proces rozwoju obszarów wiejskich .............................................................. 56 3. Metody badań i źródła danych .................................................................................................... 58 4. Procesy suburbanizacji w województwie dolnośląskim................................................................ 58 5. Ruch budowlany na obszarach wiejskich województwa dolnośląskiego ...................................... 61 6. Podsumowanie ........................................................................................................................... 66 Literatura .......................................................................................................................................... 67 Housing construction in rural areas of the Lower Silesia Region ....................................................... 70 ROLA I ZNACZNIE PRZESTRZENI PUBLICZNYCH W ROZWOJU HISTORYCZNYCH STRUKTUR WIEJSKICH NA PRZYKŁADZIE ZAMAGURZA SPISKIEGO (M. DROŻDŻ-SZCZYBURA, A. KORZENIOWSKA)............................................................................................................................. 71 1. Wprowadzenie ............................................................................................................................ 71 2. Charakterystyka układów Zamagurza Spiskiego ......................................................................... 72 3. Charakterystyka lokalnych zmian przestrzennych. ...................................................................... 77 4. Możliwe scenariusze rozwoju zawarte w lokalnych planach zagospodarowania ......................... 83 5. Podsumowanie ........................................................................................................................... 85 Literatura .......................................................................................................................................... 87 5 Nowe zjawiska i procesy przestrzenne, funkcjonalne i społeczne… – P. Tomczak (red.) Dokumenty i akty prawne .................................................................................................................. 87 Public spaces as a part of development of historical rural structures on the example of Zamagurze Spiskie ............................................................................................................................................. 88 SPECYFIKA DZIAŁALNOŚCI ORGANIZACJI POZARZĄDOWYCH NA OBSZARACH WIEJSKICH WOJEWÓDZTWA DOLNOŚLĄSKIEGO – ANALIZA PORÓWNAWCZA WYBRANYCH CECH I REGIONÓW (D. SIKORSKI) ................................................................................................................. 91 1. Wprowadzenie ............................................................................................................................ 91 2. Źródła danych, metody badań i obszar badawczy ....................................................................... 92 3. Charakterystyka organizacji pozarządowych ............................................................................... 94 4. Charakterystyka Organizacji Pożytku Publicznego ...................................................................... 95 5. Charakterystyka rynku 1% podatku ............................................................................................. 97 6. Wnioski i dyskusja .................................................................................................................... 100 Literatura ........................................................................................................................................ 103 Źródła internetowe .......................................................................................................................... 104 The specificity of NGOs' activities in rural areas of