100 zdjęcia: 123rf MAGAZYN SUKCES { OPOWIADAM Z DUCHEM CZASU } CZASU DUCHEM Z IMPERIUM { OPOWIADAM { Z DUCHEM CZASU TEKST: MAGDA GACYK ATAKUJE } 101 MAGAZYN SUKCES { OPOWIADAM Z DUCHEM CZASU } { OPOWIADAM Z DUCHEM CZASU } Joga dla nudystów, miłośników psów, fanów doznań ekstremalnych. to gigantyczny biznes, przynoszący co roku wielomiliardowe zyski. świetnie sprzedaJą się nie tylko lekcJe i kursy instruktorskie, ale również maty, skarpetki antypoślizgowe, bransoletki z drzewa sandałowego, płyty dVd z zestawem asan czy oczyszczaJące herbaty. Joga przekształciła się z niszowego fenomenu z pogranicza ćwiczeń duchowych i fizycznych w mainstreamowy fitness. dziś ameryka przeżywa koleJną rewolucJę, która Już rozlewa się na inne kontynenty. S S E E C C UK UK S S ZYN ZYN A A G G MA MA W pomieszczeniu panował upał. Okna i drzwi były szczelnie poza- się w łaski charyzmatycznego nauczyciela. Inni, Madonna czy Brit- mykane. Termostaty ustawione na 40 stopni Celsjusza. A dokładnie ney Spears, spotkali się z bezlitosną krytyką twórcy „gorącej jogi”. 40 i pół stopnia. Guru był przekonany, że właśnie taka temperatura Bikram Choudhury uczył, ale i wymagał. A żądał bezwzględnego jest optymalna dla odmiany jogi, której był założycielem.W Rozgrze- posłuszeństwa oraz pokaźnego konta. wa ciało, rozluźnia mięśnie i – co równie istotne – symuluje klimat Indii, skąd wywodzi się filozoficzny system jogi, traktujący o związ- kach między ciałem a umysłem. O tych powiązaniach guru ma- Buty z wężowej skóry wiał: – Tak naprawdę w życiu musisz odbyć jedną, jedyną podróż. Jak na siedemdziesięciolatka Bikram prezentował się świetnie. To te dwadzieścia kilka centymetrów, które dzielą mózg od serca. Sprężyste ruchy, wysportowana sylwetka, na ciemnych włosach W dusznej sali dziesiątki spoconych ciał wykonywały 26 prze- sportowa opaska, przykrywająca łysinę na czubku głowy. Na po- pisanych im pozycji. – Asany to jedyne ćwiczenia fizyczne, które deście, skąd prowadził zajęcia, pojawiał się tylko w obcisłych slip- dają energię zamiast ją zabierać – zapewniał. Tysiące Amerykanów kach. Asceza stroju ograniczała się jednak jedynie do studia. Poza słuchały każdego jego słowa z wypiekami na twarzy i śledziły każ- nim Choudhury uwielbiał paradować w kowbojskich kapeluszach dy jego ruch z wytężoną uwagą. Wśród oddanych klientów, którzy oraz szytych na miarę butach z wężowej skóry. W garażu przylega- dali się uwieść urokowi jogina, znajdowały się największe gwiazdy jącym do olbrzymiej rezydencji w Beverly Hills stały Rolls–Royce’e showbiznesu. Niektóre z nich, jak: Lady Gaga, George Clooney, Jim i Bentleye. Każdy mógł zobaczyć, że joga nie tylko wzmacnia ciało SURF JOGA Carrey, Goldie Hawn, Diana Ross czy Quincy Jones szybko wkradli i uzdrawia duszę, ale też porządnie nabija kabzę. 123rf zdjęcia: Czyli woda, fale i szukanie równowagi na desce do surfingu. Oto nowe sportowe wyzwanie. 102 103 { OPOWIADAM Z DUCHEM CZASU } { OPOWIADAM Z DUCHEM CZASU } Bikram był wyjątko- wo przedsiębiorczym jo- ginem. Przyjechał do Stanów Zjednoczonych w latach 70. i od razu zaczął uczyć własnej se- kwencji asan. W nowo- otwartym studiu w Los Angeles zaroiło się od uczniów. Trzy dekady później sieć szkół „jogi Bikrama” oplotła cały kraj. Jego studia mie- ściły się w ponad 600 miejscach Ameryki Pół- Władza uderza nocnej, ale wciąż otwie- NA MACIE do głowy rano kolejne. Od Buenos PODCZAS – Założenia jogi są tak szlachetne, Aires po Szanghaj. Eks- że chciałoby się patrzeć na wszyst- pansja trwała. – Mam MEDYTACJI ko, co się wokół niej dzieje, przez jaja jak bomby atomowe. pryzmat tych ideałów. Patologie S S E E C Dwie bomby. Każda po sto BYWa się mogą jednak wkraść się wszędzie C UK UK S mega ton. Nikt nie od- BEZBRONNYM – mówi Beata Skrzypacz, jedna z najbardziej znanych i cenionych S waży się ze mną zadrzeć nauczycielek Ashtanga Jogi w Bay Area, obszarze położonym na ZYN ZYN A – podkreślał buńczucz- południowy wschód od San Francisco. – Joga jest w stanie poruszyć A G WOBEC G nie Choudhury. Szybko nie tylko zastałe, nieużywane mięśnie, ale też zastałe, skrywane MA MA poczuł się panem stwo- SWOICH emocje. Na macie, podczas medytacji, w czasie wykonywania po- man razem wzięci – mówił w wywiadzie dla „Elephant sze miejsca, gdzie można było pod okiem instruk- rzenia. Wówczas nie był słabości szczególnych asan, bywa się czasami bezbronnym wobec swoich Magazine”. – Wiedziałem, że chcę być superbohaterem, BEATA tora wykonywać ćwiczenia o dziwnie brzmiących, w stanie przewidzieć, że słabości czy uczuć. Stąd relacja instruktor–uczeń jest relacją szcze- mieć zdolności dematerializowania się i pojawiania się SKRZYPACZ sanskryckich nazwach: ardha chandrasana, pada- Jedna z najbardziej – niedługo później – bę- i uczuć. gólną. I bardzo trzeba uważać, żeby – nawet niechcący – nie prze- w różnych miejscach naraz. Chciałem poznać wszystkie znanych i cenionych hastasana, siddhasana czy gomukhasana. – To były dzie zmuszony mocno kroczyć pewnych granic intymności i zażyłości. tajemnice życia. I udało się! To dała mi joga. nauczycielek czasy, kiedy Amerykanie nie odróżniali „jogi” od „jo- spuścić z tonu. Beata, m.in. prowadząca zajęcia dla studentów na prestiżo- Kiedy na jaw wyszły jego machlojki finansowe, sek- Ashtanga Jogi w Bay gurtu” – wspomina późne lata 60. Sat Jivan Singh – Jestem niewinny wym Uniwersytecie Stanforda oraz dla sportowców, trenujących na sualne ekscesy oraz zmuszanie podopiecznych do kup- Area, obszarze Khalsa. – Oba pojęcia były dla nich zupełnie nowe. położonym na – zapewniał w ubiegłorocznym wywiadzie dla CNN. – Kocham ko- ściankach wspinaczkowych sieci Planet Granite, opowiada o nieła- na narkotyków i uczestnictwa w rozebranych „ucztach Kiedy Khalsa otwierał podwoje swojego niewielkie- południowy wschód biety i one kochają mnie. Nie muszę posuwać się do przemocy, by twych dla niej sytuacjach, kiedy uczniowie prosili ją o rady. – Spo- miłości”, Friend – prowadzący wcześniej ostentacyj- od San Francisco. go lokum na nowojorskim Brooklynie dla zaintereso- mieć którąkolwiek z nich. dziewali się, że doradzę im nie tylko w kwestii ćwiczeń czy diety, ny tryb życia w świetle jupiterów – zniknął. Po roku wanych Kundalini (uważaną za jedną z bardziej ezote- W 2014 r. sześć byłych adeptek „gorącej jogi” odważyła się jed- ale również podpowiem, jak pokierować życiem. A przecież jestem wrócił cicho, już nie jako założyciel słynnej Anusary, rycznych odmian jogi), był pierwszy w całej dzielnicy. nak zadrzeć ze swoim guru. Oskarżyło go o molestowanie seksu- instruktorką jogi, a nie dietetyczką czy psychoterapeutką – opowia- ale twórca niewielkiej szkółki, oferującej „tradycyjne” Teraz, tylko w promieniu jednego kilometra, reklamuje alne i gwałt. Z ich opowieści wyłaniał się portret seksoholika ma- da. Uważa, że przy rozbuchanym ego niektórzy nauczyciele mogą sesje jogiczne. się ponad tuzin jogicznych szkółek. nipulującego swoją pozycją. – Dziś, podczas zajęć, w studiu było uwierzyć, że są nieomylnymi autorytetami. Władza, jaką mają nad Skandale przechodzą w środowisku jogi jak trzęsie- Dwie ostatnie dekady przyniosły dynamiczny roz- wiele ciał, ale tylko twoje mnie słuchało – cytowała jogina jedna uczniami, zaczyna uderzać im do głowy. nia ziemi. Czasem zostawiają po sobie ruiny, czasem wój jogi, która przekształciła się z niszowego fenomenu z oskarżających. – Możesz być sławniejsza niż Matka Teresa. Mu- odzywają się jeszcze wstrząsami wtórnymi. Zawsze natomiast w ja- z pogranicza ćwiczeń duchowych i fizycznych w mainstreamowy fit- sisz tylko mnie słuchać i wykonywać wszystko, co ci każę. Jestem kiś sposób zmieniają jogiczny krajobraz Ameryki. ness. – Tę erupcję odmian i gatunków jogicznych obserwuję od kil- twoim Guru i twoim bogiem. Beze mnie jesteś nikim. Złotym sa- Sekretne życie nowych celebrytów Na dobre joga zaczęła zadomawiać się w Stanach Zjednoczo- kunastu lat z perspektywy Kalifornii – Beata Skrzypacz uśmiecha morodkiem leżącym w błocie, nieodkrytym przez nikogo. Nie za- Bikram Choudhury nie jest jedynym upadłym amerykańskim guru. nych w latach 60. Grunt był wyjątkowo podatny. Przez Amery- się. – I mogę powiedzieć z pełną świadomością: tu jest wszystko. pominaj o tym. Zaledwie dwa lata wcześniej Ameryka żyła skandalem, jaki wywołał kę przetaczały się ruchy kontrkulturowe, rosło zainteresowanie Przyznaje, że kiedy przyjechała do USA, nie była nowicjusz- Uczniowie byli zszokowani i wściekli. Sale zaczęły się wylud- założyciel szkoły Anusary. John Friend, przyjaciel wielkich tego świa- filozofiami Wschodu, a w San Francisco w 1967 r. prawie 100 ką. Pierwsze kroki stawiała w Warszawie, pod niezwykle czujnym niać. W kuluarach mówiło się o tym, że guru już od wielu lat za- ta, celebryta wśród wyznawców jogi, człowiek podkreślający w swo- tys. pacyfistycznie nastawionych hippisów urządziło „Lato Mi- i wymagającym okiem Sławomira Bubicza, pioniera jogi w Polsce, chowywał się nieodpowiednio wobec swoich uczennic. Dwa lata ich naukach znaczenie skromnej, moralnej egzystencji, okazał się łości” („Summer of Love”), paląc trawkę ucznia B.K.S. Iyengara (uznanego za jed- po wybuchu skandalu również sąd uznał Bikrama Choudhury win- zwykłym oszustem zręcznie sterującym ludźmi dla swoich celów. i medytując na chodnikach ulic Haight nego z ojców współczesnej hatha–jogi). nym zarzucanych mu czynów i zasądził prawie 7,5 mln dol. odszko- Jego uczniowie wspominali, że miał w sobie coś z magika i cudo- i Ashbury. Z Indii, gdzie ponad 5 tys. lat Po przeprowadzce do Doliny Krzemowej dowania na rzecz szóstki pozywających. Królestwo charyzmatycz- twórcy, ale widzieli też, że kierowała nim nienasycona ambicja. – Już