Cover Page The handle http://hdl.handle.net/1887/123041 holds various files of this Leiden University dissertation. Author: Balsem, A.C. Title: Een biografie van de Bibliotheca Vossiana Issue Date: 2020-06-25 Nawoord Gedeelde passie in boekhistorisch onderzoek is dubbele vreugd. 161 Ik ben een dankbaar mens met een lijst van meer dan 150 vakgenoten die n mij op een of andere manier enorm geholpen hebben met mijn onderzoek of awoord met wie ik op enig moment in de afgelopen jaren kennis over de Bibliotheca Vossiana heb kunnen delen. Maar als ik terugkijk voel ik tegelijkertijd enige schaamte en droefheid dat ik er zo lang over gedaan heb, dat hele dierbare col- lega’s die een wezenlijke bijdrage aan mijn vorming in de boek- en bibliotheek- geschiedenis hebben geleverd de afronding van dit proefschrift niet hebben kunnen meemaken. Ronald Breugelmans (1943–2010), conservator Westerse Gedrukte Werken in de Leidse universiteitsbibliotheek, heeft mij na een stroef begin met grote hartelijkheid op de weg naar de Bibliotheca Vossiana begeleid. Zijn aanbeve- ling heeft geholpen bij mijn sollicitatie naar de functie van vakreferent Boek- en bibliotheekgeschiedenis in de Universiteitsbibliotheek van Amsterdam. Kees Gnirrep (1940–2014), conservator Zeldzame en Kostbare Werken in de UB Amsterdam, heeft mij na enige aarzeling de baan gegund waar ik tien jaar op gewacht heb. Ik was een autodidact in de boekwetenschap toen ik de Ita- liaanse zestiende-eeuwse boeken uit de Bibliotheca Vossiana beschreef. Op de afdeling ZKW kreeg ik gedurende twee jaar dagelijks praktijkcolleges in de wereld van het oude boek. Beide mentoren hebben in mijn kennis en vaardig- heid geloofd en ik ben blij dat ik hun vertrouwen niet beschaamd heb. Ik ben geboren in een stabiel gezin van vijf dochters met liefhebbende ou- ders. Hoewel mijn opvoeding misschien strenger was dan gebruikelijk in de periode waarin ik opgroeide, ben ik mijn ouders onder veel meer dankbaar voor de vrijheid van studiekeuze die ze mij gegund hebben en de belangrijke karaktereigenschap die ze aan mij hebben doorgegeven: wij geven niet gauw op. Mijn liefste van meer dan veertig jaar dank ik voor het onuitsprekelijke ge- duld dat hij met mij heeft gehad en nog steeds heeft. Ik had hem hiervoor niet gewaarschuwd. Geraadpleegde bronnen en literatuur 162 Handschriften en archivalia g eraadpleegde bronnen en l Amsterdam, Universiteitsbibliotheek Adriaan Beverland aan Isaac Vossius, 1683–1689, Hss. E 10a-u The Bookes in my library at Windsno [sic] taken the first of october. 1662. Tho: Broun. 44 fol., 91 p., Hs. Ar 20 Justus Pacius [= pseud. van Thomas Browne], Revisio judicij. sive Responsoria, ad epistolam Simplicii Verini de libro posthumo D. Hugonis Grotii, I teratuur [‘s-Gravenhage] 1647, Hs. III A 12 Thomas Browne, Adversaria, dl. V, Hs. III C 12 Paul Colomiès aan Isaac Vossius, bijlage bij brief van Adriaan Beverland, Hs. E 10d/2 Fabian von Dohna aan Isaac Vossius, 23 augustus 1659, Hs. III E 9:230 James Fraser aan Isaac Vossius, 29 september 1683, Hs. III E 10:44 J. de Hautefeuille (London) aan I. Vossius (Windsor), 21/31 augustus 1688, Hs. III E 10:278 J. de Hautefeuille aan I. Vossius, 14 oktober 1688 N.S., Hs. III E 10:279 Henri Justel (London) aan Isaac Vossius (Windsor), ca. 1687–1688, Hs. III E 10: 69, 23, 19, 18, 13, 281–295; Hs. III E 1: 272–275a Frans van Limborch (Den Haag) aan de gecommitteerden van de Remonstrantse Gemeente (Amsterdam), 7 oktober 1717, Hs. A 157m Melchisédech Thévenot (Parijs) aan Isaac Vossius (Den Haag), 3 oktober [1662], Hs. III E 10:300 [BUR F 11, Tom. II, ff. 330v-332r, Ep. 749] Melchisédech Thévenot (Parijs) aan Isaac Vossius (Den Haag), 26 oktober 1662, Hs. III E 10:226a [BUR F 11, Tom. II, ff. 263v-265r, Ep. 495] Melchisédech Thévenot (Parijs) aan Isaac Vossius (Den Haag), 18 mei 1663, Hs. III E 10:221 [BUR F 11, Tom. II, ff. 265v-266r, Ep. 500] Melchisédech Thévenot (Parijs) aan Isaac Vossius (Londen), 22 april 1664, Hs. III E 10:209a [BUR F 11, Tom. II, ff. 266v-267r, Ep. 512] Melchisédech Thévenot (Parijs) aan Isaac Vossius (Den Haag), [1665?], Hs. III E 10:298 [BUR F 11, Tom. II, ff. 333r-334r, Ep. 751] Melchisédech Thévenot (Parijs) aan Isaac Vossius (Den Haag), 28 juli 1667, Hs. III E 10:166 [BUR F 11, Tom. II, f. 302r-302v, Ep. 555] Melchisédech Thévenot (Parijs) aan Isaac Vossius [Den Haag], 25 mei 1668, Hs. III E 10:153 [BUR F 11, Tom. II, ff. 307r-308r, Ep. 568] Melchisédech Thévenot (Parijs) aan Isaac Vossius (Den Haag), [1669?], Hs. III E 10:296 [BUR F 11, Tom. II, ff. 335r-336r, Ep. 753] Melchisédech Thévenot (Parijs) aan Isaac Vossius (Londen of Windsor), [1684], Hs. III E 10:304b [BUR F 11, Tom. II, ff. 329r-330v, Ep. 748] Attia Vossius aan Adriaan Beverland, 14 maart 1688, Hs. E 126 I. Vossius (Windsor?) aan A. Beverland, s.d., Hs. E 127 I. Vossius (Southly House) aan Mary Heveningham, 10 juli 1674, Hs. Gt 7 163 I. Vossius (Windsor?) aan G.J. Vossius (Den Haag), april [1674], Hs. A 14a g eraadpleegde bronnen en l I. Vossius (Windsor?) aan G.J. Vossius (Den Haag), (ontvangen 12 mei 1679), Hs. A 14b I. Vossius (Windsor) aan G.J. Vossius (Den Haag), [na 19 februari] 1674, Hs. 23 Cx 2 I. Vossius (Windsor?) aan G.J. Vossius (Den Haag), augustus 1679, Hs. A 14c I. Vossius (Windsor?) aan G.J. Vossius (Middelburg?), 19 januari O[ld] S[tyle] 1680, Hs. R 42 I I. Vossius (Windsor?) aan G.J. Vossius (Den Haag), ontvangen 23 maart 1680, teratuur Hs. S 17 Isaac Vossius (Windsor) aan onbekenden, concepten, Hs. D 84: a-z; Hs. D 85: a-h Den Haag, Nationaal Archief Archief Staten van Holland (3.01.04.01), inv. nr. 1263 (Register van resoluties genomen door de Staten van Holland waarvan de uitvoering is overgedragen aan de Gecommitteerde Raden van de Staten van Holland), d.d. 2 mei 1663 Leiden, Universiteitsbibliotheek Hs. BUR. F 11, Tom. II Zie verder hfst. 4. London, The Royal Society Archives CI.P/7i/41, Reflections by Henry Justel on Vossius's theory of longitude; ibid., CI.P/7i/42, Paper by Vossius on longitude. Oxford, Bodleian Library Cat. Colomiès, Ms. Tanner 271 I.Vossius aan H. Justel, MS. Smith 81, 11–17 Kopenhagen, Det Kongelige Bibliotek Catalogus manuscriptorum Praga in Suediam advectorum, GKS 476 fol [Cat. Kopenhagen] Uppsala, Universiteitsbibliotheek I. Vossius (Den Haag) aan G.J. Vossius jr. (Hamburg), ontvangen 5 oktober 164 1668, Waller Ms benl-00783. g eraadpleegde bronnen en l Gedrukte bronnen en literatuur Album studiosorum Academiae Lugduno Batavae MDLXXV-MDCCCLXXV. Accedunt nomina curatorum et professorum per eadem secula. Hagae Comitum, 1875. Baas, P., Bewaarloon. Leiden, 2005. Afscheidscollege uitgesproken op 11 I teratuur teratuur oktober 2005 (https://openaccess.leidenuniv.nl/handle/1887/4304). Balsem, Astrid C., “Libri omissi” italiani del Cinquecento provenienti dalla biblioteca di Isaac Vossius ora nella biblioteca della Rijksuniversiteit di Leida. Leiden, 1994. —, ‘Books from the Library of Andreas Dudith (1533–89) in the Library of Isaac Vossius (1618–89)’, in: Robin Myers, Michael Harris, Giles Mandelbrote (eds.), Books on the Move. Tracking Copies through Collections and the Book Trade. New Castle (DE), London, 2007, pp. 69–86. —, ‘Scaligers en Vossius’ vrienden’, in: K. van Ommen, Arnoud Vrolijk, Geert Warnar (red.), Aangeraakt. Boeken in contact met hun lezers. Een bundel opstellen voor Wim Gerritsen en Paul Hoftijzer. Leiden, 2007, pp. 107–113. —, ‘“Oude saken, finantie raekende van Oom”. Een brief van Isaac Vossius aan zijn neef Gerardus Joannes Vossius jr.’, in: 27–01–2008. Een digitale huldebundel voor P.J. Verkruijsse, 2008, dl. 2, pp. 467–477 (http://issuu. com/bookhistory/docs/piet203/176). —, Catalogus scriptus librorum manuscriptorum et impressorum Isaci Vossii, Leiden University Libraries, Digital Special Collections, 2011, Snapshot 73. —, ‘Collecting the Ultimate Scholar’s Library: The Bibliotheca Vossiana’, in: Isaac Vossius (1618–1689) Between Science and Scholarship, Eric Jorink, Dirk van Miert (eds.), Leiden/Boston, 2012, pp. 281–309. Bartholin, Thomas, Epistolarum medicinalium, à doctis vel ad doctos scriptarum. Hagae Comitum, 1740. Baston, K. Grudzien, ‘Vaughan, John, third earl of Carbery (bap. 1639, d. 1713)’, Oxford Dictionary of National Biography, Oxford University Press, 2004; online edn, Jan 2008 [www.oxforddnb.com/view/article/28135, accessed 6 Jan 2014]. Beard, Mary, The Roman Triumph. Cambridge, MA, 2007. Beeck, Frans Jozef van, S.J., The poems and translations of Sir Edward Sherburne (1616–1702) excluding Seneca and Manilius. Introduced and annotated. Proefschrift UvA. Assen, 1961. Bentley, Richard, Richardi Bentleii et doctorum virorum epistolae partim mutuae. …. auxit F.T. Friedemann. Lipsiae, 1825. Berkvens-Stevelinck, Christiane, Magna Commoditas. Geschiedenis van de Leidse universiteitsbibliotheek, 1575–2000. Leiden, 2001. Bignami Odier, J., ‘Le Fonds de la Reine à la Bibliothèque Vaticane’, in: 165 Collectanea Vaticana in honorem Anselmi M. Card. Albareda a Bibliotheca g eraadpleegde bronnen en l Apostolica edita. Città del Vaticano, 1962, I, pp. 159–189. Birrell, T.A., The Library of John Morris. The Reconstruction of a Seventeenth- Century Collection. London, 1976. —, ‘The reconstruction of the library of Isaac Casaubon’, in: A.R.A. Croiset van Uchelen (ed.), Hellinga. Festschrift. Amsterdam, 1980, pp. 59–68. —, Aspects of Book Culture in Early Modern England, ed. by J. Blom. Farnham, 2013. I Bléchet, Françoise, Les ventes publiques de livres en France, 1630–1750: teratuur répertoire des catalogues conservés à la Bibliothèque Nationale. Oxford, 1991. Blogie, Jeanne, Répertoire des catalogues de ventes de livres imprimés appartenant à la Bibliothèque Royale Albert Ier. 6 vols., Bruxelles, 1982–2003. Blok, F.F., Nicolaas Heinsius in dienst van Christina van Zweden. Delft, 1949.