Ministarstvo za prostorno uređenje, promet i komunikacije i zaštitu okoline Zeničko-dobojskog kantona PRIRUČNIK ZA POLAGANJE POSEBNOG ISPITA ZA TAKSIVOZAČA U ZENIČKO–DOBOJSKOM KANTONU Zenica, oktobar 2010. godine IPI-Institut za privredni inženjering d.o.o. Zenica Naručilac priručnika: Ministarstvo za prostorno uređenje, promet i komunikacije i zaštitu okoline Zeničko-dobojskog kantona Naziv priručnika: Priručnik za polaganje posebnog ispita za taksivozača u Zeničko–dobojskom kantonu Rukovodilac poslova: Ibrahim Mustafić Pripremili: Ibrahim Mustafić, Fuad Klisura, Dragana Agić 2 SADRŽAJ UVOD .................................................................................................................. 5 PROGRAM POSEBNOG ISPITA ZA TAKSIVOZAČA ................................... 6 I. OPĆI DIO ....................................................................................................... 11 1. OSNOVNI PODACI O BOSNI I HERCEGOVINI, FEDERACIJI BOSNE I HERCEGOVINE, ZENIČKO-DOBOJSKOM KANTONU I OPĆINAMA ZENIČKO-DOBOJSKOG KANTONA ....................................................... 11 1.1. Administrativni ustroj ............................................................................. 14 1.2. Geografski položaj .................................................................................. 20 1.3. Stanovništvo ............................................................................................ 23 1.3.1. Broj stanovnika ................................................................................ 23 1.3.2. Nacionalni i vjerski sastav stanovništva .......................................... 24 1.4. Saobraćajni sistem................................................................................... 27 2. PRIVREDA ZENIČKO-DOBOJSKOG KANTONA ................................... 45 2.1. Prerađivačka industrija (značajni privredni subjekti po općinama) ........ 46 2.1.1. Proizvodnja metala i metaloprerada ................................................. 46 2.1.2. Tekstilna i industrija kože, obuće i gume ........................................ 48 2.1.3. Proizvodnja celuloze, papira, prerada drveta i proizvodnja proizvoda od drveta .......................................................................... 49 2.1.4. Proizvodnja nemetalnih mineralnih proizvoda i ostalo.................... 50 2.2. Energetika (značajni privredni subjekti po općinama) ........................... 52 2.2.1. Električna energija ........................................................................... 52 2.2.2. Derivati nafte.................................................................................... 52 2.2.3. Prirodni gas ...................................................................................... 53 2.3. Rudarstvo-eksploatacija mineralnih sirovina (značajni privredni subjekti po općinama) ............................................................................ 53 2.4. Trgovina, ugostiteljstvo i turizam (značajni privredni subjekti po općinama) ............................................................................................... 55 2.4.1. Opće stanje trgovine ......................................................................... 55 2.4.2. Opće stanje ugostiteljstva i turizma ................................................. 56 3. KULTURNO-HISTORIJSKI SPOMENICI PO OPĆINAMA ZENIČKO- DOBOJSKOG KANTONA .......................................................................... 57 3.1. Najznačajniji kulturno-historijski spomenici po općinama zeničko- dobojskog kantona.................................................................................. 57 3.2. Zaštićeno prirodno naslijeđe ................................................................... 72 3.3. Zaštićena područja kulturno – historijskog naslijeđa .............................. 74 3.4. Zone posebne zaštite ............................................................................... 75 4. PRIRODNA BAŠTINA OPĆINA ZENIČKO-DOBOJSKOG KANTONA. 77 4.1. Rijeke, kanjoni, pećine, parkovi prirode i izletišta ................................. 77 5. SPORT ........................................................................................................... 85 3 5.1. Sportski klubovi i objekti u općinama Zeničko-dobojskog kantona....... 85 6. MUZIKA I POZORIŠNI ŽIVOT PO OPĆINAMA ZENIČKO- DOBOJSKOG KANTONA .......................................................................... 89 6.1. Muzika .................................................................................................... 89 6.2. Pozorišni život......................................................................................... 91 7. RADIO, TELEVIZIJA I ŠTAMPA PO OPĆINAMA ZENIČKO- DOBOJSKOG KANTONA .......................................................................... 93 7.1. Radio ....................................................................................................... 93 7.2. Televizija ................................................................................................. 93 7.3. Štampa ..................................................................................................... 93 8. KULTURNE, UMJETNIČKE I ZNANSTVENE INSTITUCIJE PO OPĆINAMA ZENIČKO-DOBOJSKOG KANTONA ................................. 95 8.1. Kulturne institucije .................................................................................. 95 8.2. Umjetničke institucije ............................................................................. 97 8.3. Znanstvene institucije ............................................................................. 98 9. MANIFESTACIJE PO OPĆINAMA ZENIČKO-DOBOJSKOG KANTONA ................................................................................................. 105 9.1. Kulturno – zabavne i sportske manifestacije ........................................ 105 9.2. Sajmovi i vašari ..................................................................................... 113 10. TURISTIČKA PONUDA PO OPĆINAMA ZENIČKO-DOBOJSKOG KANTONA ................................................................................................. 117 II. POSEBNI DIO ............................................................................................ 127 1. ORGANIZACIJA I NAČIN OBAVLJANJA TAKSIPRIJEVOZA PUTNIKA NA PODRUČJU ZENIČKO-DOBOJSKOG KANTONA ...... 127 1.1. Način organiziranja taksiprijevoza na području kantona ...................... 127 1.2. Broj i razmještaj taksistajališta, način njihovog korištenja, uređenja i održavanja i broj taksivozila na pojedinim taksistajalištima ................ 128 1.3. Način utvrđivanja i naplate cijene taksiprijevoza, ako se prevozi više putnika .................................................................................................. 130 1.4. Način izdavanja dopunskih taksioznaka za vozila, njihova veličina, broj i izgled........................................................................................... 131 1.5. Prava i dužnosti vozača koji obavlja taksiprijevoz i putnika koji se prevoze taksivozilom............................................................................ 133 1.6. Osnovni i dopunski uvjeti koje mora ispunjavati taksivozač i taksivozilo ............................................................................................ 141 LITERATURA................................................................................................. 143 4 UVOD Odlukom o organizaciji i načinu obavljanja taksiprijevoza putnika na području Zeničko-dobojskog kantona („Službene novine Zeničko-dobojskog kantona“, broj 6/10) propisana je obaveza polaganja posebnog ispita za taksivozača. Ispit se polaže po Programu posebnog ispita za taksivozača koji čini sastavni dio Pravilnika o polaganju posebnog ispita za taksivozača u Zeničko-dobojskom kantonu. Program polaganja ispita se sastoji od općeg i posebnog dijela. U općem dijelu Programa utvrđene su slijedeće oblasti: osnovni podaci o Bosni i Hercegovini, Federaciji Bosne i Hercegovine, Zeničko-dobojskom kantonu i općinama Zeničko-dobojskog kantona, privreda, kulturno-historijski spomenici, prirodna baština, sport, muzika, pozorišni život, radio, televizija i štampa, kulturne, umjetničke i znanstvene institucije, manifestacije i turistička ponuda po općinama Zeničko-dobojskog kantona, a posebni dio Programa obuhvata organizaciju i način obavljanja taksiprijevoza putnika na području Zeničko- dobojskog kantona. Ispitom se provjerava poznavanje historijskih, privrednih, kulturnih, turističkih i drugih znamenitosti Zeničko-dobojskog kantona, te poznavanje prava i dužnosti taksiprijevoznika. Kako je Programom utvrđena i literatura po kojoj se polaže ispit, Ministarstvo za prostorno uređenje, promet i komunikacije i zaštitu okoline Zeničko- dobojskog kantona je pristupilo izradi Priručnika za polaganje posebnog ispita za taksivozača u Zeničko-dobojskom kantonu. Sadržaj Priručnika je usklađen sa Programom. Ovim Priručnikom, koji ima edukativni karakter, omogućilo bi se zainteresiranim kandidatima koji žele polagati ispit, a koji je jedan od uslova za obavljanje djelatnosti taksiprijevoza, da lakše i brže savladaju gradivo utvrđeno gore navedenim Programom, a sve s ciljem pružanja kvalitetnije usluge taksiprijevoza na području Zeničko-dobojskog kantona. 5 PROGRAM POSEBNOG ISPITA ZA TAKSIVOZAČA I. OPĆI DIO 1. Osnovni podaci o Bosni i Hercegovini, Federaciji Bosne i Hercegovine, Zeničko-dobojskom kantonu i općinama Zeničko-dobojskog kantona 1.1. Administrativni ustroj 1.2. Geografski položaj 1.3. Stanovništvo, 1.3.1. Broj stanovnika 1.3.2.