UDC 93/99 (058) ISSN 0350 1159 INSTITUT ZA ISTORIJU U SARAJEVU PRILOZI CONTRIBUTIONS Prilozi, 38, 1-372 , Sarajevo, 2009. 1 Prilozi 38.indd 1 16.11.2009 11:11:47 REDAKCIJA: Robert J. Donia, Center for Russian & East European Studies, University of Michigan, Ann Arbor, USA Amir Duranović (sekretar), Filozofski fakultet, Sarajevo Mustafa Imamović, Pravni fakultet, Sarajevo Tomislav Išek, Sarajevo Dževad Juzbašić, Akademija nauka i umjetnosti Bosne i Hercegovine, Sarajevo Esad Kurtović, Filozofski fakultet, Sarajevo Zdenko Radelić, Hrvatski institut za povijest, Zagreb, Republika Hrvatska Behija Zlatar, Orijentalni institut, Sarajevo Glavni i odgovorni urednik: HUSNIJA KAMBEROVIĆ ([email protected]) Naučna gledišta u pojedinim prilozima odraz su stavova autora, a ne nužno i Redakcije časopisa. Ovaj broj Priloga štampan je uz finansijsku podršku Fondacije za izdavaštvo – Fondacije za nakladništvo, Sarajevo. Prilozi 38.indd 2 16.11.2009 11:11:47 UDC 93/99 (058) ISSN 0350 1159 Prilozi, 38, Sarajevo, 2009, str. 1-372. SADRŽAJ Riječ redakcije ...........................................................................................................7 ČLANCI I RASPRAVE 1. Holm Sundhaussen, Od mita regije do “države na silu”: Metamorfoze u Bosni i Hercegovini ........................................................................... 11 2. Salmedin Mesihović, Hajdučija na tlu rimskih ilirskih provincija ............................. 31 3. Esad Kurtović, Bosanski vojvoda Sandalj Hranić Kosača i Svetodmitarski dohodak 1396. i 1397. godine ............................................................ 41 4. Fahd Kasumović, O terminu taksit: nesklad izvora i literature .................................. 61 5. Amila Kasumović, Modaliteti eksterne kolonizacije u Bosni 1890-1914: Case study za njemačke erarne kolonije ..................................................................... 81 6. Adnan Velagić, Sprovođenje agrarne reforme i djelovanje komitskih četa u Hercegovini nakon Prvog svjetskog rata ....................................................... 121 7. Nusret Kujraković, Osvitanje – prvo udruženje muslimanki u Bosni i Hercegovini ................................................................................................ 145 8. Husnija Kamberović, Stav političke elite o nacionalnom identitetu Muslimana u Bosni i Hercegovini sredinom 1960-ih godina ...................................................... 165 9. Adin Ljuca, Češki gulaš o bosanskom loncu. Refleksije Bosne u češkoj akademskoj sredini (1992-2008) .............................................................................. 193 HISTORIJSKA GRAĐA 1. Hana Younis, Zapisnik o predaji Turske državne blagajne u Sarajevu po okupaciji Austro – Ugarske ................................................................................. 215 3 Prilozi 38.indd 3 16.11.2009 11:11:47 UDC 93/99 (058) ISSN 0350 1159 Prilozi, 38, Sarajevo, 2009, str. 1-372. IZLAGANJA SA NAUČNIH SKUPOVA 1. Tomislav Išek, Mjesto i uloga egzogenih i endogenih faktora u procesima nacionalne samoidentifikacije u BiH tokom posljednjih stotinu godina .................. 225 2. Muhamed Filipović, O vrstama i političkim razlozima revizije u historiografiji ..... 231 PRIKAZI 1. Jacques Le Goff, Čovek srednjeg veka . Beograd: Clio, 2007, 400 (Adis Zilić) ...... 245 2. Ante Gulin, Hrvatski srednjovjekovni kaptoli – Loca credibilia Dalmacije, Hrvatskog primorja, Kvarnerskih otoka i Istre. Zagreb: HAZU, 2008, 434 (Elmedina Kapidžija) ................................................................................................ 248 3. Husref Redžić, Srednjovjekovni gradovi u Bosni i Hercegovini. Sarajevo: Sarajevo Publishing, 2009, 266 (Elmedina Kapidžija) ............................................. 251 4. Јелена Мргић, Северна Босна 13–16. век. Београд: Историјски институт, Посебна издања, Књига 56, 2008, 469 (Nedim Rabić) .... 254 5. Hans Magenschab, Josef II. Österreichs Weg in die Moderne, Wien: 2006, 287 (Boro Bronza)................................................................................ 258 6. Ivan Parvev, Land in Sicht. Südosteuropa in den deutschen politischen Zeitschriften des 18. Jahrhunderts, Mainz: 2008, 229 (Boro Bronza) ..................... 263 7. Historija Osmanske države i civilizacije II. priredio Ekmeleddin Ihsanoğlu, Sarajevo: Orijentalni institut u Sarajevu, IRCICA-Istanbul, 2008, 653 (Hana Younis) ........................................................................................................... 267 8. Hannes Grandits, Herrschaft und Loyalität in der spätosmanischen Gesellschaft. Das Beispiel der multikonfessionellen Herzegovina. Wien-Köln-Weimar: Verlag Böhlau 2008, 789 (Hatidža Čar-Drnda) ........................................................ 271 9. Balta Ivan, Julijanska akcija u Bosni i Hercegovini s osvrtom i na Hrvatsku i Slavoniju. Zagreb: HKD “Napredak” – Zagreb, 2009, 444 (Tomislav Išek) ......... 275 10. Salih Jaliman (et al.), Kazniona: knjiga o zeničkom zatvoru, Zenica: Vrijeme, 2008, 155 (Enes S. Omerović) ................................................................... 277 11. Sabina Ferhadbegović, Serbisches Staatsmodell und regionale Selbstverwaltung in Sarajevo und Zagreb 1918-1929. Munchen: 2008 (Aldina Krečo) .......................................................................................................... 280 12. Husnija Kamberović, Mehemed Spaho (1883-1939): Politička biografija. Sarajevo: Vijeće Kongresa bošnjačkih intelektualaca, 2009, 280 (Amir Duranović) .............. 283 4 Prilozi 38.indd 4 16.11.2009 11:11:47 UDC 93/99 (058) ISSN 0350 1159 Prilozi, 38, Sarajevo, 2009, str. 1-372.. 13. Narodno vijeće SHS za Bosnu i Hercegovinu. Narodna vlada i Glavni odbor Narodnog vijeća SHS za Bosnu i Hercegovinu. Inventari i građa. Sarajevo: Arhiv Bosne i Hercegovine, 2008, 371 (Husnija Kamberović) ................................ 286 14. Midhat Aganović, Graditeljstvo i stanje drugih djelatnosti u Sarajevu u XX i prethodnim stoljećima. Sarajevo: 2009, 408 (Mina Kujović) ........................288 15. Otto Skorzeny, Tajni memoari: Hitlerov najopasniji komandos. Zagreb: Zagrebačka naklada, 2006, 327 (Sanja Gladanac) .................................................... 290 16. Sanja Petrović Todosijević, Za bezimene: Djelatnost UNICEF-a u Federativnoj Narodnoj Republici Jugoslaviji1947.-1954. Beograd : Institut za noviju istoriju Srbije, 2008, 213 (Senada Jusić) ..................................... 293 17. Kulturna politika Jugoslavije: 1945-1952: zbornik dokumenata. Knj. 1-2, priredili: Branka Doknić, Milić F. Petrović, Ivan Hofman. Beograd: Arhiv Jugoslavije, 2009,(613; 558) (Muhamed Nametak) ....................................... 295 18. Živojin Pavlović. Ispljuvak pun krvi. Beograd: Službeni glasnik - Biblioteka Otpori i zabrane, 2008, 140 (Aida Ličina) ................................................................ 298 19. Omer Behmen, Na dnu dna – Život i djelo. Sarajevo: Mladi muslimani, 2006, 734 (Adnan Jahić) ........................................................................................... 300 20. Davor Marjan, Slom Titove Armije, JNA i raspad Jugoslavije 1987.-1992. Zagreb: Golden marketing-Tehnička knjiga, Hrvatski institut za povijest, 2008, 518 (Edin Omerčić) ....................................................................................... 302 21. Osman Brka, SDA - ljudi i događaji u političkom pokretu Bošnjaka. Sarajevo: Vijeće Kongresa bošnjačkih intelektualaca, 2007, 680 (Sabina Veladžić) ............... 307 22. Edina Bećirević, Na Drini genocid: istraživanje organiziranog zločina u istočnoj Bosni. Sarajevo: Buybook, 2009, 303 (Saladin Kovačević) .................... 311 23. Ulf Brunnbauer, ”Die sozialistische Lebensweise.” Ideologie, Gesellschaft, Familie und Politik in Bulgarien (1944-1989). Wien, Köln, Weimar: Böhlau Verlag, 2007, 768 (Iva Lučić) ...................................................................... 315 24. Nijaz Duraković, Međunarodni odnosi. Sarajevo: Fakultet političkih nauka & Pravni fakultet Univerziteta u Sarajevu, 2009, 339 (Enis Omerović) .................. 321 25. Časopis za suvremenu povijest, 40, br.1, 2008, 1990-1991. Prijelomne godine hrvatske povijesti: Počeci Domovinskog rata, Zagreb: Hrvatski institut za povijest, 2008, 307 (Edin Omerčić) ..................................................................... 324 26. Glasnik Udruženja arhivskih radnika Republike Srpske. br. 1, Banjaluka: 2009, 581 (Mina Kujović) ....................................................................................... 328 2 7 . Zbornik radova Identitet Istre - ishodišta i perspektive ur. Marino Manin, Ljiljana Dobrovšak, Gordan Črpić, Robert Blagoni, Institut društvenih znanosti 5 Prilozi 38.indd 5 16.11.2009 11:11:47 UDC 93/99 (058) ISSN 0350 1159 Prilozi, 38, Sarajevo, 2009, str. 1-372. Ivo Pilar, Biblioteka ZBORNICI, knjiga 26, Zagreb 2006, 582 (Mirza Jabandžić) ..................................................................................................... 329 28. Rasprave o nacionalnom identitetu Bošnjaka. Zbornik radova. Sarajevo: Institut za istoriju, 2009, 297 (Sabina Veladžić i Edin Radušić) .............................. 335 29. Mitovi i stereotipi nacionalizma i komunizma na prostoru bivše Jugoslavije – Zbornik radova, Novi Sad: 2008 (Šeila Galijašević) ............................................. 337 30. “Istorijsko ne staljinizmu”: Zbornik radova. Okrugli sto Istorijsko ne staljinizmu, Sarajevo, 28. juni 2008. godine, Sarajevo: Savez društava “Josip Broz Tito” u BiH, 2008, 306