Zarząd Powiatu w Suwałkach PROGRAM OCHRONY ŚRODOWISKA POWIATU SUWALSKIEGO na lata 2004 - 2012 Grudzień 2003 Program Ochrony Środowiska Powiatu Suwalskiego Wykonany na zlecenie: ZARZĄDU POWIATU W SUWAŁKACH UL. NONIEWICZA 10 16-400 SUWAŁKI Nadzór merytoryczny Ignacy Jasionowski - Naczelnik Wydziału Rolnictwa, Ochrony Środowiska i Leśnictwa Starostwa Powiatowego w Suwałkach Stanisław Żukowski – pełniący obowiązki Naczelnika Wydziału Rolnictwa, Ochrony Środowiska i Leśnictwa Starostwa Powiatowego w Suwałkach Celina Wójtowicz - Starostwo Powiatowe w Suwałkach Dorota Kamińska - Starostwo Powiatowe w Suwałkach Tadeusz Ceckowski - Starostwo Powiatowe w Suwałkach KOMITET STERUJĄCY: Szczepan Ołdakowski - Starosta Suwalski Sławomir Renkiewicz - Wicestarosta Suwalski Ignacy Jasionowski - Naczelnik Wydziału Rolnictwa, Ochrony Środowiska i Leśnictwa SP w Suwałkach Adam Szymański - Wójt Gminy Bakałarzewo Bogusław Konieczny - Wójt Gminy Filipów Sławomir Adam Bielski - Wójt Gminy Jeleniewo Adam Kacprzyk - Wójt Gminy Przerośl Roman Fiedorowicz - Wójt Gminy Raczki Tadeusz Chołko - Wójt Gminy Suwałki Mariusz Grygieńć - Wójt Gminy Szypliszki Jan Racis - Wójt Gminy Rutka Tartak Jerzy Antoni Gora - Wójt Gminy Wiżajny Wykonawca: Główni autorzy opracowania: Jarosław Danowski Konsultant. Jarosław Danowski Kol. Porosły 19B Małgorzata Maria Danowska 16-070 Choroszcz Sylwia Wityńska 2 Program Ochrony Środowiska Powiatu Suwalskiego Spis treści I. Wprowadzenie. .....................................................................................................................................5 II. Charakterystyka środowiska przyrodniczego powiatu suwalskiego. ..................................................6 II.1 Środowisko przyrodnicze ................................................................................................ 6 II.1.a Warunki klimatyczne i krajobrazowe ....................................................................... 6 II.1.b Warunki glebowe i formy użytkowania. ................................................................10 II.1.c Flora i fauna. ........................................................................................................... 13 II.2 Obszary chronione ......................................................................................................... 16 II.2.a Parki narodowe Wigierski Park Narodowy ........................................................... 16 II.2.b Parki krajobrazowe Suwalski Park Krajobrazowy ................................................. 25 II.2.c Rezerwaty przyrody. ............................................................................................... 28 II.2.d Obszary chronionego krajobrazu. ...........................................................................28 II.2.e Pozostałe formy ochrony przyrody. ........................................................................ 30 II.2.f Natura 2000 sieć projektowana. .............................................................................. 31 II.3 Zagrożenia środowiska przyrodniczego. ....................................................................... 31 II.3.a Zagrożenia wód. ......................................................................................................32 II.3.b Zanieczyszczenie powierzchni ziemi. .................................................................... 46 II.3.c Zanieczyszczenia powietrza. ...................................................................................59 II.3.d Inne zagrożenia środowiska przyrodniczego. .........................................................65 III. Charakterystyka powiatu suwalskiego. ............................................................................................72 III.1 Lokalizacja powiatu w układzie przestrzennym i podział administracyjny. ................ 72 III.1.a Lokalizacja powiatu. ..............................................................................................72 III.1.b Podział administracyjny. ....................................................................................... 73 III.2 Ludność powiatu i system osadniczy. .......................................................................... 73 III.2.a System osadniczy. ..................................................................................................74 III.2.b Struktura ludności powiatu. ...................................................................................74 III.2.c Prognoza demograficzna ludności powiatu. ..........................................................78 III.3 Infrastruktura techniczna ochrony środowiska. ............................................................79 III.3.a Zaopatrzenie w wodę. ............................................................................................79 III.3.b Kanalizacja i oczyszczalnie ścieków. ....................................................................81 III.3.c Składowiska odpadów. .......................................................................................... 84 III.4 Układ komunikacyjny. ..................................................................................................85 III.5 Podmioty gospodarcze. .................................................................................................86 IV. Analiza SWOT................................................................................................................................. 88 IV.1 Czynniki wewnętrzne. ..................................................................................................88 IV.1.a. Mocne strony.........................................................................................................88 IV.1.b. Słabe strony. .........................................................................................................90 IV.2 Czynniki zewnętrzne. ...................................................................................................92 IV.2.a. Szanse. ..................................................................................................................92 IV.2.b. Zagrożenia. ...........................................................................................................93 V. Uwarunkowania realizacji programu ochrony środowiska. ............................................................. 95 V.1. Analiza stanu prawnego i kierunków zmian ................................................................ 95 V.1.a. Prawodawstwo w zakresie ochrony środowiska. .................................................. 97 V.1.b. Konwencje i porozumienia międzynarodowe........................................................ 97 3 Program Ochrony Środowiska Powiatu Suwalskiego V.1.c. Programy sektorowe i regionalne........................................................................... 97 V.2. Założenia polityki ekologicznej województwa. ........................................................... 98 V.2.a. Ponadregionalna polityka ochrony środowiska. .................................................... 98 V.2.b. Program rozwoju rolnictwa i obszarów wiejskich. ............................................... 99 V.2.c. Strategia rozwoju województwa podlaskiego. ...................................................... 99 VI. Misja i cele programu. ...................................................................................................................103 VI.1 Misja programu. .........................................................................................................103 VI.2 Cele programu. ...........................................................................................................103 VII. Finanse. ........................................................................................................................................ 105 VII.1 Dochody i wydatki. ...................................................................................................105 VII.2 Nakłady inwestycyjne na ochronę środowiska.......................................................... 110 VII.3 Prognoza dochodów i wydatków...............................................................................114 VIII Zamierzenia inwestycyjne proekologiczne gmin i powiatu suwalskiego.....................................118 VIII.1 Zadania realizacyjne w ramach celów. ....................................................................118 VIII.2. Priorytety. ............................................................................................................... 124 VIII.3 Zadania programu powiatowego. ............................................................................ 125 IX. Monitoring programu..................................................................................................................... 141 IX.1. Mierniki stanu wyjściowego. .................................................................................... 141 IX.2. Monitorowanie programu. ........................................................................................ 144 Streszczenie. ........................................................................................................................................ 147 III. Misja i cele programu. ................................................................................................................... 148 III.1 Misja programu. ......................................................................................................... 148 Literatura wybrana................................................................................................................................153