Starostwo Powiatowe w Będzinie AKTUALIZACJA PROGRAMU OCHRONY ŚRODOWISKA DLA POWIATU BĘDZIŃSKIEGO NA LATA 2008-2020 Będzin, listopad 2008 Aktualizacja Programu Ochrony Środowiska dla powiatu będzińskiego 2 z 146 na lata 2008-2020 AGOS-GEMES Sp. z o.o. Al. Korfantego 191 40-153 Katowice Opracował zespół w składzie: Roman Goszcz Alina Hertlein Wojciech Liberski Ryszard Strasz Michał Trojanowski Aktualizacja Programu Ochrony Środowiska dla powiatu będzińskiego 3 z 146 na lata 2008-2020 Spis treści Wprowadzenie............................................................................................................................7 1. Cel programu i opis metodyki ............................................................................................7 2. Charakterystyka powiatu będzińskiego..................................................................................9 2.1 Struktura demograficzna.................................................................................................10 2.2 Rozwój gospodarczy i społeczny ...................................................................................11 3. Powietrze atmosferyczne.....................................................................................................12 3.1 Źródła emisji w powiecie będzińskim...........................................................................12 3.1.1 Emisja zorganizowana............................................................................................12 3.1.2 Emisja niezorganizowana.......................................................................................20 3.1.3 Emisja spoza granic powiatu ..................................................................................21 3.2 Stan sanitarny powietrza w powiecie będzińskim..........................................................21 3.3 Proponowane cele i kierunki działań..............................................................................24 4. Gospodarka wodno-ściekowa...............................................................................................27 4.1 Charakterystyka i ocena aktualnego stanu......................................................................27 4.1.1 Wody powierzchniowe..........................................................................................27 4.1.2 Wody podziemne...................................................................................................36 4.1.3 Zaopatrzenie w wodę.............................................................................................40 4.1.4 Ochrona przed powodzią i suszą ...........................................................................49 4.1.5 Melioracje wodne, leśne i mała retencja ...............................................................52 4.1.6 Kanalizacja i oczyszczalnie ścieków.....................................................................57 4.2 Źródła zanieczyszczeń wód powierzchniowych i podziemnych...................................62 4.3 Stan docelowy i identyfikacja potrzeb w dziedzinie gospodarki wodno- ściekowej uwzględniające dostosowanie do wymogów Unii Europejskiej ..................67 4.4 Cele i kierunki działań wynikające z obowiązujących programów ..............................71 4.5 Priorytety ekologiczne...................................................................................................73 4.6 Identyfikacja ogólnych potrzeb dla powiatu w zakresie gospodarki wodno- ściekowej wraz ze stanem docelowym...........................................................................74 4.6.1 Cele szczegółowe do programu gospodarki wodno-ściekowej..............................83 4.6.2 Wymagania prawne dla obszarów objętych lub wskazanych ochroną prawną na podstawie przepisów szczególnych ......................................................86 4.6.3 Podsumowanie.......................................................................................................87 5. Hałas .....................................................................................................................................94 5.1 Hałas przemysłowy.........................................................................................................94 5.2 Hałas drogowy................................................................................................................95 5.3 Hałas kolejowy ...............................................................................................................99 5.4 Hałas lotniczy ...............................................................................................................100 5.5 Proponowane cele i kierunki działań............................................................................101 6. Promieniowanie elektromagnetyczne.................................................................................102 6.1 Sieci elektroenergetyczne wysokiego napięcia ............................................................103 6.2 Instalacje radiokomunikacyjne.....................................................................................104 7. Tereny zdegradowane działalnością przemysłową.............................................................109 7.1 Tereny zdegradowane...................................................................................................109 Aktualizacja Programu Ochrony Środowiska dla powiatu będzińskiego 4 z 146 na lata 2008-2020 7.1.1 Wyrobiska po eksploatacji odkrywkowej i składowiska odpadów......................110 7.1.2 Tereny „dzikich” wysypisk odpadów...................................................................112 7.1.3 Tereny naraŜone na powstawanie deformacji nieciągłych powierzchni ..............113 8. Gleby ..................................................................................................................................116 9. Lasy ....................................................................................................................................118 10. Środowisko przyrodnicze .................................................................................................122 11. Gospodarka łowiecka, rybactwo, wędkarstwo .................................................................124 12. Zasoby surowców mineralnych........................................................................................125 13. Rolnictwo..........................................................................................................................127 14. Turystyka i rekreacja ........................................................................................................130 15. Edukacja ekologiczna.......................................................................................................133 15.1 Proponowane cele i kierunki działań.....................................................................134 16. Monitoring środowiska.....................................................................................................136 16.1 Monitoring poziomu emisji zanieczyszczeń pyłowo-gazowych................................136 16.2 Monitoring hałasu.......................................................................................................137 16.3 Monitoring pól elektromagnetycznych.......................................................................138 16.4 Monitoring gleby i ziemi............................................................................................138 17. Realizacja programu.........................................................................................................139 17.1 Źródła finansowania ...................................................................................................139 17.2 Monitoring realizacji ..................................................................................................140 18. Cele i zadania....................................................................................................................141 19. Literatura ..........................................................................................................................146 Aktualizacja Programu Ochrony Środowiska dla powiatu będzińskiego 5 z 146 na lata 2008-2020 Spis tabel Tab. 1 Struktura demograficzna gmin powiatu będzińskiego str. 10 Tab. 2 Emisja zanieczyszczeń powietrza z zakładów szczególnie uciąŜliwych w powiecie str. 15 będzińskim Tab. 3 Zrealizowane przez Starostę będzińskiego inwestycje termomodernizacyjne str. 19 (lata 2002 – 2005) Tab. 4 Zrealizowane przez Starostę będzińskiego inwestycje termomodernizacyjne str. 19 (lata 2005 – 2007). Tab. 5 Termomodernizacje szpitali współfinansowane przez Starostę będzińskiego str. 20 Tab. 6 Wartości kryterialne do klasyfikacji stref dla kraju – ochrona zdrowia (rok 2007) str. 22 Tab. 7 Wartości kryterialne do klasyfikacji stref dla terenu kraju – ochrona roślin (rok 2007). str. 22 Tab. 8 Wynikowe klasy stref dla poszczególnych zanieczyszczeń, z uwzględnieniem kryteriów str. 23 ustanowionych w celu ochrony zdrowia. Tab. 9 Wynikowe klasy stref dla poszczególnych zanieczyszczeń z uwzględnieniem kryteriów str. 23 ustanowionych w celu ochrony roślin Tab. 10 Porównanie kosztów pozyskania energii cieplnej z róŜnych jej nośników w roku 2007 str. 25 Tab. 11 Wykaz przekrojów pomiarowo-kontrolnych regionalnego monitoringu str. 29 powierzchniowych wód płynących przez teren powiatu będzińskiego Tab. 12 Wyniki oceny jakości wód powierzchniowych w latach 2006-2007 dla rzek Przemszy, str. 30 Brynicy, Białej Przemszy wraz z dopływami