ISSN 0867-3888, e-ISSN 2353-5962 AKADEMIA WYCHOWANIA FI ZYCZ NE GO IM. BRONISŁAWA CZECHA W KRA KO WIE FOLIA TURISTICA Nr 42 – 2017 KRAKÓW 2017 Kolegium Redakcyjne prof. nadzw. dr hab. Wiesław Alejziak – redaktor naczelny prof. nadzw. dr hab. Zygmunt Kruczek – zastępca redaktora naczelnego dr Bartosz Szczechowicz – sekretarz redakcji prof. nadzw. dr hab. Andrzej Matuszyk prof. nadzw. dr hab. Ryszard Winiarski prof. nadzw. dr hab. Maria Zowisło dr Sabina Owsianowska Redaktorzy tematyczni prof. nadzw. dr hab. Maria Zowisło – redaktor tematyczny dla nauk humanistycznych prof. nadzw. dr hab. Zygmunt Kruczek – redaktor tematyczny dla nauk geograficznych dr Bartosz Szczechowicz – redaktor tematyczny dla nauk ekonomicznych Rada Naukowa prof. David Airey prof. dr hab. Andrzej Kowalczyk (University of Surrey, UK) (Uniwersytet Warszawski, Polska) prof. nadzw. dr hab. Stefan Bosiacki prof. dr hab. Barbara Marciszewska (Akademia Wychowania Fizycznego w Poznaniu, Polska) (Akademia Morska w Gdyni, Polska) prof. Richard W. Butler prof. Josef A. Mazanec (University of Strathclyde, Glasgow, UK) (MODUL University Vienna, Austria) prof. Erik Cohen prof. Philip L. Pearce (The Hebrew University of Jerusalem, Israel) (James Cook University, Australia) prof. Chris Cooper prof. nadzw. dr hab. Krzysztof Podemski (Oxford Brooks University, UK) (Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu, prof. (emeritus) Graham M.S. Dann Polska) (UiT The Arctic University of Norway, Alta Campus, prof. dr hab. Andrzej Rapacz Norway) (Uniwersytet Ekonomiczny we Wrocławiu, Polska) prof. dr hab. Zbigniew Dziubiński prof. Chris Ryan (Akademia Wychowania Fizycznego w Warszawie, Polska) (The University of Waikato, Hamilton, New Zeland) prof. Milan ĉuriĀek prof. (emeritus) H. Leo Theuns (Uniwersytet Preszowski, Słowacja) (Tilburg University, Netherlands) prof. Charles R. Goeldner prof. (emeritus) Boris Vukonić (University of Colorado, Boulder, USA) (Uniwersytet w Zagrzebiu, Chorwacja) prof. dr hab. Grzegorz Gołembski prof. nadzw. dr. hab. Bogdan Włodarczyk (Uniwersytet Ekonomiczny w Poznaniu, Polska) (Uniwersytet Łódzki, Polska) prof. Jafar Jafari prof. Arch G. Woodside (University of Wisconsin-Stout, USA) (Carroll School of Management, Boston College, USA) prof. nadzw. dr hab. Magdalena Kachniewska prof. nadzw. dr hab. Janusz Zdebski (Szkoła Główna Handlowa w Warszawie, Polska) (Wszechnica Świętokrzyska w Kielcach, Polska) prof. nadzw. dr hab. Marek Kazimierczak prof. nadzw. dr hab. Michał Żemła (Akademia Wychowania Fizycznego w Poznaniu, Polska) (Uniwersytet Pedagogiczny w Krakowie, Polska) Redaktorzy naukowi numeru Piotr Zmyślony, Grzegorz Gołembski Redaktor statystyczny dr Stanisław Matusik Redaktor językowy (wersja polskojęzyczna) Barbara Przybyło Redaktor językowy (wersja anglojęzyczna) AmE Native Katarzyna Smith-Nowak (native speaker) Adres Redakcji: Akademia Wychowania Fizycznego al. Jana Pawła II 78, 31-571 Kraków, Pawilon IV, pok. 316, tel. +48 12 6831139 Deklaracja o wersji pierwotnej – wersją pierwotną czasopisma jest wersja papierowa. ISSN 0867-3888, e-ISSN 2353-5962 © Copyright by University of Physical Education, Cracow, Poland DTP: Ryszard Sasorski Druk: Drukarnia Eikon Plus Dominik Sieńko, ul. Wybickiego 46, 31-302 Kraków Nakład: 200 egzemplarzy Czasopismo – zadanie nansowane w ramach umowy 544/P-DUN/2017 ze środków Ministra Nauki i Szkolnictwa Wyższego przeznaczonych na działalność upowszechniającą naukę NR 42 FOLIA TURISTICA 2017 SPIS TREŚCI Piotr Zmyślony, Grzegorz Gołembski: Od Redaktorów ........ 5 Łukasz Nawrot, Ewa Bąk-Filipek: Działalność B+R w gospodar- ce turystycznej na tle uwarunkowań rozwoju odnawialnych źródeł energii ......................................... 9 Piotr Gryszel: „Inteligentna” specjalizacja a konkurencyjność regio- nów turystycznych ................................. 31 Beata Gierczak-Korzeniowska: Innowacje produktowe w turystyce szansą dla Podkarpacia – antycypacja czy egzemplifikacja rzeczy- wistości? ....................................... 55 Joanna Kizielewicz: Potencjał infrastrukturalny portów morskich jako element konkurencyjności na rynku usług morskiej żeglugi wycieczkowej ..................................... 69 Marta Sidorkiewicz, Anna Tokarz-Kocik: Analiza internetowych ofert pracy oraz poszukiwanych kwalifikacji w hotelarstwie na przy- kładzie województwa zachodniopomorskiego ............... 87 Bartosz Szczechowicz: Współtworzenie wartości produktu turystycz- nego z klientami przez organizatorów turystyki i pośredników tury- stycznych z wykorzystaniem firmowych witryn WWW .......... 103 Elżbieta Szymańska, Marta Popławska: Techniki wywierania wpły- wu na decyzje zakupowe turystów w świetle badań jakościowych. 125 Stefan Bosiacki, Bernadeta Hołderna-Mielcarek: Kreowanie war- tości atrakcji turystycznej opartej na doświadczeniach ........ 141 Sylwia Staszewska, Olga Dajek, Michał Micek: Aktywizacja tury- styczna polskiej wsi ................................. 159 Sylwia Graja-Zwolińska, Magdalena Maćkowiak, Aleksandra Spychała: Aktywność lokalnych grup działania jako wsparcie roz- woju turystyki na obszarach chronionych .................. 183 Michał Borun: Przyczynek do badań nad wielojęzycznymi nazwami miejscowymi na mapach internetowych ................... 203 RECENZJE, POLEMIKI NAUKOWE, SPRAWOZDANIA, WSPOMNIENIA Grzegorz Gołembski: Wnioski z obrad VIII Gremium Ekspertów Tu- rystyki dotyczących sesji naukowo-badawczych .............. 225 Informacje i instrukcje dla autorów ..................... 241 NR 42 FOLIA TURISTICA 2017 CONTENTS Piotr Zmyślony, Grzegorz Gołembski: From the Editors ....... 5 Łukasz Nawrot, Ewa Bąk-Filipek: R&D in Tourism Industry Re- lated to Determinants of RES Development ................ 9 Piotr Gryszel: “Smart” Specialization vs. Competitiveness of Tourist Regions ........................................ 31 Beata Gierczak-Korzeniowska: Product Innovations in Tourism as an Oportunity for the Podkarpacie (Subcarpathian) Province – An- ticipation or Exemplification of Reality? ................... 55 Joanna Kizielewicz: The Potential of Seaport Infrastructure as an Element of Competitiveness on the Market of Cruise Shipping Ser- vices .......................................... 69 Marta Sidorkiewicz, Anna Tokarz-Kocik: Analysis of Internet Of- fers and Wanted Qualifications in the Hotel Industry on the Exam- ple of the Zachodniopomorskie Voivodeship ................ 87 Bartosz Szczechowicz: Co-Creation of Tourism Product Value With Customers through Tour Operators and Travel Agents Using the Companies’ Websites ............................... 103 Elżbieta Szymańska, Marta Popławska: Techniques of Influenc- ing Tourists’ Shopping Decisions in the Light of Quality Research 125 Stefan Bosiacki, Bernadeta Hołderna-Mielcarek: Creating the Value of a Tourist Attraction Based on Experience ............ 141 Sylwia Staszewska, Olga Dajek, Michał Micek: Tourist Mobiliza- tion of the Polish Countryside.......................... 159 Sylwia Graja-Zwolińska, Magdalena Maćkowiak, Aleksandra Spychała: Local Action Groups’ Activity as Support of Tourism Development in Protected Areas ........................ 183 Michał Borun: A Preamble to Research on Multilingual Toponyms on Internet Maps .................................... 203 REVIEWS, COMMENTS, SCIENTIFIC CONTROVERSY, MEMORIES Grzegorz Gołembski: The conclusions of the 8th Tourism Experts Assembly on the scientific-research sessions ................ 225 Information and Instructions for Authors ................ 241 NR 42 FOLIA TURISTICA 2017 OD REDAKTORÓW Szanowni Państwo, oddajemy w Państwa ręce drugi zeszyt czasopisma „Folia Turistica”, zawie- rający artykuły zgłoszone na VIII Gremium Ekspertów Turystyki, które od- było się w dniach 7-9 grudnia w Poznaniu. Organizatorami konferencji, która zgromadziła naukowców reprezentujących wiodące ośrodki naukowe w Pol- sce oraz przedstawicieli biznesu, administracji samorządowej oraz samorządu gospodarczego funkcjonujących w sferze turystyki, były: Katedra Turystyki Uniwersytetu Ekonomicznego w Poznaniu oraz Forum Turystyki Regionów. Dyskusje toczone podczas szesnastu sesji naukowych i branżowych dotyczyły procesów generowania, transferu i absorpcji wiedzy w gospodarce turystycz- nej, których skutkami są innowacje oraz wzmacnianie konkurencyjności na wszystkich szczeblach gospodarowania. W tak szeroko zarysowany zakres wpisuje się dwanaście artykułów składających się na niniejszy zeszyt. Zosta- ły one uszeregowane w taki sposób, aby tworzyły zwarte bloki tematyczne. Całość otwiera artykuł Łukasza Nawrota oraz Ewy Bąk-Filipek na te- mat możliwości poszerzenia sfery badawczo-rozwojowej w turystyce poprzez włączenie do niej analiz z zakresu inwestycji w odnawialne źródła energii, któ- re w coraz większym stopniu zasilają gospodarkę turystyczną. Autorzy skupia- ją się na przedstawieniu obecnej aktywności administracji turystycznej oraz przedsiębiorców w sferze badawczo-rozwojowej, następnie dokonują zestawie- nia czynników prorozwojowych odnoszących się do odnawialnych źródeł ener- gii i przenoszą je na grunt gospodarki turystycznej jako przykład rozwiązań in- nowacyjnych. Wskazują także na charakterystyczne dla turystyki inteligentne specjalizacje, które będą przedmiotem wsparcia ze strony publicznych progra- mów prorozwojowych oraz wyznaczają kierunki rozwoju prac B+R. Inteligentne specjalizacje są także przedmiotem rozważań Piotra Gry- szela, które rozpoczynają grupę artykułów podejmujących tematykę inno- wacyjności w wymiarze regionalnym. Autor zastanawia się, na ile koncep- cja inteligentnych specjalizacji, na których