PROJEKT Załącznik nr 1 do Uchwały nr 367/2020 Zarządu Powiatu Wołomińskiego z dnia 12.11.2020 r. 1 | S t r o n a Zamawiający Starostwo Powiatowe w Wołominie ul. Prądzyńskiego 3 05-200 Wołomin Wykonawca EU-CONSULT sp. z o.o. ul. Toruńska 18C, lokal D 80-747 Gdańsk Gdańsk 2020 2 | S t r o n a SPIS TREŚCI 1. Wprowadzenie ........................................................................................................... 7 2. Streszczenie ............................................................................................................... 9 3. 3. Uwarunkowania i predyspozycje turystyczne obszarów objętych Strategią ........... 11 3.1. Obszar objęty Strategią ........................................................................................... 11 3.2. Ludność .................................................................................................................... 13 3.3. Gospodarka i rynek pracy ........................................................................................ 20 3.4. Transport ................................................................................................................. 24 3.4.1. Stan dróg ...................................................................................................... 24 3.4.2. Połączenia transportowe i ścieżki rowerowe .............................................. 25 3.5. Środowisko naturalne .............................................................................................. 31 3.5.1. Obszary zielone ............................................................................................ 31 3.5.2. Obszary NATURA 2000 ................................................................................. 38 3.5.3. Zanieczyszczenia .......................................................................................... 47 3.5.4. Działania podejmowane w ramach edukacji ekologicznej .......................... 49 4. Diagnoza obecnego stanu turystyki i najważniejszych cech warunkujących jej rozwój 51 4.1. Tło historyczne ......................................................................................................... 51 4.2. Potencjał turystyczny ............................................................................................... 53 1.1.1. Baza noclegowa ........................................................................................... 56 1.1.2. Liczba turystów ............................................................................................ 62 1.2. Atrakcje turystyczne ................................................................................................ 67 1.2.1. Źródła informacji turystycznej ..................................................................... 67 1.2.2. Atrakcje turystyczne – sakralne ................................................................... 67 1.2.3. Atrakcje turystyczne – kulturalne i historyczne ........................................... 71 3 | S t r o n a 1.2.4. Atrakcje turystyczno-przyrodnicze .............................................................. 81 1.2.5. Atrakcje turystyczne – aktywny wypoczynek .............................................. 81 1.2.6. Postacie związane z powiatem wołomińskim .............................................. 85 1.3. Uwarunkowania wynikające ze strategii lokalnych ................................................. 91 1.3.1. Gmina Wołomin ........................................................................................... 91 1.3.2. Gmina Dąbrówka ......................................................................................... 92 1.3.3. Gmina Jadów ................................................................................................ 93 1.3.4. Gmina Klembów ........................................................................................... 94 1.3.5. Gmina Kobyłka ............................................................................................. 95 1.3.6. Gmina Marki................................................................................................. 96 1.3.7. Gmina Poświętne ......................................................................................... 97 1.3.8. Gmina Radzymin .......................................................................................... 98 1.3.9. Gmina Strachówka ....................................................................................... 99 1.3.10. Gmina Tłuszcz ............................................................................................... 99 1.3.11. Gmina Ząbki ............................................................................................... 100 1.3.12. Gmina Zielonka .......................................................................................... 101 5. Analiza SWOT .......................................................................................................... 107 CZĘŚĆ STRATEGICZNA .................................................................................................... 110 6. Misja i wizja Powiatu Wołomińskiego ...................................................................... 110 7. Drzewo celów ......................................................................................................... 111 Uzasadnienie wyboru interwencji oraz zadania przypisane poszcególnym celom ............ 112 7.1. Turystyka historyczno-kulturowa .......................................................................... 112 7.2. Turystyka przyrodnicza .......................................................................................... 112 7.3. Dostępna infrastruktura turystyczno-rekreacyjna ................................................ 113 Cel strategiczny 1: Promowanie dziedzictwa historyczno-kulturowego powiatu .......... 114 4 | S t r o n a Cel strategiczny 2: Rozwój turystyki przyrodniczej w powiecie ...................................... 115 Cel strategiczny 3: Zwiększenie konkurencyjności turystycznej powiatu poprzez rozwój infrastruktury turystyczno-rekreacyjnej ............................................................................. 115 8. Wdrażanie strategii ................................................................................................. 116 8.1. Koordynacja wdrażania strategii ........................................................................... 116 8.2. Harmonogram działań ........................................................................................... 117 8.3. Monitoring wdrożenia ........................................................................................... 120 9. Finansowanie .......................................................................................................... 127 10. Analiza zbieżności Strategii z dokumentami wojewódzkimi, krajowymi i europejskimi 128 10.1. Poziom regionalny ................................................................................................. 128 10.1.1. Strategia Rozwoju Turystyki w województwie mazowieckim na lata 2014– 2020 ........................................................................................................... 128 10.1.2. Strategia Rozwoju Województwa Mazowieckiego do 2030 r. .................. 129 10.2. Poziom krajowy ...................................................................................................... 129 10.2.1. Program Rozwoju Turystyki do 2020 roku ................................................. 129 10.3. Poziom europejski.................................................................................................. 130 10.3.1. Wytyczne tematyczne dotyczące inwestycji w turystykę .......................... 130 10.3.2. Komunikat Komisji Europejskiej: „Agenda dla zrównoważonej i konkurencyjnej turystyki europejskiej” ................................................... 130 10.3.3. Komunikat Komisji Europejskiej: „Europa – najpopularniejszy kierunek turystyczny na świecie – nowe ramy polityczne dla europejskiego sektora turystycznego” ........................................................................................... 131 11. Spis elementów graficznych w dokumencie ............................................................. 132 11.1. Spis wykresów ........................................................................................................ 132 5 | S t r o n a 11.2. Spis tabel ................................................................................................................ 132 11.3. Spis rysunków ........................................................................................................ 134 11.4. Spis map ................................................................................................................. 134 6 | S t r o n a 1. Wprowadzenie Strategia Rozwoju Turystyki Powiatu Wołomińskiego na lata 2021-2030 stanowi dokument planistyczny, zarysowujący cel powiatu, jakim jest zwiększenie atrakcyjności obszaru jako potencjalnej destynacji turystycznej. Dokument stanowi długofalowy scenariusz wskazujący na działania, jakie należy podjąć w celu osiągnięcia zamierzeń postawionych przed branżą turystyczną. Biorąc pod uwagę specyfikę powiatu, dokument przewiduje rozwój potencjału turystycznego regionu w kierunkach turystyki: • Historyczno-kulturowej; • Przyrodniczej. Podczas opracowywania dokumentu korzystano ze zróżnicowanych metod badawczych oraz technik gromadzenia i analizy danych, tj.: • Analizy danych zastanych – polegającej na analizie istniejących już dokumentów krajowych, europejskich, regionalnych oraz lokalnych,