XVI MIĘDZYNARODOWY KONKURS PIANISTYCZNY IM. FRYDERYKA CHOPINA THE 16TH INTERNATIONAL FRYDERYK CHOPIN PIANO COMPETITION październik | october 2010 | >5 BARTOSZ 19 KAMIŃSKI ISSN 2082-2774 Jak oni śpiewają? Warszawa | Warsaw, Poland | How do they sing? FREE COPY FREE | EGZEMPLARZ BEZPŁATNY BEZPŁATNY EGZEMPLARZ Wreszcie nie sami | Finally, not alone Antoni Wit, Daniil Trifonov, Rosja | Russia WYWIAD | INTERVIEW HISTORIA | HISTORY DZIŚ | TODAY ADAM LUDWIK ERHARDT: Płyta nr HARASIEWICZ: Chopin skomponował tylko Ważne jest cieniowanie dziewiętnaście pieśni. z Kroniką brzmienia jak na Czy istotnie do muzyki wokalnej |Competition palecie malarskiej. | „nie miał popędu”? | Chopin has It's important to shade composed only songs. CDs No the sound – as in the painter's Did he really have “no drive for Wszystkie wydania | All issues palette. >4 vocal composition”? >6 Chopin Express: culture.pl b chopin express recenzje | reviews FINAŁ – KOLEJNOŚĆ UCZESTNIKÓW | John Allison FINAL STAGE AUDITIONS ORDER eDiToR oF oPeRa MaGaZine, chieF MUsic cRiTic oF The sUnDay TeleGRaPh WTOREK, 19 PAŹDZIERNIKA | TUESDAY, 19 OCTOBER Świeżość, blask i ciemne barwy | Shining freshness and dusky colours Łatwo zrozumieć słabość kompozytora do tych bezpre- tensjonalnych utworów, kiedy słucha się ich w wykona- f 18.00, Nikolay Khozyainov, Rosja/Russia niu brzmiącym tak świeżo i żarliwie, i tak pełnym blasku. Prosta uczuciowość tych pieśni znalazła w Aleksandrze DOMINIK SKURZAK DOMINIK Kurzak idealną odtwórczynię – jej bogaty w barwy so- pran równie pięknie oddaje ton melancholii, jak delikat- nej zmysłowości. Mariusz Kwiecień śpiewa głosem cie- płym i męskim. Nelson Goerner wyczarowuje z Pleyela z 1 roku paletę ciemnych barw. Mówiąc wprost, to f 18.50, Yulianna Avdeeva , moje ulubione nagranie Roku Chopinowskiego. Rosja/Russia h Č 19.30 – 20.00 PRZERWA | INTERMISSION hopin’s songs have received more recordings than Cfi rst might be imagined, many of them featuring famous female voices. But dramatic sense has not always been best served, given that several are drinking songs, ballads of war or verses describing a jilted boyfriend (the story of Chopin’s life). As on the recent National Nelson Goerner f 20.00, Ingolf Wunder, Edition disc (with Iwona Sobotka, Artur Ruciński and the Austria/Austria pianist Ewa Pobłocka), the new release in the invaluable ŚRODA, 20 PAŹDZIERNIKA | ieśni Chopina trafi ają na płyty częściej, niż się po- and revelatory Th e Real Chopin series gets the balance WEDNESDAY, 20 OCTOBER Pwszechnie sądzi. Wiele słynnych śpiewaczek nagry- just right by dividing the songs between a soprano and wało te utwory. Nie zawsze służyło to ich dramaturgii, baritone. zwłaszcza że część z nich ma charakter biesiadny, woj- Th e composer’s aff ection for these unpretentious pieces skowy albo jest opowieścią porzuconego kochanka (jak is easy to understand in performances of such shining w życiu samego Chopina…). Niedawno ukazała się cie- freshness and ardour. Given their predominant tone of kawa płyta wytwórni BeArTon (śpiewają Iwona Sobotka simple lyricism, Aleksandra Kurzak is perfect casting i Artur Ruciński, na fortepianie gra Ewa Pobłocka). Także here, and her glinting soprano moves easily between f 18.00, Lukas Geniušas, Rosja-Litwa/Russia-Lithuania w nowym nagraniu z bezcennej i odkrywczej serii „Th e melancholy and shy eroticism. Mariusz Kwiecień sings Real Chopin” Narodowego Instytutu Fryderyka Chopina with pliancy and warmth, and Nelson Goerner conjures pieśni kompozytora umiejętnie rozdzielono pomiędzy up dusky colours from the 1 Pleyel. Quite simply, my sopranistkę i barytona. favourite CD release of the Chopin year. h f 18.50, Hélène Tysman, Francja/France Č 19.30 – 20.00 PRZERWA | INTERMISSION Mariusz Kwiecień Aleksandra Kurzak f 20.00, François Dumont, Francja/France Hans von Bülow | Po pierwsze trzeba grać poprawnie; po drugie zaś pięknie. MECENAS ROKU CHOPINOWSKIEGO MAIN SPONSOR OF THE CHOPIN YEAR | To play correctly is of fi rst importance; to play beautifully is the second requirement. 2 | XVI Międzynarodowy Konkurs Pianistyczny im. Fryderyka Chopina | DZIEŃ DZIEWIĘTNASTY | 19 października 2010 r. chopin express Trzy razy e-moll | Three E minors rzech finalistów, trzy spojrzenia Tna Koncert e-moll. Rozpoczął Miroslav Kultyshev interpreta- cją intymną, miejscami chorobli- wie introwertyczną, jakby szeptał Chopinowskie frazy tylko dla siebie, nie zważając na publiczność. Nie stawiał inicjalnych akordów z na- maszczeniem, w Allegro maestoso subtelnie szkicował melodyczne łuki, tłumiąc pokusę dominacji, środkową część nieprzesadnie nasycił melan- cholią, a w finale z wdziękiem, choć Evgeni Bozhanov (Bułgaria | Bulgaria), Antoni Wit bez zbędnego forsowania dźwię- ku zatańczył krakowiaka. Drugi był Daniil Trifonov. Wprawdzie To nie hollywoodzki It’s not a Hollywood w Romanzy czarował ciepłymi ko- lorami, łagodnie i ze spokojem snu- casting... audition... tym cantabile, w skrajnych ogniwach grał barwą surową i ostrą. Maraton finale Konkursu rywalizacja jest najostrzejsza, nie ot simply because we are now down to 10 finalists, zakończył ulubieniec publiczności – Wtylko dlatego, że bierze w nim udział dziesięcio- Nthe concerto stage is the most closely contested Evgeni Bozhanov. Kokietował kolo- ro pianistów – wybór jest ograniczony do dwóch dzieł, of all: there’s a choice of only two works, and less rystycznymi trikami, zaskakiwał nie poza tym mniej w nim miejsca na ekspresję osobistą room for personal expression due to the mediation of zawsze uzasadnionymi kontrasta- ze względu na obecność orkiestry i dyrygenta. Warto a conductor and orchestra. While sparing a thought for mi, głównie jednak epatując dźwię- wspomnieć dobrym słowem Antoniego Wita i Orkiestrę Antoni Wit and the Warsaw Philharmonic, who in three kiem brzydkim, brzmieniem ciężkim, Filharmonii Narodowej – w sumie muszą próbować days this week will rehearse and perform the E minor wpisując się tym samym w toporną i wykonywać Koncert e-moll aż osiem razy. Najważniejsi Concerto no fewer than eight times, it’s the pianists who interpretację orkiestry... są jednak pianiści. really matter here, and the first of the evening’s three h Jako pierwszy wystąpił Miroslav Kultyshev, który ko- E minor works came from Miroslav Kultyshev, who hree finalists and three different lejny raz dowiódł, że ma silną osobowość. Część pierw- reconfirmed only some of his earlier individuality. His Tapproaches to the Concerto in sza Koncertu e-moll w jego interpretacji kontrowersji nie opening movement was uncontroversial, and the central E minor. Miroslav Kultyshev played wzbudziła; w Romanzy usłyszeliśmy filigranowe pasaże; Romance brought some filigree passage work, but the first. He presented an intimate Chopin, krakowiak wypadł płocho i kapryśnie, z nieco przesad- finale was very sprightly – skittish krakowiak rhythms at times clinically introverted, as if nymi akcentami. Po Steinway’u na estradzie pojawił się that were much more strongly accented than usual. After he were whispering the composer’s fortepian Fazioli. Daniil Trifonov zagrał z jeszcze więk- a switch from Steinway to Fazioli, Daniil Trifonov came phrases for himself only. The initial szą klasą, choć wolną część dzieła rozciągnął do prze- on to deliver a more distinctive performance, though his chords did not seem anointed. In the sady, tak że muzykom grającym na instrumentach dę- slow movement was dragged out and tested the breath- Allegro maestoso he subtly sketched tych drewnianych niemal zabrakło oddechu. Orkiestra control of the winds. Indeed, the orchestra sounded the melodic lines, the central section brzmiała ciężko, w zdecydowanym kontraście do mło- heaviest here, in contrast to the freshness of Trifonov’s was full of melancholy and the finale dzieńczej gry Trifonova. Evgeni Bozhanov wybrał for- playing. Playing the Yahama, Evgeni Bozhanov gave full of grace. And he danced the tepian Yamaha, zagrał bez wdzięku, w wielu miejscach a graceless interpretation, marked by some aggressive krakowiak without exaggerating stawiając zbyt agresywne akcenty. Z części na część grał accents. His performance gradually calmed down, and the rhythm. Daniil Trifonov played pewniej i spokojniej. Finał wykonał żywo, przynajmniej most of his finale was lively, at least until a scramble at second. He enchanted us with warm do wpadki, którą zaliczył pod sam koniec. Jego manie- the end; but his histrionic gestures were unconvincing colours in the Romance and with ryczne gesty nie przekonują: można było odnieść wra- and he looked as if he was auditioning for a Hollywood a gentle cantabile, though in the first żenie, że pomylił Konkurs z castingiem do hollywoodz- movie about a concert pianist. and third movements he seemed raw kiego filmu o koncertującym pianiście. What about the evening’s only F minor Concerto, and and dangerously sharp. The marathon Co do jedynego Koncertu f-moll tego wieczora i je- Poland’s only hope in the finals? Back on the Steinway, ended with the public favourite, dynej nadziei Polski w finale: Paweł Wakarecy grał na Paweł Wakarecy delivered a performance that was likeable Evgeni Bozhanov. He flirted with Steinway’u i mógł się podobać, zwłaszcza jego bez- in many ways, not least for the unadorned lyricism of the the audience, tempting them with pretensjonalny liryzm w Larghetto i roztańczony fi- Larghetto and dancing mazurka rhythms of the finale. colourful tricks, surprising them with nał. Wakarecy i Wit podobnie podchodzą do muzyki He and Wit shared a common approach to Chopin’s unexpected accents, but generally the Chopina, zabrakło