Rapportage Vergelijking Lokale Lasten Limburgse Gemeenten 2015-2016 Mei, 2016 Inhoud 1. Inleiding .................................................................................................................................................... 5 1.1 Algemeen ............................................................................................................................................ 5 1.2 Werkwijze ........................................................................................................................................... 6 1.3 Mutaties en gemiddelden .................................................................................................................. 6 1.4 Rekenbenadering en gegevensuitvraag ............................................................................................. 7 1.5 Toelichting op gehanteerde begrippen. ............................................................................................. 8 2. Woonlasten 2015-2016 ............................................................................................................................ 9 2.1 Woonlasten totaal .............................................................................................................................. 9 2.1.1 Woonlasten totaal (eigenaar/gebruiker) 2015 ........................................................................... 9 2.1.2 Woonlasten totaal (eigenaar/gebruiker) 2016 ......................................................................... 10 2.2 Woonlasten | OZB 2015-2016 .......................................................................................................... 11 2.2.1 Gemiddelde OZB-aanslag eigenaar 2015 .................................................................................. 11 2.2.2 Gemiddelde OZB-aanslag eigenaar 2016 ................................................................................. 12 2.3 Woonlasten | Afvalstoffenheffing 2015-2016 ................................................................................ 13 2.3.1 Afvalstoffenheffing 2015 ........................................................................................................... 13 2.3.2 Afvalstoffenheffing 2016 ........................................................................................................... 14 2.4 Woonlasten | Rioolheffing 2015-2016 ............................................................................................. 15 2.4.1 Rioolheffing 2015 ...................................................................................................................... 15 2.4.2 Rioolheffing 2016 ...................................................................................................................... 16 3. Hondenbelasting 2015-2016 .................................................................................................................. 17 3.1 Hondenbelasting 2015 ..................................................................................................................... 17 3.2 Hondenbelasting 2016 ..................................................................................................................... 18 4. Leges identiteitsdocumenten 2015-2016............................................................................................... 19 5. Leges omgevingsvergunning 2015-2016 ................................................................................................ 21 5.1 Leges omgevingsvergunning (€ 10.000) 2015 ................................................................................. 21 5.2 Leges omgevingsvergunning (€ 10.000) 2016 ................................................................................. 22 5.3 Leges omgevingsvergunning (€ 45.000) 2015 ................................................................................. 23 5.4 Leges omgevingsvergunning (€ 45.000) 2016 ................................................................................. 24 5.5 Leges omgevingsvergunning (€ 140.000) 2015 ................................................................................ 25 5.6 Leges omgevingsvergunning (€ 140.000) 2016 ................................................................................ 26 6. Toeristenbelasting 2015-2016 ................................................................................................................ 27 3 6.1 Toeristenbelasting 2015 ................................................................................................................... 27 6.2 Toeristenbelasting 2016 ................................................................................................................... 28 Bijlage 1: gemiddelde WOZ-waarde woningen, tarief, en OZB-aanslag. ................................................... 29 Bijlage 2: riool- en afvalstoffen heffing voor Eenpersoonshuishoudens. .................................................. 30 Bijlage 3: rioolheffing naar gebruikers en eigenaren. ................................................................................ 31 4 1. Inleiding 1.1 Algemeen Voor het opmaken van een rapportage over lokale lasten, kan de rekenkamercommissie Sittard-Geleen en Stein (hierna: de RKC) terugvallen op twee gegevensbronnen. De atlas van COELO1 is een jaarlijks terugkerende (digitale) gegevensverzameling van de belangrijkste lokale belastingen in alle Nederlandse gemeenten. Limburgse gemeenten maken echter ook veelal gebruik van de belastingoverzichten, die jaarlijks door de Provincie worden samengesteld. Voorop gesteld merkt de RKC op dat zowel de gegevens van de Provincie als van het COELO berusten op eigen berekeningsmethoden en -uitgangspunten (=rekenbenadering). De benadering is nodig om de gegevens over lokale lasten van gemeenten met elkaar te kunnen vergelijken2. Daardoor sluiten de gegevens uit de bronnen soms ook niet exact aan bij de berekeningen van gemeenten zelf. Dit geldt met name als het gaat om de woonlasten. In het licht van de beoogde vergelijkende rapportage tussen de Limburgse gemeenten, zijn beide gege- vensverzamelingen bekeken. Daarbij stelt de Rekenkamer het volgende vast. 1. De gegevens uit het belastingoverzicht van de provincie zijn voor de woonlasten (OZB, afvalstoffen- en rioolheffing) specifieker dan de gegevens van COELO. Dit komt vooral doordat de Provincie vanaf 2016 gebruik maakt van de administratie van de Belastingsamenwerking Gemeenten en Water- schappen (BsGW). 30 van de 33 Limburgse gemeenten zijn daar nu bij aangesloten. 2. De gegevens van de provincie over lokale woonlasten beperken zich voor wat betreft de riool- en afvalstoffenheffing uitsluitend tot meerpersoonshuishoudens; huishoudens van drie à vier per- sonen. Eenpersoonshuishoudens maken momenteel ongeveer 35% uit van de totale groep huis- houdens in Nederland3 en is groeiende. De Atlas lokale lasten van COELO beschikt wel over ge- gevens van huishoudens, bestaande uit één persoon. 3. De gegevens van de provincie beperken zich tot zuiver de woonlasten (OZB, afvalstoffen- en rioolheffing). De Atlas lokale lasten van COELO is uitgebreider en beschikt over gegevens van meer lokale heffingen en belastingen (o.a. hondenbelasting, leges voor reisdocumenten, etc.). De RKC heeft bij de opmaak van de rapportage gebruik gemaakt van het belastingoverzicht 2016 van de Provincie en ook van de gegevens van de Atlas Lokale lasten van COELO 2015 en 2016. In bijgaande tabel kunt u terugvinden hoe de rapportage is opgebouwd, welke lokale belastingen in de rapportage zijn opgenomen en uit welke gegevensverzameling deze afkomstig zijn. 2. Woonlasten Belastingoverzicht 2016 provincie 2.1 Woonlasten|totaal Belastingoverzicht 2016 provincie 2.2 Woonlasten|betaalde OZB Belastingoverzicht 2016 provincie 2.3 Woonlasten|afvalstoffenheffing Belastingoverzicht 2016 provincie 2.4 Woonlasten|rioolheffing Belastingoverzicht 2016 provincie 3. Hondenbelasting Atlas COELO 2015-2016 4. Leges identiteitsdocumenten Atlas COELO 2015-2016 5. Leges omgevingsvergunningen Atlas COELO 2015-2016 6. Toeristenbelasting Atlas COELO 2015-2016 1 Centrum voor Onderzoek van de Economie van de Lagere Overheden, Rijksuniversiteit Groningen. 2 Zo wordt er bijvoorbeeld bij de rioolheffing gewerkt met de rekenbenadering van het gemiddelde verbruik van water en bij de afvalstoffenheffing gewerkt met de rekenbenadering van het gemiddelde aanbod van huishoudelijk afval. 3 Bron: http://www.nationaalkompas.nl/bevolking/huishoudens/huidig/ 5 De overweging van de RKC om voor wat betreft de woonlasten gebruik te maken van de be- lastingoverzichten van de Provincie, is vooral gelegen in de bedoeling van de RKC om zoveel mogelijk aan te sluiten bij de gangbare praktijk in Limburgse gemeenten. Dit, om te voorkomen dat de discussie over lokale lasten zich focust op definitiekwesties en rekenbenadering van andere bronnen dan de ge- bruikelijke. 1.2 Werkwijze De RKC merkt op dat zij zich, bij de samenstelling van de rapportage, zuiver heeft beperkt tot het overnemen van de gegevens uit genoemde bronnen. De gegevens zijn verrijkt door ze op te nemen in tabellen en grafieken, waardoor er vergelijkende informatie tussen Limburgse gemeenten ontstaat. Per tabel in bijgaande rapportage, wordt een toelichting gegeven in aparte tekstvakken. Voor de gra- fieken wordt een verklaring in de eerste grafiek uiteengezet. De rode lijn representeert in alle grafieken het gemiddelde van Limburg. De blauwe lijn representeert de uitkomsten per afzonderlijke gemeente. De blauwe lijn loopt in alle grafieken op. Daarmee wordt de rangschikking