Optiekaart Gemeente Waterland Omvang gemeente Waterland bestaat uit de kernen Broek in Waterland, Ilpendam, Katwoude, Marken, Monnickendam, Overleek, Purmer, Uitdam, Watergang en Zuiderwoude. Waterland telt circa 17.250 inwoners en heeft een oppervlakte van 11.564 hectare. Bestuurlijke organisatie Waterland heeft een zelfstandige gemeenteraad met 17 raadsleden en een eigen griffie. Waterland heeft een zelfstandig college met een burgemeester en circa vier (deeltijd)wethouders. Maximale Ambtelijke organisatie zelfstandigheid Waterland heeft een eigen ambtelijke organisatie met een formatie van circa 145 fte. Waterland werkt met eigen processen zoals voor ict, inkoop, burgerzaken en bijstand. Regionale samenwerking Waterland werkt regionaal samen in het sociaal domein, bij primair onderwijs en via de GGD. Waterland werkt samen in de Vervoer- en Metropoolregio Amsterdam en Recreatieschap Twiske/Waterland. Waterland werkt samen in de Veiligheidsregio Zaanstreek-Waterland en via de Omgevingsdienst IJmond. Waterland werkt samen bij het Waterlands Archief en de Ombudsman Metropool Amsterdam. Waterland en Landsmeer werken niet langer samen bij diensten voor personeel, ict, inkoop en lokale uitvoeringstaken voor Wmo, Jeugdwet en Participatiewet. Financiën Waterland heeft een gemeentebegroting van circa 31 tot 35 miljoen euro. Omvang gemeente Waterland bestaat uit de kernen Broek in Waterland, Ilpendam, Katwoude, Marken, Monnickendam, Overleek, Purmer, Uitdam, Watergang en Zuiderwoude. Waterland telt circa 17.250 inwoners en heeft een oppervlakte van 11.564 hectare. Bestuurlijke organisatie Waterland heeft een zelfstandige gemeenteraad met 17 raadsleden en een eigen griffie. Waterland heeft een zelfstandig college met een burgemeester en circa vier (deeltijd)wethouders. Welke Ambtelijke organisatie opties voor de Ambtelijke Waterland bundelt haar ambtelijke capaciteit en bedrijfsvoeringsmiddelen met één of meer buurgemeenten. bestuurlijke toekomst fusie De partners bundelen dit in een aparte rechtspersoon of bij één grote gemeente (gastheermodel). Bij de rechtspersoon of gastheer werken circa 250 tot 14.500 fte met geharmoniseerde arbeidsvoorwaarden. van Waterland De rechtspersoon of gastheer werkt met geharmoniseerde processen zoals voor ict, burgerzaken en bijstand. onderscheiden De rechtspersoon of gastheer werkt in opdracht van de besturen van de deelnemende gemeenten. we? Regionale samenwerking Waterland werkt regionaal samen in het sociaal domein, bij primair onderwijs en via de GGD. Waterland werkt samen in de Vervoer- en Metropoolregio Amsterdam en Recreatieschap Twiske/Waterland. Waterland werkt samen in de Veiligheidsregio Zaanstreek-Waterland en via de Omgevingsdienst IJmond. Waterland werkt samen bij het Waterlands Archief en de Ombudsman Metropool Amsterdam. Financiën Waterland heeft een gemeentebegroting van circa 30 tot 34 miljoen euro. Waterland betaalt voor de diensten die ze afneemt van de rechtspersoon of gastheer. Omvang gemeente Waterland met haar tien kernen is onderdeel van een grotere fusiegemeente. De fusiegemeente telt circa 29.000 tot 900.000 inwoners en heeft een oppervlakte van circa 14.000 tot 34.000 ha. Bestuurlijke organisatie Waterland vormt samen met één of meer buurgemeenten één nieuwe fusiegemeente. De fusiegemeente heeft een gemeenteraad met 21 tot 45 raadsleden en een eigen griffie. De fusiegemeente heeft een college met een burgemeester en circa vier tot acht (voltijds) wethouders. Bestuurlijke Ambtelijke organisatie fusie De fusiegemeente bundelt personeel en bedrijfsvoering van de fuserende gemeenten. De fusiegemeente werkt met geharmoniseerde processen zoals voor ict, inkoop, burgerzaken en bijstand. Bij de fusiegemeente werken circa 250 tot 14.500 fte met geharmoniseerde arbeidsvoorwaarden. Regionale samenwerking De fusiegemeente werkt regionaal samen in het sociaal domein, bij primair onderwijs en via de GGD. De fusiegemeente werkt samen in de Vervoer- en Metropoolregio Amsterdam en het Recreatieschap. De fusiegemeente werkt samen in de Veiligheidsregio Zaanstreek-Waterland en via de Omgevingsdienst IJmond. De fusiegemeente werkt samen bij het Waterlands Archief en de Ombudsman Metropool Amsterdam. Bij een fusie met Amsterdam zijn geen regionale samenwerkingsafspraken nodig over de Ombudsman. Financiën De fusiegemeente heeft een gemeentebegroting van circa 50 miljoen tot 5,1 miljard euro. De fusiegemeente harmoniseert de belastingtarieven voor haar inwoners zodat deze voor iedereen gelijk zijn. in opdracht van: gemaakt door: De ArgumentenFabriek De Informatiekaart 2018 Kenmerkenkaart Waterland en buurgemeenten BEEMSTER EDAM VOLENDAM PURMEREND WORMERLAND Purmer ZAANSTAD Katwoude Ilpendam Geografische LANDSMEER Overleek ligging Monnicken- Marken OOSTZAAN WATERLAND dam Watergang Broek Zuiderwoude in Waterland Uitdam AMSTERDAM Wat kenmerkt Waterland en haar buurgemeenten? 10 kilometer Algemene gegevens Bestuur en organisatie Financiën Aantal Oppervlakte Aantal Aantal Aantal Uitgaven Woonlasten 2) Weerstands- inwoners (hectare) raadsleden wethouders ambtenaren (x miljoen) 1) vermogen 3) Amsterdam 854.047 21.932 45 8 14.072 fte € 5.056 €581 voldoende Beemster 9.702 7.208 13 3 n.v.t. 4) € 20 € 893 uitstekend Edam-Volendam 35.953 2.478 25 4 264 fte € 86 €715 uitstekend Landsmeer 11.435 2.649 15 2 97 fte € 20 €857 uitstekend Kern gegevens Oostzaan 3) 9.735 1.608 13 3 54 fte € 18 €899 uitstekend (2018) Purmerend 79.983 2.456 37 5 685 fte 4) € 235 €721 voldoende Waterland 17.259 11.564 17 4 135 fte € 32 €768 uitstekend Wormerland 3) 15.995 4.514 17 4 89 fte € 31 €832 uitstekend Zaanstad 154.865 8.304 39 7 1.125 fte € 473 €839 voldoende 1) Uitgaven gemeentebegroting, exclusief mutaties reserves 2) Gemiddelde lasten van een meerpersoonshuishouden voor onroerendezaakbelasting (ozb) en riool- en afvalstoffenheffing. 3) Weerstandsvermogen gaat over de mogelijkheid van een organisatie om eventuele calamiteiten financieel op te vangen. De kwalificaties in de tabel zijn bepaald met gebruik van het waarderingssysteem van het Nederlands Adviesbureau voor Risicomanagement en de Universiteit Twente. 4) Oostzaan en Wormerland werken ambtelijk samen in de samengevoegde werkorganisatie OVER-gemeenten. 5) Purmerend verricht sinds 2014 ambtelijke werkzaamheden voor Beemster. Beide gemeenten hebben de intentie uitgesproken per 1-1-2022 bestuurlijk te fuseren. Over deze kaart In het coalitieakkoord 2018-2022 van de gemeente Waterland staat dat de gemeenteraad van drie opties voor deze bestuurlijke toekomst in kaart te brengen. De argumenten staan op drie Waterland uiterlijk 2020 een besluit neemt over de bestuurlijke toekomst van Waterland. De afzonderlijke Argumentenkaarten. Deze Optiekaart bevat een neutrale beschrijving van de drie gemeente Waterland heeft De Argumentenfabriek gevraagd om de argumenten voor en tegen opties. We danken alle mensen die hebben meegedacht over de inhoud van deze kaarten. in opdracht van: gemaakt door: De ArgumentenFabriek De Informatiekaart 2018 Argumentenkaart optie 1: maximale zelfstandigheid Gemeente Waterland Een zelfstandig Waterland kan haar dienstverlening aan inwoners moeilijk uitbreiden Een zelfstandig Waterland blijft vertrouwde diensten bieden aan inwoners Het gemeentehuis blijft waarschijnlijk slechts vierentwintig uur per week open voor inwoners. Waterland blijft verstoken van publieke voorzieningen waar weinig vraag naar is, zoals voorschoolse opvang. Inwoners behouden hun vertrouwde lokale voorzieningen, zoals zwembad en bibliotheek. Inwoners Inwoners kunnen beperkt digitaal zaken doen met de gemeente door gebrek aan menskracht en kennis. Burgerloketten blijven waarschijnlijk nabij en bereikbaar, omdat het bestuur hier zelfstandig over besluit. Inwoners die dat wensen houden korte en vertrouwde lijnen met bestuurders, raadsleden en ambtenaren. Inwoners Menig inwoner voelt zich weinig betrokken bij een zelfstandig Waterland Een zelfstandig Waterland blijft herkenbaar met veel betrokken inwoners Veel inwoners verbinden zich al decennia meer met hun kern dan met het sinds 1991 zelfstandige Waterland. De gemeente blijft Waterland heten en tien kernen houden, net als nu. Lokale waarden als het open landelijke karakter van Waterland komen waarschijnlijk niet ter discussie te staan. Bedrijven Een zelfstandig Waterland maakt het voor bedrijven en instellingen moeilijk succesvol te zijn Een kleine gemeente kan organisaties bij details niet goed helpen omdat ze weinig specialisten in huis heeft. Een zelfstandig Waterland maakt het voor (kleine) bedrijven en instellingen makkelijker succesvol te zijn Bedrijven Organisaties die actief zijn in meerdere gemeenten houden last van verschillen in regelgeving. Organisaties weten in kleine gemeenten bestuur en ambtenaren snel te vinden, ook bij kleine problemen. Kleine ondernemers kunnen makkelijker meedingen naar opdrachten van kleine gemeenten dan van grote. Wat zijn voor Een zelfstandig Waterland verzwakt de kwaliteit van democratie en bestuur in Waterland en geeft onrust gemeente Waterland De raad heeft door decentralisaties meer werk dan voorheen, maar blijft klein met beperkte ondersteuning. Een zelfstandig Waterland draagt bij aan de kwaliteit van democratie en bestuur in Waterland Politieke partijen werven lastig raadsleden en bestuurders door een ‘kleine vijver’ en bescheiden vergoedingen. argumenten voor en Risico’s op vriendjespolitiek door de korte afstand tussen inwoners en bestuur blijven bestaan. Kleine gemeenten hebben een hogere verkiezingsopkomst dan grote gemeenten (>30.000 inwoners). Kleine gemeenten sturen vaker op