PAVILJONG Ressursfylket D-442-1 SOGN OG FJORDANE Jobb i olje- bransjen? 8 Klar for vind- kraftsatsing 10 Gjøa: Ein nøkkel til oljen 11 Opptur på Fjord Base 26 Snart klart på Lutelandet 7 Store planar for Sløvåg Kring 20 prosent av petroleumsproduksjonen går føre seg utanfor kysten av Sogn og Fjordane. Meir vil det truleg bli framover. Mellom anna kan 16 Gjøa-plattforma (biletet) som no er på plass føre til auka produksjon. FULL GASS MOT FRAMTIDA FOR RESSURSFYLKET SOGN OG FJORDANE 1 Overvaker oljestraumen online frå Årdal ÅRDAL: Eit unikt fjernovervakingssystem av oljekvalitet i hydraulikkanlegg og ny reinseteknologi for røyr- system skal skape arbeidsplassar i Øvre Årdal. ARVE SOLBAKKEN redaksjon@fi rdaposten.no Fras Technology AS har sju interna- sjonale patenterte produkt innan til- standskontroll i fl uidsystem. Dei har i løpet av siste året etablert seg på den staden i Sogn og Fjordane der det er fl est sivilingeniørar med doktorgrad. KOMPETANSE I ÅRDAL Hydro sitt metallverk i Årdal har stor aktivitet innan forsking og utvikling av teknologi. Tilgang på kompetanse er ei viktig årsak til at Fras Techno- logy på Ås no har lagt hovudkontoret sitt til Sogn. – Dei sju tilsette på Ås er framleis dediserte til teknologiutvikling og analyse av oljeprøver og komponen- tar. Dei er ekspertar på å avdekke og analysere forureiningar i olje, som DYNASAMP: Denne patenterte innretninga, Dynasamp, representerer den viktige teknologien som Fras Technology AS lever av. Frå for eksempel slitasjepartiklar og bak- venstre servicemedarbeidarane Jostein Lidal, Per Kristian Høgberg og Line Fjellheim. Til høgre dagleg leiar Are Indrelid. terievekst, fortel dagleg leiar Are In- Foto: Jan Egil Fimreite. drelid. Ved hjelp av høg kompetanse – Vi har reingjort røyrsystem både om hydraulikk- og smøreoljeanlegg, på verft i Ulsteinvik og offshore med samt avansert laboratorieutstyr, kan svært gode resultat. Det tek likevel dei også fi nne ut kva komponentar i tid å kome inn på marknaden med ny anlegget slitasjen kjem ifrå, eller kva teknologi. Fordelen vår er at reinse- bakteriar som fi nst. utstyret vårt er lite og lett å transpor- tere. Men det viktigaste er at vi har HOVUDKONTOR I SOGN utvikla eit verifi seringssystem for kor Indrelid er dagleg leiar for heile sel- reine røra blir. Det er ikkje eit krav i skapet med base i Øvre Årdal. Med bransjen i dag, men det vil komme i seg har han førebels tre tilsette som nær framtid, fortel Indrelid. i hovudsak har hatt operative jobbar med reinsing av oljerøyr. Hovudkon- GJØA-AKTUELL toret i Årdal skal etablere ein sentral – «Online condition monitoring» er KOMPETENT KAPITAL TIL VEKSTSELSKAP for fjernovervakinga av kritiske hy- eit etterspurt verktøy, og vi har fått Fjord Invest gjer investeringar i såkorn- og draulikkanlegg både for oljeriggar og positiv respons. I første omgang har vekstselskap på Sør-Vestlandet og medverkar til skip. Dei mest optimistiske progno- vi jobba tett med Shell Technology og utvikling av lønsame bedrifter i regionen. sane sa 30 - 50 arbeidsplassar i løpet har gjennomført eit forprosjekt for å av 2011/12, men det har teke tid å vurdere vidareutvikling av teknolo- Vi har gjort fleire investeringar innan offshore- jobbe seg inn i marknaden. gien for installasjonar ned til 3000 m sektoren, og ser etter fleire gode investerings- under havfl ata. Eit pilotanlegg på eit kandidatar. Fras Technology AS av dei største offshore-anlegga er un- der avklaring. I tillegg er vi i dialog ■ med GDF Suez i samband med Gjøa- Gründer i selskapet er Sølve FAKTA utbygginga som allereie har installert Fjærdingstad, som har utvikla prøvetakarar (DynaSamp) for hydrau- teknologien. Han fokuserer no på likkolje frå oss, fortel Indrelid. Kontakt oss: kundekontakt og vidareutvikling Fjernovervaking er også aktuelt i av teknologien. samband med fjernovervaking av thruster-anlegg (avanserte propellan- ■ Bedrifta er etablert i samarbeid med legg som skal halde eit skip stabilt i Årdal Utvikling og ligg inne på området ein posisjon) på offshorefartøy. Tlf. 950 00 120 til det Hydro-eigde Årdal Metallverk. – Dersom overvaking hindrar ein e-post:[email protected] Bedriftsetableringa kom på plass i stogg eller kan utsetje ein unødven- www.fjordinvest.no 2009 i samarbeid med Innovasjon dig vedlikehaldsrevisjon, så er det Norge og Fjordinvest. enorme summar å spare, understre- kar Indrelid. 2 FULL GASS MOT FRAMTIDA FOR RESSURSFYLKET SOGN OG FJORDANE – Vi treng folket i ryggen LEIKANGER: Folkeleg engasjement må til for at fylket skal få sin rettkomne del av offshoreaktiviteten, oppmodar fylkes- ordførar Nils R. Sandal. CECILIE EIKÅS NYGÅRD cecilie.nygard@fi rdaposten.no – Du skal opne fylkespaviljongen. Kva startar du talen med? – Først vil eg seie kor fl ott det er at fylket no er meir attraktivt for offshorenæringa enn under førre ONS-messe. Og at Florø peikar seg spesielt ut her. – Korleis då? – Både dei som leverer tenester og Fjord Base-miljøet har gjort ein god jobb og vist at dei er interessante. Men vi må halde fram med å jobbe hardt og krevje meir: Ressursane SAMARBEIDER FOR FRAMTIDA: Dagleg leiar i STX Norway Florø AS, Oddvar ligg faktisk rett utanfor kysten vår. Saunes og Øyvind Bang-Olsen i Sunnfjord 2020, går i bresjen for å skape ny Eg meiner vi kan tilby tenester som aktivitet i STX-verftet i Florø. Foto: David E. Antonsen er like gode som tenestene frå eta- blerte miljø i Hordaland og Stavan- ger. STX-verftet i Florø: Vil skape ein Det folkelege engasjementet er like komplett tilbydar viktig som det politiske Fylkesordførar Nils R. Sandal, om korleis fylket skal få større del av offshoreindustrien FLORØ: – Vi ønskjer å skape eit kraftfullt utviklingsmiljø KRAV: – Når konsesjonane blir delt ut må vi krevje vår rettmessige del, opp- og ny aktivitet i det store verftsanlegget i Florø. Derfor modar fylkesordførar Nils R. Sandal. etablerer vi ein industriinkubator saman med SIVA. Foto: David E. Antonsen – Korleis går de fram? – Florø har fl eire fordelar når det – Vi må jobbe hardt inn mot sen- ARVE SOLBAKKEN gjeld kompetanse, infrastruktur og trale styresmakter og sørgje for å – Kva er det viktigaste som har skjedd redaksjon@fi rdaposten.no lokalisering i høve til både marine, få inn nødvendige vilkår i konsesjo- i fylket dei siste åra? Det fortel dagleg leiar Øyvind Bang- maritime og offshorenæringar, for- nane. Slik krev vi vår rettmessige – Veg- og fl ykommunikasjon har Olsen i Sunnfjord 2020. For etter at klarer prosjektleiar Bang-Olsen. del av aktiviteten. blitt betre. Dette gjer det enklare å STX har trappa ned nybygging av Han har med seg dagleg leiar i STX – Kva kan folk fl est gjere? bu i fylket. Det at det har blitt sta- skip til reparasjonar og vedlikehald Norway Florø AS, Oddvar Saunes, – Det folkelege engasjementet er dig fl eire gründerar har gitt positiv i Florø, brukar dei berre delar av som prosjektansvarleg. like viktig som politikarane og næ- framtidstru. anlegget. Resten av verftsområ- ringslivet sitt engasjement. Inter- – «Det fi nst kompetansejobbar i fyl- det vil dei gjere om til ein maritim TI PROSJEKT esse frå folk fl est gjer at politikarar ket, men unge vil ikkje fl ytte hit» el- næringspark som kan komplettere I pilotfasen skal det skildrast og på alle nivå får press på seg. Og ler «Unge ønskjer jobb, men det fi nst spekteret av tenester som kundane prioriterast ti produkt- og forret- så må vi hugse kor viktig det er at ikkje jobbar der dei får bruke utdan- er ute etter. ningsidear til vidare bearbeiding i selskapa som etablerer seg her er ninga si.» Kva påstand er riktig? industriinkubatoren. nøgde med tenestene vi tilbyr. – Vi har mange gode og spennande KOMPLETTE LEVERANSAR I styringsgruppa og prosjektgruppa – Kva vil du fokusere på framover? jobbar, men må bli endå fl inkare til – Kundane ønskjer komplette tilby- er det trekt inn fagfolk frå SIVA, – Å styrke fagmiljøa som trass alt å marknadsføre dei. Eg trur unge darar. Det vil seie at vi må ha både Saga Fjordbase, GDF Suez, SINTEF, er i fylket endå meir. Då står vi ster- vil fl ytte hit, men veit ikkje kor man- ingeniør- og utviklingskompetanse INC-gruppa, Statoil, Kunnskaps- kare i konkurransen. Det eine dreg ge gode tilbod vi faktisk har. og faglege ressursar til å byggje og parken i Sogn og Fjordane og næ- det andre med seg. – Har Statoil levd opp til vilkåra frå ferdigstille. Skal dei ha eit produkt, ringslivsansvarlege i fylkeskom- – Korleis jobbar du med dette? 2008, då fylkeskommunen trekte sin så vil dei ha det levert komplett. munen. – Eg har kontakt med sentrale sty- anke om at Gjøa måtte hente straum Her har vi ein jobb å gjere, forklarer – Vår rolle blir å koordinere og å resmakter minst ein gong i veka, og frå Lutelandet? Bang-Olsen. heie fram dei som skal bidra krea- vi snakkar omtrent alltid offshore. – Dei har følgt opp avtalen om byg- Dei arbeider no med eit forprosjekt tivt i prosjektet, forklarer Bang- Dessutan har eg tett kontakt med ging av infrastruktur på Lutelandet med oppstart medio juni og fullfø- Olsen. selskapa som opererer på sokke- ganske så greitt. I Florø er det sta- ring i oktober. Det skal føre fram til len. Det er viktig å ha kunnskap om dig utvikling. Men Statoil er ikkje i ein forretningsplan for å etablere miljøet for å kunne engasjere seg, mål med å fylle vilkåra her, så vi må ein industriinkubator. så det prioriterer eg. vere offensive og følgje nøye med. FULL GASS MOT FRAMTIDA FOR RESSURSFYLKET SOGN OG FJORDANE 3 Stand: 442-1 – hall D – fellespaviljong Sogn og Fjordane Offshoremessa ONS i Stavanger 24. til 27.august 2010 Velkommen innom Sogn og Fjordane-paviljongen Sogn og Fjordane fylkeskommune – www.sfj.no • Wergeland-Halsvik www.wergeland-halsvik.no • Gulen og Masfjorden Utvikling www.gmu.no • Lutelandet utvikling www.lutelandet.no TOK GREP: Gründerane Jostein Alværn og Bjarne Langeteig meinte det var gale at ein nyttar 30 år gamle arbeidsmetodar på boredekk, og tok saka i eigne hender.