WOLNOAMERYKANKA 3 Poplątanie z pomieszaniem Znany w ogóle jako znakomity amerykański pisarz, a już w szczególności znany z ciętego dowcipu Mark Twain, stwierdził kiedyś z przekąsem: „Ameryka – to kraj, w którym dziesięć milionów znawców prawa, pilnuje przestrzegania dziesięciu podstawowych praw ustanowionych przez Konstytucję!” Wolnoamerykanka Poplątanie z pomieszaniem Znany w ogóle jako MARK TWAIN był człowiekiem wy- W stanach południowo – zachodnich znakomity amerykański jątkowo dowcipnym, ale trzeba zauwa- wchodzisz do sklepu z arsenałem broni, żyć, że w tym przypadku niezbyt pre- machasz ekspedientowi przed nosem byle pisarz, a już w szczególności cyzyjnie oceniającym rzeczywistość. jakim świstkiem zwanym ID na dowód, że znany z ciętego dowcipu Bo tak się jeszcze dowcipniej składa, jesteś pełnoletni i w ciągu piętnastu minut Mark Twain, stwierdził kiedyś że niemal w każdym z pięćdziesię- wychodzisz uzbrojony nie tylko w trady- z przekąsem: „Ameryka – to ciu stanów USA, te dziesięć podsta- cyjnego colta, ale nawet w wielo – i szyb- wowych praw jest różnie interpreto- kostrzelnego kałasznikowa. W innych kraj, w którym dziesięć wanych, nie mówiąc o setkach dodat- stanach musisz złożyć podanko z uzasad- milionów znawców prawa, kowych praw uchwalanych przez wła- nieniem, do czego ta broń jest ci potrzeb- pilnuje przestrzegania dze poszczególnych stanów wyłącznie na: czy do obrony przed bandytami, czy dziesięciu podstawowych dla własnych mieszkańców. Wynika przed agresywną teściową. I po różnym praw ustanowionych przez to głównie z uwarunkowań historycz- okresie wyczekiwania, w różnych stanach, nych, ekonomicznych i wyznaniowych, przyznają ci prawo do nabycia broni, albo Konstytucję!” ale też wielu innych czynników z różną zalecą kupno zapalniczki w kształcie re- siłą występujących w regionach Stanów wolweru, bo teściową i tym można prze- – w tym przypadku – niezbyt dokładnie straszyć – choć nie na zawsze. Jeśli, broń Zjednoczonych. Boże, posiądziesz prawdziwą broń bez od- Andrzej Marian Trzos Oto przykłady niepoważnych różnic nośnego zezwolenia, to w jednym stanie w przepisach odnoszących się do bar- dostaniesz za to rok paki w zawieszeniu, dzo poważnych spraw. a w drugim dwa lata natychmiastowej od- Maj 2009 Vol 7, No. 5 POLONIA 3 Wolnoamerykanka siadki. A gdybyś odważył się użyć tej bro- Jeśli już się ożeniłeś, a jeszcze się nie Ale jeśli to naczynie wsadzisz do papiero- ni – nawet bez odesłania przy jej pomocy rozwiodłeś, to pamiętaj, że prawo wszyst- wej torebki, to możesz ciągnąć, gdzie ze- kogoś na drugi świat – to różnica w wy- kich stanów amerykańskich zakazuje bicia chcesz. I żaden stróż tego prawa nie może sokości kary w różnych stanach jest pro- żony. Ale i tu jest wyjątek: w jednam z po- ci podskoczyć, bo to samo prawo zabra- porcjonalnie jeszcze większa, do dziesię- wiatów stanu Ohio wolno żonie przyłożyć nia mu kontrolowania twoich rzeczy oso- ciu lat mamra włącznie. Poruszam ten te- z byle powodu, ale tylko do godziny dzie- bistych (do których należy też torebka!) mat, bowiem stosunkowo niedawno wy- siątej wieczorem. Potem zarabia się man- bez zgody prokuratora. A zanim proku- gasł, obowiązujący przez kilka lat, zakaz dat... za zakłócanie spokoju publicznego. rator taką zgodę wyda – dawno zdążysz sprzedaży w USA broni ciężkiej i daleko- A jeśli już chodzi o posiadaczy praw jaz- opróżnić zawinięte w papier opakowanie siężnej. I dziś, chcąc zapolować na ptactwo dy, których w Ameryce jest prawie 200 szklane i grzecznie umieścić je w koszu łowne, znów masz teoretycznie prawo do milionów – to mają oni przez różnorod- na odpadki. A bywa, że nawet zdążysz nabycia nie tylko dubeltówki, ale i działa ność przepisów w poszczególnych stanach całkowicie wytrzeźwieć. przeciwlotniczego. Na szczęście posiada- takie zamieszanie w głowach, że przez Wyjątkowa paranoja dotyczy w Ame- czami dział natychmiast zainteresują się samo to należałoby pójść do lekarza, zanim ryce podatku od zakupu, czyli tzw. taxu. służby do walki z terroryzmem i odbiorą odwiozą cię do niego po wypadku. Niby Mieszkańcy Illinois płacą w różnych po- je w obawie przed trafieniem z nich pasa- Ameryka jest jednym krajem, ale niemal wiatach różne stawki, już nawet do 10,5%... żerskiego samolotu, zamiast dzikiej kacz- w każdym ze stanów: prawo jazdy inne, Ale jeśli pojedziesz do stanu Colorado, to ki. Nie umniejsza to jednak prawa ame- tablice rejestracyjne różne, przepisy dro- we wszystkich powiatach zapłacisz tyl- rykańskiego obywatela do zakupu działa. gowe niezupełnie takie same, wysokość ko 3%. W mieście Nowy Jork obowiązuje A o tym, że mu je obiorą, decyduje już mandatów różna, koszty ubezpieczeń też tax 8,25%, ale już poza miastem, w stanie zupełnie inny przepis prawny! różne, a na dodatek odmienna cena pali- Nowy Jork, tylko 4%. I żeby klientom skle- Albo jeśli chcesz zaznać nieszczęścia wa. Nie mówiąc już o takich drobiazgach pów całkowicie zamieszać w głowach, po- związanego ze ślubem, czy też szczęścia jak: dozwolona szybkość, możność wyko- szczególne stany ustalają sobie listy towa- związanego z rozwodem... W Nevadzie nania skrętu w prawo, ocena techniczne- rów, które są z takiego podatku zwolnio- załatwisz to w ciągu pół godziny, na pod- go stanu wehikułu czy dopuszczalna ilość ne. Za żywność nie płaci się taxu nigdzie. stawie osobistego oświadczenia: ślub – że alkoholu we krwi kierowcy. Za to ostatnie, Jednak pod warunkiem, że jest to produkt nie jesteś żonaty, a masz ochotę na noc czyli nadmierne pomieszanie tych płynów gotowy, bo jeśli spreparują ci go w punkcie poślubną, rozwód – że jesteś żonaty, ale w organizmie, w jednym stanie dostaniesz nabycia jako garmażerkę, to mogą ci coś od wielu już nocy nie masz ochoty na fi- mandat, w innym odbiorą ci prawo jazdy, doliczyć. Ale już odzież i obuwie trakto- gle ze swoją połowicą. Dłuższe uzasadnie- a jeszcze w innym trafisz prosto do pudła. wane są zdecydowanie różnie: w jednych nie nie jest wymagane. I do tego nie mu- I skąd otumaniony tym kierowca, wybiera- stanach kupujesz je za cenę netto, a w in- sisz okazywać żadnych dokumentów toż- jący się w podróż przez kilka stanów, ma nych za cenę brutto, czyli z doliczonym ta- samości. Nawet prawa jazdy. A więc mo- wiedzieć, ile może wypić przed rozpoczę- xem. A zdarza się nawet, że w tym samym żesz wpisać się do związku małżeńskiego ciem jazdy i co gdzie mu za to grozi? sklepie tax jest różny, bo zależny od ceny jako Brown, choć naprawdę nazywasz się Odnośnie picia alkoholu bez zamiaru towaru. A więc kupując dla siebie skar- White. Sprawa jest trochę skomplikowana zasiadania za kierownicą pojazdu, a tyl- petki dopłacasz 4%, ale przy nabyciu fu- tylko w przypadku przeprowadzenia roz- ko za barową ladą czy nawet za domo- tra dla przyjaciółki dokładają ci już 8%... wodu połączonego z podziałem majątku, wym stołem – też jest niezły zamęt. I to za luksus! I żeby było jeszcze weselej – lub wychowywaniem potomstwa. A w ta- już przy samym kupnie wzmocnionego w stanach: Alaska, Delaware, Montana, kim Chicago?.. Zbierasz metryki, zaświad- płynu. W jednym stanie sprzedają alko- New Hampshire i Oregon – podatków od czenia, świadków, a potem idziesz zare- hol dwudziestojednolatkom, a w drugim zakupu towarów w sklepach w ogóle się jestrować się w odpowiedniej instancji wystarczy, że ma się tych latek osiemna- nie pobiera. i wreszcie czekasz na stawienie się przed ście. Inny przykład: w Nowym Jorku skle- Podobnie jest w poszczególnych stanach nią w wyznaczonym terminie, sięgają- py z alkoholem są w niedziele zamknięte z wysokością cen za identycznie towary, cym tygodni, a nawet miesięcy. Pół biedy, na kłódkę, a za wodną miedzą – w New opłatami za te same usługi, czy przejazdy gdy chcesz przysiąc na wierność. Ale jeśli Jersey – kupisz paliwo dla żywego orga- takimi samymi środkami komunikacji pu- chcesz prawnie wyzbyć się tej poprzednio nizmu, kiedy dusza zapragnie i do tego ta- blicznej. Co stan – to inna taryfa. przyrzeczonej wierności, to latasz do sądu niej. A dodatkowo zaoszczędzisz jeszcze I niby Ameryka jest jedna, a od różnych parę razy i na dodatek koniecznie w asy- kilka dolarów zaopatrując w paliwo tak- praw i przepisów obowiązujących w róż- ście adwokata, bo sam nie jesteś w sta- że swój pojazd, bo ceny benzyny są tam nych stanach można dostać szmergla. nie ani poznać, ani zrozumieć występu- o wiele niższe. Publiczne picie napojów Podejrzewam, napotykając na ten ame- jących w sprawach rozwodowych przepi- wyskokowych bezpośrednio z oryginal- rykański galimatias prawny, że łza kręci sów i kruczków prawnych, które te prze- nego naczynia jest prawnie zabronione. się w oku szczególnie osobom, które za- pisy omijają. Jaka jest w tym przypadku znały zaszczytu przebywania w byłym różnica w nakładach finansowych między Związku Radzieckim. Tam republik – załatwieniem sprawy w Nevadzie, a Chi- jak w USA stanów – też istniało sporo, cago – nie trzeba wyjaśniać... Albo, co do ale przepisy prawne były jednakowe dla wieku kandydatów na wplątanie się w wy- wszystkich. I każdy obywatel dokładnie żej wymienione sprawy: w większości sta- I niby Ameryka jest jedna, wiedział na czym stoi, żeby nie siedzieć. nów obowiązuje pełnoletność. Ale w sta- a od różnych praw i prze- Problem był tylko w tym, że tam mogli nie Luizjana można prawnie zawiązać pisów obowiązujących posadzić bez powoływania się na przepi- węzeł małżeński po ukończeniu... trzyna- sy prawne – czego w Ameryce nie zoba- stego roku życia, i oczywiście mając tyle w różnych stanach można czysz. I to na szczęście w żadnym z tak samo lat – rozwiązać go. dostać szmergla różniących się od siebie stanów. 4 POLONIA Maj 2009 Vol 7, No. 5 zapraszamy na imprezy w greckim stylu W numerze WOLNOAMERYKANKA mowa? O zdrajcy narodu polskiego, o perfidnym agencie Służby Bezpie- 3 Poplątanie z pomieszaniem czeństwa? A może o jakimś żarliwym komuniście, który narobił Polsce Znany w ogóle jako znakomity amerykański pisarz, a już w szczególno- mnóstwo szkód? Nie. Dzisiaj w takich słowach część polskiej klasy poli- ści znany z ciętego dowcipu Mark Twain, stwierdził kiedyś z przekąsem: tycznej i część środowiska tzw. inteligencji wypowiada się na temat Le- „Ameryka – to kraj, w którym dziesięć milionów znawców prawa, pilnu- cha Wałęsy.