Social Studies Vol. 6, No. 1, 2012 Ali PAJAZITI & Hasan JASHARI • Irida LAÇI • Enkelejda CENAJ • Ledia HYSI • Lorenc XHAFERRAJ • Lorela HYSA • Jani SOTA • Elmaz SHERIFI • Jorida XHAFAJ & Eriona KATRO • Migena ALIMEHMETI • Lekë SOKOLI & Eurona LEKA & Jonida LAMAJ • Aurela BOZO & Klajdi MONE Studime Sociale Vëll. 6, Nr. 1, 2012 SOCIAL STUDIES / STUDIME SOCIALE Vol. 6, No. 1, 2012 / Vëll. 6, nr. 1, 2012 DIRECTOR / DREJTOR LEKË SOKOLI EDITOR IN CHIEF / KRYEREDAKTOR SEJDIN CEKANI EDITORIAL BOARD / BORDI BOTUES SERVET PËLLUMBI ANJEZA HOXHALLARI Chariman KARL KASER MARTIN BERISHAJ NEVILA KOÇOLLARI ALBANA CANOLLARI PAJAZIT NUSHI TONIN ÇOBANI ALI PAJAZITI ZYHDI DERVISHI ROBERTO CIPRIANI KRISTO FRASHËRI GËZIM TUSHI ILIR GËDESHI ALFRED UÇI EGLANTINA GJERMENI BRUNILDA ZENELAGA International Conference of Albanian Institute of Sociology; Albanian University; Mediterranean University of Albania Tirana-Albania, 21-22 November 2011 (Proceedings, II) ISBN: 978-9928-4000-3-1 © Albanian Institute of Sociology / Instituti i Sociologjisë Ed: Lekë Sokoli Arti Grafik: Orest Muça Scientific Journal, certified by the Highest Scientific Committee of the Republic of Albania; Decision no. 170, date 20th of December 2010 Contacts / Kontakte: Rruga “Abdyl Frashëri”, pall. 3/3, Tiranë Mobile: 0694067682; 0682236949; E-Mail: [email protected]; [email protected] www.instituti-sociologjise.al; MARRËVESHJE PËR BASHKËPUNIM INSTITUCIONAL 1. PALËT E MARRËVESHJES Sot më datë 14 01 2012, në Tiranë, nënshkruhet kjo marrëveshje bashkëpunimi ndërinstitucional ndërmjet ALBANIAN UNIVERSITY, përfaqësuar nga Rektori Prof. dr. Pavli KONGO, dhe INSTITUTIT TË SOCIOLOGJISË (ALBANIAN INSTITUTE OF SOCIOLOGY), përfaqësuar nga Drejtori Ekzekutiv i tij dr. Lekë SOKOLI, me qëllim mbështetjen reciproke, si dhe nxitjen e shkëmbimeve të eksperiencave sipas objektit të veprimtarisë së tyre, pa cënuar misionet respektive. Palët në këtë marrëveshje, bien dakort të bashkëpunojnë për realizimin e veprimtarive të poshtshënuara në varësi të burimeve dhe potencialit të disponueshëm nga secili institucion. 2. PARIMET E BASHKËPUNIMIT: Institucionet nënshkruese të kësaj marrëveshje konfirmojnë nevojën e përpjekjeve në drejtim të konsolidimit të vlerave kulturore, shkencore dhe akademike në vend, e cila ndikon pozitivisht në drejtim të forcimit të klimës së shtetit të së drejtës dhe impenjohen: 1. Të punojnë së bashku në frymën e barazisë, reciprocitetit, transparencës, lehtësimit të pjesmarrjes dhe zhvillimin e kapaciteteve të nevojshme në drejtimin e studimeve shkencore; 2. Të promovojnë iniciativat shkencore dhe të shkëmbimit kulturor me qëllim rritjen e kapaciteteve njerëzore në drejtimin e studimeve shkencore; 3. Të nxisin promovimin e standarteve më të larta në cilësinë e kërkimit si edhe të integritetit etik në punën kërkimore. 3. DREJTIMET E REALIZIMIT TË BASHKËPUNIMIT Bashkëpunimi ndërmjet dy institucioneve do të përfshijë dy drejtime. A) Bashkëpunimi i përgjithshëm institucional nëpërmjet: • Përcaktimit të fushave kërkimore me qëllim integrimin midis strukturave për aktivitetin didaktiko- teoriko-praktik, të zhvilluar në mbështetje të kurseve universitare dhe pasuniversitare; • Shkëmbimit të kapaciteteve të burimeve njerëzore të institucioneve në aktivitete didaktike, projekte të kërkimit shkencor me interes të përbashkët si: konferenca, seminare, bashkëbisedime me studentë të tjerë; • Mbështetjes së kërkimit shkencor të orientuar drejt praktikës duke u mbështetur nga metodologji të bazuara në vëzhgime të thelluara dhe të situatave komplekse, raste studimore, anketime ose racionalizëm të përvojës së akumuluar menaxheriale dhe konsultative të institucioneve; • Organizimit të përbashkët të kurseve specifike, trajnimeve, leksioneve të hapura apo seminareve në lidhje me tematika që kanë interes studimor ose praktik. • Shkëmbimit të materialeve dhe rezultateve të punës studimore dhe shkencore që realizohet në të dy institucionet; • Krijimit të lehtësive për kryerjen e praktikave mësimore të studentëve të “Albanian University” pranë institucionit përkatës; B) Bashkëpunimi në fushën e studimeve të doktoraturës do të konkretizohet nëpërmjet: • Mbështetjes dhe bashkëpunimit reciprok në organizimin e projektit kërkimor shkencor të Albanian University si dhe në organizimin e programeve të studimeve doktorale në fusha të ndryshme. • Gatishmërisë së Institutit të Sociologjisë për të mirëpritur studentët e regjistruar në programet e doktoraturës për të konsultuar materialet e ndryshme të institucionit me qëllim kërkimin shkencor sipas rregullave të këtij të fundit. • Mbështetjes dhe bashkë-udhëheqjes të studentëve të ciklit të tretë të studentëve të doktoraturës gjatë realizimit të projektit shkencor. • Krijimit të lehtësirave të nevojshme nga ana e institucionit për realizimin e studimeve të doktoraturës në Albanian University. NDRYSHIMI/REVOKIMI I MARRËVESHJES Çdo parashikim i kësaj marrëveshje mund të ndryshohet apo të revokohet në çdo kohë, pas një konsultimi dhe mirëkuptimi reciprok ndërmjet dy institucioneve. HYRJA NË FUQI Kjo marrëveshje hyn në fuqi menjëherë, pas nënshkrimit nga përfaqësuesit e institucioneve përkatëse. Nënshkruar në Tiranë më, 14 janar 2012. Albanian University Instituti i Sociologjisë Rektori: Drejtori Ekzekutiv: Prof. Dr. Pavli KONGO Dr. Lekë SOKOLI Contents: Lekë SOKOLI AIS as a new beginning of the development of sociology and social sciences in Albania .....................5 Ali PAJAZITI Higher education in the Republic & Hasan JASHARI of Macedonia: The challenges and the perspectives of the information society and the Bologna Proces ....................9 Irida LAÇI The travel of the mythological europe which marked our European identity ........19 Enkelejda CENAJ Chains that cannot be easily broken: women and divorce in Albania .................25 Ledia HYSI Migration, free Movement of persons and readmission agreements .....................35 Lorenc XHAFERRAJ Is decentralization in Kosovo delivering on its democratization? ............43 Lorela HYSA Albania and its difficult road towards the European integration .........................51 Jani SOTA Austria-Hungarian role in opening and subsiding albanian schools in the Albanian lands during the Second Half of 19th Century until 1912 ..............57 Elmaz SHERIFI Comparative assessment for Albanian Convention, Congresses and National Assemblies 1912-1920 ...............67 Jorida XHAFAJ Freedom of Information an Internationally & Eriona KATRO protected human rights ............................75 Migena ALIMEHMETI Cognitive psychology as a key mechanism in the learning process ..............................87 Lekë SOKOLI & Eurona LEKA Education and teaching in the perception of & Jonida LAMAJ albanian citizens and senior high school students - an empirical approach ..............97 Aurela BOZO & Klajdi MONE Social aspects of violence in family relations and their reflections in the enforcement of the albanian family legislations...................................105 Balkan Sociological Forum (BSF) ...........113 Statutes of the BSF ................................114 Founding members of BSF......................118 Founding Representative Council of BSF ......................................118 AIS AS A NEW BEGINNING OF THE DEVELOPMENT OF SOCIOLOGY AND SOCIAL SCIENCES IN ALBANIA (Welcoming speech of the AIS 6th International Conference) Lekë SOKOLI - Executive director of Albanian Institute of Sociology; Chair of the Organizing committee of 6th AIS International Conference (21-22 November 2011) o the chair of Plenary Session: who have come from far and near, from Thank you very much professor. other Countries and from other cities of TLet me take it from here: Professor Albania as well. Welcome to Tirana – the Servet Pellumbi is a renowned professor city’s a bit noisy but is the City we love of politics, but what’s not well known with real love. Welcome to Tirana, the is the fact that, in 1986, with a semi Capital of the Republic of Albania, but legal permission, he began to teach also (let me call so) the ‘Capital Gate’ of here, in this very building, the very first the Albanian world, generally speaking. It sociology lesson in the history of Albanian is a well known fact that there are many universities. He was my professor too, more Albanians living abroad than inside right here, 25 years ago, and for that I can Albania itself. never thank you enough… And I’m also happy to bring to I am honored to address - on behalf you the greetings of all members of the of the Organizing Committee - this Albanian Institute of Sociology for non welcoming speech to the participants of member participants of this conference this Conference of the Albanian Institute as well as the greetings of sociological of Sociology and other well known community for non sociologists’ speakers institutions, Albanian University & of this conference. We can confirm now Mediterranean University – in my view - that the founding of the Albanian Institute all ‘five star’ partners. of Sociology, five years ago (exactly in this I would like to welcome you all, those date and time) was a New Beginning for Social Studies 2012, 1 (6): 5-7 6 AIS as a new beginning of the development of sociology and social sciences in Albania the development of sociology and other Dear professors, colleagues and friends, social sciences in Albania; to confirm Our collective project is to develop that a great collective project was in sociology and social sciences in Albania, our Collective Mind of that time. We being conscious of the fact that our country