De archieven in Limburg Samsom Alphen aan den Rijn DE ARCHIEVEN IN LIMBURG Op het omslag: blad uit de Annales Rodenses, de twaalfde-eeuwse kroniek van de abdij Kloosterrade, met vermelding van de wijding van de crypte der kloosterkerk door bisschop Otbert van Luik in 1108 (archief abdij Klooster- rade, inv.no.1187, f° 4"). OVERZICHTEN VAN DE ARCHIEVEN EN VERZAMELINGEN IN DE OPENBARE ARCHIEFBEWAARPLAATSEN INNEDERLAND uitgegeven onder auspiciën van de Vereniging van Archivarissen in Nederland redactie: L.M.Th.L. Hustinxt F.C.J. Ketelaar H.J.H.A.G. Metselaars J.J. Temminck H. Uil DEEL XIII DE ARCHIEVEN IN LIMBURG DE ARCHIEVEN IN LIMBURG redactie: R.M. Delahaye W.A.A. Mes W. van Mulken H. Ronner M. van Tulden J.H.M. Wieland Samsom Uitgeverij bv, Alphen aan den Rijn, 1986 Dit overzicht is bijgewerkt tot 1 januari 1985. Voor deze uitgave werd financiële steun verleend door het Ministerie van Welzijn, Volksgezondheid en Cultuur en het Provinciaal Bestuur van Limburg. Copyright © 1986 Samsom Uitgeverij, The Netherlands. All rights reserved. No part of this publication may be reproduced, stored in a retrieval system, or transmitted, in any form or by any means, electronic, mechanical, photocopying, recording or otherwise, without the prior permission of Samsom Uitgeverij. ISBN 90 14 03243 9 TEN GELEIDE De archieven in Limburg, het dertiende deel in de serie Overzichten van de archieven en verzamelingen in de openbare archiefbewaarplaatsen in Neder- land, kon tot stand komen dankzij de medewerking van alle archiefdiensten in Limburg alsmede van de provinciale archiefinspectie. De redactiecommis- sie bestond uit R.M. Delahaye, W.A.A. Mes, W. van Mulken, H. Ronner, M. van Tulden en J.H.M. Wieland. Belangrijke bijdragen aan de inleiding werden geleverd door W. van Mulken, M.K.J. Smeets en G.H.A. Venner. Op een tweetal punten wijkt, ter vergroting van de bruikbaarheid voor de onderzoeker, het Limburgse overzicht belangrijk af van de andere in de se- rie. In de eerste plaats zijn, naast de archieven en verzamelingen berustend in de archiefbewaarplaatsen van rijk, gemeenten en waterschappen, ook die onder beheer van het Sociaal Historisch Centrum voor Limburg opgeno- men. Ten tweede verschilt de rangschikking van de gegevens onder de in de overige overzichten `gewestelijke besturen' genoemde rubriek van de lande- lijke indeling. Aldus wordt recht gedaan aan het complexere, zo men wil, rijkere Limburgse verleden. V INHOUD Ten geleide v Kaarten - De staatkundige verdeling van het grondgebied der provincie Limburg 1785-1795 343 - Het departement van de Nedermaas (Meuse-Inferieure) 1795-1814. Kantonnale indeling van 1796-1800 xxi - Gemeentelijke herindeling van Zuid-Limburg per 1 januari 1982 xxII - Waterschappen in Limburg (1985) xxIII Inleiding 1 1 Archieven 1 1.1 Archieven, archiefbewaarplaatsen, verzamelingen 1 1.2 Openbaarheid en toegankelijkheid 2 2 Archiefvormende instellingen 3 2.1 Het Limburgse gebied vóór 1794 3 2.2 Het Limburgse gebied na 1794 6 2.3 Plaatselijk bestuur en rechtspraak vóór 1794 7 2.4. Plaatselijk bestuur na 1794 8 2.5 Waterschappen 9 2.6 Rechtspraak na 1794 9 2.7 Notarissen 10 2.8 Rijksinstellingen in de provincie sinds 1795 10 2.9 Niet-overheidsinstellingen 11 2.10 Archieven buiten Limburg 11 3 Gebruik van het overzicht 12 3.1 Rangschikking van de gegevens 12 3.2 Toelichting op de gegevens per bewaarplaats 15 3.3 Toelichting op de gegevens per archief 15 3.4 Lijst van afkortingen 16 Rijksarchief in de provincie Limburg 19 1 Archieven van de overheid 19 VII INHOUD 1.0 Voormalige zelfstandige landschappen en gedeelten daarvan, wel- ke op tegenwoordig Limburgs gebied gelegen waren en de heer- lijkheden, schepenbanken en laathoven, welke daaronder ressorteerden, vóór 1794 (alsmede het Rijkskamergerecht te Wetz- lar) 19 A. Overkwartier van Gelder 19 - Overkwartier 1 van ;Gelder, Spaans, na 1716 Oostenrijks gedeelte 19 - Overkwartier van Gelder, Staats gedeelte (na 1716) 22 - Overkwartier van Gelder, Pruisisch gedeelte (na 1713) 23 B. Hertogdom Gulik 26 - Ambt Born-Sittard 26 - Overige Gulikse plaatsen 26 C. Hertogdom Kleef 27 D. Prins-bisdom Luik 27 - Graafschap Horn 27 - Overige Luikse plaatsen 29 E. Maastricht 29 F. Landen van Overmaas: Valkenburg, 's-Hertogenrade en Dal- hem 29 - De drie landen van Overmaas gezamenlijk 29 Vóór 1662 29 Na 1662 30 - De drie Staatse partages van de landen van Overmaas gezamen- lijk vanaf 1662 30 - Het land van Valkenburg vóór 1662 31 - Het land van Valkenburg vanaf 1662, Spaans-Oostenrijkse partage 32 Landelijke besturen 32 Plaatselijke besturen 32 - Hetiland van 's-Hertogenrade vóór 1662 34 - Het land van 's-Hertogenrade vanaf 1662, Spaans-Oostenrijk- se partage 35 Landelijke besturen 35 Plaatselijke besturen 36 - Het land van Dalhem, Spaans-Oostenrijkse partage 37 Plaatselijke besturen 37 - Het land van Valkenburg vanaf 1662, Staatse partage 38 Landelijke besturen 38 Plaatselijke besturen 38 - Het land van 's-Hertogenrade vanaf 1662, Staatse partage 43 Landelijke besturen 43 Plaatselijke besturen 44 VIII INHOUD - Het land van Dalhem vanaf 1662, Staatse partage 44 Landelijke besturen 44 Plaatselijke besturen 45 G. Vrije Rijksheerlijkheden 45 - Vorstendom Thorn 45 Centrale instellingen 45 Plaatselijke besturen 46 - Graafschap Wittem 46 - Overige heerlijkheden 47 H. Rijkskamergerecht te Wetzlar 49 1.1 Gewestelijke besturen en provinciale instellingen en ambtenaren sedert 1794 49 - Besturen en ambtenaren van het arrondissement Maastricht en van het departement van de Nedermaas, 1794-1814 49 - Departement van de Roer 50 - Gewestelijke bestuursorganen en functionarissen in dienst van een algemeen bestuur onmiddellijk voorafgaande aan de vor- ming van de provincie Limburg in het Koninkrijk der Neder- landen, 1814-1815 51 - Gewestelijke autoriteiten sinds de vorming van de provincie Limburg in het Koninkrijk der Nederlanden (24 augustus 1815) 52 - Colleges en ambtenaren in dienst van de gewestelijke autoritei- ten sinds de vorming van de provincie Limburg en hun onmid- dellijke voorgangers, sinds 1814 52 Functionarissen 52 Commissies ad hoc en gedelegeerden 53 Provinciale diensten 54 1.2 Rechterlijke instellingen sedert 1794 54 - Van 1794 t/m 1841 54 Gewestelijke rechtscolleges en rechterlijke ambtenaren 55 Rechtbanken en rechterlijke ambtenaren van het arrondisse- ment Maastricht 56 Rechtbanken en rechterlijke ambtenaren van het arrondisse- ment Roermond 57 Vredegerechten en rechtbanken van enkele politie 58 - Vanaf 1842 60 1.3 Notarissen en soorgelijke organen 61 1.4 Registers van de burgerlijke stand en retroacta van de burgelijke stand 63 1.5 Registers van eigendomsovergang 63 IX INHOUD 1.6 In de provincie werkzame rijksorganen 64 — Justitie 64 — Binnenlandse zaken 64 — Financiën 64 — Verkeer en waterstaat 65 — Volkshuisvesting en ruimtelijke ordening 65 — Defensie 66 — Economische zaken 67 — Landbouw en visserij 68 — Onderwijs, wetenschap en cultuur 68 1.11 Overige overheidsorganen 69 2 Niet-overheidsarchieven 69 2.1 Instellingen van economische aard 69 2.2 Instellingen van sociale zorg 70 2.3 Vak- en standsorganisaties en -fondsen 71 2.5 Instellingen op het gebied van onderwijs, wetenschap en cultuur. 72 2.7 Instellingen op politieke en ideële grondslag 73 2.8 Geloofsgemeenschappen en andere instellingen van godsdienstig leven 73 — Rooms-Katholieke kerk 73 Bisdommen en bisschoppelijke instellingen 73 Kapittels 73 Kloosters 74 Pastoors en kerkbesturen 80 Broederschappen en schutterijen 87 — Overige kerkgenootschappen 88 2.9 Huizen 88 2.10 Families 90 2.11 Personen 94 3 Verzamelingen 97 3.1 Handschriften 97 3.2 Bibliotheek 98 3.4 Prenten en kaarten 98 3.5 Zegels en lakafdrukken van zegelstempels 98 3.7 Overige verzamelingen 98 Gemeente Arcen en Velden 101 Gemeente Baexem 102 X INHOUD Gemeente Beegden 103 Gemeente Beek 104 Gemeente Beesel 105 Gemeente Belfeld 106 Gemeente Bergen 107 Gemeente Born 108 Gemeente Broekhuizen 109 Gemeente Brunssum 110 Gemeente Echt 111 Gemeente Eijsden 111 Gemeentearchief Geleen 113 1 Archieven van de overheid 113 3 Verzamelingen 113 Gemeente Gennep 114 Gemeente Grathem 115 Gemeente Grubbenvorst 116 Gemeente Gulpen 117 Gemeente Haelen 118 Gemeente Heel en Panheel 120 Gemeentearchief Heerlen 122 1 Archieven van de overheid 122 1.1 Algemeen plaatselijk bestuur 122 1.2 Plaatselijke instellingen met een specifieke taak 123 — Rechtspraak 123 — Bevolking 124 — Openbare werken 124 — Economische zaken 124 — Openbare orde en veiligheid 124 — Sociale zorg 125 — Gezondheidszorg 125 — Onderwijs, wetenschap en cultuur 126 1.3 Organen van intergemeentelijke samenwerking 126 1.4 Organen van de geannexeerde gemeente Hoensbroek 127 1.7 Organen van de centrale overheid 127 1.8 Organen van andere openbare lichamen 128 2 Niet-overheidsarchieven 128 2.1 Instellingen van economische aard 128 XI INHOUD 2.2 Instellingen van sociale zorg 128 2.3 Vak- en standsorganisaties en -fondsen 129 2.4 Instellingen op het gebied van de volksgezondheid 130 2.5 Instellingen op het gebied van onderwijs, wetenschap en cultuur 130 2.6 Instellingen op het gebied van sport, recreatie en evenementen. 130 2.7 Instellingen op politieke en ideële grondslag 131 2.8 Geloofsgemeenschappen en andere instellingen van godsdienstig leven 131 2.9 Huizen en heerlijkheden 133 2.10 Families 133 2.11 Personen 134 3 Verzamelingen 134 3.1 Handschriften 134 3.2 Bibliotheek 135 3.3 Kranten 135 3.4 Prenten en kaarten 136 3.5 Zegels en lakafdrukken van zegelstempels 136 3.6 Films, geluidsbanden en grammofoonplaten 136 3.7 Overige verzamelingen 136 Gemeente Heythuysen 139 Gemeente Helden 140 Gemeente Herten 141 Gemeente Horn 142 Gemeente Horst 143 Gemeente Hunsel 145 Gemeentearchief Kerkrade 146 1 Archieven van de overheid 146 1.1 Algemeen plaatselijk bestuur 146 1.2 Plaatselijke instellingen met een specifieke taak 146 1.4 Organen van de geannexeerde gemeente Eijgelshoven 147 1.7 Organen van de centrale overheid 147 2 Niet-overheidsarchieven 148 3 Verzamelingen 148 Gemeente Kessel 149 Gemeente Landgraaf 150 Gemeente Linne 152 Gemeente Maasbracht 153 XII INHOUD Gemeente Maasbree 154 Gemeentelijke archiefdienst Maastricht 155 1 Archieven van de overheid 155 1.1 Algemeen plaatselijk bestuur 155 — Gemeenteraad 155 — Raadscommissies 156 — Instellingen ten behoeve van het personeel van de gemeente.