BIBLIOTEKARZ PODLASKI NR 1/2019 (XLII) BIBLIOTEKARZ PODLASKI OGÓLNOPOLSKIE NAUKOWE PISMO BIBLIOTEKOZNAWCZE I BIBLIOLOGICZNE RADA REDAKCYJNA Łukasz Zabielski – Książnica Podlaska im. Ł. Górnickiego – Redaktor naczelny Helena Bilutenko – Grodzieński Państwowy Uniwersytet im. J. Kupały, Białoruś Jolanta Gadek – Książnica Podlaska im. Ł. Górnickiego Leokadija Kairelienė – Biblioteka im. Wróblewskich Litewskiej Akademii Nauk, Wilno, Litwa Kamil K. Pilichiewicz – Książnica Podlaska im. Ł. Górnickiego – Sekretarz Patryk Suchodolski – Książnica Podlaska im. Ł. Górnickiego Michał Siedlecki – Książnica Podlaska im. Ł. Górnickiego Halina Turkiewicz – Uniwersytet Witolda Wielkiego w Kownie, Litwa REDAKTORZY TEMATYCZNI Bibliotekoznawstwo – dr hab. Anna Nosek, prof. UwB Nauki o literaturze – dr Michał Siedlecki, Książnica Podlaska im. Ł. Górnickiego Historia – dr Iwona Kulesza-Woroniecka, Uniwersytet w Białymstoku Recenzje, kronika – dr Grzegorz Kowalski, Książnica Podlaska im. Ł. Górnickiego REDAKCJA JĘZYKOWA Język polski – dr Anetta Strawińska, Uniwersytet w Białymstoku Język angielski – mgr Aleksandra Kowalewska-Buraczewska, Uniwersytet w Białymstoku Język rosyjski – dr Aleksander Janiszewski, Politechnika Kijowska Język rosyjski – dr Krzysztof Rutkowski, Uniwersytet w Białymstoku Język ukraiński – mgr Irena Szewczenko, Wydział Filologiczny UwB RADA NAUKOWA prof. Jarosław Ławski – Katedra Badań Filologicznych „Wschód – Zachód” UwB – Przewodniczący prof. Andrzej Baranow – Uniwersytet Witolda Wielkiego w Kownie, Litwa dr hab. Mariya Bracka – Narodowy Uniwersytet im. T. Szewczenki, Kijów, Ukraina dr hab. Piotr Chomik, prof. UwB – Instytut Historii Uniwersytetu w Białymstoku prof. Małgorzata Komza – Instytut Informacji Naukowej i Bibliotekoznawstwa, Uniwersytet Wrocławski dr hab. Urszula Kowalczuk – Uniwersytet Warszawski, Warszawa prof. Natalia Maliutina – Odeski Narodowy Uniwersytet im. I. Miecznikowa, Ukraina prof. Swietłana Musijenko – Grodzieński Państwowy Uniwersytet im. J. Kupały, Białoruś dr Sigitas Narbutas – Biblioteka im. Wróblewskich Litewskiej Akademii Nauk, Wilno, Litwa dr Daiva Narbutienė – Biblioteka im. Wróblewskich Litewskiej Akademii Nauk, Wilno, Litwa dr Zhivka Vasielieva Radeva – Uniwersytet im. św. św. Cyryla i Metodego, Wielkie Tyrnowo, Bułgaria prof. Rościsław Radyszewski - Narodowy Uniwersytet im. T. Szewczenki, Kijów, Ukraina prof. em. Jadwiga Sadowska – Uniwersytet w Białymstoku prof. Włodzimierz Szturc – Uniwersytet Jagielloński, Kraków Wersją referencyjną „Bibliotekarza Podlaskiego. Ogólnopolskiego Naukowego Pisma Bibliotekoznawczego i Bibliologicznego” jest wersja papierowa. Lista recenzentów artykułów naukowych publikowanych na łamach „Bibliotekarza Podlaskiego” jest podawana na stronie internetowej czasopisma: http://bibliotekarzpodlaski.ksiaznicapodlaska.pl Copyright by Książnica Podlaska im. Łukasza Górnickiego w Białymstoku Kwartalnik, nakład 300 egz. ISSN 1640-7806 Adres redakcji: KSIĄŻNICA PODLASKA im. Łukasza Górnickiego ul. Marii Skłodowskiej-Curie 14A 15-097 Białystok [email protected] http://bibliotekarzpodlaski.ksiaznicapodlaska.pl Skład: ZNAKI Teresa Muszyńska, [email protected] Druk: www.druk-24h.com.pl Wołodymyr Antonowycz Źródło: ukrlit.org REDAKTORZY NAUKOWI NUMERU: dr Michał Siedlecki (Książnica Podlaska im. Łukasza Górnickiego w Białymstoku) dr Kamil K. Pilichiewicz (Książnica Podlaska im. Łukasza Górnickiego w Białymstoku) Wszystkie publikowane w niniejszym numerze artykuły objęte są licencją Creative Commons Uznanie autorstwa-Na tych samych warunkach 4.0 (CC-BY-SA) Treść licencji: https://creativecommons.org/licenses/by-sa/4.0/deed.pl BIBLIOTEKARZ PODLASKI 1/2019 (XLII) ISSN 1640-7806 (druk) ISSN 2544-8900 (online) http://bibliotekarzpodlaski.ksiaznicapodlaska.pl/ SPIS TREŚCI I Transfery ................ 9 1. Wiktor Korotkij, Наукова полеміка хлопомана Володи- мира Антоновича – інструментарій захисту прав української мови і літератури ............. 9 2. Andrzej Baranow, Stanisław Przybyszewski i Fiodor Dosto- jewski. Kontrasty i zbliżenia ............. 25 3. Oksana Kusznir, Формально-тематичні горизонти малої прози у журналі „Дукля” (Словаччина) ............. 45 4. Olesia Medynska, Markiian Medynskyy, Historical discour- se of the сhronicle novel “The Vanishing Shadows. A Family Chronicle Shadows” by Valeriy Shevchuk ............. 59 5. Nanuli Kakauridze, Рецепция «Волшебной горы» Томаса Манна в романе Павла Хюлле «Касторп» ............. 73 6. Oksana Prawyłowa, «Драма життя» Ц.К. Норвіда у по- лемічних лекціях «Про Юліуша Словацького» ............. 83 7. Oksana Puchońska, Травматична пам’ять в об’єктиві посттоталітарної літератури ............. 97 8. Svitlana Sukhareva, Polish-language political prose of the Baroque era: a question about the genre .......... 115 9. Wiera Otskheli, Повесть Уиараго «Мамлюк» в контексте поэмы Мицкевича «Конрад Валленрод» .......... 129 10. Viktoryia Bartsevich, Podróż w czasie. Obraz przyszłości w powieści „Było to za sto lat” Kira Bułyczowa .......... 143 11. Katarzyna Zimnoch, Jednodniówki kulturalno-literackie na terenach wschodnich II Rzeczypospolitej .......... 159 12. Myroslava Hnatiuk, Еміграція чи ісход: проекції життя і творчості Емми Андієвської .......... 181 13. Artur Malinowski, Адам Мицкевич в Одессе. Феномен пограничья .......... 197 II Literatura i historia .......... 213 1. Anna Wydrycka, Miłość w cieniu śmierci. O rodzicach Hen- ryka Elzenberga i ich korespondencji .......... 213 5 2. Małgorzata Burzka-Janik, Biesiada w Soplicowie jako część SPIS TREŚCI boskiego ładu istnienia .......... 235 3. Grzegorz Igliński, Duchy przyrody. Konwencja Böcklinow- ska w sonetach Marii Poraskiej „Śpiący Faun…” oraz „Na wyspie…” .......... 261 4. Joanna Godlewska, O powinowactwach biografii z mitem w „Dionizjach” Jarosława Iwaszkiewicza .......... 277 5. Patryk Suchodolski, Szlachta wielkopolska i małopolska wobec postulatów realizacji postanowień konfederacji war- szawskiej w latach 1587–1609 .......... 297 III Recenzje .......... 313 1. Jarosław Ławski, Regionalizm na puszczańskich manow- cach .......... 313 IV Sprawozdania .......... 329 1. Marcin Bajko, Spotkanie z kulturą tatarską w Suwałkach .......... 329 2. Anna Janicka, Obchody stulecia niepodległości Polski: Koncert „Sto lat”, Royal Albert Hall, Londyn 11 listopada 2018 r. .......... 333 3. Kamil Pilichiewicz, Jubileuszowa Międzynarodowa Konfe- rencja Naukowa „Debiuty Mickiewicza, Debiuty Romanty- ków. Tradycje – Strategie – Idee – Język”, Białystok, 9-10 listopada 2018 roku .......... 339 4. Jarosław Ławski, Międzynarodowa Konferencja Naukowa „Polonistyki w Europie Środkowo-Wschodniej – teraźniej- szość i perspektywy rozwoju”, Warszawa, 20-21 listopada 2018 r. .......... 347 5. Michał Siedlecki, „Topos” w Białymstoku (2018) .......... 351 6 Bibliotekarz Podlaski I Transfers ................ 9 OF CONTENTS TABLE 1. Wiktor Korotkij, Scientific polemics of hlopomana Volody- myr Antonovych – tools for protection of the rights of the Ukrainian language literature ............. 9 2. Andrzej Baranow, Stanisław Przybyszewski and Fyodor Dostoevsky: similarities and contrasts ............. 25 3. Oksana Kusznir, Formal and thematic horizons of small prose in the „Duklja” magazine (Slovakia) ............. 45 4. Olesia Medynska, Markiian Medynskyy, Historical discour- se of the сhronicle novel “The Vanishing Shadows. A Family Chronicle Shadows” by Valeriy Shevchuk ............. 59 5. Nanuli Kakauridze, The reception of Thomas Mann’s ‘The Magic Mountain’ in Pavel Huelle’s novel ‘Castorp’ ............. 73 6. Oksana Prawyłowa, “The drama of life” by C.K. Norwid in polemical lectures “About Juliusz Slovacki” ............. 83 7. Oksana Puchońska, Traumatic Memory in the Lens of Post- totalitarian Literature ............. 97 8. Svitlana Sukhareva, Polish-language political prose of the Baroque era: a question about the genre .......... 115 9. Wiera Occhieli, The story Uiarago “Mamluk” in the context of the poem Mickiewicz’s “Konrad Wallenrod” .......... 129 10. Viktoryia Bartsevich, Time travel. The picture of the future in the novel “It Was in a Hundred Years” by Kir Bulychev .......... 143 11. Katarzyna Zimnoch, Cultural and literary one day’s papers in the Eastern Voivodeships of the 2nd Polish Republic .......... 159 12. Myroslava Gnatjuk, Emigration or outcome: projection of life and creative work by Emma Andiyevska .......... 181 13. Artur Malinowski, Adam Mickiewicz in Odessa. Borderland phenomenon .......... 197 II Literature and history .......... 213 1. Anna Wydrycka, Love in the shadow of death. About the parents of Henryk Elzenberg and their correspondence .......... 213 Bibliotekarz Podlaski 7 2. Małgorzata Burzka-Janik, The Feast in Soplicowo the part of the divine order of existence .......... 235 3. Grzegorz Igliński, Spirits of the Nature. Böcklinean co- TABLE OF CONTENTS TABLE nvention in the sonnets by Maria Poraska ‘Śpiący Faun…’ [‘Sleeping Faun…’] and ‘Na wyspie…’ [‘On the island…’] .......... 261 4. Joanna Godlewska, On the affinities of a biography with a myth in Jarosław Iwaszkiewicz’s “Dionizje” .......... 277 5. Patryk Suchodolski, Greater Poland and Lesser Poland nobility in view of the demands to implement the provisions of the Warsaw Confederation in the years 1587–1609 .......... 297 III Scientific reviews .......... 313 1. Jarosław Ławski, Regionalism in the wilderness astray .......... 313 IV Reports .......... 329 1. Marcin Bajko, Meeting with Tatar culture in the Suwałki .......... 329 2. Anna Janicka, Celebrating the centenary of independence: “100 years”