DZIENNIK URZĘDOWY WOJEWÓDZTWA DOLNOŚLĄSKIEGO Wrocław, dnia 4 lutego 2021 r. Poz. 606 UCHWAŁA NR XXIII/147/2021 RADY POWIATU LEGNICKIEGO z dnia 28 stycznia 2021 r. w sprawie przyjęcia „Programu Opieki nad Zabytkami Powiatu Legnickiego na lata 2021-2024” Na podstawie art. 4 ust. 1 pkt 7 i art. 12 pkt 11 ustawy z dnia 5 czerwca 1998r. o samorządzie powiatowym (Dz. U. z 2020r. poz. 920) w związku z art. 87 ust. 2, 3 i 4 ustawy z dnia 23 lipca 2003 r. o ochronie zabytków i opiece nad zabytkami (Dz. U. z 2020r. poz. 282), po zasięgnięciu opinii Wojewódzkiego Konserwatora Zabytków, uchwala się, co następuje: § 1. Przyjmuje się „Program Opieki nad Zabytkami Powiatu Legnickiego na lata 2021-2024”, stanowiący załącznik do niniejszej uchwały. § 2. Wykonanie uchwały powierza się Zarządowi Powiatu Legnickiego. § 3. Uchwała wchodzi w życie z dniem podjęcia i podlega ogłoszeniu w Dzienniku Urzędowym Województwa Dolnośląskiego. Przewodniczący Rady Powiatu Legnickiego: Aleksander Kostuń Dziennik Urzędowy Województwa Dolnośląskiego – 2 – Poz. 606 Załącznik do uchwaly nr XXIII/147/2021 Rady Powiatu Legnickiego z dnia 28 stycznia 2021 r. Program opieki nad zabytkami powiatu legnickiego na lata 2021 - 2024 Dziennik Urzędowy Województwa Dolnośląskiego – 3 – Poz. 606 Spis treści Wstęp .............................................................................................................................................................................................. 3 I. Uwarunkowania prawne ........................................................................................................................................................... 4 1. Ustawa o ochronie zabytków i opiece nad zabytkami ............................................................................................................. 4 2. Organy ochrony zabytków .......................................................................................................................................................10 3. Zadania i kompetencje organów powiatu w zakresie opieki nad zabytkami .......................................................................... 13 II. Krajowa polityka w dziedzinie ochrony dziedzictwa kulturowego .................................................................................... 16 1. Założenia wynikające z krajowego programu ochrony zabytków i opieki nad zabytkami .................................................... 16 III. Program opieki nad zabytkami powiatu legnickiego a plan zagospodarowania przestrzennego województwa dolnośląskiego i akty prawa miejscowego .......................................................................................................................... 17 IV. Charakterystyka dóbr kultury w powiecie legnickim i stan ich zachowania .................................................................. 19 1. Krajobraz kulturowy ............................................................................................................................. .................................. 19 2. Zabytki archeologiczne ............................................................................................................................. .............................. 30 3. Zabytki nieruchome ................................................................................................................................................................ 33 4. Zabytki ruchome ..................................................................................................................................................................... 38 5. Szlaki turystyczne ................................................................................................................................................................... 41 V. Zabytki nieruchome stanowiące własność Powiatu Legnickiego ....................................................................................... 49 1. Pobenedyktyński zespół klasztorny w Legnickim Polu Dom Pomocy Społecznej ................................................................ 49 2. Zespół pałacowy wraz z parkiem w Brenniku użytkowanego przez Dom Pomocy Społecznej dla Dorosłych „Prząśnik” ............................................................................................................................................................................... 55 VI. Zabytki ruchome stanowiące własność Powiatu Legnickiego ........................................................................................... 62 1. Pomnik św. Jana Nepomucena w Pątnówku ........................................................................................................................... 62 VII. Zadania z zakresu opieki nad zabytkami realizowane w latach 2017 – 2020 ................................................................. 67 VIII. Cele i zadania programu opieki nad zabytkami powiatu legnickiego na lata 2021 – 2024 ......................................... 69 2 Program opieki nad zabytkami powiatu legnickiego na lata 2021 – 2024 Dziennik Urzędowy Województwa Dolnośląskiego – 4 – Poz. 606 Wstęp „Program opieki nad zabytkami powiatu legnickiego na lata 2021 – 2024” został opracowany celem realizacji zapisów ustawy z dnia 23 lipca 2003 r. o ochronie zabytków i opiece nad zabytkami (Dz.U. z 2020r. poz. 282 ze zm.). Ustawa wprowadza obowiązek sporządzania programów opieki nad zabytkami zarówno na szczeblu wojewódzkim, powiatowym, jak i gminnym. Zgodnie z art. 87 ust. 1 cytowanej wyżej ustawy zarząd powiatu sporządza na okres 4 lat powiatowy program opieki nad zabytkami, który po uzyskaniu opinii wojewódzkiego konserwatora zabytków przyjmuje rada powiatu. Program ogłaszany jest w wojewódzkim dzienniku urzędowym, a z jego realizacji zarząd powiatu sporządza, co dwa lata sprawozdanie, które następnie przedstawia radzie powiatu. Główne cele programów opieki nad zabytkami zostały określone w art. 87 ust. 2 ustawy w następujący sposób: 1) Włączenie problemów ochrony zabytków do systemu zadań strategicznych, wynikających z koncepcji przestrzennego zagospodarowania kraju; 2) Uwzględnianie uwarunkowań ochrony zabytków, w tym krajobrazu kulturowego i dziedzictwa archeologicznego, łącznie z uwarunkowaniami ochrony przyrody i równowagi ekologicznej; 3) Zahamowanie procesów degradacji zabytków i doprowadzenie do poprawy stanu ich zachowania; 4) Wyeksponowanie poszczególnych zabytków oraz walorów krajobrazu kulturowego; 5) Podejmowanie działań zwiększających atrakcyjność zabytków dla potrzeb społecznych, turystycznych i edukacyjnych oraz wspieranie inicjatyw sprzyjających wzrostowi środków finansowych na opiekę nad zabytkami; 6) Określenie warunków współpracy z właścicielami zabytków, eliminujących sytuacje konfliktowe związane z wykorzystaniem tych zabytków; 7) Podejmowanie przedsięwzięć umożliwiających tworzenie miejsc pracy związanych z opieką nad zabytkami. Formułując „Program opieki nad zabytkami powiatu legnickiego na lata 2021– 2024” przyjęto zadania należące z mocy ustawy do obowiązków powiatu, m. in. opieki nad zabytkami, do których powiat legnicki posiada tytuł prawny oraz zarysowano ogólną politykę powiatu legnickiego w dziedzinie opieki nad zabytkami, nie naruszając przy tym kompetencji poszczególnych gmin i praw właścicieli. 3 Program opieki nad zabytkami powiatu legnickiego na lata 2021 – 2024 Dziennik Urzędowy Województwa Dolnośląskiego – 5 – Poz. 606 I. Uwarunkowania prawne 1. Ustawa o ochronie zabytków i opiece nad zabytkami W polskim ustawodawstwie zagadnienia związane z zabytkami regulują następujące akty prawne: 1. Konstytucję Rzeczypospolitej Polskiej z 2 kwietnia 1997 r. (Dz.U. 1997 Nr 78, poz. 483 ze zm.) Ustawy: 2. Ustawa z dnia 23 lipca 2003 r. o ochronie zabytków i opiece nad zabytkami (Dz.U. z 2020r. poz. 282 ze zm.), 3. Ustawa z dnia 25 października 1991 r. o organizowaniu i prowadzeniu działalności kulturalnej (Dz.U. z 2020r. poz. 194), 4. Ustawa z dnia 21 sierpnia 1997 r. o gospodarce nieruchomościami (Dz.U. z 2020r. poz. 65 ze zm.), 5. Ustawa z dnia 7 lipca 1994 r. - prawo budowlane (Dz.U. z 2020r. poz. 1333 ze zm.), 6. Ustawa z dnia 27 marca 2003 r. o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym (Dz.U. z 2020r. poz. 293 ze zm.), 7. Ustawa z dnia 27 kwietnia 2001 r. prawo ochrony środowiska (Dz.U. z 2020r. poz. 1219 ze zm.), 8. Ustawa z dnia 21 listopada 1996 r. o muzeach (Dz.U. 2020r. poz. 902), 9. Ustawa z dnia 27 czerwca 1997 r. o bibliotekach (Dz.U. 2019r. poz. 1479), 10. Ustawa z dnia 14 lipca 1983 r. o narodowym zasobie archiwalnym i archiwach (Dz.U. 2020r. poz. 164 ze zm.). Rozporządzenia: 11. Rozporządzenie Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego z dnia 2 sierpnia 2018 r. w sprawie prowadzenia prac konserwatorskich, prac restauratorskich i badań konserwatorskich przy zabytku wpisanym do rejestru zabytków albo na Listę Skarbów Dziedzictwa oraz robót budowlanych, badań architektonicznych i innych działań przy zabytku wpisanym do rejestru zabytków, a także badań archeologicznych i poszukiwań zabytków (Dz.U. z 2018 r. poz. 1609 ze zm.), 12. Rozporządzenie Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego z dnia 16 sierpnia 2017 r. w sprawie dotacji celowej na prace konserwatorskie lub restauratorskie przy zabytku wpisanym na Listę Skarbów Dziedzictwa oraz prace konserwatorskie, restauratorskie 4 Program opieki nad zabytkami powiatu legnickiego na lata 2021 – 2024 Dziennik Urzędowy Województwa Dolnośląskiego – 6 – Poz. 606 i roboty budowlane przy zabytku wpisanym do rejestru zabytków (Dz.U. z 2017 r. poz. 1674), 13. Rozporządzenie Ministra Kultury z dnia 25 sierpnia