UCHWAŁA NR XLIV/270/2017 RADY POWIATU W MYŚLIBORZU z dnia 27 września 2017 r. w sprawie przyjęcia "Powiatowego Programu Opieki nad Zabytkami Powiatu Myśliborskiego na lata 2017- 2020" Na podstawie art.4 ust.1 pkt 7 oraz art. 12 pkt 4 ustawy z dnia 5 czerwca 1998 r. o samorządzie powiatowym (t.j. Dz. U. z 2016 r. poz 814 ze zm.) oraz art. 87. ust. 1-4 ustawy z dnia 23 lipca 2003 r. o ochronie zabytków i opiece nad zabytkami (t.j.Dz. U. z 2014 r. poz. 1446 ze zm.) uchwala się co nastepuje: § 1. Przyjmuje się "Powiatowy Program Opieki nad Zabytkami Powiatu Myśliborskiego na lata 2017-2020", stanowiący załącznik do niniejszej uchwały. § 2. Wykonanie uchwały powierza się Zarządowi Powiatu w Myśliborzu. § 3. Uchwała wchodzi w życie z dniem podjęcia i podlega ogłoszeniu w Dz. Urz. Województwa Zachodniopomorskiego. Przewodniczący Rady Powiatu Ferdynand Łukasik Uzasadnienie Powiatowy Program Opieki nad Zabytkami Powiatu Myśliborskiego na lata 2017-2020 jest dokumentem polityki administracyjnej w zakresie podejmowanych działań dotyczących inicjowania, wspierania i koordynowania prac z dziedziny ochrony zabytków i krajobrazu kulturowego oraz upowszechniania i promowania dziedzictwa kulturowego. Został przygotowany celem realizacji zapisów ustawy z dnia 23 lipca 2003 r. o ochronie zabytków i opiece nad zabytkami przez samorządy - zarówno na szczeblu wojewódzkim, powiatowym jak i gminnym. Powiatowy program opieki nad zabytkami przyjmuje Rada Powiatu po uzyskaniu pozytywnej opinii wojewódzkiego konserwatora zabytków. Pozytywną opinię Zachodniopomorskiego Wojewódzkiego Konserwatora Zabytków w Szczecinie otrzymano dnia 29.08.2017 roku pismem znak: ZN.5120.9.2017.KS. Program ogłaszany jest w wojewódzkim dzienniku urzędowym, a z jego realizacji Zarząd Powiatu sporządza co dwa lata sprawozdanie, które następnie przedstawia Radzie Powiatu. Przedmiotowy program został opracowany na bazie doświadczeń wynikających z realizacji wcześniejszego Programu Opieki nad Zabytkami Powiatu Myśliborskiego na lata 2012-2016. Kierunki i zakres działań opisanych w programie uwzględniają cele zdefiniowane w art. 87 ust. 2 ustawy o ochronie zabytków i opiece nad zabytkami. W związku z powyższym podjęcie przedmiotowej uchwały jest zasadne. Id: E502A603-EC91-4F40-92CB-E0727632099F. Podpisany Strona 1 Załącznik do Uchwały Nr XLIV/270/2017 Rady Powiatu w Myśliborzu z dnia 27 września 2017 roku POWIATOWY PROGRAM OPIEKI NAD ZABYTKAMI POWIATU MYŚLIBORSKIEGO NA LATA 2017-2020 Myślibórz, 2017 rok Id: E502A603-EC91-4F40-92CB-E0727632099F. Podpisany Strona 1 Spis treści: 1. WPROWADZENIE 1.1. Wstęp 1.2. Podstawa prawna opracowania powiatowego programu opieki nad zabytkami 2. Uwarunkowania prawne ochrony i opieki nad zabytkami w Polsce 2.1. Konstytucja Rzeczypospolitej Polskiej 2.2. Ustawa o ochronie zabytków i opiece nad zabytkami 2.3. Inne uregulowania prawne dotyczące ochrony zabytków i opieki nad zabytkami 3. Uwarunkowania zewnętrzne ochrony dziedzictwa kulturowego 3.1. Strategiczne cele polityki państwa w zakresie ochrony zabytków i opieki nad zabytkami 3.1.1. Krajowy Program Opieki nad Zabytkami na lata 2014 - 2017 3.1.2. Narodowa Strategia Rozwoju Kultury na lata 2004 – 2020 3.2 Relacje Programu opieki nad zabytkami powiatu myśliborskiego na lata 2017 – 2020 z dokumentami wykonanymi na poziomie województwa 3.2.1 Strategia Rozwoju Województwa Zachodniopomorskiego 3.2.2 Regionalny Program Operacyjny dla Województwa Zachodniopomorskiego na lata 2014 – 2020 3.2.3 Plan zagospodarowania przestrzennego województwa zachodniopomorskiego 3.2.4. Wojewódzki program opieki nad zabytkami województwa zachodniopomorskiego na lata 2017-2020 3.3. Gminne ewidencje zabytków i Gminne programy opieki nad zabytkami na terenie powiatu 4. Uwarunkowania wewnętrzne ochrony dziedzictwa kulturowego 4.1. Zgodność programu opieki nad zabytkami z dokumentami wykonanymi na poziomie powiatu 5. Charakterystyka powiatu, zasobów oraz analiza stanu dziedzictwa i krajobrazu kulturowego Powiatu Myśliborskiego 5.1. Charakterystyka powiatu myśliborskiego 5.2. Krajobraz kulturowy 5.3. Zabytki z terenu powiatu myśliborskiego wpisane do rejestrów zabytków województwa zachodniopomorskiego 5.3.1. Zabytki nieruchome 5.3.2. Zabytki archeologiczne 5.3.3. Zabytki ruchome 6. Analiza SWOT 7. Cele strategiczne Programu Opieki nad Zabytkami na lata 2017-2020 8. Kierunki i zakres działań dla realizacji celów powiatowego programu opieki nad zabytkami 9. Wdrażanie powiatowego programu opieki nad zabytkami 9.1. Instrumenty prawne i instytucjonalne Id: E502A603-EC91-4F40-92CB-E0727632099F. Podpisany Strona 2 9.2. Instrumenty finansowe 10. Ocena realizacji powiatowego programu opieki nad zabytkami powiatu myśliborskiego Załącznik Id: E502A603-EC91-4F40-92CB-E0727632099F. Podpisany Strona 3 1. WPROWADZENIE 1.1. Wstęp Dziedzictwo kulturowe to ważny czynnik życia i działalności człowieka. Zabytki są nie tylko materialnym śladem przeszłości, lecz także cennym elementem kultury, przyczyniającym się do kształtowania przyjaznego otoczenia człowieka1. Sporządzenie powiatowego programu opieki nad zabytkami jest wypełnieniem prawnego obowiązku samorządu powiatowego wynikającego z ustawy o ochronie zabytków i opiece nad zabytkami (art. 87 ust 1 ustawy z dnia 23 lipca 2003r. o ochronie zabytków i opiece nad zabytkami (tj. Dz. U. z 2014, poz. 1446 z późn. zm.). Przedstawiony program na lata 2017-2020 jest drugim dokumentem w tym zakresie, bowiem zgodnie z ustawą ma on moc prawną przez czteroletni okres obowiązywania programu. Przyjmując ustalenia ustawy odnośnie okresu ważności Programu uznać należy, że Program na lata 2012-2016 miał zasadnicze znaczenie dla tworzenia dalszych programów, z uwagi na jego zakres opracowania, ujęcie i omówienie uwarunkowań prawnych, analizy kontekstu regionalnego oraz celów programu. Sprawozdanie z realizacji programu Powiatu Myśliborskiego na lata 2012-2016 (publik. Dz.Urz. Woj. Zachodniopomorskiego z 2012 r. poz.525) wykazało, że część założonych zadań na ten okres została zrealizowana, a dla części z nich realizacja wymaga kontynuacji w kolejnym okresie, bowiem termin na ich realizację okazał się niewystarczający. Przyjęcie kolejnego programu jest uzasadnieniem do kontynuacji założeń z poprzedniego programu. Głównym celem sformułowania dokumentu jest dążenie do znaczącej poprawy stanu zasobów lokalnego dziedzictwa kulturowego oraz zachowania krajobrazu kulturowego powiatu myśliborskiego poprzez określenie podstawowych uwarunkowań oraz rozwiązań, które temu służą. 1.2. Podstawa prawna opracowania powiatowego programu opieki nad zabytkami Podstawą prawną dla opracowania Powiatowego Programu Opieki nad Zabytkami Powiatu Myśliborskiego na lata 2017-2020 jest art.87 ust.1 i ust. 5 ustawy z dnia 23 lipca 2003 r. o ochronie zabytków i opiece nad zabytkami (t.j. Dz. U. z 2014, poz. 1446 z późn. zm.). 1 Gminny Program Opieki nad Zabytkami. Poradnik Metodyczny s. 14 Id: E502A603-EC91-4F40-92CB-E0727632099F. Podpisany Strona 4 Art. 87 powyższej ustawy, stanowi iż: ,,Zarząd województwa, powiatu lub wójt (burmistrz, prezydent miasta) sporządza na okres 4 lat odpowiednio wojewódzki, powiatowy lub gminny program opieki nad zabytkami”. Powiatowy Program Opieki nad Zabytkami dla Powiatu Myśliborskiego: - sporządzany jest na okres 4 lat przez Zarząd Powiatu w Myśliborzu, który co 2 lata sporządza sprawozdanie przedstawiając je Radzie Powiatu w Myśliborzu; - przyjmuje Rada Powiatu w Myśliborzu, po uzyskaniu opinii Zachodniopomorskiego Wojewódzkiego Konserwatora Zabytków w Szczecinie; - ogłaszany jest w Dzienniku Urzędowym Województwa Zachodniopomorskiego. Dla Powiatu Myśliborskiego pierwszy program opieki nad zabytkami został opracowany pod koniec 2011 roku. Został przyjęty Uchwałą Nr XVII/170/2012 Rady Powiatu w Mysliborzu z dnia 25 stycznia 2012 roku. Obecny dokument zostanie przyjęty do realizacji na okres 2017-2020. Opracowanie przedmiotowego programu jest związane z koniecznością realizacji zadania własnego przez samorząd powiatowy. Szczegółowe cele powiatowego programu opieki nad zabytkami zawarte są w art. 87 ust. 2 ustawy z dnia 23 lipca 2003 r. o ochronie zabytków i opiece nad zabytkami i należą do nich: włączenie problemów ochrony zabytków do systemu zadań strategicznych wynikających z koncepcji przestrzennego zagospodarowania kraju; uwzględnianie uwarunkowań ochrony zabytków, w tym krajobrazu kulturowego i dziedzictwa archeologicznego, łącznie z uwarunkowaniami ochrony przyrody i równowagi ekologicznej; zahamowanie procesów degradacji zabytków i doprowadzenie do poprawy stanu ich zachowania; wyeksponowanie poszczególnych zabytków oraz walorów krajobrazu kulturowego; podejmowanie działań zwiększających atrakcyjność zabytków dla potrzeb społecznych, turystycznych i edukacyjnych oraz wspieranie inicjatyw sprzyjających wzrostowi środków finansowych na opiekę nad zabytkami; określenie warunków współpracy z właścicielami zabytków, eliminujących sytuacje konfliktowe związane z wykorzystaniem tych zabytków; podejmowanie przedsięwzięć umożliwiających tworzenie miejsc pracy związanych z opieką nad zabytkami. Id: E502A603-EC91-4F40-92CB-E0727632099F. Podpisany Strona 5 2. Uwarunkowania prawne ochrony i opieki nad zabytkami w Polsce 2.1. Konstytucja Rzeczypospolitej Polskiej Obowiązek ochrony dziedzictwa kulturowego (zarówno przez państwo polskie, jak i wszystkich jego obywateli) określa Ustawa Zasadnicza Konstytucja Rzeczypospolitej Polskiej z 1997 r. (Dz. U. 1997 nr 78 poz. 483 ) stojąca najwyżej w hierarchii źródeł prawa krajowego. Preambuła Konstytucji stanowi, iż: ,,Naród polski zobowiązuje się do przekazania potomkom