Reflectie7(4)winter2010 REFLECTIE, COLOFON REDACTIE: LambèrtdeKwant,hoofdredacteur voortzettingvan VK-Visie jaargang76,ishettijdschrift VandeVeldelaan862 1816PXAlkmaar Tel:072-5119619 vandeVrij-KatholiekeKerkinNederlandenverschijnt E-mail:[email protected] MgrP.O.Baaij vierkeerperjaar,onderauspiciënvanderegionair FritsMoers,eindredacteur REDACTIEADRES: bisschopvandeVKKinNederland. Waterinkweg9 8151AJLemelerveld Tel:0572-302503 E-mail:[email protected] Reflectie,TijdschriftvoorReligieenSpiritualiteit Nummer4,jaargang7,winter2010 PENNINGMEESTER: Bankrekening:73.24.53.690; Postbank:302100 tnvGerLuijten,penningmeester VKK/CKB,teAmersfoort Inhoudvanditnummer: LAYOUT: 1.Woordvooraf;terugblikopBisschopsconsecratie RudolfH.Smit OMSLAGILLUSTRATIE: 3.Spiritualiteitkanwerkeninjecrisis(ColumnAatdeKwant) Detail“MaagdopdeRotsen” schilderijvanLeonardodaVinci 5.Dekrachtvanhetvrouwelijke(OjasTh.deRonde) DRUK: Proson,Productiecentrum Sonneheerdt,Ermelo. 10.Dekrachtvanliefdeenmededogen(HansFeddema) VOORABONNEMENTEN: ZiehetRedactie-adres 13.Lichtopcomponistenenhunwerken(AatdeKwant) JAARABONNEMENT: €17,50(voorniet-kerkleden) 14.DeBijbelalsbreinbreker(JohanPameijer) Kerstnacht Deredactiehoudtzichhetrechtvoor artikelenintekorten,teredigeren–zo 18.AlsReligienuweer‘in’lijkt....(HansFeddema) nodiginoverlegmetdeauteurs–ofte MijnHartgevuldmetVreugd. stootZijmetkrachtuitHareSchede, weigeren.Deinhoudvandeartikelen Ondanksdesidderingrondom. devliezenenhetvruchtenwater. vertolktnietnoodzakelijkerwijsde 19.DeZiel,Vanwaar,Waarheen?(RachelSonius) standpuntenvandeVKKinNederland Verstomddevragenofhetdeugt, EnmetHaarOgenzietzijlede, ofdievanderedactie.Elkeauteur HetLichtekindzegt:KOM. hetgrijpenen‘swereldsgoudgeklater. schrijftoppersoonlijketitel,tenzijer 21.YaMurshid(RachelSonius) WantChristusIsvóórmij. Onwetenddraaitdewereldnog‘twielin‘trond. aangegevenisdatersprakeisvaneen officieelkerkelijkdocument. Genezervanallevreesenpijn. Zuigendaanlegeborstenmetonlesbaremond... 24.Geroepenindewoestijn(LydiaSchaap) Wiekanerdannogtegenzijn? Copyright©Vrij-KatholiekeKerkin Hijheeftdeangeluitgehaald. Entoch: Nederland.Nietsuitdezeuitgavemag Dezenachtis‘tLichtekindinmijgedaald. Derupsontpoptzichalseenvlinder wordenverveelvoudigd,en/ofopenbaar 25.Ikbenaltijdbijje–gedichtvanHenkJanvanderVeen gemaaktdoormiddelvandruk, Strijdervandestrijdlozestrijd, vanweerstandendrukondervindtzijgeenhinder fotokopie,microfilmofwelkewijzedan ontwapendinZijnGlorievolleSchoonheid. opvrijevleugelenvanLicht ook,zonderdeuitdrukkelijke 26.Vederlicht;levenenwerkenmetspirituelegidsen(EllenScheffer) schriftelijketoestemmingvande Onbevreesdslaikgadehettumult…. wiektzijnaarhetmeestverhevenvergezicht. uitgeefstervandittijdschrift. Demooiverpakteleugen,innevelengehuld. LaatvloeienHaarLiefdeover‘swereldsakker 28.Informatieoverboeken(AatdeKwant) zorijk,zozoet,zotederenvolmaakt Sluitingsdatumvoorhet Uroeptmij,magikUhoren. enzegt: voorjaarsnummer2011: IkBendieIkBen,uitEeuwigheidgeboren. Stilmaar,wachtmaar,‘tisnogmaareven 5februari2011 31.BewijzenvoorLevennadeDood?(TitusRivas) Dewereldis‘tnietgewend. danzalAllesdoorHaarLiefdewordenaangeraakt.... Hetvoorjaarsnummerverschijnt Zijvoeltnochtansgeenbarenswee. inapril2011 32.Wonderbaarlijkesterfbedvisioenen(RudolfSmit) DeAardeMoederheeftUwelherkend. ISSN1574-2776 VanuitHaaroneindigeLiefdeszee, LydiaSchaap WebsiteVKK:www.vkk.nl 33.Kerstnacht–gedichtvanLydiaSchaap 33 Reflectie7(4)winter2010 Reflectie7(4)winter2010 WonderbaarlijkeSterfbedvisioenen WoordVooraf Bisschopsconsecratie,eenterugblijk eneendankwoord RudolfH.Smit Waardelezers,hiermeehetwinternummer2010. Dooronverwachtsnelontvangenkopij,ondankshetverla- X GertJanvanderSteen teherfstnummer,konookdezeuitgaveweersamengesteld Inhetverlengdevanhetonderzoek aanvaarddendatmoederSutermi- worden.Nogalwatvanelkaarverschillendeartikelen,zoop naarbijna-doodervaringen(BDE)ligt naalwas.“Ikben93jaarenhebeen Op19september2010zijnJean-MarcWarnonenikzelfge- heteersteoog,maartochallevan“hetuniverseelreligieuze” hetonderzoeknaardezogenoemde goedlevengehad”,zeize,“ikben consacreerdtotbisschopindeVrij-KatholiekeKerk.De getuigendenvan“erisméértussenhemelenaarde”.Hetzijn sterfbedvisioenen.Datfenomeen nulanggenoeggeweestopdeze plechtigheidvondplaatsindeSintGabriëlkerkteAmsterdam. er,metinbegripvangedichten,zestien. krijgtsteedsmeeraandacht,wantde Aarde.”Zedroomdevaakoverhaar Inditartikelwilikeenpersoonlijkverslaggeven,mijndiepe Maardan…dezezestienkwamenuittienschrijvershan- overeenkomstenmetdeBDEzijnop echtgenootdieenkelejarendaarvoor dankuitsprekenenenkelegedachtenwijdenaandetoekomst. den.Meerdereartikelendusvandezelfdeauteur(m/v). zijnminstopvallend.Laatikditbe- overledenwas.“Ikzalgauwbijhem Kenmerkendvoordezedagwasvoormijdegroteharmo- Mogenwenogeenseenoproepplaatsenmetdebedoeling lichtenaandehandvantweeerva- zijn,”zeize. niewaarinallesplaatsvondendegeestelijkeatmosfeerdie vanméérderen,VKK’ersofniet,eenbijdragetemogenont- ringenzoalsdieopgetekendzijninde Maaropeendagleekzewatver- zichgaandewegopbouwde.Degeestelijkheidinhethoogkoor vangen?Dathoevengeenlangeof“geleerde”artikelentezijn. boekenvanPeterFenwick: TheArtof baasd.“Waaromismijnzusterbij functioneerdealsééngeheel,waarinJean-Marcenikeenvou- Kortenvanuithethart(ziebijvoorbeeldhetzomernummer Dying,enChrisCarter: Thescience mijnman?”vroegze,“Zeroepenme digwerdenopgenomen. 2010)iszekerookwelkom. oftheNear-DeathExperience,en allebeiomtekomen.”“Isuwzuster Indevoorbereidingsperiodewerdikvrijgehoudenvanelke Overdeartikeleninditnummerhoevenwehiernietuitte waaruitblijkthoebijzonderindru- dandood”,vroegéénvandetwee bemoeienis,zowellandelijkalsinZwolle.Hetvoeldewonder- weiden.Leestuzemaar,opeenrustigmoment,enbepaaltu kwekkenddezevisioenenkunnen verpleegkundigen.“Neen,zewoont lijkomjemetnietstehoevenbemoeien,terwijljeomgeving zelfmaarwatzeutezeggenhebben. zijn,ookvoordefysiekaanwezigenindesterfkamer.Zover- nogsteedsinChina”,antwoorddeze,“ikhebhaarinjarenniet zóbetrokkenis.Deinnerlijkevoorbereidingzelfvaltniette Ditwinternummerisgeenthemanummer“Kerstmis”.Toch teltFenwickinTheArtofDyingoverdevolgendecasus: gezien!” plannen,dieoverkomtje.Hetisdaneenweldaadomjevrijte willenwenietnalatenonzekerstwens2010uittespreken.We ToendezusterditverteldeaandochterLilywasdiehoge- kunnenvoelen. doendatmeteeningezondenversvan(mevrouw)Paulvan ‘In1968wasdemoedervanSheenaHardenergziek.Opeen lijkverbaasdenintranen.Zezei:“MijntanteinChinastierf Bijaankomstinhetkerkgebouwwerdikverrastdoorde Rooijen,(bestuurs)lidvan-ensubdiakenindekerkgemeente nachttoenhaarziekteopzijnhoogtepuntwas,zagzijaanhet tweedagengeleden.Webeslotenditnietaanmoedertevertel- veleaanwezigen,hetkoorvandekerkgemeenteZwolle,liefst DenHaag,metdankaanhaar: voeteindevanhaarbediemandstaan.Hetbleekhaarvaderte len–haarzusterhaddezelfdesoortkanker.Hetwaseenheel zesbisschoppenenanderegeestelijkenuitallerleilanden. zijn,dieechterkortdaarvoorwasoverleden.Hijglimlachte pijnlijkedood;zeleefdeineenafgelegendorpjewaargeen Hetrituaalheeftzijneigenlogica.Detransformatietotbis- Mogeonslevenzijnalsvlinders, naarhaar.Zewildemethemmeegaanentradaldusuithaar goedemedischevoorzieningenbeschikbaarwaren. schopgaatstapvoorstap.Eerstdeondervraging,dandebe- getransformeerd lichaam,maarhaarvaderschuddezijnhoofdenlietwetendat Wewildenonzemoedernietvanstreekbrengen,omdatze noemingvantaken,debeloftes,dewijdingslitanie,hetVeni inveelkleurigheidenvrijheid. hethaartijdnognietwas.Maardatalshaartijdwelkwamhij zelfzoziekis.” Creatormetdeontroerendehandopleggingvanallebisschop- Mogedegoudenverbindingen erzouzijnomhaartehalen. Toendemoederopdehoogtewerdgebrachtvandeziekte pen,deuitrustingvoordebisschoppelijkefuncties:hetzege- vanhetlevenswebdatonsdraagt, Welnu,tienjaarlater,injanuari1978,lagdemoedervan endoodvanhaarzuster,glimlachtezeenzei:“Noubegrijpik nenvanhandenenhoofdmetgewijdeolie,hetzegenenvan vooriedergaanstralen. SheenaHardenweerinhetziekenhuis,ergzieknaeenzware het”.Zestierfdriewekenlater–invrede.’ staf,ringenborstkruis,deoverhandigingdaarna,ookvande Mogedeongevormdeduisternis, operatie. mijter;hettonenaandekerkprovincie,derondgangmethet depotentievanderuimtezelf, Sheena:“Toenikhaaropeenmiddagopzochtbegonzete Terafsluitingnogeenverhaaldatwerdverteldaandeberoem- doormijzogeliefdeTeDeum.Allesmeteenbenaderingvan allenverbinden pratenoverwatikmoestdoennadatzewasheengegaan.Ik depsychiaterElizabethKübler-Ross: eneenaanroepingvandeHeiligeDrievuldigheid. methetLichtdataanhaarontspringt. vroeghaarwaarzedanheenging.Haarantwoordwas:ikga Verrassendwasopheteindhet“Admultosannos”.Deer- Mogejijgelukkigeninvredezijn. dood.Immers,haarhelefamiliewashaardiemiddagkomen HetbetreftdecasusvaneenAmerikaans-indiaansevrouwdie varingisalsofjeeenzeeoversteektenaandeanderekantver- bezoeken–endaarmeebedoeldezehaarmoeder,haarbroer opeenwegwerdaangereden.Deautomobilistdiehetgedaan welkomdwordt.Deeindprocessiewaseenwaarfeest,met PaulvanRooijen enhaarzusterdieechterallemaalgestorvenwarenindeacht had,reeddoorenlietdevrouwdusvoordoodlangsdeweg daarnafelicitatiesindekerkeneenfotosessie,tervastlegging jarendaarvoor.Endiehaddengezegddatzenúophaar liggen.Eenandereautomobiliststoptewelvoorhaar,enkon voordeeeuwigheid. *** wachttenindehemelendathetdustijdvoorhaarwasomte nogenkelewoordenmethaarwisselen.Zijvroeghemnaarhet Tijdensdereceptiewerdenmooieenlievetoesprakenge- gaan.Haarvader,dieerkennelijkookwas,hadhaaropnieuw reservaattegaannaarhaarmoederomtevertellenwatermet houden.Hetkoorzongnogmaals.Erwarenzoveelgelukwen- beloofddathijhaarzoukomenhalen.Zebeschreefhenstaan- haarwasgebeurd.Zezeierookbijdatzehaarvaderhadge- Danooknogevenhetvolgende: senencadeausdatiktijdenhandentekortkwam. deineenhalvecirkelrondomhaarbedenzezagenerallemaal