Projectrapporteur Nieuwe Competitieopzet Eindrapportage Van: De projectrapporteur Nieuwe Competitieopzet KNVB, mr. R.H.J. van Schaik Aan: De voorzitter en de leden van de Interdisciplinaire stuurgroep bestrijding voetbalvandalisme Betreft: Definitieve eindrapportage, 22 december 2005 Inleiding De stuurgroep heeft de projectrapporteur de taak gegeven te onderzoeken of en te bewaken dat alle betrokken partijen het pakket aan veiligheidsmaatregelen tijdig en adequaat uitvoeren. Dit onderzoek heeft bestaan uit: § het voeren van gesprekken met alle betrokken partijen; § het uitzetten van vragenlijsten onder de zeventien burgemeesters en de achttien veiligheidsmanagers van de BVO’s uit de eredivisie; § eigen waarneming bij veertien wedstrijdbezoeken (zie bijlage 1) en de daarop voorafgaande briefings van de politie en stewardorganisatie. In deze eindrapportage wordt voor alle maatregelen uit het pakket aangegeven wat de status van invoering is: gereed, nog niet gereed of volgens planning. “Gereed” betekent dat de betreffende maatregel op het moment van schrijven is ingevoerd zoals geformuleerd in de matrix. Dit betekent echter niet dat het beoogde doel van deze maatregelen al is bereikt, maar dat een inspanningsverplichting van de verantwoordelijke en betrokken partijen bij de maatregelen 1.1, 2, 2.2, 2.3, 3, 5, 6, 6.2, 6.4, 10.1 en 12 nog steeds vereist blijft. Over het resultaat van de verrichte inspanningen zal de projectrapporteur in juli 2006 rapporteren. “Nog niet gereed” betekent dat de betreffende maat regel op het moment van schrijven nog niet is ingevoerd en dat de datum waarop dit volgens de matrix had moeten gebeuren, gepasseerd is. Bij de maatregelen die nog niet gereed zijn, wordt aangegeven wat de reden hiervan is en wat de verwachte termijn van invoering is. “Volgens planning” betekent dat het de verwachting is dat de invoering van de betreffende maatregel gereed zal zijn voor de in de matrix genoemde datum. Ook hierbij wordt aangegeven wat de verwachte termijn van invoering is. De rapportage sluit af met enkele constateringen en de aanbeveling richting de stuurgroep in zake het steunen van de nieuwe competitieopzet van de KNVB in het seizoen 2006-2007. Maatregel 1 Verplichte uitkaart voor alle clubs Deadline: 01-08-2005 Status invoering: Gereed Alle BVO’s hebben een uitkaartsysteem beschikbaar en toepasbaar. De KNVB heeft de voorwaarden hieromtrent opgenomen in het handboek Veiligheid. RKC Waalwijk en Sparta hebben het uitkaartsysteem nog niet gebruikt, omdat zij in dit seizoen nog geen uitwedstrijd hebben gespeeld waarbij een verplichte reiscombi én een verplichte één op één kaartverkoop gold. Met uitzondering van FC Groningen, NAC Breda, RBC Roosendaal, RKC Waalwijk, Sparta, FC Utrecht, Vitesse en Willem II, gebruiken de overige tien BVO’s de uitkaart bij alle uitwedstrijden (dus ook bij A-wedstrijden). De uitkaartregeling blijkt effect te sorteren. Maatregel 1.1 Buiten de combi-regeling om reizen Deadline: 01-04-2005 Status invoering: Gereed Alle burgemeesters en BVO’s hebben tijdens gesprekken en via vragenlijsten aangegeven dat supporters die buiten de verplichte combi-regeling om toch naar een wedstrijd afreizen, in 1 geen geval alsnog worden toegelaten tot de wedstrijd. Zowel de burgemeester van Arnhem als de BVO Vitesse, geeft aan dat het in specifieke gevallen beter kan zijn om supporters toch toe te laten tot de wedstrijd, omdat daarmee juist ordeverstoringen buiten het stadion, bijvoorbeeld in de stad, kunnen worden voorkomen. In Arnhem is dat gebeurd bij de wedstrijd Vitesse – Roda JC in het seizoen 2004-2005. De maatregel is gereed, maar de projectrapporteur heeft geconstateerd dat er toch supporters van de bezoekende club met een geldig toegangsbewijs buiten de combi-regeling om in vakken van de thuisspelende club terecht zijn gekomen. Een voorbeeld is de wedstrijd Vitesse – Ajax op 11 december 2005. Op dit punt zijn extra inspanningsverplichtingen van betrokken partijen noodzakelijk. Daarom adviseert de projectrapporteur de stuurgroep om scherpere en aanvullende maatregelen te nemen (op het gebied van het buiten de combi- regeling om reizen en op het gebied van kaartverkoop), zodat dit fenomeen kan worden voorkomen. Maatregel 1.2 Verbetering centrale controle clubcard Deadline: 01-01-2006 Status invoering: Volgens planning De KNVB is in samenwerking met Bell ID en Human Inference gestart met het project ter verbetering van de centrale controle clubcard. De centrale controle van de aanvragen van kaarten wordt geautomatiseerd en verbeterd. Het systeem zal op 1 februari 2006 geïmplementeerd worden, zodat het bij de aanvragen voor kaarten voor het nieuwe seizoen toegepast kan worden. Dit betekent dat met ingang van het seizoen 2006-2007 de betrouwbaarheid van de uniciteit van de clubcard is verhoogd. Maatregel 2 BVO’s regelen zelf de orde en veiligheid en verkeersstromen voor wat betreft het private stadion(-terrein) Deadline: 01-08-2005 Status invoering: Gereed De projectrapporteur heeft geconstateerd dat alle BVO’s de regie en aansturing van de veiligheidsorganisatie voor wat betreft het private stadion(-terrein) zelf in handen hebben. Het verschilt per BVO hoe groot het aandeel van de politie is bij het regelen van de orde en veiligheid en verkeersstromen in en rond het stadion. Dit is afhankelijk van de infrastructuur rondom het stadion en de kwaliteit van de stewardorganisatie. De aanwezigheid van politie voor wat betreft de verkeersstromen op het private stadionterrein bestaat uit het begeleiden van bussen (o.a.in verband met de combi-regeling). Maatregel 2.1 Geen politie in of rond het private stadion (-terrein) Deadline: 01-08-2005 Status invoering: Nog niet gereed Bij alle BVO’s zijn één tot twee politiemensen in uniform in de commandoruimte aanwezig. Voor wat betreft de overige aanwezigheid van politie in het stadion kunnen de BVO’s in vier groepen worden verdeeld: Conform de maatregel: § geen politie, niet in burger en niet geüniformeerd, in het stadion aanwezig (FC Utrecht en Heerenveen); § supportersbegeleiders in burger zijn in het stadion aanwezig (ADO Den Haag, Willem II, Vitesse, Roda JC, RKC, RBC, NAC en AZ); Niet conform de maatregel: § supportersbegeleiders zijn herkenbaar in het stadion aanwezig (Ajax, Feyenoord, Sparta, FC Groningen, Heracles, PSV en NEC); § politie in uniform is herkenbaar in het stadion aanwezig. FC Twente biedt de politie de mogelijkheid gebruik te maken van de faciliteiten van het stadion. De politie mag ook plaatsnemen op de tribune. De burgemeester van Den Haag heeft aangegeven dat er bij C-wedstrijden van ADO Den Haag mogelijk ME in het stadion aanwezig zal zijn. Dit heeft zich in dit seizoen echter nog niet voorgedaan. De reden waarom er bij de genoemde BVO’s supportersbegeleiders in het stadion aanwezig zijn, is in het kader van de informatiepositie van de politie binnen supportersgroepen. De 2 meeste politiekorpsen doen dat met politiemensen in burger, anderen doen dat in uniform in verband met hun herkenbaarheid. Maatregel 2.2 Orde-, veiligheids- en verkeerstaken Deadline: 01-08-2005 Status invoering: Gereed In het stadion en op het stadionterrein ligt de verantwoordelijkheid en regie voor orde-, veiligheids- en verkeerstaken bij de BVO’s zelf. Rond het stadionterrein (openbaar terrein) ligt de verantwoordelijkheid en regie bij de politie. BVO’s zetten daarbij in toenemende mate eigen verkeersregelaars in. De mate waarin dat gebeurt, verschilt per BVO en is afhankelijk van de ligging van het stadion ten opzichte van het centrum en woonwijken en van de infrastructuur. De burgemeesters van Almelo, Den Haag, Eindhoven, Nijmegen en Rotterdam geven aan dat daarom bij drukke kruisingen en/of bij de op- en afrit van snelwegen de (coördinatie van de) verkeersregeling in handen van de politie ligt en zal blijven liggen. De bijdrage van BVO’s aan verkeerstaken rond het stadionterrein kan tot op zekere hoogte worden vergroot. Verkeersregelaars van de politie behoren tot het overgrote deel tot de vrijwillige politie. Maatregel 2.3 Verbeteren steward- en veiligheidsorganisatie Deadline: 01-08-2005 / 01-04-2005 / 01-06-2005 Status invoering: Gereed De resultaten van het project ‘Werving, selectie en behoud stewards’ zijn gepresenteerd tijdens de bijeenkomst veiligheidsmanagement van de KNVB op 11 augustus 2005. De KNVB heeft een aantal bijeenkomsten voor het veiligheidsmanagement van de BVO’s georganiseerd. Daar zijn verschillende onderwerpen met betrekking tot het veiligheidsmanagement besproken. Het opleiden in samenwerking met de voetbalcoördinatoren van de politie gaat gebeuren in voorbereiding op de play-offs (zie maatregel 8). Tussen de diverse BVO’s bestaan grote verschillen voor wat betreft het kwaliteitsniveau van de steward- en veiligheidsorganisatie. Elke BVO werkt op basis van haar eigen niveau actief aan de verbetering van de stewardorganisatie. Ajax, AZ, Feyenoord, Roda JC, Vitesse en PSV hebben hun organisatie goed op orde. ADO Den Haag, FC Groningen, Willem II, FC Twente, NEC en FC Utrecht zijn de kwaliteit nadrukkelijk aan het verbeteren. Sparta, RBC Roosendaal, RKC Waalwijk, NAC Breda en Heracles Almelo geven aan dat zij nog een belangrijke slag moeten en/of willen maken. Feyenoord overlegt met Sparta welke rol zij kan spelen in het verbeteren van de veiligheidsorganisatie van Sparta. Maatregel 2.4 Inrichting veiligheidsorganisatie Deadline: 01-08-2005 Status invoering: Nog niet gereed De KNVB zal in haar licentievoorwaarden de verplichting tot het beschikken over een goedgekeurde stewardopleiding opnemen. Dit zal worden meegenomen in de licentiecontroles