T.C. BAŞKENT ÜNİVERSİTESİ SOSYAL BİLİMLER ENSTİTÜSÜ BANKACILIK VE FİNANS ANABİLİM DALI BANKACILIK VE FİNANS YÜKSEK LİSANS PROGRAMI TÜRKİYE’DE YABANCI SERMAYELİ BANKALARIN GELİŞİMİ VE YABANCI SERMAYELİ ALTI BANKANIN ÖZSERMAYEYE SERBEST NAKİT AKIMLARI YÖNTEMİ İLE DEĞERLEMESİ YÜKSEK LİSANS TEZİ HAZIRLAYAN KAZİM KONUR ALP SÖNMEZ TEZ DANIŞMANI YRD. DOÇ. DR. ŞEREF HOŞGÖR ANKARA – 2014 1 İÇİNDEKİLER...........................................................................................................................2 TABLOLAR LİSTESİ................................................................................................................4 ŞEKİLLER LİSTESİ..................................................................................................................6 ÖNSÖZ.......................................................................................................................................7 ÖZET..........................................................................................................................................8 ABSTRACT................................................................................................................................9 GİRİŞ........................................................................................................................................10 I.BÖLÜM TÜRK BANKACILIK SİSTEMİNİN TEMELLERİ.............................................13 1.1. Bankanın Tanımı Ve Bankacılığın Kapsamı...........................................................13 1.1.1. Bankacılığın Tanımı Ve İşlevi...........................................................................13 1.1.2. Banka Türleri.....................................................................................................14 1.2. Türk Bankacılığı’nın Gelişimi................................................................................17 1.2.1. Cumhuriyet Öncesi Dönemde Türk Bankacılığı’nın Gelişimi.........................17 1.2.2. 1923-1932 Ulusal Bankacılığın Geliştiği Dönem.............................................18 1.2.3. 1933-1944 Devletçilik Ve Devlet Bankalarının Kuruluş Dönemi...................19 1.2.4. 1945-1960 Özel Bankaların Gelişme Dönemi...................................................20 1.2.5. 1961-1980 Planlı Dönem...................................................................................21 1.2.6. 1980-2000 Serbest Piyasa Dönemi....................................................................21 1.2.7. 2000 ve Sonrası Yeniden Yapılandırma Dönemi..............................................23 1.3. Yabancı Sermayeli Banka Kavramı Ve Türk Bankacılık Sistemi İçindeki Yeri...25 1.3.1. Yabancı Sermayeli Banka Kavramı Ve Gelişimi..............................................25 1.3.2. Türkiye’de Yabancı Sermayeli Bankaların Tarihsel Gelişimi..........................27 1.3.3.Yabancı Sermayeli Bankarın Türk Bankacılık Sektörüne Girişleri..................31 II.BÖLÜM DEĞERLEME KAVRAMI VE YÖNTEMLERİ.................................................37 2.1. Değerleme Kavramı Ve Değerleme Yapmanın Nedenleri......................................37 2.2. Farklı Değer Kavramları.........................................................................................39 2.3. Banka Değerlemede Kullanılan Yöntemleri...........................................................41 2.3.1. Göreceli Değerleme Yöntemi............................................................................42 2 2.3.2. Varlık Esaslı Değerleme Yöntemi.....................................................................44 2.3.3. Ekonomik Katma Değer Yöntemi.....................................................................45 2.3.4. İndirgenmiş Nakit Akımları Yöntemi...............................................................46 III.BÖLÜM ÖRNEK OLAY İNCELEMESİ: ALTI YABANCI SERMAYELİ BANKANIN DEĞERLEME UYGULAMASI..............................................................................................49 3.1. Değerleme Analiz Verileri.....................................................................................49 3.1.1. Banka Bilanço Ve Gelir Tablosu....................................................................49 3.1.2. T.C. Merkez Bankası Kurları..........................................................................51 3.1.3. Kurumlar Vergisi Oranı..................................................................................52 3.1.4. Özsermaye Maliyeti........................................................................................52 3.2. Altı Yabancı Sermayeli Bankaların Değerleme Uygulamaları...............................54 3.2.1. Burgan Bank A.Ş..............................................................................................54 3.2.2. Denizbank A.Ş..................................................................................................62 3.2.3. Finansbank A.Ş.................................................................................................70 3.2.4. HSBC Bank A.Ş................................................................................................78 3.2.5. ING Bank A.Ş...................................................................................................86 3.2.6. Turkland Bank A.Ş............................................................................................94 IV. BÖLÜM GENEL DEĞERLENDİRME VE SONUÇ......................................................102 EKLER....................................................................................................................................104 KAYNAKÇA..........................................................................................................................106 3 TABLOLAR LİSTESİ Tablo 1. Türk Bankacılık Sektöründe Faaliyet Gösteren Yabancı Sermayeli Bankalar (1980 – 2000).........................................................................................................................................30 Tablo 2. Türk Bankacılık Sektöründe Faaliyet Gösteren Yabancı Sermayeli Bankaların Payları (1980 - 2000)................................................................................................................30 Tablo 3. Türk Bankacılık Sektöründe Yabancı Sermayeli Bankalara Yapılan Satışlar (2001 – 2013).........................................................................................................................................32 Tablo 4. Banka Bilançosu.........................................................................................................50 Tablo 5. Banka Gelir Tablosu...................................................................................................51 Tablo 6. T.C. Merkez Bankası Efektif USD Yıl Sonu Satış Kuru (2006 – 2013)..................51 Tablo 7. Burgan Bank A.Ş. TL Bilançosu (2006 – 2013)........................................................54 Tablo 8. Burgan Bank A.Ş. TL Gelir Tablosu (2006 – 2013)..................................................55 Tablo 9. Burgan Bank A.Ş. TL Faaliyet Raporu Bilgileri (2006 – 2013)...............................55 Tablo 10. Burgan Bank A.Ş. USD Bilanço (2006 – 2013).......................................................56 Tablo 11. Burgan Bank A.Ş. USD Gelir Tablosu (2006 – 2013).............................................57 Tablo 12. Burgan Bank A.Ş. USD Faaliyet Raporu Bilgileri (2006 – 2013)..........................57 Tablo 13. Burgan Bank A.Ş. Yatay Analiz Bilgileri (2006 – 2013).........................................58 Tablo 14. Burgan Bank A.Ş. Bilanço Ve Gelir Tablosu (2013 – 2023)...................................60 Tablo 15. Burgan Bank A.Ş. Özsermayeye Serbest Nakit Akımları Değeri (2014 – 2023)....61 Tablo 16. Denizbank A.Ş. TL Bilançosu (2006 – 2013)..........................................................62 Tablo 17. Denizbank A.Ş. TL Gelir Tablosu (2006 – 2013)....................................................63 Tablo 18. Denizbank A.Ş. TL Faaliyet Raporu Bilgileri (2006 – 2013).................................63 Tablo 19. Denizbank A.Ş. USD Bilanço (2006 – 2013)...........................................................64 Tablo 20. Denizbank A.Ş. USD Gelir Tablosu (2006 – 2013)................................................65 Tablo 21. Denizbank A.Ş. USD Faaliyet Raporu Bilgileri (2006 – 2013)..............................65 Tablo 22. Denizbank A.Ş. Yatay Analiz Bilgileri (2006 – 2013).............................................66 Tablo 23. Denizbank A.Ş. Bilanço Ve Gelir Tablosu (2013 – 2023).......................................68 Tablo 24. Denizbank A.Ş. Özsermayeye Serbest Nakit Akımları Değeri (2014 – 2023).........69 Tablo 25. Finansbank A.Ş. TL Bilançosu (2006 – 2013).........................................................70 Tablo 26. Finansbank A.Ş. TL Gelir Tablosu (2006 – 2013)...................................................71 Tablo 27. Finansbank A.Ş. TL Faaliyet Raporu Bilgileri (2006 – 2013).................................71 Tablo 28. Finansbank A.Ş. USD Bilanço (2006 – 2013)..........................................................72 Tablo 29. Finansbank A.Ş. USD Gelir Tablosu (2006 – 2013)................................................73 Tablo 30. Finansbank A.Ş. USD Faaliyet Raporu Bilgileri (2006 – 2013)..............................73 Tablo 31. Finansbank A.Ş. Yatay Analiz Bilgileri (2006 – 2013)............................................74 Tablo 32. Finansbank A.Ş. Bilanço Ve Gelir Tablosu (2013 – 2023)......................................76 4 Tablo 33. Finansbank A.Ş. Özsermayeye