Tweede Kamer der Staten-Generaal 2 Vergaderjaar 2020–2021 35 572 Wijziging van enkele belastingwetten en enige andere wetten (Belastingplan 2021) Nr. 77 VERSLAG VAN EEN WETGEVINGSOVERLEG Vastgesteld 20 november 2020 De vaste commissie voor Financiën, de vaste commissie voor Binnen- landse Zaken en de vaste commissie voor Economische Zaken en Klimaat hebben op 26 oktober 2020 overleg gevoerd met mevrouw Van Huffelen, Staatssecretaris van Financiën – Toeslagen en Douane, en de heer Vijlbrief, Staatssecretaris van Financiën – Fiscaliteit en Belastingdienst, over: − het wetsvoorstel Wijziging van enkele belastingwetten en enige andere wetten (Belastingplan 2021) (Kamerstuk 35 572); − het wetsvoorstel Wijziging van enkele belastingwetten en enige andere wetten (Overige fiscale maatregelen 2021) (Kamerstuk 35 573); − het wetsvoorstel Wijziging van enkele wetten houdende aanpassing van de belastingheffing over sparen en beleggen in de inkomstenbelasting (Wet aanpassing box 3) (Kamerstuk 35 577); − het wetsvoorstel Wijziging van de Wet op de vennootschaps- belasting 1969 in verband met het voorkomen van langdurig uitstel van verliesneming ingevolge de liquidatie- en stakings- verliesregeling en het inperken van de reikwijdte van deze regelingen (Wet beperking liquidatie- en stakingsverliesrege- ling) (Kamerstuk 35 568); − het wetsvoorstel Wijziging van de Algemene wet inkomens- afhankelijke regelingen en enkele andere wetten met het oog op verbetering van de uitvoerbaarheid van toeslagen (Wet verbetering uitvoerbaarheid toeslagen) (Kamerstuk 35 574); − het wetsvoorstel Wijziging van de Wet belastingen op milieu- grondslag en de Wet Milieubeheer voor de invoering van een CO2-heffing voor de industrie (Wet CO2-heffing industrie) (Kamerstuk 35 575); − het wetsvoorstel Wijziging van de Wet opslag duurzame energie- en klimaattransitie in verband met de vaststelling van tarieven voor de jaren 2021 en 2022 (Kamerstuk 35 579); kst-35572-77 ISSN 0921 - 7371 ’s-Gravenhage 2020 Tweede Kamer, vergaderjaar 2020–2021, 35 572, nr. 77 1 − het wetsvoorstel Wijziging van de Wet maatregelen woning- markt 2014 II en de Woningwet (eenmalige huurverlaging huurders met een lager inkomen) (Kamerstuk 35 578); − het wetsvoorstel Wijziging van de Wet op belastingen van rechtsverkeer (Wet differentiatie overdrachtsbelasting) (Kamerstuk 35 576). Van dit overleg brengen de commissies bijgaand geredigeerd woordelijk verslag uit. De voorzitter van de vaste commissie voor Financiën, Tielen De voorzitter van de vaste commissie voor Binnenlandse Zaken, Ziengs De voorzitter van de vaste commissie voor Economische Zaken en Klimaat, Renkema De griffier van de vaste commissie voor Financiën, Weeber Tweede Kamer, vergaderjaar 2020–2021, 35 572, nr. 77 2 Voorzitter: Tielen Griffier: Schukkink Aanwezig zijn zeventien leden der Kamer, te weten: Alkaya, Azarkan, Beckerman, Bruins, Tony van Dijck, Kops, Krol, Lodders, Agnes Mulder, Nijboer, Omtzigt, Van Otterloo, Van Raan, Snels, Stoffer, Tielen en Van Weyenberg, en mevrouw Van Huffelen, Staatssecretaris van Financiën – Toeslagen en Douane, en de heer Vijlbrief, Staatssecretaris van Financiën – Fiscaliteit en Belastingdienst. Aanvang 11.00 uur. De voorzitter: Goedemorgen, al tezaam. Het is 11.00 uur. Ik heet iedereen die hier zit en iedereen die thuis of beneden meekijkt, van harte welkom bij dit wetge- vingsoverleg. We hebben er verheugd naar uitgekeken, want het gaat over het Belastingplan 2021. Daar is schriftelijk al van alles over gewisseld, maar vandaag en volgende week gaan we daar in ieder geval met elkaar over in gesprek en in debat. Het gaat over belastingen, dus het is voor de meeste mensen in Nederland nog relevant ook. In totaal gaat het over negen wetsvoorstellen en zijn er vier verschillende bewindspersonen bij betrokken. We hebben de dag dus zodanig ingedeeld, ook omdat er soms binnen fracties wisselende woordvoerders zijn, dat we dit plan gaan bespreken in blokken, zoals dat zo mooi heet. Volgens mij ligt het zwaartepunt bij het eerste blok, in ieder geval gezien de tijd die ik ervoor gereserveerd heb. Dat is het grote Belastingplan met de overige fiscale maatregelen, de Wet aanpassing box 3 en de Wet beperking liquidatie- en stakingsverliesregeling. De heer Vijlbrief zit daarbij; ik heet u zo nog specifiek welkom. Het tweede blok zou dan rond 15.00 uur moeten kunnen beginnen. Dat gaat over de Wet verbetering uitvoerbaarheid toeslagen. Dan is Staatssecretaris Van Huffelen ook bij ons aanwezig. Het derde blok zou volgens mijn planning rond 17.00 uur moeten beginnen. Dat gaat over de Wet CO2-heffing industrie en de wijziging van de Wet opslag duurzame energie- en klimaattransitie in verband met de vaststelling van tarieven voor de jaren 2021 en 2022. U begrijpt dat Minister Wiebes daar graag bij aansluit. Het vierde blok gaat dan over de woningmarkt, over de wijziging van de Wet maatregelen woningmarkt 2014 II en de Woningwet (eenmalige huurverlaging huurders met een lager inkomen) en de Wet differentiatie overdrachtsbe- lasting. Ik zal u overigens alle codes besparen. Daar zou Minister Ollongren als Minister van Binnenlandse Zaken en Wonen graag bij aansluiten, ware het niet dat zij vandaag ook in de Eerste Kamer verwacht wordt en aanwezig zal zijn, omdat daar de Wet maatregelen covid-19 wordt besproken. Daar moet zij ook voor beschikbaar zijn. Wellicht probeert ze om toch hier te zijn, maar goed, we moeten gewoon even kijken hoe de dag gaat verlopen. Ik ga u nu iets meer vertellen over hoe de dag wat mij betreft gaat verlopen. Het eerste blok loopt volgens mijn planning van ongeveer 11.00 uur tot 15.00 uur. Het lijkt me handig om ongeveer een halfuur te schorsen voor een lunchpauze, dus we gaan een natuurlijk moment vinden om die daarin in te plannen. Er is geen dinerpauze voorzien. Dat betekent dat het bij het wisselen van de blokken handig is om even een kleine snack, liefst een gezonde, tot u te nemen, zodat u het tot 20.00 uur uit kunt houden. Vandaag houden we de eerste termijn van de Kamer. Vandaag zijn dus alleen de Kamerleden aan het woord. Volgende week maandag laten we de bewindslieden aan het woord, en waarschijnlijk niet alleen de bewindslieden, maar dan hebben we het over de interrupties. Ik wil eigenlijk niet te star zijn, want daar houd ik niet van, en het is nogal een Tweede Kamer, vergaderjaar 2020–2021, 35 572, nr. 77 3 belangrijk, relevant en veelzijdig debat. Tegelijkertijd voel ik mij er, met u, verantwoordelijk voor dat iedereen aan de ene kant voldoende ruimte heeft om zijn bijdrage te leveren en zijn inbreng en interrupties te doen, en dat we aan de andere kant ook wel om ongeveer 20.00 uur klaar zijn, niet alleen om logistieke redenen maar ook gewoon voor ieders welzijn en welbevinden. Ik ga proberen om u erdoorheen te leiden, soms iets strakker en soms iets ruimtevoller. Ik hoop daar zo evenwichtig mogelijk in te zijn voor de Kamerleden. Dan weet u dat dat mijn intentie is. Of dat lukt, gaan we dan om 20.00 uur bezien. De spreektijden zijn onbeperkt, want we hebben het over wetgeving, maar ja, als u in herhaling vervalt of wat dan ook, zal ik wellicht toch proberen ervoor te zorgen dat u af gaat ronden. Als ik u vraag hoeveel tijd u nog nodig hebt, zou het handig zijn als u kan zeggen dat dat nog een korte tijd is. Zo ongeveer zie ik het voor me. Ik heet iedereen even bij naam welkom. Staatssecretaris Vijlbrief en twee mensen van zijn gevolg: welkom. De Kamerleden: meneer Tony van Dijck namens de Partij voor de Vrijheid, mevrouw Lodders namens de Volkspartij voor Vrijheid en Democratie, meneer Snels namens Groen- Links, meneer Omtzigt namens het Christen Democratisch Appèl, meneer Nijboer namens de Partij van de Arbeid, meneer Van Weyenberg namens Democraten 66, meneer Alkaya namens de Socialistische Partij. Even kijken, dan hebben we op de tweede rij meneer Van Raan namens de Partij voor de Dieren, meneer Stoffer namens de Staatkundig Gerefor- meerde Partij, meneer Van Otterloo namens 50PLUS en meneer Azarkan namens DENK. De volgorde die ik hierbij hanteerde is de zogenaamde begrotingsvolgorde. Dat betekent dat we beginnen met de grootste oppositiepartij, dan de grootste coalitiepartij en zo gaan we een beetje om en om verder. Zo proberen we er met elkaar een waardevolle, relevante dag van te maken. Meneer Van Dijck, u mag beginnen. Blok 1: Belastingplan kern De heer Tony van Dijck (PVV): Fijn. Dank u wel, voorzitter. Ik wilde beginnen met een artikel dat ik twee weken geleden las in Het Financieele Dagblad, waarin de Staatssecretaris, de heer Vijlbrief, deze baan «een feest» noemt. Mijn eerste vraag is: vindt hij dat nog steeds? Misschien kunnen we kijken of hij dat na mijn inbreng ook nog vindt. Voorzitter. Ik kan het niet laten om even te beginnen met het schokkende nieuws van vorige week: de brief van een ambtenaar, een vakcoördinator zelfs, die erop moest toezien dat men zich bij Toeslagen aan de Wet toeslagen hield. Hij registreerde dat dat niet gebeurde. Hij heeft het management dan ook gewaarschuwd en heeft gezegd dat er schadever- goedingen zouden moeten komen aan gedupeerde ouders. De top van de Belastingdienst wist dus al begin 2017 – ik geloof dat de heer Wiebes toen de Staatssecretaris was – dat er iets goed fout zat met de toeslagen. Omdat deze Staatssecretaris zichzelf zo’n ontzettende «hervormer» noemt, is mijn vraag dan ook: wat heeft de Staatssecretaris tot nu toe gedaan aan de organisatie van de Belastingdienst om dit soort debacles, zoals we al hier al vele keren besproken hebben, in de toekomst te voorkomen? Want het is natuurlijk schandalig dat een memo van een vakcoördinator – toch niet de eerste de beste – gewoon verdwijnt, dat de Kamer niet wordt geïnformeerd, dat zelfs de adviescommissie-Donner niet is geïnformeerd over dit memo en dat ook de parlementaire ondervra- gingscommissie hier niets van wist. We zijn als Kamer dus gewoon voor de gek gehouden en voorgelogen. Dit kan natuurlijk niet. Daarom is mijn vraag aan de Staatssecretaris hoe het voelt om deel uit te maken van een organisatie die dergelijke zaken onder de pet houdt.