AKTUALIZACJA PROGRAMU OCHRONY ŚRODOWISKA NA LATA 2015 - 2018 Z PERSPEKTYWĄ NA LATA 2019 – 2022 DLA GMINY RAJGRÓD Zleceniodawca Wykonawca EKOTON sp. z o. o. Gmina Rajgród siedziba: ul. Ciepła 12/4 15 – 472 Białystok ul. Warszawska 32 biuro: ul. Włókiennicza 7A lok. 14U 19 – 206 Rajgród 15 - 464 Białystok tel./fax: (+48) 85 744 67 95 www.ekoton.pl Aktualizacja Programu Ochrony Środowiska na lata 2015 – 2018 z perspektywą na lata 2019 – 2022 dla Gminy Rajgród Zamawiający: Gmina Rajgród ul. Warszawska 32 19 – 206 Rajgród Wykonawca: EKOTON Sp. z o.o. siedziba: ul. Ciepła 12/4; 15 – 472 Białystok biuro: ul. Włókiennicza 7A lok. 14U, 15 - 464 Białystok tel./fax. (85) 744-67-95 Zespół autorów: dr Grzegorz Chocian mgr inż. Beata Gładkowska - Chocian mgr inż. Joanna Bartnikiewicz Listopad 2014 © EKOTON sp. z o.o. 2 Aktualizacja Programu Ochrony Środowiska na lata 2015 – 2018 z perspektywą na lata 2019 – 2022 dla Gminy Rajgród SPIS TREŚCI 1. WSTĘP ................................................................................................................................................... 5 1.1 PODSTAWA PRAWNA OPRACOWANIA ......................................................................................................... 5 1.2 CEL AKTUALIZACJI PROGRAMU OCHRONY ŚRODOWISKA .............................................................................. 5 1.2 OKRES OBJĘTY OPRACOWANIEM ............................................................................................................... 6 1.3 METODYKA I ZAKRES PROGRAMU .............................................................................................................. 7 1.3.1 Metodyka opracowania ............................................................................................................... 7 1.3.2 Zakres opracowania .................................................................................................................... 8 1.4 POWIĄZANIA PROGRAMU Z DOKUMENTAMI STRATEGICZNYMI ....................................................................... 9 2. OCENA REALIZACJI DOTYCHCZASOWEGO PROGRAMU OCHRONY ŚRODOWISKA ...................... 41 3. INFORMACJE OGÓLNE ...................................................................................................................... 54 3.1 POŁOŻENIE I PODZIAŁ ADMINISTRACYJNY ................................................................................................ 54 3.2 LUDNOŚĆ ............................................................................................................................................. 59 3.3 GOSPODARKA ....................................................................................................................................... 60 3.4 DZIEDZICTWO HISTORYCZNE I KULTUROWE ............................................................................................. 64 3.5 TURYSTYKA ......................................................................................................................................... 68 3.6 KOMUNIKACJA I TRANSPORT .................................................................................................................. 72 4. STAN ŚRODOWISKA ........................................................................................................................... 73 4.1 POWIETRZE .......................................................................................................................................... 73 4.2 WODA I ŚCIEKI ..................................................................................................................................... 74 4.2.1 Wody powierzchniowe i podziemne ....................................................................................... 74 4.2.2 Źródła zanieczyszczeń wód ...................................................................................................... 79 4.2.3 Infrastruktura wodno – ściekowa ............................................................................................ 80 4.3 OCHRONA DZIEDZICTWA PRZYRODNICZEGO ............................................................................................. 82 4.3.1 Lasy .............................................................................................................................................. 82 4.3.2 Formy ochrony przyrody .......................................................................................................... 84 4.4 GOSPODARKA ODPADAMI ..................................................................................................................... 95 4.5 KLIMAT AKUSTYCZNY ........................................................................................................................... 97 4.6 PROMIENIOWANIE ELEKTROMAGNETYCZNE ............................................................................................ 99 4.7 ZAOPATRZENIE W ENERGIĘ CIEPLNĄ I ELEKTRYCZNĄ ........................................................................... 100 4.8 ZAOPATRZENIE W GAZ ....................................................................................................................... 102 4.9 ZŁOŻA SUROWCÓW ............................................................................................................................ 102 4.10 NADZWYCZAJNE ZAGROŻENIA ŚRODOWISKA ........................................................................................ 103 4.11 EDUKACJA EKOLOGICZNA .................................................................................................................. 104 4.12 ZRÓWNOWAŻONE WYKORZYSTANIE MATERIAŁÓW , WODY I ENERGII ...................................................... 108 5. PODSUMOWANIE STANU OBECNEGO ............................................................................................ 112 6. CELE I KIERUNKI OCHRONY ŚRODOWISKA ................................................................................... 118 7. PLAN OPERACYJNY ......................................................................................................................... 123 7.1 ZADANIA WŁASNE ............................................................................................................................... 123 7.2 ZADANIA KOORDYNOWANE ................................................................................................................... 124 7.3 ZAMIERZENIA INWESTYCYJNE W ZAKRESIE OCHRONY ŚRODOWISKA ........................................................... 131 8. ZAGADNIENIA SYSTEMOWE ............................................................................................................ 132 8.1 ZARZĄDZANIE I MONITORING ŚRODOWISKA ............................................................................................ 132 8.2 ZARZĄDZANIE I MONITORING REALIZACJI PROGRAMU .............................................................................. 135 8.2.1 Monitorowanie Programu ....................................................................................................... 135 8.2.2 Uwarunkowania realizacyjne Programu .............................................................................. 138 8.2.3 Uwarunkowania prawne ......................................................................................................... 138 © EKOTON sp. z o.o. 3 Aktualizacja Programu Ochrony Środowiska na lata 2015 – 2018 z perspektywą na lata 2019 – 2022 dla Gminy Rajgród 8.2.4 Planowanie przestrzenne ....................................................................................................... 139 8.2.5 Uwarunkowania społeczne ..................................................................................................... 139 8.2.6 Związek z integracją europejską .......................................................................................... 140 8.2.7 Efekt transgraniczny ............................................................................................................... 140 9. ASPEKTY FINANSOWE REALIZACJI PROGRAMU ........................................................................... 141 10. STRESZCZENIE W JĘZYKU NIESPECJALISTYCZNYM ................................................................ 148 SPIS RYCIN ................................................................................................................................................. 151 SPIS TABEL ................................................................................................................................................ 151 SPIS LITERATURY ...................................................................................................................................... 151 ZASOBY INTERNETOWE ........................................................................................................................... 153 © EKOTON sp. z o.o. 4 Aktualizacja Programu Ochrony Środowiska na lata 2015 – 2018 z perspektywą na lata 2019 – 2022 dla Gminy Rajgród 1. WSTĘP 1.1 Podstawa prawna opracowania Podstawę prawną opracowywania Programów ochrony środowiska stanowi ustawa z dnia 27 kwietnia 2001 roku Prawo ochrony środowiska (Dz. U. 2013 poz. 1232 ze. zm.), która zgodnie z art. 17 nakłada obowiązek sporządzania Programów ochrony środowiska na organy wykonawcze województwa, powiatu oraz gminy. Projekty opracowanych dokumentów podlegają zaopiniowaniu przez: Ministra właściwego do spraw środowiska w przypadku projektów wojewódzkich programów, Organ wykonawczy województwa w przypadku projektów powiatowych, Organ wykonawczy