REGIONALNA DYREKCJA LASÓW PAŃSTWOWYCH W SZCZECINIE PLAN URZĄDZENIA LASU DLA NADLEŚNICTWA BIERZWNIK na okres od 1 stycznia 2014 r. do 31 grudnia 2023 r. PROGRAM OCHRONY PRZYRODY Program opracowano w Biurze Urządzania Lasu i Geodezji Leśnej Oddział w Gorzowie Wlkp. Program wykonał: Sprawdził: [email protected] www.gorzow.buligl.pl Gorzów Wielkopolski 2013 2 Wprowadzenie…………………………………………………………………………………………………5 A. OGÓLNA CHARAKTERYSTYKA NADLEŚNICTWA BIERZWNIK………………………………….6 1. Historia regionu ................................................................................................................................................. 6 2. Położenie. ........................................................................................................................................................ 14 4. Regionalizacja geobotaniczna. .......................................................................................................................... 17 5. Regionalizacja fizyczno – geograficzna. ........................................................................................................... 18 6. Regionalizacja klimatyczna. ............................................................................................................................. 19 6. Miejsce i rola Nadleśnictwa Bierzwnik w gospodarce przestrzennej regionu. ................................................. 20 7. Porównanie wybranych cech drzewostanów różnych jednostek leśnych. ......................................................... 22 8. Grupy funkcji lasów Nadleśnictwa Bierzwnik. ................................................................................................ 22 9. Charakterystyka kompleksów leśnych. ............................................................................................................. 23 B.FORMY OCHRONY PRZYRODY – ISTNIEJĄCE, PROJEKTOWANE I PROPONOWANE………....24 I. Ustawa o ochronie przyrody. ............................................................................................................................. 24 1. Istniejące, projektowane i proponowane formy prawnej ochrony przyrody w Nadleśnictwie Bierzwnik. ...... 25 2. Rezerwaty przyrody- istniejące. ........................................................................................................................ 25 3. Rezerwaty przyrody- proponowane. ................................................................................................................. 36 4. Obszary chronionego krajobrazu. .................................................................................................................... 38 5. Obszary Natura 2000......................................................................................................................................... 40 6. Pomniki przyrody istniejące .............................................................................................................................. 65 7. Pomniki przyrody proponowane. ...................................................................................................................... 66 8. Użytki ekologiczne istniejące............................................................................................................................ 66 10. Ochrona gatunkowa. ....................................................................................................................................... 75 II. Ustawa o lasach. ............................................................................................................................................... 85 1. Gospodarstwo specjalne. ................................................................................................................................... 86 2. Lasy ochronne ................................................................................................................................................... 87 III. Inne formy ochrony przyrody. ........................................................................................................................ 87 1. Drawieński Park Narodowy. ............................................................................................................................. 87 2. Obszar węzłowy ................................................................................................................................................ 88 3. Korytarze ekologiczne. .................................................................................................................................... 89 C. WALORY PRZYRODNICZO-LEŚNE…………………………………………………………………...90 1. Rzeźba terenu. ................................................................................................................................................... 90 2. Budowa geologiczna. ........................................................................................................................................ 91 3. Typy gleb. ......................................................................................................................................................... 91 4. Wody. ................................................................................................................................................................ 91 5. Roślinność. ........................................................................................................................................................ 94 6. Świat zwierzęcy. ............................................................................................................................................... 96 7. Typy siedliskowe lasu. ..................................................................................................................................... 96 8. Drzewostany...................................................................................................................................................... 97 9. Ekologiczna ocena stanu lasu. ......................................................................................................................... 101 3 10. Inne cenne obiekty przyrodnicze na terenie Nadleśnictwa Bierzwnik. ......................................................... 109 11. Cenne obiekty dziedzictwa kulturowego na terenie Nadleśnictwa Bierzwnik .............................................. 132 12. Obiekty przyrodnicze objęte ochroną prawną, zlokalizowane w zasięgu terytorialnym Nadleśnictwa Bierzwnik, inne niż te położone na gruntach nadleśnictwa................................................................................. 135 13. Obiekty kultury materialnej i inne przyrodnicze w zasięgu terytorialnym Nadleśnictwa Bierzwnik. ......... 135 D. ZAGROŻENIA…………………………………………………………………………………………..143 1. Czynniki biotyczne. ........................................................................................................................................ 143 2. Czynniki abiotyczne. ....................................................................................................................................... 144 3. Czynniki antropogeniczne. .............................................................................................................................. 146 E. WYTYCZNE DO ORGANIZACJI GOSPODARSTWA LEŚNEGO ORAZ WYKONYWANIA PRAC W NADLEŚNICTWIE…………………………………………………………………………………………150 1. Wytyczne do organizacji gospodarstwa leśnego. ............................................................................................ 150 2. Wytyczne w sprawie wykonywania prac leśnych. .......................................................................................... 151 F. PLAN DZIAŁAŃ – ZESTAWIENIE PRAC OBJĘTYCH PROGRAMEM OCHRONY PRZYRODY...152 I. Obligatoryjne zadania z zakresu ochrony przyrody. ..................................................................................... 152 II. Fakultatywne wskazania ochronne ................................................................................................................. 152 1. Ochrona różnorodności biologicznej............................................................................................................... 152 2. Działania dotyczące prawnych form ochrony przyrody. ................................................................................. 153 3. Zalecenia w zakresie ochrony cennych gatunków roślin naczyniowych. ....................................................... 154 4. Zalecenia w zakresie ochrony cennych roślin zarodnikowych. ...................................................................... 154 5. Zalecenia w zakresie ochrony starych i cennych drzew. ................................................................................ 154 6. Zalecenia z zakresu ochrony fauny kręgowców. ............................................................................................. 155 7. Zalecenia w zakresie ochrony fauny bezkręgowców . .................................................................................... 155 8. Zalecenia w zakresie ochrony pamiątek kultury leśnej i kultury powszechnej w lasach. ............................... 156 9. Kształtowanie stosunków wodnych i ochrona siedlisk hydrogenicznych w lasach. ....................................... 156 10. Kształtowanie strefy ekotonowej. ................................................................................................................. 157 11. Zalesienia porolne. .......................................................................................................................................