Suchy jak pieprz Zanim się utworzyła chroniąca pokrywa wegetacyjna po młodym okresie zlodowaceń, wiatr z luźnego piachu utworzył wydmy. Tak powstały typowe obszary śród-wydmowe; przede wszystkim na płaszczyznach piaszczystych na południu (np. na wrzosowisku Schönower Heide), na zachodzie Parku Przyrod- niczego oraz w obszarze granicznym doliny Eberswalder Ur- stromtal między Melchow i Biesenthal (w Melchower Schweiz). Woda i las W trakcie badań geologicznych odkryto tam warstwę ziemi Zimorodek zwyczajny Storczyk szerokolistny Kumak nizinny brunatnej sprzed ponad 12.000 lat ukrytą pod wydmami, którą Ponad połowa Parku Przyrodniczego jest pokryta lasami. nazwano od miejsca znalezienia ziemią „Finowboden”. Świad- Biesenthal. Resztki murów znajdują się jeszcze na górze Dominuje tu sosna; w niektórych miejscach jest jeszcze bliski czy ona o międzyczasowej fazie ociepleń i obrośnięcia wegeta- Dwa regiony – jeden park Historia i historie zamkowej (Schloßberg). W sąsiedztwie wznosi się na naturalnemu skład drzew: bukowy las nad jeziorem Liepnitz- cyjnego około końca młodego okresu zlodowaceń. wyspie piaskowej łąki nadrzecznej Finowaue 4 metrowe Park Przyrodniczy Barnim o powierzchni 750 km² jest see i na wrzosowiskach Barnimer Heide; mieszany las dębowy W zagospodarowanych berlińskich lasach założono prowa- Saga mówi, że hrabia z domu Askanów (=Aschersleben) wzniesienie Reiherberg: słowiański wał okrągły o średnicy wspólnym obszarem ochrony przyrody krajów związkowych na trzęsawiskach Kreuzbruch; trzęsawiska olchowe w dolinach dzącą przez dzisiejsze wrzosowiska ścieżkę rowerową z wieżą Albrecht I z miasta Ballenstedt, zwany „niedźwiedź‟, 45 m. Nazwa miejscowości Biesenthal pochodzi od osad- Brandenburgia i Berlin. 5,4 % parku znajduje się na północy Finow- oraz Briesetal. Charakterystyczne dla Parku są jego widokową. Dzisiejsze wrzosowisko natomiast powstało na by- w połowie wieku 12. polował w gęstych barnimskich ników z regionu Altmark. Pierwotna nazwa słowiańska do berlińskich części miasta Pankow i Reinickendorf. Natomiast jeziora, oczka polodowcowe i rzeki, których historie powstania łym poligonie. Tam, gdzie kiedyś jeździły czołgi, dziś znajduje lasach na niedźwiedzie. Zgubił się i znalazł się w karcz- dziś pozostała tajemnicą. brandenburska część znajduje się między miejscowościami się częściowo bardzo od siebie różnią. Jedną cechę mają nato- się obszar chronionej przyrody o powierzchni 5000 hektarów. mie. Świetne piwo i piękna okolica zmotywowały go do Bernau, Bad Freienwalde, Eberswalde, Liebenwalde i Ora- miast wspólną: swoją egzystencję zawdzięczają najmłodszym Krzewy i drzewa porastające wrzosowisko utrzymują fioletową założenia miasta Bernau. Faktem jest, że zamieszkały Krajowy urząd do spraw środowiska naturalnego w Brandenburgii, Oddział Prasowy i Public Relations nienburg. Nieważne czy zbliżyć się do „geologicznego‟ terenu zlodowaceniom. Małe, często o kształcie księżyca oczka polo- widoczność dla gości oraz tworzą już dziś rzadko spotykaną przez Słowian i przez wielu interesentów upragniony Redakcja: Landesamt für Umwelt, Gesundheit und Verbraucherschutz, Barnim od południa przez berlińską dolinę Urstromtal czy dowcowe są terenem życiowym zwierzęcia godłowego herbu przestrzeń życiową dla zagrożonych gatunków. Około jedna region Barnim dopiero w połowie 13. wieku dostał się 14476 Potsdam, OT Groß Glienicke, Seeburger Chaussee 2, Tel. (03 32 01) 4 22 - 0 oraz Park Przyrodniczy Barnim od północy przez dolinę Eberswalder Urstromtal czy też od Parku Przyrodniczego – kumaka nizinnego. Przy współpracy z trzecia wylęgu np. dudka czy lelka kozodoja na skalę Niemiec w ręce Askanów. Tutaj spoczywał „ojciec regionu Mar- Zdjęcia: Brodersen, Klaeber, Liebke, Schneeweiß zachodniej strony – niziny Havelniederung: ten park jest – raz rolnikami doprowadzono oczka polodowcowe do stanu natural- znajduje się na byłych brandenburskich poligonach. chii”, od połowy 12. wieku w posiadaniu słowiańskiego Mapa: Pro Line Concept, Berlin mniej raz bardziej – wyjątkową płaszczyzną wyżynną. Park nego, co ustabilizowało istnienie płazów i co doprowadziło do Brennaburgu (Brandenburg) a od 1157 do 1170 roku Opracowanie/Produkcja: Power DesignThing GmbH Druck: Brandenburgische Universitätsdruckerei Potsdam Przyrodniczy Barnim nie jest jednak równoznaczny z jednostką odrodzenia bogactwa gatunków w przygranicznym obszarze pierwszy brandenburski hrabia marchijski, już od ponad Stan: Dezember 2010 geologiczną. Obejmuje on przede wszystkim tzn. Westbarnim rolniczym. W jeziorach Wandlitzer See oraz Liepnitzsee łowi się 70 lat w swoim grobowcu w Ballenstedt. Regiony krań- (Zachodni Barnim), a poza tym części doliny Eberswalder Ur- jako rarytas cenioną sielawę. Tematem tabu dla smakoszy są cowe Barnim są prastarym rejonem osiedlowym. Znale- stromtal oraz niziny Havelniederung, podzielonej przez szybką natomiast żyjące w rzekach bliskich naturalnym, będące pod ziska z młodego okresu kamienia oraz z okresu brązu są rzekę Hawelę. Podczas najmłodszego okresu zlodowaceń (zlo- ochroną ryby minóg strumieniowy, głowacz białopłetwy oraz wystawione w części krajoznawczej muzeum rolniczego. Park Przyrodniczy dowacenia Wisły) region Barnim leżał w obszarze granicznym koza. Pasjonaci ornitologii mogą natomiast zaobserwować tu Podczas wędrówek ludów w 4./5. wieku mieszkańcy – w lodowca, który jedynie dopieścił krajobraz wyżyny, powstały zimorodka zwyczajnego i pliszkę górską a goście zimowi także tym czasie Germanie – opuścili te tereny. Zaludnili je po- Barnim w czasie zlodowacenia Saale-Kaltzeit. Złamania kant Barnim pluszcza zwyczajnego. Szczęścia potrzeba natomiast by zaobser- tem Słowianie. Swoje ślady pozostawili w wielu nazwach i utworzoną przez to berlińską dolinę Urstromtal najlepiej po- wować płochliwą wydrę europejską i bobra europejskiego. Jed- miejscowości i rzek. Pod koniec wieku 12. rozpoczęły się dziwiać z drogi krajowej B1/B5 (Berlin, Alt-Kaulsdorf) w stronę nak jego ślady, największego gryzonia europejskiego – m. in. nad podboje niemieckie. Do założonych przez brandenbur- Landesamt für Umwelt, Park Przyrodniczy Narodowe Krajobrazy trzęsawisko nad Odrą (Oderbruch) w Falkenberg (Karlsburg). rzeką Langer Trödel (kanał Finowkanal) – są nie do przeoczenia. skich hrabiów marchijskich zamków należał też ten w Gesundheit und Verbraucherschutz Barnim Przyrodnicze Liebenthal Groß Golzow Brodowin Chorin Schönebeck Werbellin- 11 Falkenthal see Eichhorst Werbellin Werbellinsee Kloster Zaun 167 Hammer Chorin Biosphärenreservat Schorfheide-Chorin Britz Sandkrug Liebenberg Liebenwalde l Buckow 109 a n Üdersee a k 198 Kolonie Informacja Turystyczna Klandorf n i l l Britz Neuehütte e Rosenbeck Lichterfelde b Kreuz- Grüneberg Zerpenschleuse r e der-H Liepe Tourismusverein berg W W O av Langer Trödel Finowfurt el-K anall Naturpark Barnim e.V. l l Finowfurt Neuholland a a Finow n n Bahnhofsplatz 2, 16348 Wandlitz a a Havell - Kanall k k er - Marienwerder s s Od Eberswalde s s Finowkanal Tel: (03 33 97) 6 72 77 o o V V Niederfinow Zweigstelle: Finowkanal ll ORTE OFERTA zwierzęcy Zoo/Park botaniczny Zakład rekreacyjny Park Muzea Kemping łódek Wypożyczalnia golfowy Plac rolnych rolny/artykułów Targ gospodarstwa Sklep e Berliner Straße 1, 16359 Biesenthal v a Ruhlsdorf H Tel. (0 33 37) 49 07 18 Basdorf • le Eiserbuder Freienhagen el See Karlswerk hn Gr. Sc Sommerfelde Berlin (Blankenfelde) • Lottsche- Sophien- Urząd do spraw turystyki Bernau see städt Hohenfinow Berlin (Lübars) • • tt Bürgermeisterstraße 4, g Großer g ee Kl. l Samithsee Specht- Tornow • • eel 16321 Bernau pod Berlinem Bernau pod Berlinem g ll Finow hausen l S iil c t hwärze s Klosterfelde Mittel- 167 Tel: (0 33 38) 76 19 19 Biesenthal • • e Prenden prendener k c See e Birkenwerder • Rzut beretem Nassenheide r t Bauer- S Informacja Turystyczna Eberswalde N see 2 N Falkenberg o Danewitz • n Wszechstronni: Współpracownicy Friedrichs- Stolzenhagen Strehle- n Cöthen Steinstraße 3, 16225 Eberswalde Zehlendorf see e Schönholz n • • • • f Eberswalde thal f l straży przyrodniczej są osobami ie Neugersdorf Tel: (0 33 34) 6 45 20 Kolejami S 1, S 2 oraz S 8 łatwo dotrzeć do znanych celów Grabow- ß zwischen Wensickendorf u. Bogen- Melchow Trampe Finowfurt • • see see Lanke Gr. Dannenberg pierwszego kontaktu dla gości Par- Schmachtenhagen Sa/So Wuken- Gamen- Informacja i Centrum Turystyczne wycieczkowych, jak np. dolina Briesetal, lasy Buchower Forst, Stolzen- see Klosterfelde • • Strecke stiltillgelegt Lanke see ku Przyrodniczego i jego mieszkań- Schmachten- hagener Ützdorf Biesenthal Gersdorf Krummen- Am Alten Walzwerk 1, 16277 Eberswalde See pfahl Kreuzbruch • szczególnie cenione przez ornitologów stawy Karower Teiche hagen- Wandlitz Kruge- ców. Realizują projekty związane Tel: (0 33 34) 38 49 20 tzer S ndli ee Ober- Gersdorf Lanke • • Wensicken- a see Stree- z ochroną biotopów i gatunków; oraz krajobrazy Hobrechtsfelder Rieselfeldlandschaft. Kolej- Lehnitz- W Tuchen - Klobbicke Torgelow Oranienburg see dorf Hellsee see Grüntal Kruge Związek Turystyczny Lehnitz • Rahmer prowadzą stałe obserwacje rzad- ka „Heidekrautbahn“ (NE 27) doprowadzi gości do samego See w Liebenwalde Liebenwalde • • Lehnitz 273 Liepnitz- Wölsickendorf kich gatunków, takich jak np. bóbr see Sydow Heckelberg 158 Havelstraße 1a, 16559 Liebenwalde Lobetal • centrum Parku Przyrodniczego. Od stacji Berlin-Karow jedzie Wandlitz i wydra czy orchidea; uczestniczą Tel: (03 30 54) 9 07 72 Brunow Wölsickendorf- Marienwerder • Danewitz w tzw. dniach projektowych oraz ona do klasycznych celów wycieczkowych jak Wandlitz oraz Lobetal Wollenberg Melchow • Wollenberg