Strategia Obszaru Rozwoju Społeczno – Gospodarczego Powiatu Brodnickiego na lata 2015-2020 Wersja z dnia 12 lipca 2018r. Załącznik do uchwały nr XXIII/ 34 /2018 Komitetu Sterującego ORSG Powiatu Brodnickiego z dnia 12 lipca 2018r. Dokument: Strategia Obszaru Rozwoju Społeczno-Gospodarczego Powiatu Brodnickiego na lata 2015-2020 Zamawiający: Powiat Brodnicki ul. Kamionka 18, 87-300 Brodnica Gmina Miasta Brodnicy ul. Kamionka 23, 87-300 Brodnica Miasto i Gmina Jabłonowo Pomorskie ul. Główna 28, 87-330 Jabłonowo Pomorskie Miasto i Gmina Górzno ul. Rynek 1, 87-320 Górzno Gmina Bartniczka ul. Brodnicka 8, 87-321 Bartniczka Gmina Bobrowo Bobrowo 27, 87-327 Bobrowo Gmina Brodnica ul. Zamkowa 13a, 87-300 Brodnica Gmina Brzozie Brzozie 50, 87-313 Brzozie Gmina Osiek Osiek 85, 87-340 Osiek Gmina Świedziebnia Świedziebnia 92a, 87-335 Świedziebnia Gmina Zbiczno Zbiczno 140, 87-305 Zbiczno Wykonawca: Grant Thornton Frąckowiak sp. z o.o. sp. k. ul. Abpa Antoniego Baraniaka 88E 61-131 Poznań T +48 61 62 51 100 F +48 61 62 51 101 www.GrantThornton.pl Member of Grant Thornton International Ltd Data: 12 lipca 2018r. Strona | 2 Spis treści Wstęp ............................................................................................................................................................................... 4 1. Diagnoza sytuacji społeczno-gospodarczej ORSG Powiatu Brodnickiego ........................................... 9 1.1. Podział terytorialny i sytuacja demograficzna .................................................................................... 9 1.2. Gospodarka i rynek pracy ...................................................................................................................20 1.3. Pomoc społeczna..................................................................................................................................31 1.4. Ochrona zdrowia ..................................................................................................................................40 1.5. Edukacja .................................................................................................................................................43 1.6. Kultura ...................................................................................................................................................53 1.7. Obszary problemowe wymagające rewitalizacji ...............................................................................55 1.8. Środowisko przyrodnicze ....................................................................................................................58 1.9. Infrastruktura techniczna ....................................................................................................................63 1.10. Efektywność energetyczna .............................................................................................................71 1.11. Podsumowanie diagnozy ................................................................................................................74 2. Terytorialny wymiar wsparcia ......................................................................................................................76 3. Cele rozwojowe ..............................................................................................................................................82 4. Priorytety inwestycyjne .................................................................................................................................90 5. Tryb i zasady naboru projektów do Strategii.............................................................................................94 6. Lista przedsięwzięć oraz instrumenty realizacji.........................................................................................96 7. Wskaźniki do osiągnięcia w obszarze ...................................................................................................... 148 8. System wdrażania i monitorowania ......................................................................................................... 150 Strona | 3 Wstęp Polityka terytorialna jest narzędziem służącym do realizacji założeń Strategii rozwoju kujawsko- pomorskiego do roku 2020 poprzez wykorzystanie m.in. środków unijnych, a w szczególności środków z Regionalnego Programu Operacyjnego Województwa Kujawsko-Pomorskiego na lata 2014 – 2020. Zarząd Województwa Kujawsko-Pomorskiego w dniu 4 lutego 2015 roku przyjął założenia polityki terytorialnej województwa kujawsko-pomorskiego na lata 2014 – 2020, które są usystematyzowanym zestawieniem procesu planowania i wdrażania polityki terytorialnej na czterech poziomach: . Poziom wojewódzki – obejmujący miasta Bydgoszcz i Toruń oraz obszar powiązany z nimi funkcjonalnie (ZIT wojewódzki), . Poziom regionalny i subregionalny – obejmujący miasta Włocławek, Grudziądz i Inowrocław wraz z ich obszarami powiązanymi z nimi funkcjonalnie (OSI miast regionalnych/subregionalnych), . Poziom ponadlokalny – obejmujący obszar powiatu ziemskiego (Obszary Rozwoju Społeczno- Gospodarczego), . Poziom lokalny – działający w ramach realizacji idei rozwoju lokalnego kierowanego przez społeczność (RLKS). Obszar Rozwoju Społeczno-Gospodarczego swoim zasięgiem obejmuje jednorazowo jeden Powiat. Starosta Powiatowy jest inicjatorem i koordynatorem przedsięwzięć w ramach ORSG. Ponadto podejmuje działania na rzecz stworzenia warunków dla współpracy w zakresie rozwoju społeczno- gospodarczego. Współpraca Starostwa Powiatowego z pozostałymi jednostkami terytorialnymi z obszaru powiatu i partnerami społeczno-gospodarczymi odbywa się w ramach Porozumienia, którego sygnatariuszami są przedstawiciele Powiatu oraz poszczególnych miast i gmin1. Strategia Obszaru Rozwoju Społeczno-Gospodarczego Powiatu Brodnickiego stanowi zbiór wytycznych dotyczących postawionych celów, zadań i środków ich realizacji na podstawie specyfiki analizowanego obszaru. Przedstawia zarys ogólny oraz szczegółowy, określający kierunek działań władz Powiatu, zachowując jednocześnie elastyczność, dającą możliwość wprowadzania zmian określonych jego elementów. Przygotowanie niniejszego dokumentu zlecono firmie Grant Thornton Frąckowiak Sp. z o.o. przez sygnatariuszy Porozumienia. Strategia powstała przy współpracy z reprezentantami Starostwa Powiatowego w Brodnicy, przedstawicielami władz Gmin wchodzących w skład Powiatu oraz instytucji i jednostek organizacyjnych działających na jego terenie, w oparciu o wyniki przeprowadzonych wywiadów, spotkań i konsultacji społecznych. Strategia składa się z ośmiu rozdziałów. Struktura dokumentu wraz z krótką charakterystyką poszczególnych rozdziałów została przybliżona w poniższej tabeli. 1 Zasady Oceny Strategii Obszaru Rozwoju Społeczno-Gospodarczego przez IZ RPO Strona | 4 Tabela 1. Struktura dokumentu Tytuł rozdziału Zakres Obecna sytuacja Powiatu z podziałem na poszczególne obszary z wyszczególnieniem wniosków oraz z podsumowaniem Rozdział 1 Diagnoza zawierającym najważniejsze problemy i bariery rozwojowe oraz potencjały i szanse obszaru Główne problemy rozwojowe, uwarunkowania i potencjały Powiatu Brodnickiego w odniesieniu do poszczególnych Rozdział 2 Terytorialny wymiar wsparcia priorytetów inwestycyjnych przewidujących zintegrowane podejście do rozwoju terytorialnego Cele rozwojowe operacyjne i strategiczne uwzględniające Rozdział 3 Cele rozwojowe założenia innych dokumentów strategicznych Tabela przedstawiająca logikę interwencji strategicznej, wskazującą metody realizacji celów, zasięg terytorialny oraz Rozdział 4 Priorytety inwestycyjne mierzalne rezultaty realizacji poszczególnych działań w postaci planowanych do osiągnięcia wskaźników Tryb i zasady naboru projektów Szczegółowe omówienie trybu i zasad naboru projektów do Rozdział 5 do Strategii Strategii Lista przedsięwzięć oraz Lista założonych przedsięwzięć oraz narzędzia ich realizacji z Rozdział 6 instrumenty realizacji podziałem na listę podstawową i rezerwową Wskaźniki do osiągnięcia w Lista i opis wskaźników wyznaczonych do osiągnięcia w Rozdział 7 obszarze obszarze System wdrażania i Wytyczne dotyczące metod wdrażania i monitorowania działań Rozdział 8 monitorowania ujętych w Strategii Źródło: Opracowanie własne Punktem wyjściowym w opracowaniu Strategii Rozwoju Powiatu Brodnickiego była analiza dokumentów dostarczonych przez przedstawicieli Starostwa Powiatowego oraz władz Gmin wchodzących w skład Powiatu, danych Głównego Urzędu Statystycznego (Bank Danych Lokalnych), jak również ogólnodostępne informacje na temat Powiatu i Gmin wchodzących w jego skład. Uzupełnieniem tych informacji i wniosków z nich wyciągniętych było przeprowadzone wśród przedsiębiorców badanie ankietowe. Wynikiem zebrania powyższych informacji jest diagnoza, opracowana w poniższych obszarach. Strona | 5 Schemat 1. Przygotowanie diagnozy do Strategii Podział terytorialny i sytuacja demograficzna Gospodarka Efektywność i rynek energetyczna pracy Infrastruktur Pomoc a techniczna społeczna Najważniejsze problemy i bariery rozwojowe Potencjały i szanse obszaru Środowisko Ochrona przyrodnicze zdrowia Obszary problemowe Edukacja wymagające rewitalizacji Kultura Źródło: Opracowanie własne. Część diagnostyczna dokumentu stanowiła podstawę do opracowania części strategiczno- operacyjnej Strategii. Schemat 2. Proces powstawania Strategii Główne Lista problemy przedsięwzięć Priorytety Diagnoza rozwojowe, Cele rozwojowe inwestycyjne oraz uwarunkowani instrumenty a i potencjały realizacji Źródło: Opracowanie własne Na podstawie przeprowadzonej diagnozy, zdefiniowano najważniejsze