Republika e Shqipërise (Republika Albanii) Powierzchnia: 28 748 km2 Liczba ludności (2009): 3 639 453 Prezydent (od 2012, kadencja: 5 lat): Bujar Faik Nishani (Partia Demokratyczna Albanii) Premier (od 2013, kadencja parlamentu: 4 lata): Edi Rama (Socjalistyczna Partia Albanii) Partia Poglądy Geneza Ludzie Wyniki wyborów: liczba mandatów (% głosów) Republikańska Partia -reformy rynkowe (zwrot wyrosła z opozycji Skendar Hoti •1992 - 1 Albanii (PRSh) - Partia ziemi do 60 ha na rodzinę, antykomunistycznej Sabri Godo •1996 - 3 Republikane ë prywatyzacja) o ideologii Fatmir Mediu •1997 - 1 (0,65%) Shqipërisë - walka z korupcją konserwatywnej; powstała •2001 - 5 - Albania etniczna, w 1991 •2005 – 11 (20,1%) przyłączenie Czamerii 2001 - część koalicji BF 2009 - 1 (2,11%) - nacjonalistyczna, 2013 - 3 (3.06%) antygrecka - integracja z UE Partia Narodowego - ustanowienie etnicznej - istniała od zawsze, tj. od Sheptim Rroqi •1996 – 2 Frontu Albańskiego Albanii, opierają się na 1943 Hysen Selfo •1997 – 3 (1,94%) (PBK) – Partia Balli programie z 1943 - nacjonalistyczna partia Abaz Ermeni •2001 – 4 Kombёtar Shqiptar - prywatyzacja, ale nie sformułowana podczas II •2005 – 18 według projektu PRSh WŚ do walki z włoskimi 2009 – 0,34 % - prawa dla powracających faszystami i komunistami; emigrantów, powrót odtworzona w 1991, Czamów 2001 - część BF - na czele Cerkwi powinni stać Albańczycy, nie Grecy Ruch Legalność (PLL) - - monarchiści, powrót Istnieje od 1924 roku Eqerem Spahia •1997 – 2 Partia Lëvizja e księcia Leka I Zogu Guri Durollari •2001 – 5 Legalitetit - centryści, raczej nie 2009 – 0 (0,71%) składają postulatów 2013- 0 (0,35%) innych niż wprowadzenie monarchii Demokratyczna Partia - prawicowa, koalicja komunistycznych Sali Berisha •1991 - 75 (Zgromadzanie Ludowe) Albanii (PDSh) - Partia konserwatywna reformistów, dawnych Aleksander •1992 - 92 Demokratike e - przeciwna zmianom więźniów politycznych i Meksi •1996 –122 Shqipërisë granic siłą dzieci bezpieki Eduard Selami •1997 – 28 (25, 7%) - za stabilnością 2001 - kierowała koalicją Genc Pollo •2001 – 32 (37,1%) Macedonii, ale za prawami Unia dla Zwycięstwa (BF) Gramoz Pashko •2005 – 56 Albańczyków w Tritan Shehu 2009 – 68 (40,18%) Macedonii Timor Dosti 2013- 50 (30,63%) Nowa Partia utworzona w 2000 przez Genc Pollo •2001 – 6 (5,1%) Demokratyczna (PDR) Genca Pollo, który •2005 – 4 - Partia Demokrate e Re wystąpił z PDSh 2013- 0 (0,06%) Partia Prawicy - antykomunistyczna i - powstała w 1994 Petrit Kalakulla Demokratycznej (PDD) nacjonalistyczna - grupa Kallakuli (Enver Nikoli Nikolla - Partia e Djathe - popiera Albanię w Koloski, Rushi) była Arianit Demokratike granicach etnicznych prawym skrzydłem PDSh Kokobobo Partia Sojuszu - liberalizm gospodarczy -reformistyczna Neritan Ceka •1997 - 2 (1,29%) Demokratycznego (prywatyzacja, inteligencja partyjna Gramoz Pashko •2001 - 3 (2,14%) (PAD) - Partia Aleanca decentralizacja) -założona w 1992 przez Arben Imami •2005 - 3 Demokratike - szybka integracja z UE Gramoza Pashko z grupą Preç Zogaj 2009 – 0 (0,31%) za pośrednictwem Grecji i byłych członków (PDSh) Włoch – obawiali się -żądają niepodległości radykalizacji polityki Kosowa, ale nie atakują prawego skrzydła partii Macedonii i Grecji. przez byłych więźniów politycznych Partia Sprawiedliwości i - centroprawicowa Utworzona w 2005, skupia Tahir Muhedini 2009-1 (0,95%) Integracji - (Partia për -podtrzymywanie roszczeń w swoich szeregach Kryetar Partisë 2013- 4 (2,61%) Drejtësi dhe Integrim, wobec państwa greckiego, Albańczyków, (przewodniczący PDI) od którego Czamowie pochodzących z Czamerii Partii) domagają się - od lutego 2011 połączyła odszkodowania za się z Partią znacjonalizowany Sprawiedliwości i majątek. W realizacji tych Jedności planów partia współpracuje z najliczniejszą organizacją reprezentującą Czamów - Patriotycznym Stowarzyszeniem Czamerii ( Shoqata Patriotike Çamëria). Partia Zjednoczenie na -reprezentuje mniejszość partia mniejszości Vangiel Dule •1991- 5 rzecz Praw Człowieka grecką (po likwidacji narodowych, głównie Vasil Melo •1992 - 2 (PBDN) – Partia Omonia), współpracuje z greckiej; Vasilis Bolanos •1996 - 3 Bashkimi për të Drejtat Atenami utworzona w 1992 •1997 - 4 (2,58%) e Njeriut - poglądy liberalno- •2001 - 3 (2,14%) centrowe •2005 – 2 (4,1%) - likwidacja konfliktów 2009 – 1 (1,19%) narodowościowych, 2013- 1 (0,85%) reprezentowanie wszystkich mniejszości narodowych Socjaldemokratyczna - państwo socjalne komunistyczni reformiści Skënder •1992 -7 Partia Albanii (PSdSh) - (reformy rynkowe + hasła powstała w 1991 Gjinushi •1996 – 0 Partia Socialdemokrate socjalne) 1997 - z PSSh stworzyła Paskal Milo •1997 -9 e Shqipërisë - przeciwni zupełnej koalicję rządową Haxhi Aliko •2001 - 4 (2,86%) prywatyzacji •2005 - 7 - dobre stosunki z Grecją 2009 – 0 (1,76%) 2013- 0 (0,59%) Unia Liberalno- Powstała po rozłamie Arian Starova •2001 – (mniej niż 1%) Demokratyczna (BLD) - PSdSh, początkowo - Unia •2005 – 1 Bashkimi Liberal Socjaldemokratyczna, w 2009 – 0,33 % Demokrat 2001 - część koalicji BF 2013- 0 (0,16%) Partia Demokracji Odłączyła się od Partii Paskal Milo •2005 – 2 Socjalnej Albanii Socjaldemokratycznej 2009 – 0 (0,68%) (PDSSh) - Partia (PSdSh). 2013- 0 (0,69%) Demokracia Sociale e Shqipërise Socjalistyczny Ruch - założona w 2004 przez Ilir Meta •2005 - 5 Integracji (LSI) - Ilira Metę po jego odejściu 2009 – 4 (4,85%) Lëvizja Socialiste për z PSSh 2013- 16 (10,46%) Integrim Partia Socjalistyczna - socjaldemokratyczna - sukcesorka Albańskiej Edi Rama •1991 - 169 (Zgromadzanie Ludowe) Albanii (PSSh) - Partia - nie jest ideowym Komunistycznej Partii Fatos Nano •1992 - 38 Socialiste e Shqipërisë monolitem - każdy Pracy (PPSH) Gramoz Ruçi •1996 - 10 region ma swoich - twardogłowi komuniści Servet Pellumbi •1997 -101 (52,8%) faworytów z różnymi Pandeli Majko •2001 - 73 (42 %) pomysłami na rządzenie; Ilir Meta •2005 - 42 najsilniejszy elektorat na 2009 – 65 (40,85%) prowincji 2013- 65 (41,36%) Chrześcijańsko- - centroprawicowa 1991 – utworzenie partii. Nard Ndoka •1996 – (1,3%) Demokratyczna Partia 2007- rozlam Zef Bushati •1997 – 1 (1%) Albanii - Partia powsatnie Ruchu •2001 – (1%) Demokristiane e Chrześcijańsko- •2005 – 2 (3,4%) Shqipërisë (PDKSh) Demokratycznego z •2009 – 0 (0,88%) Nikolle Lesi 2013- 1 (0,46%) Agrarna Partia - reformatorzy Powstała w 1991, do 2003 Lufter Xhuveli •1997 – 1 (0,65%) Ekologiczna (PAA) - - wolny rynek – Agrarna Partia Albanii •2001 - 2 (1,43%) Partia Agrare (Partia Agrare e •2005 – 4 (6,5%) Ambientaliste Shqipërisë) 2009- 0,88 % W 2005 wystąpiła razem z 2013- 0 (0,15%) PSSh G99 (alb. Grupim 99) -lewicowa Powstała w 2008, •2009- 0,86% -wolny rynek, ale nie założona przez aktywistów 2013- 0 (0,17%) odmawiają kontroli Ruchu Mjaft – Dość państwa w niektórych (największa sektorach pozapaństwowa -przeciwko wszystkim organizacja w konserwatywnym ideom Albanii).Staje się coraz - przedstawia się jako bardziej popularna,bo 50% grupa młodych ludzi, nie populacji Albanii jest posiadających sztywnego młodzi programu politycznego - za cel stawiają sobie przede wszystkim dokonanie zmiany na scenie politycznej poprzez odsunięcie od władzy polityków działających na niej „od zawsze” Partia Macedońska - reprezentuje mniejszość Utworzona w 2005 roku, Edmond 2013- 0 (0,07%) (Македонска macedońską w Albanii funkcjonuje na obrzeżach Temelko Алијанса за sceny politycznej, z trudem zdobywając głosy Европска nawet w wyborach Интеграција) lokalnych Ruch na Rzecz - socjaliści Powstała w 2007 roku z Fatos Nano Solidarności - program podobny do inicjatywy Fatosa Nano po PSSch konflikcie z Edim Ramą w - miała odebrać elektorat PSSch PSSch Komuniści W Albanii działa kilka 2013- 0 (0,05%) partii komunistycznych, m.in. Partia e Komunistëve të Bashkuar të Shqipërisë, Partia Komuniste e Shqipërisë, Partia Komuniste e Rindertuar Posłowie Bezpartyjni •1997 - 3 •2001 - 2 •2005 - 1 •2009 – 0 (0,05%) Wybory parlamentarne: 1991: 31 marca, 7 kwietnia , 14 kwietnia; 1992: 22 kwietnia, 29 kwietnia; 1996: 26 maja, 2 czerwca, 16 czerwca; 1997: 29 czerwca, 6 lipca; 2001: 24 czerwca, 8 lipca, 22 lipca; 2005: 3 lipca. 2009: 28 czerwca 2013: 23 czerwca Rządy: Premier Przynależność Okres sprawowania Skład rządu partyjna władzy premiera Adil Çarçani (I) PPSh 18.01.1982 – 19.02.1987 PPSh Adil Çarçani (II) PPSh 19.02.1987 – 22.02.1991 PPSh Fatos Nano (I) PPSh 22.02.1991 – 12.05.1991 PPSh Fatos Nano (II) PPSh 12.05.1991 – 05.06.1991 PPSh Ylli Bufi PPSh / PSSh 05.06.1991 – 11.12.1991 PPSh / PSSh + PDSh + PSdSh + PRSh + PASh Vilson Ahmeti n/p 11.12.1991 – 13.04.1992 n/p Aleksandër Meksi (I) PDSh 13.04.1992 – 14.12.1994 PDSh + PRSh + PSdSh Aleksandër Meksi (II) PDSh 04.12.1994 – 11.07.1996 PDSh + PSdSh Aleksandër Meksi (III) PDSh 11.07.1996 – 11.03.1997 PDSh + PRSh + PBSD + PDK Bashkim Fino PSSh 11.03.1997 – 24.07.1997 PSSH + PDSh + PBSD + PLL + PDKSh + PSdSh + PRSh + PBDN * Fatos Nano (III) PSSh 24.07.1997 – 02.10.1998 PSSh + PSdSh + PAD + PBDN + PASh Pandeli Majko (I) PSSh 02.10.1998 – 29.10.1999 PSSh + PSdSh + PAD + PBDN + PASh Ilir Meta (I) PSSh 29.10.1999 – 12.09.2001 PSSh + PSdSh + PAD + PBDN + PASh Ilir Meta (II) PSSh 12.09.2001 – 22.02.2002 PSSh + PSdSh + PAD + PBDN + PASh Pandeli Majko (II) PSSh 22.02.2002 – 13.07.2002 PSSh + PSdSh + PBDN + PASh Fatos Nano (IV) PSSh 13.07.2002 – 11.09.2005 PSSh + PSdSh + PBDN + PASh/PAA Sali Berisha PDSh 11.09.2005 - PDSh + PRSh + PBDN + PAA + PDR + PDKSh+ PDI+LSI ** Sali Berisha PDSh 28.06.2009-2013 PDsh+PRSh+PDI+LSI Edi Rama PSSh 15.09.2013 – do dziś PSSh+LSI+PKDSh+PBDNJ * Rząd jedności narodowej ** PDK dołączyła 20.03.2007 PASh (Partia Agrare e Shqipërisë)