RAPORT WYJ ŚCIOWY O STANIE GMINY CZERSK sporz ądzony na potrzeby opracowania STRATEGII ROZWOJU GMINY CZERSK DO ROKU 2025 MOTORY ROZWOJU Materiały robocze opracowane na podstawie danych Urz ędu Miejskiego w Czersku według stanu na dzie ń 31 sierpnia 2013 r. 1. Kapitał społeczny, społeczny klimat rozwoju Liczba organizacji pozarz ądowych i zmiany, rok 2009 2010 2011 2012 2013 Liczba organizacji pozarz ądowych prowadz ących 45 47 48 52 53 działalno ść statutow ą na terenie Gminy Czersk liczba członków organizacji pozarz ądowych i zmiany, rok 2009 2010 2011 2012 2013 Liczba członków organizacji pozarz ądowych 1765 1795 1810 1860 1875 prowadz ących działalno ść statutow ą na terenie Gminy Czersk (cz ęść osób jest członkiem wi ęcej ni ż jednej organizacji) nagrody i wyró żnienia dla organizacji pozarz ądowych - krajowe i lokalne - brak liczba spotka ń dyskusyjnych w roku - 1 liczba i czytelnictwo prasy lokalnej , liczba wydawnictw prasowych lokalnych – 4 liczba czytelników prasy lokalnej – b.d. poruszana tematyka na łamach prasy lokalnej, ró żnorodna – dot. życia lokalnej społeczno ści ilo ść lokalnych organizacji biznesowych - 3 ilo ść spotka ń w roku samorz ąd – organizacje pozarz ądowe - 1 ilo ść spotka ń w roku samorz ąd – środowiska biznesu - 1 ilo ść spotka ń w roku organizacje pozarz ądowe – środowiska biznesu - b.d. opracowane i aktualne strategie rozwoju w samorz ądzie, organizacjach pozarz ądowych, firmach i organizacjach biznesowych, Strategia rozwoju Gminy Czersk do roku 2013 Strategie rozwoju w organizacjach pozarz ądowych - brak Jaki jest poziom uczestnictwa naszej społeczno ści w dialogu publicznym? - niski Jakie s ą relacje pomi ędzy grupami, organizacjami i administracj ą? - poprawne Jaki jest charakter grup formalnych i nieformalnych? sportowe, edukacyjne, rozwoju lokalnego, hobbistyczne Formy komunikacji władza lokalna - mieszka ńcy, władza - organizacje pozarz ądowe i biznes, portale społeczno ściowe, strona internetowa, bip, epuap, prasa lokalna, korespondencja papierowa, tablice ogłoszeniowe. wspólne inicjatywy i akcje organizacji i samorz ądu. Czerskie Betlejem, Świ ęto Pstr ąga, Spotkania Wielkanocne Stopie ń centralizacji i decentralizacji instytucji. Umiarkowany - du żą cz ęść zada ń z zakresu sportu, wypoczynku dzieci i młodzie ży, profilaktyki a tak że edukacji samorz ąd przekazuje do realizacji organizacjom pozarz ądowym. Obywatelskie akcje edukacyjne, petycyjne, inwestycyjne. 2011 r. protest kierowców w sprawie remontu drogi krajowej nr 22 2013 r. referendum w sprawie odwołania stra ży miejskiej 2. Przywództwo Zgłoszeni kandydaci (okr ęgi) 1) Kadencja 2006-2010 a) Okr ęg nr 1 – 47 osób b) Okr ęg nr 2 – 46 osób c) Okr ęg nr 3 – 44 osoby d) Okr ęg nr 4 – 40 osób Łącznie: 177 osób 2) Kadencja 2010-2014 a) Okr ęg nr 1 – 47 osób b) Okr ęg nr 2 – 51 osób c) Okr ęg nr 3 – 39 osób d) Okr ęg nr 4 – 43 osoby Łącznie: 180 osób ( jedna osoba skre ślona po wydrukowaniu listy, ł ącznie 179 osób) Zgłoszeni kandydaci (partie polityczne) 1) Kadencja 2006-2010 a) KW Liga Polskich Rodzin – 33 osoby b) KW Samoobrona RP – 29 osób c) KW SIS „Samorz ądni” – 11 osób d) KW PZCz – 29 osób e) KW Czerskie Forum Samorz ądowe – 36 osób f) KW KO- Praworz ądno ść i Samorz ądno ść – 39 osób Łącznie: 177 osób 2) Kadencja 2010-2014 a) KW Polskie Stronnictwo Ludowe – 15 osób b) KW Prawo i Sprawiedliwo ść – 27 osób c) KW Wyborców „Projekt Samorz ądno ść ” – 30 osób d) KW Stowarzyszenie PZCz – 42 osoby e) KW SIS Samorz ądni w Chojnicach – 21 osób ( jedna osoba skre ślona po wydrukowaniu listy) f) KW „Czerskie Forum Samorz ądowe” – 34 osoby g) KW Wyborców Praworz ądno ść i Samorz ądno ść – 11 osób Łącznie: 179 osób Mieszka ńcy, którzy byli lub s ą radnymi 1) Kadencja 2006-2010 Bojanowski Ireneusz Bruski Maciej Czapiewska Halina Gru źli ński Zbigniew Grzelak Barbara Jakubowski Maciej Kiełpi ński Klemens Kroplewska Lidia Kukli ński Czesław Leszczy ński Stanisław Lipski Wiesław Mania Jan Niesiołowski Czesław Pestka Marek Pstr ąg Kazimierz Reszka Krzysztof Rompkowski Kazimierz Ropi ńska Dorota Sękielewski Krzysztof Sumionka Henryk Trzy ński Stanisław Razem 21 Radnych 2) Kadencja 2010-2014 Bielawski Zbigniew Bojanowski Ireneusz Bruski Maciej Gru źli ński Zbigniew Kiełpi ński Klemens Kosobucki Piotr Kroplewska Lidia Krzoska Zbigniew Kucharski Hieronim Kukli ński Czesław Leszczy ński Stanisław Lipski Wiesław Majer Krzysztof Mania Jan Niesiołowski Czesław Plata Edward Przytarski Krzysztof Reszka Krzysztof Ropi ńska Dorota Sumionka Henryk Trzy ński Stanisław Razem 21 Radnych Łączna liczba obywateli, którzy byli lub s ą radnymi 28 3. Zasoby środowiska naturalnego Lasy Powierzchnia obszarów le śnych na koniec 2008 r. wynosiła 24586 ha, co stanowi 64,7% całej powierzchni Gminy. Obszary le śne na terenie Gminy Czersk nale żą do krainy lasów mieszanych i sosnowych z udziałem buka (wg Czubi ńskiego), natomiast obszary le śne, b ędące cz ęś ci ą znajduj ących si ę na terenie Gminy parków krajobrazowych, wchodz ą w skład wyró żnionej przez Mroczkiewicza Wielkopolsko-Pomorskiej krainy la soborów świe żych z domieszk ą d ębu, buka i jodły. Du ża lesisto ść Gminy, wynosz ąca 64,7% podnosi w ogromnej mierze jej walory krajobrazowe i rekreacyjne, mimo i ż s ą to głównie drzewostany sosnowe pochodz ące z nasadze ń, przewa żnie lasy w średnich klasach wieku – przeci ętnie 60 lat. Bór świe ży towarzyszy zwykle akwenom b ądź wyst ępuje wyspowo wewn ątrz borów suchych, które stanowi ą te ż zwykle zalesienia słabych gruntów porolnych. Bór mieszany świe ży tworz ą drzewostany sosnowe z domieszk ą li ściastych. Znajduj ące si ę na terenie Gminy grunty le śne nale żą w wi ększo ści do gruntów publicznych Skarbu Pa ństwa (88,6% powierzchni wszystkich gruntów le śnych w 2007 r.). Grunty le śne prywatne zajmuj ą powierzchni ę 2808,3 ha. Obszar le śny Gminy znajduje si ę w zarz ądzie: 1. Nadle śnictwa Kaliska – na terenie sołectwa Odry, cz ęść wsi: Wojtal, Wieck, Zawada, Nowe Prusy. 2. Nadle śnictwa Czersk- obejmuj ącego wsie: Odry, Olszyny, Klonia, Wieck, Mokre, Gotelp, Malachin, Łubna, Złotowo, Krzy ż, Kamienna Góra, Kwieki, Ł ąg Kolonia, Bielawy. 3. Nadle śnictwa Rytel obejmuj ącego wsie: Rytel i Zap ędowo. 4. Nadle śnictwa Woziwoda obejmuj ącego wsie: Ł ąg, Ł ąg Lipki, Ostrowite, Klaskawa, Łukowo, Będźmierowice. (Źródło: PO Ś dla Gminy Czersk) Akweny wodne, rzeki i strumienie Gmina Czersk le ży w zlewni dwóch rzek: Brdy i Wdy. Przez miasto przepływa rzeka Czerska Struga oraz Klaskawska Struga. Na terenie gminy znajduje si ę tak że Wielki Kanał Brdy (21 km), Kanał Czarnowodzki (23,3 km) oraz liczne jeziora: J. Ostrowite, J. Świdno, J. Wieckie, J. Trzebomierz, J.Suszek, J. M ętno, J. Skrzynki. Nad jeziorem Ostrowite znajduje si ę nowoczesne, w pełni zmodernizowane Centrum Rekreacji, na które składa si ę: stanica żeglarska, pla ża, pomosty, wypo życzalnia sprz ętu pływaj ącego (kajaki, rowery wodne, deski surfingowe, łódki klasy Optymist i Vourien), plac zabaw, punkty gastronomiczne i zaplecze sanitarne. Nad jeziorem pełna baza noclegowa w rodzinnych pensjonatach, cz ęsto w własn ą pla żą i lokalnym jedzeniem. W sezonie liczne imprezy sportowe (turnieje siatkówki pla żowej, biegi, regaty) oraz muzyczne. Jezioro Ostrowite jest regularnie zarybiane. Pomniki przyrody Na terenie Gminy Czersk ochron ą obj ęto 43 obiekty, z czego 6 obiektów poło żonych jest na terenie miasta. Wykaz pomników przyrody w zał ączeniu. Rezerwaty przyrody Rezerwat M ętne – poło żony na terenie le śnictwa Ostrowy w Nadle śnictwie Czersk, w skład jego wchodzi Jezioro M ętne oraz otaczaj ące je tereny podmokłe. Celem ochrony przyrody w rezerwacie jest: „zachowanie naturalnego zbiornika wodnego otoczonego żywym torfowiskiem przej ściowym i wysokim, wraz z charakterystycznymi fitocenozami wyró żniaj ącymi si ę bogactwem gatunków chronionych, rzadkich i zagro żonych, a szczególnie udziałem brzozy niskiej Betula humilis”. Powierzchnia rezerwatu wynosi 103,35 ha. Rezerwat Cisy nad Czersk ą Strug ą – poło żony jest w pobli żu drogi wojewódzkiej nr 237 Tuchola – Czersk, w odległo ści 3 km od Czerska. Powołany został dla ochrony stanowiska cisa pospolitego pochodz ącego z samosiewów i nasadze ń z XIX wieku. Rezerwat Ustronie – poło żony w odległo ści około 6 km od Czerska przy drodze Kurcze – Ustronie. Ochron ą obj ęto fragment lasu mieszanego o charakterze naturalnym z udziałem buka, d ębu, sosny, brzozy, grabu i brekinii. Rezerwat Kr ęgi Kamienne w Odrach – poło żony jest niedaleko miejscowo ści Odry nad rzeką Wd ą. Obejmuje kompleks le śny o powierzchni 16,91 ha, na terenie którego znajduje si ę cmentarzysko plemienia Gotów – charakterystyczne kurhany i kr ęgi kamienne pochodz ące z pocz ątków naszej ery. Cmentarzysko jest najwi ększym tego typu obiektem w Polsce. Chroniony w rezerwacie element archeologiczny i kulturowy to 10 kr ęgów kamiennych oraz 30 kurhanów zgrupowanych w wi ększo ści w środkowej cz ęś ci rezerwatu. Wa żnym elementem ochrony s ą te ż unikatowe porosty i mszaki, które pokrywaj ą powierzchnie głazów. Tucholski Park Krajobrazowy Utworzony został w celu ochrony najcenniejszych fragmentów przyrody i krajobrazu Borów Tucholskich. Obejmuje swymi granicami południowo-wschodni ą cz ęść kompleksu Borów Tucholskich o powierzchni 36 983 ha, a otulina 15 946 ha.Powierzchnia Parku znajduj ąca si ę w granicach Gminy Czersk wynosi 10 590 ha, a powierzchnia otuliny 3 330 ha, razem 13 920 ha. Główne walory Parku to zró żnicowana rze źba terenu z licznymi malowniczymi jeziorami, rzekami (w tym najpi ękniejszy odcinek rzeki Brdy) i strumieniami oraz du że bogactwo fauny i flory. Obszary Chronionego Krajobrazu Chojnicko – Tucholski Obszar Chronionego Krajobrazu - obejmuje cz ęść południow ą i południowo- zachodni ą Nadle śnictwa Czersk o powierzchni 8 888 ha. Północny Obszar Chronionego Krajobrazu – obejmuje cz ęść północno-wschodni ą Nadle śnictwa Czersk o powierzchni 1,265 ha. Głównym zadaniem utworzonego obszaru jest ochrona wód rzeki Niechwaszcz. Na terenie podobszaru znajduje si ę rezerwat przyrody „Kr ęgi Kamienne” w Odrach. Obszar Natura 2000 Gmina Czersk obj ęta jest obszarem specjalnej ochrony ptaków „Bory Tucholskie” PLB 220009, wyznaczonego Rozporz ądzeniem Ministra Środowiska z dnia 27 pa ździernika 2008 r.