2 Spis treści WPROWADZENIE ..................................................................................................................................... 5 Podstawy prawne i metodologia opracowania ................................................................................... 5 Uspołecznienie procesu przygotowania strategii ................................................................................ 6 I. SYNTETYCZNA DIAGNOZA .................................................................................................................... 7 1. Ogólna charakterystyka powiatu ................................................................................................. 7 2. Demografia .................................................................................................................................. 8 2.1 Struktura demograficzna ................................................................................................. 8 2.2 Ruch naturalny i migracje .............................................................................................. 13 2.3 Prognoza demograficzna ............................................................................................... 15 3. Sfera gospodarcza ..................................................................................................................... 17 3.1 Struktura gospodarki powiatu ....................................................................................... 17 3.2 Struktura branżowa i własnościowa podmiotów gospodarczych ................................. 18 3.3 Wskaźnik przedsiębiorczości ......................................................................................... 20 3.4 Przemysł ........................................................................................................................ 22 3.5 Tereny inwestycyjne ...................................................................................................... 24 3.6 Rolnictwo ....................................................................................................................... 25 3.7 Turystyka ....................................................................................................................... 29 4. Rynek pracy ............................................................................................................................... 32 4.1 Stopa bezrobocia rejestrowanego i liczba bezrobotnych ............................................. 32 4.2 Osoby bezrobotne w szczególnej sytuacji na rynku pracy ............................................ 34 4.3 Struktura osób bezrobotnych wg wykształcenia ........................................................... 35 4.4 Struktura wiekowa osób bezrobotnych ........................................................................ 36 4.5 Bezrobocie na wsi .......................................................................................................... 37 4.6 Zawody deficytowe i nadwyżkowe ................................................................................ 38 5. Wykształcenie mieszkańców, edukacja i wychowanie .............................................................. 42 5.1 Poziom wykształcenia mieszkańców ............................................................................. 42 5.2 System oświaty na terenie powiatu .............................................................................. 42 5.3 Poziom wyników edukacyjnych ..................................................................................... 49 5.4 Potrzeby w zakresie infrastruktury szkolnictwa ............................................................ 50 5.5 Potrzeby w zakresie podniesienia kwalifikacji nauczycieli ........................................... 51 6. Pomoc społeczna ....................................................................................................................... 53 6.1 Instytucje pomocy społecznej i ich działalność ............................................................. 53 6.2 Gminne ośrodki pomocy społecznej.............................................................................. 58 7. Ochrona środowiska i zasobów przyrodniczych ........................................................................ 64 7.1 Ochrona środowiska ...................................................................................................... 64 7.2 Zasoby naturalne i ich eksploatacja .............................................................................. 65 8. Infrastruktura techniczna i transport ........................................................................................ 67 3 8.1 Oczyszczalnie ścieków, wodociągi i kanalizacja ............................................................. 67 8.2 Gospodarka odpadami .................................................................................................. 71 8.3 Drogi .............................................................................................................................. 71 8.4 Transport ....................................................................................................................... 72 8.5 Społeczeństwo informacyjne......................................................................................... 73 8.6 Energetyka i gospodarka niskoemisyjna na terenie ORSG ............................................ 73 8.7 Komunalne zasoby mieszkaniowe ................................................................................. 75 9. Kultura ....................................................................................................................................... 77 10. Ochrona zdrowia ................................................................................................................... 80 11. Obszary problemowe wymagające rewitalizacji zgłoszone przez gminy .............................. 81 12. Podsumowanie diagnozy ....................................................................................................... 84 II. TERYTORIALNY WYMIAR WSPARCIA ................................................................................................. 88 III. CELE ROZWOJOWE ........................................................................................................................... 89 Cele rozwojowe strategii ORSG Powiatu Mogileńskiego .................................................................. 89 Spójność strategii z dokumentami o charakterze strategicznym w otoczeniu ORSG Powiatu Mogileńskiego. .................................................................................................................................. 90 IV. PRIORYTETY INWESTYCYJNE ............................................................................................................ 95 V. TRYB I ZASADY NABORU PROJEKTÓW DO STRATEGII ..................................................................... 104 VI. LISTA PRZEDSIĘWZIĘĆ ORAZ INSTRUMENTY REALIZACJI ............................................................... 106 Lista projektów podstawowych w ramach Strategii ORSG Powiatu Mogileńskiego ...................... 107 Lista projektów rezerwowych ......................................................................................................... 127 Lista projektów komplementarnych ............................................................................................... 145 Plan finansowy wdrażania działań Strategii ORSG Powiatu Mogileńskiego w ramach RPO W-KP . 154 VII. WSKAŹNIKI DO OSIĄGNIĘCIA W OBSZARZE .................................................................................. 158 VIII. SYSTEM WDRAŻANIA I MONITOROWANIA .................................................................................. 161 Załącznik nr 1 Problemy zidentyfikowane podczas warsztatów w poszczególnych gminnych ..... 162 Załącznik nr 2 Analiza SWOT wypracowana podczas warsztatów w poszczególnych gminach .... 166 Załącznik nr 3 Zbiorcza analiza SWOT ............................................................................................. 170 Załącznik nr 4 Problemy obszaru ORSG zidentyfikowane podczas warsztatów gminnych ............ 172 Załącznik nr 5 Raport z sondażu opinii mieszkańców powiatu mogileńskiego nt. Problemów i potencjałów rozwojowych .............................................................................................................. 175 Spis tabel ......................................................................................................................................... 200 Spis wykresów ................................................................................................................................. 202 Spis rysunków .................................................................................................................................. 205 4 WPROWADZENIE Podstawy prawne i metodologia opracowania Niniejsze opracowanie stanowi strategię Obszaru Rozwoju Społeczno-Gospodarczego Powiatu Mogileńskiego, powołanego w ramach realizacji polityki terytorialnej Województwa Kujawsko-Pomorskiego. W skład ORSG Powiatu Mogileńskiego wchodzą 4 gminy: gmina miejsko-wiejska Mogilno, gmina miejsko-wiejska Strzelno, gmina wiejska Dąbrowa i gmina wiejska Jeziora Wielkie oraz samorząd Powiatu Mogileńskiego. Strategia została opracowana na podstawie „Zasad przygotowania Strategii dla Obszarów Rozwoju Społeczno-Gospodarczego w okresie programowania 2014-2020”, stanowiącej Załącznik do Uchwały nr 5/135/15 Zarządu Województwa Kujawsko-Pomorskiego