Journalism Department University of Stellenbosch 2 0 0 woordfees 9 LIP6 – 15 MARCH 2009 | VOLUME 4 Vanjaar se Music lovers Sandra And on p. 9, feeskunstenaar jammed to Prinsloo was ’n read the story Willie Bester Dorpstraat wegholsukses of three men skep steeds uit Theatre’s in ‘Die whose books optelgoed die intimate Naaimasjien’. have made soort kuns wat selection of Lees hoe sy a lasting ’n mens dwing jazz and rock behoorlik die impression om binnetoe te performances. trane in die on the world kyk. Lees die See p. 11 for teater laat rol of Afrikaans storie op bl. 5. more. het op bl. 3. literature. 2009 2 MARCH 6 – 15, 2009 redaksie | editorial LIPwoordfees ie Wes-Kaap is ’n lok. Volgens Rosenstrauch is dit vreemde land vir diegene ’n probleem vir die Woordfees en van die ander kant van die die universiteit in sy geheel dat die Tonnel. studente onverskillig teenoor die DHier stóp mense by voetoorgange, fees staan. Dit is ondanks goedkoop by vulstasies word jy in Afrikaans kaartjies. “Studente sê hulle’t nooit bedien en daar is selfs ’n kans dat jy geld nie, maar dan gaan kuier hulle hier ’n regering kan aantref wat nie buitendien elke Vrydagaand,” meen deur die ANC oorheers word nie. hy. Die tiende jaarlikse Woordfees, Oor die toekoms van die fees het aangebied deur die Universiteit Rosenstrauch gesê ’n groot besluit van Stellenbosch se departement wag op die feesdirekteure. Dit kan of Afrikaans en Nederlands is eweneens sy klein formaat behou of dit kan ’n so ’n rare verskynsel. groot “doef-doef”-fees word. Mense van die land van mynhope Die woord het fees geword Hoe dit ookal sy, ’n mens kan nie en jakarandas is gewoond aan feeste anders nie as om optimisties te voel soos Aardklop en selfs die Klein- dat juis hierdie fees die versoenings- Karoo Nasionale Kunstefees. of eenheidsfees kan word wat die Dáár is die Huisgenoot-tent vroeg en onder ons kom woon land so nodig het. reeds vol mense met piekniekmandjies Dit nou te oordeel aan baan- of kiste bier en is Dowwe Dolla bo aan belangrik is om taal te bevorder. met die verskillende persoonlikhede dié van Hennie Aucamp en PG du brekende produksies soos Dig die lys van vermaak. Ander drentel Hy het die verhaal vertel van ’n gevoer is. Die gehoor het ook later Plessis wat albei 75 word, en Chris Deep Paseka and Refiloe-Hape van stalletjie tot stalletjie, elkeen met jong seun in ’n Nazi-konsentrasiekamp kans gekry om vrae te stel. Interaksie, Barnard 70. wat vanjaar by die fees te sien was. sy eie oorverdowende musiek. wat beveel is om ’n skoenlapper te interaksie ... Die Woordfees is vanjaar 10 jaar Antjie Krog, een van Afrikaans se Mnr Eduard Rosenstrauch, die teken. Die seun skryf toe eenvoudig Woorde bestryk ook ander oud met “lag-lag” as die hooftema. uitsonder likste woordkunstenaars, Woordfees se projekbestuurder, sê dit dat hy geen skoenlappers kon sien kunsvorme en hiervan het die fees Hulle wou meer komedie in vanjaar het vir dié woordmusiekopvoering is juis nie die doel van die Eikestad- nie. “Ons enigste antwoord op die deeglik kennis gegee. Debatte met se fees hê, het Rosenstrauch gesê, tradisionele Sotho-liedjies en gedigte fees nie. “Ons probeer spesifiek nie donker samelewing is die woord,” sê denkers en meningsvormers, die want baie mense het deesdae ’n goeie in Afrikaans vertaal. (Lees gerus op die stalletjies en goed, daai straatfees Brink. Sanlam- dramafees, ’n verskeiden- rede nodig om te kan lag. Hieraan bl. 4 Olebogeng Molatlhwa se stuk namaak nie. Dit wat ons Saterdag En so het die fees van 2009 steeds heid digkuns, lirieke en musiek was het Uys Krige se klassieke teater- oor dié produksie.) doen, is op ’n baie kleiner skaal sodat gefokus op die woord, veral die deel van die aanbod. produksie, Die Ryk Weduwee, wat as En dalk moet ’n mens volstaan mense nie vertrap word nie.” Afrikaanse woord. Skrywers het soos Al die groot name in die Afrikaanse die fees se vlagskip-produksie beskou met die woorde van prof Russel André P. Brink het as spreker gewoonlik voorgelees en onderhoude kunswêreld, met die waarskynlike word, volkome voldoen. Botman, rektor van die US: “Dis lag- by die opening van die Woordfees gevoer, maar dit was in Aan Tafel uitsondering van Steve, het op die Dit is egter ’n fout dat die fees net lag vorentoe, nie agtertoe nie.” aangedui dat daar deesdae feeste agter wat feesgangers regtig nader aan die program verskyn. gemik is op ’n verfynde, uitgelese – CHARL DU PLESSIS elke bos en klip is. Die belangrike skrywers en kunstenaars gebring is. Om alles te kroon, het vanjaar minderheid. Afrikaanse skrywer het verduidelik Hier is middagete of aandete geniet se fees saamgeval met ’n hele paar Die fees het genoeg vermaak VOORBLADFOTO: waarom veral die Woordfees dus so terwyl onderhoude rondom die tafel belangrike verjaarsdae, waaronder gebied om ook die studente te MARTINETTE LOUW Lag-lag op snaaks se kop ‘Die Ryk Weduwee’ ’n komiese juweel TRACEY-LEE DAVIS Beyers. Beyers speel hier die tipiese weduwees net mans se aandag kry tannie, bobaas-konfytmaker op die omdat die vroue ryk is, word hier op Buite die saal staan ’n lang ry mense. dorp, wat alewig aan die praat is. hul kop gekeer. Selfs toe dit blyk sy is Duidelik opgewonde. Volgens haar is “geluk en ongeluk ’n nie so ryk nie, bly die mans gewillig. Uys Krige se klassieke komedie, gewoonte”, so Anna moet darem aan Die Ryk Weduwee is ’n komedie Die Ryk Weduwee, hoogtepunt van die trou kom sodat sy weer die lewe wat jou letterlik uit jou maag laat lag. vanjaar se “Lag-Lag Tien Jaar” word kan geniet! Die gehoor hou asem op toe die prof opgevoer. Chris van Niekerk (as Meneer vir Meneer Naudé oefeninge aanleer. Die stuk speel oorspronklik in Naudé – die gebruiklike afkorting, Een van die vele oomblikke van die 1920’s af, maar regisseur Juanita mnr, beslis nie vir dié meneer nie!) waansin in die toneelstuk. Swanepoel het die tyd na die 1950’s laat die gehoor amper op die vloer Daneel speel tans in 7de laan, verplaas. Die stel is ’n warm sit- lê met sy koddigheid. Meneer Naudé en Schultz en Van Niekerk is ook kamer, klavier in die een hoek. Die is ’n prokureur, diaken en die onder- bekende gesigte vir Laan-aanhangers. huiswerker, gespeel deur Martelize burgermeester van Malmesbury. Maar dié akteurs se manewales en Kolver, kom in om bietjie af te stof Hy hou hom ewe netjies en het al verspottigheid in Die Ryk Weduwee en reg te trek. ’n paar vroue om hul hand gevra, is beslis nie iets wat ’n mens elke Hier op haar plaas Soete Inval, is Malmesbury se bry en al. weeksaand op die kassie sien nie. die weduwee Anna de Kock (Elsabé Meneer De Waal (gespeel deur In die toneelstuk sê Meneer Daneel in dié rol) deurgaans in Johann Nel) is nóg ’n wewenaar wat Naudé: “Ek wil ’n weduwee se hart praguitrustings geklee. Opgetooi in aan Anna se deur klop. Maar dis sy vul met gejubel.” Menige hart was ’n snyerspakkie wat kuis tot op die dogter (Roeline Daneel) wat geluk met pure genotvolle gejubel gevul toe knie kom, is Daneel die vergestalting vind met Anna se seun Jan de Kock. hulle die saal uitstap. van die ordentlike, welgestelde vrou. Jan word gespeel deur Raymond Wat is dan nou beter as om jouself Drie moontlike huwelikskandidate, Randall, en is ’n komponis wat tot oor ’n mik te lag vir ander mense se elk ewe gevat, oorval die weduwee op hede nie sy groot liefde gevind het doen en late? Die Ryk Weduwee is be- op een dag. nie. mark as die blinkste juweel in vanjaar Die professor, gespeel deur Die kandidate probeer alles om se Woordfees-kroon, en dit het beslis Waldemar Schultz, daag eerste op. Hy Anna se hart te steel, maar sy val nie nie teleurgestel nie. is verstrooid, doen snaakse oefeninge vir enige man nie. Tog wag daar ’n en is vreeslik lomp. Hy word aange- verrassing op haar wat haar dwing Waldemar Schultz doen oefeninge por deur Anna se vriendin Christine om ’n keuse te maak. terwyl Chris van Niekerk toekyk. Vermaak, gespeel deur Susanne Die (wan-)opvattings dat ryk FOTO: SAMANTHA STEELE EDITOR SUB-EDITOR (AFRIKAANS) LAYOUT editorial blanché de vries | tarryn harbour 2009 annelie maré alet janse van rensburg ASSISTANT EDITOR SUB-EDITOR (ENGLISH) WRITERS salette cloete | roeline daneel charl du plessis olebogeng molatlhwa tracey-lee davis| thinus dippenaar PRODUCTION EDITOR PHOTOGRAPHERS colin hendricks | pieter-louis myburgh jody nel | rudolf stehle kristen van schie mia cilliers gerda-marié viviers | joe warren martinette louw PHOTO EDITOR nokuthula ncala With special thanks to Jacolette Kloppers and Anastasia françois haasbroek samantha steele LIP de Vries for the invaluable time and wisdom shared. 2009 LIPwoordfees hoogtepunte | highlights MARCH 6 – 15, 2009 3 ‘Die Naaimasjien’: Stik vir stik na feessukses Sandra Prinsloo se stuk ’n groot treffer THINUS DIPPENAAR skryf, met Hennie van Greunen in die ook bewus van haar lewensmoegheid regisseurstoel. Prinsloo pas selfs haar – hierdie vrou het al baie deurgemaak Selde ontlok ’n produksie soveel uitspraak en spraaktempo aan om in haar leeftyd. Om ma te wees is vir deernis by ’n gehoor soos Die Naai- haar karakter akkuraat te vertolk. Magdaleen ’n “doring in die vlees, masjien. Magdaleen draai geen doekies om maar ook die punt van haar hart”. Magdaleen (Sandra Prinsloo) is nie. Sy vertel hoe sy grootgemaak is Haar gay seun, Wimpie, was die ’n oumens en haar Bernina is lankal – ’n regte Afrikanervrou in die mid­ seun vir wie sy liewer as die ander “’n huisgenoot, nie ’n kuiergas nie”.