matamataig airson na puingean obrachadh a-mach. obrachadh puingean na airson matamataig tha ceart agus carson? agus ceart tha agus a’ caitheamh buinn-airgid no cunntairean, a’ cleachdadh do sgilean sgilean do cleachdadh a’ cunntairean, no buinn-airgid caitheamh a’ agus agus èist ris a’ mhìneachadh a th’ aig càch, cò cò càch, aig th’ a mhìneachadh a’ ris èist agus Carson nach dèan thu fhèin geama mar seo le bhith a’ dèanamh targaid targaid dèanamh a’ bhith le seo mar geama fhèin thu dèan nach Carson Mura bheil, beachdaich air do smaoineachadh smaoineachadh do air beachdaich bheil, Mura 25 = + + A bheil na freagairtean uile co-ionann? uile freagairtean na bheil A seo a dhèanamh, agus dè th’ annta? th’ dè agus dhèanamh, a seo puingean le 3 saigheadan gèama eile an-asgaidh. Cia mheud dòigh a th’ ann ann th’ a dòigh mheud Cia an-asgaidh. eile gèama saigheadan 3 le puingean dhèanamh eadar ur freagairtean? ur eadar dhèanamh Tha soidhne ann ag ràdh gum faigh duine sam bith a gheibh barrachd na 60 60 na barrachd gheibh a bith sam duine faigh gum ràdh ag ann soidhne Tha agad seo fheuchainn agus coimeas a a coimeas agus fheuchainn seo agad An urrainn dhut agus cuideigin san teaghlach teaghlach san cuideigin agus dhut urrainn An turas agus Harris? agus shaigheadan? Faodaidh tu an aon àireamh a chleachdadh barrachd na aon aon na barrachd chleachdadh a àireamh aon an tu Faodaidh shaigheadan? An urrainn dhut seo a mhìneachadh do Iona Iona do mhìneachadh a seo dhut urrainn An An urrainn dhut obrachadh a-mach mar a rinn iad seo le diofar òrdughan de de òrdughan diofar le seo iad rinn a mar a-mach obrachadh dhut urrainn An 33 = + + gur e. Dè tha thu a’ smaointinn a bhiodh ceart? ceart? bhiodh a smaointinn a’ thu tha Dè e. gur Cuiart 2 – tha an aon àireamh de phuingean aig a h-uile duine san teaghlach. teaghlach. san duine h-uile a aig phuingean de àireamh aon an tha – 2 Cuiart e 68 a th’ ann ach chan eil Harris a’ smaointinn smaointinn a’ Harris eil chan ach ann th’ a 68 e tòimhseachan seo. Tha Iona a’ smaointinn gur gur smaointinn a’ Iona Tha seo. tòimhseachan puingean sin fhaighinn? sin puingean mu dheidhinn am freagairt ceart dhan dhan ceart freagairt am dheidhinn mu puing aig Harris. Càite a dh’fhaodadh na saigheadan aca a bhith airson na na airson bhith a aca saigheadan na dh’fhaodadh a Càite Harris. aig puing Chan eil Iona agus Harris ag aontachadh aontachadh ag Harris agus Iona eil Chan Cuairt 1 – 54 puing aig Mam, 55 puing aig Dad, 70 puing aig Iona agus 58 58 agus Iona aig puing 70 Dad, aig puing 55 Mam, aig puing 54 – 1 Cuairt cuairt. Tha gach saighead a’ ruighinn na targaid agus tha 4 saigheadan anns gach gach anns saigheadan 4 tha agus targaid na ruighinn a’ saighead gach Tha + 45 = + ? = + x dhut na tòimhseachain seo obrachadh a-mach: obrachadh seo tòimhseachain na dhut boghadaireachd an aghaidh a chèile. A-rèir an targaid gu h-àrd, an urrainn urrainn an h-àrd, gu targaid an A-rèir chèile. a aghaidh an boghadaireachd Air an làithean-saora, tha an teaghlach Archer a’ dol gu co-fharpais co-fharpais gu dol a’ Archer teaghlach an tha làithean-saora, an Air Leabhar Thòmhseachain Leabhar – 3 Tòimhseachan 10 10 12 14 15 16 dh’obraich thu a-mach e? a-mach thu dh’obraich 18 An urrainn dhut innse mar a a mar innse dhut urrainn An 20 30 dhi dèanamh? dhi mheud diofar èideadh as urrainn urrainn as èideadh diofar mheud a phacadh na poca-droma. Cia Cia poca-droma. na phacadh a 3 diofar phàidhrichean leggings leggings phàidhrichean diofar 3 diofar phàidhrichean bhrògan agus agus bhrògan phàidhrichean diofar Tha Iona air 3 diofar lèintean-t, 3 3 lèintean-t, diofar 3 air Iona Tha 10 10 t-Samhraidh Dùbhlan Boghadaireachd an Teaghlaich an Boghadaireachd Dùbhlan – 1 Tòimhseachan airson Làithean-saora an an Làithean-saora airson Pacadh – 2 Tòimhseachan Air a thoirt seachad do sgoilearan ann an Clas 6 ann an Alba airson spòrs matamataig leis an teaghlach aig làithean-saora an t-samhraidh. Làithean-Saora an Air a leasachadh le Riaghaltas na h-Alba agus Comhairle Matamataig na t-Samhraidh 2019 h-Alba. Thèid na freagairtean agus dòighean-obrach fhoillseachadh aig (blogs.gov.scot/making-maths-count) air 27 Iuchair 2019. Dùbhlan Matamaig an Leas Phrìomh Mhinisteir Pàrantan agus luchd-cùraim Thèid gu Parentzone Alba www.education.gov.scot/parentzone agus Parent Club www.parentclub.scot airson dòighean eile spòrs a bhith agaibh le matamataig agus àireamhachd. Dè as urrainn dhut dèanamh mar phàrant neo neach-cùraim • Cluich geamannan-bùird! Tha matamataig an lùib iomadh geama: dh’fhaodadh seo a bhith a’ cunntais cèarnagan, a’ lorg sreathan, a’ gluasad gu diofar thaobhannan, a’ rannsachadh coltachd le bhith a’ roiligeadh dìsnean neo a’ dèiligeadh chairtean, agus a’ leantail loidig agus riaghailtean. • Cluich tòimhseachain agus geamannan a chleachdas tòimhseachain. Mar eisimpleir, Neoinithan agus Croisean, Guess Who?, Sudoku, Dominothan, Battleships, Dotaichean agus Bogsaichean agus Tàileasg. Tha iad seo a’ cleachdadh smaoineachadh ro-innleachdail, a’ fuasgladh cheistean, agus planadh, a bharrachd air na sgilean eile gu h-àrd. • Bheir clann a-steach do ghnìomhan a tha a’ cleachdadh matamataig. Mar eisimpleir, tha còcaireachd gu tric ag iarraidh uireadan agus tomhas a bharrachd air cumaidhean, uairichean agus teòthachdan. Nuair a tha thu a’ dol dhan bhùth tha thu a’ faicinn prìsean, a’ cunntais airgead agus a’ coimhead air dè an uair a tha e. • Dèan tuairmse air rudan a chuir còmhla: “Saoil cia mheud ceum a th’ ann an seo?” • Planaig turasan còmhla, a’ coimhead air mapaichean agus clàraichean- àma, agus bruidhinn mu dheidhinn astaran. • Bruidhinn mu dheidhinn matamataig ann an dòigh a tha a’ sealltainn gur toigh leat e, agus mar sin smaoinichidh ur pàiste mar sin cuideachd! toigh leat e, agus mar sin smaoinichidh ur pàiste mar sin cuideachd! sin mar pàiste ur smaoinichidh sin mar agus e, leat toigh Bruidhinn mu dheidhinn matamataig ann an dòigh a tha a’ sealltainn gur gur sealltainn a’ tha a dòigh an ann matamataig dheidhinn mu Bruidhinn • àma, agus bruidhinn mu dheidhinn astaran. dheidhinn mu bruidhinn agus àma, Planaig turasan còmhla, a’ coimhead air mapaichean agus clàraichean- agus mapaichean air coimhead a’ còmhla, turasan Planaig • an seo?” an Dèan tuairmse air rudan a chuir còmhla: “Saoil cia mheud ceum a th’ ann ann th’ a ceum mheud cia “Saoil còmhla: chuir a rudan air tuairmse Dèan • a’ coimhead air dè an uair a tha e. tha a uair an dè air coimhead a’ thu a’ dol dhan bhùth tha thu a’ faicinn prìsean, a’ cunntais airgead agus agus airgead cunntais a’ prìsean, faicinn a’ thu tha bhùth dhan dol a’ thu a bharrachd air cumaidhean, uairichean agus teòthachdan. Nuair a tha tha a Nuair teòthachdan. agus uairichean cumaidhean, air bharrachd a Mar eisimpleir, tha còcaireachd gu tric ag iarraidh uireadan agus tomhas tomhas agus uireadan iarraidh ag tric gu còcaireachd tha eisimpleir, Mar Bheir clann a-steach do ghnìomhan a tha a’ cleachdadh matamataig. matamataig. cleachdadh a’ tha a ghnìomhan do a-steach clann Bheir • cheistean, agus planadh, a bharrachd air na sgilean eile gu h-àrd. gu eile sgilean na air bharrachd a planadh, agus cheistean, Tha iad seo a’ cleachdadh smaoineachadh ro-innleachdail, a’ fuasgladh fuasgladh a’ ro-innleachdail, smaoineachadh cleachdadh a’ seo iad Tha Dominothan, Battleships, Dotaichean agus Bogsaichean agus Tàileasg. Tàileasg. agus Bogsaichean agus Dotaichean Battleships, Dominothan, Mar eisimpleir, Neoinithan agus Croisean, Guess Who?, Sudoku, Sudoku, Who?, Guess Croisean, agus Neoinithan eisimpleir, Mar Cluich tòimhseachain agus geamannan a chleachdas tòimhseachain. tòimhseachain. chleachdas a geamannan agus tòimhseachain Cluich • agus riaghailtean. riaghailtean. agus roiligeadh dìsnean neo a’ dèiligeadh chairtean, agus a’ leantail loidig loidig leantail a’ agus chairtean, dèiligeadh a’ neo dìsnean roiligeadh gluasad gu diofar thaobhannan, a’ rannsachadh coltachd le bhith a’ a’ bhith le coltachd rannsachadh a’ thaobhannan, diofar gu gluasad dh’fhaodadh seo a bhith a’ cunntais cèarnagan, a’ lorg sreathan, a’ a’ sreathan, lorg a’ cèarnagan, cunntais a’ bhith a seo dh’fhaodadh Cluich geamannan-bùird! Tha matamataig an lùib iomadh geama: geama: iomadh lùib an matamataig Tha geamannan-bùird! Cluich • Dè as urrainn dhut dèanamh mar phàrant neo neach-cùraim neo phàrant mar dèanamh dhut urrainn as Dè agaibh le matamataig agus àireamhachd. agus matamataig le agaibh airson dòighean eile spòrs a bhith bhith a spòrs eile dòighean airson www.parentclub.scot Club Parent agus agus www.education.gov.scot/parentzone Alba Parentzone gu Thèid Pàrantan agus luchd-cùraim agus Pàrantan Dùbhlan Matamaig an Leas Phrìomh Mhinisteir Phrìomh Leas an Matamaig Dùbhlan air 27 Iuchair 2019. Iuchair 27 air ) blogs.gov.scot/making-maths-count ( aig fhoillseachadh dòighean-obrach agus freagairtean na Thèid h-Alba. t-Samhraidh 2019 t-Samhraidh Air a leasachadh le Riaghaltas na h-Alba agus Comhairle Matamataig na na Matamataig Comhairle agus h-Alba na Riaghaltas le leasachadh a Air Làithean-Saora an an Làithean-Saora aig làithean-saora an t-samhraidh. an làithean-saora aig an Alba airson spòrs matamataig leis an teaghlach teaghlach an leis matamataig spòrs airson Alba an Air a thoirt seachad do sgoilearan ann an Clas 6 ann ann 6 Clas an ann sgoilearan do seachad thoirt a Air Tòimhseachan 2 – Pacadh airson Làithean-saora an Tòimhseachan 1 – Dùbhlan Boghadaireachd an Teaghlaich t-Samhraidh 10 10 Tha Iona air 3 diofar lèintean-t, 3 diofar phàidhrichean bhrògan agus 3 diofar phàidhrichean leggings a phacadh na poca-droma. Cia mheud diofar èideadh as urrainn 30 dhi dèanamh? 20 An urrainn dhut innse mar a 18 dh’obraich thu a-mach e? 16 15 14 12 10 10 Tòimhseachan 3 – Leabhar Thòmhseachain Air an làithean-saora, tha an teaghlach Archer a’ dol gu co-fharpais boghadaireachd an aghaidh a chèile.