Aiguille Noire de Peuyerey 109 Masyw Mont Blanc W bezpoœrednim otoczeniu najwy¿szego szczytu Alp, który ca³kowicie zdomi- nowa³ ten obszar, mo¿na mimo wszystko spotkaæ pewn¹ liczbê robi¹cych wra¿enie trzytysiêczników. 62. Aiguille Noire de Peuterey, 3772 m (wyb. 343 m) Potê¿ny z¹b skalny góruj¹cy nad dolin¹ Val Veny. Trudnoœci: WsumiePD, partie wspinaczki III, w górnych odcinkach II i I. Wysi³ek: Do schr. 800 mH (2,5 h); stamt¹d do wierzcho³ka 1460 mH (6 h). Niebezpieczeñstwa: Góra z d³ug¹ drog¹ wejœciow¹, nie³atwa orientacyjnie. Nie- trudno tu o zmêczenie i zgubienie drogi; spore ryzyko bycia trafionym przez spadaj¹ce od³amki skalne. Wra¿enia: Satysfakcja ze zdobycia jednego z najbardziej nieprzystêpnych szczytów alpejskich. Mapy: IGN 1: 25 000, ark. 3531 ET „St-Gervais-les-Bains — Massif du Mont Blanc”; LKS 1:50 000, ark. 292 „Courmayeur”; Kompass 1:50 000, ark. 85 „Monte Bianco/Mont Blanc”; IGC 1: 50 000, ark 004 „Mont Blanc Massif”. Szczegó³owe przewodniki: Hartmut Eberlein, GF Mont-Blanc-Gruppe, Bergverlag Rother; François Labande, Guide Vallot. La Chaîne du Mont-Blanc, Arthaud; Gino Buscaini, Guide ai Monti d’Italia Monte Bianco Vol 1, CAI-TCI. Ta olbrzymia, ciemna iglica skalna zosta³a po raz pierwszy zdobyta 5 sierpnia 1877 r. przez Lorda Wentwortha, E. Rey’a i J. B. Bicha. Dzisiejsza droga normalna, prowadz¹ca grani¹ wschodni¹, zosta³a poprowadzona w 1902 r. przez E. Allegra, L. Mussiliona i H. Boche- rela. 50–wyci¹gowa wspinaczka naje¿on¹ potê¿nymi turniami grani¹ po³udniow¹, zakoñczy³a siê dla K. Bredela i H. Schallera sukcesem w 1930 r. Natomiast 650–metrow¹, czêœciowo pionow¹ i przewie- szon¹ œcianê zachodni¹ pokonali w dniach 18–20 sierpnia 1939 r. V. Ratti i G. Vitali. Dojazd: Autobusem lub samochodem (z dol. Aosty albo z Chamo- nix przez tunel pod Mont Blanc) do Courmayeur (1200 m). Star¹ drog¹ obok autostrady 1 km na p³d. od Entr`eves i szos¹ w górê 110 Masyw Mont Blanc do dol. Val Veny, sk¹d na halê Peuterey (1501 m, pole namio- towe). Dojœcie do schroniska: Podcho- dzimy oznakowan¹ œcie¿k¹ przez próg kot³a (PD, do II) i docieramy do kot³a lodowcowego Fauteuil des Al- lemands [Fotel Niemców], po czym kontynuujemy wêdrówkê do schr. Refuge-Bivouac de la Noire (Rifugio Lorenzo Borelli) (2316 m; CAAI, 30 miejsc, czynne w okresie letnim, tel. 0039/11/54 60 31). Droga na wierzcho³ek: Na zach. od strumienia przez morenê do pola œnie¿nego. Teraz trawersujemy da- leko w prawo do systemu rynien, opadaj¹cych z siod³a miêdzy podnó- ¿em grani wsch., a szczytem Mont Noir de Peuterey. Z pocz¹tku wspi- namy siê orograficznie lewym (p³d.) ¿ebrem ograniczaj¹cym górn¹ rynnê i dopiero tu¿ przed jej rozwidle- niem wchodzimy w ni¹. Lew¹ odnog¹, wznosz¹cym siê trawersem w lewo, przez pochy³e p³yty docieramy do stóp charakterystycznej czworok¹tnej turni (ok. 20 m poni¿ej grani). Dalej wspinamy siê po p³d. stronie grani, mniej wiêcej na d³ugoœæ jednego wyci¹gu poni¿ej jej krawêdzi, i wychodzimy na grañ dopiero przy dwóch stoj¹cych bardzo blisko siebie ¿andarmach (3291 m). Pierwszego z nich obchodzimy z prawej strony (od wsch.), drugiego od strony p³d. Podchodzimy dalej grani¹ a¿ do stóp nastêpnej turni (P.3374). J¹ równie¿ obchodzimy od strony p³d., a nastêpnie p³ytowym kuluarem wracamy na grañ. Grani¹ do ¿andarma P.3519. Obchodzimy go od strony p³d. po rumowisku i jeden wyci¹g dalej na zach. kominem wychodzimy z powrotem na grañ. Grani¹, czêœciowo po jej p³n. stronie, do pionowego ¿andarma. Trawersujemy go po p³d. stronie grani po luŸnych blokach i pniemy siê do ramienia grani przed spiêtrzeniem wierzcho³ka. St¹d wspinamy siê w lewo na skos do najwy¿szego punktu. Widok: Na p³n.-zach. naprzeciwko Aiguille Blanche, otoczony przez dziko popêkany lod. Glacier du Fr˜ney od zach. i szerszy lod. Glacier Aiguille du Midi 111 Aiguille Noire wraz ze swoj¹ œcian¹ zach. i grani¹ p³d., na lewo Aiguille Blanche. de la Brenva od wsch. W tle dominuj¹cy, choæ czêœciowo niewidoczny Mont Blanc. Inne ciekawe drogi: Grañ p³d. (TD, do V+, 1300 mH, 50 wyci¹gów, 10 h); œciana zach. (TD, do V A1 lub VI+, 650 mH, 10 h). 63. Aiguille du Midi*, 3842 m (wyb. 320 m) Œmia³y szczyt z kolejk¹ linow¹, lecz bez wybiegu dla turystów. Trudnoœci: Wsumie0,0: kilka stopni po schodach, które jednak dla niezaaklimaty- zowanych mog¹ stanowiæ ju¿ powa¿ne wyzwanie... (do wierzcho³ka, znajduj¹cego siê u stóp wie¿y antenowej, 30 m ró¿nicy wysokoœci w pionie, III, plus u¿eranie siê z personelem). Wysi³ek: Opró¿nienie portfela. Przy dobrej pogodzie trzeba odstaæ swoje w kolejce. Niebezpieczeñstwa: Niezaaklimatyzowani musz¹ liczyæ siê z bólem i zawrotami g³owy, a niewykluczone, ¿e z czymœ powa¿niejszym. Wra¿enia: Naprawdê fantastyczna panorama. Mapy, szczegó³owe przewodniki: Patrz 55. Aiguille du Chardonnet. Dojazd: Poci¹giem, autobusem lub samochodem do Chamonix (1030 m). * Pierwsz¹ osob¹, która stanê³a na wierzcho³ku „Po³udniowej Iglicy”, by³ Antoni Malczewski (wraz z przewodnikami). Dokona³ tego 4 sierpnia 1818 r. Trzy dni póŸniej zdoby³ jako pierwszy Polak, a ósmy cz³owiek w ogóle, Mont Blanc (równie¿ z przewodnikami) (przyp. t³um.). 112 Masyw Mont Blanc Ten okaza³y szczyt zosta³ gruntow- nie zbezczeszczony zarówno przez tunele, jak i wysadzone w skale ta- rasy widokowe. Jednak pomimo tych rozlicznych udogodnieñ w piêkne dni jest tu tyle ludzi, ¿e wszyscy, któ- rzy nie maj¹ ze sob¹ alpinistycz- nego sprzêtu i nie przywykli do su- rowych wysokogórskich warunków, gniot¹ siê jak sardynki w puszkach. Sam wierzcho³ek mo¿na zdobyæ tylko pod warunkiem z³amania regula- minu: Nieca³y wyci¹g niespecjalnie ciekawej wspinaczki do niespecjalnie ciekawego skalnego coko³u, na któ- rym usytuowana jest antena w kszta³- cie rakiety kosmicznej. W budynku górnej stacji kolejki nie ma mo¿liwo- œci noclegu, a biwakowanie na dziko w tunelach jest surowo zabro- nione. 64. Aiguille du Plan, 3673 m (wyb. 198 m) Szczyt po³o¿ony w grani jak z bajki. Trudnoœci: WsumieAD-, partie wspinaczki III i œnieg na stokach o nachyleniu do 40◦. Wysi³ek: Od Aiguille du Midi do wierzcho³ka 430 mH (4 h); w drodze powrotnej równie d³ugie podejœcie albo 1700 mH zejœcia do le Montenvers. Od schr. Refuge des Cosmiques na prze³. Col du Midi 660 mH + 470 mH podejœcia w drodze powrotnej, od schr. Refuge du Requin 1200 mH (w tym wypadku tylko PD). Niebezpieczeñstwa: Z racji mo¿liwoœci wjazdu kolejk¹ droga na wierzcho³ek jest przy dobrej pogodzie na ogó³ zat³oczona. Niestety wskutek niefrasobliwoœci i bez- myœlnoœci turystów cokolwiek za czêsto spotkamy siê na niej z utrudnieniami, a nawet z sytuacjami zagra¿aj¹cymi naszemu zdrowiu i ¿yciu. PóŸne zejœcie po rozmiêk³ym lod. Requin to kuszenie losu — szansa na wpadniêcie do szczeliny jest naprawdê spora! Aiguille du Plan 113 M¹dre przewodnickie motto obowi¹zuje tak¿e i tutaj: „...tenir un bon horaire... *”. O ile wspinamy siê z zachowaniem wszelkich zasad, szybkie tempo w górach zapewnia nam bezpieczeñstwo. Wra¿enia: Krajobrazowo istna pere³ka. Czêsto ukazywana na fotografiach, sta³a siê niezwykle popularnym celem wêdrówek, co mo¿e m¹ciæ nasze wra¿enia z tego wierzcho³ka. Mapy, szczegó³owe przewodniki: Patrz 55. Aiguille du Chardonnet. Dojazd, szkic drogi: Patrz 63. Aiguille du Midi. Ku górze tej wiedzie piêkna, powietrzna grañ, a sama Aiguille du Plan jest najwy¿sz¹ niezabudowan¹ i swobodnie dostêpn¹ spoœród Igilic Chamonix. Fotografik Pierre Tairraz po mistrzowsku uwieczni³ j¹ na kliszy z niezapomnianym modelem Gastonem Rebbufatem w tle. Wejœcie na szczyt grani¹ Aiguille du Midi — Aiguille du Plan obecnie nie wymaga zbyt du¿ego nak³adu czasu. Oczywiœcie raczej nie na- le¿y ju¿ liczyæ na tak¹ ciszê i spokój, jakie emanuj¹ ze zdjêæ Pierre’a Tairraza. Jeœli chcemy zdobyæ szczyt i wróciæ w ci¹gu jednego dnia, musimy wzi¹æ pod uwagê, ¿e pierwsze wagoniki kolejki linowej ru- szaj¹ doœæ póŸno, i nawet, jeœli wstaniemy wczeœnie rano, by umêczyæ siê w kolejce po bilet, sporo czasu up³ynie, nim ruszymy we w³aœciw¹ drogê. Po zdobyciu celu stajemy natomiast przed alternatyw¹, czy wra- caæ kolejk¹, odczekawszy swoje w pokaŸnym przy piêknej pogodzie ogonku, czy te¿ wybraæ d³ugi wariant zejœciowy do schr. Refuge du Requin i o w³asnych si³ach dotrzeæ do le Montenvers. Takich dyle- matów nie miewaj¹ tylko ci — choæ to coraz rzadziej spotykany ga- tunek turysty — którzy zdecyduj¹ siê na zdobywanie szczytu star¹ drog¹ normaln¹ od schr. Refuge du Requin (2516 m, 60 miejsc, tel. 0033/450/47 21 89) przez mocno popêkany lodowiec Requin i rozs¹dnie rozpoczn¹ marsz jeszcze noc¹. Kto chcia³by przejœæ grani¹ Aiguille du Midi — Aiguille du Plan w pierwszych promieniach s³oñca i po dobrze zmro¿onym œniegu, ale bez koniecznoœci d³ugiego pod- chodzenia, mo¿e przenocowaæ w schr. Refuge des Cosmiques (3613 m, tel. 0033/450/54 40 16) na prze³. Col du Midi. Choæ schronisko to przez pewien czas zagro¿one by³o katastrof¹ budowlan¹ ze wzglêdu na zanikanie wiecznej zmarzliny, to obecnie najwyraŸniej znów jest dobrze przytwierdzone do ska³. * Franc. „Trzymaæ siê za³o¿onego tempa” (przyp. red.). 114 Masyw Mont Blanc Aiguille du Plan, Droga na wierzcho³ek grani¹ Aiguille du Midi – Aiguille du na lewo grañ Plan: Wychodzimy z tunelu i pod¹¿amy grani¹ wsch. w dó³. Idziemy Aig. du Midi — dalej grani¹ przez wypiêtrzenie P.3605, po czym w¹sk¹ ju¿ grani¹ Aig. du Plan. albo na prawo po stromym œniegu lub lodzie schodzimy na prze³. Col du Plan (3475 m).